“nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau...

122
“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ” 1 Môc Lôc Lêi nãi ®Çu ................................................................................. 6 Ch¬ng I...................................................................................... 8 Tæ Chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi ............................. 8 I.1. Giíi thiÖu vÒ m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi (NGN) ...................8 I.1.1. Kh¸i niÖm vÒ NGN ....................................................................................8 I.1.2. Lý do x©y dùng NGN ................................................................................9 I.2. So s¸nh m¹ng NGN vμ m¹ng PSTN ...................................................9 I.3. CÊu tróc vμ tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi (NGN)..........................10 I.3.1. Nguyªn t¾c tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi ......................................................11 I.3.2. M« h×nh NGN do mét sè h·ng cung cÊp .................................................13 I.3.2.1. M« h×nh NGN cña Alcatel ................................................................13 I.3.2.2. M« h×nh NGN cña Ericsson .............................................................15 I.3.2.3. M« h×nh m¹ng NGN cña Siemens ....................................................16 I.3.3. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi ........................................................................17 I.4. kÕt luËn ....................................................................................................20 Ch¬ng II .................................................................................. 21 C¸c phÇn tö vμ chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi ..................................................................... 21 II.1. CÊu tróc m¹ng NGN c¬ b¶n............................................................21 II.1.1. Media gateway .......................................................................................21 II.1.2. Call server...............................................................................................22 II.1.3. Server øng dông......................................................................................22 II.1.4. M«i trêng kiÕn t¹o øng dông ................................................................22 II.2. CÊu tróc m¹ng NGN ®Çy ®ñ ...........................................................23 II.2.1. Media server ...........................................................................................23

Upload: others

Post on 03-Mar-2020

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

1

Môc Lôc

Lêi nãi ®Çu ................................................................................. 6

Ch−¬ng I...................................................................................... 8

Tæ Chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi............................. 8

I.1. Giíi thiÖu vÒ m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi (NGN)...................8

I.1.1. Kh¸i niÖm vÒ NGN ....................................................................................8

I.1.2. Lý do x©y dùng NGN ................................................................................9

I.2. So s¸nh m¹ng NGN vµ m¹ng PSTN...................................................9

I.3. CÊu tróc vµ tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi (NGN)..........................10

I.3.1. Nguyªn t¾c tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi ......................................................11

I.3.2. M« h×nh NGN do mét sè h·ng cung cÊp.................................................13

I.3.2.1. M« h×nh NGN cña Alcatel ................................................................13

I.3.2.2. M« h×nh NGN cña Ericsson.............................................................15

I.3.2.3. M« h×nh m¹ng NGN cña Siemens ....................................................16

I.3.3. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi........................................................................17

I.4. kÕt luËn ....................................................................................................20

Ch−¬ng II .................................................................................. 21

C¸c phÇn tö vµ chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong

m¹ng thÕ hÖ míi..................................................................... 21

II.1. CÊu tróc m¹ng NGN c¬ b¶n............................................................21

II.1.1. Media gateway .......................................................................................21

II.1.2. Call server...............................................................................................22

II.1.3. Server øng dông......................................................................................22

II.1.4. M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông................................................................22

II.2. CÊu tróc m¹ng NGN ®Çy ®ñ ...........................................................23

II.2.1. Media server...........................................................................................23

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

2

II.2.2. Messaging server....................................................................................24

II.3. Chøc n¨ng cña c¸c phÇn tö trong m¹ng NGN.....................24

II.3.1. Media gateway (MG) .............................................................................24

II.3.1.1. Chøc n¨ng cña MG..........................................................................24

II.3.1.2. C¸c giao diÖn ...................................................................................26

II.3.2. Server ph−¬ng tiÖn..................................................................................26

II.3.2.1. Tæng quan........................................................................................26

II.3.2.2. C¸c chøc n¨ng cña server ph−¬ng tiÖn ............................................26

II.3.2.3. C¸c giao diÖn ...................................................................................27

II.3.3. Server cuéc gäi .......................................................................................27

II.3.3.1. Tæng quan........................................................................................27

II.3.3.2. TÝnh n¨ng.........................................................................................28

II.3.3.3. C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c phÇn tö m¹ng......................................29

II.3.4. Server øng dông......................................................................................29

II.3.4.1. Tæng quan........................................................................................29

II.3.4.2. TÝnh n¨ng.........................................................................................30

II.3.4.3. C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c phÇn tö m¹ng......................................33

II.3.5. M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông................................................................33

II.3.5.1. Tæng quan........................................................................................33

II.3.5.2. C¸c tÝnh n¨ng...................................................................................34

II.3.5.3. C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c phÇn tö m¹ng......................................36

II.3.6. Server tin b¸o..........................................................................................36

II.3.6.1. Tæng quan........................................................................................36

II.3.6.2. C¸c tÝnh n¨ng...................................................................................36

II.3.6.3. C¸c giao diÖn ...................................................................................38

Ch−¬ng III................................................................................. 39

C¸c giao thøc b¸o hiÖu trong m¹ng NGN .................. 39

III.1. Giao thøc b¸o hiÖu H.323.................................................................39

III.1.1. CÊu tróc vµ c¸c thµnh phÇn cña H.323..................................................39

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

3

III.1.2. ThiÕt lËp vµ gi¶i phãng cuéc gäi cho H.323 .........................................42

III.1.3. H.323 cho IP Telephony .......................................................................44

III.2. giao thøc khëi t¹o phiªn Sip........................................................45

III.2.1. Thµnh phÇn kiÕn tróc cña SIP ...............................................................47

III.2.2. C¸c chøc n¨ng cña SIP..........................................................................48

III.2.3. §¸nh gi¸ SIP .........................................................................................49

III.2.4. So s¸nh H.323 vµ SIP ............................................................................49

III.3. Giao thøc MGCP ...................................................................................51

III.3.1. KiÕn tróc vµ c¸c thµnh phÇn..................................................................51

III.3.2. ThiÕt lËp cuéc gäi .................................................................................52

III.3.3. §¸nh gi¸ MGCP....................................................................................53

III.3.4. So s¸nh gi÷a MGCP, SIP vµ H.323 .......................................................54

III.4. Giao thøc Megaco/h.248 ..................................................................55

III.5. giao thøc ®iÒu khiÓn cuéc gäi ®éc lËp víi kªnh mang – BICC......................................................................................................................57

III.5.1. CÊu tróc kÕt nèi cuéc gäi cña BICC......................................................58

III.5.2. Yªu cÇu ®èi víi BICC ...........................................................................58

III.5.2.1. Yªu cÇu vÒ dÞch vô .........................................................................58

III.5.2.2. M« h×nh chøc n¨ng BICC...............................................................59

III.6. Giao thøc sigtran .............................................................................61

Ch−¬ng Iv................................................................................. 62

C¸c C«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ

hÖ míi_NGN ............................................................................... 62

IV.1. Xu h−íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ viÔn th«ng......................62

IV.2. C«ng nghÖ chuyÓn m¹ch nÒn t¶ng .........................................64

IV.2.1. C«ng nghÖ IP ........................................................................................65

IV.2.1.1. Sù t−¬ng øng gi÷a cÊu tróc TCP/IP vµ OSI ....................................65

IV.2.1.2. Thµnh phÇn vµ ho¹t ®éng cña TCP/IP............................................66

IV.2.2. C«ng nghÖ ATM...................................................................................70

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

4

IV.2.2.1. CÊu tróc tÕ bµo ATM .....................................................................71

IV.2.2.2. M« h×nh tham chiÕu giao thøc .......................................................72

III.2.2.3. §iÒu khiÓn kÕt nèi ..........................................................................73

IV.2.2.4. ChÊt l−îng dÞch vô .........................................................................75

IV.2.3. C«ng nghÖ MPLS..................................................................................76

IV.2.3.1. Thµnh phÇn c¬ b¶n cña MPLS .......................................................77

IV.2.3.2. Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña MPLS........................................................78

IV.2.3.3. Môc tiªu cña MPLS .......................................................................80

IV.3. C¸c c«ng nghÖ ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi...................81

IV.3.1. C¸c c«ng nghÖ ¸p dông cho líp m¹ng chuyÓn t¶i ................................81

IV.3.2. C¸c c«ng nghÖ ¸p dông cho m¹ng truy nhËp........................................81

Ch−¬ng V .................................................................................. 83

m¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm.. 83

V.1. T¹i sao ph¶i cã c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm....................83

V.2. cÊu tróc m¹ng viÔn th«ng ngn vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm.........................................................................................................85

V.2.1. KiÕn tróc m¹ng NGN.............................................................................85

V.2.2. Kh¸i niÖm chuyÓn m¹ch mÒm ...............................................................87

V.2.3. KiÕn tróc tæng qu¸t hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm ..................................90

V.3. So s¸nh víi chuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng..................92

Ch−¬ng VI................................................................................. 96

Xu h−íng ph¸t triÓn ngn t¹i viÖt nam vµ ®Ò xuÊt

cÊu tróc tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi NGN cña VNPT.. 96

VI.1. Gi¶i ph¸p cña Siemens ®èi víi NGN............................................96

VI.1.1. CÊu tróc chung cña NGN......................................................................96

VI.1.1.1. Líp ®iÒu khiÓn ................................................................................97

VI.1.1.2. Líp truyÒn t¶i.................................................................................97

VI.1.1.3. Líp truy nhËp.................................................................................97

VI.1.2. Gi¶i ph¸p Surpass & Attane cho m¹ng truy nhËp.................................98

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

5

VI.1.3. C¸c s¶n phÈm trong m¹ng truy nhËp NGN...........................................99

VI.2. C¸c môc tiªu ®èi víi cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi cña vNPT...................................................................................................................100

VI.3. CÊu tróc m¹ng..................................................................................101

VI.4. ®Þnh h−íng tæ chøc m¹ng viÔn th«ng cña VNPT ®Õn n¨m 2010...........................................................................................................104

VI.4.1. Nguyªn t¾c vµ ®Þnh h−íng tæ chøc m¹ng ®Õn n¨m 2010..................104

VI.4.1.1. Nguyªn t¾c tæ chøc m¹ng ®Õn n¨m 2010.....................................104

VI.4.1.2. §Þnh h−íng tæ chøc m¹ng cña VNPT.........................................105

VI.5. Lé tr×nh chuyÓn ®æi ......................................................................112

VI.5.1. Yªu cÇu...............................................................................................112

VI.5.2. Nguyªn t¾c thùc hiÖn ..........................................................................112

VI.5.3. Lé tr×nh chuyÓn ®æi ............................................................................113

KÕt luËn ................................................................................. 114

ThuËt ng÷ vµ tõ viÕt t¾t............................................... 115

Tµi liÖu Tham Kh¶o ............................................................ 122

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

6

Lêi nãi ®Çu

ThÕ giíi ®ang b−íc vµo kû nguyªn th«ng tin míi b¾t nguån tõ c«ng nghÖ, ®a ph−¬ng tiÖn, nh÷ng biÕn ®éng x· héi, toµn cÇu ho¸ trong kinh doanh vµ gi¶i trÝ, ph¸t triÓn ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng sö dông ph−¬ng tiÖn ®iÖn tö. BiÓu hiÖn ®Çu tiªn cña xa lé th«ng tin lµ Internet, sù ph¸t triÓn cña nã lµ minh ho¹ sinh ®éng cho nh÷ng ®éng th¸i h−íng tíi x· héi th«ng tin.

NÒn t¶ng cho x· héi th«ng tin chÝnh lµ sù ph¸t triÓn cao cña c¸c dÞch vô viÔn th«ng. MÒm dÎo, linh ho¹t vµ gÇn gòi víi ng−êi sö dông lµ môc tiªu h−íng tíi cña chóng. NhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô viÔn th«ng míi ®· ra ®êi ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. DÞch vô ngµy nay ®· cã nh÷ng thay ®æi vÒ c¨n b¶n so víi dÞch vô truyÒn thèng tr−íc ®©y (ch¼ng h¹n nh− tho¹i). L−u l−îng th«ng tin cuéc gäi lµ sù hoµ trén cña tho¹i vµ phi tho¹i. L−u l−îng phi tho¹i liªn tôc gia t¨ng vµ biÕn ®éng rÊt nhiÒu. H¬n n÷a cuéc gäi sè liÖu diÔn ra trong kho¶ng thêi gian t−¬ng ®èi dµi so víi tho¹i th«ng th−êng chØ vµi phót. ChÝnh nh÷ng ®iÒu nµy ®· g©y mét ¸p lùc cho m¹ng viÔn th«ng hiÖn thêi, ph¶i ®¶m b¶o truyÒn t¶i th«ng tin tèc ®é cao víi gi¸ thµnh h¹. ë gãc ®é kh¸c, sù ra ®êi cña nh÷ng dÞch vô míi nµy ®ßi hái ph¶i cã c«ng nghÖ thùc thi tiªn tiÕn. ViÖc chuyÓn ®æi tõ c«ng nghÖ t−¬ng tù sang c«ng nghÖ sè ®· ®em l¹i søc sèng míi cho m¹ng viÔn th«ng. Tuy nhiªn, nh÷ng lo¹i h×nh dÞch vô trªn lu«n ®ßi hái nhµ khai th¸c ph¶i ®Çu t− nghiªn cøu nh÷ng c«ng nghÖ viÔn th«ng míi ë c¶ lÜnh vùc m¹ng vµ chÕ t¹o thiÕt bÞ. CÊu h×nh m¹ng hîp lÝ vµ sö dông c¸c c«ng nghÖ chuyÓn giao th«ng tin tiªn tiÕn lµ thö th¸ch ®èi víi nhµ khai th¸c còng nh− s¶n xuÊt thiÕt bÞ.

Cã thÓ kh¼ng ®Þnh giai ®o¹n hiÖn nay lµ giai ®o¹n chuyÓn dÞch gi÷a c«ng nghÖ thÕ hÖ cò (chuyÓn m¹ch kªnh) sang dÇn c«ng nghÖ thÕ hÖ míi (chuyÓn m¹ch gãi), ®iÒu ®ã kh«ng chØ diÔn ra trong h¹ tÇng c¬ së th«ng tin mµ cßn diÔn ra trong c¸c c«ng ty khai th¸c dÞch vô, trong c¸ch tiÕp cËn cña c¸c nhµ khai th¸c thÕ hÖ míi khi cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng.

ý t−ëng ®−a ra mét m¹ng m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ sau ®· ®−îc c¸c h·ng cung cÊp thiÕt bÞ vµ c¸c nhµ khai th¸c ®−a ra tõ cuèi nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû nµy. HiÖn nay c¸c n−íc ph¸t triÓn ®ang tiÕn hµnh nghiªn cøu triÓn khai c¸c thµnh phÇn cña m¹ng thÕ hÖ míi_NGN vµ chuyÓn ®æi tõng b−íc m¹ng truyÒn thèng PSTN/ISDN tiÕn tíi NGN.

Néi dung chÝnh cña tai lieu nay ®−îc chia thµnhh 6 ch−¬ng:

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

7

♦ Ch−¬ng I: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

♦ Ch−¬ng II: C¸c phÇn tö vµ chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi.

♦ Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu trong thÕ hÖ míi_NGN

♦ Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi.

♦ Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm.

♦ Ch−¬ng VI: Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam vµ ®Ò xuÊt cÊu tróc tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi_NGN cña VNPT

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

8

Ch−¬ng I

Tæ Chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

I.1. Giíi thiÖu vÒ m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi (NGN)

I.1.1. Kh¸i niÖm vÒ NGN

NGN lµ g×?

Kh¸i niÖm m¹ng thÕ hÖ míi ( NGN ) ®−îc xuÊt hiÖn vµo cuèi nh÷ng n¨m 90 ®Ó ®èi mÆt víi mét sè vÊn ®Ò næi lªn trong viÔn th«ng ®−îc ®Æc tÝnh ho¸ bëi nhiÒu nh©n tè: më cöa c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ khai th¸c trªn toµn cÇu trªn c¬ së b·i bá nh÷ng quy ®Þnh l¹c hËu vÒ thÞ tr−êng, khai th¸c l−u l−îng d÷ liÖu ®−îc sö dông trong internet, nhu cÇu m¹nh mÏ cña kh¸ch hµng vÒ c¸c dÞch vô ®a ph−¬ng tiÖn, vµ sù gia t¨ng nhu cÇu cña ng−êi sö dông di ®éng. Nã lµ kh¸i niÖm míi ®−îc c¸c nhµ thiÕt kÕ m¹ng sö dông cho viÖc minh häa quan ®iÓm cña hä ®èi víi m¹ng viÔn th«ng t−¬ng lai.

T¹i thêi ®iÓm ®Çu tiªn trong chu kú nghiªn cøu trong n¨m 2000, kh¸i niÖm NGN vÉn cßn rÊt “mê”. C¸c quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ NGN ®−îc biÓu diÔn bëi c¸c nhãm nghiªn cøu, c¸c nhµ khai th¸c, nhµ s¶n xuÊt, vµ nhµ cung cÊp dÞch vô t¹i c¸c cuéc héi th¶o, vµ mong muèn tiÕn ®Õn mét hiÓu biÕt chung vÒ NGN vµ thiÕt lËp tiªu chuÈn cho NGN. §ã lµ nguyªn nh©n v× sao ITU ®· quyÕt ®Þnh b¾t ®Çu tiÕn tr×nh tiªu chuÈn ho¸ vÒ NGN theo m« h×nh dù ¸n do nhãm nghiªn cøu 13 chuÈn bÞ. T¹i cuéc häp cña SG 13 vµo th¸ng 1/2002, vÊn ®Ò NGN l¹i mét lÇn n÷a ®−îc ®Ò cËp ®Õn, tËp trung vµo mèi quan hÖ gi÷a c¬ së h¹ tÇng th«ng tin toµn cÇu vµ NGN. Vµ cïng thêi ®iÓm, ViÖn tiªu chuÈn ViÔn th«ng Ch©u ¢u còng thµnh lËp nhãm nghiªn cøu NGN víi nhiÖm vô ph¶i ®Ò xuÊt chiÕn l−îc chuÈn ho¸ cña hä trong lÜnh vùc NGN.

Cã thÓ ®Þnh nghÜa mét c¸ch kh¸i qu¸t m¹ng NGN nh− sau: M¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi lµ mét m¹ng cã h¹ tÇng th«ng tin duy nhÊt dùa trªn c«ng nghÖ gãi ®Ó cã thÓ triÓn khai nhanh chãng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kh¸c nhau dùa trªn sù héi tô gi÷a tho¹i vµ sè liÖu, gi÷a cè ®Þnh vµ di ®éng.

§Æc ®iÓm quan träng cña m¹ng NGN lµ cÊu tróc ph©n líp theo chøc n¨ng vµ ph©n t¸n c¸c tiÒm n¨ng (intelligence) trªn m¹ng. ChÝnh ®iÒu nµy ®· lµm cho m¹ng mÒm ho¸ (progamable network) vµ sö dông réng r·i c¸c giao diÖn më API ®Ó kiÕn t¹o c¸c dÞch vô mµ kh«ng phô thuéc nhiÒu vµo c¸c nhµ cung cÊp thiÕt bÞ vµ khai th¸c m¹ng.

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

9

I.1.2. Lý do x©y dùng NGN

§øng trªn quan ®iÓm nhµ khai th¸c dÞch vô, nh÷ng lý do chÝnh dÉn tíi m¹ng thÕ hÖ míi NGN lµ

Gi¶m thêi gian tung ra thÞ tr−êng cho c¸c c«ng nghÖ vµ c¸c dÞch vô míi (vÝ dô tèi −u ho¸ chu kú sö dông cña c¸c thµnh phÇn m¹ng)

ThuËn tiÖn cho c¸c nhµ cung cÊp thiÕt bÞ, c¸c nhµ cung cÊp m¹ng, hay cho nh÷ng nhµ ph¸t triÓn phÇn mÒm (mÒm dÎo trong viÖc nhËp phÇn mÒm míi tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau)

Gi¶m ®é phøc t¹p trong vËn hµnh b»ng viÖc cung cÊp c¸c hÖ thèng ph©n chia theo c¸c khèi ®· ®−îc chuÈn ho¸.

Hç trî ph−¬ng thøc ph©n chia mét m¹ng chung thµnh c¸c m¹ng ¶o riªng rÏ vÒ mÆt logic.

I.2. So s¸nh m¹ng NGN vµ m¹ng PSTN

§iÖn tho¹i truyÒn thèng – M¹ng ®iÖn tho¹i c«ng céng (Public Switched Telephone Network – PSTN) lµ m¹ng truyÒn th«ng dùa trªn nÒn t¶ng kü thuËt chuyÓn m¹ch kªnh (Circuit Switching). ChuyÓn m¹ch kªnh lµ ph−¬ng ph¸p truyÒn th«ng trong ®ã mét kªnh truyÒn dÉn dµnh riªng ®−îc thiÕt lËp gi÷a hai thiÕt bÞ ®Çu cuèi th«ng qua mét hay nhiÒu nót chuyÓn m¹ch trung gian. Dßng th«ng tin truyÒn trªn kªnh nµy lµ dßng bit truyÒn liªn tôc theo thêi gian. B¨ng th«ng cña kªnh dµnh riªng ®−îc ®¶m b¶o vµ cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh liªn l¹c (64Kbps ®èi víi m¹ng ®iÖn tho¹i PSTN), vµ ®é trÔ th«ng tin lµ rÊt nhá chØ cì thêi gian truyÒn th«ng tin trªn kªnh (propagation time).

M¹ng thÕ hÖ míi (Next Generation Network – NGN) cã thÓ ®−îc hiÓu lµ m¹ng dùa trªn m¹ng chuyÓn m¹ch gãi (Packet Switching Network) n¬i mµ chuyÓn m¹ch gãi vµ c¸c phÇn tö truyÒn thèng (nh− c¸c bé ®Þnh tuyÕn, chuyÓn m¹ch vµ cæng) ®−îc ph©n biÖt mét c¸ch logic vµ vËt lý (physical) theo kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn th«ng minh dÞch vô hoÆc cuéc gäi. Kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn th«ng minh nµy th−êng hç trî cho tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô trªn m¹ng truyÒn th«ng chuyÓn m¹ch gãi, bao gåm mäi dÞch vô tõ c¸c dÞch vô tho¹i c¬ b¶n (basic voice telephony services) ®Õn c¸c dÞch vô d÷ liÖu, h×nh ¶nh, ®a ph−¬ng tiÖn, b¨ng réng tiÕn tiÕn (advanced broadband), vµ c¸c øng dông qu¶n lý – management application, nã cã thÓ ®−îc hiÓu lµ mét kiÓu kh¸c cña dÞch vô mµ NGN cung cÊp.

§Æc ®iÓm m¹ng chuyÓn m¹ch gãi sö dông hÖ thèng l−u tr÷ råi truyÒn (store-and-forward system) t¹i c¸c nót m¹ng. Th«ng tin ®−îc chia thµnh c¸c phÇn nhá (gäi lµ gãi), mçi gãi ®−îc thªm c¸c th«ng tin ®iÒu khiÓn cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh truyÒn nh− lµ ®Þa chØ n¬i göi, ®Þa chØ n¬i nhËn ... C¸c gãi th«ng tin ®Õn nót m¹ng ®−îc xö lý vµ l−u tr÷ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh råi míi ®−îc truyÒn ®Õn nót tiÕp

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

10

theo sao cho viÖc sö dông kªnh cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Trong m¹ng chuyÓn m¹ch gãi kh«ng cã kªnh dµnh riªng nµo ®−îc thiÕt lËp, b¨ng th«ng cña kªnh logic gi÷a hai thiÕt bÞ ®Çu cuèi th−êng kh«ng cè ®Þnh, vµ ®é trÔ th«ng tin lín h¬n m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh. Tuy nhiªn nhê sö dông mét sè giao thøc míi kÕt hîp víi chång giao thøc TCP/IP cho phÐp chóng ta thùc hiÖn c¸c cuéc gäi qua m¹ng chuyÓn m¹ch gãi −u viÖt h¬n h¼n so víi ®iÖn tho¹i truyÒn thèng.

So s¸nh 2 d¹ng chuyÓn m¹ch:

ChuyÓn m¹ch kªnh ChuyÓn m¹ch gãi

Thêi gian kÕt nèi Ng¾n vµ cè ®Þnh (ngo¹i trõ dïng vÖ tinh): 0- ms

Trung b×nh vµ biÕn thiªn 10ms- s

HiÖu suÊt sö dông ®−êng truyÒn

Tõ thÊp ®Õn trung b×nh Cao

Chèng sai lÇm Xö lý sai nhÇm do ng−êi sö dông

Xö lý sai nhÇm do m¹ng

Th«ng tin 2 chiÒu Cã Cã

Kh¶ n¨ng thay ®æi

- VÒ cÊu tróc

- VÒ tèc ®é bit

Kh«ng

Kh«ng

Dang

chuyen mach

ChuyÓn m¹ch kªnh ChuyÓn m¹ch gãi

Nhu cÇu vÒ bé nhí trªn ®−êng truyÒn

Kh«ng cÇn dïng bé nhí Bé nhí tèc ®é cao, dung l−îng thÊp

øng dông §iÖn tho¹i, Telex cæ ®iÓn, truyÒn sè liÖu

TruyÒn sã liÖu

I.3. CÊu tróc vµ tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi (NGN)

B¾t nguån tõ sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch gãi vµ c«ng nghÖ truyÒn dÉn b¨ng réng, m¹ng th«ng tin thÕ hÖ míi (NGN) cã h¹ tÇng th«ng tin duy nhÊt dùa trªn c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch gãi, triÓn khai c¸c dÞch vô mét c¸ch ®a d¹ng vµ nhanh chãng, ®¸p øng sù héi tô gi÷a tho¹i vµ sè liÖu, gi÷a cè ®Þnh vµ di ®éng.

Tõ c¸c tµi liÖu vÒ cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi do c¸c h·ng cung cÊp, do c¸c tæ chøc viÔn th«ng nghiªn cøu ®Ò xuÊt vµ tõ t×nh h×nh hiÖn t¹i vµ xu thÕ ph¸t triÓn m¹ng cña c¸c nhµ khai th¸c viÔn th«ng trªn thÕ giíi, cã thÓ thÊy r»ng m¹ng thÕ hÖ míi ®−îc tæ chøc x©y dùng theo nguyªn t¾c vµ cÊu tróc nh− sau :

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

11

I.3.1. Nguyªn t¾c tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi

M¹ng thÕ hÖ míi ®−îc tæ chøc dùa trªn c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau ®©y :

§¸p øng nhu cÇu cung cÊp c¸c lo¹i h×nh dÞch vô viÔn th«ng phong phó ®a d¹ng, ®a dÞch vô, ®a ph−¬ng tiÖn.

M¹ng cã cÊu tróc ®¬n gi¶n

N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông, chÊt l−îng m¹ng l−íi vµ gi¶m thiÓu chi phÝ khai th¸c vµ b¶o d−ìng.

DÔ dµng më réng dung l−îng, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi.

§é linh ho¹t vµ tÝnh s½n sµng cao, n¨ng lùc tån t¹i m¹nh

ViÖc tæ chøc m¹ng dùa trªn sè l−îng thuª bao theo vïng ®Þa lý vµ nhu cÇu ph¸t triÓn dÞch vô, kh«ng tæ chøc theo ®Þa bµn hµnh chÝnh mµ tæ chøc theo vïng m¹ng hay vïng l−u l−îng.

C¸c nhu cÇu cung cÊp c¸c dÞch vô viÔn th«ng hiÖn nay vµ c¸c lo¹i dÞch vô viÔn th«ng thÕ hÖ míi ®−îc chia thµnh c¸c nhãm bao gåm :

- C¸c dÞch vô c¬ b¶n

- C¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng

- C¸c dÞch vô truyÒn sè liÖu, Internet vµ c«ng nghÖ th«ng tin

- §a ph−¬ng tiÖn

Xu h−íng tæ chøc m¹ng cã cÊu tróc ®¬n gi¶n, gi¶m sè cÊp chuyÓn m¹ch vµ chuyÓn tiÕp truyÒn dÉn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông, chÊt l−îng m¹ng l−íi vµ gi¶m thiÓu chi phÝ khai th¸c vµ b¶o d−ìng.

Trªn c¬ së nguyªn t¾c tæ chøc nh− vËy, c¸c ph−¬ng thøc x©y dùng, ph¸t triÓn m¹ng thÕ hÖ míi NGN cã thÓ chia thµnh hai khuynh h−íng nh− sau :

1- Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi trªn c¬ së m¹ng hiÖn t¹i tiÕn tíi ph¸t triÓn m¹ng NGN (H×nh I.1)

§©y lµ xu h−íng ®èi víi nh÷ng n¬i cã :

- M¹ng viÔn th«ng ®· vµ ®ang ph¸t triÓn hiÖn ®¹i ho¸

- C¸c dÞch vô hiÖn t¹i ®· ph¸t triÓn trªn c¬ së m¹ng hiÖn cã

- Cã c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi.

M¹ng NGN ®−îc ph¸t triÓn theo nhu cÇu dÞch vô trªn c¬ së m¹ng hiÖn t¹i.

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

12

2. X©y dùng míi m¹ng NGN ( H×nh I.2):

- M¹ng NGN ®−îc x©y dùng víi nhiÖm vô tr−íc m¾t lµ ®¶m b¶o c¸c nhu

cÇu vÒ dÞch vô m¹ng hiÖn nay.

- TiÕn tíi ph¸t triÓn c¸c nhu cÇu vÒ dÞch vô míi.

- C¸c dÞch vô míi ®−îc triÓn khai trªn m¹ng NGN.

§©y lµ xu h−íng ph¸t triÓn cña nh÷ng n¬i cã m¹ng viÔn th«ng ch−a ®−îc hiÖn ®¹i ho¸, c¸c nhu cÇu chñ yÕu lµ c¸c dÞch vô viÔn th«ng c¬ b¶n hiÖn t¹i, nhu cÇu dÞch vô míi ch−a cã nhiÒu. Con ®−êng ph¸t triÓn lµ x©y dùng míi tiÕn th¼ng ®Õn m¹ng NGN.

C¸c dÞch vô ph¸t triÓn tiÕp theo cña

m¹ng hiÖn t¹Þ

C¸c dÞch vô ph¸t triÓn tiÕp theo cña m¹ng thÕ hÖ míi

C¸c dÞch vô hiÖn nay cña m¹ng hiÖn

t¹i

Sù ph¸t triÓn m¹ng

Sù p

h¸t t

riÓn

dÞc

h vô

H×nh I.1. Xu h−íng ph¸t triÓn m¹ng vµ dÞch vô

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

13

I.3.2. M« h×nh NGN do mét sè h·ng cung cÊp

I.3.2.1. M« h×nh NGN cña Alcatel

C¸c dÞch vô ph¸t triÓn tiÕp theo

cña m¹ng thÕ hÖ míi

C¸c dÞch vô hiÖn nay cña m¹ng

hiÖn t¹i C¸c dÞch vô hiÖn

nay cña m¹ng thÕ hÖ míi

Sù ph¸t triÓn m¹ng

Sù p

h¸t t

riÓn

dÞc

h vô

H×nh I.2. Xu h−íng ph¸t triÓn m¹ng vµ dÞch vô

C¸c dÞch vô m¹ng

®éc lËp

ThiÕt bÞ m¹ng ®· cã

H×nh I.3. S¬ ®å m¹ng t−¬ng lai (M« h×nh cña Alcatel)

Líp ®iÒu khiÓn

Líp dÞch vô m¹ng

Líp truy nhËp vµ truyÒn t¶i

DÞch vô/b¸o hiÖu m¹ng ®· cã

Truy nhËp tõ xa

Líp trung gian

Kh¸ch hµng Ng−êi sö dông

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

14

Alcatel ®−a ra m« h×nh m¹ng thÕ hÖ míi víi c¸c líp :

- Líp truy nhËp vµ truyÒn t¶i

- Líp trung gian

- Líp ®iÒu khiÓn

- Líp dÞch vô m¹ng

C¸c dÞch vô m¹ng

®éc lËp

DCS

Líp truy nhËp /truyÒn t¶i

ADM

SS7, ISDN, B-ISDN,RADIUS, …

ThiÕt bÞ m¹ng thõa kÕ

H×nh I.4. C¸c thµnh phÇn cña m¹ng thÕ hÖ míi (M« h×nh cña Alcatel)

T¹o/qu¶n lý/m¹ng/dÞch vô

MGC

Líp ®iÒu khiÓn

RC SGW

Líp dÞch vô m¹ng SEN

DÞch vô/b¸o hiÖu m¹ng thõa kÕ

Kh¸ch hµng

NGDLC/ DSLAM

ADS

ADSL/TR-057

IP/ATM GR-303/ TR-008

IP/ ATM

M¹ng truy nhËp Truy nhËp v« tuyÕn 3G

Truy nhËp v« tuyÕn

IS41/GR-303

Truy nhËp tÝch hîp PPP/ATM/FR

Trung kÕ TDM

SNMP,CMIP,…

TGW

DGWMSW

AGW CSW

WGWLíp

thiÕt bÞ

IP, SS7, MSF,MGCP …

AGW : Cæng truy nhËp, CSW : ChuyÓn m¹ch chÝnh, LAD : ThiÕt bÞ truy nhËp tÝch hîp, MGC : Bé ®iÒu khiÓn cæng thiÕt bÞ,

MSW : ChuyÓn m¹ch thiÕt bÞ, MGDLC/DSLAM : Bé ghÐp kªnh truy nhËp DSL RC : Bé ®iÒu khiÓn ®Þnh tuyÕn

SEN : Nót thùc hiÖn dÞch vô, SGW : Cæng b¸o hiÖu, TGW : Cæng trung kÕ, WGW: Cæng v« tuyÕn.

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

15

I.3.2.2. M« h×nh NGN cña Ericsson

( PLMN : Public LAN Mobile Network )

Còng nh− c¸c h·ng kh¸c, m¹ng thÕ hÖ míi cña Ericsson ®−îc ph©n thµnh 3 líp, sö dông c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch gãi, ®ã lµ:

▪ Líp dÞch vô/®iÒu khiÓn bao gåm c¸c server cã chøc n¨ng ®iÒu khiÓn c¸c cuéc gäi PSTN/ISDN vµ sè liÖu, cung cÊp c¸c dÞch vô m¹ng th«ng minh IN, mutimedia cí thêi gian thùc.

▪ Líp kÕt nèi xö lý c¸c th«ng tin ng−êi sö dông, chuyÓn m¹ch vµ ®Þnh tuyÕn l−u l−îng hay cßn gäi lµ líp vËn chuyÓn

M¸y chñ øng dông IP

Q

u

n

l

ý

Com

Server H.323

HLR SCP

M¸y Chñ

PLMN

M¸y chñ PSTN/ ISDN

MGW MGW MGW

MGW

MGW

M¹ng truy nhËp v« tuyÕn

M¹ng truy nhËp h÷u

tuyÕn

PBX/LAN intranet

C¸c m¹ng ®iÖn tho¹i

kh¸c

C¸c m¹ng ®a dÞch vô / IP

kh¸c

M¹ng ®−êng trôc kÕt nèi

øng dông

§iÒu khiÓn

H×nh I.5. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi cña Ericsson

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

16

▪ Líp truy nhËp ®¶m b¶o kh¶ n¨ng truy nhËp cña thuª bao tõ c¸c m¹ng cè ®Þnh, v« tuyÕn cè ®Þnh, di ®éng vµ c¸c m¹ng truy nhËp kh¸c.

I.3.2.3. M« h×nh m¹ng NGN cña Siemens

Gi¶i ph¸p m¹ng NGN cña Siemens dùa trªn cÊu tróc ph©n t¸n, xo¸ ®i kho¶ng c¸ch gi÷a m¹ng PSTN vµ m¹ng sè liÖu. M« h×nh NGN cña Siemens gåm 3 líp:

▪ Truy nhËp

▪ TruyÒn t¶i

▪ §iÒu khiÓn

Líp ®iÒu khiÓn cã chøc n¨ng nh− mét hÖ thèng gateway nh»m qu¶n lý kÕt nèi, qu¶n lý m¹ng, khai b¸o vµ qu¶n lý dÞch vô. Trªn hÖ thèng nµy cã khèi chuyÓn ®æi b¸o hiÖu CCS7 cña m¹ng PSTN/ISDN sang giao thøc diÒu khiÓn Gateway trung gian MGCP.

Khai b¸o vµ qu¶n lý dÞch vô

Qu¶n lý kÕt nèi Qu¶n lý

m¹ng

Líp

®iÒ

u kh

iÓn

Líp

truy

nhË

p L

íp c

huyÓ

n t¶

i TruyÒn dÉn quang

Cæng nèi POTS,ISDN

IP,ATM,FR...

CABLE V« tuyÕn

§Þnh tuyÕn/ chuyÓn m¹ch §Þnh tuyÕn/ chuyÓn m¹ch

M¹ng truy nhËp ®a dÞch vô

PSTN/

ISDN

C¸c m¹ng hiÖn cã

DN

H×nh I.6. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi (m« h×nh cña Siemens)

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

17

I.3.3. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi

Cho ®Õn nay NGN vÉn lµ xu h−íng ph¸t triÓn míi mÎ, ch−a cã mét khuyÕn nghÞ chÝnh thøc nµo cña ITU vÒ cÊu tróc NGN.

C¸c h·ng cung cÊp thiÕt bÞ ®−a ra mét sè m« h×nh kh¸c nhau.

C¸c diÔn ®µn, hiÖp héi vµ tæ chøc viÔn th«ng kh¸c ®ang cè g¾ng ®Ó tiÕn tíi nh÷ng nguyªn t¾c chung vµ nh÷ng chuÈn chung cho m¹ng NGN.

Nh×n chung tõ c¸c c¸c m« h×nh nµy, cÊu tróc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi cã ®Æc ®iÓm chung lµ bao gåm c¸c líp chøc n¨ng sau:

+ Líp truy nhËp ( Access)

+ Líp chuyÓn t¶i (Transport/ Core)

+ Líp ®iÒu khiÓn (Control)

+ Líp qu¶n lý (Management)

Líp ®iÒu khiÓn (Control)

Líp qu¶n lý

Líp chuyÓn t¶i (Transport / Core)

H×nh I.7. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi

Líp truy nhËp (Access)

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

18

Trong ®ã :

Líp truy nhËp ( Access):

• V« tuyÕn (Wireless) :

+ Th«ng tin di ®éng,

+ VÖ tinh,

+ Truy nhËp v« tuyÕn cè ®Þnh

• H÷u tuyÕn (wire) :

+ C¸p ®ång

+ C¸p quang

Líp truy nhËp bao gåm c¸c thiÕt bÞ truy nhËp cung cÊp c¸c cæng kÕt nèi víi c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi thuª bao qua hÖ thèng m¹ng ngo¹i vi c¸p ®ång, c¸p quang hoÆc v« tuyÕn. C¸c thiÕt bÞ truy nhËp cã thÓ cung cÊp c¸c lo¹i cæng truy nhËp cho c¸c loai thuª bao sau: POST, VOIP, IP, FR, X.25, ATM, XDSL, di ®éng v.v..

Líp chuyÓn t¶i (core,transport):

• TruyÒn dÉn : quang SDH, WDM

• ChuyÓn m¹ch : ATM/IP

Líp chuyÓn t¶i bao gåm c¸c nót chuyÓn m¹ch (ATM+IP) vµ c¸c hÖ thèng truyÒn dÉn thùc hiÖn chøc n¨ng chuyÓn m¹ch, ®Þnh tuyÕn c¸c cuéc gäi gi÷a c¸c thuª bao cña líp truy nhËp d−íi sù ®iÒu khiÓn thuéc líp ®iÒu khiÓn.

Líp ®iÒu khiÓn (control):

HiÖn nay ®ang rÊt phøc t¹p, kh¶ n¨ng t−¬ng thÝch gi÷a c¸c thiÕt bÞ cña c¸c h·ng lµ vÊn ®Ò cÇn quan t©m.

C¸c giao thøc, giao diÖn, b¸o hiÖu ®iÒu khiÓn kÕt nèi rÊt ®a d¹ng vµ cßn ®ang tiÕp tôc ph¸t triÓn, ch−a ®−îc chuÈn ho¸ nªn rÊt phøc t¹p. CÇn cã thêi gian theo dâi, xem xÐt vµ cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn tÝnh t−¬ng thÝch cña c¸c lo¹i giao diÖn, giao thøc, b¸o hiÖu khi lùa chän thiÕt bÞ míi.

