Feyyaz ÜNALBatıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii A.Ş.

Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Yardımcısı

Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği: Yeni Paradigma

Prof. Dr. Haluk SOYUEREge Üniversitesi İİBF.

İşletme Bölümü Üretim Yönetimi Ana Bilim Dalı Bşk.

İÇERİK

• Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği • Kamu Üniversite Sanayi İşbirliğine Yönelik

Geçmişin ve Bugünün Yaklaşımları• Türkiye’nin Üniversite Sanayi İşbirliğinde Mevcut

Durumu • Tarafların Üniversite Sanayi İşbirliğinden

Beklentileri• Üniversite Sanayi İşbirliğinde Bir Başarı Öyküsü:

BATIÇİM A.Ş. Ege Üniversitesi İşbirliği

Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği • Bilginin üretildiği merkezler ile kurum ve kişilerin

etkileşimlerinin gelişimi,• İletişim altyapısı ve teknolojideki gelişmeler• Organizasyonlar arasında kurulan etkileşimin gelişimi, • Koordinasyonun dikeyden yataya doğru dönüşümü • Koordinasyonun çoklu medya ortamlarında gerçekleşmesi ile

ağ yapılarının bürokratik aşamalarının azaltması

Kamu üniversite ve sanayi arasındaki politik ve ekonomik ilişkilerin değişimi

Kamu Üniversite Sanayi İşbirliği

• Devlet artık sadece düzenleyici bir ortam yaratma görevini üstlenmemekte, aynı zamanda inovasyonu teşvik etmektedir.

• Geleneksel olarak sanayiden ayrı görülen akademi, sadece danışmanlık ve sözleşmeli araştırmalar yolu ile değil, akademik araştırmalar aracılığı ile şirket kurmak şeklinde de olmak üzere giderek daha fazla sanayinin içinde yer almaktadır.

Kamu Üniversite Sanayi İşbirliğine Yönelik Geçmişin ve Bugünün Yaklaşımları

Üniversite

KamuSanayi

Üçlü ağ yapılar

Henry Etzkowitz - Loet Leydesdorff (Triple Helix Model)

Üniversitenin yaklaşımı

• Geleneksel rol: Eğitim/öğretim hizmeti sunma• İlk akademik devrim: Eğitim fonksiyonunun

yanına akademik bir fonksiyon olarak araştırmanın eklenmesi

• İkinci akademik devrim: Ekonomik ve sosyal kalkınmayı misyonlarının birer parçası haline getirme- girişimci üniversite kavramı

Üniversitenin yaklaşımı

• Girişimci üniversitelerin girişimci faaliyetleri– Girişimci eğitim: Eğitimi sanayinin ihtiyaçlarını

karşılayacak şekilde organize etmek, yüksek teknoloji odaklı şirketler (start-up) için öğrencileri teşvik etmek ve nasıl kurabileceklerini açıklamak

– Sanayi için danışmanlık– Üniversiteden sanayiye teknoloji transferi– Üniversite araştırmalarından doğan şirketlerin

(spin-off) kurulumu

Sanayinin yaklaşımı

• Sanayi Devrimi• Bilgiyi ve yenilikçiliği temel alan üretim alt

yapısının zorunlu hale gelmesi• Teknolojiye, bilgiye ve inovasyona daha fazla

önem vermeye, üretimini sürdürülebilir hale getirmeye, müşteri odaklı ürün ve hizmet sunmaya ve rekabetçiliğini küresel pazara taşımaya yöneliş

Üniversite ile olan ilişkileri güçlendirme gerekliliği

Sanayinin yaklaşımı

• Türkiye’de sanayi, bugüne kadar üniversite ile gerçekleştirdiği işbirliklerini daha çok AR-GE’ye dayalı projeler ile sınırlı tutmuştur. Günümüz rekabet koşullarında sanayinin başarısı sadece AR-GE ve ürün geliştirme süreçlerinde iyileştirme ile değil, tüm fonksiyonlarını etkin yönetebilme ve süreçlerini sürekli olarak iyileştirme yeteneğini geliştirmesi durumunda gerçekleşecektir.

• Bunun için sanayi üniversiteden alacağı desteği sadece AR-GE’ye dayalı projelerle sınırlamamalı, üretim planlama, verimlilik yönetimi, bilgi ve süreç yönetimi, pazarlama, finans, insan kaynakları yönetimi gibi süreçlerin iyileştirilmesi ve etkin bir şekilde yönetilmesi ile ilgili üniversite desteği almaya yönelmelidir.

