แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์...

26

Upload: others

Post on 07-Feb-2020

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam
Page 2: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

แนะน ำคมอ

ทมาคมอการใชผลการประเมนเพอการจดการเรยนรเลมน มาจากแนวทางการปฏรปการศกษาทใหความส าคญกบการพฒนาคณภาพการเรยนรของผ เรยน และผมบทบาทโดยตรงตอการพฒนาคอคร กระบวนการจดการเรยนรของครทตองปรบเปลยนอยางตอเนองและสม าเสมอเพอพฒนาคณภาพผ เรยนนน หากน าสารสนเทศหรอขอมลส าคญเกยวกบผลการประเมนเกยวกบคณภาพผ เรยน คณภาพการจดการเรยนรของคร คณภาพการบรหารจดการของสถานศกษา และผลประเมนทเกยวของอน ๆ มาใชประโยชนสการพฒนาการจดการเรยนรอยางถกตองและเพมมากยงขนจะท าใหการพฒนาคณภาพผ เรยนเปนไปตามความมงหมาย คมอฉบบนจงมสาระทตองการแนะน าดงน

สมรรถนะของครทตองกำรเสรมสรำง การใชผลการประเมนเพอพฒนาการจดการเรยนร ผใชคมอ

คมอครนส าหรบครทกทานทมความสนใจในการพฒนาการจดการเรยนรของตนเองโดยใชผลการประเมนเปนฐานในการออกแบบ รวมทงนกวชาการ ศกษานเทศก หรอผ สนใจสงเสรมคณภาพการจดการเรยนรและคณภาพผ เรยนไดใชส าหรบการแนะน าคณครดวย เหตผลและควำมจ ำเปนทตองศกษำและใชคมอน คมอนชวยคณครไดในเรองตอไปน

วเคราะหตนเองวา ทานใชผลการประเมนออกแบบและด าเนนการจดการเรยนรเปนอยางไร ชวยใหมมมองในการเลอก วเคราะหขอมลและแหลงขอมลผลการประเมนทเกยวของ แสดงตวอยางการออกแบบการจดการเรยนรทใชผลประเมนเปนฐาน ใหสาระ แงคด มมมอง ของการใชผลการประเมนทกอใหเกดคณคาตอการพฒนานกเรยนใหประสบความส าเรจในการเรยน และครประสบความส าเรจในการจดการเรยนร

Page 3: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

ขนตอนกำรใชคมอ “การใชผลประเมนเพอการจดการเรยนร” 1. อานและศกษาสวนท 1 แนวคดเบองตนเกยวกบการใชผลการประเมนเพอการจดการ

เรยนร 2. วเคราะหตนเองเกยวกบการใชผลประเมนเพอการจดการเรยนร ดวยแบบประเมนใน

สวนท 2 พรอมน าขอมลดงกลาว ก าหนดเปนประเดนและแผนงานพฒนาการเรยนรของนกเรยน ประเดนการพฒนาตนเอง หรอก าหนดเปนประเดนวจยเพอพฒนาการจดการเรยนรของตนเอง

3. อานและศกษาแนวทางการใชขอมลและแหลงขอมลผลการประเมน ในสวนท 3 เพอน าสาระสวนนสการรวบรวมขอมลผลการประเมนทเกยวของ ประกอบการพฒนาตนเอง

4. ศกษารายละเอยดของตวอยางวธการวเคราะหผลการประเมนทเกยวของ พรอมตวอยางการออกแบบจดกจกรรมการเรยนรโดยใชผลประเมนเปนฐาน ในสวนท 4 เพอน าสการปฏบตการพฒนา/ปรบปรงการด าเนนการจดการเรยนรของคร

5. ศกษามมมอง สาระสรปเกยวกบการน าผลการประเมนสการปฏบตการจดการเรยนร และพฒนาการเรยนรของผ เรยนในสวนท 5 เพอเพมแงคด สาระสการน าผลการประเมนสการพฒนาการจดการเรยนรทมประสทธภาพ

6. หลงศกษารายละเอยดแตละสวนแลว คณครควรน าแนวทางดงกลาวไปปรบใชในการจดการเรยนรของตนเอง

ขอแนะน ำเกยวกบกระบวนกำรสงเสรมสมรรถนะกำรใชผลประเมนเพอกำรจดกำรเรยนร 1. ปจจยสควำมส ำเรจ

ความตระหนกวา ครคอผมบทบาทส าคญสดตอการพฒนาการเรยนรของนกเรยน และเหนดวยกบแนวคด “ครตองมการพฒนาและปรบปรงการเรยนการสอนอยางตอเนองจนกวาผ เรยนจะบรรลตามเปาหมาย” พรอมทงน าแนวคดสการปฏบตจรง

ความรวมมอรวมพลงของผ เกยวของ เชน ผบรหารสถานศกษา ครวชาการ ครผสอน แตละกลมสาระ ครแนะน า พอแมผปกครอง ตองรวมใจกนใหจดสนใจ หวใจส าคญอยท”นกเรยน” โดยรวมกนใหขอมลผลการประเมน รวมวางแผน รวมแกปญหาการเรยนรของนกเรยน และปญหาการจดการเรยนรของคร (งานพฒนาผ เรยนเปนหนาทหลกของคร แตหากเปนเรองทมความซบซอน ไมควรมอบภาระนแกครเทานน ทกฝายตองรวมมอเขาชวยด าเนนการ)

Page 4: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

การพฒนาชมชนการเรยนร หรอกลมเรยนรในโรงเรยน มครผน าการเรยนรทรวมกนคด รวมกนแลกเปลยนเรยนรเกยวกบปญหาและแนวทางการพฒนาการจดการเรยนร จะท าใหความส าเรจในการจดการเรยนรมมมมองหลากหลาย เกดความรวมมอ และมประสทธภาพ

2. แนวปฏบตเกยวกบกระบวนกำรสงเสรมกำรใชผลประเมน ผลการน าคมอการใชผลการประเมนเพอพฒนาการจดการเรยนร สการทดลองและปฏบต

จรงในสถานศกษาขนพนฐาน พบวา มขอแนะน าส าหรบนกวชาการ หนวยงานทเกยวของทตองการเขาไปสงเสรมกระบวนการใชผลประเมนกบคณคร มดงน

การสงเสรมการใชผลการประเมน โดยรวมด าเนนการจากนกวชาการภายนอก ควรมลกษณะ “พาคด พาท า” ครตองการ “เพอนรวมคด” “กลยาณมตร”

การเขาไปสรางความเขาใจ สรางความคนเคยกบครเปนเรองส าคญ หากครเขาใจและไดรวมคดรวมวางแผน รวมเลอกวธการท างานกบผ เกยวของ หรอผ เขาไปชวยสงเสรม จะท าให การด าเนนการเปนไปอยางราบรน ชดเจน

ครมภาระงานมาก กระบวนการสงเสรมการใชผลประเมนตองท าอยางบรณาการกบงานการเรยนการสอนของคร ไมท าใหครรสกวามภาระเพม แตท าใหครมนใจวากระบวนการนจะชวยใหครท างานอยางมประสทธภาพขน

การเรมตนกจกรรมการสงเสรมการใชผลประเมน อาจตองใชกลยทธทหลากหลาย และควรเปนกระบวนการหรอแนวทางทท าใหครรสกวาไดรบมมมอง สาระส าคญ หรอแนวทางทจะชวยพฒนาแกไขปญหาการสอนทประสบอยใหดขนไดจรง ๆ (ตวอยางเชนแนวทางการวเคราะหผ เรยนแบบใหม วธวเคราะหขอสอบทใหสารสนเทศทลก ชด ผานโปรแกรมคอมพวเตอรอยางงาย ๆ)

สงทครตองการอยางยงในเบองตน คอ ขอมล เครองมอ ตวอยางทครสามารถน าไปใชไดทนท โดยไมตองหดสราง หรอตองลงมอปฏบตดวยตนเอง เชน ตวอยางขอสอบแนวใหม ๆ ตวอยางแผนการจดการเรยนร เครองมอประเมนผ เรยนพรอมเกณฑการตดสน ทงทครประเมนและนกเรยนใชในการประเมนตนเอง

