her mevsim ayrı bir güzelliği sunan Çanakkale, içinden...
TRANSCRIPT
GİRİŞ
Her mevsim ayrı bir güzelliği sunan Çanakkale, içinden deniz geçen coğrafyasıyla topraklarının bereketiyle, tarihi ihtişamıyla, antik, doğal ve modern bir kenttir.
Çanakkale, yaklaşık 5000 yıllık geçmişi ile eğitim, kültür, tarih kenti olmanın yanı sıra Homeros'un İlyada'sındaki gibi antik kültür hazinelerinin destanlarla beslenip gerçekliğe ulaştığı büyülü tarihi mekanları bünyesinde barındıran önemli bir turizm kentidir.
Eski çağlarda "Dardanel" ve "Helles Pontus" olarak anılan Çanakkale Ege ve Marmara bölgesinde topraklan bulunan 671 km kıyı şeridine sahip tarih ve coğrafyanın anlamlı bir şekilde buluştuğu güzel bir kentimizdir.
I. TARİHÇE
Eski çağlarda DARDANEL ve HELLESPONTOS olarak anılan, erken Bronz Dönemi'nden bu yana önemli bir yerleşim merkezi olan Çanakkale; Çanakkale Boğazı sayesinde Anadolu ile Avrupa ve Akdeniz ile Karadeniz arasındaki bağlantıyı sağlayan iki geçit bölgesinden biridir. Bu özelliği nedeniyle oldukça zengin bir tarihi vardır.
M.Ö. 3000 yılında kurulan L Troia, M.Ö. 2500 yıllarında bir depremle yıkılmıştır. Bundan önce de yörede eski yerleşmelerin bulunduğu bilinmektedir. Dardanos kentinin I. Troia'dan önce kurulduğu düşünülmektedir. Kuruluş önceliği 100‐150 yıl kadardır. M.Ö. 1200'lerde kuzeyden gelen "deniz kavimleri"nin göçü ile bölgede ve Anadolu'da yazılı tarih açısından karanlık dönem başlamıştır. Bölge, M.Ö. 7. yüzyılda Batı Anadolu'da büyük bir güç haline gelen Lydia Krallığı'nın egemenliğine girmiş, M.Ö. 5. yüzyılda Perslerin gelmesiyle, Pers etkisi artmaya başlamış, M.Ö. 386 yılında Persler ve Spartalûar arasında yapılan "Kral Barışı" ile bölgede kesin olarak Pers egemenliği sağlanmıştır. M.Ö. 334'te Makedonya Kralı Büyük İskender'in Pers ordusunu Biga Çayı (Granikos) yakınlarında bozguna uğratmasıyla Anadolu'da Pers hakimiyeti gerilemeye başlamıştır. İskender'in Ölümünden sonra İskender'in komutanları bölgede iktidar mücadelesine girişmişlerdir. Bergama Krallığı'nın hakimiyeti ve Galat istilaları döneminden sonra, Roma'nın bölgedeki hakimiyet kurma çabaları sırasında Diktatör Sulla, Gelibolu'ya kadar gelmiştir. Bölge, Roma ve Bizans dönemlerinde limanlarıyla da önem kazanmıştır.
Yörenin en eski halkı Beşiktepe ve Kumtepe yerleşmelerinden bilinen Kalkolitik Dönemin yerli halkıdır. Bunları, İ.Ö. 3000'lerden 1200'lere kadar herhangi bir dış etki altında kalmadan yaşamlarını sürdüren Troya halkı izler. Bundan sonra sırasıyla Troya Savaşları ile Akalar, Ege göçleri ile çeşitli kavimler gelmiştir. En son olarak Sicilyalı Komutan Roger De Flor'un ölümüyle buyruğundaki Katalonyalılar bir süre etkinliklerini sürdürseler de, daha sonra Türkler'le yaptıkları bir anlaşma gereği, Çanakkale ve yöresini Türk Beylerine bırakmışlardır. Osmanlıların Akdeniz'de egemenlik kurma istekleri, onları Balkan Yarımadası'ndaki fetihlere, Gelibolu ve yöresinden başlamaya yöneltmiştir. Gelibolu'da bir tersanenin kurulmasıyla birlikte Çanakkale'deki Osmanlı egemenliği daha da artmıştır.
Boğazın en dar yerinde Fatih Sultan Mehmet döneminde Rumeli yakasında Sestos dolaylarında Kilitbahir, Anadolu yakasında Abydos dolaylarında Sultaniye (Kale‐i Sultaniye) ya da Çanak Kalesi adı ile anılan kaleler yapılmıştır. Bugünkü Çanakkale İli'nin adı Anadolu yakasındaki Çanak Kalesinden gelmektedir. Boğazın önemi Çanakkale Savaşları'nda (1. Dünya Savaşı'nda) bir kez daha gündeme gelmiş ve düşman donanması 18 Mart 1915 tarihinde bozguna uğratılmıştır.
1
2
II. COĞRAFİ YAPI
Çanakkale Türkiye'nin kuzeybatısında Avrupa ve Asya kıtalarını birbirinden ayıran ve kendi adını taşıyan Boğaz'ın iki yakasında kurulmuştur.
Arazi Yapısı Çanakkale; Balkan Yarımadası'nın Doğu Trakya topraklarına bir kıstakla bağlanmış Gelibolu Yarımadası ile, Anadolu'nun batı uzantısı olan Biga Yarımadası üzerinde toprakları bulunan bir ilimizdir.
Avrupa ve Asya'da toprakları bulunan Çanakkale, Edirne, Tekirdağ ve Balıkesir il sınırları ile çevrilidir. İl sınırlarına; Ege Denizinde Türkiye'nin en büyük adası olan Gökçeada ile Bozcaada ve Tavşan Adaları da girer.
İl , 25° 40'‐27°30' doğu boylamları ve 39°27'‐40°45' kuzey enlemleri arasında 9.933 Km2 lik bir alanı kapsar. İlimizin topraklan büyük bir kısmıyla Marmara Bölgesinin Güney Marmara bölümüne; Edremit Körfezi kıyısındaki küçük bir alanı ise, Ege Bölgesine girer.
Anadolu Yarımadası'nın en batı noktası Baba Burnu ile Türkiye'nin en batı noktası olan Gökçeada'daki Avlaka Burnu il sınırları içerisindedir. İlin toplam kıyı uzunluğu 671 km.dir.
Dağlar Çanakkale ilinin toprakları, genellikle dağ ve tepelerle kaplı alanların vadilerle parçalanmış engebeli görünüşündedir. En yüksek dağı 1767 metre ile Kaz Dağı'dır. Gelibolu Yarımadası'nda Tekir Dağlarının uzantısı olan Koru Dağı 726 metre yüksekliktedir . Diğer yüksek dağlar , kaz dağı dolaylarında yer alır. Biga yöresinde kuzeydoğu , güneybatı yönünde uzanan 500‐1000 mt. arasındaki az yüksek sıralar, dalgalı bir görünüm Gelibolu Yarımadası'nda, boğazdan Saroz Körfezine doğru basamak basamak bir yükselme görülür. 400 metreye yaklaşan, tepeler dik yamaçlarla Saroz Körfezine iner.
Ovalar Akarsu ağızlarında ve geniş tabanlı vadilerde görülen ovalar Çanakkale'de az yer kaplar. Ezine Ovası, Bayramiç Ovası, Kumkale Ovası, Biga ve Karabiga Ovaları, Agonya (Yenice‐Hamdibey‐Kalkım) Ovası, Umurbey ve Sarıçay Ovaları , Anadolu yakasındaki ovalardır. Gelibolu Yarımadasında ise Kavak Ovası, Cumalı Ovası, Yalova Ovası, Kilye ve Piren Ovaları vardır.
Akarsular ve Göller İlimiz dahilinde büyük, küçük bütün akarsuların düzenli bir rejimi yoktur. Sonbahar yağmurlarıyla ve karların erimeye başladığı nisan, mayıs aylarında kabarırlar, bunun dışındaki sürelerde bir kaç yüz litrelik debiye kadar düşerler.
Bu düzensizlik yüzünden ilimizdeki akarsulardan ulaşım ve tarım yönünden yararlanma imkanı olmamaktadır.
Akarsuların çoğu Kazdağı'ndan doğarlar. İlimizdeki akarsuların belli başlıları; Tuzla Çayı, Menderes Çayı, Sarıçay , Kocabaş Çayı, Bayramiç Deresi, Bergaz Çayı ve Kavak Çayı'dır.
il sınırları içinde kalan arazide önemli bir göl yoktur. Mevcut göller Gelibolu Yarımadası'nda ve Gökçeada'da yazın kuruyan tuz gölleri'dir.
3
III. DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER, SOSYAL VE KÜLTÜREL YAPI
1‐ İKLİM Çanakkale İlinin iklimi, bulunduğu yer nedeniyle geçiş iklimi özellikleri gösterir. Genel karakteriyle Akdeniz iklimi özelliklerini yansıtır. Bunun yanında İlimizin daha kuzeyde bulunması nedeniyle kışları ortalama sıcaklık daha düşüktür. Minimum sıcaklık ‐4,2 °C ile Şubat ayı, Maksimum sıcaklık +35,8 ile Ağustos ayındadır. Yıllık sıcaklık ortalaması 14.7, ortalama nem oranı ise %72.6'dır. İlimizi çevre İllerden ayıran diğer bir özelliği de yılın büyük bir kısmının rüzgarlı geçmesidir.
Yıllık egemen rüzgar kuzey rüzgarlarıdır. En çok, poyraz, yıldız, lodos, kıble eser.
Yıllık ortalama yağış miktarı 662.8 m3 (Gökçeada) ile 854.9 m3 (Ayvacık) arasında değişmektedir. Yaz aylarında yağış miktarı oldukça düşüktür. Yağışların en fazla görüldüğü aylar Aralık, Ocak ve Şubat ayları'dır. Karla örtülü gün sayısı en fazla 8 gün kadardır.
Bitki Örtüsü İl yüzölçümünün % 54'ü ormanlıktır. Kalan diğer alan çayır, mera ve tarıma elverişli arazi ile kaplıdır. Akdeniz iklimine özgü bitki topluluğu makiler, defne, kocayemiş, mersin ve çalılıklardan oluşmuştur. Bu ormanlarda karışık cins ağaç toplulukları bulunur. Kızılçam, karaçam, köknar, meşe, kayın türündeki ağaçlar çoğunluktadır. Koru tipi ormanlara, Kazdağı dolaylarında rastlanır. İç kısımlarda, bozkır görünümlü, cılız otlu, tahıl üretimine elverişli alanlar ile su boylarında her mevsim yeşil kalabilen çayırlara rastlanır.
Çevre Doğal çevrenin giderek bozulup yok olduğu günümüzde; ülke nüfusunun % 25' inin, ülke sanayisinin yarısından fazlasının bulunduğu Marmara Bölgesinde nispeten doğal yaşam ortamıdır ÇANAKKALE.
