deniz İş kanunu

8/18/2019 Deniz İş Kanunu

1/16

4373

DENİZ İŞ KANUNU(1)

Kanun Numarası : 854

Kabul Tarihi : 2041!"# $a%ımlan&ı'ı *a+,-, : Tarih : 2!41!"# .a%ı : 1258"

$a%ımlan&ı'ı D/s-ur : T,r-i : 5 il-: " .a%a : 184!

Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız.“Y ür ürlükteki Bazı Kanunların M ülga H ük ümleri K ülliyatı”

Cilt: 2 Sayfa: 963 Bu Kanun ile ilgili t ü zük için, “T ü zükler K ülliyatı”nın kanunlara

göre d ü zenlenen nümerik fihristine bakınız.

Kanun kapsamı:

Madde 1 – Bu kanun denizlerde, göllerde ve akarsularda Türk Bayrağını taşıyan ve yüz ve daha yukarı

grostonilatoluk gemilerde bir hizmet akti ile çalışan gemiadamları ve bunların işverenleri hakkında uygulanır.

Aynı işverene ait gemilerin grostonilatoları toplamı yüz veya daha fazla olduğu veyahut işverenin çalıştırdığı

gemiadamı sayısı 5 veya daha fazla bulunduğu takdirde birinci bent hükmü uygulanır.

Bu kanunun uygulanmasında; sandal, mavna, şat, salapurya gibi olanlar da (gemi) sayılır.

Bakanlar Kurulu, ekonomik ve sosyal gerekler bakımından bu kanun hük ümlerini yukardaki bentlerin kapsamı

dışında kalan gemilerle gemiadamlarına ve bunların işverenlerine kısmen veya tamamen teşmile yetkilidir.

Yukardaki bentlerde yazılı gemilerin bu kanun kapsamına alınmaları sebebiyle yapılabilecek itirazlar Çalışma

Bakanlığı tarafından incelenerek karara bağlanır. Bu itirazlar kanunun uygulanmasını durduramaz.

İşveren, gemiadamı, kaptan ve i şveren vekilinin tarifi:

Madde 2 – Bu kanunun uygulanmasında,

A) Gemi sahibine veya kendisinin olmıyan bir gemiyi kendi adına ve hesabına işleten kimseye “işveren” denir.

B) Bir hizmet aktine dayanarak gemide çalışan kaptan, zabit ve tayfalarla diğer kimselere “gemiadamı” denir.

C) Gemiyi sevk ve idare eden kimseye veya zorunlu sebeplerle görevi başında bulunmaması halinde ona vekalet eden

kimseye “kaptan” denir.

Ç) Kaptan veya işveren adına ve hesabına harekete yetkili olan kimseye “işveren vekili” denir.

İşveren vekilinin bu sıfatla gemiadamlarına karşı muamele ve taahhütlerinden doğrudan doğruya işveren sorumludur.

——————————

(1) 193 sayılı “Gelir Vergisi Kanununun” 17/10/1980 tarih ve 2320 sayılı Kanunla deği şik 25 inci maddesi gereğince bu Kanuna göre

ödenen kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını a şmayan miktarları (hizmet ifa etmeksizin ödenen ücretler) tazminat

sayılmaz.


2/16

4374 Saklı hük ümler: Madde 3 – Türk Ticaret Kanununun deniz ticaretinden bahseden dördüncü kitabındaki kaptan ile işveren arasındaki

ilişkilere ait hük ümler saklıdır.

Yabancı gemiadamları:

Madde 4 – Bu kanun hük ümleri, mütekabiliyet esaslarına göre Türk gemiadamlarına aynı mahiyette haklar tanıyandevletlerin uyruğunda olup bu kanun kapsamına giren gemilerde çalışan gemiadamlarına bu uygulanır.

Yazılı akit:

Madde 5 – Hizmet akti işveren veya işveren vekiliyle gemiadamı arasında yazılı olarak iki nüsha yapılır ve

taraflardan her birine birer nüsha verilir.

Yazılı aktin şekli:

Madde 6 – Bu kanuna göre yapılacak yazılı akitlerde aşağıdaki hususların bulunması gerekir:

1. İşverenin adı ve soyadiyle ikametgah adresi,

2. Gemiadamının adı, soyadı, doğum tarihi ve yeri, sicil numarası ve ikametgah adresi,

3. Gemiadamının çalışacağı geminin ismi, sicil numarası, grostonilatosu ve kaydedildiği sicil dairesi (Gemiadamının

aynı işverenin muhtelif gemilerinde çalışması ihtimali mevcutsa, bu hizmet aktinde ayrıca belirtilir.)

4. Aktin yapıldığı yer ve tarih,

5. Gemiadamının göreceği iş, 6. Gemiadamının hizmete başlıyacağı tarih ve yer,

7. Hizmet aktinin belli bir süre için yapılmış olup olmadığı, belli bir süre için yapılmış ise süresi veya sefer üzerine

ise hangi sefer olduğu,

8. Kararlaştırılan ücret esası ile miktarı,

9. Ücretin ödeme zamanı ve yeri ile zorunlu tutulan işverenler için gemiadamının ücret, prim,ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakının ödenecei banka özel hesap numarası, (1)

10. Avans şartları,

11. Diğer iş şartları,

12. Tirimciler ve ateşçiler ile yapılacak hizmet akitlerinde 25/5/1959 gün ve 7292 sayılı kanunla onanan sözleşmenin

özeti.

Belirli süre veya sefer için akit:

Madde 7 – Hizmet akti belirli bir süre veya sefer için yahut süresiz olarak yapılabilir.

