ปรชญาเชงศาสตร Philosophy of Science I

ของขวญจากอดตมรดกทางปญญานานาสาขา Gifts From the Past : Intellectual Heritage of Academic Disciplines

ศ.พเศษ ดร.จรโชค วระสย Jirachoke Virasaya, Ph.D. (Berkeley)

1. ความทวไป 1.1 พงตระหนกวาดาวเคราะหโลก (planet-earth) อบตขนในเอกภพ (cosmos) มาเกนกวา 1 หมน 5

พนลานปมาแลวแตการก าเนดสงมชวต (origin of species) นาจะมขนประมาณ 4600 ลานปมาแลว

1) เรองราวในอดตของมนษยชาตและกอนมนษยชาตเปนททราบกนกวางขวางในยคปจจบนเปนผลพวงจากความวรยะอตสาหะ (อทธบาท4) และความเฉลยวฉลาด ( talent, intelligence) ของนกวทยาศาสตรระดบ guru (กร,บรมคร) เชน

a) Charles Darwin (1809-1882) นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ b) นกโบราณคด (archaelogists) c) นกเอกภพวทยา (cormologists) จานวนมหาศาล d) นกวชาการแขนงอน ๆ

2) สตวบกใหญทสด คอ ไดโนซอรหรอไดโนเสาร (Dinosaur) มชวตอยเรมแรก 280 ลานปมาแลว ไดโนเสารสญพนธไปชวง 65 ลานปมาแลว ซงนกวทยาศาสตรสนนษ ฐานวาอาจเกดจาก

การชนโลกของอกาบาด (meteor) ซงกอใหเกดการระเบดมหาวนาศสนตะโร ประททาใหอบตขนซงมหมามหาแผนดนไหวและสงผลใหเกดการมคลนสนาม (Tsunami) แหงยคบรรฬกาล (Charles Darwin. On the Origin of Species, 1859.)

ศ.พเศษ ดร. จรโชค (บรรพต) วระสย JIRACHOKE VIRASAYA ไดรบทนรฐบาลศกษาจบ ปรญญาตรทางสงคมวทยา

วทยานพนธเกยรตนยม B.A. HONORS THESIS IN SOCIOLOGY, มหาวทยาลยแคลฟอรเนย ณ นครเบอรคลย UNIVERSITY OF CALIFORNIA (BERKELEY) ; ปรญญาโท M.A. IN POLITICAL SCIENCE (UC, BERKELEY) ; ปรญญาเอก Ph. D. UC. BERKELEY ; ไดรบแตงตงเปนสมาชกสมาคมเกยรตนยมระดบชาตของ U.S.A. ตงแตป 1962 PI SIGMA ALPHA, National Political Science Honor Society, U.S.A., 1962. กรรมการและเลขานการคณะกรรมการจดตงมหาวทยาลยรามค าแหง (2513-14) Founding Member, Ramkhamhaeng University หวหนาภาคผกอตงภาควชาสงคมวทยา (Founding Chairman)

คณบดผกอตงคณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง (Founding Dean), Faculty of Political Science Ramkhamhaeng University, Bangkok, 10240 Tel.02-310-8483-9 ตอ 41, 36 อดตรองอธการบดฝายวชาการ, อดตรอง ผอ.สถาบนสวนภมภาควาดวยการอดมศกษา, Former Deputy Director, Regional Institute of Higher Education, (RIHED) Singapore.

รก.ผอ.โครงการปรชญาดษฎบณฑตทางสงคมศาสตร, Acting Director ,Doctoral Program in Social Sciences, (10 สาขาวชา) อาคารทาชย มหาวทยาลยรามคาแหง, 02-310-8566-7 ปรบปรง 22/08/55

ประกอบการบรรยายวชา 9902 ขอบเขตและวธการศกษา วนท 19 กรกฎาคม 2558 สงวนลขสทธ Revised 16/07/2557 PC

2

1.2 ความเปนมนษยและอารยธรรม 1) สาหรบชวงเวลาของความเปนมนษยทอบตขนเปนกลมกอนครงแรกในทวปแอฟรกายอนกลบไป

ประมาณ 1.3 ลานป (ผลงานบกเบกของนกมานษยวทยากายภาพ (Physical Anthropologist โดยเฉพาะ Louis Leakey)

2) วทยาการทเฟอง คอ 1) อยปตโบราณ (Ancient Egypt) ประมาณ 6000 ปมาแลวตามมาดวย 2) อารยธรรมจน (ประมาณ 5000 ป) 3) วฒนธรรมอนเดย (4000 ป) 4) วฒนธรรมกรก (2400 ปมาแลว)

1.3 นอกจากนยงมอารยธรรมเกาแกแหงชนเผามายา (Maya) ในอเมรกากลางและอเมรกาใต 1.4 ปราชญกรกโบราณ คอ เพลโต (Plato ซงชอจรง คออารสโตคลส Aristocles)สนนษฐานวาอยปตได

เรยนรวทยาการเกาแกกอนหนานน คอ อารยธรรมแอตแลนตส (Atlantis) ซงเชอกนวาถก คลนมหาศาล (gigantic tidal wave) สดอนตรายแหงยค 7000-8000 ป ลวงมาแลว คอ สนาม (Tsunami) อนเปนปรากฏการณธรรมชาต (natural phenomena) เนนนานมาแลวทาลายสญสนไป

1.5 หนงสอแนะนาเขาสผมบทบาทในประวตศาสตรทดเลมหนง คอ Minipedia. History Makers rev. and updated, Pararagon Publishing, 2005 ในบทนามขอความทนาพจารณา ซงขอยกมากลาวเปนภาษาองกฤษ ณ ทนในโอกาสทกาลง เขาสประชาคมภมภาคแหงเอเซย (Asean Economic Community) ในป 2558

1) อกทงในสภาวการณทมแนวโนมเขาสความเปน เครอขาย (network) ทยงใหญกวาและหลายประเทศกาลงเอาจรงเอาจงกบกระแสหรอทศทางสความเปนชดใหญแหงการรวมมอหรอความเปนหนสวนแหงประเทศรอบมหาสมทรแปซฟค คอ TPP (Trans – Pacific Partnership) ขอความมความวา

“Since the beginning of history mankind has affected the shape and direction of civilization in thouand different ways.… Individuals and groups of people have formulated ideas some that have proved beneficial some that have been ultimately destructive. Nearly all these ideas have had a profound effect on the world in which we live today, proving that smallest idea from a single person can cause a tidal wave of consequence.

2) ตวอยางของผมบทบาททางปญญา เชน a) John Stuart Mill (1806 – 1873) b) Charles Darwin (1809 – 1882) c) Sigmund Freud (1856 – 1939)

d) Abraham Maslow (1908 – 1970) 1.6 อารยธรรมโลกเกยวโยงกบการววฒนาการของมนษยในฐานะ homosapiens

3

1.7 อารยธรรมของโลกทเกาแกมกถอกนวาเรมตนท Mesopotamia 1.8 ความเจรญกาวหนาของมนษยชาตเทาทคนๆ กนในหมคนทวไป ไดแก

a) อารยธรรมอยปตเกาแกประมาณ 6,000 ป ซงผลงานเปน “มรดกโลก” (World Heritage) ดงทไดรบการเชดชโดยองคการ Unesco

b) อารยธรรมจนซงยนยงคงกระพนมาประมาณ 5,000 ป c) อารยธรรมอนเดย ประมาณ 4,500 ป d) อารยธรรมกรกประมาณ 2,400 ปมาแลว

1.9 หากมองในระยะใกล คอ ประมาณไมถง 100 ปทผานมการเปลยนแปลงเกดขนโดยรปลกษณแตกตางจากเกากอนมาก

1.10 ชวง 1 ทศวรรษภายหลงมหาสงครามโลกครงท 2 (2482-2488) มการเปลยนแปลงเกดขนในนานามต และในจงหวะทรวดเรวอยางยง

1) ในดานการศกษามการขยายตวมากยงขนในระดบตาง ๆ กน บางครงมการเตบโตมากยงขนอยาง ระดบกาวกระโดด (‚leaps and bounds‛) กรณการศกษาระดบปรญญาตรในประเทศไทยขามลวงพนจงหวะเดม ๆ นบตงแตมการเปดสถาบนระดบอดมศกษา (tertiary education, higher education) ในสวนภมภาคคอ มหาวทยาลยเชยงใหมในป พ.ศ. 2507

2) การศกษาหลงปรญญาตร (post – graduate) คอระดบบณฑตปรญญาโท (Master’s degree) และระดบเอก (Ph.D.—Doctor of Philosophy) กไดพฒนาเรวยงขน

2. ในกรณการเรยนระดบสงสดนน 2.1 ตองมความรความเขาใจ

a) เรองทว ๆ ไปอยางกวางขวางรอบดาน (versatility) b) ตองมการไตรตรอง (critical thinking) c) มความลกซง (sophisticated) ดมดาในรสนยมและผลผลตของอารยธรรม d) รเฉพาะเจาะจงในเรองทตนศกษาคนควาอกทง e) ตดตามงานทางวชาการในระดบสากลอยเสมอรรายละเอยดทนสมยทนเหตการณ (up-to-date)

มากขนยอมเปนสงด 2.2 การคดแบบไตรตรอง หมายถงการกาหนดการตดสนใจอยางระมดระวงและผานการพจารณาในการ

ยอมรบ หรอไมยอมรบหรอชลอการพนจฉยในการกลาวอางอยางใดอยางหนง (the careful and deliberate determination of whether to accept or reject or suspend judgment about a claim) (Brooks Wael Moore and Richard Parker. Critical Thinking. Palo Alto, Calif : Mayfield Publishing Co., 1986, P.4)

2.3 จดเรมตนของถนนสการเรยนรทเชอถอไดทเรยกวา ‚critical Thinking นน ในทางพทธศาสนามปรากฎ เชน ในคาสอน “กาลามสตร” ซงแนะนาไมใหผลผลามดวนเชออะไรงาย ๆ

4

3. กลไกแหงการสบตอความร

3.1 การเรยนรยอมผานกลไกแหงการ สอสาร (communication) สบตอ 1) การลอกเลยน (adoption) หรอ copy ซงในบางประเทศมศพท R and C (Research นด Copy มาก)

และจฬาลงกรณมหาวทยาลยไดพฒนาระบบตรวจสอบ เรยกวา อกขราวสทธ 2) การ แพรกระจายทางวฒนธรรม (cultural diffusion - - ได-ฟว-ชน) 3) R&C คอวจยและลอกซา (Research and Copy) 4) R&D (Research and Development)

3.2 ตวอยางกรณการวจยไดแก ประวตของนกประดษฐ (inventors) สาคณมากหนาหลายตาเชน Isaac Newton (1642-1727) ซงถอเปนตานานแหงแอปเปลลกท 1 กรณการคดคนทฤษฎแรงโนมถวง (law of gravity)

ในชวงป 2554 กลาวถงกนมากถงต านาน (legend) แหงผไดรบฉายาวาเปน Apple ลกท 3 ไดแก Steve Jobs (1955-2011) แหง IPOD, IPHONE, IPAD และอนๆ

3.3 สถาบนการศกษาระดบตางๆ โดยเฉพาะระดบอดมซงในระดบโลกทไดรบการยอมรบและรบรอง(accredited institutions) มนาจะมมากเกนกวา 25,000 แหงในประมาณ 242 ประเทศนอยใหญทวโลก

มบทบาทสาคญในการ 1) เกบรกษา (preserve, conserve) 2) ถายทอด (transmit) และ 3) สรางสรรค (innovate) ความรใหม ๆ

3.4 สถาบนทเกาแกแหงหนงอยใน ภารตะ (Bharata) หรออนเดยโบราณคอมหาวทยาลย นาลนทา (Nalanda) ประมาณ 1200 ปเศษ แตไมมการสบทอดอยถงปจจบน

อนง มมหาวทยาลยทนาสนใจในอนเดยคอนขางใหญชอ Symbiosis International University (SIU) is a private coeducational, multi-institutional university located in Pune, Maharashtra, India. It has been given official recognition by the UGC and the AICTE. The National Assessment and Accreditation Council has conferred an 'A' grade to the university. SIU is part of the Symbiosis Society, which is its managing body. The society was established in 1971 by Padmashree S. B. Mujumdar. It was given autonomous status in 2002 by the Ministry of Human Resources Development[3] and since then has opened many more institutes affiliated with it. Symbiosis International University has 19 academic institutions[4] spread over nine campuses in Pune, Noida, Bangalore and Nashik.[1] All form part of the Symbiosis Society, with the other institutes in the society being affiliated with other bodies. The Symbiosis Law School is one of the most famous law

5

schools in the country 3.5 สถาบนทอายยาวนานสบเนองมาเกนกวา 900 ปเศษ คอ Oxford University (1906) (ซงบางฉากของ

Harry Potter อาศยบางฉากของมหาวทยาลยเกาแกขององกฤษแหงน) และทเกาแกรองลงมา คอ Bologna University ในอตาล และ Cambridge University เกนกวา 800 ป ทง 2 แหงในเกาะองกฤษ

4. การเรยนรองสภาพแวดลอมภายนอก

การเรยนรขนอยกบพนเพเดมแหงพนธกรรม (heredity, DNA) และสงรอบ ๆ ตวหรอสภาวะแวดลอม (environment, หรอ nurture – การปลกฝงกลอมเกลา)

4.1 การเรยนรผานกระบวนการขนตอนแหงการกลอมเกลาอบรมบมเพาะ (สงคมประกต--socialization) จาก บ (บาน), จาก 3 ว (คอ วด เวง แวดวง) และ 3 ร (คอ โรงเรยน ราชการ และระบบ) กลาวคอ เรยนรจาก 1) บาน ครอบครว ซงหมายถงตงแตสายตรง ปยาตายาย บดามารดา ญาตพนอง ซงภาษาสงคมวทยา

เรยกวา “กลมปฐมภม” (primary group) 2) วด ศาสนา แหลงศรทธา 3) เวง (neighborhood) หมายถง ชมชน อาณา บรเวณ ละแวกใกลเคยงกนเชงภมศาสตร 4) แวดวง (circle) หมายถง กลมเพอน กลมอาชพเดยวกน (same career, same work place) 5) โรงเรยน 6) ราชการ (officialdom) คอเขาสกระบวนการบานเมอง มบทบาทอยางเปนทางการใน

ระดบทตยภม (secondary) 7) ระบบ (system) ไมวาในระดบใด จวบถงระดบโลกาภวตน

4.2 การถายทอดความรอาศยภาษา อนเปนสอสาคญยง (ความรคการสอสาร) 1) อารยธรรมจนมภาษากลาง(Mandarin) 2) อารยธรรม อนเดยมภาษาบาล สนสฤต 3) อารยธรรมกรกมภาษากรก 4) โลกยครวมสมยมสงทวารสารระดบโลกเรยกวา globish คอองกฤษในภาษาระดบโลกคอ global

English 4.3 ศาสตรทเกยวกบภาษาและการใชเครองหมาย (sign) เรยกวา สญญะวทยา หรอสญญาณวทยา

(Semiology หรอ Semiotics) 5. การจดหมวดหมวทยาการ

5.1 องคการยเนสโก Unesco (UN Education, Scientific and Cultural organization) หรอองคการวาดวยการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต องคการนจดตงขนในป 1945, UNESCO was created in order to respond to the firm belief of nations, forged by two world wars in less than a

6

generation, that political and economic agreements are not enough to build a lasting peace. Peace must be established on the basis of humanity’s moral and intellectual solidarity. UNESCO strives to build networks among nations that enable this kind of solidarity, by: Mobilizing for education: so that every child, boy or girl, has access to quality education as a

fundamental human right and as a prerequisite for human development. Building intercultural understanding: through protection of heritage and support for cultural

diversity. UNESCO created the idea of World Heritage to protect sites of outstanding universal value.

Pursuing scientific cooperation: such as early warning systems for tsunamis or trans-boundary water management agreements, to strengthen ties between nations and societies.

Protecting freedom of expression: an essential condition for democracy, development and human dignity.