Dünyanın önemli su yollarından biri olan Çanakkale Boğazı, 671 km. kıyı şeridi, kendine has özellikleri, ilimiz doğal çevresinin en belirgin zenginliklerindendir.
Çanakkale'de kentleşme ve sanayileşme yoğun bir biçimde yaşanmadığından ülke genelinde görülen çevre problemleri ilimizde yaşanmamaktadır. Mevcut sanayi tesislerinde sıvı ve gaz atıkları yönünden gerekli önlemler alınmakta, yerleşim yerlerinden kaynaklanan sıvı ve katı atıkların en az zararla bertarafına çalışılmaktadır. Gerçekleştirilmesi planlanan yatırımların çevre üzerinde yapabileceği olumsuz etkilerin önceden belirlenerek gerekli önlemlerin alınması amacıyla Çevresel Etki Değerlendirme Çalışmaları sürdürülmektedir.
İlimizde doğalgaz boru hattı önceki yıllarda tesis edilmiş ve sanayide kullanılmaya başlanılmıştır. Çanakkale, Kepez, Çan, Biga, Ezine,Bayramiç merkezlerini kapsayan Şehir İçi Gaz Dağıtım Projesi için AKSA firması tarafından 2006 yılında dağıtım lisansı alınarak Çanakkale Doğalgaz A.Ş. Tarafından çalışmalara başlanılmıştır. Çanakkale ve Çan merkezlerinde gaz verilmeye başlanılmış olup, diğer merkezlerde de hizmete hazır hale getirilmesi planlanmaktadır.
4
2‐NÜFUS, NÜFUS YAPISI VE İDARİ DURUM
lin Merkez İlçe dışında ikisi ada olmak üzere 11 ilçesi, 21 bucağı, 568 köyü ve 78 köy bağlısı bulunmaktadır. Belediyeli yerleşim yeri sayısı 34'tür.
Çanakkale’nin toplam nüfusu, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre 464.975’tir. Toplam nüfusun 215.571’i ( % 46) il merkezi ve ilçe merkezlerinde, 249.404’ü (%54) köylerde yaşamaktadır. Nüfus yoğunluğu ise 48’dir.
2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına göre ilçelerin şehir‐köy itibarıyla nüfusları şu şekilde dağılmıştır.
İLÇE ADI Toplam Şehir Köy
MERKEZ İLÇE 104.205 75.810 28.395AYVACIK 30.502 6.475 24.027BAYRAMİÇ 32.314 11.988 20.326BİGA 77.169 27.549 49.620BOZCAADA 2.427 2.427 ‐ÇAN 52.929 28.878 24.051ECEABAT 9.929 4.778 5.151EZİNE 35.301 13.309 21.992GELİBOLU 46.226 23.127 23.099GÖKÇEADA 8.875 7.254 1.621LAPSEKİ 26.034 8.489 17.545YENİCE 39.064 5.487 33.577TOPLAM 464.975 215.571 249.404
Nüfus itibarıyla en kalabalık ilçemiz 77.169 ile Biga ilçesi, en az nüfusa sahip ilçemiz ise 2.427 ile Bozcaada ilçesi olmaktadır. İlçe Merkezleri itibarıyla Merkez İlçeden sonra en kalabalık ilçe 28.878 kişi ile Çan ilçesidir.
Gökçeada ve Bozcaada ilçelerimizin, 1927 tarihli “1151 sayılı Bozcaada ve Gökçeada Kazalarının Mahalli İdareleri Hakkındaki Kanun” gereğince özel bir idari yapıları vardır. Bu kanun gereğince bu ilçelerimizde tüzel kişiliği ve özel bütçesi olan “mahalli idare” adıyla bir yerel yönetim birimi bulunmaktadır.
İlimizde toplam nüfusun %52’sini oluşturan 242.539 erkek, %48’ini oluşturan 222.436 kadın yaşamaktadır. Şehir ve kasabalarda 113.805 (%53) erkek, 101.766 (%47) kadın yaşarken, köylerde 128.734 (%52) erkek, 120.670 (%48) kadın yaşamaktadır.
2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına göre ilimizin yıllık nüfus artış hızı binde 7.29’dur.
Ülke ve Bölge ile Karşılaştırmalı Nüfus Göstergeleri:
Kaynak: Türkiye İstatistik Yıllığı, DİE, 2001
Toplam Nüfus Şehir Köy Yıllık Nüfus Artış Hızı
(binde) Nüfus
Yoğunluğu
1990 2000 1990 2000 1990 2000 Toplam Şehir Köy 1990 2000
Çanakkale 432.263 464.975 168.629 215.571 263.634 249.404 7,29 24,55 ‐5,55 44 47
Ege 7.594.977 8.950.972 4.344.471 5.516.663 3.250.506 3.434.309 16,42 23,88 5,50 96 113
Türkiye 56.473.035
67.853.315
33.656.275
44.099.956
22.816.760
23.753.359
18,35 27,02 4,02 73 88
2000 yılı nüfus sayım sonuçlarına göre (1995 – 2000 yılları arasında ) Çanakkale’nin aldığı göç 42.818 kişi, verdiği göç 31.327 kişi olup, net göç 11.491 kişi olarak gerçekleşmiştir.
2000 yılı daimi 2000 yılı daimi Aldığı göç Verdiği
göç Net göç Net göç hızı
ikametgahı ikametgah nüfusu
Çanakkale............. 425 212 42.818 31.327 11. 491 27,39 (Kaynak TUİK)
5
2‐ EĞİTİM
İlde, 2007‐2008 eğitim öğretim yılında;
Okul öncesi eğitimde; dört bağımsız anaokulu ile diğer okullar bünyesinde bulunan topalm 224 anasınıfında 3.770 öğrenci eğitim öğretim görmekte olup, 132 öğretmen görev yapmaktadır. Okul öncesi eğitimden yararlanan çocukların toplam hedef nüfusa oranı % 31,6’dır.
ilköğretimde; üçü özel okul olmak üzere toplam 197 İlköğretim Okulunda 47.882 öğrenci eğitim‐öğretime devam etmekte olup, 2.208 öğretmen görev yapmaktadır.
Ortaöğretimde; 74 lise ve dengi okulda 17.500 öğrenci eğitim‐öğretime devam etmekte olup, 1.311 öğretmen görev yapmaktadır. Ortaöğretim seviyesindeki okulların dördü Sağlık Meslek Lisesi olup, bu okullar Merkez Biga, Çan ve Gelibolu’da yer almaktadır
OKUL TÜRÜ OKUL SAYISI ÖĞRENCİ ÖĞRETMEN DERSLİK DERSLİK
BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ
OKUL ÖNCESİ 4 3770 * 132 * 224 * 17
İLKÖĞRETİM 197 47.882 2.208 2.166 22
ORTA ÖĞRETİM 74 17.500 1.311 835 21
TOPLAM 275 69.152 3.640 3.225 21
* İlköğretim okulları bünyesindeki anasınıfları dahil.
İl genelinde okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretimde toplam 69.152 öğrenci 3.225 derslikte eğitim‐öğretime devam etmektedir. Buna göre derslik başına düşen öğrenci sayısı 21 olmaktadır.
Okullaşma oranı ilköğretimde % 93.61 (Türkiye ortalaması % 89,77), ortaöğretimde ise % 81.93’tür (Türkiye ortalaması % 56,63). Okuma‐Yazma oranı 2000 Nüfus sayımı sonuçlarına göre % 90 olup, erkeklerde % 94, kadınlarda ise 85’tir (Türkiye okuma yazma oranı % 87,4). Ancak aradan geçen süre içinde okuma yazma oranı yaklaşık % 99 seviyesine yükselmiştir.
İl genelinde Yaygın Eğitim Kapsamında 448 adedi Meslek Edindirme amaçlı olmak üzere toplam 857 kurs açılmış olup, açılan kurslardan toplam 14.470 kişi yararlanmıştır.
Yükseköğretimde; Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi bünyesinde 9 fakülte, 2 yüksekokul ve 11 Meslek Yüksek Okulu ile 2 enstitü bulunmakta olup, 20.500 civarında öğrenci eğitim görmektedir.
6
7
4‐ SAĞLIK
İl çapında Askeri Hastaneler hariç 10 adet Devlet Hastanesi, 1 adet Özel Hastane, 4 adet Dispanser, 1 adet AÇSAP Merkezi, 63 adet Sağlık Ocağı ve 202 adet Sağlık Evi, 1 Halk Sağlığı laboratuarı, 3 özel poliklinik (1’i diş polikliniği), 3 dal merkezi (2’si göz hastalıkları, 1’i çocuk hastalıkları), 1 tıp merkezi (genel), 6 diyaliz merkezi (3’ü hastanelerde, 3’ü özel) bulunmaktadır.
İl’de Sağlık Müdürlüğü bünyesinde; 176 uzman doktor, 217 pratisyen doktor, 41 Diş Hekimi, 535 Ebe, 668 hemşire, 475 sağlık memuru görev yapmaktadır. Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde bulunan yataklı tedavi kurumlarındaki toplam yatak sayısı 1108 yatak mevcuttur. Yatak başına düşen kişi sayısı 406’dır. Bir doktora düşen kişi sayısı 1.146‘ dır.
İl genelinde ise (Askeri hastaneler hariç); 221 (176’sı kamu+45’i özel) Uzman hekim, 225 (217’si kamu + 8’i özel) pratisyen hekim , 51 (41’i kamu +10’u özel) diş hekimi , 541 (535’i kamu +6’sı özel) ebe, 694 (668’i kamu +26’sı özel) hemşire, 512 (475’i kamu+37’si özel) sağlık memuru görev yapmaktadır.
Çanakkale İl genelinde bulunan yataklı tedavi kurumlarındaki toplam yatak sayısı 1.152 (1.108’i kamu + 44’ü özel)olup, yatak başına düşen kişi sayısı 391’dır. Bir doktora düşen kişi sayısı 1.010’dur.
İlimizde yeşil karttan yararlanan kişi sayısı 37 Bin 600 olup, Yeşil Karttan Yararlananların Toplam İl Nüfusuna (2007 yılı ETF 450.310) Oranı % 8,34’dür.
İlimizde 0‐1 yaş arası bebek ölüm hızı %o 10,75 olup, 1‐5 yaş arası bebek ölüm hızı : %o 2,46’dır. Bu göstergelerde ilimiz oldukça iyi durumda olup, Çanakkale 2004 yılında “Bebek Dostu” il olmuştur.
5‐ KÜLTÜREL YAPI
Birçok tarihsel, ekolojik ve doğal cazibe alanını içinde barındıran, Anadolu’daki en eski uygarlık merkezlerinden Troya, Assos, Alexandreia‐ Troas, Neandria, Abydos ve Sestos’un ve Parion bulunduğu Çanakkale, Milli Tarihimizin en önemli olaylarının cereyan ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nı ile Truva Milli Parkını da sınırları içerisinde bulundurmaktadır.
Diğer taraftan 671 km. sahil bandı, ada konumundaki iki ilçesi, muhtelif yerlerdeki termal kaynaklar ve zengin flora ve faunasıyla Kazdağları ilin en önemli turizm değerleridir.