I - Belirli bir süre için yapılmış hizmet akti bu sürenin bitiminde sona erer. Hizmet akti gemi seyir halinde iken sona

ererse akit, geminin ilk limana varmasına ve güvenlik altına alınmasına kadar devam eder.

II - Belirli sefer için yapılmış hizmet akti, akitte yazılı seferin sonunda geminin vardığı limanda yük ünü

boşaltmasıyla sona erer.

––––––––– (1) 17/4/2008 tarihli ve 5754 sayılı Kanunun 84 üncü maddesiyle bu bentte yer alan “yeri ibaresinden s!nra "elme# ü$ere “ile $!runlu

tutulan i%verenler i&in "emiadamının ücret' rim' i#ramiye ve bu niteli#te#i her &e%it istih#a#ının denece*i ban#a $el hesa numarası

ibaresi e#lenmi% ve metne i%lenmi%tir+


3/16

4375

Akit süresinin uzaması:

Madde 8 – Belirli bir sefer için yapılmış olan hizmet aktinin sonunda gemiadamı işveren veya işveren vekilinin

muvafakatiyle işe devam eder ve gemi de sefere çıkarsa, hizmet akti bu sefer süresince uzatılmış sayılır.

Belirli bir süre için yapılmış olan hizmet aktinin sonunda gemiadamı işveren veya işveren vekilinin muvafakatiyle işe

devam ederse hizmet akti, aynı süre için uzatılmış sayılır. Resim ve har çtan muafiyet:

Madde 9 – Gemiadamıyla işveren veya işveren vekili arasında yapılacak hizmet akitleri, her türlü resim ve harçtan

muaftır.

Deneme süresi:

Madde 10 – Süresi belirli olmıyan hizmet akitlerinde deneme süresi en çok bir aydır.

Bu süre içinde taraflar hizmet aktini bildirimsiz ve tazminatsız bozabilirler. Ancak gemiadamının çalıştığı günler için

ücret hakkı saklıdır.

Ç alı şma ve kimlik karnesi:

Madde 11 – İşveren veya işveren vekili işe aldığı her gemiadamına en geç onbeş gün içinde gemiadamı çalışma ve

kimlik karnesi vermek zorundadır. Deneme süresine tabi tutulan gemiadamları için bu onbeş günlük süre deneme süresinin

bitiminden sonra başlar.

Bu karne, ancak İş ve İşçi Bulma Kurumu tarafından tek tip olarak ve parası karşılığında işverenlere verilir.Ç alı şma belgesi:

Madde 12 – İşinden ayrılan gemiadamına işveren veya işveren vekili tarafından işinin çeşidinin ne olduğunu ve

süresini gösteren bir belge verilir. Bu belgeye gemiadamı isterse, kendisinin durumu ve davranışlariyle, çalışmasının ne yolda

olduğu da ayrıca yazılır. İşveren veya işveren vekilinin belgedeki imzası, gemiadamı dilerse bağlama limanındaki liman

reisliği tarafından onaylanır.

Kamu hizmeti gören idarelere yahut kamu yararına yardımcı derneklere bağlı gemilerden çıkan gemiadamının aldığı

belgeler hakkında yukarıki onay hükmü uygulanmaz.

İşveren veya işveren vekili, gemiadamının istediği belgeyi vermemekte direnirse veyahut belgeye gemiadamı için

doğru olmıyan yazılar yazarsa, gemiadamının yahut yeni işine girdiği işverenin isteği üzerine, bağlama limanındaki liman

reisliğince yapılacak inceleme sonucunu gösteren bir belge gemiadamına veya yeni işverene verilir. Liman reisliği tarafından

yapılacak inceleme bir haftada bitirilir.

Kamu hizmeti gören idarelere bağlı gemilerden çıkan gemiadamına belge verilmek istenmez veyahut belgeye doğru

olmıyan yazılar yazılırsa, gerekli incelemenin yapılması için bu gemilerin bağlı oldukları makamlara başvurulur.

Belgenin vaktinde verilmemesi veyahut belgede doğru olmıyan yazılar bulunmasından zarar gören gemiadamı

veyahut gemiadamını işe alan yeni işveren eski işverenden tazminat isteyebilir.

Bu belgeler her türlü resim ve harçtan muaftır.

Engelli ve eski hük ümlü çalı ştırma: (1)

Madde 13 – Bu kanunun kapsamına giren işveren veya işveren vekilleri, işyerlerinde İş Kanununun ve bununla ilgili

tüzüğün bu konuda koyduğu hük ümler, esaslar, ölçüler ve şartlara göre engelli ve eski hük ümlü gemiadamı çalıştırmak

zorundadır.

,,,,,,,,,,,,,,,,,

(1) 25/4/201- tarihli ve .4.2 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle' bu madde ba%lı*ında yer alan “a#at ibaresi “n"elli aynı maddenin

birinci ı#rasında yer alan “sa#at ibaresi “en"elli %e#linde de*i%tirilmi%tir+


4/16

4376

Önelsiz fesih ve infisah:

Madde 14 – Süresi belirli olan veya olmıyan yahut da sefer üzerine yapılan hizmet akti:

I - İşveren veya işveren vekili tarafından:

a) Gemiadamının herhangi bir limanda geminin hareketinden önce gemiye dönerek hizmete girmemesi veya gemiye

hiç dönmemesi,

b) Gemiadamının gemide hizmet görmesinin tutukluluk, hapis veya gemide çalışmaktan menolunması gibi sebeplerle

imkansız bir hal alması,

c) Gemiadamının işveren veya işveren vekiline karşı, kanuna, hizmet akitlerine sair iş ve çalışma şartlarına aykırı

hareket etmesi,

ç) Gemiadamının işveren veya işveren vekiline karşı denizcilik kural ve teamüllerine veya ahlak ve adaba aykırı

hareket etmesi,

II - Gemiadamı tarafından:

a) Ücretin kanun hük ümleri veya hizmet akti gereğince ödenmemesi,

b) İşveren veya işveren vekilinin gemiadamına karşı, kanuna, hizmet akitlerine veya sair iş şartlarına aykırı hareket

etmesi,

c) İşveren veya işveren vekilinin gemiadamına karşı denizcilik kural ve teamüllerine veya ahlak ve adaba aykırı

hareket etmesi,III - İşveren, işveren vekili veya gemiadamı tarafından:

a) Geminin herhangi bir sebeple 30 günden fazla bir süre seferden kaldırılması,

b) Gemiadamının herhangi bir sebeple sürekli olarak gemide çalışmasına engel bir hastalıa yakalanmasıveya engelli h!le gelmesi, (1)

Hallerinde feshedilebilir.

IV - Geminin kayba uğraması, terk edilmesi veya harp ganimeti ilan edilmesi veyahut Türk Bayrağından ayrılması

hallerinde ise hizmet akti kendiliğinden bozulur.

Fesih hakkını kullanma öneli:

Madde 15 – 14 üncü maddede işveren, işveren vekili veya gemiadamına tanınan akti feshetmek yetkisi, iki taraftan

birinin bu çeşit davranışlarda bulunduğunu öbür tarafın öğrendiği günden başlıyarak (6) işgünü geçtikten ve herhalde fiilin

vukuundan itibaren bir sene sonra kullanılamaz.

Bu hallere dayanılarak akti süresi içinde fesheden taraf ayrıca mahkemeye başvurarak öbür taraftan bir tazminat

istiyebilir.

Aktin çö zülmesinde bildirim:

Madde 16 – A) Süresi belirsiz hizmet akti, 14 üncü maddede yazılı durumlar dışında gemiadamının işe alınmasından

itibaren altı ay geçmedik çe bozulamaz.

B) Süresi belirsiz hizmet akitlerinin çözülmesinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.

Hizmet akti:

a) İşi altı ay sürmüş olan gemiadamı için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlıyarak iki hafta sonra,

b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan gemiadamı için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlıyarak

dört hafta sonra,

c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan gemiadamı için bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlıyarak altı

hafta sonra,

,,,,,,,,,,,,,,,,,

(1) 25/4/201- tarihli ve .4.2 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle' bu alt bentte yer alan ““en"el bir hastalı*a veya sa#atlı*a u*ramasıibaresi “en"el bir hastalı*a ya#alanması veya en"elli hle "elmesi %e#linde de*i%tirilmi%tir+


5/16

4377

ç) İşi üç yıldan fazla sürmüş olan gemiadamı için, bildirimin diğer tarafa yaılmasından başlıyara! se!iz "afta sonra,

#oz$lm$ş ol$r%

&) 'neller asgari ol$ tol$ iş s(zleşmesiyle eya "izmet a!ti ile artırılabilir%

*) #ildirme şartına $ymıyan taraf, y$!arıda yazılı (nellere $yg$n ü+ret t$tarında tazminat (deme! zor$ndadır%

emiadamının sendi!aya üye olması, şi!ayete baş$rması gibi sebelerle işinden çı!arılması "allerinde e genelolara! "izmet a!tini bozma "a!!ının !(tüye !$llanıldığını g(steren diğer d$r$mlarda -#. bendinde yazılı (nellere ait

ü+retlerin üç !atı t$tarı tazminat olara! (denir%

/arafların ayrı+a tazminat isteme "a!!ı sa!lıdır%

3esih hü#münün ba%lan"ıcı 3a&&, 1# 04 e 06 n+ı maddelere g(re "izmet a!tinin fes"inde fesi" !eyfiyeti, gemi seyir "alinde ise,!ararlaştırılmış limanda e !ararlaştırılmış liman değiştirildiği ta!dirde il! $ğrıya+ağı limanda geminin emniyet altına

alınmasına !adar $zatılmış sayılır%

3eshin bildirilmesi 3a&&, 18 1izmet a!tinin işeren eya işeren e!ili tarafından fes"edilmesi "alinde sebeleri ile birli!tegemiadamına yazılı olara! bildirilmesi şarttır% #ildirim im!anı olmıyan "allerde d$r$m bir t$tana!la tesit ol$n$r%

3eshi #asamayan hal

3a&&, 1! eminin /ür! #ayrağını taşıma "a!!ı b$l$nd$ğ$ süre+e mül!iyetin !ısmen eya tamamen "er"angi bir şa"sa geçmesi "izmet a!tinin fes"ini gere!tirmez% Kıdem ta$minatı 3a&&, 20 (D,'ii6: 1#101!80 7 21!1 m&) #$ 2an$na tabi gemi adamlarının "izmet a!itlerinin

0% İşeren tarafından b$ 2an$n$n 04 ün+ü maddesinin 0 in+i bendinde g(sterilen sebeler dışında,

% emi adamı tarafından b$ 2an$n$n 04 ün+ü maddesinin n+i e ün+ü bentleri $yarın+a,

3% $azzaf as!erli! "izmeti dolayısıyla,

4% #ağlı b$l$nd$!ları !an$nla !$r$l$ !$r$m eya sandı!lardan yaşlılı!, eme!lili! eya mal$llü! aylığı, ya"$t totan