Kamunun yaklaşımı

• Üniversite sanayi işbirliğinin başarısı için çok sayıda aktör sistematik bir bütünlük içerisinde hareket etmeli: Bütünlüğü sağlayacak aktör DEVLET

• Devletin bu süreçteki rolünün öneminin giderek artması

• Dünya’da ve ülkemizde üniversite sanayi işbirliğine yönelik devlet desteklerinde son dönemlerde önemli bir artış yaşanması

• Üçlü sarmal modeli

Türkiye’nin Üniversite Sanayi İşbirliğinde Mevcut Durumu

Mekanizmalar

Proje Odaklı, Kamu

Destekli İşbirliği

Programları

Kamu Programları’nca

Biçimlenen Kurumsal İşbirliği

Yapıları

Üniversitelerce Yürütülen Eğitim Programları ve Sözleşme Bazlı

Projeler

Üniversitelerdeki İşbirliği Amaçlı

Hizmet Merkezleri

Enformel İşbirliği Ağları

ve Diğer Girişimler

Türkiye’nin Üniversite Sanayi İşbirliğinde Mevcut Durumu

Hedef ve Stratejiler• 2007-2013 dönemi kapsayacak şekilde tasarlanmış olan Dokuzuncu

Kalkınma Planı’nda “Teknolojik Gelişme ve İnovasyon” başlığı altında….

Üniversite sanayi işbirliğini oluşturan unsurları bir araya getirecek gerekli altyapı çalışmalarının yapılması, bu işbirliğinin geliştirilmesi, üniversite ile özel sektör arasında yetkin insan gücü paylaşımının sağlanması, üniversite sanayi işbirliğini ilgilendiren alanlarda gerekli olan uzmanlaşma seviyesinin yakalanması gibi konular ele alınmıştır.

Bu kalkınma planı kapsamında ayrıca üniversitelerin bulundukları bölgelerin yerel anlamda uzmanlaşmış olduğu alanlara yönelik olarak bu bölgede etkin durumda olan özel sektör unsurlarının eğitim, hizmet ve araştırma gibi ihtiyaçlarına da odaklanmasının gerekliliği vurgulanmıştır.

Stratejiler: • Bilginin yayılımını ve ticarileşmesini artırmak amacıyla paydaşların (üniversite-

kamu-sanayi) bir araya geldiği platformların etkinleştirilmesi, disiplinler arası araştırmaların artırılması ve araştırma sonuçlarının paylaşımının teşvik edilmesi

• Kendi bünyesinde Ar-Ge yetkinliğine sahip olmayan KOBİ’lerin Ar-Ge ihtiyaçlarının üniversite, kamu araştırma enstitüleri ve özel sektör kuruluşlarından karşılanmasında kolaylaştırıcı mekanizmaların oluşturulması

Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016 Vizyonu: “Ürettiği bilgi ve geliştirdiği teknolojileri, ülke ve insanlığın yararına yenilikçi ürün, süreç ve hizmetlere dönüştürebilen

Türkiye”

Türkiye’nin Üniversite Sanayi İşbirliğinde Mevcut Durumu

Türkiye’nin Üniversite Sanayi İşbirliğinde Mevcut Durumu

Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016 Vizyonu: “Ürettiği bilgi ve geliştirdiği teknolojileri, ülke ve insanlığın yararına yenilikçi ürün, süreç ve hizmetlere dönüştürebilen

Türkiye”

Stratejiler: • Üniversite, sanayi ve kamu kuruluşlarının veya bireysel araştırmacılar arasındaki

Ar-Ge işbirliklerini teşvik eden mekanizmalarının daha işlevsel hale getirilmesi• Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini kendi bünyesinde gerçekleştiren KOBİ’lerin

üniversite ve araştırma kurumlarıyla ortak proje üretme kapasitesinin artırılması

• Üniversitelerde sanayi ihtiyaçlarını ve yerel özellikleri de dikkate alan tematik olarak yapılanmış araştırma merkezlerinin yaygınlaştırılması

Türkiye’de Üniversite Sanayi İşbirliğinde Yaşanan Sorunlar

Üniversitenin sorunları

Sanayinin sorunları

Kamunun sorunları

Üniversitenin sorunları• Sanayinin bilimsel sonuçlar yerine teknolojik

çıktılara daha fazla odaklanma eğiliminde olması,

• Teknik altyapıların çoğu üniversitede eksik olması,

• Üniversitelerde, üniversite sanayi işbirliği ile ilişkili farklı disiplinlerden temsilcilerin yer aldığı bir birimin bulunmaması,

• Üniversitelerin başarıyla sonuçlandırdığı araştırma ve süreç geliştirme projelerinin azlığı,

Üniversitenin sorunları• Üniversitelerin başarılı projelerinin yeterince

tanıtılamaması,• Üniversitelerin sanayi ile işbirliğine yönelik

stratejilere sahip olmaması • Üniversite tarafında işbirliği içerisindeki rollerin

ve ilişkinin nasıl olması gerektiğinin tam olarak tanımlanmamış olması,

• Üniversitelerin akademik çalışmaya yoğunlaşması nedeniyle yeterince uygulamaya yönelmemesi,

