dr. adnan yilmaz -...

HHİİPERKALSEMPERKALSEMİİ

Dr. Adnan YILMAZDr. Adnan YILMAZ

SSüüreyyapareyyapaşşaa GGööğğüüs Hastals Hastalııklarklarıı ve ve GGööğğüüs Cerrahisi E.A. Hastanesis Cerrahisi E.A. Hastanesi

ORGANLAR HORMONLAR

SİTOKİNLER ?DİĞER FAKTÖRLER ?

KALSİYUM DENGESİ

Mundy GR and Guise TA. Clin Chem 1999; 45: 1347-52.

Mundy GR and Guise TA. Clin Chem 1999; 45: 1347-52

KEMKEMİİKKRezorbsiyondaRezorbsiyonda artartışış

BBÖÖBREKBREKAtAtııllıımda azalmamda azalma

BABAĞĞIRSAKIRSAKEmilimde artEmilimde artışış

HİPERKALSEMİ

Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66

PTH: PTH: 1. 1. OsteoklastOsteoklast rezorbsiyonunurezorbsiyonunu arttarttıırrıır.r.2. B2. Bööbrekten kalsiyum brekten kalsiyum rezorbsiyonunurezorbsiyonunu ve ve

fosfat atfosfat atııllıımmıınnıı arttarttıırrıır.r.Kanda Kanda CaCa++ ++ ddüüzeyi artar, POzeyi artar, PO44 ddüüzeyi azalzeyi azalıırr

KalsitriolKalsitriol: : 1. Ba1. Bağığırsaktan rsaktan CaCa++++ve POve PO44 emilimini arttemilimini arttıırrıır.r.

Kanda Kanda CaCa++++ve POve PO44 ddüüzeyi artarzeyi artar

KalsitoninKalsitonin: : 1. 1. OsteoklastOsteoklast rezorbsiyonunurezorbsiyonunu azaltazaltıır.r.

2. B2. Bööbrekten kalsiyum ve fosfat atbrekten kalsiyum ve fosfat atııllıımmıınnııarttarttıırrıır.r.

Kanda Kanda CaCa++++ve POve PO44 ddüüzeyi azalzeyi azalıırr


Serum total kalsiyum dSerum total kalsiyum düüzeyizeyi88--10 mg/10 mg/dldl (2(2--2.5 2.5 mmolmmol/L)/L)

Serum iyonize kalsiyum dSerum iyonize kalsiyum düüzeyizeyi44--5.6 mg/5.6 mg/dldl (1(1--1.4 1.4 mmolmmol/L)/L)

Serum kalsiyum düzeyinin normal değerlerin üzerinde olması

HİPERKALSEMİ


HHİİPERKALSEMPERKALSEMİİ NEDENLERNEDENLERİİHiperparatiroidiHiperparatiroidi: : PrimerPrimer, Tersiyer, Tersiyer

MalignMalign HastalHastalııklarklar

Vitamin D iliVitamin D ilişşkili: kili: İİntoksikasyonntoksikasyon, , GranGranüülomatlomatöözzHastalHastalııklar, klar, HodgkinHodgkin LenfomaLenfoma

İİlalaççlar: lar: TiyazidlerTiyazidler, Lityum, , Lityum, TeofilinTeofilin, , VitVit A A intoksikasyonuintoksikasyonu

DiDiğğer Endokrin Bozukluklar: er Endokrin Bozukluklar: HipertiroidiHipertiroidi, Akromegali, , Akromegali, Adrenal Adrenal yetmyetm., ., FeokromositomaFeokromositoma

KonjenitalKonjenital: Ailevi : Ailevi hipokalsihipokalsiüürikrik hiperkalsemihiperkalsemi, , KonjenitalKonjenitallaktaz eksiklilaktaz eksikliğğii

DiDiğğer: er: İİmmobilizasyonmmobilizasyon, , MilkMilk--Alkali Sendromu, BAlkali Sendromu, Bööbrek brek YetmezliYetmezliğğii


> % 90

MALMALİİGN HGN HİİPERKALSEMPERKALSEMİİ

HiperkalsemilerinHiperkalsemilerin >> % 40% 40’’ıı malignmalign nedenlinedenli

MalignMalign hastalarhastalarıın % 10n % 10--3030’’unda geliunda gelişşir.ir.

ÇÇocukta socukta sııklklığıığı % 0.5% 0.5--11

KKööttüü prognozprognoz: Ortanca sa: Ortanca sağğ kalkalıım 30m 30--90 g90 güünn

Strewler GJ and Nissenson RA. West J Med 1990; 153: 635-40Halfdanarson TR et al. Mayo Clin Proc 2006; 81: 835-48.