มสานกงานใหญอย ณ กรงปารส เปนหนวยงานพเศษหรอเฉพาะทาง (Specialized agency) ขององคการสหประชาชาต (UN--United Nations)

จดมงหมาย คอเพอสนตภาพและความมนคงโดย สงเสรมความรวมมอระหวางนานาชาต ดานการศกษา วทยาศาสตรและวฒนธรรม (‚to further universal respect for justice, the rule of law, human right along with undamental freedoms‛)

สมาชกของยเนสโก ปจจบนม 195 (member states) และลาสดไดรวมปาเลสไตนในป 2011 และสมาชกสมทบ (Associate Members) อก 8 แหง

5.2 จดหมวดหมของวทยาการแบบเดมโดยนกวชาการของยเนสโกในยคเรมตนแบงออกเปน 3 ดงน

1) วทยาศาสตรธรรมชาต (Natural Sciences) 2) วทยาศาสตรสงคม (Social Sciences) 3) มนษยศาสตร รวมทงวจตรศลป (Humanities)

5.3 ภายหลงมหาสงครามโลกครงท 2 (World War II, 1939-1945) สาขาวชาการแตกแขนงไปอกมากดงทบรรจไวในหลกสตรของสถาบนตาง ๆ

6. ความคด : กญแจส าคญ

6.1 มนษย(humankind) เจรญขนมาไดจากองคาพยพ (organs) ของรางกายทก ๆ สวนทเรยกวาครบอาการ 32 แตทมกใหความส าคญมากทเกยวกบการเรยนรและการพฒนาวชาการตางๆ คอ วทยาการ คอ 1

สมอง2ซก 2 ตา 2 ห 2 มอ และ 2 เทา 6.2 มนสมองของมนษยทงซกซาย และซกขวา (left and right hemospheres) เปนแหลงก าเนด บมเพาะ

และพฒนาความคดตางๆ

7

ก. ซกซายจาเรองซ าๆ ข. ซกขวาคดสรางสรรคหรอนวตภาพ (creativity) แปลกใหม นวตกรรมความคดทวไปเรยกวา

ideas, notions 6.3 การรบรทางสายตา มสาขาวทยาการใหมชอสงคมวทยาพจารณาจากการเหน (Visual Sociology) ซงศกษาปรากฎการณ

และตความจากภาพทเหน 6.4 การรบรทางโสตประสาท (auditory) 6.5 มอมประโยชนนานาประการ และศพทเกยวกบการถนดของมอ คอ เดกซ-แต-รส--dexterous ซงราก

ศพทใกลเคยงกบ ทกษณ และทกษณาวตร (วนขวา) หมายถงความสามารถคลองตวในการทาสงตางๆ ซงในคนสวนใหญของโลกถนดขวา (right-handed) คอคลองแคลว

7. ศพทเฉพาะในแวดวงวชาการ

7.1 เรยกวา concept (มโนทศน, สงกป, ความคดรวบยอด, หนวยแหงความคด เปนนามธรรมสาขาของศาสตร (discipline) ยอมม concepts หรอ vocabulary ทใชบอย ๆ เชน ก) ในรฐศาสตร ไดแก 9 P s คอ 1) Public สาธารณชน, สาธารณสถาน, สาธารณประเดน (issues) 2)

Power 3) Practice 4) Persons 5) Policy 6) Participation 7) Position 8) Principle 9) Party รวมทงศพทอนๆ เชน เผาชน, รฐประชาชาต ระบบรฐสภา

ข) ในสาขาอน ๆ กมศพทวชาการเฉพาะของตนเอง เชน หนวยคดหรอมโนทศนอนๆ เชนในสาขาเศรษฐศาสตร ไดแก 1) การผลต (production) 2) การบรโภค (consumption) 3) การกระจายสนคา (distribution) 4) อปสงค (supply) 5) อปทาน (demand)

ค) ในสาขาอนยอมมมโนทศนของวทยาการ(discipline) ตนเองไมวาจะเปน นตศาสตร (Law) บรหารธรกจ การศกษา จตวทยา เทคโนโลยสอสารและอน ๆ

ง) ในวทยาศาสตรฟสกส (Physics) จากทฤษฎของไอแสค นวตน (Isaac Newton, 1642-1727) มมโนทศน เชน แรง (force), แรงโนมถวง (gravity)

7.2 ศพทตาง ๆ มววฒนาการเพมเตมหรอเปลยนความหมายไปตามกาลเวลา (Peter Watson. Ideas: A History from Fire to Freud. London: Phoenix, 2005. กลาวถงความเปนมาของความคดเชน 1) จากภาคแรกวาดวยการววฒนาการแหงจนตนาการ The Evolution of Imagination. 2) ภาค 4 : การบกทลวงแนวเดมๆ ทเคยยดถออยางมนคง The Attack on Authority, the Idea of the

Secular and the Birth of Modern Individualism 3) ภาค 5 บทท 36 บทสดทาย กลาวถง Modernism and the Discovery of the Unconscionus (pp.976-

998).

8

8. ทฤษฎ (Theory) 8.1 ตามศพทหมายถง

1) a mental viewing, contemplation. 2) a speculative idea or plan as to how something might be done—causal relations. 3) a systematic statement of principles involved.

8.2 Social theory is a set of principles and propositions that explains the relationships among social phenomena. (David Grotean and William Hoynes. Experience Sociology. McGraw-Hill, 2013 (International Student Edition, p. 17)

8.3 แนวความคดขน ทฤษฎ (theory) ประกอบไปดวยความคดรวบยอดหรอ สงกป หรอมโนทศน (concept) กลมหนงซงถกจดใหมความเกยวพนเปนเหตเปนผล หรอปจจยาการ (causal relations) ความสมพนธ แบบปจจยาการ(การเปนเหต-ผล คอเปนปจจยตอกน) ตองลกซงหลกแหลมเพยงพอจงเขาขายระดบทฤษฎ คนทวไปมกรจกประชาธปไตย หรอความคดทางการเมองอน ๆ ในระดบอดมการณ (ideology) เทานน คอการปะปนอยกบความรสก อารมณผกแนน และความเชอ และหากเปนอดมคต (ideals) คอ มงทยานสสงทเปนปฏมา (icon) ในความคดของแคสองคน

8.4 การกลาววา 1) ประชาธปไตย (Democracy) คอ รฐบาลททาประโยชนตอคนทวไป หรอ 2) ประชาธปไตย ไดแก รฐบาลของประชาชน, โดยประชาชน และเพอประชาชน เปนการพดแบบ

วาทศลป (rhetories) เปนวาทกรรม หรอถอยความบงชความคด (discourse) คอ ‚a long and formal treatment of a subject in speech or writing; lecture; treatise: dissertation‛

หากเปรยบเทยบกบศพททใกลเคยงกน คอ speak, talk, converse นน Webster’s New World Dictionary ระบวา ‚discourse suggests a somewhat formal, detailed, extensive talking to another or others.‛ แหงการโนมนาว หรอเปนการอธบายประชาธปไตยเพยงขนอดมการณ (ideology) คอ ระดบความคดกวางๆ เกยวกบอารมณ ความรสกเพอใหแพรหลายงาย

หากเปน ระดบทฤษฎ (theory, theoretical) ยอมมการใชหลกตรรกวทยา (logics) และแสดงความเปนเหตเปนผลตอกน (causal relations) อยางลกซงมากเกนกวาการกลาววลหรอประโยคสน ๆ

9. ปรชญา (Philosophy) 9.1 ถอกนวาปรชญาเปนเรองระดบบรมคร (กร guru) ซงในภาษาไทยแปลเปนคร แตในภาษาอนเดย เชน

อาจารย (acharaya--อาจาระ-ยะ) เปนผสอนโดยทวไป หากเปนครหรอกรเปนผสอนระดบตนแบบคอของครตนคด (ระดบ original) สงสง -- ล าเลอเลศ และสวนทอยเบองลาง คอล าลก เชน ยตธรรม

9

คณธรรม เสรภาพ สนทรยภาพ (Aesthetics) ดงนนจงถอกนวาเขาใจยาก

ปรชญามลกษณะเปนนามธรรม (abstract) และมหลกใหญ ๆ ใกลเคยงกบทฤษฎ แตมความลกซงมากกวาในแงทวามความเกยวพนกบศาสตรอนมากขน 1) Theory or logical analysis of the principles underlying conduct, thought, knowledge, and te

nature of the Universe. 2) The general principles or laws of a field of knowledge, activity, etc.

9.2 James L. Christian. Philosophy: An Introduction to The Art of Wondering. Rinehart Press, 1973, p.IV. กลาวไวดงน

‚To philosophize is to wonder about life--about right and wrong, love and loneliness, war and death, about freedom, truth, beauty, time…and a thousand other things.

To philosophize is to explore life. It means breaking free to ask questions. It means resisting easy answers.

To philosophize is to seek in oneself the courage to ask painful questions. But if, by chance, you have already asked all your questions and found all the answers--if

you’re sure you know right from wrong, and whether God exists, and what justice means, and why men fear and hate and pray--if indeed you have done your wondering about freedom and love and loneliness and those thousand other things, then the following pages will waste your time.

Philosophy is for those who are willing to be disturbed with a creative disturbance. Philosophy is for those who still have the capacity for wonder.‛

9.3 William James Earle. Introduction to Philosophy. NewYork: McGraw - Hill, Inc., 1992, p.1 กลาววา

‚Since its origin in ancient Greece, philosophy has had a complex history. However, characteristic of philosophy are its critical reflection on inherited cultural traditions and its pursuit of conceptual clarity through the analysis of conceptually perplexing questions, concepts, problems, and agruments.‛

9.4 ตามรากศพท คอ ภาษากรกฟลเลย (philia), love or friendship, และ sophia, wisdom. แปลวาพสมยในความรอบร (love of wisdomy) มลกษณะแหง ‚ความเปนทวไป‛ คอใชไดกวางขวางครอบคลมกวาทฤษฎ (First, as many of the ancient philosophers pointed out, it is possible to love something wihtout possessing it. Love should be thought of here, then as involving “desiring” or “wanting to have.” To be a philosopher, accordingly, involves striving after wisdom, not necessarily

10

possessing it. Second, wisdom is used inclusively to cover sustained intellectual inquiry in any area, the understanding and practiced of morality, and the cultivation of such enlightened opinions and attitudes as lead to a life of happiness and contentment.)

9.5 ในยคเกากอน ปรชญามความคาบเกยวกบสาขาวทยาศาสตร ขอความคอ

‚The borderline between philosophy and what we now call science (to the Greeks, natural philosophy) is not clear-cut. Fundamental questions concerning features common to all things were treated by Aristotle under the heading of ‘first philosophy’, later called Metaphysics. What survives of this in later terminology is that in philosophy we are dealing with general question.‛

นอกจากน ‚To show that something is so we must always starts from something else that has already been established. For this reason, much philosophic argument is negative in kind showing that certain assumptions lead to impossible consequences.‛

‚General questions of a philosophic kind occur in all fields of systematic study. (ประเดนกวาง ๆ แหงการพจารณาเชงปรชญามอยเสมอ) That is why specialists have something to gain from appreciating the nature of general questions.‛ (Versey and P. Foulkes. Dictionary of Philosophy. London: Collins, 1990, p.222.)

10. นานาทศน 10.1 โลกทศน (world view)

worldview ในภาษาเยอรมนใชวา welt – anchauung (เวลต-อน-เชา–อง) ขนอยกบ 1) การมองคอ พนจพจารณา 2) วเคราะหทงจาก ‚ภายนอก‛ โดยการมองเหนดวยตาอยางธรรมดาและจาก ของนยนตาแหงปญญา ซงอาจเรยกวา “นยตาทสาม” (The third eye)

10.2 วสยทศน (vision) เปนการพจารณา 1) สภาพการณรอบดาน คอ บรบท (context) และ 2) การมองไปขางหนาซงในระยะใกล ๆ (เชน 1-2 ป) ระยะกลาง (เชน 3-5 ป) และไกลเกนกวานน คอ ระยะไกล

1) มกกลาวถงการวาง “แผน” ซงมกถก “วาง” ไวนานเกนไป ยอมเสยงตอการผดพลาดและ มโอกาสเปน “แปลนแลวนง‛ (planning)ไดมาก รวมทงการใชศพทหรซงมาจากวทยาการทหาร คอ “ยทธศาสตร” (strategy)

ทงนสาเหตเปนเพราะปจจย หรอสภาพการณหรอ เงอนไข (conditions) ทไมแนนอนของ “วนพรงน‛ หรอ ‚อนาคต‛ มมาก

2) เปนเรองของความเสยง(risk) ความเปน ‚อนจจง‛ ไมแนนอนหรอภาษาฟสกสแบบควอนตม

11

(Quantum Physics) เรยกวา Chaos เค-อส ทงน อ สวนใหญออกเสยงเปน อะ หรอ อา เสยงยาว เชน cow, now, how, wow, money, honey) หรอ Chaotic เค-อส-ตค (James Gleick. Chaos: Making a New Science New York : Penguin, 1987)

การมวสยทศนอาศย 1) สตปญญา (ไอ-คว IQ Intelligence Quotient) และ 2) ความฉลาดทางอารมณ (EQ = Emotional Quotient ) 3) ความอดทนตออปสรรคหรอสงกดกน AQ (Adversity Quotient--แอด-เวรซ-ซต-ต)

10.3 วสยทาง (Leeway, Substitution) รจกหาทางเลอกหรอทางออก (alternatives, options) ตางๆ ขอสมมตฐานคอ มประสบการณ

ความรกวางขวาง และหลากหลาย จงสามารถมองทางเลอก (options) ไดหลายอยาง 10.4 วสยท า (Action) คอ มการลงมอปฏบตการ (กายกรรม) พงตระหนกวาถอยความคดหรอ

วาทกรรมทเปรยบเทยบการไมลงมอกระทา ดแตพดของบางชนชาตวาเปนเสมอนองคการ สนธสญญาปองกนแอตแลนตคเหนอ เนโต--NATO (North Atlantic Treaty Organization) โดยแปลงเปน No Action Talk Only

ในกรณทเปนวสยทศน คอ หนงสมอง สองซก (คอ ซายและขวา) แตตองอาศย สองมอ และ สองเทาท 1) กาวเดนและ 2) กาวไกล

10.5 วสยทน (Stamina--สะ-แตม-มน-นา) ในตานานทาง พระพทธศาสนา มการกลาวถงความวรยะอตสาหะและความอดทนไมยอทอ

ของ พระมหาชนก ในมหากาพย โอดสซ (Odyssey) มการกลาวถงการผจญภยอยางทรหดเกนกวา 20 ป ของโอ

เดส-ซ-อส (Odesseus) ในหวงมหานททเตมไปดวยภยนตรายนานาประการ 10.6 วสยแท (Essence) หมายถง ความลกซงแหง “จตวญญาณ‛ (spiritual domain) เปนสงทขาดไมได

เปนแกนสาระ (essence) คอกรณของคณธรรม (virtue) ความด (Andre Comte – Spenville. A Small Treatise on the Great Virtues : The User of Philosophy in

Everyday Life. New York: Holt Paperbacks, 2001. 10.7 วสยทน (timeliness) คอ ไมออยอง ชกชาโดยใชเหต เนนกระชบ (compact) ฉบไว (promptness)

11. วธการวจยเชงคณลกษณะหรอคณภาพ (qualitative research techniques) 11.1 หมายถง การวจยซงนกสงคมศาสตรใชความสามารถของตนในฐานะทเปน ผสมภาษณหรอผ

สงเกตการณ (observer) ทมลกษณะเขาถง คอ เขาใจอยางลกซง เปนการเขาถงจตใจ (empathic) ของผทถกสมภาษณหรอถกสงเกต เพอรวบรวมขอมลทมลกษณะเดนเฉพาะ (unique) เกยวกบปญหาทกาลงทาการสารวจอย

(James Fulcher and John Scott. Sociology. 4th ed. Oxford University Press, 2011, วาดวย Methods

12

and Reseach (pp.69-108) ซงระบถงการมจรยธรรมในการวจยรวมถงการวจยแบบแอบๆ (Ethics

of Covert research) 11.2 นกวจยพงเรยงลาดบ หวขอ (topics) ทจะพดคยซกถามผทถกเลอกมาใหขอมล (informants) และ

วธการท ไมมรปไมเปนโครงสราง (unstructured way) ทงน อาจใชการสมภาษณแบบ มงไปทประเดน (focused interview schedule) หรอภาษาฝรงเศสเรยกวา aide-memoire

อนง พยายามหาทางไดเรองราวจากผทถกเลอกมาใหขอมลเปนการบรรยายหรอพรรณนาบงชประสบการณ (narrative) ในเรองนนๆ

11.3 เทคนคในการสงเกตการณ (observation) ตางๆ อาจมลกษณะทมความเปนคณภาพหรอคณลกษณะมากนอยแตกตางกน ซงในกรณทมความเปนคณภาพสงสด (most qualitative) ไดแกการสงเกตการณแบบมสวนรวมอยางเตมท (full participant observation)

11.4 วธการตางๆ เหลานแตกตางจากเทคนควจยเชงปรมาณ (qualitative research techniques) ซงเนนการใช เครองมอวจย (instrument) โดยใชการวด (measurement) โดยมการวด

ตวอยางคอ การใชแบบสอบถามทมความเปนโครงสรางก าหนดมาลวงหนา (structured questionnaire) หรอการสงเกตการณอยางเปนระบบหรอเปนโครงสราง (structured observation) หรอโดยมการทดลอง (experiment)

11.5 แมในแวดวงของนกวจยทเนนวธการเชงปรมาณอยางเปนโครงสราง(structured quantitative methods) กมการใชวธการเชงคณภาพบอยพอควรในชวงตนของการวจยในชวงททกสวนประกอบของการออกแบบส ารวจ( survey design) จาเปนตองมการประเมนและขอมลทไดจากการวจยเชงคณภาพสามารถนามาใชสรางเครองมอการวจยทมโครงสราง (structured research instrument)

11.6 เพมเตม 1) Earl Babbie. The Practice of Social Research 13th ed. Wadsworth Cengage Learning, 2013. 2) Elijah Anderson. A Place on the Corner: A study of Black street Corner men. University of

Chicago Press, 2004. 3) Rachel Sheman. Class Acts: Service and Inequality in Luxury Hotels. Berkeley: University

of California Press,2005. 4) Kathryn Edin and Maria Kefalas. Promises I Can Keep: Why Poor Women Put

Motherhood Before Marriage. Berkeley: University of California Press, 2005. 12. Postmodernism (แนวหลงสมยใหม)

12.1 In a general sense, postmodernism is to be regarded as a rejection of many, if not most, of the cultural certainties on which life in the West has been structured over the last couple of centuries. It has called into question our commitment to cultural ‘progress’ (that economies must continue

13

to grow, the quality of life to keep improving indefinitely, etc.), as well as the political systems that have underpinned this belief.

12.2 Postmodernism will be taken to encompass figures and debates within post structuralism as well. Poststructuralism is a term that refers to a wide range of responses to the structuralist paradigm which dominated French thought during the middle decades of the twentieth century--responses such as the philosophically oriented ‘deconstruction’ of Jacques Darrida, the various ‘archaeological’ and ‘genealogical’ enquiries into cultural history of Michel Foucault…. (Stuart Sim, ed. The Routledge Companion to Postmodernism. Routledge, 2001, p.vii, ix.)

12.3 แนวคดภายหลงยคใหม (post-modern) เปนแนวโนมทางกระแสวทยาการทมลกษณะวพากษ วจารณหรอคานแนวเดมๆ เรยกวา ‚critical theory‛ และปรากฏในวงการศลปะหรอวจตร-ศลปดวย

(คาอธบายวาอามโน Richard Appignanesi and Chris Garatt. Introducing Post-Modernism. Icon Books, 2007.

