leki stosowane w chorobach układu krążenia - umed.wroc.pl · dobrze wchłaniany z przewodu...

1

Leki stosowane w chorobach Leki stosowane w chorobach ukukłładu kradu krążążeniaenia

2

Najczęściej występujące schorzenia układu krążenia

•

Choroba nadciśnieniowa•

Choroba niedokrwienna serca/zawał

•

Zaburzenia rytmu serca•

Niewydolność

serca

•

Zaburzenia gospodarki lipidowej

3

Najczęściej stosowane leki w chorobach układu krążenia

•

preparaty naparstnicy•

leki dopaminergiczne

•

leki przeciwarytmiczne•

blokery

kanału wapnia

•

inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę

–IKA•

leki moczopędne

•

leki beta-adrenolityczne•

antagoniści receptora angiotensynowego –

sartany

•

leki przeciwlipemiczne: fibraty, statyny

4

Inhibitory Inhibitory konwertazykonwertazy angiotensyny (IKA)angiotensyny (IKA)

5

Inhibitory konwertazy angiotensyny – mechanizm działania

Hamowanie układu renina-angiotensyna- aldosteron (85-90%)

osoczowego tkankowego

6

Inhibitory konwertazy

angiotensyny – mechanizm działania c.d.

Hamowanie katabolizmu bradykininy:

↑NO, ↑

PGI2

, ↑

PGE2

.

7


angiotensyny-

leki

Stosowane grupy lekStosowane grupy lekóów:w: inhibitory inhibitory konwertazykonwertazy

zawierajzawierająące grupce grupęę

sulfhydrylowsulfhydrylowąą

(SH) ((SH) (kaptoprylkaptopryl) )

prolekiproleki

((enalaprylenalapryl, , kwinaprylkwinapryl, , ramiprylramipryl, , cilazaprylcilazapryl, , fozynoprylfozynopryl, , peryndoprylperyndopryl))

inhibitory inhibitory konwertazykonwertazy

o przedo przedłłuużżonym dziaonym działłaniu aniu ((enalaprylenalapryl, , lizynopryllizynopryl))

8

ProlekProlek

Prolek

-

(ang.

pro-drug) -

to substancja o działaniu

leczniczym, która rozwija w pełni swoje działanie

dopiero w chwili, gdy ulegnie przemianom

metabolicznym w organizmie, natomiast sama nie jest

aktywna, lub jest wielokrotnie mniej aktywna od

powstałej substancji.

9


angiotensyny –

wskazania

•

nadciśnienie tętnicze•

niewydolność

serca

•

współistniejąca z nadciśnieniem -

nefropatia z białkomoczem,

- cukrzyca,

- przerost mięśni komory lewej,

- niewydolność

krążenia,

- zaburzenia lipidowe,

- przebyty zawał

mięśnia serca z niską

frakcją

wyrzutu komory lewej

10


angiotensyny – przeciwwskazania

•

hipowolemia, •

ciąża,

•

zwężenie tętnic nerkowych lub tętnicy nerkowej u chorego z jedną

nerką,

•

kaszel przed rozpoczęciem leczenia.

11


angiotensyny –

informacja użyteczna klinicznie:

•

inhibitory konwertazy

są

najlepiej tolerowanymi

lekami hipotensyjnymi

•

przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami

konwertazy

lek moczopędny należy odstawić

lub

zmniejszyć

jego dawkę

•

proleki

wymagają

uczynnienia w wątrobie i dlatego

później rozpoczynają

działanie niż

inhibitory

konwertazy

z SH.

12

Inhibitory konwertazy angiotensyny – niepożądane działania

Związane z farmakologicznym działaniem leków:obniżenie ciśnienia tętniczego krwi –

hipotensja

niewydolność

nerek: stężenia mocznika,

kreatyninyzwiększenie stężenia potasu we krwikaszel

13


Nie związane z farmakologicznym działaniem IKA

bezsenność, parastezje, bóle głowy, zmęczenie

nudności wymioty, zaparcia, zaburzenia smaku

zaczerwienienie skóry, obrzęk naczynioruchowy

fetotoksyczne: wielowodzie, niewydolność

nerek płodu, anuria

14


Nie związane z farmakologicznym działaniem IKA

zaburzenia hematologiczne: anemia aplastyczna

(kaptopril), agranulocytoza

(kaptopril, enalapril),

trombocytopenia

(kaptopril)