(deme alma! ama+ıyla,

es"edilmesi eya gemi adamının (lümü eya 04 ün+ü maddenin 4 ün+ü bendi sebebiyle son b$lması "allerinde

gemi adamının işe başladığı tari"ten itibaren "izmet a!dinin deamı süresin+e "er geçen tam yıl için işeren+e gemi adamına

38 günlü! ü+reti t$tarında !ıdem tazminatı (denir% #ir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden (deme yaılır%

emi adamlarının !ıdemleri "izmet a!dinin deam etmiş eya fasılalarla yeniden a!dedilmiş olmasına ba!ılma!sızınaynı işerenin bir eya değişi! gemilerinde e "izmetinde çalıştı!ları süreler g(z(nüne alınara! "esalanır% eminin deir

eya inti!ali ya"$t "er"angi bir s$retle bir işerenden baş!a bir işerene geçmesi eya baş!a bir yere na!li "alinde

gemiadamının !ıdemi, işyeri eya işyerlerinde!i "izmet a!itleri sürelerinin tolamı üzerinden "esalanır% 09790:75


6/16

437; tari"inden itibaren geminin deri eya "er"angi bir s$retle el değiştirmesi "alinde işlemiş !ıdem tazminatlarından "er i!i

işeren sor$ml$d$r%


7/16

437:

(D,'ii6: 10121!82 7 2#"22 m&)


8/16

43;8

#$ !an$n$n 04 ün+ü maddesinin =0) n$maralı bendinin =b) fı!rasında yazılı d$r$mlar gemiadamınayü!lenemiye+e! sebeler altında doğm$şsa eya gemiadamı için "astalı! esair zor$nl$ sebeler meydanagelmişse b$ maddenin i!in+i fı!rasında!i bir "aftalı! süre, engellerin !al!tığı günden itibaren başlar% % süresi

3a&&, 2" enel ba!ımdan iş süresi, günde se!iz e "aftada !ır!se!iz saattir% #$ süre "aftanın işgünlerine eşit olara! b(lünme! s$retiyle $yg$lanır% İş süresi, gemiadamının işbaşında çalıştığı eya ardiya t$tt$ğ$ süredir% İşeren eya işeren e!ili, gemiadamının ardiyalarını yeme! e dinlenme zamanlarını bir çizelge ile

belirtme! e b$ çizelgeyi gemiadamlarının g(rebile+e!leri bir yere asma! zor$ndadır% stisnalar 3a&&, 2#


9/16

43;0

9cret 3a&&, 2! (D,'ii6 birin9i ı6ra: 1#4200875#5484 m&) E+ret, rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşitisti"!a! gemiadamına işi !arşılığında işeren eya işeren e!ili tarafından (denen bir meblağdır% Falıştırılan gemiadamına

ü+ret, rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ın (zel olara! açılan ban!a "esabına yatırılma! s$retiyle (denmesi

"$s$s$ndaG tabi old$ğ$ ergi mü!ellefiyeti türü, işletme büyü!lüğü, çalıştırdığı gemiadamı sayısı, işyerinin b$l$nd$ğ$ il e benzeri gibi $ns$rları di!!ate alara! işerenleri eya işeren e!illerini zor$nl$ t$tmaya, ban!a "esabına yatırıla+a! ü+ret,

rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ın, brüt ya da !an$ni !esintiler düşüldü!ten sonra !alan net mi!tar

üzerinden ol$ olmaya+ağını belirlemeye Falışma e ?osyal üenli! #a!anlığı, aliye #a!anlığı e 1azine

üsteşarlığından sor$ml$ *elet #a!anlığı müştere!en yet!ilidir% Falıştırdığı gemiadamlarının ü+ret, rim, i!ramiye e

b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ını (zel olara! açılan ban!a "esaları asıtasıyla (deme zor$nl$l$ğ$na tabi t$t$lan işerenler

eya işeren e!illeri, gemiadamlarının ü+ret, rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ını (zel olara! açılan ban!a

"esaları dışında (deyemezler% emiadamlarının ü+ret, rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ının (zel olara!

açılan ban!a "esalarına yatırılma! s$retiyle (denmesine iliş!in diğer $sHl e esaslar anılan ba!anlı!lar+a müştere!en

çı!arıla+a! y(netmeli!le düzenlenir%

(D,'ii6 i6in9i ı6ra: 1#4200875#5484 m&) E+ret, rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ın, gemiadamına "izmet a!dinde g(sterilen yer e derelerde tam olara! (denmesi, işerenler ile işeren e!illerinin birin+i fı!ra

$yarın+a zor$nl$ t$t$ld$ğ$ d$r$mlarda ise (zel olara! açılan ban!a "esabına yatırılması me+b$ridir% E+ret (deme deresi bir aydan fazla olamaz%

1izmet a!tinin sona ermesi eya boz$lması "alinde işeren eya işeren e!ili gemiadamının ü+retini der"al e tam

olara! (deme! zor$ndadır%

1a!lı bir sebe olma!sızın işini yamıyan gemiadamı, !eyfiyet gemi I$rnalina !aydedilme! e I$rnalı yo!sa bir

t$tana!la belgelenme! şartiyle b$ müddete ait ü+retten ma"r$m edilir% #$ yüzden $ğradığı zararın telafisi için işerenin

tazminat isteme! "a!!ı sa!lıdır%

:vans 3a&&, 0 İşeren eya işeren e!ili, gemiadamlarının iste!leri "alinde !endilerine "izmet a!tinde yazılı esaslarag(re aans (demeye zor$nl$d$r%

9cret deteri 3a&&, 1 1er gemide, noterli!çe tasdi!li bir ü+ret (deme defteri t$t$l$r% D$ !adar !i, liman seferi yaan gemilerde b$ defter işeren büros$nda da t$t$labilir%

