Download - Ünite- 1 Vücudumuz ve Sistemler
ÜNİTE- 1 VÜCUDUMUZ VE SİSTEMLER
Sindirim Sistemi
Sindirim Sistemi Organları
Sindirime Yardımcı Organlar
Verilen organları görevlerine göre sınıflandıralım…
Mide Karaciğer İnce Bağırsak
Kalın Bağırsak
Ağız
Pankreas
Yemek Borusu
Yutak
Anüs
HANGİ BESİN, NEREDE, NASIL SİNDİRİLİR?
Besin İçeriği Kimyasal Sindirime
Başladığı Yer
Kimyasal Sindiriminin
Tamamlandığı Yer
Kimyasal Sindirimi
Sağlayan enzim
Karbonhidratlar
Proteinler
Yağlar
Su
Mineraller
Vitaminler
Ağız İnce Bağırsak
Mide İnce Bağırsak
İnce Bağırsak
İnce Bağırsak
Kimyasal sindirime uğramazlar!
Tükürükteki Enzim
Mide öz suyunda bulunan enzimler ve mide asidiPankreas öz suyunda bulunan enzimler
SİNDİRİM ÇEŞİTLERİ
Fiziksel Sindirim Kimyasal Sindirim
Biz besin içerikleri; gördüğünüz gibi BÜYÜK
MOLEKÜLLER halindeyiz… Hücrelerinize nasıl
giriş yapalım? Önce küçük moleküllerimize
bölünmemiz gerek! Bu yüzden hem ……………..
hem de ……………… sindirime uğrarız.
Fiziksel
Kimyasal
NEDİR BU VİLLUS?
Latincede “tüy” anlamına gelen kelime
İnce bağırsakta yer alır. Besinlerin emilim ile kana geçmesini
sağlar. Bu tüyler sayesinde öğütülmüş olarak
gelen besinlerin faydalı kısımları emilerek kana karıştırılır.
İLGİNÇLERİMİZ
1 yılda yaklaşık 500
kg besin içeriği
tükettiğimizi biliyor
muydunuz?
Her gün yaklaşık 1.7
litre tükürük
üretiyoruz….
Yetişkin bir insanın
midesi kaç litre besin
içeriği barındırabilir?
……..litre
1.5
Safrada çok fazla kolesterol ve yeterince safra tuzu
olmayınca kolesterol taşları oluşur.
GRAFİKLERİ YORUMLAYALIM
Sindirim Organı
Besin miktarı
Ağız Mide İnce bağırsak
Kimyasal sindirimi sırasında besin içeriği miktarının sindirim organında nasıl değiştiği grafikte verilmiştir.Buna göre;
a) Bu hangi besindir? Grafiği yorumlayınız.
b) Kimyasal sindirim sırasında hangi
enzimler kullanılır?
Yağlardır.
Pankreas öz suyundaki enzimler
GRAFİKLERİ YORUMLAYALIM
Sindirim Organı
Besin miktarı
Ağız Mide İnce bağırsak
Kimyasal sindirimi sırasında besin içeriği miktarının sindirim organında nasıl değiştiği grafikte verilmiştir.Buna göre;
a) Bu hangi besindir? Grafiği yorumlayınız.
b) Kimyasal sindirim sırasında hangi
enzimler kullanılır?
Karbonhidrat
Tükürük salgısı ve pankreas öz suyu enzimleri
SORULARI ÇÖZELİM
1) Aşağıdaki şekilde iki farklı besinin sindirim organlarından geçerken uğradığı değişiklikler gösteriliyor.
Buna göre;l - A besini sindirime uğramamıştır.ll - B maddesi kimyasal sindirime uğramıştır.lll - B maddesi su olabilir.ifadelerinden hangileri doğrudur?
CevapI ve II
SORULARI ÇÖZELİM
2) Aşağıda özellikleri verilen sindirim sistemi organlarının hangi yapılar olduğunu belirleyiniz.
a) Salgıladığı enzimler tüm besinleri sindirebilir.
b) Proteinlerin sindiriminin başladığı yerdir.
c) Sindirim gerçekleşmeyen bir bölümdür.
d) Safra salgısını üretir.
