11

DOLAŞIM SİSTEMİDOLAŞIM SİSTEMİ Dolaşım sistemi kan ve lenf damar sistemi ile Dolaşım sistemi kan ve lenf damar sistemi ile

ilişkilidir. ilişkilidir. Dolaşım sistemi hormonları ve besinleri vücudun Dolaşım sistemi hormonları ve besinleri vücudun

dokularına ve hücrelerine dağıtarak ve artık dokularına ve hücrelerine dağıtarak ve artık maddeleri boşaltım organlarına taşıyarak sinir maddeleri boşaltım organlarına taşıyarak sinir sistemi ile birlikte organizmanın bütünlüğünü sistemi ile birlikte organizmanın bütünlüğünü sağlar.sağlar.

Kan sistemi şunlardır: kalp, arter, kapiller, venler, Kan sistemi şunlardır: kalp, arter, kapiller, venler, lenfatik damar sistemilenfatik damar sistemi

KALPKALP: kanı pompalar: kanı pompalar ArterlerArterler: dokulara kan, oksijen ve besin sağlamaktır.: dokulara kan, oksijen ve besin sağlamaktır. KapillerKapiller:Dokuların kanla olan alış-verişini yaparlar.:Dokuların kanla olan alış-verişini yaparlar. VenlerVenler: kapiller sistemin daha büyük kanallara : kapiller sistemin daha büyük kanallara

dönüşmesiyle oluşan metobolik artıkları kalbe dönüşmesiyle oluşan metobolik artıkları kalbe taşıyan damardır.taşıyan damardır.

Lenfatik damar sistemi: Lenfatik damar sistemi:

22

Lenfatik damar sistemiLenfatik damar sistemi1)1) Lenfatik kapiller Lenfatik kapiller kör(kapalı)kör(kapalı) uçlu uçlu

tübüller şeklinde tübüller şeklinde başlar.anastomozlaşarak çapları başlar.anastomozlaşarak çapları giderek genişleyen damarlar giderek genişleyen damarlar oluştururlar.oluştururlar.

2)2) Kalbe açılan büyük venlere bağlanarak Kalbe açılan büyük venlere bağlanarak kan damar sistemiyle sonlanırlar.kan damar sistemiyle sonlanırlar.

3)3) Lenfatik sistemin görevi dokular arası Lenfatik sistemin görevi dokular arası sıvıları kan dolaşımına tekrar sıvıları kan dolaşımına tekrar dönmesini sağlamaktır.dönmesini sağlamaktır.

4)4) Dokular arası sıvı lenfatik kapillere Dokular arası sıvı lenfatik kapillere katılınca; bu sıvı lenfin sıvı kısmının katılınca; bu sıvı lenfin sıvı kısmının oluşmasına katkıda bulunur.oluşmasına katkıda bulunur.

33

Damarların genel yapısı Damarların genel yapısı

TUNİKALAR

Tunika intimata Tunika media Tunika adventisya

44

A) Tunika intimataA) Tunika intimata1.1. Damarların iç yüzeyini döşeyen endotel Damarların iç yüzeyini döşeyen endotel

hücrelerin oluşturduğu bir kattır.hücreler hücrelerin oluşturduğu bir kattır.hücreler bazal lamina üzerinde bulunur.bu bazal lamina üzerinde bulunur.bu hücrelerin %1’ i her gün yenilenir.hücrelerin %1’ i her gün yenilenir.

2.2. Endotelin altında seyrek düz kas Endotelin altında seyrek düz kas hücreleri içerebilen gevşek bağ hücreleri içerebilen gevşek bağ dokusunun oluşturduğu dokusunun oluşturduğu subendotelsubendotel tabakası bulunur.tabakası bulunur.

3.3. Arterlerde tunika intima ve tunica Arterlerde tunika intima ve tunica mediayı iç elastik lamina(lamina elastika mediayı iç elastik lamina(lamina elastika interna) ayırır.interna) ayırır.

55

B)Tunika mediaB)Tunika media1.1. Düz kas hücrelerinden oluşur. Düz kas hücrelerinden oluşur.

2.2. Kas hücreleri arasında elastik lifler Kas hücreleri arasında elastik lifler ve lameller, retikülar lifler ile ve lameller, retikülar lifler ile proteoglikan yapılar vardır.proteoglikan yapılar vardır.