กลมเรยนรทตงขนในโรงเรยน โดยมเปาหมายเพอพฒนาการจดการเ รยนรของคร มงพฒนาคณภาพการเรยนรของนกเรยน หากจดตงโดยครในโรงเรยน สงเสรมใหเขมแขงขนโดยนกวชาการภายนอก ควรมกระบวนการทท าใหกลมนสามารถพงพาและด าเนนการไดโดยล าพง เมอไมมนกวชาการภายนอก

Page 5: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

“The purpose of evaluation is not to prove but to improve”

Stufflebeam ค ากลาวของ Stufflebeam นกวดและประเมนผลทมชอเสยงระดบโลก กลาววา จดมงหมายของการวดประเมนผลเพอมง “พฒนา” มใชเพอ “ตรวจสอบ” ดงนนกระบวนทศนของการวดและประเมนผลการเรยนร จงควรมงเพอพฒนาการเรยนรของผ เรยน มใชเพยงการตรวจสอบการเรยนรของผ เรยนเทานน การด าเนนการน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาการเรยนรของผ เรยนและการจดการเรยนรของครควรเปนไปอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ แนวคดเบองตนเกยวกบการใชผลการประเมนเพอพฒนาการจดการเรยนรมสาระส าคญดงน

ชวงเวลำของกำรประเมนกบเปำหมำยกำรน ำผลประเมนสกำรพฒนำ ผลจากการประเมนท าใหครไดขอมลหรอสารสนเทศส าคญส าหรบใชพฒนาการเรยนร และตดสนผลการเรยนรของผ เรยน ชวงเวลาการประเมนกอน ระหวาง และหลงการจดการเรยนร สามารถน าสารสนเทศไปใชประโยชนในแตละขนการใชผลประเมนไดดงน

• เพอประเมนความรและทกษะพนฐานกอนเรมกจกรรม

• ใชตดสนใจออกแบบกจกรรมทเหมาะกบธรรมชาต/ระดบการเรยนร

• ปรบพนฐานความร ทกษะกอนเรมเรยน

กอนจดการเรยนร

• ตรวจสอบความร ความสามารถ ทกษะของผ เรยนขณะสอน

• ไดสารสนเทศเพอพฒนาความกาวหนาในการเรยนร

• ใชปรบปรง ซอมเสรมจดออน จดเดนของการเรยนรของผ เรยน

ระหวางการจด

การเรยนร

• สรปผลการเรยนรของผ เรยน

• เปนประโยชนตอการตดสนพฒนาการและระดบสมฤทธผลของผ เรยน หลงจดการเรยนร

สวนท 1 แนวคดเบองตน เกยวกบกำรใชผลกำรประเมนเพอจดกำรเรยนร

Page 6: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

ประโยชนจำกผลกำรประเมน ผลการประเมนการเรยนรของผ เรยน ผลการจดการเรยนการสอนของคร รวมถงผล การประเมนคณภาพสถานศกษาในมตหรอประเดนอน ๆ จะกอใหเกดประโยชนในดานตาง ๆ ดงน 1. ท าใหผ เรยนและผ เกยวของ (เชน คร พอแมผปกครอง ผบรหารสถานศกษา) ไดทราบความกาวหนา พฒนาการของผ เรยน และผลการเรยนรของผ เรยน 2. ท าใหผ เรยนและผ เกยวของ ใชเปนขอมลส าหรบปรบปรง แกไข สงเสรมและพฒนาการเรยนรของผ เรยน ใหประสบความส าเรจสงสดตามศกยภาพของแตละบคคล 3. ใหผ เรยนและผ เกยวของใชเปนขอมลในการวางแผนการเรยน ก าหนดแนวทางการศกษาและการเลอกศกษาตอหรอการประกอบอาชพ ทเหมาะสมความถนด ความรความสามารถ ความสนใจ และธรรมชาตของผ เรยนแตละคน 4. ใชเปนขอมลส าหรบผ มหนาทเกยวของในการออกเอกสารหลกฐานการศกษาและ การรบรองผลการศกษา ค ำถำมเพอกำรใชผลกำรประเมน Mundhenk (2011) น าเสนอค าถามส าหรบครและผ เกยวของ ในการประเมนและน าผลประเมนสการพฒนาผ เรยนไวในบทความ “Assessment of Learning: The Basics-Making a Difference in Student Learning: Assessment as a Core Strategy” ”ดงน ค ำถำมท 1 อะไรคอสงทเราตองการพฒนาใหเกดกบผ เรยน ค ำถำมท 2 สงทเราระบวานกเรยนทส าเรจการศกษาแลวจะสามารถท าสงใดได หรอมลกษณะทควรจะเปนอยางไรบาง ค ำถำมท 3 เราคาดหวงสงใดจากการจดการเรยนการสอน และคาดหวงวานกเรยนจะน าสงทไดเรยนรไปใชหลงจบการเรยนรหรอจบการศกษาแลว ค ำถำมท4 อะไรเปนทกษะ ความร และคณคาทจ าเปนและตองการพฒนาใหเกดกบผ เรยนอยางแทจรง ค ำถำมท 5 เราจะชวยใหนกเรยนเขาใจวาอะไรคอสงทส าคญทสดส าหรบการเรยนรไดอยางไร ค ำถำมท 6 เราจะท าใหกระบวนการมสวนรวมของผ เกยวของในการมอบหมายงาน กจกรรม แบบฝก การประเมน ยทธวธการตดสนผลการเรยนร หรอการปรบเปลยนแนวทางการจดการเรยนร เกดขนไดอยางไร ค ำถำมท 7 ท าอยางไร เราจงจะมน ใจวา ส ง ท เราพฒนาในตวผ เ รยน เ ปนส ง ทส าคญ ใหประสบการณทด และเปนหลกในการด าเนนการเรยนรของนกเรยน

Page 7: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

วนนคณครออกแบบการสอนโดยใชขอมลผลการประเมนเพอการพฒนาการเรยนรของนกเรยนและการจดการเรยนรของตนเองหรอยงคะ

เรามาลองตรวจสอบกระบวนการจดการเรยนรทผานมา วาคณครด าเนนในประเดนตอไปนหรอไม 1. กำรวเครำะหขอมลเพอกำรวำงแผนกำรจดกำรเรยนร (Analysis) 1.1 ด าเนนการวเคราะหหลกสตรสถานศกษา โดยศกษาขอมลดงน ศกษาปรชญา วสยทศน พนธกจ เปาหมายการจดการศกษาของสถานศกษา ศกษาโครงสรางหลกสตรสถานศกษา เกยวกบเวลา/หนวยกต มาตรฐานการเรยนร

ผลการเรยนรทคาดหวง/ตวชวด/เนอหาสาระทหลกสตรสถานศกษาก าหนด

1.2 ด าเนนการศกษาวเคราะหชมชน ดงน ศกษาสภาพ ปญหา และความตองการเกยวกบแหลงเรยนร/ ภมปญญา สภาพ ปญหา และความตองการเกยวกบผปกครอง ขอมลอน ๆ เชน ปญหา วฒนธรรม ประเพณ

1.3 ด าเนนการศกษาวเคราะหขอมลเกยวกบผ เรยน ดงน ผลการเรยนของผ เรยนทผานมา ผลการทดสอบมาตรฐานผ เรยน (ตวอยางเชน NT, A-NET, O-NET, GAT, PAT) ผลการประเมนคณภาพสถานศกษาทงภายใน และภายนอก โดย สมศ. ผลการทดสอบพนฐานกอนการเรยน ขอมลเกยวกบศกยภาพและธรรมชาตของผ เรยน ทงเรองอารมณ สงคม สตปญญา

ความถนดและความสนใจ รปแบบการเรยนร (วธการเรยนรทนกเรยนชอบ) ขอมลสภาพครอบครวของผ เรยน ขอมลสขภาพ ขอมลอน ๆ ไดแก.....................................................................................

