1–26 სტრ., 2r

პატიოსანნო და დიდებულნო ქართველნო: ჟამთა ვი

თარებ[.]ისაგან ქართლის ცხოვრება განყუნილიყო. რო

მელიმე მწერალთა მიერ და რომელიმე ჟამთა ვითარე

ბისაგან არღარა წერებულიყო ხ~ მეხუთემან ვახტანგმან მ

ემან ლეონისამან, და ძმისწულმან სახელოვანის გიორგი

სამან შეკრიბნა მეცნიერნი კაცნი და მოიხუნა საცრამ

ქართლოის ცხოვრება პოვნა: დაკუალად გუჯარნი მც

ხეთისანი, გელათისანი და მრავალთა ეკლესიათა და დიდებუ

ლთანი და შეამოწმეს, რომელი განყუნილყო განმართ

ლეს: და სხუანიცა წერილნი მოიხუნეს, რომელიმე სომეხ

თა. და სპარსთა ცხოვრებისაგან გამოიხუნეს დაესრეთ აღ

წერეს:–

სათნო უჩნდა სიბრძნით შემოქმედსა მას, ღთისა და უფლისა ჩვენისა

რათა შექმნას სოფელი ესე მრავლისა სიბრძნისა მისითა და აურ

აცხელისა სახიერებისა მისისათა: არა არსებისაგან არსებად მო[..]ყუანებ

ად ამისად, და ვ~ა იტყუიან ღ~თის მეტყუელნი ეკლესისანი ვითარმედ მხოლო

დ სიტყუათა ოდენ თქუა დაყოველივე იქმნა: და ვ~ა სამე[..]თცა იგი

დავით იტყუის. რ ~ მან თქუა და იქმნა: დათავადმან ამცნო დად

აებადნეს დაშექმნა რათა იყოფოდეს ვიდრე აღსასრულამდე

სოფლისა ამის. ხ~ არა რასაგან მოყუანება[დ] ამთ ყოველთავე რად

ენცა რა არსებად მოიყუან რ~თნ, ესრეთ გულის ჵმა იყოფების

ხ~ თჴნიერ ყოფისა ერთისაცა ნივთსა წინასწარ გამზადებუ

ლისა, დათჴნიერ რაოდენობისა ჟამისა, მამამან ნებითა ძისა მ

[...]ათა დათანა ყოფითა სულისა წმინდისათა შეიქმნა სოფელი ე

[......] ამისთჴს გალობს ეკლესიაცა და იტყუის რომელმან ა [..]

1-26 სტრ., 2v

არ არსასგან არსებად მოიყუანე ყოველივე , სიტ

ყუითა აღმშენებელო და სულითა აღმასრულებელო:

მეფეო ყოვლისა მპყრობელო სიყუარულისა შე

ნსა ზედან და დამამტკიცე მე: ხ~ მოსეცა იგი ამას გვე

ტყუის ექვსთა დღეთა შინა პირველთა შესვლათა

დასაბამდ ქმნა ღთ~ნ ცადა ქუეყანა, ხ~ დასაბამსა მას სიყტუა შემოკლებულად,

დიდიცა იგი ბასილი იტ

ყუის მრავალ დავევრ რიცხვეულად ელენთა მიმ

ართ თუ რად გულისხმა იყოფების დასაბამი იგი ხ~

ჩვენ მიერ ესრეთ არა გულის ჵმა იყოფების, ვ~ა

გულისხმა ჰყოფინ ელენნი, იგინი დასაბამსა რასმე

არამედ ესრეთ იყტუის დასაბამითა დაძალითა რომე

ლიცა აქვნდა ღთს~ა მით შექმნა სოფელი ესე, და

ყოველთა მიერ გულის ჵმა იყოფების ესრეთ ხ~

უკუეთუ სთქვა ოდესმე ესრეთ რ~ კაცსა ერთსა ა

ქეს დასაბამი დამეყსეულად შეისწავე ესეცა რ:~ უფლ

ებს და მთავრეობს ხ~ ამის გამოეწოდებიან მეფენი და

მთავარნი: რ~ სუფევენ დამთავრობენ ხ~ ესრეთ

ჯერ არს დასაბამად თქმად ვ~ა ვსთქუათ ძალი

და ჵელმწიფება დაუფლება რომელნიცა აქუნდა

მას ყოვლად ძლიერსა ღთი~სა დამამისა მით ქმნა ცად

აქუეყანა. ხ~ დღესა მას პირველსა ქმნა ანგელოზნი

დაყოველივე უფლებანი ზეცისათანი: ვ~ა იტყუის ღთი~ს

მეტყუელი გრიგოლი რ~ ღთ~ნ დამამამან პირვე

ლად მოიგონაო ანგელოზნიო დაძალი ზეცათანი ხ~ მოგონება იგი სრულ ყოფა იყო

სიტყ[...]