ลกษณะสาคญของ post-modernism ตามคาอธบายของ Chris Rohmann. The World of Ideas : A Dictionary of Important Theories, Concepts, Beliefs, and Thinkings. New York: Ballatine Books, 1999, p.310. มลกษณะ 6 อยาง ดงตอไปน

1) Eclecticism เอค-เคลค-ตก-ซสม คอ เลอกหรอคดสรรเฉพาะบางสงบางอยาง 2) Relativism (สมพทธภาพ) และ 3) Skepticism มการตงขอกงขา 4) ปฏเสธวามความหมายลกซงสนทแนนอยเนอใน (intrinsic meaning) และปฏเสธกาสถตอยของ

ความเปนจรงหรอความเปนเนอแท (intrinsic reality) 5) repudiation of progress and cultural cohesion คอไมเหนดวยกบกระแสความคดทวาโลกม

ทศทางแหงการเปลยนแปลง เขาสความกาวหนาเสมอ รวมทงปฏเสธการเปนอนหนงอนเดยวกนของวฒนธรรม และ

6) ถอวาสงตางๆ มความก ากวม (ambiguity) ถกผดไมแนชด 12.4 ความเปน postmodernism เกดขนตอจากปรากฏการณแหง modernism ในชวงครงหลงแหง

ศตวรรษท 20 โดยมการสบทอดแนวโนม (trends) หลายอยางทยงคงอย ตวอยางไดแก การทดลองสไตลใหม ๆ (stylistic experimentation) และไมเหน “รป” (form) มลกษณะสไตลบรสทธปราศจากการเจอปน (purity of form)

กระแสหลงสมยใหม คดคานกระแสทพยายามอธบายปรากฏการณทางสงคมโดยใช ทฤษฎรวบยอด คอ มงไปทจดเดยวเปรยบเสมอนกบวาเปนเงอนตาย ททาใหเกดเหตการณ

14

ทงหลาย การอธบายโดยพยายามหาตนเหตครอบจกรวาล นกคดแนวหลงสมยใหมไมเหนดวยกบวธการแบบเมตตาแนเรตตฟ (metanarrative) หรอ

grand narrative ซงเปนการอธบายแบบครอบจกรวาล (the attempt to explain all of human endeavor in terms of a single theory or principle)

ตวอยางไดแก ทฤษฎของ คารล มารกซ (Karl Marx, 1818-1883) หรอลทธมารกซ (Marxism) ทถอวาปรากฏการณทางสงคม การเมอง และวฒนธรรม มตนเหตมาจากเศรษฐศาสตร คอ การเอารดเอาเปรยบกนโดยผทเปนเจาของวถแหงการผลต(means of production) ไมวาจะในยคโบราณหรอในยคเมอไมกรอยปนกตาม

อกตวอยางหนงคอทฤษฎของซกมนด ฟรอยด (1856-1939) ท เรยกวาจตวเคราะห (phychoanalysis ไซ-โค-แอน-นะ-ลซส)

หลงสมยใหม” ไมเหมารวมวาปรากฏการณตาง ๆ ในโลก โดยเฉพาะในทางสงคม เศรษฐกจ การเมอง วฒนธรรม วาลวนแตมตนเหตมาจากกลไกทมปรากฏตงแตชวงแรกแหงชวตมนษย คอจตใตส านก (subconscious) และไรส านก (unconscious) อกทฤษฎเปนแนวสงคมศาสตรโดยทวไป ซงถอวามนษยไดรบอทธพลจาก สงแวดลอมเปนตวแบบหลก หรอ กระบวนทรรศ (Paradigm—พาราไดม) ทถอวาสงตดตวมาแตกาเนดคอพนธกรรมหรอธรรมชาต (heredity or nature) สาคญนอยกวาแวดลอมธรรมชาต (environment, nurture)

แนวคดเชง Postmodern ถอวาไมมคาอธบายหรอคาพรรณนา (narrative) และพรรณนาหรอค าตอบขนสดทาย (final narrative) ทงน เพราะมทางเลอกหลากหลาย

12.5 มมมองหลกหรอกระบวนทศนทวานหนไปยดแนวทวามหลายมมมอง (perspectives) ซงไมมอนใดอนหนงทสามารถจะดงออกมาวาเดนเปนพเศษและใชไดตลอดกาล ทงน อาจเกดขนจากเจตคตหรอทศนคตทวา สงคมรวมสมย แตกตางอยางสนเชงจาก สงคมเกากอนเทาทมมา คอมลกษณะทแบงแยกหรอมลกษณะแปลก ๆ (fractured) อนเกดขนจากวฒนธรรม คอปรากฏการณทางสงคมทงหลายไดรบอทธพลจากขอพจารณาเชงพาณชย (commercialization) คอคานงถง 1) การไดก าไร และขาดทน และ 2) มลกษณะทสนใจเรองปลกยอยเลก ๆ นอย ๆ ไมเปนแกนสารลกซง (trivialization)

แนวคดหลงสมยใหม ทาใหเกดขอถกเถยงหรอขอวพากษวจารณเปนเรอง ๆ ไปเชนวาดวยสทธสตร (Feminism) พหวฒนธรรม คอ ความหลากชนดหลายประเภท ของวฒนธรรม คอการแสดงออกตาง ๆ ทางสงคมขอถกเถยงระหวางผทเหนวาแนว postmodern ไดสนบสนนความเสมอภาคระหวางเพศหญงเพศชายใหมสถานภาพเทาเทยมกน และผทเหนแตกตาง

12.6 ทรรศนะตางๆ ทมตอมโนทศน “หลงนวสมย” หรอ “หลงความเปนสมยใหม” 1) นกวชาการชาวเยอรมนรวมสมย ชอเจอรเกน แฮบเบอรมาส (Jurgen Habermas, 1929-) ทม

15

ชอเสยงจากทฤษฎวพากษ - - Critical Theory แสดงความเหนวาในเนอแทแลวแนวคดผานเลยสมยใหม มความเปนอนรกษนยม (conservative) ซงสาเหตสาคญของแนวคด ดงกลาวคอ postmodernism คดคานหรอเปนปฎปกษกบสถานภาพเดม (status quo) เพราะถอวาควรมหลายๆ ทางเลอก

2) นกคดแนวหลงสมยใหมชาวฝรงเศส ไดแก เลยวตารด--Lyotard ในหนงสอชอสภาพผานเลยสมยใหม (The Postmodern Condition,1979) กลาววาการบรรยายเรองราวของความรตาง ๆ แบบเดมไดถกพลกใหมการเปลยนแปลงโดยการวเคราะหและพรรณนาเชงวทยาศาสตร (scientific discourses) ซงสนใจเพยงแตวธการศกษาหรอการเขาถงความร (means) มากกวาจดหมายปลายทาง (ends)

3) นกคดชาวฝรงเศส Jean Baudrillard (ฌอง บอ-ดรล-ยาร) ถอวาความเปนหลงสมยใหมเปนชวงปรากฏการณทางวฒนธรรม อนมลกษณะท 1) ถอยหลง (regressive) และ 2) เปนไปในทศทางทไมคอยดหรอเสอมลง (degenerate)

4) ในวงการศลปะ มกเรยกแนว postmodernism อยางยอ ๆ วา โปโม (Pomo) คอยอ Post (Po) กบ Modern (Mo) และมลกษณะเดน 2 อยางดวยกน คอ

a) ใหมโอกาสเลอกจากหลาย ๆ อยาง (eclecticism) b) แนวยอนกลบทไมทนกบสภาวะการเปลยนแปลง (anachronism)

ผลงานทางดานศลปะ อาจจะออกมาในรปของการสะทอนภาพหรอบงชการแสดงออกของนานาสไตล และมทรรศนะทหลากหลายใน เชงวฒนธรรมและประวตศาสตร

ในวงการศลปะแนว Pomo หมายถงลกษณะทปราศจากปทสถานปราศจากการ คงทหรอปราศจากรปแบบทเปนมาตรฐานใด ๆ (normlessless) และมลกษณะแหงความอลเวงทางวฒนธรรม (cultural chaos)

แนวโปโม เปนพยายามลมเลกการแบงชนระหวางสงท เรยกวาเปนศลปะขนสง (high-art) และวฒนธรรมแบบชาวบาน (popular culture) ดงปรากฏในรปของศลปะการแสดง (performance art) ซงมสวนผสมจากดนตร จากวรรณกรรมและจากสอภาพตางๆ การแสดงออกซงเทคนคและเครองประกอบดงกลาวแสดงใหเหนวาเนนความเปนตวของตวเองในการสรางสรรค (creation) และในการแสดงออกน าเสนอ (presentation)

12.5 ศพท postmodernism ตามคาอธบายของ David Jary and Julia Jary. Collins internet-linked dictionary of

Sociology. Collins, 2005. p. 478. หลงสมยใหมประกอบดวย

16

1) ลกษณะแหงการมองวาโลกประกอบไปดวยเคลอนท ไหลเวยนและแยกกระจาย (flux, flow and fragmentation) โดยปราศจากการกาหนดวาอะไรมคณคาสงสด (absolutevalues)

2) ถอวาเปนการ สนสดแหงอทธพลทโดดเดนสมยหนงของความเชอหรอศรทธาทมตอ วทยาศาสตรแบบธรรมชาต และในความเชอทวามทศทางเดยว สความกาวหนา (unitary theory of progress)

3) ไมเชอทฤษฎเชงประจกษ (empiricist theories) เกยวของกบการ ทดลองและพสจนเชงวทยาศาสตรธรรมชาต คอมการชง ตวง วด

4) ใหความสาคญกบ ใตหรอไรส านก ( unconscious) และภาพลกษณ (images) และ เครองหมาย (signs) ตางๆทปรากฏอยทว ๆไป รวมทงการมทรรศนะทผดแผกแตกตางกนออกไป

12.6 ศพท postmodernism เกยวของกบมโนทศนทวาดวยยคภายหลงอตสาหกรรม (postindustrial age) ทงน นกคด 2 คนทมบทบาทในการพฒนาวชาการดานน ไดแก โบ-ดรล-ยารด (Baudrillard 1983) และ เลยวตารด (Lyotard 1984)

ทงสองคนถอวาความเปน ภายหลงสมยใหม คอการเปลยนแปลงจากสงคมทมการผลตหรอเนนการผลต (productive) มาเปนการสรางขนใหม หรอผลตขนใหม (reproductive) โดยการสรางเลยนแบบ (simulations) และหนจ าลอง (models) หรอทเรยกกนรวม ๆ กวาง ๆ ตามศพทของนกวชาการทงสองวาเปน เครองหมาย หรอตวช (signs) ซงทาใหสงทปรากฏแสดงออกตอสายตาหรอตอหหรอตอประสาทสมผสใด ๆ กตาม (appearance) และในความเปนจรง (real) ไดเลอนหายไป

Lyotard เสนอใหยกเลกคาอธบาย แบบมโหฬาร ครอบจกรวาล (Grand narrative)แทนทดวยวธการเลาเรองหรอบอกกลาว วาความเปนจรงเปนอยางไร ระดบพนเมอง (folk) หรอระดบทองถน (local accounts of reality)

13. ลทธภายหลงโครงสราง (poststructuralism) 13.1 แนวภายหลงโครงสรางนยม เหนตรงกนขามหรอปฏเสธทรรศนะเดม คอโครงสรางนยม โดยถอวา

ระบบสงคม รวมทง ภาษา และวรรณกรรม มโครงสรางทอยกบท (static) และเปนตวก าหนดความหมายของระบบสงคม รวมทงภาษาและวรรณกรรมตาง ๆ

Poststructuralism ถอวาสงตาง ๆ มธรรมชาตแหงการ แตกแยกเปนสวน ๆ (fragmented) มลกษณะทหลากหลาย (multifaceted) รวมทงการขดกนเอง (contradictory) ชงนาไปสแนวคด Deconstruction (ถอนรอสราง) ความหมายคอสงทปรากฏใน text ซงภาษาไทยมกแปลวาต ารา หรอตาหรบโดยถอวามความหมายเดยว แตในการวเคราะหเชงถอนรอสราง (Deconstruction) ถอวาประกอบไปดวยความหมายตาง ๆ นานาประการ

13.2 นกคดแนวถอนรอสราง Deconstruction ไดแก Jacques Derrida กลาววาขอบกพรองของแนว

17

โครงสรางนยม คอ วธการตความหมายโดยเนนทตวอกษร (logocentric) เดอรดาถอวาภาษา ไมอาจสอความหมายทงหมดได ดงนนการตความจงไมอาจเชอไดอยาง

หนกแนน แนวคดหลงโครงสรางนยม poststructuralism เกดขนหลงจากเหตการณปนปวนทางการเมองทวโลกในทศวรรษท 1960-9 และทศวรรษ 1970-9

ทงน เหตการณสาคญกลาวถงการลกฮอขนของคนจานวนมากอยางไมมการเตรยมการมากอน ในป 1968 ในยโรป ไดแก ขบวนการนกศกษา ในฝรงเศส และในกรงปราก (Prague) เหตการณทเกดขนโดยไมคาดฝนดงกลาว ผลกดนใหเกดความคดทวาประวตศาสตร คอ เหตการณ และสงคมเองไมอาจตความหรอเปนทเขาใจได หากมองวาเปนผลจากโครงสรางทไมแปรเปลยน และมทศทางทก าหนดไดในอนาคต ซงเปนจดยนของนกคดเชงโครงสราง รวมทงนกคดแนวมารกซ

13.3 นกคดแนวผานเลยหรอหลงแนวโครงสรางไมสนใจหาแบบแผนทครอบคลมและเปนตวกาหนดอยางกวางขวาง (overarching patterns) แตสนใจสวนทเปน ชายขอบ (marginal) และสวนทขาด ๆ วน ๆ หรอ ไมตดตอกน (discontinuous) ทปรากฏในระบบสงคมหรอขอเขยนหรอปรากฏการณอนๆกตาม

กลาวคอสนใจสงทมกถกมองขามไปหรอถกปกปดไว เพราะการทเขาถงความหมาย และสงทมการกระทาสบเนองกนมาและเกดขนจากการปฏบตการทเปนอสระจากความตงใจของผทเกยวของ

14. แนวถอนรอสราง (Deconstruction) เปนวธการของ แนวหลงโครงสรางในการวพากษวจารณ สงทเรยกวาเปนต าหรบหรอตารา (text) ซงเปนศพทของนกปรชญาฝรงเศสชอ จาคส แดรดา Jacques Derrida ใชมความหมายวาเปนเรองอะไรกไดทสามารถวเคราะหเชงวพากษวจารณ รากศพทมความหมายวา ดงแยกออกจากกน (taking it apart) ซงหมายความวาดงสวนประกอบท สมมตวาเปนเสนดายออกไปใหหมดเพอบงชวาแยกกน มความหมายตาง ๆ กน

ศพทรอถอนแลวสราง Deconstruction หมายถง การยกเลก (undoing) สงทเปนความคดหลก (constructs) ของอดมการณหรอสงทเปนขนบปฏบต (convention) ซงไดก าหนดความหมาย ( meaning) ดงนน การรอถอนจงตองเปนการจงใจและเปดใหเหนขอขดแยงและสวนทเปนความไมสอดคลองกน

ดงนนยอมไมอาจบงชสจธรรมเทยงแทถาวร ( absolute truth) นกรอถอนสรางเหนวาภาษา ความจรงและความหมาย เปนสงทลนไหลจบไมได(elusive) มความหมายอยาง นอย 2 อยาง (equivocal) และมลกษณะทเรยกวาสมพทธภาพ (relative)

แมเมอผทกาหนดหรอผทแตงตาหรบดงกลาวไดสญหายหรอเปลยนไปแลว รวมทง สภาวะแวดลอมทตาหรบนนไดถกสรางขนมาไดผานพนไปแลว แตความหมายของตาหรบนนยงไปไดไกลเกนกวาสงทตงใจไว

18

ในความหมายน ผอานจงกลายเปนผทนาหลายสงหลายอยางเขามาสผลงานของผแตงหรอคนทาเรองราวแตดงเดม การรอถอนเปนการท าตามวทยาการแหง Hermeneutics ซงใชวธการสารวจตรวจสอบตาหรบ แตวตถประสงคแตกตางกน ทงนเพราะ Hermeneutics มงคนหาความหมายพนฐานในบรบทใดบรบทหนงแตฝายรอถอนตองการเปดเผยวา ความหมายมลกษณะกระจด กระจายเปนชนสวนและกากวม

15. ทฤษฎวพากษวจารณ (Critical theory)

15.1 คานยามจาก พจนานกรม The World of Ideas : A Dictionary of Important Theories, Concepts, Beliefs, and Thinkers, 1999, p. 81. วาเปนสานกคดดานทมการวพากษ วจารณทางดานสงคมและวฒนธรรมในแนวใหมหรอแนวท รอฟนหรอปรบปรงแนวเดมของคารล มารกซ (neo-Marxism)

ลกษณะสาคญคอมความแหวกแนว ( Radical) และมความเกยวพนกบนานาสาขา วชาการ (multidisciplinary) ผซงใหความสนใจไมเพยงแตการวเคราะห

แบบวพากษวจารณ (critical analysis) สนใจใหเกดการเปลยนแปลงอยางมาก ทางสงคม อยางมากคอการเปลยนแปลงในเชงรปแบบ (social transformation)

ทงนรากศพทของ transformation คอ trans หมายถงขามและ form คอรป หรอรปแบบ หากกลาวโดยทวๆ ไปศพทนหมายถงสานกคดททาทายความเชอแบบทเคยมมากอนจนเปนทคนเคยกนและเปนทยอมรบ (conventional beliefs)รวมทงภาพการณการจดระเบยบทางสงคมตางๆ อยางทเคยเปนมา

15.2 ทฤษฎนมประวตเกยวโยงกบสถาบนทเรยกวา Institute for Social Research ซงมมาตงแตป ค.ศ. 1923 คอ 5 ปภายหลงมหาสงครามโลกครงท 1 และจดตงขน ณ นคร แฟรงคเฟรต

( Frankfurt) ในประเทศเยอรมน และมกเรยกวาส านกแฟรงคเฟรต (Frankfurt School) วธการเขาถงหรอแนวทางการเขาถงความร (approach) มลกษณะทเปนคละๆ กน โดย

พยายามใหเกดองคความรใหม โดยดงความรจากสาขาตางๆ เชน สงคมวทยา จตวทยา ปรชญา และทฤษฎทางการเมองเปนลกษณะสหวทยาการ(interdisciplinary)

15.3 มกซ ฮอร-โค-เบอร (Max Horkheimer) เปนผอานวยการของสถาบนวจยทางสงคม 18 ป ตดตอกน ตงแตป 1930-1958 และเปนผทมบทบาทสาคญในการกาหนดแนวทางการศกษาของสถาบนแหงนน นกคดทสาคญยงของสานกแฟรงเฟรตกอนมหาสงครามโลกครงท 2 ไดแก Theodor Adorno, Erich Fromm และ Herbert Marcuse

ชวงทศวรรษ 1960-69 ผทโดงดงยงคอเจอรเกน แฮเบอรมาส (Jurgen Habermas, 1929) สมาชกของสานกนไดอพยพหนออกจากเยอรมนหลงจากทฝายนาซ (Nazi) นาโดยฮตเลอรไดเหลงอานาจและมการตงสานกดงกลาวชวคราวในมหานครนวยอรคจนกระทงถงป ค.ศ.1950

19

15.4 ส านกแฟรงคเฟรต มกใชแนวทางวภาษวธ (dialectical approach) ซงเปนวธการสบตอจากคารล มารกซ แตไดปฏเสธลทธคอมมวนสตแบบโซเวยตแตไมเหนดวยกบขอสมมตฐานหลายอยางทใน ลทธคอมมวนสตดงเดม (orthodox Marxism) รวมทงไมเหนดวยกบบทบาทของชนชนกรรมาชพ ซงคารล มารกซถอวาเปนฝายปฏวต

15.5 นกคดสานกแฟรงคเฟรตสนใจตนเหตหรอพนฐานทางสงคมและจตวทยาของลทธอ านาจนยม ( authoritarianism) รวมทงลทธท เนนเผาพนธ ( racism)

นอกจากนยงมการตงค าถามเกยวกบความสาคญของเหตผล (rationality) ทไดรบการยกยองอยางสงในยค จรสแสงวชาการ (The Enlightenment ชวงศตวรรษท 14-16 ซงเกดขน เรมแรกในอตาล เปนการนาความรยคคลาสสกมาศกษาและเสรมเพมเตม ) ถอวาเหตกบผลททาใหเกดประสทธภาพสงสดยอมนาไปสสงคมเทคโนโลยและอตสาหกรรม

15.6 นกทฤษฎเชงวพากษไมเหนดวยกบขอสมมตฐานของนกสงคมศาสตรทเนนขอมลเชงประจกษ (empiricism) โดยถอวาไมอาจบรรลสงทเรยกวาเปนการวเคราะหทางสงคมแบบเปนกลาง (neutral) และกลาววาสงทเรยกวาเปนเรองของวตถวสย (objectivity) คอดตามเนอผาอยางทปรากฏเปนการสนบสนนใหคงสภาพเดมไว นกคดเชงวพากษ สนใจคารล มารกซ กลาววาจะตองไมเพยงแตตความหมายของโลกแหงความเปนจรงแตตองทาใหมการเปลยนแปลง (not merely to interpret the world, but to change it.)

