isletme 2 ders 2

60
Yönetici planını yaptıktan ve örgütünü kurduktan sonra harekete geçmeye hazır demektir. Bunun için yapacağı şey planı uygulamak için örgütün çeşitli basamaklarına yerleştirdiği kişilere hareket emri vermektir. Dolayısı ile yöneltme, planlar yapılıp örgüt amaçları oluşturularak işlerin gereğine göre kişiler görevlendirildikten sonra, bu örgütün ortak amaç doğrultusunda harekete geçirilmesi demektir. YÖNELTME (YÜRÜTME/EMİR-KOMUTA)

Upload: mert-erkol

Post on 01-Jul-2015

4.980 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

Güler Tozkoparan İşletme 2 Dersi 2 nci sunum

TRANSCRIPT

Page 1: Isletme 2 Ders 2

Yönetici planını yaptıktan ve örgütünü kurduktan sonra harekete geçmeye hazır demektir. Bunun için yapacağı şey planı uygulamak için örgütün çeşitli basamaklarına yerleştirdiği kişilere hareket emri vermektir.

Dolayısı ile yöneltme, planlar yapılıp örgüt amaçları oluşturularak işlerin gereğine göre kişiler görevlendirildikten sonra, bu örgütün ortak amaç doğrultusunda harekete geçirilmesi demektir.

YÖNELTME (YÜRÜTME/EMİR-KOMUTA)

Page 2: Isletme 2 Ders 2

YÖNELTME (YÜRÜTME/EMİR-KOMUTA)

İşgörenleri, dolayısıyla örgütü saptanan amaçlara ulaşmak doğrultusunda faaliyete ya da harekete geçirmektir.

Örgütsel amaçlara ulaşmak için işgörenlerin faaliyetlere girişmelerini, harekete geçmelerini uyarma ya da etkileme çabalarıdır.

Page 3: Isletme 2 Ders 2

YÖNELTME SÜRECİ

Yöneticinin, açık, net ve tam olarak astlarının yeteneklerine göre onlara yapabilecekleri emir ve talimatları vermeyi kapsar.

Astların mevcut durumda belirli görevleri sürdürmelerinde yol gösteren devamlı eğitim faaliyetlerini ifade eder.

Yöneticilerin beklentilerini karşılama yolunda, çalışanların motivasyonu ile gerekli şekilde ilgilenir.

Çalışmada disiplin sağlamayı ve iyi çalışanları ödüllendirmeyi kapsar.

Page 4: Isletme 2 Ders 2

YÖNELTMEYÖNELTME

Yöneticilik “bir işi başkalarına isteyerek yaptırma sanatı” şeklinde tanımlandığında yöneltme işlevi yönetimin çekirdeğidir. Çünkü, insana bir şeyi istetmek ve dolayısıyla etkin ve verimli şekilde yaptırmak için onun psiko-sosyal yapısına uygun şekilde emir ve talimatlar vermek gerekir.

Talimatların; yerine getirilebilir, açık, tam ve kesin olması gerekir.

Page 5: Isletme 2 Ders 2

YÖNETİCİ “YÜRÜTME” İŞLEVİNİ NASIL YÖNETİCİ “YÜRÜTME” İŞLEVİNİ NASIL GERÇEKLEŞTİREBİLİR?GERÇEKLEŞTİREBİLİR?

1. ASTLARIN 1. ASTLARIN İŞ GÖRME YETENEĞİNEİŞ GÖRME YETENEĞİNE SAHİP OLMASI SAHİP OLMASI- - İşe ve işletmeye uygun personel seçimi

- Eğitim

2. ASTLARIN 2. ASTLARIN İŞ GÖRME İSTEĞİNEİŞ GÖRME İSTEĞİNE SAHİP OLMASI SAHİP OLMASI- Etkili bir güdüleme sistemi kurmak ve işletmek

3. YETERLİ 3. YETERLİ ARAÇ VE OLANAKLARINARAÇ VE OLANAKLARIN SAĞLANMASI SAĞLANMASI- - Teknik araç ve olanaklar

- Yönetsel araç ve olanaklar

Page 6: Isletme 2 Ders 2

GÜDÜLEME

Motive / Güdü, harekete geçirici

Bireyleri, belirli bir amaç doğrultusunda devamlı şekilde harekete geçirmek için zorlama olmadan etkilemek ve isteklendirmek eylemidir.

Page 7: Isletme 2 Ders 2

Taylor: İnsanların ekonomik faktörlerle güdülenebileceğini belirtmiş, böylece işçilere daha fazla ve daha kaliteli iş yaptırmak için teşvikli ücret sisteminin uygulanmasını önermiştir.