1–26 სტრ., 3r

და აღსრულება სულით ურთ ხ~ შემდგომად ან

გელოზთა ქმნა ნათელი ვ~ა იტყუის მოსე და თქუა ღ

თ~ნ იყავნ ნათელი ხ~ თარგმანი ამისი ესრეთ

არს, ვ~დ თქუა მამამან ძისა თანა იქმენ ნათ

ელი არ~ა თუ მზესა მას უწოდს ნათლად, ა~დ ნა

თელი ერთი იგი რომელი მოაფრქუია ქუეყანათა ზ

ედა, და ნათელი იგი შ~დ შეკრიბა, დაშთადვა

დისკონსა მისსა თვისმე რომელი არს ჭურჭელი მ

ზისა და მთვარისა, დავარსკულთანი, ხ~ უკუეთუ ვინ

მე იტყოდის ამას რ~ მოსე იტყუისო, და თქვა ღ

თ~ნ იყავნ ნათელი და იქმნა ნათელი რ~ ამ

ის შ~დ იტყუის რ~ მეოთხეს დღესა ქმნა მნათობნი, შეისწავეთ რ~ ესრეთ გულის ჵმა

იყოფების ესე ვითარ

მედ პირველად ქმნა ღთ~ნ ნათელი ვ~ა ზემორე ვსთქუით

ყოველგან განფრქუეულად, დამაშინ ქმნა მნათობნიცა ი

იგინი ვ~ა ორნი რამე მნათობნი სასანთლენი, დაშეკრბ

ა ყოვლითურთ განფრქუეული ნათელი იგი. დაშთადვა ჭ

ურჭელთა მათშინა: ხ~ ამისთვისცა არა სახელსა ვსდ

ებთ მზესა დამთვარესა ნათლად ა~დ მნათობად, რამე არი

ან ჭურჭელნი რომელთაცა უპყრიეს ნათელნი

და დღესა მეორესა ქმნა სამყარონი ცისანი

ხ~ დღესა მესამესა უბრძან ღთ~ნ შეკრბად წყლთა მათ

შესაკრებელსა ერთსა, დაშეკრბეს ყოველივე იგი წყალნი შესაკრებელსა ერთსა,

დაეწოდა ზღვად, ხ~ დასაბამსა

მას ზღვა ესე გინა თუ წყალი ესე ტკბილი იყო, ვინათგა

ნ უკუე წყალი არს მდგომარე ადგილსა ერთსა ამისთვის მარ

1–26 სტრ., 3v

მართლიანყო: ხ~ ვ~ა აქ მლაშე არს ესე უწოდეთ ყოველთა რ~: მ

დინარენი წყარნი და ჯურღმულნი: ყოველნი რაოდენიცა არი

ან ტკბილ ზღვისა მიერ დიან, ვინათგან მოედინებიან ადგილთა ვი

წროთა დატკბებიან და არიან ტკბილ, დამიიღებენ კაცნი სასმელ

და ხ~ ოდეს შეკრბეს წყალნი იგინი შესაკრებელსა ერთსა და

მაშინ გამოჩნდა ქუეყანაცა ესე ხ~ რომელიცა პირველ უჩინო იყო ამ

ისთვიცა რ~ იყო უსამკაულო დაგანმზადებელ, ხ~ არა აქუნდა არც

ა ყუავილნი და არცა არცა ნერგნი, და არცა ნაყოფი რამე ამის

თჴს რ~ წყალსა მას აქვნდა დაფარულ, დამეყუსეულად უბრ

ძანა ქუეყანასა ამას ამოცენება მწვანილთა დათივათა აღმოსცე

ნდა და აღივსო ესე მრავლიფერითა, დაფერად ფერადითა მწვანივლ

ვანით, დაშეიმკო ფერად, დაშვენიერად, და აღმოეცენნეს ხენიცა

იგინი ნაყოფიერნი დაუნაყოფონი, დაზოგადნი ამათგანნი იყუნ

ეს ნაყოფითა დაუმრავლესნი ყოვლითა დასხვანი ფურცლითა

შვენიერითა, დაიყუევნეს სრულნი ნაყოფთა უტურფესითა,

ხ~ ესრეთ განვლო დღემან მესამემან: და დღესა მას მეოხესა ქ

მნა ღ~თნ ორნი იგი დიდნი მნათობნი მზედა მთოვარე, დამსგავს

ად მისსა ვარსკვლავნიცა, იგინი ცისანი და შეამკოცათა ესე დაგვი

რგვინოსან ყო ვ~ა მარგალიტი ფენილი დაოქრო ქსოვილ ფარჩა, ხ~

თითოეულთა მათგანთა ვარსკვლავთა აქუნდათ სხვა და სხვა ფერი:

და გამოჩნდა პირი იგი ცის უშვნიერესი დაუბრწყინვალესი: და

ყოველნივე იგინი მსახურებენ ბრძანებისა ებრ ღთის~ა მის

რომელმაცა უბრძანა მზესა ერთსა მას მნათობსა ჵემ

წიფებად დღისა ამისთვისცა რ~ მზისა მიერ იქმნების დღ

ე ესე ბრწინვალე: ხ~ მთვარესა დავარსკვლავთა უბრ

1–26 სტრ., 4r

ძანა ჵელმწიფებად ღამისად რათა ანათობენ ღამეს ამას ხ~ დღესა

მეოთხესა გარდმოვარდა ეოს ფოროსცა იგი რომელი იყო პირველ ანგელო

ზთა რ~ ღთისა მურიყო დადგინებულ მთავრად ანგელოზთა: ერ

თისა მის გუნდისა ანგელოზთასა: რომელმანცა ამპარტავნებითა თვისითა თქუა რ~

დადადგას საყდართა უკეთესად საყდართა მღთაებისათა:

და მეყუსეულად დაკნინ ოდენ განივლო დაგანიძრახა გონებასა შინა

მისსა შთავარდა ქვესკნელად სიღრმესა ჯოჯოხეთისათა: ხ~ ანგე

ლოზობისაგან იქმნა ეშმაკ და მისთანა გარდმოცვივდნენ ყოველ

ნივე კრებულნი მისნი: ხ~ რომელნიმე მათგანი მისწუთეს უფრსკულისა

ჯოჯოხეთისასა დარომელიმე დაშთა ქუეყა

ნათა ზედნ დაზოგნი წყალთა და სხვანი ჰაერთა შინა:

ხ~ ოდ

ესცა განეღო ცა იგი დაგარგამოცვივდენ ეშმაკნი იგინი მაშინ

შეკრბეს ყოველნივე ზეცისა იგი მჵედრობანი დამთავარი იგი

მჵედართა მიქაელ დადგა შორის მათსა და თქუა ვდგეთ კეთილად ვდგეთ შიშითა

ღთი~სათა: ხ~ ეშმაკთა მათგანი სადაცა იპოვა დადა

შთა აწცა მუნ არიან ვიდრე დღეინდელად დღედნდე დამეხუთესა მას დღეს

ა დასდვა მრძანება ღთ~ნ შორის წყალთასა გამოცენებად მჵეცთა მფრინვე

ლთა და ყოველთავე ნადირთა რაოდენნიცა არიან ზღუათა შინა და

ქმნაა თევზნიცა იგინი დამიანიჭა მათცა მადლი მიდი დაძალი

ნი რათა შობდენ და გამრავლდენ:. და შექმნა ღთ~ნ ფრინველნი ცისანი

წყალთაგან: და დღესა მეექვსესა უბრძანა ქუეყანასა და ყოველნიბე ო

თხ ფეჵნი მჵეცნი და ნადირნი პირუტყვნი თესლად თესლადნი და ყოველი

ნივე რაოდენიცა არიან ქუეყანასა ზედა: და შ~დ აკურთხნა ყოველნივე

იგინი, და თქუა აღორძინდით და განავსეთ ქვეყანა ესე

ეჰა დიდებულებასა მისსა სიბრძნისასა დაგამოუთქმელისა სიბრ

ძნისა მისისასა, რ~ ნადირნი დათვნი ვეშაპნი კარნი და პირუტ

1–26 სტრ., 4v

ყუნი, ხ~ რაოდენნიცა არიან სამსახურებად კაცთათვის, ხედავ ქველის მოქმედე

ბასა მისსა, სიბრძნ დაგულის ხმის ყოფასა, რ~ ექვსთა დღეთა შექმნ

ნა ესე ყოველივე რაოდენიცა არიან ხილულნი და უხილავნი ნა

თელი ცა ქუეყანა ზღვანი ნადირნი პირუტყუნი მზე მთვარე ვა

რსკულანი მთანი დაბორცვნი ველნი თევზნი ცხენნი

ყოველნივე ზღვისანი დაჵმელეთისანი: ხოლო სულისათვის მათ

ცხელთასა ესრეთ უწყოდეთ რ~ სამშვინველისა ქარისა მიერ

იქმნებიან ცხოელობისა მოძრაობისა სისხლისა მის ცხოელობის და

ქარისა ამოფრინავისა რომელი იგი ანაფორენს დაცხოელს ჰყოფს

დასული იგი რომელიცა მიეცემისთ მათ: იქნების ოთხთა მ

ათ ნივთთაგან ხ~ ოდესცა მოაკლდესთ: ცხოვრება მათი კლად

ოთხთავე მათ ნივთთაგან განილევია ცხოველი იგი: დაქმნა ღთნ ს

ამთხეცა იგი ედემისა აღმოსავლეთისა, დღესა ამას მეექვსესა შვენიერა

დ და კეთილ, და მუნ იყო ხეთაგან ყოველთა დანერგთაგან ნაყოფი

ერთი უტკბილესთა დაუსურნელესთა დაგანუძღომელთა დაუ

კუდავთა ხ~ მუნად გამოვიდნა: მდინარეცა იგი რომელიცა რწყევ

და სამოთხესა მას, ხ~ ოთხ ნაწილად მდინარე იგი და ე

რთსა მას ეწოდების ფისონ, რომელიცა მოვლის ქვეყანსა მას ეულატ

ისსა: ხ~ მუ არს ოქრო, და ოქრო ქუეყანისა მის კეთილარს ფრიად,

ხ~ გამოვალს მუნ ანთრაკიცა დაქუა იგი კაპოეტ, და მეორეს მას მდინა

რეს ეწოდების გეონ, ხ~ ესე მოვლის ყოველსა ქუეყანასა ეთიოპისსა, და

მესამესა მდინარესა ეწოდების ტიგროსი, დაშთამოვლის დიდისა ღელ

ვითა დაგრგვინვითა, დაგარემოვლის ქუეყანასა მას ასურასტანისსა, დამეოთხესა მას

მდინარესა ეწოდების ივფრატი დაგანვლის ბაბილოვანსა, დაგამო

ჰყარის თვლთა პატიოსანთა მრვლ სასყიდელისათა დაყოვლად შვენიერ

თა: ხ~ ჩვენ ესრეთ გვრწამს დავიტყუით, რ~ ღთ~ნ სიტყუითა სიბ

1–26 სტრ., 5r

რძნისა მისისათა დაძალითა მისითა შექმნა სოფელი ესე. დასრულდა სახიერ

ებითა სათნოებითა დასიყუარულსა მისისათა, წინასწარ ხედავს დასწყალობს მას:

ხ~იტყუის დავითცა იგი, სიტყუითა უფისათა ცანი დაემტკიცნენ დასულითა პ

ირისა მისისათა ყოველნი ძალნი მათნი: ხ~ ცანი რომელ არიან ანგე

ლოზნი. ჟამთა იგი სოფელი. ხ~ჟამთა იგი სოფელი და ქვემორე ესე სოფელი

ძემან ღთისმან სულისა წმიდისათა შექმნეს სოფელი ესე ნებითა მამისათა,

ხ~ ამისთვის ვინათგან ღთი თვით სახიერ არს ყოველივე რაოდენიცა ქმნა სა

ხიერ არიან, ამისთვის წინასწარ განიზრახვს დაეჵმარების და ყოველივე ბ

უნებანი ქმნულთა მათ თვისთა შეაერთა სოფელი ამას სახიერად, დაწესისაე

ბრ ბუნებათა მათ ქმნილთასა, ამისთვისცა რ~ა უწყოდეთ: თუ რასა იტყუის წ

ესი იგი ბუნებათა მათ თვითეულისა ქმნულთასა, ესე უწყოდეთ რ~ ღთ~ნ ოდეს

ცა შექმნნა სოფელი ესე განყო ოთხ ნივთეულად. დაოთხ ჟამეულად წე

ლიწადისა ოთხნი ნივთნი არიან, ქარი ცეცხლი მიწადაწყალი. დაოთ

ხ ჟამეულად ითქმიან გაზაფხულნი ზაფხული შემოდგომა და ზამთარი, და

ქმნა ესრეთ რ~ა წყალი იგი წესისაებრ თვისისა ვიდოდეს და არა აღერეოდეს

ცეცხლისა თანა, და არცა ცეცხლი ქარისათანა და არცა მიწა წყლისათანა,

ხ~ რათა არა იყუნენ წინა აღმდგომი ურთიერთისა თითოეულ ჰყოფენ ბუნებ

ისა ებრ მათისა ქუეყანასა რაოდენიცა ებრძანა ღთისა მიერ ყოფად ჰყოფ

დეს, დამსავსად იმისისა წყალიცა და ცეცხლიცა და ქარიცა იგი. დამსგავს

ად ოთხნიცა იგი ჟამდა დრონი თვითეული თვისისა ბუნებისა ებრ დაწესი

სა, დავითარცა განუწესა ღთ~ნ თვითეულსა მათგანსა, ხ~ გაზაფხული ი

გი რ~ა აღმოაცენებდეს და გამიღებდეს ყუავილთა და ნაყოფთა დამკასა შუა ზა

ფხულსა დრომან შემიყუანონ დამწიფოს დასრულყოს ყოველივე ნა

ყოფნი, დაშემოდგომამნ რ~ა მისთვლოს დამოიკრიბოს ყოველივე: და

ზამთარმან რ~ა მოიწყოს დაგანაცოცხლოს ვიდრემდის მიწიოს გაზაფხუ

ლი იგი დაკულად აღმოსცენდენ დანაყოფიერ იქმნენ ყოველნივე, ესე უწყოდე[თ]

1–26 სტრ., 5v

რ~გაზაფხული დაიწყების: ი~ზ თებერვლიდამ ვიდრე: ი~ზ მაისამდი: ხ~ შუა

ზაფხული დაიწყების: ი~ჲ: მაისითგან ვიდრე ი~დ: აგვისტომდის: და შემ

დგომად დაიწყების: ი~ვ: აგვისტოდამე დადასრულდება:. ი~გ: ნოემბერ

სა ზამთარი:, ი~დ: ნოემბრიდამ დაიწყების ვიდრე თექვსმეტ თებერ

ვლამდის, ხ~ სხვანი სხვარიგად სცვალებენ და იტყუიან: რომელნი

მე ვარსკულავთა მრიცხველთაგანი, დათვითეულისა ქუეყნის მოწესენი.,

ხ~ თქუა ღთ~ნ იყუნ ნათელი დაიქმნა ნათელი და თქვა იქმენ: სამყარო

ნი, დაიქმნა სამყარონი, დათქუა იქმენ წყალი და იქმნა ესრეთ.,

დათქუა აღმოსცენდინ ქუეყანა დაიქმნა ესრეთ., დათქვა იქმნენ მანათობ

ნი დაიქმნა ესრეთ:, დათქუა გამოეცით წყალთა ცხოველნი და იქმნა ეს

რეთ:, დათქუა აღმოაცენე ქუეყანამან სული ცხოველი, თესლად თესლად და

იქმნა ესენი. რომელიცა ქმნა ღთნ., ხ~ სიტყუითა ოდენ თქუა და

იქმნა: და არათუ წინასწარ განემზადებიან გინათუ აქუნდა წინასწარ გ

ანზრახულად, ა~დ ოდესცა თქუა იქმნეს ყოველივე ესრეთ მეყვსეულად

ხ~ კაცი იგი წინასწარ განზრახულად ითქმის ვიდრემდის შეიქმნოდა კაც

სა მას აქვნდა განძრახულად წინასწ გონებისა მისისა რ~ა შექმ

ნას კაცი იგი ვინათგან უპატიოსნეს არს, ყოველთავე ხ~ ოდესაც აღასრ

ულა საქმენი ესენი:. მაშინღა: თქუა ვაქმნეთ კაცი ხატათ, დამსგავსად

ჩვენდა, და რთუ ლიტონი დამძიმე მიწა მოიღო უფალმანდა შექმნა

კაცი იგი ვ~ა ნადირნი დამფრინველი ქუეყნისანი იქმნეს მიწსა მის

გან მძიმისა, ა~დ შექმნა კაცი მიწისა სუბუქისა რომელ არ

ს უწმიდესისა ქუეყანისა მისგან, დაოთხთა მათთაგან ნივთთა, ცეცხლის ნედლისა

გრილისადა ჵმელისა., ცეცხლისაგან, ქარისაგან, წყლისაგან, და

მიწისაგან, ხ~ სისხლი ვინათგან მჵერვლე არს, ქარისა მისგან იქ

ნების, და ფ[..]ლეღმ[.]ა ვ~ა გრილი წყლისა მისგან იქმნების:,

დანაღველი იგი ვ~ა ჵმელ ას მიწისა მისგან იქმნების, და ყუითელი

1–26 სტრ., 6r

იგი ზაფრა ცეცხლისა მისგან იქმნების, აწ შექმნა ღთ~ნ კაცი ხა

ტად დამსგავსად მისად, დაოდესაც შექმნა იგი:. დაშთაბერა მას ს

ულიცა იგი ცხოველი პირსა მისსა დაიქმნა კაცი იგი, სულად ცხ

ოელად., ხ~ სული იგი კაცისა ვინათგან სამღთო შთაბერულარს ღ

თისა მიერ მიემსგავსების ღთისა:. არა თუ ბუნებითა ა~დ მიმგზავ

სებითა, ხ~ აწე ამისთვისცა არს სული იგი უხილავი დაგამოუძიებელი

და მიუთხრობელი, დამონიად გულის ჵმის საყოფელი: და არავისგან ა

რა გულის ხმა იყოფების თუ რა არს სული იგი კაცისა შეუპყ

რობელი არს რომელიცა არა შეიპყრობის არავისგან:, დაწა

რუალი არს რომელიცა არაოდეს., ხ~ ვინათგან თვით

ღთ~ი შემქმნელი არს ყოველთა., და კაცთა იგი მოქმედნი ვინათგან მშობელი არს

კაცი ერთი მეორისა ჰყოფს ჵელოვანებათა დასიტყუითა განაგებს

ყოველსავე:, აღაშენებს ციხეთა ქალაქთა დაბათა, ვენაჵსა, დანერგუას

ხეთა, დასმოთხეთა შეამკობს, წისქვილთა აღაბრუნებს, დახომალდთა შეკარა

ვს:, და ასაქმებს., დასხვანი რაოდენიცა ჵელოვნება და განგებულება

ჩანან ქუეანასა მას, ხ~ ესენი ყოველნივე იქმნებიან სულისა მის მთა

ვრებისაგან., დამთავრობა ბუნებისა მის კაცისა., დაესე არს ხატება ღთსა:

ხ~ესე ოდენი რაოდენიცა აქუს ღთ~სა., გინა თუ უხილაობა, ანუ თუ მიუწ

დომლობა, გამოუთქმელობა: შეუხებლობა, წარუალობა, დაუკუდავება:, თვით ბუნ

ებით აქეს მას:. ხ~ სულსა მას კაცისსა მიმადლებულად აქვს ესე ყოველივე

ღთი~სა მიერ და ამის გამო ეწოდების კაცსა ხატი ღთისა: ხ~ არათუ ბუნე

ბითა, ხ~ ბუნებრივ იგი ხატი ღთისა არს ძე დასიტყუა იგი ღთისა. შეუ

ცვალებელი ხატი იგი მამისა., ხ~ ამის გამო ითქმის სულისა მისთვის

1–26 სტრ., 6v

აქუს მსგავსება ღთსა მიმადლებულად, ხ~ აწ ვთქვათ ამისთვისცა ვქმნათ

ო კაციო ხატად დამსგავსად ჩვენდაო, რად გულის ჵმა იყოფების ესე., ვ~ა სა

მღთო იგი მიტროფანე იტყუის სამებიანსა შინა; რათა გამოუცხადო კა

ცთ, ერთ ღთაებისა შენისა სამ ბრწყინვალება; პირველად შექმენ კაცი

დახატებისა შენისა მსგავსად გამოხატე იგი; დამიეც მას გონება, სიტყუა,

დასული, ვ~ა კაცთ მოყუარემან: ხ~ ვ~ა უწოდთ, მამისა მას გონებ

ად, დაძესა სიტყუად, დასულსა წმიდასა სულად, ხ~სამნი არიან სახითა,

და ძალითა და ღთაებითა ერთ; და სამთა ამთ მიერ განუშორებელად, უ

რთი ერთისაგან შექმნა კაციცა იგი ხატად თვისად. რათა შემძლებელ ვიქმნეთ

გულისხმის ყოფასა მას თუ ვითარ შესაძლებელარს, სამპი

რება იგი ღთაებისა განუშორებელად, დაქმნა კაცი დამისცა მას, გონება

სიტყუა და სული: რომელნიცა სამნივე ესენი არიან კაცთა შორის: ხ~ ერ

თი იგი ძალსა შინა რ~ არიან ესენი ერთი მეორისაგან – განუშორე

ბელად; ხ~ გონება იგი არა ოდეს განეშორების გონებისა მისგან,

და არცა ჵმა იგი სიტყუისა მისგან დაგონებისა, ხ~ ჵმასა მას იტყუი

ს სულად წმინდად:, დავ~ა გესმათ ჵმა იგი კაცისა და მეყუსეულად გულის ჵმა ყ

ავით სიტყუასაცა და გონებასცა მას და ვ~ა წმიდათა მათ მამათა სახელსდ

ვეს, მამა ძედა სული წმინდა, ხ~ გონება სიტყუა და სული, და კუალად იტყუის

სამებებიანსა შინა ბუნებად უშობელად ღთისა მეტყუელთა ქადაგეს მამა ხ~ სიტყუა

თანა დაუსაბამოდ ძედ: დასული წმინდა თანა მოსაყდრე, რომელმან ქალწ

ულისა საშოსა განჵორციელება შემზადა: ხ~ სიტყუა იგი რომელ თქუა, ვითარ

მედ შეუქმნათ კაცი ხატად ჩვენდა არა რასა იტყუის სხვასა გარნა ამისსა, ხ~ მ

ამამან თქუა ძისა მიმართ დასულსა წმინდისა ვიქმნეთ კაცი ჩვენ ერთ ღ

თაებამან დასამთჴითებამან, რათა იყოს ხატად დამსგავსად ჩვენდა; რომელსაცა

აქუნდეს გონება, სიტყუა და სული რომელიცა გამოხატვნ მამასა, რომელსა ეწოდების

1–26 სტრ., 7r

გონება; დაძესა მას რომელსაცა ეწოდების სიტყუა, დასულსა მა

ს, რომელსაცა სახელ ედების სულად წმინდად: და ვ~ა ერთსა კაცსა შო

რის არიან ესენი სამნი, დაკაცი იგი ერთარს, ხ~ესრეთ არს

ღთისა თანაცა და სამ თვითება დაერთ ღთაება განუყოფელი; და ვ~ა

შექმნა ღთ~ნ კაცი ჵორციელად დასულიერად, შთაუდვა სული რათა აფრ

ფინდეს დაცხოველ იყოს., დამისცა მას თავის უფლებაცა, რათა იყოს

თავის უფალ, ვ~ა თვით ღ~თი არს თავის უფალ: და არავინ არს ჵელ

მწიფედ მისა, და არცავის ჵელ ეწიფების მის ზედან: ეგრეთვე გო

ნებისაცა მის კაცისა არავის არს ჵელმწიფე ხ~ დასაბამსა მ

ას ღთნ კაცი იგი ჵელმწიფებ მისსა ზედან მიუშვა და არა ჵებ

ულყო ჵელმწიფებისა მისსა [...] ან ხ~ არცა ურჩობისათვის მის

ოდესაცა გარდაჵდა მცნებასა მისსა, ა~დ მიუშვა ნებასა მისსა

ზედან დაარს ჵელმწიფე, ესე იგი არს თჴთოეულმან კაცთაგანმან

გინათუ კეთილი შეიყუაროს გინათუ ბოროტი, და აწ მისჴს უფალი

ცა იტყუის რომელსა უნდეს შემდგომად ჩემსა, უარყავნ თავი

თვისი ესე იგი არს კ~დ არცავის ძალს უყოფო და არცავის ვესწ

რაფებო: ა~დ რომელსა უნდეს ნებსით თვისით მოვიდეს ჩემდა

ო: ხ~ ღთნ დადგინა იგი სამოთხესა შინა რათა იყოს იგი დასცვიდეს

სამოთხესა მას: დასდვა სახელი მისი ადამ და ვინათგან ოთხი კუთხე

არს ქუეყანისა აღმოსავლეთი დასავლეთი სამხრეთი და ჩრდილოეთი დაამისთვისცა

სახელს დვა სახელი ესე ხ~ პირველი ანი აღმოსა

ვლეთათ ითქმის და დონი დასავლეთად და მეორე ანი ჩრდი

ლოეთად და მანი სამჵრეთად: ხ~ შეისწავების სხვა რიგადაცა

სახელი ესე რ~ ებრაულად ადამ, და ადამან ქუეყანასა ეწოდების და აწ

1–26 სტრ., 7v

ვინათგან მიწითგან იყო გამოსული . ამისთვი სახელედვა ადამ:

დაიყოდღეიგი მეექვსე ოდესცა იქმნა კაცი: და ვ~ა ზემორე

ვთქვათ, დღესა ამას სრულ იქმნა შესაქმისა იგი ყოვლისავე რა

ოდენიცა შექმნა ღთ~ნ: ხ~ დღესა მას მეშვიდესა განისვენა

ყოველთაგან საქმეთა მისთა რაოდენთაცა იწყო და აკურთხა

დღე იგი მეშვიდე დაწმინდაყო ამისთვის რ~ დღესა ამა

ა სრულყო საქმენი მისნი რაოდენიცა

სათნო უჩნდა ქმნად

და ვ~ა იტყუის მოსეცა: ხ~ დღე იგი მეშვიდე რომელარს შა

ბათი განისვენაო ღთ~ნ ყოველთაგან საქმეთა მისთაგან: ხ~

შაბათ ელენურად დაცხრობას ეწოდების: და მისთვის სათნო უ

ჩნდა რ~ ვიდრე განჵორციელდეს პატივცემულყო დღე იგი

შაბათისა, ხ~ აწ განგებითა განჵორციელებისა ძისა დასიტ

ყუისა ღთის~ა ჩვენისა უფლისა იესოს ქრისტესისა თანა გვა

ჩვენ ქრისტიანეთა რომელნიცა ვართ ძენი მისნი

მიმადლბულად პატივს ვსცემდით დავდღესასწაულებდით

აღდგომასა დღესა კუირიაკესა: რომელსაც შინა აღასრულნა

უფალმან ჩვენმან იესო ქრისტემან ყოველნივე განგებუ

ლებანი მისნი:, რომელსაცა სათნო უჩნდა ცხოვრებად

კაცისა დადღესა ამას კვირიაკესა აღდგა მკუდრეთით, დაგანის

ვენა ყოველთაგან საქმეთა მისთა რომლისა თვისცა მოვი

და განგებულებისა მისისა განჵორციელებისა: რათა განახლო

ს სულიერად სოფელი ესე დაწმინდა ყოესე მისისა განგებულ

ებისა განჵორციელებითა დაგანათავისუფლა . ქმნული ჵე

ლთა მისთა კერპთა მსახურების მისგან დაჵელთაგან ეშმაკისათა და

1–26 სტრ., 8r

უხრწნელ ყო კაცობრიული ჵორცი ესე, რომელიცა აღიყუანა ზეცად

და დაჯდა მით მარჯვენით ღვთისა და მამისა. და ამისთვის ჯერ

არს ჩვენ ქრისტიანეთა მიერ, რათა დავიცვათ და პატივსცეთ

კუირიაკესა ყოვლითავე პატივითა და კრძალულებითა, არათუ მ

ხ~დ ჵორციელად; ა~დ სულიერადცა ფსალმუნითა გალობითა

და ქებითა, და ნუ შევამკობთ მხ~დ ჵორცთა და სისხლთა ჩვენთა, ა~დ

პირველად შევამკნეთ სული ჩვენი კეთილისა საქმითა და სიწმი

ნდითა, ვილხენდეთ, და განვეკრძალნეთ, რათა არა ვცოდეთ, და არცა

რამე უჭერნი საქმენი ბოროტნი ვქმნეთ. და ნურცარა ოდეს

მე, ვიდრემდის წარვიდოდეთ ეკლესიათა და ვისმენდეთ წირვა

თა. ვსჭამდეთ და ვსმიდეთ რასმე და ესრეთ არღარა ეწოდ

ების, რათა წმიდა ვყოფთ დღესა მას კვირიაკესა და ვ~ა გვიბრძანე

ბს წმინდანი იგი მამანიც ნამდვილვე და ღ~თიცა მათ მიერ, ხ~ გარნა

დღეს იგი კვირიაკესა თვით წმიდავე არს თავით თვისით, ა~დ

სათნო არს ესრეთ ღვთისა, რათა ჩვენ კაცნი ესენი, რომელთა

ცა გვაქვს სახელი ქრისტესი. და აღმოვიშვენით წმინდისა ნათლის

ღებისა მიერ, ხ~ აღდგომაცა უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესი

დავიცვათ და წმიდა ვყოთ პირველად სულნი და ჵორცნი ჩვენნი, და

მაშინ გალობითა სულიერითა, ფსალმუნითა და ქებითა წმინდა ვყ

ოთ დღე იგი კვირიაკისა სადიდებლად მკვდრეთით აღდნომილისა დღეს

ა ამას ქრისტესღთისა ჩვენისასა. ხ~ არა თუ მარტოდ კვირიაკეთა დღ

ეთაპატივს ცემდეთ, ა~დ ყოვეკთავე საუფლოთა დღეთა ღვთის მშობ

ლისა და წმინდათა მოციქულთასა და სხვათა ყოველთა მოწამეთა და წმ

იდათა, რომელთა ღვაწლითა და სისხლითა მათითა წმეს სარწმუნოე

ბა ესე ჩვენი. ხ~ აწ არიან მავედრებელად ჩვენდა წინაშე ღთი~სა.

