0

แบบฝกทกษะ กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

ช�นมธยมศกษาปท� 4

ทกษะพ�นฐานกฬาวอลเลยบอล

เร�อง การเลนลกบอลสองมอลางคนเดยว

และคโยนให

• นายขวญชย ราชสาร

• ครชานาญการ โรงเรยนโนนหนวทยายน

• อาเภอชมแพ จงหวดขอนแกน

• องคการบรหารสวนจงหวดขอนแกน

1

แบบฝกทกษะกฬาวอลเลยบอล

เร�อง การเลนลกบอลสองมอลางคนเดยวและคโยนให

แนวคด

การเลนลกสองมอลาง เปนทกษะท�ผเลนตองใชในการเลนท�งเกมรกและเกมรบ ฉะน�นผเลน

ตองฝกการเลนคนเดยวและเลนกบค

จดประสงคการเรยนร

1. อธบายการลกษณะการจบมอการเลนลกสองมอลางได 2. ปฏบตกจกรรมการเลนลกสองมอลางคนเดยวได

3. ปฏบตกจกรรมการเลนลกสองมอลางคโยนใหเลนได

2

คาช�แจง ใหนกเรยนใชเวลา 55 นาท ในการทากจกรรมดงตอไปน�

1. นกเรยนแบงออกเปน 4 กลมเทาๆ กน เลอกหวหนากลมและอบอนรางกาย 2. นกเรยนดครสาธตข�นตอนการเลนลกมอลางคนเดยวและการเลนลกมอลางคโยนให 3. นกเรยนฝกทกษะการเลนลกมอลางคนเดยวและการเลนลกมอลางคโยนให 4. นกเรยนแขงขนเกมเลนลกสองมอลาง 5. นกเรยนและครรวมกนสรปกจกรรมการฝกทกษะการเลนลกมอลางคนเดยวและค

โยนให 6. ศกษาเพ�มเตมจากบทเรยนอเลกทรอนกส เร�อง ทกษะพ�นฐานกฬาวอลเลยบอล ใน

http://www.nonhanwit.com/ โดยใชเวลานอกเวลาเรยน

3

บทนา

การเลนลกมอลางหรอการเลนลกสองมอลาง หรอท�เรยกวา “ลกอนเดอร” (Under hand)

หมายถงการใชแขนทอนลางของแขนท�งสองเลนลกบอลพรอม ๆ กน เพ�อสงลกบอล หรอบงคบ ลกบอลใหลอยข�นสอากาศไปในทศทางท�ตองการ โดยผเลนประสานมอเพ�อชวยยดแขนท�งสอง ใหอยคขนานระดบเดยวกน ไมใหเกดการเหล�อมล�า อนจะเปนเหตสาคญท�ทาใหทศทางการกระดอนของลกบอลเสยไป การเลนลกสองมอลางหรอการเลนลกอนเดอรน� นบวาเปนทกษะพ�นฐานท�สาคญประการแรกในการฝกหดเลนวอลเลยบอล เปนทกษะท�ปฏบตไดงาย แตการท�จะฝกหดใหเกดความชานาญน�นตองอาศยระยะเวลาและวธท�ถกตอง เพราะพ�นฐานของการเลนทมท�ดน�น ผเลนจะตองเลนลกมอลางไดดกอน (อภศกดV ขาสก, 2544)

การรบ-สงลกในการเลนกฬาวอลเลยบอลมความแตกตางไปจากการรบ – สงลก ในการกฬาประเภทอ�น ท�งน� เน�องมาจากกตกาการเลนวอลเลยบอลอนญาตใหจบลกไดเฉพาะการสงลกเขาเลนเทาน�น ในระหวางการเลนเกมน�ไมอนญาตใหจบลก เม�อรบลกถกตองตามกตกาแลวตองสงออกไปทนทดวยเหตน� การรบลกในการเลนจงไมมการจบลก สาหรบการสงลกน�นจะตองฝกหดใหถกตองตามหลกการและวธการของการสงลกในการเลนกฬาวอลเลยบอล (เสง�ยม พรหมบญพงศ และ สชาต ทวพรปฐมกล, 2541)