Fakat daha sonra işlerin monotonlaşması ve uzmanlaşması, üretim arttıkça yöneticilerin ücret teşviklerini azaltmaları ve bu artışa paralel olarak işçilerin işlerini gelecekte kaybedecekleri endişesi işçilerin direnç göstermesine neden olmuştur.

Sonuçta çalışanları güdülemenin yalnızca paraya bağlı olmadığı görülmüştür.

GÜDÜLEMEYE İLİŞKİN İLK YAKLAŞIMLAR

Page 8: Isletme 2 Ders 2

Paranın ve fiziksel koşulları iyileştirmenin işçileri güdülemek için yetersiz görülmesi, Hawthorne deneylerinden esinlenen yönetimde ‘İnsan İlişikileri’ yaklaşımcılarının güdüleme konusundaki görüşlerini ortaya çıkarmıştır.

Yöneticilerin işgörenlere önem verdiklerini hissettirmeleri, sıcak davranmaları, aralarındaki sosyal ilişkilerin arttırılması ve karar verme eylemine işçilerin katılımının sağlanmasının önemi ortaya çıkmıştır.

Buna rağmen rutin ve uzmanlaşmış işlerin yürütülmesinde yönetimin emirlerine sıkıca uyulmasına ağırlık vermeleri işçilerin güdülenmesinde başarılarının sınırlı kalmasına neden olmuştur.

Page 9: Isletme 2 Ders 2

1. X KURAMI-Y KURAMI (McGregor)

X Kuramı (Klasik Yönetim Anlayışının Görüşü)

a- İnsanlar doğal olarak çalışmayı sevmezler ve fırsat bulurlarsa çalışmaktan kaçınırlar.

b- Bunun için kişiler çalıştırılmak isteniyorsa, korkutulmalı, kontrol edilmeli, yönlendirilmeleri gerekiyorsa tehdit edilmelidir.

c- Normal insan sorumluluk almaktan kaçınır, iş ve yükselme heveslisi değildir. Güven arar ve kendisine en fazla ekonomik kazanç getirecek iş yapar.

d-İnsanların çoğunluğu yaratıcı değildir ve değişikliğe karşı direnç gösterirler.

e-Kişiler kendilerini düşündükleri için örgütün amaçlarının onlar için önemi yoktur.

Page 10: Isletme 2 Ders 2

Y Kuramı (İnsan İlişkileri Yaklaşımının Görüşü)

a-Kişilerin bir işte çalışarak fiziksel ve akılcı çaba harcamaları dinlenme ya da oyun oynama istekleri kadar doğaldır.

b-Kişi işe girmekle önceden belirlediği amaçlara ulaşmak için kendi kendini yönlendirecek ve kontrol edecektir.

c-Kişinin amaçlarına yönelmesi ödülle birlikte başarı ihtiyacını tatmine yöneliktir.

d-Normal insan öğrenmek ister ve koşullar sağlanırsa sorumluluğu almak zorunda kalmayıp onu elde etmek ister.

e-Kişilerin yaratıcılık, yenilik bulma gibi özellikleri yalnızca toplumda çok az kişiye verilmiş olmayıp geniş bir biçimde yayılmıştır.

Page 11: Isletme 2 Ders 2

2.İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ KURAMI

(MASLOW’UN İHTİYAÇLAR/GEREKSİNİMLER HİYERARŞİSİ)

Temel Varsayımları:

1-İnsanı harekete geçiren ya da davranışını etkileyen gereksinimler tatmin edilmeyen gereksinimlerdir. Tatmin edilen gereksinimlerin davranışa etkisi yoktur.

2-Bu gereksinimler aşağıdan yukarıya doğru bir hiyerarşi biçiminde sıralanır.

3-İnsanın bir basamaktaki gereksinimi, ancak daha alt basamaktaki gereksinimi belli bir oranda tatmin edilmişse ortaya çıkar.

Page 12: Isletme 2 Ders 2

FİZYOLOJİK İHTİYAÇLARIN YOL AÇTIĞI GÜDÜLER

KENDİNE GÜVEN, BAŞARI, İTİBAR, STATÜ İHTİYAÇLARIN YOL AÇTIĞI GÜDÜLER

GÜVENLİK İHTİYAÇLARININ YOL AÇTIĞI GÜDÜLER

BAĞLANMA, SEVME, SEVİLME İHTİYAÇLARININ YOL AÇTIĞI GÜDÜLER

KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRME İHTİYACININ YOL AÇTIĞI GÜDÜLER

FİZYOLOJİK GEREKSİNİMLER

GÜVENLİK

SEVME, SEVİLME

KENDİNİGERÇEKL.

