64 (3121) 2014-06-12

16
86' (85 585 ĭ³£« Ĥ£¤©L ª£¬¢© HPDLO LQIR#DVWDQDDNVKDP\N] :::$67$1$$.6+$0<.= Ě 64 ÂÆÊÒÆμ 12 ÍÁÔÒÜÍ ÇÜÌ 6+$0<.= ÜÍ ÇÜÌ ÑæòðôâìéëáìüĬ ĬïĨáíåüĬòáĀòé äáèæó çüìĨü Ĭáèáîîáî âáòóáð ùüĨáåü +29°..+27° +16°.. +14° Çæì âáĨüóü íæî çüìåáíåüĨü ïĦóġòóĄëùüĨüò íò Ëġî ùüĨôü òáĨáó íéîôó Ëġî âáóôü òáĨáó íéîôó Ëġî ĪèáĬóüĨü òáĨáó íéîôó ÂĪì ëġîäĄ æĦ üòóüĬ áôá n& çüì ÆĦ òôüĬ óæíðæñáóôñá n& çüì ʶ˟˾˟ ʥഉ˥˵˟˲˟˪ ˺˘ˬ೪˘˲˘ˬ೪ ˭˟- ˞ˤ˘ ˯˲˵˘ˬ೦ˮ˞˘ ˮ˘ˮ ˙˘೦˘˳ˮ೮ ೪˭˙˘˵˵˘˶ˮ˘ ˙˘˥ˬ˘ˮ˳˵ ˙˲ˤ˹ˤˮ˛ ˵˵˧ ʥ˘˳೪˯˳˶˞˘ ʤ˳˵˘ˮ˘ ೪˘ˬ˘˳ ʤ˶ˬ ˾˘˲˶˘˾ˬ೦ ˙˘˳೪˘˲˭˘˳ˮ೮ ˙˘˳˾˳ ʺ˲˘˵ ʪ˘ˬ˘˙˘˟˚ ˳ˣ ˳˥ˬ˟˱ ˮ˘ˮ ˮ®˭˞˟˲® ˮ˘˲೦ˮ˞˘೦ ®˲® ˭˯ˮ˯˱˯ˬˤ˳˵ ˳˘ˮ˘ˬ˘˵ˮ ˉ˟˳ˮ˘Ͳʤ˳˵೪ ʶ˯ˮ˻˟˲ˮ® ˭˟˭ˬ˟˪˟˵˵®˪ ೪˯˲˞˘ˮ ˘˲ˣ˘ˮ ˙˘೦˘˭˟ˮ ˮ ˘ˬ˶˞˘ˮ ˙˘˳ ˵˘˲- ˵˱ ˮ˘ˮ ˙˘೦˘˳ˮ ˳®˲˛˟ˮ˧ˮ ˢ˟˵˪˧ˣ˞˧ «Нан бағасын тұрақты ұстап тұру мақсатында Үкiмет мемлекеттiк қордан кәсiпорындарға арзан бағамен бидай сату туралы шешiм қабылдады. Астанада соңғы бес-алты жылда нанның бiр бөлкесi 50 теңгеден сатылып келедi. Баға мемлекеттiк қордан белгiленген бағамен бидай алу әрi бидай өңдеушi және на- убайхана кәсiпорындарымен бекiтiлген меморандум есебiнен тұрақты ұсталды. Ағымдағы жылы да бұл бағдарлама жалғасын тапты, 19 наубайхана нан бағасын негiзсiз өсiруге жол бермеу туралы меморандумға қол қойды. Нан өнiмдерi нарығындағы «Цес- на» концерні бұл бағдарламаға биыл қатысудан бас тартып, 10 маусымнан нан бағасын 60 теңгеге қымбаттату туралы шешiм қабылдады. Бiз оларға ешқандай шара қолдана ал- маймыз. Өйткенi, ол – жеке меншік кәсiпорын» дедi ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы М.Далабаев. Сондай- ақ, ол меморандумға қол қойған барлық кәсiпорын оның та- лаптарын сақтап, нан бағасын өсірмей отырғанын айтты. (Жалғасы 3-бетте) Үкімет отырысында қаралған әлеуметтік-экономикалық маңызды іс-шаралардың бары- сымен Қазақстан Республикасы Премьер-министрінің орын- басары Гүлшара Әбдіқалықова таныстырып өтті. Ол туберку- ʽ˲˵˘ˬ೪ ˪˯˭˭˶ˮˤ˪˘˻ˤ- ˬ˘˲ ೪ˣ˭˟˵˧ˮ˞˟ ˘ˣ˘೪˳˵˘ˮ ˀ˟˳˱˶˙ˬˤ˪˘˳ ˞˟ˮ˳˘˶ˬ೪ ˳˘೪˵˘˶ ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ ˁ˘ˬˤ˞˘˵ ˘˥˲˙˟˪˯˚˘ ʥ˧ˬ˧˭ ˢഉˮ˟ ೦ˬ˭ ˭ˤˮˤ˳˵˲ˬ˧˛˧ˮ˧೮ ˢ˘˳˵˘˲ ˧˳˧ ˢˮ˧ˮ˞˟˛˧ ˪˯˭ˤ˵˟˵˧ˮ˧೮ ˵˲˘˥˭ ˀ˯ˣ˘ ʶഉ˲˧˱ˢ˘ˮ˯˚˘ ೮˧˲ˬ˧˪ ˞˘˭˶ ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ ʥ˯ˬ˘˵ ʮഉ˭˧˾˟˚ ˤˮ˞˶˳˵˲ˤ ˢഉˮ˟ ˢ˘೮˘ ˵˟˺- ˮ˯ˬ˯˛ˤˬ˘˲ ˚ˤ˻˟Ͳ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ ʤˬ˙˟˲˵ ˀ˘˶ ˭ഉ˞˟ˮˤ˟˵ ˭ˤˮˤ˳˵˲® ʤ˲˳˵˘ˮ˙˟˪ ʺ˺˘˭˟˞ˤˬ ˳˲˵೪ ˧˳˵˟˲ ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ˮ˧೮ ˯˲ˮ- ˙˘˳˘˲ ʤˬ˟˪˳˟˥ ʦ˯ˬ˪˯˚ ೪˘˲ˢ ˚ˤ˻˟Ͳ˭ˤˮˤ˳˵˲˧ ʤ˲˞˘೪ ˃˟೮˛˟˙˘˟˚˵೮ ೪˘˵˳˶˭˟ˮ ౬˪˧˭˟˵ ˯˵˲˳ˮ೮ ೪˯˲˵ˮ˞ˬ˘˲ ˙˯˥ˮ˾˘ ˙˲ˤ˹ˤˮ˛ ˵˵˧ LjDŽljDŽǍǎnjLJƲdžǎǁnj LjʃLJƲLjǀǁDžǀƲ лез кеселіне қарсы жаңа жоспар қабылданғанын хабарлады. 2020 жылдарға дейін жүзеге асырылатын кешенді бағдарлама бойынша тубер- кулезге қарсы қызмет жаңғыртылып, науқастарға көрсетілетін амбулаторлық жәрдемнің аясы кеңейтілетінін жеткізді. Денсаулық сақтау министрі Салидат Қайырбекова Міндетті медициналық сақтандыруды енгізу мәселелерімен бірге «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының 2011- 2013 жылдардағы бірінші кезеңінде атқарылған жұмыс нәтижесіне тоқталды. Сонымен қатар, министрлік басшылары жастар саясаты, өңірлерді дамыту, энергия тиімділігін арт- тыру, қаржы мәселелері жөніндегі бірқатар сұрақтарға жауап берді. Ал ҚР сыртқы істер министрінің орынба- сары Алексей Волков Оңтүстік Корея Президенті Пак Кын Хенің елімізге мемлекеттік сапарына дайындық ба- рысымен таныстырды. (Жалғасы 5-бетте) 10,16 8-9 ʮ˘ˮ˪˥˟˲˛˟ ˢ˘˥ ˵˘˱೪ˣ˙˘˳ ˞˯˱ ˞˯˞˘˳ ˃˶˲ˮˤ˲ ˪˟˳˵˟˳˧ ˵˧˪˟ˬ˟˥ ˹ˤ˲ ʤ˳˵˘ˮ˘ ˪ˮ˧ ʻ˟ ˘˥˞˘ ˘˾˘ˮ

Upload: -

Post on 09-Mar-2016

224 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

АСТАНА АҚШАМЫ №64 (3121) 12 маусым 2014

TRANSCRIPT

Page 1: 64 (3121) 2014-06-12

64 12

+29°..+27°+16°.. +14°

-

-

«Нан бағасын тұрақты ұ с т а п т ұ р у м а қ с а т ы н д а Үкiмет мемлекеттiк қордан кәсiпорындарға арзан бағамен бидай сату туралы шешiм қабылдады. Астанада соңғы бес-алты жылда нанның бiр бөлкесi 50 теңгеден сатылып келедi. Баға мемлекеттiк қордан белгiленген бағамен бидай алу әрi бидай өңдеушi және на-убайхана кәсiпорындарымен б е к i т i л г е н м е м о р а н д у м есебiнен тұрақты ұсталды. А ғ ы м д а ғ ы ж ы л ы д а б ұ л бағдарлама жалғасын тапты, 19 нау байхана нан бағасын негiзсiз өсiруге жол бермеу туралы

меморандумға қол қойды. Нан өнiмдерi нарығындағы «Цес-на» концерні бұл бағдарламаға биыл қатысудан бас тартып, 10 мау сымнан нан бағасын 60 теңгеге қымбаттату туралы шешiм қабылдады. Бiз оларға ешқандай шара қолдана ал-маймыз. Өйткенi, ол – жеке меншік кәсiпорын» дедi ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы М.Далабаев. Сондай-ақ, ол меморандумға қол қойған барлық кәсiпорын оның та-лаптарын сақтап, нан бағасын өсірмей отырғанын айтты.

(Жалғасы 3-бетте)

Үкімет отырысында қаралған ә л е у м е т т і к - э к о н о м и к а л ы қ маңызды іс-шаралардың бары-сымен Қазақстан Республикасы Премьер-министрінің орын-басары Гүлшара Әбдіқалықова таныстырып өтті. Ол туберку-

-

-

-

лез кеселіне қарсы жаңа жоспар қабылданғанын хабарлады. 2020 жылдарға дейін жүзеге асырылатын кешенді бағдарлама бойынша тубер-кулезге қарсы қызмет жаңғыртылып, н а у қ а с т а р ғ а к ө р с е т і л е т і н амбулаторлық жәрдемнің аясы кеңейтілетінін жеткізді.

Денсаулық сақтау министрі Салидат Қайырбекова Міндетті медициналық сақтандыруды енгізу мәселелерімен бірге «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасының 2011-

2013 жылдардағы бірінші кезеңінде а т қ а р ы л ғ а н ж ұ м ы с н ә т и ж е с і н е тоқталды. Сонымен қатар, министрлік басшылары жастар саясаты, өңірлерді дамыту, энергия тиімділігін арт-тыру, қаржы мәселелері жөніндегі бірқатар сұрақтарға жауап берді. Ал ҚР сыртқы істер министрінің орынба-сары Алексей Волков Оңтүстік Корея Президенті Пак Кын Хенің елімізге мемлекеттік сапарына дайындық ба-рысымен таныстырды.

