นางสาวธรรมวรรณ ธรรมคงทอง

อาหาร

โดย นางสาวธรรมวรรณ ธรรมคงทอง

นางสาวธรรมวรรณ ธรรมคงทอง

รายงาน เรอง อาหาร

จดทาโดย นางสาวธรรมวรรณ ธรรมคงทอง เลขท34 ระดบชนปรญญาตรปท 1

เสนอ อาจารยกาญจนา วงศมาน

ภาคเรยนท 2 ป การศกษา 2554 หองเรยนเครอขายวทยาลยนาฏศลปจนทบร

สถาบณบณฑตพฒนศลป กระทรวงวฒนธรรม

คานา

รายงานฉบบบเปนสวนหนงของรายวชา สารนเทศเพอการศกษาคนควาเพอใหเราไดรวบรวมขอมลเกยวกบเรอง อาหาร ทใหพลงงาน และ อาหารทไมใหพลงงาน ทางผจดทาหวงเปนอยางยงวา รายงานเลมนจะมประโยชนตอผทศกษารายงานเลมนไมมากกนอย หากรายงานเลมนมขอผดพลาดประการใด กขออภยไว ณ ทนดวย

ธรรมวรรณ ธรรมคงทอง

สารบญ

หนา คานา ก

1. อาหารคออะไร 1 2. อาหารทใหพลงงาน 2 3. อาหารทไมใหพลงงาน 10

บรรณานกรม ข

1

อาหารคออะไร

อาหาร (Food) ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน 2525 หมายถง ของกน เครองคา จนชวต เครองหลอเลยงชวต อาหารสตว (Feedstuff) สารทเหมาะสมสาหรบเปนอาหารสตวซงอาหารหลายชนดถกนามารวมกนเพอใหไดคณคาทางอาหารครบถวนอาหารสตวโดยทวไปประกอบดวย สวนทสาคญ 2 สวนไดแกวตถแหงและนา ซงในวตถแหงนากประกอบไปดวย อนทรยสาร อนนทรยสาร แลวตามน

2

อาหารทใหพลงงาน เปรยบเสมอนเชอเพลงแหงชวต เพราะอาหารกนเขาไปสวนใหญจะถกนาไปใชเปนพลงงาน 1. คารโบไฮเดรต (Carbohydrates) คารโบไฮเดรต เปนอาหารทใหพลงงานและความรอนแกรางกายของสตว พบมากในพชตามสวนของใบ เมลดและหว วตถดบพวกคารโบไฮเดรตทนยมใหเปนอาหารสตวในปจจบนคอ ขาวโพด ขางฟาง ราขาวมนสาปะหลง มนเทศ เปนตนประโยชนของคารโบไฮเดรต 1. เปนแหลงของพลงงาน 2. ใหพลงงานและความรอนแกรางกาย เพอใหสตวดารงชพอยได 3. คารโบไฮเดรตทใชไมหมดจะถกเปลยนเปนไขมน ซงเปนพลงงานสารองสาหรบใหสตวไชในเวลาจาเปน 2. โปรตน (Protein) โปรตนเปนสารประกอบอนทรยทมคารบอน ไฮโดรเจน ไนโตรเจน ออกซเจน เปนองคประกอบนอกจากนยงมธาตอนๆ เชน กามะถน เหลกและฟอสฟอรส รวมอยดวย โครงสรางของโปรตน ในโปรตนทกชนดจะประกอบดวยกรดอะมโน ตอกนเปนลกโซ กรดอะมโนเปนสวนประกอบของโปรตน สามารถแบงออกไดเปน 2 พวก คอ

1. กรดอะมโนทจาเปน เปนสงทและไมเพยงพอตอความตองการของรางกายสตวเจรญเตบโตชา แคระแกรน

เปนสงทรางกายไมสามารถสงเคราะหขน ได หรอสรางขนและไมเพยงพอตอความตองการของรางกาย ถาหากขาดหรอไดรบไมเพยงพอ