1–26 სტრ., 8v

ხ~ აწ არიან მავედრებელად ჩვენდა წინაშე ღთი~სა: ხ~ აწ მოვეგოთ პ

ირველსავე სიტყვათა ჩვენთა კაცისა მისთვის. ხ~ კაცი იგი იყო საკვი

რველი და საშინელი საქმე ღვთისა და უყვარდა იგი ფრიად. ამის

თვისცა დიდებითა და პატივითა გვირგვინოსან ჰყო იგი. და ვ~ა იტყუის სამღ

თოცა იგი დავით და დაადგინე იგი ქმნულსა ჵელთა შენთასა. კ~დ მე

ფედ და ჵელმწიფედ ყო ღ~თნ კაცი იგი ყოველთავე ქმნილთა ხელთა მი

სთა და ყოველივე დაუმორჩილა ქვეშე ფერჵთა მისთა. ესე იგი არს

რომელმან ყოველნივე ქმნულნი მისნი დაიმონნა ღ~თნ კაცსა

მას ვ~ა მონანი რამე და ყოველნივე ნადირნი რჩომანი ოთხ ფე

ჵნი და მფრინველნი, ესე ყოველნივე გარე ეხვევოდნენ ადამს და თაყიანის

სცემდენ მას, ვ~ა მეფესა დიდსა და ძრწოდნენ წინაშე მისსა, ვ~ა მო

ნანი სარწმუნონი მეუფისა მეფისაგან. ხ~ იგი საშინელთა დადაუ

მშვიდებელთა მათ ნადირთა ჵელითა მისითა შეიპყრობდა და დაი

ურვებდა და ჵელითა უსვამდა მათ ზედან, ვ~ა კრავთა, რომელ

თამე მშვიდთა და არა ეშინოდა მათგან. ხ~ ვინათ ვისერეთ არა ი

ყო ცოდვა სოფელსა ამას და არც გულსა კაცისასა. ხ~ სახელე

ბი რომელიც დასდვა მათ ადამ ცხოველთა მაშინ და აწ ვიდრე დღეი

ნდელად დღემდე: , კ~დ იგივე სახელი ედებიან მათ ყოველთავე,: და

ამის შემდგომად დასდვა დანკვირვება ღ~თნ დისა ადამს და დაიძინა აღმო

უღო ფერცხალი ერთი გვერდისა მისგან და განუღო ღ~თნ ადამს გ

ვერდი იგი, რომელიცა მოუდო მას ცოლად, და ვ~ა განიღვიძა ად

ამ და იხილა იგი, განიხარა ფრიად და თქუა: რამე თუ ესე არს ძვალი

ძვალთა ჩემთა და ჵორცი ჵორცთაგან ჩემთა და ამისთვის ეწოდოს

ცოლ, რ~ კაცისაგან იშვა და ამისთვისცა ჯერ არ

ს, რათა დაუტეოს კაცმან მამა დედა მისი და შეეყოს ცოლსა

1–26 სტრ., 9r

თვისსა და იყუნენ ერთ ჵორც. და იყუნენ ორნივე შიშვე

ლ ადამ და ცოლი მისი ევა და არა სირცხვილ უჩნდათ ში

შლოება მათი, რ~ იყუნენ შემოსილნი სამოსლითა საღმთო

თა ქსოვილითა და მადლი ღთ~ისა იყო მათ ზედან და აკუ

რთხნა იგინი ღ~თნ და რქუა: აღორძინდით და განმრავლდით და

განავსეთ ქუეყანა და უფლებდით მათ ზედან. ხ~ აწ ვინათ

გან კაცი იგი შექმნა ღ~თნ ხატად და მსგავსად მისდა არ

სიცა უმჯობეს და უდიდებულესი ქმნული ღ~თისა,

სხვათა ყოველივე ქმნულთა მისთა, რაოდენიცა ქმნა, და

მთავრადცა იგივე დაადგინა მათ ზედან, ვინათგან შ

ექმნა უკანასკნელი კაცი იგი სხვათა ყოველთავე ქმნ

ულთა მისთა, რაოდენიცა ქმნა ღ~თნ, და ვ~ა მეფესა ერ

თსა, რომელსაცა ეგულვების წარსვლად დაბასა ე

რთსა, და იქმნებიან სამზადისი და განამზადებენ, შეამკობე

ნ და განიშვენებენ ადგილთა მათ, სადაცა ეგულების მისვლ

ად, რათა განისვენოს მეფემან მან მუნ. და ჰყოგენ სამყოფ

თა და საჵმართა მისთა ყოველთავე, რაოდენიცა ეხმარების

მას. და მაშინ მოვალს მეუფეცა იგი და ჰპოებს ყოველთავე

განმზადებულად და განისვენებს მუნ ესრეთ. ესრეთ იქმნა კაც

ისა მისთვისცა პირველად იზრუნ ღ~თნ განსასვენე

ბელისა მისთვის და ყო სამყოფელი მისი და ყოველი

ვე საჵმარი მისი, რომელ არს სოფელი ესე, და

მერმე შექმნა კაცი იგი. ხ~ ვინათგა ღმრთმან ვ~ა შ

ექმნა კაცი ქუეყანისაგან, რომლისათვის არა შექმ

ნა დედაკაციცა იგი ქუეყანისა მისგან, ა~დ გამოიყუანა

გვერდისაგან მისისა; ამისთვის რათა არა აქვნდეს კა

1–26 სტრ., 9v

ცთა მიზეზი და იტყოდიან სხვა იყო მიწა და კაცისა და სხვა დედაკა

ცისა მის. და უმჯობესი იყო მიწა იგი კაცისა, რომლითაცა შ

ექმნა ადამ. ხ~ ამისთვისც არიან კაცნი უმჯობესნი და უწარ

ჩინებულესნი დღეთა მათ. ხ~ ღ~თნ მან ვ~ა სიბრნითა შემოქმედმან

ყოველივე, რაოდენიცა ქმნა, სიბრძნითა და რათა არა იყოს კაცთა შო

რის სიტყუანი წინააღმდეგობისანი. ხ~ შექმნა კაცი იგი, და გამოიღო

დედაკაცი და ამცნო გვერდისა მისგან. და ოდესცა შექმნა ღ~თნ

კაცი და დედაკაცი და ამცნო მათ მცნება საშინელი და ჰქუა მა

თ: ჶი ნათესავნო და მოქალაქენო სამოთხისანო, ამთ ყოველთავე რ

ომელთაცა ხედავთ ხეთა ნაყოფთა ნერგთა, და ყოველთავე კეთი

ლთა ქუეყნისათა, თქუენთვის ვქმნეთ. ხ~ ყოველთაგან სჭამდეთ დაი

შვებდეთ დაუბრკოლებლად; და ხისა მისგან ცნობადისა, რომელ არ

ს შორის სამოთხისა ნუ განჰყოფთ მას ზედან ჵელთა თქუენთა, რ~

მავნებელ არს თქუენად იგი, და ეკრძალენით მისგან, და ნურცა მი

ეახლებით და ნურცა მიხედავთ, ხ~ უკეთუ გენებოსთ და განიზ

რახოთ განყოფად მას ზედან ჵელნი თქუენნი და ნურცა დამოღებად

მისდა და ჭამად. ესე უწყოდეთ, რ~ მოატყუებთ რისხვასა დიდსა თა

ვსა თქუენსა, რომელიცა არღარა განიკურნების არცა ერთი

თა სამკურნალოთა რითმე. ხ~ პატივისა დიდისა, რომელიცა აწ გაქ

უთ, ნაცვლად ამისსა იქმნებით მონანი და უკანასკნელ სიკვდი

ლისაცა მოჰკვდები. ხ~ ნაყოფი ესე მწარე არს და სასიკვდინე თ

ქვენთვის. ხ~ უკეთუ დაიცვნათ მცნებანი ესე ჩვენი და არა გან

ჰყოთ ჵელნი თქუენნი მას ზედან, აროდესმცა უფლებდეს სიკუ

დილი თქუენ ზედან, და არცა სხვა რამე მწარე, ა~დ იყუნ

ეთ უკუდავ, ვ~ა გაქმენ უკუდავ. ხ~ ვ~ა ისმინა ადამ და ცოლმან

მისმან მცნება ასე და ვედრება ღვთისა მიერ, შეძრწ

1–26 სტრ., 10r

უნდეს და შე[ე]შინათ შიშითა დიდითა და ვ~ა სამღთოსა ბრძნებისა

გან და ხე იგი საძულველი იყო მათდა ფრიად, რ~ მას არცა

თუ ოდენ მიხედვიდეს, ა~დ ივლტოდეს შორად მისგან. ხ~ ადამ

ცოლსა მისსა უწოდა სახელად ევა, რომელი შეისწავების ცხოვრ

ებად. ხ~ ეშმაკმან იხილა ესე ოდენი ბრწყინვალება და

პატიოსნება პირველთა მამათა ჩუენთა, რ~ ვ~ა ანგელოზნი ღთი

სანი იქცევიან შორის სამოთხესა თვინიერ ერთისაცა ჭირი

სა მწუხარებისა და სულთქმისა და რუდუნებისა: და ვერღა

რა უძლო ხილვად ესე ოდენისა და დიდებისა და პატივისა მათისა

რომელიცა აქუნდათ, და შური იძია მათ ზედა ფრიად და

განიძრახა, რათა გამოაძოს სამოთხისაგან იგინი. ხ~ ეშმაკმან მა

ნ თვით ვერ იკადრა პირისპირ მისვლად ევასსა მასთანა, რ

ათა არა საცნაურ იქმნას მის მიერ და არა ყოს ნება მისი:

ხ~ აწ ესე ისმინეთ ჵელოვნებისა მისისა მანქანება, თუ ვითარ ჵე

ლყო უკეთურისა საქმისა მისისა აღსრულებად. ხ~ გველი იგი

უმეცნიერს იყო ყოველთავე პირუტყვთა ქუეყნისათა, დაშევიდა

მას შიგან ეშმაკ და გველი იგი არა თუ მუცლია ცორვიდა

ა~დ ზედ ამართვით არონინებდა ფერჵთა მისთა ზედან. და ვ~ა სხვანი ყ

ოველნივე ნადირნი და ესე შევიდა სამოთხედ და მუნ პოვა ევა,

და დაეუბნა მას გინა თუ მეტყუელ იქმნა მისდა სიტყუითა რათმე მ

ზაკვარითა და წამლიანითა, და პირველად ესჰკითხა მას, რასათვის თ

ქუა ღ~თნ თქუენ შორის არა ჭამად ნაყოფი სამოთხისა მის. ხ~ სახე

ლი ღთისა არცა ადამ და არცა ცოლმან მისმან უწოდეს: გა

რნა ეშმაკისა მის მიერ ისწავეს, ვინათგან ასმინა მათ სიტ

ყუა ესე თუ რა გიბრძანათ ღ~თნო. და ვ~ა ჰკითხა ეშმაკმან მან დედ

აკაცსა მას, თუ რა გითხრაო ღ~თნ ხ~ დედაკაცმან მან მიუგო

1–26 სტრ., 10v

მას და რქუა: ყოველთაგან ხეთა სამოთხისათა ვსჭამოთ ხ~ ხისა მისგ

ან ცნობადისა კეთილისა და ბოროტისა, რომელ არსო დანერგული შ~ს

სამოთხისა მისო, არა ვსჭამოთო, არცა ღა თუ მივეახლოთ მას, არცა და

ვიმჭიროთ ჵელითა ჩვნითა იგიო, რათა არა მოვუკვდეთ სიკვდილით,

გარდამჵდომითა მცნებათა მისსაო. ხ~ მიუგო გველმან მან დედაკა

ცსა მას და ჰრქუა: არა მოკუდეთ სიკუდილითა, ა~დ უწყოდა ღ~თნ, რ~ რომელსა

ჟამსა სჭამოთ ხისა მისგან, იქმნეთ ღმერთნი და სც

ნობდეთ კეთილსა და ბოროტსა და ამისთვის გამცნოთ თქუენ ღ

~თნ და გრქვთ: ეკრძალენით, რათა არა სჭამოთო და იქმენ თქვენცა

ვ~ა თვით იგი არს ღმერთი. და აწ ისმინე ჩემი და ჭამე შენ და მიე

ც ქმარსაცა შენსა, რათა ჭამოს მანცა და აგეხილნენ თვალ

ნი თქუენნი და სცნათ კეთილიცა და ბოროტიცა. ხ~ ვ~ა ესმა

დედაკაცსა მას სიტყუანი ესე, გარნა ენათგან ბრძენთა იყო იგი,

ა~დ წარეტაცა გონება და სიბრძნე იგი მისი, დიდებულებისა და

ღმერთყოფისა მისთვის, რომელიცა აღუთქვა ეშმაკმან მან მას. ხ~ ა

რც რად შერაცხნა სიტყვანი იგი არცაღა თუ განიკითხა გულსა შინა

მისსა, თუ რამე არიან სიტყუანი ესენი, რომელიცა მრქუა მე, ამი

სთვის რ~ არა უწყოდა კ~დ ეშმაკი არს პირსა გუელისსა, ხ~ სცთა

ესრეთ და მიისწრაფა ხისა მის ცნობადისა და იხილა იგი უშვენიერე

ს ყოველთა ხეთა მათ სამოთხისათა. და ესრეთ გოდებდა იგი, რ~ნაყოფი

ცა იგი ესე მის ოდენ ტკბილ არს, რაოდენიცა ხე იგი შვენიერ იყო,

და ნამდვილვე ჯერ არს ჩვენდა მღთვთად ყოფა სიტყვისა ებრ გველი

სა მის დაუწყებდა ჩვენდა კეთილისა და ბოროტისაცა: და იტყვიან რ

ომელიმე რ~ გველი

იგი დაეუბნაო ევასა მას კაცობრივითა სიტ

ყვითაო, და ვინეთგან ვოველნივე ცხოველნი იგინი მეტყუელ იყუნესო

კაცობრივისა ჵმითაო, ვიდრემდის გარდაჵდებოდა კაცი იგი

1–26 სტრ., 11r

მცნებასა ღთისასაო. და აწ ესე არა არს მართალ, რ~ ცხოველ

ნი იგინი მეტყუელ იყუნეს კაცობრივისა ჵმითაო, ხ~ გველი იგი თვით

არა მეტყუელ ექმნა ევასა მას, ა~დ ეშმაკი იგი, რომელიცა შ

ესრულ იყო პირსა მისსა და იქმნა გველი იგი პირი ეშმაკისა დაეს

რეთ დაეუბნა მას და აწ ესე უწოდეთ, რ~ მეტყველებისა ბუნებ

ა მხ~დ კაცთა აქვსთ, გონება, სიტყუა და ჵმა ამისათსათვის, რ~

არს ხატი ღთისა, და არა თუ ცხოელნი იგინი. ხ~ ცხოველთა მ

ათ არა უმეტყუელებად და არცა მეტყუელებენ, და არცა უ

ბრძაბიეს უფალსა მეტყუელებად მათდა. ხ~ გველი იგი ვინა

თგან იქმნა შესამოსელი და ეშმაკისა მის, დაიწყევ

ლა ღვთისა მიერ, ვ~ა გნებავსთ სმენად ქუემორე. ხ~ აქუნდა საწამ

ლავი გველსა მას პირსა მისისაგან, ვინათგან პირისა მისის

აგან მეტყუელ ექმნა ეშმაკი იგი ევასა მას და მოსწამლა იგი

სიტყვითა მით გესლიანითა. და მოიღო უკუდავებისა მის წილ მოკუდა

ება, და უხრწნელებისა მის წილ ხრწნილება. და ნათლისა მის

წილ ბნელი და მეუფობისა მის წილ ტყუეობა.არა თუ მარტო

იგი მოწამლა გუელმან მან ა~დ ყოველნივე ნათესავნი კაცთა

ნი. ხ~ ევამ ისმინა განზრახვა იგი გველისა მის და განყო ჵელი

მისი ხისა მის და მოიღო ნაყოფი მისი და ჭამა და მისცა ქმარსაცა

მისსა და ჭამა მანცა მის მიერ და ოდესაც ჭამეს მეყუსეულად

შიშველ იქმნეს სამღთოსა მის ქსოვილისა სამოსლისაგან ორნი

ვე ზოგად. და აღეხილნეს თვალნი მათნი და გულისხმა ყვნეს ში

შიშვნე მათი და სასჯელიცა, რომელი მიეჵადა ღთისა მი

ერ გარდაჵდომით მცნეათა მისთათა. და ესრეთ მოიღეს

ფურცელი ლეღვისა და შეიკერეს სამოსელად მათდა: და და

იფარეს სიშიშვლე მათ და სირცხვილი. ხ~ წმინდა

1–26 სტრ., 11v

ისიდორე პილისტოტი ესრეთ იტყუის იტ რათა ხე იგი ცნობადისაო

იყო ლეღვიო და ოდესაც იცნესო, თავნი მათნიო განშიშ

ვლებულად მუნად და მუნვედ მიიღესო ხისა მისგან ფურ

ცელიო და შეიკერნესო სამოსელიო და შეიმოსეს ჵორცნი მათნ

იო. ხ~ რომლისაგანაც ეუწყათ სირცხვილიო და სიშიშვლე მა

თიო მუნვე დაიფარეს იგი, და აწ სხვა რიგადაც გულის ხმა ი

ყოფების სიტყუა ესე სხუად რადმე და ვ~ა იტყუის ღთის მეტყუელიცა

იგი გრიგოლი, სადა პოესო მათ ნემსიო და ძაფიო და შეიკერნ

ეს ფურცელნიო რათა დაიფარნესო. და აწ ისმინეთ გონებაც

ა წერისა, თუ რად გულის ჵმა იყოფების. ხ~ ლეღვი იგი ორკერძ

ი არს, ნაყოფითა ტკბილ და ფურცლითა ზრქელ და ცოდვაცა იგი

მზგავსი მისი არს, რ~ ტკბილ არს პირად და მერმედ იქმნების