(Жалғасы 5-бетте)10,16

8-9

Page 2: 64 (3121) 2014-06-12

2www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Астанада 9500 балаға есептелген 8 мектептің құрылысы қарқынды жүргізіліп жатыр. Мектептер жаңа оқу жылы қарсаңында пайдалануға берілмек.

Елордадағы «Студент-тік» саябақта Астана күні мерекесіне арналған «Жастар үні» акциясы өтті.

Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық қазақ музыкалық-драма театрында «Жалын жұтқан Жанна д Арк» драмасы сахнала-нады.Басталуы:18 .30.

Тәуелсіздік сарайында «Еуразия» қайырым-дылық көрмесі өтеді.Басталуы: 11.00.

Орталық директоры Қайырболат Сахме-тов тың айтуынша, мекеме бірнеше бағытта жұмыс істейді. Атап айтқанда, жұмысқа орналастыру, тұрғын үй туралы кеңес беру, заңдық тұрғыда көмектесу. Сонымен қатар, еріктілер қозғалысын дамытып, оларды «EXPO-2017» халықаралық көрмесін ұйымдастыру жұмысына тартумен айна-лысады. Жастарға түрлі тренингтер мен семинарлар өткізіліп, білікті де, білімді еріктілер дайындап шығарады. Адамдармен қарым-қатынас жасауға, тілді, елдің тарихын жетік меңгеруге үйретеді. Орталық бір жылда 1100 ерікті дайындап шығуды жо-

спарлап отыр. Астана қаласы әкімінің орынбасары Аида

Балаева мұндай орталықтардың жастардың жаңа мүмкiндiктеріне жол ашып, биiк беле-стерге жетелейтiнiн айтты. Халықаралық ЭКСПО көрмесі қарсаңында болашағын бас қаламен байланыстырғысы келетіндер көбейіп келеді. Қалаға бірнеше тілді жетік меңгерген, медицина, құрылыс, энергетика, мәдениет пен көлік саласындағы мамандар қажет. Осы орайда, Астана қаласы Жастар саясаты мәселелері басқармасының басшы-сы Талғат Рахманберді: «Басқа облыстардан келетін жастардың саны өте көп. Орташа

есеппен барлық аймақтан қалаға күніне 300-ге жуық автобус, 60-қа жуық пойыз келеді. Бір күнде 30 мыңдай адам келсе, оның жартысынан көбісі жастар. Былтыр 21 000 түлек оқуға түсуге келді» деді.

Сондай-ақ, басқарма басшысы жастарды жұмысқа орналыстыру бойынша, жаңа пилоттық жоба іске қосылатынын айтты. Мобильді орталық автовокзал мен темір жол вокзалында орналасады. Келушілерге бу-клеттер таратылып, консультация беріледі.

Еркежан СӘТІМБЕК

Астана қаласы Әділет депар та ментінің бастама-сымен кеше қала іргесіндегі Пригородный, Заречный, Тельман елді мекендері тұрғындарымен кездесу өткізілді. Сондай-ақ, Есіл ауданындағы ХҚКО меке-м е л е р і н д е а ш ы қ е с і к кү ні ұ йымдастырылып, тұрғындарға заңдық тұрғы-дан кеңестер берілді.

Бүгін сағат 11.00-де заңгерлер Сарыарқа ауданы-

ның әкімдігінде тұрғын дар-мен және еңбек ардагер-лерімен кездеседі. Ал, 13 маусымда сағат 11.00-ден 13.00-ге дейін «Нұр Отан» партиясының Астана қалалық филиа лының қоғам дық қабылдауы аталған акцияға қатысуға ниет білдірген азаматтарды қабылдайды. Сонымен қатар, ЕЦ-166/22 мекемесінде соттал ғандарға тегін заң кеңестерін беру жоспарланған.

Мүмкіндігі шектеулі жандар-дың, соның ішінде мүгедек әйелдерді жұмыспен қамту – қоғамның өзекті мәселелердің бірі. Бүгінгі таңда астанада 18666 мүгедек тіркелген, оның 8695-і әйелдер. Олардың ішінде еңбек етуге қабілетті екі мыңға тарта азаматтардың тең жарты-сы нәзік жанды азаматтар.

Әр адамның еңбек етуге қақы бар. Алайда, жұмыс беруші лер мүмкіндігі шектеулі азаматтарды жұмысқа алуға аса құлық ты емес. Оның бір себебі – олар дың осы санаттағы жандармен жұмыс істеу тәжірибесі кемдігі болса, екіншісі – мүгедек жандарға қолайлы жұмыс орнын ұйым-дас тырудың қиындығы тағы бар.

Қалалық мәслихат депутаты Қаршыға Құлмұханов, «ДОС» тәуелсіз өмір орталығы» қоғам-дық бірлестігінің төрайымы Дина Ерділдинова, «Қазақстан әйелдер кеңесі» астаналық филиа лының жетекшісі Хан-зада Балтаева, Бақылау және әлеуметтік қорғау депар та-мен ті нің басшысы Дәмежан С әду а қ а с о в а ж ұ м ы с с ы з әйелдер ге қатысты тұрғысында қордалы мәселелердің шешімін табу бағы тында бірлесе әрекет

етудің тиімділігін алға тартты. Жұмыспен қамту және әлеу-

мет тік бағдарламалар басқар-масы басшысының орынбасары Ольга Демушкан мүгедектерді әлеуметтік оңалту бағдарламасы шеңберінде атқарылған жұмыс-тарға тоқталып өтті. Ол жұмыс-сыз әйелдердің басым бөлігі әлеуметтік көмекке аса мұқтаж-дар дың санатына жататынын айтты. Отбасында мүгедек бала тәрбиелеп отырған көп балалы аналар, көп уақыт бой-ында жұмыстан қол үзіп қалған зейне талды жасқа жеткен әйел-дерге әлеуметтік көмектің аса қажеттілігін айтты.

Айгүл УАЙСОВА

Басқосу барысында студент-тер мекеме тұрғындарының шашын қиып, сәндеп, түрлі шаш үлгілерін жасап берді. Қариялар білікті шаштараз қызметіне дән риза болып, ақ тілектерін жаудырды. Ардагер журналист Бурабай Бабиев осы іспетті игі шаралар, әсіресе, әлеуметтік ме-кемелерде өтіп тұрса, құба-құп болатындығын айтты.

«Біз бүгін қарттарға қуаныш, мейірім сыйлайық, қайырымды іс жасайық деп келдік. Бұл – колледждің жыл сайынғы дәстүрі десек те болады. Биыл екінші рет келіп отырмыз. Төрт жылдан бері игі бастамамыздың ара-жігі үзілмей, жалғасын та-уып келеді. Бүгінгі шараны өткізудегі басты мақсатымыз – жас ұрпақты үлкендерді с ы й л ау ғ а , қ ұ р м е т т е у г е

тәрбиелеу» дейді акцияның өткізілуіне мұрындық болған колледж директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Рау-шан Бектұрсынова.

Болашақ шаштараз мамандар екі-екіден бірігіп, қарттардың әрқайсының бөлмесіне кіріп, қызметтерін зор ықыласпен орындады. Қариялардың бірі Раиса Ивановнаның бөлмесіне Тілеулес, Махаббат есімді сту-денттер бас сұққанда, рия-сыз мәз болып, шын жүректен қуанды. Қыздар өз жұмысына кіріскен сәтте-ақ ақ жаулықты әже әңгімесін айтып, көңіл хошының жоғары екенін білдірді.

Айгүл ӨЗЕКОВА, Л.Гумилев атындағы

Еуразия ұлттық университетінің студенті

,

– Астанаға көшіп келетін жастар аз емес. Оларды біріншіден – жұмыссыздық, екіншіден – баспана мәселесі қинайды. Мұндай жағдайда тығырыққа тірелмес үшін осындай орталықтың болғаны жақсы. Оларға елордаға қандай маман-дар жетіспейді, тұрғын үй мәселесінде қандай мүмкіндіктер бар екенін жан-жақты түсіндіруіміз керек. Айталық, «Қолжетімді баспана» бағдарламасы бірнеше бағытта жүзеге асырылып жа-тыр. Барлық бастамалар осы орталықта жүзеге асады деген ойдамын.

Page 3: 64 (3121) 2014-06-12

3www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

Бетт

і дай

ынд

аған

: Ғал

ым

ҚО

ЖАБ

ЕКО

В. Д

ерек

көз

дері

: ww

w.ak

orda

.kz,

ww

w.as

tana

.kz,

ww

w.in

form

.kz.

«Ақ жайықтың» жаңа саны «Проза», «По-эзия», «Таным», «Тарих толқынында» сынды айдарлардан тұрады. Айдарлар аясында Бақытгүл Бабаш Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың Атырау өңіріне жуырдағы сапарын баяндайды. Жүсіпбек Қорғасбектің «Көбелек» атты микро-романы, Әлібек Асқаровтың «Боямасыз ба-

яндар» шығармасы, Болат Жетекбайдың, Ғалым Жайлыбайдың, Саадат Нұрмановтың өл е ң дер і ж а р и я -ланған. Махамбет Өтем ісұлының 210 жыл дығына орай Амангелді Шамғонов батырдың туған жылы мен туған жері туралы зерттеуін ұсынады.

Байбота Қошым-Ноғайдың « А л аш алаш болғанда, Алаша хан болғанда», Ба-уыржан Омаровтың «Мұрат Мөңкеұлы шығармашылығы және ұлт тағдыры» атты та-рихи жазбалары талай сырға қанықтыра түседі. Қос қаламгер – Мақсат Тәж-Мұрат пен Әнес Сарайдың сұхбаты өрелі оқырманның танымын арттырып, өткенге бір сапарлатары тағы сөзсіз.

Жу рнал ды парақтай отырып, Илья Жақановтың Тәңірберген Молдабай жайында, Табыл Құлиястың Тана батыр жайында сыр толғағанын оқимыз.

Атап айтқанда, Астана қаласы әкімдігі Дін мәселелерін зерттеу орталығының ақпараттық-насихат тобының мүшесі Т.Липина, Есіл аудандық ІІБ бастығының орынбаса-

ры А.Баймұхамедов, Астана қаласы ҰҚК департаментінің терроризмге қарсы күрес басқармасының бастығы К. Нұрғалиев ағымдағы ахуалды баяндап, саладағы атқарылып жатқан жұмыстармен таныстырды. Діни ағымдардың нақты қай жерде көп шоғырланғанын анықтап, қатаң ша-ралар қолданылу қажеттілігіне назар аударылды.

Сондай-ақ, аудан прокурорының көмекшісі А.Ахметуллина қазіргі таңда алаяқтықтың көбейгенін мәлімдеді. Алдау жолымен ақша алу, пәтерді жалға алған азаматтардың үшінші адамға жалға өткізу немесе сатып жіберу секілді оқиғалар жиілеп кеткен. Осы ретте алаяқтардың заңсыз әрекетін әшкерелеу үшін ПИК төрағаларына құқықтық кеңес берілді.