1izmet a!itleri gereğin+e gemiadamlarına yaıla+a! "er çeşit (demelerin b$ deftere !aydedilmesi e !ayıtların imzaeya ma!b$zla belgelenmesi zor$nl$d$r%

İste! "alinde, b$ !ayıtların tasdi!li bir (rneği gemiadamına erilir% #$ m$ameleler "er türlü resimden m$aftır%

#elgeye dayanma!sızın yaılan (deme iddiaları m$teber değildir%

9cretin sa#lı #ısmı 3a&&, 2 emiadamının ü+retinin ayda 48 lirası "a+zedilemez eya baş!asına deir e temli! ol$namaz%


10/16

43;

Limanlar içinde, şehir hatlarında, k örfezlerde, göllerde ve akarsularda yolcu ve yük nakleden gemilerde, mavna, şat

ve benzerlerinde iaşe servisi kurulması zorunlu değildir. Bu durumda işveren veya işveren vekili iaşe zorunluluğunu nakden

ödemek suretiyle yerine getirir.

İ kamet yeri sağlanması:

Madde 34 – Gemiadamlarına işe giriş gününden başlıyarak işten çıkış gününe kadar rütbeleri, sayıları ve gemininbüyüklüğüne uygun olarak ve yalnız kendileriyle eşyalarına ait olmak üzere gemi içinde ikamet yerleri bedelsiz olarak

sağlanır.

Herhangi bir zorunlu sebep yüzünden gemiadamlarının gemide ikametine imkan olmazsa işveren veya işveren vekili

tarafından başka bir ikamet imkanı sağlanır.

İ kamet yerleri ve ia şe hakkında:

Madde 35 – (Değişik: 4/7/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen kabul: 7/2/1990 - 3612/53 md.) Bu Kanuna tabi gemilerde gemiadamları tahsis edilen yatma, dinlenme ve yemek yerleriyle gemide bulundurulacak

ilaç, tıbbi alet ve malzeme ve revirlerde bulunması gereken şartlar ve gemiadamlarına verilecek iaşe maddelerinin ölçü ve

nitelikleri bu şart ve niteliklerinden hangilerinin önemleri bakımından esasa ilişkin ve 1 inci derecede ve hangilerinin ise

ikinci derecede sayılacakları ve iaşe ile ilgili ne çeşit kurullar kurulacağı ve bu kurulların görev ve yetkileri Çalışma ve

Sosyal Güvenlik, Sağlık ve Sosyal Yardım ve Ulaştırma Bakanlıkları tarafından beraberce hazırlanacak bir yönetmelikte

gösterilir. Gemiadamı, işveren veya işveren vekili tarafından sağlanacak iaşenin yukarıda sözü geçen yönetmelikte gösterilen

ölçülerden noksan olması halinde aradaki farkın bedelini veya iaşenin hiç verilmemesi halinde tamamının bedelini işveren

veya işveren vekilinden isteyebilir. Şu kadar ki gemiadamının iddiasını, tazminde esas teşkil edecek iaşe ve şartlardaki

aksamanın vuku bulduğu günde durumu işveren veya işveren vekiline veya kaptana bildirmesi şarttır.

İ stisna:

Madde 36 – 35 inci maddede sözü geçen tüzük hük ümleri:

a) 500 grostonilatodan daha k üçük gemiler,

b) Balık avı ve benzeri işlerde çalışan gemiler,

c) Romork örler,

d) Yüzer vinçler,

İçin uygulanmaz.

Asgari ücret:

Madde 37 – Gemiadamlarının asgari ücretleri, İş Kanununun ilgili maddesi gereğince tespit olunur.

Ü cret kesintisi:

Madde 38 – İşveren veya işveren vekili toplu iş sözleşmesi ve hizmet akitlerinde gösterilmiş olan sebepler dışında

gemiadamına ücret kesintisi cezası uygulayamaz.

Gemiadamı ücretlerinden ceza olarak yapılacak kesintilerin gemiadamına hemen sebepleriyle bildirilmesi gerekir.

Gemiadamı ücretlerinden bu yolda yapılacak kesintiler bir ayda üç gündelikten fazla olamaz.

Gemiadamlarından kesilen ücret kesimi cezaları hakkında İş Kanununun aynı konuya ilişkin diğer hük ümleri

uygulanır.

Zarar kar şılığı kesinti:

Madde 39 – Hizmet akitlerinde işveren veya işveren vekilinin tazminat karşılığı olarak gemiadamı ücretlerinden

geçici olarak alıkoyacağı miktar on haftada eşit taksitlerle kesilmek üzere gemiadamının on günlük ücret tutarından fazla

olamaz. Tazminat karşılığı bu kesintiler, bütün iş süresi içindir ve bundan bir miktar mahsubedilince yeniden aynı esaslar

dairesinde kesinti yapılabilir. "azminat kesintileri, mahsup yapılmasını gerektirecek bir zarar yapılmadanişten ayrılma hallerinde gemiadamına kesintisiz olarak geri verilir# "azminat karşılıı

geçici olarak alıkonulan paradan, mahsup yapılması gerektii zaman gemi$


11/16

43;3 adamı isterse işeren !endisine ma"s$b$n "angi esaslara g(re yaıldığını anlatma! e b$na ait "esalarla fat$ra e baş!a belgeleri g(sterme! zor$ndadır + /azminat !arşılığı olara! alı!on$lan aradan an+a! o gemiadamı tarafından yaılan zarar için ma"s$ yaılır%