ในการรบลกบอลท�ถกสงมาจากฝายตรงขามไมวาจะเปนลกสง ลกตอบโต ลกตบและลกอ�นๆ น�น ผรบจะตองเคล�อนท�ไปยงลกบอลใหทนเหตการณ ในการรบแตละคร� ง กอยท�ผเลนจะใชดลพนจวาจะใชการแตะชลกบอล การเลนลกลางมอเดยว ซ� งกข�นอยกบลกษณะของลกบอลท�พงมา แตกจงจาไวเสมอวาลกท�สงไปอยางแนนอนน�น ตองอยตรงหนาของผรบหรอระยะท�ใกลเคยงมากท�สด ในการรบลกบอลแตละกรณน�นตองแตกตางกนออกไป ซ� งจะมท�งว�งอยางรวดเรว หรอว�งไปขางหนา ถอยหลง ไปขางๆ (ซาย-ขวา) กระโดดหรอพงลมมวนตวชวย หลงจากตลกไปแลว ทาทางตางๆ ท�กลาวมาน� ผเลนตองฝกหดใหเกดความคลองแคลววองไว และใชใหเหมาะสมกบเหตการณตางๆ เพ�อประโยชนของผเลนใหมากท�สด (เสง�ยม พรหมบญพงศ และ สชาต ทวพรปฐมกล, 2541)

4

เน�อหา

การเลนลกสองมอลาง ความหมาย

มผใหความหมายของคาวา การสงลกแบบสองมอลางไวดงน� เสง�ยม พรหมบญพงศ และ สชาต ทวพรปฐมกล (2541) กลาววา การเลนลกสองมอลาง หมายถง การรบ-สงลกดวยหนาแขนทอนลางระหวางขอศอกถงโคนน�วหวแมมอ เพ�อรบลกเสรฟหรอลกตบจากฝายตรงขามท�พงมาต�ากวาระดบเอวลงไป ซ� งมกจะเปนลกท�พงมาอยางรวดเรวและรนแรงหรอสงลกใหผเลนฝายเดยวกนหรอต�งลก เปนตน สมชาย ประเสรฐศรพนธ และคณะ (2546) กลาววา กฬาวอลเลยบอลเปนกฬาท�เลนดวย มอ การรบและการรกโดยสวนใหญจะเปนการเลนโดยใชแขน การรบลกเสรฟและลกตบของฝายตรงขามจะใชการเลนดวยสองมอลาง ท�งน�การใชแขนท�งสองขางในการปะทะลกเสรฟท�มโอกาสถกลกไดงาย แนนอน แมนยา การเลนลกบอลมอลางตองคานงถงการประสานงานของแขนท�งสอง ใหเปนอนหน�งอนเดยวกน โดยใหระดบของแขนทอนลางท�งสองขางเสมอกน ในขณะท�สมผส หรอตลกบอล

นรนดร เปงโท (2549) กลาววา การเลนลกมอลาง (Underhand) หมายถง การเลนลก โดยการใชแขนท�งสองขางหรอขางเดยวสงลกบอลไปยงทศทางท�ตองการ ดวยลกษณะตาง ๆ ตามจดมงหมาย การเลนลกมอลาง ถอวาเปนทกษะพ�นฐานท�สาคญมากโดยเฉพาะการรบลกจากฝาย ตรงขามซ�งสวนใหญมาจากลกเสรฟและลกตบ เกมการรบถอวาเปนหวใจสาคญของการแขงขน เน�องจากเปนการเลนลกคร� งแรกจากฝายตรงขาม ปจจบนในกตกาการแขงขนจงอนญาตใหแตละ ทมมผเลนตวรบอสระ (Libero) ซ� งมไวเพ�อเปนตวรบลกแรกโดยตรงจากฝายตรงขาม ทาใหเกม การแขงขนเปนไปดวยความสนกสนาน ต�นเตน เราใจ สาหรบผชมเปนอยางย�ง เพราะเม�อเกมรบด กสามารถสรางเกมรกไดอยางหลากหลาย สรป การเลนลกสองมอลาง เปนการรบ-สงลกไปยงทศทางท�ตองการโดยใชท�งสองขางต�งแตระดบขอศอกลงมาถงโคนน�วหวแมมอ ซ� งมความแนนอน แมนยา