3.3. Daha büyük arterlerde media ile Daha büyük arterlerde media ile adventisya tabakası arasında ince adventisya tabakası arasında ince bir eksternal elastik lamina vardır. bir eksternal elastik lamina vardır.

4.4. Kapiller ve post kapiller venüllerde Kapiller ve post kapiller venüllerde media tabakası media tabakası perisitperisit denilen denilen hücrelerden oluşur.hücrelerden oluşur.

66

C) Tunika adventisyaC) Tunika adventisya

1.1. Kollajen ve elastik liflerden oluşur.Kollajen ve elastik liflerden oluşur.

2.2. Adventisyadaki kollagen tip 1 Adventisyadaki kollagen tip 1 kollajendir.kollajendir.

3.3. Adventisya tabakası genellikle Adventisya tabakası genellikle içinden geçtiği organın organın içinden geçtiği organın organın etrafını saran bağ dokusu ile etrafını saran bağ dokusu ile kaynaşır.kaynaşır.

77

Vasa vasorum( damarın Vasa vasorum( damarın damarları)damarları)1.1. Büyük damarlarda, vasa vasorum Büyük damarlarda, vasa vasorum

adventisyada ve medianın dış kısmında adventisyada ve medianın dış kısmında fazlaca dallanır.fazlaca dallanır.

2.2. Büyük arterlerde beslenme diffüzyonla zor Büyük arterlerde beslenme diffüzyonla zor olduğundan adventisaya ve medianın olduğundan adventisaya ve medianın gerekli metabolitlerini vasa vasorum gerekli metabolitlerini vasa vasorum sağlarsağlar

3.3. Vasa vasorum Vasa vasorum venlerdevenlerde arterlerden daha arterlerden daha faza sayıda bulunur.faza sayıda bulunur.

4.4. Vasa vasorumun sayıca fazla olması venöz Vasa vasorumun sayıca fazla olması venöz damardaki oksijen ve besin kıtlığı ile damardaki oksijen ve besin kıtlığı ile açıklanabilir.açıklanabilir.

88

İnervasyonİnervasyon

1.1. Duvarında düz kas taşıyan birçok kan damarı Duvarında düz kas taşıyan birçok kan damarı transmitter olarak norepinefrin kullanan transmitter olarak norepinefrin kullanan miyelinsiz sempatik sinir lifleri ile (vasomotor miyelinsiz sempatik sinir lifleri ile (vasomotor sinirler) inerve olurlar.sinirler) inerve olurlar.

2.2. Norepinefrinin bu sinirlerden boşalması Norepinefrinin bu sinirlerden boşalması ilevasokantraksiyonla sonuçlanır. ilevasokantraksiyonla sonuçlanır.

3.3. mediadaki düz kas hücreleri arasında “gap mediadaki düz kas hücreleri arasında “gap junction”ler gelen uyarıları diğer hücrelere junction”ler gelen uyarıları diğer hücrelere ileterek yanıt vermesini sağlar.ileterek yanıt vermesini sağlar.

4.4. Venlerde sinirler hem adventisya hem de Venlerde sinirler hem adventisya hem de mediada sonlanır. Ancak inervasyon yoğunluğu mediada sonlanır. Ancak inervasyon yoğunluğu arterlere oranla çok düşüktür.arterlere oranla çok düşüktür.

99

Kan damarlarının özellikleriKan damarlarının özellikleri Genel olarak dolaşım sistemi BÜYÜK Genel olarak dolaşım sistemi BÜYÜK

damarlar ve küçük damarlar olarak damarlar ve küçük damarlar olarak ikiye ayrılır.ikiye ayrılır.

Dolaşım sistemi ile çevre dokular Dolaşım sistemi ile çevre dokular arasındaki madde alışverişinde rol arasındaki madde alışverişinde rol oynaması bakımından küçük damar oynaması bakımından küçük damar ağının önemi fazladır.ağının önemi fazladır.

1010

KapillerKapiller1.1. Kan ile etrafındaki dokular Kan ile etrafındaki dokular

arasında madde alışverişini arasında madde alışverişini sağlar.sağlar.

2.2. İnsan vucudunda toplam İnsan vucudunda toplam kapiller uzunluğu 96 000 kapiller uzunluğu 96 000 km dir.km dir.

