acibademsistinaplus broj 6

www.acibademsistina.com.mk1


PlusЈуни-Август 2012 Број 6 Бесплатно издание

ЕДИТОРИЈАЛ

Магазинот Плус излегува еднаш во 3 месеци и се дели бесплатно. Информациите имаат едукативен и информативен карактер.Однапред Ви се извинуваме за можните печатни грешки.Сите Ваши коментари во врска со Магазинот Плус или Вашите предлози за содржината на следното издание, испратете ги на: [email protected]Припрема: Сектор за маркетинг на Орка Холдинг Издавач: Орка Холдинг за потребите на Клиничката болница „Аџибадем Систина“

Почитувани,

Старите велат „подобро да се спречи отколку да се лечи“. Изминатата година ова беше нашата главна цел и мисија. Врвниот тим лекари во Клиничката болница „Аџибадем Систина“ несебично советуваше , едуцираше како да го зачувате вашето здравје. Нашата заложба преку Аџибадем Систина Плус да дојдеме поблиску до нашите пациенти и до широка-та јавност се оствари. Повеќе од 60.000 читатели се доволен доказ дека успеавме заедно да го зачуваме нашиот приоритет, а тоа е здравјето.

Со нашите теми ги опфативме сите генерации, од најмладите до највозрасните. Ве информираме за капацитетите и можностите на Клиничката болница „Аџибадем Систина“ , како најсовремена медицинска установа во нашата земја. Нашата најголема сатисфа-

кција се, сепак, задоволните пациенти, кои во Аџиба-дем Систина Плус зборуваат за нашата работа.

Горди на успехот што заедно го постигнавме, продолжуваме понатаму. Секој успех ни дава мотив плус уште повеќе да се заложиме и да работиме во служба на здравјето. Продолжуваме со нашата мисија, покрај врвната медицинска грижа која се-којдневно им ја пружаме на своите пациенти, да ги едуцираме како да ги превенираат болестите.

Во овој број ве советуваме како да излезете на крај со сонцето и високите температури. Нудиме еду-кативни текстови за кардиоваскуларните болести кои се главна причина за смртноста во земјава. Ќе прочи-тате и за стерилитет кај мажите и жените, како и за многу други интересни, а пред сè едукативни тексто-ви кои се со цел да ви помогнеме да го зачувате највредниот подарок, а тоа е здравјето.

Со почитМ-р д-р Тони Јосифовски

Шеф на одделот за абдоминална хирургија

Вашето здравјее наша мисија

м-р д-р Клементина Кузеска

Дипломирала во 1992 година на Медицинскиот факултет

во Скопје. Во 1996 година магистрирала во областа

на хумана репродукција на Медицинскиот факултет во

Белград. Специјализација по гинекологија и акушерство

завршила во 1999 година на Медицинскиот факултет во

Скопје. Д-р Кузеска моментал-но работи во Клиничката бол-

ница „Аџибадем Систина“.

м-р д-р Митко Караѓозов

Дипломирал во 1983 година на Медицинскиот факултет во Скопје. Специјализација по општа хирур-гија завршил во 1988 година на Медицинскиот факултет во Скопје. Магистрирал во 2003 година на истиот факултет. Д-р Караѓозов моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

м-р д-р Тони Јосифовски

Дипломирал во 1985 година на Медицинскиот факултет во

Скопје. Специјализација по општа хирургија завршил во 1992 година

на Медицинскиот факултет во Скопје. Супспецијализација по дигестивна хирургија завршил

во 2008 година. Магистерски студии завршил во 2006 година.

Д-р Јосифовски моментално работи во Клиничката болница

„Аџибадем Систина“.

проф. д-р Салис Таџер

Дипломирал во 1978 година на Медицинскиот факултет во Љубљана, Словенија. Специја-лизација по кардио и торакална хирургија завршил во 1993 година на Саклер медицинскиот факул-тет, на Универзитетот во Тел Авив. Супспецијализација во областа на адултна хирургија завршил на истиот факултет. Проф. д-р Таџер моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

СОРАБОТНИЦИ

проф. д-р Љупчо Лековски

Дипломирал во1982 година на Медицинскиот факултет во Ско-пје. Специјализација по урологија завршил во 1990 година на Меди-цинскиот факултет во Скопје. Док-торска дисертација одбранил во 2002 година на истиот факултет. Проф.д-р Лековски моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

д-р Оливер Бушљетиќ

Дипломирал во 1995 година на Медицинскиот факултет во Скопје. Специјализација по интерна меди-

цина завршил во 2001 година на Медицинскиот факултет во Скопје.

Супспецијализација по кардиоло-гија завршил во 2007 година на истиот факултет. Д-р Бушљетиќ

моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.


д-р Тања Јованова

Дипломирала во 1993 година на Медицин-скиот факултет во Скопје. Специјализа-ција по педијатрија завршила во 2002 година на Медицин-скиот факултет во Скопје. Д-р Јованова моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

м-р д-р Димитар Трајков Дипломирал во 1997 година на Медицинскиот факултет во Ско-пје. Специјализација по интерна медицина завршил во 2004 година на Медицинскиот факултет во Ско-пје. Магистрирал во 2007 година на истиот факултет. Д-р Трајков моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

проф. д-р Кирил Лозанче

Дипломирал во 1976 година на Медицинскиот факултет

во Скопје. Специјализа-ција по неврохирургија

завршил во 1983 година на Медицинскиот факултет

во Скопје. Во 2005 година е избран за редовен про-

фесор на истиот факултет. Проф. д- р Ки рил Лозанче

моментално работи во Кли-ничката болница „Аџиба-

дем Систина“.

СОРАБОТНИЦИ

Дарко Црвенов

Дипломирал 2001 година како виш рендген техничар на Меди-цинскиот факултет во Скопје, а

во 2008 год. се усовршил како специјалист радиолошки техно-лог на Медицинскиот факултет

во Битола. Поседува сертификат за пилатес инструктор од Фа-

култетот за физичка култура во Софија, Р Бугарија.Моментално работи во Клиничката болница


д-р Александар Мицковски

Дипломирал во 2002 година на Медицинскиот

факултет во Скопје. Специјализација по урологија завршил во 2008 година на

Медицинскиот факултет во Скопје.Д-р Мицковски

моментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

прим. д-р Мери Калајџиева Зип

Дипломирала во 1987 го-дина на Медицинскиот фа-култет во Скопје. Специја-лизација по педијатрија завршила во 1996 година на истиот факултет. Д-р Зип моментално работи во Клиничката болница „Аџи-бадем Систина“ .

проф. д-р Владимир Миленков

Дипломирал во 1972 година на Медицинскиот факултет во Скопје. Спе-цијализација по трансфузиологија завршил во 1979 година на Меди-

цинскиот факултет во Скопје. Докторирал во 1999 година на истиот фа-култет.Проф.д-р Миленков моментално работи во Клиничката болница


проф. д-р Тајар Сариоглу

Дипломирал во 1974 година на Меди цинскиот факултет во Анка-ра, Р. Ту рција. Специјализација по кардиоваскуларна хирургија завршил во 1979 година на Уни-верзитетот Хацетепе. Д-р Сариоглу моментално работи во болницата „Аџибадем Бакиркој“.

д-р Гордана Петровска

Дипломирала во 1994 година на Медицинскиот фа-култет во Скопје. Специјализација по гинекологија и акушерство заврши-ла во 2000 година на Медицинскиот факултет во Скопје. Д-р Петровска мо-ментално работи во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.


СОДРЖИНА

20

ПРОФИЛ д-р Тони Јосифовски д-р Тони Јосифовски

ПОРАДИ„ АЏИБАДЕМ СИСТИНА“ ПОРАДИ„ АЏИБАДЕМ СИСТИНА“ ОСТАНАВ ВО МАКЕДОНИЈАОСТАНАВ ВО МАКЕДОНИЈА1010

АКТУЕЛНО УБОДИ ОД

ИНСЕКТИНекои убоди Некои убоди

од инсекти можат од инсекти можат да предизвикаат да предизвикаат тешки алергиски тешки алергиски

реакции или да реакции или да пренесат некоја пренесат некоја

болест. болест.

ЗДРАВЈЕ

ТЕМАНЕПЛОДНОСТ

- ДА ЈА

УТВРДИМЕ

ПРИЧИНАТА!

40

ЖИВОТ

РАЃАЊЕТО НА МОЈОТ СПАСИТЕЛ НОЕЛА36

Предлог

ХИРУРШКИ ТРЕТМАН НА ПРОСТАТА46

74

Мајчинството е највозвишеното чувство на светот. Моментите кога по девет месеци исчекување ќе го земете во прегратка своето чедо се незаборавни и не можат да се опишат со зборови. Но, за некои жени патот до потомство е долг и исполнет со многубројни предизвици. Една од нив, г-ѓа Рената Петровска, ја раскажува својата приказна за тоа како ги совладала најголемите и најболни животни предизвици со желбатa да стане мајка. Оваа потресна сторија со среќен крај ќе им помогне за сите идни мајки да истраат во борбата за свое потомство.

66

ФИТНЕС ВО ВОДА - АКВА АЕРОБИК

Каков е животот меѓу двајца доктори? Типичен пример за тоа е семејството Јосифовски. И Тони и Надежда се доктори, а во најава се и нивните заменици Мирјана и Димитар. Двајцата одлично се надополнуваат. Додека Тони е целосно посветен во спасување човечки животи, за Надежда во прв план е семејството и домот. Во пријатна атмосфера во домот во скопската населба Козле, за „Аџибадем

Систина Плус“ споделија дел од својата интима.

ПРОФИЛПРОФИЛТони ЈОСИФОВСКИТони ЈОСИФОВСКИ

Тони, Надежда, Мирјана и Димитар го сочинуваат семејството Јосифовски. Тони е абдоминален хирург во Клиничката болница

„Аџибадем Систина“ , Надежда е матичен доктор во поликлиниката Идадија. Нивната ќерка Мирјана е студентка на трета година на Ме-дицинскиот факултет, Димитар е средношколец и уште од сега наја-вува дека ќе биде четвртиот док-тор во семејството Јосифовски. И што повеќе да се каже, животот во ова семејство се врти околу ме-дицината. Дури и пријателите на Тони и Надежеда се од докторска-та фела, па речиси за друго муабет и не се прави. Кога ги прашавме каков е животот со двајца доктори, д-р Јосифовски на шега кратко и јасно ни одговори „докторски“.

- „Дел од другарите отидоа на медицина, дел на електро ама кога ќе излеземе или ќе седнеме во ресторан правиме муабет само за медицина, за ништо друго“. рас-кажува д-р Јосифовски за својата страст кон медицината, која влече корени од неговиот татко и мајка, кои исто така се доктори.

Тони и Надежда се кавадарча-ни. Повеќе од три децении се заед-но, па на шега ни одговорија дека веќе заборавиле како се запозна-ле. Заедно се уште од среднош-колските години, и двајцата учеле во гимназијата во Кавадарци. По

матурата продолжиле на Медицин-скиот факултет во Скопје. Потоа на свет дошле Мирјана и Димитар. Бидејќи оваа професија бара мно-гу жртви , Надежда ги потиснала амбициите за сметка на семејство-то.На ова се надоврза и д-р Јоси-фовски, кој јавно и со гордост призна дека целата грижа околу куќата и семејството се дело на не-говата сопруга.

„Многу е тешко во семејство со двајца доктори. Јас порано рабо-тев на дијализа, со дежурства и на смени. Но подоцна сфативме дека вака не оди и јас ги потиснав свои-те амбиции и се посветив на се-мејството. Но во ниту еден момент не се покајав. Најголем успех е кога децата ти се успешни и тоа е неш-то што секого го исполнува“, рас-кажува Надежда, која целиот свој живот го посветила на семејството и домот чие уредување со гордост вели дека е нејзино дело. Наскоро семејството Јосифовски се подгот-вува за нов стан каде главниот ар-хитетски збор ќе го има Надежда.

ДОМА ЖИВЕЕ КАКО ВО ХОТЕЛ

За сметка на тоа, пак, Тони целосно се посветил на професија-та. Поради дежурства, операции низ целата земја, се случувало да не дојде дома и по неколку дена. Затоа останатите членови во семејство-то Јосифовски шеговито изјавија

дека Тони дома живее како во хо-тел. Нестрпливо чекаат да украдат од неговото слободно време кое најчесто го користат за патување. „ Таква е хирургијата. Порано, кога немаше мобилни телефони, ако по 12 часот по полноќ ѕвони телефо-нот се знаеше кого го бараат и кој треба да стане. Последните 5 го-дини пред да дојдам во „Аџибадем Систина“ постојано патував, не-маше болница во Македо-нија во која не сум опе-рирал. Секогаш гледам барем за викендите да бидам со семејството и најчесто патуваме некаде“, објаснува д-р Јосифовски.

Иако стотици пациенти помина-ле низ неговите раце, сепак, не ос-танува рамноду-шен во одредени случаи. Призна-ва дека го пого-дува судбината на пациентите, особено кога се работи за мла-ди луѓе и кога медицината е немоќна да им помогне.Но, сепак, не се откажува лес-но.


ПОРАДИ„ АЏИБАДЕМ ПОРАДИ„ АЏИБАДЕМ СИСТИНА“ СИСТИНА“ ОСТАНАВОСТАНАВ

ВО МАКЕДОНИЈА ВО МАКЕДОНИЈА

www.acibademsistina.com.mk

храна и дома доаѓаше сит. Еднаш имав многу тешка операција и бев преморен. Завршив , дојдов дома и легнав да спијам . Се разбудив око-лу 7 часот и видов дека Димитар го нема. Дури тогаш се сетив дека не сум го земал од градинка . Учител-ката ме чекала, но кога видела дека ме нема, го земала со неа дома“- низ смеа раскажува Јосифовски како во секојдневната борба да спаси човечки животи честопати заборавал на семејните обврски.

„АЏИБАДЕМ СИСТИНА“ ПОСТАВИ

ВИСОКИ СТАНДАРДИ ВО ЗДРАВСТВОТО

Постојаните ангажмани го ставиле на крстопат. Во еден мо-мент д-р Јосифовски бил решен да си бара чаре надвор од земја-ва. Честопати патувал во Сло-венија и бил воодушевен од тоа како функционира здравството во оваа земја. По долго размислу-вање решил заедно со семејството да се преселат. Но во тој момент дошла и понуда од Клиничка-

„Секогаш се трудам да бидам над сè и да не се откажам колку и да е извесен резултатот. Макси-мално се посветувам. Честопати се случува да помислам на некој пациент пред да заспијам. Веднаш станувам и со часови на интернет барам стручна литература, читам за различни искуства. Секогаш ба-рам начин како да им помогнам и во која насока ќе оди понатамош-ното лекување на тие пациенти“, објаснува д-р Јосифовски.

На ова се надоврза и Надежда, која вели дека секое утро му почну-ва со кафе и со неговите пациенти.„Постојано се јавува, прашува како му се пациентите, нема ден да не отиде да ги види. Кога треба да патуваме прво ќе наврати до бол-ница, додека ние се подготвуваме“, раскажува Надежда за посветенос-та на Тони на професијата , за што има разбирање и голема поддршка од целото семејство.

ГО ЗАБОРАВИВ ДИМИТАР

ВО ГРАДИНКА

Во постојаната борба за живо-ти понекогаш заборава на свои-те најблиски. За ова Тони има и една „анегдота“. Додека Димитар одел во градинка, а Надежда има-ла дежурства, тој бил задолжен да го зема бидејќи градинката била преку улица од неговата болница. Често се случувало да заглави на операција па праќал некој од пер-соналот да го земе. Заедно со тат-ко му Димитар од мали нозе поми-нувал часови во операциска сала. „Израсна во операциска сала. Ќе замолев некого да го земе од гра-динка и додека да завршам со опе-рација ќе го нахранеа со болничка

та болница „Аџибадем Систина“.„Бев преморен од целата таа не-организираност. Бев презаситен. Кога дојде понуда за во Клиничката болница „Аџибадем Систина“ без размислување ја прифатив. Прего-ворите почнаа една година пред да се отвори болницата. Сите учеству-вавме во уредување на просторот и го имавме концептот за развој на одделот со врвни имиња од јавното здравство. Се работеше за серио-зен проект затоа и одлуката беше лесна. А покрај тоа имав и голема поддршка од семејството. Абдоми-нална хирургија во приватно здрав-ство беше од помал калибар, доде-ка одделот во „Аџибадем Систина“ е пионерски со сериозни намери и комплетна хирургија. По две го-дини гледам дека воопшто не сум згрешил“ -раскажува Тони за свое-то искуство во Клиничката болница „Аџибадем Систина“.

Со ова едногласно се согласија и Надежда, Димитар и Мирјана. Велат среќни се што Тони работи во „Аџибадем Систина “ бидејќи сега има многу повеќе време за семејството.

МИРЈАНА, ИДНИОТ ЕСТЕТСКИ ХИРУРГ

Мирјана своите амбиции кон медицината ги покажувала уште од мали нозе. Првиот пациент бил нејзиниот брат Димитар.

„Првпат кога ги оставивме сами дома Димитар имаше 3 годи-ни, а Мими 7. Им дадовме и моби-лен телефон да се јават ако е неш-то итно. Во играње на Димитар му пукнала аркадата И рекол на Мими: „да се јавиме на тато“, но таа му ре-кла: „тато рече да се јавиме само

КОГА ЗАВРШИВ ГИМНАЗИЈА САКАВ ПАК ДА УЧАМ ГИМНАЗИЈА

„Многу ми беа убави сред-ношколките денови.Кога за-вршивме сите мислеа каде да се запишат, јас, пак, пов-торно сакав да се запишам во гимназија, барем на уште не-колку години“, низ смеа рас-кажува Тони за незаборавни-те средношколски денови во гимназијата во Кавадарци.


ако е итно“. Земала самата вода, шеќер, завои и го средила Дими-тар. Кога дојдовме дома имаше што да видиме, поради нејзините експерименти на Димитар му беше отечено окото пет дена “, низ смеа раскажува д-р Јосифовски за пр-вите медицински обиди на својата ќерка Мирјана.

Иако и Тони и Надежда се док-тори, нивната професија никогаш не ја наметнувале на своите деца. На-дежда потајно се надевала дека Ми-рјана ќе се одлучи да студира нешто друго. Дури веќе било договорено своето школување да го продолжи во Милано, Италија, на престижниот факултет Бокони.

„Многу сакав да се запише на студии надвор од земјава. Бевме пријатели со паранешниот италијан-ски амбасадор. Тој нè советуваше да се запише на престижниот фа-култет во Милано. И јас ја убедував да оди, вратите во цел свет ќе ѝ беа отворени. Но Мирјана еден месец пред матура донесе одлука да оди на медицина. Ја поддржавме во тоа. Димитар е втора година гимназија, но и тој полека навестува дека не-говиот избор ќе биде медицината“, раскажува Надежда .

Мирјана заврши трета година на Медицинскиот факултет. Вели дека треба многу да ја сакаш професија-та за да успееш.Поради напорното

учење сè помалку има слободно вре-ме. Но во едно е одлучна, да биде идниот естетски хирург.

„Многу е тешка медицината. Пет и пол години учиш и кога ќе завршиш си ништо. Претходно треба да си сигурен дека тоа го сакаш и можеш да го работиш. Постојано треба да учиш, во континуитет. Но среќна сум што имам голема помош од татко ми. Доколку нешто не ми е јасно, знаеме заедно да учиме до доцна во ноќта“, објаснува Мирјана за тоа како се одвиваат студиите по медицина. Иако на почетокот тргнала со идеја-та да студира менаџмент во Ита-лија, како поминувало време сфа-тила дека тоа не ја исполнува.Домашните велат дека Мирјана лошо делува на Димитар. Медици-ната отсекогаш го привлекувала, сега кога ја гледа сестра му како учи само прашува дали има шанси неш-то да се смени за две години.За од-лука има уште две години, но според неговите зборови, потајно навестува дека ќе биде четвртиот доктор во се-мејството Јосифовски.

БАРСЕЛОНА - ЗАЕДНИЧ КА СТРАСТ НА ДИМИТАР И ТОНИ

Тони и Димитар се страствени навивачи на фудбалскиот клуб Бар-селона. Пред секој натпревар атмос-ферата е како на стадион. Димитар

има посебни ритуали, со реквизити кои, како што вели, ѝ носат среќа на Барселона.

„Повеќе сакам да ја гледам Бар-селона сам бидејќи секогаш губи кога е до мене татко ми. Сум бил во Барселона и на стадионот Ноу-камп, но голема желба ми е да гле-дам во живо некој натпревар“, рас-кажува Димитар за својата страст кон фудбалскиот клуб Барселона. Додека зборуваше, Димитар доби ветување од Тони дека многу скоро ќе има можност да ја гледа во живо, но не на кој било натпревар туку со вечниот ривал на Барселона, Реал Мадрид.

КУПИЈА КЛАВИР ЗА МЕНЕ , БРАТ МИ СТАНА МУЗИЧАР

Родителите на Тони го подгот-

вувале за музичар. За таа цел му ку-пиле и клавир, но место на часови по музика Тони одел на фудбалски тренинг.

„Купија клавир за мене, но брат ми стана музичар. Додека јас се мачев да отсвирам нешто, брат ми немаше проблем тоа да го стори веднаш. Тогаш сфатија дека не сум јас за клавир“, објаснува Тони за не-успешните обиди да стане музичар. Сега кога ќе отиде до Кавадарци знае да отсвири два акорда и на тоа останува.


ВЕСТИ Аџибадем Систина

Реактивирано е здружението на хумана репродуктивна медицина. Целта е лекарската фела да даде свој при-донес во националните репродуктивни политики, што е

пракса во развиените земји. Македонија е една од ретките земји каде е донесен закон за биомедицинско потпомогнато оплодување и други закони поврзани со репродуктивната медицина во чие креирање не беше вклучена лекарската фела. На основачкото собрание со свој авторски труд се претстави д-р Слободан Лазаревски од Клиничката болница „Аџибадем Систина“ на тема „Донација на јајце клетки, пра-шања и дилеми“. Клиничката болница „Аџибадем Систина “ има по-стигнато висок процент на успешни ин витро оплодувања со донирани јајце клетки гледано во светски размери. Статистиките на Одделот за ИВФ бележат 59% успешни ин витро оплодувања со донирани јајце клетки, од кои над 50 проценти резултираа со живородени деца.

НАЈГОЛЕМ УСПЕХ НА ИН ВИТРО ОПЛОДУВАЊА СО ДОНИРАНИ ЈАЈЦЕ КЛЕТКИ

Признание за врвна медицинска грижа

На 18.05.2012 година, во просториите на Американската амбасада, од страна на неговата екселенција г. Пол Волерс (Paul Wohlers) беа доделени признанија на вработените во Клиничката болница „Аџи-

бадем Систина“. Признанието (Annual Award Appreciation) беше доделе-но на лекари од Одделот за кардиологија, д-р Никола Ѓоргов и д-р Оли-вер Бушљетиќ, како и на персоналот (лекари, радиолошки технолози, ме-дицински сестри и администратор на пулт) од Одделот за дијагностичка интервентна радиологија. Овие признанија беа доделени за постојаната успешна соработка и грижа за членовите на американската заедница на територијата на Република Македонија.

Клиничката болница „Аџи-бадем Систина“ со преда-вања и стручни консултации

учествуваше на настанот „Денови на здравје, нега и убавина“ во организација на „Космо“ дроге-риите. Во „Центар зебра“ сите заинтересирани граѓани имаа можност да се едуцираат и да до-бијат совети од медицинскиот тим на „Аџибадем Систина“. Учеството на настани од отворен карактер е одлична можност за соработка и заемна комуникација со граѓа-ните, што е и една од главните цели на Клиничката болница „Аџибадем Систина“, да биде во постојан контакт со различни гру-пи население, со цел едукација и подигнување на свеста за грижа за сопственото здравје.

„АЏИБАДЕМ СИСТИНА“, ДЕЛ„АЏИБАДЕМ СИСТИНА“, ДЕЛ ОД НАСТАНОТ „ДЕНОВИ НА ОД НАСТАНОТ „ДЕНОВИ НА ЗДРАВЈЕ, НЕГА И УБАВИНА“ ЗДРАВЈЕ, НЕГА И УБАВИНА“

Одделот за кардиохирургија во Клиничката болница „Аџи-бадем Систина“ одбележа две години од реализирањето на идејата за создавање оддел конципиран според светски

стандарди, кој ќе пружи професионален пристап во лекувањето и негата на пациентите. За две години извршени се повеќе од 1500 кардиоваскуларни операции, воведени се низа иновативни проце-дури. Со цел да одговори на сè поголемите потреби на пациентите, во блиска иднина Одделот за кардиохирургија ќе ги зголеми своите капацитети. Дел од новите планови е и инвестирањето во нова оп-рема наменета за минимално инванзивните интервенции, хирургија на аортата и нова опрема за аритмија. Од големо значење е и но-виот апарат за мерење на снадбувањето на мозокот со кислород, со што ќе се овозможи подобар мониторинг и контрола кај пациен-тите со подолготрајни и сложени кардиохируршки интервенции.