Кеше қалалық әкімдікте осы негізде құрылған арнаулы комиссия байқау қорытындысын шығарды. Қа ла лық Тіл дерд і дамыт у басқармасының басшысы Ербол Тілешовтың айтуынша, қатысқан он екі жоғары оқу орнының ішінде Астана медициналық университеті, Қазақ технология және бизнес университеті, Қазақ ұлттық өнер университеті, «Тұран-Астана» университеті ісқағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жүргізетінін көрсеткен. Ал, Қазақ инженерлік-техникалық академиясы,

Қазақстан-Ресей университеті, Қазақ гуманитарлық заң университеті, тағы басқа да оқу орындары мемлекеттік тілге дұрыс көңіл бөлмейтіндігі айтылды.

Сондай-ақ, қаладағы спорт мектептері арасында өткен «Мемлекеттік тілде іс жүргізуші үздік мекеме» байқауында да тілдік ахуалдың №6 балалар мен жасөспірімдердің олимпиадалық резерв спорт мектебінде, «Дәулет» спорт комбинаты мен №5 балалар мен жасөспірімдердің олимпиадалық резерв

спорт мектебінде жақсы екендігі қуантты. Мұнда шығыс құжаттары түгелдей мемлекеттік тілде жүргізілуде.

Байқау нәтижесінде бірінші орын Астана медицина университеті мен «Олимпиадалық резерв дайындау орталығына» берілсе, екінші орынды №6 балалар мен жасөспірімдердің олимпиадалық резерв спорт мектебі мен Қазақ технология және бизнес университеті, үшінші орынды «Толағай» жоғары спорт шеберлігі мектебі мен «Тұран-Астана» университеті иеленді.

Комиссия отырысында қаладағы барлық жоғары оқу орындарына іс-қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жүргізу жөнінде бірнеше ұсыныстар айтылды.

Сағи ОРАЛ

Жиында «Цесна-Астық» концернi директорлар кеңесiнiң мүшесi Илья Мещеряков нан бағасын өсірудің себебін былай түсіндірді: «2008 жылдан бастап әлеуметтiк нанның бағасы бiр қалыпта болды. Энергия ресурстарының қымбаттауына қарамастан, нанның бағасын көтермедiк. Бүгiнде бидайдың 1 тоннасы 47 мың теңге тұрады, ал бiрiншi сортты ұнның келісі – 65 теңге. Астана әкiмдiгi қол қойған меморандумға сәйкес, мемлекеттiк қордағы бидайдың бiр тоннасы 28400 теңгеден, ал бiр келі ұн 47 теңгеден сатылып келдi. Меморандумға сәйкес, осы уақытқа дейiн нанды 50 теңгеден саттық. Өткен жылы Ауыл шаруашылығы министрлiгiне өндірушiлерден нанға қатысты өтiнiш жасадық. Заң жүзiнде бiз мемлекеттiк қордан арзан бағамен ұн алу бағдарламасына қатыса алмаймыз. Өйткені, министрлік бірқатар шарттар қойып отыр. Ол шарттармен бiздiң кәсіпорын жұмыс жасай алмай-ды. Бұл туралы Премьер-министр мен қала әкiмiне де хат жолдадық. Алайда, ешқандай келісiмге келе алмадық. Субсидиялаудың механизмi ескiрген, бүгiнде ол тиiмдi емес».

И.Мещеряковтың айтуынша, егер үкiмет би-дай мен ұнды емес, нанның өзiн субсидияласа, басқаша болар едi. Нанның, сауда орнына жеткiзу сынды бiрқатар шығындарды есепке алмағанда, өзiндiк құны – 65-68 теңге. Нан өнiмдерiн өндiрушi кәсiпорындар 2008 жылдан бастап екi девальвацияны бастан кешiрген. Сонымен қатар, жанар-жағармайдың, басқа да шығындардың қымбаттағаны бар. «Бұрын әлеуметтiк нан 45 теңгеден сатылатын, қалаға жеткiзгенге дейін 48 теңгеге қымбаттайды. Дүйсенбiден бастап нанды 50 теңгеден сатамыз. Сауда орындарына жеткiзудi қосқанда оның бағасы – 55 теңге болады. Бiз сауда орындарына нанды 60 теңгеден сатуды ұсынамыз. Алайда, бiз оларды мiндеттей алмаймыз. Егер нанның бағасы 60 теңгеден асып кететiн болса, ол алыпсатарлардың жасап отырғаны» дедi «Цесна-астық» концернiнің өкiлi.

Астана әкiмдiгiмен меморандумға қол қойып, мемлекеттiк қордан арзан бағамен ұн сатып ала-тын наубайханалар нанды 50 теңгеден сатады. Тауарлардың қымбаттамауын әкiмдiк өз бақылауына алады. Ал елордадағы ең iрі нан өндiрушi кәсiпорын «Цесна-астық» концернi нан бағасын 60 теңгеге қымбаттатты. Алайда, арнаулы құжаты бар зей-неткерлер мен тұрмысы төмен топтарға нан арзан бағамен сатылатынын айтады И.Мещеряков.

Асхат РАЙҚҰЛ

– Өтемақы белгілеудің заңдық тетіктері қандай?

– Семей ядролық полигоны Елбасы Жарлығымен 1991 жыл-дың 29 тамызында жабыл ғаны белгілі. Содан 1992 жылдың 18 желтоқсанында «Семей ядролық сынақ полиго нын дағы ядролық сынақ тар дың салдары-нан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңы шықты. Оның 12-бабында өтемақы туралы айтылады.

– Өтемақы мөлшеріне нақ-тырақ тоқталсаңыз.

– Рад иа ц и я л ы қ қ ау іп т і аймақ тар дың өзі – төтенше, ең жоғары, жоғары, ең төменгісі болып бөлінеді. Сонымен бірге жеңілдікті әлеуметтік-экономи-ка лық мәртебесі бар аймақ бойынша өтемақы төленеді. Сондай-ақ, өтемақы мөлшеріне белгілі бір жылдар кезеңі де әсер

етеді. Айта кетейік, әрбір жыл үшін төленетін айлық есептік көрсеткіштің мөлшері бар. Мәселен, төтенше радиациялық қауіпті аймақта 1949-1965 жыл-дар кезеңінде тұрғандарға әрбір жыл үшін 5,23 айлық есептік көрсеткіш және 1965-1990 жыл-дар кезеңінде тұрғандарға әрбір жыл үшін 1,05 айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде төленеді.

Осылай түсіндіре берсек, ең жоғары радиациялық қауіпті аймақта1949-1965 жылдары тұрғандарға 2,62 АЕК, ал, 1966-1990 жылдар үшін 1,05 АЕК беріледі. Жоғарысына 1949-1965 жыл дарға 1,57 АЕК, 1966-1990 жылдар бой-ынша 0,79 АЕК төленеді. Ең төменгісіне 1949-1965 жылдар үшін 1,05 АЕК және 1966-1990 жылдарға 0,52 АЕК мөлшері қарастырылған. Жеңілдікті әлеу меттік-экономика лық

мәртебесі бар аймақ бойынша 1949-1990 жылдарға 0,26 айлық есептік көрсеткіш мөлшерінде біржолғы өтемақы төленеді.

– Полигоннан зардап шек-кендер тағы қандай құқық-тарға ие?

– Біз келтірген Заңның 13-ба-бына сәйкес олар зейнетақыға қосымша ақы және қосымша еңбекақы алуына болады. Со-нымен бірге полигон аймағында тұрып жатқандар жыл сайын ақысы төленетін қосымша де-малыс алуға құқылы.

Бізге жиі сұрақ беріп жататын-дықтан, мынаны да түсіндіре кетейік. Семей ядролық по-лигонынан зардап шеккендер бас қаламыздың қоғамдық көлік терінде тегін жүре алмай-ды. Астана қаласы мәслихаты мұндай шешім шығарғанына төрт жылға жуықтады.

Аманғали ШМИТҰЛЫ

(Басы 1-бетте)

Page 4: 64 (3121) 2014-06-12

4www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

–Жанар Амангелдіқызы, ал-дымен өзіңіз жүргізіп отырған ж ұ м ы с ы ң ы з ж ө н і н д е а й т а кетсеңіз?

–Біздің «Технолизинг» ЖШС 2010 жылы құрылған. Мен бизнесті серіктесіммен бірге аштым. 2003 жылдан бері осы салада жұмыс істеп келе жатқаннан кейін жеке компа-нияны құру қиын болған жоқ. Бірақ, кадр табу мәселесінде қиналдық. Со-нымен қатар, жаңа компанияға деген кредиторлардың көзқарасы басқаша болды. «Бұлар кімдер, қолынан не келеді?» деп, бізге сенімсіздік танытқандар болды. Бірақ, біз аз уақыттың ішінде өзімізді көрсете білдік. Қазір 400-ден аса клиентіміз бар.

–Сонда сіздер қандай техни-ка түрлерін лизингке берумен шұғылданасыздар?

– «Технолизинг», негізінен, ауыл шаруашылығына қажетті техни-каны сатып алады. Атап айтқанда, комбайн, экскаватор, бульдо-зер, автобус, жүк көліктері және коммуналдық шаруашылығы маши-

наларын клиенттерімізге ары қарай сатып алу құқымен арендаға береміз. Жылдық үстемесі орташа бағаммен – 10-14 пайыз. Көліктердің көбісі Америка мен Еуропа елдерінікі. Қытайдан алдыратынымыз бар. Бұл енді техниканың түріне байланысты.

–Былтыр қыркүйек айында кәсіпкерлерді қолдауға арналған Ұлттық кәсіпкерлер палата-сы құрылғанын өзіңіз жақсы білесіз. Осы уақытқа дейін бұл бизнес қауымдастығының сіздің серіктестікке қандай да бір пайда-сы болды ма?

– Біз ірі бизнес өкілі ретінде қандай да бір мемлекеттік қолдауға ие болу үшін өзіміз жүгіреміз. Үкіметке, тиісті органдарға хат жазамыз. Бірақ сол хатымыз айлап, жылдап жатып қалатын кездер аз емес. Мүмкін, хатымыз тиісті иесіне жетпей жата ма, әйтеуір, сарылып көп күтетін едік. Сөйтіп жүргенде жоғалып та кететін. Ал енді Ұлттық кәсіпкерлер палатасы құрылғалы бұл мәселенің түйіні шешілді-ау деймін. Былтыр қаржылық желімен жұмыс істейтін

компанияларға мемлекет арнайы субсидия бөлді. Заң бойынша бұл қаржылай көмек кез келген компанияға қолжетімді болуға тиіс. Соның ішінде біз белсенді жұмыс істеп жатқан лизингтік компания ретінде өтетінімізге сенімді едік. Бірақ, біз өте алмай қалдық. Сөйтсек, пайыздық ставкаларына, қаржылық айналымға байланысты белгілі бір шектеулері бар екен. Мұны біз білген жоқпыз. Ал биыл субсидияны алуға Палата арқылы хат жаздық. Мәселеміз екі айдың ішінде шешілді. Ұлттық кәсіпкерлер палатасы кәсіпкерлерді қолдайтын күш секілді. Бүгінде кәсіпкерлерге қатысты кез келген мемлекеттік деңгейдегі шешім осы бизнес қауымдастықтың келісімімен жүзеге асырылады. Әрі Палатағылар қандай да бір жоба дүниеге келсе, бұл туралы дереу өздерінде тіркеуде тұрған кәсіпкерлерді хабардар етеді. Осы жағынан көмегі көп болып тұр.