მწარედ, ზრქელ. ხ~ მსგავსად ამისსა ეუფლა ადამსაცა მას, ოდესაც

ა ჭამა ნაყოფი ხისა მის, ტკბილ უჩანდა მას და ოდესაც გულის ხმ

ა ყო, რ~ განშიშვლდა არა თუ სამოსლისა მისგან, ა~დ მადლისაგან

სამღთოსა. ხ~ მაშინ ეჩვენა მას მწარედა და ყოვლისავე სიმწარისად

უმწარესად, და მაშინღა მიითო ზრქელი ესე ჵორცი და მაცბიერი დამ

ძიმე. ხ~ აწ, რომელიცა გვაქუს და მსგავსად ამისა სიკვდილი

ცა იგი, რომელიცა იყო პირველად წვრილი და სუბუქი და უკუდავიმ რომელა

რს ჵორცი ესე. და ვ~ა ჭამეს აქმდე ევამ ხისა მისგან, მეყუ

სეულად ესმათ ჵმა უფლის და ღთისა წარვლიდა სამოთხედ მუხრ დადა

იმალნენ ადამ და ევა პირისაგა უფლისა შ~ს სამოთხესა და ჵმა უყო

ღ~თნ ადამს და რქუა მას ადამ სადა ხარ და სადა იმყოფები დამალ

ულ ვ~ა სირცხვილეული. უწყოდა ღ~თნ რომელი განიკითხავს გუ

ლთა და თირკმელთა, თუ სადა არს ადამ ა~დ რათა მისცეს მიზეზ

სიტყუისა მოგონებისა მისდა მიმართ ხ~ კაცთმოყუარესა ღ

1–26 სტრ., 12r

ღთ~სა მას სათნო უჩნდა რათა მოიზიდოს სინანულად იგი; ამისთვის უ

ჵმო მას ესრეთ ეჰა ვნებისა მის ჶი სასჯელი მიჵდისა მის.

ხ~ პირად ყოველთავე ძალითა მისათა ხედვიდა დიდებასა მას ღვთისასა თ

ვით ადამ იგი, და ისმინდა მან ჵმა იგი ღთისა ყოველითავე სი

ხარულითა მისითა მაშინ. ხ~ აწ ვინათგა იყო სასჯელ მიჵდ

ილი მიუგო შიშით და რქვა მას; მესმა ჵმისა შენისა წ

არუვლიდი სამოთხედ და დავიმალე, რ~ სიშველ ვარ.

ხ~ ღ~თნ მიუგო და რქუა მას: აჰა ესერ ხისა მისგან სჭამ

ე და არცა სურვილისა გულისა შენისასა ეწიე, აჰე ესე რა მც

ნებისა გარდამავლობაცა ჰქმენ, და საღმთოსა მისგანაცა მად

ლისაგან გარდამოვარდი მაშინ კ~დ მიუგო ღ~თნ მას და რ

ქვა: ხედაო ცოდვისა სირცხვილსა: ხედავა თუ ვითარ იქმენე ს

იშველ შენ ვინათგან გარდაჵედ მცნებასა ჩემსა და სჭამე ხი

სა მისგან, რომელიცა გაუწყე შენ არა ჭამად, და რასათვის არ

მიუგოთ ადამ ესრეთ, ვ~ა მონამან და არა რქვია მას რ~

გცოდე ღმერთო ჩემო დავაშავე შემოქმედო ჩემო და მოვტყუვდი

უფალო ჩემო, გცოდე და დარდავჵედ მცნებასა შენსა და ნებასა

და ამისთვის ვსტირი ვიგლოვ და მწუხარე ვარ ფრიად. ამის

თვის გევედრები შემიწყნარე კველად ურჩქმნილი ესე შენი. ხ~

არა თუ ესრეთ მიუგო, ა~დ კ~დ მიაგდო მიზეზი ღთისა ზედ

ან და რქუა მას ესრეთ. დედაკაცი რომელიცა მომეც მე ამხანა

გად მან მაცდუნაო. და მეყუსეულად საჩინო ყო მისდა რათა იგი ა

რ არს მცოდველი ა~დ ღმერთი იგი რომელმანცა მისცა მას

დედაკაცი იგი ამხანაგად. ხ~ ჰკითხა დედაკაცსა მას ღ~თნ და არ

ცა მან მიუგო ესრეთ, რათა გცოდეთო, ა~დ მიაგდო მიზეზი მანცა

გველსა ზედან, რ~ მან მაცდინაო და მაშინ დასწყევლაო

1–26 სტრ., 12v

ღ~თნ გველი იგი. მიუგო და რქუა მას ვინათგან შენ ქმენ საქმე ე

სეო, წყეულ იყავნ ქუეყანათა ზედა და აქამომდე ამართვით და ფერჵთა

შენთა ზედან ვლიდი და აწ მკერდითა და მუცლითა სცორვიდე დაიყ

ოს საზრდელად შენდა მიწა ყოველთა ჟამთა ცხოვრებისა შენი

სათა დავდვა მტერობა შორის შენსა და შორის დედაკაცისა ამის

და შორის ნათესავისა შენისა. ხ~ ამისთვის უკეთუ ოდესმე იხილოს

ვინმე გველი მიისწრაფის რათა მოკლას იგი. და იტყვიან რომელ

თა მკვლელთაგანი რ~ გველსა მას ოთხი ფერჵი აქუნდაო ვიდრე

მდის გარდაჵდებოდა მცნებასა მცნებასა ღთისას და შ~გ ოდესაც გ

არდაჵდა მცნებას ღთისასა და დაიწყევლა ღთისაგან იქმნა მცო

რავ მუცლითა მისითა გესლი იგი, რომელიცა აქუნდა შინაგან ა

წე პირსა შინა მისსა აქვს. და ესრეთ მიუგო დედაკაცსაცა

მას ვინადგან ისმინე სიტყუა გველისა მის და გარდაჵედ მც

ნებასა ჩემსა, განმრავლებით განმრავლენ მწუხარებანი

შენნი და სულთქმანი შენნი და სალმობითა შობდე შვილთა შ

ენთა ქრმისა შენისა მიმართ იყოს მიქცევა შენი და იგი

მთავრობდეს. და აწ, ხ~ ამისთვის დედაკაცი ოდესაც შობს აქვს

ფრიადი მწუხარებ წყევისა მის მიერ, რომელთაცა დასწ

ყევლა ღ~თნ. და გინა თუ მიიყრების სიცოცხლე მისი ვიდრე სი

კვდილამდე შობისა მისისა. მაშინ დაიწყევლა ადამიცა იგი: ვინა

თგან ისმინე სიტყვა ცოლისა შენისა უმჯობეს სიტყვისა ჩ

ემისაგან წყეულ იყოს ქუეყანი იგი საქმითაგან შენთა ჭირი

თა დამწუხარებითა შენითა იქმოდე ქუეყანასა ყოველთა დღე

თა ცხოვრებისა შენისათა. და სხვასა არა რას აღმოგიცენებდ

ეს, გარნა ეკალსა და კუროს თავსა: ხედავთა რ~ ეკალი და

კუროსთავი ჯერეთ მაშინა ქუეყანასა არღარა აქუნდა

1–26 სტრ., 13r

აღმოცენებულად ა~დ ოდესაც გარდაჵდა კაცი მცნებ

ასა ღთისასა, მაშინ აღმოუცენა და აღორძინდა რისხვისა მი

სთვის ურჩებისა. და კ~დ მიუგო მას და რქუა ესრეთ

რ~ პირისა ოფლისა შენისათა სჭამდე პურსა შენ

სა ვიდრემდის მიიქცე კ~დ მიწამდე, რომლისაგანცა

დაიბადე, რ~ მიწა ხარ და მიწადვე მიიქეც. ესე იგი არს

რათა ეუფლოს სიკვდილი მას და შეეცვალოს მიწადვე. და

მაშინ უქმნა მათ სამოსელი ტყავისა და შემოსა იგინი.

ხ~ საღმთოცა იგი გრიგოლი იტყვის ესრეთ: და შემოსა მათ სამო

სელი ტყავისაო. ვინა უწყის, თუ ჵორცისა ამის ცბიერისა

და მოკუდავისათვი იტყუის. ხ~ აწ ტყავისა იგი სამოსელი სხვას არ

ას მოასწავებდა გარნა ამისა რათა უკვდავებისა მის წილა

დ რომელიცა აქუნდა ადამს, მიიღოს მოკუდაება. ხ~ ტყავისა მ