3.3. Bu hücrelerin dış yüzeyi Bu hücrelerin dış yüzeyi endotel kökenli bazal endotel kökenli bazal lamina üzerine kurulur.lamina üzerine kurulur.

4.4. Hücre nükleosunun şişkin Hücre nükleosunun şişkin olması lümene doğru çıkıntı olması lümene doğru çıkıntı yapmasına yol açaryapmasına yol açar

5.5. Endotel hücresinin Endotel hücresinin stoplazmasında bol stoplazmasında bol miktarda mikroflamen miktarda mikroflamen görünmesi bu hücrelerin görünmesi bu hücrelerin kasılabilir çapı olduğunu kasılabilir çapı olduğunu düşündürürdüşündürür

6.6. Endotel hücreleri Endotel hücreleri birbirleriyle zonula birbirleriyle zonula okludenslerle tutunurlar. okludenslerle tutunurlar. Aralarında “gap Aralarında “gap junction”larda bulunurjunction”larda bulunur

1111

7) Endotel hücreleri arasında zonula 7) Endotel hücreleri arasında zonula okludens tipi birleşme mevcuttur.bunun okludens tipi birleşme mevcuttur.bunun fizyolojik önemi vardır. Makromoleküller fizyolojik önemi vardır. Makromoleküller geçiş yapabilmektedirler.geçiş yapabilmektedirler.

8) En gevşek bileşkeler venüllerdeki 8) En gevşek bileşkeler venüllerdeki endotel hücreleri arasında bulunur. Bu endotel hücreleri arasında bulunur. Bu yüzden iltihabi süreçte dolaşımdan su yüzden iltihabi süreçte dolaşımdan su kaybı olur ve ödem oluşur.kaybı olur ve ödem oluşur.

9) Endotel hücrelerini kısmen saran uzun 9) Endotel hücrelerini kısmen saran uzun stoplazik çıkıntılara sahip mezenkimal stoplazik çıkıntılara sahip mezenkimal hücreler olan hücreler olan perisitlerperisitler kapiller ve kapiller ve venüllerin etrafında görülür.venüllerin etrafında görülür.

1212

Kapiller, endotel hücrelerinin yapısı ve bazal Kapiller, endotel hücrelerinin yapısı ve bazal lamina bulunup bulunmamasına göre 4 grupturlamina bulunup bulunmamasına göre 4 gruptur..

1.1. Sürekli ya da somatik kapiller:Sürekli ya da somatik kapiller:Bu tip kapillerin Bu tip kapillerin duvarında pencere (fenestra) bulunmaz.duvarında pencere (fenestra) bulunmaz.

2.2. Pencereli ya da viseral kapillerPencereli ya da viseral kapiller: endotel : endotel hücrelerin duvarındaki hücrelerin duvarındaki büyük pencerelerbüyük pencereler ile ile özellik kazanır. Bazal lamina süreklidir. Böbrek, özellik kazanır. Bazal lamina süreklidir. Böbrek, bağırsak ve endokrin bezler gibi kan ile doku bağırsak ve endokrin bezler gibi kan ile doku arasında madde geçişinin hızlı olduğu dokularda arasında madde geçişinin hızlı olduğu dokularda görülür.görülür.

3.3. Aralıklı sinüzodal kapiller:Aralıklı sinüzodal kapiller: dolaşımı yavaşlatacak dolaşımı yavaşlatacak şekilde dolambaçlı yollar izler. Endotel aralıklıdır.şekilde dolambaçlı yollar izler. Endotel aralıklıdır.

4.4. Pencereli ancak diyaframla kapatılmamış kapillerPencereli ancak diyaframla kapatılmamış kapiller

1313

Kapillerin FonksiyonlarıKapillerin Fonksiyonları Kapillerin en önemli üç görevi vardır, Seçici geçirgen Kapillerin en önemli üç görevi vardır, Seçici geçirgen

bir bariyer, sentezleyici metabolik bir sistem ve kan ile bir bariyer, sentezleyici metabolik bir sistem ve kan ile trombojenik olmayan bir depotrombojenik olmayan bir depo

1)Permeabilite(geçirgenlik): 1)Permeabilite(geçirgenlik): Kapiller dokulardan oksijen, Kapiller dokulardan oksijen, karbondioksit ve metabolitlerin transferinin karbondioksit ve metabolitlerin transferinin gerçekleştiği damarlardır. Fizyolojik çalışmalar gerçekleştiği damarlardır. Fizyolojik çalışmalar sonucunda sonucunda küçükküçük deliklerindeliklerin karşılığı karşılığı interselülerinterselüler bağlantıbağlantılardır. Büyük aralıkların karşılığı endotel lardır. Büyük aralıkların karşılığı endotel hücrelerinin hücrelerinin fenestralarıfenestraları ya da ya da pinositotikpinositotik veziküveziküllerdir.llerdir.