Mide
Pankreas
Yemek borusu
3) Pelin eve geldiğinde buzdolabını açıyor ve dolapta aşağıda resimlerini gördüğünüz gıdaları buluyor. Pelin dolaptaki gıdalardan; karbonhidratlı, proteinli ve vitaminli olanlardan biraz alarak karnını doyuruyor.
SORULARI ÇÖZELİM
Pelin’in dolapta hiç dokunmadığı gıda hangisidir?
3
BOŞALTIM SİSTEMİ
Boşaltımda görevli organlar ile görevlerini eşleştirelim…
Besin atıkları, fazla su ve safranın atılmasını sağlarım
Karbondioksit ve su buharının atılmasını gerçekleştiririm
Terleme yolu ile su ve tuz atılması benim görevimdir
Kanı süzerek idrar oluşumunu sağlarım
Zararlı atıkları daha AZ zararlı atık olan
üreye çeviririm
NEDİR BU NEFRON?
Süzme Cisimciği de denir.
Böbreğin en küçük yapısal birimi…
Bir böbrekteki sayısı 1–3 milyon arasındadır.
Sağ ve sol böbreklere gelen günlük kan akımı 1,5 tonu
bulur.
Nefronlarda gerçekleşen süzme, salgılama ve geri emilme
aşamalarından sonra idrar şeklinde atılan miktar ise
yaklaşık 1,5 litre kadardır.
BÖBREKLERDE KANIN SÜZÜLMESİ
Kanın böbreklerde süzülmesi ile ilgili karışık olarak verilen ifadeleri sıralayınız.
1Süzülerek
temizlenen kan, böbrek toplar
damarıyla böbrekten çıkar.
2Süzülmeden sonra
kalan tuzun ve suyun fazlası, üre;
idrarı oluşturur.
3İdrar kesesinde toplanan idrar, üretra ile dışarı
atılır.
4Süzülme sırasında
kandaki yararlı maddeler (glikoz, su ve tuzun bir
kısmı gibi) nefronlarda geri
emilir.
5Oluşan idrar, üreter
ile idrar kesesine taşınır ve burada
toplanır.
6Kan, böbrek atar
damarı ile böbreğe gelir. Kandaki
zararlı maddeler nefronlarda
süzülür.
6 4 1 2 5 3
SİNDİRİM VE BOŞALTIM SİSTEMİ SAĞLIĞI
ÜLSERÜLSER BÖBREK İLTİHABI (NEFRİT)
BÖBREK İLTİHABI (NEFRİT)
BÖBREK TAŞIBÖBREK TAŞI
İSHALİSHALGASTRİTGASTRİT
MİDE YANMASIMİDE YANMASI
KOLERAKOLERA
BÖBREK YETMEZLİĞİ
BÖBREK YETMEZLİĞİ
İDRAR YOLU
İLTİHABI
İDRAR YOLU
İLTİHABI
SAFRA ŞİKAYETLERİ
SAFRA ŞİKAYETLERİ
REFLÜREFLÜ
KARIN AĞRISI
SİNDİRİM BOŞALTIM
BOŞALTIM SİSTEMİ SAĞLIĞI Boşaltım sisteminin sağlığını korumak için doktorumuzun
önerileriyle ilgili soruları cevaplandıralım.
Fazla miktarda süt ve tuz tüketmemeliyiz! NEDEN? Fazla miktarda süt ve tuz tüketmemeliyiz! NEDEN?
Çünkü aşırı miktarda tüketilen süt (kalsiyum) ve
tuz, böbrek taşlarının oluşmasına sebep olur.
BOŞALTIM SİSTEMİ SAĞLIĞI Boşaltım sisteminin sağlığını korumak için doktorumuzun
önerileriyle ilgili soruları cevaplandıralım.
Proteinli besinlerin tüketim miktarına dikkat etmeliyiz!
NEDEN?
Proteinli besinlerin tüketim miktarına dikkat etmeliyiz!
NEDEN?