Líp ®iÒu khiÓn bao gåm c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn (Call controller) kÕt nèi cuéc gäi gi÷a c¸c thuª bao th«ng qua viÖc ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch (ATM+IP) cña líp chuyÓn t¶i vµ c¸c thiÕt bÞ truy nhËp cña líp truy nhËp. Líp ®iÒu khiÓn cã chøc n¨ng kÕt nèi cuéc gäi thuª bao víi líp øng dông, dÞch vô. C¸c chøc n¨ng nh− qu¶n lý, ch¨m sãc kh¸ch hµng, tÝnh c−íc còng ®−îc tÝch hîp trong líp ®iÒu khiÓn.

Líp Qu¶n lý (management) :

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

19

§©y lµ líp ®Æc biÖt xuyªn suèt c¸c líp trªn. C¸c chøc n¨ng qu¶n lý ®−îc chó träng lµ :

• Qu¶n lý m¹ng

• Qu¶n lý dÞch vô

• Qu¶n lý kinh doanh

Xem xÐt tõ gãc ®é kinh doanh vµ cung cÊp dÞch vô th× m« h×nh cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi cßn cã thªm líp øng dông dÞch vô.

Líp øng dông vµ dÞch vô cung cÊp c¸c øng dông vµ dÞch vô nh− dÞch vô m¹ng th«ng minh (Intelligent Network_IN), tr¶ tiÒn tr−íc, dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng Internet cho kh¸ch hµng th«ng qua líp ®iÒu khiÓn v.v… HÖ thèng øng dông vµ dÞch vô m¹ng nµy liªn kÕt víi líp ®iÒu khiÓn th«ng qua c¸c giao diÖn më API. Nhê giao diÖn më nµy mµ c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô cã thÓ ph¸t triÓn c¸c øng dông vµ triÓn khai nhanh chãng c¸c dÞch vô trªn m¹ng.

Trong m«i tr−êng ph¸t triÓn c¹nh tranh th× sÏ cã rÊt nhiÒu thµnh phÇn tham gia kinh doanh trong líp øng dông dÞch vô.

Líp qu¶n lýLíp chuyÓn t¶i (Transport / Core)

H×nh I.8. CÊu tróc m¹ng vµ dÞch vô thÕ hÖ míi

Líp truy nhËp (Access)

Líp øng dông/dÞch vô (application/service)

Líp ®iÒu khiÓn (Control)

Ch−¬ng 1: Tæ chøc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi

20

I.4. kÕt luËn

- M¹ng viÔn th«ng ph¸t triÓn ngµy cµng hiÖn ®¹i, ®−îc sè ho¸ dÇn, nªn c¸c h·ng, c¸c tæ chøc ngµy cµng tËp trung ®−a ra nhiÒu gi¶i ph¸p c«ng nghÖ m¹ng míi cho phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn.

- C¸c m« h×nh cña cÊu tróc m¹ng míi cã ®Æc ®iÓm chung lµ gåm c¸c líp chøc n¨ng: Truy nhËp, truyÒn t¶i, ®iÒu khiÓn, qu¶n lý.

Trong cÊu tróc m¹ng míi mµ c¸c h·ng ®Ò xuÊt c¸c chøc n¨ng truyÒn dÉn vµ chuyÓn m¹ch ®−îc gép chung trong líp truyÒn t¶i (cßn gäi lµ líp lâi).

CÊu tróc m¹ng ®a ph−¬ng tiÖn, ®a dÞch vô, ®ßi hái c¸c thñ tôc kÕt nèi ph¶i ®¸p øng ®−îc viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô th«ng tin th«ng suèt tõ ®Çu ®Õn cuèi, nªn trong m« h×nh NGN c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn kÕt nèi vµ qu¶n lý ®−îc ®Æc biÖt chó ý.

- NGN lµ xu thÕ ph¸t triÓn tÊt yÕu

VÊn ®Ò ®−îc quan t©m nhiÒu trong ho¹t ®éng cña m¹ng viÔn th«ng lµ hiÖu suÊt khai th¸c, hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ sù c¹nh tranh. ViÖc x©y dùng m« h×nh NGN lµ hîp víi nhu cÇu cña thêi ®¹i.

C¸c thiÕt bÞ IP trªn m¹ng ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng, c¸c thiÕt bÞ tho¹i cã tèc ®é ph¸t triÓn thÊp h¬n nhiÒu so víi thiÕt bÞ IP, c¸c thiÕt bÞ dung l−îng lín (Gigabit) ph¸t triÓn ®Òu. C¸c thiÕt bÞ quang còng chiÕm mét l−îng kh¸ lín trong cÊu tróc NGN.

- NGN – Next Generation Network – lµ m¹ng thÕ hÖ kÕ tiÕp chø kh«ng ph¶i lµ m¹ng hoµn toµn míi (NEW) v× vËy khi x©y dùng vµ ph¸t triÓn theo h−íng NGN cÇn chó ý tíi vÊn ®Ò kÕt nèi NGN víi m¹ng hiÖn hµnh vµ tËn dông c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng hiÖn cã trªn m¹ng nh»m ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ khai th¸c tèi ®a.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

21

Ch−¬ng II

C¸c phÇn tö vµ chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong

m¹ng thÕ hÖ míi

HÇu hÕt viÖc chuÈn øng dông c¸c c«ng nghÖ NGN ®· tËp trung xem xÐt kü c«ng nghÖ truy nhËp cô thÓ còng nh− viÖc liªn kÕt ho¹t ®éng m¹ng bao gåm:

ViÖc kÕt nèi cña c¸c m¹ng truy cËp t−¬ng ®ång

ViÖc liªn kÕt ho¹t ®éng víi c¸c m¹ng tr−íc ®ã

ViÖc ph¸t triÓn c¸c cÊu tróc ®ang tån t¹i trªn hai líp m¹ng dùa vµo c¸c gãi lµ cÇn thiÕt cïng víi c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n: “ T¸ch riªng viÖc cung cÊp m¹ng vµ dÞch vô”. C¸c giao diÖn më nh− INAP Parlay hay JAIN sÏ lµ c¸c yÕu tè khiÕn cÊu tróc NGN linh ho¹t hç trî viÖc ph©n chia chøc n¨ng râ rµng gi÷a c¸c chøc n¨ng dÞch vô vµ c¸c chøc n¨ng truyÒn dÉn. CÊu tróc NGN cho phÐp cung cÊp c¶ c¸c dÞch vô míi vµ dÞch vô ®ang tån t¹i kh«ng phô thuéc vµo m¹ng còng nh− kiÓu truy nhËp ®−îc sö dông. C¶ ®Çu cuèi nhËn biÕt NGN (nh− ®Çu cuèi sö dông b¸o hiÖu dùa trªn NGN: SIP, H. 323, MGCP hay Megaco) hay ®Çu cuèi kh«ng nhËn biÕt NGN sö dông c¸c giao thøc kÕ thõa (Q. 931, GSM04.08,…) ®Òu ®−îc hç trî.

II.1. CÊu tróc m¹ng NGN c¬ b¶n

CÊu tróc c¬ b¶n ®−îc x¸c ®Þnh bao gåm c¸c phÇn tö m¹ng cÇn thiÕt cho viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô tho¹i truyÒn thèng. CÊu tróc nµy ®−îc chØ râ trong h×nh II.1.

II.1.1. Media gateway

Media gateway cung cÊp media tõ m¹ng truy nhËp tíi m¹ng gãi NGN. Gateway media hoµn thµnh c¸c giao thøc ®iÒu khiÓn mang vµ chøa c¸c kÕt cuèi mang. Nã còng chøa c¸c thiÕt bÞ thao t¸c media nh− bé dÞch m· ho¸, bé khö tiÕng väng hay bé göi tone.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

22

II.1.2. Call server

Call server cung cÊp chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi theo m« h×nh cuéc gäi, qu¸ tr×nh b¸o hiÖu vµ nã còng cung cÊp viÖc ®iÒu khiÓn Media gateway. Nã còng ph¶i cung cÊp c¸c giao diÖn (giao diÖn chuÈn hay giao diÖn API më vÒ phÝa server) øng dông ®Ó ®iÒu khiÓn dÞch vô.

II.1.3. Server øng dông

Server øng dông trong m¹ng NGN lµ sù ph¸t triÓn cña server øng dông trªn nÒn t¶ng Web cã thÓ thùc hiÖn c¸c dÞch vô ®iÒu khiÓn Call server. Do ®ã, server øng dông cã thÓ hiÓu nh− mét nÒn IT ®ãng vai trß IN-SCF më réng c¸c chøc n¨ng cña chóng ®Ó kiÓm so¸t c¸c m« h×nh ho¹t ®éng (scenaros) m¹ng míi.

II.1.4. M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông sÏ hç trî ®Çy ®ñ viÖc x©y dùng chu tr×nh sèng cña mét dÞch vô hay øng dông ch¹y trªn server øng dông qua tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông

Server øng dông

Call server

Media Gateway Media Gateway

Truy nhËp tíi m¹ng NGN

Call server

Truy nhËp tíi m¹ng NGN

M¹ng gãi IP/ATM

H×nh II.1. CÊu tróc m¹ng NGN c¬ b¶n

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

23

cña nã nh− ph©n tÝch c¸c yªu cÇu, kiÕn t¹o øng dông, kiÓm tra tÝnh kh¶ thi, triÓn khai øng dông, cung cÊp ho¹t ®éng øng dông vµ cuèi cïng lµ xo¸ bá øng dông.

II.2. CÊu tróc m¹ng NGN ®Çy ®ñ

CÊu tróc ®Çy ®ñ h¬n ®−îc chØ ra ë h×nh II.2 cho viÖc cung cÊp c¸c øng dông n©ng cao míi víi ®Æc ®iÓm t−¬ng t¸c media vµ c¸c chøc n¨ng nh¾n tin. Hai thùc thÓ m¹ng thªm vµo ®−îc x¸c ®Þnh trong cÊu tróc NGN ®Çy ®ñ.

II.2.1. Media server

Media server sÏ cung cÊp c¸c chøc n¨ng cho phÐp t−¬ng t¸c gi÷a c¸c bªn gäi vµ c¸c øng dông qua c¸c thiÕt bÞ tho¹i nh− nã cã thÓ tr¶ lêi cuéc gäi vµ ph¸t th«ng b¸o, ®äc th− ®iÖn tö b»ng c¸ch tæng hîp giäng nãi, cung cÊp

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông

Server øng dông

Call server

Media Gateway

Truy nhËp tíi m¹ng NGN

M¹ng gãi IP/ATM

Media server

Tµi nguyªn Media

Messaging server

Tµi nguyªn Media

H×nh II.2. CÊu tróc m¹ng NGN ®Çy ®ñ

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

24

®Çu ra tíi c¸c øng dông tõ c¸c lÖn DTMF hay lÖnh b¨ng giäng nãi b»ng c¸ch sö dông c«ng nghÖ nhËn d¹ng giäng nãi.

II.2.2. Messaging server

Messaging server chÞu tr¸ch nhiÖm l−u tr÷ vµ ®iÒu khiÓn c¸c b¶n tin ®Õn, ®i vµ viÖc truyÒn c¸c b¶n tin gi÷a c¸c Messaging server kh¸c nhau.

II.3. Chøc n¨ng cña c¸c phÇn tö trong m¹ng NGN

II.3.1. Media gateway (MG)

II.3.1.1. Chøc n¨ng cña MG

II.3.1.1.1. C¸c chøc n¨ng chung

Hç trî quay sè hai giai ®o¹n, c¸ch nµy ®−îc dïng ®−a vµo chÌn c¸c sè DTMF sau khi thiÕt lËp mét cuéc gäi. VÝ dô, ng−êi gäi quay c¸c sè ®Çu cña media gateway (0112287516), MG göi mét tone, sau ®ã ng−êi dïng quay tiÕp c¸c sè chØ ra thiÕt bÞ ®Çu cuèi ®Ých (1234).

Hç trî quay sè mét giai ®o¹n hay “overlapping dialling” hay “overlapping receiving”, c¸ch nµy ®−îc dïng ®Ó chÌn tÊt c¶ c¸c sè trong mét giai ®o¹n duy nhÊt mµ kh«ng ®îi tone. VÝ dô, ng−êi dïng quay sè ®Ých (0110220499), trong ®ã 011022 nhËn d¹ng trung kÕ, trong khi 0499 nhËn d¹ng thiÕt bÞ kÕt cuèi ®Ých (®©y lµ c¸c sè tËp hîp qua c¸c tone DTMF trong tr−êng hîp quay sè hai giai ®o¹n).

TËp hîp d÷ liÖu cho viÖc tÝnh c−íc vµ hÖ thèng ch¨m sãc kh¸ch hµng (kh¶ n¨ng cung cÊp hå s¬/snapshots cuéc gäi c¶ trong thêi gian thùc vµ kh«ng ph¶i thêi gian thùc, tr¹ng th¸i) hay ph¸t hiÖn ng−ìng d÷ liÖu nÕu yªu cÇu. Nã bao gåm b¸o c¸o d÷ liÖu do yªu cÇu hay c¸c sù kiÖn yªu cÇu tíi Call server (bao gåm viÖc cung cÊp néi dung th«ng tin, nh− “lawful interception”)

C¸c b¸o c¸o c¶nh b¸o (c¸c sù kiÖn bÊt b×nh th−êng nh− trµn t¶i vµ t¾c nghÏn l−u l−îng sÏ ®−îc b¸o c¸o tíi call server ®Ó khëi ®Çu läc hay “call gapping” vµ nÒn qu¶n lý tíi nhµ qu¶n lý c¶nh b¸o).

Media gateway sÏ t¹o c¸c tone (bËn, kh«ng tr¶ lêi) vµ t¹o, ph¸t hiÖn c¸c tÝn hiÖu DTMF.

“Internal switching” (¸nh x¹ cña c¸c dßng chuyÓn m¹ch gãi ®Õn trªn chuyÓn m¹ch kªnh vµ…, l−u ý r»ng nã kh¸c víi viÖc dÞch ®Þa chØ, viÖc nµy ®−îc thùc hiÖn bëi call server).

C¸ch gi¶i quyÕt dßng d÷ liÖu (®IÒu khiÓn l−u l−îng: tèc ®é ®Ønh tÕ bµo, tèc ®é trung b×nh tÕ bµo…trong ATM, líp QoS vµ qu¶n lý quyÒn −u tiªn cho Diffserver hay RSVP trong IP).

Hç trî c¸c giao thøc ®Þnh ®−êng chÝnh: OSPF, IS-IS, BGP.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

25

V× c¸c gi¶i ph¸p VoIP ®−îc hç trî ë ®©y, media gateway sÏ hç trî më réng giao thøc cña BGP, OSPF, IS- IS vµ RSVP ®Ó hç trî MPLS. Trong thùc tÕ, NGN sÏ tËp trung ngµy cµng nhiÒu vµo viÖc cung cÊp chÊt l−îng cao, dung l−îng, tÝnh s½n sµng vµ ®é tin cËy. §Þa chØ MPLS cÇn thiÕt vµ cã mét sè lîi Ých: hç trî ®a dÞch vô, trÔ chuyÓn gãi IP thÊp, dÔ dµng qu¶n lý vµ hç trî QoS mµ hiÖn nay IP kh«ng thÓ hç trî ®−îc. Trong m« h×nh ho¹t ®éng nµy, media gateway sÏ hç trî chøc n¨ng LSR (Label Switch Routing) cho c¸c chuÈn MPLS.

Hç trî c¸c chøc n¨ng O&M chÝnh nh− cÊu h×nh, viÖc gi¸m s¸t.

Media gateway cã thÓ t¹o chøc n¨ng gateway b¸o hiÖu khi b¸o hiÖu cuéc gäi ®−îc media gateway nhËn vµ kh«ng thÝch hîp víi gateway nµy ph¶i truyÒn tíi call server

Media gateway sau ®ã cã thÓ cung cÊp c¸c ®Çu cuèi nh− Q.931 cho c¶ phÝa PSTN vµ (qua Q.921) vµ phÝa call server (trªn “líp t−¬ng thÝch ng−êi dïng ISDN”/STCP/IP). L−u ý r»ng SIP vµ H.248 cã thÓ ®−îc sö dông ®Ó truyÒn d÷ liÖu kªnh D ISDN thÝch hîp cho ®iÒu khiÓn cuéc gäi.

Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi gi÷a c¸c kiÓu ®Çu cuèi kh¸c nhau (c¸c ®Çu cuèi H.310 trªn B-ISDN, H.320 ®Çu cuèi trªn N-ISDN, ®Çu cuèi H.321 trªn B-ISDN, c¸c ®Çu cuèi H.322.

II.3.1.1.2. C¸c tÝnh n¨ng ®Þnh h−íng H.323

ChuyÓn ®æi m· bao gåm:

ChuyÓn ®æi gi÷a c¸c ®Þnh d¹ng truyÒn cho audio, video vµ c¸c dßng d÷ liÖu (nh− H.225 tíi/tõ H.221, chuyÓn ®æi tõ c¸c kªnh mang tõ phÝa PSTN trong dßng RTP.)

TruyÒn gi÷a c¸c thñ tôc truyÒn th«ng (nh− H.245 tíi/tõ H.242), thiÕt lËp cuéc gäi vµ gi¶i phãng hç trî PSTN (®Öm gãi, chuyÓn tíi Call server).

II.3.1.1.3. C¸c tÝnh n¨ng ®Þnh h−íng SIP

ChuyÓn ®æi m· bao gåm:

TruyÒn gi÷a ®Þnh d¹ng truyÒn cho audio, video vµ dßng d÷ liÖu. VÝ dô nh− l−u ý ®Õn c¸c b¶n tin giao thøc SIP tõ/®Õn H.221 chuyÓn ®æi tõ c¸c kªnh mang tõ phÝa PSTN trong RTP. C¶ phÝa Q.931 (REGISTER/SUBCRIBE/INFO/...) sÏ ®−îc c©n nh¾c.

TruyÒn gi÷a c¸c s¶n phÈm truyÒn th«ng (nh− SDP tõ/®Õn H.242), c¸c thñ tôc thiÕt lËp cu«c gäi vµ gi¶i phãng hç trî cho PSTN (®Öm gãi, chuyÓn ®Õn Call server).

ChÊp nhËn c¸c ®Æc ®iÓm kü thuËt giao thøc SIP (RFC.2543).

ChÊp nhËn c¸c ®Æc ®iÓm kü thuËt giao thøc SIP(RFC.2327).

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

26

II.3.1.2. C¸c giao diÖn

• Giao diÖn cho Call server trªn nÒn chñ-tí (nh− SIP, H.248). Giao diÖn MG-CS cã thÓ kh«ng ®−îc chuÈn ho¸ mÆc dï ®éc lËp mang/®iÒu khiÓn yªu cÇu nã.

• §Çu cuèi giao thøc truyÒn dÉn (nh− dßng IP vµ ATM) bao gåm ®iÒu khiÓn truyÒn dÉn trªn m¹ch gãi.

II.3.2. Server ph−¬ng tiÖn

II.3.2.1. Tæng quan

C¸c server ph−¬ng tiÖn nªn cung cÊp c¸c chøc n¨ng cho phÐp c¸c t−¬ng t¸c gi÷a chñ gäi vµ c¸c øng dông th«ng qua c¸c thiÕt bÞ ®IÖn tho¹i, thÝ dô nã cã thÓ tr¶ lêi cuéc gäi vµ cÊp th«ng b¸o hoÆc ®äc th− b»ng tæng hîp tho¹i vµ cung cÊp ®Çu vµo tíi c¸c øng dông tõ c¸c lÖnh DTMF hoÆc c¸c lÖnh tho¹i nhê sö dông c«ng nghÖ nhËn d¹ng tiÕng nãi.

Hai chøc n¨ng chÝnh cã thÓ ®−îc ph©n biÖt:

C¸c chøc n¨ng tµi nguyªn ph−¬ng tiÖn nh−: t¸ch tone, c¸c chøc n¨ng tæng hîp tho¹i, ph−¬ng tiÖn nhËn d¹ng tiÕng nãi, v.v…

C¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn ph−¬ng tiÖn mµ cung cÊp c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn qua c¸c tµi nguyªn ph−¬ng tiÖn (thÝ dô, nh¾c, ghi b¶n tin, …) tíi c¸c c«ng nghÖ kh«ng kÓ ®Õn c¸c øng dông ®−îc sö dông trªn c¸c tµi nguyªn ph−¬ng tiÖn.

C¸c chøc n¨ng chÝnh: b¾t buéc vµ lùa chän ®−îc cung cÊp bëi c¸c Server ph−¬ng tiÖn ®−îc liÖt kª d−íi ®©y.

II.3.2.2. C¸c chøc n¨ng cña server ph−¬ng tiÖn

II.3.2.2.1. Chøc n¨ng b¾t buéc

BiÓu thÞ tho¹i

Ghi tho¹i

T¸ch tone (cho server ph−¬ngtiÖn)

Ph¸t tone (server ph−¬ng tiÖn)

CÇu héi nghÞ

Ph©n nh¸nh chuçi ph−¬ng tiÖn

ChuyÓn m¹ch chuçi ph−¬ng tiÖn

Lo¹i bá väng

Giao diÖn lËp tr×nh ®−îc

Cung cÊp c¸c chøc n¨ng ®ång bé (cho c¸c øng dông ®¬n gi¶n)

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

27

Cung cÊp c¸c chøc n¨ng kh«ng ®ång bé (nhiÒu øng dông tinh vi)

PhÇn qu¶n lý phiªn

PhÇn qu¶n lý sù kiÖn

PhÇn qu¶n lý nhãm

NÐn vµ chuyÓn m· (cho server ph−¬ng tiÖn)

II.3.2.2.2. Chøc n¨ng lùa chän

Phiªn dÞch c¸c ng«n ng÷ kÞch b¶n nh− VoiceXML.

NhËn d¹ng tho¹i

Text sang tiÕng nãi

Fax

HiÓu ng«n ng÷ tù nhiªn

C¸c chøc n¨ng UA b¶n tin, thÝ dô, ®Ó truyÒn t¶i tin b¸o ®−îc ghi tíi server b¶n tin hoÆc cè g¾ng vµ thÓ hiÖn b¶n tin ®−îc ghi trong server b¶n tin.

DÞch ph−¬ng tiÖn, thÝ dô ®Ó dÞch khu«n d¹ng b¶n tin, thÝ dô kh«ng ®−îc cung cÊp bëi c¸c bé m· ho¸ vµ gi¶i m· tµi nguyªn.

II.3.2.3. C¸c giao diÖn

C¸c server ph−¬ng tiÖn nªn cung cÊp c¸c giao diÖn tíi:

C¸c thiÕt bÞ ng−êi sö dông ®Çu cuèi

C¸c server øng dông

C¸c server cuéc gäi

C¸c server b¶n tin

II.3.3. Server cuéc gäi

II.3.3.1. Tæng quan

Server cuéc gäi ®iÒu khiÓn cuéc gäi theo m« h×nh cuéc gäi, ®iÒu khiÓn b¸o hiÖu vµ ®iÒu khiÓn gateway ph−¬ng tiÖn. Server cuéc gäi ph¶i cung cÊp giao diÖn (thÝ dô giao thøc chuÈn hoÆc giao diÖn ch−¬ng tr×nh øng dông më) vÒ phÝa c¸c server øng dông ®Ó cho ®IÒu khiÓn dÞch vô vµ cã c¸ch gi¶i quyÕt (thÝ dô gi¶i quyÕt chÊt l−îng dÞch vô mang tÝnh c¸ nh©n, c¸c c¸ch gi¶i quyÕt AAA, v.v...)

C¸c server ®a cuéc gäi cã thÓ cïng ho¹t ®éng ®Ó ®iÒu khiÓn cuéc gäi ®¬n.

C¸c thÝ dô cña c¸c server cuéc gäi lµ c¸c tr¹m cuéc gäi, c¸c chuyÓn m¹ch mÒm, SIP Proxy Server vµ Gatekeeper H.323.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

28

II.3.3.2. TÝnh n¨ng

PhÇn nµy ph©n biÖt mét sè tÝnh n¨ng trªn server cuéc gäi nh− yÕu tè cña cÊu tróc tham chiÕu m¹ng thÕ hÖ sau.

II.3.3.2.1. TÝnh n¨ng chung

▪ Cung cÊp c¸c giao thøc chuÈn tíi møc gateway ph−¬ng tiÖn.

▪ Cung cÊp c¸c giao thøc tíi møc server øng dông.

II.3.3.2.2. TÝnh n¨ng x¸c thùc vµ b¶o mËt

▪ Cung cÊp cho ®¨ng ký ®Çu cuèi (bao gåm x¸c thùc vµ sù cÊp phÐp)

II.3.3.2.3. TÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi (theo m« h×nh cuéc gäi ®Þnh s½n)

▪ §iÒu khiÓn cuéc gäi c¬ b¶n

▪ §Þnh tuyÕn cuéc gäi.

▪ C¸c b¶n ®Þnh tuyÕn theo kÕ ho¹ch ®¸nh sè ®Ó nhËn th«ng tin tõ c¸c nhµ khai th¸c kh¸c (thÝ dô th«ng qua giao thøc TRIP)

▪ Xö lý b¸o hiÖu cuéc gäi (SIP, H.323, ISUP, MGCP, v.v…).

▪ §iÒu khiÓn cuéc gäi ba bªn.

▪ KÝch ho¹t vµ kh«ng kÝch ho¹t c¸c trigger tÜnh vµ ®éng

▪ T¸n thµnh vµ khai b¸o sù kiÖn tÜnh vµ ®éng

▪ ThiÕt lËp cuéc gäi ba bªn

▪ C¸c dÞch vô líp

II.3.3.2.4. TÝnh n¨ng lËp tr×nh

▪ C¸c giao diÖn lËp tr×nh (mµ c¸c ®Æc ®IÓm sÏ ®−îc lËp tr×nh).

▪ Cung cÊp tíi c¸c giao diÖn lËp tr×nh øng dông chuÈn, më vµ c¸c giao thøc chuÈn, më h−íng vÒ møc server −ng dông (®Ó cã kh¶ n¨ng tíi tÊt c¶ c¸c ng−êi sö dông m¹ng, kh«ng kÓ ®Õn ph−¬ng tiÖn truy cËp cña chóng).

▪ C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c ®IÓm quyÕt ®Þnh gi¶I ph¸p, thÝ dô ®Ó ®IÒu khiÓn chÊt l−îng dÞch vô cho luång th«ng tin (thÝ dô luång tho¹i), trong khi ®ã chÊt l−îng dÞch vô ®−îc ®IÒu khiÓn bëi c¸c server kh¸c.

II.3.3.2.5. TÝnh n¨ng truyÒn th«ng

▪ Cung cÊp tíi tÝnh n¨ng ®IÒu khiÓn cuéc gäi b»ng c¸ch ®−a ra m« h×nh cuéc gäi.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

29

▪ Cung cÊp t−¬ng t¸c cho c¸c server ®a cuéc gäi cã thÓ ®Æt trong c¸c miÒn kh¸c nhau

▪ Trigger h−íng tíi c¸c server øng dông.

II.3.3.2.6. TÝnh n¨ng ho¹t ®éng, qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn

▪ Ho¹t ®éng, qu¶n lý vµ b¶o d−ìng (thÝ dô, ®¨ng ký truy cËp vµo, c¶nh b¸o, cÊu h×nh, x¸c ®Þnh phiªn b¶n, qu¶n trÞ ®Æc tÝnh, v.v…)

▪ Cung cÊp, trî gióp cho kÕ to¸n (thÝ dô, ®−a ra b¶n ghi d÷ liÖu cuéc gäi)

II.3.3.3. C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c phÇn tö m¹ng

C¸c giao diÖn ®−îc quan t©m:

▪ C¸c giao diÖn gi÷a c¸c server cuéc gäi vµ c¸c server øng dông. C¸c thÝ dô cã kh¶ n¨ng lµ SIP, H.323, INAP, HTTP, v.v…

▪ C¸c giao diÖn gi÷a server cuéc gäi vµ gateway ph−¬ng tiÖn. ThÝ dô c¸c giao diÖn cã thÓ lµ SIP, MGCP, Megaco/H.248, v.v…

▪ C¸c giao diÖn gi÷a c¸c server cuéc gäi. ThÝ dô cã thÓ lµ BICC vµ SIP-T.

H×nh 5 m« t¶ thiÕt kÕ lu©n phiªn cña cïng cÊu tróc lµ lý t−ëng víi xö lý tin b¸o. Trong tr−êng hîp ®ã, chóng ta chØ quan t©m ®Õn c¸c giao diÖn phô sau ®©y:

▪ C¸c giao diÖn gi÷a c¸c server cuéc gäi vµ server ph−¬ng tiÖn. Kh¶ n¨ng lµ server cuéc gäi vµ server ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng qua c¸c giao thøc nh− H.248 (thÝ dô MGCP). Trong néi dung TLC, c¸c server ph−¬ng tiÖn, nã cã thÓ ®−îc tÝch hîp kh¶ n¨ng c¸c server cuéc gäi vµ ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng t¹i møc b¸o hiÖu th«ng qua SIP, INAP, ISUP. Nã kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¸n ®o¸n trong nhiÒu néi dung th«ng tin.

▪ C¸c giao diÖn gi÷a c¸c server cuéc gäi vµ c¸c server tin b¸o (thÝ dô SMTP ®−îc sö dông ®Ó göi th− ®iÖn tö cho cuéc gäi vµo).

Trong c¸c server phô cã thÓ cung cÊp ®iÒu khiÓn phiªn ®Ó ®IÒu khiÓn c¸c luång ®iÒu khiÓn gi÷a c¸c øng dông d÷ liÖu (thÝ dô, dông cô vµ server ®Ó xem dßng video, client vµ server trß ch¬i, v.v…) vµ sù truyÒn th«ng ®a ph−¬ng tiÖn (thÝ dô nh− trong IMS 3GPP- ph©n hÖ ®a ph−¬ng tiÖn).

II.3.4. Server øng dông

II.3.4.1. Tæng quan

§Þnh nghÜa r»ng ®a sè c¸c ng−êi ch¬i ®ång ý lµ server øng dông lµ phÇn mÒm ch¹y trªn líp trung gian gi÷a Web Browser trªn c¬ së c¸c client máng vµ c¸c c¬ së

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

30

d÷ liÖu vµ c¸c øng dông kinh doanh. C¸c server øng dông ®IÒu khiÓn tÊt c¶ c¸c logic vµ kÕt nèi øng dông mµ bao gåm c¸c øng dông client- server kiÓu cò.

VÒ b¶n chÊt, logic øng dông x¸c ®Þnh hÖ thèng kinh doanh riªng biÖt sÏ xö sù ®¬n gi¶n ®−îc lo¹i bá khái kiÓu cò “fat- client” tíi server øng dông líp trung b×nh, líp mÐp.

§©y lµ server phÇn mÒm mµ cung cÊp c¸c client th−a thít víi kh¶ n¨ng cña hÖ tÝnh to¸n ph©n bè ®−îc tÝch hîp.

C¸c server øng dông liªn kÕt c¸c øng dông Web vµ c¸c hÖ thèng ®· tån t¹i cïng nhau cho th−¬ng m¹i ®iÖn tö vµ c¸c sö dông kh¸c.

PhÇn mÒm server øng dông cã thÓ ®¬n gi¶n ho¸ viÖc kÕt nèi c¸c hÖ thèng Web míi, c¸c hÖ thèng ®Æt trong c¸c vÞ trÝ kh¸c h¼n nhau vµ c¸c hÖ thèng kÕ thõa th«ng qua Web client.

Nã cã thÓ “kÕt nèi mãn mµ b¹n cã víi mãn b¹n sÏ t¹o ra”

Trong ph¹m vi m¹ng thÕ hÖ sau, kh¸i niÖm server øng dông sÏ ®−îc tiÕn ho¸ cña c¸c server øng dông dùa trªn Web ®Ó thùc hiÖn c¸c dÞch vô ®iÒu khiÓn c¸c server cuéc gäi vµ c¸c tµi nguyªn ®Æc biÖt thÕ hÖ sau. Do ®ã, server øng dông sÏ lµ nÒn c«ng nghÖ th«ng tin ®ãng vai trß kiÕn t¹o dÞch vô trong m¹ng th«ng minh (Intteligent Network-IN) më réng tÝnh n¨ng cña chóng ®Ó bao phñ c¸c t×nh huèng míi cña m¹ng.

C¸c server øng dông nªn t−¬ng t¸c víi c¸c server cuéc gäi vµ c¸c tµi nguyªn ®−îc ®iÒu khiÓn th«ng qua c¸c giao thøc chuÈn hoÆc c¸c giao diÖn ch−¬ng tr×nh øng dông më (API).

C¸c giao diÖn ®−îc cung cÊp bao gåm:

▪ §Þnh tuyÕn vµ tÝnh to¸n cuéc gäi

▪ Tr×nh chiÕu cuéc gäi

▪ C¸c gi¶i quyÕt AAA vµ chÊt l−îng dÞch vô

▪ Nhãm ng−êi sö dông gÇn nhau

II.3.4.2. TÝnh n¨ng

C¸c môc tiªu chÝnh cña server øng dông lµ kh¶ n¨ng ®Ó ®−a vµo, thùc hiÖn, ®iÒu khiÓn vµ qu¶n lý c¸c øng dông cã hiÖu qu¶, kinh tÕ vµ nhanh chãng. PhÇn biÖt mét sè tÝnh n¨ng trªn server øng dông nh− phÇn tö cña cÊu tróc tham chiÕu m¹ng thÕ hÖ sau. Sau ®©y, tÝnh n¨ng mµ server øng dông cung cÊp ®−îc tæ chøc bëi c¸c nhãm kh¸c nhau.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

31

II.3.4.2.1. TÝnh n¨ng chung

Server øng dông ph¶i cung cÊp:

Sù tÝch hîp Web: §Ó cung cÊp giao diÖn ng−êi sö dông dùa trªn Web cho qu¶n lý, khai th¸c, b¶o d−ìng víi c¸c Web server ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô.

II.3.4.2.2. TÝnh n¨ng x¸c thùc vµ b¶o mËt

▪ Server øng dông cã thÓ ®iÒu khiÓn c¸c phÇn tö m¹ng thùc hiÖn x¸c thùc, cÊp phÐp vµ c¸c kh¶ n¨ng tÝnh to¸n cho c¸c dÞch vô ®−îc cung cÊp.

▪ Server øng dông ph¶i trî gióp c¬ chÕ ®¨ng ký, bao gåm bé phËn ®µo t¹o hoÆc yªu cÇu ®¨ng ký H.323.

▪ Server øng dông ph¶i cung cÊp c¸c dÞch vô b¶o mËt: m· ho¸, x¸c thùc vµ cÊp phÐp ®Ó ®¶m b¶o truy cËp b¶o mËt tíi c¸c dÞch vô.

II.3.4.2.3. TÝnh n¨ng lËp tr×nh

▪ Server øng dông ph¶i trî gióp ®Ó ph¸t triÓn c¸c dÞch vô b»ng c¸c giao diÖn ch−¬ng tr×nh øng dông hoÆc c¸c ng«n ng÷ kÞch b¶n. C¸c kÞch b¶n cã thÓ ®−îc t¹o ra b»ng c¸c m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông.

▪ Server øng dông nªn trî gióp ®Ó kiÕn t¹o c¸c dÞch vô b»ng c¸ch s¸ng t¸c c¸c c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. C¸c c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cã thÓ ®−îc t¹o ra b»ng ®å ho¹ hoÆc b»ng text, b»ng m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông.

▪ Server gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nªn cã kh¶ n¨ng ®Ó kiÓm tra c¸c c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ mÆt có ph¸p vµ ng÷ nghÜa. Trong tr−êng hîp nµy, t−¬ng t¸c víi server gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, còng nªn ®−îc tÝnh ®Õn.

▪ Server øng dông ph¶i cung cÊp c¸c giao diÖn ch−¬ng tr×nh øng dông tíi c¸c miÒn qu¶n lý cña ®èi t¸c thø ba theo c¸ch b¶o mËt.

II.3.4.2.4. TÝnh n¨ng truyÒn th«ng

Server øng dông ph¶i cung cÊp:

▪ TruyÒn th«ng víi c¸c øng dông bªn trong hoÆc bªn ngoµi kh¸c (thÝ dô, ch¹y trªn server øng dông bªn ngoµi).

▪ TruyÒn th«ng víi c¸c server ®iÒu khiÓn tµi nguyªn m¹ng bªn ngoµi bao gåm:

Server ph−¬ng tiÖn cung cÊp tÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn ph−¬ng tiÖn nh− c¸c bé th«ng b¸o tho¹i vµ c¸c bé ®¶m nhËn cÆp tÇn sè ®a tÇn cho c¸c øng dông kÝch ho¹t ng−êi goi.

C¸c server cuéc gäi cung cÊp tÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi nh− ®Þnh tuyÕn cuéc gäi, xö lý b¸o hiÖu cuéc gäi.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

32

C¸c server tin b¸o cung cÊp tÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn tin b¸o nh− qu¶n lý viÖc l−u gi÷ tin b¸o, tin b¸o ®−îc göi ®i vµ xö lý sù khai b¸o tin b¸o míi.

II.3.4.2.5. TÝnh n¨ng cung cÊp d÷ liÖu

Server øng dông ph¶i cung cÊp:

▪ Cung cÊp c¬ së d÷ liÖu ®Ó l−u tr÷ d÷ liÖu thuª bao vµ dÞch vô (hoÆc bªn trong hoÆc bªn ngoµi).

▪ C¬ së d÷ liÖu bªn trong ®Ó l−u tr÷ d÷ liÖu thuª bao vµ dÞch vô.

▪ Qu¶n lý giao dÞch trªn c¬ së cña c¸c luËt ACID. Nãi chung, nhµ qu¶n trÞ giao dÞch vµ bé gi¸m s¸t ®−îc thiÕt kÕ ®Ó nhËn thùc kh¸i niÖm ACID. Trong hÖ thèng ph©n t¸n, mét c¸ch thùc hiÖn ACID lµ sö dông 2 m¸y tÝnh c¸ nh©n mµ ®¶m b¶o r»ng tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ cã liªn quan ph¶i göi hoµn thµnh giao dÞch hoÆc kh«ng vµ giao dÞch ®−îc quay trë l¹i.

ACID lµ viÕt t¾t cña c¸c ch÷ c¸i cña c¸c tõ:

A: cã nghÜa lµ sè l−îng nguyªn tö trong ph©n tö: Trong phiªn giao dÞch liªn quan ®Õn hai hoÆc nhiÒu mÉu th«ng tin rêi r¹c, hoÆc lµ tÊt c¶ c¸c mÉu ®−îc göi hoÆc kh«ng göi g× c¶.

C: cã nghÜa lµ tÝnh kiªn ®Þnh. Giao dÞch hoÆc t¹o ra tr¹ng th¸i míi vµ hiÖu lùc cña d÷ liÖu, hoÆc nÕu bÊt cø h− háng nµo x¶y ra th× tr¶ vÒ tÊt c¶ d÷ liÖu tíi tr¹ng th¸i cña nã tr−íc khi giao dich b¾t ®Çu.

I: cã nghÜa lµ sù c¸ch ly. Giao dÞch ®ang xö lý vµ kh«ng ®−îc göi ph¶i gi÷ nguyªn vµ c¸ch ly khái bÊt cø giao dÞch nµo kh¸c.

D: cã nghÜa lµ tÝnh bÒn. D÷ liÖu ®−îc göi ®−îc cÊt gi÷ bëi hÖ thèng nh− trong sù kiÖn h− háng vµ khëi t¹o l¹i hÖ thèng, d÷ liÖu s½n sµng trong tr¹ng th¸i chÝnh x¸c.