MALMALİİGN HGN HİİPERKALSEMPERKALSEMİİ--ETETİİYOLOJYOLOJİİ

TTüümmöörr SSııklklııkk

AkciAkciğğerer % 35% 35

MemeMeme % 25% 25

HematolojikHematolojik % 14% 14

BaBaşş--boyunboyun % 6% 6

BBööbrekbrek % 3% 3

ProstatProstat % 3% 3

PrimerPrimer ?? % 7% 7

DiDiğğerer % 7% 7

Mundy GR and Martin TJ. Metabolism 1982; 31: 1247-77.

TTüümmöörr SSııklklııkk

AkciAkciğğerer 27.327.3

MemeMeme 25.725.7

MultiplMultipl MyelomMyelom 7.37.3

BaBaşş--boyunboyun 6.96.9

PrimerPrimer ?? 4.74.7

LLöösemisemi--LenfomaLenfoma 4.34.3

BBööbrekbrek 4.34.3

GastrointestinalGastrointestinal 4.14.1

Lang KJ. Cancer Nursing.1997; 684-91

MALMALİİGN HGN HİİPERKALSEMPERKALSEMİİ--PATOFPATOFİİZYOLOJZYOLOJİİ

HUMORAL: HUMORAL: ParathormonParathormon İİlilişşkili Protein(kili Protein(PTHrPPTHrP))

OSTEOLOSTEOLİİTTİİK K

PRPRİİMER HMER HİİPERPARATPERPARATİİROROİİDDİİ

Clines GA and Guise TA. Endocrine-Related Cancer 2005;12:549-83

HHİİPERKALSEMPERKALSEMİİ--RRİİSK FAKTSK FAKTÖÖRLERRLERİİ

İİmmobilizasyonmmobilizasyon

DehidratasyonDehidratasyon

BulantBulantıı--KusmaKusma--İşİştahstahsıızlzlııkk

TiyazidTiyazid grubu grubu didiüüretiklerretikler

HormonalHormonal tedaviler tedaviler

National Cancer Institute. www.cancer.gov

HHİİPERKALSEMPERKALSEMİİ--KLKLİİNNİİK BULGULARK BULGULAR

GastrointestinalGastrointestinal--AbdominalAbdominal

NNööromuskromusküülerler--PsikiyatrikPsikiyatrik

ÜÜrinerriner

KardiovaskKardiovasküülerler

KemikKemik

DiDiğğerer


GASTROGASTROİİNTESTNTESTİİNALNAL--ABDOMABDOMİİNALNAL

BulantBulantıı--kusmakusma

İşİştahstahsıızlzlıık, kilo kaybk, kilo kaybıı

KarKarıın an ağğrrııssıı

KabKabıızlzlııkk

PeptikPeptik üülserlser

PankreatitPankreatit


NNÖÖROMUSKROMUSKÜÜLERLER--PSPSİİKKİİYATRYATRİİKK

BaBaşş aağğrrııssııKas gKas güçüçssüüzlzlüüğğüüLetarjiLetarjiKonfKonfüüzyonzyonKoma, Koma, stuporstuporKonsantrasyon bozukluKonsantrasyon bozukluğğuuHafHafııza bozukluza bozukluğğuuHalHalüüsinasyonsinasyonKiKişşilik bozukluilik bozukluğğuuDeliryumDeliryum


ÜÜRRİİNERNER

PoliPoliüüriri

PolidipsiPolidipsi

NoktNoktüüriri

AsidozAsidoz

DehidratasyonDehidratasyon

GlikozGlikozüüriri

NefrolityazisNefrolityazis

NefrokalsinozisNefrokalsinozis


KARDKARDİİOVASKOVASKÜÜLERLER

HipertansiyonHipertansiyon

AritmilerAritmiler

EKGEKG’’de QT kde QT kıısalmassalmasıı

VaskVasküülerler kalsifikasyonkalsifikasyon


KEMKEMİİKK

AAğğrrıı

OsteoporozOsteoporoz

ArtritArtrit

DeformiteDeformite

FraktFraktüürr


DDİĞİĞERER

KaKaşışıntntıı

YumuYumuşşak doku kalsifikasyonuak doku kalsifikasyonu

KeratitKeratit

KonjunktivitKonjunktivit


LABORATUARLABORATUAR

Serum Serum CaCa++++

Serum Serum albuminalbumin

ElektrolitlerElektrolitler

ÜÜre ve re ve kreatininkreatinin

ALPALP

İİmmmmüünreaktifnreaktif PTHPTH

PTHrPPTHrP

CalcitriolCalcitriol

HİPERKALSEMİNİN ŞİDDETİ

8 (2) 10(2.5) 12(3) 14(3.5) 16(4)