Kana dışarıdan verilen bir çok maddenin beyin hariç tüm Kana dışarıdan verilen bir çok maddenin beyin hariç tüm dokuları geçtiği görülmüştür. Böylece dokuları geçtiği görülmüştür. Böylece kan beyin kan beyin bariyeribariyeri ortaya çıkmıştır. Beyin kapillerinin penceresiz ortaya çıkmıştır. Beyin kapillerinin penceresiz ve az sayıda pinositotik veziküllere sahip olduğu ve ve az sayıda pinositotik veziküllere sahip olduğu ve endotel hücreleri arasında zonula okludenslerin de endotel hücreleri arasında zonula okludenslerin de makromoleküllerin geçişini engellediği ortaya makromoleküllerin geçişini engellediği ortaya çıkmıştır.çıkmıştır.

1414

2) Motabolit fonksiyonlar:2) Motabolit fonksiyonlar:

a)a) Aktivaston-anjiyotensinAktivaston-anjiyotensin

b)b) İnaktivasyon İnaktivasyon

c)c) Lipoliz: lipoproteinlerin endotel hücreleri Lipoliz: lipoproteinlerin endotel hücreleri yüzeyindeki enzimer tarafından yüzeyindeki enzimer tarafından trigliseritlere ve kolesterole dek trigliseritlere ve kolesterole dek parçalanması parçalanması

d)d) Vazoaktif faktörlerin üretimi: endoteller Vazoaktif faktörlerin üretimi: endoteller gevşetiici faktör olan NO(nitrik oksit) gevşetiici faktör olan NO(nitrik oksit) üretir.üretir.

1515

3) Antitrombojen fonksiyon3) Antitrombojen fonksiyon Endotel hücreleri döküldüklerinde Endotel hücreleri döküldüklerinde

açıkta kalan subendotel bağ dokusu açıkta kalan subendotel bağ dokusu trombositlein agresyonuna sebep olur. trombositlein agresyonuna sebep olur. Ardından fibrin koagülasyonu hayatı Ardından fibrin koagülasyonu hayatı tehdit edebilecek tehdit edebilecek trombüstrombüs oluşumuna oluşumuna neden olabilir. Endotel hücreleri kanın neden olabilir. Endotel hücreleri kanın subendotel bağ dokusu ile temasını subendotel bağ dokusu ile temasını önleyerek antitrombojenik etki gösterir.önleyerek antitrombojenik etki gösterir.

1616

ARTERLERARTERLER Bu yapılar kanı dokulara taşır. Bu yapılar kanı dokulara taşır.

Arterler boyutlarına göre Arterler boyutlarına göre arteriyollerarteriyoller, , müsküllermüsküller ya da orta ya da orta boy arterler, büyük çaplı geniş ya boy arterler, büyük çaplı geniş ya da da elastik arterler elastik arterler şeklinde şeklinde sınıflandırılırsınıflandırılır..

A)A) Arteriyoller: Arteriyoller:

B)B) Müsküler arterler:Müsküler arterler:

C)C) Büyük elastik arterlerBüyük elastik arterler

1717

Arterlerin histolojisi Arterlerin histolojisi Büyük arterler iletici arterlerdir. Görevi kanı kalpten Büyük arterler iletici arterlerdir. Görevi kanı kalpten

uzaklaştırmaktır. Ventrikül kontraksiyonu(sistol) uzaklaştırmaktır. Ventrikül kontraksiyonu(sistol) sırasında elastik lamina gerilir ve basınçtaki değişimi sırasında elastik lamina gerilir ve basınçtaki değişimi azaltır. Vetriküller gevşeme sırasında ventriküler basınç azaltır. Vetriküller gevşeme sırasında ventriküler basınç düşer, iletici arterlerdeki elastik geri sıkışma arteriyer düşer, iletici arterlerdeki elastik geri sıkışma arteriyer basıncını düzenler. basıncını düzenler.