16. ลทธปฏฐานนยม (Positivism)

เปนจดยนทางปรชญาซงถอวาความรทแทจรง เปนสงทไดมาจากวธการตางๆ ทาง วทยาศาสตรธรรมชาต เชน ฟสกส เคม ดงนน ทฤษฎนจงใกลเคยงกบลทธเชง ประจกษวาท (empiricism) และลทธวตถนยม ( materialism) และตรงกนขามกบอภปรชญา (metaphysics) และเทววทยา(theology)

ศพทนบญญตขนมาโดยนกคดสงคมนยมชาวฝรงเศส ชอแซง-ซมอง (Claude Henri Saint- Simon, 1760-1825) และตอมาพฒนาโดยศษยของ แซง ซมอง ชอออกสต กองต (Auguste Comte) ทงอาจารยและศษยเชอวาเจตคตเชงวทยาศาสตรทาใหเกดสงคมสมานฉนท แตศษยคอ กองส ไปไกลกวานน โดยกลาววาวธการหรอระเบยบ วธการเพอเขาถงความร (methodology) ตองเปนเชงวทยาศาสตรนามาสขนตอนทสงความกาวหนาของมนษยชาต

ลทธประจกษวาท เปนพนฐานของสงคมวทยาโดยยนอยบนขอสมมตฐานทวา พฤตกรรมของมนษยเชนเดยวกบพลานภาพหรอแรงทางดานรางกาย (physical forces) และปฏกรยาทางเคมสามารถวดไดในเชงวตถวสย

อยางไรกตาม ในสงคมวทยายคใหมไมจาเปนตองเนนแนวประจกษวาท แตนกสงคมวทยาในรนตนๆ ไดเนนการศกษาปรากฏการณทสามารถสงเกตได โดยมกไมวเคราะหความตงใจและตวแปรอนๆ ทไมสามารถชง ตวง วด ได

20

ตวอยางคอ การคนควาของนกวชาการฝรงเศส ชอ เอมล เดอรไคม (Emile Durkheim, 1858-1917) ชาวฝรงเศสระดบตนแบบ คอระดบกร (Guru) คอ ครผยงใหญชอ อตฆาต (suicide) (1897) นกวชาการผนนได วเคราะหอตราสถตทปรากฏในอตราการฆาตวตายเพอทจะแสดงใหเหนวาอตฆาตนนเปนปรากฏการณทไมเปนเพยงเรองสวนตวแตเปนเรองทเกยวโยงกบสงคม ความคดทวา ความเปนจรงเกยวกบมนษยทสามารถจะตรวจสอบในเชงวตถวสยได ปรากฏในแนวทางการศกษาอนๆ ในแวดวงสงคมศาสตรโดยเฉพาะแนวทางทเรยกวาพฤตกรรมศาสตร ซงมลกษณะใกลเคยงกน

17. สญวทยา, สญญาณวทยา (Semiology)

คาอธบายจากพจนานกรมสงคมวทยาฉบบราชบณฑตสถานระบวาเปนการศกษาเรองสญญะ และสญลกษณ ซงพฒนามาจากภาษาศาสตรเชงโครงสราง (structural linguistics) ของแฟรดนองด เดอ โซซร (Ferdinand de Saussure 1857-1913) นกภาษาศาสตรชาวสวส

มโนทศนเรองสญญะ ไดมาจากงานเขยนเรอง The Course in General Linguistics (1916) ของ เดอ โซซร ทงนสญญะประกอบดวยตวสญญะ ( signifier) เชน วตถสงของเสยงหรอเครองหมายทขดเขยนขนและสารสญญะ (signified) หรอมโนทศนทตวสญญะเกยวของดวยทงตวสญญะและสารสญญะอยคกนประหนงวาอยคนละหนาของกระดาษแผนเดยวกน ปรกตแลวตวสญญะกบสารสญญะไมจาเปนตองสมพนธกน แตขนอยกบการเหนพองตองกนของสงคม เชน เราเรยกดอกไมชนดหนงวา มะล และเรยกอวยวะสวนหนงของรางกายวามอ เพราะเราไดตกลงรวมกนวา มะล คอดอกไมสขาวชนดนน และอวยวะสดปลายแขนของเราคอ มอ

ความหมายของสญญะใดกตามจะนยามดวยความสมพนธกบสญญะอนๆ ในระบบ เชน เราเขาใจความหมายของคาวาขน ในแงทสมพนธกบความหมายของคาวา ลง และจาไมสามารถรบรความหมายของคาหนงไดถาไมมอกคาหนง

โรลอง บารต (Roland Barthes 1915-1980) นกคตนยมโครงสราง ชาวฝรงเศส เปนคนแรกๆ ผเสนอแนวคดเกยวกบสญวทยา งานสาคญของเขา คอ Methologies (1957) บารต พฒนามโนทศนเกยวกบสญญะเพอวเคราะหสงทเขาเรยกวา มายาคตสมยใหม (modern myths) ประเดนทนาสนใจ คอ เมอตวสญญะตวหนงกลายเปนตวสญญะสาหรบสารสญญะอยางอนๆ เชน รปนกพราบ ในระดบหนงให สารสญญะอยางธรรมดาวาเปนนกพราบ

แตในอกระดบหนงแสดงถงสนตภาพ รปเดกในระดบหนงคอภาพของเดกแตในอกระดบหนงแสดงถงความไรเดยงสาหรอความสขในครอบครวอาหารชนดตางๆ ยอมมความหมายทางสงคมนอกเหนอไปจากอาหารทมไวกนเพออมทอง

การวเคราะหการทางานของระบบสญญะทสอความหมายในระดบตาง ๆ เชนน จาเปนตองนาเอาความคดทางสงคมวทยาในแงมมอนๆ มาพจารณาประกอบดวย (ราชบณฑตยสถาน. พจนานกรมศพทสงคมวทยา องกฤษ-ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน.พมพครงท 3.

21

กรงเทพ : ราชบณฑตยสถาน, 2549.) คาอธบายงาย ๆ มใน Paul Cobley and Litza Jansz. Introducing Semiotics. Icon Books, 2010.

18. Hermeneutics อรรถปรวรรต : ทฤษฎและวธการตความความการกระท า (ทมความหมาย) ของมนษย

พจนานกรมราชบณฑตยสถานระบมตนกาเนดมาจากปญหาการตความคมภรไบเบล ซงมความผดพลาดมากเพราะคดลอกตอ ๆ กนมา อรรถปรวรรต เปนแนวคดและวธการคนหาเนอความทถกตอง ตอมาในชวงตนครสตศตวรรษท 19 ไดมผนาแนวคดและวธนไปใชกบการตความงานเขยนทวไป โดยคานงถงแนวคด หรอประสบการณของผสรางสรรคดวย

ดลไท (W. Dilthey, 1833-1911) เปนผพฒนาแนวคดและวธการดงกลาว โดยชใหเหนวา การศกษาการกระท าของมนษยมความแตกตางไปจากการศกษาธรรมชาต เพราะการกระทาของมนษยเปนการแสดงออกของ ประสบการณชวต จงจาเปนตองใชวธวเคราะหทตางออกไปดลไท ไดเสนอวธการวเคราะหการกระทาของมนษย 2 วธ คอ วธแรกเนนความสมพนธระหวางผกระทาหรอผสรางสรรคผลงาน เชน วรรณกรรมหรอจตรกรรม กบผตความโดยผตความทาความเขาใจผลงานเหลานตามทรรศนะของผกระทา

วธการนเปนไปไดเพราะ 2 ฝายตางมความเปนมนษย หรอรวมจตวญญาณเดยวกน วธท 2 เปนการทาความเขาใจโดยเชอมโยงการกระทากบ บรบททกวางกวา (wider whole) ซงเปนตวใหความหมายแกการกระทาเหลานเชน การทาความเขาใจภาพเขยนโดยเชอมโยงเขากบโลกทศน หรอมมมองของสงคมทเปนทมาของภาพ ในทานองเดยวกน ผตความสามารถเหนโลกทศนของสงคมโดยรวมไดจากการพจารณาสวนยอยตางๆ ความสมพนธระหวางองครวมกบองคประกอบยอยเหลานเรยกวา วงจรอรรถปรวรรต (hermeneutic circle)

นกสงคมวทยาชอคารล มนนไฮม (Karl Mannheim, 1893-1947) ไดเสนอแนวความคดทานองเดยวกนวาเราสามารถทาความเขาใจองคประกอบยอยของวฒนธรรมทแสดงออกใหเหนไดวาเปนสวนหนงของ โลกทศนทกวางกวา ผวเคราะหจะใช โลกทศนมาชวยในการตความตวอยางเชน การทาความเขาใจ ภาพเขยน โดยใชโลกทศนของสงคม หรอของกลมทเปนผผลตภาพเหลานมาอธบาย

แนวคดและวธการ เชงอรรถปรวรรต เปนสวนหนงของกระแสตอตานปฏฐานนยม (positivism) ในสงคมวทยา ซงพจารณาการกระทาของมนษย ในฐานะทเปนผลตผลของโครงสรางทางสงคมประเภทตางๆ อยางไรกด การวเคราะหแบบอรรถปรวรรตมปญหาในดานการขาดเกณฑในการตรวจสอบความถกตองของการตความตามนยตางกนไป เพราะมชองวางระหวางผตความโดยทวไป นกสงคมศาสตรทยดถอแนวคดนมกจะอางอง วงจรอรรถปรวรรตเปนวธแกปญหา คอ ‚การทาความเขาใจองคประกอบยอยในแงขององครวม และการทาความเขาใจองครวมในแงขององคประกอบยอย” และถอวา การตความแตละนยมลกษณะชวคราวและจะตองไดรบการปรบปรงแกไขอยเสมอ โดยการใชวงจรอรรถปรวรรต

22

(ราชบณฑตยสถาน. พจนานกรมศพทสงคมวทยา องกฤษ-ไทย ฉบบราช บณฑตยสถาน. พมพครงท 3. กรงเทพ : ราชบณฑตยสถาน, 2549. เนนโดยผเขยนทนามาอาง)

19. การวเคราะหเชงคณภาพหรอเชงคณลกษณะ (Qualitative research)

19.1 เปนการวเคราะหการกระทาของมนษยโดยเสาะแสวงหาความหมายตางๆ การแสวงหาความหมายนนปรากฏอยในหลกหรอวทยาการ Hermeneutics รวมทงแนวคดตางๆทปรากฏอยในทฤษฎหลงสมยใหม (postmodernism) และทฤษฎปฏสมพนธ เชงสญลกษณ (symbolic interactionist) ซงมลกษณะทกาหนดอยบนพนฐานหรอผนแผนดน จงเรยกวา grounded theory (Douglas Ezzy. Qualitative Analysis : Practice and innovation. Allen & Unwin, 2002, p. 29.)

19.2 แนวกวางๆ ดงกลาวไดสรางทฤษฎวา ความหมาย และการตความหมาย ตางมการผลตขนมาและกาหนดเปนแบบอยางหรอเปน รปแบบ (patterned) อยางไร

ผทใชแนวทางหรอแบบปฏบตเชงทฤษฎ (theoretical traditions) แหงการวจยเชงคณภาพมกมการปฎบตการคลาย ๆ กนซงบงชถงวฏจกรแหงความสมพนธระหวางทฤษฎและขอมลเชงประจกษ (empirical data)

20. ทฤษฎยดตดผนดน (Grounded theory) ไดเปนทแพรหลายในชวงทศวรรษ 1960 - 69 เปนปฏกรยาตอการวจยแบบ deductive ตามแนวปฎฐานนยม (positivist) (David Jary and Julia Jary. Collins internet-linked dictionary of Sociology. Collins, 2005. p. 258.)

20.1 Grounded theory หมายถงทฤษฎทางสงคมวทยาซงคอยๆ สรางขนมาจากการสงเกตตามธรรมชาต (nationalistic observation) แหงปรากฏการณทางสงคม นกวชาการรนแรกๆ ไดแก Glaser and Strauss. The Discovery of Grounded Theory (1968) มลกษณะแหงความเปน analytical induction

20.2 การสรางทฤษฎทางสงคมวทยาแบบนแตกตางจากแบบ hypothetico-deductive type Analytical induction เปนวธการวเคราะหทรเรมโดย Lindesmith (1947) ใชในทฤษฎปฏสมพนธเชงสญลกษณ และรปแบบอนๆ ของสงคมวทยาแนวคณภาพ (qualitative sociology) ซงมการใชสมมตฐานทวไป (general hypothesis) ในหลายๆ กรณ โดยมการปรบปรงทละขนตอนแหงการ progressive modification ของการอธบายแบบกวางๆ ไปยงเรองเฉพาะเพอใหเขากบในทกๆ กรณตวอยาง คอของ Robinson (1951)

1) ตวอยางคอ นกวจยตงสมมตฐาน (hypothesis) ขนมาเพออธบายปรากฏการณอยางใดอยางหนงและพยายามหากรณทเปนตรงกนขามอยางชดเจน (decisive negative case) และถามกรณเชน วานนมการตงขอสมมตฐานใหม (reformulated) เพอรวมสงทเปนกรณตรงขามนนให เขาในสมมตฐานดวยหรอไมกตดทงไปไดเลย

2) กระบวนการเชนวานกระทาจนกระทงถงขนทมความแนนอนหรอแนชดได จงนามาใช

23

3) วธการนใชในการศกษาโดย Becker ในป ค.ศ.1953 ศกษาเกยวกบการใชกญชา (marijuana) อนนเปนการศกษาของ Becker วาดวยการกลายมาเปนผทสบกญชา (Becoming a Marijuana User)

20.3 Becker พยายามศกษากลไกทางสงคมซงทาใหมการเสพยาเพอความเพลดเพลน (drug taking for pleasure)

1) Becker กลาววาโซแหงแรงจงใจ (motivational chain) ในกรณของการใชยาเพอความบนเทงตรงกนขามกบสงทนกจตวทยาไดนาเสนอ กลาวคอ แรงจงใจโดยไดเปนเชงจตวทยา

2) Becker กลาววาแรงจงใจการเสพยาดงกลาวเปนเสมอนรสนยมทไดรบมาจากทางสงคม (socially acquired taste) โดยทผทปฏบตการหรอผทมการ กระท าทางสงคม (social actor) ถกนาไปใหคนเคยกบการใชยาและเรยนรวาทาใหเกดความแจมใสทางอารมณ ในกรณทวาน ผทใชยา (drug takers) จงไมแตกตางในเชงจตวทยากบผมพฤตกรรมทางสงคมอนๆ จงเปนปรากฏการณทางดานสงคมมากกวาดานจตวทยา

20.4 กรณ induction นรนย และ deduction อปนย มขยายความดงน 1) นรนย (Deduction) คอ การอางเหตผลทอาศยหลกฐานจากความรเดมหรอความจรงทวไปซง

เปนทยอมรบ เชน ก. พของ ข. และ ก. เปนผชาย สวน ข. เปนผหญง 2) อปนย (Induction) คอ การอางเหตผลโดยอาศยหลกฐานจากประสบการณ เชน ปากกานเขยน

สะดวก เพราะลองเขยนมาหลายครงแลว 20.5 การอางเหตผลแบบนรนยเปนการโยงความสมพนธระหวางขออางกบขอสรป เปนลกษณะของการ

โยงความคดจากจดเรมตนซงเปนความรเดมไปสเรองอนๆ ตอไปโดยไมตองอาศยอะไรอนอก ไมตองอาศยประสบการณใดๆ เปนเรองของการพสจนดวยความคดอยางแทจรง

