1. Hyrje N kt punim seminarik flitet pr fushn magnetike, prkatsisht pr magnett, llojet e magnetve, llojet,dendsin, itensitetin, tensionin, dhe prdorimin e fushs magnetike.

2. Magnett Magnett e prhershm jan trupa q kan veti t trheqin trupa ferromagnetik, dhe kt veti e ruajn pr koh t gjat. Magnett kan forma t ndryshme: Polet magnetike shnohen me N(veriu) dhe me S(jugu).Polet e njjta refuzohen ndrsa ato t kundrtat trhiqen. 3. Fusha magnetike Ekzistojn dy lloje fushash magnetike: o Fusha magnetike e magnetve t prhershm, o Fusha magnetike e magnetve e krijuar nga rryma elektrike prreth prcjellsit me rrym. 4. Fusha magnetike e magnetve t prhershm Forca ndrmejt ngarkesave magnetike shprehet me ligjin e Kulonit: 5. H-fusha magnetike - konstantja magnetike r-largsia ndrmjet ngarkesave magnetike dhe . 6. Fusha magnetike e Toks Toka konsiderohet nj magnet gjigand me polin verior magnetik q gjendet n gjersit jugore gjeografike dhe polin verior q gjendet n gjersit veriore. Kndi q mbyll drejtimin e poleve magnetike S-N me drejtimin e poleve gjeografikeN-S quhet knd i deklinacionit dhe shnohet me: 7. Fusha magnetike e rryms elektrike 8. Zbulimi i Erstedi-t Hans Christian Oersted, njri prej shkenctarve kryesor t shekullit 19,luajti rol t madh n elektomagnetik. N vitin 1820,ai aksidentalisht zbuloi se gjilpra magnetike ndrron kahun e zhvendosjes kur nj rryme elektrike kalon prmes nj teli aty pran.Prmes ktij vrojtimi Erstedi paraqiti lidhjen ndrmjet magnetizmit dhe elektricitetit.Mbi kt parim u krijuan shum teknologji si Tv,radiot dhe fibrat optik. Me ndrrimin e kahut t rryms elektrike n qark, q arrihet duke ndrruar pozitn e kontakteve n burim shkaktohet ndrrimi i kahut t zhvendosjes s gjilprs magnetike. 9. Rregulla e dors s djatht Prcaktimi i kahut t zhvendosjes s gjilprs magnetike kryhet duke zbatuar rregulln e dors s djatht. Nse dora e djatht vendoset n kahun e rryms me shuplak t kthyer nga teli,ather gishti i madh do t tregoj kahun e zhvendosjes se polit verior t gjilprs magnetik. 10. Rregulla e Maksuelit Vijat e forcs magnetike prreth prcjellsit me rrym kan kahun e rrotullimit t dorzs s turjels, kur turjela prparon n drejtim t rryms. 11. Fusha magnetike e qarkut rrethor Nse prcjellsin e lakojm n form rrethi, fitojm qark unazor me fush magnetike m t fuqishme. 12. Fusha magnetike e solenoidit Te solenoidi vijat e fushs magnetike dalin nga ana veriore, e cila prcaktohet me rregulln e dors s djatht. Nse solenoidin e kapim me dor t djatht, n mnyr q gishtat e prkulur t tregojn kahun e lvizjes s rryms,ather ana veriore tregohet me kahun e gishtit t madh. 13. Fluksi magnetik T gjitha vijat magnetike q dalin nga poli verior magnetik,paraqesin fluksin t fushave magnetike t tyre. Nse fluksi sht njtrajtsisht i shprndar n siprfaqe ateher: Njsia pr fluks quhet veber (wb) 1wb=1T1m B- Dendsia e fluksit magnetik -fluksi magnetik S-siprfaqja 14. Itensiteti i fushs magnetike H Permabiliteti ; B-dendsia e fushs magnetike H-itensiteti i fushs magnetike, q nuk varet nga materiali -permabiliteti(lshueshmria q varet nga vetit magnetike t materialit n fushn magnetike. 15. Forcat n fushn magnetike Forca ndrmjet poleve magnetike: Ndrmjet poleve magnetike te veuara vepron forca e bashkveprimit e cila prshkruhet me forcn e Kulonit. Bashkveprimi i ngarkesave n lvizje: Pr dy ngarkesa q1 dhe q2 t cilat lvizin me v1 dhe v2 n largsi reciproke r vepron forca e bashkveprimit: 16. Itensiteti i fushs magnetike Permabiliteti-N vakum Dendsin e fluksit magnetik n vakum e shnojm: dhe ku: -permabiliteti relativ. 17. Veprimi i fushs magnetike n prcjellsin me rrym-Ligji i Amperit Forca e bashkveprimit F sht n prpjestim me induksionin magnetik B, me itensitetin e rryms I dhe gjatsin e prcjellsit l, i cili gjendet brenda fushs magnetike: Nse prcjellsi qndron normal ndaj kahut N-S ather dhe shprehja merr formn: Il-quhet elementi i rryms. 