แคระแกรน รางกายออนแอหรอเปนโรคไดงาย

3

หรอสรางขน ไดนอยถาหากขาดหรอไดรบไมเพยงพอ จะสงผลให

4

2. กรดอะมโนทไมจาเปน เปนกรดทรางกายสามารถสรางขน ไดจากกรดอะมโนดวยกน หรอจากสารประกอบพวกไนโตรเจน หรอสตวสามารถสรางขน ไดเพยงพอกบความตองการของมนหนาทและประโยชนของอาหารโปรตน 1. เปนสวนประกอบของ cell และ tissue 2. เปนสวนประกอบของเลอด นา ยอย และฮอรโมนตางๆ 3. ชวยทาใหรางกายเจรญเตบโต ถาขาดโปรตนสตวจะผอมแคระแกรนและเปนโรคตาง 4. ชวยสรางผลผลตใหกบสตว เชน นา เชอ ไข และนม 5. ชวยสรางความเจรญของลกสตวในทอง สตวทกาลงเตบโต อมทอง ใหนม ใหไขจะ ตองการโปรตนสงมาก 6. เปนแหลงของพลงงานเมอจาเปนแกสตว

3. ไขมนและนามน ไขมนและนา มนเปนสารอนทรยอกชนดหนงคารโบไฮเดรตแตไขมนใหพลงงานสงกวาคารโบไฮเดรตถงประมาณละลายนา แตละลายในอเทอรไขมนตางกบนาอยในอณหภมปกตหนาทและประโยชนของไขมน1. เปนสวนประกอบของเซลลและเนอ2. เปนสารทใหพลงงานความรอนแกรางกาย3. ทาหนาทเปนฉนวนทจะชวยควบคมอณหภมของรางกาย4. ทาหนาทเปนตวกนกระเทอนอวยวะภายในรางกาย5. เปนตวละลายวตามน เอ ด อ6. ชวยในการดดซมแรธาตบางชนด7. จาเปนตอการเจรญเตบโตของสตว8. เปนสารทจะเปลยนเปนคารโบไฮเดรตไดเมอจาเปน

มนเปนสารอนทรยอกชนดหนง ทมสวนประกอบเชนเดยวกนกบคารโบไฮเดรตแตไขมนใหพลงงานสงกวาคารโบไฮเดรตถงประมาณ 2.25 เทา

แตละลายในอเทอรไขมนตางกบนา มน ตรงทไขมนมลกษณะเปนของเหลวเมออยในอณหภมปกตหนาทและประโยชนของไขมน

ลลและเนอ เยอ เปนสารทใหพลงงานความรอนแกรางกาย ทาหนาทเปนฉนวนทจะชวยควบคมอณหภมของรางกาย ทาใหรางกายอบอนทาหนาทเปนตวกนกระเทอนอวยวะภายในรางกาย

อ เค และชวยในการนาพาวตามนดงกลาวเขาสรชวยในการดดซมแรธาตบางชนด เชน แคลเซยม จาเปนตอการเจรญเตบโตของสตว โดยเฉพาะอยางยงลกสตวออน เปนสารทจะเปลยนเปนคารโบไฮเดรตไดเมอจาเปน

5

ทมสวนประกอบเชนเดยวกนกบ เทา ไขมนไม

ตรงทไขมนมลกษณะเปนของเหลวเมอ

ทาใหรางกายอบอน

และชวยในการนาพาวตามนดงกลาวเขาสรางกาย

6

อาหารทไมใหพลงงาน 1.นา (Water or Moisture) นา ประกอบดวยธาตไฮโดรเจนและออกซเจน และเปนโภชนะทสาคญอยางยง นา เปนองคประกอบทสาคญในรางกายของสตวและพช ในรางกายสตวจะมนา เปนองคประกอบ 50-90% ในอาหารสตวทกชนดจะมนา อยเสมอ เชนอาหารจาพวกพชสด แหลงทมาของนา สตวจะไดรบนา จากแหลงตางๆ ดงน 1. จากนา ทสตวดมโดยตรง เชน นา บอ นา ประปา ทา 2. จากนา ทมอยในอาหารสตว เชน ในหญาสดและราขาว 3. จากนา ทเกดเนองจากปฏกรยาเคมในรางกาย เพราะอาหารจาพวก คารโบไฮเดรต โปรตน ไขมนสลายตวในขน สดทายใหกาชคารบอนไดออกไซดและนา หนาทและประโยชนของนา ในรางกายสตว 1. นา เปนสวนประกอบของเซลลและเนอ เยอ 2. ชวยในการหลอลนและกนกระเทอน 3. ชวยในการยอยอาหารและผลตนา ยอย 4. ชวยในการถายเทของเสยออกจากรางกาย 5. นาสงทยอยหรอกรองกลนแลวเขาสรางกาย 6. ชวยควบคมอณหภมของรางกายใหอยในระดบปกต 7. เปนสอกลางทจะทาใหเกดปฏกรยาเคมภายในรางกาย 8. เปนสวนองเลอดและนา เหลอง 9. เปนตวนาเสยงในหและตวนาแสงในตา 10. ชวยทาใหอวยวะตางๆคงรปอยไดในเปนปกต 2.แรธาต (Minerals) แรธาตเปนโภชนะทมความจาเปนตอสขภาพและการใหผลผลตของสตวเลย ง ซงถา ผเลย งสตวขาดการดแลเอาใจใสในเรองแรธาตในอาหารแลวกอาจจะมผลกระทบตอการใหผลผลตทาใหผลผลตตาลง และขณะเดยวกนกอาจกอใหเกดปญหาเรองโรคและปญหาทางดานการสบพนธตามมาอกดวย แรธาตมจานวน