SAYMA, SAYILMA

MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ KURAMI

Page 13: Isletme 2 Ders 2

7. Estetik Gereksinimi6. Öğrenme ve Öğretme Gereksinimi5. Kişiliği Kanıtlama Gereksinimi (Kendini Kanıtlama/Özgerçekleştirme Gereksinimi)Bireyin potansiyel yeteneklerinin farkına varması, yaratıcı olabilmek için kendisini sürekli geliştirmesi. İnsanın yetenekleri ölçüsünde olabileceği her şeyi olması anlamına gelmektedir.4. Sayma ve Sayılma Gereksinimi (Statü ve Saygınlık Gereksinimi): Bireyin kendisine saygı duyması ya da başkalarının beğeni ve ilgisini çekmesidir.3. Sevme ve Sevilme Gereksinimi (Sosyal Gereksinim): Sevme, sevilme, bir gruba girme, arkadaş edinme gibi gereksinimlerdir.2. Güvenlik Gereksinimi: Bireyin fiziksel güvenliğinin sağlanması ve geleceğinin güvence altına alınmasını içeren beklentilerdir.1. Fizyolojik Gereksinimler (Yaşama gereksinimi): Yemek, barınmak,korunmak gibi ilkel, fizyolojik ve ekonomik beklentilerdir.

MASLOW’UN İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ KURAMI

Page 14: Isletme 2 Ders 2

Çalışanlarda doyuma yol açan faktörler ile doyumsuzluğa neden olan etmenler farklıdır. Bunlar;

Güdüleyici Etmenler

Hijyen (Koruyucu) Etmenler

3. HERZBERG’İN ÇİFT ETMEN KURAMI

Page 15: Isletme 2 Ders 2

a. Güdüleyici Etmenler

Doyuma yol açan faktörlerdir

Üst düzey gereksinimleri karşılamaya yönelik faaliyetlerdir

Maslow’un piramidine göre saygınlık ve özgerçekleştirme gereksinimleridir

Page 16: Isletme 2 Ders 2

Bu etmenler işin yapılması sırasında ortaya çıkan başarının ödüllendirilmesi olduğu için doğrudan tatmin duygusunu yansıtır. Kişi bunları işinde bulmazsa işten tatmin duymayacaktır,fakat kişiye bu olanakların verilmesi iş tatminini artıracağından kişiyi başarıya doğru güdüleyecektir.

Hijyen etmenlerin tersine bu faktörler işyerinde olduklarında işteki performansı ve güdülenmeyi arttırır fakat olmadıklarında iş tatminini azaltır.

Güdüleyici Etmenler:

Hedefe ulaşma (Başarı)Tanınmaİşin KendisiSorumlulukİlerleme (Gelişme)

Güdüleyici Etmenler

Page 17: Isletme 2 Ders 2

Doyumsuzluğa yol açan faktörlerdir, alt-orta düzey gereksinimleri karşılamaya yönelik etmenlerdir

Maslow’un sosyal, güvenlik ve fizyolojik gereksinimleri karşılamaya yönelik gereksinimlerine denk gelmektedir

b. Hijyen (Koruyucu) Etmenler

Page 18: Isletme 2 Ders 2

Bunlar çevreye ilişkin ve işin dışında kalan faktörlerdir. Bu etmenler başarıldığı taktirde çalışanda hiçbir doyum yaratmayan faktörlerdir. Bunlar olduklarında iş doyumu artmaz, ancak var olmadıklarında iş doyumsuzluğu yaratır.

Hijyen Etmenler:

Ücret İşletme politikası ve yönetim Teknik denetim

Statü, güvenlik Kişiler arası ilişkileri denetim

Yönetici ile ilişkiler Çalışma koşulları

Hijyen Etmenler

Page 19: Isletme 2 Ders 2

4. McCLELLAND'IN GÜDÜ KURAMI

McClelland, kişileri güdüleyen unsurları üç ana grupta toplamıştır.

Başarı Güdüsü

Güç Güdüsü

Sevgi (Bağlanma) Güdüsü

Page 20: Isletme 2 Ders 2

McClelland'ın Güdü Kuramı

Başarı Odaklılar, en çok performanslarının iyi olmasına önem verirler. Onlar için zorlayıcı hedefleri yakalama en önemli ödüldür. Bu yüzden onlar için hedef belirlerken realist ama zorlayıcı hedefler seçmek gerekir. Anlamlı bir hedefe ulaşmak için gösterilen çaba ve problem çözme süreci onlar için kendi içinde zevklidir. Bir ödül töreninde başarılarının takdir edilmesi onları onurlandırır ve yeni başarılar için kamçılar. İşletmenin onlara rekabetçi bir ortam ve adil bir performans değerlendirme sistemi sunması şarttır.