1) ตวอยาง คนทกคน เปน สงมชวต แดง เปน คน แดง เปน สงมชวต

2) นคอรปแบบของการอางเหตผลแบบนรนย จากตวอยางนจะเหนไดวา มขอความอย 2 สวน สวนแรกคอหลกฐานทเปนความรเดม ไดแก ขอความท 1 และ 2 อกสวนหนงคอขอสรปทถอดออกมาจากหลกฐานดวยวธโยงความคด ไดแก ขอความท 3 ถาเรายอมรบวาหลกฐานนเปนจรงและกระบวนการในการถอดขอสรปเปนไปอยางถกตองตามกฎเกณฑ คอ มความสมเหตสมผล (validity) ขอสรปทไดกยอมจะตองแนนอนตายตว กลาวคอ ขออางกบขอสรปมความสมพนธกนในลกษณะทวาเนอความในขอสรปถกกาหนดโดยเนอความในขออางอยางหลกเลยงไมได

3) ถาขออางจรงทงหมดกเปนไปไมไดทขอสรปจะเปนเทจมฉะนนมนจะขดแยงตวเอง ตามตวอยางน ถาเปนความจรงทวาคนทกคนเปนสงมชวต และแดงเปนคน ขอสรปทวา แดงเปนสงมชวตกยอมจะตองจรงโดยไมมทางปฏเสธหรอเลยงเปนอยางอนได วธการนรนยมลกษณะเดนตรงทให

24

ขอสรปทแนนอน แมนยา แตขอสรปทไดนความจรงแลวไมใชความรใหมแตอยางใด มนเปนการถอดเอาความจรงทแฝงอยในขออางออกมาใหปรากฏชดในขอสรป มใชสรปความจรงใหม แตถาการถอดขอสรปจากขออางเปนไปอยางไมรดกมพอ ความสมพนธระหวางขออางกบขอสรปไมเปนไปโดยจาเปน คอ อาจสรปเปนอยางอนไดกจะเปนการสรปทไมสม เหตสมผล (invalid)

20.6 การอางเหตผลแบบอปนย เปนการพสจนความเชอโดยอาศยหลกฐานจากประสบการณ เปนการสรปความจรงทวไปหรอความจรงสากล (truth) โดยอาศยความจรงเฉพาะ (fact) ทไดจากประสบการณ ความจรงเฉพาะ หมายถง ความจรงของสงใดสงหนงหรอปรากฏ การณใดปรากฏการณหนงโดยเฉพาะ

1) ความจรงสากลนน หมายถง ความจรงของสงทกสงหรอปรากฏการณทกปรากฏการณทอยในประเภทเดยวกน เชน เรามประสบการณซงเปนความจรงเฉพาะวาคนแตละคนตางกตายดวยสาเหตตางๆ กน แลวจงสรปเปนความจรงสากลวาคนทกคนยอมตองตาย นคอการสรปดวยวธอปนย

2) จากการทไดรลกษณะของสงเฉพาะหลายๆ สงทอยในประเภทเดยวกน แลวสรปเปนความจรงสากลซงเปนความจรงของประเภท มใชความจรงของสงใดสงหนง คอ จากคนบางคนเราสรปไปถงคนทกคน นคอการสรปเกนหลกฐานหรอประสบการณทมอย เรามประสบการณกบคนบางคนทตายไปแลว และเชอวาคนทยงไมตายนนสกวนหนงขางหนากตองตายกนทกคนทงๆ ทในขณะทสรปนเรายงไมมประสบการณกบการตายของคนทกคน

3) การสรปในลกษณะนเปนการกระโดดจากบางสงไปสทกสงจากอดตไปสอนาคต เปนการเอาลกษณะรวมทรจากสวนยอยมายกใหเปนลกษณะรวมของสวนรวมทงหมดในประเภทเดยวกน ความรทเกดจากวธอปนยจงเปนเพยงความเชอ เปนเพยงการคาดหมายยงพสจนไมได

4) การพสจนหมายความวา ตองพสจนไดกอนความจรงจะเกดขน ฉะนนการพสจนวาคนตายไมจดวาเปนการพสจนเพราะเมอคนๆ นนตายกแสดงวาความจรงมนปรากฏออกมาแลว หลกฐานจากประสบการณหรอขอมลทางประสาทสมผสซงเปนความจรงเฉพาะน เปนพนฐานสาคญของความจรงสากล

5) ถาปราศจากขอมลเหลานเสยแลววธการอปนยกไมสามารถจะเกดขนได นอกจากนความนาเชอถอของการสรปดวยวธอปนยยงขนอยกบความจรงเฉพาะเหลาน

ดวยวามปรมาณมากพอหรอไม ความจรงเฉพาะจงมความสาคญและเปนจดเรมตนของกระบวนการอปนย กฎเกณฑทางวทยาศาสตรกเปนความจรงสากลทไดมาจากความจรงเฉพาะดวยวธการอปนยนเอง

20.7 เปรยบเทยบลกษณะของวธการนรนยและอปนย 1) นรนย (deductive)

25

a) อาศยหลกฐานจากความรเดม b) เรมตนจากขออางซงมลกษณะทวไป (universal) ไปสขอสรปซงมลกษณะเฉพาะ (particular) c) ความนาเชอถอของขอสรปอยในขนความแนนอน (certainty) d) ไมใหความรใหม

2) อปนย (inductive) a) อาศยหลกฐานจากประสบการณ b) เรมตนจากขอมลทมลกษณะเฉพาะ (particular) ไปสขอสรปซงมลกษณะทวไป (universal) c) ความนาเชอถอของขอสรปอยในระดบความนาจะเปน (probability) d) มความรใหมเกดขน

20.8 การอางเหตผลทงสองวธนตางกมขอไดเปรยบเสยเปรยบ 1) วธการนรนยนนใหขอสรปทแนนอนแมนยา แตกมไดใหเนอหาอะไรทใหมไปกวาเนอหาใน

ขออาง เปนเพยงการดงเอาสงทแฝงอยในขออางออกมาใหปรากฏชด แตกไมไดหมายความวาการอางเหตผลแบบนไมมประโยชนหรอคณคา เพราะมอยบอยครงทขออางทซบซอนมขอมลทมคณคาแฝงอย จาเปนตองดงออกมาให เหนชดดวยวธนรนย เชน วชาคณตศาสตรซงมประโยชนมากสาหรบมนษย

2) วธการอปนยนนแมเปนเพยงการคาดหมายและไมใหขอสรปทแนนอนตายตว แตกใหความรใหมเพมเตมจากทมอยในขออางซงกมประโยชนมาก เชนกน การอางเหตผลทงสองแบบนจงมขอดขอเสยตางกนจะบอกวาวธหนงดกวาอกวธหนงคงไมได เราตองเลอกใชใหเหมาะสม ในการแสวงหาความรของมนษยตองอาศยวธการอางเหตผลทงสองวธนเปนสาคญ บางครงอาจใชวธนรนยอยางเดยว บางครงอาจใชวธอปนยอยางเดยว แตบางครงกใชทงสองวธนรวมกนโดยเฉพาะอยางยงในการแสวงหาความรทมความยงยากซบซอนมากๆ (https://sites.google.com/site/prapasara/15-1, www.neric-club.com/data.php?page= 6&menu_ id=76, sites.google.com/site/prapasara/15-1, www.arts.ac.th/tip_teach/ technic_ teach.pdf)

21. ทฤษฎใหฉายา (labeling theory)

21.1 คาอธบายจากพจนานกรมราชบณฑตยสถาน คอเปนวธวเคราะหกระบวนการทางสงคมทเกยวของกบการได ลกษณะทางสงคม (social attribution) คอการก าหนดฉายา (lebelling) วาเปนในเชงบวกหรอมกจะเปนในเรองทางลบ ( negative characteristics) ทบงชไปทการกระทา (acts) ตวปจเจกบคคล (individuals) หรอกลมตาง ๆ

21.2 วธการศกษาแบบนมอทธพลในสงคมวทยาทวาดวยการเบยงเบน (deviance) ทงมการพฒนาขนจากมมมองของทฤษฎปฏกรยาเชงสญลกษณ (sociology of symbolic interactionism) และบางครงเรยกวาเปนทฤษฎปฏกรยาในระดบสงคม (societal reaction theory)

26

21.3 ผทบทบาทสาคญของทฤษฎน ไดแก Becker (1963) ซงกลาววาการกระทาตาง ๆ (acts) ไมมลกษณะดหรอชวโดยธรรมชาต (naturally good or bad) แตสงทเปนปรากฏวาอะไรเปนปทสถานหรอตามปกต (normality) เปนเรองของการถกกาหนดโดยสงคม ซงเขาไดศกษาในเรองการเสพยาเสพตดเพอความบนเทง (Drug Taking for Pleasure)

21.4 Becker สรปวา การเบยงเบนไมใชเปนคณภาพหรอคณลกษณะของสงทตวบคคลกระทาแตเปนผลจากการทผ อนกาหนดกฎเกณฑและทาการลงโทษ โดยถอวาผทกระทานนเปนผทกระทาผด (deviance is not a quality of the act a person commits but rather a consequence of the application by others of rules and sanctions to an ‚offender”. ความหมายในลกษณะทคลายคลงแตลกซงกวาสานวนทวา give a dog a bad name หรอโดนถาสาดโคลนเขาไปมากเพยงพอโคลนนนยอมตดตวผนน

22. ทฤษฎทางจตวทยาของแมสโลว วาดวยล าดบขนแหงความจ าเปน Maslow's Hierarchy of Needs and Need Levels

22.1 Abraham Maslow แมสโลว (1908-70) รวมกบ Carl Roger เปนผกอตงวทยาการจตวทยาแนวมนษยนยม (humanistic Psychology) Maslow เปนศษยของ Alfred adler (1870-1937) ผซงเคยศกษากบ Sigmund Freud โดย Adler เนน will to power กบ inferiority complex. อางองจากหนงสอ Minipedia. History Makers. Parragon Publishing 2005, p.8 และ p.204 วาไดเรยนกบ Adler.

Most citations of Maslow's hierarchy of needs list only five levels. This is particularly true of management books and hand-outs. Very few sources that I have seen list the full range of seven need levels that Maslow outlines and explains in his 1970 revision to his 1954 book, Motivation and Personality. My aim in presenting this page is to facilitate correcting the misrepresentation that has become ubiquitous in our society.

How could the two higher need levels have been so overlooked by so many? A quick reading shows topic heading as follows.

22.2 THE BASIC NEEDS ความจาเปนพนฐาน 1. THE PHYSIOLOGICAL NEEDS ทางรางกาย เชน อาหาร อากาศ การนอนหลบพกผอน 2. THE SAFETY NEEDS ดานความปลอดภย 3. THE BELONGINGNESS AND LOVE NEEDS ตองการเปนสมาชกของกลมและการไดรบ

ความรก 4. THE ESTEEM NEEDS ดานการไดรบการยอมรบ 5. THE NEED FOR SELF-ACTUALIZATION ดานการเขาถงแกนแทแหงความเปนตวตน

27

THE PRECONDITIONS FOR THE BASIC NEED SATISFACTIONS อนง มเพมมาอก 2 คอ ความปรารถนาทจะรและความจาเปนหรอความตองการดาน

สนทรยภาพ 6. THE DESIRES TO KNOW AND TO UNDERSTAND ความปรารถนาทจะรและเขาใจ 7. THE AESTHETIC NEEDS ทางสนทรยะ

FURTHER CHARACTERISTICS OF THE BASIC NEEDS ลกษณะเพมเตม Maslow include a topic heading between the basic needs and the higher needs, which

broke the sequence. He also neglected to include the word 'needs' in the level 6 topic heading. We can infer that whoever first abstracted the need hierarchy did not read on after seeing this intervening topic heading and failed to see the word 'need' in the next topic heading. It's reasonable to infer that that first abstraction was quoted, and copied, as were its children, for many generations, spreading the incomplete word throughout the management hierarchy and society in general. It is an unfortunate practice that many tend to accept and copy material without bothering to check the original source. A search for "Maslow's need levels" returns over 6,000 hits; "Maslow's need hierarchy" over 12,000 hits. A brief sampling of the first ones to pop up shows that the majority are incomplete or simply wrong. (http://www.xenodochy.org/ex/lists/maslow.html )

23. ยทธศาสตรนานน าสคราม BLUE OCEAN STRATEGY: How to Create Uncontested Market Space and Make the Competition Irrelevant.

By. W. Chan Kim and Rene Mauborgne. Harvard Business School Press, 2005 23.1 "Don t Compete with Rivals Make Them Irrelevant" พงไมแขงขนกบ (ผเคยหรอกาลง) เปนผ

แขงขน Companies have long engaged in head-to-head competition in search of sustained,

profitable growth. They have fought for competitive advantage, battled over market share, and struggled for differentiation.

Yet in today’s overcrowded industries, competing head-on results in nothing but a bloody ‚red ocean‛ of rivals fighting over a shrinking profit pool. In a book that challenges everything you thought you knew about the requirements for strategic success, W. Chan Kim and Rene Mauborgne contend that while most companies compete within such red oceans, this strategy is increasingly unlikely to create profitable growth in the future.

Based on a study of 150 strategic moves spanning more than a hundred years and thirty industries, Kim and Mauborgne argue that tomorrow’s leading companies will succeed not by

28

battling competitors, but by creating ‚blue oceans‛ of uncontested market space ripe for growth. Such strategic moves--termed ‚value innovation‛ --create powerful leaps in value for both the firm and its buyers, rendering rivals obsolete and unleashing new demand.

BLUE OCEAN STRATEGY provides a systematic approach to making the competition irrelevant. In this frame-changing book, Kim and Mauborgne present a proven analytical framework and the tools for successfully creating and capturing blue oceans. Examining a wide range of strategic moves across a host of industries, BLUE OCEAN STRATEGY highlights the six principles that every company can use to successfully formulate and execute blue ocean strategies. The six principles show how to reconstruct market boundaries, focus on the big picture, reach beyond existing demand, get the strategicsequence right, overcome organizational hurdles, and build execution into strategy.

Upending traditional thinking about strategy, this landmark book charts a bold newpath to winning the future.

23.2 Nine Key Points of Blue Ocean Strategy (BOS) ประเดนสาคญ 5 ประการ 1. BOS is the result of a decade-long study of 150 strategic moves spanning more than 30 industries over 100 years (1880-2000). 2. BOS is the simultaneous pursuit of differentiation and low cost. 3. The aim of BOS is not to out-perform the competition in the existing industry, but to create

new market space or a blue ocean, thereby making the competition irrelevant. 4. BOS offers a total set of methodologies and tools to create new market space. 5. While innovation has been seen as a random/experimental process where entrepreneurs and

spin-offs are the primary drivers – as argued by Schumpeter and his followers – BOS offers systematic and reproducible methodologies and processes in pursuit of innovation by both new and existing firms.

6. BOS frameworks and tools include: strategy canvas, value curve, four actions framework, six paths, buyer experience cycle, buyer utility map, and blue ocean idea index. 7. These frameworks and tools are designed to be visual in order to not only effectively build

the collective wisdom of the company but also to effectively execute through easy communication.

8. BOS covers both strategy formulation and strategy execution.

29

9. The three key conceptual building blocks of BOS are: value innovation, tipping point leadership, and fair process. (http://www.blueoceanstrategy.com/)

24. World Future Society The World Future Society (WFS) is the largest membership organization in the futures field.

The society is a nonprofit educational and scientific organization in Bethesda, Maryland, US, founded in 1966. It investigates how social, economic and technological developments are shaping the future. It seeks to help individuals, organizations, and communities observe, understand and respond to social change appropriately and investigates the effects of applying anticipatory thinking to society.

Through its magazine, The Futurist, media, meetings, and dialogue among its members, it endeavors to raise awareness of change and encourage development of creative solutions. The society takes no official position on what the future may or should be like. Instead it seeks to provide a neutral forum for exploring possible, probable, and preferable futures.

The Society has members in more than 80 countries, and has active chapters in cities around the world. The Society holds an annual conference during July, which usually features keynote speakers and one-or two-day courses dealing with the future. Membership is open to anyone who wishes to join and can afford it. The society claims that its membership includes sociologists, scientists, corporate planners, educators, students and retirees.

cf. http://en.wikipedia.org/wiki/World_Future_Society 25. บรรณานกรม

1. Appignanesi, Richard and Chris Garratt, Introducing Postmodernism, Icon Book Ltd., 2007. 2. Cobley, Paul. And Litza Jansz, Introducing Semiotics, Icon Books Ltd., 2010. 3. Curtis, Michael, ed. The Great Political Theories. Harper Perennial. 1981. 4. Deutsch Eliot. and Ron Bontekoc. A Companion to World Philosophies : Blackwell

Companions to Philosophy. Blackwell Publishers, 1999. 5. Dubin Robert. Theory Building. The Free press, 1969. 6. Easthoyoe Antony and K. MC Gowan, eds. A Critical and Cultural Theory Reader. 2nd.ed.

University of Toronto Press, 2004. 7. Friedman, Thomas L. and Michael Mandelbaum. That Used to be US : How America Fell

Behind in the World It Invented and How Can It Can Come Bade. New York : Farrar, Strang and Giroux, 2011.

30

8. Goodin, Robert E. and Philip Pettit. Contemporary Political Philosophy: An Anthology. Blackwell, 1997. มบทวาดวย State and Sociaty, Democracy Justice, Rights, Oppression.

9. Leader, Darian and Judy Groves. Introducing Lacan. London: Icon Books, 2010. 10. Moore, Brooke N. and Richard Parker. Critical Thinking. Mayfield Publishing, 1986. 11. Rohmann, Chris. Ideas : A Dictionary of Important Theories, Concepts Beliefs and

Thinkers. New York : Ballantire Books, 1999. 12. Rosenau, Paulinem. Post-modernism and the Social Sciences Princeton University Press,

1992. 13. Sen, Amartya. The Idea of Justice. Penguin, 2008. 14. Sim, Stuart and Borin Van Loon. Introducing Critical Theory, Icon Books, 2001. 15. Shouler, Kenneth, The Everything Guide to Understanding Philosophy. Adams media,

2008. 16. Ritzer, George . The Blackwell Companion to Major Contemporary Social Theorists.

