charakteryzowanie wyrobÃ³w kaletniczych

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

Janina urek

Charakteryzowanie wyrobw kaletniczych 744[01].O1.02

Poradnik dla ucznia

WydawcaInstytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy Radom 2007Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Recenzenci: mgr in. Magorzata Smerda in. Stanisaw Pietryka

Opracowanie redakcyjne: mgr in. Janina urek

Konsultacja: mgr in. Zdzisaw Feldo

Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 744[01].O1.02 charakteryzowanie wyrobw kaletniczych, zawartego w moduowym programie nauczania dla zawodu kaletnik 744[01]

WydawcaInstytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2007Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

1

SPIS TRECI1. 2. 3. 4. Wprowadzenie Wymagania wstpne Cele ksztacenia Materia nauczania 4.1. Klasyfikacja wyrobw kaletniczych 4.1.1. Materia nauczania 4.1.2. Pytania sprawdzajce 4.1.3. wiczenia 4.1.4. Sprawdzian postpw 4.2. Charakterystyka wyrobw kaletniczych 4.2.1. Materia nauczania 4.2.2. Pytania sprawdzajce 4.2.3. wiczenia 4.2.4. Sprawdzian postpw 5. Sprawdzian osigni 6. Literatura 3 5 6 7 7 7 9 9 11 12 12 18 19 20 21 26

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

2

1. WPROWADZENIEPoradnik bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy na temat charakteryzowania wyrobw kaletniczych ze szczeglnym uwzgldnieniem podziau, charakterystyki oraz technik montau wyrobw kaletniczych. W poradniku zamieszczono: 1. Wymagania wstpne, czyli wykaz niezbdnych umiejtnoci i wiedzy, ktre powiniene mie opanowane, aby przystpi do realizacji tej jednostki moduowej. 2. Cele ksztacenia, jakie powiniene osign w czasie zaj edukacyjnych tej jednostki moduowej. 3. Materia nauczania umoliwiajcy Ci samodzielne przygotowanie si do wykonania wicze i zaliczenia sprawdzianw. 4. Pytania sprawdzajce wiedz potrzebn do wykonania wicze. 5. wiczenia, ktre umoliwi Ci nabycie umiejtnoci praktycznych oraz sprawdzenie wiadomoci teoretycznych. 6. Sprawdzian postpw. 7. Zestaw pyta sprawdzajcych Twoje opanowanie wiedzy i umiejtnoci z zakresu caej jednostki moduowej 8. Wykaz literatury, ktr moesz wykorzysta do poszerzenia wiedzy. Wykonujc sprawdzian postpw powiniene odpowiada na pytanie tak lub nie, co oznacza, e opanowae materia albo nie. Jeeli masz trudnoci ze zrozumieniem tematu lub wiczenia, to popro nauczyciela lub instruktora o wyjanienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz dan czynno. Po przerobieniu materiau sprbuj zaliczy sprawdzian z zakresu jednostki moduowej. Jednostka moduowa: Charakteryzowanie wyrobw kaletniczych, ktrej treci teraz poznasz zapozna Ci z podziaem, charakterystyk wyrobw, terminologi dotyczc wyrobw jak rwnie dodatkw stosowanych do wytwarzania wyrobw oraz technikami montau wyrobw kaletniczych.

Bezpieczestwo i higiena pracyW czasie pobytu w laboratorium lub na wydziale produkcji musisz przestrzega regulaminw, przepisw bezpieczestwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpoarowych, wynikajcych z rodzaju wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.


3

744[01].O1 Podstawy zawodu

744[01].O1.01 Przestrzeganie przepisw bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska

744[01].O1.02 Charakteryzowanie wyrobw kaletniczych

744[01]. O1.03 Sporzdzanie rysunkw technicznych i odrcznych

744[01]. O1.04 Stosowanie maszyn, urzdze i narzdzi kaletniczych

Schemat ukadu jednostek moduowych


4

2. WYMAGANIA WSTPNEPrzystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie: posugiwa si terminologi dotyczc wyrobw kaletniczych, posugiwa si terminologi czci skadowych i dodatkw kaletniczych, zna podstawowe badania organoleptyczne materiaw stosowanych do wytwarzania wyrobw kaletniczych, rozrnia wyroby kaletnicze z podziaem na grupy asortymentowe, rozrnia elementy wyrobw, rozpoznawa czci skadowe i dodatki w wyrobach kaletniczych, zna techniki montau wyrobw, posugiwa si normami branowymi, zorganizowa stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, korzysta z rnych rde informacji, przestrzega przepisw bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska.