Две години успешна приказна - Оддел за кардиохирургија воКлиничката болница „Аџибадем Систина“

ВЕСТИ Аџибадем Систина

БЕСПЛАТНА ПРОЦЕНКАНА КАРДИОВАСКУЛАРЕН РИЗИК

Клиничката болница „Аџибадем Систина“ го прослави својот ро-денден, две години од реализирање на идејата за создавање здравствена установа која е синоним за доверба, сигурност и

квалитет. Изминатиот период целосно го посветивме во креирање и одржување на систем кој понуди професионална здравствена заштита според светски стандaрди и протоколи во медицината. Втората година донесе многу нови успеси и признанија кои дополнително потврдија дека се движиме во вистинската насока. Клучен настан кој ја одбеле-жа втората година е партнерството со „Аџибадем“, највлијателната здравствена групација во Југоисточна Европа. Втората година го доне-се и признанието Супербренд во македонското здравство..

По повод Светскиот ден на здравјето, 7 Aприл, и одбележување на двего-дишнината на Клиничката болница

„Аџибадем Систина“ и 11 години од соз-давањето на брендот „Систина“, Одделот за кардиологија на „Аџибадем Систина“ орга-низираше бесплатна проценка на кардиоваскула-рен ризик. Повеќе од 100 пациенти имаа можност бесплатно да добијат кардиолошка консултација, мерење на крвен притисок и електрокардиограм.

Целта на ваквата кампања за превенција на кардиоваскуларните болести е да се направи проценка на кардиоваскулар-

ниот ризик кај пациенти кои досега немале можност да бидат прегле-

дани од кардиолог. Кардиовас-куларните болести и понатаму се причина за повеќе од 50 проценти од вкупната смртност

во Македонија, а претставуваат и светски проблем.

„АЏИБАДЕМ СИСТИНА“ НА ЧЕТВРТИОТ „БЕБЕ САЕМ“

Со предавања и стручни совети за трудниците и најмлaдите од стра-на на еминентните специјалисти

гинеколози-акушери и педијатри, Кли-ничката болница „Аџибадем Систина“ учествуваше на специјализираниот саем

наменет за трудници, бебиња, родители и деца. За време на манифестацијата со пре-

давања учествуваа д-р Митко Ивановски на тема „Спонтано породување или породување со цар-ски рез“ , прим. д-р Душко Фидановски на тема „Интензивното лекување на предвремно родени деца„и прим. д-р Мери Зип на тема „Предности на мајчиното млеко и доењето“.

Клиничката болница „Аџиба-дем Систина“ се приклучи кон одбележување на месецот

посветен на аутистичниот спек-тар нарушувања. 30-дневната акција за подигнување на свеста за присуството на оваа болест во Македонија беше заокружена со предавање на темата „Менување на трендовите во третманот на аути-змот“ и отворени прашања до свет-ски познатиот д-р Џем Киначи, спе-

цијалист по нуклеарна медицина, DAN доктор. Целта на ваквите стручни собири е обединување на сите релевантни фактори кои се двигатели на процесот за создавање оптимални услови за оваа ранлива категорија. Аутизмот бара сериозно вклучување на сите општествени фактори, токму затоа главна за-ложба на Клиничката болница „Аџибадем Систина“ , како сериозна здравствена институција, е да даде свој придонес во подигнувањето на свеста за при-фаќање, социјализација и обезбедување,оптимални услови за едукација на овие лица.

ММММЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕМЕССЕСЕСЕСЕССЕССЕЕССССС ЦОЦОЦОЦООЦОООООЦОООЦОЦОЦЦОТ Т ТТ ТТ Т НАНННН АУТИЗАМММММММ ЗАЗАЗАЗАЗАЗАЗАЗААААЗААЗАААОКОКОКОКОКОКОКОКОКОКОКОКОКООКОКОКРУРУРУРУРУУУРУРУРУРУУУУРУУЖЖЖЖЖЖЖЕЖЖЕЖЕЖЕЖЖЖЖЖЖЕЖЖ НННННН ВОВОВОВОВОВОКЛКЛКЛКЛКЛКЛКЛКЛЛИНИНИНИНИННИНИНННННННННИЧИЧИЧИЧЧИЧИЧИЧИЧИЧИЧИЧИЧИЧИЧЧККККАКАКАКККК ТАТТАТАТАТ ББББОЛОЛОЛОЛНИНИНИНИНИЦЦЦЦЦЦЦЦАЦАЦА „А„А„А„А„А„АЏИЏИЏИИЏИЏИЏИЏИБАБАААБАБАББ ДЕДЕДДЕДДДЕДД МММММ СИСИСИСИСИСИСИСИСИС СТСТСТСТСТСТСТСТСТИНИНИНИНИНИНИНИНИИНААААА“А“ААА

2 ГОДИНИ „АЏИБАДЕМ СИСТИНА“,2 ГОДИНИ „АЏИБАДЕМ СИСТИНА“, 11 ГОДИНИ УСПЕШНА ПРИКАЗНА11 ГОДИНИ УСПЕШНА ПРИКАЗНА


ЖИВОТОтворено писмоОтворено писмо

Mojot spas e Axibadem Sistina

„Мислев дека никогаш нема да се разбудам и да ги видам моите сакани. По шест операции и многу анестезии, на мои 74

години ми кажаа дека веќе не смеам да се оперирам. Тоа застрашувачко чувство ме заплашуваше и долго, веќе неколку години, одбегнував да одам на лекар, иако имав секојдневни болки и тегоби во стомакот. Состојбата стана неподнослива и во крајно тешка состојба заминав на лекар, каде повторно ми го рекоа исто-то, дека иако животот ми е во прашање, не смеам да се оперирам веќе. Побарав помош и кај друг лекар, но и тој беше не-моќен.

Секојдневно повраќав, имав страшни болки во стомакот и рбетот, станав ре-чиси неподвижна. А пред неколку години бев жртва и на тешка сообраќајна не-среќа, по која сум тежок инвалид.

Сосема исцрпена, слаба и разочарана помислив дека мојот спас можеби е во Клиничката болница „Аџибадем Систина“ каде ќерка ми доживеа чудесен пресврт во својата бременост и каде го спасија нашето единствено внуче Леонид. Иако ми беше многу страв, заминав да го барам својот спас. Ме упатија на мојот хирург уролог проф. д-р Љупчо Лековски, кој ми направи детални анализи и љубезно ми објасни дека состојбата е многу сериозна и дека имам огромна циста на бубрегот, која мора да се оперира со целосна анес-тезија. Дијагнозата беше полицистична болест на бубрезите. Но, доктор Лековски беше оптимист дека сè ќе биде добро.

Најмногу се плашев од анестезијата и ја одбегнував. Имав многу страв и не сакав да дојдам на закажаната операција. Дури помислував и да останам дома, во таква мачна и безизлезна психофизичка состојба.

Но, љубовта кон моето мало склатко внуче Леонид, кој е роден во „Аџибадем Систина“, ми даде сила да издржам сè.

Се поздравив со најмилите, мојот са-кан сопруг Драган, ќерката Кристина, зе-тот Војо и најсаканото - внукот Лео, како никогаш да нема да ги видам. Претешко беше, си реков: „Само што се израдував на семејната среќа со бебенцето Леонид, зарем морам да заминам од овој свет?„“

Така беше сè до анестезијата. Откако (за мое чудо!) се разбудив и

околу себе ги видов најмилите, по седум операции сфатив дека човек треба се-когаш да се бори и да верува, да верува дури и во чуда. Чуда за нас, а за медици-ната уметност. Мојот хирург уролог, анес-тезиолог, како и целата екипа доктори,

сестри и болничари дадоа сè од себе за да се спасам од таа претешка повеќегодишна агонија на болеста.

Му верував на мојот прекрасен доктор Лековски, кој ми даде оптимизам и дека и наредни две-сте години ќе бидам сосема здрава! Докторот секојдневено ме посетуваше и се грижеше за мене и

секогаш беше достапен. Целата екипа на „Аџибадем Систина“ беше професионална и коректна.Денес, кога сме среќни со моето семејство, му заблагодарувам на проф. д-р Љупчо Лековски, кој ме

спаси од тешка, речиси безизлезна состојба, која влијаеше на мојата воља за живот. Светлината на денот, радоста на животот ја чувствувам благодарение на неговата професионалност и вонсериска способност,

како и на целата прекрасна болница-спасителка „Аџибадем Систина“.Сега водам нормален живот, докторот ме тера да бидам активна и да се движам. Ве поздравувам од фризер,

од козметичар, од парк и од шопинг. Се подготвувам за одмор. Им праќам порака на сите луѓе, можни пациенти, или оние кои не гледаат излез, дека „Аџибадем Систина“ е на-

шиот спас, нашето слатко чудо, за кое нема пречки од тешките дијагнози. Колку и да сте возрасни или колку и да сте болни – барајте го својот спас во „Аџибадем Систина“. Таму го најдов и јас.

Со почит, Мила Николова со семејството

„“

‘


ЗДРАВЈЕ Срцев удар

Во многу филмови, кога дејствието достигнува кул-минација, главни-от јунак во состој-

ба на голем стрес станува, со рацете ги фаќа градите, крикну-ва и паѓа на подот, по правило буткајќи сè пред себе. И сите ќе кажат дека главниот лик добил „срцев удар”. Овој т.н “Холивудски срцев удар” е претставата што обич-ните граѓани ја имаат за тоа како почнува и како изгледа срцевиот удар. За жал, често-пати во вистински-от живот, водени од оваа слика, не ги препознаваат првите знаци на срцевиот удар и не реагираат соодветно, со што влијаат на сериоз-ните после-дици кои ги н о с и

Препознајте ги знаците на

овој најтежок об-лик на коронарна

артериска бо-лест.

Каква е вистинска-та слика за срце виот удар, од-носно кои се први те и најчести зна-

ци ?

Срцевиот удар може да се манифе-

стира многу различно, но, сепак, најчести симптоми и знаци се след-ниве:

- Тегоби и чувство на нелагод-ност во градите, манифестира-ни како градна болка, притисок, стегање, тежина и сл. во градите. Тегобите се чувствуваат најчесто во пределот на градната коска и најчесто не се чувствуваат во една точка туку во поширока регија на предниот ѕид на градниот кош;

- Нелагодност во други делови

msistina.commmmmmmmmm.m.m.mm.m.mmmmm.mmmmmmmmmmmmmmmmmmm.m.mmmmmmmm.m.mmm mmmmmkmmmmmmmmmmmmmmmmmm21

Подготви д-р Оливер Бушљетиќ –интервентен кардиолог

о мнкогадостминаот ју

ба на голем сју

рацете ги фава и паѓа на пбуткајќи сè пќе кажат дедобил „срцев“Холивудски е претстават

у

ните граѓаниза тоа како како изгледаудар. За жалпати во вистот живот, вод оваа сликги препознапрвите знацисрцевиот уди не реагираасоодветно, сшто влијаатна сериоз-ните после

најтежок об-на коронарна

ртериска бо-р р

ест.

Каква е вистинска-та слика за срце виот удар, од-носно коисе први те инајчести зна-

ци ?

цевиот удар се манифе-

у р

но, но, сепак, знаци се след-

о на нелагод-манифестира-

лка, притисок, ф р

л. во градите. уваат најчесто

р

дната коска и вуваат во една

ј

msiistina commmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm mmmmmkmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm

ните после-дици кои ги н о с и

рока регија на дниот кош;

други делови

СРЦЕВВЕЦРДДЦРС Е РВДЦЦЕВЕСРСР ВВЦЦЕЕ РВВ

www.acibadem

ногу филмови, а дејствиетотигнува кул-ација, главни-унак во состој-стрес станува, соу ј

ќа градите, крикну-р у

подот, по правило пред себе. И сите

р

ка главниот лик в удар”. Овој т.н

срцев удар”та што обич-

р у р

и ја имаатпочнува и срцевиот л, често-тински-

водени ка, неаваат и на дарат от

овојлик

арл

Срможе да

р

стира многу различннајчести симптоми и зниве:

- Тегоби и чувствност во градите,

у

ни како градна болр

стегање, тежина и слТегобите се чувствуво пределот на граднајчесто не се чувств

www acibadem

точка туку во поширпредниот ѕид на град

- Нелагодност во

рат подоцна кога веќе ќе се јават сериозни компликации од болеста, како што е срцевата слабост.

Зошто е важно правовременото препознавање на срцевиот удар и што значи правилото „времето е мускул”?

Со почетокот на срцевиот удар, односно со затворање на коронар-ната артерија прекинува исхраната на одреден дел од срцевиот мускул. Со тоа почнува процес на изуми-рање на тој дел од срцевиот мускул, кој е прогресивен и по неколку часа станува неповратен. Колку тој дел од срцевиот мускул е поголем, толку се поголеми последиците од срце-виот удар. Од тука произлегува зна-чењето на правилно и правовремено дијагностицирање на срцевиот удар, кое овозможува негово успешно лекување. Лекувањето се состои во отворање на инфарктната артерија, механични или со лекарства и вос-поставување на проток на крв низ истата. Тоа е правилото: „времето е мускул“.

Со примарните перкутани коро-нарни интервенции ( ПКИ ), односно инванзивните процедури на отво-рање на инфарктната срцева арте-рија и поставување стент на местото

на оклузија, односно затнување на артеријата, болничката смртност од акутен миокарден инфаркт ( АМИ ) е намалена под 2% (за споредба смрт-носта кај конзервативниот третман е 20%, а смртноста кај фибриноли-тичката терапија 10-15%). Поимот примарни ПКИ подразбира изведу-вање на процедурата во првите 12 часа од почетокот на симптомите. Колку времето до интервенција е пократко, толку оштетувањето на ср-цевиот мускул е помало. Особено е значаен првиот час од почетокот на симптомите кој се нарекува ЗЛАТЕН ЧАС. Најголема корист има доколку интервенцијата се изведе во првите шест часа, период кој се нарекува време на развој на срцевиот удар.

Каква е улогата на кардиологот во едукација на пациентите ?

Од огромна важност е карди-ологот да ги едуцира пациентите со висок ризик за срцев удар (па-циенти со шеќерна болест, висок крвен притисок, покачени масти во крвта, пушачи, пациенти на дијали-за и др.), правилно и правовремено да ги препознаат првите знаци за срцев удар и да побараат медицин-ска помош. Важно е таа едукација

од телото како болка и стегање во рамењата, грбот, во левото рамо, но понекогаш и во десното рамо, во горниот дел од стомакот, во вра-тот и долната вилица

- Отежнато дишење, односно чу-вство на недостиг на воздух

- Мачнина, гадење, нагони за по-враќање

- Општа слабост и малаксаност

- Препотување со ладна пот

- Забрзана срцева работа, но може да се јави и забавена или не-правилна срцева работа, односно аритмија

- Крвниот притисок е обично по-качен, а поретко тој е низок, дури и немерлив

Сите овие симптоми може да бидат со различна јачина, притоа обично со тек на време стануваат сè појаки, но може да се јавуваат и пери одично. Поретко може да бидат и со многу слаб интензитет „тивки” , обично кај пациентите со шеќерна бо лест. Овие пациенти можат да го преболат срцевиот удар, дури и без да се јават на док-тор. Медицинска помош ќе поба-


да ги опфати и најблиските члено-ви на семејството, да ги препознаат првите знаци, можните комплика-ции и адекватно да реагираат. Се препорачува повикување на Брза помош, која ќе го пренесе пациен-тот до најблиската медицинска ин-ституција, бидејќи дел од компли-кациите кои се јавуваат рано може да се решат во болничкото возило.

Како функционира Одделот за кардиологија при Клиничката болни ца „Аџибадем Систина“ ?

Сите кардиолози се активно вк-лучени, не само во дијагнозата и лекувањето на коронарната арте-риска болест ( КАБ ) туку и во пра-вилна едукација на пациентите. За таа цел се организирани и некол-ку акции на бесплатни прегледи и одредување на индивидуалните

ризик фактори за КАБ. Ургентниот центар е во постојана функција за дијагностицирање на акутно срце-

во страдање. Истовремено тимот за интервентна кардиологија е ор-ганизиран да изведува примарна перкутана коронарна интервенција во најкраток можен рок. Овој тим е активен во кое било време од де-нот, 24 часа, седум дена во недела-та.

Срцевиот удар и покрај интер-вентните процедури кои ја намалу-ваат смртноста, сè уште претставу-ва значаен медицински проблем. Затоа е важна превенцијата на коронарната артериска болест, редовна кардиолошка контрола со одредување на личните ризик фактори и нивно правилно регули-рање. Истовремено значајна улога има и едукацијата на пациентите за тоа што претставува срцевиот удар, како најтежок облик на КАБ, како и едукацијата за правилно и правовремено препознавање на првите симптоми !

ЗАПОМНЕТЕНиеден срцев удар не е ист.Некој кој имал срцев удар

може да има повторно, но со целосно различни симптоми.

Првите знаци и симптоми се разликуваат кај секој па-циент.

Срцевите удари не секо-гаш се изненадни и жестоки.Во многу случаи тие почнува-ат полека, со блага болка и

у у у

непријатност. Некои лица во-општо немаат болка во гради-

р ј

те, само непријатно чувствово горниот дел од телото.

ААко ги препознаете пр-вививиивитететететет знзннззнзнззнз ацацццацацацаццццииииииии нананананана срсрсрсрсрцецецецецеввввв ууударр иииии брбрбрбррзозоозоззо ррррреаеаеаеаеаеагигигигигигирррарарр тететететеетететете,,,, момомомоомом жежежежежеж дддааа ггго ооо

рр уу рр

спсппспппасасасассасасасаситититититииититеееее ее е срсрсрсрсрсрсррцеццецеццеевиввивививиотототот ммммммммммусусусусуусусуусусу кукуууукукукукуууул ллл лллллл ллл одод ппопопопопопопопогогогогогоогоогог лелелелелелелелеллемимммм ооооооошшштштштттететететеететувувувувањањањања,а,а,а, аааааааааа ссссссоо о тотооотототоаааааа иииииииииии даададададададаадад ссссссссиии гогогоггоого сссссспаппапааааапаасисисисисиссссс тететтете жжжжжжжжиииввввививививо-о-о-о-отототоотототооот.т.тт.т.тт.тт

Многу ууу папапапапап цицицициииииицииенененененненттититититиии ппппппппоочоччоо инининнининнаалалалла е е е е ододододододододо срцев ударрррр зозозозоозозошшшштшшттшшттоооо додододододоооооццнцнцнццнааааапопопопооопообарале лекекекекекекекекекекеке арарарараарарарарара скскскскскскскскскксккаааааааа попоопопопомомомомомомоооомош.шш.ш.ш.

р у рррр

Лицата ккккккоиоиоиоиоиои пппппреререережижижижиживевевевееввевев алалалалале ее еесрцецецецецец ввввв удаарарарарарр ссе е вовововв ппппппогогггголололололлоо емемммема ааааопопопопопопоппасасасасааассссснонононононооооостсттт оооооодддддддддд ппопоппооооп втвтвттороррррророреенененеенен ссссссссрцрцрццрццееввевевевввеве удудуддударараааа .

ПаПаПаПаПаПаацицициененененненнене титииииииит тететттететее ссссссо о о о оо о кооокококок ророророророронанаанананн ррнрнрннрнаааабобобобобоболелелелелелелеестстстстстсс мммммммммоороророророророрааааааааааааааат т т тт тт т ререререререредодододододовнвнвнвнвнвнвноооо дадададаададааа

рррррр р

оодододододат нннннааааааааа коккококооокооннтнтнтнтнн роророророролиллллилил .


ЗДРАВЈЕВени

Како доаѓа до проширување на вените?

Срцето претставува пумпа која ја турка крвта низ артериите до сите ткива во телото, а со крвта се пренесуваат кислород и хранливи материи до клетките. Аортата како најголема артерија се раздвојува на сè помали и помали крвни са-дови и на крајот мрежата на крв-ни садови во телото завршува со артериоли и капилари. Кога крвта се враќа, таа минува низ вените, од најмалите - венули, до најголемите (горна и долна шуплива вена ) за да се влее во срцето.

Во нормалните вени постојат клапи кои како вентили се отвораат во правец на текот на крвта и не до-зволуваат крвта да се враќа, напро-тив, помогнати од контракцијата на мускулите околу нив го одржуваат протокот во насока кон срцето. Кај проширените вени, овие клапи не ја вршат добро својата функција и дозволуваат крвта да заостане во вената и да предизвика проширу-вање, кое најчесто се однесува на вените на нозете. Оваа состојба е почеста кај жените и е особено из-разена при вродено ослабени вен-ски клапи, но често се јавува и при бременост, воспаление на вените,

ПРОШИР В

долго стоење и зголемен притисок во стомачната празнина.

Кои се симптомите при проши-рени вени?

Тегобите при состојба на про-ширени вени се: чувство на нап-натост, тежина, јадеж по кожата, а некогаш и болка во нозете. На преглед се воочуваат видливи, зго-лемени вени над површината на ко-жата, благ оток околу глуждовите,

со тек на време се јавуваат кафе-никави пребојувања на кожата кај глуждовите, а кај потешки случаи се јавуваат кожни рани во преде-лот на потколениците.

Како се дијагностицираат про-ширените вени?

Дијагнозата главно се базира на изгледот на вените при сто-ење или во седечка положба. По потреба може да се направи т.н. дуплекс ултрасонографија на екс-тремитетот за да се види крвотокот во вените, за да се исклучи друго заболување на нозете како што е венската тромбоза. При одредени нејасни случаи потребно е да се направи ангиограм, односно со по-мош на внесен контраст во вената истите да се прикажат на рендген-ска снимка, со што точно може да се потврди или исклучи друго забо-лување.

Како се лекуваат проширените вени?

Терапијата на проширените вени обично се сведува на совети за мерки кои ќе оневозможат до-полнително заостанување на крвта во вените.

Пациентот треба да избегну-ва предолго стоење, да ги одмора нозете со нивно ставање во хори-

Лекарска помош треба да се бара секогаш кога проширените вени се болни и кога со мерките што сами сме ги презеле не се подобрува состојбата. Секако дека треба веднаш да се појде на лекар при појава на компли-кации од хронично проширени вени: нагла појава на болка или оток на екстремитетот, појава на црвенило и локална температу-ра над вената или појава на чи-реви на кожата.

Превенцијата се состои во избегнување подолго стоење и кревање тежок товар. Се препо-рачува пешачење, возење вело-сипед, пливање, танцување, т.е. спортови при кои има контину-ирани мускулни движења што ќе овозможат придвижување на за-останатата крв во вените.