II.3.4.2.6. TÝnh n¨ng ho¹t ®éng, qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn

Server øng dông ph¶i cung cÊp:

▪ Qu¶n lý dÞch vô: Bao gåm c¸c phÇn tö liªn quan ®Õn kiÓm to¸n, ®Æc tÝnh, tÝnh to¸n dÞch vô ®¬n, v.v…

▪ Qu¶n lý hÖ thèng: Nã bao gåm c¸c phÇn tö liªn qua ®Õn ho¹t ®éng, qu¶n lý vµ khai th¸c cña c¸c server øng dông (thÝ dô, qu¶n lý c¶nh b¸o, gi¸m s¸t ®Æc tÝnh, b¾t gi÷, kh«i phôc h− háng, v.v…)

▪ Qu¶n lý thêi gian vßng ®êi dÞch vô: Nã bao gåm trî gióp sù triÓn khai dÞch vô (®a øng dông, ®a phiªn b¶n gi÷ cho tÊt c¶ c¸c phiªn b¶n ch¹y thùc), cung

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

33

cÊp dÞch vô, thuª dÞch vô, kÝch ho¹t vµ gi¶i kÝch hoËt dÞch vô, x¸c ®Þnh phiªn b¶n cña dÞch vô, v.v…

II.3.4.2.7. TÝnh n¨ng thùc hiÖn dÞch vô

▪ Trî gióp thùc hiÖn

§a øng dông

§a tr−êng hîp cña cïng øng dông

▪ M«i tr−êng thùc hiÖn logic dÞch vô trî gióp thùc hiÖn dÞch vô. Nã bao gåm tËp c¸c kh¶ n¨ng ®éc lËp dÞch vô ®Ó truy cËp c¸c hÖ thèng bªn ngoµi th«ng qua c¸c giao thøc, giao diÖn ch−¬ng tr×nh øng dông ®Ó qu¶n lý c¸c phiªn dÞch vô, qu¶n lý s¬ l−îc truy cËp dÞch vô, ng−êi sö dông, ®Ó qu¶n lý tr−êng hîp sù kiÖn vµ khai b¸o, ®Ó ®iÒu khiÓn ®¨ng nhËp, t−¬ng t¸c logic dÞch vô, v.v…

II.3.4.2.8. C¸c kh¶ n¨ng phi tÝnh n¨ng

Server øng dông ph¶i cung cÊp:

▪ Cung cÊp kh¶ n¨ng cao, c©n b¨ng t¶i, chÊp nhËn h− háng, truyÒn th«ng gi÷a c¸c server øng dông, v.v…

II.3.4.3. C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c phÇn tö m¹ng

C¸c giao diÖn gi÷a c¸c server øng dông vµ c¸c m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông ngµy nay ®iÓn h×nh lµ kh«ng ®Æc tr−ng nh−ng ®−îc cung cÊp trªn c¸c ®iÒu kiÖn dÔ dµng ®iÒu hµnh.

ThÝ dô, cã hay kh«ng c¬ cÊu CPL ®−îc sö dông trong cÊu tróc tham chiÕu, ng«n ng÷ CPL nªn ®−îc cung cÊp. Thùc hiÖn øng dông ®−îc thi hµnh sau khi n¹p m· øng dông (mµ th−êng ®−îc phiªn dÞch) trªn lo¹t m«i tr−êng server øng dông. Trong nh÷ng tr−êng hîp nh− vËy, server øng dông ph¶i cung cÊp ng«n ng÷ kÞch b¶n ®−îc sö dông. C¸c giao diÖn cã thÓ gi÷a c¸c server øng dông vµ server cuéc gäi cã thÓl µ SIP, H.323, SS7, HTTP, v.v…

C¸c giao diÖn kh¸c h−íng tíi c¸c tµi nguyªn ®Æc biÖt liªn quan ®Õn nÒn tin b¸o, t¹o dßng, tÝnh c−íc vµ qu¶n lý, v.v…

II.3.5. M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông

II.3.5.1. Tæng quan

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông nªn trî gióp vßng ®êi dÞch vô hoÆc øng dông ®−îc so¹n bëi chuçi pha, mçi pha yªu cÇu c¸c kÝch ho¹t nµo ®ã ®Ó ®−îc thùc hiÖn, cã tªn:

▪ Ph©n tÝch c¸c nhu cÇu kh¸i niÖm

▪ KiÕn t¹o øng dông

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

34

▪ §o thö chÊp nhËn

▪ TriÓn khai øng dông

▪ Cung cÊp øng dông vµ ho¹t ®éng

▪ Lo¹i bá øng dông

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông thÕ hÖ sau nªn cung cÊp c¸c c«ng cô ®Ó

®Þnh ®Þa chØ c¸c kÝch ho¹t ®−îc nhËn d¹ng chi tiÕt sù ph¸t triÓn vµ phª chuÈn c¸c øng dông s½n cã ®Ó triÓn khai trong m¹ng thùc tÕ. C¸c phÇn tö kiÕn t¹o øng dông sau ®ã nªn cung cÊp m«i tr−êng tÝch hîp ®Ó ph¸t triÓn vµ phª chuÈn c¸c øng dông ®Ó ch¹y trªn server øng dông. Sù ph¸t triÓn øng dông nªn ®−îc dùa trªn c¸c phÇn tö. Mét phÇn tö cã thÓ ®−îc thùc hiÖn sö dông ng«n ng÷ h−íng ®èi t−îng, thÝ dô JAVA hoÆc C++. Sù ph¸t triÓn c¸c øng dông sö dông m« h×nh “h−íng ®èi t−îng” sÏ cho phÐp:

1. Sö dông l¹i c¸c phÇn tö

2. DÔ b¶o d−ìng

3. Thêi gian ®Õn thÞ tr−êng nhanh chãng.

Sö dông JAVA cã thÓ ®¶m b¶o r»ng c¸c øng dông vµ c¸c phÇn tö cã thÓ sö dông l¹i qua ®a dù ¸n vµ nÒn.

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông do ®ã nªn ®¬n gi¶n ho¸ c¸c øng dông b»ng c¸ch c¨n cø vµo chóng trªn c¸c phÇn tö cã module, ®−îc chuÈn hãa b»ng c¸ch cung cÊp tËp c¸c dÞch vô hoµn chØnh tíi c¸c phÇn tö ®ã vµ b»ng c¸ch ®iÒu khiÓn nhiÒu chi tiÕt øng c¸c øng dông mét c¸ch tù ®éng mµ kh«ng lËp tr×nh phøc t¹p.

Cuèi cïng, m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông còng cã thÓ cung cÊp c¸c tÝnh n¨ng cho c¸c øng dông cung cÊp trªn m¹ng sèng, thÝ dô triÓn khai vµ lo¹i bá c¸c øng dông.

C¸c tÝnh n¨ng m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông nªn t−¬ng thÝch víi c¸c kh¶ n¨ng server øng dông n¬i c¸c øng dông sÏ ch¹y. §iÒu nµy nghÜa lµ c¸c ®Æc ®iÓm kiÕn t¹o øng dông sÏ phô thuéc vµo c¸c tÝnh n¨ng server øng dông, ng−îc l¹i g©y ra t×nh huèng c¸c øng dông yªu cÇu ho¹t ®éng riªng biÖt mµ kh«ng tån t¹i trªn server øng dông. §iÒu nµy ngô ý r»ng, tÝnh n¨ng tuú chän cña m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông cã thÓ ®−îc më réng víi c¸c tÝnh n¨ng server øng dông më réng.

II.3.5.2. C¸c tÝnh n¨ng

II.3.5.2.1. C¸c tÝnh n¨ng b¾t buéc

M«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông cã thÓ ®−îc chia nhá thµnh:

▪ M«i tr−êng ph¸t triÓn

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

35

▪ M«i tr−êng x¸c nhËn tÝnh hîp lÖ

II.3.5.2.1.1. M«i tr−êng ph¸t triÓn

▪ C¸c tÝnh n¨ng so¹n th¶o ®Ó viÕt m· phÇn mÒm øng dông

▪ C¸c tÝnh n¨ng biªn dÞch

II.3.5.2.1.2. M«i tr−êng x¸c nhËn tÝnh hîp lÖ

▪ M« pháng server øng dông

▪ C¸c c«ng cô qu¶n lý, ®Ó cho phÐp vµ kh«ng cho phÐp c¸c øng dông

▪ C¸c c«ng cô ®o kiÓm

▪ Bé m«n pháng m¹ng mµ cã thÓ cung cÊp vµo ra tíi c¸c øng dông ®−îc ®o kiÓm.

Tæng kÕt l¹i, c¸c tÝnh n¨ng kiÕn t¹o øng dông b¾t buéc nªn cung cÊp m«i tr−êng tÝch hîp ®Ó ph¸t triÓn vµ x¸c nhËn tÝnh hîp lÖ c¸c øng dông ®Ó ch¹y trªn server øng dông.

II.3.5.2.2. TÝnh n¨ng tuú chän

M«i tr−êng ph¸t triÓn øng dông còng cã thÓ bao gåm:

▪ C¸c tÝnh n¨ng so¹n th¶o ph©n tÝch phÇn mÒm

▪ C¸c tÝnh n¨ng so¹n th¶o thiÕt kÕ phÇn mÒm

▪ Th− viÖn c¸c phÇn tö phÇn mÒm sö dông l¹i

▪ C¸c tÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn phiªn b¶n

M«i tr−êng ph¸t triÓn øng dông cã thÓ:

▪ Lµ më tíi c¸c chuÈn míi.

▪ Trî gióp c¸c chuÈn s½n cã (thÝ dô, XML, SMTP, HTTP)

▪ Trî gióp c¸c giao diÖn lËp tr×nh øng dông hoÆc ng«n ng÷ kÞch b¶n

M«i tr−êng x¸c nhËn tÝch hîp lÖ øng dông còng cã thÓ bao gåm:

▪ Ch−¬ng tr×nh m« pháng qu¶n lý mµ cung cÊp vµ qu¶n lý c¸c øng dông

▪ DÔ dµng truyÒn th«ng víi c¸c phÇn tö m¹ng kh¸c

▪ Mµn h×nh hiÓn thÞ ®Ó ®¨ng nhËp vµo, ®Ó ch¹y c¸c øng dông

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

36

II.3.5.3. C¸c giao diÖn h−íng tíi c¸c phÇn tö m¹ng

C¸c giao diÖn gi÷a c¸c m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông vµ c¸c server øng dông ngµy nay, ®iÓn h×nh lµ kh«ng ®−îc chØ râ nh−ng ®−îc trî gióp bëi c¸c ®iÒu khiÓn thuËn lîi cña hÖ ®iÒu hµnh. Sù thùc hiÖn øng dông ®−îc thùc hiÖn sau khi n¹p m· øng dông (th−êng ®−îc phiªn dÞch) trªn host m«i tr−êng server øng dông. TruyÒn t¶i m· øng dông gi÷a m«i tr−êng kiÕn t¹o øng dông vµ server øng dông ®−îc thùc hiÖn nhê FPT, mét sè kiÓu th− môc dïng chung cña m¹ng (thÝ dô, NFE hoÆc SMB) hoÆc thËm chÝ nhê ®Üa hoÆc c¸c truyÒn t¶i ph−¬ng tiÖn kh¸c. Ph−¬ng ph¸p kh«ng râ rµng nµy cña giao diÖn hai phÇn tö cã cÊu tróc chøng tá cã hiÖu qu¶ vµ ®−îc dù kiÕn tr−íc lµ ph−¬ng ph¸p tham kh¶o ®−îc sö dông trªn m«i tr−êng NGN.

II.3.6. Server tin b¸o

II.3.6.1. Tæng quan

Server tin b¸o nªn cung cÊp c¸c chøc n¨ng nÒn dÞch vô thÕ hÖ sau cho phÐp ng−êi sö dông truyÒn th«ng th«ng qua c¸c tin b¸o bao gåm c¸c kiÓu ph−¬ng kh¸c nhau ®−îc l−u tr÷ trong m¹ng vµ ®−îc truy cËp tõ c¸c ®Çu cuèi kh¸c nhau. Ngoµi ra, c¸c server tin b¸o còng cã thÓ cung cÊp c¸c chøc n¨ng cho phÐp truyÒn th«ng gi÷a c¸c dÞch vô vµ ng−êi sö dông th«ng qua c¸c tin b¸o, thÝ dô, khai b¸o tõ c¸c dÞch vô thÎ tr¶ tr−íc.

II.3.6.2. C¸c tÝnh n¨ng

Hai tÝnh n¨ng tin b¸o quan träng cã thÓ ®−îc ph©n biÖt:

▪ C¸c tÝnh n¨ng tµi nguyªn tin b¸o nh− sù cÊt gi÷ tin b¸o víi c¸c giao thøc truy cËp tin b¸o vµ c¸c tr¹m chuyÓn giao tin b¸o cung cÊp c¸c tÝnh n¨ng l−u tr÷ vµ chuyÓn tiÕp.

▪ C¸c tÝnh n¨ng ®iÒu khiÓn tin b¸o mµ cung cÊp c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn qua tµi nguyªn tin b¸o (thÝ dô, göi tin b¸o, kh«i phôc tin b¸o, xo¸ tin b¸o,…) tíi c¸c øng dông mµ kh«ng ®Ó ý ®Õn c¸c c«ng nghÖ ®−îc sö dông trong tµi nguyªn tin b¸o.

§Ó duy tr× sù ®¬n gi¶n cÊu tróc, chóng ta l−u ý ®Õn c¶ hai tËp chøc n¨ng trong phÇn tö m¹ng, chøc n¨ng nÒn dÞch vô thÕ hÖ sau ®−îc gäi lµ server tin b¸o.

C¸c tÝnh n¨ng b¾t buéc vµ tuú chän chÝnh ®−îc cung cÊp bëi c¸c server tin b¸o ®−îc tr×nh bµy d−íi ®©y.

II.3.6.2.1. C¸c chøc n¨ng b¾t buéc

▪ Göi tin b¸o kh«ng ®ång bé – tin b¸o ®−îc göi nhê sö dông c¸c tÝnh n¨ng l−u tr÷ vµ chuyÓn tiÕp vµ sau ®ã nã ®−îc l−u tr÷ trong tµi nguyªn l−u tr÷ tin b¸o ®iÓm ®Õn (thÝ dô, nh− internet).

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

37

▪ L−u tr÷ vµ chuyÓn tiÕp tin b¸o – tin b¸o ®−îc chuyÓn t¶i gi÷a c¸c server tin b¸o th«ng qua tÝnh n¨ng l−u tr÷ vµ chuyÓn tiÕp ®−îc cung cÊp bëi tr¹m truyÒn t¶i tin b¸o (MTA).

▪ L−u tr÷ tin b¸o

▪ §¨ng nhËp l−u tr÷ tÝn b¸o – th−êng sö dông tªn ng−êi dïng vµ mËt khÈu cÇn thiÕt ®Ó truy cËp ®Õn c¸c tin b¸o ®−îc l−u gi÷ trong server tin b¸o.

▪ Kh«i phôc l¹i tin b¸o ®−îc l−u tr÷.

▪ Göi tin b¸o ®ång bé (hoÆc tin b¸o ngay lËp tøc) – c¸c tin b¸o ®−îc truyÒn t¶i trùc tiÕp tõ hai øng dông ng−êi sö dông cuèi mµ ®−îc kÕt nèi trùc tiÕp víi m¹ng. §iÒu nµy cã thÓ ®−îc thùc hiÖn vÉn b»ng c¬ chÕ sö dông truyÒn t¶i chuyÓ tiÕp vµ l−u tr÷ kh¸ch – chñ ®−îc cung cÊp bëi server øng dông.

▪ Khai b¸o tÝn b¸o míi – khi mét tin b¸o ®Õn server øng dông, mét sù kiÖn ®−îc khëi t¹o h−íng tíi øng dông cña ng−êi sö dông cuèi hoÆc tíi server øng dông. §iÒu nµy cã thÓ ®−îc thùc hiÖn tuú theo tËp c¸c c¸ch gi¶i quyÕt ®−îc ®Þnh nghÜa bëi ng−êi sö dông.

▪ Qu¶n lý xÕp tin b¸o (t¹o ra, ®Þnh l¹i tªn, xo¸).

▪ S¾p xÕp tin b¸o – Server tin b¸o cã thÓ cung cÊp chøc n¨ng ®Ó l−u tr÷ trùc tiÕp tin b¸o míi trong s¾p xÕp cô thÓ mµ kh«ng sö dông l−u tr÷ vµ chuyÓn tiÕp chøc n¨ng truyÒn t¶i tin b¸o.

▪ Qu¶n lý tin b¸o ®−îc l−u tr÷ (xo¸, dÞch chuyÓn, sao chÐp, thùc hiÖn, …).

▪ Läc c¸c tin b¸o v× c¸c nguyªn nh©n b¶o mËt (quÐt chèng virut) hoÆc dùa trªn c¸c dù b¸o cña ng−êi sö dông.

▪ Ph¸t c¸c khóc tin b¸o, thÝ dô, tõ chèi, xo¸, më, v.v… c¸c tin b¸o ®−îc göi.

▪ TÝch hîp l−u tr÷ tin b¸o - ®Ó cung cÊp tËp ®¬n c¸c thñ tôc ®iÒu khiÓn tin b¸o (thÝ dô, kh«i phôc l¹i tin b¸o míi, khai b¸o tin b¸o míi) cho nhiÒu h¬n mét tµi nguyªn tin b¸o.

▪ Phiªn dÞch khu«n d¹ng tin b¸o - ®Ó phiªn dÞch khu«n d¹ng tin b¸o theo c¸c kh¶ n¨ng ®Çu cuèi ng−êi sö dông cuèi.

▪ C¸c giao diÖn lËp tr×nh cung cÊp c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn tin b¸o tíi c¸c server øng dông.

▪ Qu¶n lý giao tiÕp th«ng tin – thÝ dô kh«ng phôc tù ®éng giao tiÕp th«ng tin tõ c¸c tin b¸o vµo (thÝ dô, thÎ) mµ cã thÓ ®−îc ®Æt trong c¸c phÇn tö m¹ng d÷ liÖu kh¸c.

Ch−¬ng II: Chøc n¨ng c¸c phÇn tö trong m¹ng thÕ hÖ míi

38

▪ Qu¶n lý hiÓn thÞ – ng−êi sö dông cã thÓ ®¨ng ký hiÓn thÞ cña anh, c« ta ®Ó biÕt hiÓn thÞ kh¸c vµ cã sù cÊp phÐp hoÆc kh«ng tíi ng−êi sö dông kh¸c ®Ó biÕt sù hiÓn thÞ cña anh, c« ta.

II.3.6.3. C¸c giao diÖn

Server tin b¸o nªn cung cÊp c¸c giao diÖn tíi:

▪ C¸c thiÕt bÞ ng−êi sö dông ®Çu cuèi.

▪ C¸c server øng dông.

▪ C¸c server ph−¬ng tiÖn.

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

39

Ch−¬ng III

C¸c giao thøc b¸o hiÖu trong m¹ng NGN

Trong m¹ng NGN c¸c cuéc gäi tho¹i ®Òu lµ c¸c cuéc gäi VoIP. V× thÕ c¸c giao thøc b¸o hiÖu trong m¹ng NGN ®Òu dùa trªn nÒn b¸o hiÖu trong m¹ng VoIP. C¸c giao thøc b¸o hiÖu chÝnh sö dông trong NGN lµ:

- H. 323

- Megaco/H.248

- MGCP (Media Gateway Control Protocol)

- SIP (Session Initiation Protocol)

- Sigtran, SS7/IP

- BICC (Bearer Independent Call Control)

III.1. Giao thøc b¸o hiÖu H.323

Khi ®Ò cËp ®Õn tho¹i IP, tiªu chuÈn quèc tÕ th−êng ®−îc ®Ò cËp ®Õn lµ H.323. §−îc ban hµnh lÇn ®Çu tiªn vµo n¨m 1996 vµ gÇn ®©y nhÊt vµo 02/1998, vµ ®©y lµ khuyÕn nghÞ dïng cho c¸c s¶n phÈm tho¹i qua IP. ChuÈn H.323 dù ®Þnh dµnh cho X.25, sau ®ã lµ ATM nh−ng giê ®©y l¹i dïng cho Internet vµ TCP/IP, trong khi ®ã H.323 l¹i Ýt ®−îc vËn hµnh trªn m¹ng X.25 vµ ATM do ®· cã mét sè gi¶i ph¸p kh¸c ®−îc x©y dùng hoµn toµn tu©n thñ nh− H.323 nh−ng tiÖn dông h¬n H.323.

Theo khuyÕn nghÞ cña ITU-T vÒ H.323 lµ: “HÖ thèng truyÒn th«ng ®a ph−¬ng tiÖn dùa trªn c«ng nghÖ gãi”. H.323 thùc tÕ ®· m« t¶ c¸ch thøc cña hÖ thèng kÕt nèi, lµ nh÷ng hÖ thèng cã nhiÒu kh¶ n¨ng h¬n viÖc truyÒn vµ nhËn tÝn hiÖu audio tho¹i. MÆc dï H.323 cã nhiÒu c«ng dông nh−ng träng t©m chÝnh cña thÞ tr−êng ®èi víi khuyÕn nghÞ nµy lµ kh¶ n¨ng audio ®Ó thùc hiÖn tho¹i IP.

III.1.1. CÊu tróc vµ c¸c thµnh phÇn cña H.323

CÊu tróc H.323 cã thÓ ®−îc sö dông mét c¸ch th«ng dông ë m¹ng LAN hoÆc m¹ng gãi diÖn réng. BÊt kú mét m¹ng gãi kh«ng ®ñ tin cËy (kh«ng cã ®¶m b¶o vÒ chÊt l−îng dÞch vô) hoÆc cã ®é trÔ ®Òu cã thÓ sö dông H.323. Kh«ng nh÷ng thÕ, c¸c kh¶ n¨ng cña H.323 cã thÓ më réng cho WAN nÕu c¸c kÕt nèi ®−îc thiÕt lËp gi÷a c¸c thiÕt bÞ H.323, ®©y chÝnh lµ chøc n¨ng chÝnh cña c¸c thiÕt bÞ Gatekeeper H.323, c¸c thiÕt bÞ nµy lµ tuú chän ë H.323, nÕu kh«ng cã c¸c Gatekeeper tÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ ph¶i cã kh¶ n¨ng tù ®−a ra c¸c b¶n tin b¸o hiÖu trùc tiÕp. Mäi kÕt nèi WAN ®Òu

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

40

®−îc xö lý b»ng mét hoÆc nhiÒu gateway H.323, vµ c¸c gateway H.323 cã thÓ phèi hîp ho¹t ®éng víi c¸c lo¹i thiÕt bÞ kh¸c nhau trong c¸c cÊu tróc m¹ng kh¸c nhau.

H.323 cã thÓ ®−îc sö dông víi PSTN toµn cÇu, N – ISDN (tèc ®é nhá h¬n 1,5 Mbs hoÆc 2 Mbs), B – ISDN sö dông ATM (tèc ®é lín h¬n 1,5 Mbs hoÆc 2 Mbs), thËm chÝ mét ®Çu cuèi tho¹i còng cã thÓ tham gia vµo H.323 nh−ng chØ víi kh¶ n¨ng audio.

Khi H.323 ®−îc sö dông víi N – ISDN, ®iÖn tho¹i ISDN hoÆc c¸c kÕt cuèi H.320 còng ®−îc sö dông. H.320 m« t¶ sù s¾p xÕp c¸c kÕt cuèi ®èi víi hÖ thèng tho¹i N – ISDN , c¸c thiÕt bÞ nµy th−êng ®−îc dïng cho c¸c dÞch vô video conference vµ video phone. NÕu cã mét m¹ng LAN ®−îc g¾n liÒn víi ISDN ®¶m b¶o chÊt l−îng mÆc ®Þnh cña c¸c tham sè dÞch vô, khi ®ã H.322 lµ ®Çu cuèi g¾n liÒn víi m¹ng trong ®ã ®−êng truyÒn bao gåm 1 hoÆc nhiÒu m¹ng LAN, mçi m¹ng LAN ®−îc cÊu t¹o ®Ó cung cÊp mét chÊt l−îng dÞch vô QoS t−¬ng øng víi chÊt l−îng cña N – ISDN.

Nh÷ng m¹ng B – ISDN dùa trªn ATM cã thÓ dïng kÕt cuèi H.321 video/audio. B – ISDN còng cã thÓ dïng cÊu h×nh kÕt cuèi H.310 ho¹t ®éng trong H.321. C¸c kÕt cuèi H.310 lµ mét kiÓu kÕt cuèi audio/visual tËn dông ®−îc c¶ B – ISDN vµ ATM vÒ mÆt dÞch vô vµ b¸o hiÖu.

Tãm l¹i, bªn c¹nh H.323 cßn cã mét sè giao diÖn kh¸c cã mét sè øng dông kh¸c nhau vµ ng−êi ta ph©n chóng ra cho c¸c øng dông cô thÓ: H.320 dïng cho x¸c ®Þnh c¸c lo¹i kÕt cuèi; H.321 dïng cho B – ISDN vµ ATM; H.322 cho QoS c¸c m¹ng LAN; H.323 dïng cho héi nghÞ; H.324 dµnh cho c¸c kÕt nèi tho¹i 33,6 Kbs. Khi dïng cho tho¹i IP, H.323 gåm c¶ c¸c cuéc gäi VoIP ®−îc thùc hiÖn gi÷a c¸c kÕt cuèi H.323 hoÆc gi÷a kÕt cuèi H.323 vµ gateway H.323.

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

41

C¸c dßng th«ng tin trong hÖ thèng H.323 ®−îc chia thµnh c¸c lo¹i sau:

- Audio (tho¹i): lµ tÝn hiÖu tho¹i ®−îc sè ho¸ vµ m· ho¸. §Ó gi¶m tèc ®é trung b×nh cña tÝn hiªô tho¹i, c¬ chÕ ph¸t hiÖn tÝch cùc tho¹i cã thÓ ®−îc sö dông. TÝn hiÖu tho¹i ®−îc ®i kÌm víi tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn tho¹i.

- Video (h×nh ¶nh): lµ tÝn hiÖu h×nh ¶nh ®éng còng ®−îc sè ho¸ vµ m· ho¸. TÝn hiÖu video còng ®i kÌm víi tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn video.

- Sè liÖu: bao gåm tÝn hiÖu fax, tµi liÖu v¨n b¶n, ¶nh tÜnh, file, ...

- TÝn hiÖu ®iÒu khiÓn truyÒn th«ng (Communication control signals): lµ c¸c th«ng tin ®iÒu khiÓn trao ®æi gi÷a c¸c thµnh phÇn chøc n¨ng trong hÖ thèng ®Ó thùc hiÖn ®iÒu khiÓn truyÒn th«ng gi÷a chóng nh−: trao ®æi kh¶ n¨ng, ®ãng më c¸c kªnh logic, c¸c th«ng ®iÖp ®iÒu khiÓn luång, vµ c¸c chøc n¨ng kh¸c.

- TÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cuéc gäi (Call control signals): ®−îc sö dông cho c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi nh− lµ thiÕt lËp cuéc gäi, kÕt thóc cuéc gäi, ...

- TÝn hiÖu kªnh RAS: ®−îc sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng: ®¨ng ký tham gia vµo mét vïng H.323, kÕt n¹p/th¸o gì mét ®iÓm cuèi (endpoint) khái vïng. thay ®æi b¨ng th«ng vµ c¸c chøc n¨ng kh¸c liªn quan ®Õn chøc n¨ng qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c ®iÓm cuèi trong mét vïng H.323.

H.323 H.323

Terminal

H.323 Terminal

H.323 Terminal

H.323 Gateway

H.323 Gatekeeper

H.323 MCU

PSTN QoS LAN N-ISDN B-ISDN

H.321 Terminal

H.320 Terminal

Speech Terminal

H.322 Terminal

Speech Terminal

H.324 Terminal

V70 Terminal

H×nh III.1. CÊu tróc H.323 vµ c¸c thµnh phÇn H.323

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

42

VÒ mÆt logic, hÖ thèng H.323 bao gåm c¸c thµnh phÇn:

- ThiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323 (H.323 Terminal): Lµ mét tr¹m cuèi trong m¹ng LAN, ®¶m nhËn viÖc cung cÊp truyÒn th«ng hai chiÒu theo thêi gian thùc.

§Çu cuèi H.323 b¾t buéc ph¶i hç trî

+ B¸o hiÖu ®iÒu khiÓn cuéc gäi H.225

+ B¸o hiÖu ®iÒu khiÓn kªnh H.245

+ Giao thøc RTP/RTCP cho d÷ liÖu

+ C¸c codec tho¹i

§Çu cuèi H.323 kh«ng b¾t buéc ph¶i hç trî cho c¸c codec video.

- H.323 Gateway: Cung cÊp kh¶ n¨ng truyÒn th«ng gi÷a hÖ thèng H.323 vµ c¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch kªnh kh¸c (PSTN/ISDN)

- Gatekeeper: Lµ mét thµnh phÇn kh«ng b¾t buéc. Nã thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý ho¹t ®éng cña hÖ thèng. Khi cã mÆt gatekeeper trong hÖ thèng, mäi thµnh phÇn trong hÖ thèng ph¶i thùc hiÖn thñ tôc ®¨ng ký víi gatekeeper. TÊt c¶ c¸c ®iÓm cuèi H.323 (terminal, gateway, MCU) ®· ®¨ng ký víi gatekeeper t¹o thµnh mét vïng H.323 (H.323 zone) do gatekeeper ®ã qu¶n lý.

- §¬n vÞ ®iÒu khiÓn liªn kÕt ®a ®iÓm (MCU - Multipoint Control Unit): Thùc hiÖn chøc n¨ng t¹o kÕt nèi ®a ®iÓm hç trî c¸c øng dông truyÒn th«ng nhiÒu bªn bao gåm: MC (Multipoint Controller) dïng ®Ó ®iÒu khiÓn vµ MP (Multipoint Processor) dïng ®Ó nhËn vµ xö lý c¸c luång d÷ liÖu tho¹i, video hoÆc d÷ liÖu kh¸c. Thµnh phÇn nµy còng lµ tuú chän.

III.1.2. ThiÕt lËp vµ gi¶i phãng cuéc gäi cho H.323

B¸o hiÖu H.323 lµ mét qu¸ tr×nh phøc t¹p. T−¬ng t¸c gi÷a c¸c phÇn tö trong m¹ng H.323 trong qu¸ tr×nh b¸o hiÖu ®−îc m« t¶ nh− sau:

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

43

Terminal A Terminal BGatekeeper

1. ARQ

2. ACF

3. Setup

4. Call Proceeding

5. ARQ

7. Alerting

8. Connect

H.245 Message

RTP Message

RAS Message

Call Signaling Message

ThiÕt lËp mét cuéc gäi H.323

6. AFC

H×nh III.3. ThiÕt lËp cuéc gäi H.323

H.225 messages over call signaling channel

H.225 messages over call control channel

H.245 messages (optional)

H.225 (optional)

H.225/RAS messages over RAS channel

H.225/RAS messages over RAS channel

H.225 (optional)

H.245 messages (optional)

H×nh III.2. B¸o hiÖu thiÕt lËp cuéc gäi gi÷a m¹ng chuyÓn m¹ch gãi vµ PSTN

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

44

NÕu xem xÐt mét cuéc gäi gi÷a hai ®Çu cuèi H.323 th× qu¸ tr×nh ®−îc thiÕt lËp nh− sau:

Tr−íc hÕt, c¶ hai ®Çu cuèi H.323 ph¶i ®−îc ®¨ng ký t¹i c¸c Gatekeeper.

§Çu cuèi A göi yªu cÇu tíi Gatekeeper ®Ò nghÞ thiÕt lËp cuéc gäi.

Gatekeeper göi cho ®Çu cuèi A th«ng tin cÇn thiÕt vÒ ®Çu cuèi B

§Çu cuèi A göi b¶n tin SETUP tíi ®Çu cuèi B.

§Çu cuèi B tr¶ lêi b¶n tin Call Proceeding vµ ®ång thêi liªn l¹c víi Gatekeeper ®Ó x¸c nhËn quyÒn thiÕt lËp cuéc gäi.

§Çu cuèi B göi b¶n tin Alerting vµ Connect

Hai ®Çu cuèi trao ®æi mét sè b¶n tin H.245 ®Ó x¸c ®Þnh chñ tí, kh¶ n¨ng xö lý cña ®Çu cuèi vµ thiÕt lËp kÕt nèi RTP.

M« t¶ trong h×nh lµ tr−êng hîp cuéc gäi ®iÓm - ®iÓm ®¬n gi¶n nhÊt, khi b¸o hiÖu cuéc gäi kh«ng ®−îc ®Þnh tuyÕn tíi Gatekeeper.

III.1.3. H.323 cho IP Telephone

CÊu tróc H.323 lµ qu¸ møc cÇn thiÕt ®èi víi VoIP thËm chÝ ®èi víi c¶ m¹ng IP hoµn chØnh. ChØ cã mét tËp con cña H.323 lµ cÇn thiÕt cho vËn hµnh c¸c kÕt cuèi audio (c¸c PC hoÆc ®iÖn tho¹i) qua m¹ng IP.

H×nh ¶nh Video

¢m thanh §iÒu khiÓn D÷ liÖu

H.261

H.263

(m· ho¸ video)

G.711

G.722

G.723

G.728

G.729

H.225

B¸o hiÖu tõ kÕt cuèi tíi gatekeeper

H.225

TÝn hiÖu cuéc gäi

H.245 T.120

(ChuyÓn tiÕp d÷ liÖu ®a ®iÓm)

RTP RTCP RTP RTCP

ChuyÓn t¶i kh«ng tin cËy (UDP) ChuyÓn t¶i tin cËy (TCP)

H×nh II.4. H.323 cho tho¹i IP

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

45

Tho¹i IP chØ sö dông thµnh phÇn audio vµ ®iÒu khiÓn cña H.323. Thµnh phÇn audio xö lý toµn bé chøc n¨ng VoIP vµ tiªu chuÈn audio mµ H.323 yªu cÇu lµ G.711 (64 Kbs). HÇu hÕt c¸c cÊu h×nh cña VoIP, G.278 (16 Kbs) cã ý nghÜa h¬n khi thùc hiÖn tho¹i cã tèc ®é thÊp, ®Æc biÖt lµ G.273 (5,3 Kbs) hoÆc G.279 (6,4 Kbs).

PhÇn ®iÒu khiÓn cña H.323 còng cã thÓ sö dông c¸c UDP ®Ó nhanh chãng thiÕt lËp c¸c kÕt nèi gi÷a c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi H.323 vµ gatekeeper H.323. Gatekeeper H.323 vÒ mÆt c¬ b¶n lµ mét server truy nhËp tõ xa cña m¹ng H.323. H.225 còng ®−îc dïng ®Ó ®iÒu khiÓn cuéc gäi tíi TCP ®Ó thiÕt lËp, duy tr× nh÷ng kÕt nèi VoIP. H.245 sö dông víi mäi kÕt cuèi H.320 còng cã thÓ ®−îc sö dông víi TCP.

Trong khi mét sè c¸c nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ vµ phÇn mÒm VoIP tuú thuéc vµo c¸c thµnh phÇn vµ giao thøc ®éc quyÒn, hÇu hÕt hä sö dông khuyÕn nghÞ H.323 vµ cè tu©n thñ nã mét c¸ch ®Çy ®ñ ®Ó cè g¾ng cã thÓ phèi hîp ho¹t ®éng víi nhiÒu nhµ khai th¸c. Thùc tÕ ®ã lµm cho H.323 trë thµnh m« h×nh tèt ®èi víi c¸c hÖ thèng VoIP.

III.2. giao thøc khëi t¹o phiªn Sip

Theo ®Þnh nghÜa cña IETF, Giao thøc khëi t¹o phiªn_SIP (Session Initiation Protocol) lµ “giao thøc b¸o hiÖu líp øng dông m« t¶ viÖc khëi t¹o, thay ®æi vµ gi¶i phãng c¸c phiªn kÕt nèi t−¬ng t¸c ®a ph−¬ng tiÖn gi÷a nh÷ng ng−êi sö dông”. SIP cã thÓ sö dông cho rÊt nhiÒu dÞch vô kh¸c nhau trong m¹ng IP nh− dÞch vô th«ng ®iÖp tho¹i, héi nghÞ tho¹i, E – mail, d¹y häc tõ xa, qu¶ng b¸ (MPEG, MP3…), truy nhËp HTML, XML, héi nghÞ video…

Chøc n¨ng cña H.323

M· Audio

§iÒu khiÓn hÖ thèng

ChuyÓn t¶i

ChuyÓn ®æi IP

M¹ng Internet

Audio I/O

H×nh III.5. C¸c chøc n¨ng giao thøc cña hÖ thøc VoIP

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

46

SIP dùa trªn ý t−ëng vµ cÊu tróc HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) – giao thøc trao ®æi th«ng tin cña World Wide Web. Nã ®−îc ®Þnh nghÜa nh− mét giao thøc Client – Server, trong ®ã c¸c yªu cÇu ®−îc chñ gäi (Client) ®−a ra vµ bªn bÞ gäi (Server) tr¶ lêi. SIP sö dông mét kiÓu b¶n tin vµ c¸c tr−êng mµo ®Çu cña HTTP, x¸c ®Þnh néi dung luång th«ng tin theo mµo ®Çu thùc thÓ (m« t¶ néi dung – kiÓu lo¹i) vµ cho phÐp x¸c nhËn c¸c ph−¬ng ph¸p sö dông gièng nhau ®−îc sö dông trªn Web. Kinh nghiÖm trong sö dông c¸c giao thøc Internet mail (STMP) ®· cung cÊp rÊt nhiÒu cho viÖc ph¸t triÓn SIP, trong ®ã tËp trung vµo kh¶ n¨ng thÝch øng cña b¸o hiÖu trong t−¬ng lai.

SIP ®Þnh nghÜa c¸c b¶n tin INVITE vµ ACK gièng nh− b¶n tin Setup vµ Connect trong H.225, trong ®ã c¶ hai ®Òu ®Þnh nghÜa qu¸ tr×nh më mét kªnh ®¸ng tin cËy mµ th«ng qua ®ã cuéc gäi cã thÓ ®i qua. Tuy nhiªn kh¸c víi H.225, ®é tin cËy cña kªnh nµy kh«ng phô thuéc vµo TCP. ViÖc tÝch hîp ®é tin cËy vµo líp øng dông nµy cho phÐp kÕt hîp mét c¸ch chÆt chÏ c¸c gi¸ trÞ ®iÒu chØnh ®Ó øng dông, cã thÓ tèi −u ho¸ VoIP.

Cuèi cïng, SIP dùa vµo giao thøc m« t¶ phiªn SDP, mét tiªu chuÈn kh¸c cña IETF, ®Ó thùc hiÖn sù s¾p xÕp t−¬ng tù theo c¬ cÊu chuyÓn ®æi dung l−îng cña H.245. SDP ®−îc dïng ®Ó nhËn d¹ng m· tæng ®µi trong nh÷ng cuéc gäi sö dông m« t¶ nguyªn b¶n ®¬n. SDP còng ®−îc sö dông ®Ó chuyÓn c¸c phÇn tö th«ng tin cña giao thøc b¸o hiÖu thêi gian thùc RTSP ®Ó s¾p xÕp c¸c tham sè héi nghÞ ®a ®iÓm vµ ®Þnh nghÜa khu«n d¹ng chung cho nhiÒu lo¹i th«ng tin khi ®−îc chuyÓn trong SIP.

Giao thøc SIP ®−îc thiÕt kÕ víi nh÷ng tiªu chÝ hç trî tèi ®a c¸c giao thøc kh¸c ®· ra ®êi tr−íc ®ã. Giao thøc SIP nã ®−îc tÝch hîp víi c¸c giao thøc ®· cã cña tæ chøc IETF, nã cã kh¶ n¨ng më réng, hç trî ®Çu cuèi vµ víi SIP th× viÖc cung cÊp dÞch vô míi trë nªn dÔ dµng vµ nhanh chãng khi triÓn khai. SIP cã 4 tÝnh n¨ng sau:

▪ TÝch hîp víi c¸c giao thøc ®· cã cña IETF

▪ §¬n gi¶n vµ cã kh¶ n¨ng më réng

▪ Hç trî tèi ®a sù di ®éng cña ®Çu cuèi

▪ DÔ dµng t¹o tÝnh n¨ng míi cho dÞch vô vµ dÞch vô

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

47

III.2.1. Thµnh phÇn kiÕn tróc cña SIP

XÐt trªn quan ®iÓm Client/Server, c¸c thµnh phÇn chÝnh cña mét hÖ thèng SIP bao gåm (H×nh ):

• §Çu cuèi SIP (UAC/UAS)

• Proxy Server

• Location Server

• Redirect Server

• Registrar Server

User Agent lµ thiÕt bÞ ®Çu cuèi trong m¹ng SIP, nã cã thÓ lµ mét m¸y ®iÖn tho¹i SIP hay mét m¸y tÝnh ch¹y phÇn mÒm ®Çu cuèi SIP. UA cã thÓ khëi t¹o, thay ®æi hay gi¶i phãng cuéc gäi. Trong ®ã ph©n biÖt hai lo¹i UA: UAC (user Agent Client) vµ UAS (user Agent Server). UAC lµ mét thùc thÓ thùc hiÖn viÖc khëi t¹o mét cuéc gäi cßn UAS lµ mét thùc thÓ thùc hiÖn viÖc nhËn cuéc gäi. Nh−ng c¶ UAC vµ UAS ®Òu cã thÓ gi¶i phãng cuéc gäi.