Page 21: Isletme 2 Ders 2

Sevgi Odaklılar, işletmelerine bir aile ortamına bağlı oldukları gibi bağlanırlar. Onlar için takdir edici bir söz, bir doğum günü hediyesi, sıcak bir gülümseme en motive edici ödüllerdir. İş arkadaşlarıyla iş çıkışında yapılan kutlamalar, beraber yenen yemekler onlar için unutulmazdır. İşletmenin onlara hoş ve sıcak bir çalışma atmosferi sunması ve gerekli moral desteği sağlaması şarttır.

McClelland'ın Güdü Kuramı

Page 22: Isletme 2 Ders 2

Güç Odaklılar, etki alanlarının geniş olmasına ve pozisyondan gelen statüye odaklanmışlardır. Onlar için bir makam otomobili, iş kartındaki başlık, odalarındaki koltuk ve onlara rapor eden insan sayısı büyük anlam ifade eder. Omuzlarındaki yıldızlar her terfide arttıkça, güç ihtiyaçları daha fazla tatmin edilmiş olur. Şirketin onlara hedef verirken otorite ve yetki de vermesini beklerler. Liderlik özellikleri çoğu zaman ön plana çıkar. Ancak, kendi egoları ile şirketin çıkarları birbirine çeliştiği zaman şirket için tehlikeli olabilirler.

Page 23: Isletme 2 Ders 2

Çalışanlar kendilerince değer verdikleri sonuçlar üretecek davranışları gerçekleştirirler.

Bu kuram genelde iki tercih arasında kalan çalışanın davranışını öngörümlemek ve açıklamak üzere kullanılır (Örn; işe devam etmek/bırakmak, en çok çabayı göstermek/en az çabayı göstermek gibi)

Arzulama Derecesi x Bekleyiş = Güdülenme

Yapılması gereken, çalışanların gerçekleşmesini istediklerinin, gerçekleşebileceği konusunda beklentilerini yükseltmektir.

Bunun için öncelikle çalışanların ne istediğini bilmek gerekir.

5. VROOM'UN BEKLENTİ KURAMI

Page 24: Isletme 2 Ders 2

6. DAVRANIŞ DEĞİŞTİRME KURAMI

Kişilerin davranışları, bu davranışların sonuçları ile (ödüllendirilip, ödüllendirilmedikleri ile) kontrol edilir. Kişiler kendileri için olumlu sonuç veren davranışları tekrarlama, olumsuz sonuç verenleri tekrar etmeme eğilimi gösterirler.

İşletmelerde; işgören, istenen davranışlarda bulunmuşsa tekrarı için ücret artışı, ücretli izin, terfi biçiminde ödüllendirme yoluna gidilebilir.İşgören istenmeyen davranışlarda bulunmuşsa cezalandırmak yerine görmezden gelmek yeterli olabilir.

Page 25: Isletme 2 Ders 2

GÜDÜLEMEYİ ARTTIRICI YÖNTEM VE ARAÇLAR

Amaçlara Göre Yönetim

İş Zenginleştirme

Kalite Çemberleri

Page 26: Isletme 2 Ders 2

Amaçlara Göre Yönetim : 1950- Peter DruckerAGY, çalışanların güdülenmesini artırmak için amaçların belirlenmesindeçalışanların da katılımını sağlayan ve performanslarının nasıl değerlendirileceğini önceden kendilerine bildiren bir yönetim sistemidir.

İş Zenginleştirme : Yüksek düzeyde otomatikleşmiş ve uzmanlaşmışİşler, zamanla çalışanlar üzerinde monotonluk, bıkkınlık, işe yabancılaşma,yetenek ve potansiyellerini gösterememe gibi psikolojik sorunlar yaratır.İş zenginleştirme, bu olumsuz etkileri ortadan kaldırarak çalışanlarıngüdülenmesini artırmaya yönelik araçlardan biridir. Herzberg’in önerdiğibu yöntem; bir işin içeriğini ve sorumluluk düzeyini, işi yapan çalışanları güdüleyecek biçimde değiştirmek anlamına gelir.Herzberg’e göre örgütlerde işlerin daha iyi bir şekilde yapılabilmesi için mevcut çalışma ortamının ve koşullarının daha cazip hale getirilmesi gerekir. Örgütlerde çalışanlara işi planlama ve karar verme yetkisinin verilmesi, kendi-kendini yöneten takımlar oluşturulması, kalite çemberleri ve öneri geliştirme grupları oluşturulması iş zenginleştirme için verilebilecek başlıca örneklerdir.