Çevre ve Orman Bakanlığı’nca onaylanan Uzun Devreli Gelişim Planının da uygulamaya konulmasıyla Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkındaki çalışmalar son yıllarda yoğunluk kazanmıştır.
Bu proje ile Türk ve dünya tarihinde önemli olaylara sahne olmuş Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nda yapılan düzenlemelerle, bu bölgedeki tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkılması ve bölgenin turizme kazandırılması amaçlanmıştır.
8
Bu kapsamda 66 ana proje üzerinde çalışmalar sürdürülmektedir. 2004 yılında başlanan projelerin önemli bir kısmı gerçekleştirilmiştir. Çevre ve Orman Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca uygulanan projelere 2006 yılı sonu itibariyle 40 Milyon YTL civarında harcama yapılmıştır.
Son yıllarda tamamlanan projelerin başlıcaları: Çanakkale Şehitler Abidesi Güçlendirme ve müze düzenleme çalışmaları, Temsili Türk Şehitliği, Kilye Koyu Ana Tanıtım Merkezi, Şahindere Şehitliği, Soğanlıdere Şehitliği, Kocadere Hastane Şehitliği, Yarbay Hüseyin Avni Şehitliği, Namazgah Tabyası, Ertuğrul Tabyası, Karayörük Deresi Şehitliği, Çataldere Şehitliği, Kesikdere Şehitliği’dir.
Şehitlik, yol, tanıtım ve simülasyon merkezleri projeleri, bakım ve onarım çalışmaları devam etmektedir.
Gelibolu İlçemizde bulunan Dünyada sayılı mevlevihaneler içerisinde ilk sıralarda yer alan ve 400 yıllık geçmişi olan Gelibolu Mevlevihanesi, geçtiğimiz yıllarda Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyon ve onarım çalışmaları sonucunda 17 Eylül 2005 tarihinde ziyarete açılarak kültür ve turizmin hizmetine sunulmuştur.
İl' de Turizm İşletme Belgeli; 5 yıldızlı bir otelle beraber toplam 37 adet tesis faaliyette olup, bu tesislerin yatak kapasitesi 4.094‘dür. Yatırım Belgeli 14 adet Konaklama tesislerindeki 837 yatak kapasitesi ve Belediye denetiminde bulunan tesislerdeki yaklaşık 8.600 yatak kapasitesi ile ilimiz toplam yatak kapasitesi 13.000‘e yaklaşmaktadır.
Yıllık turist sayısı 2.5 Milyon civarında olup, ilde Turizm Bakanlığından belgeli 15 adedi A Grubu olmak üzere toplam 19 adet Seyahat Acentesi faaliyet göstermektedir.
İlimizde 3 adedi merkezde, 12 adedi ilçelerde olmak üzere 15 kütüphane ve bir adet de gezici kütüphane vardır.
İlimizde Bakanlar Kurulu Kararı ile ;
• Ayvacık‐Tuzla termal turizm
• Behramkale Kadırga Koyu turizm
• Ezine Kestanbol termal turizm
• Geyikli turizm merkezi
• Küçükkuyu turizm merkezi
• Çan‐Etili‐Tepeköy termal turizm
• Yenice‐Hıdırlar termal turizm
• Yenice Merkez turizm merkezi
• Saroz Körfezi Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi
İlan edilmiştir.
9
5571 sayılı kanunda yapılan değişikliklerle ve 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununa eklenen maddelerle turizm altyapı hizmet birliklerinin kurulmasına ilişkin düzenleme yapılmış olup, bir yıl içerisinde yeni kurulacak veya statü değişikliği yapılacak birliklerin işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Buna göre Çanakkale İlinde;
• Kazdağları Turizm Altyapı Hizmet Birliği,
• Gelibolu Yarımadası ve Gökçeada Turizm Altyapı Hizmet Birliği,
• Çanakkale Assos‐Truva Turizm Altyapı Hizmet Birliği
kurulması yönünde çalışmalar başlatılmış bulunmaktadır.
Arkeoloji Müzesi, Deniz Müzesi, Kabatepe Tanıtım Merkezi Müzesi, Bigalı Atatürk Evi Müzesi,
Askeri Müze, Hadımoğlu Konağı, Adatepe Zeytinyağı Müzesi, Müzesi, Çimenlik Kalesi, Kilitbahir
Kalesi, Seddülbahir Kalesi, Bozcaada Kalesi en çok ziyaret edilen yerler arasındadır. Ayrıca Çanakkale
Şehitler Anıtı Müzesi yeniden düzenlenmektedir.
İl genelinde toplam 838 adet sivil toplum örgütü bulunmakta olup, bunların 29 adedi vakıf (toplam üye sayısı 240), 797 adedi dernek (toplam üye sayısı 19.875), 12 adedi sendikadır (toplam üye sayısı 5.314).
İl genelinde sportif faaliyetlere yönelik ilgi yüksek düzeyde olup, 11.894 lisanslı sporcu, 94 spor kulübü bulunmaktadır.
IV. DOĞAL KAYNAKLAR
Çanakkale’nin maden yönünden zengin bir varlığa sahip olduğu bilinmektedir. MTA tarafından Çanakkale ve Biga Yarımadası’nda teknolojik maden arama yöntemleri ve bilimsel araştırmalar yapılarak bölgede birçok maden yatağı bulunmuştur. Yöre; metalik madenler ( altın, kurşun, çinko, demir, manganez), endüstriyel hammaddeler (bentonit, çimento hammaddeleri ve kaolen) ve enerji hammaddeleri (jeotermal kaynaklar, uranyum ve linyit) açısından zengindir. Örneğin ülkemizin toplam kurşun üretiminin %53 ilimizde gerçekleşmektedir. Altın rezervinin de oldukça önemli olduğu anlaşılmaktadır.
Dünyadaki 200 en önemli ekolojik bölgeden biri olan Kaz dağları, Alplerden sonra dünyanın en fazla oksijen üreten ikinci bölgesidir. Yöre; orman, orman altı bitki örtüsü ve sahip olduğu endemik türleriyle çok zengindir. Ayrıca bölge, salt bitkisel açıdan değil doğa varlığı ve hayvan varlığı açısından da özellikli ve kıskançlıkla korunması gereken bir bölgedir. Bu özellikler, eko‐turizm açısından büyük önem taşımaktadır. Bölgede tarımsal potansiyel de yüksektir. Zeytincilik, bahçe bitkileri başta gelen ihraç ürünleri olup, gıda üretimi açısından sebze ve meyve üretimi önemli tarımsal ürünler arasında yer almaktadır. Ülkemiz genelinde 80 tür, Kaz Dağları ölçeğinde 43 adet endemik bitki türünü bünyesinde barındıran bölge, yabani bitkiler için bir gen bankasıdır.
Ayrıca ilimiz jeotermal kaynaklar bakımından da zengin olup, bu kaynaklardan en etkili şekilde yararlanmak için,kaplıca turizmi ve enerji konusunda çalışmalar sürmektedir.Mevcut kaplıcalar:
Kestanbol Kaplıcası – Ezine Afrodit Kaplıcası ‐ Küçükçetmi Köyü Külcüler Kaplıcası ‐ Bayramiç Hıdırlar Kaplıcası – Tuzla Kaplıcası Açık IIıca ‐ Ayvacık
İlimizin sahip olduğu Rüzgar ve jeotermal potansiyel yeni ve yenilebilir enerji kaynakları kapsamında değerlendirilmekte ve bu konuda özel sektör tarafından son zamanlarda yatırımlar yapılmış olup, yeni yatırımlar planlanmaktadır.
10
V. FİZİKİ ALTYAPI
1.KARAYOLU
İlin toplam karayolu uzunluğu 1.031 km. olup, bunun 521 km.si devlet yolu, 510 km.si il yoludur. İl yollarının % 98,4'ü asfalt, devlet yollarının tümü asfalttır.
İl'de yolu olmayan köy yoktur. 3.451 km. köy yolu ağının 2.222 km.si (% 65) asfalt, 1.047 km.si (% 30) stabilize, 180 km.si (% 5) tesviye yoldur.
İl çapında 1. derece köy yolu toplam 2.281 Km olup, bunun % 84’ü asfalt, % 15’i stabilize, % 1’i tesviye yoldur.
2.DENİZYOLU Denizyolu ulaşımı Çanakkale‐Eceabat, Lapseki‐Gelibolu, Bozcaada‐Yükyeri ve Çanakkale‐Gökçeada arasında İl Özel İdaresine ait gemilerle GESTAŞ tarafından yapılmaktadır.Ayrıca Çanakkale‐Kilitbahir ve Lapseki‐Çardak arasında özel sektöre ait feribotlarla taşımacılık yapılmaktadır. İç hat deniz geçişi seferlerinde iyileştirme ve geliştirme çalışmaları devam etmektedir.
Gökçeada ile Çanakkale arasındaki ulaşımın daha hızlı ve modern hale getirilmesi için İl Özel İdaresi’ne 25 Milyon YTL ödenek aktarılmış olup, bu konudaki çalışmalar sürdürülmektedir.
Çanakkale Merkez, Eceabat, Gelibolu, Lapseki, Ezine‐Geyikli Yükyeri, Bozcada, Gökçeada, Çardak ve Kabatepe’de iskeleler bulunmaktadır. Ayrıca yeni hizmete giren Çanakkale Kepez Limanı ile Ezine’de Akçansa Çimento Fabrikasına, Biga’da İçdaş’a ait liman bulunmaktadır.
Ayrıca denizyolu yük taşımacılığının il merkezinde neden olduğu trafik yoğunluğunu azaltmak için mevcut Akbaş İskelesi ile Anadolu Yakasındaki Karacaören mevkiine yeni bir iskele ve bağlantı yolları yapımı konusunda ön çalışmalar yapılmaktadır.
3.HAVAYOLU İl merkezinde 1800 x 30 boyutlarında stol tipte bir havaalanı mevcut olup, ek terminal binası yapılmaktadır. Ayrıca Gökçeada’da 1000 x 30 boyutlarında Askeri amaçlı havaalanı bulunmaktadır. Yatırım programında yer alan Gökçeada Havaalanı’nda alt yapı çalışmaları tamamlanmıştır. Üstyapı Tesislerinin yapılması gerekmektedir.
4.HABERLEŞME Haberleşmede ilimizin tüm köyleri otomatik santral abonelidir. İl çapında 160 adet otomatik santral hizmet vermekte olup, santral kapasitesi 180.962’dir. Toplam bağlı abone sayısı ise 159.815’ dir. Nüfusa göre telefon yoğunluğu % 34’dür.
5.ENERJİ İl'de tüm köyler elektrikli durumdadır. İl çapında dağıtım trafolarının toplam gücü 617 MVA’dır. 2006 yılı sonu itibariyle net elektrik tüketimi 2.262.175 MWh’dır. Kişi başına elektrik tüketimi ise 4.842 kWh’dır.