Подготви проф. д-р. Владимир Миленков-трансфузиолог

ПрПррПрПрПрПрПрПрПрПрПрПрПрПрПрПррППрПрПррррррошошошошошошошошшшошоошошоошошошшооооошоошошириририририрририририииририририририириририррренененененененнненеененее и и ииии иииии ииииииивевеввевевевевевевевеееввеввевевевеввевевевеннниннннининининннинининнининниннннн ссссссссссссее еееееееееее

згзгзгззгзгзгзгзгзггзгзгзгззггзгзгзггзгззгззз ололоололололлолоолололололооллолололооо емемемемемемемемемемемеммеммемеммемененененененененененнннененененнненннни,и,и,и,и,и,и,и,иии,ии,ииии, иииииииииииииииииизвззвзвзвззвзвзвз итититтититииттткакакакакакаакакакакаакаакакакакаааак нининининиининининнни и ии ии ииииии ииииииииииии бобобобобообобобобобобобобобобобобобоб лнлнлнлнлнлнлнлнлнлннлнлннлнлнллллнлнлллнлллнлнллл и ииииииии поппопопопопопопопопоооопопопп вррврврврврврврврврвррвррврврвррврвррвррррррршншшншншншншншншншншншншншншшшншншшш иии и ии иииииииииииии вевевевевевеввеввеввввеввввввеевеввенининининииниининининниниинин ккккккккккоиоиоиоиоиоиоиоиоиоиоооиоиоиоиоиоиооиииио сесесссссссссесесесссссс пппппппппосососососососсооссосоооосслелеллелелеллелеелллееееедидидидииддиддддд цацацацацацацацацацацацацацацаацацацааацаацц ннннннннннннаааааааааааааааааааааа ососсососссосососсососсссссссссслалалалалалалалалалалаллалалалаббеббебебеебебебебеббебеббббеенининининнинининниииииии иииииииииииииии

ненененененнененененнененеененененееефуфуффуфуфуффуфуффуфуфуфуфууфуфуфуффффффффуф нкннкнкнкнкнкнкнкннккнкнкнкккн цицицицицицицицицицицициииициицицццц ононоооннононнонононононононоононнооонононоооннналалалалалалаллллаллаа нининининининиинииниинининниниинннинин вевевеевевевевеевеевевееевевеев нннснснснсннснсннсннсннснннсн кикикикикикикикикикикии ккккккккккклалллалалалалалалалаалалалааллал пипипипипипипипи.ПоПоПоПоПоПоПоПоПоППоППоооо пппппппппппппппппппппрарарарарараррарарарарррарарррарараарарарарарр вивививививививививвививвививививививииивв лололололлолололлолололололоолллл тттттттттттттттттттттттоаоаоаоаоаоаоаоаоааоаоооаоооаоооооооо ссссссссссеееееее е еее вевевевевевевеввевввеннннининининининининнининининнининииннииин ннннннннннннннннаа аааааааа нонннннннонононононноннонозезезеееезееееееееееееееееететеееетеееететееетететететтттт ,,,,,,,,,,,,,нонононононнононононононно мммммммммммможожожожожожожжожожожжже еееееееее ее дадададададададададддадд сссссссе е еееее ееееееее попопопопопоппоппопоп јајајајајааааајаааајааааајаавававвававвавввваввввавввввав т тттттттт тттттт и иииииииии нанананааанааананананананананнанааанаа ддддддддддддддддддрурурурууруууруурурурурууруруууууугигиигигиигигиигииигиигиигииигг

мемемемееемемееестстстстстстстстсстстсттссс а аа аааа аааа ввововововоовововоововоооов ооооооооооооооргргргргргргррргргргрррргргрр ананананананананананананнанннннаннизизизизизизизизззззззззззи момомомоммомммомоооомомоммм т.т.т.т.т.тттттт. ООООООООООООООООвавввававваввааааааа аааааааааааа соссоссососососососсоссссссосос сстстсстстттстстттсттсттстстттстс ојојојојојојојојојојојбабабабабабабабабббабабабаббабаббабааб сеесесесесесесесесессесеесесесесесссесессесее јјјјјјјјјјјјјјававаававававвавававававававававвваввввувувувувувувувуувувувувуввувуввввувувву а ааа аааааааааа ааа какакакакакакакаккакакакакај јјјјјјј ј ј ј јјј ј 2525555525555255555255525%% %% %% % %%%%% %%% % %% %% ододододддододододдодододододдододддд жжжжжжжжжжжжжжжжженененененннненененнененннене скскскскскскскскскскскссс ататататататтттатттаттатататаата ааааа аа ааааааааааааа ааааа и иииииииииииикакакакаакаккакај јјјјјјјјјјјјјј 1101010101010101010101101101011111 %%%%%%%%%%%%%%% одоодододододододо ммммммммммммммашашашшашашашашашашашшшшшшшшшшшкакакакакакккакаккккакакаккккакккккаккататттатататататататааттатататаатаааааттт пппппппппппппппппппопопопопопопопопопопопопопоопулулулулулулулулулулулулулуулулулуллллуу ацацацацацацаацацацацацаацацааацијјјјијијјјијијијијјиијијијјаа аа аааааааааааааа и и иииииииииииипрпрпрпрпрпррпрпррррпррррпрпрпретететететететтететтететететстстстстстстстсттсстстсстстттстттавававававававааваааа увувувувувувуувувуувувувувааааааа прпрпрпрпрпрпрпрпрпрпрпрррробобобобобобобоббобообоообблелелеелеелелеелеллллллееем ммммммммммм нененененененененненннн ссссссссссссссссамамамммамамаммо оооооооооооозазазазазазазазазазазазазазазаазаз бббббббббббббббббболололололололололлолололололллоолололлолнананнананананананананананннаататтатататататататататататтататататтаттттат иииииииииииииндндндндндндндддддндддививививививививввввввввидидидидидидидидидидидидидидидидиддддидддуауааауаауааауауаауаааааууауаауу ттттттттттттттттттукукуукукукукуукукукукукуу уу у у у у ууу у у уууууее еееееее еееее ии иии и ииииии ии сесесссесесесессесесессесессеееееририририририирирририириииирииииозозозозозозозозоозоозооозозозоозозозооозооозозозенеененененененннннеенннннн ззззззззззззззззззззздрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрдрддрррдрррдррдравававававававававававаааавааавстстстстстстстттттстстстсттсттстттстстттттвевевевееевевевевевевевевевев н нн нннн н н н нннн ннн нннн и и ииииии иии ииииииииииисососососососооссососсооссс циццицицицицицицицициииициццццц јајајајајајајајајаајајајајјјј лелелелелелееелен ннннннн ннн н пппрпррпрпрпрпрпрпп оббобобобобббобобоббобооббблелелелелеллллелелелелеллелллл м ммммм мммммммм сососоососососоососооссоооо оооооооооооглглглглллглллллллллг едеедедддддедедеедд

нанананананананананананнананананананнн пппппппппппппппппппосососососососососососососососсоссослелелелеллллелелелелеллелелелелелееелелелллл дидидидидидидидидиидидидидидииицццицицицициццицицицициитетететтетеететететететететеетееееетееееет дддддддддддддддддддоо оооооооооооооооооооо коокококококоокооокооокоокококои ииииииииимомомомомомомомомомммомомомомомомомомомомоммммомомммм жежежежежежжежеежежежежежежежежежжжжежежжееж дддддддддддддддддддддддаааааааааааа додододододдододододдоодододоодооооввевевевеевевееевевеввевевевевеееевееееевеееедедедедедедедедеедеедддедддддд .....

Ш РРШШВВВВВВИИИИВВВИИВ


вените.Венски стрипинг е хируршка

операција и претставува вадење, поточно извлекување на прошире-ната вена.

Постојат и т.н. неинванзивни третмани:

Ласеротерапија - е техника при што со помош на насочениот лас-

ерски зрак се уништуваат ситните венули кои се шират по површина-та на кожата како пајакова мрежа. Оваа техника се изведува преку ко-жата и е безболна.

Ласерска аблација - за разлика од претходната техника, оваа е по-инванзивна. Се изведува со помош на катетер со кој се навлегува во проширената вена и со ласерски зрак се согорува вената со што лу-менот на вената е засекогаш затво-рен, таа спласнува и се исклучува од венската мрежа.

Радиофреквентна аблација е слична на претходната метода, но тука се работи за радиобранови со посебна фреквенција кои го вршат затнувањето на вената.

Кои компликации може да на-станат од проширените вени ?

Хронично воспаление на вените т.н. флебитис, односно тромбоф-лебитис.

Појава на кожни рани и чиреви на потколеницата, последица од застојот на крв во вената и намалу-вање на исхраната на кожата.

Прскање и поткожно крвавење од венскиот крвен сад, спонтано или при најмали повреди. Пациен-тот ова го забележува како честа појава на модринки.

зонтална положба, а често треба да носи и еластични чорапи. По-магаат и посебни креми или гело-ви кои во својот состав имаат хе-парин, или екстракти од див кос-тен или флавоноиди.

Хируршка или некоја друга те-рапија се презема во случаи кога постои болка во ногата, обично изразена како тежина или замор, при појава на кожни рани предиз-викани од голем застој на крв и не-достиг на исхрана на ткивата, кога треба да се поправи надворешниот изглед, како и кога постои липо-дерматосклероза, односно доаѓа до постепено задебелување на масното ткиво под кожата како по-следица на високиот притисок во

НА 16 ГОДИНИ ДОБИВ ШАНСА ЗА НОВ ЖИВОТ

Се викам Филип Ристески и имам 16 години. Уште по третиот ден од моето раѓање ми е дијагности-цирана аортна стеноза.

Иако сум роден со срцева анома-лија, во текот на годините не чув-ствував потешкотии, редовно одев на контроли каде се следеше со-стојбата. Проблемите почнаа кога влегов во пубертет. Брзо се замо-рував и не можев да трчам ниту да имам потешка физичка актив-ност. Дојде време кога проблемот со срцето мораше да се корегира со операција. Со моите родители прво за консултација отидовме во кардиохируршки центар во Буга-рија. Ми рекоа што поскоро да се оперирам, но ни побараа голема сума пари. Ова беше првиот шок бидејќи моите родители немаа можност да соберат толкава сума. Но тогаш случајно, по препорака на една пријателка на мојата мајка која е доктор, отидовме на преглед кај проф.д-р Салис Таџер. Така и го запознав мојот спасител

ПО ПРВИОТ РАЗГОВОР, СТРАВОТ ИСЧЕЗНА

Знаев дека операцијата е неиз-бежна, што дополнително ми влеа

страв. Постојано мислев што ќе се случи со мене и каков ќе биде мојот живот. Млад сум и полн со живот и не сакав да ми биде скратен ниту еден момент од тинејџерските го-дини. Но тогаш во мојот живот вле-зе професорот Таџер и сиот страв исчезна. Никогаш досега не бев сретнал таква личност. Бев вооду-шевен од неговиот пристап, кому-никација , блискост и едноставност што ми влеа голем спокој. Сиот страв исчезна зошто бев убеден дека моето срце и мојот живот е во сигурни раце. По направените ис-питувања докторот одлучи веднаш да се оперирам. Но на мое инсис-тирање, поради летниот одмор кој сакав да го поминам со моите дру-гари, операцијата ја одложивме за наесен, со ветување дека во меѓув-реме ќе внимавам на моето здравје.

БАКТЕРИЈАТА КОБНА ЗА МОЕТО СРЦЕ

Но еден ден добив силни болки во стомакот и висока температура. Не го сфативме сериозно и со моја-та мајка отидовме на лекар, каде ја потврдија нашата претпоставка . Ни рекоа да не се грижиме зошто брзо ќе помине. Но деновите мину-ваа, а мојата состојбата не се мену-

ваше. По неколку дена решивме по-мош да побараме од професорот. По направените лабораториски ис-питувања и преглед дојде шокант-на вест. Причина за температурата и болките во стомакот била бакте-рија која го нападнала срцевиот залисток. Шест недели се лекував под будното око на професорот Таџер. Во меѓувреме бактеријата исчезна и јас бев подготвен за го-лемиот пресврт во мојот живот.

СЕГА ИМАМ НОВО СРЦЕ ЗА НОВИ ЖИВОТНИ ПРЕДИЗВИЦИ

Моите очекувања се исполнија, операцијата помина во најдобар ред. Професорот ми даде нов жи-вотен елан полн со неостварени соништа кои накратко беа преки-нати поради моето здравје. Се вра-тив на училиште, и шест месеци по операцијата се чувствувам одлич-но, подготвен за нови животни пре-дизвици. Сега ми преостанува само редовно да одам на контроли.

Воодушевен сум од целиот персонал во Клиничката болница „Аџибадем Систина“ . Деноноќно сите бдееја над мене. За време на мојот болнички престој, кој траеше две недели, целото внимание беше свртено кон мене. Ми рекоа дека

Болеста не познава старосни граници. За тоа е доказ и младиот Филип Ристевски, чиј животен полет е прекинат поради срцева аномалија. Животот го поставил пред голем предизвик, но благодарение на тимот лекари од Одделот за кардиохирургија предво-

дени од проф.д-р Салис Таџер тој доби шанса за нов живот

ЖИВОТАорта

Што е ендокардитис?Ендокардитис е воспаление или инфекција на

внатрешната (endokardialna) површина на срцето кое може да вклучува една или повеќе валвули или дру-ги структури. Често е предизвикан од бактерии кои нормално живеат на кожатa, во внатрешноста на ди-гестивниот тракт или во уринарниот тракт. Ако овие бактерии влезат во крвотокот, тие може да „се нале-пат”, поточно да се населат на којa било оштетена површина во внатрешноста на срцето и да предизви-каат валвуларна инсуфициенца која може да доведе со тежок застој и слабост на срцето или, пак, да се развие и миокарден апцес.

Инфективниот ендокардитис обично почнува како небактериски тромбоцитен ендокардит, кој пора-ди трансиентна бактеремија ( појава на бактерии во крвта) се колонизира со бактерии, најчесто од фами-лијата стрептококус, но во ¼ од случаите со стафи-лококи.

Најчестo се зафатени абнормалните срцеви за-листоци, но исто така се на удар сите импланти, како на пример вештачките залистоци, електроди од пејсмекери и др. Ендокардитот доведува до деструк-ција на ткивата и структурите во срцето, а и како ем-болија може да се рашири и до другите одалечени

органи. Инциденцата е различна во разни социоеко-номско развиени подрачја, но просекот е 5-10 случаи на 100.000 жители. Иако ендокардитисот може да се појави кај секого, сепак, тоа ретко се случува кај луѓе со здрави срца.

Ризични групи за ендокардитисот се:• Пациенти со вродени срцеви мани, најчесто

со валвуларни болести/промени• Постоење на вештачки залистоци по претход-

на операција на отворено срце• Дентална хирургија• Интравенска употреба на дроги Симптоми на ендокардитот се температура со

треска, ноќно потење, болки во мускулите и зглобови-те, отежнато дишење, слабост блед аспект, губење на тежина. Појавата на нов срцев шум ќе му укаже на ва-шиот доктор да преземе сериозни испитувања - крвна слика и крвни култури.

Во повеќето случаи, ендокардитисот се лекува со антибиотици подолг период, вообичаено е 4 до 6 не-дели, и тоа најчесто интравенски. Во потешки случаи кај нетретирани ендокардитиси, а што е сè почесто кога станува збор за резинстентни бактерии, може да има потреба и од валвуларна хирургија, што вклучува и замена на залистоците.

www.acibademsistina.com.mk29www.acibademsistina.com.mk

сум бил најмладиот пациент опе-риран на Одделот за кардиохирур-гија. Сега имам ново срце. Мојата порака до сите кои имаат потреба од операција на срцето, воопшто да не се двоумат и својот живот да го предадат во вистински раце.

Проф. д-р Салис ТаџерБАКТЕРИИТЕ ГО НАПАЃААТ БОЛНИОТ СРЦЕВ ЗАЛИСТОК

На Филип Ристевски уште во првата година од животот му беше дијагностицирана вродена болест на аортниот залисток, кој беше вродено стеснет. Се работи за состојба каде срцевиот залисток е многу тесен и пречи на нормалната работа на срцето. Она што е специфично за болестите на залистокот е што потребата од замена со вештачки најчесто се јавува околу 30. година од животот, но кај Филип се јави многу порано, на 16 години. По барање на неговите родители, а со оглед на тоа што неговата состојба не беше животно загрижувачка, ја одложивме операцијата за три месеци. Кога пов-торно дојдоа на консултација , поради висока температура, Филип имаше пеплеста боја на кожата и приказна за температура која трае еден месец. Веднаш ми стана јасно дека состојбата е многу сериозна. По направените лабораториски испитувања се потврди дека станува збор за ендокардитис или воспаление на залистокот. Веднаш преминавме на лекување со антибиотици за да ја контроли-раме инфекцијата и да спречиме уште една опасност од емболија, ослободени фрагменти од болниот залисток. Веднаш го оперирав-ме, и залистокот му го заменивме со механички. Постоперативни-от период беше уреден. Сега тој е здраво момче со механички за-листок кое мора да внимава на инфекции. Ова важи за сите пациен-ти кои имаат проблеми со срцевиот залисток или имаат механички залисток. Бактериите секогаш го напаѓаат болниот залисток, затоа секоја температура, стоматолошка интервенција, загнојувања мора веднаш да се лекуваат со антибиотици. Доколку се обрне внимание на ова, во голема мера ќе ја намалиме инциденцата на ендокардит на срцевите залистоци.


Асс. Др Ален ЈовчевскиАсс. Др Ален ЈовчевскиАџибадем СистинаАџибадем Систина

Што се невроендокрини тумори (НЕТ)?

НЕТ се тумори кои потекнуваат од невроендокрините клетки кои се наоѓаат распространети по човековото тело.

Невроендокрините клетки имаат способност за создавање и ослободување на повеќе видови биоактивни супстанци и хормони (серотонин, инсулин, адреналин, естроген и тестостерон) кои имаат различни улоги во нормалното функционирање на организмот.

Се нарекуваат и ГЕП НЕТ (гастро-ентеро-панкреатични НЕТ), а се сметаат за малигни тумори со способност за ширење во околните ткива и оддалечените органи (метастазираат).

Во моментот на поставување на дијагноза, во повеќе од 50% случаи постојат метастази - најчесто во црниот дроб и коските.

Причини за задоцнетото дијагностицирање се: неможноста за откривање, отсуствотото на симптоми додека туморот не достигне одредена големина или не метастазира, како и појавата на симптоматологија иста или слична со други заболувања и состојби.

Понекогаш НЕТ можат да бидат дијагностицирани за време на редовни рутински прегледи во рана фаза на заболувањето.

Кои се најчести симптоми?

Различни типови НЕТ се карактеризираат со различни симптоми. Способноста за лачење на хормони на НЕТ (функционален или нефункционален тумор) и локализацијата на туморот се причинители на појавата на симптомите и нивните карактеристики.

Функционалните НЕТ создаваат биоактивни супстанци кои предизвикуваат појава на клинички синдроми (истовремена појава на група на симптоми предизвикана од основното заболување) и можат да се манифестираат со:

- обилни и долготрајни проливести столици (кои можат да предизвикаат ниски вредности на калиум и хлориди во крвта), појава на грчеви, црвенило на кожата и отежнато дишење;

- појава на чиреви во дигестивниот тракт - отпорни на вообичаена терапија за овој тип на болест;- ниско ниво на шеќер во крвта, губиток на тежина, слаба или нарушена отпорност на инсулин.

Нефункционалните НЕТ можат да не предизвикуваат симптоми или симптомите може да се јават како последица од растот на туморот (крварење, болка, цревна опструкција).

Како се дијагностицираат?

Постојат повеќе видови испитувања кои се користат за да се открие или потврди присуство на НЕТ во човековото тело, како и да се следат промените кои можат да се јават кај веќе дијагностицираните НЕТ. Тие се поделени во две поголеми групи:

• Биохемиски анализи:

- одредување на Хромогранин А - супстанција која ја создава НЕТ и која може да се открие во примерок од крв на пациентот и

- одредување на 5 Хидрокси-индол-оцетна киселина (5 ХИАА) - супстанција која во нормални услови може да се открие во многу мали количества во урината.

• Сликовни испитувања:

- Компјутерска томографија (КТ)

- Магнетна резонанца (МРИ)

- ОКТРЕОСКЕН: се користи специфичен радиомаркер кој се инјектира во циркулацијата на пациентот, а потоа се прави скенирање на пациентот 24 часа подоцна. Се употребува за откривање на специфични типови НЕТ и при сомневање за проширеност на болеста по телото.

Како се лекуваат?

Лекувањето на НЕТ е мултидисциплинарно и вклучува учество на експерти од различни медицински специјалности: онколози, гастроентеролози, ендокринолози, хирурзи, патолози, специјалисти од нуклеарна медицина, интервентни радиолози, медицински сестри и социјални работници.

- Хируршко отстранување на туморот е третман на избор кај пациенти со НЕТ, кој се применува за комплетно отстранување кај ранодијагностицирани НЕТ или намалување на туморската маса во напреднат стадиум на болеста;

- Медикаментозна терапија се применува за контрола на болеста и олеснување на ефектите на хормоналната хиперсекреција;

- Хемотерапија рутински се применува во лекувањето на одредени видови НЕТ, но се користи и за олеснување на симптоматологијата и контрола на растот на туморот;

- Хемоемболизација е постапка при која крвоснабдувањето на туморот е привремено запрено и при тоа се администрираат хемотерапевски средства директно во туморот (црнодробни метастази);

- Радиотерапија (зрачна терапија) се користи кога болеста е во напреднат стадиум (коскени метастази) и

- Опсервација (следење) кај видови на НЕТ кои се дијагностицирани, но се асимптоматични или не покажуваат знаци за прогресија.

Дијагноза и терапија на GEP NETsДијагноза и терапија на GEP NETs

Шефот на одделот за Кардиоваскуларна хирургија во болницата Аџибадем Бакиркој, проф.д-р Тајар Са-риоглу, одговара на прашања поврзани со најчести-те срцеви заболувања кај децата, како и за нивниот третман.

Кои се најчестите срцеви болести кај децата?

• Транспозиција на големите артерии

Најчеста срцева аномалија кај децата е транспози-ција на големите крвни садови. Кај овој тип аномалии главните артерии од срцето излегуваат од отвори што не им припаѓаат на самите комори. Крвта која треба да оди низ целото тело, поради ваквите аномалии, оди во белите дробови, од каде, пак, се пумпа низ целото тело. Во овие случаи, со хируршки зафат се менува локацијата на крвните садови кои го хранат срцето и се поместуваат на соодветно место. Оваа операција е една од најважните операции на срцето и се нарекува „Arteriаl Switch” , односно „aртериски прекинувач”.

• Сина детска болест

Оваа болест кај народот е позната како сина дет-ска срцева болест. Се работи за болест каде се поја-вуваат повеќе аномалии на срцето, како што се: де-фект меѓу коморите, стеноза на белодробните вени, поместувања на главната артерија која ја носи крвта низ целото тело. Сите овие нарушувања можат да би-дат корегирани со само еден хируршки третман.

• Стеноза на срцеви залистоци и регургитација

Во здравствената групација на болници „Аџиба-дем“ се работат сите интервенции со кои се коре-гира стеснувањето на срцевите капаци и стенозата на срцевите залистоци и регургитацијата. Успехот на ваквите операции е повеќе од 90 проценти. Меѓутоа,

за да се постигне висок процент на успех потребно е болницата да има искусен тим лекари кој вклучува кардиолози, кардиохирурзи, детски кардиохирурзи, неонатолози, педијатри, специјалисти за педијатри-ска интензивна нега, анестезиолози, медицински се-стри и високо обучени техничари, психотерапевти и други експерти. Покрај искусен лекарски тим, од го-лема важност е ваквите центри да бидат опремени и со најсовремените медицински технологии.

Важно е да се нагласи дека една третина од детските ср-цеви болести се дијагностици-раат уште кај новороден-чињата, од-носно во пр-виот месец од раѓањето, и кај нив е по-требно леку-вање и хируршки третман. Ако не се лекуваат веднаш, за жал, голем дел од овие деца умираат. Поради ова, од витално значење е децата со вродени срце-ви аномалии да се лекуваат и оперираат уште во неонаталниот период.

Освен хирургија, кои други алтернатив-ни техники се практикуваат во лекувањето на срцевите болести кај децата?

Бесхируршко лекување на срцевите капаци и стеснување на артериите: Некои аномалии може

ТЕМАКардиохирургија кај деца

УШТЕ ОД РАЃАЊЕ КАЈ БЕБИЊАТА МОЖЕ ДА ПОСТОЈАТ ПОВЕЌЕ ОД 200 БОЛЕСТИ НА СРЦЕТО Уште од раѓањето кај децата се јавуваат срцеви аномалии. Во медицината се познати над 200 видови вродени срцеви заболувања кај новороденчињата. Најчести се дефекти на срцевите ка-паци, појава на дефекти меѓу коморите и преткоморите, нарушувања на големите вени на срцето, поместувања на местоположбата на вените кои излегуваат од срцето, артериите кои го хранат срцето и многу други. Некогаш кај едно новороденче може да се јават повеќе аномалии. Сите се лекуваат со широк спектар на хируршки интервенции или помошни операции.


да се корегираат со не-хируршки третмани, каде ко-рекцијата се врши преку катетер. Со оваа интервен-ција може да се затворат некои дефекти во прегра-дите на срцето. Во случаи на стеснување на крвните садови и срцевите капаци со примена на оваа техника истите може да се корегираат.. Исто така одредени аномалии со оваа процедура се корегираат пред или по хируршката интервенција. Овој вид третмани се на-рекуваат интервентни процедури.

Посебни третмани за проблеми со срцевиот ритам: Проблемите поврзани со срцевиот ритам се резултат на оштетен електрофизиолошки спроводен систем на срцето. Преку катетар со таканаречена електрофи-зиолошка студија се дијагностицираат проблемите со срцевиот ритам. Доколку е потребно со методата на согорување се корегираат спроводните патишта кои предизвикуваат абнормален срцев ритам. Кај не-кои пациенти со овој третман проблемот со срцевиот ритам се решава трајно. Но некогаш е потребно овој процес да се повтори.

Чадор против дефекти во срцето: Некои дефекти во срцето се затвораат со помош на т.н. катетер мето-да. Алатката со која се служиме за затворање на де-фектите личи на чадор, затоа оваа метода се нарекува чадор метода. Со оваа метода дефектите на срцето се затвораат со тенки кружни жици во вид на завеси. Оваа метода исто така се применува и во случај кога има повеќе од еден дефект на ѕидовите на срцето.

Минимално инванзивна хирургија: Со оваа хи-руршка интервенција преку мали отвори се влегува во градниот кош и се прават потребните корекции на срцевите капаци. За разлика од стандардните кардио-хируршки интервенции, каде е потребно да се отвори целиот граден кош, со минимално инванзивната хи-рургија преку мали странични отвори со дијаметар од три до пет сантиметри и специјални инструменти се прават потребните корекции. Децата оперирани со оваа техника побрзо оздравуваат и немаат голема лузна на предниот дел од градниот кош. Сепак, оваа хируршка техника не се применува кај сите срцеви за-болувања.

Дали децата оздравуваат по операцијата на срцето?

По кардиохируршка интервенција, речиси 90 про-центи од децата може да живеат нормално. Во рок од неколку часа или дена едно дете кое било на работ да го изгуби животот може да се спаси со кардиохирурш-

ките опе-рации.

В о з м о -ж на ли е ба јпас оп-е р а ција кај деца?

Иако ретко, кај децата како и кај возрасните може да се појават вродени аномалии на стеснувања на коронарните срцеви ар-терии. Во вакви случаи, како и кај возрасните, коро-нарна бајпас операцијата може да биде неопходна. Понекогаш и кај децата има потреба од повторна опе-рација на срцето. Има ситуации кога е потребна трета па дури и четврта операција. Иако има некои потешко-тии од овие повторувачки операции, сепак, она што е најважно е високиот процент на успех.

Што е причината за ненадејните смртни случаи кај децата и младите ?

• Одвреме навреме сме сведоци на ненадејна смрт кај деца и млади луѓе кои спортуваат. Најчесто при-чината за ваквиот резултат кај овие деца е што порано имале асимптоматски појави на срцеви заболувања кои не биле дијагностицирани како срцеви и коронар-ни артериски аномалии.

• Главна причина за ненадејната смрт се смета-ат аномалиите поврзани со капакот на главна срцева артерија или стеснување на главната срцева артерија под срцевиот капак.

• Абнормалната структурна поставеност на коро-нарните крвни садови на срцето е уште една причина за ненадејна смрт кај децата.