– Алдағы ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасының сьезінде қандай мәселе көтерілгенін қалар едіңіз?

– Меніңше, осы сьезде Ұлттық

кәсіпкерлер палатасына мүше ретінде кәсіпкерлерге салынатын міндетті мүшелік жарна мәселесі біржақты шешілуі керек. Осы жарнаның алдын ала белгіленген тарифі бар. Орта және шағын бизнес өкілдеріне белгіленген жарна мөлшері бар. Біздікі – одан бөлек тариф. Бірақ, бұл жерде бір түсінбеушілік бар. Ірі компаниялар арасында тариф мәселесі нақты анықталмаған. Мәселен, компани-ялар жылдық айналымда бірнеше миллиард немесе бірнеше жүздеген миллиард пайда түсіруі мүмкін, ал тарифі бірдей. Екінші жағынан, көп кәсіпкерлер, әсіресе, орта және шағын бизнес өкілдері осы мүшелік ж а р н а н ы н е ү ш і н т ө л е й т і н і н білмейді. Білмеген соң, төлегісі келмейтіні анық. Айталық,жылдық жарнаны төлеу уақыты сол жылдың қаңтары мен 31 желтоқсан аралығы деп көрсетілген. Кәсіпкерлердің 90 пайыздан астамы әлі жарна құйған жоқ. Бәрі желтоқсан айын күтіп жүр. Менің ұсынысым, мүшелік жарнаны не үшін төлеу керектігін Палата өкілдері жан-жақты түсіндіріп

берсе деймін. Сондай-ақ, Ұлттық кәсіпкерлер палатасы немен айна-лысатынын, олардың кәсіпкерлерге қандай пайдасы барын базарда сауда жасап жүрген қарапайым кәсіпкер біле бермейді. Сондықтан, олардың арасында үгіт-насихат жұмыстарын көбірек жүргізу қажет деп санаймын.

Расымен де Ұлттық кәсіпкерлер палатасы елдегі іскер азаматтардың басын қосады әрі кәсіпкерлерге қатысты қандай да бір мәселені бірлесіп шешуді көздейді. «Жалғыз жүріп жол тапқанша, көппен бірге адас» дейді. Кез келген түйткілді бірге шешіп отырсақ, бұл бизнестің дамуына ықпал етері сөзсіз. Осы жағынан алғанда, бізге бизнес қауымдастықтың пайдасы үлкен. Енді Палата еліміздегі шағын бизне-сте жүрген халықты тартып, оларға қандай мемлекеттік қолдаулар барын түсіндіріп, заңдық тұрғыдан сауатты көмек бере алуы керек. Жалпы, бұл шаруаларға айрықша мән беріп, кеңінен насихатталғаны жөн.

Бетті дайындаған Қымбат ТОҚТАМҰРАТ

Бұл – Ұлттық кәсіпкерлер палатасының алғашқы съезі . Бизнес-қауымдастық қ ы р к ү й е к т е қ ұ р ы л д ы . С о д а н б е р г і Палатаның араласуымен атқарылған шаруалардың нәтижесі жиында талқыға салынбақ. Сондай-ақ, Ұлттық кәсіпкерлер палатасының стратегиялық жобасы таныс-тырылып, бекітілетін болады.

Съезге Ұлттық палатаның құрамына енген республикалық салааралық және салалық бизнес қауымдастықтар, шағын және орта, ірі бизнес қауымдастықтары және Өңірлік кәсіпкерлер кеңесі іріктеген кәсіпкерлер шақырылып отыр. Сонымен қатар, жиынға міндетті түрде Үкімет мүшелері қатысады. Сондықтан, қауымдастыққа қатысты ең маңызды шешімдер осы съезде қабылданатын болады.

Ұлттық кәсіпкерлер палатасының ресми сайтында (palata.kz) жарияланғанындай, 2013 жылы кәсіпкерлік субъектілеріне 200 мыңнан аса тексерулер жүргізілген болса, биыл бүгінге дейін 423 тексеру ғана жасалған. Оның ішінде 3 тексеріс бақылау және қадағалаушы органдардың жоспар-лы тексерісі болса, қалған тексерулердің барлығына кәсіпкерлер өздері мүдделілік танытқан көрінеді. Бас прокуратураның

Құқықтық статистика және арнайы есеп-ке алу комитетінің мәліметі бойынша, Қазақстанда шағын және орта бизнес субъектілерін тексеруге қатысты мора-торий ерекше бақылауда тұр. Мораторий күшіне енген мерзімде Бас прокуратура 10 мыңнан астам тексерісті тоқтатқан. Енді, міне, биыл 40 мыңнан аса кәсіпкер тексерістен босатылып отыр.

Page 5: 64 (3121) 2014-06-12

5www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

Дайындаған: Әділбек ЖАПАҚ

Сауал 3 маусымда тіркеліп, 3 күнде жауап берілді

Өтініш 2 маусымда тіркеліп, 8 күнде жауап берілді

Өтініш 3 маусымда келіп түсті

«Приборист» бау-бақша серіктестігінде саяжайым бар еді. Бір кездері орнына сәулетті үй салу үшін сатып алады деген сыбыс шығып, кейін сап тыйыл-ды. Соның жайын білгім келеді? Жер телімімнің кадастрлық нөмірі - 21-318-108-073.

Наталья НОВИК

Түркістан көшесіндегі «Алпа-мыс» балабақшасының сейіл алаңы көпқабатты үйдің астындағы дүкеннің шатырында орналасқан. Жан-жағын тормен қалқалағанын қайтейік,

сая болар ағашы жоқ, күннің ми қайнатар ыстығында еріп, иісі қаңсып шығатын қара қағаз төселген алаңқай балалардың денсаулығына зиян екені – қарапайым адамға белгілі жәйт.

СЭС қайда қарап отыр екен? Ол аз десеңіз, тұрғындар балконнан темекі тұқылын, қоқым-соқымды лақтыра салады.

Данияр СМАҒҰЛ

« Э т а л о н » ке ш е н і тұрғындарының атынан жазып отырмын. Үйіміздің жертөлесінде ашылған ұйғыр асханасы мұржасын қабырғаны бойлай төбеге дейін шығарып қойды. Есіктің алдына шағын кәуәпхана ашты, оның да ащы түтіні мен көңірсіген май иісі пәтерімізді алып кетеді. Қанша қарсы болсақ та, бізге қарайтын ПИК төрағасы жоқ, жертөледегі техникалық бөлмелерден жатақхана жасап, кісі жіберіп отыр. Мекеніміз

«Эталон» құрылыс базары-на тиіп тұрғандықтан, сауда контейнерлерінің иелері қоқыс, жаңбырдың қақ суын біз жаққа қарай ытқытатын бол д ы. Базард ың бір кіреберісі есігіміздің алды-на тақау, сондықтан аула-мыз көлікке толып қалады. Өзіміз қуынып орындата алмағаннан кейін әкімдікке шағымдануға мәжбүр боп отырмыз.

Индира ӘБДІҒАПАРОВА

№2 қалалық аурухананың бірінші терапевтік бөлімшесінің меңгерушісі Татьяна Алексан-дровна Червякова өз жұмысын адал атқарғаны үшін алғысымды жеткізгім келеді. Науқастарға жанашырлықпен қарап, денсаулығына байланысты көмек сұрай келген ешбір адамның меселін қайтарған емес. Денсаулық сақтау саласында осындай парасат-ты, шын тілеулес жандар көбірек болса екен дейміз.

Аида

,

*

,

*

Өтініш 3 маусымда түсіп, 5 күнде жауап берілді

Балалар үйлеріне, мүгедек және жетім балаларға, көп балалы және аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға қамқорлық жа-сауды мақсат тұтқан филиалдың игі бастамасына көптеген мемлекеттік м е к е м е л е р , к ә с і п о р ы н д а р түсіністікпен қарап, демеушілік көрсетті.

Атап айтқанда, ҚР Стати-стика агенттігі «Ақпараттық-есептеу орталығы» РМК-дағы «Санақ» бастауыш партия ұйымы психоневрологиялық және тірек-қозғалтқы аппаратының функциялары бұзылған ба-лалар тәрбиеленетін Перво-майка балалар медициналық-әлеуметтік мекемесінде болып, концерттік бағдарлама ұсынды. Сонымен қатар, балалардың шығармашылығын дамытуға арналған керек-жарақ және 150 мың теңгенің кеңсе тауарларын алып берді.

ҚР Президенті Іс Басқар-масының «Мемлекеттік рези-денциялар дирекциясы» РМК бастауыш партия ұйымы құны 250 мың теңге тұратын жылыжайды, микрофон, жуғыш құралдарды сыйлады. «Қараөткел» РМК ж ә н е Қ Р П а р л а м е н т і н і ң «Шаруашылық басқару асханасы» РМК бастауыш партия ұйымдары бірлесіп Астанадағы балалар үйі тәрбиеленушілеріне нан-тоқаш, жемістер, тәттілер мен торттар әкеліп, үлкен қонақасы берді. Ал «Ғимараттарға және көлікке қызмет көрсету дирекциясы» ЖШС фортепиано және 70 мың теңге сыйлады және Денсаулық сақтауды дамыту республикалық орталығы аниматорлар, клоундар шоуымен барды.

«Қазақстандық сертификат-

тау және стандарттау инсти-туты» РМК, Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі, « И н ж е н е р л і к - т е х н и к а л ы қ орталығы» АҚ бастауыш партия ұйымдары №1 Ақкөл балалар үйінің мәжіліс залына жарықдиодты қондырғы, 30 мың теңгеге тәтті тағамдар алса, Мәдениеттер мен діндердің халықаралық орталығы жұмсақ ойыншықтар сыйлады. Ал «Мәдениет» бастауыш партия ұйымы киім-кешек пен ақша жи-нап берді.

Республикалық құқықтық ақпарат орталығы да бірнеше жыл қатарынан Астанадағы «Бөбек» үйіне қуаныш сыйлап келеді. Биыл да демеушілік көмек ретінде 100 мың теңге мөлшерінде қаражат бөлді. ҚР Сыртқы істер министрлігі шаруашылық басқармасының бастауыш партия ұйымы дәстүрлі түрде Астана қаласындағы Ба-лалар психоневрологиялық м е д и ц и н а л ы қ - ә л е у м е т т і к мекемесінен 15 баланы киноға апарып, демалыс паркінде көңіл көтертті.

ҚР Президенті Іс Басқармасы Медициналық орталығы мен ау-руханасы «Дар» қоғамдық қорына балалар үйі үшін спорттық тауар-лар алу мақсатында материалдық көмек көрсетті.

« Қ а м қ о р л ы қ қ а м ұ қ т а ж балаларға қайырымдылық жасауға аянбаған барлық мекемелер мен кәсіпорындар басшыларына, бас тауыш партия ұйымдарының белсенділеріне алғысымыз шексіз» дейді қайырымдылық акциясын ұйымдастырушы «Нұр Отан» партиясы «Бірлік» филиалы төрағасының бірінші орынбасары А. Қайшарова.

