aminoasidüri glukozüri fanconisendromu · 2019-12-26 · mitokondri hastalıkları...
TRANSCRIPT
AminoasidüriGlukozüriFanconi Sendromu
Doç Dr Aysun ÇALTIK YILMAZ
Sunum PlanıAminoasidüri
Renal aa transport özellikleri
*Sistinüri
*Hartnup hastalığı
*Lizinürik protein intoleransı
GlukozüriRenal gukoz transport özellikleri
Herediter glukozüri
*Familyal renal glukozüri
*Fanconi‐Bickel Sendromu
Fanconi SendromuPatofizyoloji
Nedenleri
*Sistinozis*Dent Hastalığı*Lowe Sendromu*Mitokondri hastalıkları*Tirozinemi*Galaktozemi*Wilson Hastalığı*OD Fanconi Sendromu*İdyopatik Fanconi Sendromu
Tedavi
AminoasidüriRenal reabsorbsiyon mekanizmalarında oluşan fonksiyon kaybı
konjenital ya da edinsel
idrarda artmış aa varlığı olarak tanımlanır
Diyetle alınan proteinlerin intestinal katabolizması sonucu oluşan aminoasitler dolaşıma verilir
Renal filtrasyona uğrayan aa.lerin %99’u renaltübüllerden reabsorbe edilerek tekrar dolaşıma geçer
İdrarda bulunan aa miktarı %1’in altındadır
Aminoasit Transport ÖzellikleriProksimal tübül fırçamsı kenardan • Na⁺ aracılı taşıma (en yaygın)• H⁺ aracılı taşıma (prolin, glisin)• Özel taşıyıcı protein (sistin, dibazik aa)• Pinositoz (vezikül)
• Hücre içine alınan aa kolaylaştırılmış difüzyon ile kana verilir
Aminoasit Transportunu Etkileyen Faktörler
Aminoasitlerin asidik/katyonik/nötral olması
Proksimal tübül iyonik ve voltaj durumu
Sistemik pH
Taşıyıcı protein sayısı
Protein alımı
Diyetle alınan aa miktarı azaldığında ͢ taşıyıcı protein sentezi artar
GenetikSon 20 yılda genetik çalışmalar sonucu aa taşıyıcıları 7 büyük gen ailesi olarak tanımlandı (SLC = solute carrier)
SLC1…………..….Na aracılı anyonik/nötral aa transportu
SLC6……………...Na ve Cl aracılı aa transportu
SLC3/SLC7……..katyonik/nötral aa transportu……….SİSTİNÜRİ
SLC7………………katyonik/nötral aa transportu
SLC16…………….aromatik aa transportu
SLC36…………….imino asid transpotu
SLC38…………….Na aracılı nötral aa transportu
Herediter AminoasidürilerGenetik mutasyona bağlı olarak;
tek ya da bir grup aminoasitin
yetersiz reabsorpsiyonu sonucu
idrarla aşırı miktarda kaybedilmesi ile
klinik bulgu veren bir grup hastalıktır
Temel olarak 5 ana grupta toplanırlar
1. katyonik aminoasidüriler***
2. nötral aminoasidüriler
3. İminoadisüri & glisinüri
4. dikarboksilik aminoasidüri
5. β‐amino‐asidüri
Klasik SistinüriSistin ve dibazik aminoasitlerin intestinalve renal transportunda defekt sonucu görülür
İntestinal transport defekti klinik bulgu vermez
Dibazik aa kaybı klinik bulguya yol açmaz
Prevelansı 1/7.000 – 1/15.000
Tüm ürolitiyazis olgularının %1‐2’si,
Çocuk ürolitiyazis olgularının %6‐8’i
OR geçiş gösterir
Ancak penetrans farklılığı nedeniyle fenotipik heterojenite gösterir,
Genetik analiz hastalığın şiddeti ya da tedavi yanıtı konusunda fikir vermez
Normalde idrarda %1 olan Sistin atılımı, GFR’ye yakın düzeye çıkar
Sistin ekskresyonuna göre 3 tipe ayrılır (klasik sınıflama)
Tip 1, en sık görülen, heterozigotlar normaldir
Tip 2, heterozigotlarda yüksek idrar sistin Non‐Tip 1
Tip 3, heterozigotlar tip 1 ve 3 arası klinik gösterir İnkomplet penetranslı OD
Klasik Sistinüri
Tip 1
Non‐Tip 1
Tip 1……………...SLC3A1 (2p16.3)………rBAT büyük subünit
Non Tip 1……….SLC7A9 (19q13.1)……..AT küçük subünit
Klinik BulgularK = E, ancak erkekler daha semptomatik
Taş genellikle 2.‐3. dekatta
Olguların %60’ında 25 yaşında taş gelişir
Hayat boyu taşı olmayan olgular var (sıvı, tuz, protein alımı,
genetik, modifiye edici genler?)