5

1. ลกษณะการจบมอเพ�อเลนลกวอลเลยบอล

นยมใชโดยท�วไปมอย 2 แบบ คอ (ชชชย โกมารทต และประพฒน ลกษณะพสทธV , 2540)

1.1 การจบมอแบบน�วมอประสานกน วธปฏบต 1) หนฝามอเขาหากน กางน�วทกน�วออก 2) น�วท�งแปดเรยงสลบกน น�วหวแมมอเรยง

ชดกนวางแบนราบเสมอกบทอนแขน

1.2 การจบมอแบบฝามอท�งสองซอนกน วธปฏบต

1) หงายฝามอท�งสองวางซอนกน จะใช มอใดมอหน�งอยขางบนหรอลางกได

2) หวแมมอชดกนแบนราบเสมอกบทอนแขน

1.2 การเตรยมตว ผเลนตองยนแยกเทาออกท�งสองขาง โดยใหเทาในเทาหน�งอยหนา

เลกนอย และหางกนประมาณ 1 ชวงไหล ยอเขาใหขาทอนลางและทอนบนทามม 90 องศา กมตวไปขางหนาเลกนอยโดยใหน�าหนกตวอยบนปลายเทาท�งสอง แขนท�งสองขางงอเลกนอย อยขางหนาตว เม�อเคล�อนท�เขาไปหาลกบอลเพ�อจะเลนลกบอลแขนจะตองเหยยดตงออกไป ขางหนา

ภาพท� 4.1 การจบมอแบบน�วมอประสานกน

ภาพท� 4.2 การจบมอแบบฝามอท�งสองซอนกน

6

1.3 การสงแรงปะทะลกบอล จะตองเคล�อนท�เขาหาลกบอลกอนท�ลกบอลจะตก แลวใช สวนลางของแขนดานในปะทะลกบอล ตามองลกบอลตลอดเวลาท�ลกเขามาปะทะถกแขน พรอมกบเหยยดเทาท�งสองข�นพรอมกนเพ�อชวยสงแรง แขนจะตองเหยยดตงตลอดเวลาท�ปะทะกบลกบอลหรอระหวางการตลกบอล และเม�อลกบอลกระทบแขนใหยกไหล ชวยในการออกแรงและบงคบทศทางลกบอล

1.4 การสงแรงตดตาม ผเลนจะเคล�อนแขน โดยยกแขนท�งสองข�นพรอม ๆ กนในระดบ ลาตวและถายน�าหนกตวตามไป หลงจากน�นจงกลบมาอยในทาเตรยม

2. หลกสาคญในการสงลกหรอต�งลกบอลสองมอลาง สมชาย ประเสรฐศรพนธ และคณะ (2546) กลาวถงหลกการสงลกหรอต�งลกบอลสองมอลางไวดงน�

2.1 ใหเคล�อนท�เขาหาลกบอลโดยเรว โดยใหเทาใดเทาหน�งอยขางหนาน�าหนกตวอยบน ปลายเทาท�งสอง โนมตวไปขางหนาเลกนอย จบมอท�งสองตามความถนด แขนท�งสองเหยยดตง 2.2 เม�อลกบอลลอยมาใกลใหใชแขนท�งสองปะทะกบลกบอล พรอมกบเหยยดเทาท�งสองข�น 2.3 แขนท�งสองไมควรยกสงเกนไป 2.4 ตาตองมองลกบอลตลอดเวลา หมายเหต ทศทางหรอวถทางของลกบอลในการสงลก หรอต�งลกบอลสองมอลางมดงน�

1. ถาตองการใหลกบอลไปขางหนา ใหยกแขนสมผสกบลกบอล 45 องศา 2. ถาตองการใหลกบอลข�นขางบน ใหยกแขนขนานกบพ�นสมผสกบลกบอล