• За да го спречиме ова, децата неопходно е да на-прават преглед на срцето пред да почнат да се зани-маваат со спорт, да направат кариолошки тест под на-прегање, ехо кардиографија, а доколку е потребно и компјутеризирана томографија и магнетна резонанца на срцето за да се испитаат и идентификуваат одреде-ни аномалии. Доколку се утврди таков вид аномалии на срцето, со операција на срцето или интервентни кардиолошки процедури, крвните садови се корегира-ат, а корегирањето на аномалиите на крвните садови значи спас на животот на пациентот.

Текстот е преземен од болницата Истанбул, Р. Турција

wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww wwwww.w.w.w.wwww.ww.w.wwwww aaaaaacaaccccaaaaacaaaaaaaaacccaaaaaacaaaaccacccccibibibbbbbibbibibiibibbbbbbbiiii dddaddddddddddddadddadadadadddadadaddddadadadddadaddddddddddddddddddddddddddddddddddddddemememememmmmmmmemmmmemmee sssisiisssssssssiissssssisssssssssssssssiisssssssssssssssssssssssssssssssssssissssssssssssssssssssssssssssisssssssssisssssssssssssssssssisiiissssssstsststststsssstststssssststsstsssssstsssssssssssssssssssssssssssssssstsstssssststssssttttsssssttsttsssssssttttssssttststtstssststtstttsstttttiiiiininnnnniinniinnnnnninnniiinnnniinininniniinnnniiiinnnnnniiiiinnnnnininininiiiininniiiiiiiiiinniiiiiniiiinnniiiniinnnniinnniinniinnniinnnniiiiinnnnnnaaaaaaaaaa.a..aaaaaaaa..aaa.aaa.aaa.aaaaaaaaaaaa..a.a.aaaaa....a..a......ccccccccocccccccccccccccccccccoccccccccccccccccommmmm.m.m.mm.mmmmmmmm.m.mmmmmm.mmm...mmm.mmm...mmm...mmm...m..mkmkmkmkmkmmkmkmkkkmkkmkkk33333333333333333333333333333333333333333333333333333www.acibademsistina.com.mk

НЕОБИЧНА ШАНСА ЗА БЕБЕТО ЈАСЕМИН ОД ЕГИПЕТ

ЖИВОТСрце

Како што Египет, родната земја на Јасемин, се оби-де да ја стекне слободата со таканаречената Јасе-минска револуција, така

и бебето Јасемин со многу тешка операција на срцето во Истанбул повторно се врати во живот. Бебе-то Јасемин Абуленејн е родена во Египет со компликации на главната срцева артерија. Поради ваквата аномалија шансите да преживее ова 15 дена старо бебе биле мини-мални. Раководителот на Одделот за кардиоваскуларна хирургија, при Универзитетот Аџибадем , д-р Тајар Сариоглу и неговиот стручен тим, го запреа нејзиното срце еден и пол час и со операција всадија нови коронарни артерии со дија-метар од 1 милиметар.

Бебето Јасемин беше донесено од Египет во Турција пред да по-чнат немирите во Египет. Нејзи-ната мајка Далија (24) и нејзиниот

Ма-лата Јасемин

е предвреме родено бебе со тешки компликации на главната срцева артерија. Шансите да преживее со оваа

вродена срцева мaна беа минимал-ни. Веднаш е префрлена во болни-цата Аџибадем каде тимот лекари од Одделот за кардиоваскуларна хирургија, предводен од д-р Тајар

Сариоглу, го запре срцето на Ја-семин еден и пол час и направи

промена на еден милиме-тар долгите коронарни

крвни садови.

вата сопруга во текот на бременос-та редовно ја носел на здравстве-ни прегледи. Но во 20. недела од бременоста лекарите им соопшти-ле дека бебето има сериозна срце-ва аномалија.

„Детските кардиолози од Каир-скиот универзитет ми рекоа дека бебето треба да биде оперирано што поскоро. Некои сметаа дека е изгубено многу време и можеби е веќе доцна. Тогаш почнав да истра-жувам и да барам лек за да ја спа-сам мојата штотуку родена ќерка. Случајно еден наш лекар пријател од Каирскиот универзитет нè сове-туваше да одиме на операција во болницата Аџибадем во Истанбул. Веднаш стапив во контакт со проф. д-р. Тајар Сариоглу и одлучив ќер-ка ми да се оперира во Турција. Нашата ќерка е родена предвреме, оваа операција беше единствената шанса да се спаси нејзиниот живот. Срцето на Јасемин го оперираа 15.

татко Ахмет Фати Абуленеин (30) со излекуваната ќерка се вратиле во Египет на денот кога опозиција-та почнала со протестите. Поради немирите д-р Тајар Сариоглу не можел да стапи во контакт со се-мејството ниту преку електронска пошта, ниту преку телефон. Подо-цна среќните вести пристигнале од Каирскиот универзитет, од Одде-лот за педијатриска кардиологија, дека бебето и семејството се чув-ствуваат одлично.

Предвреме родената Јасемин е оперирана 15 дена по раѓањето

Таткото на Јасемин, Ахмет Фа-тих Абдулнеин, поради работа чес-то престојувал во странство. Него-

Текстот е преземен од болницата Истанбул, Р. Турција


ќерка која моравме да ја оставиме во Египет за сето вре-ме додека бевме на лекување“- раска-жува таткото Ахмет Фати Абуленеин.

ден откако се роди. Пресреќни сме што ја одбравме оваа болница и што ја донесов вистинската одлука која го спаси моето бебе од смр-тта. Тука ќерка ми ја предадовме во рацете на искусен тим лекари кои го спасија нејзиниот живот. Покрај Јасемин имаме уште една постара

ЛЕКАРИИТЕТТЕТЕ ОД Д ЕГЕГИПИПЕТЕТ ЌЌЕ ГОГО СЛСЛСЛСЛЕДЕДЕДЕДАТТАТААТАТАТ ЗДЗДДЗДДЗДЗДЗДРАРАРАРАРАРАРАВЈВЈВЈВЈВЈВЈВЈВЈВЈВ ЕТЕТЕЕЕТЕТЕТЕТЕТООООО О НАНАНААНАНАНАНА БББЕБЕБЕТЕТОО

СпСпСпооорредед ррраккововодддодддититттелелее отот нан ООдддделот за как рдрдии-Спппоореед рраккововододддддиттелелоот нан ООдддделот за кардиововововасасаа кукукуллаларнрнна ххириргрггггггијијииииијја а нана ббололниниицацата Аџибадем

рр р р

ББаБакикикирккккојо , профоф.д-р Тајајјарарррарар ССССССарарариоиоглллгллу,у,уу ЈЈасасемеммининин бббилилааауу р р р јр р

ророродеееннаана ссоо о слслс ожожененаа срцева аномаллилилијајаа,,, поопоототооототоочнчнчнчнчнчноооо о сесесесеесесе рарарарр боооботитититти зза а ттртррананспс озозицијијијааа нанана ггголлоллемемемеммме ититити ее е арарррртеририририр иииир р ј

каде главннити е арараарартетететет ррририррр иии на срцето излегуваат од спротивни комом риии. ООООвОвОвО аа комплексна аномалија може да се корегира соооо хируршка интервенција во првите 15 ддененаа одд раараѓѓаѓѓ њето на бебето.

р р рур р

“Турција е една одод водечките земји во светот вооооо оооооооодднднднддндндднднос на кардиохируршките операции како за возрасассасасссснинниннннн те така и за децата. Во минатото голем број пппацацацаццаца ииеиеиеиеиеииеееентннтнннн и за ваквии ооперации одеа дури во

р

Англија, ААААмемемеемеририририририр какакакак ,,, ГГГГГеГеГеГермрмрмрмрмрммрмрмммрмр ананананнанананнаннааннананаанананниија. Но во последниве години пацциеиентнтнтн итититтитееее е ззза ваквите интервенции како прпрвава ддесестит нација ја избираат Турција. Ова е до-

р

бабаббар показател за тоа колкукк кај нас е напредна-р ј ј р ур ј

тата ккардиохирургијата. Оппппееере ацијата на Јасемин е е едедеддна од најтешките и ннннннајајајјјјајајјкомплексни хирурш-кикикикккккк ииинтн ервенции за кооооиииии еееее пппоппп требен искусен тим

ј јјјјј рур

нананннннннннн ккарардиохирурзи и најсооврввв емени апарати. Со овваааааааа оопеперација се врши трарарарарарарарарарарарарааранспозиција на крвни-тетееееееее сссададовови и кои излегугувавававаатаататататататттатаа оооддддддддд срцето, како и мену-ввввававањењње нна лолокакацицијајатат ннннннааааа кококоокококоророооорооророр нарните садови кои гогогго хххрарананатттт тт тттт срссрсрсрссрррцецецецеецецц тотототоотот ...... СрССрСрСрСрцецецец тото нна едно нновороденче е ее еееееее гогоголлемо ккккололлоллолллололололоолкукукукукккукукукукукукукукууу еедедедедедедед ннннн орорев. Дијамеметатарот на крвни-тетете сададовови кои се разгрануваат од срцето е еден мимимиилииилиииллииилиимметар. ЗЗЗЗаааа ввавв квитиии е интервенции срцето се за-пипиипипипииииипиииирррррраррррр час и полл дддддо о оо двдвдвдва часа за да може успешно дддадддададдаддаададаа се изведе транспозицијата, односно менување нан локацијата на крвните садови. Од технички аспект ваквата операција е сложена и критична, бара многу вниманинииие е е и трае околу 5 часа. Се на-

р ј р

девам дека бебетооооооо ЈаЈаЈ семин по оваа операција ќе р у р у

живее како нормалнлнлнлллнлнно оооооооооо бебе. Состојбата на бебето р јр ј

ќе ја следиме заедедеддедедддднонон со колегите специјалисти одододододдододоод Каиирскиот универзррррррр итет“ –изјави д-р Тајар Са-риририририиирииого лу.

Н О Е Л АН О Е Л А

Бременост

„Како да им се заблаго-дариш на луѓето кои ти го спасиле живот, а згора на тоа и ти овозможиле да соз-

дадеш и да одржиш нов живот? Со зборот „благодарам“? Тоа ми звучи толку премалку и толку несоодвет-но за несебично дадената помош и поддршка.

“Вака ја почнува својата живот-на приказна 33-годишната г-ѓа Ре-ната Петревска Нечкоска. Патот до мајчинството ѝ ја донело најголе-мата болка, но и најголемата среќа, раѓањето на нејзината ќеркичка Ноела. Сè започнува во 2007 го-дина кога за првпат забременила. Имала нормална бременост, без потешкоти. По девет месеци дошол и долгоочекуваниот ден кога за пр-впат ќе го земе в раце своето чедо. Но место среќа, Рената и нејзиниот сопруг, ја доживуваат најголемата болка во својот живот.

„Породувањето не напредуваше многу добро, одеше бавно, главче-то на бебето беше подготвено да излезе, а, сепак, не излегуваше, и покрај сите мои напрегања и на-стојувањата на докторот. За вре-ме на пораѓањето видов паника во просторијата и по кратко време се роди бебенцето без знаци на жи-вот. Во еден момент го слушнав и гласот на мојот сопруг како се оби-дува да ми помогне, охрабри и даде сила. Папочната врвца во текот на бременоста имала вистински дво-ен јазол и во текот на раѓањето се затегнала и го прекинала доводот на кислород до бебенцето. Затоа и не можеше да излезе лесно иако се обидуваше. По породувањето по-барав да го видам и да го гушнам, го бакнав, му кажав колку е убав и се разделивме со моето синче. По целата болка на природното породување, сè се заборава кога го имаш в раце твоето прекрасно бебенце, а тоа те гледа со очички-те како да си му сиот свет. Но, во мојот случај најголемата физичка болка на раѓањето ја наследи нај-големата болка на душата – да си

ЖИВОТ

го видиш своето чедо мртво“, се сеќава Рената на болните мигови кога го загубиле своето првороде-но дете.

Борба за сопствениот живот

Преголемата болка ги скршила и засекогаш изменила животите на Рената и нејзиното семејство. Но, тука не завршува нејзината гол-гота. Една недела по загубата на детето, таа се наоѓа над амбисот наречен смрт. Стресот, долгото и тешко породување, мртвороденото бебе, големата телесна тежина од над 90 килограми, како и генетска предиспозиција за создавање на тромбови, предизвикале развој на микротромби во белите дробови.

„Тогаш го запознав терминот масивна билатерална пулмонална емболија. Состојба која најчесто се открива на масата за аутопсија за-тоа што од моментот кога се јавува до фаталноста што ја предизвикува во прашање се минути. Моето срце, од напрегање доби двојни димен-зии, а функцијата на белите дробо-ви драстично се намали. Дишењето ми беше како борба за здив во кој нема кислород“, раскажува Рена-та за моментите опасни по живот кога, според лекарите, преживеала поради исклучително здравиот ор-ганизам, здравото срце и бели дро-бови.

Следните четири години за Ре-ната биле во долготрајно лекување и исчекување чекајќи го моментот кога докторите ќе ѝ дадат дозво-ла за повторно да остане бреме-на. Како што кажува Рената: „Јас од моите родители, нивната љубов и пожртвуваност за мене и за нас, научив дека се е можно, ако патот ти го води љубов и несебичност кон своето дете. Со нив и заради нив , јас можам се“. Но, и покрај сè, во нејзините молитви била само една желба, да си го има своето бебен-це. За сиот период на борба, како што вели, безброј пати го разбрала значењето на зборот „трпение“.

РАЃАЊЕТО НА МОЈОТ СПАСИТЕЛ


МаМајчјчини стс воотото е ннаајвјвозозввиишенон тоо ччуву сттвов

нанан свевеетоот. ММомменентит тее ккогага ппоо о девет месеециц исс-чеч куувавањњењ ќе го земмете е воо прпреграраттктка а сввоео то чедедо сее ненезабообораравнввни и и нее мможо ат дада се е оппишишата со зборо ови.и. ННо, , заза ннекекоиои жени пап тотт

ддоо ппототомомстствово е дололг иисисспополнлнетет ссо о многуброј-нини ппредизввицици.и. ЕЕднднаа одод нинив,в г-ѓа РеРенанатата ППететререв-в-скска а Нечккососкака, , јаја ррасаскка-жужувава ссвојајатата ппририкаказнзнаа

заза ттоаоа ккакаако о гигиги сссовововлалал дадалала нанајгјгололо емеме итте е и и нанајбјбололнини жиживовотнтнтни и прпредедизизвивицици ссо о жежелблббатататaa дададаа ссстаататааненененене ммммајајајајкакакака....ОвОвОваааа пототррееснсна а стстороријијаа

сосо ссререќеќен н ккррајајј ќќќе ее имимим ппопо-момоогнгне е заза сситите е идиди нини ммајајкики дада иистстраатт ввво о боборбрбатата ааа заза

свсвсвоеоеое ппппототототомомоммстстсттвововово..


Бременост со висок ризик

Конечно, се случи и втората бременост. По препорака, Рената овој пат решила својата бременост да ѝ ја довери на доктор Гордана Петровска. Со безброј податоци и обемна медицинска документација од претходните испитувања, Рена-та се одлучила високоризичната бременост да ја водат експерти од Клиничката болница „Аџибадем Систина“ .

„Се сеќавам на првата средба со Рената како да беше вчера. Во ординацијата влезе пациентка која не можеше да ја сокрие својата вознемиреност, но и огромна на-деж во исто време. Ми кажа дека е трудница во рана втора бременост и со многу лошо акушерско мина-то. Имено, зад себе имаше крајно травматска бременост која, за жал, завршила со раѓање на мртво, до-носено дете, кое починало во сами-от акт на породување, а потоа до-била белодробна тромбоемболија. Ме праша дали прифаќам да ја во-дам бременоста и да ја породам. Морам да признам дека не ми беше лесно да ѝ одговорам, но некако успеав прегледувајќи ја документа-цијата да го исконтролирам својот немир, за Рената да не забележи, се насмеав и ѝ ветив дека ќе напра-вам сè да ја испратам дома со здра-во дете“ – раскажува д-р Петровска за првата средба со Рената.

Според д-р Петровска, Рената имала повеќе фактори за бреме-ност со висок ризик. Се договориле за мултидисциплинарно водење на бременоста, со тим во кој учеству-вале и трансфузиолог и кардиолог. Следуваат бројни контроли, крвни анализи, микробиолошки испиту-вања, ултразвучни прегледи, кон-султации, континуирана антикоа-гулантна терапија, хигиено-диетет-ски режим на исхрана и промена на

животните навики.„Се работеше за бременост со

исклучително висок ризик. Прво, детално ја анализирав нејзината прва бременост за да пронајдам што била причината за лошиот епи-лог. Самата бременост физиолош-ки е хипертромботична состојба која има за цел да спречи искрва-

вување за време на породувањето. Постојат многу фактори кои можат да ја потенцираат таа состојба и истата да прејде во патолошка, со создавање на големи тромби во долните екстремитети и карлица-та па дури и откачување на истите, миграција и опструкција на бело-дробната артерија или нејзините гранки. Најчести причинители во текот на бременост и по породу-вањето кои доведуваат до ваквата состојба се: прекумерна телесна тежина, покачен крвен притисок со протеинурија и отоци, венска ста-за, намалена физичка активност, инфекции, травматично и долго породување, наследен фактор, де-фицит на некои од коагулантните фактори, претходна длабока вен-ска тромбоза, или тромбоемболија и уште многу други“, објаснува д-р Петровска за причините кои дове-дуваат до создавање тромби во те-кот на бременоста.

Раѓањето на мојата најголема радост Ноела

По четири години исполнети со празнина во душата и борба за сопствениот живот, Рената повтор-но се наоѓа пред долгоочекуваниот момент, да го земе во раце своето дете. Се породила со царски рез во Клиничката болница „Аџибадем Систина“ под будното око на тимот искусни лекари, предводен од док-тор Гордана Петровска.

„Иако породувањето со царски рез носи поголем ризик од тромбо-зи и тромбоемболии, немав дилема околу начинот на породување. Се-когаш ги убедував моите пациентки дека најдобар начин на породу-вање е спонтаното породување, но овој пат се одлучив на породување со царски рез во спинална анесте-зија. Траумата која Рената ја претр-пе во текот на претходното породу-вање беше доволна причина за вак-

Сите мои доктори

Среќна сум за можноста во оваа пригода да ги наведам: моја-та прекрасна докторка Гордана Петровска, веројатно најквали-тетниот доктор во својата гене-рација и пошироко, според мене секако, но и според препораката на врвни доктори и професори со кои имав можност да се дру-жам во мојот живот. Д-р Даниела Пројевска, кардиолог, чии пре-гледи и консултации придонесоа да се охрабрам дека моето срце физички ќе го издржи тоа што го чека. Прим. д-р Драган Добрко-виќ, анестезиолог, чиј лик ќе го паметам додека сум жива како стои над мене и ми го објасну-ва секој чекор од операцијата, се разбира, објективно и искре-но и со порака во погледот дека можам да се потпрам на него. И, секако, д-р Душко Фидановски, педијатар, кој имав чест да ја придружува ќерка ми во нејзи-ните први мигови на овој свет и да се погрижи за неа на високо професионален начин, со сове-ти за тоа како да се грижам за Ноела по доаѓањето дома. Мое-то долгогодишно лекување беше со врвни доктори и прекрасни луѓе од неколку институции, а се круниса со искуството во „Аџи-бадем Систина“. Им благодарам на сите за сè што сторија за мене и за мојата ќеркичка Ноела.


вата одлука. Моментот кога малата Ноела ја извадив од утробата на Рената, а таа веднаш нè поздрави со силен плач, како и солзите ра-досници на Рената, не може да се опише со зборови, тоа може само да се доживее“,„ раскажува д-р Петровска за чинот на породување.

По години поминати во борба за сопствениот живот, но и неизмерна желба за потомство, Рената, ко-нечно, стана мајка на овој свет.

„Кога ја извадија неа од мојата утроба, мојата сончичка, и додека сè уште ѝ го правеа првиот преглед, јас постојано ги прашував: Жива ли е? Жива ли е? По неколку секунди, кои за мене се чинеа како часови, додека ја слушав мојата доктор-ка Гордана како дава инструкции на сестрите, ги видов насмевнати-те очи на д-р Добрковиќ и сфатив дека сè е в ред. Ноела ми ја доне-соа завиткана во бело, со отворени очиња и ми ја доближија да ја бак-нам, ѝ кажав ’добредојде, најмило мое’, и почнав да плачам од среќа. Беше црвена и ја викав Принцеза-та Доматче. А сега веќе има многу имиња: Сончка Мончка, Убавина, најубавото бебе на светот од сите милијарди луѓе на планетава, за мама, Коконче, Палавко, Топче, Мамуфче и што сè не за мојата нај-мила “ го раскажува Рената својот

најсреќен момент во животот, кога е роден, како што вели, „ нејзиниот спасител Ноа“.

Ноела - моментот од желбите е тука и сега

„Сега живеам во рајот на земја-та. Како блика оваа љубов и како го чисти срцето од сите болки на светот, тоа не се искажува со зборови, искрено посакувам да го почувствува секој. Мислам дека секое второ семејство има некоја болка или тешкотија како оваа мојата и на моето семејство. Ми-слам дека секоја жена минува низ процеси и процедури кои се теш-ки, непријатни, болни и на грани-ца на издржливост, но како некак-ва противтежа на сè ова, природа-та ѝ дала можност на жената да подари возвишена љубов, чувства и грижа за своето чедо. Мислам дека секој треба да го доживее мојот рај, со свое и/или со посво-ено дете. Што ми даваше сила да пребродам? Вербата и надежта дека во еден момент во иднина-та јас ќе имам своето пеперутче и ќе ги израдувам сите мои со неа. И мислам дека животот нè става пред големо искушение и дека е создаден за да сфатиме дека можеби нема да добиеме сè што

посакуваме, но сигурно ќе добие-ме бразди на лицето трудејќи се, борејќи се, надевајќи се на успех. А со тие искуства и чувства сме от-криле многу длабочини и сме ста-нале посилни за себе и за своите најмили“, раскажува Рената за тоа како го доживува мајчинството.

Препорака до идните мајки

За да имате здрава и сигурна бременост која на крајот ќе ре-зултира со здраво живородено бебенце потребно е претходно да се подготвите. Според д-р Петровска, сите жени пред да ос-танат бремени треба да направат испитувања со цел сите ризици во текот на бременост да се сведат на минимум.

„Бременоста и раѓањето дете е еден од најсвечените моменти во животот.Но факт е дека бреме-носта носи многу ризици и неиз-весност.Со цел истите да се све-дат на минимум се советува пла-нирање на бременоста. Им препо-рачувам на идните мајки кога пла-нираат бременост да ги направат сите потребни иследувања пред забременувањето. На тој начин ризикот од непријатни изненаду-вања максимално се намалува“, вели д-р Гордана Петровска .

вата одлука Моментот кога малата најсреќен момент во животот кога посакуваме но

Неплодност - да ја Неплодност - да ја утврдиме причината!утврдиме причината!

TEMAНеплодност

Кај 85% од жените на возраст од 20 до 25 години со редов-ни, незаштитени сексуални односи бременост настапува во текот на првата година, до-

дека само 50% од жените на возраст од 35 до 40 години забременуваат во овој период. Истото се однесува и за пациентки со нерегуларни мен-струални циклуси, со историја за пел-вично инфламаторно заболување,

завршат во период од еден месец. Секогаш се почнува со разгледување на меди-цинската историја на која се надоврзува физикални-от преглед.

Медицинска историја

1. Со менструалната историја се добиваат по-датоци за возраста во која се појавува првата мен-струација, регуларноста и должината на менструал-

ниот циклус (25-35 денови),

Подготви д-р Клементина Кузеска, гинеколог акушер

пациентки со претходно утврдена ендометриоза или малформации на гениталниот тракт. Доколку и кај ма-жот постои историја на заболување и интервенција кои интерферираат со репродуктивно здравје, иследувања-та се спроведуваат веднаш.

Пристапот за иследување и третман на неплодноста е специфи-чен и секогаш се спроведува исто-времено кај двајцата партнери. Сите базичните иследувања може да се

К а ј 85% од жените

со редовни, незашти-тени сексуалени односи

бр е меност настапу ва во те-кот на првата година. Кај ос-

танатите 15%, по истекување на првата година треба да почнеме со иследување за да ја утврди-ме причината за непл одност и за ис тата да понудиме решение. До колку жена та е постара од

35 год., исле дувањето за не-плодност тр еба да почне

по рано, по период од само 6 месеци.


како и количината и времетраењето на менструалното крвавење. Важно е да се одбележи дека доколку па-циентката има болни менструации (dysmenorrhoea) и болки при однос (dypareunia) може да биде знак на ен-дометриоза и пелвични атхезии. Не-регуларните циклуси одат во прилог на постоење на ановулација (изоста-нок на овулација). Најчесто се работи за пациентки со PCOSy (синдром на полицистични јајници).

2. Со гинеколошката историја се добиваат податоци за лекувани сек-суално преносливи болести, пелвич-ни инфламаторни болести и церви-кална патологија, а со хируршката историја за претходни оперативни зафати (слепо црево, царски рез, ги-неколошки операции) каде може да постојат пелвични атхезии (срасну-вања). Со опстетричната историја се добиваат податоци за лош репетиран резултат во претходните бремености. Се регистрира и медицинска исто-рија за болест на тироидната жлезда и други ендокрини нарушувања како хиперпролактинемија со галактореа и хиперандрогенемија со хирзути-зам кои влијаат врз репродуктивното здравје.

3. Со сексуалната историја се до-бива податок за постоење на сексу-ална дисфункција и неправилност во фреквенцијата на сексуалните одно-си. Нерегуларни, ретки и неефектив-ни односи може да бидат причина за неплодност.