5

3. CELE KSZTACENIAW wyniku realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie: posuy si terminologi dotyczc wyrobw, czci skadowych, pproduktw i dodatkw kaletniczych, rozrni rodzaje wyrobw kaletniczych, rozrni elementy wyrobw kaletniczych, rozpozna czci skadowe i dodatki w wyrobie kaletniczym, okreli techniki montau i wykoczenia wyrobw kaletniczych, dokona podziau wyrobw kaletniczych na grupy asortymentowe, okreli kryteria podziau wyrobw kaletniczych w aspekcie rozwiza konstrukcyjnych i materiaowych, dokona analizy norm dotyczcych wyrobw kaletniczych.


6

4. MATERIA NAUCZANIA4.1. Klasyfikacja wyrobw kaletniczych4.1.1. Materia nauczaniaWyroby kaletnicze dzielimy na:1. Grupy wedug nazwy wyrobu wynikajcej z jego oglnego przeznaczenia uytkowego np. torebki, paski, etui, walizy itp. W normie pod wspln nazw torebki wystpuj rodzaje jak np. wyjciowe, wizytowe, balowe, sportowe, torebki podrczne itp. 2. Dziay wedug oglnego okrelenia rodzaju materiau zastosowanego w wyrobie. 3. Rodzaje wedug szczegowej charakterystyki materiaw wyrobu tzn. a) wyroby ze skry naturalnej, b) wyroby z materiaw skropodobnych, c) wyroby z tkanin naturalnych, impregnowanych, laminowanych. 4. Typy wedug cech konstrukcyjnych wyrobu tzn. wyroby: a) sztywne, b) psztywne, c) mikkie. 5. Systemy wedug sposobu czenia wyrobu.

Czci skadowe wyrobwWykrj cz skadowa wyrobu wykrojona lub wycita ze skry, tkaniny lub innego materiau zastpujcego skr, niepoddana jeszcze obrbce technologicznej. Korpus gwna cz skadowa wyrobu obejmujca ciank przedni, tyln, niekiedy boki oraz spd wyrobu. Klapa cz skadowa wyrobu zamykajca dostp do jego wntrza. Podklapa podszewka klapy lub materia waciwy. cianka przednia przednia cz skadowa korpusu wyrobu. cianka tylna tylna cz skadowa korpusu wyrobu. Rczka uchwyt o rnych ksztatach sucy do trzymania i noszenia wyrobu. Przegroda cz skadowa wyrobu dzielca jego wntrze. Lamwka pasek lub tama zaamana wzdu dugoci obejmujca brzegi wyrobu i przyszyta do niego jako wzmocnienie lub ozdoba. Biza wypustka z igielitu lub innego materiau wszyta na krawdzi elementu wyrobu. Bodno boczna i dolna cz wyrobu (nie dotyczy to wierzchu i spodu walizy). Spd dolna zewntrzna cz wyrobu stykajca si ca powierzchni z paszczyzn podoa. Dno dolna skadowa cz wyrobu stanowica jego element wewntrzny. Kiedra pasek materiau ( skry, tworzywa, tkaniny) zoony na p w ksztacie wypustki wszyty midzy czci skadowe wyrobu. Grzbiet grna cz wyrobu lub linia zaamania ( zagicia) klapy. Kapel pasek przymocowany do wyrobu przytrzymujcy pkko. Kiesze wewntrzna kiesze przyszyta do wewntrznej cianki stanowica schowek. Kiesze zewntrzna kiesze naszyta na zewntrznej ciance korpusu. Listek ( coperek) may paseczek przymocowany jednym kocem do wyrobu sucy jako uchwyt przy otwieraniu zamka lub odciganiu odchylonej czci skadowej. Przesuwka wski pasek zczony trwale na kocach naoony na pas sucy do przewlekania jego koca po zapiciu na sprzczk.Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

7

Wsuwka wski pasek wszyty kocami do pasa na stae w miejscu przymocowania sprzczki sucy do przewlekania kocwki pasa po zapiciu. Wieko grna ruchoma cz walizy nakrywajca spd. Wkad ( dusza) materia wypeniajcy wntrze rczki.