/azminat !esintileri milli ban!alardan birisine en geç üç ay içinde yatırılır% #an!a faizleriyle diğer gelirleri işçilere

iadesine !esinti ile birli!te (denir% ıllı# ücretli i$in 3a&&, 40 lenmelerde üç güne, ana e babanın, !arı e !o+anın, !ardeş e ço+$!ların (lümünde i!i güne !adar erilmesi

gere!en izin süreleriyle bir "aftalı! süre içinde !alma! üzere işeren tarafından erilen diğer izinler e "e!im raorlariyle

erilen dinlenme e "astalı! izinleri, fiilen çalışılmış günler gibi "esaba !atılır%

Korlayı+ı e e!onomi! bir sebe olmadan gemide!i çalışmaların "aftanın bir eya bir!aç gününde işeren eya

işeren e!ili tarafından tatil edilmesi "alinde, "aftanın çalışılmıyan günleri, ü+retli "afta tatiline "a! !azanma! içinçalışılması gere!en altı günün "esabında g(z(nünde t$t$l$r%

emide işin bir "aftadan fazla süre ile tatil edilmesini gere!tiren zorlayı+ı sebeler ortaya çı!tığı zaman, b$ süreye

rastlıyan "afta tatili ü+reti, yarım gündeli! t$tarında (denir%

2ısa, ya!ın e $za! sefer yaan gemilerde çalışan gemiadamlarına işeren eya işeren e!ili tarafından geminin

seferde b$l$nd$ğ$ müddete rastlıyan "afta tatili günleri için y$!arıda!i şartlar aranma!sızın e bir iş !arşılığı olma!sızın,

ayrı+a bir gündeli! t$tarında "afta tatili ü+reti (denir%


12/16

4384Genel tatil ücreti:Madde 43 – Bu kanun kapsamına giren gemilerde çalışan gemiadamlarına, 2739 sayılı Ulusal Bayram ve Genel

Tatiller Kanunu ile anılan kanuna ek 3466 ve 221 sayılı kanunlarda yazılı bulunan ulusal bayram ve genel tatil günlerinde, biriş karşılığı olmaksızın bir günlük ücreti tutarında tatil ücreti, ücret ödeme şekline bakılmaksızın ayrıca ödenir.

Tatil ücretlerine girmeyen kısımlar:

Madde 44 – Fazla çalışma karşılığı olarak alınan ücret ve primlerle sosyal yardımlar, ulusal bayram, hafta tatili vegenel tatil günleri için verilen ücretlerin tespitinde hesaba katılmaz.Geçici i ş göremezlik:Madde 45 – Gemiadamlarına, geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi gerektiği zamanlarda, geçici iş göremezlik

süresine rastlıyan ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatili ödenekleri, aynı ölçülerle ödeme yapan kurum ve sandıklartarafından ödenir.

Görevli ve yetkili mahkeme:Madde 46 – Bu kanun kapsamına giren gemiadamlariyle bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu

kanundan veya hizmet aktinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı kanun hük ümleri uygulanır.Hizmet aktinde ayrıca bir hük üm yoksa dava, geminin bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede

görülür. Bildirimler:

Madde 47 – Bildirimlerin ilgiliye yazılı olarak ve imza karşılığında yapılması gerekir. Bildirim yapılan kişi bunuimzalamazsa; durum o yerde tutanakla tespit edilir. Ancak, 7201 sayılı kanun kapsamına giren tebligat, anılan kanun

hük ümlerine göre yapılır.Saklı hük ümler:Madde 48 – Bu kanun hük ümleri, gemiadamına daha elverişli hak ve menfaatler sağlayan kanun, toplu iş sözleşmesi,

hizmet akti, örf ve adetlerden doğan haklara halel getirmez. Bu kanunun uygulanması sonucu olarak işverene düşenyük ümlülükler, gemiadamlarının ücret vesair haklarının daha aşağı hadlere indirilmesine sebep tutulamaz.

Denetim ve tefti ş:Madde 49 – Bu kanun hük ümlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak üzere yapılması gereken takip, denetim ve

teftişler Çalışma Bakanlığı tarafından yapılır. Bu konuda İş Kanununun iş hayatının denetim ve teftişine ilişkin hük ümleri veaynı kanunun bu hük ümlerle ilgili ceza maddeleri $yg$lanır%


13/16

43;5

Madde 51 – (Değişik: 23/1/2008-5728/320 md.) a% ' nci madde gereince gemiadamının kıdem tazminatını ödemeyen,b% '- inci madde gereince gemiadamının *azla çalışma ücretini ödemeyen,c% '. uncu madde gereince gemiadamının ücretini zamanında ve tam olarak ödemeyen,

ç% 33 üncü maddede sözü geçen iaşe veya nakden ödeme zorunluluuna uymayan,d% 37 nci maddede sözü geçen asgari ücretten aşaı ücret ödeyen,/şveren veya işveren vekili hakkında, bu durumda olan her gemiadamına karşılık, ödemedii

mebla veya temin ile mükelle* olduu iaşenin tekabül ettii bedelin, bin "ürk )irasından aşaıolmamak üzere iki katı tutarında idar+ para cezası verilir#

'# a% '& ve '3 üncü maddeler gereince gemiadamının iade zorunluluuna uymayan,b% '0 ncı maddede gösterilen iş sürelerine uymayan,/şveren veya işveren vekili hakkında bin "ürk )irası idar+ para cezası verilir#

(E6 ı6ra: 1#4200875#5484 m&) emiadamının ü+ret, rim, i!ramiye e b$ niteli!te!i "er çeşit isti"!a!ınızor$nl$ t$t$ld$ğ$ "alde (zel olara! açılan ban!a "esabına yatırmayan işeren, işeren e!ili "a!!ında, b$ d$r$mda olan "er

gemiadamı için bin i!i yüz @eni /ür! Jirası idari ara +ezası erilir%

1irinci *ıkradaki 2iller yurt dışında işlendii takdirde verilecek cezalar iki kat olarak uygulanır#