สวนท 2 แนวทำงกำรตรวจสอบตนเอง เกยวกบกำรใชขอมลผลกำรประเมนเพอกำรจดกำรเรยนร

เพอกำรจดกำรเรยนร

Page 8: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

1.4 ด าเนนการศกษาวเคราะหขอมลเกยวกบผลการจดการการเรยนรของสถานศกษา ผลการประเมนคณภาพภายในของสถานศกษา ผลการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษา (มาตรฐานดานผ เรยน ดานคร

ดานผบรหาร และขอมลอน ๆ ) ขอมลทเกยวของอน ๆ (ระบ)...................................................................................

1.5 ด าเนนการศกษาวเคราะหขอมลอน ๆ นอกเหนอจากทกลาวมา ไดแกประเดนดงตอไปน (ระบ) ................................................................................................................................. ………………………………………………………….…………….……………………………

2. กำรเตรยมแผนกำรจดกำรเรยนร (Planing) การจดท าแผนการจดการเรยนร คณครไดด าเนนการตามประเดนตาง ๆ ตอไปนหรอไม 2.1 ศกษาวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ผลการเรยนรทคาดหวง/ตวชวดของหลกสตรสถานศกษา แลวจดท าแผนการจดการเรยนร 2.2 น าขอมลจากการศกษาวเคราะหชมชนมาใชในการเตรยมเนอหา กจกรรมการเรยนร 2.3 น าขอมลจากการศกษาผ เรยนมาใชในการออกแบบแผนกจกรรมการเรยนร ตามรายการตอไปน ก าหนดจดประสงคการเรยนรใหสอดคลองเหมาะสมกบผ เรยน ก าหนดเนอหาสาระใหสอดคลองเหมาะสมกบผ เรยน ก าหนดกจกรรมการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบผ เรยน เลอกสอ/แหลงเรยนรใหเหมาะสมกบผ เรยน เลอกวธการประเมนผลสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร (หรอตวชวด) สอดคลองกบ

สภาพการเรยนรทจดใหผ เรยน และองพฒนาการของผ เรยน รวมถงเกณฑการประเมนผล ทเหมาะสมกบผ เรยนและเปาหมายการพฒนาของสถานศกษา

ปรบพนฐานกอนเรยนใหเหมาะสมกอนการเรยนรตามบทเรยน อน ๆ คอ...................................................................................................................

Page 9: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

3. กำรจดกำรเรยนรตำมแผนกำรจดกำรเรยนร /และกำรประเมนเพอปรบปรง ขณะด ำเนนกำรจดกำรเรยนร (Doing) การด าเนนการจดการเรยนร คณครไดด าเนนการตามรายการตอไปนหรอไม 3.1 จดกจกรรมตามทก าหนดไวในแผนการจดการเรยนร 3.2 จดกจกรรมใหผ เรยนแลกเปลยนเรยนรตอกน 3.3 ใหนกเรยนเรยนรดวยการปฏบต 3.4 ใหผ เรยนวางแผนการเรยนรดวยตนเอง โดยฝกคนควา รวบรวมขอมล สรางความรดวย

ตนเอง และผ เรยนประเมนผลการเรยนรดวยตนเอง 3.5 จดกจกรรมการเรยนรทใหผ เรยนฝกคดหลาย ๆ วธ มกระบวนการในการคด 3.6 ใชวธการสอน/ กจกรรมทหลากหลายขณะสอน 3.7 จดกจกรรมการเรยนรทสอดคลองกบธรรมชาตและลกษณะเฉพาะของผ เรยน 3.8 ใชเทคโนโลยในการพฒนาการเรยนรของผ เรยน

4. กำรตรวจสอบกำรจดกำรเรยนรและผลกำรเรยนร (Check) 4.1 คณครประเมนการสอนของตนเองขณะสอนอยเสมอ 4.2 คณครปรบกจกรรมการเรยนรตามสภาพผ เรยน 4.3 คณครใหขอเสนอแนะเพอใหผ เรยนพฒนาการเรยนร พฒนางานขณะสอน 4.4 คณครประเมนวธสอน/กจกรรมของตนเองขณะสอน และปรบปรงขอบกพรองอยเสมอ

5. กำรพฒนำปรบปรงกำรจดกำรเรยนรและผลกำรเรยนร (Action) 5.1 คณครปรบเปลยนวธสอน/กจกรรมการเรยนการสอน เมอเหนวาผ เรยนยงไมบรรล

จดประสงคการเรยนร 5.2 คณครใชการสอนเสรม โดยมอบกจกรรมเพมเตมส าหรบเดกเกง 5.3 คณครสอนซอม โดยมอบกจกรรมส าหรบเดกออนใหเรยนรเพมเตม 5.4 คณครประเมนผลตามวตถประสงค/ ผลการเรยนร/ ตวชวด/ มาตรฐานการเรยนร 5.5 คณครประเมนผลการเรยนและตดสนผลการเรยนโดยดจากการพฒนาการเรยนรของผ เรยน

เปนรายบคคล 5.6 คณครวเคราะห/ สรปผลการเรยนร

Page 10: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

6. กำรวจยเพอพฒนำกำรเรยนร 6.1 คณครน าขอมลจากการประเมนผลการสอนมาวเคราะหหาสาเหต แนวทางแกไข หรอ

วเคราะหสงทตองพฒนา 6.2 คณครศกษาวธการพฒนา แกไขปญหาของการจดกจกรรมการเรยนร 6.3 คณครมการวางแผนการด าเนนการเพอแกปญหาหรอพฒนาการจดกจกรรมการเรยนร

(วางแผนจดท าเปนโครงการวจยในชนเรยนหรอวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน) 6.4 คณครด าเนนพฒนาการจดการเรยนรของตนเองหรอแกไขปญหาผลการเรยนรของผ เรยน

ตามกระบวนการวจย โดยท าเปนรายงานการวจยเพอพฒนาการเรยนร หรอวจยในขนเรยน

ทดควำมคดเกยวกบกำรใชผลประเมนเพอกำรพฒนำกำรจดกำรเรยนรของตนเอง ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................

แผนกำรด ำเนนกำรเพอพฒนำกำรจดกำรเรยนรจำกกำรสงเครำะหผลประเมนทเกยวของ ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................

ขอแนะน ำสกำรปฏบตส ำหรบคร

หลงจากคณครด าเนนการตรวจสอบการจดการเรยนรของตนเองแลว ควรมค าตอบในเรองตอไปน

ประเดนหรอสงทตองการพฒนาการจดการเรยนรของตนเอง คอ เรองอะไร

แผนงานหรอ โครงการทจะพฒนา (การจดการเรยนรของตนเอง) ควรเปนอยางไร

ถาจะจดท าเปนกจกรรมการวจยเพอพฒนาการเรยนการสอน หรอวจยในชนเรยน ควรเรมตนรวบรวมและสงเคราะหขอมลผลการประเมนทเกยวของทงหมด เพอน าสการก าหนดประเดนปญหาการวจย รวมทงคนหาวธการแกไขหรอวธทจะพฒนาผ เรยน แลวด าเนนการออกแบบ วางแผนการด าเนนการพฒนาตอไป