Nazwy dodatkw kaletniczychAntabka metalowy uchwyt pkko przymocowany do wyrobu. Krek, oczko krek z metalu lub innego materiau sucy jako wzmocnienie otworw wycitych w elemencie. Klamra rodzaj sprzczki o rnej konstrukcji i ksztatach z rnych materiaw najczciej metalowe bez trzpienia spinajcego koce paska. Kko krek z drutu z kocami spawanymi lub zetknitymi ze sob, suce do czenia czci skadowych wyrobw. Pkko ramka z drutu o ksztacie pkola zamknitego rednic spawan lub kocami zetknitymi suce do czenia czci skadowych wyrobw. Naronik nakadka z metalu fibry lub innego trwaego materiau zabezpieczajca naroa wyrobu przed uszkodzeniem. Nit gwd z metalu o tpym zaostrzonym lub rozcitym trzonie stosowany w produkcji kaletniczej do czenia w sposb trway czci skadowych wyrobu lub speniajcy funkcj ochronn lub zdobic. Podkadka nitu cienki metalowy krek, nakadany na trzpie nitu w celu wzmocnienia nitowania. Pukiel gwd z du wypuk gwk o rozdwojonym i rozginanym trzonie chronicy spd wyrobu przed uszkodzeniami. Ramka prostokt z drutu o kocach trwale poczonych lub zetknitych ze sob. Sprzczka ramka z metalu rnego ksztatu stanowica skadowy element paska tj: a) sprzczka pojedyncza sprzczka na ktrej bok naoony jest jeden trzpie, b) sprzczka podwjna majca poprzeczk z naoonym jednym lub dwoma trzpieniami, c) sprzczka z rolk sprzczka na ktrej ramieniu naoona jest rolka uatwiajca przeciganie pasa. Szyna (stalka) listwa metalowa umocowana wewntrz w grzbiecie wyrobu usztywniajca jego korpus w czci grnej i stanowica podkadk do przymocowania antabek. Zamek kaletniczy urzdzenie zamykajce dostp do wntrza wyrobu zabezpieczajce przed przypadkowym lub niepodanym jego otwarciem. Zbitka nit dwuczciowy, ktry czy elementy wyrobu przez wcinicie jednej czci w drug. Karabiczyk uchwyt sprynujcy sucy jako zaczep kocwki pasa (rys. 1).


8

Rys.1. Przykadowe dodatki kaletnicze [2] a) szyna do teczki, b) antabki, c) zawias do walizy, d) zbitki, e) pkko.

4.1.2. Pytania sprawdzajce1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. Jak dzielimy wyroby kaletnicze? Jakie znasz typy wyrobw kaletniczych? Jakie znasz rodzaje torebek? Jakie znasz gwne czci skadowe wyrobw? Jak rol w wyrobie spenia lamwka? Jakie znasz dodatki kaletnicze? Co to jest naronik?

4.1.3. wiczeniawiczenie 1 Dokonaj podziau wyrobw kaletniczych na grupy. Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene: 1) odszuka w materiale dydaktycznym informacje na temat wyrobw kaletniczych, 2) zapozna si z instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy w warsztatach lub w pracowni gdzie bdzie realizowane wiczenie, 3) zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia, 4) zorganizowa wyroby gotowe lub na planszach,Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

9

5) dokona podziau wyrobw na grupy, 6) zapisa w dzienniczku praktyk lub na planszy podzia wyrobw, 7) podzieli si uwagami z innymi. Wyposaenie stanowiska pracy: plansze z wyrobami lub wyroby gotowe, normy, przybory do pisania, dzienniczek praktyk, literatura z rozdziau 6.

wiczenie 2 Dobierz dodatki kaletnicze suce do wzmocnienia i czenia czci skadowych wyrobu kaletniczego np. teczki mskiej. Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene: 1) odszuka w materiale dydaktycznym informacje na temat dodatkw kaletniczych, 2) zapozna si z instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakadzie gdzie bdzie realizowane wiczenie, 3) zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia, 4) zorganizowa dodatki kaletnicze do czenia i wzmocnienia wyrobu, 5) dobra dodatki do wskazanego wyrobu, 6) podzieli si swoimi wiadomociami z innymi, Wyposaenie stanowiska pracy: dzienniczek praktyk, dodatki kaletnicze (np. naroniki, pkka, szyna) plansze z dodatkami, wyrb kaletniczy, przybory do pisania, literatura z rozdziau 6.

wiczenie 3 Nazwij czci skadowe wskazanego wyrobu kaletniczego np. teczki aktwki. Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w materiale dydaktycznym informacje na temat nazw czci wyrobw, zapozna si z instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy w warsztatach lub w pracowni gdzie bdzie realizowane wiczenie, zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia, zorganizowa wyrb gotowy ( teczk), zapisa w dzienniczku czci skadowe wskazanego wyrobu, zaprezentowa wykonane wiczenie.

