İçindekiler• Eğitimde Hedef Kavramı Ve Hedef Türleri • Hedeflerin Kazanımlara Dönüştürülmesi • Hedeflerin Aşamalı Olarak Sınıflandırılması • Bloom’un Taksonomik Yaklaşımı• Bilişsel Alana Ait Kazanımların Ölçülmesi• Duyuşsal Alana Ait Kazanımların Ölçülmesi• Psikomotor Alana Ait Kazanımların Ölçülmesi• Belirtke Tablosu

Kazanımların Ölçülmesi

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 1

Öğretsel kazanımların olmadığı bir öğrenme ortamında öğrenme gerçekleşir mi? Neden?

Öğretsel kazanımların çerçevesinde oluşturulan bir öğrenme ortamındaki öğrenenlerin öğrenmeleri sınırlanmış olur mu? Neden?

Öğrenme ortamında elde edilecek bütün kazanımlar önceden kestirilip yazılabilir mi? Neden?

13.04.2023 2

• Hayır. Çünkü; öğrenci, arzulanan hangi bilgi, beceri, tavır, tutum ve alışkanlıkları kazanacaktır?

• Evet. Çünkü; öğretmen, öğretim programlarında belirtilen amaçlara uygun “kazanımları" geliştirmek durumundadır.

• Evet. Çünkü; kazanımlar, yetiştirilecek bireylerin kazanması arzulanan özellikler ve niteliklerdir.

313.04.2023

• Amacı saptamak, yani öğretmenin ne gibi sonuçlarla tamamlanacağını karşılaştırmak öğretmenin temel görevlerindendir.

• Belirleyeceğiniz amaç, neyi gerçekleştirmek için uğraşacağınızı gösterecektir.

413.04.2023

• Ders sırasında öğrenciler not almakta güçlük çektiler. Çünkü onlar için nelerin önemli olduğunu belirleyemediler.

• Öğretmen öğrenciler için uygun bir ölçme aracı geliştirmede güçlük çekti.

• Sınavdan sonra öğrencilerin çoğu yanlış yere çalıştıklarını anladılar.

• Öğrenciler derste çok eğlendiklerini gördüler ancak kayda değer hiçbir şey öğrenemediler.

13.04.2023 5

Hedef

Hedef; (amaç) kavramı, öğrenene kazandırılacak istendik özellikleri içermektedir.Bu özellikler bilgi, beceri, ilgi ve tutum olabilir. Hedefler, eğitim sürecinin temelini oluştururlar. Hedefler ile programın diğer

öğeleri arasında sıkı bir ilişki olduğundan birbirlerini etkiler. Bu bağlamda,Hedefler öncelikle içeriğe sonra öğrenme öğretme sürecine ve bunlara bağlı

olarak da değerlendirme öğesine etki eder.Eğitim programının sonunda belirlediğimiz hedefler baz alınarak program

değerlendirildiğinde karşımıza üç farklı durum çıkabilir. 1) İstendik ve yeterli düzeyde oluşmuş davranışlar2) İstendik fakat yetersiz düzeyde kalmış davranışlar3) İstenmeyen davranışlar olabilir.

13.04.2023 6

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Hedef“Yetiştirdiğimiz bireyde bulunmasını uygun gördüğümüz, eğitim yoluyla kazandırılabilir nitelikteki istendik özeliklerdir (bilgiler, beceriler, tutumlar, ilgiler, alışkanlıklar vb.).”

Hedefler;Öğretmene eğitim durumlarını düzenlenmesinde:

• Niçin öğreteceğim?• Ne öğreteceğim?• Nasıl öğreteceğim?• Ne kadar öğrendi?

konusunda yardımcı olur.

13.04.2023 7

Hedef Türleri

Niçin eğitim yapıyoruz? Niçin eğitiyoruz? sorularının cevaplarını aramamızdan dolayı da hedefler,

• uzak hedefler, • genel hedefler ve • özel hedefler

olmak üzere üçe ayrılır.

Uzak hedefler

Özel Hedefler

Genel Hedefler

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 8

Hedeflerin Kazanımlara Dönüştürülmesi

Öğrencinin öğrenme süreci içerisinde planlanmış yaşantılar yoluyla edinmesi beklenen bilgi, beceri ve tutumlara kazanım denir.

• Hedeflerin kazandırılması için eğitim durumlarını belirlemek.

• Öğrenciyi ne öğreneceği ve nasıl öğreneceğinden haberdar etmek.

• Hedefleri gözlenebilir ve ölçülebilir hale getirmek.

• Sınama durumlarını belirleyebilmek.• Eğitim uygulamalarında belli standartlara

ulaşabilmeyi sağlamak.• Eğitim programının ve eğitim uygulayıcılarının

değerlendirilmesini kolaylaştırmak.• Öğretim programının etkisini somutlaştırmak

ve artırmak.

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 9

6. Değerlendirme

5.Sentez Yapma

4.Analiz Yapma

3.Uygulama

2.Kavrama

1.Bilgi

Bilgi; gerçeklerin, terimlerin, temel kavramlar ile gerçekleşen öğrenmenin sergilenmesidir.

Kavrama; Öğrenilen bilginin anlaşılması ve yorumlanmasıdır.

Uygulama; Öğrenilen malzemelerin ve konuların yeni durumlarda kullanılmasıdır.

Analiz Yapma; Bilgileri kısımlarına ayırabilme becerisidir.

Sentez Yapma; Parçaları bir bütün haline getirme yeteneğidir.

Değerlendirme; Bir amaç için verilen malzemelerin değerini yargılama yeteneğidir.

BİLİŞSEL ALANÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Hedeflerin Aşamalı Olarak SınıflandırılmasıBilişsel Alan

13.04.2023 10

Bilgi basamağı

Bireyin temel kavramları, ilkeleri olayları, terimleri, yöntemleri bilmesi, tanıması, hatırlaması, sıralaması ve ezbere söylemesi gibi bilişsel süreçleri kapsar.

Bu düzeyin temel içeriği, öğrencinin hatırlama davranışını göstermesidir. Örneğin hedefimiz Atatürk'ü tanıyabilme ise öğrenci kazanımlarını şöyle sıralayabiliriz:

1. Atatürk'ün hayatı ile ilgili olguları söyler (Bu kazanımdaki olgular çocukların yaşları dikkate alınarak belirlenecek olan basit bilgileri içermelidir. Atatürk'ün doğum yeri, anne ve babasının isimleri, asker ve komutan olduğu gibi olgular öyküler aracılığı ile kazandırılmaya çalışılır).

2. Atatürk'ün kişisel özelliklerini söyler (Bu kazanımdaki kişisel özelliklerin de olgular gibi sınırlandırılması ve çocukların ilgisini çekecek özellikler olması gerekmektedir: Atatürk'ün çalışkanlığı vatan ve bayrak sevgisi, çocuk sevgisi, demokrasiye, barışa, bilime, sanata ve spora verdiği önem bu özellikler arasında sayılabilir).

13.04.2023 11

Hedef: Analitik düzlem ve özelliklerinin bilgisi

Kazanımlar:1. Analitik düzlemin tanımını söyler.2. Analitik düzlem üzerindeki eksenleri adlandırır.3. Orjini tanımlar.4. Koordinat sistemi üzerinde bölgeleri adlandırır.5. Analitik düzlemin özelliklerini söyler.

13.04.2023 12

Sosyal Bilgiler dersi ilimiz, bölgemiz ve yurdumuzla ilgili temel kavramların anlam bilgisi ( ilköğretim 4. sınıf)

Davranışlar:1. Verilen bir tanımın doğru ya da yanlış olduğunu

yazma/söyleme 2. Verilen bir tanımla ilgili kavramı, bir dizi kavram arasından

seçip işaretleme 3. Verilen bir kavramın tanımını, bir dizi tanım arasından seçip

işaretleme 4. Verilen bir kavramın tanımı derste geçen ifadesiyle yazma/

söyleme

13.04.2023 13

Hedef: “İlköğretim 6, sınıf için matematik dersinde geçen belli başlı kavramların anlam bilgisi”

Kazanımlar:1. Verilen bir tanımın doğru ya da yanlış olduğunu yazar/söyler.2. Verilen bir tanımla ilgili olan terimi, bir dizi seçenek arasından

seçip işaretler.3. Verilen bir dizi tanım arasından istenilen terimle ilgili olanı seçip

işaretler.4. Verilen bir tanımın boş bırakılan yerine ilgili terimi yazar/söyler.5. Verilen bir terimin tanımını derste geçen ifadesiyle yazar/söyler.

