dr.sylejman r. krasniqi diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

45
1 DIAGNOSTIKA ME REZONANCË MAGNETIKE E ABDOMENIT. Sylejman R. Krasniqi

Upload: sylejman-krasniqi

Post on 13-Jul-2015

459 views

Category:

Health & Medicine


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

1

DIAGNOSTIKA ME REZONANCË MAGNETIKE E ABDOMENIT.

Sylejman R. Krasniqi

Page 2: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

2

Repetitio Est Mater Studiorum.Repetitio Est Mater Studiorum.

Page 3: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

3

Principet bazë të aplikimit Rezonancë Magnetike në diagnostikën mjekësore i themeloi Dr.Raymond DamadianMe vite të tëra ka punur për të zbuluar makinën e cila në mënyrë joinvazive do të bënte zbulimin e sëmundjeve në organizmin e njeriut.Më 3.7.1977 është realizuar imazhi i parë me Rezonancë Magnetike dhe për atë imazh është dashur të skenohet për pesë orë të tëra.

Zbulimi i RM.Zbulimi i RM.

Page 4: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

4

Çka është Rezonanca Magnetike.

• M agnetic• R esonance• I maging

Imazheria me Rezonancë Magnetike paraqet një teknikë dia-gnostike të përfitimit të imazheve tomografike me ndihmën e fushës magnetike dhe radiovalëve.

Deri sa në teknikat tjera radiologjke imazhi përfitohet nga at-enuimi i rrezeve X gjatë kalimit të saj nëpër organizëm, RM

bazohet në densitetin e protoneve të hidrogjenit.

REZONANCA MAGNETIKE NUK KA RREZATIM JONIZUES!

Edhe RM si ultazëri punon pa rrezatim.

Page 5: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

5

Esenca e kësaj teknike qëndron në protonin si pjesë e bërthamës së një atomi – HIDROGJENIT.

RM bazohet në disa procese molekulare

Page 6: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

6

Kur protonet të bashkërenditen përpos spinit do të rrotullohen edhe përreth të një boshti tjetër në formë të konit dhe kjo quhet PRECESION

SPINI dhe PRECESIONI.SPINI dhe PRECESIONI.

Page 7: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

7

Numri i precesionit (rrotullimeve) të protonit në një sekond paraqet frekuencën e precesionit në Herz.

Së më e fortë fusha magnetike aq më lartë frekuenca.

SPINI dhe PRECESIONI.SPINI dhe PRECESIONI.

Ekuacioni i Larmorit

ωo = γΒo

*ωo = frekuenca e precesionit*Βo = forca e fushës magnetike në Teslla*γ = proporcioni zhiromagnetik

Frekunca e precesionit të protonit të hidrogjenit për 1 Teslla është 42 MHz, kurse për 1.5 T është 64 MHz.

Page 8: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

8

Që të vijë deri te shkëmbimi i energjisë mes protonit dhe pulsit radiofrekvent duhet që frekuenca e precesionit të jetë e njëjtë me atë të pulsit radiofrekvent.

Kur pulsi radiofrekvent dhe protoni të kenë një frekvencë të njëjtë atëherë protonet mund të marrin energji nga pulsi radiofrekvent dhe ky fenomen njihet si REZONANCË dhe paraqet tërë esencën e RM.

REZONANCA.REZONANCA.

Page 9: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

9

Me kombinimin e këtyre parametrave përfitohen edhe sekvencat bazike të RM.

T1-WEIGHTED IMAGET2-WEIGHTED IMAGEPD-PROTON DENSITY IMAGE

Page 10: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

10

APARATURA E REZONANCËS MAGNETIKE.APARATURA E REZONANCËS MAGNETIKE.

Skaneret e RM ndryshojnë sipas madhësisë dhe formës, disa prej tipave të rinj janë të hapur por shumica e tyre janë të ngjajshëm me një gyp ku vendoset pacienti dhe ai mund të jetë deri në 70 cm diametër.