Blackwell Publishing, 2003. 17. Webster’s New World Encyclopedia: Pocket Edition. New York: Prentice Hall, 1993. 18. Francis Fukuyama. The End of History and the Last Man. New York: Free Press, 1992. 19. ----------------------. The Great Disruption: Human Nature and the Reconstitution of Social

Order. New York: Free Press, 1999. 20. Vesey G. and P. Fouldes, Collins Dictionary of Philosophy. London and Glasgow: Collins,

1990. 21. Dam Ariely. The Upside of Irrationality: The Unexpected Benefits of Defying Logic.

Harper Collins, 2011. 22. Ritzer George . The Blackwell Companion to Major Contemporary Social Theorists.

Blackwell Publishing, 2003. 23. Dubin Robert. Theory Building. The Free press, 1969. 24. Deutsch Eliot. and Ron Bontekoc. A Companion to World Philosophies : Blackwell

Companions to Philosophy. Blackwell Publishers, 1999. 25. Shouler, Kenneth, The Everything Guide to Understanding Philosophy. Adams

media, 2008. 26. Vesey G. and P. Fouldes, Collins Dictionary of Philosophy. London and Glasgow :

Collins, 1990.

31

27. Appignanesi Richard and Chris Garratt, Introducing Postmodernism, Icon Book Ltd., 2007.

28. Cobley, Paul. And Litza Jansz, Introducing Semiotics, Icon Books Ltd., 2010. 29. Rohmann, Chris. Ideas : A Dictionary of Important Theories, Concepts Beliefs and

Thinkers. New York : Ballantire Books, 1999. 30. Webster is New World Encyolopedia : Pocket Edition. New York : Prentice

Hall, 1993. 31. Curtis, Michael, ed. The Great Political Theories. Harper Perennial. 1981. 32. Eastthoyoe Antony and K. MC Gowan, eds. A Critical and Cultural theory Reader.

2nd.ed. University of Toronto Press, 2004. 33. Goodin, Robert E. and Philip Pettit. Contemporary Political Philosophy: An Anthology.

Blackwell, 1997. มบทวาดวย State and Socialty, Democracy Justice, Rights, Oppression. 34. Rosenou, Paulinem. Post-modernism and the Social Scienes Princeton University

Press, 1992. 35. Sen, Amartya. The Idea of Justice. Penguin, 2008. 36. Sim, Stuart and Borin Van Loon. Introducing Critical Theory, Icon Books, 2001. 37. สมเดจพระญาณสงวรสมเดจพระสงฆราชสกลมหาสงฆปรนายก แปล เปนองกฤษ โดย นพ

พร สวรรณพานช. ชวตนสาคญนกเพอความสขสวสดแหงชวตเบองหนา. กทม. : สานกพมพแสงดาว, 2537.

38. Josept E. Stigliz. The Price of Equality : How Today’s Divided Society Endangers our Future. New York : Norton, 2013.

39. Henry N. Pontell and Stephen M. Rosoff, eds. Social Deviance : Readings in Theory and Research. Mc GrawHill, 2011.

40. Fareed Zakaria. The Post-American World แปลเปนไทยคอ “เมอโลกไมไดหมนตามอเมรกา.” 41. Dan Ariety. The Upside of Irrationality แปลเปนไทยคอ “เหตผลทไมควรมเหตผล”

27. ภาคผนวก ภาคผนวก 1 : จฬาฯ เปดโปรแกรม “อกขราวสทธ” ตรวจสอบลอกวทยานพนธ ใชรวม 17 สถาบน

จฬาฯ ใชโปรแกรม “อกขราวสทธ” ตรวจสอบการลอกวทยานพนธ สารนพนธ ทงของนสต อาจารย และผลงานเกา ยอนหลงถงป 2548 พรอมขยายฐานขอมลตรวจสอบดวยการบรรจวทยานพนธจากอก 17 มหาวทยาลย พรอมแชรโปรแกรมใหใชรวมตรวจสอบ หวงสรางบณฑตมคณภาพ ลดสถาบนเสอมเสยชอเสยง

32

วนน (25 ม.ย.) ทจฬาลงกรณมหาวทยาลย ศ.นพ.ภรมย กมลรตนกล อธการบดจฬาลงกรณมหาวทยาลย กลาวภายหลงลงนามความรวมมอทางวชาการ ‚การตรวจสอบการลอกเลยนงานวรรณกรรม ดวยโปรแกรมอกขราวสทธ‛ รวมกบ รศ.ดร.อมร เพรชรสม คณบดบณฑตวทยาลยจฬาฯ และอธการบดมหาวทยาลย 17 แหง วา จฬาฯ ไดพฒนาโปรแกรมอกขราวสทธ มาตรวจสอบการลอกเลยนงานวรรณกรรม และการเขยนวทยานพนธของบณฑตจฬาฯ เมอปการศกษา 2556 โดยนาวทยานพนธของบณฑตจฬาฯ ตงแตปการศกษา 2548-ถงปจจบน มาบรรจเปนฐานขอมลสาหรบตรวจสอบกวา 1 หมนเลม เพอหวงใหบณฑตจบอยางมคณภาพ เพราะทผานมาพบวา นสตอาจเขยนผลงานโดยนาขอมลมาใช แตไมไดอางองทมา ซงอาจเกดจากการรเทาไมถงการณ ศ.นพ.ภรมย กลาวอกวา มาตรการนจะมการตรวจสอบวทยานพนธของบณฑตทกคน หากพบวามการคดลอก จะตองแกไขใหถกตอง และปการศกษา 2557 เปนตนไป จะนาโปรแกรมดงกลาวมาใชตรวจสอบสารนพนธของนสต และอาจารยจฬาฯ ดวยเชนกน นอกจากน เพอใหการตรวจสอบขยายวงกวาง จงใหมหาวทยาลยอนๆ ใชโปรแกรมนไดโดยไมตองเสยคาใชจาย เพอใหเรามนใจวาในอนาคตเดกไทยจะตองเปนคนทซอสตยทงตอตนเองและผอน เพราะทผานมาเราอาจคนเคยกบการตดแปะขอมลในการเขยนรายงานหรอทาการบานตงแตเดก โดยไมบอกทมา แตจากนไปเราตองอางองขอมลทมาใหถกตอง ดาน รศ.ดร.อมร กลาววา ปญหาการลอกเลยนวรรณกรรม เปนปญหาทสรางความปวดหวใหกบสถาบนการศกษาอยางมาก เดมจฬาฯ ตรวจสอบดวยโปรแกรม Turnitin แตเนองจากเปนฐานขอมลตางประเทศ จงจะใชคกบโปรแกรมอกขราวสทธ ซงตงเปาหมายวา อก 3 ป เมอจฬาฯครบรอบ 100 ป จะตองไมมปญหาการลอกเลยนวรรณกรรมอก ทผานมาเรามการลอกเลยนวรรณกรรมในรปแบบลอกเลยนงานของรนพ แตกรณลาสด อาจารยจฬาฯตรวจพบวา มการลอกเลยนผลงานของจฬาฯ โดยผคดลอกอยในประเทศทางตะวนออกกลาง ขณะนอยในระหวางการตรวจสอบและดาเนนการ ซงจะเหนไดวาเปนปญหาขามชาตไปแลว ‚สาหรบโทษของการลอกเลยนวรรณกรรมนน ถงทสดกจะเปนถอดใบปรญญา ซงเปนเรองทสรางความเสยหายใหกบทงตวบณฑตและสถาบน อยางไรกตาม ภายหลงการลงนามรวมมอกบมหาวทยาลย 17 แหง จะทาใหเรามฐานขอมลในการตรวจสอบกวางขวางมากยงขน จากเดมเราอาจตรวจสอบการคดลอกในจฬาฯเทานน แตจากนไปจะสามารถตรวจสอบขามมหาวทยาลยได‛ รศ.ดร.อมร กลาว (http://www.manager.co.th/qol/viewnews.aspx?NewsID=9570000071694)

33

ภาคผนวก 2 : The Hidden Connections

The Hidden Connections is a 2002 book by Fritjof Capra. In the book, Capra proposes a holistic alternative to linear and reductionist world views. He aims to extend system dynamics and complexity theory to the social domain and presents ‚a conceptual framework that integrates life’s biological, cognitive and social dimensions.‛

Summary The book is divided into a theoretical part (chapters 1 – 3) and a more practical part with

application examples (chapters 4 – 7). Part One The first part begins with an introduction to prebiotic and biotic evolution theory and highlights

the importance of membranes in this context. The author then goes into the details of different theories on cognition, consciousness, language and social co-ordination. His claim is that all biological and social phenomena are the result of the network characteristic of life. Therefore, system dynamics is the adequate tool for analysing such phenomena. In the centre piece of his book, Capra then proposes that life and social reality can be understood by applying a framework of four interconnected perspectives: form, matter, process and meaning. Capra believes that this systemic understanding can significantly advance other integrative social theories, in particular those of Jürgen Habermas and Anthony Giddens.

Part Two The second part begins with a chapter on complexity and change, in which Capra presents a

concept of management that recognizes the network characteristic of all human organizations. He explains howorganizational learning and change can be facilitated by learning from life science. The fifth chapter is a profound critique of global capitalism. Capra takes up the research of Manuel Castells, who explains how globalization is shaped by modern communication technology and network phenomena. The author then explains that he sees the global market economy as an automaton with severe social and ecological impacts. Subsequently, Capra gives a detailed summary of the risks of modern biotechnology and makes a strong case against the dogma of genetic determinism. At the end of the book, the author appraises the rise of a global civil society, which he sees manifest in the 1999 Seattle WTO protests. Furthermore, he sees important potential in technological advances such as cradle-to-cradle design and hypercars.

34

Reception The book has been widely successful and translated into 8 languages. It has been appraised by

reviewers as ‚a great introduction both to the nature of the problem and the logic of the response‛[3] and ‚a marvelous synthesis, so far in advance of any work along similar lines, that it will set the standard for the development of sustainable thought for some time to come.‛ (http://en.wikipedia.org/wiki/The_Hidden_Connections)

ภาคผนวก 3 : Most university graduates, school leavers in Japan now finding work

THE YOMIURI SHIMBUN MORE THAN 97 PER CENT OF PUPILS WHO FINISHED HIGH SCHOOL FOUND

JOBS AS OF THE END OF MARCH THE PERCENTAGE of March university graduates seeking work who secured employment

stood at 96.7 per cent on April 1, marking the fourth straight year in which the rate has risen and its highest point since the Lehman Brothers collapse in 2008.

According to the announcement by the Health, Labour and Welfare Ministry and the Education, Culture, Sports, Science and Technology Ministry, the employment rate was the second highest since collection of the data about university graduates began in 1997.

The highest figure recorded to date is the 96.9-per-cent rate for those who graduated in 2008. In the autumn of 2008, the Lehman Brothers collapse occurred. This year's rate has recovered to a level close to that recorded before the world economic crisis.

Employment of high school graduates seeking work stood at 97.5 per cent, marking the fifth year in a row in which this rate has increased.

The ministries said companies have become more enthusiastic in hiring workers due to the nation's economic recovery, and that job offers have also been on the rise in provincial regions.

The ministries conducted sampling research on 62 institutions among state-run, local government-run and private universities nationwide.

Among the graduates, about 411,000 - the highest ever - wished to become employees. Of them, about 397,000 were believed to have secured jobs.

By gender, 96.5 per cent of male graduates, up 2.7 percentage points from a year ago, found jobs, and 96.9 per cent of female graduates, up 1.7 points, secured employment.

For university arts and science courses, 96.5 per cent of arts graduates, up 2.5 points, and 97.2 percent of science graduates, up 0.8 point, found jobs.

35

Among graduates of junior colleges who sought work, 95.6 per cent, up 1.4 points, were able to find positions.

By region, the highest rates were seen in the Chubu and Chugoku-Shikoku regions, at 97.3 per cent. The figure in Chubu rose 1.9 points from a year ago, while that in Chugoku-Shikoku rose 4.5 points.

These were followed by Kinki at 97.1 per cent, up 3.3 points; Kanto at 96.9 per cent, up 0.5 point; Hokkaido-Tohoku at 95.3 per cent, up 2.5 points; and Kyushu with 94.7 per cent, up 3.9 points.

Increases of job offers were notable in provincial regions where the recovery of good employment conditions has been slow.

Takao Yoshimoto, editor-in-chief of a job information magazine at Mynavi Corp, said, "The numbers of job offers have been increasing in a wide variety of industries, as corporate performance has been improving.

"Major companies have been making efforts to attract students by, for example, increasing internship programmes. But small and midsize companies are negatively affected by such actions, and there have been situations in which the smaller companies become unable to hire sufficient numbers of new graduates."

The education ministry also announced that 97.5 per cent of high-school graduates who graduated this spring and sought employment had found jobs as of the end of March.

That figure had risen 0.9 percentage point from a year ago. It was the first time in 23 years that the figure surpassed the 97-per-cent line, with the previous occasion being in 1992.

The employment rate among males was 98.1 per cent, up 0.6 point, and among females was 96.4 per cent, up 1.3 points.

By prefecture, the highest rate was 99.9 per cent in Toyama, followed by 99.8 per cent in Fukui and Ishikawa. (The Nation, 25 May 2015) ภาคผนวก 4 : The Great Wall

In c. 220 B.C., under Qin Shi Huang, sections of earlier fortifications were joined together to form a united defence system against invasions from the north. Construction continued up to the Ming dynasty (1368–1644), when the Great Wall became the world's largest military structure. Its historic and strategic importance is matched only by its architectural significance.

36

Outstanding Universal Value Brief synthesis The Great Wall was continuously built from the 3rd century BC to the 17th century AD on the

northern border of the country as the great military defence project of successive Chinese Empires, with a total length of more than 20,000 kilometers. The Great Wall begins in the east at Shanhaiguan in Hebei province and ends at Jiayuguan in Gansu province to the west. Its main body consists of walls, horse tracks, watch towers, and shelters on the wall, and includes fortresses and passes along the Wall.

The Great Wall reflects collision and exchanges between agricultural civilizations and nomadic civilizations in ancient China. It provides significant physical evidence of the far-sighted political strategic thinking and mighty military and national defence forces of central empires in ancient China, and is an outstanding example of the superb military architecture, technology and art of ancient China. It embodies unparalleled significance as the national symbol for safeguarding the security of the country and its people.

Criterion (i): The Great Wall of the Ming is, not only because of the ambitious character of the undertaking but also the perfection of its construction, an absolute masterpiece. The only work built by human hands on this planet that can be seen from the moon, the Wall constitutes, on the vast scale of a continent, a perfect example of architecture integrated into the landscape.

Criterion (ii): During the Chunqiu period, the Chinese imposed their models of construction and organization of space in building the defence works along the northern frontier. The spread of Sinicism was accentuated by the population transfers necessitated by the Great Wall.

Criterion (iii): That the Great Wall bear exceptional testimony to the civilizations of ancient China is illustrated as much by the rammed-earth sections of fortifications dating from the Western Han that are conserved in the Gansu province as by the admirable and universally acclaimed masonry of the Ming period.

Criterion (iv): This complex and diachronic cultural property is an outstanding and unique example of a military architectural ensemble which served a single strategic purpose for 2000 years, but whose construction history illustrates successive advances in defence techniques and adaptation to changing political contexts.

Criterion (vi): The Great Wall has an incomparable symbolic significance in the history of China. Its purpose was to protect China from outside aggression, but also to preserve its culture from the customs of foreign barbarians. Because its construction implied suffering, it is one of the essential

37

references in Chinese literature, being found in works like the "Soldier's Ballad" of Tch'en Lin (c. 200 A.D.) or the poems of Tu Fu (712-770) and the popular novels of the Ming period.

Integrity The Great Wall integrally preserves all the material and spiritual elements and historical and

cultural information that carry its outstanding universal value. The complete route of the Great Wall over 20,000 kilometers, as well as elements constructed in different historical periods which constitute the complicated defence system of the property, including walls, fortresses, passes and beacon towers, have been preserved to the present day. The building methods of the Great Wall in different times and places have been integrally maintained, while the unparalleled national and cultural significance of the Great Wall to China is still recognised today. The visual integrity of the Wall at Badaling has been impacted negatively by construction of tourist facilities and a cable car.

Authenticity The existing elements of the Great Wall retain their original location, material, form,

technology and structure. The original layout and composition of various constituents of the Great Wall defence system are maintained, while the perfect integration of the Great Wall with the topography, to form a meandering landscape feature, and the military concepts it embodies have all been authentically preserved. The authenticity of the setting of the Great Wall is vulnerable to construction of inappropriate tourism facilities.

Protection and management requirements The various components of the Great Wall have all been listed as state or provincial priority

protected sites under the Law of the People’s Republic of China on the Protection of Cultural Relics. The Regulations on the Protection of the Great Wall promulgated in 2006 is the specific legal document for the conservation and management of the Great Wall. The series of Great Wall Conservation Plans, which is being constantly extended and improved and covers various levels from master plan to provincial plans and specific plans, is an important guarantee of the comprehensive conservation and management of the Great Wall. China’s national administration on cultural heritage, and provincial cultural heritage administrations where sections of the Great Wall are located, are responsible for guiding the local governments on the implementation of conservation and management measures for the Great Wall.

The Outstanding Universal Value of the Great Wall and all its attributes must be protected as a whole, so as to fulfill authentic, integral and permanent preservation of the property. To this end, considering the characteristics of the Great Wall, including its massive scale, transprovincial

38

distribution and complicated conditions for its protection and conservation, management procedures and regulations, conservation interventions for the original fabric and setting, and tourism management shall be more systematic, scientific, classified, and prioritized. An efficient comprehensive management system, as well as specific conservation measures for the original fabric and setting will be established, while a harmonious relationship featuring sustainable development between heritage protection and social economy and culture can be formed. Meanwhile, the study and dissemination of the rich connotation of the property’s Outstanding Universal Value shall be enhanced, so as to fully and sustainably realize the social and cultural benefits of the Great Wall.

Long Description Known to the Chinese as the 'Long Wall of Ten Thousand Li', the formidable defensive

structures built to ward off invasion of the Celestial Empire by barbarians is called the Great Wall or the Wall of China by Europeans. The principle of these extraordinary fortifications goes back to the Chunqiu period (722-481 BC) and to the Warring States period (453-221 BC).