13.04.2023 14

Hedef: Nesneleri sayabilme

Kazanımlar1. 20 içinde ileriye doğru birer birer ritmik sayar.2. 10 içinde geriye doğru birer birer ritmik sayar.3. Söylenilen sayı kadar nesneyi gösterir.4. Gösterilen belli sayıdaki nesneyi doğru olarak sayar.5. Nesneleri sayarak miktarlarını az ya da çok olarak söyler.6. Sayıca 10’dan az olan bir gruptaki nesnelerin sayısını söyler.

13.04.2023 15

Hedef: Geometrik şekilleri tanıyabilme

Kazanımlar1. Her nesnenin bir şekli olduğunu söyler.2. Daire, üçgen, kare ve dikdörtgene benzeyen

nesneleri gösterir.3. Daire, üçgen, kare ve dikdörtgenleri

kullanarak farklı modeller oluşturur.

13.04.2023 16

Hedef: Tamsayılar ve özelliklerinin bilgisi

Kazanımlar:1. Tam sayılar kümesinin tanımını söyler.2. Pozitif tam sayıların tanımını söyler.3. Negatif tam sayıların tanımını söyler.4. Tam sayıların özelliklerini söyler.

13.04.2023 17

Hedef: Hücrenin yapısı bilgisi.

Kazanımlar:1. Verilen seçenekler arasından hücrenin öğelerini

seçer.2. Hücrenin temel olarak üç bölümden oluştuğunu

söyler.3. Hücrelerin hayvan ve bitki hücresi olarak iki

gruba ayrıldığını söyler.

13.04.2023 18

Kavrama basamağı

• Bilgi düzeyinde kazanılmış kavramların özümsenmesi, kendine mal edilmesi, anlamının yakalanması, yorumlanması, özetlenmesi, örneklendirilmesi, bir durumdan başka bir duruma çevrilmesi, geleceğe yönelik kestirimde (öteleme) bulunulması, bilginin kendi cümleleriyle ifade edilmesi gibi süreçleri kapsar.

• Hedefimiz “Atatürk'ün Türk toplumu için önemini kavrayabilme.” ise Öğrenci kazanımlarını da şu şekilde söyleyebiliriz

.1. Atatürk'ün getirdiği yenilikleri söyler (Bu kazanımda Kurtuluş savaşı, Cumhuriyetin

ilanı, harf devrimi, kılık kıyafet devrimi gibi kavramlar çeşitli etkinliklerle örneklendirilerek açıklanması öğrencinin Atatürk’ün getirmiş olduğu yenilikleri daha iyi anlamasını sağlar).

2. Atatürk'ün fikirlerini açıklar (İkinci kazanımda barış içinde yaşama, insanlara karşı sevgi gösterme ve hoşgörülü olma, çalışkan olma, insan hak ve hürriyetlerine saygı duyma gibi kavramlar küçük hikâyelerle anlatılarak Atatürk’ün fikirlerini öğrencinin yorumlaması sağlanır).

13.04.2023 19

Hedef: Analitik düzlem ve özelliklerini kavrayabilme

Kazanımlar: 1. Analitik düzlemi günlük hayattan örnek vererek açıklar.2. Okulu bir analitik düzlem düzlem üzerinde betimler.3. Okulun betimlendiği analitik düzlem üzerinde sınıfın yerini

belirler.4. Analitik düzlem üzerindeki bir noktanın yerini belirler.

13.04.2023 20

Hedef : Tamsayılar ve özelliklerini kavrayabilme

Kazanımlar:1. Tamsayıları örnekler vererek açıklar.2. Pozitif tam sayıları tanımlayarak pozitif tamsayılar kümesini yazar.3. Negatif tamsayıları tanımlayarak, negatif tamsayılar kümesini yazar.4. Tam sayılar kümesini yazar.5. Tam sayıları sayı doğrusunda gösterir.6. Verilen bir tam sayıyı sayı doğrusunda gösterir.7. Sayı doğrusunda verilen bir noktaya karşılık gelen tam sayıyı yazar.8. Verilen iki tam sayı arasındaki tam sayıların kümesini yazar.9. Doğal sayılar ile tam sayılar kümesi arasındaki ilişkiyi sembol kullanarak yazar.10. Pozitif ve negatif bir tamsayının mutlak değerini yazar.11. Bir tam sayıyı “0” sayısı ile karşılaştırıp, sembol kullanarak yazar.12. Verilen iki tam sayıyı karşılaştırıp, sembol kullanarak yazar.13. Sayı doğrusunda verilmiş tam sayılar arasındaki ilişkiyi sembol kullanarak yazar.14. Verilen tam sayıları, büyüklük veya küçüklük sırasına koyup sembol kullanarak yazar.15. Pozitif en küçük, negatif en büyük tam sayıları yazar.16. Verilen tam sayıları, büyüklük veya küçüklük sırasına koyulmuş tam sayılar arasındaki sırasına yerleştirir.

13.04.2023 21

Hedef: Yurdumuz, komşularımız ve diğer ülkelerle ilgili temel verileri istenilen anlatım biçimine çevirebilme

Kazanımlar :1. Verilen bir tabloyu, grafiği özetleyip

yazma/söyleme 2. Verilen bir tablo ya da grafiği kendi

cümleleriyle açıklayıp yazma/söyleme3. Verilen bir tabloyu, iki boyutlu grafik haline

getirip çizme 13.04.2023 22

Hedef: Kümeler arasındaki denk olma ve olmama ilişkisini kavrayabilme

Kazanımlar:1. İki kümenin elemanlarını bire bir eşleyerek bu

kümelerin denk olup olmadıklarını söyleme 2. İki kümenin elemanları değişik şekillerde bire bir

eşlendiğinde, kümeler arasında eleman sayıları bakımından yapılan karşılaştırmanın sonucunu söyleyip yazma

13.04.2023 23

Hedef: Canlılar dünyasını kavrayabilme

Kazanımlar:1. Bitkilerin tohum ürettiklerini ve bu tohumlardan

yeni bitkinin oluştuğunu açıklar.2. Farklı bitkilerin farklı tohumları olduğunu söyler.3. Belirli bitkilerin tohumlarını tanır.4. Tohumla meyvesini birebir eşler.

13.04.2023 24

Uygulama basamağı

Uygulama, ders ya da konu alanında öğrenilen bilgi ve kavrama basamağındaki hedeflere dayanılarak, karşılaşılan herhangi bir sorunu çözme işidir. Verilen sorun yeni olmalıdır. Yoksa derste çözülen bir sorunun, öğrenciye tekrar çözdürülmesi uygulama olamaz. Öğrencinin yeni problemleri çözüme ulaştırması, bilgileri işlemlere uygulaması, hesaplaması, yapıp göstermesi gibi süreçlerden oluşur. Yani bir takım soyutlamaları, somut bir biçime dönüştürme, somut olarak yapıp gösterebilme özelliğini içerir.

Hedefimiz” Nesnelerle basit toplama ve çıkarma yapabilme” ise Öğrencinin1. Nesne grubuna belirtilen sayı kadar nesne eklemesi2. Nesne grubundan belirtilen sayı kadar nesneyi ayırması3. Nesneleri kullanarak toplama yapması4. Nesneleri kullanarak çıkarma yapması gözlemlediğimiz kazanımlar olacaktır.

Bu amacı kazandırmak için düzenlenen etkinliler sırasında tahta ya da kâğıt üzerinde sayılarla toplama ve çıkarma yapılması ya da öğrencilere yaptırılması kesinlikle uygun ya da beklenen bir durum değildir. Toplama ve çıkarma işlemlerinin yalnızca nesneler kullanılarak yaptırılması gerekir.

13.04.2023 25

Hedef: Analitik düzlem üzerindeki bir noktanın yerini sıralı ikili şekilde yazabilme.

Kazanımlar:1. Analitik düzlem üzerinde verilen bir noktanın yerini söyleyip koordinatlarının sıralı

ikili şeklinde yazar.2. Koordinatları verilen sıralı ikilinin hangi bölgede olduğunu gösterip yerini işaretler.3. Orjini sıralı ikili şeklinde yazar.4. Apsis ekseni üzerinde verilen noktaların koordinatlarını sıralı ikili şeklinde yazar.5. Ordinat ekseni üzerinde verilen noktaların koordinatlarını sıralı ikili şeklinde yazar.6. Verilen noktaların eksenlere göre simetriği olan noktaları gösterip sıralı ikili

şeklinde yazar.

13.04.2023 26

Hedef: Tamsayılarda toplama işlemini yapabilme.

Kazanımlar:1. Pozitif iki tam sayının toplama işlemini yapıp sonucu yazar.2. Negatif iki tam sayının toplama işlemini yapıp sonucu yazar.3. Ters işaretli iki tam sayının toplama işlemini yapıp sonucu yazar.4. İki tam sayının toplama işlemini sayı doğrusu üzerinde gösterir.5. İki tam sayının toplama işlemine ait kuralı söyler.6. Sayı doğrusunda, iki tam sayının toplama işlemini gösteren ifadeyi yazar.7. İkiden fazla tam sayıyı gruplandırarak toplayıp sonucu yazar.8. Tam sayıların toplamasının yapıldığı bir işlemde, verilmeyen terimi bulup yazar.9. Mutlak değerleri eşit ve ters işaretli iki tam sayının toplama işlemini yaparak

sonucu söyleyip yazar.10. Bir tam sayının toplama işlemine göre tersini yazar.