Sanayinin sorunları• Üniversite sanayi işbirliğini verimli kılacak donanımlı

insan gücü eksikliği,• Sanayicinin daha önce üniversite ile girdiği işbirliklerine

ait başarısız sonuçların, sanayicide bıraktığı olumsuz etki,

• İşbirliği projelerinde uygulanan prosedürün zahmetli olması ve bürokrasinin zaman alması,

• Türkiye’de faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli kuruluşların çoğunda kurumsallaşma süreçlerinin henüz tamamlanmamış olması,

• Sanayicinin teknoloji ve süreç geliştirme kültüründeki eksiklikler,

Sanayinin sorunları• Sanayi ile üniversitenin kullandığı dilin farklılığı

nedeniyle oluşan anlayış farklılıkları ve iletişim kopuklukları,

• Sanayinin üniversitenin sahip olduğu potansiyelden yeteri kadar haberdar olmaması,

• Sanayinin üniversiteden neyi talep edeceği ya da hangi konuda yardım isteyeceği ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmaması ,

• Sanayi kuruluşlarında kamu üniversite sanayi işbirliğine yönelik çalışmalarla ilgilenecek ayrı birimlerin bulunmaması

Kamunun sorunları• Üniversite ve sanayinin kamuya yönelik süreçlerle ilgili yeteri

kadar bilgi sahibi olmaması,• Kamunun, üniversite ve sanayinin sistemsel bir bütünlük içinde

çalışmasını sağlarken karşılaştığı uyum sorunları,• Sanayinin teknolojinin gelişimi, kullanımı ve eğitimi gibi

konularda uygun seviyede girişimlerde bulunmaya teşvik edilmesi görevinin fazlasıyla kamu üzerinde kalması,

• Bilgi üretimi ve kullanımı için özel teknolojilerin standardizasyonu, güvenliği, araştırma etiği, fikri mülkiyet gibi konularda kamunun oynadığı hukuki ve düzenleyici rolün karmaşıklığı,

• Kamunun sağladığı maddi teşviklerin işbirliğinin diğer unsurları tarafından amacının dışında algılanması ya da kullanılması.

Tarafların Üniversite Sanayi İşbirliğinden Temel Beklentileri

Üniversite

• Sanayinin problemlerine yönelik projeler geliştirerek araştırmalarına parasal destek sağlamak

• Öğretim ve araştırma elemanlarının gelişmesine katkı sağlamak

• Ekonomik kalkınmayı desteklemek

• Kamu yararına hizmet sunmak

• Mezunlarına iş alanı yaratmak

Sanayi

• Teknolojik bilgi ihtiyacının karşılanması için olanak sağlamak

• Üniversitelerin bilgi birikiminden, araştırma altyapısından ve insan kaynağından yararlanmak

• Ürün kalitesinin iyileştirilmesi ve süreçlerinin geliştirilmesi ile ilgili destek sağlamak

• Şirket prestijini yükseltmek ve sosyal sorumluluk görevini yerine getirmek

Kamu

• Ekonomik büyümeyi ve sürdürülebilir kalkınmayı destekleyecek yenilikçi buluş, teknoloji, ürün ve hizmetlerin üretilmesi için gerekli eko-sistemi oluşturmak

• Kamu yararına hizmet sunulmasını sağlamak

• İşbirliğinde ekonomik kalkınma ile ilgili hedefleri ön planda tutmak

• Teknolojik gelişmeyi sağlayacak çalışmalar yapmayı özendirme,

• Uzun dönemli stratejilerle temel araştırmaları desteklemek

Üniversite Sanayi İşbirliğinin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler• Üniversitelerde bilimsel araştırma ve teknolojik altyapı

eksikliğinin giderilmesine yönelik kaynak problemlerinin giderilmesi

• Sanayi kuruluşlarında donanımlı çalışan sayısının arttırılmasına yönelik istihdam politikalarının desteklenmesi.

• Kamu, üniversite, sanayi işbirliği süreçlerine ilişkin stratejilerin belirlenmesinde oyuncuların rollerin belirginleştirilmesi.

• Üniversite ve sanayinin birbirlerinin yetileri ve yapabilirlikleri ile ilgili yüksek seviyede bilgi sahibi olmalarına yönelik olarak mevcut mekanizmaların iyileştirilmesi ve daha hızlı iletişimi sağlayacak mekanizmaların kurulması.

Üniversite Sanayi İşbirliğinin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler• İşbirliğinde bulunan kurumların akademik çalışma ve uygulama

kavramlarına yönelik ortak bir bakış açısı geliştirmelerinin sağlanması• İşbirliği süreçlerine ilişkin taraflara ait önyargıların ortadan kaldırılması

amacıyla, tarafları daha sık bir araya getirecek mekanizmaların oluşturulması.