4(1) 5.6(1.4) 8(2) 10(2.5) 12(3)

NORMAL

HAFİF

ORTA

ŞİDDETLİ

İyonize serum kalsiyum düzeyi mg/dl (mmol/L)

Total serum kalsiyum düzeyi mg/dl (mmol/L)

HHİİPERKALSEMPERKALSEMİİK KRK KRİİZZ

Serum kalsiyum dSerum kalsiyum düüzeyi zeyi >>14mg/14mg/dldl

(3.5 (3.5 mmolmmol/L) olup n/L) olup nöörolojik yakrolojik yakıınmalar nmalar

veya veya kardiakkardiak aritmi varsaaritmi varsa

Serum kalsiyum dSerum kalsiyum düüzeyi zeyi >>16mg/16mg/dldl

(4 (4 mmolmmol/L)/L)

www.jeffmann.net/NeuroGuidemaps/hypercalcemia.htm-30

HumoralHumoral MalignMalign HiperkalsemiHiperkalsemiYYüüksek serum ksek serum PTHrPPTHrPDDüüşşüük serum fosforuk serum fosforu

OsteolitikOsteolitik MalignMalign HiperkalsemiHiperkalsemiNormal serum Normal serum PTHrPPTHrPNormal serum fosforuNormal serum fosforu

Her ikisinde de PTH dHer ikisinde de PTH düüzeyi normal zeyi normal

TEDAVTEDAVİİ

HidrasyonHidrasyon

DiDiüüretikretik ((FurosemidFurosemid))

GlukokortikosteroidlerGlukokortikosteroidler

KalsitoninKalsitonin

BisfosfonatlarBisfosfonatlar

MitramisinMitramisin

GalliumGallium NitratNitrat

DiyalizDiyaliz

Özgüroğlu M. İç Hastalıklarında Aciller 2002; 29: 141-59.Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66

HHİİDRASYONDRASYON

GFH arttGFH arttıırrıır. r. CaCa++++ reabsorbsiyonunureabsorbsiyonunu azaltazaltıırr

Hafif Hafif hiperkalsemidehiperkalsemide oral oral hidrasyonhidrasyon

Orta ve Orta ve şşiddetli iddetli hiperkalsemidehiperkalsemide IVIV

Serum fizyolojik %0.9 2Serum fizyolojik %0.9 2--4L/g4L/güün 1n 1--3 g3 güün in iççinin

66--12 saat i12 saat iççinde inde CaCa++++ ddüüzeyini % 20zeyini % 20--40 azalt40 azaltıırr

Kalp YetmezliKalp Yetmezliğği varli varlığıığında dikkat edilmelinda dikkat edilmeli

Jibrin IM et al. Hospital Physician 2006; 29-35..Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66

DDİİÜÜRETRETİİKK--GLUKOKORTGLUKOKORTİİKOKOİİDLERDLERFurosemidFurosemid hidrasyonhidrasyon sasağğlandlandııktan sonra ktan sonra öönerilirnerilir

2020--40 mg IV kullan40 mg IV kullanııllıırr

DehidrasyonDehidrasyon ve ve hipopotasemihipopotasemi yapabiliryapabilir

GlukokortikoidlerGlukokortikoidler VitVit DD’’ninnin kalsitriolekalsitrioleddöönnüüşşüünnüümmüünnüü inhibeinhibe eder.eder.

Hematolojik Hematolojik malignitelerdemalignitelerde, , VitVit D D intoksikasyonundaintoksikasyonundave ve grangranüülomatlomatöözz patolojilerde kullanpatolojilerde kullanııllıırr

4040--60 mg/g60 mg/güün n prednizolonprednizolon

10 g10 güün in iççinde etki ginde etki göörrüülmez ise ilalmez ise ilaçç kesilirkesilir

Clines GA and Guise TA. Endocrine-Related Cancer 2005;12:549-83Jibrin IM et al. Hospital Physician 2006; 29-35.Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66

KALSKALSİİTONTONİİNN

Kemik Kemik rezorbsiyonunurezorbsiyonunu azaltazaltıır. r. Kalsiyumun Kalsiyumun üürinerriner klirensiniklirensini arttarttıırrıırrYan etkisi azdYan etkisi azdıırrEtkisi 2Etkisi 2--4 saatte ba4 saatte başşlar, 48. saatte lar, 48. saatte maksimum etki. maksimum etki. HipokalsemikHipokalsemik etkisi etkisi kkıısa ssa süürelireliKullanKullanıım dozu 2m dozu 2--8 8 IU/kg SC veya IM IU/kg SC veya IM 66--12 saat ara ile12 saat ara ileÖÖzellikle zellikle şşiddetli iddetli hiperkalsemidehiperkalsemidehidrasyonuhidrasyonu takiben ilk ilatakiben ilk ilaçç

Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66Jibrin IM et al. Hospital Physician 2006; 29-35.