reakcje nadwrażliwości: eozynofila,

zapalenie pęcherzyków płucnych, toczeń

rumieniowaty

15

Leki moczopLeki moczopęędnedne

16

Leki moczopędne-

zastosowanie

•

obrzęki sercowe, nerkowe, wątrobowe

•

stany zatrzymania elektrolitów (sodu-napięcie przedmiesiączkowe; substancji azotowych –

niewydolność

wydzielnicza nerek)

•

nadciśnienie (zmniejszenie ilości krwi krążącej)

•

zatrucia

•

w leczeniu niektórych postaci otyłości

17

Leki moczopędne -

podział

•

leki zwiększające wydalanie głównie wody –

diuretyki

•

leki zwiększające wydalanie soli mineralnych –

sodu i chlorków -

saluretyki

18

Leki moczopędne -

podział

•

w zależności od punktu uchwytu

działania:–

leki o głównie nerkowym punkcie uchwytu

•

zwiększają

przesącz pierwotny i hamują

wchłanianie zwrotne

–

leki o głównie pozanerkowym

punkcie uchwytu działania

•

działają

na koloidy krwi i tkanki, powodują

hydremię

19

Leki moczopędne-

podział, główne grupy

•

leki o głównie nerkowym

punkcie uchwytu

•

tiazydy

–

hydrochlorotiazyd

•

diuretyki

pętlowe –

furosemid, kwas etakrynowy

•

pochodne chinazoliny

i indoliny

–

chlortalidon, indapamid, kwas tienylowy

•

inhibitory anhydrazy

węglanowej –

acetazolamid

20

Leki moczopędne -

leki o głównie

nerkowym punkcie uchwytu

21

Leki moczopędne –

tiazydy, hydrochlorotiazyd

•

lek o budowie sulfonamidowej,

•

dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego. Działanie występuje po 2 godzinach i utrzymuje się

przez 6 do 12 godzin.

•

hamuje

transport sodu i chloru w początkowym odcinku kanalika dystalnego

nefronu, gdzie w warunkach fizjologicznych zwrotnemu

wchłanianiu ulega 5-8% przefiltrowanego sodu.

•

zastosowanie: obrzęki pochodzenia sercowego, nerkowego, wątrobowego, nadciśnienie samoistne i nerkowe, zespół

napięcia

przedmiesiączkowego

•

może wywołać

hipokaliemię

(podaje się

sole potasowe)

22

Leki moczopędne -

tiazydy

•

przeciwwskazania: ostra niewydolność

nerek z bezmoczem, śpiączka

wątrobowa, zaburzenia elektrolitowe, ciąża; ostrożnie w cukrzycy i dnie

moczanowej

•

interakcje: nasilają

działanie hipotensyjne guanetydyny, rezerpiny,

metyldopy

oraz środków zwiotczających kuraropodobnych

•

działania niepożądane: uczulenie (pokrzywka, świąd), zaburzenia

elektrolitowe (hipokaliemia, hipernatremia),

zaburzenia łaknienia,

nudności, bóle głowy, hipotonia ortostatyczna, zapalenie trzustki

•

preparaty: Hydrochlorotiazidum, Clopamid

23

Leki moczopędne -


i indoliny•

związki o budowie heterocyklicznej (chinetazon, chlortalidon, metolazon, indapamid, kwas tienylowy)

•

Chlortalidon

-podawany wyłącznie doustnie•

Farmakokinetyka. Dobrze wchłania się

z przewodu pokarmowego.

Działanie pojawia się

już

po 2 godzinach, osiąga maksimum po 12 godzinach. Czas działania chlortalidonu

wynosi od 48 do 72 godz.