Çünkü proteinlerin parçalanması sonucunda
amonyak adı verilen zehirli madde açığa çıkar.
BOŞALTIM SİSTEMİ SAĞLIĞI Boşaltım sisteminin sağlığını korumak için doktorumuzun
önerileriyle ilgili soruları cevaplandıralım.
Diş çürükleri en kısa zamanda tedavi
edilmelidir! NEDEN?
Diş çürükleri en kısa zamanda tedavi
edilmelidir! NEDEN?
Çünkü diş çürüklerinin tedavisinin ihmal edilmesi
kalıcı böbrek rahatsızlıklarına sebep
olur.
BOŞALTIM SİSTEMİ SAĞLIĞI Boşaltım sisteminin sağlığını korumak için doktorumuzun
önerileriyle ilgili soruları cevaplandıralım.
Ağrılı işeme durumunda bize baş vurmalısınız!
NEDEN?
Ağrılı işeme durumunda bize baş vurmalısınız!
NEDEN?
Çünkü böyle bir şikayet idrar yollarının
iltihaplandığının belirtisidir.
BOŞALTIM SİSTEMİ SAĞLIĞI Boşaltım sisteminin sağlığını korumak için doktorumuzun
önerileriyle ilgili soruları cevaplandıralım.
Böbrek yetmezliği olan hastalar, düzenli olarak
diyaliz makinesine bağlanmalıdır! NEDEN?
Böbrek yetmezliği olan hastalar, düzenli olarak
diyaliz makinesine bağlanmalıdır! NEDEN?
Çünkü bu hastalarda böbrekler kanı
temizleyemez. Böbreğin yaptığı bu işi diyaliz
makinesi yapar!!
DENEYLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER
Gıdaların %20 si, alınan
oksijenin %25 i BEYİN için harcanır.
Beyne bir saniyede on yeni bilgi kaydedilse bile, 75 yıllık ortalama bir ömürde bir insanın hafızasının yarısından çok daha azı dolabilir.
Beynimizin bir gramında bulunan nöronların bağlantı kapasitesi, dünyadaki telefon ağına eşittir.
Dünyada ki en hızlı bilgisayar; saniyede bir milyar işlem yaparken, beynimiz saniyede bir katrilyon hızla işlem yapabilmektedir.
SİNİR SİSTEMİMİZ
Canlıların kendilerini ……….ve .........…. ortamlardaki
değişikliklere karşı hazır olmasını ve tepki
göstermesini sağlayan sisteme sinir sistemi denir.
Sinir sistemi; iç salgı sistemi ile birlikte çalışarak
vücudun ……………… çalışmasını sağlar.
Sinir sistemimiz; vücudumuzu ağ gibi saran
milyarlarca sinirden oluşur. Bu sinirler ise binlerce
……………….. adını verdiğimiz sinir hücrelerinden
oluşmaktadır.
iç dış
dengeli
nöron
NEDİR BU NÖRON?
Sinir hücresi, ya da nöron sinir sisteminin temel fonksiyonel birimidir.
Çeşitli biçim ve büyüklüklerde olabilir. Sinirsel uyarıları elektriksel ve kimyasal yolla
iletir. Hücre gövdesi büyüktür ve çekirdek burada
yer alır. Kısa uzantılarına dendrit, uzun uzantıları akson denir.
HÜCRE GÖVDESİ
Sitoplazma
Çekirdek
Hücre zarı
Dendritler
Akson
Miyelin KılıfSinir ucu
SİNİR HÜCRESİ (NÖRON)
SİNİR
SİSTEMİMİZ
Merkezi Sinir Sistemi
Çevresel Sinir Sistemi
Beyin
Beyincik
Omurilik Soğanı
Omurilik
Merkezi sinir sistemimiz, çevresel sinir sistemi ile birlikte çalışır. Merkezi sinir sisteminin kısımları şekildeki gibidir.
MERKEZİ SİNİR SİSTEMİMerkezi sinir sistemimizin kısımlarını yeniden adlandıralım…
BEYİN
BEYİNCİK
OMURİLİK SOĞANI
OMURİLİK