The construction of certain walls can be explained by feudal conflicts, such as that built by the Wei in 408 BC to defend their kingdom against the Qin. Its vestiges, conserved in the centre of China, antedate by many years the walls built by the Kingdoms of Qin, Zhao and Yan against the northern barbarians around 300 BC. Beginning in 220 BC, Qin Shi Huang, the founder of the Empire of the Ten Thousand Generations, undertook to restore and link up the separate sections of the Great Wall which had been built in the 3rd century BC, or perhaps even earlier, and which stretched from the region of the Ordos to Manchuria.

Towards the west, he had extended the fortifications, the first cohesive defence system of which significant vestiges still remain in the valley of the Huanghe all the way to Lanzhou shortly before the accession of the Han dynasty (206 BC). During their reign the Great Wall was extended even further, and under the emperor Wudi (140-87 BC) it spanned approximately 6,000 km between Dunhuang in the west and the Bohai Sea in the east. The danger of incursion along the northern Chinese border by the federated Mongols, Turks and Tunguz of the Empire of the Xiongnu, the first empire of the steppes, made a defence policy more necessary than ever. After the downfall of the Han dynasty (AD 220), the Great Wall entered its medieval phase. Construction and maintenance works were halted; China at that time enjoyed such great military power that the need for a defence policy was no longer felt.

It was the Ming Emperors (1368-1644) who, after the long period of conflict that ended with the expulsion of the Mongols, revived the tradition begun by Qin Shi Huang. During the Ming

39

dynasty, 5,650 km of wall were built. To defend the northern frontier, the Wall was divided into nine Zhen, military districts rather than garrisons. At strategic points, fortresses were built to defend the towns, passes, or fords. The passageways running along the top of the wall made it possible to move troops rapidly and for imperial couriers to travel. Two symbolic monuments still proudly stand at either end of the wall - the First Door under Heaven at Shanhaiguan, located at the wall's eastern end, and the Last Door under Heaven at Jiayuguan, which, as part of the fortress entirely restored after 1949, marks its north-western end.

This complex and diachronic cultural property is an outstanding and unique example of a military architectural ensemble which served a single strategic purpose for 2,000 years, but whose construction history illustrates successive advances in defence techniques and adaptation to changing political contexts. The purpose of The Great Wall was to protect China from outside aggression, but also to preserve its culture from the customs of foreign barbarians. Because its construction implied suffering, it is one of the essential references in Chinese literature.

The Great Wall of the Ming is, not only because of the ambitious character of the undertaking but also the perfection of its construction, a masterpiece. The wall constitutes, on the vast scale of a continent, a perfect example of architecture integrated into the landscape. During the Chunqiu period, the Chinese imposed their models of construction and organization of space in building the defence works along the northern frontier. The spread of Sinicism was accentuated by the population transfers necessitated by the Great Wall.

That the great walls bear exceptional testimony to the civilizations of ancient China is illustrated as much by the tamped-earth sections of fortifications dating from the Western Han that are conserved in Gansu Province as by the admirable and universally acclaimed masonry of the Ming period. (http://whc.unesco.org/en/list/438/) ภาคผนวก 5 : "สงคโปร" แถวตรง เดนหนาสความเปน "ชาตอจฉรยะ"

สงคโปรประกาศศกดา เดนหนาสการเปนประเทศอจฉรยะ (Smart Nation) ดวยความจมจมของขนาดพนทประเทศ เผยนารองเขตทะเลสาบจหลง ยานเมองใหม ดวยการตดตงเซนเซอรรอบเมอง บรหารระบบจราจร แกรถตด มลพษ ไปจนถงเตอนราษฎรใหทงขยะ

เขตทะเลสาบจหลง ซงเปนเขตเมองใหม อยหางจากจดศนยกลางของสงคโปร ณ ปจจบน ราว 40 นาท ถกเลอกใหเปนเขตนารองในการกาวเขาสความเปนชาตอจฉรยะของสงคโปร

40

โดยแผนการเปน ‚ชาตอจฉรยะ‛ ประเทศแรกของโลกในครงนไดรบการเปดเผยจากหนวยงานดานการพฒนา (IDA) ของเขตจหลง เมอตนสปดาห ทผานมา

เปาหมายดงกลาว ดาเนนการผานการตดตงกลองรบสญญาณบนพนดน ซงเชอมตอกบโครงขายไฟเบอรออพตกทวประเทศ โดยกลองดงกลาวจะถกตดตงกระจายอยทวไปบนเสาไฟฟา รวมทงปายรถเมล

และระบบเซนเซอรทตดตงอยในตวกลองจะชวยเกบขอมลดานมลพษในสงแวดลอมของพนทบรเวณนน สภาพอากาศและการพยากรณ รวมถงสภาพการจราจรดวย

นอกจากนน ยงมไอเดยเพมเตมไปถงการทาหนาทแจงเตอนปรมาณขยะของแตละบาน เมอไรทเตมและควรถงเวลาจดเกบ ดวยการตดตงกลองไวบนฝาขยะ เพอลงคขอมลไปสเจาของบาน รวมทง หนวยงานทมหนาทจดเกบขยะ เพอความเปนระเบยบเรยบรอยและความสะอาดสะอาน

อยางไรกตาม หากดขนาดของประเทศสงคโปร ซงพนทใกลเคยงกบขนาดของเกาะภเกตของประเทศไทย การยกระดบเปนสมารทเนชน จงไมใชเรองยาก หากเปรยบเทยบกบการลงทนในประเทศอนๆทมขนาดพนทกวางใหญไพศาล

แตแมโปรเจกตจะดสวยหร แตเรองการรกษาสทธสวนบคคล รวมถงวงเงนทจะใชสนบสนนโครงการน ยงคงอยในขนตอนของการหารายละเอยด ขอบเขต จากการรบฟงความคดเหนตางๆใหรอบดานกอน

ทงนปจจบน สงคโปรถอเปนประเทศทมการวางโครงสรางโทรคมนาคมพนฐาน เพอรองรบการกาวสการเปนชาตอจฉรยะทสมบรณแบบชาตหนง โครงขายไฟเบอรออพตกของสงคโปรเขาถงแทบทกครวเรอน ใหความเรวในการใชงานอนเตอรเนตสงถง 1 Gpbs ซงเปนความเรวเหนอมาตรฐานทวไปและเปนความเรวเดยวกบทกเกล ไฟเบอรใหบรการอย ขณะทราคาคาบรการตามากคออยทราว 1,200 บาทตอเดอน (ตามความเหนของซเนต สานกขาวทนาเสนอเรองดงกลาว) เมอเทยบกบบรการในอตราความเรวเดยวกนจากประเทศอนๆทวโลก. (http://www.thairath.co.th/content/431094)

ภาคผนวก 6 : พมาเฮมมรดกโลก กลมเมองโบราณ อาณาจกรพย

โดฮา (เอเอฟพ) - ยเนสโกขนทะเบยนอาณาจกรพย ในพมา เปนมรดกโลก ทามกลางการแสดงความยนดของชาวพมาทงประเทศผลจากการประชมคณะกรรมการมรดกโลก ครงท 38 ณ กรงโดฮา ประเทศกาตาร ตงแตวนท 15 ม.ย. จนถงวานน มการประกาศรายชอมรดกโลกแหงใหมไปแลวทงสน 20 แหง โดยแบงเปนมรดกโลกทางวฒนธรรม 19 แหง และมรดกโลกทางธรรมชาต 1 แหง ซงมาจากประเทศตางๆ ในทวปเอเชย ยโรป อเมรกา และแอฟรกา ทนาสนใจคอ มการประกาศมรดกโลกแหงใหมทอยในพมา โดยถอเปนมรดกโลกแหงแรกทอยในพมา นนคอ กลมเมองโบราณอาณาจกรพย (Pyu Ancient Cities) ถกประกาศใหเปนมรดกโลกทางวฒนธรรม ซงการขนทะเบยนมรดกโลกจะทาให

41

สถานททไดขนทะเบยนไดรบความชวยเหลอทางการเงนในการรกษา ขณะเดยวกน กจะกลายเปนสถานททองเทยวสาคญเนองจากจะสามารถดงดดนกทองเทยวใหมาทองเทยวได

นาง เม เม เคยง ผอานวยการสานกโบราณคด กระทรวงวฒนธรรมเมยนมารกลาววา ชาวพมามความสขยนดกบขาวนพวกเราทกคนทางานหนกเพอใหอาณาจกรแหงนไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกโลกมานานแลว ทงน กลมเมองโบราณอาณาจกรพย จะรวมไปถงพนทของเมองโบราณศรเกษตร (Sri Ksetra) เปยทะโนมโย (Peikthanomyo) และหะลนย (Halingyi) ทสรางขนในยคเดยวกน ประมาณพทธศตวรรษท 4 อาณาจกรพยเจรญรงเรองเมอกวา 1,000 ประหวางกอนครสตศกราช 200 ป และครสตศกราช 900 ป กอนถกรกรานจากอาณาจกรนานเจาในราวพทธศตวรรษท 15 (http://www.naewna.com/inter/109679) ภาคผนวก 7 : Thai academic lauds S'pore system CONTANT TRAINING OF TEACHERS IS KEY TO ITS REMARKABLE SUCCESS, EDUCATOR FROM CHULA SAYS

CHULARAT SAENGPASSA THE NATION A THAI EDUCATOR has described constant teacher development as a crucial factor behind Singapore's remarkable educational success. "In Singapore, teachers receive training and opportunities to gain additional knowledge, for example from academic forums, on a regular basis," said Asst Prof Athapol Anunthavorasakul from Chulalongkorn University's Faculty of Education. "Singaporean teachers get educational and training support not just during their years as students at teacher-producing institutes". Athapol said Singapore had clearly placed strong emphasis on teacher development, with its National Institute of Education (NIE) actively acting as a key link between schools and all relevant agencies. NIE has worked closely with the Ministry of Education in formulating policies, conducting research and exploring methods to improve teaching and learning. Athapol received his insight into Singapore's education, which ranks among the world's best, after attending an international conference on "Redesigning Pedagogy.leader values and citizenship in 21st Century education." NIE organised the event,which attracted more than 2,000 observers from around the world. After returning to Thailand, the Thai academic shared the information with participants at a recent seminar hosted by PICO (Thailand).

42

He pointed out that teachers in Thailand were mostly on their own in trying to juggle between teaching and administrative work. Singaporean teachers, he said, were free from administrative burdens and managed to gain a clear focus on how to develop both their skills and their students'potential. "Singapore monitors its teachers'performances and promotes their development," he said. He also bemoaned the fact that when new policies or guidelines are launched, most Thai teachers are left to find a way to carry them out themselves. "For example, when a new curriculum is launched, teachers have to implement it. Teacher-training institutions are not engaged to help in this part," Athapol said. He said Thailand's educational sec-tor has suffered the impact of a 'missing link'. In Athapol's eyes,Thailand should learn a lesson from Singapore and engage more teacher-training institutions to facilitate the constant development of teachers. "The development of Thai teachers should include close collaboration between teacher-training institutions and schools". He said today, fresh graduates from these teacher-training institutions are expected to do everything on their own after completing not many of hours teaching during their internship. Without guidance, some young teachers would lose their faith in their career rapidly after encountering bad experiences. "It's therefore necessary that teachers receive constant support and training. They need to be inspired and trained too," Athapol said. Athapol agreed with the initiative by universities and the Office of Basic Education Commission (Obec) to develop a coaching network. For example, the Chulalongkorn University's Faculty of Education had agreed to take care of and guide more than 30 Obec-run schools in their teaching/learning. "The quality of teachers will translate into the quality of students." Athapol placed a strong emphasis on collaboration and participation by institutes in teacher development,describing it as a key factor to improve Thailand's educational services. He insisted that teachers should not be left alone in trying to respond to various policies announced by the Education Ministry, particularly when the country has a new education minister. "When you introduce policies, you should make every effort to ensure that teachers get the right understanding of the policies and their expectations so that the implementations proceed accordingly," he said.

43

Athapol said the government should encourage and support teacher-training institutions to step in and help. "Form a network for constant teacher development. It's a key for educational reform," the academic said. According to Athapol, research is also a fundamental basis of Singapore's outstanding educational success. NIE has conducted a number of studies and their findings are being applied to shape policies, design curriculum and plan preparations for Singapore's educational services. In Thailand, Athapol said, many research studies have also been conducted - but their findings are little used. "Singapore has taken an evidencebased approach. Thailand, meanwhile, tends to introduce new ideas every now and then without solid back-up information," Athapol said. According to the biggest-ever global grading of education quality,Singapore emerged as having the best brains in the world, while Thailand was rated number 47.Compiled by the Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD), the survey was based on the performance of 15-year-olds on maths and science tests, the ranking covered 76 countries. (THE NATION Issued date 13 July 2015)

ภาคผนวก 8 : เมองปลอดภย สงสดของโลก วารสารเศรษฐกจระหวางประเทศฉบบหนงไดยกยองวา บรรดาเมองเหลานลวนแตเปนเมองทม

ความปลอดภย ทงตอชวตและทรพยสนสงทสด ถงขนาดทวาลมทงคอมพวเตอร หรอกระเปาสตางคไวในรานกาแฟ กไมมวนหาย นครเหลานไดแก กรงโตเกยว และนครโอซากา ทงคไดรบการยกยองวา เปนเมองทปลอดภยทสด โดยเฉพาะโอซากา สภาพของเมองสามารถจะอยไดอยางสบายใจ แตผเชยวชาญคนหนงใหความเหนวา ญปนทงหมดแลว เปนประเทศทปลอดภย ทจะพกอาศยอยอยางไมนาเชอ ชาวเมองเหลานตางลมของไวบนโตะ ในรานกาแฟอยประจา ซงเปนเรองไมนาจะเปนไปได เมอเทยบกบเมองอนๆ นครซดนย เมองใหญทสดของออสเตรเลย วฒนธรรมและความเปนอยของชาวซดนย ทาใหผอยอาศยรสกปลอดภย ชาวซดนยคนหนงเลาใหฟง ถงสภาพทองถนวา "สงคมของเราชอบดแลซงกนและกน ถาพบเหนคนใดมพฤตการณนาสงสย เราจะบอกเพอนบานใหร และไมชากจะรกนหมด ตางชวยกนจบตาด" ทางเทศบางเมองไดเตรยมจดทมงบประมาณ 495 ลานบาท เพอสรางบาทวถ และทางขามถนน ทจะทาใหชาวเมองนยมวา เปนสวรรคบนดนของคนเดน นอกจากน ยงมประเทศสงคโปร นครอมสเตอรดมและกรงสตอกโฮลม ตดอนดบรวมอยดวย (ไทยรฐ ฉบบวนท 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2558)

44

ภาคผนวก 9 : คมความคดขอพนจพงพจารณา Memorable Thoughts Worthy Cogitating

รวบรวม เรยบเรยง แปลโดย ศ.พเศษ ดร. จรโชค วระสย Jirachoke Virasaya, Ph.D. (Berkeley) 1. ‚Philosophy takes nothing for granted. Philosophy turns reality upside down and shakes out its pockets.

The answers that others assume are correct in discussing God, morality, political issue, medicine, art, business, and sports are scrutinized more thoroughly by philosophers. In this way, they hope to arrive at a deeper understanding of some issue.‛

Kenneth Shouler. The Everything Guide to Understanding Philosophy: The basic concepts of the greatest thinkers of all time--made easy!. Adams Media, 2008, p.xv.

“ปรชญาถอวาทกอยางมความหมายเกนกวาทเหนบนเปลอกนอก ปรชญาไมไดมองเฉยๆ แตพจารณาในแงมมทลาลก ไมวาจะเปนเรองอะไรทเคยมองแบบทเคยชน เชนวาดวยพระผเปนเจา ศลธรรม ประเดนทางการเมอง การแพทย ศลปะ ธรกจ และกจกรรมดานการกฬาลวนแลวแตตองไดรบการตรวจสอบอยางทวถงโดยนกปรชญาดวยวถดงกลาว นกปรชญาหวงวาจะไดเขาสความเขาใจทลกซงกวาเดม”

2. “Men are good in one way, but bad in many.” Aristotle (384- 322 BC.) Greek philosopher

cf. Kenneth Shouler. The Everything Guide to Understanding Philosophy: The basic concepts of the greatest thinkers of all time--made easy!. Adams Media, 2008, p.xiv.

“มนษยเปนคนดในเรองหนง แตไมดในหลายเรอง” อารสโตเตล

ศ.พเศษ ดร. จรโชค วระสย JIRACHOKE VIRASAYA ไดรบทนรฐบาลไทยศกษาจบ ปรญญาตรทางสงคมวทยาวทยานพนธเกยรตนยม B.A.

HONORS THESIS IN SOCIOLOGY, มหาวทยาลยแคลฟอรเนย ณ นครเบอรคลย UNIVERSITY OF CALIFORNIA (BERKELEY) ; ปรญญาโท M.A. IN POLITICAL SCIENCE (UC, BERKELEY) ; ปรญญาเอก Ph. D. UC. BERKELEY ; ไดรบแตงตงเปนสมาชกสมาคมเกยรตนยมระดบชาตของ U.S.A. ตงแตป 1962 PI SIGMA ALPHA, National Political Science Honor Society, U.S.A., 1962. กรรมการและเลขานการคณะกรรมการจดตงมหาวทยาลยรามค าแหง (2513-14) Founding Member, Ramkhamhaeng University หวหนาภาคผกอตงภาควชาสงคมวทยา (Founding Chairman)

คณบดผกอตงคณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง (Founding Dean), Faculty of Political Science Ramkhamhaeng University, Bangkok, 10240 Tel.02-310-8483-9 ตอ 41, 36 อดตรองอธการบดฝายวชาการ, อดตรอง ผอ.สถาบนสวนภมภาควาดวยการอดมศกษา, Former Deputy Director, Regional Institute of Higher Education, (RIHED) Singapore. อดตประธานสภาวจยแหงชาต สาขาสงคมวทยา สภาวจยแหงชาต : อดต ผอ. สนง. โครงการพฒนามหาวทยาลย (University Development Committee--UDC) ทบวงมหาวทยาลย รก.ผอ.โครงการปรชญาดษฎบณฑตทางสงคมศาสตร, Acting Director ,Doctoral Program in Social Sciences, (10 สาขาวชา) อาคารทาชย มหาวทยาลยรามคาแหง,02-310-8566-7, 16/07/15 PC

45

3. ‚Man stands face to face with the irrational. He feels within him his longing for happiness and for

reason. The absurd is born of this confrontation between the human need and the unreasonable silence of the world.‛

Albert Camus (1913-1960) cf. Kenneth Shouler. The Everything Guide to Understanding Philosophy: The basic concepts of the greatest thinkers of all time--made easy!. Adams Media, 2008, p.xv.