–

hamuje wchłanianie zwrotne jonów sodu i chlorków w kanalikach bliższych

–

zastosowanie: obrzęki sercowe, wątrobowe i nerkowe, nadciśnienie tętnicze

–

działania niepożądane: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty i bóle głowy, reakcje uczuleniowe, zaburzenia układu krwiotwórczego

–

przeciwwskazania:

ostra niewydolność

nerek z bezmoczem, śpiączka wątrobowa, uczulenie , ciąża i laktacja

24

Leki moczopędne -


i indoliny

c.d

•

Indapamid

-

podawany wyłącznie p.o.-

lek o budowie sulfonamidowej

-

różni się

od hydrochlorotiazydu

dłuższym czasem półtrwania, który wynosi od 14 do 18 godzin. Lek wiąże się

z białkami

osocza w 71-79%. Metabolizowany w wątrobie.

–

hamuje zwrotne wchłanianie sodu w kanalikach bliższych oraz w korowej części kanalików dalszych

–

hamuje transport jonów wapniowych w komórce mięśniowej, działa bezpośrednio rozkurczająco

na naczynia

–

w małej dawce działa silnie hipotensyjnie a słabo moczopędnie

25

Leki moczopędne -


i indoliny

c.d.

•

Indapamid-

jest dobrze rozpuszczalny w tłuszczach, łatwo wiąże się

z białkami osocza,

•

zastosowanie:

nadciśnienie samoistne, współistniejące z cukrzycą–

działania niepożądane: hipokaliemia, uczucie osłabienia, hipotonia ortostatyczna, reakcje uczuleniowe

–

przeciwwskazania:

ciąża, ciężka niewydolność

wątroby, zaburzenia naczyniowe o.u.n.

26

Leki moczopędne -

diuretyki

pętloweFurosemid, podawany p.o., i.v., i.m.

–

sulfonamid

o silnym działaniu moczopędnym,

–

dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego, wiązanie z białkami 98%, po

podaniu dożylnym biologiczny okres półtrwania 1-1,5 godz., przenika do

płodu i mleka matki. Działanie moczopędne do 1 godz. po podaniu p.o , po

15 min. po podaniu i.v, czas działania 3-6 godz. Wydalany przez nerki.

–

głównie hamuje wchłanianie zwrotne sodu a w niewielkim stopniu potasu

–

działa szybko (po wstrzyknięciu dożylnym po kilku minutach)

–

najsilniejszy lek moczopędny

27

Leki moczopędne-

diuretyki

pętloweFurosemid

–

zastosowanie: obrzęki –

obwodowe różnego pochodzenia,

nadciśnienie, diureza wymuszona, obrzęk płuc oraz obrzęk mózgu

–

działania niepożądane: jest mało toksyczny; może wywołać

hipokaliemię

odwodnienie, zagęszczenie krwi

ze skłonnościami do

zakrzepów; rzadko alergiczne reakcje skórne, biegunkę, zmniejszenie

łaknienia, niekiedy hiperglikemię, hiperurykemię, hiponatremię,

osłabienie siły mięśniowej, kurcze mięśni, upośledzenie słuchu,

leukopenię, trombocytopenię

28

Leki moczopędne -

diuretyki

pętlowe

Furosemid–

interakcje: nasila działanie leków hipotensyjnych i środków zwiotczających, osłabia działanie leków przeciwcukrzycowych

–

przeciwwskazania: bezmocz, niedrożność

dróg moczowych, hipokaliemia, śpiączka wątrobowa, ciąża

–

preparat: Furosemidum

(p.o., i.v.)

29

Leki moczopędne -

diuretyki

pętlowe

•

Kwas etakrynowy–

powoduje zahamowanie wchłaniania zwrotnego sodu w pętli nefronu i kanalikach

–

zastosowanie: obrzęki związane z niewydolnością

krążenia, zespół nerczycowy, marskość

wątroby

–

działania niepożądane: jest toksyczny; wywołuje zaburzenia żołądkowo-jelitowe, drażni ścianę

naczyń

(stosuje się

rozcieńczone

roztwory), reakcje skórne, uszkodzenie słuchu (szum w uszach), zaburzenia elektrolitowe

(odwodnienie, zasadowica,

hipokaliemia, hipernatremia)

–

przeciwwskazania: cukrzyca, ciąża, marskość

wątroby

–

nie ma budowy sulfonamidowej

30

Leki moczopędne -

diuretyki

pętlowe c.d.