7

มากมายหลายชนด แตทมความสาคญตอรางกายของสตวมอยประมาณ 17 ชนดรายละเอยดเกยวกบแรธาตมดงตอไปน 1 ประเภทของแรธาต แรธาตแบงออกเปน 2 ประเภทดงน 1.1 แรธาตหลก (major minerals หรอ macro minerals) เปนแรธาตทรางกายตองการมากกวา 100มลลกรมตอวนขน ไป หรอเปนแรธาตทมอยในรางกายสตวมากกวา 5 กรม ไดแก แคลเซยม (Ca) ฟอสฟอรส(P) โซเดยม (Na) โปตสเซยม (K) คลอรน (Cl) แมกนเซยม (Mg) และกามะถน (S) 1.2 แรธาตรองหรอแรธาตปลกยอย (minor minerals หรอ micro minerals) เปนแรธาตทรางกายตองการนอยกวา 100 มลลกรมตอวน หรอเปนแรธาตทมอยรางกายสตวนอยกวา 5 กรม ไดแก เหลก (Fe)ทองแดง (Cu) แมงกานส (Mn) ไอโอดน (I) สงกะส (Zn) ฟลออลน (F) โคบอลท (Co) โมลบดนม (Mo)ซลเนยม (Se) ซลกอน (Si) และนเกล (Ni) เปนตน ในกลมธาตรองหรอแรธาตปลกยอยนมแรธาตบางตวถาสตวไดรบมากเกนไปจะเปนพษหรอเปนอนตราย เรยกวา แรธาตทเปนพษ (toxic minerals) ไดแก ทองแดงโมลบดนม ฟลออลน สารหน และซลเนยม เปนตน 2 หนาทของแรธาต แรธาตมหนาทหลายประการดงตอไปน 2.1 เปนสวนประกอบทสาคญของโครงสรางรางกายสตวในสตวทกาลงเจรญเตบโต แคลเซยมมความจาเปนในการสรางกระดก ในไกไขแคลเซยมจาเปนในการสรางเปลอกไข 2.2 เปนตวเรงปฏกรยาชวเคม โดยเปนองคประกอบของนา ยอย 2.3 เปนองคประกอบของของเหลวในรางกาย 2.4 มความจาเปนตอระบบการทางานของประสาท 2.5 เปนสวนประกอบของฮอรโมนและวตามน 2.6 รกษาสมดลของนา ในรางกายและความเปนกรดเปนดางในรางกาย 2.7 ควบคมการหดรดตวของกลามเนอ 2.8 ชวยในการแขงตวของเลอด 3 แหลงของแรธาต แหลงของแรธาตในอาหารสตว ไดแก เปลอกหอยปน หนปนปน กระดกปน และแกลบกง เปนตน