Sistin taşları sülfür molekülü içerdiği için radyo‐opak
Mikst taş görülebilir……….CaOx taşına nidus olabilir
Staghorn taşı oluşturabilir
Taşa bağlı renal kolik, hematüri, enfeksiyon ile bulgu verebilir
Tanıİdrarda hekzagonal sistin kristalleri patognomoniktir
Asid idrarda kristalizasyon fazla, tanı daha kolay
Siyanid‐nitropurissid test: idrarda sistin >250mg/g kreatinin ise homozigot hastalık
Kromatografi ile kantitatif test; sistin n:<18mg/g kreatinin
< 2 yaş çocuklarda tanı koymak zor!!!
Transient neonatal sistinüri; dibazik aa transporter matür olmadığı için idrarda sistin
kristalleri görülebilir
Ayırıcı tanı; infantil tübüler immatürasyon
fanconi sendromu
izole sistinüri
Tedavi1. Sistin çözünürlüğünü artırmak
Hidrasyon (3‐4 L, gündüz‐gece)
İdrar alkalinizasyonu (1‐2mEq/kg bikarbonat/sitrat) idrar pH 7.5‐8!!!
2. Sistin ekskresyonunu azaltmak
Metiyonin kısıtlı diyet
Na kısıtlaması
D‐penisilamin (20‐30mg/kg/g)…..yan etkiler
Merkaptopropiyonil glisin (Tiopronin)(20mg/kg/g)
Kaptopril ?
Askorbik asit ? (oksalat ↑ sitrat↓)
DMSA ??
3. Ürolojik yaklaşım
Perkütanöz nefrostomi ile irrigasyon
(N‐asetilsistein, D‐penisilamin, Tiopronin)
ESWL (parsiyel yarar)
Litotomi (obstrüksiyon, enfeksiyon, medikal yanıtsız)
İzole SistinüriKlasik sistinüri spektrumu içinde varyant (non Tip 1)
SLC7A9 heterozigot mutasyonu
İdrarda Sistin artmış, dibazik aa normal
**Taş oluşumu gözlenmez
Hartnup HastalığıJulius Caesar’ın hastalığı
OR, heterozigotlar semptomsuz
SLC6A19 nötral aa taşıyıcısı mutasyonu
Triptofan ve seratonin eksikliği klinik bulgulara yol açar
Triptofan’ın Niasin’e dönüşümünde bozukluk
Pellegra benzeri klinik
fotodermatit,
ataksi,
psikiyatrik bozukluk
mavi idrar (triptofan metabolitleri)
Tanı: İdrarda nötral amino asitlerin yüksekliği,
plazmada düşüklüğü.