Arterler doğumdan ölüme kadar sürekli gelişme Arterler doğumdan ölüme kadar sürekli gelişme gösteren aşamalı değişimler geçirir. Her arterin kendine gösteren aşamalı değişimler geçirir. Her arterin kendine özgü bir yaşlanma süreci vardır. Koroner arter değişim özgü bir yaşlanma süreci vardır. Koroner arter değişim gösteren ilk arterdir. Değişme yaklaşık 20’li yaşlarda gösteren ilk arterdir. Değişme yaklaşık 20’li yaşlarda başlar. Diğer arterlerdeki değişiklik 40yaş civarındadır. başlar. Diğer arterlerdeki değişiklik 40yaş civarındadır.

Eğer arterin mediası embiryonal bozukluk, hastalık ve Eğer arterin mediası embiryonal bozukluk, hastalık ve lezyon sonucu zayıflamışsa dilatasyon görülür. Eğer lezyon sonucu zayıflamışsa dilatasyon görülür. Eğer sonuç ilerlerse anevrizma görülür.sonuç olarak duvar sonuç ilerlerse anevrizma görülür.sonuç olarak duvar yırtılır. Arter yapısındaki tip III kollajenin önemi Ehlers yırtılır. Arter yapısındaki tip III kollajenin önemi Ehlers Danlos sendromuyla (genetik hastalık) anlaşılmıştır.Danlos sendromuyla (genetik hastalık) anlaşılmıştır.

1818

Bazı arterler spesifik organın belirli kısımlarını Bazı arterler spesifik organın belirli kısımlarını besler, bunların tıkanması sonucu besler, bunların tıkanması sonucu nekroznekroz(metabolit yoksunluğuna bağlı olarak (metabolit yoksunluğuna bağlı olarak dokuların ölmesi) oluşur. Bu; kalp, böbrek ve dokuların ölmesi) oluşur. Bu; kalp, böbrek ve beyin gibi belli bazı organlardaki beyin gibi belli bazı organlardaki infarktüsinfarktüs olayıdır. Deri gibi bölgelerde tıkanıklık olsa bile olayıdır. Deri gibi bölgelerde tıkanıklık olsa bile arterler arası güçlü anostomozlarla kan akımı arterler arası güçlü anostomozlarla kan akımı temin edildiğinden doku nekrozu olmaz.temin edildiğinden doku nekrozu olmaz.

Bir polipeptid olan Bir polipeptid olan anjiotensin IIanjiotensin II, başlangıçta , başlangıçta endotel hücrelerine bağlanarak kan basıncının endotel hücrelerine bağlanarak kan basıncının düzenlenmesinde rol alır. Bu endotel uyarısı düzenlenmesinde rol alır. Bu endotel uyarısı daha sonra arteriyol düz kas hücrelerine daha sonra arteriyol düz kas hücrelerine iletilir. Ve kan basıncını yükseltmek üzere bu iletilir. Ve kan basıncını yükseltmek üzere bu hücrenin kasılmasını uyarır. hücrenin kasılmasını uyarır.

1919

Arteriyovenoz anastomozlarArteriyovenoz anastomozlar Arteriyel ve venöz dolaşım arasında Arteriyel ve venöz dolaşım arasında

doğrudan bağlantı sıkça görülür. doğrudan bağlantı sıkça görülür. Bunlar tüm vücuda dağılmıştır. Ve Bunlar tüm vücuda dağılmıştır. Ve genellikle küçük damarlarda izlenir. genellikle küçük damarlarda izlenir.

Kapilleri tıkayacak boyda mikroküreler Kapilleri tıkayacak boyda mikroküreler enjekte edilerek tavşan kulağındaki enjekte edilerek tavşan kulağındaki kan akımının yaklaşık 1/3’ünü kan akımının yaklaşık 1/3’ünü arteriyovenöz anestomozlarla arteriyovenöz anestomozlarla gerçekleştiğini görmek mümkündür.gerçekleştiğini görmek mümkündür.

2020

VenlerVenler Venler, düz kasların ve kapakçıkların Venler, düz kasların ve kapakçıkların

yardımı ile kanı kalbe iletir.yardımı ile kanı kalbe iletir. Arterlerde olduğu gibi venler; Arterlerde olduğu gibi venler; venülvenül, ,

küçük ven, orta ve küçük ven, orta ve büyük venbüyük ven olarak olarak olarak sınıflandırılır.olarak sınıflandırılır.