13.04.2023 27

Hedef : Tam sayılarda dört işlemi birlikte kullanabilme.

Kazanımlar:1. Toplama, çıkarma, bölme ve çarpma işlemlerinin

birlikte verildiği bir ifadenin sonucunu bulup yazar.2. Negatif ve Pozitif bir tam sayının tek veya çift

kuvvetlerinin değerinin işaretini söyleyip yazar.3. Pozitif ve Negatif tam sayıların üs kavramını ve dört

işlemi birlikte verildiği bir ifadenin sonucunu hesaplayabilir.

13.04.2023 28

Hedef: Matematik dersinde dört işlem gerektiren belli başlı problemi çözebilme

Kazanımlar:1. Dört işlem gerektiren problemde verilenleri

yazma/söyleme 2. Dört işlem gerektiren problemde verilenleri

yazma/söyleme 3. Problemin çözümü için gereksiz olan verileri

yazma/söyleme (seçip işaretleme) 13.04.2023 29

Analiz basamağı

Bu basamak bir bilgi bütününü öğelere, ilişkilere ve örgütleme ilkelerine göre ayrıştırabilme, ilkeleri bulabilme, öğelerini bulup seçme, aralarındaki ilişkileri açıklayabilme, bütünün parçalarını karşılaştırabilme, sınıflandırabilme, ana hatlarını gösterebilme, bir sistemin ya da iletişim biçiminin hangi ilkelere göre kurulduğunu ve işlediğini ortaya koyabilme gücüyle ilgili davranışsal yeterlikleri içerir. Bu aşamada tümden gelim önemlidir. Bu basamaktaki hedefimiz “Zamanla ilgili kavramlar arasında ilişki kurabilme” ise

Öğrenci kazanımlarını şu şekilde sıralayabiliriz:1. Olayları oluş sırasına göre söyler.2. Zamanla ilgili kavramları anlamına uygun şekilde kullanır.3. Zaman bildiren araçların işlevini açıklar.Bu kazanımlarla ilgili etkinliklerde dün, bugün, yarın gibi zaman bildiren

kavramlar ele alınarak, saat ve takvimin işlevleri ana hatları ile modeller kullanılarak ve oyun aracılığıyla öğrencilere kazandırılır.

13.04.2023 30

Hedef: Analitik düzlem üzerindeki bir noktanın yerini analiz edebilme.

Kazanımlar:1. Apsis ekseni üzerinde verilen noktaların genel ifadesini yazar.2. Genel ifadeyi nedenleri ile açıklar.3. Ordinat ekseni üzerinde verilen noktaların genel ifadesini yazar.4. Genel ifadeyi nedenleri ile açıklar.5. Apsis ve ordinat düzlemi üzerinde verilen noktaların genel ifadelerini

karşılaştırır.6. Analitik düzlem üzerindeki noktaların bölgelere göre benzer ve farklı

yönlerini karşılaştırır.

13.04.2023 31

Hedef: Tam sayılarla sıralamanın analizini yapabilme

Kazanımlar: 1. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayıları toplar.2. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.3. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayıları çıkarır. 4. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.5. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayıları çarpar. 6. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.7. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayılara böler. 8. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.

13.04.2023 32

Hedef: Türünün ve döneminin temsilcisi olan bir yazılı iletişim muhtevasını öğelerine ayırabilme

Kazanımlar :1. Verilen bir tümcenin öğelerini bulup gösterme 2. Verilen bir metinde yapı bakımından (basit, birleşik,

sıra, girişik) belirtilen tümceleri bulup gösterme 3. Bir edebi metinde sözcükleri dilbilgisi bakımından

sınıflara ( ad, belirteç, zamir, zarf, edat, fiil) ayırıp gerekçesiyle yazma

13.04.2023 33

Hedef: Kesirler arasındaki ilişkileri belirleyebilme.

Kazanımlar:İki kesrin birbirinden farklı ve benzeryönlerini belirler.

13.04.2023 34

Kazanımlar: 1. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayıları toplar.2. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.3. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayıları çıkarır. 4. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.5. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayıları çarpar. 6. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.7. Pozitif tam sayılarla negatif tam sayılara böler. 8. İşlemini sonucunu nedenleri ile açıklar.

13.04.2023 35

Sentez basamağı

Öğrencinin daha önceki öğrendiklerinden yararlanarak belli bir amaca hizmet edebilecek fikirleri, parçaları ve öğeleri belli ilişki ve kurallara göre birleştirip, yeni bir bütün oluşturma yeteneğinin kazandırıldığı basamaktır. Öğrencinin sentez düzeyinde bir davranış gösterebilmesi, çok yönlü düşünerek, yaratıcılık gösterebilmesini gerekli kılar.

Sentezde yenilik, buluş, icat, özgünlük söz konusudur.

Hedef: Estetik özellikler taşıyan ürünler oluşturabilme.Kazanımlar:1. Görsel sanat etkinliklerinde ürün yapar.2. Görsel sanat etkinliklerinde özgün ürün yapar.3. Yaptığı resmi öykülendirerek anlatır.• Bu kazanımlarla ilgili olarak resim, plastik çamur çalışmaları ile özgün

çalışmalar yaptırılır.

13.04.2023 36

• Eğitimde ölçme değerlendirme dersinde alanıyla ilgili yeni bir sınama düzeneği hazırlayabilme

• Çocuk eğitimi için yeni bir öğrenme modeli oluşturabilme

• Özgün bir öykü yazabilme • Özgün bir şiir yazabilme• Analitik düzlem inşa edebilme.

13.04.2023 37

Hedef: Analitik düzlem inşa edebilme.

Kazanımlar: 1. Düzlem üzerinde noktaları öteleyerek şekiller

oluşturur.

13.04.2023 38

Değerlendirme basamağı

Değerlendirme düzeyindeki davranışlar daha çok öğrencinin herhangi bir bilişsel ürünü değerlendirebilme bir başka deyişle bu konuda bir değer yargısı geliştirebilme gücünü gösterebilmesi ile ilgilidir. Değerlendirme gücü ise; bir konu ile ilgili tutarlılık ve tutarsızlıkları belirleyebilme, bir gerekçeden mantıklı bir sonuca ulaşılıp ulaşılamayacağını anlayabilme, bir tartışmadaki mantık yanılgılarını fark edebilme, bir aracın çeşitli ölçütler yönünden uygun olup olmadığını belirleyebilme, belli ölçütler açısından bir bilgi bütününü değerlendirebilme gibi yeterlilikleri içerir. Bu basamakta öğrenci iç ve dış ölçütleri değerlendirir, eleştirir, yargılarda, saptamalarda bulunur, tartışır, ispat eder, savunur

Hedef: Arkadaşları ile olumlu ilişkiler kurabilmenin nedenlerini yargılayabildiğiniKazanımlar: 1. Saldırgan ve şiddet içeren davranışların olumsuz sonuçları ile birlikte paylaşma ve anlaşmanın

üstünlüklerini açıklayabilmesinden,2. Bir davranışla ilgili olarak ileri sürülen gerekçeleri, haklılık ölçütlerine göre takdir etmesinden

anlayabiliriz.• Bu hedefe ulaşmak için çocuklar arasında görülen iletişim çatışma nedenleri açıklanarak, izin

isteme, paylaşma, diğerlerine yardım etme, kızgınlığı uygun ifade etme ya da kontrol etme konusunda kendilerini ya da arkadaşlarını eleştirebilmeleri sağlanır.

13.04.2023 39

Hedef: Tam sayılarla yapılan işlemleri değerlendirmeKazanım:Tam sayılarla yapılan işlemleri strateji kullanarak yargıya

varır.Hedef: Kesir ölçütlerine dayalı yargıda bulunabilme.Kazanım:Kesirlerle yapılan işlemlerin doğru ya da yanlış olduğunu

kanıtlar.

13.04.2023 40

Hedef: Analitik düzlem üzerindeki bir noktanın yeri hakkında yargıya varabilme.

Kazanımlar: 1. Verilen nokta koordinatlarından yanlış olanı

düzeltir.2. Analitik düzlemi bölgelere ayırırken strateji

kullanarak noktaların koordinatları hakkında yargıya varır.