İlimiz Bozcaada ilçesinde kurulu 10 mw gücünde 17 kuleli Rüzgar Enerji Santrali üretime devam etmektedir. Ayrıca;
11
* Çanakkale Merkezde (İntepe) 30.2 mw gücünde, Demirer Holding (Anemon A.Ş.) tarafından yapılmakta olup, 38 adet tribün tamamlanarak ulusal sisteme entegre edilmiştir.
* Gelibolu’da ise 15.2 mw gücünde yine Demirer Holding (Doğal Enerji Elektrik Üretim A.Ş.) tarafından yapılması planlanan tribünler ulusal sisteme bağlanmıştır.
Rüzgar enerjisi potansiyeli çok yüksek olan ilimizin bu potansiyelinin en iyi şekilde değerlendirilmesi kapsamında özel sektörün çalışmaları yoğun şekilde devam etmektedir.
İlimizde doğalgaz boru hattı önceki yıllarda tesis edilmiş ve sanayide kullanılmaya başlanılmıştır.
Çanakkale, Kepez, Çan, Biga, Ezine,Bayramiç merkezlerini kapsayan Şehir İçi Gaz Dağıtım Projesi için AKSA firması tarafından 2006 yılında dağıtım lisansı alınarak Çanakkale Doğalgaz A.Ş. Tarafından çalışmalara başlanılmıştır. Çanakkale ve Çan merkezlerinde gaz verilmeye başlanılmış olup, diğer merkezlerde de hizmete hazır hale getirilmesi planlanmaktadır.
6.İÇMESUYU İlçe merkezleri ile belediyelerin içmesuyu şebekeleri mevcuttur. 564 köy+73 ünitenin içme suyu yeterli, 4 köy+5 ünitenin içme suyu yetersiz olup, susuz köy ve ünite bulunmamaktadır. Ancak yetersiz olan içme sularının yeterli duruma getirilmesi çalışmaları devam etmektedir.
7.EVSEL ve ENDÜSTRİYEL ATIK SİSTEMİ Merkez ilçe, Gelibolu, Gökçeada, Bayramiç, Eceabat ve Kepez Belediyelerinin İller Bankası kanalıyla yaptırılan kanalizasyon şebekeleri mevcuttur. Bozcaada kanalizasyon projesi devam etmektedir.
Projeli ve arıtmalı sistem olmamakla beraber diğer belediyelerin kendi imkanlarıyla yapılan kısmi kanalizasyonları mevcuttur.
Şehir içinde kalmış bulunan ve 18 Mart Üniversitesi Terzioğlu Kampusü yakınındaki vahşi çöp deponi sahası olarak kullanılmakta olan alanın yerine yeni yer bulunabilmesi ve rehabilitesi için ; Çanakkale, Lapseki, Kumkale, Kepez, İntepe, Çardak ve Umurbey Belediyelerinden oluşan Katı Atık Yönetim Birliği kurulmuştur.
Merkez Kemel Köyü yakınlarında 34,5 ha. alan Katı Atık Deponi Alanı olarak belirlenerek ÇED raporu onaylanmış, fizibilite ve teknik tasarımları yapılmıştır.
Çevre ve Orman Bakanlığı adına yürütülen projenin finansmanı Avrupa Birliği’nden sağlanmaktadır. Çanakkale Merkez ile birlikte altı Belediyenin yararlanacağı bu projenin bir an önce tamamlanması konusundaki çalışmalar sürmektedir.
Kırsal alandaki katı atıkların bertaraf edilmesi için yöre yönetimlerinin bir araya gelerek Katı Atık Yönetim Birlikleri kurulması yönünde çalışmalar devam etmekte olup, Merkez İlçe, Ayvacık, Biga da Birlik kuruluşları tamamlanmıştır.
12
13
8.ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ
Çanakkale ve Biga’da olmak üzere 2 adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır.
• Çanakkale Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan 91 parselden 76 adedi yatırımcılara tahsis edilmiş olup, 10 yatırımcı inşaatını tamamlayarak üretime geçmiştir. 18 yatırımcının inşaatı devam etmekte olup, 4 firmada proje aşamasındadır.
• Biga Organize Sanayi Bölgesi’nde 58 adet parselin 54 adedi yatırımcılara tahsis edilmiş olup, 5 işletme faaliyete geçmiştir. 7 firma inşaat 3 firma ise proje aşamasındadır.
9.KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ İl çapında 7 adet küçük sanayi sitesi bulunmakta olup, bunlar;
1. Çanakkale Küçük Sanayi Sitesi, 2. Biga Küçük Sanayi Sitesi, 3. Biga 2 nolu Küçük Sanayi Sitesi, 4. Çan Küçük Sanayi Sitesi, 5. Gelibolu Küçük Sanayi Sitesi, 6. Gökçeada Küçük Sanayi Sitesi, 7. Lapseki Küçük Sanayi Sitesi dir.
İlimiz genelinde yer alan 7 adet küçük sanayi sitesinde toplam 997 işyeri faaliyetine devam etmektedir.
14
VI.SINAİ VE FİKRİ (ENDÜSTRİYEL VE ENTELEKTÜEL) MÜLKİYET KAPASİTESİ
İlde kurulmuş bir teknopark veya geniş donanımlı bir araştırma geliştirme birimi
bulunmamaktadır. Çanakkale sahip olduğu eğitimli insan gücü potansiyelinin teknoloji geliştirme,
sınai ve fikri mülkiyetin geliştirilmesi ve iş dünyasının hizmetine sunulması için gerekli alt yapıya sahip
değildir. Ancak, Onsekiz Mart Üniversitesi yaptığı çalışmalarla araştırma ve geliştirme birimi gibi de
faaliyet göstererek sanayicinin ihtiyaçlarına cevap vermeye çalışmaktadır. Organize bölgeler ve küçük
sanayi siteleri ile Çanakkale ilçelerine yayılmış çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren sanayi
kuruluşlarının bir kısmında araştırma geliştirme birimleri bulunmasına rağmen bunların bir teknopark
veya merkezi bir araştırma geliştirme birimi yapısında yürütülmesi kaynakların etkin kullanımı
açısından yararlı olacaktır.
15
VII. EKONOMİK YAPI
İl ekonomisinde tarım en önemli faaliyet olmakla beraber son yıllarda tarıma dayalı sanayi kolları gelişme göstermekte ve buna bağlı olarak ekonomide sanayinin payı artmaktadır.
GSMH Verileri
Devlet İstatistik Enstitüsü verileriyle 2001 yılı cari fiyatlarla Gayri Safi Yurtiçi Hasıla illerin payına göre sıralamada Çanakkale ili 32. sırada, Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla cari fiyatlarla iller sıralamasında ise 2.335 $ dolar ile 19. sıradadır.
2006 yılı Türkiye’de Kişi Başın Düşen GSMH 5.477 $ olarak açıklanmış olup, İlimiz için Kişi Başına Düşen GSMH verisine ilişkin resmi bir bilgi olmamakla birlikte, Çanakkale’nin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu tahmin edilmektedir.
Temel Geçim Kaynakları
Tarım (% 24,7), sanayi (% 23,5) ve ticaret (% 17) sektörü il Gayri Safi Yurtiçi Hasılasında en önemli paya sahiptir. ( 1987 Üretici Fiyatlarıyla, DİE, 2001)
İlimiz Gayri Safi Milli Hasılası İçinde Yer Alan Sektörlerin Payları aşağıdaki şekildedir. Tarım % 24,7 Sanayi % 23,5 Ticaret % 17,0 Ulaş. Ve Haber. % 17,2 Devlet Hizm. % 5 İnşaat % 4,4 Diğer % 5,2 Sektörler içindeki esas faaliyetler ise aşağıdaki şekildedir;
‐Tarım Çift. ve Hayvan. % 80 Ormancılık % 12 Balıkçılık % 8 ‐Sanayi
İmalat Sanayi % 82 Madencilik % 14 Elektrik, Gaz ve Su % 4 ‐Ticaret
Top. ve Per. Ticaret %73 Otel ve Lokanta Hiz. % 27
* : (1987 Üretici Fiyatlarıyla, DİE, 2001) 2000 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre istihdam edilen nüfusun (237.699), %56’sı
tarım, %9’u sanayi, %4’ü inşaat ve %31’i hizmetler sektöründe çalışmaktadır.
İlimizde işsizlik oranı 2000 yılı DİE verilerine göre % 3.6 olarak tespit edilmiştir (Ağustos/2007 TUİK verilerine göre Türkiye’de işsizlik oranı % 9,2’dir. Çanakkale’de işsizlik oranının % 4,2 civarında olduğu tahmin edilmektedir).
16
Tarım
Toplam tarım arazisi 330.337 Ha olup, bunun % 81' i tarla arazisi, % 7'si sebze, % 2'si meyve, % 2'si üzüm bağ, % 8'i zeytinliktir.
Tarım alanının 177.953 Ha. sulanabilir arazidir. Toplam sulanabilir arazinin içinde sulanan alan 62.133 ha. dır. Bu sulamanın 40.632 ha. (%65) devlet tarafından gerçekleştirilmekte olup 21.501 ha. (%35) halk sulamasıdır.
Önemli Tarım Ürünleri Üretimi :2006 yılı itibariyle yetiştirilen tarım ürünleri arasında en önemli yeri gerek ürün miktarı olarak gerekse de ekim sahası olarak hububat almaktadır.
2006 yılında 482.100 ton Domates, 398.995 ton Buğday, 308.627 ton mısır, 105.028 ton Zeytin, 80.534 ton Elma, 58.717 ton Şeftali, 52.218 ton Ayçiçeği, 43.989 ton Üzüm, 1.650 ton Kanola üretimde ilk sıraları almıştır.
2004 yılı toplam üretim miktarlarına göre Türkiye toplam üretiminin domateste % 5’i, zeytinde % 5’i şeftalide % 10’u, kanolada % 22’si ilimizde gerçekleştirilmektedir.
Çanakkale köylüsünün önemli geçim kaynaklarının başında hayvancılık gelmekte olup, İl'de 138.875 adet Büyükbaş hayvan, 502.117 adet Küçükbaş hayvan vardır. Ayrıca kümes hayvancılığı ve arıcılık da Çanakkale köylüsünün önemli geçim kaynakları arasındadır.
Çanakkale ilinde su ürünleri üretimi de önemli bir yer kaplamakta olup, 2006 yılı içinde 10.967 ton deniz balığı, 24 ton tatlı su balığı, 478 ton kültür balıkçılığı, 2.304 ton kabuklu ve yumuşakça üretimi gerçekleştirilmiş ve bu üretimlerin toplam değeri 45 Milyon YTL olarak hesaplanmıştır.
17
Sanayi
İldeki toplam üretici şirket sayısı 275 olup, üretici şirketlerin önemli bir kısmı (114 adedi) gıda sektöründe faaliyet göstermektedir. Üretici şirketler içinde;
‐ 1‐10 arası istihdam sağlayan firma adedi 184, ‐ 10‐25 arası istihdam sağlayan firma adedi 46, ‐ 25'in üzerinde işçi çalıştıran sanayi tesisi 47’dir.