1) 2) 3) 4) 5) 6)


10

Wyposaenie stanowiska pracy: teczka aktwka, normy branowe, przybory do pisania, dzienniczek praktyk, literatura z rozdziau 6.

4.1.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) dokona podziau wyrobw kaletniczych? wymieni typy wyrobw kaletniczych? wymieni gwne czci skadowe wskazanego wyrobu ? wymieni dodatki kaletnicze? zastosowa dodatki kaletnicze? rozrni wyroby kaletnicze z podziaem grupy? rozrni wyroby z podziaem na typy? Tak Nie


11

4.2. Charakterystyka wyrobw kaletniczych4.2.1. Materia nauczaniaWaniejsze wyroby kaletniczeZmieniajce si kierunki mody, szczeglnie damskiej pocigaj za sob rwnie zmian wzornictwa wyrobw kaletniczych. Dotyczy to doboru kolorystyki, akcesoriw zdobniczych i ich konstrukcji. Gwnym wskazaniem projektowania wyrobw kaletniczych jest ich funkcjonalno. Omwione poniej wyroby kaletnicze s jednoczenie przegldem wzorw o zrnicowanej konstrukcji, wielkoci i przeznaczeniu. Walizy kufry stosowana do duszej podry, przeprowadzek i jako sprzt domowy. Wykonane s ze skr wiskich. Zaopatrzone s w mocne zamki, zatrzaski i naroniki. Dostosowane s do przedmiotw osobistych. Walizy su do przedmiotw osobistego uytku wykonane s ze skr, tkanin technicznych, materiaw syntetycznych. Najistotniejsz cech jest ich lekko (rys. 2, 3).

Rys.2. Kufry [10]

Rys.3. Walizy [11]

Nesesery wykonane s ze skr i tkanin. Nesesery mog by psztywne lub mikkie. Zapinane na zamki byskawiczne lub zamki kopertowe. Dostosowane s do przyborw toaletowych (rys. 4).Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

12

Rys.4. Nesesery [12]

Torby podrne przystosowane s do przewoenia przedmiotw w czasie podry. Wykonane s z materiaw skropodobnych, tkanin powlekanych, skaju. Torby te posiadaj zamki byskawiczne. Torby podrne nale do wyrobw psztywnych i mikkich. Duym powodzeniem ciesz si torby mikkie z niemncego si materiau, ktre nabieraj formy po ich wypenieniu (rys. 5).

Rys.5. Torby podrne [13]

Torby turystyczne i sportowe w zalenoci od przeznaczenia ksztat ich jest rny. S mniejsze od toreb podrnych, gdy speniaj rol rcznego bagau. Charakterystyczn cech jest pasek zastpujcy rczk, skracajc lub przeduajc pasek mona ich nosi w rku lub przewiesza przez rami. Torby te wykonane s z materiaw skropodobnych, skaju (rys. 6).


13

Rys.6. Torby turystyczne i sportowe [14]

Torby gospodarcze przeznaczone do przenoszenia artykuw ywnociowych. Wykonane s z tkanin powlekanych i lnianych. Wrd rnorodnych form mona wyrni dwa typy, z dnem usztywnionym i mikkim (rys. 7).

Rys.7. Torby gospodarcze [15]

Teczki s psztywne lub mikkie. Wykonane s ze skr wiskich, bydlcych, koskich, kozich, owczych. Dziel si na: tornistry szkolne, aktwki, teczki biurowe, teczki podrne. a) tornistry szkolne w rodku znajduj si przegrody. Wykonane s ze skry i z materiaw nieskrzanych. Powinny by lekkie i nieprzemakalne. Zamki i zapicia trwae i atwe w obsudze, zaopatrzone w dwa paski none o regulowanej dugoci. b) aktwki, teczki biurowe powinny by lekkie przeznaczone na drobne przedmioty osobistego uytku. Teczki biurowe wykonuje si ze skry i dermy. c) teczki podrne uywane s przez osoby wyjedajce w delegacje. Rni si od teczek zwykych wielkoci i pakownoci (rys. 8).