Genetik analiz
Tedavi: Niasin 40‐300 mg/gün,
Güneşten korunma,
Proteinden zengin diyet
Lizinürik Protein İntoleransıOR geçişli
Dibazik aminoasit taşıyıcısı kodlayan SLC7A7 mutasyonu
İdrar dibazik aa atılımı fazla (özellikle lizin)
Yenidoğan ve süt çocukları asemptomatik,
Proteinden zengin ek gıdaya geçişle birlikte hiperamonyemi atakları
‐ yemekten kaçınma, kusma,
‐ stupor, koma
Zorla beslemek ölümcül olabilir
Lizinürik Protein İntoleransıBüyüme gelişme geriliğiHepatosplenomegaliHipotoniFraktürler, iskelet değişiklikleri, osteopeniHiperamonyemiden kaçınılmışsa nörolojik gelişim normalSerum Ferritin ve LDH yüksek, Anemi, lökopeni, trombositopeni, Fankoni sendromuTanı; Klinik + Mutasyon analiziTedavi; Destek tedavi
KarnitinHiperamonyeminin önlenmesi
RENAL
GLUKOZÜRİ
RENAL GLUKOZÜRİ• Kan şekeri normal olmasına karşın idrarda glukoz varlığı
• Glukoz emiliminin tama yakını proksimal tübüldensağlanır
• %90…….SGLT2………S1 segmenti• %10…….SGLT1………S2 ve S3 segmenti
Renal Glukozüri
Glukoz eşiği
Renal glukoz geri emiliminin maksimum olduğu plazma glukoz seviyesi;
eşik değer 140‐190 mg/dl
TmG (max glukoz transport değeri)
Taşıma kapasitesinin maksimum değere ulaştığı glukoz değeridir
260‐350 mg/dk/1,73m2 (2,5 mg/ml )
**Bu iki değer aşıldığında idrarda glukoz görülür
• Normoglisemik sağlıklılarda idrarda eser miktarda (2‐30 mg/dl) glukoz bulunabilir
• Standart idrar çubukları >40mg/dl ölçer
• Preterm ve yenidoğanda idrarda glukoz görülebilir.
• Tübüler matürasyon, taşıyıcı protein nitelik ve nicelik kazanımı ile >2 yaş glukozüribeklenmez
• SGLT2……düşük afiniteli/yüksek kapasiteli• SLC5A2 mutasyonu SGLT2 defekti (6. kr)
klasik izole glukozüri
• SGLT1……yüksek afiniteli/düşük kapasiteli• SLC5A1 mutasyonu SGLT1 defekti (22. kr)
glu‐gal malabsorbsiyonu, hafif glukozüri
• GLUT1‐14……..bazolateral glukoz taşıyıcısı
Herediter Glukozüri1. Familyal Renal GlukozüriOR geçiş gösterir
Sadece glukozu ilgilendiren bozukluk, diğer şekerler normal
İyi klinik özellik, sıklıkla asemptomatik
GFR ve tübüler fonksiyonlar normal
Poliüri ve polidipsi beklenmez
DM’dan ayırımı için açlık kan şekeri takibi ve OGTT şart!!
1. Familyal Renal GlukozüriTip A (klasik tip);
glukoz eşiği düşük,glukoz reabs. kapasitesi düşüktüm nefronlar etkilenmiş
Tip B;glukoz eşiği düşük,glukoz reabs. kapasitesi normalnefron etkilenmesi heterojen
Tip O;çok çok nadir, Oemar ve ark tarafından tanımlanmış,renal glukoz emilimi yok, yoğun glukozüri
TEDAVİ; nadiren açlık hipoglisemisi ve gelişme geriliği için destek tedavisi
2. Fanconi‐Bickel Sendromu(Glikojen depo hast. Tip XI)
GLUT2 kodlayan gende (SLC2A2) mutasyon
GLUT2; bağırsak, karaciğer, böbrek ve pankreasta
OR geçiş gösterir
GLUT2 defekti….. hücre içinde glukoz birikmesi
toksik etki……jeneralize proksimal tübülopati
Fanconi‐Bickel SendromuKlinik BulgularGlukozüri, Açlık hipoglisemisi, Büyüme geriliğiRenal Fanconi sendromuHepatomegali
Tedavi; sıvı‐elektrolit, rikets tedavisi, büyümenin desteklenmesisık az beslenme
FANCONİ
SENDROMU
FANCONİ SENDROMUİlk kez 60 yıl önce Fanconi tarafından ‘jeneralize proksimal tübül disfonksiyonu’ olarak tanımlanmıştır
Birbirinden farklı hastalıklarda, farklı etkilenmiş mekanizmalar sonucu görülür
Proksimal tübül, filtre edilen; albümin DMA protein
amino asid glukoz
bikarbonat sodyum, klor
fosfat ürik asit için emilim yeridir
Transport için 2 temel mekanizma kullanılır
1. Megalin/Cubilin aracılı endositik yol
2. Na gradienti bağımlı sistem
Patofizyoloji
Fanconi Sendromu oluşmasında 3 temel mekanizma;
1. Megalin/Cubulin defekti
2. Enerji üretim bozukluğu
3. Artmış apopitozis
Patofizyoloji1. Megalin/Cubilin aracılı endositoz
• Albumin
• DMA protein
• Polipeptidhormonlar (PTH, prolaktin, insülin)
• Vitamin bağlayan proteinler
• İlaçlar (aminoglikozid)
Megalin/CubilinMegalin/Cubilin reseptörleri birlikte eksprese edilir ve Cubilin fonsiyon görmek için Megalinbağımlıdır.