Proxy Server lµ phÇn mÒm trung gian ho¹t ®éng c¶ nh− Server vµ c¶ nh− Client ®Ó thùc hiÖn c¸c yªu cÇu thay thÕ cho c¸c ®Çu cuèi kh¸c. TÊt c¶ c¸c yªu cÇu ®−îc xö lý t¹i chç bëi Proxy Server (nÕu cã thÓ) hoÆc nã chuyÓn ®Õn cho c¸c m¸y chñ kh¸c. Trong tr−êng hîp Proxy Server kh«ng trùc tiÕp ®¸p øng c¸c yªu cÇu nµy th× Proxy Server sÏ thùc hiÖn kh©u chuyÓn ®æi hoÆc dÞch sang khu«n d¹ng thÝch hîp tr−íc khi chuyÓn ®i.

Location Server

Redirect Server

Registrar Server

Proxy Server

Proxy Server

Gateway PSTN

UA

H×nh III.6. CÊu tróc cña hÖ thèng SIP

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

48

Location Server lµ phÇn mÒm ®Þnh vÞ thuª bao, cung cÊp th«ng tin vÒ nh÷ng vÞ trÝ cã thÓ cña phÝa bÞ gäi cho c¸c phÇn mÒm Proxy Server vµ Redirect Server.

Redirect Server lµ phÇn mÒm nhËn yªu cÇu SIP vµ chuyÓn ®æi ®Þa chØ SIP sang mét sè ®Þa chØ kh¸c vµ göi l¹i nh÷ng ®Þa chØ nµy cho ®Çu cuèi. Kh«ng gièng nh− Proxy Server, Redirect Server kh«ng bao giê ho¹t ®éng nh− mét ®Çu cuèi, tøc lµ kh«ng göi ®i bÊt cø mét yªu cÇu nµo. Redirect Server còng kh«ng thùc hiÖn viÖc chÊp nhËn hay huû cuéc gäi.

Registrar Server lµ phÇn mÒm nhËn c¸c yªu cÇu ®¨ng ký Register. Trong nhiÒu tr−êng hîp Registrar Server ®¶m nhiÖm lu«n mét sè chøc n¨ng an ninh nh− x¸c nhËn sö dông. Th«ng th−êng Registrar Server ®−îc cµi ®Æt cïng víi Proxy hoÆc Redirect Server hoÆc cung cÊp dÞch vô ®Þnh vÞ thuª bao. Méi lÇn ®Çu cuèi ®−îc bËt lªn (thÝ dô m¸y ®iÖn tho¹i hoÆc phÇn mÒm SIP) th× ®Çu cuèi l¹i ®¨ng ký víi Server. NÕu ®Çu cuèi cÇn th«ng b¸o víi Server vÒ ®Þa ®iÓm cña m×nh th× b¶n tin Register ®−îc göi ®i. Nãi chung c¸c ®Çu cuèi ®Òu thùc hiÖn viÖc ®¨ng ký l¹i mét c¸ch ®Þnh kú.

III.2.2. C¸c chøc n¨ng cña SIP

SIP lµ mét giao thøc ®iÒu khiÓn tÇng øng dông cã thÓ thiÕt lËp, duy tr× vµ gi¶i phãng c¸c cuéc gäi hoÆc c¸c phiªn truyÒn th«ng. C¸c phiªn truyÒn th«ng cã thÓ lµ ®iÖn tho¹i héi nghÞ, häc tõ xa, ®iÖn tho¹i Internet vµ c¸c øng dông t−¬ng tù kh¸c. SIP cã thÓ phôc vô cho c¸c thµnh viªn c¶ c¸c phiªn ®¬n h−íng vµ ®a h−íng (Unicast vµ Multicast). Ng−êi b¾t ®Çu kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ mét thµnh viªn c¶u phiªn truyÒn th«ng. SIP còng cã thÓ ®−îc dïng ®Ó b¾t ®Çu c¸c phiªn còng nh− dïng ®Ó mêi c¸c thµnh viªn tíi phiªn héi tho¹i mµ ®−îc th«ng b¸o vµ ®−îc thiÕt lËp bëi c¸c ph−¬ng tiÖn kh¸c. SIP hç trî c¸c dÞch vô ¸nh x¹ tªn vµ c¸ch dÞch vô gi¸n tiÕp mét c¸ch trong suèt. V× thÕ nã cho phÐp thi hµnh mét c¸ch ®Çy ®ñ c¸c dÞch vô trªn ISDN, m¹ng tho¹i th«ng minh vµ hç trî c¸c cuéc gäi di ®éng cña ng−êi dïng cã ®Þa chØ kh«ng cè ®Þnh.

SIP hç trî 5 dÞch vô trong viÖc thiÕt lËp vµ kÕt thóc c¸c phiªn truyÒn th«ng:

▪ §Þnh vÞ User: X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña User tiÕn hµnh héi tho¹i.

▪ N¨ng lùc User: X¸c ®Þnh Media vµ tham sè t−¬ng øng trong héi tho¹i.

▪ X¸c ®Þnh nh÷ng User s½n sµng tham gia héi tho¹i.

▪ ThiÕt lËp c¸c tham sè cÇn thiÕt cho cuéc gäi

▪ §iÒu khiÓn cuéc gäi: bao gåm c¶ qu¸ tr×nh truyÒn vµ kÕt thóc cuéc gäi.

SIP cã thÓ còng t¹o ra cuéc gäi héi nghÞ (cuéc gäi gåm nhiÒu ng−êi tham gia) b»ng c¸ch sö dông mét khèi ®iÒu khiÓn ®a ®iÓm MCU.

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

49

SIP lµ mét phÇn trong bé giao thøc chuÈn cho truyÒn dßng tin ®a ph−¬ng thøc do IETF khuyÕn nghÞ nh− RSVP (Resource ReSerVation Protocol – Giao thøc ®Æt tr−íc tµi nguyªn), RTP (Realtime Transport Protocol – Giao thøc truyÒn t¶i thêi gian thùc), SDP (Session Description Protocol – Giao thøc m« t¶ phiªn). Tuy nhiªn, SIP ho¹t ®éng ®éc lËp víi c¸c giao thøc trªn.

SIP còng cã thÓ sö dông kÕt hîp víi c¸c giao thøc b¸o hiÖu vµ thiÕt lËp cuéc gäi kh¸c. Theo c¸ch ®ã, mét hÖ thèng ®Çu cuèi dïng SIP ®Ó x¸c ®Þnh ®Þa chØ hîp lÖ cña mét hÖ thèng vµ khi ®ã giao thøc tõ mét ®Þa chØ göi ®Õn lµ giao thøc ®éc lËp. VÝ dô: SIP cã thÓ dïng ®Ó chØ ra r»ng ng−êi tham gia cã thÓ th«ng qua H.323, cæng H.245, ®Þa chØ ng−êi dïng råi dïng H.225 ®Ó thiÕt lËp cuéc gäi.

III.2.3. §¸nh gi¸ SIP

SIP lµ giao thøc ®Ò cö ®−îc tæ chøc IETF ®−a ra. Nã ra ®êi víi môc ®Ých ®¬n gi¶n ho¸ c¬ chÕ b¸o hiÖu vµ ®iÒu khiÓn cuéc gäi cho VoIP. SIP lµ giao thøc d¹ng text, c¸c lÖnh SIP cã cÊu tróc ®¬n gi¶n ®Ó c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi dÔ dµng ph©n tÝch vµ söa ®æi.

• C¸c −u ®iÓm næi bËt cña SIP lµ:

- TÝnh më réng mét c¸ch tù nhiªn cña giao thøc cho phÐp dÔ dµng ®Þnh nghÜa vµ thi hµnh trong t−¬ng lai.

- Cho phÐp t¹o c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi mét c¸ch ®¬n gi¶n vµ dÔ dµng mµ vÉn ®¶m b¶o chi phÝ thÊp

• Tuy nhiªn SIP vÉn cßn cã c¸c nh−îc ®iÓm:

- SIP lµ giao thøc rÊt míi, cÇn ®−îc tiÕp tôc hoµn thiÖn.

- Nã chØ ®Ò cËp tíi mét ph¹m vi hÑp trong toµn bé phiªn truyÒn th«ng nªn cÇn ph¶i ®−îc kÕt hîp víi c¸c giao thøc kh¸c trong qu¸ tr×nh x©y dùng mét hÖ thèng hoµn chØnh.

- Kh¶ n¨ng giao tiÕp víi m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh kÐm.

III.2.4. So s¸nh H.323 vµ SIP

Nh÷ng ng−êi ®Ò xuÊt SIP cho r»ng H.323, ®ang thùc hiÖn trong b¸o hiÖu ATM vµ ISDN lµ kh«ng thÝch hîp cho ®iÒu khiÓn hÖ thèng VoIP nãi chung vµ trong tho¹i Internet nãi riªng. H.323 ®−îc kh¼ng ®Þnh lµ rÊt phøc t¹p, hç trî c¸c chøc n¨ng phÇn lín lµ kh«ng cÇn thiÕt cho tho¹i IP do ®ã ®ßi hái chi phÝ cao vµ kh«ng hiÖu qu¶. VÝ dô H.323 x¸c ®Þnh 3 ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a H.225 vµ H.245, víi c¸c kÕt nèi kh¸c nhau, H.245 ngang qua kÕt nèi H.225, vµ tiÕn hµnh ph−¬ng ph¸p “kÕt nèi nhanh” cña 2 giao thøc tÝch hîp. MÆc dï hÇu hÕt c¸c kh¶ n¨ng thùc hiÖn chØ hç trî cho c¸c kÕt nèi nhanh, tÝnh t−¬ng thÝch H.323 liªn quan ®Õn yªu cÇu hç trî cña c¶ 3 ph−¬ng ph¸p. §ång thêi, hä còng cho r»ng H.323 kh«ng

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

50

cã kh¶ n¨ng më réng yªu cÇu ®èi víi giao thøc b¸o hiÖu cho c«ng nghÖ ch¼ng h¹n nh− VoIP, lµ nh÷ng c«ng nghÖ ch¾c ch¾n sÏ ph¸t triÓn vµ hç trî c¸c dÞch vô vµ ®Æc tÝnh míi

Gi÷a H.323 vµ SIP cã nhiÒu ®iÓm t−¬ng ®ång nh−: c¶ hai ®Òu cho phÐp ®iÒu khiÓn, thiÕt lËp vµ hñy cuéc gäi. C¶ H.323 vµ SIP ®Òu hç trî tÊt c¶ c¸c dÞch vô cÇn thiÕt. Tuy nhiªn ®©y lµ hai chuÈn do hai tæ chøc ®−a ra nªn cã mét sè ®iÓm kh¸c biÖt:

- H.323 hç trî héi nghÞ ®a ph−¬ng tiÖn rÊt phøc t¹p. Héi nghÞ H.323 cho phÐp c¸c thµnh viªn sö dông c¸c dÞch vô nh− th«ng b¸o, trao ®æi d÷ liÖu, héi nghÞ video.

- SIP hç trî cho ®iÒu khiÓn cuéc gäi tõ mét ®Çu cuèi thø 3, trong khi ®ã H.323 ®ang ®−îc n©ng cÊp ®Ó hç trî chøc n¨ng nµy.

B¶ng so s¸nh gi÷a SIP vµ H.323

§Æc ®iÓm so s¸nh SIP H.323

Tæ chøc nghiªn cøu IETF ITU – T

Quan hÖ kÕt nèi Ngang cÊp Ngang cÊp

Khëi ®iÓm Dùa trªn m¹ng Internet vµ WEB. Có ph¸p vµ b¶n tin t−¬ng tù HTTP

C¬ së lµ tho¹i. Giao thøc b¸o hiÖu theo chuÈn ISDN

Sù ph¸t triÓn Giai ®o¹n thö nghiÖm vµ ®ang trë nªn phæ biÕn

§· ®−îc sö dông réng r·i

Khu«n d¹ng b¶n tin Text, UTF – 8 NhÞ ph©n ASN.1

TrÔ thiÕt lËp cuéc gäi

1,5 RTT (Round-trip time_Chu kú nhËn b¶n tin vµ nhËn b¶n tin tr¶ lêi hay x¸c nhËn)

6-7 RTT hoÆc h¬n

Kh¶ n¨ng më réng DÔ dµng H¹n chÕ

TÝch hîp víi WEB Tèt KÐm

§Çu cuèi §Çu cuèi th«ng minh SIP §Çu cuèi th«ng minh H.323

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

51

Gi¸m s¸t cuéc gäi Cã hai lùa chän: chØ trong thêi gian thiÕt lËp cuéc gäi hoÆc suèt thêi gian cuéc gäi.

Phiªn b¶n 1 vµ 2: m¸y chñ ph¶i gi¸m s¸t trong suèt thêi gian cuéc gäi vµ ph¶i gi÷ tr¹ng th¸i kÕt nèi TCP do ®ã h¹n chÕ kh¶ n¨ng më réng vµ gi¶m ®é tin cËy.

B¶o mËt §¨ng ký t¹i Registrar Server, cã x¸c nhËn ®Çu cuèi vµ m· ho¸

ChØ ®¨ng ký khi trong m¹ng cã Gatekeeper, x¸c nhËn vµ m· ho¸ theo H.235

TÝnh n¨ng tho¹i Hç trî c¸c tÝnh n¨ng cña cuéc gäi c¬ b¶n

Hç trî c¸c tÝnh n¨ng cña cuéc gäi c¬ b¶n

III.3. Giao thøc MGCP

“MGCP – Media Gateway Control Protocol lµ giao thøc ®iÒu khiÓn c¸c VoIP Gateway tõ c¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn cuéc gäi, ®−îc gäi lµ Media Gateway Controller hay Call Agent” - §©y lµ ®Þnh nghÜa vÒ MGCP trÝch tõ IETF RFC 2705 – Media Gateway Control Protocol.

Sù ph¸t triÓn cña MGCP ®−îc më réng do ¶nh h−ëng cña sù xung ®ét gi÷a c¸c phÇn kiÕn nghÞ cho viÖc t¸ch rêi ho¸ kiÕn tróc Gateway. MGCP lµ sù bæ sung cña c¶ hai giao thøc SIP vµ H.323, ®−îc thiÕt kÕ ®Æc biÖt nh− mét giao thøc bªn trong gi÷a c¸c MG vµ c¸c MGC cho viÖc t¸ch ho¸ kiÕn tróc Gateway. Trong ®ã, MGC xö lý cuéc gäi b»ng viÖc giao tiÕp víi m¹ng IP qua truyÒn th«ng víi mét thiÕt bÞ b¸o hiÖu ®i¹ chØ gièng nh− H.323 Gatekeeper hoÆc SIP Server vµ víi m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh qua mét Gateway b¸o hiÖu tuú chän. MGC thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc n¨ng cña líp b¸o hiÖu trong H.323 vµ nh− mét H.323 Gatekeeper. MG cã nhiÖm vô chuyÓn ®æi gi÷a d¹ng tÝn hiÖu analog tõ c¸c m¹ch ®iÖn tho¹i, víi c¸c gãi tin trong m¹ng chuyÓn m¹ch gãi. MGCP hoµn toµn t−¬ng thÝch víi VoIP Gateway. Nã cung cÊp mét gi¶i ph¸p më cho truyÒn th«ng qua m¹ng vµ sÏ cïng tån t¹i víi H.323 vµ SIP.

III.3.1. KiÕn tróc vµ c¸c thµnh phÇn

MGCP dùa trªn m« h×nh Client/Server. Gièng nh− c¸c giao thøc kh¸c, MGCP sö dông giao thøc SDP ®Ó m« t¶ ph−¬ng thøc truyÒn th«ng vµ sö dông RTP/RCTP cho viÖc vËn chuyÓn vµ gi¸m s¸t truyÒn tin. MGCP ®Þnh nghÜa c¸c thùc thÓ ®Çu cuèi (Endpoint – E) vµ c¸c kÕt nèi (Connection – C). E lµ c¸c nguån d÷ liÖu cã thÓ lµ vËt lý hoÆc logic. ViÖc t¹o nguån vËt lý ®ßi hái ph¶i thiÕt lËp phÇn cøng, ch¼ng h¹n nh− giao tiÕp qua mét Gateway vµ kÕt thóc mét kÕt nèi tíi m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh PSTN, cßn nguån logic t¹o ra tõ phÇn mÒm nh− nguån tiÕng nãi.

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

52

KÕt nèi cã thÓ lµ kÕt nèi ®iÓm - ®iÓm hoÆc ®a ®iÓm, cã thÓ ®−îc thiÕt lËp qua rÊt nhiÒu thµnh phÇn m¹ng, nh− gãi tin tho¹i dïng RTP trªn m¹ng TCP/UDP, dïng AAL2 cho m¹ng ATM.

C¸c ho¹t ®éng cña MGCP lµ c¸c b¸o hiÖu (Signal – S) göi tõ MGC tíi MG vµ c¸c kÕt qu¶ (Event – E) do MG göi tíi MGC. Quan hÖ gi÷a MG vµ MGC ®−îc thÓ hiÖn trªn h×nh

Qu¸ tr×nh thiÕt lËp gi÷a hai ®Çu cuèi t¹i c¸c Gateway cïng ®−îc qu¶n lý bëi MGC diÔn ra nh− sau:

MGC göi Creat Connection (T¹o kÕt nèi) tíi Gateway ®Çu tiªn. Gateway sÏ ®Þnh vÞ c¸c tµi nguyªn cÇn thiÕt vµ göi tr¶ th«ng tin cÇn thiÕt cho kÕt nèi nh− ®Þa chØ IP, cæng UDP, c¸c tham sè cho qu¸ tr×nh ®ãng gãi. C¸c th«ng tin nµy ®−îc chuyÓn tiÕp qua MGC

MGC göi Creat Connection tíi Gateway thø hai chøa c¸c th«ng tin chuyÓn tiÕp ë trªn. Gateway nµy tr¶ vÒ c¸c th«ng tin m« t¶ phiªn cña nã.

MGC göi lÖnh Modify Connection (Söa ®æi kÕt nèi) tíi ®Çu cuèi thø nhÊt. Qu¸ tr×nh kÕt nèi thµnh c«ng sau khi hoµn tÊt c¸c b−íc trªn.

III.3.2. ThiÕt lËp cuéc gäi

Media Gateway Media Gateway

MGC MGC

SIPH.323

MGCP MGCP

H×nh III.7. Quan hÖ gi÷a MG vµ MGC

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

53

Media Gateway

M G C

Media Gateway

MGCP

RTP/RTCP

AnalogPhone

AnalogPhone

H×nh: ThiÕt lËp cuéc gäi gi÷a A vµ B

MGCP

Tr×nh tù thiÕt lËp cuéc gäi gi÷a hai m¸y ®iÖn tho¹i A, ®iÖn tho¹i B nh− sau:

+ Khi m¸y ®iÖn tho¹i A ®−îc nhÊc lªn Gateway A göi b¶n tin cho MGC

+ Gateway A t¹o ©m mêi quay sè vµ nhËn sè bÞ gäi

+ Sè bÞ gäi ®−îc göi cho MGC

+ MGC x¸c ®Þnh ®Þnh tuyÕn cuéc gäi nh− thÕ nµo

+ MGC göi lÖnh cho Gateway B

+ Gateway B ®æ chu«ng ë m¸y B

+ MGC göi lªnh cho Gateway A vµ B t¹o phiªn kÕt nèi RTP/RTCP.

III.3.3. §¸nh gi¸ MGCP

C¸c −u ®iÓm cña MGCP lµ:

▪ MGCP ®Æc biÖt h÷u Ých ®èi víi c¸c øng dông triÓn khai lín, c¸c hÖ thèng phøc t¹p. Nã cho phÐp tÝch hîp tèt víi m¹ng SS7, t¹o sù thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn vµ xö lý c¸c cuéc gäi.

▪ MGCP ph©n t¸ch riªng biÖt hai chøc n¨ng chÝnh lµ chøc n¨ng ®iÒu khiÓn luång ph−¬ng thøc vµ chøc n¨ng b¸o hiÖu nªn viÖc thi hµnh dÔ dµng h¬n.

H×nh III.8. ThiÕt lËp cuéc gäi gi÷a A vµ B

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

54

Tuy nhiªn nã vÉn cã nh−îc ®iÓm lµ trë nªn qu¸ phøc t¹p ®èi víi c¸c øng dông nhá. Ngoµi ra nã chØ tËp trung vµo viÖc chuyÓn ®æi gi÷a c¸c luång ph−¬ng thøc. Giao thøc nµy ®−îc hoµn thiÖn trong chuÈn H.248/Megaco th¸ng 11/2000 víi sù hîp t¸c gi÷a hai tæ chøc ITU vµ IETF.

III.3.4. So s¸nh gi÷a MGCP, SIP vµ H.323

MGCP kh¸c víi SIP vµ H.323 ë mét sè ®iÓm nh− sau:

▪ MGCP lµ giao thøc kiÓu chñ/tí, trong khi SIP vµ H.323 lµ giao thøc ngang cÊp

▪ MGCP ®−îc sö dông gi÷a MG vµ MGC

MGCP ra ®êi nh»m t¸ch biÖt c¸c chøc n¨ng b¸o hiÖu vµ thiÕt lËp ®−êng truyÒn.MGC (Softswitch) sau khi nhËn ®−îc yªu cÇu thiÕt lËp cuéc gäi SIP hoÆc H.323 sÏ dïng giao thøc MGCP ®Ó ®iÒu khiÓn Gateway thiÕt lËp phiªn kÕt nèi gi÷a hai ®Çu cuèi.

Trong h×nh ta thÊy chøc n¨ng b¸o hiÖu ®· ®−îc t¸ch biÖt vµ do MGC ®¶m nhiÖm. Chóng ta xem xÐt viÖc thiÕt lËp cuéc gäi trong hai tr−êng hîp: cuéc gäi trong m¹ng H.323 vµ trong m¹ng MGCP.

Media Gateway Controller

H.323 Gateway

Media Gateway

H.323 Gateway

MGCP

H.323

Media RTP/RTCP

H×nh III.9. Quan hÖ gi÷a H.323 Gateway và MGC, MG

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

55

H×nh III.10 so s¸nh qu¸ tr×nh thiÕt lËp cuéc gäi trong m¹ng H.323 vµ MGCP

H.323 MGCP

1. Thuª bao nhÊc m¸y vµ quay sè

2. Gateway ph©n tÝch ®Þnh tuyÕn cuéc gäi

3. Hai Gateway trao ®æi th«ng tin

4. Gateway bÞ gäi ®æ chu«ng ë sè m¸y bÞ gäi

5. Hai Gateway thiÕt lËp phiªn kÕt nèi RTP/RTCP

1. Thuª bao nhÊc m¸y vµ quay sè

2. Gateway th«ngb¸o cho MGC

3. MGC ph©n tÝch sè, ®Þnh tuyÕn vµ göi lÖnh cho Gateway bÞ gäi ®Ó ®æ chu«ng ë sè m¸y bÞ gäi

4. MGC göi lÖnh cho 2 Gateway ®Ó thiÕt lËp phiªn kÕt nèi RTP/RTCP

III.4. Giao thøc Megaco/h.248

Khi cÊu tróc ph©n t¸n MG/MGC ®−îc chÊp nhËn réng r·i, th× nhiÒu chuÈn giao thøc gi÷a MG vµ MGC ®−îc ®−a ra. Giao thøc ®ang ®−îc sö dông

MGC H.323

Gateway H.323

Gateway

1 2 34 5 67 8 9

* 8 #

1 2 34 5 67 8 9

* 8 #

1 2 34 5 67 8 9

* 8 #

1 2 34 5 67 8 9

* 8 #

§iÖn tho¹i Analog A

§iÖn tho¹i Analog B

Gateway A

Gateway B

RTP/RTCP

1

25.RTP/RTCP

3

§iÖn tho¹i Analog B

§iÖn tho¹i Analog A

1 4

H×nh III.10. B¸o hiÖu thiÕt lËp cuéc gäi trong hai m¹ng H.323 vµ MGCP

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

56

gi÷a Media Gateway (MG) vµ Call Server (CS) hiÖn nay lµ MGCP hoÆc Megaco. H×nh m« t¶ qu¸ tr×nh chuÈn ho¸ giao thøc gi÷a MG vµ CS.

MGCP ra ®êi khi IETF hîp nhÊt hai giao thøc SGCP vµ IPDC. Trong khi ®ã ITUF còng nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ ®−a ra mét giao thøc lµ MDCP (Media Device Control Protocol). Hai giao thøc nµy vÒ c¬ b¶n lµ hoµn toµn gièng nhau, nªn th¸ng 6 – 1999 hai tæ chøc nµy ®· hîp nhÊt hai giao thøc thµnh mét giao thøc duy nhÊt lµ MEGACO/H.248. Megaco do IETF ®Æt tªn hoÆc H.248 lµ c¸ch gäi cña ITUT ®èi víi giao thøc nµy. Tµi liÖu vÒ MEGACO vµ khuyÕn nghÞ H.248 lµ hoµn toµn gièng nhau.

H.248 ®−îc xem nh− mét giao thøc bæ trî cho H.323 vµ SIP, trong ®ã MGC sÏ kiÓm so¸t c¸c MG b»ng c¸ch dïng H.248, nh−ng gi÷a c¸c phÇn tö cña H.323 vµ SIP sÏ liªn kÕt ®−îc víi nhau.

Megaco/H.248 lµ trung t©m cña viÖc thùc hiÖn gi¶i ph¸p tho¹i qua gãi VoIP. Nã cã thÓ tÝch hîp ®Ó trë thµnh s¶n phÈm nh− tæng ®µi trung t©m, m¸y chñ truy nhËp m¹ng, Modem c¸p, PBX, ®iÖn tho¹i IP,…®Ó t¨ng c−êng hç trî cho gi¶i ph¸p tho¹i vµ d÷ liÖu. HiÖn nay, tiªu chuÈn Megaco/H.248 ®ang ®−îc tiÕn hµnh x©y dùng phiªn b¶n 2.

Giao thøc Megaco/H.248 sö dông c¶ m· d−íi d¹ng nhÞ ph©n vµ d−íi d¹ng v¨n b¶n. Sù tån t¹i c¶ hai lo¹i m· lµ do sù kh«ng thèng nhÊt ®−îc gi÷a hai chuÈn ®Ó tiÕn tíi mét m· thèng nhÊt. M· nhÞ ph©n dùa trªn chuÈn BER, m· v¨n b¶n dùa trªn

SGCP IPDC

MGCP MDCP

Megaco

H×nh III.11. Qu¸ tr×nh chuÈn ho¸ Megaco

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

57

chuÈn ABNF. Ngµy nay, kiÓu m· d−íi d¹ng v¨n b¶n ®ang ®−îc dïng nhiÒu h¬n v× sö dông dÔ dµng vµ nhanh chãng.

Megaco/H.248 sö dông UDP vµ TCP lµ giao thøc vËn chuyÓn. Tuy mét vµi giao thøc vËn chuyÓn kh¸c nh− ATM, SCTP ®ang ®−îc chuÈn ho¸ nh−ng hiÖn t¹i UDP vÉn lµ giao thøc vËn chuyÓn −a thÝch trong Megaco/H.248 khi lµm viÖc trªn m¹ng lâi IP.

III.5. giao thøc ®iÒu khiÓn cuéc gäi ®éc lËp víi kªnh mang – BICC

HiÖn nay, c¸c nhµ ®iÒu hµnh m¹ng ®ang ®øng tr−íc mét yªu cÇu ph¸t triÓn m¹ng: hoÆc tiÕp tôc ph¸t triÓn chuyÓn m¹ch kªnh TDM hoÆc gi÷ nguyªn m¹ng TDM nh− hiÖn nay vµ triÓn khai mét m¹ng chuyÓn m¹ch gãi míi kh«ng bÞ h¹n chÕ cña m¹ng tr−íc ®ã. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, mét giao thøc míi ®−îc ®−a ra lµ BICC, nh»m t¸ch biÖt chøc n¨ng ®iÒu khiÓn cuéc gäi vµ chøc n¨ng ®iÒu khiÓn kªnh mang trong m¹ng PSTN/ISDN.

BICC do ITUT ph¸t triÓn víi mong muèn t−¬ng thÝch hoµn toµn víi m¹ng hiÖn t¹i vµ lµm viÖc ®−îc trªn bÊt kú mét m«i tr−êng nµo cã thÓ truyÒn tho¹i víi chÊt l−îng cao. ViÖc ®−a ra BICC cã giíi h¹n chÆt chÏ sau:

- Ph¶i dùa trªn ISUP ®Ó t−¬ng thÝch hoµn toµn víi c¸c dÞch vô hiÖn cã trªn m¹ng PSTN/ISDN.

- §éc lËp víi c«ng nghÖ thiÕt lËp ®−êng truyÒn (®éc lËp kªnh mang)

- Sö dông l¹i c¸c giao thøc b¸o hiÖu hiÖn cã ®Ó thiÕt lËp th«ng tin trªn m¹ng.

C¸c c«ng nghÖ dïng ®Ó truyÒn tho¹i mµ BICC hç trî lµ ATM – AAL1, ATM – AAL2 vµ IP. Nh−ng t−¬ng thÝch víi ATM lµ môc tiªu ng¾n h¹n cßn víi IP míi lµ môc ®Ých chÝnh thøc l©u dµi.

§iÓm khëi ®Çu cña BICC lµ c¸c cuéc gäi ph¶i in/out c¸c thµnh phÇn m¹ng th«ng qua c¸c ®iÓm phôc vô giao tiÕp (ISN – Interface Serving Nodes). C¸c ®iÓm phôc vô lµm viÖc n»m t¹i biªn cña m¹ng PSTN cho phÐp kÕt nèi hai m¹ng BICC víi nhau vµ ®-îc gäi lµ ®iÓm phôc vô cæng GSN (Gateway Serving Node).

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

58

III.5.1. CÊu tróc kÕt nèi cuéc gäi cña BICC

NÕu hai nhµ ®iÒu hµnh m¹ng BICC cã thÓ kÕt nèi víi nhau qua PSTN/ISDN th× tõng nhµ ®iÒu hµnh còng cã thÓ cung cÊp c¸c dÞch vô PSTN/ISDN ngay t¹i c¸c nót trong m¹ng cña m×nh. C¸c nót nµy cã vai trß nh− mét tæng ®µi chuyÓn tiÕp nªn ®−îc gäi lµ ®iÓm phôc vô chuyÓn tiÕp TSN (Transit Serving Node).

Do BICC ph¶i lµm viÖc ®−îc víi mäi c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch gãi, nªn víi m¹ng ATM, trong cÊu tróc BICC sÏ cã thªm c¸c nót BRN (Bearer Relay Node), ®−îc ATM sö dông nh− nh÷ng chuyÓn m¹ch trung gian dïng cho b¸o hiÖu.

III.5.2. Yªu cÇu ®èi víi BICC

C¸c yªu cÇu ®èi víi mét giao thøc b¸o hiÖu ®−îc rót ra tõ c¸c dÞch vô mµ nã cÇn hç trî vµ qu¸ tr×nh m« h×nh ho¸ chøc n¨ng. M« h×nh hãa chøc n¨ng sÏ ph©n t¸ch chøc n¨ng cña m¹ng mét c¸ch logic thµnh c¸c thùc thÓ vµ c¸c quy t¾c trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c thùc thÓ ®ã.

III.5.2.1. Yªu cÇu vÒ dÞch vô

Do BICC ph¶i hç trî mäi dÞch vô b¨ng hÑp hiÖn cã, nªn yªu cÇu dÞch vô ®èi víi BICC sÏ dùa trªn c¸c dÞch vô mµ ISUP hç trî. C¸c dÞch vô cña BICC dùa trªn c¸c dÞch vô nµy, trong ®ã cã lo¹i bá c¸c dÞch vô nµo mµ ISUP kh«ng ¸p dông trªn

M¹ng míi

BICC

IW

BICC

IW

ISUP-BICC

IW

I/W

BRN (Sw)

BRN (Sw)

BRN (Sw)

ISN TSN ISNGSN GSN

M¹ng míi

BICC

IW

ISUP-BICC

IW

I/W

H×nh III.12. KÕt nèi BICC

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

59

m¹ng b¨ng réng, cã nghÜa lµ BICC sÏ lo¹i bá c¸c dÞch vô liªn quan tíi thiÕt lËp, ®iÒu khiÓn, b¶o d−ìng vµ gi¶i phãng m¹ch trong tõng chuyÓn m¹ch TDM còng nh− c¸c kªnh truyÒn dÉn gi÷a c¸c chuyÓn m¹ch.

III.5.2.2. M« h×nh chøc n¨ng BICC

C¸c Media Gateway (MG) ®¶m nhiÖm viÖc chuyÓn ®æi th«ng tin cua mÆt ph¼ng ng−êi dïng nµy sang d¹ng kh¸c ®· cho phÐp m¹ng IP hç trî cho c¸c dÞch vô thêi gian thùc. C¸c MG nµy ®−îc ®iÒu khiÓn bëi c¸c MGC cho phÐp ph©n chia tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c modul vËt lý. Do ®ã, BICC còng ph©n chia c¸c ®iÓm phôc vô cña m×nh thµnh c¸c phÇn t−¬ng øng theo cÊu tróc cña MG/MGC.

Trong m« h×nh chøc n¨ng cña BICC, CSF (Signal Control Function) cung cÊp c¸c thñ tôc ®iÒu khiÓn cuéc gäi, BCF (Bearer Control Function) ®iÒu khiÓn thiÕt lËp ®−êng truyÒn; MMSF thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña MG mµ kh«ng thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn. Do viÖc chuÈn ho¸ BICC tËp trung vµo hç trî c¸c dÞch vô b¨ng hÑp trªn m¹ng b¨ng réng, BCF vµ MMSF ®−îc nhãm l¹i thµnh khèi chøc n¨ng kªnh mang BIWF (Bearer Interworking Function). BICC cho phÐp giao diÖn gi÷a BCF vµ MCF lµ giao diÖn më, giao diÖn BMC.

Bearer Control Protocol

H×nh III.13. M« h×nh chøc n¨ng cña BICC

CSF

BCF

MCF

MMSFMGUBIWF

BMC

CBC

BCU

CCUBICC CS2

Bearer (user plane)

FunctionPhysical Unit

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

60

Mét cÊu tróc th−êng thÊy lµ mét bé ®iÒu khiÓn cuéc gäi ®iÒu khiÓn nhiÒu MG trong BICC (h×nh III.14). Do ®ßi hái ph¶i hç trî m¹ng di ®éng, nªn nhiÒu khi mét BIWF ®−îc ®iÒu khiÓn bëi nhiÒu CSF (h×nh III.15).

BICC – CS1 (BICC – Capacity Set 1) vµ BICC – CS2 (BICC – Capacity Set 2) lµ hai phiªn b¶n chÝnh cña BICC tõ khi xuÊt hiÖn.

BICC – CS1 lµ phiªn b¶n ®Çu tiªn ra ®êi vµo cuèi 1999 ®Çu 2000, nã cho phÐp c¸c nhµ khai th¸c dÞch chuyÓn dÇn sang m¹ng chuyÓn m¹ch gãi, cho phÐp chÌn mét ®o¹n ATM vµo trong m¹ng b¨ng hÑp hiÖn cã mµ kh«ng ¶nh h−ëng tíi c¸c tÝnh n¨ng vµ dÞch vô ISUP hay NI; Nã ®−îc thiÕt kÕ ®Ó lµm viÖc hoµn toµn khíp víi

CSF

BIWF 1 BIWF 2

CBC Interface

CBC Interface

H×nh III.14. CÊu tróc ®iÒu khiÓn cuéc gäi lo¹i 1

CSF 1 CSF 2

BIWF

CBC Interface

CBC Interface

H×nh III.15. CÊu tróc ®iÒu khiÓn cuéc gäi lo¹i 2

Ch−¬ng III: C¸c giao thøc b¸o hiÖu sö dông trong m¹ng NGN

61

ISUP, ngoµi ra, nh÷ng th«ng tin cña ISUP mµ kh«ng liªn quan tíi BICC sÏ ®−îc truyÒn th«ng suèt qua BICC.

BICC – CS1 còng cho mét tÝnh n¨ng tuú chän: nÐn/gi·n vµ ®iÒu chØnh nÐn/ gi·n mµ ISUP kh«ng cã, ®iÒu nµy cho phÐp BICC lµ viÖc ®éc lËp víi m· truyÒn, c¶i thiÖn ®−îc chÊt l−îng tho¹i khi lµm viÖc gi÷a c¸c m¹ng sö dông c¸c bé m· ho¸ tho¹i kh¸c nhau.

BICC – CS2 lµ phiªn b¶n thø hai ®−îc x©y dùng dùa trªn BICC – CS1. CÊu tróc BICC – CS2 bao gåm hÇu hÕt c¸c tÝnh n¨ng cña mét tæng ®µi néi h¹t. Kh«ng nh÷ng thÕ, trong BICC – CS2 ng−êi ta cßn ph¸t triÓn thªm mét dÞch vô míi lµ chuyÓn ®æi kªnh mang (Bearer Redirection), trong ®ã kªnh mang cã thÓ ®−îc chuyÓn ®æi nh−ng cuéc gäi th× kh«ng. H¬n n÷a, nã cßn hç trî cho m¹ng IP, vµ còng hç trî cho tr−êng hîp mét CSF ®iÒu khiÓn nhiÒu BIWF hay nhiÒu CSF ®iÒu khiÓn BIWF

III.6. Giao thøc sigtran

SIGTRAN (Signalling Transport) lµ mét giao thøc b¸o hiÖu liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ truyÒn b¸o hiÖu SS7 cña m¹ng PSTN trªn m¹ng IP, liªn quan ®Õn tÝnh n¨ng vµ chÊt l−îng cña b¸o hiÖu cho PSTN.

CÊu tróc cña SIGTRAN gåm 3 phÇn chÝnh:

- TÇng IP chuÈn

- TÇng vËn chuyÓn SCTP

- TÇng thÝch øng gåm mét sè giao thøc thÝch øng do IETF ®−a ra: M2PA, M2UA, M3UA, SUA, IUA.

Adaptation Protocol (xUA, xPA)

Common Signaling Transport (SCTP)

Standard Internet Protocol (IP)

Sigtran Architectural Model

H×nh III.16. Sigtran Protocol Stack

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

62

Ch−¬ng Iv

C¸c C«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ

hÖ míi_NGN

IV.1. Xu h−íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ viÔn th«ng

Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, c¸c ®éng lùc thóc ®Èy sù tiÕn bé cña kü thuËt viÔn th«ng lµ :

- C«ng nghÖ ®iÖn tö víi xu h−íng ph¸t triÓn h−íng tíi sù tÝch hîp ngµy

cµng cao cña c¸c vi m¹ch .

- Sù ph¸t triÓn cña kü thuËt sè .

- Sù kÕt hîp gi÷a truyÒn th«ng vµ tin häc, c¸c phÇn mÒm ho¹t ®éng

ngµy cµng hiÖu qu¶.

- C«ng nghÖ quang lµm t¨ng kh¶ n¨ng tèc ®é vµ chÊt l−îng truyÒn tin ,

chi phÝ thÊp ...

Nh÷ng xu h−íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®an xen lÉn nhau vµ cho phÐp m¹ng l−íi tho¶ m·n tèt h¬n c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong t−¬ng lai.

Víi sù gia t¨ng c¶ vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng cña c¸c nhu cÇu dÞch vô ngµy cµng phøc t¹p tõ phÝa kh¸ch hµng ®· kÝch thÝch sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña thÞ tr−êng c«ng nghÖ ®iÖn tö-tin häc-viÔn th«ng.

Nh÷ng xu h−íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®· vµ ®ang tiÕp cËn nhau, ®an xen lÉn nhau nh»m cho phÐp m¹ng l−íi tho¶ m·n tèt h¬n c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong t−¬ng lai. ThÞ tr−êng viÔn th«ng trªn thÕ giíi ®ang ®øng trong xu thÕ c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn h−íng tíi m¹ng viÔn th«ng toµn cÇu t¹o ra kh¶ n¨ng kÕt nèi ®a dÞch vô trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi.

Xu h−íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®iÖn tö – viÔn th«ng – tin häc ngµy nay trªn thÕ giíi ®−îc ITU thÓ hiÖn mét c¸ch tæng qu¸t trong h×nh vÏ sau ®©y (h×nh ) : c¸c dÞch vô th«ng tin ®−îc chia thµnh hai xu thÕ :

- Ho¹t ®éng kÕt nèi ®Þnh h−íng ( Connection Oriented Operation).