14

Rys.8. Teczki [16]

Torebki damskie wyroby o rnych rozwizaniach konstrukcyjnych i wzorniczych, wielkociach i ksztatach, majcych rne rodzaje zapi, przeznaczone do przechowywania i noszenia poza domem przedmiotw niezbdnych kobiecie. Rozrniamy rodzaje torebek: wizytowe wyrb przeznaczony do okolicznociowego przechowywania drobnych przedmiotw i kosmetykw koniecznych w czasie skadania wizyt, balowe wyroby o maych wymiarach wykonane ze szlachetnych skr, mas plastycznych i tkanin najczciej zdobionych biuteri lub ozdobnym haftem, plaowe wyroby wykonane najczciej z tworzyw sztucznych lub tkanin powlekanych, wodoodpornych gadkich lub wzorzystych przeznaczonych do przechowywania i przenoszenia wszelkich przedmiotw uytku osobistego na play, wyjciowe, sportowe, podrczne wyroby o rnych ksztatach, wielkociach wykonane z rnych materiaw stosowanych w kaletnictwie (rys. 9).

Rys.9. Torebki wyjciowe [17]Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

15

Torebki modzieowe rni si od torebek damskich nie tylko ywszymi kolorami, ale i konstrukcj, posiadaj rczk i dodatkowo pasek do zawieszania przez ramie. Wykonuje si je ze skry cielcej, wiskiej, koziej, skry gadw i pazw, dermy i materiaw skropodobnych (rys. 10).

Rys.10. Torebki modzieowe [17]

Drobne wyroby kaletniczePaski dziel si na paski mskie, damskie i dziecice. Paski mskie wykonuje si ze skry lub z gumowych tam. Paski damskie wykonuje si ze skr lakierowanych, zamszowych a paski dziecice s bardzo kolorowe. Podstawow cech paskw jest nieskomplikowane zapicie (rys. 11).

Rys.11. Paski [18]

Portfele przedmioty osobistego uytku o ksztacie prostokta lub kwadratu z wewntrznymi kieszonkami, suce do przechowywania banknotw i dokumentw. Portfele eleganckie wykonuje si z najwyszego gatunku skr kozich, cielcych w kolorze czarnym lub ciemnobrzowym. Portfele mog by wykonane take ze skr wiskich. Portfele dzieli si na: dwuskrzydowe, ktrego korpus skada si z dwch zoonych elementw o jednym miejscu ich zaamania; trzyskrzydowe, ktrych korpus skada si z trzech zoonych elementw o dwch miejscach ich zaamania; z mieszkami wyrb dwulub trzy - skrzydowy o harmonijkowato uformowanych boczkach, umoliwiajcych zwikszenie jego pojemnoci; z klap wyrb dwu lub trzyskrzydowy zapinany zewntrzn klapk (rys. 12).

Rys.12. Portfele [19]Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

16

Etui futeray suce do przechowywania kluczy, okularw i wykonane s z odpadw skr oraz folii. O specjalnym przeznaczeniu s futeray na aparaty fotograficzne i lornetki wykonane ze skr blankowych bydlcych (rys. 13).

a)

b)Rys.13. Etui [20] a) na klucze, b) na dugopisy, c) na pyty CD

c)

Portmonetki s rnego ksztatu. Przegrdki i kieszonki su do przechowywania pienidzy. Wykonane s z odpadw skr lub folii (rys. 14).

Rys.14. Portmonetki [21]

Podczas projektowania wyrobw kaletniczych zwaszcza: toreb, tornistrw i teczek szkolnych oraz portfeli, portmonetek i futeraw naley cile przestrzega wymaga zawartych w normach branowych, ktre dotycz m.in. wymiarw podstawowych, konstrukcji i sposobu ich wykonania, materiaw, z ktrych bd wykonane oraz zawieraj wymagania dodatkowe jakie naley uwzgldni przy wykonaniu okrelonego wyrobu.

Techniki montau wyrobwWyroby kaletnicze s wykonywane za pomoc: szycia, zgrzewania, okuwania. Szycie czenie czci skadowych wyrobu za pomoc ciegw wykonywanych rcznie lub maszynowo. Szycie rczne w kaletnictwie stosuje si wtedy, gdy wymagane jest mocne poczenie elementw, a czenie tego nie mona wykona maszynowo np. rczki do waliz ze skr twardych. Wyroby kaletnicze wykonywane za pomoc szycia maszynowego maga by o brzegach citych do kantu, zawijanych, zszywanych i wywracanych po ich zszyciu. Brzegi takie naley odpowiednio wykoczy, aby wyrb gotowy mia estetyczny wygld. Zgrzewanie- czenie ze sob czci skadowych z materiaw termoplastycznych za pomoc zgrzewarki. Wycite lub wykrojone czci skadowe z folii z tworzyw termoplastycznych czy si w gotowy wyrb kaletniczy metod zgrzewania pojemnociowego np. kosmetyczki, torebki dziecice, worki na odzie itp..