– «2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік тілді дамыту» бағдарламасы ұлт бірлігін нығайтудың аса маңызды факторы болып саналады. Осы мемлекеттік бағдарламаны орындаудың үш кезеңі бар. Қазір 39 іс-шарадан тұратын 2011-2013 жылдарға арналған бірінші кезең аяқталды. Қолда бар деректер бойынша Қазақстан халқының 62-63 пайызы – қазақ тiлiн, 92 пайызы - орыс және 16,6 пайызы ағылшын тiлiн меңгерген. Елбасының ден қойып

отырған саясаты – елiмiзде үш тұғырлы тiлдi дамыту.

– Қазақстандықтардың орташа өмір сүру ұзақтығы бүгінде 70,45 жасты құрайды. 2015 жылға қарай оны 71 жасқа жеткізуді көздеп отырмыз. Бұл мәселеге назар аударғаным, өйткені, 70 жастық межеге біз 2015 жылға қарай қол жеткізуіміз керек еді. Яғни, біз бұл межені бір жыл бұрын бағындырып отырмыз.

– Сіздердің назарларыңызды мына құжатқа аудартқым келеді. Ол Қазақстан Республикасы мен Корея Республикасы үкіметтері арасындағы өзара виза талаптарын алмасу туралы келісім болмақ. Бұл келісім Қазақстан мен Корея азаматтарына бір айға дейін бір-біріне визасыз сапарлауға мүмкіндік береді. Бұл туризмді, медицинаны, ғылыми технологияларды, студенттер

алмасу және басқа да жайттарды дамыту қажеттілігінен туындап отыр.

(Басы 1-бетте.)

Page 6: 64 (3121) 2014-06-12

6www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Қ а л а д а ғ ы о н о м а с т и к а л ы қ комиссияның мүшелері, аудан әкімдерінің орынбасарлары, елорда әкімдігіне қарасты басқармалар мен қоғамдық бірлестіктердің өкілдері қатысқан отырыста Тілдерді дамы-ту басқармасының басшысы Ербол Тілешов аталмыш комиссияға 2010-2012 жылдары қалалық ономастика комиссиясына Астана қаласының көшелеріне атау беру туралы 21 және қала көшелерін қайта атау туралы екі ұсыныс келіп түскенін жеткізді. Оның айтуынша, бұл ұсыныстарды Қ а з а қ с т а н Р е с п у б л и к а с ы Парламентінің депутаттары, Аста-на қаласының зиялы қауым өкілдері мен бас қаламыздың тұрғындары жасаған. Олар Астанадағы кей к ө ш е л е р д і Қ ы р ғ ы з с т а н ж ә н е Қазақстанның халық жазушысы, мемлекет және қоғам қайраткері

Шыңғыс Айтматовтың, Венгрия Республикасының астанасы Буда-пешт қаласының қүрметіне, ұлт-азаттық қозғалысының батыры Бұқарбайдың, мемлекет қайраткері, э т н о г р а ф ғ а л ы м Ө з б е к ә л і Жәнібековтің есімімен атауды ұсынған. Сондай-ақ, алдағы уақытта елордада ақын Кенен Әзірбаевтың, мемлекет және қоғам қайраткері Ілияс Омаровтың, жазушы драматург Зейін Шашкин мен Қазақ КСР-нің халық әртісі Әмина Өмірзақованың атында көше болса, Астанадағы Дарабоз және Тоқпанов көшелері келешекте біріктіріліп, режис-сер, педагог, Қазақстанның халық жазушысы Асқар Тоқпановтың есімімен аталса деген өтініштер түсті. Сонымен бірге, Мирзо-ян көшесінің тұрғындары және Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық

университетінің студенттері осы көшені ғалым Қаныш Сәтбаевтың есімімен қайта атау жөнінде ұсыныс білдірген.

Бұл ретте Ербол Ерденбекұлы комиссия мүшелерінің шешіміне с ә й к е с , б а с қ а л а н ы ң Е с і л ауданындағы №218, №219, №220, №221, №224, №225 көшелерге Жусанды, Өрікті, Шетенді, Шыр-шалы, Еменді, Алмұртты деген жеміс атауларын беру туралы ұсыныстың болғанын жеткізді. Осыған орай, халық қалаулылары Қ.Құлмұқанов, Т.Оразақов, А.Ким өз пікірлерін ортаға салды. Депутат С.Богатырев қаламыздың дамуына үлес қосқан атақты адамдардың аты-жөндерінің бұрмаланбай, дұрыс жазылуына мән беру керектігін ескертсе, Т.Егінбаев: «Бұқарбай батырдың атына көше беру үшін неге Рысқұлов атындағы

көшені өзгертуіміз керек?» деді. Бұл мәселені басқарма басшы-сы: «Рысқұловтың үлкен қоғам қайраткері екендігін ескеріп, осы-дан үш төрт жыл бұрын комиссия мүшелері сол жағалаудағы Назар-баев университетінің алдындағы үлкен көшеге ол кісінің атын бер-ген екен, ал «Конгресс-холл» сарайының артындағы шағын көше ол кісіге лайық емес деп, батыр есімін көшенің ескі атының орнына бердік» деп түсіндірді.

Бір кісінің атында екі көшенің бо-луы, әрине, дұрыс емес. Сондықтан, депутаттар келешекте осындай олқылықтарға жол бермеу керектігін атап айтты. Ал, қалалық мәслихаттың хатшысы Сансызбай Есілов, ең бас-тысы, адамдардың аты-жөнін дұрыс жазуға назар аударылу керектігін айтты.

«Нұр Отан» партиясының р е с п у б л и к а л ы қ і с - ш а р а л а р кестесіне сәйкес өткізілген шара барысында қалалық мәслихаттың х а т ш ы с ы С а н с ы з б а й Е с і л о в елорда тұрғындарының өтініш-тілектеріне құлақ түрді.

Депутаттың жеке қабылдауына жазылу алдын ала жүргізіліп, бұл ту-ралы жергілікті бұқаралық ақпарат құралдары мен мәслихаттың сайты арқылы хабарланған еді. Соны естіген астаналық Бибіқан Салқымбаева мен Зәуре Ержанова өздері сайлаған депутатпен бетпе-бет кездесуге асықты. Ақыры, ж о л д а р ы б о л ы п , С а н с ы з б а й Сейітжанұлымен жеке пікірлесуге мүмкіндік алды. Олардың екеуін де баспана мәселесі толғандырады.

Мемлекеттік бағдарлама бой-ынша қолжетімді баспанаға қол жеткізгенімен, бір жылдан бері сол үйге кіре алмай, әуре-сарсаңға түскенін жеткізген ана: «Өзіңіз білесіз, Астанада пәтер жалдап тұру оңай емес. Бүгінде пәтерақы өте қымбат. Осы мәселеге орай к ө м е к т е с у і ң і з д і с ұ р а й м ы н » д е д і . Б ұ л р е т т е С а н с ы з б а й Есілов мемлекеттік бағдарлама шеңберінде салынған үйлердің шынымен де белгіленген кесте-ден кешіктіріліп пайдалануға берілетінін айта келе, соған қарамастан, құрылыстың жүріп ж а т қ а н ы н , қ а т ы с у ш ы л а р д ы ң бір бөлігі биыл тамыз-қыркүйек а й л а р ы н д а ө з ү й л е р і н е қоныстанатынын, ал қалғандары

жаңа пәтерлерінің к ілттерін жылдың соңында алатынын айтты.

Тұрғындар, сондай-ақ, Астанадағы тозығы жеткен ескі үйлер пробле-масын, Абылай хан даңғылының бойында орналасқан «Гүлжан» сауда үйінің маңындағы жол-да көліктің көптігін алға тартты. Мәслихат хатшысы бұл мәселелердің алдағы уақытта шешімін табаты-нын, жалпы қалалық мәслихаттың басқа да барлық депутаттары өз округтеріндегі тұрғындарды жүйелі түрде қабылдап, олардың жазбаша түрде жіберген өтініш-тілектерін назарсыз қалдырмай, әрқайсымен жеке-жеке жұмыс істейтінін және осындай қабылдаулардың келешекте жиі өткізіліп тұратынын жеткізді.

Қазіргі таңда қарапайым халық өкілдері өздерінің кез кел-ген мәселесін депутаттарға ашық айта алады. Себебі, олар сайлаушыларының өтініштерін егжей-тегжей тыңдап, орындалуына атсалысады.

Page 7: 64 (3121) 2014-06-12

7www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

-

-

Алдымен «Астана-Теплотран-зит» АҚ-ның №1 сорғы стан-сасына ат басын бұрған депу-

таттар бюджет қаражатына салынған құрылғының жұмысымен танысты. Акционерлік қоғамның Басқарма төрағасы Айтмұқан Жұмабековтың айтуынша, «Астана-Теплотран-зит» өндіріс ортасынан тұтынушыға дейін жылу қуаты 10 сорғы стан-сасы мен ұзындығы 566 км жылу желілерінің көмегімен жеткізіледі. Заманауи құрылғылармен, автоматат-ты басқару жүйесінің бағдарламалық-техникалық кешенімен жабдықталған станса елорданың оң жағалауындағы Жеңіс, Республика даңғылдары мен Уәлиханов, Кенесары көшелеріндегі тұрғын үйлерді жылумен қамтамасыз етеді.

Халық қалаулылары сонымен бірге ЖЭО-2 және ЖЭО-3 нысандарына барып, ондағы құрылыс барысы-мен және елордадағы қуат көздерін дамыту жөніндегі жобалар мен бағдарламалардың жүзеге асырылу жайымен танысты. ЖЭО-3 құрылысы 2010 жылы тамыз айында басталды. Жоба бойынша мұнда қуаты 480 Гкал

төрт су қайнататын қазандықтың және барлық инфрақұрылымының құрылысы қарастырылған болатын.

«Астана-РЭК» немесе Астана аймақаралық энергетикалық ком-паниясына қарасты «Көктем-2» және «Батыс» аралық стансала-рын аралау барысында депутаттар электр энергиясын таратумен ай-налысатын мекеменің жұмысымен жақынырақ танысуға мүмкіндік алды. Бұл ретте «Астана-РЭК» АҚ басқарма төрағасы Александр Смо-родин кәсіпорын қызметін дамытып, қаланың электр шаруашылығын пайдалану тиімділігін арттыру мен техникалық қызмет көрсету ша-ралары туралы және кәсіпорында күрделі жөндеу бағдарламасы, инвестициялық бағдарламалар шеңберінде жүргізілген қосалқы стансалар мен электр беру желілерін қайта құрылымдау жұмыстары жөнінде баяндады.

Ал, «Астанаэнергосервис» АҚ басқарма төрағасы Рустам Баяли-ев қаладағы энергетика кешенінің жай-күйі мен дамуы жайында айтты. Осы жылы басқару компанияның

шоғырландырған активтері 153 млрд теңгені құраған екен. 2009 жылдан 2013 жылға дейін тарифтің шектеулі деңгейінің өсуі арқылы 15,3 млрд теңгенің инвестициялық бағдарламасы жүзеге асырылған. Бұдан әрі холдинг басшысы энерге-тика кешенінің құрамында құрылған энергиямен жабдықтаушы «Астана ЭнергоСбыт» компаниясының жұмысына ерекше тоқтала оты-рып, Елбасы тапсырмасына сәйкес электрондық форматта көрсетілетін қ ы з м е т т е р с а н ы н к ө б е й т і п , коммуналдық қызметтер ақысын бірыңғай төлем құжаттары арқылы төлеуді қамтамасыз ету үшін жұмыс тобы құрылғанын жеткізді.