Page 11: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

การจดการเรยนรตามแนวทางปฏรปการศกษาเนนการพฒนาผ เรยนใหเตมตามศกยภาพหรอความแตกตางระหวางบคคล เพอตอบสนองตอความมงหมายดงกลาว สงทครตองท าทนทคอการรจกผ เรยนใหเรวทสด ขอมลเกยวกบนกเรยนทหลากหลายมต ทงภมหลงทางครอบครว บคลกภาพ ความสนใจของนกเรยน สขภาพ ความสนใจของนกเรยน ความถนด ลกษณะนสย นสยทางการเรยน ผลสมฤทธทางการเรยน วธเรยนทนกเรยนชอบ เปนตน สงดงกลาวสะทอนวารปแบบหรอวธการสอนทครใชสอนนกเรยนแบบเดยวกนทงหองเปนสงทตองปรบเปลยน เนองจากธรรมชาตของผ เ รยน มความแตกตางกนทงสตปญญา อารมณ ความพรอมทางการเรยน นสยทางการเรยน รปแบบการสอนหนงอาจประสบความส าเรจกบนกเรยนประเภทหนง แตอาจจะไมไดผลกบนกเรยนอกประเภทหนง การมขอมลเกยวกบผ เรยนจะท าใหการใชผลการประเมนและขอมลของผ เรยนเพอการออกแบบและการจดการเรยนรมประสทธภาพมากยงขน ขอมลและกำรใชขอมลผลกำรประเมนเพอพฒนำกำรจดกำรเรยนร ผลการประเมนในหลากหลายมต หลากหลายประเดนเพอน าสการพฒนาการจดการเรยนรของคร มขอมลส าคญทครตองรวบรวมทงจากแหลงขอมลปฐมภม และทตยภม เพอเปนสารสนเทศส าคญส าหรบการวเคราะห วนจฉยผ เรยน เพอตดสนใจในการออกแบบ วางแผน และด าเนนการการจดการเรยนร เชน ขอมลการประเมนความรความสามารถของผ เรยน ขอมลพฤตกรรมการเรยน ความประพฤตและผลงานในการเรยนรของผ เรยน พฒนาการอน ๆ ของผ เรยน ไดแก ขอมลเกยวกบพฒนาการของรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และพฤตกรรมตาง ๆ ซงสวนใหญเปนขอมลเกยวกบการแนะแนว หากตองการใชขอมลดงกลาว นอกจากจะใชจากแหลงขอมลทตยภมแลว ครอาจรวบรวมขอมลดวยตนเองจากการประเมนในชนเรยนดงค าแนะน าในตารางตอไปน

สวนท 3 ขอมล และกำรใชขอมลผลกำรประเมน เพอกำรจดกำรเรยนร

Page 12: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

ตำรำงท 1 วธการวด ตวอยางเครองมอ และขอมลทไดจากการวดประเมนผลในชนเรยน วธกำรวด ตวอยำงเครองมอ ตวอยำงขอมลผลกำรวดและประเมนทได

การทดสอบ (Testing)

แบบสอบขอเขยน (Written Test)

ผลการเรยนรของผ เรยน ผลสมฤทธทางการเรยน (แยกตามรายผลการเรยนรทคาดหวง รายหนวยการเรยนรหรอรายวชา หรอแยกตามระดบชนทเรยน)

แบบสอบภาคปฏบต (Performance Test) แบบวด (Scale)

- ทกษะและความสามารถในการปฏบตของผ เรยน - เจตคต ความคด ความเชอ ความสนใจ ความถนดของผ เรยน วธเรยนของผ เรยน - ความสามารถในการคดวเคราะห - ทกษะทจ าเปนส าหรบการเรยนรอน ๆ

การสมภาษณ (Interview)

แบบสมภาษณ (Interview guide)

- ความสนใจ นสยในการเรยนร วธเรยนของผ เรยน - สภาพครอบครว - สขภาพ และบคลกภาพ

การสอบถาม (Inquiry)

แบบสอบถาม (Questionnaire) - ความถนด ความสนใจ - สมรรถนะในการเรยนร - บคลกภาพ

การสงเกต (Observation)

แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) แบบมาตรประเมนคา (Rating scale) แบบบนทก (Record)

- ความถนด ความสนใจ พฤตกรรมการเรยน - สมรรถนะในการเรยนร - ทกษะทจ าเปนส าหรบการเรยนรอน ๆ - วธการเรยนรทถนด ชอบ สอดคลองกบธรรมชาตผ เรยน

การตรวจผลงาน แบบประเมนผลงาน - ทกษะ ความรความสามารถในทางปฏบต สมรรถนะในการเรยนรดานตาง ๆ - กระบวนการท างาน วธท างานของนกเรยน -ความคดสรางสรรค

การใชแฟมสะสมงาน (Portfolio)

แบบบนทก (Record) แบบประเมนผลงาน แบบประเมนตนเอง

- พฒนาการของการท างาน การเรยนร - ความรความสามารถ และผลประเมนตนเอง - การจดระบบความคด

Page 13: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

แหลงขอมลผลกำรประเมนอน ๆ ครสามารถใชแหลงขอมลผลการประเมนจากแหลงอน ๆ นอกจากการประเมนในชนเรยน ดงน 1. ผลกำรประเมนระดบสถำนศกษำ สถานศกษามผลการประเมนโดยหนวยงานมาตรฐาน และหนวยงานตนสงกด ตวอยางเชน

ผลการประเมนคณภาพสถานศกษา โดย สมศ. (รายดาน รายมาตรฐาน และภาพรวม)

ขอมลผลการประเมนคณภาพ จากการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ทประเมนโดยสถานศกษา กรรมการสถานศกษา และหนวยงานตนสงกด

ผลประเมนคณภาพผ เรยนระดบชาตและระดบทองถน (ภาพรวมระดบสถานศกษา) เชน NT O-NET A-NET LAST

2. ผลกำรประเมนระดบชนเรยน มกด าเนนการโดยฝายทะเบยน-วดผล ครแตละชวงชน หรอระดบชนเรยน ตวอยางเชน

ผลสมฤทธทางการเรยน จ าแนกตามกลมสาระการเรยนร

ผลการประเมนการอานคดวเคราะห

ผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของผ เรยน 3. ผลกำรประเมนระดบผเรยนรำยบคคล

ผลการประเมนคณภาพผ เรยนระดบรายบคคล มกด าเนนการโดยครผ สอนแตละรายวชา ครประจ าชน และครแนะแนว ตวอยางเชน

ผลสมฤทธทางการเรยน รายบคคล

ผลการทดสอบระดบชาตและระดบทองถน รายบคคล เชน NT O-NET A-NET LAST

ผลการประเมนคณลกษณะผ เรยนในดานตาง ๆ เชน ลกษณะนสย สขภาพ พฤตกรรมการเรยน นสยในการเรยน วธเรยนทชอบ ระดบสตปญญา ความถนด ความสนใจ

ขอแนะน ำสกำรปฏบตส ำหรบคร

เอกสารของคมอในสวนน ท าใหคณครเลอกและใชขอมล ใชแหลงขอมลผลการประเมนอยางรอบดานเพอพฒนาการจดการเรยนรของตนเอง

Page 14: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

ขอสรปแนวกำรจดกจกรรม

ควรจดกจกรรมทสงเสรมและพฒนาการคดวเคราะห และบรณาการฝกคณลกษณะ อนพงประสงค(ใฝเรยนร) ผานกจกรรมการทดลองทางวทยาศาสตร ทมการใหนกเรยนสงเกต ทดลอง อภปรายและสรปผล

การออกแบบการจดการเรยนร โดยก าหนดเปนแผนการจดการเรยนร ถอเปนขนตอนส าคญของการจดการเรยนร หากก าหนดรายละเอยดในแผนดงกลาวโดยใชผลการประเมนทผานมา จากหลากหลายแหลงประเมนทงจากการประเมนตนเองของคร ผลการประเมนผ เรยน สถานศกษา และขอมลทเกยวของ จะท าใหการออกแบบการจดการเรยนรเปนไปอยางมทศทาง สอดคลองกบการพฒนาผ เรยนตามหลกสตรยงขน

กรณตวอยำงวเครำะหขอมลเพอออกแบบกำรจดกำรเรยนร ของ คร ดร.ศศธร เขยวกอ ครศศธร สอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนพญาไท (กรงเทพมหานคร) กอนการสอน ครศศธรไดใชผลการประเมนผ เรยนและสถานศกษาในมตตาง ๆ กน และประมวลขอมลดงกลาวสการออกแบบการจดการเรยนรดงน

ขอมลผลกำรประเมนทใช

1. ผลกำรประเมนคณภำพกำรศกษำภำยนอกโดย สมศ.