Torasemid

•

charakteryzuje się

dobrą

biodostępnością

(80-90%), biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 3,5 godz.,

•

wskazania lecznicze są

takie same jak innych diuretyków pętlowych,

•

ze względu na dłuższy czas działania ma mniej działań niepożądanych,

wykazuje efekty obniżania ciśnienia tętniczego

w leczeniu nadciśnienia już

w dawkach nie dających wyraźnego działania moczopędnego.

31

Leki moczopędne -

diuretyki

oszczędzające potas

grupa związków nie powodujących kaliurii; hamują

wchłanianie zwrotne sodu w kanalikach dalszych

32

Leki moczopędne -

diuretyki

oszczędzające potasSpironolakton

konkurencyjny antagonista aldosteronu w kanaliku dalszym nefronu

–

związek steroidowy o budowie aldosteronu; hamuje wchłanianie zwrotne sodu (zwiększa się

wydalanie sodu i wody z moczem)

–

wchłania się

z przewodu pokarmowego, ulega biotransformacji do czynnego metabolitu –

kanrenonu; działanie spironolaktonu

trwa do 2-3 dni po odstawieniu;

lek indukuje enzymy mikrosomalne

wątroby.

–

zastosowanie: obrzęki, aldosteronizm

–

działanie niepożądane: hiperkaliemia, zaburzenia rytmu serca, osłabienie siły mięśniowej, parestezje, ginekomastia, zaburzenia miesiączkowania, wysypki, zaburzenia obrazu krwi

–

przeciwwskazania: niewydolność

nerek, hiponatremia, ciąża, bezmocz

–

preparat: Spironol

(Verospiron) (p.o., i.v.)

33

Leki moczopędne -

diuretyki

oszczędzające potas

Eplerenon

•

syntetyczny steroid, antagonista receptora aldosteronu,

•

stosowany w leczeniu niewydolności serca,

•

zalecany jest w leczeniu uzupełniającym u pacjentów z dysfunkcją skurczową

lewej komory (EF < 40%) i klinicznymi objawami

niewydolności serca po przebytym zawale, razem z beta-blokerami,

•

można stosować

razem z diuretykami

tiazydowymi,

•

gdy jest stosowany razem z inhibitorem ACE lub sartanem, a także u pacjenta z niewydolnością

nerek, powinno się

często kontrolować

kaliemię,

•

przeciwwskazaniem do stosowania antagonistów aldosteronu jest hiperkaliemia≥

5

mmol/l w surowicy

34

Leki moczopędne -

diuretyki

oszczędzające potas•

Triamteren–

pochodna pterydyny

działa j.w.

–

zastosowanie: obrzęki w przewlekłej niewydolności krążenia, choroby wątroby, zespół

nerczycowy, nadciśnienie

•

Amiloryd–

działa na dystalny

odcinek kanalika nerkowego, zwiększa wydalanie

sodu i chlorków oraz zmniejsza wydalanie potasu–

zastosowanie:

obrzęki sercowe, nadciśnienie, marskość

wątroby

–

działania niepożądane: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, suchość

w jamie ustnej, hiperkaliemia, kurcze mięśniowe, splątanie, hipotonia ortostatyczna

–

przeciwwskazania: hiperkaliemia, niewydolność

nerek, ciąża, ostrożnie w cukrzycy

35

Leki moczopędne -

niepożądane działania

•

zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej

•

zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej

•

zaburzenia hemodynamiczne

•

zaburzenia przemiany węglowodanowej, purynowej, lipidowej, układu wewnątrzwydzielniczego

•

zaburzenia krzepnięcia krwi, narządu słuchu, układu krwiotwórczego, układu immunologicznego

36

Leki moczopędne -


•

Diuretyki tiazydowe

układ krążenia: podciśnienie ortostatyczne, niedokrwienie

narządów (np. zawał

kreski, ośrodkowego układu nerwowego

-

przejściowe)

zaburzenia gospodarki wodno-elekrolitowej: stężenia potasu

(zaburzenia rytmu serca) i cynku w organizmie, stężenia

wapnia i sodu (obrzęki)