«Астана-Энергия» АҚ басқарма төрағасының бірінші орынбасары Олег Уткин қаланың негізгі энер-гия өндіретін ұйымының жұмысы туралы әңгімелеседі. Сонымен, халық қалаулылары соңғы кезде энергетикалық нысандар қызметінің жақсарғанын өз көздерімен көріп, бұл саладағы оң өзгерістерге куә болды.

Ос ы ғ а н о р а й , А с т а н а д а ғ ы Алматы, Есіл және Сарыарқа

аудандары әкімдерінің орынбасарлары Боранбай Болатбеков, Берік Ахмет-жанов және Риза Акчу-рин баяндама жасап, бұл бағытта атқарылып жатқан жұмыстарға тоқталды.

Соңғы кезде Астана-ны көріктендіру ісіне көп көңіл бөлініп, қыруар жұмыс тындырылғанына қала тұрғындары ғана емес, шаһар қонақтары да куә. Расында, бүгінде елордалықтардың бос у а қ ы т т а р ы н т и і м д і өткізуге арналған де -м а л ы с о р ы н д а р ы н ы ң қатары өсіп келеді. Осы ж ө н і н д е ә ң г і м е л е г е н а у д а н ә к і м д е р і н і ң орынбасарларының ай-туынша, үш ауданда да көшеттер отырғызу және о н ы к ү т у , с а я б а қ т а р мен гүлзарларды таза-лау және абаттандыру, балаларға арналған ойын алаңқайлары мен спорт а л а ң д а р ы н с а л у , а у л а және мектеп маңындағы аумақтарды абаттандыру, сондай-ақ, тұрғын үйлердің алдын, ескерткіштер мен фонтандарды, Есіл өзені

жағалауын жаппай жөндеу және қайта қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді. Астананы жарықтандыру жұмыстары да қолға алы-нып, қала көшелері мен тұрғын үй аулаларының тазалығына мән берілуде. Дегенмен, әлі де болса шешімін күткен мәселелер ж е т е р л і к . Б ұ л р е т т е атқарылған жұмыстарға көңілі толатынын айта келе, депутат Сергей Бога-тырев Жұмабаев көшесінің б о й ы н д а қ ұ р ы л ы с ы тоқтап тұрған паркинг маңында күл-қоқыстың үйіліп жатқанын, соны-мен бірге сынапқұрамды энергоүнемдегіш шам-дарды тастайтын арнаулы контейнерлер тез толып қалатындықтан, оларды жиі тазалап тұру керектігін жеткізді.

« Ә л е м » б а з а р ы н ы ң а у м а ғ ы н д а с о ң ғ ы уақытта стихиялық сау да өрістегенін, осыған орай, ж е р а с т ы ө т п е ж о л ы н тексеріп, тазалау керектігін ұсынған мәслихат хат-шысы Сансызбай Есілов аудан әкімдіктері мен бас қаладағы басқарма басшы-ларын бюджет қаражатын т и і м д і п а й д а л а н у ғ а шақырды.

Бетт

і дай

ынд

аған

: Гүл

барш

ын

ӨКЕ

ШҚЫ

ЗЫ

Page 8: 64 (3121) 2014-06-12

8www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Бразилия Хорватия

Испания Голландия

Колумбия Грекия

Уругвай Коста-Рика

Мексика Камерун

Чили Австралия

Кот-д Ивуар Жапония

Англия Италия

13.06 02:0013.06 22:00 18.06 01:00 19.06 04:00 24.06 02:00 24.06 02:00

15.06 01:0015.06 04:00 19.06 01:00 20.06 22:00 24.06 22:00 24.06 22:00

14.06 22:0015.06 07:00 19.06 22:00 20.06 04:00 25.06 02:00 25.06 02:00

14.06 01:0014.06 04:00 19.06 01:00 18.06 22:00 23.06 22:00 23.06 22:00

Page 9: 64 (3121) 2014-06-12

9www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

Швейцария Эквадор

Аргентина

Германия Португалия

Бельгия Алжир

Франция Гондурас

Иран Нигерия

Гана АҚШ

Ресей Оңтүстік Корея

Босния және Герцеговина

15.06 22:0016.06 01:00 20.06 01:00 21.06 04:00 25.06 01:00 26.06 02:00

17.06 22:0018.06 04:00 22.06 22:00 23.06 01:00 27.06 02:00 27.06 02:00

16.06 22:0017.06 04:00 21.06 01:00 23.06 03:00 26.06 22:00 26.06 22:00

16.06 | | 04:0017.06 01:00 21.06 22:00 22.06 | | 03:00 25.06 22:00 25.06 | | 22:00

151620212526

161721222525

Page 10: 64 (3121) 2014-06-12

10www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Астаналық цирк манежінде Астана тұрғындары мен қонақтарына Ресей, Қытай, Моңғолия, Вьет-нам, Беларусь, Якутия, Украина, Өзбекстан және Қазақстанның әртістері өнер көрсетеді. Олардың көбі – бүкіләлемдік фестиваль жеңімпаздары мен лауреат-тары, өз жанрларының хас шеберлері, цирк әулетінің ұрпақтары. Фестиваль бағдарламасы әр қатысушы мемлекет бірігу арқылы ұлттық цирк ерекшеліктерін ортаға салатын «жанды» әрі бірегей шоуға қанық.

«Азия жаңғырығы» халықаралық цирк өнері фестивалінің айтулы уақиғасы – фестиваль қатысушыларының үрмелі оркестр сүйемелдеуімен елорда көшелеріндегі «Кавалькада» мерекелік

шеруі. 30 маусым күні сағат 18:00-де өтетін Каваль-када бағдары: Астаналық цирк – Сарыарқа даңғылы – Бөгенбай батыр даңғылы – Республика даңғылы – Астаналық цирк.

Цирк қойылымдары фестивалі әдеттегідей қызықты да әсерлі болмақшы.

Айта кетерлігі, қазылар мен құрметті қонақтар құрамында Астаналық цирктің бас директоры, Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Ерік Жолжақсынов, ресейлік «Росгосцирк» компаниясының бас директо-ры Вадим Гаглоев, Ресей Халық әртісі, Мәскеулік үлкен цирктің бас директоры Эдгар Запашный, Никулин атындағы Мәскеу циркінің бас директоры Максим Никулин, Украина мемлекеттік цирк компаниясының бас директоры Игорь Хлебосолов, Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Қадырхан Булибеков, Қазан мемлекеттік циркінің директоры, Татарстанның еңбек сіңірген мәдениет қызметкері Дамир Шари-фуллин, Саха Республикасы Мемлекеттік цирк ди-ректоры (Якутия) Сергей Расторгуев, Вьетнам циркі директорының орынбасары Th ai Ngoc Anh бар.

Әлем елдерін дарынымен тамсандырған өрендеріміз – Қайыржан Жолдыбаев – тенор әнші (Германия), Сара Найман – сопрано әнші (Австрия), Әмір Тебенихин – пианист (Германия), Ержан Кулибаев – скрипкашы (Испания).

Кешті ұйымдастырушылар қазіргі кезде шет елде жұмыс істейтін осы отандас жас музыканттардың басын қосып, олардың шығармашылығын Астана халқына көрсетпек. «Туған ел төсіндегі концерт» иелері туған ел мәдениетіне деген құрметтерін білдіріп, классикалық музыкалық өнердің барлық жанрын дәріптейді.

Онда классикалық музыканың әлемдік жауһарлары жаңаша си-патта орындалады әрі көрермендер сирек туындылармен құлақ құрышын қандыра алады» дейді ұйымдастырушылар.

К о н ц е р т б а ғ д а р л а м а с ы н а Ф.Листтың «Венгерская рап-содия», Су Чонгтың Қытай х а н з а д а с ы н ы ң а р и я с ы , Дж.Вердидің «Сицилийская Ве-черня» операсынан Елена боле-росы және әлемнің танымал туын-дылары мен отандық авторлардың шығармалары енгізілген. Му-зыканттарды дирижер Абзал Мұхитдиновтың жетекшілігімен

«Астана Опера» симфониялық оркестрі сүйемелдейді.

Кез келген әнші үшін гастрольдік сапар – тәжірибе жинақтауға, шығармашылық ерекшелігін бағалауға мүмкіндік беретін жұмысының ең басты бөлігі. Ал от-андастарымен жүздесу – әрқашан жүректе толқыныс тудыратын ерекше сәт. Себебі, жерлестері әншілерді бала кезінен біледі. Сондықтан, кешке қатысатын та-нымал жұлдыздар бұрынғыдан да таныс әрі жақын бола түспек.

Салтанатты кеш 6 шілде күні сағат 20.00-де «Астана Опера» театрында өтеді.

Ән додасында Қазақстан, Ресей, Қырғыз Республикасы, Өзбекстан, Тәжікстан, Грузия, Әзербайжан, Бела-русь, Саха, Татарстан, Ингушетия, Лит-ва, Латвия, Болгария, Қытай, Түркия және Израиль елдерінің 700-ге жуық балалары бас қосады.

«Шаттық» жас таланттар фестива-лінде балалар вокал, хореография, ұлттық орындаушылық, балалар сән театры, ерекше жанр аталымдары бойынша өнер көрсетеді. Бұл мерекелік шараның мақсаты – талантты орындау-шы лар мен ұжымдарды іздеу, рухани әрі көркем талғам қалыптастыру, бала лар

ұжымдары репертуарын жаңар тып, халықаралық байланысты кеңейту.

Фестиваль ұйымдастырушысы – Астана қаласы әкімдігі осы күннің елорда тұрғындары мен қонақтарының есінде қалуы үшін барын салмақ. Оның үстіне, Астана – Еуразияның мәдени орталығы деген жоғары мәртебеге ие.

4-6 шілде күндері балалар «Бәй-терек» монументі алдындағы алаңда өнер көрсетеді. Қатысушыларға КСРО Халық әртісі Бибігүл Төле ге но ва ның басшылығымен халықаралық қазылар алқасы баға беріп, сыйлықтар табыс-тайды.

Бетті әзірлеген: Асхат РАЙҚҰЛ

Page 11: 64 (3121) 2014-06-12

11www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

– Несіпбек аға, әңгімемізді өзіңіз басшылық етіп отырған мұражайда ғы жаңалықтардан бастасаңыз.

– Биыл Сәкен Сейфуллиннің туғанына жүз жиырма жыл толады. Мерейтойды Астана қаласында күзде атап өтеміз деген ойдамыз. Елорда әкімі Иманғали Тасмағамбетов бұл жөнінде тиісті орындарға тапсырма берді, бүгінде дайындық үстіндеміз.