17

Okuwanie - czenie czci skadowych wyrobu za pomoc nitw lub sztywnych cznikw. Polega na umocowaniu czci metalowych na elementach wyrobu lub gotowym wyrobie np. przynitowanie rczki, znitowanie w cao torby monterskie itp.. Szczegowo sposoby montau wyrobw kaletniczych za pomoc szycia, zgrzewania, nitowania zostan omwione w dalszych jednostkach moduowych.

Wykoczenie brzegwEstetyczny wygld wyrobw kaletniczych podnosi wykoczenie ich brzegw. Dobrym efektem jest zawijanie krawdzi lub wywracanie wyrobw po ich zszyciu. Przy wykonaniu wyrobw ze skr grubszych brzegi elementw pozostawia si niezawijane, z widocznym przekrojem skry. Skry garbowania rolinnego, ktrych kolor przekroju jest bardzo zbliony do powierzchni lica, wykoczenie takich brzegw nie sprawia trudnoci, albo wykoczenie brzegw nie jest konieczne. W przypadku skr garbowania chromowego brzegi cite naley barwi. Nowoczesne sposoby barwienia brzegw polegaj na stosowaniu do wykoczenia takich samych farb kryjcych, jakimi skry zostay pokryte w garbarni. Brzegi elementw barwi si rcznie za pomoc pdzla lub przez natrysk elementw rwno uoonych w stosie. Czyszczenie brzegw cite brzegi po zwileniu wod klejow czyci si do poysku rcznie tkanin, lub maszynowo na polerce. Zawijanie brzegw ma na celu podniesienie estetycznego wygldu wyrobw kaletniczych wykonanych ze skr. Sposb zawijania zaley od rodzaju i gruboci materiaw oraz od wielkoci i konstrukcji wyrobw. Ze wzgldu na wygld zawijanie dzieli si na: - zawijanie kryte stosowane jest, gdy zawijany element bdzie zakryty inn czci skadow wyrobu, cit do kantu. Zawijanie kryte stosuje si przy wyrobie patek, rczek do torebek damskich, klap w teczkach, przy nakadaniu ornamentw. - zawijanie odkryte rodzaj zawijania, w ktrym krawd zawinitego elementu jest widoczna na elemencie spodnim. Zawijanie odkryte stosuje si przy zawijaniu korpusw w teczkach, oraz klapach w portfelach, portmonetkach. Liniowanie polega na wyciskaniu na brzegach trwaych linii, w celu nadania im estetycznego wygldu. Liniowanie odbywa si na zimno i gorco. Efekt liniowania zaley od temperatury nagrzewania liniarek, rodzaju garbowania skr, sposobu wykoczenia lica oraz od wielkoci liniowanych elementw. Skry o wyprawie rolinnej poddaje si atwo liniowaniu i do uzyskania odpowiedniego efektu, liniark podgrzewa si do temperatury 55600C. W celu uzyskania wyranej linii na powierzchni skory garbowania chromowego przy wyszej temperaturze liniarki 80 900C, trzeba uy wikszego nacisku. Lamowanie polega na obszyciu brzegw elementw wskim paskiem materiau czonych maszynowo.

4.2.2. Pytania sprawdzajceOdpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze. 1. Jakie przeznaczenie uytkowe maj walizy? 2. Jakie przeznaczenie uytkowe maj torby podrne? 3. Z jakiego materiau mog by wykonane torby gospodarcze? 4. Jakie przeznaczenie maj rne paski? 5. Jak dziel si paski? 6. Jakie rozrniamy rodzaje torebek damskich? 7. Z jakich materiaw mog by wykonane torebki damskie? 8. Jakie znasz techniki montau wyrobw kaletniczych? 9. Jakie przeznaczenie uytkowe maj teczki? 10. Jakie znasz sposoby wykoczania brzegw wyrobw?Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

18

4.2.3. wiczeniawiczenie 1 Majc torebk np. wizytow, dokonaj charakterystyki i zakwalifikuj j do odpowiedniej grupy asortymentowej. Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene: odszuka w materiale dydaktycznym informacje na temat charakterystyki wyrobw kaletniczych, zapozna si z instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy w warsztatach lub w pracowni technologicznej gdzie bdzie realizowane wiczenie, zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia, przygotowa torebk, przygotowa przykadow charakterystyk innego wyrobu, porwna charakterystyk z norm, zakwalifikowa wyrb do odpowiedniej grupy, zaprezentowa wykonane wiczenie. Wyposaenie stanowiska pracy: przykadowa charakterystyka wyrobw, torebka damska wizytowa, przybory do pisania, dzienniczek praktyk, norma branowa, literatura z rozdziau 6.