7

แบบฝกการเลนลกสองมอลาง

การเลนลกสองมอลาง เปนทกษะท�สาคญสาหรบการเลนกฬาวอลเลยบอล ไมวาจะเปน การรกหรอการรบกตาม จะตองใชการต�งลกหรอสงลกดวยการเลนลกบอลสองมอลางมากท�สด เพราะพ�นท�ปะทะลกบอลมากและเปนการเลนลกท�แมนยา

แบบฝกท� 1

ฝกเลนลกสองมอลางคนเดยว

วธปฏบต

1) จงหวะท� 1 โยนลกบอลข�นตรง ๆ 2) จงหวะท� 2 เม�อลกวอลเลยบอลตกมาถงจดสมผสใหออกแรงอนเดอรลกบอลโดยยก

แขนต แขนเหยยดตรง 3) จงหวะท� 3 ใหลกบอลสมผสระหวางขอมอกบขอศอก พรอมกบเหยยดลาตว ขาและขอ

เทาข�นตรง ๆ เพ�อใหลกบอลข�นไปตรง ๆ 4) แบงนกเรยนเปน 4 กลม แตละกลมจบคกน จดแถวหนากระดาน 2 แถว หนหนาเขาหากน 6) แตละค ฝกทกษะเลนลกสองมอลางคนเดยว โดยเร�มจาก จงหวะท� 1 จงหวะท� 2

จงหวะท� 3 7) ฝกเลนลกสองมอลางตดตอกนใหได 10 คร� งในหน�งโยน

8) ถาในหน�งโยนทาตดตอกนไมไดถง 10 คร� ง ใหฝกตอโดยนบตอเน�อง 9) เม�อครบ 10 คร� ง กลบไปตอทายแถวเปล�ยนใหคออกมาฝก

10) ขณะท�คออกไปฝกใหสงเกตวาทาถกตองตามข�นตอนท�ครอธบายและสาธตหรอไม ถาไมถกตองมสวนใดตองแกไข ใหแนะนาคเม�อออกไปฝกคร� งตอไป

ภาพท� 4.5 จงหวะท� 3

ลกบอลสมผสระหวาง ขอมอกบขอศอก

ภาพท� 4.3 จงหวะท� 1 โยนลกบอลข�นตรง ๆ

ภาพท� 4.4 จงหวะท� 2 อนเดอรลกบอลโดยยกแขนต

แขนเหยยดตรง

8

แผนผงแบบฝกท� 1

เลนลกสองมอลางคนเดยว

สญลกษณในกจกรรม = คร = นกเรยน = ทศทางลกบอล

แผนภาพท� 4.1 แสดงแผนผงเลนลกสองมอลางคนเดยว

แถว ข

แถว ก

9

แบบฝกท� 2 ฝกเลนลกสองมอลางคโยนให

วธปฏบต

1) จงหวะท� 1 คโยนลกบอลใหสงระดบศรษะ 2) จงหวะท� 2 เลนลกสองมอลางกลบไปหาค 3) จงหวะท� 3 ครบลกบอลไวแลวโยนใหม 4) นกเรยนแตละกลมจบคกน จดแถวหนากระดาน 2 แถว ยนหนหนาเขาหากน หางกน

ประมาณ 3 – 4 เมตร 5) ฝกทกษะเลนลกสองมอลางใหคโยนให โดยเร�มจาก จงหวะท� 1 จงหวะท� 2

จงหวะท� 3 6) สลบกนโยนกบเพ�อนคนละ 10 คร� ง

ภาพท� 4.6 จงหวะท� 1 คโยนลกบอลให สงระดบศรษะ

ภาพท� 4.7 จงหวะท� 2 เลนลกสองมอลาง

กลบไปหาค

ภาพท� 4.8 จงหวะท� 3 ครบลกบอลไว แลวโยนใหใหม

10

แผนผงแบบฝกท� 2

เลนลกสองมอลางคโยนให

สญลกษณในกจกรรม = คร = นกเรยน = ทศทางโยนลกบอล = ทศทางลกบอล

แผนภาพท� 4.2 แสดงแผนผงเลนลกสองมอลางคโยนให

3-4 เมตร

11

เกมเลนลกสองมอลาง

วธปฏบต 1) แบงนกเรยนเปน 4 กลม จดแถวตอน 4 แถวตามกลม 2) ครเปานกหวดเร�ม นกเรยนคนท� 1 เลนลกสองมอลางเคล�อนท�ไปออมกรวยยางท�วางอย