25'in üzerinde kişi çalıştıran sanayi tesislerinde yaklaşık 8.800 kişi çalışmaktadır.
Çanakkale ve Biga’da olmak üzere 2 adet Organize Sanayi Bölgesi bulunmaktadır.
Ayrıca ilimiz genelinde yer alan 7 adet küçük sanayi sitesinde toplam 997 işyeri faaliyetine devam etmektedir.
Hazine Müsteşarlığı’nca 2006 yılında ilimizde yapılacak yatırımlar için düzenlenen toplam 28 adet Teşvik Belgesinin toplam yatırım tutarı 168 Milyon YTL ‘dır. 2007 yılında ise toplam 12 adet Teşvik Belgesi düzenlenmiş olup, toplam yatırım tutarı 84 Milyon YTL ‘dır.
İlimiz Yatırım Teşvikleri bakımından normal yöre kapsamındadır. Gökçeada, Bozcaada ilçeleri kalkınmada öncelikli yöredir. Ayrıca 1 Mart 2007 tarih, 5588 sayılı kanun ile her iki ada 5084 sayılı Teşvik Kanunu kapsamına alınmıştır.
Çanakkale’de, il geneline yayılmış tarıma dayalı sanayi kollarının yanı sıra Merkez ilçede Dardanel Gıda A.Ş., Biga’da Çelik Enerji Tersane Ulaşım A.Ş. (İÇDAŞ), Doğtaş ve Çavuşköylü Mobilya, Çan’da Kale Seramik Çanakkale Kalebodur A.Ş., Çan Linyitleri İşletmesi, Ezine’de Akçansa Çimento Sanayi A.Ş., Eceabat’ta Ebatex Tekstil Sanayi A.Ş. ve Gelibolu Konfeksiyon San.Tic.Ltd.Şti., Yenice’de Yenice Gıda Sanayi A.Ş., Bayramiç’te Tahsildaroğlu Süt Ürünleri San.Tic.A.Ş., Yenice’de Oreks Maden Ltd.Şti. öne çıkan sanayi kuruluşlarıdır.
Önemli Sanayi Ürünleri Üretimi: Mevcut sanayi kuruluşlarında; inşaat demiri, seramik ve karo fayans, dondurulmuş ve kurutulmuş gıda, su ürünleri, süt ürünleri, un, yem, çimento, maden cevheri, , zeytinyağı üretimi gerçekleştirilmektedir.
18
Dış Ticaret
Çanakkale Gümrük Müdürlüğü verilerine göre ihracatımız Eylül/2007 itibariyle 468 Milyon USD'dır. Gümrük Müdürlüğü verilerine göre ihracatımız yıllık yaklaşık 500 Milyon USD görülmekle birlikte, Çanakkale'de üretim ve ihracat yapan firmaların bir kısmının ihracatının farklı gümrüklerden gerçekleştirilmesi nedeniyle Çanakkale Sanayi ve Ticaret Odaları verilerine göre ihracatımız 1 Milyar $ civarındadır.
En çok ihraç edilen ürünler ise, inşaat demiri, seramik, karo fayans, çimento ve dondurulmuş gıdadır.
Yine Çanakkale Gümrük Müdürlüğünden alınan verilere göre Eylül/2007 itibariyle ise 582 Milyon USD'dır.’lık ithalat gerçekleştirilmiş olup, hurda demir, seramik malzemesi, dondurulmuş balık ve taş kömürü en çok ithal edilen mallar arasındadır.
Diğer
İlimizde toplam 5393 adet ticari şirket faaliyet göstermekte olup, bu şirketlerin 283 adedi Anonim Şirket, 1.844 adedi Limited Şirket, 3.266 adedi Şahıs Şirketi statüsündedir.
İl genelinde çeşitli bankalara ait toplam 54 banka şubesi bulunmaktadır.
31.12.2006 tarihi itibariyle ilimiz genelinde vergi ve vergi dışı gelirler olmak üzere toplam 439 Milyon 936 bin YTL gelir tahakkuk etmiştir. Tahsil edilen vergi miktarı ise 367 Milyon 730 Bin YTL olup, tahakkuk/tahsilat oranı % 84 olarak gerçekleşmiştir. İlimizde toplam 29.486 adet vergi mükellefi bulunmaktadır.
31.10.2007 tarihi itibariyle ilimiz genelinde vergi ve vergi dışı gelirler olmak üzere toplam 402 Milyon 617 bin YTL gelir tahakkuk etmiştir. Tahsil edilen vergi miktarı ise 311 Milyon 494 Bin YTL olup, tahakkuk/tahsilat oranı % 77 olarak gerçekleşmiştir.
DPT Müsteşarlığı ve TÜİK koordinasyonunda yapılan İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasına göre ilimiz; Düzey 1 Batı Marmara (TR2) bölgesinde, Düzey 2 Balıkesir Bölgesinde (TR22) yer almaktadır.
İlimiz, DPT tarafından yapılan “İllerin Sosyo‐Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması” sonuçlarına göre tüm illerimiz arasında 24. sırada yer almaktadır. Yine DPT tarafından yapılan “İlçelerin Sosyo‐Ekonomik gelişmişlik Sıralaması” sonuçlarına göre Bayramiç ve Yenice ilçelerimiz eksi endeks değeri alan ilçeler arasında yer almıştır.
İLÇELER İLÇELERİN GELİŞMİŞLİK SIRASI
GELİŞMİŞLİK GRUBU
GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ
BOZCAADA 36 2 2,05888 MERKEZ 39 2 1,95451 GÖKÇEADA 118 2 0,99118 ÇAN 121 2 0,97671 GELİBOLU 141 2 0,77882 ECEABAT 172 3 0,58507 EZİNE 187 3 0,49619 BİGA 201 3 0,42349 LAPSEKİ 283 3 0,11279 AYVACIK 292 3 0,08642 BAYRAMİÇ 367 3 -0,09300 YENİCE 530 4 -0,37841
DPT Müsteşarlığı ve TÜİK koordinasyonunda yapılan İstatistiki Bölge Birimleri
Sınıflandırmasına göre ilimiz; Düzey 1 Batı Marmara (TR2) bölgesinde, Düzey 2 Balıkesir Bölgesinde (TR22) yer almaktadır.
19
20
VIII. İLLER ARASI MAL VE HİZMET AKIMLARI
Çanakkale coğrafi olarak, Karadeniz’i Ege ve Akdeniz’e bağlayan noktada olması, dolayısıyla
Karadeniz’den deniz yoluyla dünyanın diğer yerlerine mal yollamak isteyen herkesin başvurmak
zorunda olduğu bir kavşak noktadır. Bilindiği üzere deniz taşımacılığı en etkin, güvenli ve çevre dostu
taşımacılık yöntemi olarak uluslararası ekonomi ve dünya ticaretinde önemli rol oynamaktadır. Bu
nedenle Çanakkale iller arası mal dolaşımı dışında dünya ticaretine konu malların da yol
güzergahındadır. Komşu veya yakın iller olan İstanbul, İzmir, Balıkesir, Bursa, Tekirdağ, Edirne başta
olmak üzere çok sayıda ilimizle ticaret ve sanayi açısından yoğun bağlantılar içindedir. İlin tarım
ağırlıklı ekonomik yapısı dikkate alındığında, Türkiye’nin birçok ili ile ticari bağlantılarının özellikle
tarım, hayvancılık, seramik, inşaat demiri, ve gıda işleme (zeytinyağı, süt ürünleri, şarap, v.b.),
dondurulmuş gıda ve deniz ürünleri başta olmak üzere gelişmiş olduğu görülmektedir. İlde bulunan
Çanakkale Kepez Limanı ile Ezine’de Akçansa Çimento Fabrikasına ait liman ve Biga’da İçdaş’a ait
liman aynı zamanda ilin ihracata yönelik hammadde ve işlenmiş ürünlerinin dış pazarlara ulaştırılması
ve ithalat amaçları ile yoğun biçimde kullanılmaktadır.
21
IX. ÇANAKKALE’NİN VİZYONU
İlin imkanlarının en iyi şekilde değerlendirilerek, mevcut sorunların çözüldüğü, sürdürülebilir kalkınma içinde;
‐dışa açılmış, ‐iller arası rekabette öne çıkmış, ‐Organize Sanayi Bölgeleri tamamlanarak tam kapasite ile üretime geçmiş, çevre ile uyumlu sanayisi gelişmiş, ‐tarımsal üretimini üçe katlamış, ‐tarımsal ürün çeşitliliği ve kalitesi artmış, ‐ Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan geçiş noktasın üzerinde ulusal ve uluslararası ulaşım şebekesinde yerini almış, ‐dünya mirası varlıklarını tarihi ve kültürel değerlerini koruyan, turizm potansiyelini kullanan, tanıtan ve pazarlayan, iç ve dış turizmde söz sahibi, ‐bilimsel çalışmaları ve tıp fakültesiyle uluslararası alanda saygın üniversitesiyle, gelişmiş bir Çanakkale’dir.