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8)

wiczenie 2 Dobierz sposb i wykonaj wykoczenie brzegw w saszetce mskiej citej do kantu wykonanej ze skry garbowania chromowego. Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene: 1) odszuka w materiale dydaktycznym informacje na temat wykaczania brzegw, 2) zapozna si z instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakadzie, gdzie bdzie realizowane wiczenie, 3) zaoy odzie ochronn, 4) zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia, 5) przygotowa rodki do wykoczenia brzegw saszetki, 6) wykona wykoczenie brzegw, 7) zaprezentowa wykonane wiczenie, 8) podzieli si uwagami z innymi. Wyposaenie stanowiska pracy: wyrb (saszetka mska), rodki do wykoczenia brzegw( farby), przybory do barwienia (gbka lub pdzel), dzienniczek praktyk, literatura z rozdziau 6. 19


wiczenie 3 Wykonaj liniowanie na zimno brzegw paska mskiego ze skry garbowania rolinnego. Sposb wykonania wiczenia Aby wykona wiczenie powiniene: 1) odszuka w materiale dydaktycznym informacje na temat liniowania, 2) zapozna si z instrukcj bezpieczestwa i higieny pracy w warsztatach lub w zakadzie, gdzie bdzie realizowane wiczenie, 3) zaoy odzie ochronn, 4) zorganizowa stanowisko pracy do wykonania wiczenia, 5) przygotowa pasek mski, 6) przygotowa liniark, 7) wykona liniowanie, 8) zaprezentowa wykonane wiczenie, 9) podzieli si uwagami z innymi. Wyposaenie stanowiska pracy: wyrb (pasek mski), rodki do wykoczenia brzegw( liniarka), prbki skr, dzienniczek praktyk, literatura z rozdziau 6.

4.2.4. Sprawdzian postpwCzy potrafisz: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) okreli przeznaczenie uytkowe wyrobw? dokona podziau paskw? okreli rodzaj materiau na torb gospodarcz ? wymieni rodzaje torebek damskich? wymieni wyroby jakie mona wykona z odpadu skr? wymieni sposoby wykoczenia brzegw wyrobw? okreli przeznaczenie etui ? Tak Nie


20

5. SPRAWDZIAN OSIGNIINSTRUKCJA DLA UCZNIA1. 2. 3. 4. 5. Przeczytaj uwanie instrukcj. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi. Zapoznaj si z zestawem zada testowych. Test zawiera 20 zada dotyczcych charakteryzowania wyrobw kaletniczych. Wszystkie pytania s pytaniami wielokrotnego wyboru. Udzielaj odpowiedzi tylko na zaczonej karcie odpowiedzi: w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidow odpowied znakiem X (w przypadku pomyki naley bdn odpowied zaznaczy kkiem, a nastpnie ponownie zakreli odpowied prawidow). Odpowiedzi udzielaj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz mia satysfakcj z wykonanego zadania. Trudnoci mog przysporzy Ci zadania: 1, 15, 18, gdy s one na poziomie trudniejszym ni pozostae. Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiao trudno, wtedy od jego rozwizanie na pniej i wr do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Na rozwizanie testu masz 45 min.

6. 7. 8. 9.

Powodzenia


21

ZESTAW ZADA TESTOWYCH1. Do ochrony brzegw portfela mona zastosowa a) pkko. b) pukiel. c) naronik. d) klamr. 2. Urzdzenie zamykajce wyrb przed przypadkowym otwarciem to a) karabiczyk. b) antabka. c) sprzczka kaletnicza. d) zamek kaletniczy. 3. Cz skadowa wyrobu kaletniczego zamykajca dostp do jego wntrza to a) podklapa. b) grzbiet. c) kiedra. d) klapa. 4. Ktry z wymienionych poniej wyrb kaletniczy przeznaczony jest do celw szkolnych? a) Torba. b) Neseser. c) Tornister. d) Aktwka. 5. Wyrb kaletniczy wykonany z odpadw skr to a) pasek mski. b) etui na klucze. c) torebka damska. d) portmonetka z folii. 6. Kiesze naszyta na zewntrznej ciance wyrobu kaletniczego to a) kiesze wewntrzna. b) kiesze wpuszczana. c) kiesze zewntrzna. d) kiesze ozdobna. 7. czenie czci skadowych wyrobw za pomoc nitw to a) sklepywanie. b) nitowanie. c) zbijanie. d) zaciskanie. 8. Wyroby o maych wymiarach wykonane ze szlachetnych skr i tkanin zdobionych biuteri to wyroby a) gospodarcze. b) modzieowe. c) wyjciowe. d) balowe.Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