Megalin/Cubilin; PTH yıkımı, Vit D’nin aktifleşmesinde görevli
Megalin/Cubilin eksikliği Dent Hastalığı ve Lowe sendromu patogenezinde önemli
Cubilin, Vit B12‐ intrinsik faktör kompleksinin reseptörüdür, eksikliğinde proteinüri görülür (İmerslund Grasbeck hastalığı)
Megalin/Cubilin defekti jeneralize proksimaltübül disfonksiyonu ile sonuçlanır
2. Enerji Üretim Bozukluğu
Solüt transportu için kullanılan başlıca yol Na aracılı taşınmadır.
Na gradienti sağlamak için Na‐K ATPazgörevlidir.
Proksimal tübül en çok solüt transportu yapılan en fazla enerji ihtiyacı olan tübüldür
Hücre içi enerji metabolizmasını bozan hastalıklarda (mitekondriyal sitopati, sistinozis, tirozinemi) Fanconi sendromu görülebilir.
3. Artmış Apopitozis
Hücre içi artmış sistin yükü,
Fanconi‐Bickel hastalığında artmış hücre içi glukoz,
Mitokondrial hastalıklarda enerji üretim defekti,
Wilson hastalığında dokularda bakır birikimi
Artmış hücre ölümü
Progresif renal tübüler disfonksiyon
Fanconi Sendromu NedenleriHerediter Nedenler
• Sistinozis
• Dent hastalığı
• Lowe sendromu
• Tirozinemi
•Mitokondri hastalıkları
•Galaktozemi
•Herediter fruktoz intoleransı
•Wilson hastalığı
•Glikojen depo hastalığı tip 1 (von Gierke hastalığı)
• Fanconi‐Bickel sendromu
• Lizinürik protein intoleransı
• İdiopatik fankoni sendromu
•OD Fanconi Sendromu , MODY+makrozomi
•OR Fanconi Sendromu (NaPi‐IIa mut.)
Kazanılmış• Nefrotik Sendrom
• Miyelom
• Sjögren sendromu
• Renal transplantasyon
• Akut interstisyel nefrit ve uveit (TİNU)
• Otoimmün interstsiyel nefrit ve membranöz nefropati
• Anoreksiya nervosa
• Tedavi edilmemiş dRTA
Toksik Etki
• İlaçlar (Aminoglikozid, tetrasiklin, rifampisin,
salisilat, İfosfamid, valproik asit)
• Kimyasal bileşenler (toluen/glue koklamak)
• Ağır metaller
Klinik Bulguları
•Büyüme ve gelişme geriliği
•Poliüri, polidipsi
•Dehidratasyon
•Rikets, osteoporoz, osteomalazi
•Nefrolitiyazis
Laboratuvar Bulguları
• Metabolik asidoz
• Hiponatremi
• Hipofosfatemi
• Glukozüri
• Aminoasidüri (non‐selektif)
• Hiperkalsiüri
• Hiperürikozüri
• Proteinüri (DMA)
• Hipopotasemi (sekonder)
SistinozisEn sık herediter Fanconi Sendromu sebebi
OR geçişli,
17p13 de bulunan CTNS (cystinosin) gen mutasyonu sonucu,
12 exonlu gen, günümüze kadar >100 mutasyon tanımlanmış
En sık mutasyon %76 sıklıkta
İnsidans: 1/100.000‐200.000
Lizozomal depo hastalığı olarak tanımlanır
Patogeneznucleus
H+
H+
cystine
cystine
cysteine
lysosome
cytoplasma
cystinosin
protein degradation
cysteine
cysteine
Patogenez
1. Hücre içi sistin artışı ATP üretimini engeller, Na⁺ aracılı solüt transportu
bozulur
2. Megalin/Cubilin sentezi azalır, solüt transportu bozulur