13.04.2023 41

Ünite: Ülkemizde Nüfus

Kazanımlar:1. Görsel materyaller ve verilerden yararlanarak Türkiye’de

nüfusun dağılışının neden ve sonuçlarını tartışır.2. Tablo ve grafiklerden yararlanarak ülkemiz nüfusunun

özellikleriyle ilgili verileri yorumlar.3. Eğitim ve çalışma hakkının kullanılmasıyla devletin ve

vatandaşın bu konudaki sorumluluklarını ilişkilendirir.4. Örnek incelemeler yoluyla göçün neden ve sonuçlarını

tartışır.5. Yerleşme ve seyahat özgürlüğünü açıklar.

13.04.2023 42

• Düzeyine uygun edebi bir metni, böyle bir metinde bulunması gereken özelliklere göre eleştirebilme

• Kimyada birden fazla kuramı karşılaştırıp belli ölçütlere göre değerlendirebilme

• Bir kompozisyonu eleştirebilme • Bir güç kaynağını diğer bir güç kaynağı ile karşılaştırıp

belli ölçütlere göre değerlendirebilme

13.04.2023 43

10.SINIF KAZANIMLARI VE BİLİŞSEL DÜZEYLERİ

ÖĞRENME ALANI: DOĞAL SİSTEMLER1. Kayaçların özellikleri ile yeryüzü şekillerinin oluşum süreçlerini

ilişkilendirir: ANALİZ2. Levha tektoniği ile deprem kuşakları, sıcak su kaynakları ve volkanların

dağılışını ilişkilendirir: ANALİZ3. Su kaynaklarını farklı özelliklerine göre sınıflandırır: ANALİZ4. Toprak çeşitliliğini oluşum süreçlerine göre açıklar: KAVRAMA5. Bitki tür ve topluluklarını genel özelliklerine göre sınıflandırır: ANALİZ6. Farklı bitki topluluklarının dağılışı ile iklim ve yer şekillerini ilişkilendirir:

ANALİZ

13.04.2023 44

ÖĞRENME ALANI: BEŞERÎ SİSTEMLER

1. Nüfus özellikleri ve nüfusun önemi hakkında çıkarımlarda bulunur: ANALİZ2. Dünya nüfusunun tarihsel süreçteki değişimini yorumlar: KAVRAMA3. Nüfus piramitleri oluşturarak nüfusun yapısıyla ilgili çıkarımlarda bulunur: ANALİZ4. Nüfus artış oranının değişiminde etkili olan faktörleri sorgular: DEĞERLENDİRME5. Tarihî metinler, belgeler ve haritalardan yararlanarak dünyadaki göçlerin nedenleri

hakkında çıkarımlarda bulunur: ANALİZ6. Örnek incelemeler yoluyla göçün mekânsal etkilerini analiz eder: ANALİZ7. Geçmişten günümüze farklı geçim tarzlarını, ekonomik faaliyetler ve toplumsal

değişimler açısından analiz eder:ANALİZ8. Ekonomik faaliyetleri temel özelliklerine göre ayırt eder: KAVRAMA9. Ekonomik faaliyet türlerinin oransal dağılımına ilişkin verileri, ülkelerin gelişmişlik

düzeyleriyle ilişkilendirir: ANALİZ

13.04.2023 45

5.Niteleme

4.Düzenleme

3.Değerlendirme

2.Yanıtlama

1.Alma

Niteleme; Bağımsız çalışmalarda güven, etik uygulamalara profesyonelce bağlılık gösterme

Düzenleme-Örgütleme; Değerleri bir araya getirme

Değerlendirme; Değere karşı sorumluluk yükleme

Yanıtlama-Tepkide bulunma; Kendi öğrenimine aktif katılım, sunu yapma, tartışmalara katılma

Alma; bilgiyi almada gönüllü olma

Duyuşsal Alan

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 46

Alma basamağı

Bu basamaktaki davranışlar, öğrencinin, belli olaylar ya da uyaranlara dikkat etme isteği ile ilgilidir. Alma basamağı farkında olma, almaya açıklık, algıda seçicilik olmak üzere üç alt kategoriye ayrılmıştır. Öğrenci önce nesnenin ya da olgunun farkına varır. Öğrenci eğer nesne ve olguların farkında olmazsa ona karşı duyuşsal bir davranış geliştiremez. Öğrencinin herhangi bir nesne ya da olgunun farkında olması için o nesne ya da olguyu bilmesi, tanıması ve ona karşı hoşgörü göstermesi, istekli olması gerekir. Daha sonra davranışını çevresindeki birçok uyaran içinden birine odaklar yani kontrollü seçicilik yapar. Okumak için gazetenin belirli yerlerini yeğleme, okuduğu kitaplar, yazılar konusunda seçici davranma gibi.

Hedef: Doğanın ve doğal yaşamın korunmasın gerekliğinin önemini algılama. Kazanımlar:1. Doğanın ve doğal yaşamın korunmasın gerekliğinin farkına varır.2. Herhangi bir çevresel zararın nedenlerini ve etkilerini bilir.

13.04.2023 47

Duyuşsal Alan-Alma

Hedef: Sınıftaki öğretim faaliyetlerinin farkında oluş.

Davranışlar:1. Derse katılır.2. Öğretmeni dinler.3. Sınıf içi öğretim faaliyetlerini izler.

13.04.2023 48

Tepkide Bulunma

Farkına varılan uyarıcılara karşı uygun tepkilerin gösterildiği basamaktır. Tepki, öğrencinin etkin katılımı ile ilgilidir. Bu basamaktaki öğrenme ürünleri, tepkide uysallık (verilen kitabı okur), tepkide isteklilik (verilenlerin dışında kendiliğinden okur) ya da tepkide doyumu (zevk ya da eğlence için okur) vurgular. Tepkide uysallık; tepkinin uyarına gitmektir (oyun oynarken oyun kurallarına itaat eder). Uyarıcıya karşı direnmez ancak açık bir isteklilikte yoktur. Tepkide isteklilik; birey uyarana karşı gönüllüce tepkide bulunmaya başlar. Tepki kişi tarafından hiçbir zorlama olmadan gönüllü olarak seçilmiştir (Oyun kurallarını uygulamada gönüllü olma, istekli olma). Bu basamağa kadar gelişen bütün süreçlerde birey uyarana karşı “ilgi” halindedir. Oysa bu basamaktan itibaren ilgi, uyarana karşı bir tutum haline dönüşmeye başlar. Tepkide doyum; birey uyarıcıya karşı severek, zevk alarak doyuma ulaşacak davranışlar göstermeye başlar. Uyarıcıya karşı istendik davranışı göstermeyince üzülür, sıkılır, pişmanlık duyar.

Hedef: Doğanın ve doğal yaşamın korunması için çözüm yolları araştırır.Kazanımlar:1. Orman yangınları ve arazilerin çoraklaşmasının nedenlerini sorgular.2. Su kaynaklarından yeterince yararlanabilmek için önerilerde bulunur.3. Çevre ve doğa ile ilgili etkinliklere katılır.4. Bu etkinliklere gönüllü olarak katılmaktan zevk alır.

13.04.2023 49

Duyuşsal Alan-Tepkide bulunma

Hedef: Sınıf etkinliklerine katılmaya isteklilik gösterir.Kazanımlar:1. Konuyla ilgili sorular sorar.2. Sınıf tartışmalarına katılır.3. Özel görev için gönüllü olur.4. İlan panosuna materyal katkısında bulunur.5. İstendiği zaman diğerlerine yardım eder.

13.04.2023 50

Değer Verme

Kişinin bir davranışa, bir olaya, bir nesneye değer ya da önem vermesiyle ilgilidir. Birey, değer belirlerken toplum tarafından oluşturulmuş değerlerden yararlanmaktadır. Değeri kabullenmişlik (kişinin yaşamında okumanın önemini takdir edebilmesi), bir değeri tercih (okuduğu kitaplar arasında yargıda bulunmaya isteklilik), bir değere adanmışlık (kişinin kendini yetiştirmesinde bir araç olarak okumaya adanmışlık) gibi üç alt düzeye ayrılmaktadır. Öğrenci belirli davranış veya nesnelere değer vererek bağlanır. Değer verdiği konuyla ilgili tartışmalarda ısrarla fikirlerini belirtir ve bu konuyla ilgilenmekten mutluluk duyar.

Hedef: Doğanın korunması ile ilgili etkinliklere değer vermesiKazanım:1. Doğanın korunması ile ilgili etkinliklere katılanlara değer verir.2. Doğanın korunmasına dair etkinliklerde görev alır. 3. Çevreyi koruma derneklerinde görev alır.

13.04.2023 51

Duyuşsal Alan-Değer verme

1. Verilen ödevi tamamlar.2. Okul kurallarına uyar.3. Sınıf tartışmalarına katılır.4. Laboratuar çalışmalarını tamamlar.5. Özel işler için gönüllü olur.6. Arkadaşlarına yardımdan zevk alır.7. Sınıf tartışmalarına katılır.