Page 27: Isletme 2 Ders 2

ÖNDERLİK (LİDERLİK)

Bir kişinin diğerlerini yönlendirme ve onları olumlu yönde etkileme yeteneğidir.

Amaçlara ulaşabilmek için diğerlerini etkileme ya da ikna etme sürecidir.

Önderlik, önderle grup arasındaki insan ilişkilerini gösterir.

Page 28: Isletme 2 Ders 2

LİDER İSE ;

GRUP ÜYELERİ TARAFINDAN HİSSEDİLEN ANCAK AÇIĞA ÇIKMAMIŞ DÜŞÜNCE VE ARZULARI BENİMSENEBİLİR BİR AMAÇ BİÇİMİNDE ORTAYA KOYAN VE GRUP ÜYELERİNİN POTANSİYEL GÜÇLERİNİ BU AMAÇ ETRAFINDA FAALİYETE GEÇİREN KİŞİDİR

Page 29: Isletme 2 Ders 2

Önderlik Gücü Kaynakları

Biçimsel Güç Ödüllendirme Gücü Korkutma Gücü Uzmanlık Gücü Bilgilendirme Gücü Beğeniye Dayanan Güç

Page 30: Isletme 2 Ders 2

Önderlik Davranış ve Tipleri

1. IOWA ÇALIŞMALARI

3. Otokratik-Otoriter (Yetkeci)Önder4. Demokratik Önder5. Liberal (Özgür Bırakıcı) Önder

Page 31: Isletme 2 Ders 2

2. Tannenbaum ve Schimidt’in Önderlik Doğrusu Yaklaşımı

Araştırmalara göre etkinliği sağlamak için hangi önderlik tipinin seçilmesi gerektiği, yöneticinin kendi tercih ya da özelliklerine (örneğin rahatlığı seçmeleri), astların tercih ve niteliklerine (örneğin sorumluluk almak istemeleri) ve içinde bulunulan duruma (örneğin zaman baskısına) bağlıdır.

Araştırmacılar, kısa dönemde yöneticilerin içinde bulundukları duruma göre önderlik davranışında esneklik göstermelerini, uzun dönemde ise, yöneticilerin ast davranışlarını ön plana çıkartan ast ağırlıklı önderlik tipi ucuna doğru yönelmelerini önermiştir.

Ast ağırlıklı bir önderlik; işçilerin güdülenmesini, kararların kalitesini, grup çalışması ruhunu, morali ve işçilerin gelişimini arttıracaktır.

Page 32: Isletme 2 Ders 2

3) Michigan Çalışmaları (Likert’in Sistem 4 Modeli)

4. Sistem 1 : Sömürücü-Otoriter

6. Sistem 2 : Babacan-Otoriter

8. Sistem 3 : Katılımcı (Danışan)

10. Sistem 4 : Demokratik (Katılımcı)

Page 33: Isletme 2 Ders 2

4) Mc Gregor’un X ve Y Kuramları

5.Fiedler’in Durumsallık Kuramı

6. Önder-Grup (Ast) İlişkileri

8. Görevin Yapısı

10. Öndere Makamın Verdiği Güç

Page 34: Isletme 2 Ders 2

YÖNETİCİ-LİDER FARKI

Yöneticinin Etkinliği ; Pozisyon ve mevkiinden kaynaklanır

Liderin Etkinliği ;Kişiliğinden kaynaklanır

Lider, vizyon, güçlü değerler ve inançlar, cesaret sahibidir.

Page 35: Isletme 2 Ders 2

YÖNETİCİ-LİDER FARKIYÖNETİCİ-LİDER FARKI

YöneticiYönetici

İşletme amaçları Plana göre Kontrol Mantık/IQ Düzenlilik Yapılması gerekenler Sevk ve idare İtaat Denetim Kitabına uygun Rakamlar Anlatmak Ben Yazılı sistemi uygular Yetkisini kullanır

LiderLider

Vizyon Amaçlara uygun Güven Duygular/EQ Yaratıcılık Doğru olan Yol gösterme Sorgulama Yetkilendirme Kitaba rağmen Kalite Anlamak Biz Sistemi yazar Doğruyu objektif bilgiyle savunur Yetki-inisiyatif kullanır

Page 36: Isletme 2 Ders 2

İletişim Süreci

GERİ BESLEME

İLETİŞİM :Örgütsel faaliyetleri yürütebilmek ve belli bir amaç doğrultusunda bu faaliyetlerin bir bütün halinde koordinasyonunu sağlayabilmek için insanlar arasında bir mesaj alışverişi sürecidir.