22

9. Na rysunku przedstawiony sposb wykoczenia brzegw wyrobw to a) zawijanie. b) kiedrowanie. c) lamowanie. d) cienianie. 10. Materia wypeniajcy wntrze rczki to a) wkad. b) uszczelka. c) filc. d) wata. 11. Ktry z wymienionych wyrobw kaletniczych to typowy wyrb przeznaczony do pracy w biurze? a) Neseser. b) Kufer. c) Aktwka. d) Plecak. 12. Przedstawiony na rysunku wyrb kaletniczy to a) etui na pyty. b) etui na kasety. c) etui na dugopisy. d) etui na kosmetyki. 13. Wyrb kaletniczy przeznaczony do celw turystyki grskiej to torba a) wyjciowa. b) gospodarcza. c) podrna. d) turystyczna. 14. Ktry z przedstawionych na rysunku wyrb kaletniczy posiada konstrukcj sztywn? a) Torba gospodarcza. b) Torba sakiewka. c) Teczka d) Kufer.

a)

b)

c)

d)

15. Dolna zewntrzna cz wyrobu stykajca si ca powierzchni z paszczyzn podoa to a) biza. b) dno. c) spd. d) bodno.


23

16. Cze skadowa wyrobu dzielca jego wntrze to a) wykrj. b) przegroda. c) przd. d) podklapa. 17. Wedug sposobu czenia wyroby kaletnicze dzielimy na a) grupy. b) rodzaje c) sposoby. d) systemy. 18. Normy branowe dotycz a) nazw dodatkw kaletniczych. b) wykonywania czynnoci np: bada. c) metody normowania czasu pracy. d) metody normowania zuycia materiaw. 19. Uchwyt o rnych ksztatach sucy do trzymania i noszenia wyrobu to a) przesuwka. b) Kapel. c) rczka. d) listek. 20. W wyrobach z grubszych skr wykonanych do kantu brzegi elementw wykacza si przez a) zawijanie. b) lamowanie. c) apreturowanie. d) barwienie.


24

KARTA ODPOWIEDZIImi i nazwisko ..

Charakteryzowanie wyrobw kaletniczychZakrel poprawn odpowied Nr zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a b b b b b b b b b b b b b b b b b b b b Odpowied c c c c c c c c c c c c c c c c c c c c d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d Razem: Punktacja


25

6. LITERATURA1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 21. 22. Borzeszkowski A. Borzeszkowski W. Persz T.: Obuwnictwo przemysowe. Cz I. WSiP, Warszawa 1979 Christ J. W.: Kaletnictwo Podrcznik technologii dla ZSZ. WSiP, Warszawa 1991 Dobrosz K., Matysiak A.: Tworzywa sztuczne. Materiaoznawstwo i przetwrstwo. WSiP, Warszawa 1994 Hansen A.: Bezpieczestwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998 Napora S.: Galanteria ze skry i tworzyw sztucznych. WPLiS, Warszawa 1962 Persz T.: Materiaoznawstwo dla technikw przemysu skrzanego. WSiP, Warszawa 1992 Persz T.: Materiaoznawstwo dla zasadniczych szk skrzanych. WSiP, Warszawa 1997 Persz T.: Analiza techniczna w przemyle skrzanym. WPLiS, Warszawa 1967 Praca zbiorowa.: Tworzywa sztuczne w przemyle obuwniczym. WN-T, Warszawa 1971 www.paco-cases.pl/ spec/SPEC_old/alarm.jpg www.vip-firma.com.pl/ rysunki/pucinni1800.jpg www.blog.portfelik.pl/.../uploads/2007/08/11.jpg www.finpap.poznan.pl/ sklep/gfx/g930270.jpg www.bagsport.pl/images/big_pro/14.jpg www.ikea.com/ms/pl_PL/img/torba_279.jpg www.akart.com.pl/ zdj/114.jpg www.vipfirma.com.pl/rysunki/torebki.jpg www.grg.com.pl/Pasek_7483.jpg www.gazetamsp.pl/.../Portfele%20big%20www.jpg warin.pl/sklep/ www.studiosiedem.com/.../9310103.jpg


26

charakteryzowanie wyrobÃ³w kaletniczych

Documents