37

Leki moczopędne -


•

Diuretyki tiazydowe

zaburzenia gospodarki lipidowej ( stężenia cholesterolu i trójglicerydów)zaburzenia gospodarki węglowodanowej (cukrzyca -

dysregulacja)ponadto: fotodermatozy, fofoalergie, toczeń

rumieniowaty, toksyczna martwica skóry, zapalenia naczyń

38

Leki moczopędne -

niepożądane działania•

Furosemid

hipokliemia hiponatremia hipomagnezemia zasadowica

nieoddechowa

objawy nietolerancji węglowodanów hipertriglicerydemia, CholC, LDL, VLDL hipowolemia reakcje alergiczne: pokrzywka, ostre śródmiąższowe

zapalenie nerek ototoksyczność

39

Leki moczopędne -

niepożądane działania•

Spironolakton

-

oszczędzający potas

zaburzenia endokrynne: działanie antyandrogenne

mężczyźni: -

ginekomastia

-

obniżenie libido

-

impotencja

-

oligospermia

kobiety: -

powiększenie gruczołów piersiowych

-

zaburzenia miesiączkowania (zbyt częste

lub rzadkie miesiączki, brak miesiączki)

hiperpotasemia

40

Leki betaLeki beta-- adrenolityczneadrenolityczne

41

Leki beta-

adrenolityczne –

mechanizm działania

•

grupa leków działających na receptory β1

i β2

(antagoniści)

•

działanie związane jest z zablokowaniem receptora beta-adrenergicznego co powoduje następujące efekty biologiczne:

w obrębie serca: zmniejszenie częstości akcji serca, spadek ciśnienia tętniczego krwi, zmniejszenie objętości wyrzutowej i minutowej serca, zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień

sercowy, zwiększenie przepływu

wieńcowego i poprawa odżywienia mięśnia sercowego

w obrębie naczyń

krwionośnych: skurcz naczyń

i zwiększenie oporu obwodowego,

w obrębie mięśni gładkich narządów wewnętrznych: skurcz (np. oskrzeli)

42

Leki beta –adrenolityczne

-

stosowane grupy leków

nieselektywne

(pindolol, propranolol, sotalol, nadolol)

kardioselektywne

(atenolol, metoprolol) hydrofilne (atenolol, nadolol) z własną

aktywnością

sympatomimetyczną

(ISA)

(oksyprenolol, pindolol) alfa-beta-blokery

(labetalol, karwedilol)

beta-blokery

rozszerzające naczynia (bisoprolol, celiprolol)

43

Leki beta -adrenolityczne

–

podział

NieselektywneNieselektywne

•

oksprenolol

•

pindolol

•

propranolol

•

sotalol

•

nadolol

44

Leki beta-

adrenolityczne –

podział

Selektywne Selektywne •

metoprolol

•

atenolol

•

acebutolol

•

betaksolol

•

bisoprolol

•

celiprolol

•

nebiwolol

45

Leki beta-

adrenolityczne –

podział

Leki Leki αα--

i i ββ--adrenolityczneadrenolityczne

••

labetalollabetalol

••

karwedilolkarwedilol

46


–

wskazania

•

nadciśnienie tętnicze

•

choroba niedokrwienna serca

•

nadkomorowe zaburzenia rytmu serca

•

komorowe zaburzenia rytmu serca

•

profilaktyka napadów migreny

•

tachykardia zatokowa

47

Leki beta-

adrenolityczne –

przeciwwskazania•

bradykardia zatokowa

•

blok przedsionkowo-komorowy II stopnia

i blok

przedsionkowo-komorowy III stopnia

•

wstrząs kardiogenny

•

niewyrównana

astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc lub inna przewlekła choroba płuc

•

niewyrównana

niewydolność

krążenia

•

nasilone zaburzenia krążenia obwodowego

•

angina Prinzmetala

48


–


•

układ krążenia:

bradykardia, niedociśnienie, zaburzenia rytmu serca (proarytmia: sotalol; torsades de pointes), zaburzenia przewodzenia wewnątrzsercowego (bloki przedsionkowo-

komorowe, zaburzenia krążenia obwodowego

i mózgowego

49

Leki beta-

adrenolityczne –


•

ośrodkowy układ nerwowy:

uczucie zmęczenia, zawroty

głowy, bóle głowy, depresja, zaburzenia świadomości

•

zaburzenia endokrynne: hiperglikemia, hipoglikemia

(cukrzyca -

dysregulacja)