นกเรยนสวนใหญของโรงเรยนควรไดรบการพฒนาและสงเสรมใหมระดบการคดวเคราะหทสงขน และควรไดรบการพฒนาอยางตอเนอง

ผลการประเมนคณลกษณะทจ าเปนตามหลกสตร พบวา นกเรยนควรไดรบการฝกคณนสย ใฝเรยนรใหเพมขน เนองจากมความส าคญตอทกษะการเรยนรอน ๆ ดวย

สวนท 4 กรณตวอยำงกำรออกแบบกำรจดกำรเรยนร ทใชขอมลผลกำรประเมนผเรยนและคณภำพสถำนศกษำ

Page 15: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

ขอสรปแนวกำรจดกจกรรม ควรจดกจกรรมฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใหมากขน มการใหนกเรยนลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง โดยครมสวนชวยกระตนการเรยนร รวมทงใหนกเรยนไดอภปราย ตอบค าถามโดยใชความรทเรยน หลกการทางวทยาศาสตร ประกอบการตอบมากยงขน

ขอสรปแนวกำรจดกจกรรม

ควรฝกใหนกเรยนตอบค าถามผานขอค าถามทมลกษณะอตนยมากขน ทงนจะเรมฝกตงแตให

ตอบค าถามปากเปลาจากการอภปรายผลกอน แลวจงฝกใหเขยนมากขน นอกจากนควร

ออกแบบกจกรรมทกระตนการใฝเรยนร มการใชสอใหม ๆ เชน ใชสอเคลอนไหว เปนวดทศน

หรอคลปการเกดของหนจากสถานการณทเกดขนจรงในโลก รวมทงมการระบรบรค (rubric)

การประเมนใหชดเจน พรอมแจงเกณฑการประเมนเหลานแกนกเรยนดวย

2. ผลกำรสงเกต และประเมนทงพฤตกรรมผเรยน ผลงำนและกระบวนกำรปฏบตงำนของผเรยนโดยคร

นกเรยนขาดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยเฉพาะการออกแบบและด าเนนการทดลอง รวมถงการเชอมโยงความรเขาดวยกน

นกเรยนรสกสนกมาก หากไดท ากจกรรมทไดลงมอปฏบตจรงและสอนในสงทสอดคลองกบความสนใจของเขา

นกเรยนไมชอบตอบค าถาม ไมชอบแสดงความเหนเชงวชาการ

3. ผลกำรนกเรยนกอนกำรเรยน (pre-test) ดวยแบบทดสอบ

จากการท าแบบทดสอบกอนเรยน พบวานกเรยนมพนฐานความรในเรองทจะสอน นอยมาก อาจเนองมาจากเรอง “หน” เรยนเพยงเบองตนตงแตชน ป. 4 และไมไดเรยนในชน ป.5 จงไมสามารถเขยนตอบค าถามในแบบทดสอบได สวนใหญมคะแนนเปน 0

ส าหรบเรองทนกเรยนมพนฐานความรอยบาง นกเรยนมกไมเขยนตอบ

Page 16: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

ขอสรปแนวกำรจดกจกรรม

ควรหาสอเชงประจกษทแสดงการเกดของหนใหเหนการเกดอยางชดเจน โดยหาคลปวดทศนมาใหนกเรยนด และเพมการฝกฝนการตอบค าถามเชงวทยาศาสตร จากใบงานใหมากขน เพมการใชค าถามระหวางเรยนและใหตอบแบบการคดออกเสยง ( think aloud technique) เพอตรวจสอบความรความเขาใจ ความคดเชงวทยาศาสตรของนกเรยน ส าหรบนกเรยนทเรยนออน มการตดตามชวยเหลอระหวางเวลาและนอกเวลาเ รยน โดยครและเพอทมผลการเรยนด ใหมากยงขน

4. ผลกำรประเมนตนเองของคร

ผลวเคราะหการจดการเรยนรของครศศธร ดวยกจกรรม KWL พบวา เดมเคยอธบายการเกดของหน ดวยวาจา ปากเปลา คดวานกเรยนจะเขาใจ แตพบวา การจนตนาการเกยวกบการเกดของหนตามค าบอกเลาของคร ผลการฟงพบวานกเรยนมจนตนาการหลากหลาย ไมเขาใจอยางแทจรง โดยเฉพาะนกเรยนทเรยนออน และไมมความรพนฐานในเรองนมากอน

นกเรยนตอบค าถามในลกษณะอตนยไมได โดยเฉพาะคนทเรยนออน

ขอสรปแนวกำรจดกจกรรมของครศศธร สำมำรถน ำไปออกแบบแผนกำรจดกำร

เรยนรดงตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนรตอไปน ทงนจดเนนกำรพฒนำตำมขอสรปแนวกจกรรมจะน ำเสนอโดยใชสญลกษณ

ขอแนะน ำสกำรปฏบตส ำหรบคร

ตวอยางการวเคราะหผลประเมนทเกยวของ ทน าสขอสรปส าหรบการออกแบบแนวกจกรรมการเรยนรดงกลาวขางตน คณครอาจลองปฏบตดงน

คณครด าเนนการรวบรวมขอมลผลประเมนตาง ๆ แลววเคราะหผลประเมนเหลานน พรอมทงสงเคราะหสแนวการจดกจกรรมเพอพฒนาผ เรยนตอไป

ออกแบบแผนการจดการเรยนรทจะสอน รวมทงแผนการจดกจกรรมพฒนาผ เรยนตามทไดออกแบบในการวจยชนเรยนของตนเอง

Page 17: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

ตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนร ทใชผลกำรประเมนเปนฐำนในกำรออกแบบ

หนวยกำรเรยนรเรอง หน

รหส-ชอรำยวชำ ว 16101 กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร ชน ประถมศกษาปท 6 ภำคเรยนท 2 เวลำ 3 ชวโมง ผสอน คร ดร. ศศธร เขยวกอ โรงเรยนพญำไท

มำตรฐำนกำรเรยนร/ตวชวด มำตรฐำน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน

ตวชวด อธบาย จ าแนกประเภทของหนโดยใชลกษณะของหน สมบตของหนเปนเกณฑ และน าความรไปใช

ประโยชน (ป 6/1) มำตรฐำน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การ

แกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด วางแผนการสงเกต เสนอการส ารวจตรวจสอบ หรอศกษาคนควาและคาดการณสงทจะพบจากการ

ส ารวจตรวจสอบ (ป 6/2) เลอกอปกรณ และวธการส ารวจตรวจสอบทถกตองเหมาะสมใหไดผลทครอบคลมและเชอถอได (ป 6/3) บนทกขอมลในเชงปรมาณและคณภาพ วเคราะห และตรวจสอบผลกบสงทคาดการณไว น าเสนอผลและ

ขอสรป (ป 6/4) แสดงความคดเหนอยางอสระ อธบาย ลงความเหนและสรปสงทไดเรยนร (ป 6/6) น าเสนอ จดแสดงผลงานโดยอธบายดวยวาจา และเขยนรายงานแสดงกระบวนการและผลของงานให

ผ อนเขาใจ (ป 6/8) สำระส ำคญ

-หนอคนเปนหนทเกดจากการเยนตวและตกผลกของหนหนดและลาวาทอยใต พนผวโลกและบนพนผวโลกตามล าดบ ลกษณะการเกดของหนอคนทแตกตางกนจะท าใหเนอหนทไดมลกษณะตางกน เชน มลกษณะเนอผลกหยาบ เนอละเอยด เนอแกว และเนอฟองอากาศ เปนตน

Page 18: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

สำระกำรเรยนร ควำมร ทกษะกระบวนกำร คณลกษณะอนพงประสงค

ความรเรองการเกดหนอคน การสรางสถานการณจ าลอง การเปรยบเทยบ และการอธบาย

ความสนใจใฝร

ชนงำนหรอภำระงำน 1. แบบบนทก 2. ผลการตอบค าถาม

กำรประเมนผล ประเดนกำรประเมน

ระดบคะแนน 8-10 6-7 4-5 เกณฑตดสน

การตอบค าถามความรเรองการเกดหนอคน

-ตอบถกตองชด เจนอยางนอย 8 ขอ

-ตอบไดถกตองอยางนอย 6 ขอแตบางค าถามยงไมชดเจน

-ตอบไดนอยกวา 5 ขอ

ระดบ 3 คะแนน8-10 2 คะแนน 6-7 1 คะแนน 4-5 0 คะแนน 0-3

การสรางสถานการณจ าลอง

ด า เ น น ก า ร ส ร า งสถานการณจ าลองเปนข น ต อ น แ ล ะ ใ ชอปกรณตาง ๆ ไดเองอยางถกตอง