18. Forca e veprimit reciprok ndrmjet dy prcjellsve paralel me rrym Forca me t ciln fusha magnetike e telit t majt vepron n gjatsine e telit t djatht sht: Nse largsia ndrmjet prcjellsve shnohet me a ather kemi : nga del shprehja pr forcn e bashkveprimit: 19. Prkufizimi i Amperit Vlera zvendsohet n formul : do njri nga dy prcjellsit shum t gjat dhe paralel ka rrym me intensitet prej nj amperi, nse forca me t ciln ata prcjells veprojn n mes veti me largsi reciproke prej nj metri sht N pr do metr t gjatsis s tyre. 20. Forca e Lorencit Forca me t ciln fusha magnetike, vepron n nagrkesa t lira quhet forc e Lorencit. ; Zvendsojm n formul dhe fitojm shprehjen: 21. Ligji i qarkullimit t vektorit t fushs magnetike Tensioni magnetik prgjat ndonj rruge t mbyllur sht i barabart me itensitetin e prgjithshm t rryms e cila rrjedh npr siprfaqe t mbyllur me at rrug. Pr solenoid : Nse kalojn disa rryma ather ligji i Amperit shprehet: 22. Shembuj t zbatimit t ligjit t qarkullimit t vektorit t H 1. Konturi e mbrthen vetm nj prcjells drejtvizor: Pasi q perimetri i rrethit sht . 23. 2. Konturi i mbrthen disa prcjells drejtvizor: 3. Fusha magnetike e solenoidit: Pr solenoid: ; ather shprehja merr formn: Nse ather induksioni magnetik e ka vlern: 24. Induksioni magnetik n brendi t prcjellsit Prcaktimi i induksionit magnetik n brendi t prcjellsit pambarim t gjat me rreze a npr t cilin rrjedh rryma njkahore me intensitet I mund t prcaktohet me ligjin e Amperit. Nga raporti: ,pr induksion magnetik n funksion t dendsis fitojm shprehjen: Nga raporti: fitojm vartsin e induksionit magnetik nga largsia prej qendrs s prcjllsit n brendi t tij : 25. Lvizja e ngarkesave n fushn homogjene magnetike Nga ligji i Lorencit: , dhe fitojm: Nse me T shnojm periodn, ather: Numri i rrotullimeve t plota t grimcs s elektrizuar npr rrugn rrethore n fushn magnetike sht: 26. Fusha magnetike n mjedise Materialet, t cilat n fushn magnetik sillen ngjashm sikurse hekuri, quhen metale ferromagnetike. N kt grup bjn pjes:kobalti,nikeli, dhe gadolini. Mirpo disa metale edh pse nuk jan ferromagnetik aliazhet e tyre mund t tregojn veti ferromagnetike. Materialet sipas vetive magnetike ndaj fushs magnetike ndahen n: 1. Ferromagnetike 2. Paramagntike 3. Diamagnetike 27. Magnetizmi M mjedise materiale fusha magnetike e burimeve t caktuara ndryshon nga fusha magnetike e burimeve t njjta n zbrazsi.Kshtu fusha magnetike e trsishme : ; -faktori i prpjestueshmris, shpreh susceptibilitetin magnetik t materialit. Te paramagnett ,ndrsa te dimagnett . dhe nse ather: Nse zvendsojm: ather magnetizmi: Ndrsa permabiliteti relativ: 28. Ferromagnetikt Pr shpjegimin e dukurive ferromagnetike, Vjasi dha hipotezn pr ekzistimin e zonave vllimore magnetike q quhen domene.Momonetet magnetike t atomeve gjat bashkveprimit orientohen n nj kah dhe paketohen, duke formuar domene magnetike. Lakorja e magnetizmit paraqet varsin e induksionit magnetik B nga itensiteti i fushs magnetike H pr nj material feromagnetik. Magnetizmi i mjedisit kryhetduke filluar nga vlera e vogl e fushs s jashtme dhe vazhdon me rritjen e saj, me rritje domenet orientohen n kah t fushs,prandaj edhe lakorja mbetet paralel me abshisn.Kshtu arrihet gjendja e magnetizmit t ngopur. 29. Temperatura Kyri Nn veprimin e temperaturs mund t arrihet nj gjendje e ferromagnetit kur ai i humb vetit magnetike.Kjo temperatur kur ferromagneti humb vetit magnetike quhet temperatur e Kyrit.Mbi kt temperatur materiali ferromagnetik fiton vetin e paramagnetikve. Temperatura e Kyrit pr hekur sht 1043K, pr kobalt 1400K.Ky ligj shprehet me formuln: 30. Zbatimi i magnetve dhe fushs magnetike Teknologji mediatike(disketat,CD,audio kasetat etj) Financ(kartat e kreditit) Transport(tranvaj,trenat elektrik,teleferikt,trenat magnetik etj.) Mjeksi(skanert me rezonanc magnetike) Muzik(mikrofonat,kitarat elektrike,kufjet etj.) 31. Punoi: Diellza unaj Kl Xl-ll Gjimnazi Gjon Buzuku