•

układ moczowo-płciowy: zaburzenia seksualne,

impotencja, libido, zaburzenia w oddawaniu moczu

(nocne, częste, zatrzymanie)

50


–


•

układ oddechowy: skurcz oskrzeli (nieselektywne,

zależny od dawki selektywnych), zaburzenia oddychania,

kaszel,

•

układ mięśniowo-szkieletowy: bóle ścięgien, stawów,

mięśni, zapalenie ścięgien

51


–


•

zaburzenia dermatologiczne: zaczerwienienie, świąd,

zaburzenia pigmentacji, łysienie plackowate

•

zaburzenia w badaniach laboratoryjnych:

stężenia mocznika

(propranolol),

stężenia transaminaz, fosfatazy alkalicznej, LDH

(propranolol, metoprolol)

52

MiaMiażżddżżycayca

53

Wynikiem działania miażdżycy może być:

•

choroba wieńcowa, •

zawał

serca,

•

udar mózgu, •

chromanie przystankowe czyli inaczej miażdżyca tętnic kończyn dolnych

•

wszelkie inne choroby spowodowane przez zmiany zwyrodnieniowe niedokrwionych narządów (np. niedokrwienie nerek może być

powodem

dokuczliwej choroby nadciśnieniowej).

54

Celem leczenia hiperlipidemii jest:•

obniżenie ryzyka choroby niedokrwiennej serca,

•

zahamowanie bądź uzyskanie regresji zmian

miażdżycowych,•

zmniejszenie zmian skórnych (żółtaków),

•

zapobieganie ostremu zapaleniu trzustki u osób z wysoką

trójglicerydemią,

•

dodatkowo na podstawie ostatnich badań zmniejszenie incydentów sercowo-naczyniowych.

55

Zasady leczenia miażdżycy

•

zmniejszenie stężenia cholesterolu we krwi•

normalizacja składu lipoprotein

•

leczenie antyagregacyjne

56

Zasady leczenia miażdżycy

•

zahamowanie wchłaniania cholesterolu z jelit•

zahamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie

•

zwiększenie katabolizmu VLDL i LDL•

zahamowanie wytwarzania bogatych w cholesterol frakcji lipoprotein

•

zahamowanie syntezy VLDL•

zahamowanie agregacji płytek krwi

57

Leczenie dyslipidemii

1) wyrównanie

metaboliczne cukrzycy,2) normalizacja

masy ciała,

3) zastosowania wysiłku fizycznego,4) u osób z hipertrójglicerydemią

bezwzględny

zakaz picia

alkoholu,5) dieta

hipolipemizująca

58

Zasady leczenia miażdżycy•

hipercholesterolemia–

żywice

–

statyny–

fibraty

–

kwas nikotynowy (KN)–

probukol

–

terapia skojarzona (żywice+statyny, żywice+fibraty, żywice+KN, żywice+probukol)

•

hiperlipidemia

mieszana–

fibraty

–

KN•

hipertrójglicerydemia–

fibraty

–

KN–

terapia skojarzona:fibraty

+ KN i oleje rybne

59

Leki Leki przeciwlipemiczneprzeciwlipemiczne

60

Statyny

•

inhibitory

enzymu kontrolującego biosyntezę

cholesterolu

(reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylokoenzymu A)

•

zmniejszają

pulę

cholesterolu wewnątrz komórek, pobudza

to biosyntezę

i aktywność

receptorów komórek dla LDL.

Cząstki te są

aktywnie wychwytywane przez komórki dla uzupełnienia niedoboru cholesterolu wynikającego z

zahamowania jego biosyntezy przez statyny

61

Statyny

•

hamują

syntezę

VLDL w wątrobie.

•

obniżają

stężenie cholesterolu całkowitego o 15-30%,

LDL-Ch

o 20-40%, podwyższają

natomiast stężenie

HDL-Ch

o 5-10%.

•

stwierdzono również, że po podaniu statyn

stężenie

trójglicerydów

zmniejsza

się

o 10-20%.