' nci madde hükümlerine aykırı harekette bulunarak kıdem tazminatının öngörülen esaslar dışındaveya saptanan miktar veya tavan aşılarak ödenmesi için emir veya talimat veren veya bu yoldahareket eden özel veya kamu kurumu veya kuruluşlarının yönetim kurulu üyeleri, genel müdür,müessese müdürü, muhasebe müdürü gibi yetkili sorumluları hakkında, 2il daha aır cezayıgerektiren bir suç teşkil etmedii takdirde altı aydan iki seneye kadar hapis ve adl+ para cezasınahükmolunur# anuna aykırı olarak *azla ödenen miktarın da ayrıca azine lehine re5sen tahsilinekarar verilir# Madde 52 – Bu kanunun 35 inci maddesinde bahsi geçen tüzükte esasa müteallik ve birinci derecede olarak

gösterilmiş bulunan vasıf ve şartlara riayet etmiyen işveren veya işveren vekili hakkında bin "ürk )irası idar+ paracezası, (1)

İkinci derecede olarak gösterilen vasıf ve şartlara riayet etmiyen işveren veya işveren vekili hakkında beşyüz "ürk)irası idar+ para cezası verilir# (1)

Madde 53 – a) Gemiadamı ücretlerinden 38 inci maddede gösterilen esaslar dışında para cezası uygulıyan,

b) 39 uncu maddede sözü edilen zarar karşılığı kesintileri, anılan madde hük ümlerine uymıyarak yapan,

c) 40 ıncı madde gereğince gemiadamına yıllık ücretli izin vermiyen,

ç) 41 inci madde gereğince gemiadamlarına hafta tatili izni uygulamıyan,

d) 42 nci madde gereğince gemiadamına hafta tatili ücretini ödemiyen,

e) 43 üncü madde gereğince gemiadamına genel tatil ücretini ödemiyen,

İşveren veya işveren vekili hakkında beşyüz "ürk )irası idar+ para cezası verilir# (1)

LLLLLLLLLLLLLLLLLL (1) 24/4/200- tarihli ve 4854 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle' 52 nci maddenin birinci ı#rasında yer alan =2000 liradan a$ !lmama#

ü$ere a*ır ara ce$ası= ibaresi =yediyü$mily!n lira idar> ara ce$ası=' i#inci ı#rada yer alan =250 liradan a$ !lmama# ü$ere a*ır

ara ce$ası hü#m!lunur+= ibaresi' =ü&yü$ellimily!n lira idar> ara ce$ası verilir+=? 5- üncü maddede yer alan =500 liradan a%a*ı

!lmama# ü$ere a*ır ara ce$ası hü#m!lunur+= ibaresi' =drtyü$mily!n lira idar> ara ce$ası verilir+= !lara# ./5/200- tarihinden "e&erli

!lma# ü$ere de*i%tirilmi% ve metne i%lenmi%tir+@aha s!nra 2-/1/2008 tarihili ve 5728 sayılı Kanunun -21 inci maddesiyle? 52 ncimaddesinin birinci fıkrasında yer alan “yediyüzmilyon lira ibaresi “bin !ürk "irası #e ikinci fıkrasında yer

alan “üçyüzellimilyon lira ibaresi “be$yüz !ürk "irası $eklinde% &22 nci maddesiyle' 5& üncü maddesinin

birinci fıkrasında yer alan “d(rtyüzmilyon lira ibaresi “be$yüz !ürk "irası $eklinde de)i$tirilmi$ #e metne

i$lenmi$tir.


14/16

43;6

#$ !an$ndan doğan s$çlara mütealli! daalar, geminin bağlama limanında!i, s$l" +eza ma"!emelerindeg(rülür%

(3/la /;/n9/ ı6ra: 21200875#285#8 m&) Y ür ürlükten kaldırılan kanunlar:

3a&&, 54 089390:54 tari"li 637: sayılı e 59590:5: tari"li 7;3 sayılı !an$nlar yürürlü!ten !aldırılmıştır% Aü$ü#

3a&&, 55 #$ !an$n$n 35 in+i maddesinde s(zü geçen tüzü! çı!arılın+aya !adar, b$ !an$nla yürürlü!ten !aldırılan637: sayılı 2an$n$n 30 in+i maddesine dayanılara! çı!arılmış b$l$nan 7990:5; tari"li e 49::6; sayılı #a!anlar 2$r$l$

2ararnamesiyle yürürlüğe !on$lan =emiadamlarının ?ağlı!, İaşe e İ!amet Dartlarını (sterir /üzü!) ün aynı !on$lara

iliş!in "ü!ümleri $yg$lanır%

E6 3a&&, 17 (E6: 244200748542 m&< D,'ii6: 21200875#282 m&)1u anunda yazılı idar+ para cezaları geminin balama limanının bulunduu yer 6alışma ve

osyal 8üvenlik 1akanlıı bölge müdürünce verilir# Geçici Madde 1 – (4/7/1975 tarih ve 1926 sayılı Kanunun numarasız geçici maddesi olup teselsül içinnumaralandırılmıştır.) 20 nci maddenin son fıkrası gereğince tesisi öngörülen Fona ilişkin kanun çıkarılıncaya kadar, kıdem tazminatının

işveren tarafından doğrudan doğruya ödenmesine devam olunur. Ek Geçici Madde 1 – (10/12/1982 tarih ve 2762 sayılı kanunla eklenen numarasız ek geçici madde olup, teselsüliçin numaralandırılmıştır.) Kıdem tazminatının yıllık tavan miktarı ile Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna 5434 sayılı

T.C. Emekli Sandığı Kanunu hük ümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emekli ikramiye miktarı eşitleninceye

kadar, beher yıl için ödenecek kıdem tazminatı tavanı 2 500 göstergenin bütçe kanunları ile belirlenen memur aylık katsayısı

ile çarpılması suretiyle bulunacak tutar ile (75 000) yetmişbeşbin lira arasındaki farkın dörtte birinin (75 000) yetmişbeşbin

liraya eklenmesi suretiyle tespit edilir.