13.04.2023 52

Örgütleme/Organize etme

Bu basamakta kişi bu basamağa değin kazandığı tüm duyuşsal değerleri ayrıştırıp inceler. Sonra benimsediği değere yeni bir anlam verir. Bu yeni anlam, eskisinden bütünüyle farklı olmayıp, geliştirilmiş ve zenginleştirilmiştir. Değerleri kavramsallaştırarak bir değerler sistemi oluşturur. Kişinin okumaya, çalışmaya, demokrasiye yeni bir anlam vermesi, senteze gitmesi ve bunları uyumlu ve tutarlı hale getirerek bir dünya görüşü oluşturur (Doğan, 2006).

Hedef: Doğanın korunmasında kararlı olmasıKazanımlar:1. Doğanın korunmasında kamuoyunu bilinçlendirir.2. Doğanın korunmasında kamuoyu oluşturur.3. Doğanın korunmasında kamuoyunu bilinçlendirmek ve bütünleştirmek için faaliyetler

gösterecek bir öncü sivil toplum kuruluşuna üye olur.4. Doğanın korunmasında kamuoyunu bilinçlendirmek ve bütünleştirmek için faaliyetler

gösterecek sivil toplum kuruluşunda etkin görev alır.

13.04.2023 53

Kişilik haline getirme

Bu basamakta değerler kurallaşmış, bir karakter görünümü kazanmış ve uyulması zorunlu ilkeler haline gelmiştir. Davranışların tamamı özümsenen değerlerle tutarlı ve istikrarlıdır. Öğrenci belli değerleri geneller (toplumsal sorunların çözümünde demokratik ilkelere bağlı kalış, sorunlara nesnel yaklaşım alışkanlığı), genellemeleri yaşam felsefesinde (tutarlı bir yaşam felsefesine sahip olma; güvenilir bir kişiliğe sahip olma) ya da dünya görüşünde birleştirir. Kişinin bu basmaktaki davranışları onun karakterini yansıtır. Değerlerle kişi özdeşleşmiştir. Kapsam açısından değerler genişlemiş ve zenginleşmiştir. Kişi hakkında ileri sürülen “namuslu, doğru, haksızlığa dayanamaz, ya da hilebaz, yalancı, ona güvenilmez” gibi yargılar bu basamağın kapsamı içindedir.

Hedef: Doğayı korumayı alışkanlık haline getirmesiKazanımlar:1. Bütün etkinliklere sürekli katılır.2. Doğa ile ilgili farklı etkinlikler düzenler.3. Doğayı kirletmeme konusunda kararlı bir tavır sergiler.

13.04.2023 54

Duyuşsal Alan/ Kişilik haline getirme

Hedef: Yardımsever bir kişiliğe sahip oluş.Davranışlar:1. Her zaman insanlara yardımcı olma.2. İnsanlar arasında ayırım yapmadan yardımseverlikte

bulunma.3. İnsanlara yardım etmekten zevk alma.4. Başka insanlara yardımseverlik açısından örnek olma.

13.04.2023 55

Psikomotor Alan

Uyum

Beceri haline getirme

Kılavuz deneti

minde yapma

Kurul

ma

Algılama

Yaratma

Uygun ipuçlarını seçme, belli bir hareket için hazır olma, nasıl yapıldığını dikkatle izleme, gözleme, tanıma, tanımlama

Hazır halde bekler, başlar, gösterir, açıklar, hareket eder, tepkide bulunur, isteklilik gösterir

Taklit etme, deneme- yanılma, yardımlı-yardımsız yapabilme, gösterme, söküp birleştirme, değiştirme

Belirli bir işi, kural ve standartlarına uygun yapabilme, inşa etme, ayırma, tamir etme, taslak oluşturma, başkasından yardım almadan icat etme

Kazanılan hareketi başka durumlara uyarlama, yeniden düzenleme, başkalaştırma ve kontrol etme

Yeni bir duruma uyum sağlamak, bir problemi çözmek için yeni bir hareket biçimi geliştirmek, yeni bir dans figürü ortaya çıkarmak, orijinal davranışlar sergilemek, şekil vermek

cÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 56

Devinişsel Alan/ Algılama

Hedef: Verilen hareketleri oturduğu yerden takip ediş.Kazanımlar:1. Hareketleri dikkatlice izleme.2. Hareketlerin nasıl yapıldığına dikkat etme.3. Hareketin hangi söze uygun olduğunu fark etme.4. Hareketi nerede kullanacağını sezme.

13.04.2023 57

Devinişsel Alan/Kuruluş

Hedef: Oyuna başlamaya hazırlanış.Kazanımlar:1. Oyuna başlamak için gerekli duruş pozisyonu

alma.2. Oyuna başlamak için doğru yerde bulunma.3. Oyuna hangi hareketle başlayacağını gösterme.4. Komut verildiğinde harekete geçme.

13.04.2023 58

Devinişsel Alan/ Kılavuz denetiminde yapma

Hedef: Gösterilen hareketi doğru olarak yapma.Kazanımlar:

1. Hareketi yaparken öğretmeni model alma.2. Hareketi gösterdikten sonra deneme.3. Hareketi gösterdikten sonra tekrarlama4. Hareketini tam olarak gösterilene benzetme.

13.04.2023 59

Devinişsel Alan/ Beceri Haline Getirme

Hedef : Dinlediği bir müziği bir müzik aleti ile amatörce çalabilme.

Kazanımlar:1. Müzik aleti seçme.2. Müziği dikkatlice dinleme3. Müziği bir müzik aleti ile amatörce çalma.

13.04.2023 60

Devinişsel Alan- Kompleks Tepki faaliyeti

Hedef : Hareketleri pratiğe dönüştürebilme.Kazanımlar:1. Hareketleri yanılmadan yapma.2. Hareketleri zamanında yapma.3. Hareketleri kendinden emin bir şekilde yapma.4. Hareketleri yaparken arkadaşlarına rehberlik

yapma.13.04.2023 61

Devinişsel Alan/ Duruma Uydurma

Hedef: Çok iyi araba süren birinin ilk kez kullandığı bir arabayı sürmede önceki becerilerini adapte etme.

Kazanımlar:1. Arabayı sürmeye hazır hale getirme.2. Önceki araba sürme becerilerini hatırlama.3. Yeni arabanın kullanımı için gerekli becerilerin neler

olduğunu tespit etme.4. Önceki becerilerini yeni araba türüne adapte ederek

arabayı kullanma.

13.04.2023 62

Devinişsel Alan/ Yaratma

Hedef: Hareketlerini kendine özgü bir şekilde icra ediş.Kazanımlar:1. Yapılan hareketlere uyumu bozmadan kendine özgü figürler

ekleme.2. Eklediği figürleri müziğe uygun olarak kullanma.3. Eklediği figürleri diğer arkadaşları ile uyumu bozmadan yapma.4. Eklediği figürleri oyun içinde rahatça kullanma.5. Yeni figürler önerme.

13.04.2023 63

Basamaklar

Basit Soru Kalıpları Hedef/Kazanımlar Örnek Sınama Durumları

Bilgi Basamağı

Daha sonra ne oldu? Kaç tane…? ….kimdi? …isimlendirebilir misin? Anlat …-da ne oldu? …ile kim konuştu? …. sebebini söyleyebilir misin?

Hedef: Geometrik şekilleri tanıyabilme. (Yaş Grubu: 5-6)Kazanımlar:1. Her nesnenin bir şekli olduğunu söyler.2. Üçgenin üç kenarı olduğunu söyler.3. Karenin dörtkenarı olduğunu söyler.4. Karenin kenarlarının eşit olduğunu söyler5. Dikdörtgenin dörtkenarı olduğunu söyler.6. Dairenin yuvarlak olduğunu söyler.

1. Bu şekiller arasından üçgeni gösterebilir misin? Ya da bu şekiller arasında hangisi üçgendir?2. Üçgenin kaç kenarı vardır?3. Bu şekiller arasından kareyi gösterebilir misin? Ya da bu şekiller arasında hangisi karedir?4. Karenin kaç kenarı vardır?5. Bu şekiller arasından dikdörtgeni gösterebilir misin? Ya da bu şekiller arasında hangisi dikdörtgendir?6. Dikdörtgenin kaç kenarı vardır?7. Bu şekiller arasından daireyi gösterebilir misin? Ya da bu şekiller arasında hangisi dairedir?

Kavrama Basamağı

….kendi ifadelerinle yazabilir misin? ….kısa bir taslağını yapabilir misin? …..ne düşünüyorsun? Ana fikir ne idi? ….arasında nasıl bir fark var? Kast ettiğin şeye bir örnek verebilir misin? …için bir tanımlama yapabilir misin

Hedef: Geometrik şekilleri kavrayabilme. (Yaş Grubu: 5-6)Kazanımlar:1. Daire, üçgen, kare ve dikdörtgene benzeyen nesneleri göstererek örnek verir.