Page 37: Isletme 2 Ders 2

GÖNDERİCİ

Mesajı ileten kişi ya da kişiler.

Gönderilecek mesajı önceden belirler ve mesajın anlaşılır olmasını sağlar.

İlettiği mesajı uygun biçimde kodlamalı, mesajın önemine inanmalı ve bunu belirli bir amaç için yaptığının bilincinde olmalıdır.

Page 38: Isletme 2 Ders 2

MESAJ

Göndericinin alıcıya ulaştırmak istediği düşünce ve isteklerin sembollerle ifade edilmesidir.

Mesajın dili ve içeriği önemlidir.

Mesajın dili, alıcı tarafından kolaylıkla anlaşılabilir, açık, net ve kesin olması ile ilgilidir.

Mesajın içeriği, iletilmek istenen bilgi ve düşüncenin ele alınış biçimidir. Yanlış yorum ve düşüncelere yol açılmamalıdır. Bunun için de özellikle alıcının eğitsel ve sosyal düzeyine uygun içerikte aktarım yapmak gerekir.

Page 39: Isletme 2 Ders 2

39

KANAL

Mesajın alıcıya iletildiği yoldur.

Mesajın iletilmesinde kullanılan iletişim araçları aynı zamanda kanal işlevi görürler.

Bunlar göze, kulağa ve/veya diğer duyu organlarına hitap edebilir.

İletişim kanalında fiziksel ve psikolojik parazitler, gürültüler olmamasına dikkat edilmelidir.

Page 40: Isletme 2 Ders 2

ASLINDA HER BİR DUYU ORGANI KİŞİLERARASI İLETİŞİMDE BİR KANAL İŞLEVİ GÖRMEKTEDİR!

Görsel Kanal

İşitsel Kanal

Dokunsal Kanal

Kokusal Kanal

Tatsal Kanal

Page 41: Isletme 2 Ders 2

ALICI

Bir kişi ya da grup olabilir.

Alıcı gelen mesajı kendi anlayış yeteneğine ve biraz da çıkarlarına uygun biçimde değerlendirir.

Alıcı önyargılardan uzak ve nesnel biçimde mesajı değerlendirmelidir.

Görüşme söz konusuysa iyi bir dinleyici olmalıdır.

Page 42: Isletme 2 Ders 2

42

Geri - Bildirim

Etkili

2. Kişiye yardımcı olmayı amaçlar

3. Spesifiktir.

4. Tanımlayıcıdır.

5. İşe yarar.

6. Nettir.

7. Çalışanın geri - bildirime hazır olup olmadığı ile ilgilidir.

8. Geçerlidir.

9. Zamanlıdır.

Etkisiz

2. Kişiyi küçültmeyi amaçlar

3. Geneldir.

4. Değerlendiricidir.

5. İşe yaramaz.

6. Anlaşılır değildir.

7. Çalışanın geri – bildirime hazır olup olmadığı ile ilgili değildir.

8. Geçersizdir.

9. Zamanlaması yanlıştır.

Page 43: Isletme 2 Ders 2

İLETİŞİMİN ENGELLERİ

Fiziksel engeller : İletişim kanallarındaki teknik yetersizlikler, gürültü, uluslararası çevresel engeller

Dil güçlükleri : Seçilen sözcük, semantik faktörler. Konuşma ve yazı dilindeki fark ve anlaşmazlıklar.

Zaman faktörü : Zamanlama, zaman baskısı, aşırı bilgi yükleme

Davranışsal ve kişisel faktörler : Algıda seçicilik ve savunmacılık, mesajın kötü ifade edilmesi, dinlememe, güvensizlik, kıskançlık, tehdit

Page 44: Isletme 2 Ders 2

İşletmelerde İletişim Biçimleri

• DİKEY İLETİŞİM

Yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya doğru iletişim

• YATAY

Aynı örgüt kademesindeki kişi ve bölümler arasında mesaj alışverişidir.

• ÇAPRAZ İLETİŞİM : Yöneticinin, hiyerarşik basamaklarını izlemeden farklı çapraz kademedeki kişi ya da birimlere doğrudan iletişimde bulunmasıdır.