3. Protein kinazın sisteinilasyonu apopitozu hızlandırır
4. Biriken sistin glutatyonu azaltarak hücreyi oksidatif strese açık hale getirir,
apopitozu hızlandırır
Klinik Bulgular
1. İnfantil form (nefropatik)…….en sık
2. Juvenil form (geç başlangıçlı)…….ergenlik, erken erişkinlik
korneal sistin birikimi, fotosensitivite
Fanconi Sendromu, proteinüri
>15‐20 yaşında KBY görülebilir
3. Adult form (non‐nefropatik/oküler)……..böbrek yetmezliği gelişmez,
göz bulguları belirgindir
İnfantil (nefropatik) form:
Yenidoğan ve erken infantil dönemde bulgu beklenmez,
İlk bulgular 6 ay civarında
Yetersiz beslenme, kilo alamama, kusma, çok su içme ve dehidratasyon atakları
Rikets nedeniyle frontal belirginlik, bileklerde genişleme, genu valgum,
Sarı saç, açık renk göz (lizozom içinde melanositler melanozom oluşturamaz) koyu saç ve göz olabilir
Renal bulgular; Fanconi Sendromu
tübüler proteinüri
tuz kaybı, poliüri
nefrokalsinozis
Kr TIN
KBY,
SDBY (tedavisiz 10 yaş civarında)
Göz bulguları; kornea ve konjonktivada sistin kristali birikimi (>1 yaş)
retinada periferal depigmentasyon (erken bulgu)
gözlerde sulanma, batma
fotofobi
görme kaybı (>10 yaş)
Endokrin bulgular; hipotiroidizm (>8‐10 yaş)
insülin bağımlı diyabet
pubertal gecikme
infertilite
Nörolojik; öğrenme güçlüğü, hafıza zayıflığı
baş ağrısı,
hidrosefali
Diğer; boy kısalığı,
kas güçsüzlüğü (asidoz/karnitin eksiklği)
ekzokrin pankreas yetmezliği (diyare, sindirim güçlüğü)
hepatomegali
splenomegali
Tanı; 1. Lökosit içi sistin düzeyi (5–15 nmol half‐cystine/mg protein) (N:<0.2)
2. Korneal sistin birikiminin gösterilmesi
3. Kemik iliği, karaciğer, lenf nodu biyopsisinde sistin kristali
4. CTNS gen mutasyonunun gösterilmesi
*prenatal tanısı mevcut
Tedavi; 1. Destek tedavisi
*sıvı‐elektrolit desteği
*bikarbonat (10‐15 mEq/kg/g)
*kalsitriol (0,25‐0,5mcg/g)
*fosfat solüsyonu (1‐3g/g)
*karnitin (50‐100 mg/kg)
2. İndometazin (böbrek yetmezliği yoksa)(1‐3mg/kg/g)
3. Sisteamin (60‐90mg/kg/g, max 1,95g/m2/g) x4 dozda
4. Sisteamin göz damlası
5. Renal transplantasyon
Sisteamin bitartrate: CystagonSistinin lizozom dışına çıkmasını sağlar
Doz: 60–90 mg/kg/gün veya 1.3–1.95 g/m2/gün, 4x dozda
Doz hedef dozun 1/4’ü olarak başlanmalı, her 3‐7 günde bir artırılmalı.
Hedef lökosit sistin düzeyi < 1 nmol half sistin/mg protein
Tedaviye erken başlamak çok önemli.
KBY gidişini engelleyebilir, FS için az etkili
Yan etkileri:
Çürümüş yumurta kokusu, kötü tad (serbest tiol içermesi)
Nötopeni,
Döküntü
Somnolans, letarji, konvülsiyon
vasküler frajilite (yüksek dozda)
Sisteamin hidroklorür: Göz damlası: 6‐10 kez/gün, her 2 göze.