Page 11: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

11

Elementi më i rëndësishëm i skanerit të RM është MAGNETIMAGNETI, i cili vendoset në muret e gypit (tubit) ku vendoset pacienti dhe gjeneron një fushë të fortë magnetike. Forca e fushës magneti matet me TESLLA ose me GAUS. 1T = 10.000 gauss. Skenerët qe përdoren sot ne diagnostikë janë prej 0.5 T deri 3.0 T. Se sa është forca e një skeneri të RM mund të paramendohet kur forca e fushës magnetike të planetit Tokë është vetëm 0.5 gauss.

Page 12: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

12

Për interpretim të imazheve nga RM përpos dijes së anatomisë dhe patologjisë duhet të njihen mirë sekvencat dhe aplikimi i tyre specifik. Imazhet e RM karakterizohen me INTENSITETIN E SIGNALIT.

Keshtu dallojmë ndryshimet HIPOINTENSEHIPOINTENSE, HIPERINTENSEHIPERINTENSE dhe zonat IZOINTENSEIZOINTENSE. Intensiteti i signalit varet nga denziteti i protoneve, koha e relaksimit longitudinal (T1) dhe ati transverz (T2) si dhe efektet e qarkullimit dhe të difuzionit.

Page 13: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

13

REZONANCA MAGNETIKE E ABDOMENIT.

Metodë mjaft me rëndësi në diagnostikën e patologjive të abdomenit.

Zakonisht nuk paraqet ekzaminim inicial.

Ndihmesë e madhe në karakterizimin dhe detalizimin e ndryshimeve të diagnostikuara me metoda tjera imazherike.

Page 14: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

14

PËRPARËSITË E REZONANCËS MAGNETIKE.

Nuk ka rrezatim jonizues.

Imazhet në disa rrafshe: axial/sagjital/koronal.

Për vizuelizim të enëve të gjakut dhe rrugëve biliare kontrasti jo i domosdoshëm.

Page 15: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

15

MANGËSITË E REZONANCËS MAGNETIKE.

Kostoja e lartë e ekzaminimit.

Koha e gjatë e ekzaminimit.

Pacienti duhet të jetë kooperativ.

Pacientët me implante apo trupa të huaj metalik, nuk mund të ekzaminohen me MRI.

Page 16: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

16

REZONANCA MAGNETIKE E ABDOMENIT DHE RADIOLOGU...

Radiologu pajtetër ta di indikacionin per ekzaminim.

Për çdo ekzaminim të bëhet protokoli që do ti përgjigjet kërkesave të veçanta diagnostike.

“Keqpërdorni” (shfrytëzoni) radiologun tuaj si konsultant për ta gjetë mënyrën më të mirë të ekzaminimit.

Page 17: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

17

INTERPRETIMI IMAZHEVE NË MRI.

T1T1-Të ndritshme

indi dhjamor

gjaku

kontrasti

-Të errëta

fluidet

korteksi kockave

T2T2-Të ndritshme

fluidet

-Të errëta

korteksi kockave

Page 18: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

18

REZONANCA MAGNETIKE E ABDOMENIT.

MËLÇIA

TRAKTI BILIAR

PANKREASI

GJËNDRRAT MBIVESHKORE

VESHKËT

Page 19: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

19

MRI vs CT NË DIAGNOSTIKËN E ABDOMENIT.

Page 20: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

20

REZONANCA MAGNETIKE E MËLÇISË.

INDIKACIONET:

-karakterizimi i lezioneve

-zbulimi i HCC në cirrozë

-kur kontrasti I.V është i kontraindikuar.

-demonstrimi i vaskularaturës (kalueshmërisë) së

mëlçisë.

-MRI është më senzitiv dhe specifik se CT në detektimin e malingomave të mëlqisë dhe dallimin e tyre prej lezioneve beninje.

Page 21: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

21

MASAT EKSPANZIVE TË MËLÇISË.

Hemangioma

Karcinoma Hepatocelulare

Metastazat

FNH

Infiltrimi fokal yndyror

Adenoma hepatike

Page 22: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

22

HEMANGIOMAT.

Tumore beninje më të shpeshta të mëlçisë.

Shpesh zbulohen akcidentalisht.

Gjenden ne 20% të popullatës adulte.