1. Sınıfımızda kare şekline benzeyen şekiller hangisidir? 2. Kareye benzeyen şekillerden bana örnek gösterebilir misin?3. Sınıfımızda dikdörtgen şekline benzeyen şekiller hangisidir? 4. Dikdörtgene benzeyen şekillerden bana örnek gösterebilir misin?5. Sınıfımızda üçgen şekline benzeyen şekiller hangisidir? 6. Üçgene benzeyen şekillerden bana örnek gösterebilir misin?7. Sınıfımızda daire şekline benzeyen şekiller hangisidir? 8. Daireye benzeyen şekillerden bana örnek gösterebilir misin?

Uygulama Basamağı

…kendi deneyimlerini kullanarak metot uygulayabilir misin? Verilen bilgilerden hareketle ….. hakkında bir yönerge oluşturabilir misin? Eğer bir ….-e sahip olsaydın bu bilgiler f aydalı olabilir miydi?

Hedef: Daire, üçgen, kare ve dikdörtgenleri kullanarak farklı modeller oluşturur (Yaş

Grubu: 5-6)Kazanımlar: 1. İki üçgeni birleştirerek kare yapar.2. İki kareyi birleştirerek dikdörtgen yapar.3. Noktaları oklar yönünde birleştirerekgeometrik şekilleri çizme.4. Daireyi kullanarak farklı modeller oluşturma.

Çocuklara renkli elişi kâğıtlarından yapılmış üçgen, kare, dikdörtgen, daire şekilleri verilerek bunlardan değişik şekiller yapması istenir. Bana bu iki üçgeni birleştirerek bir şekil yapar mısın? Bu şeklin adını söyler misin? Gibi sorular sorulur.Çocuklardan sınıfta gördükleri eşyaların geometrik şekillerine göre panoda işaretleme yapmaları istenir.

Bilişsel Alandaki Kazanımların Ölçülmesi-1

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 64

Analiz Basamağı

…. Hangi olaylar olabilmiş? Niçin … değişiklikler meydana geldi? ….dığı zaman ne olması gerektiğini açıklar mısın? …arasındaki farkı ayırt edebiliyor musun? Oyundaki kırılma noktası neydi?

Hedef: Daire, üçgen, kare ve dikdörtgen arasındaki farkın analizini yapar (Yaş Grubu: 5-6)Kazanımlar:1. Üçgen, kare, dikdörtgenin benzer yönlerini söyleme.2. Üçgen, kare, dikdörtgen, dairenin farklı yönlerini söyleme.3. Daire şeklini diğer şekillerden ayıran özellikleri söyleme.4. Üçgen şeklini diğer şekillerden ayıran özellikleri söyleme.

1. Üçgenle karenin benzer yönleri hangileridir? Bana gösterebilir misin?2. Kare ile dikdörtgenin benzer yönleri hangileridir? Bana gösterebilir misin?3. Üçgenle karenin farklı yönleri hangileridir? Bana gösterebilir misin?4. Kare ile dikdörtgenin farklı yönleri hangileridir? Bana gösterebilir misin?3. Daire şeklini diğer şekillerden ayıran özellikleri nelerdir?4. Üçgen şeklini diğer şekillerden ayıran özellikleri nelerdir?

Sentez Basamağı

Bir …. düzenleyebilir misin? Niçin …. hakkında bir şarkı bestelemiyorsun? … için muhtemel bir çözüm görebiliyor musun? …. için yeni ve alışılmamış durumlar aratabilir misin? L lezzetli bir yemeğin tarifini yazabilir misin?

Hedef: Geometrik şekillerden oluşan materyal tasarlar.Kazanımlar:1. Geometrik şekilleri kullanarak halı, kilim deseni çizer.

Geometrik şekillerden oluşan resimler yapmaları ve bu resimleri farklı renklerde boyamaları istenir.

Değerlendirme

Basamağı

….e bir çözüm var mı? ….nin değerini sorgula. …hakkındaki durumunu savunabilecek misin? ….iyi veya kötü olduğunu düşünüyor usun? Sana göre …-da ne değişir? Eğer ….. kendini nasıl hissedersin?

Hedef: Geometrik şekilleri birleştirerek arasındaki ilişkileri eleştirebilme.Kazanımlar:1. Torbadan çekilen şekillerin panodaki uygun yerlere yapıştırılmayanları özelliklerine göre eleştirir.

Torbadan çekilen şekillerin panodaki uygun yerlere yapıştırılmayanları bulması istenir.Kendisinin yeniden panoya yapıştırması istenir. Neden buraya yapıştırıldığı sorulur.

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Bilişsel Alandaki Kazanımların Ölçülmesi-2

13.04.2023 65

Hedef: Devletin vatandaşa karşı görevleri bilgisi.Kazanım: Verilen seçenekler arasından Devletin vatandaşlara karşı en önemli görevini seçip, işaretleme.Test Durumu: Devletin vatandaşlarına karşı en önemli sorumluluğu nedir?a) Toplumsal düzeni sağlamakb) Temel hak ve hürriyetleri güvence altına almakc) Vatandaşların mal güvenliğini sağlamakd) Her vatandaşa eğitim olanağı sunmake) Yurdun ve milletin bağımsızlığını ve bütünlüğünü korumak Hedef: Osmanlı Devletinin kuruluşu ile ilgili tarihi olgular bilgisi.Kazanımlar:1. Osmanlı Devletini kimin kurduğunu yazıp/söyleme.2. Osmanlı Devleti'nin kuruluş tarihini yazıp/söyleme.3. Osmanlı Devleti'nin kurulduğu bölgeyi yazıp söyleme.4. Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemindeki savaşları yer ve zamanları ile birlikte yazıp/söyleme.Test Durumları:5. Osmanlı Devleti'ni kim kurmuştur?6. Osmanlı Devleti hangi yörede kurulmuştur?7. Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde yapılan savaşların adlarını ve tarihlerini yazınız.

13.04.2023 66

Hedef: Osmanlıların Rumeliye geçişi ile ilgili olguları açıklayabilme.Kazanım: Osmanlıların Rumelide ilerleyişini hazırlayan nedenleri verilen seçenekler arasından seçip, işaretleme. Test Durumu: Aşağıdakilerden hangisi Osmanlıların Rumeliye geçişlerinin nedenlerinden birisidir?a) Bizans İmparatorluğunun Osmanlı Devleti için bir tehdit olmasıb) Balkanlarda güçlü ve merkezi bir devlet oluşmasıc) Venedik ve Macarlarla Bizanslıların yakınlaşmasıd) Balkanlarda sosyal ve siyasi birlik olmamasıe) Bizansın ekonomik bakımdan güçlü bir devlet olmasıHedef: Okulda demokratik yaşam ile ilgili ilkeleri açıklayabilme.Kazanım: Sınıf başkanının ve eğitici kol üyelerinin belirlenmesinde seçim yapılmasının nedenlerini verilen seçenekler arasından seçip, işaretleme.Test Durumu: Sınıf başkanının ve eğitici kol yöneticilerinin seçimle belirlenmesinin temel nedeni nedir?f) Öğrencilere demokratik davranışlar kazandırmakg) Öğretmenin tarafsız davrandığını gösterebilmekh) Sınıfta lider konumunda olan öğrencileri saptayabilmeki) Öğrencileri ilgilendiren konulara öğretmenin müdahele etmesini önlemekj) Öğrenciler arasında rekabeti teşvik etmek

13.04.2023 67

Hedef: Temel sorunların çözümünde yardımlaşma ve dayanışma ilkelerini kullanabilme.

Kazanım: Köylerini ilgilendiren bir toplumsal sorunun giderilmesinde uygun olan yardımlaşma ve dayanışma ilkelerini verilen seçenekler arasından seçip işaretleme.

Test Durumu: Köyün yakınındaki bir bataklıktan kurtulabilmeleri için köylülerin yapmaları gereken en uygun davranış nedir?

a) Çevre köylerden para toplayarak bataklığı kurutacak işçiler kiralamakb) Köyün zenginlerinden bu soruna bir çare bulmalarını beklemekc) Seçim zamanı verecekleri oy karşılığında siyasi partilerden sorunu çözmelerini

istemekd) İmece usulü ile yardımlaşarak bataklığı kurutmake) Köyü bataklıktan uzak olan bir bölgeye taşımak

13.04.2023 68

Hedef: Komşularımızla ilgili temel ilişkileri saptayabilme.

Kazanım: Suriye ile aramızda ne tür ilişkiler bulunduğunu, sıralayabilme.

Test Durumu: Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkiler nasıldır? Bu ülke ile Türkiye arasında yaşanan sorunları sıralayınız.