8

3.วตามน (Vitamins) วตามนจดวาเปนโภชนะทเปนสารอนทรยทรางกายมความตองการในแตละวนในปรมาณเพยงลกนอยเทานน เพอทาหนาทเฉพาะอยางในรางกาย จาเปนสาหรบการดารงชวตใหเปนปกต จาเปนตอการเจรญเตบโตและการสบพนธของสตว วตามนบางอยางรางกายไมสามารถสงเคราะหไดจาเปนตองไดรบจากอาหาร วตามนจะไมใหพลงงานหรอเปนสวนประกอบของเนอ เยอใด ๆ แตมความสาคญสาหรบรางกาย ทาหนาทเปนโคเอนไซม (Coenzyme) ทาใหนา ยอยทางานไดอยางสมบรณ ซงมรายละเอยดเกยวกบวตามนม ดงตอไปน 1.ประเภทของวตามนแบงออกเปน 2 ชนดดงน 1.1 วตามนทละลายไดในไขมน (fat soluble vitamins) ไดแก วตามน เอ ด อ และเค ตามธรรมชาตมนจะอยรวมกบไขมนในวตถดบอาหารสตว การดดซมตองอาศยนา ด (bile) วตามนพวกนส ะสมในรางกายสตวไดในรปของเนอ เยอไขมนและสามารถดงมาใชไดในยามรางกายขาดอาหาร 1.2 วตามนทละลายไดในนา (water soluble vitamins) ทสาคญไดแก วตามนบ 1 บ 2 บ 6 บ 12ไนอะซน กรดแพนโธทนก กรดโฟลค ไบโอตน และโคลน วตามนพวกนล ะลายนา ได ในอากาศมกพบในปรมาณทมากพอ ไมสามารถสะสมในรางกายสตวได ถาสตวไดรบมากเกนจะถกขบออกมาทางปสสาวะยกเวนวตามนบ 12 ซงรางกายสตวสามารถสะสมไวได 2 หนาทของวตามน วตามนมหนาทดงตอไปน 2.1 เปนสวนประกอบของนา ยอยและชวยใหนา ยอยทางานไดเตมท

2.2 ชวยในการสรางกระดก เชน2.3 ชวยใหเลอดแขงตว เชน วตามนเค2.4 ปองกนการเหมนหนหรอไขมนแตกตว2.5 ชวยใหระบบสบพนธเปนปกต2.6 ปองกนการเกดโรคในสตว 3 ลกษณะอาการขาดวตามนชนดตาง3.1 ลกษณะอาการขาดวตามนเอกระดกออน และระบบสบพนธผดปกต3.2 ลกษณะอาการขาดวตามนด(osteomalacia)ระบบสบพนธผดปกต3.3 ลกษณะอาการขาดวตามนอประสาทในไก (crazy chick disease)3.4 ลกษณะอาการชาดวตามนเค(hemophilia) 3.5 ลกษณะอาการขาดวตามนบรวมดาวในไก(star gazing) โรคขาอมพาตในไก3.6 ลกษณะอาการขาดวตามนซ(scurvy)

เชน วตามนด และเอ วตามนเค

ปองกนการเหมนหนหรอไขมนแตกตว เชน วตามนอ ชวยใหระบบสบพนธเปนปกต เชน วตามนเอ ด และอ

ลกษณะอาการขาดวตามนชนดตาง ๆ

นเอ ทาใหเกดโรคตาบอดในเวลากลางคน (night blindness) และระบบสบพนธผดปกต

ลกษณะอาการขาดวตามนด ทาใหเกดโรคกระดกออน (ricket) โรคกระดกผระบบสบพนธผดปกต

ลกษณะอาการขาดวตามนอ ทาใหเกดโรคกลามเนอ ลบ (muscular dystrophy)(crazy chick disease)

ลกษณะอาการชาดวตามนเค ทาใหโลหตไหลไมหยด หรอเลอดไมแขงตว

ลกษณะอาการขาดวตามนบรวม ทาใหเกดโรคเหนบชาในคน (beri-beri) โรคขาอมพาตในไก โรคโลหตจาง ระบบนาฎ ยอยทางานไมปกต

ลกษณะอาการขาดวตามนซ ทาใหเกดโรคเลอดออกตามไรฟน หรอโรคลกปดลกเปด

9

(night blindness)

โรคกระดกผ

(muscular dystrophy)

หรอเลอดไมแขงตว

beri) โรคแหงนดยอยทางานไมปกต หรอโรคลกปดลกเปด

ข

อางอง

จรส สวางทพ.(2539).หลกการเลยงสตว.บรรมย:โปรแกรมวชาสตวบาลคณะเทคโนโลย การเกษตร สถาบนราชภฏบรรมย. พนทพา พงษเพยจนทร. 2543.หลกการอาหารสตว เลม1 โภชนะ (ฉบบปรบปรง).กรงเทพฯ. สานกพมพ โอเดยนสโตร. สมชาย ศรพล.2547.โรคสตวและการสขาภบาล (ออนไลน) สบคนจาก http://www.nsru.ac.th/e-learning/animals/lesson.php [3 ตลาคม 2552] สมพบ จตประไพ.2541.คาแนะนาการใชวคซน (ออนไลน) สบคนจาก http://web.ku.ac.th/agri/vaccine/index.html