ด า เ น น ก า ร ส ร า งสถานการณจ าลองไดเอง แตตองการค าแนะน าการใชอปกรณเปนบางครง

ตองใหความชวยเหลอเปนบางครงในการสรางสถานการณจ าลองและการใชอปกรณ

ความสนใจ ใฝร

มความใฝใจและพอใจใครจะสบเสาะแสวงหาความรในสถานการณจ าลอง มความกระตอรอรนตอกจกรรมอยางสม าเสมอ

มความใฝใจและพอใจใครจะสบเสาะแสวงหาความรในสถานการณจ าลอง มความกระตอรอรนตอกจกรรมเปนครงคราว

มความใฝใจและพอใจใครจะสบเสาะแสวงหาความรในสถานการณจ าลอง มความกระตอรอรนตอกจกรรมนอยครง

กำรจดกจกรรมกำรเรยนร ชวโมงท 1 หนหนดเคลอนตวอยำงไร 1. ครตรวจสอบความรของนกเรยนโดยใชกจกรรม KWL เกยวกบการจ าแนกหนของนกธรณวทยา 2. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายการจ าแนกประเภทของหนตามเกณฑของนกธรณวทยา จนไดขอสรป

วา ถาพจารณาตามลกษณะการเกดจะจ าแนกหนเปน 3 ประเภท คอ หนอคน หนตะกอน และหนแปร

Page 19: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

3. ครเปดวดทศนเรองการระเบดของภเขาไฟ แลวใหนกเรยนรวมกนอภปรายวาหนอคนเกดจากการระเบดของภเขาไฟเสมอไปหรอไม โดยนกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดหลากหลาย ครตองใหความสนใจกบความคดเหนตาง ๆ ดวยการบนทกความคดเหนเหลานนไว

4. ครและนกเรยนรวมกนสรางสถานการณจ าลองการเคลอนตวของหนหนดตามใบกจกรรมท 1 โดยใหนกเรยนแตละกลมคาดคะเนสงทจะเกดและลงมอท ากจกรรม

ชวโมงท 2 หนหนดเคลอนตวอยำงไร 5. นกเรยนแตละกลมน าเสนอขอมลจากการสงเกต (ควรไดขอมลวาเมอใหความรอนแลวเทยนจะ

หลอมเหลว จากนนจะคอย ๆ ดนตวขนแทรกเขาไปในชนทรายจนในทสดจะดนตวผานชนทรายออกไปทชนของน า) 6. ครใหนกเรยนลองเทยบเคยงชนของสารตาง ๆ ในบกเกอรแทนชนตาง ๆ ของโครงสรางโลก เทยนท

หลอมแทนหนหนดซงเกดจากหนในชนเปลอกโลกตอนลางและชนเนอโลกบางสวนเกดการหลอมเหลว การใหความรอนกบบกเกอรแทนการเพมขนของอณหภมอยางรวดเรว และการกดทบของสารในบกเกอรแทนความดนทเพมขนภายในโลก จากนนนกเรยนรวมกนอธบายการเคลอนทของหนหนด (ผลของการเพมขนของอณหภมและความดนอยางรวดเรว ท าใหหนเกดการหลอมเหลวเปนหนหนด บางสวนเยนตวใตผวโลก บางสวนเคลอนออกสผวโลกเหมอนการปะทของภเขาไฟเปนลาวาเยนตวบนผวโลก)

7. นกเรยนรวมกนอภปรายและลงขอสรปตามประเดนตาง ๆ ดงน - ผลการสงเกตสถานการณจ าลองนเปนไปตามทคาดคะเนหรอไมอยางไร - สถานการณจ าลองนมอะไรบางทเหมอนสถานการณจรง และมอะไรทไมเหมอน - หนหนดเกดขนเฉพาะชนเนอโลกหรอไม 8. ครใหความรเพมเตมวา หนทเกดจากการทหนหนดบางสวนเยนตวใตผวโลกเรยกวา หนอคนแทรกซอน

สวนหนทเกดจากหนหนดทปะทออกสผวโลกและเยนตวบนผวโลกเรยกวา หนอคนพ ในบางครงการเคลอนทของหนหนดไมไดปะทขนมาบนผวโลก ซงไมเกดการระเบดของภเขาไฟ มแตหนหนดบางสวนเยนตวใตผวโลก ดงนน หนอคนไมไดเกดเนองจากการระเบดของภเขาไฟเพยงอยางเดยว

ชวโมงท 3 หนอคนทเกดบนและในเปลอกโลกเปนอยำงไร 9. ครใหนกเรยนคาดคะเนและใหเหตผลวา หนหนดทเยนตวใตผวโลกและลาวาเยนตวบนผวโลก จะเกด

ผลกของแรลกษณะอยางไร ใหแตละกลมบนทกผลการตงสมมตฐาน แลวชวยกนท าการทดลองการเกดหนอคนตามใบกจกรรมท 2 และบนทกผลการทดลองลงในใบบนทกผลการท ากจกรรม

10. นกเรยนแตละกลมน าเสนอผลการทดลอง และรวมกนอภปรายตามค าถามดงน - การเยนตวของสารสมในถวยฟอยลใบใดทเยนตวเรว - สารสมในถวยทเยนตวเรวเทยบกบการเยนตวของหนหนดทใด - สารสมในถวยทเยนตวชาเทยบไดกบการเยนตวของหนหนดทใด - สารสมทเยนตวเรวและชาจะท าใหเกดผลก มลกษณะอยางไร เพราะเหตใด

Page 20: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

- นกเรยนจะสรปผลการทดลองนไดอยางไร (หนหนดทเยนตวใตผวโลกจะเยนตวชาท าใหเกดผลกของแรขนาดใหญของหนอคนแทรกซอน สวนหนหนดทเปนลาวาเยนตวเหนอผวโลกจะเยนตวเรว เปนผลใหเกดผลกของแรมขนาดเลกของหนอคนพ) สอ/แหลงกำรเรยนร ชวโมงท 1-2 1. แบบบนทกกจกรรม 2. บกเกอรทนไฟขนาด 500 ลกบาศกเซนตเมตร 3. ช ดตะเกยงแอลกอฮอล 4. เทยน 5. ทรายหรอกรวดละเอยด 6.วดทศนการเกดของภเขาไฟและหนอคน ชวโมงท 3 7. ถวยฟอยลใสขนม 2 ใบ 8. บกเกอรทนไฟขนาด 250 cm3 1 ใบ 9. คมโลหะ 1 อน 10. ชดตะเกยงแอลกอฮอล 1 ชด 11. ไมขดไฟ 1 กลก 12. ขนน าพรอมน าแขงครงขน 1 ใบ 13. แวนขยาย 1 อน 14. แทงแกวคนสาร 1 อน 15. ผาแหง 1 ผน 16. สารสม 17.น าสะอาด

ควำมคดเหนผบรหำร............................................................................................................. …………………...............……………………………………………………………………………………… …………………...............……………………………………………………………………………………… ลงชอ……………………………………….. ผบรหารสถานศกษา/ผ ทไดรบมอบหมาย

บนทกผลหลงกำรสอน (ตวอยางสวนหนง) ผลการสอนพบวา นกเรยนจ านวน 15 คน จาก 3 หองเรยน (รายละเอยดในรายงาน

ผลการประเมนฯ) พบวายงขาดทกษะในการใชกระบวนการทางวทยาศาสตรสบเสาะหาความร และการแกปญหา ไมสามารถวางแผนการสงเกต บนทกขอมล และสรปสงทไดเรยนร จากการแสดงผลงานดวยวาจา และการเขยนรายงาน