Page 45: Isletme 2 Ders 2

YÖNELTMENİN BİR BOYUTU OLARAK ÖNDERLİK (LİDERLİK)

BİR GRUP İNSANI, BELİRLİ BİR GRUP İNSANI, BELİRLİ

AMAÇLAR ETRAFINDA AMAÇLAR ETRAFINDA

TOPLAYABİLME VE BU AMAÇLARI TOPLAYABİLME VE BU AMAÇLARI

GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN ONLARI GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN ONLARI

HAREKETE GEÇİRME BİLGİ VE HAREKETE GEÇİRME BİLGİ VE

YETENEKLERİNİN TOPLAMIDIRYETENEKLERİNİN TOPLAMIDIR

Page 46: Isletme 2 Ders 2

EŞGÜDÜMLEME (KOORDİNASYON - UYUMLAŞTIRMA )KOORDİNASYON - UYUMLAŞTIRMA )

Örgütsel amaçların elde edilmesinde farklılaştırılmış eylemlerin uyum içinde birleştirilmesi işlevi.

İnsanların çabalarını birleştirmeyi, zaman bakımından ayarlamayı, ortaklaşa amaç ve amaçlara ulaşmak için yürütülen faaliyetlerin birbirlerini izlemelerini, bütünleşmelerini sağlamaktır.

Page 47: Isletme 2 Ders 2

HERHANGİ BİR KURULUŞ İÇİNDEKİ ÇEŞİTLİ GRUP VE KİŞİLERİN UYUMLU BİR ŞEKİLDE

ÇALIŞMALARININ SAĞLANMASI VE SONUCUNDA SAPTANAN AMAÇLARA

ULAŞILMASIDIR

KOORDİNASYONKOORDİNASYON

Page 48: Isletme 2 Ders 2

KOORDİNASYONU YARATAN NEDENLERKOORDİNASYONU YARATAN NEDENLER

PLANLARDA YAPILAN SÜREKLİ DEĞİŞİKLİKLER

PASİF VE ZAYIF YÖNETİCİLER

KULULUŞLARIN ÇOK FAZLA BÜYÜYÜP KARMAŞIK HALE GELMESİ

BEŞERİ UNSUR

FAALİYETLERDEKİ FARKLILAŞMA

UZMANLAŞMA

Page 49: Isletme 2 Ders 2

İşletmenin kullandığı maddi unsurlar arasında uyum,İşler ile maddi unsurlar arası uyum,İşler arasında uyum,İşler ile bu işleri yapacaklar arasında uyum,Çalışanların kendi içindeki uyum,İşletme faaliyetleri ile dış çevre arasında uyum,İşletme amaçları ile işler ve faaliyetler arasında uyum.

YÖNETİCİNİN KOORDİNE ETMEK ZORUNDA OLDUĞU YÖNETİCİNİN KOORDİNE ETMEK ZORUNDA OLDUĞU KONULARKONULAR

Page 50: Isletme 2 Ders 2

KOORDİNASYON İLKELERİ

İLGİLİ SORUMLU KİŞİLER ARASINDA; BULUŞUP İLGİLİ SORUMLU KİŞİLER ARASINDA; BULUŞUP GÖRÜŞME İLE KOORDİNASYON SAĞLAMAGÖRÜŞME İLE KOORDİNASYON SAĞLAMA

PLANLAMA VE AMAÇLARIN BELİRLENMESİ AŞAMASINDA PLANLAMA VE AMAÇLARIN BELİRLENMESİ AŞAMASINDA (BAŞLANGIÇTA) KOORDİNASYON YAPMA(BAŞLANGIÇTA) KOORDİNASYON YAPMA

BİR KONU YA DA SORUN İLE İLGİLİ BÜTÜN ETMENLERİN, BİR KONU YA DA SORUN İLE İLGİLİ BÜTÜN ETMENLERİN, KARŞILIKLI OLARAK BİRBİRLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ KARŞILIKLI OLARAK BİRBİRLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ GÖZ ÖNÜNE ALINARAK KOORDİNASYONA GİDİLMESİGÖZ ÖNÜNE ALINARAK KOORDİNASYONA GİDİLMESİ

GÖNÜLLÜ KOORDİNASYON YAPILMASIGÖNÜLLÜ KOORDİNASYON YAPILMASI

GÖZETİM YOLUYLA KOORDİNASYON YAPILMASIGÖZETİM YOLUYLA KOORDİNASYON YAPILMASI

Page 51: Isletme 2 Ders 2

KOORDİNASYON TÜRLERİ

1. 1. İÇ İÇ KOORDİNASYON DİKEY DİKEY KOORDİNASYON YATAY YATAY KOORDİNASYON MERKEZİ MERKEZİ KOORDİNASYON

2. 2. DIŞ DIŞ KOORDİNASYON

3. 3. RESMİ RESMİ KOORDİNASYON

4. 4. RESMİ OLMAYAN RESMİ OLMAYAN KOORDİNASYON

Page 52: Isletme 2 Ders 2

Açık ve seçik, tam olarak anlaşılmış amaçlar,Açık ve seçik, tam olarak anlaşılmış amaçlar, İyi bir planlama,İyi bir planlama, İyi bir biçimsel örgüt yapısı (açık ve seçik görev İyi bir biçimsel örgüt yapısı (açık ve seçik görev