Астана қаласында ақынға қатысты бірден-бір қара шаңырақ – Сейфуллин мұражайы. Өткен жылы бұл рухани орданың жиырма бес жылдығын кең көлемде атап өткен едік. Бүгінгі аху-алымыз көңіл қуантады. Соңғы екі жылда келушілеріміз өте көп. Өйткені, жәдігерлеріміздің тағылымы мол, көрген жанды сүйсінтетін келбетіміз бар. Халықаралық «ЭКСПО-2017» көрмесіне орай үш тілде еркін сөйлейтін қызметкерлерді тартудамыз. Десе де, жалақымыз төмендеу болғаннан кейін, белгілі сәкентанушыларды жұмысқа ала алмай отырмыз, қызметкерлеріміз жиі ауысады. Бірақ құралақан емеспіз, өткен жылы «Сұңқар Сәкен» де-ген атпен үлкен, жиырма баспа табақтан тұратын кітап шығардық. Оған Ілияс Жансүгіровтің өлеңінен бастап, Сәкенге жыр арнаған барлық ақынның шығармасын енгіздік. Со-дан кейін зерттеуші Серік Оспанов пен жары Назгүл Сапиянованың «Сәкеннің музыкалық мұрасы» атты еңбегінің тұсауын кестік. Енді жыл сайын ақынға қатысты дүниелерді жинақтап «Сырсандық» деген атпен бір кітап шығарып отырмақпыз. Келесі жылы бірінші томы жарық көреді.

Қоғам қайраткеріне қатысты шығармалар, өлеңдер, әсіресе, осы өңірде баршылық. Өйткені, Сәкеннің Ақмола, Көкшетау, Сарыарқа топырағында көп ізі қалды. Оның жастық шағы, төңкеріс жылдарындағы қайраткерлік өмірі Ақмоламен тікелей байланысты. Сәкен мұражайын елордадағы тарихи тұлғаларға арналған жалғыз мұражай десе де болады.

– Алаш арысының ізімен Ақмола, Қарағанды өңірін аралап қайтқан сапар барысында не түйдіңіздер, қай жерлерге табан тіредіңіздер, қандай деректерді кезіктірдіңіздер?

– Қоғам қайраткері, Сәкен өскен Қарағанды облысы Нұра ауданының тумасы Оралбай Әбдікәрімовтің ұйымдастыруымен мамыр айының соңында ақын ізімен экспедицияға шыққанымыз рас. Қайраткердің қазақ даласында бармаған жері кемде-кем. Азап

-

-

вагонынан қашып шығып, Бетпақдаланы басып, Алматыға, Оралға барған. Әрине, мұның бәрін кезіп шығу мүмкін емес. Қарағанды, Ақмола маңындағы жүрген жолын ғана шарладық. Сәкен соқпағына экспедиция жасауды келесі жылы да жалғастырмақ ойда бар.

Экспедиция құрамында Орал-бай Әбдікәрімов, белгілі ақын Серік Тұрғынбеков, Сәкеннің музыкалық мұраларын зерттеуші Серік Оспа-нов, ардагер журналист, Ұлттық қауіпсіздік комитеті мұрағатындағы құжаттарды негізге алып Сәкеннің түрмедегі тағдырын жазған Амантай Кәкен, ақынның туыстары Дауылбай Құсайынов, Әбілхакім Ақмурзин, Еркін Сүлейменов, Сәкеннің інісі – Мәжит

Сейфуллиннің ұлы – Сәкен Сейфуллин, мұражай қызметкері Ержан Жаубай және мен болдым. Осы жерде айта кетерлігі, сапар демеушісі Оралбайдың анасы жас шағында Сәкенге өз қолымен шәй құйған екен.

Біздің сапарымыз Астанадан алпыс шақырым шамасындағы қашықтықта орын тепкен Ахмет төре ауылынан басталды. Ахмет сұлтан Сәкенді Ом-быда оқып жүрген жерінен алып келіп, 1916 жылы сол ауылда алғаш мектеп ашқан екен. Нұра өзенінің бойындағы мектептің орны әлі сақталған. Мұны нақтылап, белгілеп, айтып кеткен – белгілі жазушы Жайық Бектұров. Осы ауылдағы мектепте Сәкен мұражайы бар екен. Сонда ауыл тұрғындарымен, оқушылармен кездестік. Басқосуда

ақынды көрген адамдардың ұрпақтары сөйледі. Алаш қайраткері туралы үлкендерден естіген естеліктерін айтты олар. Сәкен осы ауылда «Асығып тез аттандық» деген өлеңін жазып, Ақмолаға келіп, қайраткерлік жолын бастаған.

Сапарымыз Нұра ауданының орталығы Киевкада (тарихи атауы Қаражал) жалғасты. Ондағы үлкен өлкетану мұражайында Сәкенге арналған тарихи де-ректерге бай бөлім бар. Ең ғажабы, аудан-да екі-үш жыл бұрын Сәкеннің ескерткіші ашылған. Бұл – республикадағы ақын ескерткіштерінің ең сәтті орнатылғаны деуге болады. Бұлардың бәріне себепкер болған – Оралбай Әбдікәрімов. Мұнда да халықпен жүздестік, әдебиет, мұражай, Алаш тақырыптарындағы көптеген

сауалдарға жауап бердік. Киевкадан кейін Сәкеннің жары

Гүлбахрамның туған ауылы Көкмөлдір жеріне сапарладық. Табиғаты тамаша өңірде Гүлбахрамның бабалары жатқан қорым бар, сонда құран оқыдық. Ақынның ұлы Аян екі жасында анасымен «АЛ-ЖИР» лагеріне әкелетін вагонда қайтыс болған. Алайда, Гүлбахрам «Халық жауларының» әйелдеріне арналған түрмені көрмеген екен. Өйткені, олар заңды некеге тұрмапты, осы жағдай Гүлбахрам анамызды бұл азаптан сақтап қалыпты.

Нұраны бойлай жүріп, бұрынғы Захар, қазіргі Ақмешіт ауылына табан тіредік. Оның арғы жағында Қосқопа жатыр. Бұл шеткі өңірлер болғандықтан, Сәкен заманында орыс отаршылдарының тісі

күтіп алды. Жолай Ақселеу Сейдімбектің басына дұға оқыдық. Содан кейін ау-дан орталығындағы Сәкен атындағы кітапханада үлкен кездесу болды. Мұнда да қымбат жәдігерлерге толы мұражай бар екен. Аудан жұрты Сәкенге қатысты дүниелерді көздің қарашығындай сақтап отырғаны қуантты. Сол өңірде «Сәкеннің сүйегі қайда?» деген мәселе көтерілді. Бір жылдары ақынның мо-ласын іздеп Магаданға барып келген азаматтар әлі сол сенімде. Ал, біздің ойы-мызша, қоғам қайраткері Алматыда атыл-ды. Өйткені, қала іргесіндегі Жаңалық ауылының маңынан желкелерін оқ тескен бас сүйектер табылғаны аян. Онда үлкен ескерткіш орнатылған. Бір жағы, өздері әбден қалжырап, әлсіреген

тұтқындарды Магаданға сүйреді деу қисынсыз сияқты...

Қазақ қайраткерлерінің ішінде Міржақып Дулатовтың сүйегі ғана табылды ғой. Оның өзін та-рихшы Марат Әбсәметов сонау Карелиядан тауып, қазып әкеліп, өзі туған Торғай даласына қойды. Бұл – үлкен оқиға еді, ол күнді күллі қазақ қаралы күйде, күңіреніп қарсы алу керек еді. Алаш қайраткерінің сүйегін Алаш арыстарының сим-

волындай етіп, Астанада қалдыру керек еді. Үлкен дәрежеге көтеріп, әспеттеуіміз керек еді. Ілгеріде Армения халқы айдау-да жүріп өмірден озған Комитас деген атақты композиторының мәйітін Ота-нына жеткізгенде неше күн күңіреніп жоқтаған. Ал, біз Алаш арыстарының ішінде табылған жалғыз Міржақыптың сүйегін түк болмағандай жеткіздік те, жерлей салдық.

Хош, Жаңаарқадан шығып, Шет ауданына өттік. Онда 1906-1908 жыл-дары Сәкен оқыған Өспен ауылындағы мектеппен таныстық, оқушылармен кездестік. Сәкеннің әндері айтылды, түрлі сауалдарға жауап бердік. Құдайберген Өркен деген талантты бала Сәкенге арнаған өлеңін оқыды, өте керемет екен. Осы аудандағы Қарашілік жері

– Сәкеннің аталарының қыстауы. Ақын осында туды деген деректер бар. Жаңаарқалықтар Сәкенді өздеріне жақын орын тепкен Иманақ тауындағы жайлауда туды дейді. Қос аудан жақсыға осы күнге дейін таласады. Қазақтың көшіп-қонып жүрген заманы ғой, қайсысында өмірге келгені белгісіз, бірақ зерттеушілер «Қарашілікте туды» дегенге тоқтады. Облыс басшылығы осы қыстау орнын қалпына келтіруге бел шеше кіріспек. Бұл жайында Мәдениет басқармасының басшысы Еркебұлан Ағыбаев айтты бізге. Экспе-диция мүшелері осында түнеді, Сәкенге қатысты көптеген әңгімелер айтылды.

Ертеңгілік облыс орталығына табан тіреп, әкімнің қабылдауында болдық. Ақынның жүз жиырма жылдық ме-рейтойына орай мүшәйра өткізу жа-йын ақылдастық. Сәкеннің шәкірті, өзі Алматыға алып барған белгілі қаламгер Әлжаппар Әбішевтің «Сәкеннің ама-наты» атты қойылымын тамашаладық.

– Мұражайдың ұйымдастыруымен өтіп жатқан ақындар мүшәйрасы талай дарынды қанаттандырды. Төрт жыл бұрын бастау алған дәстүрлі шара жыл санап қанат жайып келе жатқан сыңайлы... Өйткені, былтыр-дан бері бас жүлдеге жеңіл автокөлік тігіле бастады. Бұл мәдениетіміз бен әдебиетімізге қаншалықты үлес қосуда?

– Иә, дәстүрлі жыр додасының биылға дейін талай өлеңді сынға салып, талай өренді танытқаны рас. «Тәуелсіздікке тарту» атты алғашқы байқауымызға 130-ға тарта ақын қатысып, бас жүлдені Оңайгүл Тұржан қанжығалаған еді. «Байтақ елім – бақытым» атты келесі жыр додасын Тұңғыш Президент күніне арнағанбыз. Мұнда да жүздің үстінде ақын жыр жарыстырып, қарағандылық Серік Ақсұңқарұлы оза шапты. Өткен жылғы «Жарқыра, жайна, Астана» атты мүшәйрада бас бәйгеге жеңіл автокөлік тіккенбіз. Оны Серік Тұрғынбекұлы жеңіп алды. Биылғы сайысымызды «Мәңгілік ел – ұлт мұраты» деп атадық. Бұл – кез келген ақынның тісі бата бермейтін қиын тақырып. Жарысқа алпыстан аса шығарма келіп түсті. Бұл мүшәйраның ерекшелігі, сынға түскен ақындар арасында жастар, жаңа есімдер көп, Түркия, Моңғолия, Қытай сияқты алыс-жақын шет елдердегі қандастарымыздың шығармалары да бар. Бізді сол қуантты. Мүшәйра қорытындысын былтырғыдай, 1 шілде күні «Конгресс-холл» сарайында сал-танатты жағдайда жарияламақпыз. Онда жүлдегерлерді марапаттаймыз, олар өлеңдерін оқиды. Астанаға арналған, патриоттық әндер орындалады.