BBİİSFOSFONATLARSFOSFONATLAR

ETİDRONAT:

Ardışık 3 gün 7.5 mg/kg IV infüzyon

% 30-40 olguda normokalsemi sağlar

Etkisi 48 saatte belirginleşir.

PAMİDRONAT:

60-90 mg IV infüzyon (3-4 haftada bir)

Olguların % 90’ında normokalsemi sağlar

Normokalsemiyi 4 günde sağlar.

Ortalama normokalsemi süresi 28 gündür.

Body JJ. Cancer 2000; 88: 3054-8.Coleman RE. Oncologist 2004; 9(suppl 4): 14-27.


KLODRONAT:KLODRONAT:GGüünde 1500 mg IV nde 1500 mg IV infinfüüzyonzyon, 5 g, 5 güün n 300mg/g300mg/güün n infinfüüzyonzyon kadar etkilikadar etkili2x400mg oral kaps2x400mg oral kapsüüllOlgularOlgularıın % 80n % 80’’inde inde normokalseminormokalsemisasağğlarlar% 29 olguda yan etki % 29 olguda yan etki

İİBANDRONAT:BANDRONAT:6 mg IV 6 mg IV infinfüüzyonzyon her 3her 3--4 haftada bir4 haftada birveya 50 mg/gveya 50 mg/güün oraln oral% 77 olguda % 77 olguda normokalseminormokalsemi



ZOLEDRONATZOLEDRONAT

4 mg/g4 mg/güün IV n IV infinfüüzyonzyon 33--4 haftada bir4 haftada bir

Maksimal etki 72 saat sonraMaksimal etki 72 saat sonra

EtkinliEtkinliğği yi yüüksek bir ajanksek bir ajan


BBİİSFOSFANATLARIN YAN ETKSFOSFANATLARIN YAN ETKİİLERLERİİ

GI sisteme ait yan etkilerGI sisteme ait yan etkiler

AteAteşş

MiyaljiMiyalji

AnemiAnemi

RenalRenal fonksiyonlarda bozulmafonksiyonlarda bozulma

OsteonekrozOsteonekroz

KC fonksiyonlarKC fonksiyonlarıında bozulmanda bozulma

HipokalsemiHipokalsemi

Gridelli C. Oncologist 2007; 12: 67-71McClung M. Arq Bras Endocrinol Metab 2006; 50: 735-44

MMİİTRAMTRAMİİSSİİNN

OsteoklastlarOsteoklastlar üüzerine zerine inhibeinhibe edici etki gedici etki göösterir. sterir. VitVit D ve D ve PTHPTH’’ıınn etkisini bloke eder.etkisini bloke eder.

Etkisi 24Etkisi 24--48 saatte ba48 saatte başşlar. 72lar. 72--96. saatte II. Doz 96. saatte II. Doz gerekebilir.gerekebilir.

2525μμ/kg dozunda /kg dozunda IvIv kullankullanııllıır. r.

Yan etkileri Yan etkileri renalrenal, , hepatikhepatik ve Kve Kİİ toksisitesidirtoksisitesidir..

ŞŞiddetli iddetli hiperkalsemidehiperkalsemide didiğğer ilaer ilaççlar etkisiz lar etkisiz kalkalıırsa tercih edilir.rsa tercih edilir.

Özgüroğlu M. İç Hastalıklarında Aciller 2002; 29: 141-59.Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66

GALGALİİUM NUM NİİTRATTRAT

OsteoklastOsteoklast inhibisyonuinhibisyonu yapar.yapar.

Etkisi 24Etkisi 24--48 saatte ba48 saatte başşlar.lar.

100100--200mg/m200mg/m22 IV IV infizyoninfizyon 5 g5 güün n

ssüüreyle verilir.reyle verilir.

KreatinKreatin ddüüzeyi zeyi <<2.5 mg/2.5 mg/dldl olmalolmalıı..

BBööbrek ve kemik ilibrek ve kemik iliğği i toksisitesitoksisitesi yaparyapar

ŞŞiddetli iddetli hiperkalsemidehiperkalsemide didiğğer ilaer ilaççlar lar

etkisizse kullanetkisizse kullanııllıırr

Özgüroğlu M. İç Hastalıklarında Aciller 2002; 29: 141-59.Carroll MF et al. Am Acad Fam Med 2003; 67: 1959-66.

dr. adnan yilmaz -...

Documents