22
X. KONAKLAMA VE TURİSTİK OLANAKLAR ÇANAKKALE
KOLİN HOTEL *****
Adres : Kepez 17100 Çanakkale - Turkey Tel :(0286) 2180808 Web : www.kolinhotel.com/trAKOL OTELİ **** Adres :Kayserili Ahmet Paşa cad. Kordonboyu Ç.KALE Tel : (0286) 2179456 Web :www.hotelakol.comİDA KALE RESORT HOTEL **** Adres : Güzelyalı mevkii-Ç.KALE Tel : (0286) 2328332 Web www.kale.com.tr/sirketlerimiz/ida_kale_resort_hotel.asp
BÜYÜK TRUVA OTELİ *** Adres :Cevatpaşa mah.M.Akif Ersoy cad.No:2 Ç.KALE Tel : (0286) 2171024 Web : www.truvaotel.comİRİS OTEL *** Adres :Mola cad.No.48 17070 Güzelyalı-Ç.KA Tel : (0286) 2328100 Web : www.irisotel.comHELEN OTELİ *** Adres : Kemalpaşa mah.Cumhuriyet Meydanı No:57 Ç.KALE Tel :(0286) 2121818 Web : www.helenhotel.comTUSAN OTELİ *** Adres : Tusan cad.Güzelyalı-Ç.KALE Tel : (0286) 2328746 Web : www.tusanhotel.com ANAFARTALAR OTELİ ** Adres :İskele Meydanı 17100 Ç.KALE Tel : ( 0286) 2174454 Web : www.anafartalarhotel.com ARTUR OTELİ ** Adres : Cumhuriyet Meydanı No:28 17100 Ç.KALE Tel : (0286) 2132000 ANZAC OTELİ ** Adres : Saat Kulesi Meydanı No:8 17100 Ç.KALE Tel : (0286) 2177777 Web : www.anzachotel.com BAKIR OTELİ ** Adres : Rıhtım cad.No:12 17100 Ç.KALE Tel : (0286) 2174088 ILION OTELİ ** Adres : İsmetpaşa mah.İnönü cad.No:151 Ç.KALE Tel : (0286) 2124411 MOLA OTELİ ** Adres : Gültepe mah.Güzelyalı 17070 Ç.KALE Tel : (0286) 2328022 KESTANBOL OTELİ * Adres : Aslanca mah.Hasan Mevsuf sk.No:5 Ç.KALE Tel : (0286) 2170857 TEMİZAY OTELİ * Adres :Cumhuriyet Meydanı No:15 17100 Ç.KALE Tel : (0286) 2128760 ANZAC HOUSE Adres : Cumhuriyet Meydanı N:61 17100 / Ç.KALE Tel : (0286) 2135969 GÜLEÇ HOTEL Adres : Cevatpaşa Mh. Velibey Sok. N:6 / Ç.KALE Tel : (0286) 2172500 OTEL OZAN Adres :Güzelyalı Mevkii N:76 / Ç.KALE Tel : (0286) 2328066
23
YALDIZ OTEL Adres : Cumhuriyet Meydanı Kızılay Sk. N:18 / Ç.KALE Tel : (0286) 2171069 AYVACIK ASSOS EDEN GARDENS HOTEL **** Adres : Küçükkuyu Sahil Yolu Kozlualtı AYVACIK/Ç.KALE Tel : (0286) 764 0280 ASSOS EDEN BEACH HOTEL *** Adres : Kadırga Koyu Behramkale ASSOS/Ç.KALE Tel : (0286) 721 70 40 ASSOS KERVANSARAY HOTEL Adres :İskele Behramkale AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 721 71 98 ASSOS NAZLIHAN HOTEL Adres : Assos İskele Mevkii Behramkale / Ç.KALE Tel : (0286) 721 73 85 BEHRAM OTEL Adres : Assos Behramkale Köyü AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 721 70 16 ALBENA CLUB HOTEL Adres : Kadırga Koyu Assos / Ç.KALE Tel :(0286) 7217456 ASSOS HOTEL Adres : Antik Liman Behramkale AYVACIK-Ç.KALE Tel : (0286) 7217017 ASSOS HUNTER'S HOTEL Adres : Kadırga Sahili Behramkale AYVACIK/Ç.KALE Tel : (0286) 7640282 ASSOS PARK HOTEL Adres : Kadırga Koyu Behramkale AYVACIK /Ç.KALE Tel : (0286) 7217163 ASSOS YILDIZSARAY OTEL Adres :Yıldızsaray Antik Liman AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7217460 BERCESTE OTEL Adres : Bektaş Köyü Sivrice Feneri Mevkii Sütlücekoyu Tel : (0286) 7234616 ERGÜL MOTEL Adres : Sokakağzı Mah. KoyunEvi AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7234244 GÜL HAN MOTEL Adres :Küçükkuyu Assos AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7521641 TROY HOTEL (BOUTIQUE) Adres : Kadırga Koyu Assos Behramkale AYVACIK/ Ç.KALE Tel :(0286) 7217154 ARİSTO MOTEL Adres : Sokakağzı Mevkii KoyunEvi Köyü AYVACIK-Ç.KALE Tel : (0286) 7234444 ASSOS ADONIS BEACH HOTEL Adres : Kadırga Koyu Assos Behramkale AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7640117 Web : ASSOS KADIRGA HOTEL ( BAYRAM'IN YERİ) Adres :Kadırga Koyu Assos Behramkale AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7217041
24
ASSOS TERRACE MOTEL Adres : Assos Kadırga AYVACIK/Ç.KALE Tel : (0286) 7640285 CLUP LA ROUTE KAPHEROS RESORT Adres : Kadırga Koyu Behramkale ASSOS/Ç.KALE Tel : (0286) 7217100 DOLUNAY PANSİYON Adres :Behramkale Assos Köyü AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7217172 HUZUR MOTEL Adres : Kadırga Koyu Behramkale ASSOS/Ç.KALE Tel : (0286) 7217189 İMBAT MOTEL Adres : Bademli Köyü Altı AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7370101 İMADA MOTEL Adres : Assos Sokak Ağzı Mevkii AYVACIK / Ç.KALE Tel :(0286) 7234241 KABİLE MOTEL Adres : Balabanlı Köyü Altı Sütlüce Koyu AYVACIK-Ç.KALE Tel : (0286) 7234602 OLD BRIDGE HOUSE (Cem & Diana's) Adres : PK:17860 Assos Behramkale AYVACIK/Ç.KALE Tel : (0286) 7217426 ÖZLEM MOTEL Adres : Koyunevi köyü Sokak Ağzı AYVACIK /Ç.KALE Tel : (0286) 7234213 SOKAKAĞZI MOTEL Adres :Koyunevi Köyü Assos AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7234206 TROAS MOTEL Adres : Behramkale Küçükkuyu Yolu 5Km. /Ç.KALE Tel : (0286) 7640279 KÜÇÜKKUYU - AYVACIK AKARSU HOTEL Adres : Mıhlı Mevkii Küçükkuyu AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7525413 CLUP HOTEL GÜLTUR Adres :Küçükkuyu 17980 AYVACIK / Ç.KALE Tel : (0286) 7525500 EGE MOTEL Adres :Altınkum Mh. Sakallı Süleyman Cd. N:214-261 Tel :(0286) 7525696 GÜREL MOTEL (APART) Adres : Altınkum Mh. N:24 17980 AYVACIK-Ç.KALE Tel : (0286) 7525460 KAZDAĞLARI - AYVACIK HÜNNAPHAN Adres : Adatepe Köyü Küçükkuyu AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7526581 ÇETMİ HAN HOTEL Adres : Yeşilyurt Köyü Küçükkuyu AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7526169 KAZDAĞI YEŞİLYURT EVLERİ APART Adres : Yeşilyurt Köyü Küçükkuyu AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7526384 MANİCİ KASRI
25
Adres :Yeşilyurt Köyü PK:16 Küçükkuyu AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7521731 ÖNGEN COUNTRY HOTEL Adres : Yeşilyurt Köyü 17890 Küçükkuyu AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7522434 PEGASUS DAĞ EVLERİ Adres :Küçükçetmi Köyü Küçükkuyu AYVACIK/ Ç.KALE Tel : (0286) 7522494 KAZDAĞLARI - YENİCE ILIADA HOTEL KAZDAĞI Adres : Yaykın Mevkii 17560 Kalkım YENİCE / Ç.KALE Tel : (0286) 4847778 BİGA KÖŞDERE OTELİ *** Adres : Kıbrıs Şehitleri Cd. Stadyum Yanı Biga/Ç.KALE Tel : (0286) 3163870 MRG OTELİ ** Adres : Turan Mh. Ihlamur Sk. No:3 BİGA / Ç.KALE Tel : (0286) 3168800 BİGA KÖŞDERE APART OTELİ Adres : Uzunsu Mevkii Biga / Ç.KALE Tel : (0286) 3173810 BOZCAADA ADA BACCHUS BUTİK HOTEL Adres : Cumhuriyet Nah. Eski Kule Mevkii / Ç.KALE Tel : (0286) 6978530 AKSOY OTEL & PANSİYON Adres :Cumhuriyet Mah. Hastane Üstü Bozcaada / Ç.KALE Tel : (0286) 6978587 ARAL TATİL ÇİFTLİĞİ Adres : Çayır Yolu 2.KM Aşıklar Çeşmesi Karşısı / ÇKALE Tel :(0286) 6978357 ATAOL HOTEL Adres :Alabey Mah. Namazgah Mevkii N:18 / Ç.KALE Tel :(0286) 6970384 BORUZAN OTEL ve RESTAURANT Adres : Alabey Mh. boruzan Sk. N:9 / Ç.KALE Tel : (0286) 6978414 ÇAPRAZ TATİL KÖYÜ Adres :Bozcaada / Ç.KALE Tel : (0286) 6970288 EFLATUN KONUKEVİ Adres :Cumhuriyet Mah. Sümbül Sok N:14 Tel : (0286) 6970093 EGE OTELİ Adres :Bozcaada Kale Arkası / Ç.KALE Tel :(0286) 6978189 FAHRİ OTEL Adres : Alabey Mh. Namazgah Cd. N:9-11 / Ç.KALE Tel : (0286) 6978417 GÜMÜŞ OTEL Adres :PK:17680 / Ç.KALE Tel : ( 0286) 6978252 GÜRKOL PANSİYON Adres : Cumhuriyet Mh. Meserret Sok. / Ç.KALE Tel : (0286) 6978011
26
HOTEL KAIKIAS Adres : Kale Arkası 17681 / Ç.KALE Tel : (0286) 6970250 KİRAZ TATİL EVİ Adres : Tuzburnu Koyu Bozcaada / Ç.KALE Tel : (0286) 6970460 MAUNA OTEL Adres : Cumhuriyet Mh. 20 Eylül Cd. Bozcaada / Ç.KALE Tel : (0286) 6970333 OTEL THENES Adres : Alibey Mh. İğdelik Mevkii Bozcaada/Ç.KALE Tel : (0286) 6978886 ÜNLÜ OTEL Adres : Çınar Çarşı Cd. Cumhuriyet Mh. N:2 / Ç.KALE Tel : (0286) 6970005 ÇAN SERGİS OTEL ** Adres : Çevre YOLU Terminal Bitişiği 17400 /Ç.KALE Tel : (0286) 4164600 ECEABAT KUM MOTEL *** Adres : Kum Limanı 17900 Eceabat /Ç.KALE Tel : (0286) 8141455 Web : www.kummotel.com GELİBOLU BONCUK OTEL *** Adres :Sütlüce Köyü Fener Ovası Mevkii Gelibolu / Ç.KALE Tel : (0286) 5768202 KÖŞK MOTEL Adres : Güneyli Köyü Sahili Gelibolu / Ç.KALE Tel : (0286) 5726895 BELİNDA APART Adres : Keşan Cd. Hamzakoy Mevkii Subay Loj. Yanı Tel : (0286) 5664642 BERTAN OTEL Adres :Alaaddin Mh. Hasanpaşa Cd. N:96 Gelibolu Tel : (0286) 5668586 DİLMAÇ HOTEL Adres :Taşcılar Cd. N:3 Gelibolu / Ç.KALE Tel : (0286) 5663435 ENGİN OTEL Adres : Camikebir Mh. Eceabat Cd. N:56 Gelibolu / Ç.KALE Tel : (0286) 5662350 HOTEL HAMZAKOY Adres : PK:17500 Gelibolu /Ç.KALE Tel : (0286) 5668080 MERCAN OTEL Adres :Saros Körfezi Güneyli Köyü Sahili Gelibolu Tel : (0286) 5726884 ORFOZ MOTEL & RESTAURANT Adres :Güneyli Köyü Gelibolu / Ç.KALE Tel : (0286) 5726145 OYA HOTEL Adres : Miralay Şefik Asker Cd. N:7 Gelibolu / Ç.KALE Tel : (0286) 5660392 GÖKÇEADA GÖKÇEADA RESORT OTEL ***