- MRI INDIKOHET*në karakteristikat atipike ne USG apo CT

*kontrasti I.V i kontraindikuar në CT

Page 23: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

23

HEMANGIOMAT NË MRI.

T1: hipointense

T2: hiperintense

Signal i njëjtë si LCS në të gjitha puls sekuencat.

Page 24: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

24

HEPATOCELULLAR KARCINOMA.

MRI është metodë e zgjedhur për zbulimin dhe stejgjingun e HCC.

-më sensitive me gadolinium

-më specifike se CT

-diferencon më mirë se CTja nodulis displastik nga HCC.

Page 25: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

25

HEPATOCELULLAR KARCINOMA.

T1: hipo apo iso intense (e errët)

T2: hiperintense (e ndritshme) / 30% si “halo sign” edemë peritumorale.

Imbibim i kontrastit te HCC

-faza arteriale: hiperintens

-faza venoze portale: izo apo hiperintense

-faza e vonshme: hipointense

Page 26: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

26

HEPATOCELULLAR KARCINOMA.

Page 27: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

27

METASTAZAT.

Karakteristika variable ne MRI.

Diagnoza vendoste në bazë të:

-prezencë e lezioneve multiple

-prani e tumorit primar

MRI është më senzitiv dhe specifik se CT në detektimin e malingomave të mëlqisë dhe dallimin e tyre prej lezioneve beninje.

Page 28: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

28

METASTAZAT

Page 29: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

29

HIPERPLAZIA FOKALE NODULARE.

Tumor beninj.

Disorganizim i indit hepatik

Përmban qelizat e Kupffer-it dhe duktet biliare

Femra >> Meshkuj

Cikatriksi qendror në 45% të rasteve

T1: tumor i errët dhe cikatriks

T2: iso deri te i ndritshëm

Postkontrast: faza arteriale – i ndritshëm

Faza portale – i errët

Imbibim i vonuar i cikatrikseve

Page 30: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

30

HIPERPLAZIA FOKALE NODULARE.

Page 31: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

31

IMAZHERIA E TRAKTIT BILIAR ME REZONANCË MAGNETIKE.

MRCPMRCP•Magnetic Resonance CholangiopancreatographyMagnetic Resonance Cholangiopancreatography është metoda më e avansuar jo invazive për diagnostikimin e patologjisë së traktit biliar, duktit pankretik dhe vezikës biliare.•Në tërësi ka zëvendësuar sa i përket aspektit diagnostik ERCP klasike invazive.•Nuk ka rrezatim, bëhet pa kontrast.

Page 32: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

32

MRCP vs ERCP.

MRCP ERCP

Pa rrezatim, jo invazive. Me kontrast, me rrezatim jonizues.

Duktet pasqyrohen në gjendje fizologjike/natyrore.

Duktet janë të distenduar për shkak të kontrastit.

Me imazhet tjera të MR mund të bëhet edhe evaluimi i patologjisë ekstraduktale.

Strukturat ekstraduktale nuk mund të evaluohen me ERCP.

Vizuelizohen edhe duktet prapa obstruksionit.

Kontrasti nuk tejkalon obstruksionin. Duktet proximale nuk vërehen.

Mund të realizohet edhe në pacientët posoperator me anastomoza biliaro/enterike.

Te pacientët e tillë ERCE nuk mund të realizohet.

Page 33: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

33

MRCP vs ERCP (vazhdim...)

MRCP ERCP

Nuk varet nga performuesi.Varet nga ai që e bën, kërkon shkathtësi.

Përdoret te pacientët ku ERCP ska qenë komplete apo ka dështuar.

10% të rasteve kanë gabime teknike.

E sigurtë.Ka morbiditet, mortalitet. Komplikimet: pankreatiti, hemorragjia, perforimi, sepsa.

E kufizuar në aspektin TERAPEUTIK.

Janë të mundshme: sfinkterotomia, litotomia, citologjia, marrja lengut pankreatik, dilatimi strikturës, vendosja e stentit dhe biopsia.

Rezolucioni spacial (hapësinor) jo i mirë.

Rezolucion i mirë spacial.