4. Се одбележува постоење на фа-милијарна историја за неплодност, вродени дефекти, хромозомопатии, генетски мутации и ментална ретар-дација. Рана менопауза со симптоми за предвремено оваријално затају-вање може да постои кај жена со фрагилен X хромозом и негова мута-ција.

5. Значајни се податоците за лич-ните и животи навики кои вклучуваат тип на професионален ангажман и изложеност на нокси од работната околина, постојан стрес, екстремна физичка активност, неправилни дие-тални навики, злоупотреба на алко-хол, цигари и дрога и други влијанија на животната околина врз репродук-тивното здравје.

Физикален преглед

Со општиот преглед треба да се трага по телесните знаци за можните причини за неплодност. При висо-ки или ниски вредности на BMI ин-дексот на телесната маса (дебелина и неисхранетост) постои намалена фертилност. Нецелосниот развој на секундарните сексуалните одлики е знак на хипогонадотропен хипого-надиза. Тарнеровиот синдром се од-ликува со типичен хабитус (телесна градба). Телесни манифестации се јавуваат и кај нарушувања на функ-цијата на тироидната жлезда и кај хи-перпролактинемијата со галактореа. Впечатливи се и телесните знаци за андроген ексцес (хирзутизам, акни, машка келавост, вирилизација) како резултат на синдром на полицистич-ни јајници или дисфункција на над-бубрежната жлезда. Со гинеколошки

преглед може да се утврди постоење на хронично инфламаторно заболу-вање или пелвична ендометриоза, како и структурни аномалии на внат-решните генитални органи и генитал-ни тумори.

*Иследувања на машкиот партнер

Ова е значаен чекор во иследу-вањето на неплодноста бидејќи во 45% од случаите како изолиран или здружен со другите причини за не-плодност се среќава машкиот фактор

1.СпермограмАнализата на семениот материјал

е златен стандард во иследувањето на машкиот партнер. Примерокот се добива со ејакулација и може да се донесе од дома во период до 1 час или да се остави на самото место. Основна препорака е иследувањето да се спроведе по апстиненција од 2-3 дена со цел да се добие оптима-лен примерок. Почестите односи се одразуваат на бројот на сперматозо-идите, а поретките ја намалуваат нив-ната подвижност.

Со анализата се одредуваат 4 ос-новни параметри на семениот приме-рок

1. Волумен на ејакулатот, кој но-рмално се движи од 2 до 5 мил.

2. Број, односно концентрација на сперматозоиди изразена во милиони на милилитар семена течност, која нормално се движи над 20 мил/мил.

3.Подвижност изразена во про-центи на подвижни сперматозоиди и истиот треба да изнесува над 50% (гр. А+Б), односно над 25% прогресивно подвижни (гр. А) во период од 60 мин. од ејакулација.

4.Морфологија изразена во пр-о центи на морфолошки нормални облици на сперматозоиди и истиот треба да изнесува над 30%, а со упо-

треба на строги морфолошки крите-риуми над 4%.

Доколку постојат отстапки во на-ведените параметри, спермограмот се повторува за период од 90 дена. Ако и повторената анализа покаже абнормални вредности, индициран е уролошки преглед, со претходно одредување на хормонски статус и кариотип.

*Иследувања на женскиот партнер

1. Утврдување на овулаторната функција.

Постојат повеќе индиректни мето-ди со кои се предвидува овулација-та или се утврдува веќе настапената овулација.

• Крива на базална температу-ра - таа се регистрира со термо ме тар сублингвално (под јазик) секое утро, веднаш по будење пред каква било утринска активност во базални усло-ви. На местото на настапена овула-ција во јајникот се оформува corpus luteum кој лачи прогестерон кој до-ведува до покачување на БТ за 0,5 степени. Покачувањето на БТ во вто-рата фаза на менструалниот циклус е индиректен доказ дека овулацијата веќе настапила 24 часа порано. Мо-нофазната крива зборува за ановула-ција (изостанок на овулација).

• Уринарни тестови (китови) за предикција на овулација - LH (лутеинизирачкиот хормон) со свое-то покачување во крвта ја условува овулацијата во период од 24 часа. Со регистрирање на LH бранот како претходник на овулацијата во крвта и урината, може да се тајмираат сексу-алните односи во плодниот период.

• Одредување на нивото на прогестерон во крвта како продукт на corpus luteum кој се оформува на местото на овулација во јајникот. Тој се одредува во средината на втора-та (лутеална) фаза, односно 21. ден од менструалниот циклус. Доколку истиот е над 3ng/ml, тоа е доказ за настапена овулација. Неговото ниво може да варира во ранг од 5-15ng/ml постовулаторно. Вредност над 10ng/ml зборува за задоволителна лутеал-на фаза, што е значајно за успешност на раната бременост.

• Трансвагинален ултразвучен преглед се спроведува со сериско

Причини за неплодност

35% тубарна патологија (бо-лест на јајоводите)

35% машки фактор 15% ановулација (изостанок на

овулација) 5% цервикална причина (пато-

логија на грлото на матка) 10% идиопатска неплодност

(непозната причина)


следење на фоликуларниот раст при што се утврдува постоење на водечки фоликул кој исчезнува од јајникот во период на овулација.

• Ендометријална биопсија – во минатото се користела за следење на секреторната трансформација на ендометриумот под дејство на про-гестеронот кој се лачи на местото на настапена овулација.

Индиректно влијание на процесот на овулација и фертилизација имаат и тироидниот хормон и пролактинот. Во случај на постоење на ановула-ција се одредуваат гонадотропните хормони, пролактинот и TSH за да се утврди типот на ановулацијата. Со нивното одредување се надополну-ваат базичните хормонски анализи.

2.Утврдување на оваријалната резерва

Жената има дефиниран број јајни клетки. На раѓање тој број изнесува 1 милион, а во периодот на менопауза јајниците веќе не содржат јајни клет-ки. Во текот на репродуктивниот пе-риод настанува нивна прогресивна загуба и тоа е основата за падот на фертилноста кој е условен со возра-ста. Со годините потфрлуваат и ме-ханизмите на контрола врз процесот на делба на клетките поради што е во пораст неплодноста, хромозомските аномалии и процентот на мртви пло-дови.

Тестовите за проценка на ова-ријалната резерва се прават кај па-циентки над 35 год. возраст и кај па-циентки со ризик за предвремено јај-нично затајување. Тоа се 3. ден FSH и 3. ден Е2, AMH и бројот на AF.

3. ден FSH (фоликуло-стимули-рачкиот хормон) и 3. ден Е2 (естра-диол) се одредуваат и толкуваат истовремено поради заемното делу-вање на овие два хормона. Нивото на Е2 е во негативна спрега со ниво-то на FSH, односно порастот на Е2 доведува до пад на FSH. Доколку се анализираат поединечно, можно е погрешно да се протолкуваат резул-татите. Кај жени со редуциран (нама-лен) пул на фоликули поради нама-лено ниво на естрогени хормони кои се продукт на тие фоликули доаѓа до пораст на FSH во раната фоли-куларна фаза. Вредности на FSH до 10mlU/ml зборува за задоволителна јај-нична резерва, меѓу 10-15 за гранична ре-зерва. Кај FSH над 20 mlU/ml оваријалната резерва е се-

риозно нарушена. Вредностите на Е2 под 80 pg/ml зборуваат за адекватна јајнична резерва, а над 80 за намале-на можност за бременост.

AFC (број на антрални фоликули) Тоа се малите фоликули со дија-

метар од 2-10мм кои се регистрираат во раната фоликуларна фаза на два-та овариуми. Тие се добар предиктор на јајничната резерва. Бројката меѓу 5-10 фоликули во секој јајник збору-ва за добра јајнична резерва и потен-цијално добар одговор на оваријал-на стимулација.

AMH (Анти-Милеров хормон)Тој е продукт на малите преан-

трални и антрални фоликули. Со возраста кај жената се намалува фо-ликуларниот пул и продукцијата на овој хормон. Во менопаузата тој е немерлив. Нормалните вредности на AMH се движат меѓу 1 и 5ng/ml. Се-румско ниво под 0,5ng/ml зборува за намален број на примордијални фоликули, односно намалена ова-ријална резерва. Ниво под 0,15ng/ml сугерира лош, неповолен одговор на оваријална стимулација.

3. Утврдување на проодност на јајоводите

Серолошко иследување за утвр-дување на генитална инфекција со Chlamydia trachomatis е едноставен, неинванзивен и ефтин тест за да се предвиди постоење на тубарна бо-лест.

Статусот на јајоводите се утврду-ва со HSG (histerosalpingografia), HSS (Hystero-Salpingo-Sonographia) или дијагностичка лапороскопија. HSG е суверена метода за проверка на про-односта на јајоводите како прва ли-нија во дијагностичките постапки.

10mlU/ml зборува за задоволителна јај-нична резерва, меѓу 10-15 за гранична ре-зерва. Кај FSHнад 20 mlU/ml

р јј

оваријалнатарезерва е се-

HSG (histerosalpingografija) e ренд-генграфска метода со која се утвр-дува не само проодноста на јајово-дите туку и формата на шуплината на матката и цервикалниот канал.Таа се изведува во втората недела од мен-струалниот циклус со апликација на контрасно средство низ цервикални-от канал и рендгенграфско прикажу-вање на шуплината на матката и јајоводите. Процедурата се сле-ди на монитор , а се прават три прикази (графии) од кои со првиот се утврдува изгледот на шупли-

ната на матката со што се исклучува постоење на конгенитална (вроде-на ) аномалија на матката (аркуатна, септирана, дворога) или постоење на дефекти на утериниот кавум поради постоење на ендометријален полип , субмукозен миом или интраутерини атхези (сраснувања). Со втората гра-фија се прикажуваат двата јајовода, доколку се исполнат со контраст и се утврдува постоење на нивна па-тологија (sactosalpinx, hidrosalpinx) , а со третата се прикажува нивната проодност, како и формата на цер-викалниот канал. Целата постапка не трае повеќе од 5 - 10 минути и е сле-дена со појава на слаба болка слич-на на меструална во долнот дел на стомакот. Значаен број бремености се реализираат по спроведена HSG која на тој начин овозможува и тера-писко делување. Со HSG може да се утврди и нивото на оклузија (затну-вање) на јајоводите . HSG е корисна во дијагностика на дисталната ( ни-ска) тубарна оклузија. Во случај на постоење на проксимална (висока) оклузија , како и детекција на пери-тубарните атхезии и ендометриозата суверена метода е лапароскопија.

Лапароскопија е ендоскопска ми-крохируршка метода која е суверена во дијагнозата и третманот на ендо-метриоза, како и при постоење на пелвични атхезии со можна тубарна болест (пелвично инфламаторно заболување, претходна тубарна хи-рургија или вонматерична бреме-ност). Доколку е индицирана лапа-раскопија , не е потребно претходно спроведување на HSG бидејќи во тек на интервенцијата се спроведува и chromopertubacia со цел да се про-вери тубарната проодност. Во тек на лапароскопската интервенција се спроведува и истовремена HSC (Histeroscopia) со цел на најдобар можен начин да се визуелизира уте-риниот кавум.

HSS (Hystero -Salpingo- Sonographia) е метод со кој со помош на употреба на ехоген контрастен медиум под ул-

тразвучна контрола се прикажува формата на утериниот кави-

тет и се добива приказ на проодноста на јајоводите.

ТЕМАНеплодност

Најтешката форма - азооспермија ( отсуство на сперматозоиди) се ја-вува кај 2% од мажите.

Причинителите се најразлич-ни: вродено отсуство на тестиси, стекнати фактори -траума, тести-куларна торзија, тумори, хируршки интервенции, неспуштени тестиси, Клинефелтеров синдром ( ова е најчеста генетска абнормалност која предизвикува неплодност и се јавува кај 0,02% од машката по-пулација), како и други генетски абнормалности, зрачење, тера-пија со цитостатици, пост-воспа-лителни оштетувања на тестиси-те, лекови, токсини, проширени тестикуларни вени ( варикоцела ), зголемена топлина во скротална-та регија, хируршки зафати со кои се оштетува васкуларизацијата на тестисите. Често причинителот ос-танува непознат.

Начинот на лекување на овој тип азооспермија се состои во следново:

Најраспространетиот третман на мажи со неквалитетен спермо-грам е тестикуларна биопсија, од-носно земање на сперматозоиди директно од тестисот, нивно зам-рзнување ( криопрезервација ) и потоа нивна употреба за процеду-ра којашто се вика ICSY (Интра ци-

Подготви д-р Александар Мицковски,

уролог хирург

Најчесто мажите кои се иследуваат поради не-плодност се без прет-ходна историја на про-блеми поврзани со плод-

носта и имаат нормални наоди на физикален преглед и нормални ендокринолошки лабораториски тестирања. Анализата на сперма-та открива намален број на спер-матозоиди, намалена подвижност и зголемен број на абнормални форми на сперматозоидите. Овие три нарушувања кај сперматозои-дите најчесто се јавуваат заедно.

Прогностички фактори

Главни фактори кои влијаат на прогнозата на неплодност се:

Времетраење на неплодноста, резултати од анализата на сперма-та, возраста и гинеколошката со-стојба на женскиот партнер. Кога неплодноста меѓу двајца партне-ри надминува четири години на незаштитени сексуални односи, стапката на зачнување е само 1,5% месечно. Кај нас, како и во многу држави на Запад, жените ја одла-гаат својата прва бременост сè до завршување на своето образова-ние и почеток на професионална-та кариера. Но, треба да се знае

МаМашкиот стерилитет ( машката неплодност ) моможеже дда биб де резултат на вврородеденини или стекна-тити уууророрр лололошкшкш ии ананаа омомо алалаа иииии , , ининфеф кции на генитал-нинининииотототот ттттрараррактктк , , згзгзз ололемеменена скротална температуррааа(в(в(вварарарарикикии оцоцелеллла)а), енндокрини нарушувања, генет-т

скскки и наарурушушуууваања и имунолошки фактори. Мнонооо-гугу ччесе тот , как ј ј 60 до 75% од случаите на машшка

ненеплодност, причината не е познатаа..

дека со возраста плодноста кај жената значително опаѓа. Кај жени на возраст од 35 години плодноста е 50% во споредба со жени на возраст од 25 години, додека кај оние над 40 години потенцијалот на плодност е сведен на помалку од 5%.

За да се дефинира неплод-носта двата партнери треба да се испитаат истовремено. Ова под-разбира дека секој маж со нама-лен квалитет на спермата треба да биде прегледан од уролог.

Прецизирањето на причини-те за неплодност, кај кој било од партнерите, е пресуден фактор во успешноста од лекувањето, без разлика дали тоа е со лекови, хи-руршки или со техники на асис-тирана репродукција. Кај мажите теба да се почне со иследувања за неплодност ако анализата на спермата е абнормална кај најмал-ку два едноподруго резултати.

Примарно сперматогено ослабување

Примарното сперматогено ос-лабување се дефинира како која било сперматогена алтерација што не потекнува примарно од хипо-таламично-хипофизарната оска.

МАШКИ МАШКИ

С Т Е Р И Л И Т Е Т С Т Е Р И Л И Т Е Т


• Нивоата на половите хормони најчесто се нормални.

• На ултрасонографски (Ехо) преглед се забележуваат знаци на застој (опструкција), како на епи-дидимисот така и на внатретести-куларната мрежа на семени канал-чиња.

Тестикуларната биопсија ја открива точната дијагноза на оп-структивна азооспермија, истовре-мено определувајќи го начинот на лекување.

Лекувањето на оваа состојба е хируршко, што подразбира пре-мостување на делот од одводните семени каналчиња што се затнати. Операцијата е микрохируршка и се работи под микроскоп. Воедно, во текот на самата интервенција се зема материјал од тестисот за зам-рзнување (криопрезервација), со што се обезбедуваат здрави спер-матозоиди кои понатаму во проце-сот на лекување можат да се упо-требат со 100 отстотна успешност.

Во Клиничката болница „Аџи-бадем Систина“ дијагностичката биопсија се изведува паралелно со криопрезервацијата (замрзну-вањето), што е од непроценливо значење за двојките кои страдаат од неплодност.

Генетски абнормалности кои влијаат на процесот

на оплодување

Познавањето на генетските аб-нормалност кои може да влијаат

топлазматична инјекција на спер-матозоид во јајце клетка). Ферти-лизацијата и степенот на оплоду-вање со оваа метода е 30-50%.

Опструктивна азооспермија

Овој термин означува дека пос-тои пречка во одводните патишта на сперматозоидите. Пречката може да биде на различни нивоа. Оваа состојба може де се јави поради вродени причини, по ин-фекции на одводните патишта или како компликација од претходни хируршки интервенции. Овој тип на отсуство на сперматозоиди најчесто се среќава кај мажи кои имаат тестиси со нормална голе-мина и нормални лабораториски вредности на хормоните кои учес-твуваат во создавањето на сперма-тозоидите.

Мажите кои имаат ваков про-блем ќе се пожалат на крв во спер-мата, болка во тестисите по ејаку-лација, отежнато мокрење. Често добиваме податоци од историјата на пациентот за претходни опера-ции поради препонска кила или повреди на скроталната регија.

За да се дијагностицира оп-структивната азооспермија по-требно е да се направат следните иследувања:

• Спермограм, кој мора да се повтори по два месеци. Истиот може да покаже намалување или отсуство на сперматозоиди во спермата.

на плодноста е задолжително за секој уролог, за да може да опре-дели правилен третман на двојката која се иследува поради неплод-ност. Листата на тие хромозомски аномалии е прилично голема, но најчести се:

1. Генетски аномалии на Х - по-ловиот хромозом:

• Клинефелтеров синдром ( 47,ХХУ), со честота од 0,02 % од ма-шк ата популација и со збир на абн-ормалности како: низок тестосте-рон, распоред на влакнатос та слична како кај женски индивидуи, како и невообичаено долги раце и нозе.

• Калманов синдром, кој се ка-рактеризира со изгубено чувство на мирис, слепило за бои.

2. Генетски аномалии на Y - по-ловиот хромозом:

• Делеција (бришење) на дел од Q-кракот на Y хромозомот која се манифестира со отсуство на спер-матозоиди во спермата.

3. Дефекти на автозомните ( не-полови ) хромозоми:

• Отсуство на одводен сперма-тоген канал

• Цистична фиброза• ДНК аномалии на спермата

Секоја од овие генетски абнор-малности има своја типична кли-ничка слика и очекувана прогноза во однос на плодноста.

Ацидоза или прекиселеност на телото е основно зло на сите болести-рекол Парацелзиус. Латентната ацидоза, која сите ние ја имаме во помала или во поголема мерка, е презаситеност на ткивата со ациди или прекиселеност. Оваа состојба на организмот се забележува во вид на: вртоглавица, лош здив во устата, обложен јазик, темни сенки под очите, изнемоштеност, безволност па и депресија.. Почесто се јавуваат и настинки, разни инфекции како и главоболки и мигрени. Кожата станува бледа или сива, се зголемува можноста за алергии, косата го губи сјајот. Голем број на лекари и нутриционисти сметаат дека клучот за многу болести е во ацидо-базната рамнотежа на организмот, чие нарушување доведува до акумулирање на киселини во организмот и автоинтоксикација.

Уште во 1913г. Норвешкиот биохемичар Рагнар Берг, препорачува дека здравите луѓе треба да јадат 4 пати повеќе храна што произведува алкални соединенија, а болните дури седум пати повеќе! Во современата цивилизација имаме спротивен сооднос: главниот дел од исхраната се состои од ’произведувачи на киселина’(леб, месо, млечни производи, бело брашно, газирани пијалоци, шеќер, кафе и алкохол), а само 20% од ’произведувачи на базна средина’(овошје, зеленчук, билки и минерална вода). Затоа не не зачудува фактот што најголем број од населението од западниот свет е ’закиселен’!

Нормалниот метаболизам се одвива во алкална средина-кога клетката ќе стане кисела-таа умира. Нормалната pH-вредност на крвта изнесува од 7,36 до 7,44. При вредности пониски од 7,35 таа станува кисела. Исхраната со вишок киселини ги оптоварува бубрезите, хепарот, и долгорочно води кон метаболни нарушувања. Ако прекиселеноста трае подолг период, телото екстрахира минерали, на пример од коските и забите со цел да се неутрализира киселоста. Можеби и тоа е една од причините за драматичниот пораст на појава на остеопороза, не само кај постари жени, туку и кај млади.

За повторно воспоставување и одржување на алкално-киселата рамнотежа, од голема помош е секако ферментираниот препарат од зрела, зелена папаја (зрела но од типот зелена папаја) со своите семки и листот. Во 1945г. Американскиот истражувач др. Џ. Келог и професорот Лафајет Б. Мендел, откриле дека папајата со ензимот Папаин, стои на врвот на ензимски продукти кои имаат ефект на создавањето

на бази. Производот Пашаја 35 на само што помага во подобрување на варењето на хранливите материи, туку и при воспоставување и одржување на алкално-киселата рамнотежа. Листовите од папајата го содржат и силно-алкализирачкото соединеније карпаин и со тоа има најбазен ефект на нашиот организам од сите овошни видови. Папаја 35 капсулите, изобилуваат со: витамини C, B1, B2, B3, B6, B12, B17 (леатрил), фолна киселина; K, Ca, Mg, P, Na; изолеуцин, леуцин, лизин, метионин, фенилаланин, треонин, триптофан, валин и неесенцијални аминокиселини како и ензими - папаин, химопапаин А, химопапаин Б, липаза, лизозим, глутамин - циклотрансфераза. Папаја 35 се користи како додаток во исхраната, и како дополна на класичните терапии при голем број заболувања и состојби:

• дигестивен тракт - при отежната и неправилна дигестија на храната, опстипација, целијакија, кај цревни паразити (глисти, амеби), воспалителни и иритабилни

процеси како улцерозен колитис, иритабилен колон, чир на желудник и дванаесетпалачно црево, Кронова болест и друго.

• невролошки заболувања - мултипла склероза, паркинсонова болест и друго.

• кожни болести - егземи, псоријаза, алергиски осипи, акни.

• кандидијаза-локална и системска• ги топи мастите и го намалува целулитот.• ревматски болести• за зголемување на имунитетот • бенигни и малигни заболувања.Несакани ефекти и интеракција со други лекови не се

познати. Папајата 35, како додаток во секојдневната исхрана

ги витализира клетките, ја воспоставува ацидо-базната рамнотежа, и со тоа ја намалува можноста од појава на посериозни нарушувања на здравјето.

Др. Весна Пецов КараевскаСтручен соработник

Натура Плус доо СкопјеТел: 02/3 110 951Моб: 071/39 93 83

Папаја 35 – силен регулатор на состојбите на ацидоза

ЗДРАВЈЕПростатаПростата Подготви

проф.д-р Љупчо Лековски, хирург уролог

Хируршки третман Хируршки третман на простатана простата


Простата е по-лова жлезда кај мажите сместена дла-боко во ма-лата карлица, под срамната

коска и непосредно пред за-вршетокот на дебелото црево

од каде може да се напипа. Изгле-дот на простатата е во вид на кос-тен, кој го обвиткува задниот дел од изводниот мочен канал. Функци-јата на простата е создавање спер-мална течност (спермална пл а зма) која во текот на ејакулаци ја се меша со сменената течност од тес-тисите.

Во последната деценија во по-раст се болестите на простатата и претставуваат најчест здравствен проблем со кој се соочуваат мажи-те. Според Светската здравствена организација, 50-60 проценти од популацијата над 60 години има некој здравствен проблем повр-зан со оваа жлезда. Тука спаѓаат бенигната хиперплазија и карци-номот на простатата. Лекувањето, особено кај карциномите, најчесто е хируршки, со отстранување на дел или целата простата. Денеска постојат неколку типови хирурушки интервенции на простатата.

ТРАНСУРЕТРАЛНА РЕСЕКЦИЈА НА ПРОСТАТА

Трансуреталната ресекција на простата се изведува во локална или во општа анестезија. Опера-цијата се изведува со воведување на инструменти преку мочниот ка-нал со помош на кои се отстрану-ва туморот или зголемениот дел на простата. Во овој тип операции спаѓа и трансуретралната аблација (TUNA) која се изведува со помош на игла и каде со помош на ради-офреквенција со мала јачина се горат одредени делови на зголе-мената простата (green light laser evaporization). Најчесто по опера-цијата пациентот истиот ден си за-минува дома. И двете интервенции се минимално инванзивни, нема хируршки резови, со што е скратен болничкиот престој на пациентот и времето на заздравување.

РАДИКАЛНА РЕТРОПУБИЧНА

ПРОСТАТЕКТОМИЈА

Овде спаѓаат два типа на хи-руршки интервенции со кои се от-странува целата простата. Првата е радикална перинеална простак-тетомија која се изведува во општа анестезија. Хируршкиот рез е меѓу тестисите и анусот. Оваа интервен-ција е минимално инванзивна и нај-често се применува кај подебели пациенти. Меѓутоа, со оваа интер-венција не може да се отстранат и околните лимфни јазли.

Втората интервенција е ради-кална ретропубична простатек-томија. Кај овој тип операција, во општа анестезија се острану-ва целата простата. Резот за овој вид интервенција се наоѓа во до-лниот дел на мевот. Се применува кај пациенти каде што е потребно покрај простата да се отстранат и околните лимфни јазли. Предноста на оваа интервенција е што може

росталовакај смесбоколатапод

коска и непосредновршетокот на дебело

р

Пола од мажите на возраст над 60 годи-ни имаат болести на простатата. Леку-вањето кај карцино-мите и бенингната хи-перплазија на проста-тата е хируршко. Аџи-бадем Систина Плус вее информира кои се најсовремените хи-руршки интервенции при третманот на за-болувањата на прос-татата.