- Ho¹t ®éng kh«ng kÕt nèi (Connectionless Operation)

C¸c cuéc gäi trong m¹ng viÔn th«ng, PSTN, ISDN lµ c¸c ho¹t ®éng kÕt nèi ®Þnh h−íng, c¸c cuéc gäi ®−îc thùc hiÖn víi tr×nh tù : quay sè - x¸c lËp kÕt nèi - göi vµ nhËn th«ng tin - kÕt thóc. Víi chÊt l−îng m¹ng tèt, c¸c ho¹t ®éng kÕt nèi ®Þnh

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

63

h−íng lu«n lu«n ®¶m b¶o chÊt l−îng dÞch vô th«ng tin. C«ng nghÖ ATM ph¸t triÓn cho phÐp ph¸t triÓn c¸c dÞch vô b¨ng réng vµ n©ng cao chÊt l−îng dÞch vô.

H×nh IV.1. C¸c xu h−íng ph¸t triÓn trong c«ng nghÖ m¹ng [ITU TSB]

CO = Ho¹t ®éng kÕt nèi ®Þnh h−íng CL = Ho¹t ®éng kh«ng kÕt nèi = Song h−íng

C¹nh tranh víi CO

IPCL

CO

ATM

PSTN/ISDN

M«i tr−êng viÔn th«ng

QoS kh«ng ®−îc ®¶m b¶o QoS ®−îc ®¶m b¶o QoS cao

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

64

Kh¸c víi c¸c cuéc gäi quay sè trùc tiÕp theo ph−¬ng thøc kÕt nèi ®Þnh h−íng, c¸c ho¹t ®éng th«ng tin dùa trªn giao thøc IP nh− viÖc truy nhËp Internet kh«ng yªu cÇu viÖc x¸c lËp tr−íc c¸c kÕt nèi, v× vËy chÊt l−îng dÞch vô cã thÓ kh«ng ®−îc ®¶m b¶o. Tuy nhiªn do tÝnh ®¬n gi¶n, tiÖn lîi víi chi phÝ thÊp, c¸c dÞch vô th«ng tin theo ph−¬ng thøc ho¹t ®éng kh«ng kÕt nèi ph¸t triÓn rÊt m¹nh theo xu h−íng n©ng cao chÊt l−îng dÞch vô vµ tiÕn tíi c¹nh tranh víi c¸c dÞch vô th«ng tin theo ph−¬ng thøc kÕt nèi ®Þnh h−íng.

Hai xu h−íng ph¸t triÓn nµy dÇn tiÖm cËn vµ héi tô víi nhau tiÕn tíi ra ®êi c«ng nghÖ ATM/IP, ®ã lµ nguån gèc, ®éng lùc cho ra ®êi vµ ph¸t triÓn c¸c c«ng nghÖ m¹ng míi nh− MPLS.

Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña nhu cÇu dÞch vô vµ c¸c c«ng nghÖ míi t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù ph¸t triÓn cÊu tróc m¹ng (h×nh IV.2 ).

IV.2. C«ng nghÖ chuyÓn m¹ch nÒn t¶ng

Cã thÓ kh¼ng ®Þnh giai ®o¹n hiÖn nay lµ giai ®o¹n chuyÓn dÞch gi÷a c«ng nghÖ thÕ hÖ cò (chuyÓn m¹ch kªnh) sang dÇn c«ng nghÖ thÕ hÖ míi (chuyÓn m¹ch gãi), ®iÒu ®ã kh«ng chØ diÔn ra trong h¹ tÇng c¬ së th«ng tin mµ cßn diÔn ra trong

C¸c dÞch vô ph¸t triÓn tiÕp theo

cña m¹ng hiÖn t¹i

C¸c dÞch vô ph¸t triÓn tiÕp theo

cña m¹ng thÕ hÖ sau.

C¸c dÞch vô hiÖn nay cña m¹ng

hiÖn t¹i C¸c dÞch vô hiÖn nay cña m¹ng thÕ

hÖ sau

Sù ph¸t triÓn m¹ng

Sù p

h¸t t

riÓn

dÞc

h vô

IEC vµ LEC truyÒn thèng

Xen kÏ CLEC,ISP,

ITSP …

H×nh IV.2. Xu h−íng ph¸t triÓn m¹ng vµ dÞch vô

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

65

c¸c c«ng ty khai th¸c dÞch vô, trong c¸ch tiÕp cËn cña c¸c nhµ khai th¸c thÕ hÖ míi khi cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng.

Trong phÇn sau chóng ta sÏ xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch, mét ®iÓm träng yÕu trong m¹ng th«ng tin, viÔn th«ng t−¬ng lai.

IV.2.1. C«ng nghÖ IP

IV.2.1.1. Sù t−¬ng øng gi÷a cÊu tróc TCP/IP vµ OSI

TCP/IP lµ hä giao thøc cung cÊp c¸c ph−¬ng tiÖn liªn kÕt c¸c m¹ng nhá víi nhau ®Ó t¹o ra m¹ng lín h¬n gäi lµ liªn m¹ng (Internetwork).

CÊu tróc ph©n líp cña TCP/IP gåm 4 líp:

▪ Líp liªn kÕt d÷ liÖu vµ vËt lý: dïng ®Ó kÕt nèi vËt lý tíi c¸c ph−¬ng tiÖn cô thÓ vµ ®Þnh d¹ng c¸c khung th«ng tin göi ®i vµ nhËn l¹i tõ c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn dÉn.

▪ Líp IP (Internet Protocol) ®Ó chuyÓn tiÕp c¸c gãi tin tõ nguån tíi ®Ých. Mçi gãi tin cã chøa ®Þa chØ ®Ých vµ IP dïng th«ng tin nµy ®Ó h−íng gãi tin tíi ®Ých cña nã. Líp IP lµ kh«ng cã h−íng kÕt nèi tøc lµ kh«ng cÇn ph¶i thiÕt lËp mét ®−êng truyÒn tr−íc khi truyÒn dÉn.

▪ Líp TCP/IP gåm hai giao thøc TCP vµ UDP. TCP cung cÊp kh¶ n¨ng kÕt nèi, cßn UDP cung cÊp dÞch vô phi kÕt nèi

▪ Líp øng dông: lµ giao diÖn gi÷a ng−êi dïng vµ m¹ng

Líp øng dông

Líp vËt lý

Líp tr×nh diÔn

Líp phiªn

Líp giao vËn

Líp m¹ng

Líp liªn kÕt d÷ liÖu Líp liªn kÕt d÷ liÖu vµ vËt lý

IP

TCP

Líp øng dông vµ dÞch vô

UDP

TCP/IP OSI

H×nh IV.3. S¬ ®å m« t¶ sù t−¬ng øng gi÷a c¸c tÇng dÞch vô cña TCP/IP víi m« h×nh cña OSI

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

66

IV.2.1.2. Thµnh phÇn vµ ho¹t ®éng cña TCP/IP

IV.2.1.2.1. Giao thøc liªn m¹ng IP

IP lµ giao thøc kiÓu kh«ng kÕt nèi (Connectionless) tøc lµ kh«ng cÇn cã giai ®o¹n thiÕt lËp liªn kÕt tr−íc khi truyÒn d÷ liÖu. §¬n vÞ d÷ liÖu dïng trong giao thøc IP lµ IP Datagram hay gäi t¾t lµ Datagram. Mét datagram bao gåm hai phÇn: PhÇn tiªu ®Ò (Header) vµ phÇn chøa d÷ liÖu cÇn truyÒn (Data). Trong ®ã phÇn Header gåm mét sè tr−êng chøa c¸c th«ng tin ®iÒu khiÓn Datagram. Mét datagram cã khu«n d¹ng nh− sau:

H×nh IV.4 Khu«n d¹ng gãi IPv4

Bit

Data

Options + Padding

Destination Address

Source Address

Header Checksum Time to live Protocol

Identification Frame offsetFlags

Total Length Type of serviceIHL Version

0 4 8 16 19 31

20 o

ctet

s

31

H×nh IV.5. Khu«n d¹ng gãi tin IPv6

Destination Address

Source Address

Payload Length Next Header

Flow Label

Hop Limit

Version Priority

0 4 8 16 24 Bit

40 o

ctÐt

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

67

Khi göi c¸c datagram trªn ®−êng truyÒn vËt lý, c¸c datagram ph¶i ®−îc ®ãng gãi l¹i d−íi d¹ng c¸c frame do ®−êng vËt lý kh«ng x¸c ®Þnh ®−îc c¸c datagram. Toµn bé datagram sÏ n»m trong vïng d÷ liÖu cña Frame.

Trong tr−êng hîp tèi −u, mét IP datagram võa khíp víi mét frame vËt lý, nh−ng trªn thùc tÕ, do kÝch th−íc c¸c datagram rÊt kh¸c nhau do ®ã rÊt khã cã thÓ x¸c ®Þnh kÝch th−íc lín nhÊt cña datagram sao cho phï hîp víi mét frame. H¬n n÷a, mçi m¹ng ®Òu tån t¹i mét ®¬n vÞ truyÒn dÉn cùc ®¹i MTU (Max Transfer Unit), do ®ã khi mét datagram cã kÝch th−íc v−ît qu¸ kÝch th−íc cho phÐp cña mét frame trong m¹ng, nã cÇn ph¶i ®−îc ph©n ®o¹n, mçi ®o¹n cã kÝch th−íc nhá h¬n kÝch th−íc cho phÐp.

Qu¸ tr×nh ph©n ®o¹n ®−îc thùc hiÖn t¹i c¸c gateway nèi gi÷a hai m¹ng cã MTU kh¸c nhau trªn ®−êng truyÒn d÷ liÖu. C¸c ®o¹n sau khi ®−îc ph©n chia vÉn gåm 2 phÇn: phÇn header cã cÊu tróc gièng nh− phÇn header cña datagram ban ®Çu lo¹i trõ c¸c bit chØ thÞ trong phÇn flags vµ phÇn data lµ thµnh phÇn cña d÷ liÖu ban ®Çu. KÝch th−íc tæng thÓ cña c¶ ®o¹n ph¶i nhá h¬n tham sè MTU cña m¹ng hiÖn t¹i. Khi d÷ liÖu ®· ®−îc göi tíi tr¹m ®Ých, dùa vµo tham sè Flags vµ Fragment offset mµ d÷ liÖu sÏ ®−îc tËp hîp l¹i nh− ban ®Çu.

IP lµ giao thøc ®Þnh tuyÕn gi÷a c¸c m¹ng ®Ó d÷ liÖu chuyÓn ®Õn c¸c ®Þa chØ x¸c ®Þnh, nhiÖm vô ®Þnh tuyÕn do c¸c router thùc hiÖn. Router lµ mét thiÕt bÞ chuyÓn

Network payload (Frame Data)

IP payload

TCP payload

User data Application byte Stream

TCP header

IP payload

Network header

TCP segment

IP datagram

Network level packet

H×nh IV.6. Sù t−¬ng øng gi÷a datagram vµ frame

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

68

tiÕp gãi tin tõ mét m¹ng ®Õn mét m¹ng kh¸c. C¸c router cã nhiÖm vô tÝnh to¸n ®−êng ®i tèt nhÊt cho c¸c gãi tin tõ node nguån ®Õn node ®Ých.

IV.2.1.2.2. Giao thøc ®iÒu khiÓn truyÒn th«ng TCP

TCP lµ mét giao thøc kiÓu cã liªn kÕt (Connection – oriented), tøc lµ ph¶i cã giai ®o¹n thiÕt lËp liªn kÕt gi÷a mét cÆp thùc thÓ TCP tr−íc khi truyÒn d÷ liÖu. §èi víi phÇn lín c¸c øng dông ch¹y trªn TCP/IP th× giao thøc líp chuyÓn t¶i lµ TCP. TCP cung cÊp kÕt nèi trao ®æi d÷ liÖu gi÷a c¸c øng dông.

C¸c kiÓu kÕt nèi TCP cã c¸c tÝnh chÊt:

▪ H−íng liªn kÕt: TCP lµ giao thøc h−íng liªn kÕt, do ®ã nã cung cÊp c¸c dÞch vô h−íng liªn kÕt, trong ®ã mét øng dông tr−íc tiªn ph¶i yªu cÇu kÕt nèi ®Õn ®Ých, sau ®ã míi sö dông kÕt nèi ®Ó truyÒn d÷ liÖu.

▪ TruyÒn th«ng tin ®iÓm - ®iÓm: Mçi kÕt nèi TCP cã hai ®iÓm ®Çu – cuèi.

▪ §é tin cËy: TCP ®¶m b¶o d÷ liÖu göi qua kÕt nèi sÏ ®−îc ph¸t ®i chÝnh x¸c nh− nã ®· ®−îc göi, kh«ng ®−îc thiÕu d÷ liÖu vµ ®óng thø tù.

▪ TruyÒn song c«ng (Full duplex): Mét kÕt nèi TCP cho phÐp truyÒn d÷ liÖu theo c¶ hai chiÒu vµ cho phÐp ch−¬ng tr×nh cã thÓ göi d÷ liÖu bÊt kú lóc nµo. TCP cã thÓ ®−a d÷ liÖu vµo vµ ra theo c¶ hai h−íng, do ®ã t¹o cho ch−¬ng tr×nh cã kh¶ n¨ng tiÕp tôc tÝnh to¸n khi d÷ liÖu ®ang ®−îc göi ®i.

▪ Tù ®éng ®ãng c¸c kÕt nèi: Mét ch−¬ng tr×nh øng dông cã thÓ më réng mét kÕt nèi, truyÒn mét sè d÷ liÖu kh«ng ®ång nhÊt vÒ kÝch th−íc vµ sau ®ã yªu cÇu ®ãng kÕt nèi. TCP ®¶m b¶o truyÒn tÊt c¶ c¸c d÷ liÖu mét c¸ch tin cËy tr−íc khi kÕt thóc kÕt nèi.

Cïng víi TCP, cã mét giao thøc kh¸c dïng chung líp chuyÓn t¶i, lµ mét phÇn

cña TCP/IP ®ã lµ UDP (user Datagram Protocol). UDP cung cÊp dÞch vô phi kÕt nèi cho c¸c thñ tôc líp øng dông. VÒ b¶n chÊt, nã thªm kh¶ n¨ng ®¸nh ®Þa chØ cæng cho IP.

Khi cã ng−êi dïng, giao thøc TCP t¹o ra gãi TCP vµ lång nã vµo gãi IP ®Ó t¹o thµnh gãi datagram IP. Router c¨n cø vµo ®Þa chØ cã trong datagram IP vµ th«ng tin chøa trong b¶ng ®Þnh tuyÕn ®Ó chuyÓn c¸c gãi nµy ®Õn c¸c router sau. Khi datagram ®Õn router cuèi cïng, router nµy t×m vµ chuyÓn datagram ®Õn hÖ thèng ®Çu cuèi.

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

69

NÕu gãi tin IP kh«ng chuyÓn ®−îc tíi ®Çu cuèi v× lý do nµo ®ã, nã sÏ bÞ hñy bá vµ giao thøc IP kh«ng thÓ th«ng b¸o ®iÒu nµy cho ng−êi dïng biÕt. V× vËy, ng−êi dïng muèn truyÒn c¸c gãi mét c¸ch ch¾c ch¾n vµ cã th«ng b¸o lçi th× ph¶i dïng giao thøc TCP hç trî cho IP v× TCP cung cÊp mèi liªn hÖ tin cËy gi÷a c¸c ®Çu cuèi. TCP ®¶m b¶o c¸c datagram ph¸t ®i ®óng ®Þa chØ, kh«ng sai sãt vµ kh«ng trïng gãi. T¹i ®Çu cuèi, giao thøc TCP sÏ ®äc sè thø tù trong gãi TCP ®Ó biÕt thiÕu gãi hay ®· nhËn gãi råi vµ b¸o l¹i cho ®Çu ph¸t biÕt.

Mét trong nh÷ng kü thuËt t¹o ra ®é tin cËy cho TCP lµ viÖc truyÒn l¹i th«ng tin (retransmission) khi cã sù cè. Khi TCP truyÒn dÉn d÷ liÖu, nã khëi t¹o bé ®Õm timer. Trong qu¸ tr×nh truyÒn b¶n tin, bªn nhËn lu«n göi c¸c th«ng b¸o x¸c nhËn vÒ khèi l−îng d÷ liÖu ®· nhËn ®−îc. Khi bªn truyÒn th«ng tin kh«ng nhËn ®−îc th«ng

H×nh IV.7. CÊu tróc TCP header

H×nh IV.8. CÊu tróc UDP header

20 o

ctet

s

Option + Padding

Checksum Urgent Point

Checksum FlagsUnusedHeader length

Acknowkedgment Number

Sequence Number

Source Port Destination Port

0 4 10 16 31Bit

Source Port Destination Port

Segment length Checksum

0 16 31Bit

8 oc

tets

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

70

b¸o x¸c nhËn ®ã trong mét kho¶ng thêi gian v−ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp cña bé ®Õm (out timer) th× d÷ liÖu sÏ ®−îc ph¸t l¹i.

TCP sö dông c¬ chÕ cöa sæ ®Ó kiÓm so¸t luång d÷ liÖu. Khi mét kÕt nèi ®−îc thiÕt lËp, mçi bªn kÕt nèi sÏ cung cÊp mét bé ®Õm ®Ó chøa d÷ liÖu göi ®Õn vµ göi kÝch th−íc cña bé ®Öm ®Õn ®Çu bªn kia. Khi d÷ liÖu ®Õn, bªn nhËn göi mét th«ng b¸o x¸c nhËn, ®ång thêi nã còng th«ng b¸o kÝch th−íc cña vïng ®Öm cßn trèng. KÝch th−íc bé ®Öm kh¶ dông t¹i mét thêi ®iÓm bÊt kú nµo ®ã ®−îc gäi lµ cöa sæ.

Trªn m¹ng, hÇu hÕt c¸c gãi tin bÞ mÊt lµ do t¾c nghÏn h¬n lµ do háng phÇn cøng. TCP sö dông c¸c gãi tin bÞ thÊt l¹c ®Ó ®o t¾c nghÏn vµ nã sÏ ®iÒu chØnh tèc ®é truyÒn tin. Khi mét message bÞ mÊt, TCP b¾t ®Çu kiÓm so¸t t¾c nghÏn. Thay v× truyÒn l¹i ®Çy ®ñ d÷ liÖu ®Ó ®iÒn ®Çy bé ®Öm nhËn, nã sÏ göi l¹i mét message ®¬n lÎ chøa d÷ liÖu. NÕu nhËn ®−îc message ®ã th× nã sÏ t¨ng l−îng d÷ liÖu trong lÇn göi tiÕp theo lªn gÊp ®«i.

TCP/IP lµ mét giao thøc kÕt hîp gi÷a TCP vµ IP nh»m qu¶n lý vµ ®iÒu khiÓn viÖc trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c m¹ng.

Sù kÕt hîp gi÷a thñ tôc TCP vµ IP thùc sù lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c m¹ng m¸y tÝnh kÕt nèi víi nhau cho phÐp ng−êi dïng sö dông c¸c m¹ng kh¸c nhau ®Ó liªn l¹c, lµm viÖc ®−îc víi nhau.

HiÖn nay, thÕ giíi ®ang ®èi mÆt víi viÖc thiÕu ®Þa chØ IP cho c¸c thiÕt bÞ m¹ng, ®Þa chØ dµi 32 bit (nguån vµ ®Ých) cña IP phiªn b¶n 4 (IPv4) nh− hiÖn nay kh«ng ®¸p øng ®−îc sù bïng næ cña m¹ng. Thªm n÷a, Ipv4 lµ giao thøc cò ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu míi vÒ b¶o mËt, linh ho¹t trong ®Þnh tuyÕn vµ hç trî l−u l−îng. IPv6 ®· ®−îc thiÕt kÕ víi ®é dµi ®Þa chØ IP 128 bit (nguån vµ ®Ých) vµ bao gåm nh÷ng chøc n¨ng vµ ®Þnh d¹ng më réng h¬n IPv4.

IV.2.2. C«ng nghÖ ATM

ATM lµ mét hÖ thèng chuyÓn giao th«ng tin d¹ng gãi ®Æc biÖt sö dông kiÓu ghÐp kªnh kh«ng ®ång bé. C«ng nghÖ ATM xuÊt hiÖn víi m¹ng diÖn réng, ®a dÞch vô b¨ng réng, tèc ®é cao. Nhê cã c«ng nghÖ ATM, ta cã thÓ kÕt hîp c¸c dÞch vô B – ISDN kh¸c nhau, ®ã lµ nh÷ng dÞch vô b¨ng réng, b¨ng hÑp kh¸c nhau cïng tån t¹i trong m¹ng viÔn th«ng cã cïng mét kÝch cì tÕ bµo ATM.

ATM còng chÊp nhËn lo¹i dÞch vô kÕt nèi trong ®ã kªnh ¶o ®−îc t¹o ra ®Ó truyÒn c¸c th«ng tin dÞch vô. ID kÕt nèi ®−îc chØ ®Þnh khi thiÕt lËp kªnh vµ ID ®−îc gi¶i phãng khi kÕt thóc kÕt nèi. Tr×nh tù ATM cña c¸c tÕ bµo ATM cña kªnh ¶o ®−îc t¹o nªn bëi chøc n¨ng cña líp ATM vµ th«ng tin b¸o hiÖu cho viÖc thiÕt lËp kÕt nèi, ®−îc truyÒn ®i theo c¸c tÕ bµo ATM kh¸c nhau.

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

71

IV.2.2.1. CÊu tróc tÕ bµo ATM

VÒ c¬ b¶n, ATM ®−îc xem nh− kiÓu chuyÓn giao th«ng tin d¹ng gãi hay cßn gäi lµ tÕ bµo ATM. TÕ bµo ATM cã ®é dµi cè ®Þnh lµ 53 byte, trong ®ã 5 byte dµnh cho phÇn mµo ®Çu, 48 byte cßn l¹i dµnh cho phÇn th«ng tin.

Cã hai d¹ng tiªu ®Ò cña tÕ bµo ATM lµ:

▪ UNI format: Khu«n d¹ng tiªu ®Ò trªn giao diÖn ng−êi dïng – m¹ng.

▪ NNI format: Khu«n d¹ng tiªu ®Ò trªn giao diÖn m¹ng – m¹ng.

PhÇn mµo ®Çu bao gåm phÇn ®iÒu khiÓn luång chung GFC (General Flow Control), thµnh phÇn nhËn d¹ng ®−êng VPI (Virtual Path Identifier), kªnh ¶o VCI (Virtual Chanel Identifier), lo¹i t¶i PT (Payload Type), −u tiªn tæn thÊt tÕ bµo CLP (Cell Lost Priority) vµ kiÓm tra lçi tiªu ®Ò HEC (Header Error Check): Sã bit dµnh cho phÇn gi÷a mµo ®Çu cña UNI (User – Network Interface) vµ NNI (Network – Network Interface) lµ kh¸c nhau.

▪ Tr−êng GFC: gåm 4 bit, 2 bit dµnh cho ®iÒu khiÓn vµ 2 bit dïng lµm tham sè. Chøc n¨ng nµy chØ cã t¹i giao diÖn UNI, nh»m phôc vô ®iÒu khiÓn luång tÝn hiÖu tõ user vµo m¹ng.

▪ Tr−êng ®Þnh tuyÕn VCI/VPI: ®èi víi UNI gåm 24 bit (8 bit VPI vµ 16 bit VCI) vµ víi NNI gåm 28 bit (12 bit VPI vµ 16 bit VCI). §Æc tÝnh c¬ b¶n cña ATM lµ chuyÓn m¹ch trªn c¬ së gi¸ trÞ tr−êng ®Þnh tuyÕn cña tÕ bµo. NÕu chuyÓn m¹ch chØ dùa trªn gi¸ trÞ VPI th× ®−îc gäi lµ kÕt nèi ®−êng ¶o, nÕu dùa trªn c¶ VPI/VCI th× ®−îc gäi lµ kÕt nèi kªnh ¶o.

▪ Tr−êng t¶i tin PT: ®Ó chØ thÞ th«ng tin truyÒn t¶i lµ cña kh¸ch hµng hay m¹ng

▪ Tr−êng CPL: cã 1 bit, phôc vô cho môc ®Ých ®iÒu khiÓn t¾c nghÏn. CPL = 0 cã møc −u tiªn cao vµ CPL = 1 cã møc −u tiªn thÊp h¬n. C¸c tÕ bµo cã CPL = 1 sÏ bÞ lo¹i bá khi cã t¾c nghÏn x¶y ra trong m¹ng.

▪ Tr−êng HEC: ®−îc xö lý ë líp vËt lý vµ cã thÓ ®−îc dïng ®Ó söa c¸c lçi ®¬n hoÆc ®Ó ph¸t hiÖn c¸c khèi lçi.

Trong qu¸ tr×nh ®Þnh tuyÕn cña ATM, VCI vµ VPI kh«ng mang ý nghÜa ®Çu cuèi - ®Çu cuèi, mµ chØ x¸c ®Þnh mét ®−êng hoÆc mét kªnh ¶o trªn ®−êng link mµ tÕ bµo ®−îc truyÒn dÉn. Khi tÕ bµo ®Õn node tiÕp theo, phÇn VCI vµ VPI sÏ ®−îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh trong b¶ng ®Þnh tuyÕn cæng in/out cña tÕ bµo vµ gi¸ trÞ VCI vµ VPI tiÕp theo. B¶ng chän tuyÕn ®−îc thiÕt lËp ngay tõ khi cã liªn kÕt vµ tån t¹i trong suèt qu¸ tr×nh kÕt nèi, do ®ã c¸c tÕ bµo lu«n cã mét ®−êng ®Þnh tuyÕn gièng hÖt nhau trong suèt qu¸ tr×nh truyÒn dÉn, nªn sÏ lu«n duy tr× ®−îc thø tù cña tÕ bµo t¹i ®Çu thu.

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

72

IV.2.2.2. M« h×nh tham chiÕu giao thøc

Líp ATM lµ phÇn thuéc giao thøc ATM ho¹t ®éng kÕt hîp víi líp vËt lý ®Ó chuyÓn t¶i c¸c tÕ bµo tõ mét kÕt nèi ATM trong m¹ng ®Õn mét ®Þa chØ kh¸c.

M« h×nh tham chiÕu giao thøc ATM ®−îc thÓ hiÖn sau m« h×nh tham chiÕu OSI. Tuy nhiªn chóng kh¸c nhau vÒ mÆt néi dung ë 3 mÆt c¾t: MÆt ®iÒu khiÓn, mÆt c¾t ng−êi sö dông vµ mÆt c¾t qu¶n lý. C¸c chøc n¨ng cña mÆt c¾t nµy ho¹t ®éng xuyªn suèt trªn toµn bé 4 líp cña cÊu tróc ATM cã thÓ tãm t¾t mét c¸ch ng¾n gän nh− sau:

MÆt c¾t ng−êi dïng – Cung cÊp cho bé phËn truyÒn dÉn c¸c th«ng tin vÒ ng−êi sö dông qua m¹ng. MÆt c¾t nµy cã liªn quan mét c¸ch c¬ b¶n víi líp ATM vµ líp vËt lý – c¸c líp cã liªn quan nhÊt ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c dÞch vô víi tÕ bµo trong mét m¹ng ATM.

H×nh IV.9. CÊu tróc tÕ bµo ATM

48 bytes

User Information Header

HEC HEC

CPLPTVCI

VCI

VCIVPI

GFC VPI

1 2

VCI

VCI VCI

VPI

VCI PT CPL

654 3 7 8 1 2 3 8764 5

UNI NNI

5 bytes

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

73

MÆt c¾t ng−êi dïng còng liªn quan ®Õn líp t−¬ng thÝch ATM (AAL), c¸c giao thøc cña líp cao h¬n vµ c¸c øng dông ng−êi dïng. Tuy nhiªn, khi líp AAL vµ c¸c líp cao h¬n ®−îc x¸c ®Þnh râ ®èi víi c¸c øng dông ng−êi dïng khi sö dông, nã sÏ kh«ng ®−îc ®¸nh gi¸ nh− lµ mét phÇn tÝch hîp cña c¸c dÞch vô trªn m¹ng ATM.

MÆt c¾t ®iÒu khiÓn – Cung cÊp c¸c th«ng tin b¸o hiÖu cña tæng ®µi gi÷a c¸c nót ®Çu cuèi ATM (C¸c ®iÓm göi vµ nhËn d÷ liÖu ATM) víi môc ®Ých thùc hiÖn viÖc thiÕt lËp cÇn thiÕt cho c¸c dÞch vô ®−îc chuyÓn m¹ch b»ng c«ng nghÖ ATM.

MÆt c¾t ®iÒu khiÓn kÕt hîp víi qu¸ tr×nh b¸o hiÖu vµ ®Þnh tuyÕn ®Ó thiÕt lËp, qu¶n lý, vµ gi¶i phãng c¸c kÕt nèi chuyÓn m¹ch ¶o (SVCs) gi÷a c¸c liªn kÕt ngang hµng trong m¹ng. MÆt c¾t ®iÒu khiÓn còng chia sÎ líp ATM vµ líp vËt lý mét c¸ch mÒm dÎo víi mÆt c¾t ng−êi sö dông.

MÆt c¾t qu¶n lý – Cung cÊp c¸c chøc n¨ng vËn hµnh, qu¶n lý còng nh− kh¶ n¨ng trung chuyÓn th«ng tin gi÷a mÆt c¾t ng−êi dïng vµ mÆt c¾t ®iÒu khiÓn.

MÆt c¾t qu¶n lý thùc hiÖn 2 chøc n¨ng chÝnh: qu¶n lý líp, cho c¸c hµng ®Æc biÖt ®èi víi líp, nh− ph¸t hiÖn lçi vµ c¸c ho¹t ®éng bÊt th−êng cña giao thøc; vµ qu¶n lý c¸c mÆt c¾t, cho viÖc qu¶n lý vµ hîp nhÊt c¸c hµm liªn quan tíi cÊu tróc chung cña ATM.

III.2.2.3. §iÒu khiÓn kÕt nèi

ViÖc thiÕt lËp c¸c kÕt nèi ( gåm c¶ c¸c ®−êng ¶o hoÆc kªnh ¶o) ®èi víi m¹ng ATM còng gièng nh− m¹ng chuyÓn m¹ch theo khe thêi gian. Khi nhËn ®−îc yªu cÇu kÕt nèi, m¹ng ATM cÇn ph¶i x¸c ®Þnh r»ng nã cã thÓ thiÕt lËp kÕt nèi ®−îc kh«ng vµ ngoµi ra nh÷ng kÕt nèi nµo ®· ®−îc chÊp nhËn thiÕt lËp trªn m¹ng.

H×nh IV.10. M« h×nh tham chiÕu giao thøc

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

74

Líp ATM ®éc lËp víi líp vËt lý vµ cung cÊp c¸c chøc n¨ng nh−: ghÐp t¸ch tÕ bµo, chuyÓn ®æi tÕ bµo VPI/VCI, t¹o vµ nhËn d¹ng tÝn hiÖu ghÐp ®Çu cña tÕ bµo, ®iÒu khiÓn dßng chung.

Sù kÕt nèi riªng biÖt cho líp ATM ®èi víi luång bËc cao ®−îc gäi lµ kÕt nèi ATM, nã thùc hiÖn viÖc kÕt nèi víi thiÕt bÞ ®Çu cuèi nhê kÕt nèi chuçi c¸c phÇn tö kÕt nèi. KÕt nèi ATM gåm 2 lo¹i kÕt nèi: kÕt nèi kªnh ¶o VC vµ luång ¶o VP. VC cung cÊp kÕt nèi logic mét h−íng gi÷a c¸c ®Çu cuèi thùc hiÖn viÖc chuyÓn tÕ bµo ATM vµ VP cung cÊp kÕt nèi logic cña kªnh ¶o.

Mét VCI ®−îc chØ ®Þnh cho mét kªnh ¶o vµ mét VPI ®−îc chØ ®Þnh cho mét luång ¶o. Cã thÓ cã c¸c kªnh ¶o kh¸c nhau trong VPC ( Vitual Path Connection) ®−îc x¸c ®Þnh bëi VCI ®−îc chØ ®Þnh cho tõng tuyÕn. MÆt kh¸c, kªnh ¶o trong c¸c luång ¶o kh¸c nhau cã thÓ cã cïng mét VCI, nªn mét kªnh ¶o hoµn toµn cã thÓ x¸c ®Þnh bëi kÕt hîp gi÷a VPI vµ VCI.

▪ KÕt nèi kªnh ¶o VCC (Vitual Chanel Connection)

VCC lµ kÕt nèi kªnh ¶o víi c¸c ®iÓm kÕt nèi cã giao diÖn víi líp thÝch øng ATM. TuyÕn kªnh ¶o cã nghÜa lµ luång ¶o mét h−íng ®Ó t¶i c¸c tÕ bµo ATM gi÷a c¸c ®iÓm mµ ë ®ã VCI ®−îc chØ ®Þnh, vµ c¸c ®iÓm mµ ë ®ã VCI ®−îc dÞch hoÆc gi¶i phãng. VCC cã thÓ ®−îc cung cÊp nhê c¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch hoÆc nhê c¸c kÕt nèi th−êng xuyªn vµ b¸n th−êng xuyªn. Tr×nh tù tÕ bµo ®−îc ®¶m b¶o trong cïng mét VCC.

Quy tr×nh chuyÓn ®æi VCI hoÆc VCI/VPI lµ cÇn thiÕt v× phÇn ghÐp ®Çu cña tÕ bµo ATM ®−îc chøa trong phÇn tö m¹ng ATM, nh− vËy viÖc thiÕt lËp hoÆc gi¶i phãng x¶y ra trong mét hoÆc nhiÒu NNI khi thiÕt lËp hoÆc gi¶i phãng VCC trong

ChuyÓn m¹ch VP ChuyÓn m¹ch VC/VP

H×nh IV.11. KÕt nèi líp ATM

VC VC VC

Liªn kÕt VC Liªn kÕt VC

VP

Liªn kÕt VP Liªn kÕt VP

VP

Liªn kÕt VP

VPVP

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

75

m¹ng ATM. Trong tr−êng hîp ®ã, tuyÕn VC ®−îc thiÕt lËp hoÆc gi¶i phãng t−¬ng øng víi qu¸ tr×nh b¸o hiÖu trong m¹ng hoÆc liªn m¹ng.

▪ KÕt nèi luång ¶o VPC (Vitual Path Connection)

VPC lµ kÕt nèi gi÷a tuyÕn cã luång ¶o víi nh÷ng ®iÓm t¹i ®ã VPI ®−îc chØ ®Þnh víi nh÷ng ®iÓm t¹i ®ã VCI ®−îc dÞch hoÆc gi¶i phãng. TuyÕn cã luång ¶o lµ nhãm c¸c tuyÕn cã kªnh ¶o nèi c¸c ®iÓm t¹i ®ã VPI ®−îc chØ ®Þnh vµ c¸c ®iÓm mµ t¹i ®ã VPI ®−îc dÞch hoÆc gi¶i phãng. VPI cã thÓ ®−îc cung cÊp nhê hÖ thèng chuyÓn m¹ch hoÆc kÕt nèi cè ®Þnh hoÆc b¸n cè ®Þnh.

Cã hai ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông cho viÖc thiÕt lËp hoÆc gi¶i phãng VPC gi÷a VPC vµ c¸c ®iÓm cuèi VPC. Thø nhÊt, viÖc thiÕt lËp hoÆc gi¶i phãng ®−îc thùc hiÖn mµ kh«ng cÇn qu¸ tr×nh b¸o hiÖu. Trong tr−êng hîp ®ã, VPC ®−îc thiÕt lËp hoÆc gi¶i phãng tuú theo nhu cÇu cÇn thiÕt. §iÒu ®ã bao gåm viÖc kÕt nèi VPI hoÆc gi¶i phãng bëi ®iÒu khiÓn phÝa ng−êi dïng hoÆc do m¹ng.

IV.2.2.4. ChÊt l−îng dÞch vô

C«ng nghÖ ATM cã mét −u ®iÓm hÕt søc næi tréi lµ chÊt l−îng dÞch vô. T−¬ng ph¶n víi c¸c giao thøc ®Þnh tuyÕn cña c«ng nghÖ IP, giao thøc ®Þnh tuyÕn ATM (PNNI) lu«n yªu cÇu mét chÊt l−îng dÞch vô cao vµ nã th−êng ®−îc sö dông khi x©y dùng mét tuyÕn truyÒn dÉn. Nã cã thÓ lùa chän mét tuyÕn truyÒn dÉn th«ng qua c¸c switch vµ c¸c liªn kÕt th«ng tin thÝch hîp ®Ó ®¹t ®−îc mét chÊt l−îng dÞch vô theo yªu cÇu.

C«ng nghÖ ATM còng cung cÊp mét bé th«ng sè kh¸ ®Çy ®ñ vÒ yªu cÇu chÊt l−îng dÞch vô. C¸c th«ng sè nµy cã thÓ ®−îc thiÕt lËp bëi ng−êi sö dông. §iÒu nµy kh¸c víi c«ng nghÖ IP vµ RSVP, nh÷ng c«ng nghÖ chØ cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c th«ng sè chÊt l−îng dÞch vô rÊt giíi h¹n. C¸c switch ATM vµ NIC th−êng cho phÐp ng−êi dïng truy suÊt vµo c¸c líp dÞch vô m¹ng kh¸c nhau, n¬i nhãm häp c¸c th«ng sè vÒ chÊt l−îng dÞch vô. C¸c líp dÞch vô m¹ng cã thÓ kÓ ®Õn ë ®©y nh−:

Tèc ®é bit kh«ng ®æi (CBR), th−êng ®−îc sö dông cho viÖc m· ho¸ c¸c th«ng tin tho¹i vµ h×nh ¶nh b»ng thuËt to¸n tèc ®é bit kh«ng ®æi.

Tèc ®é bit thay ®æi (VBR), th−êng ®−îc sö dông ®èi víi c¸c øng dông cã tÝnh nÐn nh− c¸c dÞch vô ®a ph−¬ng tiÖn cã ®é nÐn cao.

Tèc ®é bit kh¶ dông (ABR), ®−îc sö dông ®Ó truyÒn file, vËn hµnh trªn m¹ng LAN vµ cho c¸c m¹ng truyÒn sè liÖu. Nã cung cÊp kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn luång gi÷a m¹ng vµ ng−êi dïng ®Ó më réng vµ thu hÑp d¶i th«ng dùa trªn c¸c ®iÒu khiÓn cña m¹ng l−íi. Nã lu«n ®¶m b¶o cung cÊp ®−îc mét d¶i th«ng tèi thiÓu.

Tèc ®é bit kh«ng x¸c ®Þnh (UBR), kh«ng ®¶m b¶o ®−îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l−îng dÞch vô, th−êng sö dông trªn m¹ng LAN vµ dÞch vô th− ®iÖn tö.

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

76

NÕu mét m¹ng LAN hoÆc IP ®−îc ch¹y trªn nÒn c«ng nghÖ ATM, chÊt l−îng dÞch vô cã kh¶ n¨ng ®¹t ®−îc nh− ®èi víi m¹ng ATM.

Kh«ng gièng nh− bé ®Þnh tuyÕn, c¸c switch ATM ®· ®−îc thiÕt kÕ ngay tõ ban ®Çu ®Ó lu«n ®¶m b¶o ®−îc chÊt l−îng dÞch vô ë c¸c møc kh¸c nhau, thËm chÝ lµ ®èi víi c¸c dÞch vô cã yªu cÇu vÒ chÊt l−îng ë møc cao nhÊt, nã còng lu«n ®¹t ®−îc ë møc lý t−ëng. VÝ dô chÝnh nhu cÇu ®¶m b¶o chÊt l−îng dÞch vô lµ lý do mµ c¸c tÕ bµo ATM cã kÝch th−íc chØ cã 48 bytes, kh¸c h¼n víi c¸c gãi tin ë c«ng nghÖ IP. C«ng nghÖ s¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ phÇn cøng ATM còng vèn rÊt ®a d¹ng ®Ó tho¶ m·n c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l−îng dÞch vô kh¸c nhau. §©y chÝnh lµ −u ®iÓm næi tréi h¬n so víi c¸c c«ng nghÖ s¶n xuÊt c¸c bé ®Þnh tuyÕn tr−íc ®©y.

IV.2.3. C«ng nghÖ MPLS

MPLS lµ mét c«ng nghÖ míi sö dông chÕ ®é tÝch hîp bëi vËy nã cã ®−îc c¸c −u ®iÓm cña ATM nh− tèc ®é cao, b¶o ®¶m QoS, ®iÒu khiÓn luång còng nh− ®é mÒm dÎo, kh¶ n¨ng më réng cña IP. MPLS kh«ng nh÷ng gi¶i quyÕt ®−îc rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cña m¹ng hiÖn t¹i mµ cßn hç trî ®−îc nhiÒu chøc n¨ng míi, do ®ã cã thÓ nãi r»ng MPLS lµ c«ng nghÖ m¹ng IP x−¬ng sèng lý t−ëng.