Page 34: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

34

PËRGATITJA E PACIENTIT PER MRCP.

Pacienti duhet të jetë esull (8 deri 12 orë).

Ekzaminimi bëhet me “heavily 2T Weighted” sekvencat të cilat kanë aftësi për të vizuelizuar bilën me lëvizje të ngadalësuar në signalin e mundshëm më të fortë.

Më së shpeshti përdoren këto dy sekuenca:

RARE: Rapid Acquisition with Relaxation Enhancement

HASTE: Half Fourier Single Shot Turbo Spin Echo

Page 35: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

35

RËNDËSIA KLINIKE E MRCP.

SËMUNDJET CISTIKE TË DUKTEVE BILIARE.SËMUNDJET CISTIKE TË DUKTEVE BILIARE.

MRCP është efekase sa edhe ERCP në evaluimin e cistave të koledokut, choledochocellat dhe Caroli Disease.

ANOMALITË KONGJENITALEANOMALITË KONGJENITALE

Divizioni i pankreasit, insercioni i ulët i duktit, pozita paralele e duktit hepatik dhe cistik, aberracioni i duktit hepatik të djathtë dhe atrezioni biliar. Të gjitha këto diagnostikohen mjaft mirë me MRCP.

Page 36: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

36

RËNDËSIA KLINIKE E MRCP.

CHOLEDOCHOLITHIASIS.CHOLEDOCHOLITHIASIS.

Diagnostikimi i konkrementit biliar në CBD ka rëndësi para kolecystektomisë. MRCP zbulon me suskes këta gurë dhe është më i specifik se CT, USG dhe ERCP.

CHOLANGITI PRIMAR SCLEROTIZUES.CHOLANGITI PRIMAR SCLEROTIZUES.

Karakterizohet me striktura multiple të çrregullta dhe dilatime sakulare të dukteve biliare intra dhe ekstrahepatike. MRCP ka rëndësi në diagnostikë dhe follop up.

Page 37: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

37

RËNDËSIA KLINIKE E MRCP.

PANKREATITI KRONIK.PANKREATITI KRONIK.

Karakterizohet me dilatim të duktit të pankreasit, stenozë apo striktura. MRCP diagnostikon pankreatitin dhe vendos për korrigjim kirurgjik apo endoskopik të lezionit.

NEOPLAZMAT.NEOPLAZMAT.

MRCP e vizuelizon duktin proximal nga obstruksioni që shkaktohet nga neoplazma si cholangiocarcinoma apo karcinomi i kokës së pankreasit.

Page 38: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

38

MRCP.

MRCP preoperative: konkrement në pjesën distaletë CBD.

Page 39: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

39

MRCP.

Strikturë e pjesës distale të CBD pas pankreatitit me dilatim të duktit biliar.

Page 40: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

40

MRCP.

Koledokolitiazë obstruktive.

Page 41: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

41

REZONANCA MAGNETIKE E PANKREASIT.

Adenokarcinoma.

-stejgjingu

-invazioni vaskular

Neoplazmat cistike.

-diferencimi i tumorit solid nekrotik

neoplazmat cistike

Islet cell tumori

-detektimi i tumoreve shumë të vogla

Page 42: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

42

REZONANCA MAGNETIKE E PANKREASIT.

Page 43: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

43

MRI E GJËNDRRAVE MBIVESHKORE.

•Metastazat vs adenoma jofunksionale

•Feokromocitomat suspekte

•Lokalizimi i sakte i masave të zbuluara rastësisht në USG apo CT.

Page 44: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

44

MRI E GJËNDRRAVE MBIVESHKORE.

Në sagjital projeksion: masë retroperitoneale që zhvendos vena cava inferior. Në koronal projekson lezion ekspanziv mbi veshkë me zona hipointense në qendër (hemorragji). FEOKROMOCITOMË.

Adrenal Adenoma ne T1 out of phase.

Page 45: Dr.sylejman r. krasniqi   diagnostika me rezonance magnetike e abdomenit

45

Ju faleminderit për vëmendje!

Vërejtjet, komentet dhe sugjerimet në:

[email protected]

+386 (0) 49 566 611.