да се сочуваат околните перифер-ни нерви кои го контролираат мо-крењето и ерекцијата.

Лапараскопска простактетомија

При овој вид интервеција, која е најмалку инванзивна, преку мали резови на долниот дел од мевот во стомачната празнина се внесуваат специјални инструменти, со кои хи-руршки се отстранува простата.

КОМПЛИКАЦИИ ОД РАДИКАЛНА ОПЕРАЦИЈА НА ПРОСТАТА

Времето на заздравување за-виси од применетата метода на хируршко лекување, како и од возраста и телесната тежина на па-циентот, но и од други придружни болести присутни кај пациентот. По хируршкиот третман кај пациен-тите се става уринарен катетер, кој се носи од 3 дена до 3 недели. Нај-чести компликации од радикалната простактетомија се следните:

Проблеми со мокрење

По операцијата на простата-та со некои од наведените методи можно е во текот на неколку дена или недели да има појава на т.н. ин-континенција, состојба кога паци-ентот не може свесно да го контро-лира мокрењето. Кај поголем дел овој проблем се подобрува по од-реден период и пациентот почнува нормално да мокри. Но, кај некои мажи, за среќа многу ретко, се јаву-ва трајна инконтиненција, односно

неконтролирано мокрење. Оваа состојба може да се пројавува и периодично, на пример при: каш-лање, кивање, носење поголем то-вар. Некои пациенти, каде инкон-тиненцијата е многу изразена, се оперираат повторно за да се реши овој проблем.

Еректилна дисфункција (намалу-вање или губење на ерекција)

Кај радикалната операција на простатата може да дојде до ош-тетување на нервите кои се наоѓа-ат околу простатата. Дел од нив се одговорни и ја контролираат ерек-цијата. Мажите кои имале пробле-ми со ерекцијата пред операцијата во најголем број случаи стануваат импотентни по радикална простак-

тетомија.

Сува ејакулација или оргазам

Со отстранување на простатата мажите можат да имаат ерекција и ејакулација, но повеќе не се соз-дава спермалната плазма и поради тоа зборуваме за т.н. „сув оргазам“ кај мажите или „сува ерекција“. Во овие случаи, кога со операцијата се зачувани нервните завршетоци за ерекција, мажите може да има-ат сексуални односи и да доживеат оргазам, но тие се неплодни би-дејќи не продуцираат семена теч-ност, која се создава во простата-та, а која е неопходна за чување и одржување на сперматозоидите во ејакулатот.

ЗДРАВЈЕГлава Глава

ПОВРЕДИ НА ГЛАВАТАПОВРЕДИ НА ГЛАВАТАП

овредите на главата пре-тставуваат голема група повреди кои се со висок процент на смртност. Овој вид трауми се осо-

бено значајни бидејќи можат да до-ведат до инвалидитет и сериозни ментални нарушувања на личноста. Бројот на повреди на главата из-несува околу 300 на 100.000 луѓе годишно, со смртност од 9 до 25 случаи на 100.000 луѓе. Повредите на главата се честа причина за бол-ничко лекување кај децата.

Видови трауматски повреди на мозокот

Трауматските повреди на мо-зокот настануваат како последи-

ца на надворешни сили. Најчесто се добиваат при пад, сообраќајна несреќа, удар, спортски повреди, повреди од проектили од огнено оружје и др. Секој поголем по-трес на мозокот, внатре во чере-пот, може да доведе до повреда на мозокот. Во случаи на удари врз главата може да настане локална повреда на мозокот. Од ударот се формираат бранови во мозокот и на тој начин го оштетуваат. Оште-тувањето може да настане директ-но на местото на повредата или на спротивната страна од ударот. При повреди на мозокот со проек-тил од огнено оружје, повредите се опсежни бидејќи проектилот прави ударен бран околу неговиот пат кој дополнително го оштетува ткивото.

Поради непроценливото значење и функција чове-ковиот мозок е заштитен со тврда коскена струк-тура наречена череп. Но, и покрај овој природен шлем, мозокот е подложен на многу повреди. Повре-дите на главата се причина за смрт или траен инвали-дитет на илјадници луѓе во светот секоја година. Спо-ред статистичките подато-ци, повеќе од пола луѓе кои добиле тешки повреди на главата завршуваат смртно.


wwwwwwwwwwwwwww.w.w.w.w.w.ww.w.w.wwww.acacacacacacaacacacccacacacaaaaaaaaaaaacccccccacaacacaaaaaaaaacacccccacacaaaaaaaaacacacccaaaaaaaccacacacaaaaccccacacaaaacccccaaaaaacaaaaaaaccaaaaaaaaaaacacacaaaaaaaaaaccacaacaaaaaaacacaaaaaaaacaaaaaaacaaaacacaaaaacccccccibibibibbibibbbibbbbibbbibibibbbbibibbbibbibbbibiiibiiiibbibbbbbbiiibibibibbibbbbbbbibbibbbbbbbbbbbbiibbbbbbbiibibibibbbbbbbbbbbbbbiibbbbbbbiibbbbbbbbbbbbbiibbiiibbbbbbbbbbbbbiibbbbbbbbbbaaadadadadadadadadddddadaddddadaaadaadaddddaaadaadaddaadaadadadadadadaadadaaaaaaaadddadaaaaadaadddaaaadadaadaadadadadadadaaddddadadddaddaaddddaaaaaaaaaadddddadadaaaaddddaaaaaaaaaddddddaaaddddddddddddddddaaddddemeeeeeeeemememmmmmmmeeeeeeeeemememememmmmemeeeeeeeeeeeeemememmmmmmememeemememeeeemmmmemememememeeemmmmmmeeemmmmmmmmeeemeemmmeeemmmmmeeeeeemmmmmmmeemmmmmmeeeeemmmmmeeeeeememmmmeeeeeemmmmmmeemmmmmemmmmmeeeeeeemmmeemmmmmmmmmmmmmsisisisisisssistststststtttinininniiiiiini a.aa.a.a.aa.aa.a.a.aaaa cococoocooocoocococococooocoocooocooooocoooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooocoocooooooocooooooocccoooooooccccococccccoocccccc mmm.m..m.mmmmmmmmmmmmmmmm mmmkmkmkmkkkmkmkmmkmmm5515111155555

ПодготвиПодготвипроф.д-р Кирил Лозанче, неврохирургпроф.д-р Кирил Лозанче, неврохирург

ски повреди, на пример потрес на мозокот, најчесто нема губење на свеста и или доколку има, тоа трае неколку секунди. Покрај ова може да се јават и други симптоми како: главоболка, гадење, повраќање, губење на координација, вртогла-вица, губење на рамнотежа, осет-ливост на светлина, нарушување на видот, зуење во ушите, губење на чувство на вкус, малаксаност и нарушување во сонот. Исто така може да се јави промена на распо-ложението и однесувањето како: конфузија, губење на меморија и концентрација, нарушувања во ми-словниот процес.

Кај потешките трауматски по-вреди на мозокот може да се јави и јака главоболка која трае подолго време, повторувачки повраќања, грчеви, поспаност која трае, про-ширување на една зеница, бавен и отежнат говор, слабост во екстре-митетите, губење на координација, конфузија, немир. На подолг пери-од може да се јават и симптоми на нарушено социјално и емоционално однесу-вање.

Особено се

зна чајни симптомите на покачен интракранијален притисок (прити-сок внатре во черепот) кои ако не се третираат може да доведат до смрт. Симптомите на овој вид по-вреда се: нарушена свест, слабост или одземеност на екстремитетите, забавување на пулсот, покачување на крвниот притисок, проширување на зеницата и нарушено дишење. Појавата на нарушено држење, од-носно став на телото и екстремите-тите е многу лош знак.

Дијагностицирање на траум ат-ски повреди на мозокот

Дијагнозата се поставува спо-ред анамнезата, клиничката сли-ка и невролошкиот наод. Невро-лошките испитувања помагаат во одредување на типот на повреда, прогнозата и третманот. Најбитна дијагностичка процедура кај вак-виот тип повреди е компјутеризи-рана томографија на главата. Таа

е брза и точна метода која може да се

у п о т р е б и п о в е ќ е -

п а т и , ш т о

Примарни и секундарни повре-ди на мозокот

Голем дел од пациентите кои починале како последица од тра-уматските повреди на мозокот не умираат веднаш туку по неколку денови или месеци по повредата. Статистиките говорат дека на 40 проценти од пациентите со повре-ди на главата состојбата им се вло-шува по одреден период. Затоа по-вредите се поделени на примарни и секундарни.

Примарните повреди на мозокот настануваат веднаш по повредата, каде мозочното ткиво и крвни са-дови се истегнати, притиснати или раскинати. Секундарната повреда на мозокот настанува како после-дица на примарната, по неколку минути или денови. Во овој случај доаѓа до оштетувања на мозочните клетки со што се влошува мозоч-ната функција. Други нарушувања и оштетувања кои настануваат при секундарни повреди се: промена во крвниот проток во мозокот што води до исхемија (намалување на кислород во мозочната клетка) , мозочен оток (едем) и зголемен ин-тракранијален притисок.

Симптоми кај трауматските повреди на мозокот

Симптомите при повреди на мо-зокот зависат од местото каде што настанала повредата и од тежината на повредата. Кај лесните траумат-


помага за следење на повредата.

Лекување на трауматскитеповреди на мозокот

Хируршки третман кај пациенти со повреди на главата најчесто се изведува за да се намали притисо-кот врз мозокот (хематоми, мозочни контузиии, компресивни фрактури на черепот) или да се извади про-ектил од мозокот. Секогаш покрај операција, особено кај дифузните оштетувања на мозокот, потребна е и конзервативна терапија.

Со терапија треба да се почне што поскоро, во првите минути/ча-сови по повредата. Од местото каде е настаната повредата до транс-портот во болничка установа, глав-на цела е да се стабилизира паци-ентот и да се спречат секундарните повреди на мозокот. Кај потешките повреди лекувањето се спроведува во одделите за интензивна нега.

Како последица на тешките тра-уматски повреди на мозокот може да се јават компликации и на дру-гите органи како оток на белите дробови или инфекција на дишни-

те патишта, хипертензија, срцеви аритмии, чир на желудникот и два-наесетпалачното црево, инфекција на уринарните патишта и др.

Прецизна прогноза за лекување-то на една трауматска повреда на мозокот, освен кај полесните и многу тешки повреди, не може да се даде на самиот почеток. Состој-би кои дополнително го отежнуваат лекувањето се: староста, нарушена циркулација во мозокот, дијабет, кома, времетраење на комата (кол-ку подолго толку полошо) и др.

Првите знаци на заздравување од овој вид повреди се: пациентот почнува сам да дише, опсегот на движења се зголемува, пациентот сам почнува да голта.

За целосно заздравување на пациентот некогаш е потребен по-долг временски период, од 1 до 2 години, понекогаш и повеќе.

Последиците од овој вид повре-ди може да се јават и по една годи-на и тие се трајни. Само да ги спо-менеме:

1.Невролошка слабост на една половина на телото, слабост на мускулите на лицето, промени во видното поле и други.

2.Психолошко–психијатриски нарушувања на: мислењето, кон-центрацијата, учењето, помнење-то, нарушувања во емоционалната сфера, како и измени во однесу-вањето.

3.Хормонски нарушувања4.Естетски нарушувања поради

присуство на лузни и дефекти на черепот, а често и нарушувања во одот.

дица неди на мозокомпликации и на дркако оток на белите

р

и инфекција на дишни-черодот.

АЏИБАДЕМ СИСТИНА 3099 500АЏИБАДЕМ СИСТИНА ФАКС 3099 599ИНФОРМАЦИИ ЗА МЕДИЦИНСКИ УСЛУГИ 3099 790ОДДЕЛ ЗА КАРДИОХИРУРГИЈА 3099 520ОДДЕЛ ЗА КАРДИОЛОГИЈА 3099 540ПУЛМОЛОГИЈА 3099 540ИВФ 3099 560УРОЛОГИЈА И НЕФРОЛОГИЈА 3099 710ТОРАКАЛНА И ВАСКУЛАРНА ХИРУРГИЈА 3099 720ОТОРИНОЛАРИНГОЛОГИЈА 3099 657ПЕДИЈАТРИЈА И ДЕТСКА ПУЛМОАЛЕРГОЛОГИЈА 3099 740НЕВРОЛОГИЈА И НЕВРОХИРУРГИЈА 3099 655ГАСТРОЕНТЕРОХЕПАТОЛОГИЈА 072 321 757ПСИХИЈАТРИЈА СО МЕДИЦИНСКА ПСИХОЛОГИЈА,ЕНДОКРИНОЛОГИЈА, ОНКОЛОГИЈА 3099 711ЕСТЕТСКА ,ПЛАСТИЧНА И РЕКОНСТРУКТИВНА ХИРУРГИЈА 3099 720МАКСИЛОФАЦИЈАЛНА ХИРУРГИЈА, ДЕТСКА ХИРУРГИЈА 3099 712ДИГЕСТИВНА ХИРУРГИЈА 3099 580ТРУДОВА МЕДИЦИНА 3099 512ОРТОПЕДИЈА И ТРАУМАТОЛОГИЈА 3099 730ОДДЕЛ ЗА ГИНЕКОЛОГИЈА И АКУШЕРСТВО,ДЕРМАТОВЕНЕРОЛОГИЈА 3099 700ОДДЕЛ ЗА НЕОНАТОЛОГИЈА 3099 780ДИЈАГНОСТИЧКИ ЛАБАРАТОРИИ 3099 510РЕНДГЕН. 3099 750ОДДЕЛ ЗА НУКЛЕАРНА МЕДИЦИНА 3099 760ОФТАЛМОЛОГИЈА 3097 000

ТЕЛЕФОНИ ЗА ИНФОРМАЦИИ ВО КЛИНИЧКАТА БОЛНИЦА

TEMAРак на бели дробовиРак на бели дробови

НА

Ракот на белите дробови е најчес-

тата малигна бо-лест кај мажите во светот, додека кај

жените е четврта причина за смрт. Истовремено е и

водечка причина за смртност споредено

со другите карци-номи. Ова е еден

од најподмолните малигни тумори би-дејќи симтомите се

јавуваат кога болес-та е во поодмината

фаза, кога и шанси-те за излекување се помали. Најголема

причина за развој на овој карцином е пушењето. Во све-

тот секоја година се откриваат 1 200 000 нови случаи од оваа

болест, од кои 1 000 000 умираат.у р

БЕЛИ ДРОБОВИБЕЛИ ДРОБОВИ - Т И В О К У Б И Е Ц


wwwwwwwwwwwwwww.acibaddddeememmmemeee siisiss stststtininininnaaaa.aa.com.mkk5555555555

вие болеста се исти како и кај не-пушачите. Зголемен ризик од кар-цином на белите дробови имаат и пасивните пушачи. Други фактори на ризик се аерозагадувањето, што е поврзано со постојаниот пораст на органски и неоргански материи во воздухот. Шанси да заболат од оваа болест имаат и лицата кои ра-ботат или имаат контакт со азбест, радон, ураниум, хром и никел.

Раната дијагноза, клучна за лекување

Карциномот на белите дробо-ви се смета за подмолна болест бидејќи во почетната фаза нема симптоми. Во најголем број случаи се дијагностицира во доцен ста-диум кога болеста метастазирала и кога шансите за излекување се минимални.Првите симптоми што можат да укажат на карцином на белите дробови се напорна кашли-ца, болка во градите, како и исплу-кување крв, воспаление на белите дробови кое не поминува и покрај лекувањето. Исто така треба да се обрне внимание и на нагло губење на тежината, како и ослабен апе-тит. Подоцна се јавуваат и други

Ракот на белите дробови е водечка причина за смрт-ност во светот. Болеста најчесто ги погодува ма-жите на возраст од 50 до

60 години, но во последните годи-ни сè почести се случаите на оваа болест кај младите. Како причини се наведуваат пушењето, хронич-ните болести на белите дробови, загаденост на воздухот, како и по-долготрајна изложеност на радон, арсен, хром и катран.

Пушењето, главен ризик фактор за карцином на белите дробови

Рапидниот пораст на карцино-мот на белите дробови во послед-ните 30 години е последица на порастот на бројот на пушачи. Во западните земји околу 90 проценти од карциномите на белите дробови кај мажите и 80 проценти кај жени-те се поврзани со пушењето. Ризи-кот од оваа болест се зголемува со бројот на испушени цигари, пери-одот на пушење, како и со раната возраст на која многумина почну-ваат со оваа смртоносна навика. Доколку престанете да пушите, ри-зикот од оваа болест се намалува, а по 15 години, шансите да се раз-

симптоми како температура, малак-саност и анемија.

Дијагностицирање на рак на белите дробови

За дијагностицирање на ракот на белите дробови се користат по-веќе процедури и тестови. Најчести дијагностички процедури во откри-вањето на оваа болест се:

• Рендген на белите дробови . Ова е едноставен и брз тест кој може да го лоцира туморот, како и неговата големина. Понекогаш преку рендген на белите дробо-ви не може да се добијат доволно информации за туморот, а не ре-тко можеме да добиеме нормален наод по кој, доколку се присутни симптоми кај пациентот, потребни се дополнителни дијагностички процедури.

• Компјутерска томографија со и без контраст. Оваа процедура може да ни даде информации за позицијата на туморот, неговата големина, соодносот со крвните елементи, проширеноста на ѕидот на градниот кош од внатрешната страна, како и за тоа колку и дали се зафатени лимфните жлезди во просторот помеѓу двете белодроб-

Подготви д-р Митко Караѓозов –торакален хирург

БЕЛИ ДРОБОВИ - - Т И В О К У Б И Е ЦТ И В О К У Б И Е Ц


ни крила каде карциномот на бели-те дробови го дава првото ширење.

• Бронхоскопија. Со оваа мето-да се потврдува дијагнозата. Се изведува со локална или со општа анестезија каде со ендоскопски инструмент преку уста или нос се влегува во белите дробови и се зема примерок (биопсија), кој по-натаму се носи на патохистолошка анализа.

• Медијастоноскопија и тора-коскопија се методи кои се рабо-тат под општа анестезија и со која се добиваат прецизни податоци за про ширеноста на туморот на лимф-ните јазли на медијастинумот. Оваа метода е особено значајна доколку се пл анира хируршко лекување.

Хируршкиот третман, златен стандард во лекувањето на

карциномот на белите дробови

Лекувањето на оваа болест се те мели на хируршки третман, зрач-на и хемотерапија. Која терапија ќе се спроведе зависи од повеќе факто ри како што се возраста, општата состојба во која се наоѓа па циентот, како и стадиумот на кар-циномот во моментот на почнување со лекување. Хируршката терапија е првиот избор, во случаите кога туморот е во ран стадиум,со добра позиција и со добро име и прези-ме. Кај пациентите кај кои болеста е проширена во лимфните јазли во

медијастилот значи дека болеста е напредната, но хирургијата може да помогне. Но кога има далечни метастази до другото белодробие, црн дроб, мозок, значи болеста е напредната и хируршкиот третман не е лек на избор. Зрачната и хе-мотерапијата може да се корис-

тат комбинирано со хируршкиот третман, во зависност од состојба-та во која се наоѓа пациентот.

Видови хируршки третман • Клинеста ресекција не е ра-

дикална метода туку изнудена и се состои во делумно отстранување на дел од белиот дроб.

• Лобектомија е хируршка по-стапка со која се отстранува една третина од десното белодробие, а од левото една половина и е одлич-на хируршка метода ако е технички изводлива .

• Пнеумонектомија е хируршка процедура со која се отстранува едното белодробно крило, каде десното е процентуално поголемо од левото. Ова се исклучително тешки операции за хирургот, а во исто време и агресивни за пациен-тот бидејќи одеднаш на организмот му се одзема педесет проценти од дишната површина. Пациентот за да ја издржи операцијата и да има квалитет на живеење по операција, мора да е во добра кондиција, со здраво срце и добро останато бе-лодробно крило кое ќе треба во целост да ја преземе функцијата на дишење. Оваа операција може да помогне многу во лекувањето на карциномот на белите дробови, но дали ќе се прави, се одлучува по направената проценка на општата состојба на пациентот.

Не заборавајте !

• Ракот на белите дробови е те шко заболување, но со со-времените методи на лекување, особено хируршкиот третман, овозможува долго преживување, а во некои случаи и целосно из-лекување.

• Клиничката болница „Аџи-бадем Систина“ располага со вр-вен кадар и најсовремена апара-тура за рано дијагностицирање и лекување на овој вид карцином.

• Главен ризик фактор за кар-циномот на белите дробови се цигарите па затоа најдобра пре-венција од ова заболување е вед-наш да престанете со пушење.

• Доколку имате напорна кашлица подолг период или искашлувате крв, веднаш поба-рајте помош од лекар за да може болеста да се дијагностицира во почетна фаза.

• Само редовните системат-ски прегледи може да ја откријат болеста во асимптоматска фаза каде има голем успех на леку-вање со хируршки третман.


ЗДРАВЈЕКиселини во желудник Подготви

д-р Димитар Трајков -гастроентерохепатолог

Гастроезофагеалната рефлуксна Гастроезофагеалната рефлуксна болест (ГЕРБ) е заболување болест (ГЕРБ) е заболување предизвикано од навлегување или предизвикано од навлегување или враќање на желудечна содржина враќање на желудечна содржина во храноводот. ГЕРБ е едно од во храноводот. ГЕРБ е едно од најчестите заболувања од областа најчестите заболувања од областа на гастроентерохепатологијата. на гастроентерохепатологијата. Епидемиолошките податоци не ја Епидемиолошките податоци не ја даваат вистинската слика бидејќи даваат вистинската слика бидејќи мал број пациенти бараат помош од мал број пациенти бараат помош од лекар. Исто така, многу лекари не лекар. Исто така, многу лекари не обрнуваат внимане на симптомите обрнуваат внимане на симптомите на ова заболување.на ова заболување.

Симптоми на ГЕРБ

Печење, жарење позади градната коска (пироза)Враќање на желудочна содржина во грлото без напор, гадење, подригнување (регургитација)

Поретки симптоми

Отежнато голтање ( дисфагија)Несрцева градна болкаБолка при голтање (одинофагија)Гадење, зголемено лачење плунка

Симптоми кои не се поврзани со храноводот

АстмаЛарингитис (засипнатост)Долготрајна кашлицаОштета на заби (ерозии)Воспаление на синуси и уво

Застепеноста на ГЕРБ

САД ............................19 - 20% (18.6 милиони)Западна Европа .........9.8 - 18%Азија ............................2.5 – 5%

Растечки тренд, 5% на годишно ниво

Според статистичките податоци, окулу 45% од возрасната популација има рефлуксни епизоди

15% - една до две атаки месечно14% - неделни симптоми7% - дневни симптоми

Довoлно е пациентот да има и два пристапи на печење позади градите (пироза) и враќање на кисела желудочна содржина (регургитација) за да доведе до нарушување на квалитетот на животот

Механизам на настанување

Најчест механизам на ГЕРБ е привремено олабавување на мускулниот прстен кој се наоѓа на спојот меѓу храноводот и желудникот Мускулниот прстен никогаш комплетно не се затвора – инкопетенцијаЗголемување на притисок во стомачната празнина

Фактори кои придонесуваат за појава на рефлуксна болест

БременостЗастапеноста е почеста кај повозрасната популацијаКила на желудникот (хиатална хернија)Лежечката позиција го потенцира рефлуксот на желудечната соджинаГенетски факториРетки тумори и системски заболувања

Типови на гастроезофагеална рефлуксна болест

Физиолошки

(при одредени типови на храна кои нормално предизвикуваат зголемено лачење на киселина во желудникот,

пушење)Краткотраен (при подригнување, наведнување) Асимптоматски (рефлуксот нема клинички симптоми)

Патолошки

Повеќе од 50 епизоди на рефлукс во 24 часаПовеќе од 3 епизоди подолги од 5 мин. во тек на 24 часаДневни или ноќни пристапи на рефлукс

Постојат два типа патолошки ГЕРБ

Ерозивен ГЕРБ – ендоскопски наод за рефлуксен езофагитис (некрози или мали чирчиња на спојот меѓу храноводот и желудникот)

Неерозивен (НЕРБ) – ендоскопскиот наод е уреден Нормален ендоскопски наод до 70% од пациентите со ГЕРБ

Компликации од ГЕРБ

Ерозивен езофагитис во 40-60% Крвавење од храноводотСтеснување на луменот на езофагусотКарцином на храноводот

Дијагностицирање на ГЕРБ

Кога има типични симптоми на пироза и/или регургитација, отсуство на алармни симптоми, дијагнозата може клинички да се постави и да се почне со терапија (без ендоскопски преглед)

Индикации за ендоскопија

Алармни симптоми и знациНеуспешен медикаментозен третманДолготрајна терапија со лекови за

Гастроезофагеална рефлуксна болест –

ГЕРБГЕРБ

во желудникот)

Оваа група лекови се најефикасни како во контрола на симптомите на болест така и во успехот на лекување на болеста

Имајќи ја предвид ефикасноста и безбедноста, инхибиторите на протонска пумпа треба да се лек на избор во третманот на пациенти со гастроезофагеална рефлуксна болест.