ดานตรงขาม กลบมายงจดเร�มตน 3) คนท� 1 ต�งลกสองมอลางสงตอใหคนท� 2 เสรจแลวไปตอทายแถว 4) คนท� 2 เลนลกสองมอลางตอ ปฏบตข�นตอนเหมอนกบคนท� 1

5) ปฏบตอยางน�ไปเร�อยๆ จนถงคนสดทายแลวน�งลง กลมใดทาเสรจกอนเปนผชนะ ครกลาวชมเชย

แผนผงเกมเลนลกสองมอลาง

สญลกษณในกจกรรม = คร = นกเรยน = กรวยยาง = ตอทายแถว = ทศทางการเล�ยงลกบอล

แผนภาพท� 4.3 แสดงแผนผงเกมเลนลกสองมอลาง

4 เมตร

12

บทสรป

กฬาวอลเลยบอลเปนกฬาท�เลนดวยมอ การรบและการรกโดยสวนใหญจะเปนการเลนโดยใชแขน ซ� งทกษะการเลนลกสองมอลางเปนทกษะการใชแขนท�งสองขางในการปะทะลกเสรฟและลกตบ การเลนดวยลกสองมอลางมโอกาสถกบอลไดงาย เม�อผเลนไดฝกหดข�นตอนวธปฏบตในแบบฝกการเลนลกสองมอลางคนเดยวและคโยนใหถกตอง ผเลนจะเกดทกษะสามารถรบลกเสรฟหรอลกตบ ท�ฝายตรงขามเลนขามตาขายมาไดอยางแมนยาแนนอน เม�อผเลนไดฝกหดการเลนลกสองมอลางคนเดยวและคโยนใหจนเกดความชานาญแลว ผเลนสามารถรบลกบอลลกแรกท�ขามตาขามมาไดอยางแมนยาแนนอน สงผลใหผเลนคนตอไปต�งลกบอลเพ�อเลนเกมรกไดอยางมประสทธภาพมากย�งข�น

13

แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยน วชา สขศกษาและพลศกษา (วอลเลยบอล)

เร�อง การเลนลกสองมอลางคนเดยวและคโยนให แบบฝกท� 1-2

ช�นมธยมศกษาปท� 4 / ........ กลมท� .......

เลขท�

ช�อ – สกล

การเลนลกสองมอลางคนเดยว

และคโยนให

สรป

การเล

นลกส

องมอ

ลางคนเดยว

การเล

นลกส

องมอ

ลางคโยนใ

ห

รวม

เฉล�ย

ผาน ไมผาน

4 4 8 4

เกณฑคณภาพ นกเรยนมคณภาพระดบดมาก ใหระดบคะแนน 4 นกเรยนมคณภาพระดบด ใหระดบคะแนน 3 นกเรยนมคณภาพระดบพอใช ใหระดบคะแนน 2 นกเรยนมคณภาพระดบปรบปรง ใหระดบคะแนน 1

เกณฑการผาน นกเรยนตองไดคะแนนเฉล#ยเทากบหรอมากกวา 2 คะแนน

14

บรรณานกรม

ชชชย โกมารทต และประพฒน ลกษณพสทธV . (2540). วอลเลยบอล. กรงเทพมหานคร: สานกพมพวฒนาพานช จากด.

นรนดร เปงโท. http://www.kruduangporn.com/volleyball/under.html เสง�ยม พรมบญพงศ และสชาต ทวพรปฐมกล. (2537). วอลเลยบอล. กรงเทพมหานคร: สานกพมพไทยวฒนาพานช. สมชาย ประเสรฐศรพนธและคณะ. (2546). วอลเลยบอล. กรงเทพมหานคร : บรษทสานกพมพ วฒนาพานช จากด. อภศกดV ขาสก. (2544) การฝกวอลเลยบอล 2000. กรงเทพฯ : ร� วเขยว.