• İşbirliği sürecinde bürokratik prosedürlerin daha hızlı ve etkin çalışmasının sağlanması.

• İşbirliğinin üç temel elemanı olan üniversite, sanayi, kamu arasındaki anlayış farklılıklarını ortadan kaldıracak, süreçlere yönelik ortak bir dilin geliştirilmesi.

• Sanayinin üniversite ile işbirliğine yönelik bir kültür yaratmaya teşvik edilmesi

Üniversite Sanayi İşbirliğinde Bir Başarı Öyküsü

BATIÇİM A.Ş. Ege Üniversitesi İşbirliği

Batı Anadolu Grubu• Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii A.Ş. 1966 yılında, %100 Türk

Sermayesi ile kurulmuştur.

Faaliyet alanları• Klinker, Çimento, Hazır Beton,

Agrega, Uçucu Kül, Elektrik Enerjisi Üretimi ve Liman İşletmeciliği

Batı Anadolu Grubu’nun son beş yıllık :• Cirosu: 1.616.745.431 TL• İhracat geliri: 182.497.365 $

Devlete (Gelir vergisi, KDV ve diğer vergiler) ödeme • 42.562.264 TL

Yatırım harcaması:• Gerçekleşen: 157.106.666 TL • Beş yıllık süreçte planlanan yatırım:

500.000.000 TL

İstihdam• 800 çalışanı ve 500 sözleşmeli

çalışanı ile toplam 1.300 kişiye doğrudan,

• Çalıştığı 2.976 tedarikçisi sayesinde de toplam 12.000 kişiye dolaylı

Batıçim’in yeni vizyonu ve yol haritasıKurumsal uygulama yapısının hayata geçirilmesi ve teknolojik altyapının yenilenmesi

• Kurumun stratejik hedeflerini, iş yapış şekillerini ve sektörel gereksinimleri destekleyecek şekilde Oracle ERP, Hyperion bütçe, hazır beton optimizasyon ve enerji satış yönetimi programları kullanılmaya başlanmış ve tüm raporlama sistemlerimizi iyileştirilmiştir.

• Ege Üniversitesi ile birlikte bir üniversite - sanayi işbirliği projesi olan üretim ve stok optimizasyon projesi çalışmaları sürdürülmektedir

Gerekli ar-ge çalışmaları ve yatırımların yapılması

• Ürün olarak tercih edilen, ürün portföyünü müşteri bakış açısı ile geliştiren ve odaklanmış olduğu pazarın her yerinde karlı bir şekilde faaliyet gösteren bir şirket olabilmek için ar-ge çalışmalarının yapılması,

• Kurumsal kimlik yenilenmesi, • müşteri sevkiyat sürecinin iyileştirilmesi, • hazır betona yönelik yeni bir ürün geliştirilmesi• Enerji verimliliği ve maliyet düşürücü yatırımlar

Organizasyonel yapılanma

• Ege Üniversitesi ile birlikte gerçekleştirilen bir üniversite – sanayi işbirliği projesi olan performans yönetim sistemi çalışmaları ise yıl sonunda tamamlanacaktır

Batıçim’in Üniversite İşbirliği Geçmişi

Ege Üniversitesi ile işbirliği:• Çimento ve beton

ürünlerinin dayanımlarının gelişimi projesi

Ege Üniversitesi ile işbirliği:• Beton

mikserlerinin telsizler kullanılarak merkez ile haberleşmesi projesi

Dokuz Eylül Üniversitesi ile işbirliği:• İş değerleme

projesi

Ege Üniversitesi ile işbirliği: Kurum İçi İşletme Yönetimi (MBA) ProgramıPerformans Yönetim SistemiSANTEZ ProjesiÇevre ve Peysaj Düzenlemesi

Ege Üniversitesi ile işbirliği modeli

Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

• Kurum İçi İşletme Yönetimi Sertifika Programı (In-House MBA): • Batı Anadolu Grubunun 5 farklı şirketi ve 13 farklı birimi• Toplam 20 kişilik katılım• 177 saat ve 9 modül

• Performans Yönetim Sistemi Kurulumu• SANTEZ Projesi

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi

• Batıçim Bornova çimento fabrikasındaki bitkisel perdelemenin iyileştirilmesi

İLGİNİZ İÇİNTEŞEKKÜR EDERİZ

Feyyaz ÜNALBatıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii A.Ş.

Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Yardımcısı

Prof. Dr. Haluk SOYUEREge Üniversitesi İİBF.

İşletme Bölümü Üretim Yönetimi Ana Bilim Dalı Bşk.