Хируршките и ендоскопски интервентни процедури се резервирани само за кај онаа група пациенти која не реагира на медикаментозен третман, пациенти на дологогодишна терапија кои се зависни од медикаментозен третман, голема хиатална хернија, како и желба на пациентот.

Намалување на телесна тежина и прекин на пушењеИзбегнување на лекови кои го потенцираат рефлуксот (аспирин, витамин Ц и др.)Избегнување на тесна облека во половината.

Медикаментозен третман

Антациди (лекови кои ја неутрализираат излачената киселина во желудникот)Овие лекови се користат кај пациенти кои имаат ретки рефлуксни симптоми и кај бремени жениБрз терапевтски одговор

Мукопротективи и прокинетици Лекови кој ја заштитуваат лигавицата на желудникот и ја забрзуваат елиминацијата на храната од храноводот и желудникот – кај полесни облици)

H2-рецепторни антагонисти (лекови кои го намалуваат лачењето на киселината во желудникот)

Поефикасни од антациди и прокинетици во намалување на симптомите Побрзо лекување на ерозивен езофагитис

Инхибитори на протонска пумпа (лекови кои најефикасно го намалуваат лачењето на киселината

рефлуксна болестНетипични симптоми

Важно е да се напомене дека нормалниот ендоскопски наод не ја исклучува рефлуксната болест

Кои се алармни симптоми?

Тешко голтањеКрвавењеБолка при голтањеПовраќањеСлабеењеАнемија со недостиг на железоПромена (туморска маса) кој се напипува во стомакот (палпација)

Терапија на ГЕРБ

Цели на терапијата

Отсуство на рефлуксни епизоди со отсуство на симптомиЛекување на езофагитисот – ендоскопска нормален наодПревенција на повторна појава на симптомите на болестаИзбегнување на компликациите

Модификација на животните навики

Избегнување на големи и ноќни оброци.Избегнување кисела, пржена и масна храна, алкохол, кофеин....Да не се легнува 3-4 часа по оброк, подигната глава во креветот

Поблиску со Кристина Арнаудова

По подолга пауза нашата поп рок пејачка Кристина Арнаудова се враќа на музичката сцена како заштитно лице на македонскиот

моден бренд Кара сезоната пролет-лето 2012. За Аџибадем Систина Плус раскажува за својата соработка со Кара, како и за плановите на

музички план.

Се враќате повторно во јавноста како новото заштитно лице на македонскиот бренд КАРА. Како дојде до соработката и зошто токму Кара?

Во јавноста сум постојано присутна, со оглед на тоа што со мојата работа со години сум актуелна. Последниве две години повеќе бев посветена на моето семејство, себеси и на мојот мал син Максим, кој се роди во меѓувреме, па затоа одлучив да ја направам таа медиумска апстиненција. Мојот нов сингл „Само еднаш“ е мојот повратнички адут, кој за кратко време стана хит, а со самата медиумска актуелност дојде и соработката со КАРА. Соработката дојде спонтано, на обострано задоволство, КАРА е препознатлив бренд, па кога две успешни приказни како мојата и на КАРА ќе се спојат успехот е неизбежен.

Колку стилот на КАРА одговара на вашиот темперамент?

Кара има одлични модели. Иако во почетокот не верував дека ќе можам да носам токму сè од линијата на КАРА, излезе дека деновиве не излегувам од тие парчиња, кои во истовреме се трендовски и класични. Одлично се вклопија во мојот орман и со задоволство ги препорачувам на моите пријатели.

Веќе е готова фотосесијата за колекцијата пролет-лето 2012 година. Каде фотографиравте и каков беше концептот на

фотосесијата?

Фотосесијата ја изработивме во рудникот Бањани, требаше два дена , а екипата со која фотографиравме беше неверојатно позитивна и весела , па иако условите, сонцето и ветерот, не ни беа пријатели, сè помина во неверојатно позитивна атмосфера. Им благодарам на Кики, Оливер, Боби, Адо и Дани, кои придонесоа фотографиите да изгледаат

толку добро.

Како се снајдовте и дали сте задоволни од улогата на модел?

Веќе долго време ја работам оваа јавна професија, која подразбира многу снимање пред камера и сликање пред фотоапарат, и некако сум навикната

на таа улога. Обично добивам многу позитивни коментари од фотографите со кои работам за мојот однос кон камерата, и драго ми е поради тоа. Како и да е, еден професионалец треба да пристапи со посветеност кон секоја работа и се трудам така да биде во секој сегмент од мојата работа. Мислам дека тоа може да

се забележи и на фотографиите.

Што подразбира оваа соработка? Дали КАРА ќе биде дел од твојот целокупен стајлинг за јавни

настапи?

Моделите на КАРА ги носам секојдневно, тие го правеа стајлингот и во мојот актуелен спот „Само еднаш“, а тие исто така работат и дел од моделите за моите концертни настапи низ Македонија кои се актуелни во моментов. Со задоволство ги носам, а Кики е одличен дизајнер и има прекрасни идеи со кои секогаш се

согласувам.

На музичка сцена се враќате со нов албум кој ќе биде остварување на вашиот сон.

За каков проект се работи и кој сè ќе учествува во него?

На овој албум учествуваат оние кои ги имаат направено најголемите хитови на Балканот, Прљаво казалиште, Ван Гог, Кокан Димушевски од Леб и Сол, Васил Хаџиманов, а во најголем дел јас сум автор на музиката и текстовите кои ги пишувам и снимам на три јазика, македонски, српски и англиски. Горда сум на овие мои соработки, нешто што ниедна жена која се занимава со музика на Балканот го нема направено досега. Останува да завршиме со снимањата во студио, па публиката да чуе. Публиката го има последниот збор, а јас искрено

се надевам дека ова ќе биде мој најуспешен албум и проект до сега.

Ќе ги израдувате ли вашите фанови со солистички концерт?

Се надевам по промоцијата на албумот и објавувањето на неколку синглови и спотови, конечно, ќе сработам и концерт во Скопје, иако јас концертно настапувам низ Македонија, секој викенд сум во различен град, со мојот бенд, во живо, па активното музицирање е дел од моето секојдневие, моја професија и моја страст.

СПОЈ НА ДВЕ УСПЕШНИ

наа А

2НИ2тинатинаа Арна Арн

лице на млице на ммакедонсмакедонс12. За12. За ем Сием Си

овинови

ВНННИНИ22222

Кристино лице на ммаке012. За Аџиибадем ра, како и зза плано

2А Д2ННННШННИ

АрнаудоваонскиСисит

22стинатинаа Арна Арн

лице на млице на ммакедонсмакедонс12. За12. За дем Сием Си

но ино и

ВВ2НИНИНННИНИПРИКАЗНИПРИКАЗНИ


На 25 април, на задоволство на љубители-те на вкусни специјалитети

се отвори првиот Суши-ко (Sushico) ресторан во главниот град. На свеченото отворање на Сушико присуствуваа голем број личности од јавниот живот кои ја имаа екслузивната можност први да се уверат во автентичноста на специјалитетите од кујните на Далечниот Исток. На површина од 280 квадратни метри Сушико е најголемиот суши ресторан во земја-ва, со специјална кујна приспособена за подго-товка на автентични спе-цијалитети од азиските кујни. Секој посетител ќе може да дегустира специјалитет од бога-тото мени составено од морски плодови, супи и зеленчук, разни специја-

литети од месо, а менито содржи и посебно мени наменето за деца. Со цел да биде што подостапен до клиентите, ресторанот секојднев-но ќе изненадува со промотивни цени на одредени јадења.

Посебноста и уникатноста на Сушико ресторанот е и во тоа што целокупниот персонал помина се-рија обуки со цел да го запознае богатото мени на источната кујна. Доколку не можете да се одлучи-те што да јадете, вработените во ресторанот стојат на располагање за пре-порака и совет со цел да ги доближат специјалитетите до секој клиент. Квали-тетот на храната е потврден со фактот што сите намирници се набавуваат од сертифицирани до-бавувачи од азиск-ите земји и од Гер-манија. Во својата историја ресторани-те на Сушико имаат добиено бројни при-знанија за квалитет

на храната.Сушико (Sushico) е синџир

ресторани за јапонска, тајландска и кинеска храна кои се широко распространети во повеќе земји во светот. „Сушико - Скопје“ е 42. по ред ресторан на синџирот ресто-рани. Првиот ресторан е отворен во 1997 година. Рестораните нудат специјалитети од традиционалните кујни на Јапонија, Тајланд и Кина и високопрофесионални угости-телски услуги и квалитет. Со цел

да се постигне ори-гиналниот изглед на азиските ресто-рани, целокупниот ентериер е израбо-тен во препознат-ливите белези на источната тради-ција со современа интерпретација, а во кујната на Суши-ко работат профе-сионални готвачи од Јапонија, Кина и Тајланд. Локација-та на новоотворе-ниот ресторан е ул. „Ленинова“ бр. 29 .

ОТВОРЕН ПРВИОТОТВОРЕН ПРВИОТ РЕСТОРАН РЕСТОРАН

НА БАЛКАНОТНА БАЛКАНОТ

ПРИКАЗНИ

TEMAЛето

Човековото тело природно се раз-ладува преку потење, со што одржува нор-

мална телесна темпе-ратура. Но честопа-ти овој природен процес во услови на екстремно високи тем-ператури не е доволен, а поради одре-дени фактори може да биде нарушен. По-тењето може да биде забаве-но поради зголе-мената влажност на воздухот, возра-ста, прекумерна-та телесна тежина, употребата на одреде-ни лекарства. Преку по-тењето се губат и големи количини вода и сол, неоп-ходни за нормално функционирање на те-лото. Во вакви ситуации, особено кога живата во термометарот ќе

се ис-качи над

40. степен и кога телото не може да одржи нормална телесна температу-ра, може да дојде до

појава на сериозни нарушувања во функ-

ционирањето на орга-низмот. Последиците од високите температури се топлотна исцрпеност, то-плотен удар, сончаница.

Топлотна исцрпеност

На топлотна исцрпеност најо-сетливи се постарите лица, лица-та со зголемен крвен притисок,

како и децата. Симптомите од топлотната исцрпеност можат да

се јават веднаш, но и по неколку дена од изложеноста на екстрем-

но високи температури. Прво се јавува жед, замор, слабост,

вртоглавица, главобол-ка, мачнина и заматен вид. Ако овие преду-

предувачки симптоми се занемарат може да се ја-

ват повраќање, грчеви во мускули-те и несвестица. Кожата кај овие

лица е бледа и влажна, оросена со ладна пот, пулсот е забрзан, ди-шењето отежнато. Ако ги осетите овие симптоми кои укажуваат на топлотна исцрпеност, треба да ос-танете во разладена просторија и да пиете повеќе течности и вода.

Сончаница

Подолгиот престој на сонце може да доведе до сончаница. Ова особено важи за деца, лица без коса, особено ако не носат зашти-та на главата. Симптомите на сон-чаница најчесто се: сува кожа со зголемена телесна температура, главоболка, вртоглавица, немир и видливо црвенило на лицето. До-колку не ги земете предвид овие аларми, набрзо може да се појави зуење во ушите, проблеми со видот и малаксаност, а во потешки ситуа-ции можен е и губиток на свест. Ли-цата кои добиле сончаница треба веднаш да се сместат во разладена и затемнета просторија. Постепено треба да се разладуваат со вода и со ладни облози на вратот и гла-вата. Треба да се пие што повеќе вода, и други напитоци, но избегну-вајте кафе и алкохол. Во потешки случаи на губење свест, појава на

ВНИМАВАЈТЕ НА СОНЦЕТО

ттооо тетет лоооо ссе е рарарр з-

ппререекукукусосо шштотото

нонор-р-р-ремпе-е-опап -ененене енененнииии

--ст ззраара-рнрна-а-инина,

одреедеде-ррекеку у поо-

р

но

сеееееееееееее иииииииииикаккккккккккккккккккккакакакаккачичичичичичичиииииииииииии на

4044440404040..... стстстстстстстстттсттсттстттттстттстстсттттттстстсттсттттттссстттстстссстсттссссттсстсс епепепепепепепепеппененененененененененкокоогаггаг ттттелелелеелелототтототтттттттттотооо о о ооо ненененененеененене ммммммммммможожожожожожожожжожожождададаа оооооооооодрддрдрдрдрдрдррррррррржижижижижижижижижижижжжжж нороророророророророррмамммммммммммм лнллллллллллтет лелесснснснснснснснснснснснссснс ааааааааааааааа тетететттеттететтетттт мпмпмпмпммпммпмпмпмпммпммпм ереереерерататататататататататататтрарар , момоммоооомоооомомоомммооооожежежежежежежежеееежежееее ддддддддддддааааааааа додододододододоодоојдјдјдјдјдјдјдјдјддјдде е е е е е ееее е е е ддддддддддд

попојаваа ннаа серириозозннппојај ва ннаа сериозозннанарур шушувавањања во фуфунн

ј р

цициононирирањњетето о наа ооргргнинизммотот. ПоПослследе ицититее оовисокикитете ттемпеераатутурири стооплплототнана исцсцрпрпененосост,т, тплплоото енен уудадар,р, ссонончачаница.

ТоТоплплототнана иисцсцсцрпрпрпенеенососостт

ННаа топплол тнтнаа исисцрпеност најајсес тлтливвии се ппостаариитете лица, лицта ссоо згголо еменен ккрврвенн пприритит со

какок ии деццатата.а. Симпмптотомимитет оототопллототнаната исцсцрпрпененосост т можат д

сесе јјјаватт введеднанашш, нно о ии по некололдена од изизлоложеженоностстаа нана еекск тре

ноо ввисисоки температтури. ППрврво сјавувава жжедед, замор, слаабобосс

р ур рр

врврттоглавица, глаавовобор

каа, мачнина ии зазамаатетевид. Ако оовивиее прпредед

предувачки ссимимптом


Сонцето е извор на

природна светлина и енергија, позитивно влијае на здравјето и

расположението па затоа сите му се радуваме. Но покрај позитивните влијанија, сонцето и високите температури можат

да предизвикаат сериозни здравствени проблеми. Долгото

изложување на ектремно високите температури може да доведе до прегрејување на телото, состојба која

е особено опасна по здравјето.

грчеви и поспаност веднаш поба-рајте помош од лекар.

Топлотни грчеви

Топлотните грчеви најчесто се јавуваат кај лица кои се физички активни на екстремно високи тем-ператури, како и оние кои преку-мерно се потат. Може да се јават и кај лица на годишен одмор, кои неаклиматизирани почнуваат ин-тензивно да спортуваат. Поради физичкиот напор телото обилно се поти и поради тоа губи големи количини вода и сол, како и калиум и магнезиум. Поради ова се јавува-ат ненадејни јаки грчеви во рацете и во нозете, пред сè во листовите и стапалата. Мускулите стануваат тврди и чувствителни. Доколку ги осетите овие симптоми, треба вед-

наш да престанете со физичка-та активност и да седнете под

сенка, да пиете вода и овош-ни сокови. Потребно е да

се одморите неколку часа.

Топлотен удар

Најсериозниот здравствен про-блем како последица од високите температури е топлотниот удар. Во овие случаи телото поради екс-тремните температури престанува да се поти и телесната температу-ра за кратко време се качува над 41. степен. Се јавува одеднаш, без претходни предупредувачки знаци, а во најтешки случаи може да дове-де до траен инвалидитет или смрт. Симптоми кои укажуваат на топло-тен удар се вртоглавица, главобол-ка, мачнина, повраќање, чувство на глад за воздух, грчеви и забрзано срцево биење. Кожата кај овие лица е сува, топла и црвена, а те-лесната температура е над 40 сте-пени. Веднаш треба да се повика брза помош, а во меѓувреме лицето да се пренесе на разладено место и да се полива со вода.

Капата ја чува главата

За да се заштитите од екстрем-ните температури треба да избег-нувате потешка физичка активност и престој на отворено во периодот

од 11 часот до 16 часот кога со-нцето е најсилно и кога темпе-ратурите се највисоки. Главата секогаш да ви е заштитена со капа, ова особено важи за најмладите. Облеката треба да ви биде лесна, светла и од природни материјали. Поради високите темпера-тури организмот губи вода, па затоа почесто пијте теч-ности. Исхраната треба да ви биде лесна и богата со

витамини и минерали. Прос-ториите во кои престојувате морате редовно да ги прове-

трувате, а до-колку корис-тите ур еди за разладува-ње внимава-јте темпера-турата во

пр осторијата каде престоју-

вате да не се разликува мно-

гу во однос на н а д в о р е ш н а т а температура.

УБОДИ ОД ИНСЕКТИ

АКТУЕЛНО Инсекти

УБОД ОД ОСА ИЛИ ПЧЕЛА

Д о к о л к у ве касне оса прво што тре-

ба да направите е да го отстра-

ните осилото. Најчес-то по убодот осите го оставаат своето осило со отровна вреќичка. Веднаш треба да земете нож или некој друг остар предмет и нежно гребете го местото на убод. Не го чепкајте осилото со пинцета или нокти бидејќи така ќе го истиснете остатокот од отровот во кожата.

Потоа измијте го местото со са-пун и вода, неколкупати во денот. Доколку имате само оток и болка, а немате друга алергиска реак-ција, ставете ладен облог од мраз или алкохолен оцет. Ме-стото можете да го протрие-те и со кромид бидејќи има ензими кои имаат ублажу-вачко дејство. Може да ви

Лето е и природа-

та е разбудена. Сите уживаме во нејзиниот сјај,

но, за жал, нејзин неизоставен дел се инсектите. Иако повеќе-

то инсекти не се опасни, нивниот убод секогаш предизвикува болка

и напорно чешање. Некои убоди од инсекти можат да предизвикаат тешки алергиски реакции или да пренесат некоја болест. Затоа е

важно да знаете како да се справите со

убодите на некои инсекти.

Доколку се утврди дека сте алер-гични на пчели, ќе треба многу да внимавате. Лекарот ќе ви препо-рача кои лекови треба секогаш да ги имате покрај себе. Алергија на убод од пчела може да се јави иако претходно при вакви убоди не сте имале проблеми. Ова особено се однесува за малите деца. Ако по убодот се јави гушење или отеж-нато дишење, чувство на притисок во белите дробови или во грлото, отекување на усните, вртоглавица , мачнина или повраќање веднаш побарајте помош од лекар.

УБОД ОД ПАЈАК

Доколку ве касне пајак на по-четокот измијте го местото со вода и сапун и ставајте ладни об-логи неколкупати во денот. Можете да се намачкате и со антибиотска крема. Исто така на местото на убод можете да ставите неколку капки масло од лаванда, поме-шано со една лажичка алкохол или јаболков оцет.

помогне и шеќерот. Натопете го со вода местото на убод и потоа ста-вете шеќер. За да го намалите ото-кот, ставете крема од невен.

Доколку убодот е во устата вед-наш побарајте помош од лекар. От-ровот во устата може да доведе до тешки алергиски реакции, кои, пак, може да предизвикаат оток и затво-рање на дишните патишта.

Ако по убодот имате поголема болка или оток, веднаш побарајте помош од лекар кој ќе ви препора-ча да направите тест за алергија.

пренесат

у

е ееаааааууу---л

УБОД О

веп

ба дее дада

нинитете оосисииллл


изла чува течности, кои можат да би дат извор на инфекции ( крлежот е преносител на едно многу опас-но заболување – глувчешка треска, кое не е реткост во нашите преде-ли). Откако ќе го отстраните крле-жот , по требно е местото да го де-зинфицирате со алкохол.

Внимателно набљудувајте го ме-

стото на убод во следните 48 часа. Ако црвенилото се шири, веднаш побарајте помош од лекар. Исто така јавете се на лекар доколку за-бележите висока температура, гла-воболка, вртоглавица, повраќање, болки и вкочанетост во вратот, што можат да бидат први знаци на ме-нингитис.

Ако се сомневате дека убодот е од пајакот наречен црна вдовица , веднаш ставете лед и побарајте помош од лекар, без разлика дали имате одредена реакција. Овој инсект има јак неуротоксин кој го напаѓа централниот и периферни-от нервен систем. Убодот од паја-кот црна вдовица е придружен со јака болка и грчеви, кои се јавуваат по еден час. Грчевите почнуваат околу местото на убод, и потоа се шират. Исто така може да се јави и вртоглавица, повраќање, треска и болки во мускулите.

УБОД ОД КРЛЕЖ

Убод од крлежот е безболен. По убодот тој може да остане под површинскиот дел на кожа-та неколку дена. Затоа по прес-

тојот во природа, задол-жително прегледајте го телото. Доколку најдете

крлеж, отстранете го внимателно со пи-

цента, или веднаш отидете до најблиската амбуланта.

Крлежот треба да се от-страни во рок од 24 часа. Ризично е да го вадите со раце бидејќи пос-тои опасност главата на крлежот да остане во кожата. Околу крле-жот не смеете да ставате хемиски средства (маст, алкохол и др.) , би-дејќи тогаш крлежот интензивно

Убод од кПо убодот под површита неколку

тојот житетело

кв

цента,аааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааадо најб

Кј

СИСТИНАПациентите прашуваат

ШТО ПРЕТСТАВУВА ЖОЛТИЦА КАЈ НОВОРОДЕНЧЕ ?

Жолтицата кај новороденче или неонатална хипербилирубинемија е состојба која настанува како резултат на зголемена количина на билирубин во крвта на новороденчето. Билиру-бинот (соединение со жолта боја) е нормален продукт на разградба на еритроцитите. Тој од организмот, по претходна преработка во црниот дроб, се отстранува преку цревниот систем. Кај новореденчињата пос-тои транзиторна нерамнотежа меѓу продукцијата и елиминацијата на билирубин, поради што настанува зголемување на вредностите на били-рубин во циркулацијата. Имено, но-вороденчињата имаат зголемен број еритроцити со пократок животен век, па оттука и зголемено создавање на билирубин. Во најраната возраст нор-мално постои и незрелост на црниот дроб што доведува до намалена ели-минација на билирубинот од крвта. Исто така, зголемената реапсорп-ција на билирубинот од цревата во циркулацијата (т.н. ентерохепатична циркулација) придонесува за зголему-вање на количината на билирубин во крвта на новороденчето и појава на жолтица.

Жолтицата кај новороденчињата клинички е видлива кај околу 50 % од доносените новородени и кај околу 80% од предвремено родените. Нај-често е бенигна, транзиторна појава, која поминува без третман, или со минимални интервенции. Само во исклучително ретки случаи, при од-редени услови, абнормално високите вредности на билирубин може ток-сично да делуваат врз здравјето на новороденчето.

КОИ СЕ ЗНАЦИТЕ И СИМПТОМИТЕ НА ЖОЛТИЦАТА КАЈ НОВОРОДЕНЧЕТО?

Класичен знак на хипербилируби-немијата кај новороденче е жолтата

пребоеност на кожата, слузокожите и белките на очите. Обоеноста на ко-жата се шири од лицето кон долните екстремитети, додека повлекувањето на жолтицата е по обратен редослед. Токму затоа, лицето на новороденче-то најдолго е видливо жолто. Повисо-ки вредности на билирубин во крвта може да доведат до послабо цицање и поспаност. Екстремно високите и нетретирани вредности на билиру-бин водат до појава на невролошка симптоматологија и состојба која е наречена керниктерус. За среќа, кер-никтерусот денес е екстремно ретка болест.

ТИПОВИ ЖОЛТИЦИ КАЈ НОВОРОДЕНЧЕ?

Најчеста е т.н. физиолошка жолти-ца. Таа се јавува во текот на вториот или третиот ден по раѓање кај до-носените, т.е. четвртиот или петтиот ден кај недоносените. Вообичаено достигнува вредности на билирубин кои не му наштетуваат на новороден-чето, а според некои автори дури и е корисна, бидејќи билирубинот е ан-тиоксиданс. Оваа жолтица трае око-лу 2 недели, некогаш и подолго кај новороденчињата хранети исклучиво со мајчино млеко, а потоа спонтано, постепено се повлекува.

Жолтицата се смета за патолошка

доколку:• се појави во првиот ден од

животот• вредностите на вкупниот би-

лирубин се поголеми од дозволените• вредноста на т.н. директен

билирубин е поголема од дозволени-те

• порастот на билирубин за 24 часа е поголем од вообичаениот

• трае подолго од вообичаено• секоја жолтица кај болно но-

вороденчеПричини за настанување на па-

толошката жолтица се многубројни. Некои се должат на крвно-групна несоодветност меѓу мајката и детето ( во АБО, Рх или други крвно-групни системи). Неретко причината е не-доносеност или раѓање со помала телесна тежина. Други причини за патолошка жолтица се: инфекции, хипооксија, асфиксија, породилни труми, внатрешни крвавења, болести на црниот дроб, ензимски дефицити, абнормалности во обликот на еритро-цитите, хемоглобинопатии, аномалии на жолчните патишта, тироидна инсу-фициенција, метаболни болести итн...

Како посебен тип жолтица се из-двојува лактациската или жолтица од мајчино млеко. Таа е честа и бенигна продолжена жолтица за која се смета дека се должи на постоење на некои супстанции во мајчиното млеко кои

Подготви прим. д-р Мери Калајџиева Зип - специјалист неонатолог

Жолтицата кај новороденчето е честа причина за загриженост кај што-туку породените мајки. Тие, неретко вознемирено, упатуваат бројни прашања кон педијатрите – неонатолози. Дали моето бебе има жолтица? Колку е таа изразена? Може ли жолтицата да му наштети на моето бебе? Колку ќе трае пожолтувањето? Што треба да сторам за побргу да помине? Жолтицата кај новороденчето претставува секојдневен предизвик во неонатолошката практика, со цел разграничување дали се работи за вообичаената т.н. физи-олошка жолтица или истата е предизвикана од одредени патолошки состој-би за кои се потребни поспецифични иследувања и третман .