C«ng nghÖ MPLS ®ang ®−îc chuÈn hãa, nã sÏ cã thÓ trë thµnh c¬ së cho IP thÕ hÖ tiÕp theo, ®iÒu nµy ®ång nghÜa víi sù ph¸t triÓn Internet ngµy cµng ®ßi hái vÒ b¨ng th«ng vµ truyÒn th«ng ®a ph−¬ng tiÖn.

Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña IP vµ sù ph¸t triÓn bïng næ cña Internet lµ mét vÊn ®Ò thêi ®¹i. Giao thøc IP khèng chÕ toµn bé c¸c giao thøc líp 3 lµ ®iÒu kh«ng cÇn ph¶i bµn c·i. §iÒu nµy dÉn ®Õn mét vÊn ®Ò lµ c¸c xu h−íng ph¸t triÓn ®Òu nh»m vµo IP, l−u l−îng lín nhÊt trªn m¹ng lâi hÇu hÕt lµ l−u l−îng IP, c¸c c«ng nghÖ líp d−íi ®Òu hç trî c¸c dÞch vô IP. Nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cÊp b¸ch cña thÞ tr−êng lµ m¹ng ph¶i cã tèc ®é cao h¬n, chi phÝ thÊp h¬n, mét lo¹t c¸c c«ng nghÖ míi ®−îc ®−a ra nghiªn cøu, trong ®ã næi bËt nhÊt lµ c«ng nghÖ MPLS. MPLS ra ®êi ®· kh¾c phôc ®−îc mét sè nh−îc ®iÓm cña c¸c c«ng nghÖ tr−íc ®ã nh− IPoA, IPoS… B»ng c¸ch kÕt hîp ®Æc tÝnh cña líp 2 – chuyÓn m¹ch vµ líp 3 - ®Þnh tuyÕn thµnh mét thùc thÓ ®¬n, MPLS ®· ra c¸c lîi thÕ cho c«ng nghÖ m¹ng.

▪ T¨ng c−êng kh¶ n¨ng m¹ng b»ng kü thuËt chuyÓn m¹ch.

▪ CÊp dÞch vô CoS (Class of Service) vµ chÊt l−îng dÞch vô QoS (Quality of Service) dùa trªn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô.

▪ Kh«ng cÇn tíi d¹ng thøc IPoA vµ nã kÕt hîp víi mµo ®Çu qu¶n lý.

▪ T¨ng c−êng ®iÒu khiÓn l−u l−îng vµ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña m¹ng.

Mét c¸ch ®¬n gi¶n h¬n, MPLS cung cÊp kh¶ n¨ng hç trî bÊt kú lo¹i l−u l−îng nµo trªn m¹ng réng IP mµ kh«ng ph¶i phô thuéc vµo thiÕt kÕ nh»m h¹n chÕ c¸c giao thøc ®Þnh tuyÕn, c¸c líp truyÒn t¶i vµ kÕ ho¹ch ®¸nh sè kh¸c nhau.

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

77

Cã hai ®iÓm c¬ b¶n ®Ó MPLS cã kh¶ n¨ng v−ît qua ®−îc c¸c m¹ng IP ®−îc ®Þnh tuyÕn rÊt lín. Thø nhÊt, MPLS t¹o ra ®−îc kh¶ n¨ng chuyÓn l−u l−îng qua c¸c ®Þnh tuyÕn IP mµ tr−íc ®©y gÆp khã kh¨n t¹i mçi phÇn mµo ®Çu cña IP tr−íc khi chuyÓn sang chÆng kh¸c. §iÒu nµy ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch ¸p dông nh·n líp 2 vµo khung IP vµ nã ®−a vµo r×a cña MPLS – phÇn m¹ng nhËn d¹ng. Nh·n nµy t−¬ng øng víi viÖc thiÕt lËp mét tuyÕn ®−êng qua m¹ng.

Thø hai, t¹i thêi ®iÓm nh·n ®−îc ®−a vµo, c¸c tham sè kü thuËt vÒ l−u l−îng ®−îc x¸c ®Þnh tr−íc cã thÓ ®−îc lËp tr×nh ®−a vµo phÇn cøng tr−íc nh»m ®¶m b¶o c¸c møc cña b¨ng th«ng l−u l−îng, ®iÒu khiÓn t¾c nghÏn…

IV.2.3.1. Thµnh phÇn c¬ b¶n cña MPLS

Thµnh phÇn quan träng c¬ b¶n cña m¹ng MPLS lµ thiÕt bÞ ®Þnh tuyÕn chuyÓn m¹ch nh∙n LSR (Label Switch Router). ThiÕt bÞ nµy thùc hiÖn chøc n¨ng chuyÓn tiÕp gãi th«ng tin trong ph¹m vi m¹ng MPLS b»ng thñ tôc ph©n phèi nh·n.

C¨n cø vµo vÞ trÝ vµ chøc n¨ng cña LSR cã thÓ ph©n thµnh c¸c lo¹i chÝnh sau ®©y:

LSR biªn: n»m ë biªn cña m¹ng MPLS. LSR nµy tiÕp nhËn hay göi ®i c¸c gãi th«ng tin tõ hay ®Õn m¹ng kh¸c (IP, Frame Relay,...). LSR biªn g¸n hay laäi bá nh·n cho c¸c gãi th«ng tin ®Õn hoÆc ®i khái m¹ng MPLS. C¸c LSR nµy cã thÓ lµ Ingress Router (router lèi vµo) hay egress router (router lèi ra).

ATM-LSR: lµ c¸c tæng ®µi ATM cã thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng nh− LSR. C¸c ATM-LSR thùc hiÖn chøc n¨ng ®Þnh tuyÕn gãi IP vµ g¸n nh·n trong m¶ng ®iÒu khiÓn vµ chuyÓn tiÕp sè liÖu trªn c¬ chÕ chuyÓn m¹ch tÕ bµo ATM trong m¶ng sè liÖu. Nh− vËy c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch ATM truyÒn thèng cã thÓ n©ng cÊp phÇn mÒm ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng cña LSR.

B¶ngIII-1 sau ®©y m« t¶ c¸c lo¹i LSR vµ chøc n¨ng cña chóng

B¶ng III - 1: C¸c lo¹i LSR trong m¹ng MPLS

Lo¹i LSR Chøc n¨ng thùc hiÖn

LSR ChuyÓn tiÕp gãi cã nh·n

LSR biªn NhËn gãi IP, kiÓm tra l¹i líp 3 vµ ®Æt vµo ng¨n xÕp nh·n tr−íc khi göi gãi vµo m¹ng LSR

NhËn gãi tin cã nh·n, lo¹i bá nh·n, kiÓm tra l¹i líp 3 vµ chuyÓn tiÕp gãi IP ®Õn nót tiÕp theo.

ATM-LSR Sö dông giao thøc MPLS trong m¶ng ®iÒu khiÓn ®Ó thiÕt lËp kªnh ¶o ATM. ChuyÓn tiÕp tÕ bµo ®Õn nót ATM-LSR tiÕp theo

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

78

ATM-LSR biªn NhËn gãi cã nh·n hoÆc kh«ng nh·n, ph©n vµo c¸c tÕ bµo ATM vµ göi c¸c tÕ bµo ®Õn nót ATM-LSR tiÕp theo.

NHËn c¸c tÕ bµo ATM tõ ATM-LSR cËn kÒ, t¸i t¹o c¸c gãi tõ c¸c tÕ bµo ATM vµ chuyÓn tiÕp gãi cã nh·n hoÆc kh«ng nh·n.

IV.2.3.2. Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña MPLS

Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña MPLS lµ thay ®æi c¸c thiÕt bÞ líp 2 trong m¹ng nh− c¸c thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch ATM thµnh c¸c LSR (Label Switching Router – Bé ®Þnh tuyÕn chuyÓn m¹ch nh·n). LSR cã thÓ ®−îc xem nh− mét sè kÕt hîp gi÷a hÖ thèng chuyÓn m¹ch ATM víi c¸c bé ®Þnh tuyÕn truyÒn thèng, gåm ®¬n vÞ ®iÒu khiÓn vµ khèi chuyÓn m¹ch.

+ = or

Router ATM switchingsystem

MPLSrouter

ATM MPLSrouter

§iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a m¹ng MPLS vµ IP vµ LSR ®−îc sö dông trong miÒn MPLS. C¸c giao thøc MPLS ®−îc sö dông ®Ó liªn kÕt gi÷a c¸c LSR. C¸c bé ®Þnh tuyÕn biªn ®−îc thiÕt kÕ thÝch øng víi c«ng nghÖ IP t¹i biªn cña vïng MPLS.

H×nh IV.12. Bé ®Þnh tuyÕn MPLS

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

79

2

3

1

4

Hình IV.14. Nguyên tắc hoạt động MPLS

C¸c thñ tôc lµm viÖc chuyÓn m¹ch nh·n cã thÓ ®−îc tr×nh bµy mét c¸ch ng¾n gän qua 4 b−íc sau:

1. LDP (Giao thøc ph©n phèi nh·n) cïng víi c¸c giao thøc ®Þnh tuyÕn truyÒn thèng (OSPF .v.v…) thiÕt lËp b¶ng ®Þnh tuyÕn vµ b¶ng s¾p xÕp nh·n trong LSR.

MPLS edge router

MPLS switching system (MPLS router or ATM switching system)

LDP

Hình IV.13. Bộ định tuyến biên MPLS

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

80

2. C¸c bé ®Þnh tuyÕn biªn nhËn ®−îc gãi tin, thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng líp 3 vµ d¸n nh·n gãi tin.

3. Sau ®ã trong m¹ng LSR, LSR kh«ng ®iÒu khiÓn c¸c thñ tôc líp 3 mµ chØ göi c¸c gãi tin qua c¸c khèi chuyÓn m¹ch phï hîp víi c¸c nh·n trªn gãi tin.

4. TiÕp tôc truyÒn sau khi lo¹i bá c¸c nh·n trªn gãi tin t¹i bé ®Þnh tuyÕn lèi ra cña MPLS.

IV.2.3.3. Môc tiªu cña MPLS

Môc tiªu chñ yÕu cña MPLS lµ:

▪ Hç trî liªn kÕt ®iÓm - ®iÓm

▪ Thùc hiÖn ph©n cÊp ®Þnh tuyÕn, hîp nhÊt VC vµ t¨ng c−êng kh¶ n¨ng më réng

▪ Hç trî ®ång thêi nhiÒu giao thøc líp m¹ng vµ giao thøc líp liªn kÕt ®ång thêi

▪ ThiÕt lËp tiªu chuÈn viÔn th«ng IpoA

▪ Cung cÊp kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn l−u l−îng vµ QoS

▪ Hç trî truy nhËp m¸y chñ

Sau khi xuÊt hiÖn, MPLS ®· thÓ hiÖn ®−îc nh÷ng −u ®iÓm cña m×nh nh−:

▪ TÝch hîp c¸c chøc n¨ng ®Þnh tuyÕn, ®¸nh ®Þa chØ, ®iÒu khiÓn, v.v.. ®Ó tr¸nh møc ®é phøc t¹p cña NHRP, MPOA vµ c¸c c«ng nghÖ kh¸c trong IPOA truyÒn thèng.

▪ Cã thÓ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®é phøc t¹p vµ n©ng cao kh¶ n¨ng më réng ®¸ng kÓ.

▪ TØ lÖ gi÷a chÊt l−îng vµ gi¸ thµnh cao.

▪ N©ng cao chÊt l−îng m¹ng, thùc hiÖn ®−îc c¸c chøc n¨ng ®Þnh tuyÕn mµ c«ng nghÖ tr−íc kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc nh− ®Þnh tuyÕn hiÖn, ®iÒu khiÓn lÆp…Khi ®Þnh tuyÕn thay ®æi dÉn ®Õn kho¸ mét ®−êng nµo ®ã, MPLS cã thÓ dÔ dµng chuyÓn m¹ch luång d÷ liÖu sang mét ®−êng míi. §iÒu nµy kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc trong IPOA truyÒn thèng.

▪ TÝch hîp ®−îc IP vµ ATM cho phÐp tËn dông ®−îc toµn bé c¸c thiÕt bÞ hiÖn cã trªn m¹ng

▪ T¸ch biÖt ®¬n vÞ ®iÒu khiÓn víi ®¬n vÞ chuyÓn m¹ch, cho phÐp MPLS hç trî ®ång thêi MPLS vµ B – ISDN. §Ó thªm chøc n¨ng míi cho m¹ng, MPLS chØ cÇn thay ®æi phÇn mÒm ®iÒu khiÓn.

Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng −u ®iÓm, MPLS cßn cÇn kh¾c phôc mét sè nh−îc ®iÓm nh−:

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

81

▪ Cã thÓ gÆp v−íng m¾c trong kÕt nèi khi ®ång thêi thùc hiÖn nhiÒu giao thøc mét lóc.

▪ Khã thùc hiÖn hç trî QoS xuyªn suèt tr−íc khi thiÕt bÞ ®Çu cuèi ng−êi sö dông thÝch hîp xuÊt hiÖn trªn thÞ tr−êng.

▪ ViÖc hîp nhÊt c¸c kªnh ¶o ®ang cßn tiÕp tôc nghiªn cøu. Gi¶i quyÕt viÖc chÌn tÕ bµo sÏ chiÕm nhiÒu tµi nguyªn bé ®Öm h¬n. §iÒu nµy ch¾c ch¾n sÏ dÉn ®Õn ph¶i ®Çu t− vµo c«ng viÖc n©ng cÊp phÇn cøng cho c¸c thiÕt bÞ ATM hiÖn t¹i.

IV.3. C¸c c«ng nghÖ ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

IV.3.1. C¸c c«ng nghÖ ¸p dông cho líp m¹ng chuyÓn t¶i

Líp m¹ng chuyÓn t¶i trong cÊu tróc m¹ng míi bao gåm c¶ truyÒn dÉn vµ chuyÓn m¹ch. Theo tµi liÖu tõ c¸c h·ng cung cÊp thiÕt bÞ vµ th«ng tin vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn m¹ng viÔn th«ng ë mét sè quèc gia th× c«ng nghÖ ¸p dông cho líp chuyÓn t¶i trong m¹ng NGN lµ :

- C«ng nghÖ truyÒn dÉn quang SDH, WDM

- ChuyÓn m¹ch ATM/IP

IV.3.2. C¸c c«ng nghÖ ¸p dông cho m¹ng truy nhËp

♦ H÷u tuyÕn (wire) :

• C¸p ®ång, xDSL

• C¸p quang

♦ V« tuyÕn (Wireless) :

• Th«ng tin di ®éng: c«ng nghÖ GSM hoÆc CDMA, truy nhËp vo tuyÕn cè ®Þnh, vÖ tinh

M¹ng th«ng tin vÖ tinh thÕ hÖ sau : cã kh¶ n¨ng hç trî vµ triÓn khai c¸c dÞch vô ATM/IP. Theo tiªu chuÈn TR 34.1 do CIS (Communication and Interoperability Section of TIA’s Satellite Communication Division) ®Ò xuÊt th× c¸c cÊu tróc m¹ng ®−îc hç trî bëi m¹ng th«ng tin vÖ tinh ®−îc ph©n lo¹i nh− sau :

- SATATM 1.1 : hç trî cÊu tróc m¹ng ATM cè ®Þnh.

Trong cÊu tróc m¹ng ATM cè ®Þnh, c¸c vÖ tinh ®−îc sö dông chñ yÕu trong hai chøc n¨ng sau : truy nhËp m¹ng tèc ®é cao tõ c¸c ®Çu cuèi ng−êi sö dông vµ kÕt nèi tèc ®é cao víi c¸c m¹ng ATM xa.

- SATATM 1.2 : hç trî cÊu tróc m¹ng ATM ®Çu cuèi di ®éng.

M¹ng vÖ tinh thuéc lo¹i nµy hç trî kh¶ n−ang chuyÓn vïng kh«ng r¬i cuéc.

- SATATM 1.3 : hç trî cÊu tróc m¹ng ATM di ®éng.

Ch−¬ng IV: C¸c c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch ¸p dông cho m¹ng thÕ hÖ míi

82

Trong cÊu tróc nµy, m¹ng vÖ tinh cung cÊp kÕt nèi tèc ®é cao gi÷a m¹ng di ®éng vµ m¹ng cè ®Þnh hoÆc gi÷a hai m¹ng di ®éng.

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

83

Ch−¬ng V

m¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

V.1. T¹i sao ph¶i cã c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

ThÞ tr−êng viÔn th«ng ®ang ph¸t triÓn mét c¸ch nhanh chãng. Tr−íc ®©y, c¸p ®ång vµ c¸p quang chñ yÕu vÉn dïng ®Ó truyÒn dÉn th«ng tin tho¹i th× nay ®· sö dông cho c¶ d÷ liÖu vµ h×nh ¶nh (Video). ChuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng ®ang dÇn dÇn nh−êng chç cho chuyÓn m¹ch gãi hiÖu qu¶ h¬n vµ mÒm dÎo h¬n. §©y lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu cña sù bïng næ m¹ng IP. Hµng lo¹t c¸c c«ng ty míi tham gia vµo lÜnh vùc viÔn th«ng víi t− c¸ch lµ nhµ cung cÊp dÞch vô vµ c¶ c«ng ty ®ang ho¹t ®éng, ph¶i thay ®æi ph−¬ng thøc kinh doanh cña hä. TÊt c¶ ®Òu t×m kiÕm gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l−îng dÞch vô vµ gi¶m gi¸ thµnh.

M¹ng PSTN ngµy nay nãi chung ®¸p øng ®−îc rÊt tèt nhu cÇu dÞch vô tho¹i cña kh¸ch hµng. Tuy nhiªn trong lÜnh vùc cung cÊp dÞch vô tho¹i cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò ch−a ®−îc gi¶i quyÕt mét c¸ch thùc sù tho¶ ®¸ng, ch−a nãi ®Õn dÞch vô míi nh− truyÒn sè liÖu, h×nh ¶nh.

Trong m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh ngµy nay, chØ cã c¸c kh¸ch hµng cì võa vµ lín ®−îc h−ëng lîi tõ sù c¹nh tranh trong lÜnh vùc cung cÊp dÞch vô viÔn th«ng, hä cã thÓ thuª mét sè luång E1 ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña m×nh. C¸c kh¸ch hµng doanh nghiÖp nhá – cì 16 line trë xuèng, ®−îc h−ëng rÊt Ýt −u ®·i. Trong khi ®ã khu vùc c¸c kh¸ch hµng nhá mang l¹i lîi nhuËn kh¸ lín cho c¸c nhµ khai th¸c dÞch vô. C¸c nhµ khai th¸c vÉn thu ®−îc rÊt nhiÒu tõ c¸c cuéc gäi néi h¹t thêi gian ng¾n, tõ c¸c cuéc gäi ®−êng dµi vµ tõ c¸c dÞch vô tuú chän kh¸c nh− Voicemail. HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c dÞch vô tho¹i néi h¹t ®Òu ®−îc cung cÊp th«ng qua c¸c tæng ®µi néi h¹t theo c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch kªnh. ChÝnh ®iÒu nµy lµ c¶n trë ®èi víi sù ph¸t triÓn cña dÞch vô, do ba nguyªn nh©n chÝnh sau:

• Gi¸ thµnh chuyÓn m¹ch cña tæng ®µi néi h¹t

ThÞ tr−êng thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch néi h¹t do mét sè nhµ s¶n xuÊt lín kiÓm so¸t vµ hä thu lîi nhuËn lín tõ ®iÒu nµy. C¸c tæng ®µi néi h¹t cña c¸c nhµ s¶n xuÊt nµy ®−îc thiÕt kÕ ®Ó phôc vô mét sè l−îng rÊt lín thuª bao. Kh¶ n¨ng më réng cña c¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch nµy lµ rÊt lín, nh−ng chóng l¹i hoµn toµn kh«ng thÝch hîp ®Ó triÓn khai phôc vô cho mét nhãm nhá thuª bao, bëi v× gi¸ thµnh thiÕt bÞ cao. Møc thÊp nhÊt cña mét tæng ®µi néi h¹t th−êng ë kho¶ng vµi triÖu USD, mét con sè cã thÓ lµm n¶n lßng c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô, buéc hä chØ d¸m tham gia vµo c¸c thÞ tr−êng lín. V× thÕ, nÕu cã nh÷ng gi¶i ph¸p cho tæng ®µi néi h¹t mµ chØ ®ßi hái chi

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

84

phÝ thÊp h¬n so víi tæng ®µi chuyÓn m¹ch kªnh th× tÝnh c¹nh tranh trong thÞ tr−êng nµy sÏ ®−îc kÝch thÝch, ng−êi ®−îc h−ëng lîi tÊt nhiªn sÏ lµ kh¸ch hµng víi nhiÒu sù lùa chän h¬n vµ gi¸ c−íc thÊp h¬n.

• Kh«ng cã sù ph©n biÖt dÞch vô

C¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch kªnh néi h¹t cung cÊp cïng mét tËp tÝnh n¨ng cho c¸c dÞch vô tuú chän, nh− ®îi cuéc gäi ®Õn, chuyÓn cuéc gäi, x¸c ®Þnh sè chñ gäi, h¹n chÕ cuéc gäi…PhÇn lín c¸c dÞch vô nµy ®· tån t¹i tõ nhiÒu n¨m, c¸c dÞch vô hoµn toµn míi t−¬ng ®èi hiÕm. Mét phÇn do sÏ rÊt tèn kÐm khi ph¸t triÓn vµ thö nghiÖm c¸c dÞch vô míi, mét phÇn còng v× tËp c¸c dÞch vô hiÖn cã ®· bao hµm hÇu hÕt c¸c kh¶ n¨ng mµ mét kh¸ch hµng cã thÓ nghÜ ra vµ thùc hiÖn trªn c¸c nót bÊm ®iÖn tho¹i cña m×nh. Trong tr−êng hîp ®ã, c¸ch duy nhÊt ®Ó c¸c nhµ khai th¸c tiÕn hµnh c¹nh tranh, thu hót kh¸ch hµng lµ gi¶m gi¸ c−íc.

Tuy nhiªn, chØ t¹o sù chªnh lÖch vÒ mÆt gi¸ c¶ thùc tÕ kh«ng ph¶i lµ mét chiÕn l−îc kinh doanh dµi h¹n tèt trong lÜnh vùc viÔn th«ng. V× thÕ, nÕu cã nh÷ng gi¶i ph¸p chuyÓn m¹ch néi h¹t cho phÐp t¹o ra c¸c dÞch vô thËt sù míi vµ hÊp dÉn th× c¸c nhµ khai th¸c sÏ cã c¬ héi t¹o sù kh¸c biÖt vÒ mÆt dÞch vô chø kh«ng chØ vÒ gi¸ c−íc. §ã thùc sù míi lµ mét t−¬ng lai t−¬i s¸ng, tèt ®Ñp cho c¸c nhµ khai th¸c dÞch vô viÔn th«ng.

• Nh÷ng giíi h¹n trong ph¸t triÓn m¹ng

C¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch néi h¹t ®Òu sö dông kü thuËt chuyÓn m¹ch kªnh. Trong c¬ cÊu chuyÓn m¹ch, th«ng tin tho¹i tån t¹i d−íi d¹ng c¸c dßng sè 64Kbps, t¹i c¸c cæng vµo, ra cña hÖ thèngchuyÓn m¹ch, c¸c dßng sè 64Kbps nµy ®−îc ghÐp/t¸ch kªnh theo thêi gian vµ c¸c luång sè tèc ®é cao. Qu¸ tr×nh ®Þnh tuyÕn vµ ®iÒu khiÓn cuéc gäi liªn hÖ chÆt chÏ víi c¬ cÊu chuyÓn m¹ch.

Nh− ®· nãi ë trªn, nh÷ng lîi Ých vÒ mÆt kinh tÕ cña tho¹i gãi ®ang thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¶ m¹ng truy nhËp vµ m¹ng ®−êng trôc tõ chuyÓn m¹ch kªnh sang gãi. Vµ bëi v× tho¹i gãi ®ang dÇn ®−îc chÊp nhËn réng r·i trong c¶ m¹ng truy nhËp vµ m¹ng ®−êng trôc, c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch kªnh néi h¹t truyÒn thèng ®ãng vai trß cÇu nèi cña c¶ hai m¹ng gãi nµy. ViÖc chuyÓn ®æi kªnh sang gãi ph¶i ®−îc thùc hiÖn t¹i c¶ hai ®Çu vµo ra cña chuyÓn m¹ch kªnh, lµm ph¸t sinh nh÷ng thao t¸c phô kh«ng mong muèn vµ t¨ng thªm trÔ truyÒn dÉn cho th«ng tin, ®Æc biÖt ¶nh h−ëng tíi nh÷ng th«ng tin nh¹y c¶m víi trÔ ®−êng truyÒn nh− tÝn hiÖu tho¹i.

NÕu tån t¹i mét gi¶i ph¸p mµ trong ®ã c¸c tæng ®µi néi h¹t cã thÓ cung cÊp dÞch vô tho¹i vµ c¸c dÞch vô tuú chän kh¸c ngay trªn thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch gãi, th× sÏ kh«ng ph¶i thùc hiÖn c¸c chuyÓn ®æi kh«ng cÇn thiÕt n÷a. §iÒu nµy mang l¹i lîi Ých kÐp lµ lµm gi¶m chi phÝ vµ t¨ng chÊt l−îng dÞch vô (gi¶m trÔ ®−êng truyÒn), vµ ®ã còng lµ mét b−íc quan träng tiÕn gÇn tíi c¸i ®Ých cuèi cïng – m¹ng NGN.

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

85

V.2. cÊu tróc m¹ng ngn vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

V.2.1. KiÕn tróc m¹ng NGN

M¹ng gãi

M¹ng Mobile

M¹ng PSTN, N-ISDN

M¹ng B-ISDN

M¹ng thuª bao PSTN, xDSL

M¹ng FR

M¹ng ®iÒu khiÓn (IP/ATM)

M¹ng IP

M¹ng IP

M¹ng c«ng ty

M¹ng lâi (SDH/IP/ATM,

c¸p quang)

MGC

MGC MG

MS

FRS

MGC

MGC

LS TMG MG MG MG RMGMG

AMGAMG

MGC

PBX

Router

DSLA

H×nh V.1. KiÕn tróc m¹ng thÕ hÖ míi_NGN

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

86

Chó thÝch:

MGC Media Gateway Controller FR Frame Relay

MMG Mobile Gateway Controller FRS Frame Relay Switch

MG Media Gateway MS Mobile Switch System

RMG Residential Gateway Controller

LS Local System

TMG Trunk Gateway Controller DSLAM Digital Subscriber Line Access Multiplex

AMG Access Gateway Controller IP Internet Protocol

H×nh V.1 minh häa cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi NGN. Tr−íc hÕt m¹ng thÕ hÖ míi NGN ®−îc chia thµnh hai phÇn m¹ng: m¹ng truyÒn dÉn gãi tèc ®é cao vµ m¹ng ®iÒu khiÓn t−¬ng thÝch víi kiÕn tróc hÖ thèng më. Trong ®ã, m¹ng truyÒn dÉn gãi tèc ®é cao cã cÊu tróc ph©n cÊp bao gåm hai thµnh phÇn c¬ b¶n lµ m¹ng lâi vµ m¹ng gãi.

M¹ng lâi ®−îc cÊu thµnh tõ m¹ng c¸p quang tèc ®é cao sö dông c¸c c«ng nghÖ truyÒn dÉn SONET/SDH, WDM, ATM vµ c¸c tæng ®µi cæng MG dung l−îng lín. M¹ng gãi bao gåm c¸c MG nh− AMG, MMG, RMG, TMG vµ c¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch nh¸nh. C¸c m¹ng B – ISDN, N – ISDN, PSTN, m¹ng IP, m¹ng PBX,.. ®−îc kÕt nèi tíi m¹ng gãi th«ng qua c¸c cæng truyÒn th«ng t−¬ng øng.

Sù kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a PSTN vµ NGN lµ hai tÇng trªn cïng cña NGN, tÇng øng dông vµ tÇng ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ, ®· ®−îc t¸ch thµnh c¸c m«i tr−êng tÝnh to¸n më, vÝ dô nh− m«i tr−êng JAVA 2. Nã cho phÐp m¹ng NGN thùc hiÖn ®a dÞch vô (Multiservice), NGN kh«ng chØ phôc vô th«ng tin tho¹i hay sè liÖu mµ NGN lµ mét m¹ng thèng nhÊt mang l¹i nh÷ng øng dông chÊt l−îng cao, dÞch vô phong phó, ®a d¹ng. ViÖc triÓn khai c¸c dÞch vô ®−îc thùc hiÖn ®a d¹ng vµ nhanh chãng, ®¸p øng sù héi tô gi÷a tho¹i vµ sè liÖu, gi÷a cè ®Þnh vµ di ®éng. Nã t¹o ra c¬ héi kh«ng chØ lµm t¨ng lîi nhuËn mµ cßn gi¶m ®−îc chi phÝ ®Çu t− vµ khai th¸c. §iÒu quan träng lµ c¸c líp nµy cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c øng dông sè liÖu vµ c¸c dÞch vô míi tíi tËn n¬i lµm viÖc cña ng−êi sö dông, n¬i ®Æt c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tho¹i, thiÕt bÞ cÇm tay vµ c¸c hÖ thèng m¸y tÝnh.

Sù h×nh thµnh m¹ng thÕ hÖ míi NGN kÐo theo sù ra ®êi cña c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch míi. HÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm ra ®êi thay thÕ hÖ thèng chuyÓn m¹ch kªnh cßn nhiÒu nh−îc ®iÓm. HÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm chÝnh lµ gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn m¹ng thÕ hÖ sau NGN.

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

87

V.2.2. Kh¸i niÖm chuyÓn m¹ch mÒm

Míi ®−îc nh¾c tíi nhiÒu tõ n¨m 1999, Softswitch lµ mét kh¸i niÖm mang tÝnh th−¬ng m¹i nhiÒu h¬n, nh÷ng tranh luËn nh»m ®¹t tíi mét ®Þnh nghÜa th«ng nhÊt, chÝnh x¸c vÒ Softswitch vÉn ch−a kÕt thóc. Chóng ta xem xÐt ®Þnh nghÜa vÒ Softswitch cña mét sè nhµ ph¸t triÓn kh¸c nhau.

Theo Nortel, Softswitch lµ mét thµnh tè quan träg nhÊt cña m¹ng thÕ hÖ míi NGN. Hä ®Þnh nghÜa: Softswitch (chuyÓn m¹ch mÒm) lµ mét phÇn mÒm theo m« h×nh më cã thÓ thùc hiÖn ®−îc nh÷ng chøc n¨ng th«ng tin ph©n t¸n trªn mét m«i tr−êng m¸y tÝnh më vµ cã nh÷ng tÝnh n¨ng cña m¹ng chuyÓn m¹ch tho¹i TDM truyÒn thèng. ChuyÓn m¹ch mÒm cã thÓ tÝch hîp th«ng tin tho¹i, sè liÖu vµ Video, nã cã thÓ phiªn dÞch giao thøc gi÷a c¸c m¹ng kh¸c nhau, vÝ dô nh− gi÷a m¹ng tuyÕn vµ m¹ng c¸p. ChuyÓn m¹ch mÒm còng cho phÐp triÓn khai c¸c dÞch vô VoIP mang l¹i lîi nhuËn. Mét chuyÓn m¹ch mÒm kÕt hîp tÝnh n¨ng cña c¸c chuyÓn m¹ch tho¹i líp 4 vµ líp 5 víi c¸c cæng VoIP, trong khi vÉn ho¹t ®éng trªn m«i tr−êng m¸y tÝnh më chuÈn.

Theo CopperCom, Softswitch lµ tªn gäi dïng cho mét ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn míi trong chuyÓn m¹ch tho¹i cã thÓ gióp gi¶i quyÕt ®−îc c¸c thiÕu sãt cña c¸c chuyÓn m¹ch trong tæng ®µi néi h¹t truyÒn thèng. C«ng nghÖ Softswitch cã thÓ lµm gi¶m gi¸ thµnh cña c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch néi h¹t, cho phÐp t¹o ra sù kh¸c biÖt vÒ dÞch vô gi÷a c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô vµ ®¬n gi¶n ho¸ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ m¹ng truyÒn thèng sang m¹ng hç trî tho¹i gãi tõ ®Çu cuèi ®Õn ®Çu cuèi (end – to – end) trong t−¬ng lai.

Cßn theo Alcatel, Softswitch lµ ý t−ëng vÒ viÖc t¸ch phÇn cøng m¹ng ra khái phÇn mÒm m¹ng. Trong m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng, phÇn cøng vµ phÇn mÒm kh«ng ®éc lËp nhau. M¹ng chuyÓn m¹ch kªnh dùa trªn nh÷ng thiÕt bÞ chñ yÕu víi môc ®Ých phôc vô th«ng tin tho¹i. Nh÷ng m¹ng dùa trªn chuyÓn m¹ch gãi hiÖu qu¶ h¬n th× sö dông giao thøc Internet (IP) ®Ó ®Þnh tuyÕn th«ng tin tho¹i vµ sè liÖu qua c¸c cong ®−êng kh¸c nhau vµ qua c¸c thiÕt bÞ chia sÎ.

Cã thÓ nãi r»ng, mçi nhµ ph¸t triÓn nh×n Softswitch d−íi nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau. C¸c nhµ cung cÊp nhá th−êng chØ nh¾c tíi vai trß Softswitch trong viÖc thay thÕ tæng ®µi néi h¹t truyÒn thèng. C¸c nhµ cung cÊp lín h¬n (nh− Nortel, Alcatel, Cisco…) ®· ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p Softswitch hoµn chØnh cho tÊt c¶ tæng ®µi néi h¹t (Local exchange) vµ tæng ®µi chuyÓn tiÕp (Tandem/Transit). Chóng ta sÏ lÇn l−ît ph©n tÝch vai trß cña Softswitch trong c¶ hai lÜnh vùc øng dông nµy.

Tr−íc hÕt ta xÐt tíi Softswitch trong vai trß thay thÕ tæng ®µi néi h¹t. Cho tíi nay, phÇn phøc t¹p nhÊt cña mét tæng ®µi néi h¹t chÝnh lµ phÇn mÒm ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh xö lý cuéc goÞ. PhÇn mÒm nµy ph¶i ®−a ra c¸c quyÕt ®inh vÒ ®Þnh tuyÕn vµ thùc thi c¸c chøc n¨ng xö lý cuéc gäi cho hµng tr¨m lo¹i dÞch vô kh¸c nhau.

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

88

HiÖn nay, c¸c tæng ®µi ch¹y c¸c phÇn mÒm ®iÒu khiÓn nµy trªn c¸c bé xö lý ®−îc thiÕt kÕ cã quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c phÇn cøng chuyÓn m¹ch vËt lý. Trong t−¬ng lai chóng ta muèn triÓn khai ®iÖn tho¹i néi h¹t trªn nÒn m¹ng thuÇn tuý chuyÓn m¹ch gãi, mÆc dï qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi ®ßi hái chóng ta ph¶i lµm viÖc víi mét m¹ng xö lý c¶ th«ng tin tho¹i kªnh vµ gãi trong nhiÒu n¨m tíi. Tuy nhiªn, viÖc c¸c tæng ®µi néi h¹t kh«ng thÓ lµm viÖc trùc tiÕp víi th«ng tin d¹ng gãi lµ trë ng¹i chÝnh trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi.

Chóng ta cã thÓ ®Æt ra mét gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy, ®ã lµ c¸c thiÕt bÞ mµ cã thÓ chuyÓn m¹ch ®−îc c¶ th«ng tin d¹ng kªnh vµ d¹ng gãi, cïng víi nh÷ng phÇn mÒm cÇn thiÕt ®Ó xö lý cuéc gäi ®−îc cµi ®Æt trong nã. Trong khi ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn nµy cã thÓ gióp ta gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong thêi kú chuyÓn ®æi, nã vÉn kh«ng gióp ®−îc ta gi¶m gi¸ thµnh còng nh− kh«ng mang l¹i kh¶ n¨ng t¹o sù kh¸c biÖt vÒ dÞch vô.

C¸c nhµ nghiªn cøu viÔn th«ng cho r»ng c¸ch tèt nhÊt lµ t¸ch chøc n¨ng xö lý cuéc gäi ra khái thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch vËt lý vµ kÕt nèi hai thµnh phÇn nµy víi nhau th«ng qua mét giao thøc chuÈn. Trong thuËt ng÷ cña Softswitch, chøc n¨ng chuyÓn m¹ch ë phÇn vËt lý do Media Gateway (MG) ®¶m nhiÖm, cßn phÇn ®iÒu khiÓn cuéc gäi thuéc vÒ Media Gateway Controller (MGC). Dùa trªn c¸c lý do chÝnh sau mµ c¸c nhµ nghiªn cøu viÔn th«ng kh¼ng ®Þnh viÖc bãc t¸ch chøc n¨ng nh− trªn lµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt.

• ViÖc t¸ch chøc n¨ng ®iÒu khiÓn vµ chuyÓn m¹ch, t¹o c¬ héi cho mét sè c«ng ty nhá vµ linh ho¹t vèn chØ tËp trung vµo c¸c phÇn mÒm xö lý cuéc gäi hoÆc vµo phÇn mÒm chuyÓn m¹ch gãi cã thÓ g©y ®−îc ¶nh h−ëng trong ngµnh c«ng nghiÖp viÔn th«ng gièng nh− c¸c nhµ cung cÊp lín tõ tr−íc tíi nay vÉn kiÓm so¸t thÞ tr−êng.

• Nã còng cho phÐp cã mét gi¶i ph¸p phÇn mÒm chung cho xö lý cuéc gäi cµi ®Æt trªn rÊt nhiÒu lo¹i m¹ng kh¸c nhau, bao gåm c¶ m¹ng chuyÓn m¹ch kªnh vµ m¹ng gãi sö dông c¸c khu«n d¹ng gãi vµ ph−¬ng thøc truyÒn dÉn kh¸c nhau.

• Lµ ®«ng lùc cho c¸c hÖ ®iÒu hµnh, c¸c m«i tr−êng m¸y tÝnh chuÈn, tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ trong viÖc ph¸t triÓn vµ øng dông c¸c phÇn mÒm xö lý cuéc gäi.

• Ngoµi ra, viÖc t¸ch riªng chøc n¨ng cho phÐp c¸c phÇn mÒm th«ng minh cña c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô cã thÓ ®iÒu khiÓn tõ xa c¸c thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch ®Æt t¹i trô së cña kh¸ch hµng, mét yÕu tè quan träng trong viÖc khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña m¹ng trong t−¬ng lai.

Ngoµi øng dông trong tæng ®µi néi h¹t, Softswich cßn h−íng vµo c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch kªnh cÊp cao h¬n (Tandem/Transit). Gi¶i ph¸p chuyÓn m¹ch TDM hiÖn nay ®ang béc lé dÇn nh−îc ®iÓm tr−íc nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña c¸c dÞch vô míi, ®Æc biÖt lµ c¸c dÞch vô d÷ liÖu.

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

89

M« h×nh th−êng thÊy hiÖn nay lµ: mét m¹ng tæng ®µi TDM cÊp thÊp nhÊt (líp 5, tæng ®µi néi h¹t, MSC cña m¹ng di ®éng …) ®−îc nèi víi nhau b»ng mét m¹ng l−íi trung kÕ ®iÓm - ®iÓm kh¸ phøc t¹p vµ nèi tíi tæng ®µi chuyÓn tiÕp cÊp cao h¬n (líp 3,4). Khi mét cuéc gäi diÔn ra gi÷a hai tæng ®µi cÊp thÊp, th«ng tin sÏ ®i trªn trung kÕ nèi trùc tiÕp gi÷a hai tæng ®µi, nÕu ®−êng nèi trùc tiÕp ®· sö dông hÕt, cuéc gäi cã thÓ ®−îc ®Þnh tuyÕn th«ng qua tæng ®µi chuyÓn tiÕp. Mét sè cuéc gäi (vÝ dô nh− truy nhËp hép th− tho¹i hay quay sè b»ng giäng nãi…) l¹i ®−îc ®Þnh tuyÕn trùc tiÕp tíi tæng ®µi chuyÓn tiÕp ®Ó sö dông c¸c tµi nguyªn tËp trung phôc vô cho c¸c dÞch vô cao cÊp. KiÕn tróc nµy ®· ®−îc sö dông nhiÒu n¨m nay vµ còng ®· ®−îc c¶i tiÕn rÊt nhiÒu nh»m phôc vô c¸c øng dông tho¹i, tuy nhiªn vÉn cã mét sè giíi h¹n:

• Chi phÝ ®iÒu hµnh vµ b¶o d−ìng cao, mÊt thêi gian; viÖc ®Þnh l¹i cÊu h×nh vµ n©ng cÊp m¹ng l−íi ph¶i tiÕn hµnh liªn tôc nh»m ®Ó tr¸nh bÞ nghÏn m¹ng, h¬n n÷a lu«n ph¶i thiÕt lËp m¹ng lín h¬n nhu cÇu thùc tÕ cho c¸c tæng ®µi chuyÓn tiÕp. VÝ dô, khi mét tæng ®µi néi h¹t ®−îc thªm vµo m¹ng l−íi, ph¶i x©y dùng c¸c nhãm trung kÕ tõ tæng ®µi ®ã tíi tæng ®µi chuyÓn tiÕp vµ tíi mét sè tæng ®µi néi h¹t kh¸c.