Біз алғашқы мүшәйраға түскен өлеңдерді жинақтап, «Тәуелсіздікке тарту» атты кітап шығарғанбыз. Енді соңғы үш мүшәйраға қатысқан ақындардың өлеңдерін жинастырып, басу ойымызда бар.

Тәуелсіздікті, Астананы жырлаған ақындарға «Ойбай, билікті мақтап жатыр» деп жармаса кететін адамдар бар арамызда. Біз өзімізді, тарихымыз-ды, сан ғасыр аңсаған азаттығымызды, елдігімізді жырға қоспағанда, кімді мадақтаймыз?! Бұлар елді сүюге, татулыққа, Отан сүйгіштікке шақырады. Мен осы шараны қолдап, қолпаштаған Астана басшылығына алғыс айтамын. Өйткені, жыл сайын мұндай мүшәйра өткізу Шығыс Қазақстаннан басқа еш өңірде дәстүрге айналмаған. Бұл – Астананың мерейінің биіктігі.

– Әңгімеңізге рахмет!

Сұхбатты жүргізген Асхат РАЙҚҰЛ

алдымен осы ауылдарға батты. 1916 жылы халық патшаға әскер бермейміз деп көтерілді ғой. Жазалаушы отрядтарға қарсы шауып, біразын өлтірген. Мәселен, біздің сапар құрамындағы Әбілхакім Ақмурзиннің атасы орыс отаршылдарының талайының басын ша-уып, суға ағызып жіберген. Осындай ала-сапыран кезеңде Ақмолаға келе жатқан Сәкенді орыстар Қосқопадан ұстап алып, Ақмешітке айдап әкелген. Екі ауылдың арасы – жетпіс-сексен шақырым. Негізі, Алаш қайраткерін қудалаудың басы Қосқопадан басталады. Десе де, орысша білетін, оқыған, сол тұста жиырма екі жасар Сәкен ел ішіндегі осындай бүлікті басуға, жұртты сабасына түсіруге, жа-залаушы отрядтармен тіл табысуға күш салыпты. Бұл туралы «Тар жол, тайғақ кешу» романында жазылады. Сол тұста Сәкен қонған, түскен үйлердің бүгінгі ұрпақтары «Шешем былай деп айтушы еді, әкем былай деуші еді» деп, бәрін қолмен қойғандай әңгімеледі бізге.

Әрі қарай Жаңаарқа ауданын араладық. Онда Атасу ауданының әкімі, белгілі әнші-композитор Игілік Омаровтың ұрпағы Ғабдірахман Омаров

Page 12: 64 (3121) 2014-06-12

12www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Page 13: 64 (3121) 2014-06-12

13www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

Page 14: 64 (3121) 2014-06-12

14www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

Page 15: 64 (3121) 2014-06-12

15www.astana-akshamy.kzE-mail: [email protected]

15100Ò

ÄÈÐÅÊÒÎÐ-ÁÀÑ ÐÅÄÀÊÒÎÐ

ÀÑ ÄÈÇÀÉÍÅÐ

Ò

15100Ò

ÄÈÐÅÊÒÎÐ-ÁÀÑ ÐÅÄÀÊÒÎÐ

ÀÑ ÄÈÇÀÉÍÅÐ

Ò

*ҚРҰБ - Қазақстан Республикасы Ұллтық Банкі*МҚҰ - Микроқаржы ұйымдары*ҚҚА - Қаржылық қадағалау агенттігі

Page 16: 64 (3121) 2014-06-12

16www.astana-akshamy.kz

E-mail: [email protected]

О с ы м е н е к і н ш і р е т ұйымдастырылып отырған өнер додасының жеңімпаздарын анықтау сәті де қаланың туған күнімен тұспа-тұс белгіленген. Дәлірек айтқанда, 3 шілдеде «Үздік этно-топ», «Үздік эстрадалық дуэт», «Үздік композитор», «Жыл әні», «Ең стильді әнші» секілді 11 аталым бойынша үміткерлер таңдалады. «АDAM Media Group» компаниясының бас продюсері Динара Адамның айтуынша, қазылар құрамы осал емес. Отандық музыканың

дамуына, жаңаруына үлес қосқан үздіктерді іріктеушілер қ ұ р а м ы н д а е ң б е г і с і ң г е н әртістер, продюсерлер, ком-позиторлар, ақындар, музыка және fashion-өндіріс маман-дары, БАҚ өкілдері және т.б. бар. Дауыс берудің осы жүйесі әлемдік деңгейде кеңінен қолданылып жүр. Сайдың тасын-дай іріктелген музыка майтал-мандарына «Астана жұлдызы» кубогы тапсырылады.

Аталмыш өнер додасына арналған баспасөз мәслихатында А с т а н а қ а л а с ы м ә д е н и е т

басқармасының басшысы Болат Мажағұлов солтүстік жартышар-да Арыстан шоқжұлдызындағы бір жұлдызға «Астана жұлдызы» атауы берілетінін айтты. Тіпті, оны дәлелдейтін сертификат та қолдарында екен.

«Ғарыш-Жер» халықаралық ж ұ л д ы з д а р к і т а п ш а с ы н а т і р к е л г е н 1 4 - к ө л е м д е г і жұлдызды телескоппен көруге болады. Орналасқан жері: ба-тысы 09 24 44.34 және шығысы 20 06 15.2.

Еркежан СӘТІМБЕК

Олардың ішіндегі ең айтулысы – Түркия мемлекеттік театрының «Мераки» (қазақ тіліне аударғанда - «Үрейлену») қойылымы. Бұл – өмірі үрейленіп жүріп, ақыры, түрлі күлкілі оқиғаларға тап болатын адам жайындағы әсерлі әрі жайдары комедия. Кейіпкер айналадағы бар нәрсеге алаңдайды, әр нәрсені білгісі келеді. Соңында бойын би-леген қорқыныш пен сезімі оны тығырыққа тірейді.

Тағы айта кетерлігі, мереке күндері Қ.Қуанышбаев атындағы мемлекеттік академиялық Қазақ музыкалық-драма те-атры сахнасында Ж.Аймауытов атындағы Қазақ музыкалық-драма театры (Павлодар) – «Әпкенің әлегі», Маңғыстау қуыршақ театры – «Сдобная Лиза – настоящая кошка» қойылымымен, А.Иманбаеваның театрландырылған музыкалық орталығы (Ал-маты) «Медея» қойылымдарын ұсынады. Ал М.Горький атындағы мемлекеттік академиялық Орыс драма театры сахна-сында М.Горький атындағы мемлекеттік республикалық Орыс драма театры (Ре-сей, Дағыстан, Махачкала) – «Одолжи-те тенора!», Қостанай облыстық Орыс драма театры – «Ходят слухи», Ақмола облыстық орыс драма театры – «Эдит Пиаф», С.Қожамқұлов атындағы Қазақ

Финал «Балалық шақ әнұраны» (4 шілде), «Жұлдыздармен дуэт және әлемдік хит» (5 шілде), «Атамекен» (6 шілде) деген тақырыптармен үш күнге созылады. Осы күндер қорытындысына сәйкес, халықаралық қазылар алқасы мен телекөрермендер «Балалар жаңа толқынында» Қазақстан намысын қорғауға мүмкіндік алатын Гран-при иегерін анықтамақ. Сонымен қатар, жүлделі орындар, көрермен көзайымы мен 1 миллион теңге көлемінде арнаулы қаржылай сыйлықтар қарастырылған.

«Аялаған Астана» жобасының наурыз-сәуір айларында өткізілген іріктеу кезеңіне Алматы, Талдықорған, Тараз, Шымкент, Қызылорда, Қостанай, Орал, Атырау, Ақтау, Ақтөбе, Қарағанды, Павлодар, Семей, Көкшетау, Петропавл, Астана сияқты 16 қаласынан 8-12 жасар мың өнерлі өрен қатысты. Мамыр айының орта шенінде са-рапшылар биылғы өнер додасында финалға шыққан ең талантты 17 баланың есімін ата-ды. Олар – Луиза Нұрқуатова (Ақтау), Зами-ра Сағадиева (Зеренді), Дания Ишанқұлова (Орал), Сағынған Қуанған, Жахан Қабікен, Мұхаммедәли Жүгінісов (Астана), Дильназ Төлеген, Диас Омар (Қызылорда), Настя

Першикова, Малика Смағұлова (Павло-дар), Дильнура Біржанова (Қарағанды), Ғалимұрат Әбдіманапов (Жезказған), Жанайкерім Өтегенов (Қостанай), Алдияр Орекен (Екібастұз), Әділет Мейрамбеков (Көкшетау), Ясмин Мажитова, Алуа Бере-шева (Алматы).

1 мамыр – Халықаралық балаларды қорғау күні Астанада «Аялаған Аста-на» ұлттық музыкалық телевизиялық балалар байқауының финалистерінен құралған музыка мектебі ашылды. Мереке күні бір-бірімен алғаш жүздескен балалар Лина Арифуллинаның шеберханасындағы мәскеулік тәжірибелі ұстаздармен та-нысты. Финалистер маусым айы бойы астаналық музыка мектебінде вокалдық қабілеттерін шыңдап, Руслан Бұтабаевтың жетекшілігіндегі «Zaratushtra Band» жанды оркестрінің сүйемелдеуімен өтетін телевизиялық шоуға дайындалады. Фи-налда 12 концерттік нөмір қойылады. Қатысушылардың бір бөлігі жекелей ән орындаса, бір бөлігі дуэт пен триода өнер көрсетеді.

Асхат РАЙҚҰЛ

«Астана жұлдызы» жарқырайды

«Үрейлену»

«Аялаған астана» таланmmарға жол ашады

езуге күлкі үйіреді

-

Финал «Б

музыкалық-драма театры (Жезқазған) «Әбілмансұр» спектакльдерін ұсынады. Оқушылар сарайындағы Жастар те-атры сахнасынан көрермен Түркия мемлекеттік театрының «Meraki», Ғ.Мүсірепов атындағы балалар және жасөспірімдер театрының (Алматы) «Күшік күйеу» комедияларын тамаша-лай алады.

Халықаралық театр фестивалі аясын-да Астанаға барлығы 204 актер келеді. Олардың ойынын Әшірбек Сығай, өфелік Галина Вербицкая, Аманкелді Мұқан сияқты театр сыншылары бағалайды.

Мереке қарсаңында Астана театрлары бірқатар қойылымдардың тұсауын ке-спек. Мәселен, Қ.Қуанышбаев атындағы Қазақ музыкалық-драма театры «Тіл табысқандар» комедиясын сахналайды. Қойылым авторы – қырғыз драматургы Мар Байжиев, режиссері – Болат Ұзақов. М.Горький атындағы Орыс драма те-атры израильдық Леон Агулянскийдің «Торғайдың ұясы» трагедиясын ұсынбақ. Қоюшы режиссері – Бекболат Парманов. Жастар театры сахнасында «Жер мен көктің арасы» қойылымы көрсетіледі.

Астана қаласы Қуыршақ театры «Ме-реке» қойылымын сахналайды.