Oluşmuş korneal sistin depolanmasını azaltabilir
Sisteamin oküler jel (uygulama sıklığı az)
Dent HastalığıX’e bağlı resesif kalıtılım,
Xp11.22…..CLCN5 mut. (%65)…….Dent Hastalığı 1
Xq26.1…..OCRL1 mut. (%15)….….Dent Hastalığı 2
Klinik Bulguları
Renal Fanconi Sendromu
DMA proteinüri
Rikets
Hiperkalsiüri
Nefrokalsinozis, Ürolitiyazis
İlerleyici böbrek yetmezliği
SDBY (>30 yaş )
Tanı; Hiperkalsiüri+Proteinüri+Aile öyküsü
Genetik analiz
Tedavi; destek tedavisiKalsitriolNa kısıtlı diyetSitratTiazid
Lowe Sendromu(Okülo‐serebro‐renal sendrom)
OCRL1 gen mutasyonu
X’e bağlı resesif (kızlarda klinik hafif)
Klinik bulguları:
Konjenital katarakt*
mental retardasyon*
hipotoni
proteinüri
Fanconi sendromu*
(infantil dönemden sonra başlayabilir)
Tanı: OCRL1 gen mutasyonunun gösterilmesi
Mitokondri HastalıklarıProksimal tübül böbreğin en fazla enerji ihtiyacı olan ve en fazla mitokondri
sahibi bölümü
Maternal kalıtım
Heteroplazmi (bölünmede mutasyonlu mitokondri dağılımı)
Hastalık bulguları mutant DNA miktarıyla orantılı
Mitokondrilerde oksidatif fosforilasyonda görevli respiratuvar zincir enzimlerinde
defektler nedeniyle oluşur.
Mitokondrial hastalıklar bütün dokuları etkileyebilir. Klinik bulgular, yüksek ATP
harcayan organ sistemlerinde gözlenir.
Mitokondri Hastalıkları‐KlinikSantral sinir sistemi: Apne, letarji, hipotoni, koma, psikomotor retardasyon, serebellarataksi, felç benzeri epizodlar, miyoklonus, nöbet, demans, spasitisite,
Kas: Miyopati, zayıf baş kontrolü, güçsüzlük, miyalji, egzersiz intoleransı,
Karaciğer: Hepatomegali, KC fonksiyon bozukluğu
Kalp: Kardiyomiyopati, aritmi
GİS: Kusma, diyare, villöz atrofi, kolonik psödoobstrüksiyon, pankreas disfonksiyonu
Endokrin: DM, GH eksikliği, hipoparatroidizm, hipotroidizm, adrenal yetmezlik
Kemik iliği: Sideroblastik anemi, nötropeni, trombositopeni,
Kulak: İşitme kaybı,
Göz: Progresif eksternal oftalmopleji, pigmenter retinal dejenerasyon, pitozis, katarakt,diplopi
Böbrek: Fanconi sendromu,
tübülointerstisyel nefropati,
nefrotik sendrom, (FSGS, kollapsing nefropati),
böbrek yetmezliği
Mitokondri HastalıklarıTanı; Laktat/pürivat (N olması ekarte ettirmez)
mutasyon analizi
Renal biyopsi; tübüler dilatasyon ve atrofi
tübül epitelinde vakuolizasyon
EM da; anormal ve büyük mitokondri
Tedavi; destek tedavisi
Karnitin (eksikliği varsa)
yüksek kalorili diyet önerilmez
Barbitüratlar, valproik asit ve mitokondrial protein sentezi inh
(tetrasiklin, kloramfenikol) kaçınılmalı
GalaktozemiOR geçiş gösterir
Galaktoz 1P‐üridil transferaz enzim defekti
Klinik bulgular: Çoklu organ etkilenmesi olur.
Kusma, ishal,
Büyüme‐gelişme geriliği
Hepatomegali, KC fonksiyon bozukluğu, siroz
**Fanconi sendromu
Mental retardasyon,
Katarakt
E coli sepsisi
GalaktozemiTanı: Eritrositlerde Gal‐1P‐ üridiltransferaz eksikliği
Serumda galaktoz ve galaktoz‐1‐fosfat yüksekliği.