62

Statyny-

mechanizm działania

1.

Modyfikują

strukturę śródbłonka

poprzez:

– tworzenie się

„twardszych”

blaszek miażdżycowych,

–

zmniejszenie liczby złogów lipidowych,

– zwiększenie puli kolagenu,

– zwiększenie liczby komórek mięśni gładkich,

–

neowaskularyzację

w błonie wewnętrznej.

63

Statyny- mechanizm działania

2.

Modyfikują

czynność

śródbłonka

poprzez:– poprawę

rozkurczu naczyniowego związanego z działaniem

tlenku azotu.

3. Osłabiają

reakcję

zapalną

poprzez:–

zahamowanie aktywności makrofagów oraz limfocytów T,

–

hamowanie produkcji wolnych rodników tlenowych przez stymulowane makrofagi, co w następstwie zmniejsza zdolność

tych makrofagów do modyfikacji oksydatywnej

LDL-Ch.

64

Statyny- mechanizm działania

4.

Wpływają

na układ hemostazy

–

(niejednorodnie) poprzez:

–

hamowanie wydzielania czynnika tkankowego (kofaktor osoczowego

czynnika VII),

–

upośledzenie agregacji płytek przez obniżenie zawartości cholesterolu w błonach płytek,

–

obniżenie biosyntezy tromboksanu

w płytkach,

–

zmniejszenie stężenia fibrynogenu w surowicy krwi,

–

zmniejszenie lepkości krwi całkowitej.

65

Statyny- działania

niepożądane

–

zwiększenie aktywności transaminaz–

miopatia

i rabdomioliza

(zwiększenie

stężenia CPK, haptoglobiny)–

zaburzenia żołądkowe

– objawy ze strony OUN (bóle głowy,

bezsenność),–

wysypka skórna

66

Statyny- preparaty

–

Lowastatyna–

Prawastatyna

–

Simwastatyna–

Fluwastatyna

–

Atorwastatyna

67

Statyny- preparatySiła działania Lowastatyny

i Prawastatyny

jest podobna,

dwukrotnie silniej działa Simwastatyna, zaś

czterokrotnie słabiej Fluwastatyna, która może obniżyć

stężenie

cholesterolu całkowitego o 55%, a trójglicerydy

o 35%. Fluwastatyna

daje najmniej działań

niepożądanych, w

związku z tym można ewentualnie próbować

ją

kojarzyć

z fibratami.

Ponieważ

synteza cholesterolu zachodzi w znacznej mierze w nocy stąd preferencja podawania statyn

w czasie kolacji.

68

Fibraty•

pochodne kwasu fibrynowego,

•

pobudzają

lipazę

lipoproteinową

zwiększając w ten sposób rozpad lipoprotein

bogatych w trójglicerydy,

•

hamują

syntezę

VLDL oraz apoliporoteiny

ApoB

w komórkach wątrobowych, zwiększają

klirens

LDL-Ch

z

krążenia poprzez aktywację receptora LDL i

zwiększenie jego powinowactwa do LDL-Ch, zmieniają dystrybucję

podfrakcji

LDL-Ch

z podtypu B na podtyp

A (większe cząstki, mniej aterogenne).

69

Fibraty

•

pochodne kwasu fibrynowego,

•

również

mogą

obniżać

stężenie fibrynogenu,

•

podnoszą

stężenie LDL-Ch

u pacjentów z wysokimi stężeniami trójglicerydów,

Fibraty

obniżają

stężenie trójglicerydów

o około 50%,

podwyższają

HDL-Ch. o ok. 10-25%, obniżają

stężenie LDL-Ch

o około

15%.

70

Fibraty

Do grupy tej zaliczamy: •

Clofibrat,

•

Gemfibrozil, •

Fenofibrat,

•

Bezofibrat, •

Lifibrol.

Fibraty

nowszej generacji mają

silniejszy wpływ na LDL-Ch

i mogą

być

podawane raz dziennie.

71

Fibraty•

Do działań

niepożądanych

tych leków zaliczamy:

• dolegliwości gastryczne, pokrzywkę, miopatię, wzrost

aktywności transaminaz,

impotencję.