tanımları, açık ilişkiler, iş bölümü),tanımları, açık ilişkiler, iş bölümü), İyi bir iletişim düzeni,İyi bir iletişim düzeni, İşeİşe ve işletmeye ve işletmeye uygun personel seçimi, uygun personel seçimi, Yönetim bilgi sistemi (raporlama sistemi),Yönetim bilgi sistemi (raporlama sistemi), Periyodik toplantılar,Periyodik toplantılar, İyi işleyen geri bildirim sistemi,İyi işleyen geri bildirim sistemi,

Uyumlaştırma ile ilgili özel örgütsel birimler.Uyumlaştırma ile ilgili özel örgütsel birimler.

YÖNETİCİLERİN KULLANABİLECEKLERİ YÖNETİCİLERİN KULLANABİLECEKLERİ

BAŞLICA KOORDİNASYON ARAÇLARIBAŞLICA KOORDİNASYON ARAÇLARI

Page 53: Isletme 2 Ders 2

KOORDİNASYONUN SAĞLADIĞI KOORDİNASYONUN SAĞLADIĞI

YARARLARYARARLAR

Maliyetleri düşürürMaliyetleri düşürür

Verimliliği yükseltirVerimliliği yükseltir

İşlerin zamanında yapılmasını sağlarİşlerin zamanında yapılmasını sağlar

İşbirliği ve ekip çalışmasını teşvik İşbirliği ve ekip çalışmasını teşvik eder.eder.

Page 54: Isletme 2 Ders 2

KONTROL (DENETİM)KONTROL (DENETİM)

Yapılan işlerin verilen emirlere ve konulmuş Yapılan işlerin verilen emirlere ve konulmuş kurallara uygun yapılıp yapılmadığının kurallara uygun yapılıp yapılmadığının gözetimidirgözetimidir

Faaliyetleri, planın gereklerine göre Faaliyetleri, planın gereklerine göre düzenlemektirdüzenlemektir

Diğer yönetim işlevlerinin neleri, nasıl ve ne Diğer yönetim işlevlerinin neleri, nasıl ve ne ölçüde başardığını araştırmaktırölçüde başardığını araştırmaktır

Page 55: Isletme 2 Ders 2

KONTROL (DENETİM)KONTROL (DENETİM)

Kontrol, önceden belirlenmiş amaçlara ulaşmada sapmaları ve nedenlerini araştıran bir işlevdir. Bu işlev sayesinde yönetici gerçekleştirmek istediği amaçlara ne ölçüde ulaşıldığınısaptar, arada fark varsa miktarını ve nedenlerini araştırarak düzeltici önlemler alır.

Page 56: Isletme 2 Ders 2

Burada söz konusu olan kontrol; hata ve suçlu aramak amacını güden bir denetim olmayıp amaçların ne ölçüde gerçekleştiğini belirlemek, amaçlara doğru gidişten sapmaları en kısa zamanda tespit etmek ve gereken önlemleri almak amacını gütmektedir.

KONTROLKONTROL

Page 57: Isletme 2 Ders 2

Denetim işlevi yerine getirilmediği

sürece yönetim faaliyeti tamamlanmış

olmaz.

Denetim işlevinin sonuçlarına göre

planlama işlevi yeniden gözden

geçirilir ve yönetim süreci yeniden

başlar.

Page 58: Isletme 2 Ders 2

Kontrol Türleri

1. Ön Kontrol

3. Süreç Sırasında Kontrol

5. Son Kontrol

Page 59: Isletme 2 Ders 2

Etkin Bir Kontrol Sisteminin Koşulları

1. Anlaşılabilirlik2. Örgüt Yapısına Uygunluk3. Geleceğe Dönük Olma4. Maliyet Etkinliği (Ekonomiklik)5. Gerçekçilik6. Fark Edilebilirlik7. Esneklik8. Örgüt Üyelerince Kabul Edilebilirlik

Page 60: Isletme 2 Ders 2

Yönetim bilimi (yönetim kuram, ilke ve kuralları) aile, devlet, ordu, din, sağlık, eğitim gibi çeşitli

kurumlara; tarım, imalat, ticaret, ulaşım, iletişim, banka, sigorta, hastane gibi bir çok işletme kollarına; işletmelerin üretim, pazarlama,

finansman, personel yönetimi gibi çeşitli işlevsel alanlarına ve son olarak tüm yönetim kademelerine uygulanabilmektedir.