• C¸c trung kÕ ®iÓm - ®iÓm ho¹t ®éng víi hiÖu suÊt kh«ng cao v× chóng ®−îc thiÕt kÕ ®Ó ho¹t ®éng ®−îc trong nh÷ng giê cao ®iÓm vµ nh÷ng giê cao ®iÓm nµy l¹i kh¸c nhau trong c¸c vïng cña m¹ng.

• NÕu cã nhiÒu tæng ®µi chuyÓn tiÕp trong m¹ng, mçi tæng ®µi ®ã l¹i nèi víi mét nhãm c¸c tæng ®µi néi h¹t, cuéc gäi cã thÓ ph¶i chuyÓn qua nhiÒu tæng®µi chuyÓn tiÕp ®Ó ®Õn ®−îc n¬i l−u gi÷ tµi nguyªn m¹ng (nh− trong tr−êng hîp dÞch vô hép th− tho¹i)

Cßn trong m¹ng NGN c¸c tæng ®µi TDM sÏ ®−îc thay thÕ b»ng c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch mÒm. KÕt nèi c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch mÒm lµ m¹ng chuyÓn m¹ch gãi ®a dÞch vô IP/ATM/SDH. PhÇn tiÕp cËn thuª bao cña m¹ng NGN lµ c¸c BAN (Broadband Access Node) vµ IAD (Integrated Access Device) hç trî c¸c lo¹i ®Çu cuèi nh− m¸y tÝnh, m¸y ®iÖn tho¹i IP, m¸y ®iÖn tho¹i th«ng th−êng. M¹ng NGN giao tiÕp víi c¸c m¹ng kh¸c nh− m¹ng PSTN vµ m¹ng di ®éng qua c¸c Media Gateway.

Tæng ®µi chuyÓn m¹ch mÒm thùc ra lµ m¸y chñ, hay hÖ thèng m¸y chñ, trong m¹ng IP. Trong m¹ng thÕ hÖ sau toµn IP tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn m¹ng nh− gateway, softswitch hay kÓ c¶ c¸c ®Çu cuèi nh− m¸y ®iÖn tho¹i IP, ®Òu lµ c¸c nót trong m¹ng IP. DÜ nhiªn nh÷ng ®Çu cuèi t−¬ng tù nh− m¸y ®iÖn tho¹i th«ng th−êng vÉn cã thÓ sö dông ®−îc th«ng qua c¸c gateway.

Nãi mét c¸ch ng¾n gän c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm lµ:

• C«ng nghÖ chuyÓn m¹ch c¸c cuéc gäi trªn nÒn c«ng nghÖ gãi (nh− VoIP…)

• PhÇn mÒm hÖ thèng ch¹y trªn c¸c m¸y chñ cã kiÕn tróc më

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

90

• Cã giao diÖn lËp tr×nh më

• Hç trî ®a dÞch vô tõ tho¹i/fax ®Õn th«ng ®iÖp.

V.2.3. KiÕn tróc tæng qu¸t hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm

H×nh vÏ V.2 m« t¶ m« h×nh hÖ thèng ph©n phèi theo kiÓu kh«ng tËp trung th«ng qua m¹ng x−¬ng sèng chuyÓn m¹ch gãi sö dông hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm. M«i tr−êng trong hÖ thèng chuyÓn m¹ch kªnh lµ gi÷a card line vµ trung kÕ th× trong chuyÓn m¹ch mÒm ®−îc thay thÕ b»ng m«i tr−êng hÖ thèng Gateway chuyÓn ®æi luång TDM sang c¸c gãi IP hoÆc ATM. ViÖc trao ®æi khe thêi gian hay ma trËn chuyÓn m¹ch trong chuyÓn m¹ch kªnh ®−îc thay thÕ bëi chÝnh m¹ng ®−êng trôc chuyÓn m¹ch gãi cã kh¶ n¨ng lµ viÖc cao. HÖ thèng ®iÒu khiÓn chuyÓn m¹ch c¸c khe thêi gian th«ng qua ma trËn chuyÓn m¹ch ®−îc thay thÕ bëi hÖ thèng chuyÓn m¹ch khe thêi gian th«ng qua ma trËn chuyÓn m¹ch ®−îc thay thÕ bëi hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm nh»m ®iÒu khiÓn viÖc chuyÓn m¹ch vµ ®Þnh h−íng c¸c gãi d÷ liÖu gi÷a c¸c Gateway th«ng qua m¹ng ®−êng trôc chuyÓn m¹ch gãi.

ChuyÓn m¹ch mÒm

M¹ng IP

HÖ thèng qu¶n lý

DÞch vô míi

HÖ thèng tÝnh c−íc

MG

MG

MG

MG

MG

MG

SCP

M¹ng SS7

Giao thøc ®iÒu khiÓn Gateway

Giao thøc ®iÒu khiÓn Gateway

H×nh V.2. KiÕn tróc hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm

1 2 3

4 5 67 8 9

* 8 #

1 2 3

4 5 67 8 9

* 8 #

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

91

Softswitch nh×n chung cung cÊp c¸c chøc n¨ng gièng nh− c¸c chøc n¨ng cña hÖ thèng chuyÓn m¹ch kªnh, nã chØ kh¸c lµ ®−îc thiÕt kÕ cho c¸c m¹ng chuyÓn m¹ch gãi vµ cã kh¶ n¨ng liªn kÕt víi m¹ng PSTN. C¸c tÝnh chÊt kh¸c biÖt cña mét hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm bao gåm:

• Lµ hÖ thèng cã kh¶ n¨ng lËp tr×nh ®Ó xö lý cuéc gäi vµ hç trî c¸c giao thøc cña m¹ng PSTN, ATM, vµ IP.

• Ho¹t ®éng trªn nÒn c¸c m¸y tÝnh vµ c¸c hÖ ®iÒu hµnh th−¬ng m¹i

• §iÒu khiÓn c¸c Gateway trung kÕ ngoµi (External Trunking Gateway), Gateway truy nhËp (Access Gateway) vµ c¸c Server truy nhËp tõ xa_ RAS (Remote Access Server) vÝ dô:

+ Softswitch cïng víi mét Trunking Gateway cã thÓ thay thÕ cho mét tæng ®µi Toll/Tandem (ChuyÓn m¹ch cÊp 4) víi c¸c dÞch vô VoIP, ©m thanh vµ ®iÖn tho¹i trªn ATM (VTOA) trªn m¹ng trôc.

+ Softswitch cïng víi mét Gateway truy nhËp sÏ cã thÓ t¹o thµnh mét m¹ng riªng ¶o (VPN), PBX víi dÞch vô VoIP trªn m¹ng trôc

+ Softswitch cïng víi RAS cung cÊp dÞch vô qu¶n lý qua Modem sö dông trung kÕ co – carrier.

+ Softswitch cïng víi Trunking Gateway vµ mét Server Local ®Æc biÖt cã thÓ thay thÕ cho mét tæng ®µi néi h¹t (Tæng ®µi chuyÓn m¹ch cÊp 5) víi c¸c dÞch vô VoIP, VTOP trªn m¹ng trôc.

• Nã t¸i sö dông c¸c dÞch vô IN th«ng qua giao diÖn danh b¹ më, mÒm dÎo. VÝ dô nã cung cÊp mét cÊu tróc khëi t¹o danh b¹ víi kh¶ n¨ng truy nhËp vµo c¸c hÖ thèng qu¶n lý d÷ liÖu quan hÖ (RDBMS), LDAP, TCAP.

• Cung cÊp c¸c giao diÖn lËp tr×nh øng dông më API cho c¸c nhµ ph¸t triÓn thø 3 third – party nh»m t¹o c¸c dÞch vô thÕ hÖ sau.

• Nã cã chøc n¨ng lËp tr×nh cho c¸c hÖ thèng Back office nh−:

+ LËp tr×nh ghi chi tiÕt c¸c sù kiÖn

+ Ghi chi tiÕt c¸c sù kiÖn cña c¸c cuéc gäi mµ nhµ cung cÊp dÞch vô quan t©m theo c¬ chÕ thu nhËp sù kiÖn.

• Cã hÖ thèng qu¶n lý tiªn tiÕn trªn c¬ së c¸c m¸y chñ (Policy – Server – Based) cho tÊt c¶ c¸c module phÇn mÒm.

+ Giao diÖn SNMP 2.0 ®−îc nh×n thÊy bëi tÊt c¶ c¸c module phÇn mÒm.

+ C¬ chÕ ng«n ng÷ ®Æc t¶, hÖ thèng ghi vµ chÝnh s¸ch kh¸ch hµng.

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

92

Víi chøc n¨ng chuyÓn m¹ch vµ ®iÒu khiÓn cuéc gäi, softswitch lµ thµnh phÇn chÝnh trong m¹ng thÕ hÖ míi. Tuy nhiªn, kh¸c víi tæng ®µi ®iÖn tö, l−u l−îng cuéc gäi trong chuyÓn m¹ch mÒm kh«ng ®i qua Softswitch, c¸c ®Çu cuèi trùc tiÕp trao ®æi d÷ liÖu víi nhau (trong cuéc gäi VoIP c¸c ®Çu cuèi thiÕt lËp kÕt nèi RTP trùc tiÕp).

§Ó hiÓu râ h¬n vai trß cña softswitch chóng ta xem xÐt qu¸ tr×nh thiÕt lËp cuéc gäi nh− trªn h×nh V.3.

VÝ dô, m¸y ®iÖn tho¹i SIP thùc hiÖn quay sè ®Õn m¸y ®iÖn tho¹i analog ®−îc kÕt nèi vµo Access gateway (Cæng truy nhËp). Softswitch, m¸y §T SIP vµ gateway trao ®æi víi nhau c¸c b¶n tin b¸o hiÖu cuéc gäi SIP. Sau khi thñ tôc b¸o hiÖu thùc hiÖn xong m¸y §T SIP vµ access gateway thiÕt lËp kÕt nèi RTP vµ trùc tiÕp trao ®æi c¸c gãi d÷ liÖu tho¹i, kh«ng cÇn ®Õn sù can thiÖp softswitch.

Nh− vËy, m¹ng chuyÓn m¹ch mÒm lµ m¹ng xö lý tËp trung vÒ mÆt logic nh÷ng tµi nguyªn ph©n t¸n. ChuyÓn m¹ch cuéc gäi trªn nÒn m¹ng chuyÓn m¹ch gãi t¹o ra nhiÒu −u thÕ v−ît tréi mµ chóng ta sÏ tiÕp tôc xem xÐt.

V.3. So s¸nh víi chuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng

Tæng ®µi chuyÓn m¹ch kªnh lµ mét thiÕt bÞ hÕt søc phøc t¹p, thùc hiÖn viÖc sè ho¸ tÝn hiÖu tho¹i cña thuª bao (nÕu lµ thuª bao Analog chø kh«ng ph¶i lµ ISDN) vµ thùc hiÖn chuyÓn m¹ch, ghÐp c¸c luång PCM tÝn hiÖu sè. Víi hÖ thèng chuyÓn m¹ch kªnh c¸c thuª bao ®−îc nèi trùc tiÕp ®Õn trung t©m chuyÓn m¹ch.

H×nh V.3. ThiÕt lËp cuéc gäi

M¹ng IP/MPLS

ChuyÓn m¹ch mÒm

Cæng truy nhËp

B¸o hiÖu

B¸o hiÖu

KÕt nèi RTP 1 2 3

4 5 67 8 9

* 8 #

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

93

Cßn trong c¸c hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm cã nhiÒu module t−¬ng t¸c víi nhau. Mét c¸ch ®¬n gi¶n, chóng ta cã thÓ hiÓu Softswitch lµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn ph©n t¸n, chuyÓn m¹ch dùa trªn phÇn mÒm, thùc hiÖn ®−îc chøc n¨ng cña c¸c tæng ®µi ®iÖn tö truyÒn thèng. Softswitch lµ hÖ thèng mÒm dÎo, tÝch hîp ®−îc c¶ chøc n¨ng cña tæng ®µi néi h¹t hoÆc Tandem víi chøc n¨ng tæng ®µi doanh nghiÖp (PBX). H¬n n÷a, Softswitch t¹o ra sù liªn kÕt gi÷a m¹ng IP vµ m¹ng PSTN truyÒn thèng, ®iÒu khiÓn vµ chuyÓn m¹ch l−u l−îng hçn hîp tho¹i – d÷ liÖu – video.

SS7/IP Gateway

Module tÝnh c−íc

Media Gateway

§iÒu khiÓn cæng truyÒn th«ng - MGC

C¬ së d÷ liÖu

H×nh V.4. Thµnh phÇn cña hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm

Xö lý cuéc gäi

Khèi chuyÓn m¹ch

M¹ng SS7

Giao tiÕp trung kÕ

Gi¸m s¸t tr¹ng th¸i thuª bao DTMF

Yªu cÇu tone (chu«ng bÞ gäi, HAC…) ®Ó thiÕt lËp hay gi¶i phãng kÕt nèi …

H×nh V.5. Ho¹t ®éng chuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

94

Trªn h×nh V.6 lµ c¸c module cña mét hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm bao gåm:

▪ MGC (Media Gateway Controller)

▪ SS7/IP Gateway, MG (Media Gateway)

▪ Khèi tÝnh c−íc vµ c¬ së d÷ liÖu.

MGC chÝnh lµ phÇn lâi cña hÖ thèng chuyÓn m¹ch NGN. Kh¸c víi tæng ®µi truyÒn thèng, Softswitch ch¹y trªn nÒn m¸y tÝnh chuÈn vµ tÊt c¶ chøc n¨ng chuyÓn m¹ch do phÇn mÒm ®¶m nhiÖm.

H×nh V.5 vµ V.6 sÏ cho chóng ta thÊy ®Æc ®iÓm ph©n biÖt c¬ b¶n trong ho¹t ®éng cña hÖ thèng chuyÓn m¹ch mÒm so víi chuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng.

B¶ng sau ®©y sÏ cho chóng ta mét sù so s¸nh bao qu¸t h¬n gi÷a chuyÓn m¹ch mÒm vµ chuyÓn m¹ch kªnh truyÒn thèng.

H×nh V.6. Ho¹t ®éng chuyÓn m¹ch mÒm

§iÒu khiÓn cæng truyÒn th«ng – MGC

M¹ng SS7

Yªu cÇu tone (chu«ng bÞ gäi, HAC…) ®Ó thiÕt lËp hay gi¶i phãng kÕt nèi …

Gi¸m s¸t tr¹ng th¸i thuª bao DTMF

Cæng truyÒn th«ng – MGC

Giao tiÕp trung kÕ chuyÓn m¹ch kªnh hoÆc gãi

Giao tiÕp thuª bao chuyÓn m¹ch kªnh hoÆc gãi

MGCP, Megaco/H.248

Ch−¬ng V: M¹ng thÕ hÖ míi vµ c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch mÒm

95

§Æc ®iÓm so s¸nh Softswitch Tæng ®µi PSTN

ChuyÓn m¹ch PhÇn mÒm tËp trung PhÇn mÒm ph©n t¸n

KiÕn tróc Ph©n t¸n, theo c¸c chuÈn më

Tuú theo nhµ s¶n xuÊt

Kh¶ n¨ng tÝch hîp víi øng dông cña nhµ cung cÊp kh¸c

DÔ dµng Khã kh¨n

Kh¶ n¨ng thay ®æi MÒm dÎo Khã kh¨n

Gi¸ thµnh RÎ, kho¶ng b»ng mét nöa tæng ®µi ®iÖn tö

§¾t

Kh¶ n¨ng n©ng cÊp RÊt cao RÊt tèt, tuy cã h¹n chÕ

Gi¸ thµnh cña cÊu h×nh c¬ b¶n

ThÊp, gi¸ thµnh thay ®æi theo sè l−îng thuª bao. CÊu h×nh c¬ b¶n cã thÓ sö dông cho m¹ng doanh nghiÖp

RÊt cao, tæng ®µi PSTN kh«ng thÝch hîp cho m¹ng doanh nghiÖp.

TruyÒn th«ng ®a ph−¬ng tiÖn

Cã RÊt h¹n chÕ

Héi nghÞ truyÒn h×nh Tèt h¬n Cã

L−u l−îng Tho¹i , fax, d÷ liÖu, video…

Chñ yÕu lµ tho¹i vµ fax

§é dµi cuéc gäi Kh«ng h¹n chÕ Ng¾n (chØ vµi phót)

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

96

Ch−¬ng VI

Xu h−íng ph¸t triÓn ngn t¹i viÖt nam vµ ®Ò xuÊt

cÊu tróc tæ chøc m¹ng thÕ hÖ míi NGN cña VNPT

VI.1. Gi¶i ph¸p cña Siemens ®èi víi NGN

VI.1.1. CÊu tróc chung cña NGN

Gi¶i ph¸p m¹ng NGN cña Siemens dùa trªn cÊu tróc ph©n t¸n, xo¸ ®i kho¶ng c¸ch gi÷a m¹ng PSTN vµ m¹ng sè liÖu. M« h×nh NGN cña Siemens gåm 3 líp:

Khai b¸o vµ qu¶n lý dÞch vô

Qu¶n lý kÕt nèi Qu¶n lý

m¹ng

Líp

®iÒ

u kh

iÓn

Líp

truy

nhË

p L

íp c

huyÓ

n t¶

i TruyÒn dÉn quang

Cæng nèi POTS,ISDN

IP,ATM,FR...

CABLE V« tuyÕn

§Þnh tuyÕn/ chuyÓn m¹ch §Þnh tuyÕn/ chuyÓn m¹ch

M¹ng truy nhËp ®a dÞch vô

PSTN/

ISDN

C¸c m¹ng hiÖn cã

DN

H×nh VI.1. CÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi (m« h×nh cña Siemens)

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

97

▪ Truy nhËp

▪ TruyÒn t¶i

▪ §iÒu khiÓn

VI.1.1.1. Líp ®iÒu khiÓn

Líp ®iÒu khiÓn cã chøc n¨ng nh− mét hÖ thèng gateway nh»m qu¶n lý kÕt nèi, qu¶n lý m¹ng, khai b¸o vµ qu¶n lý dÞch vô. Trªn hÖ thèng nµy cã khèi chuyÓn ®æi b¸o hiÖu CCS7 cña m¹ng PSTN/ISDN sang giao thøc diÒu khiÓn Gateway trung gian MGCP.

VI.1.1.2. Líp truyÒn t¶i

∗ Bao gåm c¸c nót chuyÓn m¹ch, c¸c bé ®Þnh tuyÕn, c¸c thiÕt bÞ truyÒn dÉn cã dung l−îng lín thùc hiÖn chøc n¨ng chuyÓn m¹ch, ®Þnh tuyÕn c¸c kÕt nèi d−íi sù ®iÒu khiÓn cña softswitch trong líp ®iÒu khiÓn.

∗ KÕt nèi víi líp truy nhËp th«ng qua c¸c tuyÕn trung kÕ.

VI.1.1.3. Líp truy nhËp

∗ Cung cÊp kÕt nèi trùc tiÕp cho kh¸ch hµng

POTS ISDN-BA

ISDN-PRA V5.x/TR8/GR303

xDSL ATM

FR LL/CES

IP (or ATM)network

BICCSIGTRAN

MGCP/H248 MEGACO

PSTN /

SS7

SPSTNPSTN /

SS7

S

STP

PSTN

C7/IP SIGTRAN

C7/IP SIGTRAN

ManagementISP

Corba, SNMP, API, PINT

POTS ISDN-BA ISDN-PRA V5.x/TR8/GR303 xDSL ATM FR LL/CES

SURPASS hiS

SURPASS hiQ SURPASS HiR

SURPASS hiG SURPASS hiG

SURPASS hiQ SURPASS HiR

Attane: hiA, FL, XP, WA Attane: hiA, FL, XP, WA

SURPASS hiS

H×nh VI.2. Tæ chøc líp b¸o hiÖu ®iÒu khiÓn trong m¹ng NGN.

MGCP/H248 MEGACO

STP

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

98

∗ ChuyÓn ®æi c¸c ph−¬ng tiÖn truy nhËp kh¸c nhau vµo m¹ng ®−êng trôc.

∗ Bao gåm truy nhËp h÷u tuyÕn (C¸c hÖ thèng truy nhËp c¸p ®ång, c¸p quang...) vµ v« tuyÕn (th«ng tin di ®éng, viba, truy nhËp v« tuyÕn cè ®Þnh).

VI.1.2. Gi¶i ph¸p Surpass & Attane cho m¹ng truy nhËp

Gi¶i ph¸p SURPASS vµ ATTANE lµ hai gi¶i ph¸p tæng thÓ cho m¹ng thÕ hÖ sau cña Siemens.

Trong ®ã gi¶i ph¸p ATTANE lµ gi¶i ph¸p cho truy nhËp ®a dÞch vô.

♦ Gi¶i ph¸p Attane qu¸ ®é

Gi¶i ph¸p Attane nµy hç trî toµn bé c¸c giao diÖn truy nhËp xa nh− VoDSL, ADSL/SDSL, ISDN-BA, v.v... vµ t¸ch riªng c¸c øng dông tho¹i vµ truyÒn d÷ liÖu ®−a vµo c¸c m¹ng trôc riªng biÖt (m¹ng TDM vµ m¹ng lâi NGN).

Nguyªn t¾c ho¹t ®éng ®−îc biÓu diÔn trong h×nh VI.3.

♦ Gi¶i ph¸p Attane truy nhËp ®a dÞch vô cho m¹ngtrôc NGN

Trong gi¶i ph¸p nµy toµn bé c¸c øng dông tho¹i vµ d÷ liÖu ®Òu ®−îc tËp trung vµo m¹ng lâi NGN, c¸c øng dông tho¹i nÕu ®Õn ®Ých n»m ë trong m¹ng PSTN/ISDN sÏ ®−îc m¹ng lâi ®Þnh tuyÕn sang PSTN. B¸o hiÖu gi÷a c¸c thiÕt bÞ truy nhËp vµ MGC sö dông giao thøc MGCP/ACP.H×nh VI.4 minh ho¹ kiÕn tróc cho gi¶i ph¸p:

hiA7100, hiA7300

ATM/IP

hiA7100, hiA7300

TDM VoDSL

ADSL/SDSL POTS

ISDN-BA ISDN-PRA V5.1/TR8

V5.2/GR303 LL HDSL LL Fiber ATM/FR LL/CES

VoDSL ADSL/SDSL POTS ISDN-BA ISDN-PRA V5.1/TR8 V5.2/GR303 LL HDSL LL Fiber ATM/FR LL/CES

ACP/V.93 ACP/V.93

Tho¹iTho¹i

D÷ liÖu D÷ liÖu

H×nh VI.3. Gi¶i ph¸p Attane qu¸ ®é

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

99

Gi¶i ph¸p nµy ®−îc ¸p dông khi m¹ng thÕ hÖ sau ®· hoµn tÊt, trong giai ®o¹n nµy ®ång thêi tån t¹i c¶ m¹ng tho¹i TDM vµ m¹ng ATM/IP, phÇn lín l−u l−îng lóc nµy ®i qua m¹ng trôc ATM/IP, m¹ng TDM tån t¹i nh−ng kh«ng ®−îc më réng, chiÕm l−u l−îng nhá.

VI.1.3. C¸c s¶n phÈm trong m¹ng truy nhËp NGN • PhÇn chÝnh cña SURPASS lµ hÖ thèng SURPASS hiQ, ®©y cã thÓ coi lµ hÖ thèng chñ tËp trung (centralized server) cho Líp §iÒu khiÓn cña m¹ng víi chøc n¨ng nh− mét hÖ thèng cöa ngâ (gateway) m¹nh ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c tÝnh n¨ng tho¹i, kÕt hîp kh¶ n¨ng b¸o hiÖu m¹nh ®Ó kÕt nèi víi nhiÒu m¹ng kh¸c nhau. Trªn hÖ thèng nµy cã khèi chuyÓn ®æi b¸o hiÖu b¸o hiÖu sè 7 cña m¹ng PSTN/ISDN sang giao thøc ®iÒu khiÓn cöa ngâ trung gian MGCP. Tuú theo chøc n¨ng vµ dung l−îng, SURPASS hiQ ®−îc chia thµnh c¸c lo¹i SURPASS hiQ 10, 20 hay SURPASS hiQ 9100, 9200, 9400.

• SURPASS hiG lµ hä c¸c hÖ thång cöa ngâ trung gian (media gateway) tõ c¸c m¹ng dÞch vô cÊp d−íi lªn SURPASS hiQ, hÖ thèng n»n ë biªn m¹ng ®−êng trôc, chÞu sù qu¶n lý cña SURPASS hiQ. Hä nµy cã chøc n¨ng:

+ Cöa ngâ cho qu¶n lý truy cËp tõ xa (RAS): chuyÓn ®æi sè liÖu tõ modem hay ISDN thµnh sè liÖu IP vµ ng−¬c l¹i.

Attane hiA7500

IP Network

Media Gateway ControllerSignaling Gateway Call Feature Server

Voice andData

Voice and Data

SURPASS hiQ

VoDSL ADSL/SDSL

POTS ISDN-BA

ISDN-PRA V5.1/TR8

V5.2/GR303 LL HDSL LL Fiber ATM/FR LL/CES

VoDSL ADSL/SDSL POTS ISDN-BA ISDN-PRA V5.1/TR8 V5.2/GR303 LL HDSL LL Fiber ATM/FR LL/CES Attane hiA7500

NetManager

SS7

SURPASS hiG

SPSTN / ISDN

S

MGCP/AGC MGCP/AGC

MGCP

Voice

Trunk

H×nh VI.4. Gi¶i ph¸p Attane truy nhËp ®a dÞch vô cho m¹ng x−¬ng sèng NGN

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

100

+ Cöa ngâ cho VoIP: nhËn l−u l−îng tho¹i PSTN, nÐn, t¹o gãi vµ chuyÓn lªn m¹ng IP vµ ng−îc l¹i.

+ Cöa ngâ cho VoATM: nhËn l−u l−îng tho¹i PSTN, nÐn t¹o gãi vµ chuyÓn thµnh c¸c tÕ bµo ATM, chuyÓn lªn m¹ng ATM vµ ng−îc l¹i.

SURPASS hiQ ®−îc ph©n chia thµnh nhiÒu lo¹i theo chøc n¨ng vµ dung l−îng, tõ SURPASS hiG 500, 700, 1000 ®Õn SURPASS hiG 2000, 5000.

• SURPASS hiA lµ hÖ thèng truy nhËp ®a dÞch vô (Multi - Service Access) n»m ë líp truy nhËp cña NGN, phôc vô cho truy nhËp tho¹i, xDSL vµ c¸c dÞch vô sè liÖu trªn mét nÒn duy nhÊt. ®Ó cung cÊp c¸c gi¶i ph¸p truy nhËp, SURPASS hiA cã thÓ kÕt hîp víi c¸c tæng ®µi PSTN EWSD hiÖn cã qua giao diÖn V5.2, còng nh− cïng víi SURPASS hiQ t¹o nªn m¹ng thÕ hÖ míi. SURPASS hiA ®−îc ph©n chia thµnh nhiÒu lo¹i theo c¸c giao diÖn hç trî ( hç trî tho¹i xDSL, truy nhËp b¨ng réng, leased - line kÕt nèi Internet trùc tiÕp. KÕt hîp chøc n¨ng cöa ngâ trung gian tÝch hîp, gåm c¶ VolP/VoATM) thµnh c¸c lo¹i SURPASS hiA 7100, 7300, 7500.

• §Ó qu¶n lý tÊt c¶ hÖ thèng cña SURPASS, Siemens ®−a ra NetManager. HÖ thèng qu¶n lý nµy sö dông giao thøc qu¶n lý SNMP vµ ch¹y trªn nÒn JAVA/CORBA, cã giao diÖn HTTP ®Ó cã thÓ qu¶n lý qua trang WEB.

VI.2. C¸c môc tiªu ®èi víi cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ míi cña vNPT

§Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ c¬ së h¹ tÇn viÔn th«ng quèc gia, cÊu tróc m¹ng viÔn th«ng theo ®Þnh h−íng NGN cña VNPT ®−îc x©y dùng cÇn h−íng tíi c¸c môc tiªu cô thÓ sau ®©y:

1. §¸p øng nhu cÇu cung cÊp c¸c dÞch vô viÔn th«ng hiÖn nay vµ c¸c lo¹i dÞch vô viÔn th«ng thÕ hÖ míi bao gåm :

• C¸c dÞch vô c¬ b¶n

• C¸c dÞch vô gi¸ trÞ gia t¨ng

• C¸c dÞch vô truyÒn sè liÖu, Internet vµ c«ng nghÖ th«ng tin

• §a ph−¬ng tiÖn

Cô thÓ lµ c¸c lo¹i dÞch vô viÔn th«ng nh−: ATM, IP, FR, X25, CE, Voice, LAN… Giai ®o¹n tr−íc m¾t ®¸p øng c¸c nhu cÇu IP truy nhËp Internet tèc ®é t¨ng dÇn VoIP.

2. M¹ng cã cÊu tróc ®¬n gi¶n :

• Gi¶m tèi ®a sè cÊp chuyÓn m¹ch vµ chuyÓn tiÕp truyÒn dÉn.

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

101

• N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông, chÊt l−îng m¹ng l−íi vµ gi¶m thiÓu chi phÝ khai th¸c vµ b¶o d−ìng.

3. §é linh ho¹t vµ tÝnh s½n sµng cao:

• TiÕn tíi tÝch hîp m¹ng tho¹i vµ sè liÖu trªn m¹ng ®−êng trôc b¨ng réng.

• CÊu tróc m¹ng ph¶i cã ®é linh ho¹t cao, ®¶m b¶o an toµn m¹ng l−íi vµ chÊt l−îng dÞch vô

• DÔ dµng më réng dung l−îng, triÓn khai dÞch vô míi.

4. Gi÷ c¸c møc ®Æc tÝnh tho¹i hiÖn t¹i sau khi ph¸t triÓn tõ m¹ng TDM lªn m¹ng tho¹i qua chuyÓn m¹ch gãi.

5. §¶m b¶o phèi hîp ho¹t ®éng vµ kh¶ n¨ng chuyÓn tiÕp víi m¹ng b¸o hiÖu sè 7 toµn cÇu.

6. ViÖc tæ chøc m¹ng dùa trªn sè l−îng thuª bao theo vïng ®Þa lý vµ nhu cÇu ph¸t triÓn dÞch vô, kh«ng tæ chøc theo ®Þa bµn hµnh chÝnh mµ tæ chøc theo vïng l−u l−îng.

7. ViÖc thay ®æi cÊu tróc m¹ng hiÖn t¹i ®−îc tiÕn hµnh tõng b−íc theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ cho phÐp. TËn dông tèi ®a c¸c thiÕt bÞ trªn m¹ng ISDN,PSTN hiÖn cã ®Ó ph¸t triÓn dÞch vô N-ISDN, ®¸p øng nhu cÇu dÞch vô Internet, c¸c dÞch vô IP kh¸c, ATM, FR, ... trªn c¬ së n©ng cÊp c¸c Node m¹ng hiÖn cã nÕu c«ng nghÖ cho phÐp vµ gi¸ c¶ hîp lý hoÆc trang bÞ c¸c node m¹ng Multiservice míi

8. TriÓn khai vµ hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý m¹ng, qu¶n lý dÞch vô.

9. T¨ng c−êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong m«i tr−êng héi nhËp vµ më cöa.

VI.3. CÊu tróc m¹ng

M¹ng viÔn th«ng cña VNPT ph¸t triÓn theo cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ sau NGN. CÊu tróc m¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ sau NGN ®−îc xem xÐt ph©n tÝch ë hai gãc ®é: cÊu tróc vËt lý vµ cÊu tróc chøc n¨ng.

XÐt vÒ cÊu tróc vËt lý, m¹ng viÔn th«ng cña VNPT ®−îc ph©n thµnh 2 líp:

- Líp lâi/ chuyÓn t¶i

- Líp truy nhËp

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

102

Cô thÓ :

Líp lâi/ chuyÓn t¶i bao gåm: truyÒn dÉn vµ chuyÓn m¹ch.

▪ C¸c tuyÕn truyÒn dÉn liªn vïng, c¸c tuyÕn truyÒn dÉn trung kÕ kÕt nèi c¸c chuyÓn m¹ch vïng.

▪ C¸c chuyÓn m¹ch cæng quèc tÕ (Gateway), c¸c chuyÓn m¹ch chuyÓn tiÕp liªn vïng (Toll, Tandem), c¸c chuyÓn m¹ch vïng.

Líp truy nhËp bao gåm:

▪ V« tuyÕn (Wireless) : Th«ng tin di ®éng, vi ba, truy nhËp v« tuyÕn cè ®Þnh

▪ H÷u tuyÕn (Wire) : C¸c hÖ thèng truy nhËp c¸p ®ång, c¸p quang…

XÐt vÒ mÆt chøc n¨ng, cÊu tróc chøc n¨ng cña m¹ng viÔn th«ng cña VNPT ®−îc ph©n thµnh 4 líp :

- Líp lâi/ chuyÓn t¶i

Cæng quèc tÕ

ChuyÓn m¹ch lâi ATM/IP

ChuyÓn m¹ch biªn ATM/IP

Truy nhËp ATM-Mux, B-Access,

DLC, Thuª bao ...

ATM, 3G, PSTN, V5.2

ADSL, V5.2

PSTN

PSTN

PSTN

PSTN

H×nh VI.6. CÊu tróc m¹ng NGN

PSTN PSTN

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

103

- Líp truy nhËp

- Líp ®iÒu khiÓn kÕt nèi vµ ®iÒu khiÓn dÞch vô

- Líp qu¶n lý .

Cô thÓ:

Líp lâi/chuyÓn t¶i vµ líp truy nhËp øng víi líp lâi/chuyÓn t¶i vµ líp truy nhËp ë cÊu tróc vËt lý ®· tr×nh bµy ë trªn.

Líp øng dông/dÞch vô

Líp øng dông/dÞch vô cã chøc n¨ng cung cÊp c¸c øng dông vµ c¸c dÞch vô tho¹i, phi tho¹i, c¸c dÞch vô b¨ng réng, c¸c dÞch vô th«ng minh, c¸c dÞch vô gia t¨ng gi¸ trÞ… cho kh¸ch hµng th«ng qua c¸c líp d−íi.

Líp ®iÒu khiÓn

Líp ®iÒu khiÓn (control layer) bao gåm c¸c hÖ th«ng ®iÒu khiÓn thùc hiÖn viÖc kÕt nèi vµ ®¸p øng dÞch vô cho c¸c thuª bao th«ng qua viÖc ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ cña líp chuyÓn t¶i vµ c¸c thiÕt bÞ cña líp truy nhËp. Líp ®iÒu khiÓn bao gåm:

▪ IP/MPLS Control

▪ ATM/SVC Control

Líp ®iÒu khiÓn ( Control )

Líp truyÒn t¶i (Transport / Core)

Líp truy nhËp (Access)

Líp qu¶n lý

H×nh VI.7. CÊu tróc chøc n¨ng m¹ng NGN

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

104

▪ Voice/SS7 Control…

M¹ng b¸o hiÖu lµ thµnh phÇn c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt trong chøc n¨ng ®iÒu khiÓn kÕt nèi. M¹ng b¸o hiÖu trong cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ sau lµ m¹ng b¸o hiÖu kªnh chung cã chøc n¨ng chuyÓn t¶i an toµn vµ hiÖu qu¶ c¸c b¶n tin b¸o hiÖu gi÷a c¸c vïng l−u l−îng.

Líp qu¶n lý m¹ng

Líp qu¶n lý m¹ng tu©n thñ theo m« h×nh qu¶n lý m¹ng viÔn th«ng TMN cña ITU bao gåm 4 líp:

▪ Líp qu¶n lý kinh doanh

▪ Líp qu¶n lý m¹ng

▪ Líp qu¶n lý dÞch vô

▪ Líp qu¶n lý phÇn tö m¹ng

VI.4. ®Þnh h−íng tæ chøc m¹ng viÔn th«ng cña VNPT ®Õn n¨m 2010

VI.4.1. Nguyªn t¾c vµ ®Þnh h−íng tæ chøc m¹ng ®Õn n¨m 2010

VI.4.1.1. Nguyªn t¾c tæ chøc m¹ng ®Õn n¨m 2010

ViÖc tæ chøc m¹ng dùa trªn sè l−îng thuª bao theo vïng ®Þa lý vµ nhu cÇu ph¸t triÓn dÞch vô, kh«ng tæ chøc theo ®Þa bµn hµnh chÝnh mµ tæ chøc theo vïng l−u l−îng.

Ph©n cÊp m¹ng: m¹ng môc tiªu cña VNPT sÏ ®−îc ph©n thµnh 2 cÊp nh− sau:

− CÊp ®−êng trôc: gåm toµn bé c¸c nót chuyÓn m¹ch, ®Þnh tuyÕn, truyÒn dÉn ®−êng trôc trªn m¹ng cña VTN vµ VTI ®−îc tæ chøc thµnh 2 plane kÕt nèi chÐo ®¶m b¶o ®é an toµn cao nhÊt. Kh«ng tæ chøc cÊp chuyÓn m¹ch quèc tÕ, c¸c kÕt nèi quèc tÕ sÏ do c¸c nót ®−êng trôc ®¶m nhËn th«ng qua c¸c MG. C¸c kªnh kÕt nèi sÏ lµ c¸c kªnh trung kÕ tèc ®é cao (tèi thiÓu STM-1 hay 155 Mb/s).

− CÊp truy nhËp: gåm toµn bé c¸c nót truy nhËp cña c¸c khu vùc trªn toµn quèc. Kh«ng ph©n chia nót truy nhËp theo ®Þa bµn hµnh chÝnh. C¸c nót truy nhËp cña c¸c vïng l−u l−îng chØ ®−îc kÕt nèi ®Õn nót ®−êng trôc cña vïng ®ã mµ kh«ng ®ùoc kÕt nèi ®Õn nót ®−êng trôc cña vïng kh¸c. C¸c kªnh kÕt nèi lµ c¸c trung kÕ tèc ®é cao (STM1 hoÆc cao h¬n).

Ph©n vïng l−u l−îng: c¨n cø vµo kÕt qu¶ dù b¸o nhu cÇu dÞch vô vµ l−u l−îng ®Õn 2010, m¹ng môc tiªu 2010 cña VNPT ®−îc ph©n thµnh 5 vïng l−u l−îng nh− sau:

− Vïng 1: khu vùc phÝa b¾c trõ Hµ néi

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

105

− Vïng 2: khu vùc Hµ néi

− Vïng 3: khu vùc miÒn trung vµ T©y Nguyªn

− Vïng 4: khu vùc T.p Hå ChÝ Minh

− Vïng 5: khu vùc phÝa nam.

Ph©n vïng ®iÒu khiÓn: t−¬ng øng víi 5 vïng l−u l−îng sÏ cã 5 vïng ®iÒu khiÓn nh− sau:

− Vïng 1: softswitch ®iÒu khiÓn c¸c nót truy nhËp (MG, SG) khu vùc phÝa b¾c trõ Hµ néi

− Vïng 2: softswitch ®iÒu khiÓn c¸c nót truy nhËp (MG,SG) khu vùc Hµ néi

− Vïng 3: softswitch ®iÒu khiÓn c¸c nót truy nhËp (MG,SG) khu vùc miÒn trung vµ T©y Nguyªn

− Vïng 4: softswitch ®iÒu khiÓn c¸c nót truy nhËp (MG,SG) khu vùc T.p Hå ChÝ Minh

− Vïng 5: softswitch ®iÒu khiÓn c¸c nót truy nhËp (MG,SG) khu vùc phÝa nam.