13.04.2023 69

Hedef: Yurdumuz ve komşularımızla ilgili temel sorunların çözümü için özgün bir görüş geliştirebilme.

Kazanım: Suriye ile Türkiye arasındaki sorunların giderilmesi için yapılması gerekenleri, nedenleri ile birlikte yazıp/söyleme.

Test Durumu: Suriye ile Türkiye arasında iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilebilmesi için yapılması gerekenler neler olabilir? Kısaca açıklayınız.

13.04.2023 70

Hedef: Bir toplumsal sorunun giderilmesi için önerilen çözüm yolunu belliölçütlere göre değerlendirebilme.Kazanım: İçme suyu gereksinimini karşılayabilmek için, köy meydanına birçukur kazarak biriken yağmur sularından yararlanma düşüncesinin, sağlık Kurallarına uygun olup olmadığını yazıp, söyleme.

Test Durumu: İçme suyu gereksinimini karşılayabilmek için, köy meydanınabir çukur kazarak biriken yağmur sularından yararlanılabileceğini öneren bir bireyin, bu önerisini sağlık ilkeleri açısından değerlendiriniz.

13.04.2023 71

Duyuşsal Alan Basamakları

Hedef ve Kazanımlar

Tamamen Katılıyorum (4)

Katılıyorum (3)

Kararsızım (3)

Katılmıyorum (2)

Hiç Katılmıyorum (1)

Alma Hedef: Trafik kurallarına uymanın farkında olma.Kazanımlar:1. Trafik kurallarını bilir.2. Kuralları uymada itina gösterir.3. Kurallara ihlal durumunun farkında olur.

Trafik kurallarını bilirim

Trafik işaretlerinin anlamlarını bilirim

Daima trafik kurallarına uymada özen gösteririm

Kuralları uymayanları uyarırım

Tepkide Bulunma

Hedef: Trafik kuralarına uymada isteklilik göstermeKazanımlar: 1. Cadde ve sokaklarda yürürken daima yaya kaldırımlarından yürür.2. Yaya kaldırımlarından yürürken daima sağ taraftan yürür.3. Yaya kaldırımı bulunmayan cadde ve sokaklarda yürümek zorunda kaldığında, yolun sol kenarından yürür.

Cadde ve sokaklarda yürürken daima yaya kaldırımlarından yürürüm.

Yaya kaldırımlarından yürürken daima sağ taraftan yürürüm.

Yaya kaldırımı bulunmayan cadde ve sokaklarda yürümek zorunda kaldığımızda, yolun sol kenarından yürürüm.

Yola inmeden önce kaldırımın / banketin kenarında dururum.

Karşıdan karşıya geçerken önce sola, daha sonra sağa, tekrar sola bakarak yolu kontrol ederim.

Duyuşsal Alandaki Kazanımların Ölçülmesi-1

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 72

Duyuşsal Alan Basamakları

Hedef ve Kazanımlar

Tamamen Katılıyorum (1)

Katılıyorum (2)

Kararsızım (3)

Katılmıyorum (4)

Hiç Katılmıyorum (5)

Değer Verm

e

Hedef: Trafik kurallarının önemini takdir etmeKazanımlar:1. Trafik kazalarının önlenmesinde kurallara uymanın önemini takdir edebilme2. Trafik kurallarına uymanın gereğine ilişkin bilgi, görüş ve düşüncelerini paylaşmaya isteklilik 3. Mazeret aramaksızın her koşulda trafik kurallarına uygun davranma

Trafik ve ilk Yardım Haftası etkinliklerinde sorumluluk almak isterim

Okulda bu konu ile ilgili seminerler hazırlanmasında öncülük ederim

Trafik işaret ve levhalarına, trafik kurallarına uyanları takdir ederim

Trafik kurallarına uymayanları şikâyet ederim

Örgütleme

Hedef: Trafik kurallarına uymada kararlı olma.Kazanımlar:1. Trafik kurallarına uymanın birlikte yaşamanın gereği olduğunu benimser.2. Trafik kurallarına uyacak bireylerin nasıl yetiştirilmesi gerektiği konusunda yargılarda bulunur.

Cadde boş olsa bile kırmızı ışıkta dururum.

Trafik kazalarının nedeni trafik kurallarına uymamaktandır.

Trafik haftası ile ilgili etkinliklere zaman ayırırım.

Nitelenmişlik (Kişilik haline getirme)

Hedef: Trafik kurallarına uymayı alışkanlık haline getirme.Kazanımlar: 1. Trafik kurallara uygulaması gerektiğini her platformda savunma2. Trafik kurallarına uymayanları şikayet etme3. Trafik kurallarına uymanın bir vatandaşlık görevi olduğunu bilme4. İleriki yaşantısında fahri müfettiş olarak görev alma5. “Trafik kazalarını önleme” amaçlı gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapma 6. Başkalarının gözünde kurallara uyan kişiliğine sahip olma

Her zaman trafik kurallarına uygulaması gerektiğini savunurum.

“Trafik kazalarını önleme” amaçlı gönüllü kuruluşlarla işbirliği yaparım

Trafik kurallarına uymanın bir vatandaşlık görevi olduğunu savunurum.

İleriki yaşantımda Fahri Müfettiş olarak görev almak isterim.

Başkalarının gözünde kurallara uyan kişiliğine sahip olmayı arzularım.

Duyuşsal Alandaki Kazanımların Ölçülmesi-2

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 73

Hedef: Gruplara katılma becerisi gösterebilme.Kazanım: Grubu bir davranışa doğru yönlendirme.

Test Durumu: Bir grupta sonuca ulaşılamayan bir tartışmanın yazılı metniniöğrencilere verdikten ya da öğrencilere bu konuyla ilgili bir film izlettirdiktensonra, "Bu grupta siz olsaydınız, karşınızdakileri ikna edebilmek için nasıldavranırdınız?" biçiminde bir soru sorarak öğrenciden sözlü veya yazılı bircevap istenir.

13.04.2023 74

Hedef: Demokratik yaşamı geliştirmeyi benimseyebilme.Kazanım: Demokratik yaşamı savunama.

Test Durumu: Bir grupta geleneksel yaşam biçimine uygun bir önerme iledemokratik yaşam biçimine uygun bir diğer önerme ortaya atılır. BirinciÖnermeyi destekleyen öğrenci grubu ile ikinci önermeyi destekleyen öğrenciGrubunun tartışmaları sağlanır. Öğretmen tartışma esnasında öğrencilerigözleyerek, öğrencilerin demokratik yaşam biçimini savunabilme becerileri Doğrultusundaki gelişim düzeyleri hakkında bir karara ulaşabilir.

13.04.2023 75

Hedef: Temel toplumsal olguların farkında olma ve bunlara ilgi duyabilme.Kazanım: Türkiye'nin en önemli güncel sorununu verilenler arasından seçip,işaretleme.

Test Durumu: Aşağıdakilerden hangisi içinde bulunduğumuz hafta kamuoyunun gündemindeki en önemli toplumsal sorun olmuştur?

a) Cehaletb) Sağlıkc) Seçimd) Teröre) Enflasyon

13.04.2023 76

Hedef: Siyasal yaşama katılmayı benimseyebilme.Kazanım: Siyasal yaşama katılma yönünde olumlu bir tutuma sahip olduğunugösterme.

Test Durumu: Milletvekili seçimlerinde oy kullanmak, her vatandaşın kaçınamayacağı bir vatandaşlık görevidir.a) Kesinlikle katılırımb) Katılırımc) Katılmamd) Kesinlikle katılmam

13.04.2023 77

Duyuşsal Alan Kazanımlarının Ölçülmesinde Kullanılan Ölçme Araçları

• Tutum Ölçeği• İlgi Ölçekleri (Envanterleri)• Gözlem Tekniği

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 78

Türkçe Dersi Tutum Ölçeği

Okul :…………………………..Sınıf/Şube :…………………………..Cinsiyetiniz: ( )Kız ( )ErkekTürkçe Dersi ile İlgili Görüşler

DERECELER

Tamamen Katılıyorum

Katılıyorum

Kararsızım

Katılmıyorum

HiçKatılmıyorum

1. Türkçe benim için eğlenceli bir derstir.

2. Türkçe dersinde genellikle çok sıkılırım.

3. Türkçe derslerine daha fazla zaman ayrılmalıdır.

4. Türkçe dersi için, ders dışında çalışma zamanı ayırmaya gerek yoktur.

5. Türkçe dersini dört gözle bekliyorum.

6. Türkçe ile ilgili ödevleri yapmaktan zevk alıyorum.

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 79

Gözlenenin Adı-Soyadı:Her

zaman

Bazen

Hiçbir zamanGözlenecek Davranışlar

Çevresindeki hayvanların korunması gerektiğini söyler

3 2

Çevresindeki hayvanları korur. 2

Çevresindeki hayvanlara zarar verenlerin uyarılması gerektiğini söyler.