สงทตองปรบปรงและพฒนาตอไปคอ (1) เนนกจกรรมการฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใหมากขน (2) ท าวจยในชนเรยนโดยก าหนดประเดนวจยในเรอง การพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกเรยน

ขอแนะน ำสกำรปฏบตส ำหรบคร

ตวอยางแผนการจดการเรยนรและบนทกหลงสอน ดงขางตน สะทอนวา คณครควรพฒนา

ปรบปรงการเรยนการสอนอยางตอเนองจนกวาผ เรยนจะประสบความส าเรจในการเรยน

Page 21: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

ใบกจกรรมท 1 หนหนดเคลอนตวอยำงไร .หอง..........กลม....รำยชอสมำชก................................................................... ......................... อปกรณ 1. บกเกอรทนไฟขนาด 500 cm3 2. ชดตะเกยงแอลกอฮอล 1 ชด 3. เทยน 100 กรม 4. ทรายหรอกรวดละเอยด 100 กรม วธท ำ 1. ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนคาดคะเนพรอมบอกเหตผลวา จะเกดอะไรขนถาใหความรอนกบบกเกอรซงใสเทยนทท าเปนชนเลกๆไวดานลาง ทบดวยชนทรายหรอกรวดและมน าอยบนสดดงภาพ จากนนบนทกผลการคาดคะเน

น า ทราย/กรวด เทยนไข

2. น าบกเกอรทใสเทยนไข ทราย และน า วางบนตะแกรงแลวจดตะเกยงเพอใหความรอน สงเกตการเปลยนแปลงและบนทกผล บนทกกจกรรม 1. วาดรปและบนทกผลการคาดคะเน พรอมบอกเหตผล

2. วาดรปและอธบายผลการสงเกต ค ำถำม ปรากฏการณใดในธรรมชาตทมลกษณะคลายคลงกบการเปลยนแปลงของเทยนไขในกจกรรมน ................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ...................

ใบกจกรรมท 2 หนอคนทเกดบนและในเปลอกโลกเปนอยำงไร .หอง..........กลม....รำยชอสมำชก........................................................................ .................... อปกรณ 1. ถวยฟอยลใสขนม 2 ใบ 2. บกเกอรทนไฟขนาด 250 cm3 1 ใบ 3. คมโลหะ 1 อน 4. ชดตะเกยงแอลกอฮอล 1 ชด 5. ไมขดไฟ 1 กลก 6. ขนน าพรอมน าแขงครงขน 1 ใบ 7. แวนขยาย 1 อน 8. แทงแกวคนสาร 1 อน 9. ผาแหง 1 ผน 10. สารสม 11.น าสะอาด วธท ำ 1. หลอมสารสมจ านวน 50 กรม ในบกเกอรขนาด 250 cm3 ทมน าสะอาดบรรจอย 20 cm3 โดยคอยๆเตมสารสมลงไปในบกเกอร แลวใชแทงแกวคนสารคนสารสมจนละลายหมด 2. เตรยมถวยฟอยลใสขนม จ านวน 2 ใบ ใบท 1 ใหแชไวในขนทบรรจน าและน าแขง ใบท 2 ใหตงไวทอณหภมหอง 3. น าสารสมเหลวทละลายหมดแลว แบงเทลงในถวยทง 2 ใบทเตรยมไวในปรมาตรทเทาๆกน ใบท 2 หลงจากเทสารสมแลวใหใชผาแหงหอถวยฟอยลไวอกชนหนง และตงถวยทง 2 ใบ ไวประมาณ 10-15 นาท 4. สงเกตการเปลยนแปลงของสารสมและเปรยบเทยบขนาดของผลกสารสมทอยในถวยทง 2 ใบ โดยใชแวนขยายและบนทกผล

Page 22: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

5.เมอสารสมทอยในถวยทง 2 ใบแขงตวแลว ใหแกะสารสมออกจากถวย สงเกตและเปรยบเทยบขนาดผลกของสารสมจากถวยทง 2 ใบอกครง บนทกผลการสงเกต บนทกกจกรรม 1. ตารางบนทกผล

ถวยใบท เวลำในกำรเยนตว ลกษณะของผลก 1

2

ค ำถำม 1. การเยนตวของสารสมใบท 1 เทยบไดกบการเกดหนประเภทใด และผลกแรของหนประเภทนเปนอยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน............................................................................................................................. ... ............................................................................................................................................................. 2. การเยนตวของสารสมใบท 2 เทยบไดกบการเกดหนประเภทใด และผลกแรของหนประเภทนเปนอยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน .......................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ..

ใบควำมรเรอง หนอคน นกธรณวทยาแบงหนตามลกษณะการเกดออกเปน 3 ประเภทใหญๆ ไดแก หนอคน ( igneous rocks) หนตะกอนหรอหนชน (sedimentary rocks) และหนแปร (metamorphic rocks) หนอคนเปนหนทเกดจากการเยนตวและตกผลกของหนหนดซงอาจเกดขนใตพนผวโลกหรอบนพนผวโลกกได ลกษณะการเกดของหนอคนทแตกตางกนจะท าใหเนอหนทไดมลกษณะตางกน เชน มลกษณะเนอผลกหยาบ เนอละเอยด เนอแกว และเนอฟองอากาศ เปนตน หนอคนแบงเปน 2 ประเภท คอ 1. หนอคนแทรกซอน (intrusive igneous rocks) หนชนดนเกดจากการเยนตวของหนหนด ซงอยลกลงไปใตเปลอกโลก เราจะเรยกหนหนดนวา แมกมำ (magma) โดยหนแมกมาจะแทรกดนขนมาอยเปลอกโลกระดบหนงแลวเยนแขงเสยกอนจะออกสผวโลก ขณะทแมกมาเยนตวลงแรจะตกผลกและผลกจะคอยๆ เตบโตขน ผลกแรจงหยาบและมลกษณะเปนเหลยมเกาะประสานตวกนอยางแนนสนท ตวอยางของหนอคนแทรกซอน ไดแก หนแกรนต หนไดออไรต และหนแกบโบร 2. หนอคนพ (extrusive igneous rocks) หนชนดนเกดจากหนหนดทปะทออกมานอกผวโลก เราจะเรยกหนหนดนนวา ลำวำ (lava) ปรากฏการณลกษณะนเรยกวา ภเขาไฟระเบด (volcanism) การทหนแมกมาปะทออกมานอกผวโลกนนจะเกดการเยนตวเรวมาก แรจะมเวลาในการตกผลกนอย ดงนน ผลกแรจะมขนาดเลกมากจนมองดวยตาเปลาไมเหน และถายงเยนลงเรวอยางฉบพลนดวยแลว ผลกอาจไมเกดขนเลย เนอหนทเกดขนจงมลกษณะเนยนเปนแกว เชน หนออบซเดยน (obsidian) หนเพอรไลต (perlite) เปนตน

Page 23: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

การใชผลการประเมนทน าสการปรบปรงพฒนาการจดการเรยนร และพฒนาการเรยนรของผ เรยนใหเปนไปตามจดเนนการพฒนาและตามจดมงหมายของหลกสตร มขอควรค านงถงทน าสการปฏบตส าหรบคร ดงรายละเอยดในแผนภาพและสาระส าคญตอไปน

1. กำรน ำผลกำรประเมนไปใช ควรพจำรณำคณภำพของผลกำรวดและผล กำรประเมน

เราสามารถท าให“คณภำพของผลกำรวด” เกดขนโดยเพม “คณภาพของเครองมอวด” และ “วธการวด” เชน คะแนนความสามารถทางวทยาศาสตรจะสะทอนความสามารถของผ เรยนไดแมนย าเพยงใดนน กขนอยกบคณภาพของแบบทดสอบวดความรทางวทยาศาสตร คณภาพแบบประเมนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร รวมทงวธการวดทแมนย า ถกตองตามหลกการ