İdrarda glukoz ve galaktoz artışına bağlı indirgeyici madde varlığı (Fehling veya Benedict testi)
Tedavi: Laktozsuz diyet
Destek tedavisi
Tirozinemi• Fumaril asetoasetaz eksikliği sonucu süksinil
aseton birikimi (Tirozinemi Tip 1)
• OR geçişli
• Hepatorenal sendroma neden olur
• Erken başlayan karaciğer yetmezliği
• Hepatoselüler karsinom
• Renal bulgusu Fanconi sendromu
• Bilateral büyük böbrekler,
• KBY progresyonu
Tanı; Kan ve idrarda süksinil aseton ölçümü
Tandem MS
Tedavi; Fenialalnin ve tirozin kısıtlı diyet
Karaciğer tx (renal bulgularda düzelme)
Wilson HastalığıOR geçişli, ATP7B gen mut. (bakır transportunda görevli enzim)Bakırın bilier eksresyonu ve seruloplazmine bağlanması bozukBakır dokularda birikir.İnsidansı: 1/5,000
Klinik bulgularKC hastalığı (akut hepatit, fulminan hepatik yetmezlik, siroz)Ekstrapiramidal bulgular, psikiyatrik hastalık, davranış bozukluğuHemolitik anemi, Kayser‐Fleisher halkası, katarakt, Fankoni sendromu (kc hast. önce olabilir)dRTA, hiperkalsiüri, nefrolitiyazis
Kayser‐Fleischer halkası
Wilson HastalığıTanı; Seruloplazmin 200 mg/L24 salik idrar Cu eksresyonu >100 µg/günSerum serbest Cu artmıştırKC biyopsisi (Cu >250 mg/g kuru ağırlık)Genetik analiz
Tedavi;Cu’dan fakir dietD‐penisilinamin (20 mg/kg/gün)Çinko asetat / çinko sulfatKaraciğer nakli
OD Fanconi Sendromu ile MODY1 ve makrozomi
Hepatosit nükleer faktör 4 α (HNF4α) mutasyonu
Pankreas, bağırsak ve böbrekte eksprese edilir
Neonatal hiperinsülinizm,
MODY1
Makrozomi
Fanconi sendromu
Nefrokalsinozis
Renal yetmezlik
İdyopatik Fanconi SendromuSekonder nedenlerin ekarte edildiği FS,
OD (sıklıkla familyal olan), OR ya da X’e bağlı kalıtım
Klinik bulgular genellikle rikets ve osteoporoz ile ilgili
GFR çocukluk döneminde normal, 10‐30 yıl sonra KBY gelişebilir
Böbrek biyopsisi; tübülointerstisyel fibrozis, tübüler atrofi ve dilatasyon, tübüllümeninde eozinofilik proteinöz materyal birikimi, mononkleer hücre infiltrasyonu
Tedavi; semptomatik, destek tedavisi
rikets tedavisi
renal tx
Kazanılmış Nedenler• Nefrotik Sendrom
• Miyelom
• Sjögren sendromu
• Renal transplantasyon
• Akut interstisyel nefrit ve uveit (TİNU)
• Otoimmün interstsiyel nefrit ve membranöz nefropati
• Anoreksiya nervosa
• Tedavi edilmemiş dRTA
• İlaçlar (Aminoglikozid, tetrasiklin, rifampisin, salisilat, İfosfamid, valproik asit)
• Kimyasal bileşenler (toluen/glue koklamak)
• Ağır metaller
Fanconi Sendromu TedaviSpesifik tedavi (Sistinozis‐Cysteamin, Wilson Hastalığı‐D penisilamin, Galaktozemi‐laktozsuz diyet)
Sıvı‐elektrolit desteği
Bikarbonat 10‐15 mEq/kg/g, 4‐6 dozda
Kalsitriol 0,01‐0,05 mcg/kg/g
Fosfor solüsyonu (Joulie’s solüsyonu, başlangıç 40mg elemental fosfor/kg, max3,5g/gün, 4‐6 dozda)
Aminoasidüri, glukozüri ve DMA proteinüri için spesifik tedavi gerekli değil
Seçilmiş vakalarda GH tedavisi
Teşekkür Ederim…