27
Adres :Fatih Mh. Barbaros Cd. Kaleköy Gökçeada / Ç.KALE Tel : (0286) 8874833 ZEYDALİ HOTEL Adres : Zeytinli Köy N:168 Gökçeada/ Ç:KALE Tel : (0286) 8873233 BELEDİYE HOTEL Adres : Cumhuriyet Meydanı N:39 Gökçeada / Ç.KALE Tel : (0286) 8874810 KALE MOTEL Adres : Barbaros Cd. N:34 Kaleköy Gökçeada / Ç.KALE Tel : (0286) 8874404 KALİMERHABA MOTEL & RESTAURANT Adres : Barbaros Cd. N:33 Kaleköy Gökçeada / Ç.KALE Tel : (0286) 8873648 PEGASUS OTEL Adres :Gökçeada / Ç.KALE Tel : (0286) 8874164 POSEIDON OTEL Adres : Eski Bademli Köyü Gökçeada / Ç.KALE Tel : (0286) 8874619 EZİNE T.KESTANBOL TERMAL OTELİ Adres :Akçakeçeli Köyü Deniz Kıyısı Mevkii Ezine / Ç.KALE Tel : (0286) 2170857 LAPSEKİ LAMPSAKOS HOTEL Adres :Gazi Süleyman Paşa Mh. Kökez Mevkii Lapseki Tel : (0286) 5125051
28
XI. İLETİŞİM BİLGİLERİ
VALİLİK [email protected] ÖZEL KALEM
İL ÖZEL İDARESİ [email protected]
İL PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜ [email protected]
İL YAZI İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ [email protected]
İL BASIN ve HALKLA İLİŞK. MD. [email protected]
İL MAHALLİ İDARELER MD. [email protected]
İL DERNEKLER MÜDÜRLÜĞÜ [email protected]
İL SİVİL SAVUNMA MÜDÜRLÜĞÜ [email protected] WEBMASTER [email protected]
ÖNEMLİ TELEFONLAR
*Valilik Aycell-Avea FCT Numaraları
Vali Makam Santral : 0 505 455 55 85
Vali Konağı : 0 505 455 55 86
Vali Yardımcıları Santral 0 505 455 55 87
Valilik 2171092
Özel Kalem Müdürlüğü 2171234
Vali Yardımcısı - Yusuf Ziya İNCE 217 12 54
Vali Yardımcısı - Hasan ŞENSES 217 34 74
Vali Yardımcısı - Cengiz ATA 217 46 81
Vali Yardımcısı - Tahir DEMİR 213 81 40
Özel İdare Müdürlüğü 2171219
Sivil Savunma Müdürlüğü 2171764
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü 2174491
Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü 2120306
Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü 2171608
Yazı İşleri Müdürlüğü 2171999
İdare Kurulu Müdürlüğü 2174768
Mahalli İdareler Müdürlüğü 2171093
Dernekler Müdürlüğü 2129926
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürlüğü 2179825
2. Kolordu Komutanlığı 566 10 42
Boğaz ve Garnizon Komutanlığı 2172460
Belediye Başkanlığı 2171079
Cumhuriyet Başsavcılığı 2172227
Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörlüğü 2180018-19-20
116. Jandarma Eğitimi Alay Komutanlığı 2123156
İl Jandarma Komutanlığı 2139842
Emniyet Müdürlüğü 2175260-61
Tekel Baş Müdürlüğü 2172960-61
Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü 2171570
29
İl Müftülüğü 2171225
Gençlik ve Spor il Müdürlüğü 2171557
Gümrük Müdürlüğü 2171654
Şehir Hatları İşletmesi Teknik Müdür Muavinliği 2174452
Cumhuriyet Başsavcısı 2172227
Milli Eğitim Müdürlüğü 2171135
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu 2120186
Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü 2171197
Kadastro Müdürlüğü 2171992
Tapu Sicil Müdürlüğü 2171142
Sağlık Müdürlüğü 2171158-15
Türk Telekom Baş Müdürlüğü 2178180
Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü 2174541-42
Defterdarlık 2170509
İş Kurumu Müdürlüğü 2171155
Sigorta İl Müdürlüğü 2173130-33
Bağ-kur İl Müdürlüğü 2171083
Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü 2174762
DSİ 252.Şube Müdürlüğü 2171148
Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş 2121830
Kültür ve Turizm Müdürlüğü 2172371
Müze Müdürlüğü 2176740
Orman Bölge Müdürlüğü 2172246-47
Meteoroloji Müdürlüğü 2171044
Çevre ve Orman Müdürlüğü 2123417
Tarım İl Müdürlüğü 2171138
Kıyı Emniyet Gemi Kurtarma Müdürlüğü 2135570
HASTANELER
Devlet Hastanesi 2171098
Huriye Demircioğlu DevletHastanesi 2121450
Deniz Hastanesi 2171933
30
İlçe Merkezleri, Belediyeler ve Köyler
ÇANAKKALE MERKEZ İLÇE
MERKEZ ÇANAKKALE BELEDİYE BAŞKANLIĞI
İNTEPE BELEDİYE BAŞKANLIĞI
KEPEZ BELEDİYE BAŞKANLIĞI
KUMKALE BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Aşağıokçular Belen Çınarlı Çiftlikdere Denizgöründü Elmacık Fevziçakmak Işıklar Kalabaklı Karacaören Karapınar Kayadere Kemalköy
Akçapınar Akçeşme Civler Çıplak Dürmek Gökçalı Güzelyalı Halileli Kalafat
Kızılcaören Kızılkeçili Kurşunlu Musaköy Özbek Salihler Saraycık Sarıbeyli Sarıcaeli Taşlıtarla Ulupınar Yağcılar Yapıldak Yukarıokçular
OvacıkTevfikiye Kirazlı (BM) Akçalı Alanköy Bodurlar Çamyayla Dedeler Haliloğlu Karacalar Kocalar Ortaca Serçiler Terziler
AYVACIK
AYVACIK BELEDİYE BAŞKANLIĞI GÜLPINAR BELEDİYE BAŞKANLIĞI KÜÇÜKKUYU BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Ahmetçe Ahmetler Akçin Baharlar Behram Bilaller Budaklar Büyükhusun Cemaller Çakmaklar Çaltı Çınarpınar Demirci
Dibekli Erecek Güzelköy Hüseyinfakı İlyasfakı Kayalar Keçikaya Kırca Kısacık Korubaşı Kozlu Kulfal Küçükhusun
Misvak Paşaköy Pınardere Sapanca Sazlı Söğütlü Süleymanköy Şapköy Tamiş Tartışık Tuztaşı Uzunalan Yeniçam
BabadereBabakale Bademli Balabanlı Bektaş Çamkalabak Çamköy Kestanelik Kızılkeçili Kocaköy Koyunevi Kösedere
KuruobaNaldöken Tabaklar Taşağıl Taşboğaz Tuzla Yukarıköy
Adatepe Arıklı Bahçedere Küçükçetmi Nusratlı Yeşilyurt
BAYRAMİÇ
BAYRAMİÇ BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Ağaçköy Ahmetçeli Akpınar Alakeçi Alikabaklar Bıyıklı Çaldağı Çavuşköy Dağahmetçe Daloba Doğancı
Kaykılar Koşuburnu Kurşunlu Kutluoba Nebiler Örenli Palamutoba Pınarbaşı Pıtıreli Saçaklı Saraycık
Türkmenli Üzümlü Yahşieli Yassıbağ Zerdalilik Zeytinli Evciler (BM) Akçakıl Beşik Çavuşlu Çırpılar
KaraköyKöseler Külcüler Mollahasanlar Sarıot Serhat Toluklar Tongurlu Yeşilköy Yiğitler (BM) Aşağışapçı
BekirlerBezirganlar Cazgirler Çatalçam Çiftlikköy Gökçeiçi Hacıbekirler Hacıdervişler Hacıköy Işıkeli Karaibrahimler
Köylü Kuşçayır Muratlar Osmaniye Söğütgediği Üçyol Yanıklar Yaylacık Yeniceköy Yeniköy Yukarışapçı
31
Güvemcik Güzeltepe
Sarıdüz Tülüler
Dağoba Gedik
Aşağışevik KarıncalıKorucak
Yukarışevik
BİGA
BİGA BELEDİYE BAŞKANLIĞI
BALIKLIÇEŞME BELEDİYE BAŞKANLIĞI
KARABİGA BELEDİYE BAŞKANLIĞI
YENİÇİFTLİK BELEDİYE BAŞKANLIĞI
GÜMÜŞÇAY BELEDİYE BAŞKANLIĞI
KOZÇEŞME BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Abdiağa Ağaköy Akkayrak Akköprü Akpınar Akyaprak Arabaalan Aziziye Bahçeli Bakacaklıçiftliği Camialan Çavuşköy Dikmen Doğancı Elmalı Eybekli Gemicikırı Güleç Havdan Hoşoba Ilıcabaşı Işıkeli İdriskoru İskenderköy Kalafat Kaldırımbaşı Kapanbeleni Kaşıkçıoba Katrancı Kaynarca Ovacık Sarıkaya Sarısıvat Sarnıçköy Savaştepe Şakirbey Yenice
Arabakonağı Ayıtdere Bekirli Çelikgürü Çınardere Eskibalıklı Geyikkırı Göktepe Gürgendere Hisarlı Karacaali Karahamzalar Kayapınar Kemer
Aksaz Çakırlı Değirmencik H.Hüseyinyaylası Karapürçek Kocagür Örtülüce Tokatkırı Sinekçi (BM) Ambaroba Bozlar Gerlengeç Güvemalanı Hacıpehlican İlyasalanı Kepekli Kuruoba Sazoba Sığırcık Yenimahalle
YeşilköyYolindi Bakacak (BM) Ahmetler Bezirganlar Cihadiye Çeltik Çömlekçi Dereköy Geredeli Gürçeşme Harmanlı Kahvetepe Paşaçayı Ramazanlar Sarıcaeli Türkbakacak Yanıç
AdliyeAşağıdemirci Çeşmealtı Çınarköprü Eğridere Emirorman Hacıköy Kanibey Osmaniye Şirinköy Yukarıdemirci Gündoğdu (BM)Danişment Karaağaç Kazmalı Pekmezli
Otlukdere Selvi
BOZCAADA
BOZCAADA BELEDİYE BAŞKANLIĞI
ÇAN
ÇAN BELEDİYE BAŞKANLIĞI TERZİALAN BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Altıkulaç Asmalı Bardakçılar Bostandere Bozgüç
Doğaca Dondurma Durali Emeşe Eskiyayla
Karlı Kazabat Kızılelma Kocayayla Kulfal
UzunalanYaya Yaykın Yeniçeri Yuvalar
CiciklerÇaltıkara Çamköy Dereoba Doğancılar