т

ЖОЛ Т И Ц А ЖОЛ Т И Ц А К А Ј Н О В О Р ОД Е Н Ч ЕК А Ј Н О В О Р ОД Е Н Ч Е


Почитувани читатели,

Редакцијата на Систина Плус и натаму останува отворена за вашите прашања и коментари. Пишувајте ни, давајте предлози за нови теми и содржини на: [email protected] Систина Плус е ваш магазин. Магазин кој се грижи за вашето здравје.

Со почит,СИСТИНА ПЛУС

доведуваат до пораст на билируби-нот. Вообичаено се јавува подоцна, во втората недела по раѓањето, но и кога е силно изразена, децата из-гледаат здраво, добро напредуваат и во литературата не е опишан случај на појава на компликации. Бавно се повлекува, може да трае со месеци и често е причина за загриженост кај родителите.

КАКО СЕ ДИЈАГНОСТИЦИРАЖОЛТИЦА КАЈ НОВОРОДЕНЧЕ?

Во зависност од времето на појава на жолтицата, нејзиниот интензитет, од тоа дали се јавува кај доносено или недоносено, болно или здраво дете, неонатологот кај секој поеди-нечен случај одлучува дали и кои иследувања се неопходни. Постојат неинванзивни методи за проценка на висината на билирубинот, но се-како најточни податоци се добиваат со лабораториското иследување на билирубинот во крвта. Патолошките жолтици бараат низа специфични дополнителни иследувања со цел откривање на основната причина или заболување.

КОЈ Е ТРЕТМАНОТ НА ЖОЛТИЦАКАЈ НОВОРОДЕНЧЕ?

Бидејќи во најголем дел од случа-ите се работи за физиолошка жо-лтица, доволно е само внимателно сле дење на новороденчето и процен -

ка на ризик-факторите за појава на па толошки тип жолтица. Мајката се со ветува почесто да дои, со што се за брзува пасажата низ цревата, а со тоа и отстранувањето на билируби-нот. Додавањето на зашеќерна вода или 5% декстроза, според медицина-та базирана на докази, нема позити-вен ефект. Новороденчето, заситено од дадената зашеќерена вода по-малку ќе цица, односно помалку ќе внесува млеко по формула. Само во поединечни случаи на пролонгирана лактациска жолтица со високи вред-ности на билирубин може да биде советувано прекинување на доењето во тек на 2-3 дена и исхрана со фор-мула. Мајката за тоа време треба да ја одржува лактацијата со одмолзување, а потоа да продолжи со доење.

Во лекувањето на жолтиците се ко ристи т.н. фототерапија. Кожата на новороденчето се изложува на ул-травиолетова светлина со одредена бранова должина, која има способно-

ст да го разгради и побрзо да го от-страни билирубинот од организмот. Постојат повеќе начини на изведу-вање на фототерапијата – сместување на новороденчето во т.н. били-кревет-че, во инкубатор, употреба на двојни ламби, били-ќебенца и др. Со цел добивање на соодветен ефект голема површина од кожата на бебето се изложува на фототерапија. Честа е препораката за сончање во домаш-ни услови, што веројатно не помага премногу (обично краткотрајно се изложува мала површина на кожа), но веројатно и не штети, освен ако изло-жувањето е директно на сонце.

За лекување на најтешките жол-тици се применува ексангвинотранс-фузија или замена на одредена ко-личина крв од новороденчето со крв од соодветна крводарителска крв. Со подобрената здравствена заштита, уште во бременоста и во раниот по-стнатален период, оваа процедура сè поретко се изведува.

ЗДРАВЈЕЗДРАВЈЕГлaсни жици

Се јавува во неколку дефи нирани облици како :

- акутен катарален ларингитис- акутен спастичен или субглоти-

чен ларингитис- опструктивен ларинго-трахео-

бронхитис-дифтерија

Кои облици на ларингитис се најчести во детската возраст?

Во детската возраст најчест е акутниот катарален ларингитис кој е предизвикан од групата на респи-раторни вируси. Почнува постепе-но со знаци на воспаление на но-сот и гркланот (затнато носе, носна секреција, болно и осетливо грло, поткашлување). Општата состојба е лесно нарушена, но по неколку дена може да се надоврзат симпто-ми од страна на гркланот.

Покрај ова кај децата често се јавува и спастичкиот субглотичен ларингитис кој настанува поради

Што е ларингитис?

Ларингитисот претставува во-спа ление на ларингсот ( гркланот, гла сните жици). Најчесто се јавува во лесна форма која поминува за една недела. Овој воспалителен процес се карактеризира со за-рипнатост, но исто така може да се јави и ларингеална кашлица (која наликува на лаење на куче), отеж-нато вди шување воздух и пискав звук при вдишување воздух ( т.н. ла-рингеален стридор).

Кои се причинителина ларингитисот?

Ларингсот најчесто може да биде воспален од респираторни вируси (како parainflunca, ade-novirusi, influenca), но причините-ли може да бидат и некои бакте-рии ( како Haemophillus influence, Staphylococcus aureus, Stre pto-coccus pneumonie), но и алергии.

Ларингититсот претставува воспаление на гласните жици поради: прекумерна употреба на гласот, инфекции, алер-гии и друго. Со ларинги-тисот гласните жици

стануваат воспалени и како резултат на тоа

се јавува зарипнатост, како еден од симптомите на ова воспаление. Леку-вањето е амбулантско,

но кај потешките случаи потребна е и хоспитали-

зација.

Воспаление на гласните жици -- ларингитис


спазам или стегање на мускула-турата околу гркланот. Се јавува одеднаш, обично ноќе, кога дете-то кое легнало здраво, по неколку часа спиење станува вознемирено, со отежнато дишење, зарипнатост и ларингеална кашлица. По смиру-вање на нападот во следните не-колку дена, присутна е зарипнатост и ларингеална кашлица. За појава-та на овој облик на ларингитис од-говорни се, покрај респираторните вируси, и конституционалните фак-тори. Поради тоа кај некои деца оваа состојба може да се повтору-ва неколкупати. Почесто се јавува кај машки деца на возраст од 6 ме-сеци до 4 години.

Како се дијагностицира ларингитисот?

Болеста и степенот на засегну-вање на дишењето се проценува според симптомите на пациентот, наодот од физикалниот преглед и лабораториските анализи. Причи-ната за појава на ларингитисот се утврдува со дополнителни прегле-ди: микробиолошки, серолошки, алерголошки и оториноларинго-лошки преглед.

Како се лекува ларингитисот?

Со оглед на тоа дека најчести

предизвикувачи се вирусите, нема специфичен третман, па целта на лекувањето е да се смири нападот на кашли-ца и тешко дишење со инха-латорна терапија и употреба на гликокортикоиди во вид на инјекции. Во потешки случаи потребна е инхалација на ад-реналин и кислород.

Исто така треба да се сми-рат родителите и секоја мани-пулација со детето да се сведе на минимум бидејќи стравот го зголемува стегањето на мус-кулатурата на ларингсот, што придонесува за влошување на симптомите. Полес-ните случаи се третира-ат амбулантски, додека болнички се третираат па-циентите со потешко за-сегнување на дишењето, промена на бојата на кожата и свеста, како и оние пациенти кои не ре-агираат со смирување на тегобите со вооби-чаениот амбулантски третман. Болнички се третираат и случаите со треска и температу-ра поради можен бак-териски ларинготра-хеит или придружна бронхопневмонија.

Подготви Д-р Тања Јованова - педијатар

ПредлогАква аеробик

Преголемите жештини и прекумерното по-тење се главните при-чини зошто во летниот период дремеме пред

телевизор. Поради тоа, најдобар начин да ја победите жештината е да почнете со аква аеробикот.

Што е аква аеробик?Аква аеробик или аеробик на

вода се состои од аеробични веж-би кои се изведуваат во плитка вода, најчесто базен, а вежбите се обично ритмични и траат од 40 до 50 минути. Часовите вклучуваат удирање со нозе, скокање, танцу-вање, загревање, како и вежби за истегнување. Постојат многу фор-ми на аква аеробик кои можат да се изведуваат со опрема намене-та за овој спорт како што се: спе-

цијални обувки за аеробик во вода, воздушни перничиња,

како и тегови за глуждо-вите и зглобовите.

Кога вежбате во вода, веж-

бате про-

Веж-бањето некогаш

знае да биде напорно и стресно. Аква аеробикот е за-

бавен и ефикасен начин за губење на килограмите и зајакнување на

мускулите. Вежбите во вода се многу поефикасни од другите вежби на „суво“ поради отпорот на водата. За пола час вежбање во вода можете да изгубите околу 300 калории. Отпорот на водата позитивно влијае на тонусот на мус-кулите, ја отстранува напнатоста,

а лесно се губат и најтврдо-корните масни наслаги и

целулит.

тив 12 пати поголема отпорност во споредба со воздухот, па затоа и резултатите кои се добиваат со овој начин на вежбање се добива-

ат за многу пократко време. Она што го прави ваквиот тип вежбање уникатен е тоа што се троши многу повеќе енергија поради отпорнос-та на водата, па вежбите можат да се изведуваат со многу бавно тем-по. Затоа со аква аеробикот за 30 минути се губат околу 300 калории. Поради отпорноста на водата, која на некој начин игра улога на перни-че или бафер, вежбите се посебно корисни за сите оние кои се изло-

жени на преголем стрес, вклучу-вајќи ја и постарата популација, како и за оние кои закрепнува-ат од моментални повреди на

зглобовите, колената и сл.

Исто така, аква аеробикот е идеа-лен за бремените жени, а вежбите се и повеќе од идеални во пост-на-талната фаза.

Зошто вода?Отпорноста на водата овозмо-

жува поголема флексибилност на телото која води кон поголема из-држливост и рамнотежа. Водата истовремено помага на начин што не дозволува прегрејување на те-лото бидејќи водата го лади телото и температурата на телото е кон-стантна за време на вежбањето.

Кои се главните придобивки на

овој спорт?Главните придобивки на вакви-

от тип вежбање се:• Губење на масните наслаги

и целулитот;• Јакнење на телото, зголе-

мена флексибилност, мускулна маса и издржливост;

• Обновување на нивото на енергија и истовремено ослободу-вање од стрес и тензија;

• Водата не дозволува исчан-чување и повредување на зглобо-вите, а нејзината отпорност овоз-можува вежбање со посилен интен-зитет;

• Ако мразите или се срами-те да вежбате во соба пред други, скокање во базен под вода е иде-ална замена;

• Вежбањето во вода вклу-

ПодготвиДарко Црвенов,

пилатес инструктор

бAФИТНЕС ВО ВОДА - АКВА АЕРОБИК

НеНе мморорратттатте ддададд знанааааеттттте е дада плиии-вававававатетететете зззззааааа дададададададддддддадададд вввввежежжеежббаббатететететтт ааааааеререр боббобобикикикккикикк

р

на водо а!!!!!


чува само 50% од сопствената те-жина на телото, со што вежбите се изведуваат на полесен начин;

• Одличен е за сите, без раз-лика на индивидуалната физичка подготвеност;

• Го подобрува тоналитетот, силата и мобилноста на телото;

• Кога телото е опкружено со вода се креира масажен ефект;

• Во прежешките месеци ова е единствен спорт кој не дозволува прегрејување на телото;

За кого е наменет аква аероби-кот?

Овој тип спорт се препорачува на луѓе кои страдаат од:

• Артритис

• Болки во грбот и болки во зглобовите

• Мултиплекс склероза

• Пациенти со срцеви забо-лувања (работата на срцето е по-бавна во споредба со вежбање на суво)

• Луѓе со прекумерна тежина

• Бремени жени

Постои растечки тренд за зго-лемување на привлечноста на овој спорт кај помладите генерации и фитнес ентузијастите. Базените и вежбалниците нудат голем број ча-сови како: бокс во вода, аква степ, кикбокс, како и користење на спе-

цијализирана опрема со цел про-ширување на видот на вежби кои се изведуваат во вода. Како резултат на ова аква аеробикот има потен-цијал да привлече многу луѓе, без разлика на нивото на физичката подготвеност, како и здравствени-те проблеми со кои се соочуваат повеќето од нас.

Јуни месец на

2260ден.

подарок

Superconcentrated Anticellulite Night Tretament 200ml со подарок масажер

1730ден.

Hydro-Protective Cream SPF20 50ml

Специјална цена

Magnifica Repairing Dermal Filler Face Treatment 50ml

Anticellulite Thermal Cream со морски алги и есенцијални масла 400ml

2400ден.

Производите од Collistar единствено можете да ги најдете во Космо дрогериите


www.acibademsisttinnnnnnna.a.aaaaaa ccomm.mk777

Plus

Özetler

Plus Özel Haberler

AKCİĞER KANSERİ - SESSİZ KATİL

Son 30 yıl içinde akciğer kanserinin hızlı büyümesinin asıl sebeplerinden birinin, sigara içenlerin sayısındaki artış olduğu söylenebilir. Akciğer kanseri, ilk aşamada hiçbir belirtisi olmayan sinsi bir hastalık olarak kabul edilir. Çoğu durumda hastalık artık ilerlemiş, metastaz olmuş geç bir safhada teşhis edildiğinden tedavi şansının çok az olduğu bilinmektedir. Bu hastalığın tedavisi cerrahi, radyasyon ve kemoterapiye dayanmaktadır. Nasıl bir tedavi uygulanacağı birçok faktöre bağlıdır, örneğin; hastanın yaşı, genel durumu ve hastalığının hangi evrede olduğu önemlidir.

MISIR’DAN YASEMİN BEBEK İÇİN GRİP BİR YAŞAMA ŞANSI

Küçük Yasemin ana kalp arterinde ciddi komplikasyonlarla erken doğan bir prematüre bebekti. Doğumsal kalp hastalığı nedeniyle ile hayatta kalma şansı çok azdı. Acilen Türkiye’deki Acıbadem Hastanesi’ne nakledildi. Hastanenin Kalp Damar Cerrahisi Bölümünün Prof. Dr.Tayyar Sarıoğlu başkanlığındaki deneyimli ve tecrübeli doktor ekibi, Yasemin’in minicik kalbini bir buçuk saat durdu ve kalbinin bir milimetre uzunluğundaki koroner damarlarının yerleri değiştirerek hayata döndürdü.

VARİSLER

Bacaklarda yüzeyel toplardamarların düzensiz bir biçimde uzayarak bükümlü bir şekilde genişlemesi ve kıvrımlar oluşturmasına varis denilir. Genellikle bacaklarda meydana gelir. Ancak farklı organlarda da görülebilir. Kadınlarda görülme oranı erkeklere göre 2-3 kat fazladır. Hastaların günlük yaşamını etkilediği gibi, sosyal yaşamını da önemli derecede etkiler.

DOĞUŞTAN GELEN 200’DEN FAZLA KALP HASTALIKLIĞI VAR

Bebeklerde pek çok doğuştan gelen kalp anomalileri görülebilir. Yenidoğan bebeklerde 200’ün üzerinde doğumsal kalp hastalığı olduğu bilinir. En yaygın olanları ise şunlardır: Kalp kapaklarındaki anomaliler, atriyumlar ve ventriküller arasında kusurlar, kalbin büyük damarlarındaki hastalıklar, kalpten çıkan damarlarının yer değiştirmesi, kalbi besleyen arterlerdeki farklılıklar ve buna benzer kusurlar…Bazı vakalarda birden fazla anomaliler oluşabilir. Tüm bu kalp anonomalileri cerrahi girişimler veya yardımcı kalp ameliyatlarıyla geniş bir yelpazede sunulan tedavi hizmetleriyle çözüm bulunabilir. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Bölüm Şefi Prof. Dr. Tayyar Sarıoğlu, çocuklarda görülen en yaygın kalp hastalığı ve tedavileri ile ilgili soruları yanıtladı.


KALP KRİZİ BELİRTİLERİNİ NASIL FARKEDİLEBİLİR

Kalp krizi, kalp kasını besleyen damarlarda kan akımının aniden kesilmesi sonucu kalp hücrelerinin ölümüne yol açmasıyla oluşur. Bazen kalp krizi belirtileri kolay fark edilemez ve genellikle çoğu durumlarda mide problemleri, yorgunluk veya kas ağrıları şeklinde kendi ifade eder. Kalp krizinin başlangıcında koroner arterlerin kapanmasıyla birlikte kalp kasının belli bir kısmının kanla beslenemez. Böylece kalp kasının bir kısmının yok olma süreci başlar. Bu süreç progresivdir ve ilerleyen birkaç saat içinde geri dönülemez halde kalp kasında hasar oluşur. Kalp kasının hasar gören yeri nekadar daha büyükse, kalp krizinin sonuçları da o kadar daha etkili olur. Bu bir kuraldır: Zaman, kastır! Çok geç olmadan kalp sorunları belirtilerini öğrenmenizi öneriyoruz!

Gastroezofageal refl ü hastalığı

Gastroezofageal refl ü hastalığı, mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasıdır. Bu hastalık, sindirim sistemi hastalıkları arasında en sık görülenidir. Epidemiyolojik veriler gerçek resmi veremiyor çünkü az sayıda hasta, refl ü sorunu yaşarken doktorlardan tıbbi destek almıyor. Hastalığın belirtileri pek çok diğer hastalıklarla karıştığı için genel olarak önemsenmiyor ya da doktora geç başvuruluyor.

Prostatın cerrahi tedavisi

60 yaş üzeri erkeklerin yarısında prostat sorunu olduğu biliniyor. Kanser ve bening prostat büyümesinin tedavisi, cerrahi müdahaleyle mümkün. Prostat son on yıl içerisinde erkeklerin karşılaştığı en yaygın sağlık sorunu oluşturmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 60 yaşın üzerindeki erkek nüfusun yüzde 50-60’ında, bu tür beze hastalığıyla ilişkili bir sağlık sorunu bulunuyor. prostatın ciddi hastalıkları arasında benign hiperplazi ve prostat kanseri geliyor. Tedavi, özellikle kanserli bölgenin ya da tüm prostatın çıkarılması şeklinde gerçekleştirilir. Günümüzde prostatın tedavisi için çeşitli cerrahi yöntemler vardır. Acıbadem Sistina Plus, prostat hastalıkları tedavisinde bu modern cerrahi yöntemler hakkında sizleri bilgilendiriyor.

ERKEK STERİLİTE

Erkek kısırlığı, doğumsal ya da sonradan gelişen anomaliler sonucunda oluşabilir. Genital enfeksiyonlar, skrotal sıcaklığı artması (varikocela), endokrin bozukluklar, genetik bozukluklar ve bağışıklık sorunları da aynı sonuca yol açabilir. Ancak erkek infertilite vakalarının%60 ila 75’inde, erkek kısırlığın nedeni bilinmemektedir. Çeşitli sorunlar olsa da sperm azlığı ya da yokluğu çok önemli bir sorundur. Bu nedenle hastaların hepsinden sperm örneği alınarak incelenir. Sperm analizi ile spermatozoitlerin az olduğunu görülebilir, sperm hareketinin düşük ve az olduğu saptanabilir ve anormal spermatozoit formları arttığını anlaşılabilir. Spermlerdeki bu üç çeşit bozukluklar sıklıkla birlikte görülür.

Kısırlık nedenini belirlemek için!

Düzenli, korunmasız cinsel ilişkisi olan kadınların % 85’inde, gebelik ilk yıl içinde oluşur. Kalan% 15’inde ise birinci yılın dolmasına rağmen gebelik görünmez. İşte bu durumlarda kısırlık nedenini belirlemek için araştırmaya başlanmalıdır. Bu çiftlere çeşitli tetkikler yapılır ve çözümler sunulur. Bir kadın 35 yaşından büyük ise infertilite araştırılması, evlilikten sadece 6 ay sonra ya da daha önceden başlamalıdır. Infertilite araştırılması ve tedavi yaklaşımı çok özeldir ve her zaman her iki partnerde de aynı zamanda yapılmalıdır. Tüm temel incelemeler bir ay içinde tamamlanabilir. İncelemelere fi zik muayeneye başlamadan önce tıbbi özgeçmişleri gözden geçirerek başlanmalıdır.

Ses tellerinin iltihabı - Larenjit

Larenjit, ses tellerinin iltihabı ya da enfeksiyonudur. Buna sebep ise sesin aşırı derece kullanımı, enfeksiyonlar, alerji gibi etkenlerdir. Ses tellerinin iltihaplanması ve ses kısıklığı bu hastalığın belirtisidir. Tedavisi ayaktan yapılabilir fakat şiddetli olgularda hastaneye yatış gereklidir.

BENİM KURTARICIM NOELA’NIN DOĞUŞU

Annelik duygusu, dünyada en yüce duygudur. Dokuz ay süren bir bekleyişten sonra çocuğunuzu kucağınıza aldığınız an, unutulmaz ve kelimelerle tarif edilemez bir andır. Ancak, bazı kadınlar için anne olmanın yolu çok uzundur ve sayısız zorluklarla doludur. Bunlardan biri, Bayan Renata Petrovska. Kendi yaşam hikayesini anlatırken o büyük ve acı verici zorlukları bir anne olmak isteğiyle nasıl yendiğini anlatıyor. Mutlu son ile biten bu dokunaklı hayat hikayesi, anne olmak için mücadele eden tüm anne adaylarına bu mücadeleden asla vazgeçmemeleri için ilham verecektir.

YENİ DOĞAN BEBEKLERDE SARILIK NEDİR?

Yenidoğan bebeklerde sarılık, her anne için önemli bir endişe nedenidir. Yenidoğan döneminde görülen sarılıkta, bebeğin rengi gerçekten de sararır. Sarılık olan bebeklerde, fi zyolojik sarılık mı veya özel tedavi gerektiren bazı patolojik durumların mı sözkonusu olduğunu belirlemek için tıbbi araştırmalar ve müdahaleler gerekebilir.

Plus Özel Haberler


16 YAŞIMDA İKEN YENİ BİR YAŞAM İÇİN ŞANS KAZANDIM

İsmim Filip Risteski ve 16 yaşındayım. Doğduğum üçüncü gün, bana aort darlığı teşhisi konulmuş. Bu yaşıma kadar ciddi bir sorun yaşamadım. Ancak gün geldi, bu sorunun tedavi edilmesi gerekti. Doktorlara göre tek bir çözümü vardı; cerrahi müdahale. Ben genç bir insanım, hayat doluyum, bu yaşlarda hayatımın bir gününün bile kısıtlanmış olmasını düşünemiyordum. Tam o anda benim hayatıma Doktor Tacer girdi ve bende var olan tüm korkular aniden gitti. Şu ana kadar böyle bir kişi ile hiç karşılaşmamıştım. Onun bana karşı yaklaşımından, benimle iletişim kurmasından, samimiyetinden dolayı son derece mutluydum, tek sözle içime büyük bir huzur getirdi ve bir ümit tohumu ekti. Tüm korku ve endişelerim bir anda yok oldu çünkü kalbim ve hayatım güvenilir ellerdeydi. Doktorum sayesinde ameliyatım çok iyi geçti. Önceden hissettiğim karamsar duygular yerine düşlerimi gerçekleştirme ümidi sunan Dr. Tacer, bana yeni bir hayat verdi.

KAFA TRAVMASIKafa yaralanmaları, yüksek mortalite riski taşıyan büyük bir yaralanma grubunu oluşturur. Bu tür travmalar çok önemlidir çünkü hastada sakatlık ve ciddi ruhsal bozukluklara yol açabilir. Kafa yaralanmalarının oranı her yüzbin kişide, 300 kişidir. Bu vakaların sonucu da maalesef yüzde 9-25 oranında ölümle sonuçlanır. Kafa yaralanmaları özellikle çocuklarda hastanede yatarak tedavi gerektirebilir.

‘’ACIBADEM SİSTİNA” YI GEREKÇE GÖSTER-EREK MAKEDONYA’DA KALDI

İki doktor arasındaki yaşam nasıldır? Bunun tipik bir örneğini Yosifovski ailesi oluşturmaktadır. Toni’de, Nadejda’da doktor ve onları değiştirecek Dimitar ve Miryana var. Onlar birbirlerini çok iyi tamamlıyor. Toni meslek hayatını tamamen insan hayatını kurtarmaya adamışken, Nadejda için ise öncelik ailesi ve evi. Üsküp’ün Kozle semtinde bulunan evlerinde “Acıbadem Sistina Plus” dergisi için, samimiyet dolu aile sıcaklığındaki bir atmosferde her ikisi de kendi özelini bizlerle paylaştı.

81

GÜNEŞE DİKKATLİ OLUNUZ

Güneş doğal ışık ve enerji kay-nağıdır, insan sağlığına ve ruhsal durumuna olumlu etki yapar, bu nedenle güneş herkesi mutlu eder. Güneşi hepimiz seviyoruz. Ama güneşin olumlu etkileri ol-masına rağmen, güneşin kavuru-cu sıcaklıkları ciddi sağlık sorun-larına neden olabilir. Çok yüksek sıcaklıklarda uzun süre maruz kalmak vücudun aşırı ısınmasına yol açabilir, bu durum insan sağ-lığı için tehlikelidir. Çünkü güneş çarpması ve yanıklar gibi sağlığı-mızı olumsuz etkileyebilir.

ДЕТСКО КАТЧЕ

OOBBOOI

Поврзи ги точките редоследно и пронајди што се крие зад цртежот!


OBO

acibademsistinaplus broj 6

Documents