− Tæ chøc c¸c softswitch thµnh 2 mÆt (2 plane) ®iÒu khiÓn. Kh«ng tæ chøc ph©n cÊp softswitch thµnh transit vµ néi h¹t.

Tæ chøc kÕt nèi c¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn

− C¸c softswitch cña c¸c vïng ®−îc kÕt nèi chÐo víi nhau b»ng c¸c kªnh b¸o hiÖu BICC Sigtran theo chuÈn cña ITU-T.

− KÕt nèi gi÷a softswitch víi c¸c nót truy nhËp (MG) th«ng qua kªnh b¸o hiÖu Megaco/H.248 Sigtran.

− KÕt nèi softswitch víi cæng b¸o hiÖu C7 (SG) th«ng qua kªnh b¸o hiÖu C7IP/Sigtran.

VI.4.1.2. §Þnh h−íng tæ chøc m¹ng cña VNPT

VI.4.1.2.1. Líp øng dông dÞch vô

Nh»m cung cÊp dÞch vô ®Õn tËn thuª bao mét c¸ch thèng nhÊt vµ ®ång bé, líp cung cÊp dÞch vô ®−îc tæ chøc thµnh mét cÊp trong toµn m¹ng.

Sè l−îng nót cung cÊp dÞch vô phô thuéc vµo l−u l−îng dÞch vô, sè l−îng thuª bao sö dông dÞch vô vµ lo¹i h×nh dÞch vô.

C¸c nót cung cÊp dÞch vô nµy ®−îc ®Æt t¹i c¸c nót m¹ng NGN, nghÜa lµ t−¬ng øng víi vÞ trÝ ®Æt c¸c nót ®iÒu khiÓn vµ nót chuyÓn t¶i.

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

106

VI.4.1.2.2. Líp ®iÒu khiÓn

Líp ®iÒu khiÓn ®−îc tæ chøc thµnh mét cÊp cho toµn m¹ng vµ còng ®−îc ph©n theo vïng l−u l−îng nh»m gi¶m tèi ®a c¸p m¹ng vµ tËn dông n¨ng lùc xö lý cuéc gäi cña thiÕt bÞ thÕ hÖ míi nh»m gi¶m chi phÝ ®Çu t− trªn m¹ng.

▪ Vïng1: t−¬ng øng víi vïng l−u l−îng 1

▪ Vïng 2: t−¬ng øng víi vïng l−u l−îng 2

▪ Vïng 3: t−¬ng øng víi vïng l−u l−îng 3

▪ Vïng 4: t−¬ng øng víi vïng l−u l−îng 4

▪ Vïng 5: t−¬ng øng víi vïng l−u l−îng 5

Líp ®iÒu khiÓn cã chøc n¨ng ®iÒu khiÓn líp chuyÓn t¶i vµ líp truy nhËp cung cÊp c¸c dÞch vô m¹ng NGN, gåm nhiÒu modul nh−: modul ®iÒu khiÓn kÕt nèi ATM, modul ®iÒu khiÓn kÕt nèi IP, modul ®iÒu khiÓn kÕt nèi cuéc gäi tho¹i… C¸c bé ®iÒu khiÓn Controller bao gåm IP/MPLS Controller, ATM/SVC Controller, Voice/SS7 Controller sÏ ®−îc ®Æt t−¬ng øng víi vÞ trÝ cña c¸c ATM/IP Core t¹i 5 vïng l−u l−îng.

Sè l−îng nót ®iÒu khiÓn phô thuéc vµo l−u l−îng cña tõng vïng vµ ®−îc tæ chøc thµnh tõng cÆp (Plane A&B) nh»m ®¶m b¶o tÝnh an toµn.

Service Service

Líp øng dông dÞch vô

Líp ®iÒu khiÓn

Líp chuyÓn t¶i

Tp.HCM

M.Trung

M.Nam M.B¾c

Hµ Néi

H×nh VI.8. Líp ®iÒu khiÓn vµ øng dông m¹ng NGN

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

107

VI.4.1.2.3. Líp chuyÓn t¶i/Lâi

♦ Tæ chøc m¹ng chuyÓn m¹ch

M¹ng chuyÓn m¹ch t¹o thµnh bëi c¸c nót chuyÓn m¹ch trªn toµn m¹ng vµ ®−îc tæ chøc thµnh 2 cÊp nh− sau:

M¹ng chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc

M¹ng chuyÓn m¹ch cÊp truy nhËp

Kh«ng tæ chøc m¹ng chuyÓn m¹ch quèc tÕ, c¸c chøc n¨ng kÕt nèi quèc tÕ ®ùoc thùc hiÖn bëi c¸c cæng MG cña m¹ng chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc.

M¹ng chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc:

− Tæ chøc 5 trung t©m chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc t−¬ng øng víi 5 vïng l−u l−îng.

− C¸c trung t©m chuyÓn m¹ch chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc bao gåm c¸c tæng ®µi chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc ®Æt t¹i 5 vïng l−u l−îng lµ : Hµ Néi, khu vùc phÝa B¾c, Tp Hå ChÝ Minh, khu vùc phÝa Nam vµ khu vùc miÒn Trung.

− C¸c nót chuyÓn m¹ch cÊp ®−êng trôc ®−îc tæ chøc theo tõng cÆp tæng ®µi vµ ®−îc chia thµnh hai mÆt ph¼ng chuyÓn m¹ch.

M¹ng chuyÓn m¹ch cÊp truy nhËp:

M¹ng chuyÓn m¹ch cÊp truy nhËp ®−îc h×nh thµnh tõ c¸c tæng ®µi ®a dÞch vô (Multiservice Switch) c«ng nghÖ ATM/IP theo m« h×nh cña MSF.

Môc ®Ých cña líp chuyÓn m¹ch nµy nh»m:

- Gi¶m dÇn sè l−îng c¸c tæng ®µi HOST ph©n bæ theo ®Þa h×nh hµnh chÝnh nh− hiÖn nay b»ng c¸c tæng ®µi truy nhËp vïng ®a dÞch vô sö dông c«ng nghÖ ATM/IP cã n¨ng lùc vµ dung l−îng lín, kh«ng ph©n biÖt ®Þa giíi hµnh chÝnh.

- ChuyÓn ®æi dÇn cÊu h×nh HOST-VÖ tinh hiÖn nay sang d¹ng cÊu h×nh chuyÓn m¹ch truy nhËp - thiÕt bÞ truy nhËp ®a dÞch vô.

♦ Tæ chøc m¹ng truyÒn dÉn

• M¹ng truyÒn dÉn líp chuyÓn t¶i lµ m¹ng trung kÕ kÕt nèi c¸c tæng ®µi ATM/IP Core Switch víi nhau, kÕt nèi c¸c ATM/IP Core Switch víi c¸c Multiservice Switch, kÕt nèi c¸c ATM/IP Core Switch, c¸c Multiservice Switch víi c¸c tæng ®µi Gateway, Toll, Tandem TDM hiÖn nay vµ nèi c¸c tæng ®µi Gateway, Toll, Tandem TDM hiÖn nay víi nhau.

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

108

• TiÕp tôc sö dông c«ng nghÖ SDH vµ hoµn thiÖn n©ng cÊp c¸c hÖ thèng truyÒn dÉn tíi tèc ®é STM-16. N©ng cÊp hÖ thèng theo c«ng nghÖ WDM ®Ó ®¹t ®−îc tèc ®é hÖ thèng 20Gbps vµ cao h¬n.

• §Ó ®¶m b¶o an toµn cho m¹ng l−íi ®Ò phßng c¸c tr−êng hîp x¶y ra sù cè, m¹ng truyÒn dÉn líp chuyÓn t¶i sö dông cÊu tróc m¹ng Ring kÕt hîp kü thuËt SDH vµ WDM víi c¬ chÕ b¶o vÖ hîp lý vÒ thiÕt bÞ, sîi vµ tuyÕn c¸p quang.

Cô thÓ:

− M¹ng tiÕp tôc n©ng cÊp vµ x©y dùng trªn c¬ së tuyÕn trôc B¾c-Nam trªn quèc lé 1 vµ ®−êng d©y 500KV hiÖn cã. ViÖc n©ng cÊp m¹ng chuyÓn t¶i th«ng qua hoµn thiÖn c¸c thiÕt bÞ ADM, DXC vµ TM nhê bæ sung c¸c Module xö lý l−u l−îng kiÓu gãi ®Ó chuyÓn t¶i tÝn hiÖu IP/ATM, t¹o c¬ së tiÕn tíi OTN cho NGN.

− ThiÕt kÕ, x©y dùng tuyÕn c¸p quang ®−êng Hå ChÝ Minh theo tiÕn ®é x©y dùng ®−êng

− ChuÈn bÞ n©ng cÊp hÖ thèng sö dông kü thuËt WDM víi sè kªnh quang 8 hoÆc 16 b−íc sãng, tèc ®é STM-16 mçi kªnh.

− ¸p dông kü thuËt Loop WDM cho m¹ng chuyÓn t¶i SDH ®Ó t¹o m¹ng OTN. Sè kªnh quang ®ñ vµ c©n b»ng tÊt c¶ c¸c b−íc sãng tèc ®é STM 16 cho mçi kªnh.

Nh− vËy, líp chuyÓn t¶i ph¶i cã kh¶ n¨ng chuyÓn t¶i c¶ hai lo¹i l−u l−îng ATM vµ IP ®−îc tæ chøc thµnh hai cÊp: ®−êng trôc quèc gia vµ vïng

− CÊp ®−êng trôc quèc gia: Gåm toµn bé c¸c nót chuyÓn m¹ch ®−êng trôc (ATM/IP Core) vµ c¸c tuyÕn truyÒn dÉn ®−êng trôc ®−îc tæ chøc thµnh hai Plane A&B. Sè l−îng vµ quy m« nót chuyÓn m¹ch ®−êng trôc quèc gia phô thuéc vµo møc ®é ph¸t triÓn l−u l−îng trªn m¹ng ®−êng trôc. ThiÕt bÞ kÕt nèi chÐo ë c¸c nót ®−êng trôc cã nhiÖm vô chuyÓn m¹ch tuyÕn nèi gi÷a c¸c vïng l−u l−îng ph¶i >= 2,5Gb/s nh»m ®¶m b¶o an toµn m¹ng.

− CÊp vïng: Gåm toµn bé c¸c nót chuyÓn m¹ch vïng ATM/IP, c¸c bé tËp trung ATM néi vïng b¶o ®¶m viÖc chuyÓn m¹ch cuéc gäi trong néi vïng vµ sang vïng kh¸c, c¸c nót chuyÓn m¹ch vïng ATM/IP néi vïng ®−îc kÕt nèi ë møc tèi thiÓu 155Mb/s lªn hai Plane chuyÓn m¹ch cÊp trôc quèc gia qua c¸c tuyÕn truyÒn dÉn néi vïng. C¸c bé tËp trung ATM ®−îc kÕt nèi ë møc tèi thiÓu 155Mb/s lªn c¸c node chuyÓn m¹ch (ATM+ IP) néi vïng vµ ë møc tèi thiÓu n*E1 víi c¸c bé truy nhËp.

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

109

H×nh VI.9. M¹ng chuyÓn t¶i trong cÊu tróc m¹ng NGN

Líp øng dông vµ dÞch vô

Líp ®iÒu khiÓn

Líp chuyÓn t¶i

Atm+ip Atm+ip Atm+ip

Atm+ip Atm+ip

Atm+ip Atm+ip

Atm+ip Atm+ip Atm+ip

Atm+ip Atm+ip Atm+ip Atm+ip Atm+ip

Khu vùc phÝa B¾c (trõ Hµ Néi)

Khu vùc Hµ Néi

Khu vùc miÒn Trung

Khu vùc Tp.Hå ChÝ Minh

Khu vùc phÝa Nam

Líp qu¶n lý m¹ng vµ dÞch vô

CÊp vïng

Líp truy nhËp

Service Node Service Node

CÊp ®−êng trôc

MÆt A

MÆt B

>2,5Gb/s

>2,5Gb/s

>155Mb/s >155Mb/s

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

110

VI.4.1.2.4. Líp truy nhËp

Trong cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ sau NGN, líp truy nhËp bao gåm toµn bé c¸c nót truy nhËp h÷u tuyÕn vµ v« tuyÕn lµm nhiÖm vô cung cÊp ®a lo¹i h×nh dÞch vô cho thuª bao.

Tæ chøc m¹ng truy nhËp trong cÊu tróc m¹ng thÕ hÖ sau cña VNPT theo ®Þnh h−íng sau:

Líp truy nhËp bao gåm toµn bé c¸c node truy nhËp h÷u tuyÕn vµ v« tuyÕn ®−îc tæ chøc kh«ng theo ®Þa giíi hµnh chÝnh.

C¸c nót truy nhËp cña vïng l−u l−îng chØ ®−îc kÕt nèi ®Õn node chuyÓn m¹ch ®−êng trôc (qua c¸c node chuyÓn m¹ch néi vïng) cña vïng ®ã mµ kh«ng ®−îc kÕt nèi ®Õn node ®−êng trôc cña vïng kh¸c

C¸c tuyÕn kÕt nèi thiÕt bÞ truy nhËp víi node chuyÓn m¹ch néi vïng cã dung l−îng >= 2Mb/s vµ phô thuéc vµo sè l−îng thuª bao, l−u l−îng vµ lo¹i h×nh dÞch vô.

Truy nhËp v« tuyÕn:

Sö dông WLL ®a dÞch vô.

Më réng m¹ng th«ng tin di ®éng.

Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô m¹ng th«ng tin thÕ hÖ sau.

Ph¸t triÓn c¸c dÞch vô viÔn th«ng c¬ b¶n nh−: ®iÖn tho¹i, fax cho c¸c vïng n«ng th«n, miÒn nói, h¶i ®¶o.

Truy nhËp h÷u tuyÕn:

T¨ng c−êng n¨ng lùc cung cÊp dÞch vô b»ng c¸ch sö dông c«ng nghÖ truy nhËp c¸p quang, c«ng nghÖ ATM/IP, xDSL…

ThiÕt bÞ truy nhËp thuª bao ph¶i cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c lo¹i h×nh dÞch vô: tho¹i, sè liÖu vµ thuª bao riªng tèc ®é cao tíi 2Mb/s bao gåm c¶ VoIP, c¸c lo¹i h×nh dÞch vô b¨ng réng IP vµ ATM cho thuª bao.

C¸p tuyÕn truyÒn dÉn quang ë líp truy nhËp cã cÊu tróc Ring SDH c¸p quang c«ng nghÖ SDH tíi 2,5Gb/s. Khi dung l−îng vßng Ring Néi h¹t > 2,5Gb/s th× cã thÓ n©ng cÊp tíi 10Gbps vµ sö dông SDH/WDM.

ViÖc n©ng cÊp m¹ng truyÒn dÉn ë líp truy nhËp diÔn ra theo 3 giai ®o¹n t−¬ng øng víi n©ng cÊp tuyÕn trôc nh− sau:

▪ Giai ®o¹n 1: n©ng cÊp c¸c thiÕt bÞ truyÒn dÉn, thªm c¸c modul xö lý tÝn hiÖu gãi vµo nh÷ng ®iÓm cã nhu cÇu xen rÏ l−u l−îng kiÓu gãi. N©ng cÊp dung l−îng theo ph−¬ng ¸n tËn dông sîi.

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

111

▪ Giai ®o¹n 2: Khi dung l−îng lín nh− ë Hµ Néi vµ Tp. Hå ChÝ Minh, sö dông c«ng nghÖ WDM ®Ó t¨ng dung l−îng khi cÇn thiÕt.

▪ Giai ®o¹n 3: Sö dông kh¶ n¨ng ®Þnh tuyÕn theo b−íc sãng cña c«ng nghÖ WDM ®Ó x©y dùng m¹ng OTN.

§èi víi c¸c tæng ®µi Host vµ vÖ tinh TDM hiÖn cã trªn m¹ng:

TiÕp tôc më réng tËn dông c¸c Host vµ tæng ®µi vÖ tinh ë nh÷ng chç ch−a cã yªu cÇu dÞch vô míi.

§èi víi c¸c lo¹i tæng ®µi Host vµ vÖ tinh cã kh¶ n¨ng bæ sung n©ng cÊp phï hîp víi cÊu tróc NGN th× khi cã nhu cÇu ph¸t triÓn thuª bao vµ dÞch vô sÏ tiÕn hµnh bæ sung n©ng cÊp, biÕn c¸c tæng ®µi Host vµ vÖ tinh nµy thµnh c¸c ®iÓm nót truy nhËp NGN.

§èi víi c¸c lo¹i tæng ®µi Host vµ vÖ tinh kh«ng cã kh¶ n¨ng bæ sung n©ng cÊp phï hîp víi cÊu tróc NGN th× khi cã nhu cÇu ph¸t triÓn thuª bao vµ dÞch vô sÏ tiÕn hµnh l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ truy nhËp míi kÕt nèi vÒ c¸c Multiservice Switch. DÇn dÇn lo¹i bá c¸c tæng ®µi Host vµ vÖ tinh cò kh«ng phï hîp víi cÊu tróc m¹ng NGN.

VI.4.1.2.5. Líp qu¶n lý

▪ TiÕp tôc khÈn tr−¬ng triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n x©y dùng trung t©m qu¶n lý m¹ng viÔn th«ng quèc gia tiÕn tíi qu¶n lý m¹ng viÔn th«ng theo m« hinh TMN víi ®Çy ®ñ 4 líp lµ: qu¶n lý phÇn tö m¹ng, qu¶n lý m¹ng, qu¶n lý dÞch vô, qu¶n lý kinh doanh.

▪ Trung t©m qu¶n lý m¹ng viÔn th«ng quèc gia NMC t¹i Hµ Néi ph¶i cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®−îc c¸c chøc n¨ng cña c¸c líp:

+ Qu¶n lý m¹ng

+ Qu¶n lý dÞch vô

+ Phôc vô trùc tiÕp c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh cña Tæng c«ng ty

Cô thÓ nh−: Hç trî khai th¸c, qu¶n lý ho¹t ®éng m¹ng, qu¶n lý chÊt l−îng, qu¶n lý hiÖu suÊt, c¸c chØ tiªu chÊt l−îng dÞch vô.

▪ H×nh thµnh trung t©m qu¶n lý ë tõng vïng l−u l−îng, c¸c trung t©m qu¶n lý vïng l−u l−îng cã nhiÖm vô:

+ Qu¶n lý trùc tiÕp c¸c phÇn tö m¹ng

+ Cung cÊp c¸c sè liÖu cho trung t©m qu¶n lý m¹ng quèc gia theo yªu cÇu tham gia vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý m¹ng vµ dÞch vô

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

112

▪ C¸c hÖ thèng thiÕt bÞ viÔn th«ng NGN sÏ ®−îc trang bÞ trªn m¹ng cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng kÕt nèi ®Ó qu¶n lý bëi Trung t©m qu¶n lý m¹ng vïng vµ trung t©m qu¶n lý m¹ng quèc gia

▪ §èi víi c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng hiÖn cã trªn m¹ng: thùc hiÖn qu¶n lý theo vïng l−u l−îng. §Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c b¶o d−ìng khai th¸c, tæ chøc c¸c OMC theo chñng loai thiÕt bÞ cã chøc n¨ng hç trî qu¶n lý, ®iÒu hµnh, khai th¸c.

▪ Thay ®æi c¸ch thøc vËn hµnh khai th¸c hiÖn nay vµ thay ®æi tæ chøc qu¶n lý.

▪ Thùc hiÖn chuyÓn ®æi vÒ c«ng nghÖ trong qu¶n lý m¹ng.

VI.5. Lé tr×nh chuyÓn ®æi

VI.5.1. Yªu cÇu

Ph−¬ng ¸n chuyÓn ®æi dÇn cÊu tróc m¹ng hiÖn t¹i sang m¹ng NGN ®Õn 2010 cÇn ®¶m b¶o mét sè yªu cÇu sau ®©y:

▪ Kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn viÖc cung cÊp dÞch vô viÔn th«ng trªn m¹ng

▪ ViÖc chuyÓn ®æi ph¶i thùc hiÖn theo nhu cÇu cña thÞ tr−êng, tõng b−íc

▪ Thùc hiÖn ®−îc ph©n t¶i l−u l−îng Internet ra khái c¸c tæng ®µi Host cã sè thuª bao truy nhËp Internet chiÕm tíi 20%.

▪ B¶o ®¶m cung cÊp dÞch vô truy nhËp b¨ng réng t¹i c¸c thµnh phè lín.

▪ B¶o toµn vèn ®Çu t− cña VNPT.

VI.5.2. Nguyªn t¾c thùc hiÖn

Thùc hiÖn chuyÓn ®æi tõng b−íc, −u tiªn thùc hiÖn trªn m¹ng liªn tØnh tr−íc nh»m ®¸p øng nhu cÇu vÒ tho¹i vµ truyÒn sè liÖu liªn tØnh vµ t¨ng hiÖu qu¶ sö dông c¸c tuyÕn truyÒn dÉn ®−êng trôc.

M¹ng néi tØnh hiÖn cã träng ®iÓm t¹i c¸c tØnh thµnh phè cã nhu cÇu vÒ truyÕn sè liÖu, truy nhËp Internet b¨ng réng, −u tiªn gi¶i quyÕt ph©n t¶i l−u l−îng Internet cho m¹ng chuyÓn m¹ch néi h¹t vµ ®¸p øng nhu cÇu truy nhËp Internet tèc ®é cao tr−íc nh»m t¹o c¬ së h¹ tÇng th«ng tin b¨ng réng ®Ó ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ®a ph−¬ng tiÖn, phôc vô ch−¬ng tr×nh chÝnh phñ ®iÖn tö, E – commerce… cña quèc gia.

Kh«ng n©ng cÊp c¸c tæng ®µi hiÖn cã lªn NGS (Next Generation Switch) do cã sù kh¸c biÖt kh¸ lín gi÷a c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch kªnh vµ chuyÓn m¹ch gãi. Tæ chøc x©y dùng hÖ thèng chuyÓn m¹ch NGN míi, riªng biÖt vµ thùc hiÖn kÕt nèi víi c¸c m¹ng hiÖn t¹i theo c¸c nguyªn t¾c.

Ngõng viÖc trang bÞ míi c¸c tæng ®µi Host c«ng nghÖ cò. ChØ më réng c¸c tæng ®µi Host ®ang ho¹t ®éng trªn m¹ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tho¹i vµ truyÒn sè liÖu b¨ng hÑp vµ chØ n©ng cÊp víi môc ®Ých ph©n t¶i Internet vµ cung cÊp dÞch vô truy

Ch−¬ng VI. Xu h−íng ph¸t triÓn NGN t¹i ViÖt Nam

113

nhËp Internet tèc ®é cao dïng c«ng nghÖ xDSL trong khi m¹ng NGN ch−a bao phñ hÕt vïng phôc vô (trõ c¸c tr−êng hîp ®Æc biÖt cã ¶nh h−ëng ®Õn an ninh quèc phßng, khÈn cÊp, ®¶m b¶o an toµn m¹ng l−íi th× ®−îc xem xÐt riªng). Ph¸t triÓn nót truy nhËp míi cña NGN ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu cÇn Host míi.

VI.5.3. Lé tr×nh chuyÓn ®æi

a. Giai ®o¹n 2001 – 2003

Trang bÞ 2 node ®iÒu khiÓn vµ 2 node dÞch vô t¹i miÒn B¾c (®Æt t¹i Hµ Néi) vµ MiÒn Nam (®Æt t¹i Tp. Hå ChÝ Minh). N¨ng lùc xö lý cuéc gäi mét node trªn 4 triÖu BHCA t−¬ng ®−¬ng víi trªn 240.000 kªnh trung kÕ hoÆc trªn 400.000 thuª bao.

Trang bÞ 3 node ATM+IP ®−êng trôc t¹i MiÒn B¾c (®Æt t¹i Hµ Néi), miÒn Nam (®Æt t¹i Tp.HCM) vµ miÒn trung (®Æt t¹i §µ N½ng).

Trang bÞ c¸c node ghÐp luång trung kÕ TGW vµ m¹ng ATM+IP néi vïng cho 11 tØnh vµ thµnh phè lín gåm Hµ Néi, Tp.HCM, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, HuÕ, §µ N½ng, Kh¸nh Hoµ, Bµ rÞa Vòng Tµu, §ång Nai, CÇn Th¬ vµ B×nh D−¬ng. L¾p ®Æt c¸c node truy nhËp NGN nh»m cung cÊp dÞch vô truy nhËp Internet tèc ®é cao (xDSL) t¹i c¸c tæng ®µi Host trung t©m cña 11 tØnh/ thµnh phè.

Nh− vËy giai ®o¹n nµy sÏ cã m¹ng chuyÓn m¹ch liªn vïng vµ néi vïng t¹i c¶ 5 vïng l−u l−îng. Mét phÇn l−u l−îng tho¹i cña m¹ng ®−êng trôc PSTN sÏ ®−îc chuyÓn sang m¹ng NGN ®−êng trôc.

C¸c dù ¸n ®ang thùc hiÖn sÏ rµ so¸t l¹i ®Ó ®iÒu chØnh cho phï hîp víi cÊu tróc tæ chøc NGN.

b. Giai ®o¹n 2004 – 2005

T¨ng sè node ®iÒu khiÓn vµ ATM+IP nh»m më réng vïng phôc vô cña m¹ng NGN tíi c¸c tØnh thµnh phè cßn l¹i vµ h×nh thµnh mÆt chuyÓn m¹ch A&B nh− theo nguyªn t¾c tæ chøc m¹ng ®· ®Ò cËp ë trªn. B¶o ®¶m cung cÊp dÞch vô xDSL t¹i 61 tØnh thµnh.

c. Giai ®o¹n 2006 – 2010

Giai ®o¹n 2006 – 2010 m¹ng chuyÓn m¹ch ATM+IP cÊp ®−êng trôc, c¸c node ®iÒu khiÓn ®−îc trang bÞ víi cÊu tróc 2 mÆt ®Çy ®ñ chuyÓn t¶i l−u l−îng chuyÓn tiÕp vïng vµ liªn vïng cho 5 vïng l−u l−îng.

L−u l−îng PSTN mét phÇn ®−îc chuyÓn qua m¹ng tæng ®µi PSTN vµ phÇn lín ®−îc chuyÓn t¶i qua m¹ng NGN.

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

114

KÕt luËn

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin vµ ®iÖn tö – viÔn th«ng ®· cã nh÷ng b−íc ph¸t triÓn v−ît bËc vµ cã xu h−íng héi nhËp víi nhau. Sù héi tô vµ ph¸t triÓn cña hai ngµnh kü thuËt trªn chñ yÕu lµ do nhu cÇu cña x· héi ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng hÖ thèng xö lý, truyÒn tin cã kh¶ n¨ng xö lý th«ng tin mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ chÝnh x¸c.

Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh viÔn th«ng, m¹ng viÔn th«ng ®ang cã xu h−íng chuyÓn dÇn sang m¹ng thÕ hÖ míi, mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò ®−îc ®Æt ra nh− kiÕn tróc cña m¹ng, m¹ng truyÒn t¶i, chuyÓn m¹ch, .v.v... cho m¹ng thÕ hÖ míi. ViÖc chuyÒn ®æi tõ m¹ng TDM vµ truyÒn sè liÖu sang m¹ng thÕ hÖ míi lµ mét tÊt yÕu. Nh−ng cÇn hiÓu r»ng m¹ng thÕ hÖ míi_NGN lµ mét m¹ng mang tÝnh chÊt kÕ thõa, ®−îc ph¸t triÓn tõ c¸c m¹ng ®ang cã chø kh«ng ph¶i x©y dùng mét m¹ng hoµn toµn míi. Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang NGN cÇn tu©n thñ: tËn dông tèi ®a c¸c thiÕt bÞ hiÖn cã trªn m¹ng vµ dÇn tiÕn tíi cÊu tróc NGN. Do ®ã, hiÖn nay c¸c nhãm nghiªn cøu còng nh− c¸c nhµ s¶n xuÊt, cung cÊp thiÕt bÞ, kinh doanh dang nç lùc cïng nhau chuÈn ho¸ ®Ó ®−a ra mét cÊu tróc chung hoµn chØnh cho NGN. Sù héi tô gi÷a tho¹i vµ Internet, m¹ng ®a dÞch vô trong NGN høa hÑn mét tiÒm n¨ng lín cña m¹ng viÔn th«ng vÒ chÊt l−îng m¹ng còng nh− kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô víi ®ßi hái ngµy cµng cao cña ng−êi sö dông.

ViÖt Nam víi sù æn ®Þnh vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ, cïng víi sù t¨ng tr−ëng vÒ kinh tÕ, ®−îc ®¸nh gi¸ lµ mét thÞ tr−êng cã tiÒm n¨ng ®¸ng kÓ trong ®ã cã thÞ tr−êng §iÖn tö – tin häc – viÔn th«ng. C¸c ®ßi hái vÒ c¸ch thøc tæ chøc, cÊu tróc…do sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ viÔn th«ng ®ang ®−îc xem xÐt vµ ®· cã mét sè h−íng ph¸t triÓn cô thÓ ®· ®−îc ®−a ra.

ViÖc nghiªn cøu ®Ó tiÕn tíi x©y dùng m¹ng thÕ hÖ míi (NGN) cña VNPT lµ cÇn thiÕt vµ mang tÝnh chiÕn l−îc, cÇn ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch quy m«, hÖ thèng. Hy väng quan ®iÓm trªn sÏ gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghÖ m¹ng viÔn th«ng nãi chung vµ cña ViÖt Nam nãi riªng.

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

115

ThuËt ng÷ vµ tõ viÕt t¾t

a

AMG Access Gateway Controller Bé ®iÒu khiÓn cæng truy nhËp

API Application Programming Interface

Giao diÖn ch−¬ng tr×nh øng dông

ATM Asynchronous Transfer Mode

Ph−¬ng thøc truyÒn dÉn kh«ng ®ång bé

ADSL Asymmetric Digital Subscriber Line

§−êng d©y thuª bao sè kh«ng ®èi xøng

B

BAN Broadband Access Node Nót truy nhËp b¨ng réng

BHCA

B – ISDN Broad – Integrated Service Digital Network

ISDN b¨ng réng

BICC Bearer Independent Call Control Protocol

Giao thøc ®iÒu khiÓn cuéc gäi ®éc lËp víi kªnh mang

BPON Broad Passive Optical Network

M¹ng quang thô ®éng b¨ng réng

C

CoS Class of Service Líp dÞch vô

CATV Cable Television TruyÒn h×nh c¸p

CE Consumer Electronics M¹ng ®iÖn d©n dông

C++ Programming Language C++

Ng«n ng÷ lËp tr×nh C++

CC Call Control §iÒu khiÓn cuéc gäi

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

116

COM Common Object Model M« h×nh ®èi t−îng chung

CORBA Common Object Request Broker

CLP Cell Lost Priority §é −u tiªn tæn thÊt tÕ bµo CSM Communication Session

Manager Qu¶n lý phiªn viÔn th«ng

Customer Service Management

Qu¶n lý dÞch vô kh¸ch hµng

D

DSLAM Ditital Subcriber Line Access Multiplex

Cæng ®a truy nhËp ®−êng d©y thuª bao sè

DWDM Dense Wavelength Division Multiplex

GhÐp kªnh ph©n chia theo b−íc sãng mËt ®é cao

e

ETSI European Telecommunication Standard Institute

ViÖn tiªu chuÈn viÔn th«ng Ch©u ¢u

f

FR Frame Relay C«ng nghÖ Frame Relay

FRS Frame Relay Switch ChuyÓn m¹ch Frame Relay

g

GFC General Flow Control §iÒu khiÓn luång chung

GSM Global Systerm Mobile HÖ thèng di ®éng toµn cÇu

h

HEC Header Error Check KiÓm tra lçi tiªu ®Ò

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

117

HDTV High – Definition Television TruyÒn h×nh cã ®é nÐt cao

HDSL High Bit-rate Subscriber Line

§−êng d©y thuª bao tèc ®é cao

HTTP Hyper Text Transfer Protocol

Giao thøc trao ®æi th«ng tin cña World Wide Web

i

IAD Integrated Access Device ThiÕt bÞ truy nhËp tæ hîp

IETF Internet Engineering Task Forve

Tæ chøc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn tiªu chuÈn m¹ng

IN Intelligent Network M¹ng th«ng minh

INAP Intelligent Network Application Part

PhÇn øng dông m¹ng th«ng minh

IP Internet Protocol Giao thøc Internet

IPoA Internet over ATM IP trªn ATM

IPoS Internet over SDH IP trªn SDH

ISDN Integrated Service Digital Network

M¹ng sè tÝch hîp ®a dÞch vô

ISP Internet Service Provider Nhµ cung cÊp dÞch vô Internet

ISUP ISDN User Part PhÇn ng−êi sö dông ISDN

ITU – T International Telecommunication Union

HiÖp héi viÔn th«ng quèc tÕ

J

JAIN Java and IN

Java vµ IN

L

LAN Local Area Network M¹ng côc bé

LDAP

LE Local Exchange Tæng ®µi néi h¹t

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

118

LEO Low Earth Orbit VÖ tinh quü ®¹o thÊp

LS Local System HÖ thèng ®Þa ph¬ng

LSR Label Switch Router ThiÕt bÞ ®Þnh tuyÕn chuyÓn m¹ch nh·n

M

MC Multipoint Controller Bé ®iÒu khiÓn ®a ®iÓm

MCU Multipoint Control Unit §¬n vÞ ®iÒu khiÓn liªn kÕt ®a ®iÓm

MEO Medium Earth Orbit VÖ tinh quü ®¹o trung b×nh

MG Media Gateway Cæng thiÕt bÞ

MGC Media Gateway Controller Bé ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ

MGCP Media Gateway Control Protocol

Giao thøc ®iÒu khiÓn MG

MMG Mobile Gateway Controller Bé ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ di ®éng

MP Multipoint Processor Bé xö lý ®a ®iÓm

MPLS Multi Protocol Label Switching

ChuyÓn m¹ch nh·n ®a giao thøc

MS Mobile Switch System HÖ thèng chuyÓn m¹ch di ®éng

N

NGN Next Generation Network M¹ng thÕ hÖ sau

NGS Next Generation Switch ChuyÓn m¹ch thÕ hÖ míi

NMC Network Manegement Center

Trung t©m qu¶n lý m¹ng viÔn th«ng quèc gia

NML Network Manegement Layer Líp qu¶n lý m¹ng

NNI Network to Network Interface

Giao diÖn m¹ng – m¹ng

N – ISDN Narrow – Integrated Service M¹ng sè ®a dÞch vô b¨ng

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

119

Digital Network hÑp

O

OAM Operation, Administration and Maintenance

Khai th¸c, qu¶n lý vµ b¶o d−ìng

OMC Operation and Maintenance Center

Trung t©m vËn hµnh vµ b¶o d−ìng

OTN Optical Network

P

PBx Private Branch Exchange Tæng ®µi ®éc lËp

PC Personal Computer M¸y tÝnh c¸ nh©n

PT Payload Type Lo¹i t¶i

PNNI Private Network – Network Interface

Giao diÖn m¹ng c¸ nh©n – m¹ng

POTS Plain Old Telephone Service DÞch vô tho¹i th«ng th−êng

PSTN Public Switched Telephone Network

M¹ng ®iÖn tho¹i c«ng céng

Q

QoS Quality of Service ChÊt l−îng dÞch vô

R

RAS Remote Access Server Server truy nhËp tõ xa

RC Routing Controller Bé ®iÒu khiÓn ®Þnh tuyÕn

RDMS Relational Database Management System

HÖ thèng qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu quan hÖ

RMG Residential Gateway Controller

Bé ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

120

RTCP Real – Time Transport Control Protocol

Giao thøc ®iÒu khiÓn truyÒn t¶i thêi gian thùc

RTP Real – Time Transport Protocol

Giao thøc truyÒn t¶i thêi gian thùc

S

SCMA Sub – Carrier Multi Access M¹ng ®a truy nhËp ph©n chia sãng mang phô

SCP Service Control Point §iÓm ®iÒu khiÓn dÞch vô

SDH Synchronous Digital Hierachy

Ph©n cÊp sè ®ång bé

SDP Session Description Protocol Giao thøc m« t¶ phiªn

SG Signalling Gateway Gateway b¸o hiÖu

SIP Session Initiation Protocol Giao thøc khëi t¹o phiªn

SML Service Management Layer Ph©n líp qu¶n lý dÞch vô

SNMP Simple Network Management Protocol

Giao thøc qu¶n lý m¹ng ®¬n gi¶n

SONET Synchronous Optical Network System

HÖ thèng m¹ng quang ®ång bé

SS7 Signalling System No7 HÖ thèng b¸o hiÖu sè 7

SSP Service Switching Point §iÓm chuyÓn tiÕp b¸o hiÖu

SIGTRAN Signalling Transport Giao thøc b¸o hiÖu truyÒn t¶i

SVC Switched Virtual Connection KÕt nèi chuyÓn m¹ch ¶o

T

TCP Transmission Control Protocol

Giao thøc ®iÒu khiÓn truyÒn t¶i

TCAP Transaction Capabilities Application Part

PhÇn øng dông kh¶ n¨ng truyÒn dÉn

TINA Telecommunication Information Networking Architecture

HiÖp héi nghiªn cøu cÊu tróc m¹ng th«ng tin viÔn th«ng

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

121

TGC Trunk Gateway Controller Bé ®iÒu khiÓn cæng trung kÕ

U

UNI User - Network Interface Giao diÖn user vµ m¹ng

UDP User Datagram Protocol Giao thøc gãi d÷ liÖu ng−êi dïng

V

VC Vitual Channel Kªnh ¶o

VCC Vitual Chanel Connection KÕt nèi kªnh ¶o

VCI Virtual Chanel Identifier NhËn d¹ng kªnh ¶o

VLSI Very large – scale integration

VNPT

VoIP Voice over IP Tho¹i qua IP

VP Virtual Path

VPC Virtual Path Connection KÕt nèi luång ¶o

VPI Virtual Path Identifier NhËn d¹ng ®−êng ¶o

VTOA Voice and Telephone over ATM

¢m thanh vµ ®iÖn tho¹i qua ATM

W

WDM Wavelength Division Multiplexing

GhÐp kªnh ph©n chia theo b−c sãng

WLL Wireless Local Loop M¹ch vßng v« tuyÕn néi h¹t

X

XDSL x Digital Subscriber Line §−êng d©y thuª bao sè x

“Nghiªn cøu tæng quan m¹ng thÕ hÖ sau_NGN ”

122

Tµi liÖu Tham Kh¶o

1. Alcatel: http://www.acatel.com

2. ITU: http://www.itu.org

3. IETF: http://www.ietf.org

4. Siemens: http://www.siemens.com

5. Robert M. Hinden, IP Next Generation Network Overwiew,

http://playground.sun.com/pub/ipng/html/INET-IPng-Paper.html, May 14 1995

6. Alcatel Telecommunication Review 2nd Quarter 2001

7. NGN the Siemens Solution with SURPASS Siemens, VietNam Telecom 2000, HaNoi, September 21 – 2000.

8. IETF RFC 3015 “Megaco Protocol Version 1.0”, 11 – 2000,

9. RFC 3054 “Megaco IP Phone Media GW Application Profile”, 1 – 2001

10. IETF RFC “SIP: Session Initiation Protocol”, 6 – 2002, draft - IETF – sipping – siipt – 04, 6 – 2002.

11. Broadband Publishing, The ATM & IP Report, Vol.7 No.12, 2001.

12. MPLS Tutorial ETSI June 99, Francois Le Faucheur, Systems Architect Cisco Systems, [email protected]

13. ViÖn KHKT B−u ®iÖn_§Ò tµi: “Nghiªn cøu c¸c giao diÖn kÕt nèi trong m¹ng NGN”.

14. LuËn v¨n th¹c sÜ_§Ò tµi: “Tæ chøc m¹ng ®iÒu khiÓn kÕt nèi phôc vô cho m¹ng thÕ hÖ míi NGN”_T¸c gi¶: TrÇn Anh Ph−¬ng.ViÖn KHKT B−u ®iÖn_§Ò tµi: “Nghiªn cøu c«ng nghÖ chuyÓn m¹ch nh·n MPLS vµ ®Ò xuÊt c¸c kiÕn nghÞ ¸p dông trong m¹ng thÕ hÖ míi NGN cña tæng c«ng ty”_ (m· sè 005-2001-TCT-RDP-VT-01).

15. M¹ng viÔn th«ng thÕ hÖ míi_T¸c gi¶: NguyÔn Quý Minh HiÓn.