“มนษยเผชญหนากบสงทไมเปนเหตผล มนษยใชความรสกในการเขาสความสขและความมเหตผล สงทดพกลเกดจากการเผชญหนากนระหวางความจาเปนของมนษยและความเงยบอยางไมมเหตผลของโลก” อลแบรต กามส

3. “Philosophy begins in wonder.” Plato (428-348 B.C.E.)

cf. Kenneth Shouler. The Everything Guide to Understanding Philosophy: The basic concepts of the greatest thinkers of all time--made easy!. Adams Media, 2008, p.xv.

“ปรชญามแหลงกาเนดทความพศวง”

46

ภาคผนวก 10

การจดอนดบมหาวทยาลยทวโลก (บางสวน) Academic Ranking of World Universities - 2010

47

48

Academic Ranking of World Universities - 2013 World Rank

Institution* Country /Region

National Rank

Total Score

Score on

1 Harvard University

1 100 100

2 Stanford University

2 72.6 40

3 University of California, Berkeley

3 71.3 67.8

4 Massachusetts Institute of Technology (MIT)

4 71.1 68

5 University of Cambridge

1 69.6 79.1

6 California Institute of Technology

5 62.9 47.8

7 Princeton University

6 61.9 52.9

8 Columbia University

7 59.8 66.1

9 University of Chicago

8 57.1 60.9

10 University of Oxford

2 55.9 51.8

11 Yale University

9 55.4 47.5

12 University of California, Los Angeles

10 52.9 27.3

13 Cornell University

11 50 38.2

14 University of California, San Diego

12 49.9 20

15 University of Pennsylvania

13 49.6 33

16 University of Washington

14 48.3 22

17 The Johns Hopkins University

15 46.9 39.3

18 University of California, San Francisco

16 46.2 0

19 University of Wisconsin - Madison

17 44.9 32.1

20 Swiss Federal Institute of Technology Zurich

1 43.5 30.7

21 The University of Tokyo

1 43 32.1

21 University College London

3 43 29.3

23 University of Michigan - Ann Arbor

18 42.6 33.4

24 The Imperial College of Science, Technology and Medicine

4 41.6 15.1

25 University of Illinois at Urbana-Champaign

19 41.1 31.2

26 Kyoto University

2 40.8 30.7

27 New York University

20 40.5 29.3

28 University of Toronto

1 40.3 20.7

49

29 University of Minnesota, Twin Cities

21 39.7 27.3

30 Northwestern University

22 38.9 16

31 Duke University

23 38.1 16

32 Washington University in St. Louis

24 37.5 19.3

33 University of Colorado at Boulder

25 37.3 13.1

34 Rockefeller University

26 37.1 17.7

35 University of California, Santa Barbara

27 35.9 15.1

36 The University of Texas at Austin

28 35.4 16.9

37 Pierre and Marie Curie University - Paris 6

1 35.3 35.1

38 University of Maryland, College Park

29 34.7 20

39 University of Paris Sud (Paris 11)

2 34.5 31.6

40 University of British Columbia

2 34.2 16

41 The University of Manchester

5 34 19.3

42 University of Copenhagen

1 33.8 22.7

43 University of North Carolina at Chapel Hill

30 33.7 9.3

44 Karolinska Institute

1 32.7 23.3

45 University of California, Irvine

31 32.4 0

46 The University of Texas Southwestern Medical Center at Dallas

32 31.4 19.3

47 University of California, Davis

33 31.3 0

47 University of Southern California

33 31.3 0

49 Vanderbilt University

35 31 16

50 Technical University Munich

1 30.6 36.3

51 The University of Edinburgh

6 30.5 21.4

52 Carnegie Mellon University

36 30.4 33

52 Utrecht University

1 30.4 23.9

54 Pennsylvania State University - University Park

37 30.2 10.7

54 University of Heidelberg

2 30.2 14.1

54 University of Melbourne

1 30.2 17.7

57 Purdue University - West Lafayette

38 30.1 14.1

50

ศ.พเศษ ดร.จรโชค (บรรพต) วระสย Jirachoke Virasaya, Ph.D. (Berkeley)

1. การศกษา 1) ปรญญาตร B.A. (Honors thesis in Sociology, University of California, Berkeley) 2) ปรญญาโท M.A. in Political Science, Berkeley 3) ปรญญาเอก Ph.D., Berkeley ไดรบการเชดชเกยรตโดยเชญเขาเปนสมาชกของสมาคม ไพ ซกมา แอลฟา (PI SIGMA ALPHA) คอ สมาคมเกยรตนยมรฐศาสตรระดบชาต U.S.A. (National Political Science Honor Society) U.S.A., 1962.

2. ประสบการณ 1. นกเรยนทนรฐบาลไทย หลงจากจบจากโรงเรยนเตรยมอดมศกษา สอบไดท 1 ทวประเทศ สาขาอกษร

ศาสตรแลวไปศกษาตอ ณ สหรฐอเมรกา และเปนหวหนานกเรยนทนรฐบาลและผทอยในความดแลของ ก.พ. ณ UC Berkeley.

2. หวหนาภาควชาสงคมวทยา มหาวทยาลยเชยงใหม, 2512-2514 3. เลขาธการศนยวจยลานนาไทย มหาวทยาลยเชยงใหม , 2511-2514 4. กรรมการและเลขานการคณะกรรมการเตรยมการจดตงมหาวทยาลยรามค าแหง, 2513-2514 โดยม ศ.ดร.

ศกด ผาสขนรนต เปนประธานกรรมการ 5. คณบดผกอตงคณะรฐศาสตร (Founding Dean) มหาวทยาลยรามคาแหง, 2516-2520 และรกษาการคณบด

อกหลายครง 6. หวหนาภาคผจดตง (Founding Chairman) ภาควชาสงคมวทยา-มานษยวทยา มหาวทยาลยรามคาแหง,

2514-2520 7. รองอธการบดฝายวชาการ มหาวทยาลยรามคาแหง, 2530-2532 Vice-Rector 8. Academic Deputy Director, Regional Institute of Higher Education (RIHED), Singapore, 1977-1980.

รองผอานวยการสถาบนภมภาควาดวยการอดมศกษาและการพฒนา ณ สงคโปร 9. Director, University Development Commission (UDC), Ministry of University Affairs (MUA)

ผอ านวยการสานกงานโครงการพฒนามหาวทยาลย ทบวงมหาวทยาลย 10. Hon. Secretary-General, World Fellowship of Buddhist Youth (WFBY). เลขาธการกตตมศกดองคการยว

พทธศาสนกสมพนธแหงโลก (ยพสล), ซงม ม.จ.หญงพนพศมย ดศกล เปนองคประธาน พสล. และ ศ.สญญา ธรรมศกด เปนประธานองคการพทธศาสนกสมพนธแหงโลก (พสล.) คนตอมา

11. ประธานสภาวจยแหงชาต สาขาสงคมวทยา 12. กรรมการบญญตศพทรฐศาสตร ราชบณฑตยสถาน 13. กรรมการบญญตศพทสงคมวทยา ราชบณฑตยสถาน 14. ประธานคณะอนกรรมการจดทาหลกวชาการสงคมวทยาตามพทธศาสตร โดยม ศ.ดร.ระว ภาวไล เปน

ประธานกรรมการจดทาหลกวชาการตามแนวพทธศาสตร สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต

51

15. กรรมการสมาคมรฐประศาสนศาสตรและรฐศาสตรประยกตแหงประเทศไทย 16. รกษาการในตาแหนงคณบดคณะรฐศาสตร (Dean Interim) มหาวทยาลยรามคาแหง หลายครง 17. กรรมการสมาคมเพอนแคลฟอรเนย 18. กรรมการสมาคมการกฬาและนนทนาการผสงอาย (ประเทศไทย) สกนอท. 19. กรรมการสมาคมสงคมวทยา-มานษยวทยา 20. กรรมการสมาคมไทย-อเมรกนศกษา 21. กรรมการสหพนธครอบครวเพอความสามคคและสนตภาพโลก (ประเทศไทย) มลนธเพอการพฒนาและ

สนต 22. รวมประชมทางวชาการนานาประเทศหลายครง 23. ผเขยนบทความทางวชาการและตาราทงสงคมวทยา,มานษยวทยา, รฐศาสตร, รฐประศาสนศาสตร,

ศาสนา และอน ๆ 24. รกษาการผอานวยการโครงการดษฎบณฑตทางสงคมศาสตร (10 สาขาวชา) มหาวทยาลยรามคาแหง,

2547-. 25. เปนผบรรยายสถาบนตางๆ ทงภาคภาษาไทยและภาษาองกฤษ รวมทงการบรรยาย ณ วทยาลยปองกน

ราชอาณาจกร (วปอ.) เปนเวลาตดตอกนเกนกวา 25 ป นบตงแตป พ.ศ.2513. 26. สนใจและเปนผบรรยายตงแตระดบปรญญาตร หรอระดบทวๆไป เพราะมงกระจายความรสผสนใจใน

ดานตางๆ เชงสหวทยาการในยครวมสมย สบสานมรดกทางปญญา วฒนธรรม ท งจากอารยธรรมตะวนออกและตะวนตก

3. งานทางวชาการ มความหลากหลายทง

3.1 ต ารา เชน สงคมวทยา-มานษยวทยา, รฐศาสตรทวไป, สงคมวทยาการเมอง และอนๆ 3.2 บทความทางวชาการ เฉพาะลาสดประมาณ 45 รายการ. 3.3 การวจย ทางสงคมวทยา สงคมวทยาการเมอง ฯลฯ 3.4 การบรรยาย ณ โอกาสตางๆกน รวมทงรายการวทยและวทยโทรทศน

4. ความถนด 4.1 เรองราวทางสงคม จตวทยาสงคม รฐศาสตรและการบรหารโดยทวไป 4.2 เรองการวเคราะหเชงพทธในนานาประเดนและนานาปญหา เชน เรองการพฒนา สนตภาพ

5. สถานทตดตอ คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง หรอโครงการปรชญาดษฎบณฑตทางสงคมศาสตร อาคารทาชย

มหาวทยาลยรามคาแหง 02-312-8483-9 ตอ 41, 36 ; 02-310-8566-67 ; Fax 310-8492, 310-8500, 310-8567

52

เอกสารอน ๆ ประกอบการบรรยาย

โดย ศ.พเศษ ดร.จรโชค (บรรพต) วระสย 1. หมายเลข 5 ทรรศนะแมบททเปลยนแปลง ผลกระทบตอวทยาการ PS 103, 500, 601, 701 2. หมายเลข 8 แนวคดและปรชญาตะวนออกวาดวยสงคมและการเมอง PS 103, 290, 293, 495, 500, 601, 605, 611,

639, 641, SO 477, 483 และอน ๆ 3. หมายเลข 9 กระแสแปรเปลยน ปญหาสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ การเมองและจรยธรรมระดบนานาชาต SO 103,

233, 265, 268, 477, PS 103, 500, 503, 611, 639, 671, 798 และอน ๆ (04) 4. หมายเลข 11 อดมการณ ทฤษฎ และปรชญาทางสงคมและการเมอง PS 103, 190, 290, 500, 503, 601, 605, 611, 639,

641, SO 477, 483 และอน ๆ (04) 5. หมายเลข 14 สงคมกบการเมองประชาธปไตย SO 477, PS 103, 500, 503, 601, 639 และอน ๆ 6. หมายเลข 15 ทรพยากรและสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน PS 639, 672, 679 7. หมายเลข 25 สงคมไทยกบการพฒนา PS 103, 110, SO 103, 477, 483, PS 500, 639, 671, 691, 798 และอน ๆ 8. หมายเลข 27 จรยธรรมกบการพฒนา PS 103, SO 477, PS 639, 671, 691 และอน ๆ ราคา 30.- (03) 9. หมายเลข 28 นวสมยและผานเลยโพนนวสมย ทฤษฎและนานามตแหงการเปลยนแปลงเศรษฐกจ สงคมการเมอง PS

103, SO 477, PS 500, 503, 601, 639, 672 และอน ๆ 10. หมายเลข 29 การสบตอยคอตสาหกรรมนวสมยและยคผานเลยนวสมย SO 477, PS 103, 500, 503, 601, 639 และ

อน ๆ 11. หมายเลข 34 การจดการแบบราชการ PS 103, 672 12. หมายเลข 35 มโนทศนอดมการณทฤษฎทางสงคมและการเมอง SO 477, PS 103, 500, 503, 601, 639 และอน ๆ 13. หมายเลข 50 การเมองกระแสโลก อดมการณ ปรชญา PS 103, 130, 500, 503, 601 ราคา 40.- (03) 14. หมายเลข 53 แนวพนจเชงวฒนธรรม และวฒนธรรมทางการเมอง PS 605, 500, 601, 639, 798 และอน ๆ 15. หมายเลข 58 สงคมวฒนธรรมเปลยนและพฒนานานาประเดนปญหาแวดลอมรวมสมย PS 103, 500, 601, 639,

671, 672 16. หมายเลข 62 แนวคดวาดวย โครงสรางการหนาทประโยชน” PS 601, 17. หมายเลข 73 การมสวนรวมในสงคมการเมอง SO 477, PS 103, 500, 503, 601, 639 18. หมายเลข 74 มมมองรฐศาสตรจากผลงานตะวนตกและตะวนออก 19. หมายเลข 75 พรรคการเมอง PS 103, 500, 605, 639, SO 477 20. หมายเลข 79 กระแสการแปรเปลยนพฒนา สงคม เศรษฐกจ การเมอง วฒนธรรมและเทคโนโลย PS 103, PA 330,

SO 103, 233, 477, 483, PS 500, 503, 601, 605, 611, 639, และอน ๆ 21. หมายเลข 98 การปฏวตอตสาหกรรม และผลกระทบ SO 477, PS 639 22. หมายเลข 100 เปลยนแปลงสการพฒนาและเศรษฐกจพอเพยง PS 103, 639,691, SO 477 และอน ๆ --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- จดพมพโดยศนยเอกสารวชาการ คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง กท. 10240 ตดตอไดท (02) 310-8483-9 ตอ 30 ตดตอศนยเอกสารฯ หลงตกรฐศาสตร (POB)

53

23. หมายเลข 111 ทรพยากรน าในนานาบรบท เพอการวางนโยบาย PS 103, 672,679 24. หมายเลข 112 การคดสรางสรรค และจดหกเหทางวชาการ PS 503, 601, 639 25. หมายเลข 113 แนวโนมแหงการเปลยนแปลงระดบผนพภพ SO 233, 477, PS 103, 500, 503, 601, 639 26. หมายเลข 114 ปรชญาสงคมศาสตรในเชงศาสตร PS 103, 500, 503, 601, 701 27. หมายเลข 115 ศพทานกรมและนกคด ปรชญาและแนวพนจรฐศาสตร PS 103, 483, 500, 503, 601, SO 477 28. หมายเลข 125 ความคด ทฤษฎ ปรชญาสงคม PS 103, SO 477, PS 483, 500, 601, 639 และอนๆ 29. หมายเลข 131 การพฒนาทรพยากรมนษย การวางแผนเชงกลยทธ PS 103, 500, 503, 672, 798, PA 261, 330, 331,

350, 200 30. หมายเลข 140 สถานการณสงคม เศรษฐกจและการเมองนานาประเทศ PS 103, 500, 601 ราคา 48.- 31. หมายเลข 144 การพฒนาและการจดทรพยากรมนษย PS 103, 500, 601 32. หมายเลข 146 การเพมศกยภาพองคการและบคคลโดย REENGINEERING PS500, 601, 639, 672 และอน ๆ 33. หมายเลข 148 รฐกบนโยบายสาธารณะ PS 103, 500, 601, 671, 672 34. หมายเลข 149 ประชาธปไตย การพฒนาสทธมนษยชน สตร เดก บทบาทของรฐเพอสทธสภาพแวดลอมใน

บรบทโลกาภวตนและองคการระหวางประเทศ PS 103, 120, SO 103 , 477, PS 500, 601, 605, 611, 639, 671, 679, 798 และอน ๆ

35. หมายเลข 153 รฐ อดมการณ ปรชญา นโยบาย และการเปลยนแปลง PS 103, SO 477, 483, PS 500, 503, 601, 605, 611, 639, 672 และอน ๆ ในสาขา สงคมศาสตร

36. หมายเลข 171 การเพมศกยภาพองคการและทรพยากรบคคล PS 103,601, 707 37. หมายเลข 172 ศพทรวมสมย ศพทรฐศาสตร รฐประศาสนศาสตรและสงคมวทยา PS 103, 503, 601 38. หมายเลข 174 ปรชญาเชงวทยาการในรฐศาสตร PS 103, 500, 601,639, SO477 39. หมายเลข 175 สาธารณรฐอนเดย PS 103, 130, 456 และอน ๆ 40. หมายเลข 177 ประวตและการเมองการปกครองของสาธารณรฐอนเดย 41. หมายเลข 195 อดมการณทางการเมองสงคมกบฟาสซสม SO 477, PS 103, 500, 601, 639 42. หมายเลข 200 หลกทางพทธศาสนากบประชาธปไตย กรณความเสมอภาค PS 103,495,500 และอนๆ 43. หมายเลข 223 ขอบขายรฐศาสตรเชงพฤตกรรม PS 403, SO 477, PS 500, 639, 691 และอนๆ 44. หมายเลข 225 สงคมวทยาการเมองกบการเปลยนแปลงนานาประการ PS 103, SO 477, PS 500, 601, 605 45. หมายเลข 236 อธบายสรรสาระ และศพทส านวนรฐศาสตร รฐประศาสนศาสตร และสงคมศาสตรทวไป

PS 103, PA 200, 210, 310, PS 500, 672 และอน ๆ