•

przeciwwskazaniem do stosowania tych leków jest

uszkodzenie wątroby, nerek oraz zespół

nerczycowy.

•

Fibraty

mogą

nasilać

działanie leków przeciwzakrzepowych, dlatego w przypadku jednoczesnego stosowania dawkę

fibratów

należy

odpowiednio zmniejszyć.

72

NADCINADCIŚŚNIENIE TNIENIE TĘĘTNICZETNICZE

73

Wpływ ciśnienia tętniczego na ryzyko sercowo-naczyniowe

•

Udar mózgu•

obniżenie ciśnienia rozkurczowego już

o 5 mmHg

powoduje

zmniejszenie tego zagrożenia o 35-40%•

Choroba wieńcowa

•

Niewydolność

serca i choroby nerek•

-u chorych na nadciśnienie ryzyko wystąpienia niewydolności serca jest 6-krotnie większe niż

u osób z

prawidłowym ciśnieniem tętniczym•

Nawracające incydenty sercowo-naczyniowe

•

Ciśnienie tętna i podatność

tętnic

74

Strategia leczenia

Plan ten powinien uwzględniać:

•

monitorowanie ciśnienia tętniczego i innych czynników ryzyka

•

zmiany stylu życia w celu obniżenia ciśnienia tętniczego i kontroli pozostałych czynników ryzyka

•

leczenie farmakologiczne w celu obniżenia ciśnienia tętniczego, kontroli pozostałych czynników ryzyka i towarzyszących stanów klinicznych

75

Strategia leczenia•

Zmiany stylu życia powinno się

wdrożyć

zawsze, gdy

istnieje taka potrzeba, u wszystkich pacjentów, także tych, którzy wymagają

leczenia farmakologicznego

•

Zmiany stylu życia: •

zaprzestanie palenia tytoniu, zmniejszenie masy ciała, ograniczenie spożycia alkoholu, zmniejszenie spożycia soli kuchennej

•

kompleksowe zmiany diety•

czynniki psychologiczne i stres

76

Cele leczenia hipotensyjnego

•

Skuteczne obniżenie ciśnienia krwi

•

Przywrócenie prawidłowej struktury serca i naczyń

•

Korekcja innych czynników ryzyka

•

Korzystny wpływ na choroby współistniejące

77

Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego

•

W leczeniu nadciśnienia tętniczego stosuje się

6 głównych grup leków:

•

leki moczopędne, •

-blokery,

•

antagoniści wapnia, •

inhibitory konwertazy

angiotensyny (ACE),

antagoniści angiotensyny II i -blokery.

78

Zasady leczenia farmakologicznego•

Zasady te obejmują:–

rozpoczęcie leczenia od najmniejszych dostępnych dawek leków, w celu zminimalizowania działań

niepożądanych–

stosowanie leków w odpowiednich połączeniach w celu osiągnięcia maksymalnego efektu hipotensyjnego przy minimalnych działaniach niepożądanych

–

stosowanie długo działających leków hipotensyjnych, zapewniających 24-godzinną

skuteczność

przy

podawaniu raz na dobę

79

Rozpoczęcie leczenia farmakologicznegoW grupie dużego lub bardzo dużego

ryzyka leczenie

farmakologiczne należy rozpocząć

w ciągu kilku dni, gdy powtarzane pomiary ciśnienia tętniczego potwierdzą

rozpoznanie.W grupie średniego lub małego ryzyka

rozpoczęcie leczenia

farmakologicznego zależy od:•

przedyskutowania z chorym preferowanych strategii leczenia

•

stopnia obniżenia ciśnienia tętniczego, uzyskanego dzięki zmianom stylu życia

•

stopnia kontroli innych czynników ryzyka•

możliwości systemu opieki zdrowotnej w danym kraju

80

Skuteczne połączenia leków

•

diuretyk

i -bloker•

diuretyk

i inhibitor ACE (lub antagonista

angiotensyny II)•

antagonista wapnia (z grupy dihydropirydyn) +

-

bloker•

antagonista wapnia i inhibitor ACE

• -bloker

i -bloker

leki stosowane w chorobach układu krążenia - umed.wroc.pl · dobrze wchłaniany z przewodu...

Documents