8/14/2019 anonimo Camanzo - 1788

1/6

1

Sobre:

Al Pe de Camanzo Fr. Pasio Melgo: entrghesele luego en s. m. q. b.

Carta:

Fr. Prasio melgacho, prreco de Camano, prreco de los demonios, tu acabas os probes, que llevendes o que ten para comer; tu mannos vestes como fai de Piloo, tu non lle ds ferrados de grao,

como fai o de Bendaa; tu acabas os probes dos feligreces quos escrivanos, tu queres acabarlos de

todo, tu queres acabar os santos para pagar a Varela os debrs que lle deves. Pois, si non despachas os

escrivanos e si non dis amissa, a de pola ma s sete, e se nan mudas de vida, guramos a Dios y-a

esta + que has deamanecer queimado, que non che a de ser como o cabaseiro; pois a rresina y-o breu

ia o temos, e si non mira para [a] abrea da carta a ver si non desimos verd. Temenos a igresia que non

arda. Tamn te disimos que te havemos de queimar as medas y-ospalleiros, pero antes ya vers lo que

te sucede antes de pocos das. Ia vers que outro aviso nonno tes. Ponte nas armas divinas. Tamn

trougeche un can de presa, esa a limosna que ds y-esesson os santos que te han de gardar quando

morras. Non che firmamos porque non queremos i-outros porque nan savemos.

[espazo con rbricas]

Repara lo que a bai con sosego e non te olbides nino tomes a chansa. Trata de seibar o preso antes

con antes, e se nan veralo. Mais tu eras frade bueno pa capitn de ladrones del Rubio.

1. Orientacin dun comentario dialectolxico dun texto escrito

a) Obxectivo: reconstrucin diacrnica da evolucin dos cambios

lingsticos.b) Factores que cmpre ter en conta: Existencia ou non de documentacin medieval dese lugar, da que

dispoemos no caso de Camanzo. Nmero de documentos conservados. Neste senso Pontevedra un dos

lugares con mis informacin para podemos reconstrur a sa historia dialectal,xa que foi a vila mis grande de Galiza cunha poderosa burguesa, que lleinteresaba preservar documentos referentes s sas pertenzas, pero tamn aosseus dereitos (en especial en relacin co arcebispado de Santiago e a Coroa).Ademais, tamn contamos con testemuos mis azarosos, coma o Dilogo de Alberte e Bieito de fins do sculo XVI, Sarmiento a mediados do XVIII ou

textos do XIX coma os de Pintos.

8/14/2019 anonimo Camanzo - 1788

2/6

2

2. Gheada

3. Seseo:

a) O texto testemuos claros de seseo nun lugar que na actualidade de insirenunha rea de non seseo, polo que podemos percibir o retroceso destefenmeno. Ademais, Zamora Vicente sita Camanzo dentro da rea deseseo.

b) Na actualidade: Lugares nos que se rexistran falantes con seseo (fra da rea seseante):

8/14/2019 anonimo Camanzo - 1788

3/6

3

Ribeiro. Ao longo do ro Ulla cara ao interior. As, rexstrase de xeito directo

nas parroquias de Obra e Aobre en Vila de Cruces, e indirecto enCamanzos.

Situacins: Situacin 1: [] en tdalas posicins posibles (zona norte de Lugo):

p. explosivap. explosiva interior de

palabrap. implosiva

p. implosiva interior de

palabra

ebola lues lu mcara

Situacin 2 (maioritaria): [] en tdalas posicins, ags en posicinimplosiva en interior de palabra:

p. explosivap. explosiva interior de

palabrap. implosiva

p. implosiva interior depalabra

ebola lues lu mcara

Situacin 3: [] s en posicin implosiva en final de palabra:

p. explosivap. explosiva

interior de palabra

p. explosiva

interior de palabra

(non etimolxica)

p. implosivap. implosiva

interior de palabra

ebola lues reies, frees lu mcara

Situacin 4: inexistencia de []:

ebola lues lu mcara

4. ONES > -s

8/14/2019 anonimo Camanzo - 1788

4/6

4

5. ANU > -ao, ANA > -

a) Evolucin diacrnica: a forma grao congruente coa situacin actual eadscribe a fala de Camanzo ao galego central.

b) Descricin do fenmeno: A perda da nasalidade voclica foi un fenmeno que debeu dar lugar a

moitas solucins morfolxicas, algunhas con xito e outras das que stemos restos na toponimia (topnimos rematados en [] que alternancon outros que rematan en ditongo).

Sarmiento pouco explcito ao referirse a este fenmeno (fai referencia terminacinoun, pero sen unha localizacin exacta).

Actualmente podemos atopar as formasgrao egr (colectivo localizadona zona nororiental de Lugo). Parece que a forma gr debeu ocupar todoo territorio e ir recuando, pero en Camanzo no sculo XVIII xa non sedeba rexistrar este colectivo gr, xa que grao est empregado nesesentido neste texto.

6. ti / tu:

8/14/2019 anonimo Camanzo - 1788

5/6

5

a) un trazo que se pode seguir de xeito doado a travs dos textos dos quedispoemos, xa que no sculo XIX contamos con textos que pretendanreproducir a lingua popular (tertulias) e tamn con literatura costumista erealista.

b) Explicacin do fenmeno: ti unha forma emerxente que compite con tu

no nominativo, un cambio que parece estar en marcha xa desde a IdadeMedia: Ti emin aparecen con aparecen con frecuencia no canto detu e eu cando

son o segundo elemento dunha coordinacin, xa desde os textosmedievais (vs e min).

Coa preposicin entre (co significado de cooperacin) pode ti aparecermesmo na rea actual de tu (facmolo entre ti e min).

Cando o pronome aparece como segundo termo dunha comparacinadoita aparecerti.

c) Evolucin diacrnica: en Camanzo no sculo XVIII anda se usaba tucomo pronome de suxeito, anda que hoxe un lugar que est claramente na

rea de ti. Ademais, probable que hoxe a isoglosa de ti / tu estea andamis ao leste do que sinala Fernndez Rei.

7. te / che:

8. cando / cuando:

8/14/2019 anonimo Camanzo - 1788

6/6

6

9. tn: oeste da Corua, sur de Pontevedra e Ourense. En ocorrencia con ten.