Madde 56 – Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 57 – Bu kanun hük ümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

20/4/1967 TARİHLİ VE 854 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMİYEN GEÇİCİ MADDELER: 1) 17/10/1980 tarih ve 2319 sayılı Kanuna 5/5/1981 tarih ve 2457 sayılı Kanunla eklenen geçici maddeler : Geçici Madde 1 – 12/9/1980 ile 23/10/1980 tarihleri arasında işten ayrılan hizmet erbabına ödenen veya hak edilmişolmakla beraber henüz kısmen veya tamamen ödenmeyen kıdem tazminatlarının, 854 sayılı Deniz İş Kanununun 2319 sayılı

Kanunla değişik 20 nci maddesi ile 1475 sayılı İş Kanununun 2320 sayılı Kanunla değişik 14 üncü maddesinde belirtilen

esaslara göre hesaplanan miktarı veya tavanı aşan kısımları, işveren tarafından herhangi bir nedenle hizmet erbabından geri

istenemez, alınamaz veya yapılacak kanuni kesintiler dışında eksik ödenemez.

Geçici Madde 2 – 12/9/1980 ile 23/10/1980 tarihleri arasında i şten ayrılan hizmet erbabına herhangibir sebeple ödenmemiş bulunan kıdem tazminatlarının vergiden istisna edilecek kısmı, 193 sayılı Gelir Vergisi

Kanununun 2320 sayılı Kanunla değişik 25 inci maddesinin 7 nci fıkrasına göre hesaplanır ve istisna

miktarını aşan kısmı, ödemenin yapıldığı anda, Gelir Vergisi Kanununun i şten ayrılma


15/16

43;7M43;;

tari"inde yürürlü!te b$l$nan "ü!ümlerine g(re işeren tarafından ergi te!ifatına tabi t$t$l$r%

*,;i9i 3a&&, 09:90:;8 ile 390890:;8 tari"leri arasında işten ayrılan "izmet erbabı ile ilgili olara! işerenler =enel e 2atma #ütçeye da"il idareler, a"alli İdareler, 2am$ İ!tisadi /eşebbüsleri, *(ner ?ermayeler e onlar ile diğer

!am$ !$r$mları da"il), "er "izmet erbabı için ayrı ayrı olma! üzere, (dedi!leri !ıdem tazminatının mi!tarını, b$nlar

üzerinden te!if etti!leri ergileri, işten ayrılan "izmet erbabına yatı!ları diğer yıllı! ü+ret (demeleri ile b$nlar üzerindente!if etti!leri ergileri, "izmet erbabının !ıdem tazminatına esas "izmet sürelerini, !ıdem tazminatının ergiden istisna

edilen mi!tarlarını e "izmet erbabının adı soyadı e adreslerini g(sterir +etelleri i!işer nüs"a olara! düzenleme!, tasdi!

etme! e bir nüs"asını b$ !an$n$n yayımı tari"inden itibaren bir ay içinde ergi sor$ml$s$ sıfatıyla bağlı old$!ları ergi

dairelerine, diğer nüs"asını aliye #a!anlığına g(nderme! zor$ndadırlar%

Cergi daireleri tarafından işerenler+e erile+e! +eteller üzerinde 0:3 sayılı elir Cergisi 2an$n$n$n 38 sayılı

2an$nla değişi! 5 in+i maddesinin 7 n+i fı!rası "ü!mü di!!ate alınara!, "er "izmet erbabı için ayrı ayrı "esalana+a! ergi

far!ları bir ay içinde i"barname ile "izmet erbabına tebliğ edilir% #$ s$retle tebliğ edilen ergi far!ları tebliğ tari"inde 0:;8

ta!im yılına iliş!in olara! i!malen tar" ol$nm$ş addol$n$r%

1izmet erbabı !endilerine tebliğ edilen b$ ergileri, tebliğ tari"ini ta!i eden 0 ay içinde e 6 eşit ta!sitte

!endilerine tebligatı yaan ergi dairesine yatırma! zor$ndadırlar% Cadesinde (denmeyen ergiler için 60;3 sayılı


16/16

43-.

854 SAYILI KANNA !K "! D!#$%$KL$K &!'$!N !"*A'IN

YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE

D,'i-ir,nKanununK=K>ninNumarası

854 sa%ılı Kanunun &,'i,n ?,%a i-al ,&il,n ma&&,l,ri $/r/rl/', *iri Tarihi

1926–

1/2/1974 tarihinden geçerli olmak

üzere 12/7/1975

2319 Madde 1

Diğer Maddeleri

12/9/1980

23/10/1980

2457 – 12/9/1980

2762 – 1/1/1983

KHK/336 – 5/8/1988

4854 – 6/5/2003

5728 50, 51, 52, 53, Ek Madde 1 8/2/2008

5754 6, 29, 51 8/5/2008

6462 13, 14, 50 3/5/2013

deniz İş kanunu

Documents