Keçiağılı Koyunyeri Kumarlar Küçüklü Söğütalan
32
Büyükpaşa Büyüktepe Çakılköy Çekiçler Çomaklı Danapınar Derenti
Hacılar Helvacı Hurma İlyasağaçiftliği Kalburcu Karadağ Karakoca
Küçükpaşa Mallı Maltepe Okçular Ozancık Sameteli
ZeybekçayırıEtili (BM) Ahlatlıburun Alibeyçiftliği Bahadırlı Bilallar
DumanGöle Hacıkasım Halilağa Kadılar Karakadılar
Şerbetli Tepeköy Üvezdere
ECEABAT
ECEABAT BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Alçıtepe Behramlı Beşyol Bigalı
Büyükanafarta Kilihütbahir Kocadere Kumköy
Küçükanafarta Seddülbahir Yalova Yolağzı
EZİNE
EZİNE BELEDİYE BAŞKANLIĞI MAHMUDİYE BELEDİYE BAŞKANLIĞI
GEYİKLİ BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Akçakeçili Akköy Aladağ Alemşah Arasanlı Bahçeli Balıklı Belen Bozeli
Çamköy Çamlıca Çarıksız Çetmi Çınarköy Derbentbaşı Gökçebayır Güllüce Hisaralan Karadağ
Karagömlek Kayacık Kemallı Kızılköy Kızıltepe Koçali Köprübaşı Körüktaşı Köseler Pazarköy
SarısöğütSarpdere Şapköy Taştepe Tavaklı Uluköy Üsküfçü Yavaşlar Yaylacık Yenioba
MecidiyePınarbaşı Üvecik Yeniköy
Bozalan Bozköy Çamoba Dalyan Kumburun
GELİBOLU
GELİBOLU BELEDİYE BAŞKANLIĞI BOLAYIR BELEDİYE BAŞKANLIĞI
EVREŞE BELEDİYE BAŞKANLIĞI KAVAKKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Bayırköy Burhanlı Cevizli Cumali Değirmendüzü Fındıklı Ilgardere Karainebeyli
Kavaklı Ocaklı Pazarlı Sütlüce Tayfurköy Yeniköy
Demirtepe Güneyli
AdilhanBayramiç Çokal Kalealtı
KocaçeşmeSüleymaniye Şadıllı Yülüce
Koruköy
GÖKÇEADA
GÖKÇEADA BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Bademli Dereköy
Kaleköy Tepeköy
Zeytinliköy Şirinköy Eşelek
UğurluYenibademli
LAPSEKİ
LAPSEKİ BELEDİYE
ÇARDAK BELEDİYE BAŞKANLIĞI UMURBEY BELEDİYE
33
BAŞKANLIĞI BAŞKANLIĞI
Adatepe Alpagut Balcılar Çamyurt
Çavuşköy Dereköy Eçialan Güreci Hacıömerler İlyasköy Karaömerler Kemiklialan Kocabaşlar Kocaveli
Mecidiye Subaşı Suluca Şahinli Şevketiye Taştepe Yaylalar Nusretiye Yenice
Beyçayırı (BM)Beypınarı Çataltepe Dişbudak Doğandere Dumanlı Karamusalar Kırçalar Kızıldam
AkçaalanBeybaş Gökköy Hacıgelen Harmancık Kangırlı Sindal Üçpınar
YENİCE
YENİCE BELEDİYE BAŞKANLIĞI
AKÇAKOYUN BELEDİYE BAŞKANLIĞI
HAMDİBEY BELEDİYE BAŞKANLIĞI
PAZARKÖY BELEDİYE BAŞKANLIĞI
KALKIM BELEDİYE BAŞKANLIĞI
Aşağıinoba Aşağıkaraaşık Ballıçay Başkoz Bekten Çakır Çakıroba Çalköy Çamoba Çınarcık Davutköy Gümüşler Gündoğdu (BM) Güzeloba Karadoru Karaköy Karasu Namazgah
Navruz Samateli Sarıçayır Sazak Seyvan Sofular Soğucak Tabanköy Torhasan Umurlar Yukarıinova Yukarıkaraaşık
Akköy Armutçuk Aşağıçavuş Bağlı Cambaz Çiftlikköy Çukuroba Kalabakbaşı Karaydın Kıraçoba Kırıklar Oğlanalanı Örencik Yarış
AhilerBayatlar Hıdırlar Kargacı Kayatepe Reşadiye Üçkabaağaç
Alancık Araovacık Boynanlar Çınarköy Çırpılar Daralan Hacılar Hacıyusuflar Haydaroba Kabalı Kızıldam Koruköy Kovancı Kuzupınarı Öğmen Suçtu Yağdıran Yalıoba Yeniköy Yeşilköy
34
1980 – 2000 yılları arasında Çanakkalenin göç aldığı ve verdiği iller
1980 - 1985 DÖNEMİ 1995 - 2000 DÖNEMİ
Aldığı göç ÇKALEYE GELEN %
ÇKALEDEN GİDEN %
ÇKALEYE GELEN %
ÇKALEDEN GİDEN %
Toplam- 24.974 100 26.808 100 42.818 100 31.327 100 Adana.................. 381 1,53 347 1,29 620 1,45 282 0,90 Adıyaman............. 93 0,37 48 0,18 305 0,71 54 0,17 Afyon................... 179 0,72 209 0,78 304 0,71 238 0,76 Ağrı...................... 227 0,91 96 0,36 399 0,93 197 0,63 Amasya................ 158 0,63 74 0,28 176 0,41 135 0,43 Ankara................. 1.729 6,92 1.801 6,72 2.197 5,13 2.177 6,95 Antalya................. 251 1,01 225 0,84 531 1,24 505 1,61 Artvin.................... 100 0,40 93 0,35 128 0,30 73 0,23 Aydın................... 223 0,89 286 1,07 528 1,23 330 1,05 Balıkesir............... 2.189 8,77 3.313 12,36 3.334 7,79 3.514 11,22 Bilecik.................. 157 0,63 106 0,40 187 0,44 198 0,63 Bingöl................... 41 0,16 44 0,16 145 0,34 91 0,29 Bitlis..................... 52 0,21 50 0,19 170 0,40 125 0,40 Bolu..................... 190 0,76 152 0,57 204 0,48 125 0,40 Burdur.................. 220 0,88 76 0,28 91 0,21 86 0,27 Bursa................... 830 3,32 1.357 5,06 1.534 3,58 1.640 5,24 Çankırı................. 109 0,44 107 0,40 138 0,32 89 0,28 Çorum.................. 172 0,69 127 0,47 286 0,67 97 0,31 Denizli.................. 228 0,91 237 0,88 299 0,70 263 0,84 Diyarbakır............ 323 1,29 299 1,12 684 1,60 365 1,17 Edirne.................. 815 3,26 709 2,64 899 2,10 842 2,69 Elazığ................... 201 0,80 130 0,48 272 0,64 195 0,62 Erzincan............... 179 0,72 160 0,60 200 0,47 218 0,70 Erzurum............... 502 2,01 301 1,12 650 1,52 423 1,35 Eskişehir............... 278 1,11 278 1,04 432 1,01 341 1,09 Gaziantep............. 251 1,01 115 0,43 387 0,90 179 0,57 Giresun................ 102 0,41 104 0,39 139 0,32 78 0,25 Gümüşhane........... 96 0,38 60 0,22 68 0,16 27 0,09 Hakkari................. 47 0,19 36 0,13 172 0,40 176 0,56 Hatay................... 265 1,06 180 0,67 497 1,16 255 0,81 Isparta.................. 427 1,71 118 0,44 184 0,43 244 0,78 İçel....................... 238 0,95 270 1,01 515 1,20 267 0,85 İstanbul................. 4.575 18,32 6.689 24,95 9.592 22,40 6.306 20,13 İzmir..................... 2.073 8,30 2.381 8,88 2.866 6,69 2.802 8,94 Kars..................... 367 1,47 210 0,78 314 0,73 229 0,73 Kastamonu............ 126 0,50 117 0,44 208 0,49 122 0,39 Kayseri................. 215 0,86 253 0,94 360 0,84 192 0,61 Kırklareli............... 287 1,15 264 0,98 496 1,16 292 0,93 Kırşehir................. 84 0,34 85 0,32 145 0,34 43 0,14 Kocaeli................. 558 2,23 587 2,19 1.168 2,73 628 2,00 Konya.................. 380 1,52 340 1,27 538 1,26 473 1,51 Kütahya................ 227 0,91 252 0,94 380 0,89 350 1,12 Malatya................. 183 0,73 145 0,54 296 0,69 190 0,61 Manisa................. 412 1,65 448 1,67 845 1,97 479 1,53 Kahramanmaraş.... 122 0,49 120 0,45 272 0,64 108 0,34 Mardin.................. 168 0,67 146 0,54 355 0,83 166 0,53 Muğla.................... 301 1,21 189 0,71 400 0,93 427 1,36 Muş...................... 108 0,43 97 0,36 272 0,64 66 0,21 Nevşehir................ 43 0,17 52 0,19 98 0,23 28 0,09 Niğde.................... 194 0,78 122 0,46 112 0,26 68 0,22 Ordu..................... 201 0,80 170 0,63 462 1,08 188 0,60 Rize..................... 125 0,50 119 0,44 159 0,37 33 0,11 Sakarya................ 278 1,11 214 0,80 427 1,00 230 0,73 Samsun................ 256 1,03 259 0,97 422 0,99 198 0,63 Siirt...................... 118 0,47 92 0,34 172 0,40 149 0,48 Sinop.................... 68 0,27 55 0,21 120 0,28 96 0,31 Sivas.................... 302 1,21 186 0,69 344 0,80 167 0,53 Tekirdağ................ 549 2,20 691 2,58 989 2,31 1.307 4,17 Tokat.................... 159 0,64 111 0,41 214 0,50 106 0,34 Trabzon................ 219 0,88 161 0,60 344 0,80 188 0,60 Tunceli.................. 96 0,38 47 0,18 136 0,32 145 0,46 Şanlıurfa............... 143 0,57 104 0,39 422 0,99 180 0,57 Uşak..................... 94 0,38 82 0,31 140 0,33 103 0,33 Van...................... 215 0,86 142 0,53 589 1,38 251 0,80 Yozgat.................. 175 0,70 145 0,54 201 0,47 94 0,30
35
Zonguldak............. 300 1,20 225 0,84 375 0,88 181 0,58 Aksaray................ 0,00 0,00 110 0,26 65 0,21 Bayburt................. 0,00 0,00 58 0,14 54 0,17 Karaman............... 0,00 0,00 90 0,21 26 0,08 Kırıkkale............... 0,00 0,00 172 0,40 57 0,18 Batman................. 0,00 0,00 236 0,55 81 0,26 Şırnak................... 0,00 0,00 224 0,52 151 0,48 Bartın................... 0,00 0,00 157 0,37 47 0,15 Ardahan................ 0,00 0,00 112 0,26 56 0,18 Iğdır..................... 0,00 0,00 82 0,19 44 0,14 Yalova................... 0,00 0,00 188 0,44 140 0,45 Karabük................ 0,00 0,00 111 0,26 33 0,11 Kilis...................... 0,00 0,00 38 0,09 29 0,09 Osmaniye............. 0,00 0,00 163 0,38 49 0,16 Düzce................... 0,00 0,00 169 0,39 81 0,26