3

Çevresindeki hayvanlara zarar verenleri uyarır.

2

Çevresindeki bitkilerin korunması gerektiğini söyler

3

Çevresindeki bitkileri korur 2

İlgilerEvet

Bir şey söyleye-mem

Hayır

Matematikçi olmak isterim

Matematiğin devamlı kullanıldığı bir işte çalışmak isterim.

Matematikten öğrendiklerimi diğer konularda öğrenmek isterim.

Büyük matematikçilerin buluşlarını nasıl yaptıklarını okumak isterim

Boş zamanlarımda matematiksel bilmeceler çözmek isterim

Matematik Dersi İlgi Ölçeği Gözlem Formu Örneği

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 80

Psikomotor Alandaki Kazanımların Ölçülmesi

• Kontrol Listesi, • Çeteleme Aracı (Gözlem Fişi), • Derecelendirme Ölçeği, • Ayrıntılı Puanlama Anahtarı

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 81

ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI:GÖZLEM KAYIT TARİHİ :

Bağımsız yapabiliyor

Henüz yapamıyor

Yardımla yapabiliyor

PSİKOMOTOR GELİŞİM

Sözel yönergelere uygun olarak yürür

Denge tahtasında ileri - geri ve yan yan yürür.

Başlama ve durma komutlarına uyarak tempolu yürür.

Yardımla sekerek yürür.

Topuk ve ayak ucunda geri geri yürür.

Kontrol Listesi tablosu DAVRANIŞLAR DAVRANIŞ SIKLIĞI

1.Dinleyiciyle göz teması kuruyor. /

2. Beden dilini etkili kullanıyor. x

3. Anlaşılır bir tonda konuşuyor. xx

4. Yerinde vurgulamalar yapıyor. x

5. Dinleyicilere soru soruyor. xx

6. Dinleyicilerden soru alıyor x/

7. Düzgün ifadeler seçiyor. xxx

8. Düşüncelerini ifade edebiliyor x

Gereksiz tekrar yapmıyor.

Sunu Çeteleme Aracı

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 82

Dereceli Sunu Değerlendirme Ölçeği Öğrencinin Adı Soyadı: Tarih:

DAVRANIŞLARDERECELER

Çok İyi (4) İyi (3) Orta (2) Zayıf (1)

1.Dinleyiciyle göz teması kuruyor.

2. Beden dilini etkili kullanıyor.

3. Anlaşılır bir tonda konuşuyor.

4. Yerinde vurgulamalar yapıyor.

5. Akıcı konuşuyor.

6. Gereksiz sesler çıkarmıyor.

7. Düzgün ifadeler seçiyor.

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Derecelendirme Ölçekleri

13.04.2023 83

Analitik Dereceli Puanlama Anahtarı ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Puan İÇERİK4 Konuyu tümüyle iyi anladığını gösterdi. Konuyla

ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı gerekçelerle desteklenmiştir. Konuyu farklı örneklerle açıkladı. Olaylar arsında farklı bağlantılar kurdu. Konuyla ilgili çelişkili açıklama yapılmadı.

3 Konuyu anladığını gösterdi. Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı gerekçelerle desteklenmişti fakat yeterli değildi. Yazılı açıklamalar yeterliydi.

2 Konunun çoğunu anladığını gösterdi. Konuyla ilgili öne sürülen düşünceler desteklenmişti fakat yeterli değildi. Anlatımda çelişkili açıklamalar yapıldı

1 Konunun birazını anladığını gösterdi. Örnekler yeterli değildi. Önemli eksikler var.

Bütüncül Dereceli Puanlama Anahtarı

PUAN İÇERİK

4 Haritadaki bütün işaretler doğru ve dikkatli bir şekilde yerleştirilmiştir. Sınır çizgileri doğru ve özenle çizilmiştir.

3 Bütün işaretler haritada var. Bunların çoğu da haritaya doğru yerleştirilmiş.

2 İşaretlerden bir kaçı haritada yok. Haritada olanların da bir kaçı doğru yerleştirilmemiş.

1 İşaretlerin çoğu haritada yok. Haritada olanların da çoğu doğru yerleştirilmemiş.

PUAN GÖRÜNÜŞ

4 Haritanın görüntüsü temiz ve çok renkli. Haritadaki işaretler çok kolay okunuyor.

3 Haritada birkaç renk var. Bazı işaretler kolay okunmuyor.

2 Sınırlı sayıda renk kullanılmıştır. İşaretlerin ne olduğu haritadan zor okunuyor.

1 Renkler ya hiç yok ya da çok az kullanılmış. İşaretler çok az kullanılmış.

Analitik Dereceli Puanlama Anahtarı

13.04.2023 84

Kimi derslerin hedefleri arasında herhangi bir devinimsel hedef bulunmayabilir yada bu tür hedeflere nadiren rastlanabilir. Örneğin Sosyal Bilgiler dersleri içeriğinde pek fazla devinimsel hedef yer almamakla birlikte, coğrafya derslerinde harita ya da haritalarda ülkelerin sınırlarını, nehirlerini, göllerini çizebilme, kentlerin, dağların yerlerini harita üzerinde işaretleyebilme ve çizebilme gibi devinimsel hedeflerden söz edilebilir.Bu tür hedeflerin ölçülebilmesi için öğrenciden herhangi bir bölgenin haritasını çizmesi, tamamlanmamış bir haritayı tamamlaması ya da bir haritada yeryüzü şekillerini işaretlemesi istenerek, süreç adım adım gözlenir ya da süreç yerine ortaya çıkan ürün gözlenerek öğrencinin istenilen devinimsel hedefle ilgili gelişim düzeyi hakkında bir karara varılabilir. Devinimsel becerilerin ölçülmesinde öğretmenin yaptığı işin büyük ölçüde gözleme dayalı olması, gözlemcinin bir beceriyi oluşturan davranışları analiz edebilmesini, yani bu becerinin gösterilebilmesinde gerekli olan her bir kritik davranışı belirleyebilmesini gerektirmektedir. Ayrıca öğretmen söz konusu kritik davranışları gözleyip puanlayabilmeye uygun bir araç, bir gözlem formu ya da bir dereceleme ölçeği geliştirmelidir.13.04.2023 85

Test kapsamında yer alacak soruların hangi davranış ve konularla ilişkili olması gerektiğine karar verebilmek için, test kapsamının konu ve davranış boyutlarını içerentablolardan yararlanılmaktadır. Öğrenme eksikliklerinin belirlenmesini amaçlayantestlerde bu tabloya ünite analizi tablosu, düzey belirlememe testlerinde ise dersbelirtke tablosu adı verilir. Aşağıda bir örneği görülen bu tabloların bir boyutundatestin davranış kapsamı, diğer boyutunda ise testin konu kapsamı yer alır. Ünite analizi tablosunun davranış boyutunda o ünitede öğretilmesi amaçlanan davranış grupları, konu boyutunda ise ünitenin bölümleri sıralanır.

13.04.2023 86

HEDEFLER

KONULAR

Söylenen aile bireyini fotoğraf-tan gösterir.

Söylenen aile bireyinin yaptığı işleri söyler.

Evdeki geliş gidiş saatlerine uyulması gerektiğini söyler.

Evin adı söylenen bölümü-Nü gös-terir.

Evinin dış görü-nüşünün nasıl ol-duğunu söyler.

Ailemizi tanıyalım

X

Ailedeki bireylerin görevleri

X X X X

Aile yaşantısındaki kurallar

X X X X

Belirtke Tablosu

Belirtke tablosu, bir boyutunda hedef ve hedef davranışların, diğer boyutunda program içeriğinin yer aldığı iki boyutlu bir çizelgedir.

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 87

Özet

• Hedef kavramını açıklayabilmek• Öğretimde hedef belirlemenin önemini açıklayabilmek• Hedef türlerini sıralayıp, açıklayabilmek• Kazanım kavramını tanımlayabilmek • Hedefleri kazanımlara dönüştürmenin önemini açıklayabilmek • Hedefleri aşamalı olarak sınıflandırabilmek • Her alanın alt basamaklarının kendine özgü baskın özelliklerini

açıklayabilmek • Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alanlardaki kazanımların nasıl

ölçülebileceğini açıklayabilmek• Bilişsel alanın alt basamaklarına ait soru yazabilmek • Belirtke tablosu hazırlamanın yararlarını açıklayabilmek

ÖMB304U ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

13.04.2023 88

• http://eogrenme.anadolu.edu.tr/eKitap/OKO301U.pdf içinde 3. 4. 6. 7. 8. Üniteler

• http://eogrenme.anadolu.edu.tr/eKitap/OKO303U.pdf içinde 6. 8. 9. 10. üniteler

13.04.2023 89