VenillerinVenillerin duvarları çok incedir. duvarları çok incedir. Büyük venleredeBüyük venlerede tunika intimata iyi tunika intimata iyi

gelişmiştir. Mediası incedir. gelişmiştir. Mediası incedir.

2121

kalpkalp1)Kalp, kanı dolaşım sistemine ritmik 1)Kalp, kanı dolaşım sistemine ritmik

kasımlarla pompalayan kas kitlesinden kasımlarla pompalayan kas kitlesinden oluşmuş organdır.oluşmuş organdır.

2)2)Atrial natriüretik faktörAtrial natriüretik faktör hormonu hormonu üretiminden sorumludur.üretiminden sorumludur.

3) Üç tabakalı duvarı vardır. İçte 3) Üç tabakalı duvarı vardır. İçte endokardiyumendokardiyum, ortada , ortada miyokardiyummiyokardiyum, , dışta dışta perikardiyumperikardiyum

4)Kalbin merkezindeki fibröz bölge, yani 4)Kalbin merkezindeki fibröz bölge, yani fibröz iskelet, fibröz iskelet, kalp kası hücreleri köken kalp kası hücreleri köken aldığı ve yerleştiği yer olup aldığı ve yerleştiği yer olup kapakçıklarında temelini oluşturur.kapakçıklarında temelini oluşturur.

2222

tunikalartunikalar Damarlardaki intima ile aynı yapıdadır. Tek katlı yassı Damarlardaki intima ile aynı yapıdadır. Tek katlı yassı

endotel hücreleri düz kas hücrelerinin yanı sıra endotel hücreleri düz kas hücrelerinin yanı sıra elastik kollajen liflerden oluşan gevşek bağ dokusu elastik kollajen liflerden oluşan gevşek bağ dokusu tabakası üzerine oturmuştur.tabakası üzerine oturmuştur.

Endokard ile miyokard arasında subendokardiyal Endokard ile miyokard arasında subendokardiyal olarak adlandırılan bağ dokusu vardır. Bu tabaka olarak adlandırılan bağ dokusu vardır. Bu tabaka parkinje hücreleri içerir. parkinje hücreleri içerir.

Miyokardium tunikanın en kalınıdır. Kalp kası Miyokardium tunikanın en kalınıdır. Kalp kası hücrelerinden oluşan bu tabaka kalp boşluklarını hücrelerinden oluşan bu tabaka kalp boşluklarını sarar.sarar.

Kalp kası hücreleri 2 grupta sınıflandırılır. Kalp kası hücreleri 2 grupta sınıflandırılır. KontraktilKontraktil hücrelerhücreler ve ve iletici hücrelerdiriletici hücrelerdir

Epikardium kalbi saran seröz bir yapıdır. Epikardium kalbi saran seröz bir yapıdır. Perikardiyumun visseral tabakasını oluşturur. Dıştan Perikardiyumun visseral tabakasını oluşturur. Dıştan tek katlı yassı epitel ile örtülüdür. Bu epitel ince bağ tek katlı yassı epitel ile örtülüdür. Bu epitel ince bağ dokusu ile desteklenmiştirdokusu ile desteklenmiştir..

2323

Kalp atımını kontrol eden Kalp atımını kontrol eden yapılaryapılar Sinoatrial düğüm,Sinoatrial düğüm, kalbin uyarı kalbin uyarı

odağıdır ve en hızlı ritmik aktiviteye odağıdır ve en hızlı ritmik aktiviteye sahiptir.sahiptir.

Sinoatrial düğümdeki elektirik Sinoatrial düğümdeki elektirik depolarizasyonu depolarizasyonu atrioventrikularatrioventrikular düğüme ulaşır.düğüme ulaşır.

Parkinje hücrelerinin oluşturduğu Parkinje hücrelerinin oluşturduğu atriyoventrikülar his demetiatriyoventrikülar his demeti sağ ve sol sağ ve sol demetleri oluşturmak üzere bölünür. demetleri oluşturmak üzere bölünür. İlk önce ventriküllerin kasılmasını İlk önce ventriküllerin kasılmasını sağlayıp kanın kalbin apeksine doğru sağlayıp kanın kalbin apeksine doğru iletilmesini sağlar.iletilmesini sağlar.