สวน “คณภำพของผลกำรประเมน” ขนอยกบปจจยเกยวกบ “คณภาพของผลการวด” และปจจยดานความเหมาะสมของ “เกณฑการตดสนผลการวด” เชน การประเมนผลการเรยนรของผ เรยนในรปของระดบผลการเรยน (เกรด 1, 2, 3, 4) จะถกตองเพยงใดขนอยกบความเชอถอไดของคะแนนทเปนผลการวด และเกณฑในการตดสนคะแนน ทเลอกอยางถกตองเหมาะสม

สวนท 5 บทสรปกำรใชผลประเมน : สกำรปฏบตส ำหรบคร

ขอปฏบตส ำหรบคร

Page 24: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

2. กำรประเมนผลเพอ “พฒนำ” มใชเพยง “ตรวจสอบ” กำรเรยนร

เราสามารถท าตามแนวคดนไดโดยไมวดและประเมนผลผ เรยนแลวสนสดทการตดเกรด

ตวอยางทสามารถน าสการปฏบตส าหรบคร ดงน

น าผลการประเมนผ เรยน เชน ผลสอบระหวางภาคเรยน พฤตกรรมการเรยนรของนกเรยน มาวเคราะหและก าหนดปญหาการเรยนรของนกเรยน ....แลวคดทบทวนวาจะท าวจยชนเรยนหรอวจยเพอพฒนาการเรยนรในประเดนใด และควรใชนวตกรรมจดการเรยนรแบบใดจงเหมาะสม

น าผลการตรวจสอบตนเองเกยวกบการใชผลประเมนเพอการจดการเรยนร (ดงตวอยางในสวนท 2 ของคมอน) มาก าหนดโครงการหรอการพฒนาการจดการเรยนรของตนเอง (ID Plan) แลวด าเนนการพฒนาตามแผน พรอมประเมนผลการด าเนนงาน

น าผลประเมนคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษา ผลการประเมนคณภาพผ เรยนจากการทดสอบระดบชาต รวมทงผลประเมนอน ๆ รวมกนวเคราะหเปาหมายหรอจดทควรพฒนา แลวด าเนนการพฒนาผ เรยนเพอตอบสนองเปาหมายทก าหนดไว

3. กำรใชผลกำรประเมนทใหค ำส ำคญกบผลกำรประเมนผลกำรเรยนรระหวำงทำง (formative) ควบคกบ กำรประเมนผลรวบยอด (summative) เราสามารถแนวคดนสการปฏบตได ตวอยางเชน

เพมความส าคญของผลการประเมนระหวางการจดการเรยนการสอน เชน พฒนาการดานความร พฒนาการดานทกษะหรอเจตคตของผ เรยน โดยเพมสดสวนหรอองคประกอบน าหนกคะแนนในการตดเกรดใหมากขน

พจารณาและเพมจดเนนของการประเมน “กระบวนการปฏบตงาน” ของนกเรยน ใหมากกวาหรอเทากบ “ผลงาน” หรอผลการปฏบตงานของนกเรยน ตวอยางเชน ประเมนกระบวนการท ากระทงใบตองของนกเรยนในเรอง การวางแผนและแบงหนาทท างานของสมาชกกลม การใชทรพยากรในการท างานอยางประหยดรคณคา ความรวมมอการท างาน ทกษะการใชเครองมอหรออปกรณการท างาน การรกษาความสะอาดสถานทท างานหลงสนสดงาน มากกวาความสวยงาม เรยบรอย มความคดสรางสรรคของกระทงทท าเสรจแลว

Page 25: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

4. กำรใชผลกำรประเมนผเรยนอยำงรอบดำน (holistic)

เราสามารถน าแนวคดนสการปฏบตได โดยใชผลประเมนของผ เรยนอยางรอบดาน ตวอยางเชน

การพจารณาตดสนใจออกแบบกจกรรมการเรยนร จากการใชผลวเคราะหขอมลรอบดาน เชน ความสนใจของนกเรยน วธเรยนรทนกเรยนชอบ ความถนดของนกเรยน คะแนนพนฐานกอน การเรยน เจตคตตอการเรยน ผลการทดสอบระดบชาต หรอผลการประเมนคณภาพสถานศกษา

เพมชวงเวลาของการวดใหมากขน ท าใหไดขอมลผ เรยนทงจากการประเมนในชวงกอนการสอน ระหวางการสอน (หลายครง) และหลงสอน ซงจะสะทอนพฒนาการของนกเรยนไดชดเจน

ท าใหผลประเมนรอบดานมากขน โดยเพมสถานการณการวดใหหลากหลาย เชน สถานการณสอบทจดอยางเปนทางการในการสอบระดบชาต การสอบทจดในสถานการณทผอนคลาย รวมทงใชเครองมอวดหลายชนดหลายแบบ ทงการสมภาษณ (เชน สมภาษณทงผปกครอง ครคนอน และเพอนนกเรยน เปนตน) รวมกบสงเกตพฤตกรรม การประเมนโดยผ เกยวของและตนเอง

5. กำรรวมมอรวมพลงในกำรใชผลกำรประเมนของผเกยวของเพอน ำส กำรพฒนำกำรเรยนรของผเรยน

เราสามารถแนวคดนสการปฏบตได ตวอยางเชน

คณะครทสอนนกเรยนกลมเดยวกน จากหลายสาระการเรยนรมารวมกนวเคราะหผลการเรยนรของนกเรยน จดเนนทควรตองพฒนา แลวรวมกนก าหนดแนวทางพฒนาทเหมาะสมโดยทกคน ในกลมรวมกนแกปญหาการเรยนรใหกบนกเรยนผานกระบวนการสอนในสาระทตนรบผดชอบ

ผบรหารสถานศกษา นกวชาการ ครผน าการเรยนรในโรงเรยน รวมกนท างานแบบรวมมอกน เพอท าหนาทเปน “พเลยง” หรอ “พาคด พาท า” ชวยเหลอแนะน าครเกยวกบการพฒนาการสอน

รวมกนบรณาการการสอนในกลมสาระการเรยนรทรบผดชอบเพอการพฒนานกเรยนรวมกน ตวอยางเชน ถานกเรยนมปญหาเรองการอานและวเคราะหค าถาม และการเขยนตอบค าถามในแบบทดสอบ โดยเฉพาะในสาระการเรยนรคณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษาฯ สวนนครภาษาไทย อาจชวยสอนทกษะการอาน ตความสงทอาน ทกษะการเขยน โดยเนอหาสาระทฝกอาจใชเนอหาเปนวทยาศาสตรบาง หรอวชาอน ๆ สลบกนไป ไมเพยงฝกอานจากวรรณคดไทยเทานน

Page 26: แนะนำคู่มือ - คณะครุศาสตร์ ...edu.pbru.ac.th/e-media/01.pdf“The purpose of evaluation is not to prove but to improve” Stufflebeam

คมอนเปนสวนหนงของงานวจย การสงเสรมการใชผลการประเมนของผบรหารและครเพอการจดการเรยนร โดย สกญญรตน คงงาม

รำยกำรอำงอง

ศรชย กาญจนวาส. (2546) “นโยบายการประเมนผลการเรยนรตามพระราชบญญตแหงชาต”. ในรวมบทความการประเมนการเรยนรแนวใหม. (สวมล วองวาณช บรรณาธการ) กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศศธร เขยวกอ. (2555). แผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนพญาไท. (เอกสารอดส าเนา)

ศรเดช สชวะ. (2546). “หลกการประเมนการเรยนร” ในรวมบทความการประเมนการเรยนรแนวใหม. (สวมล วองวาณช บรรณาธการ) กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สวมล วองวาณช และ สวฒนา สวรรณเขตนคม. (2546). “การประเมนเพอรจกผ เรยน”ในรวมบทความการประเมนการเรยนรแนวใหม. (สวมล วองวาณช บรรณาธการ) กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Mundhenk, B. (2011). Assessment of Learning: The Basics. Making a Difference in Student Learning: Assessment as a Core Strategy. [PowerPoint slides] Chicago: HLC.