1 t.c yalova valĠlĠĞĠ...okul/kurumlarını temsilen birer okul/kurum müdürü ve birer rehber...
TRANSCRIPT
1
T.C
YALOVA VALĠLĠĞĠ
EĞĠTĠM ORTAMLARINDA ġĠDDETĠN
ÖNLENMESĠ VE AZALTILMASI
STRATEJĠ-EYLEM PLANI (2011-2012)
ĠL YÜRÜTME KURULU
2011/YALOVA
2
YASAL DAYANAKLAR
1- Çocuk Koruma Kanunu, 2- Başbakanlık 2006–17 sayılı genelge ( Çocuk ve Kadınlara Yönelik Şiddet Hareketleriyle Töre ve Namus Cinayetlerinin Önlenmesi İçin Alınacak Tedbirler.) 3- 18.10.1995 tarih ve 1995/81 numaralı genelge
4- 10.11.2003 tarih ve 2003/91 numaralı genelge
5- 14.10.2005 tarih ve 4344 sayılı 2005/95 numaralı genelge,
6- 20/09/2007 tarihli İçisleri Bakanlıgı ve MEB İsbirligi Protokolü”
7- 13.09.2006 tarih ve 2006/26 numaralı genelge
8- 24.09.2007 tarih ve 2007/72 numaralı genelge
9- 21.01.2009 tarih ve 2009/9 numaralı genelge
10- Eğitim Ortamlarında Şiddetin Önlenmesi ve Azaltılması Strateji ve Eylem Planı (2006+2011) 11- TBMM Çocuklarda ve Gençlerde Artan Şiddet Eğitimi ile Okullarda Meydana Gelen Olaylar ile
İlgili Meclis Araştırma Komisyon Raporu.
İL YÜRÜTME KURULU
Ġlgili Vali Yardımcısının baĢkanlığında;
Ġl Milli Eğitim Müdürü,
Ġl Sağlık Müdürü,
Sosyal Hizmetler Ġl Müdürü,
Ġl Emniyet Müdürlüğü,
Özel Eğitim Rehberlik ve Psikolojik DanıĢma Hizmetlerinden sorumlu müdür yardımcısı/ Ģube
müdürü,
Rehberlik ve AraĢtırma Merkezlerini temsilen bir müdür,
Sivil toplum kuruluĢları
Eğitim iĢkolu sendikaları,
Üniversite ve Yerel medya,
temsilcilerinden oluĢturulmuĢtur.
3
EYLEM PLANI ĠġLEYĠġ MODELĠ
ÜST KURULMerkezi
Eylem
Planı
Diğer
Kurum
Ve
KuruluĢlarKOORDĠNATÖR KURUM
MEB.Özel Eğt.Reh.ve Dan.Hiz.Gen.Müd
DanıĢma Kurulu Teknik ekip
KOORDĠNATÖR KURUM
ĠL/ĠLÇE MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜKLERĠ
Ġl
Eylem
Planı
Diğer
Kurum
Ve
KuruluĢlar
ĠL YÜRÜTME KURULU
OKUL/KURUMRAM
OKUL/KURUM EKĠBĠOkul/Kurum
Eylem
Planı
ÖĞRENCĠ
VELĠ
YÖNETĠCĠLER
REHBER ÖĞRETMEN
ÖĞRETMEN
PL
AN
LA
MA
-KO
OR
DĠN
AS
YO
N-Ġ
ZL
EM
E-D
EĞ
ER
LE
NDĠR
ME
PL
AN
LA
MA
-KO
OR
DĠN
AS
YO
N-Ġ
ZL
EM
E-D
EĞ
ER
LE
NDĠR
ME
GE
RĠBĠL
DĠRĠM
4
GEREKCE
Eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve azaltılmasında, eğitim ortamları ve çevresindeki ilişkiler ile uygulamaların yapıcı, onarıcı, barışçıl ve destekleyici hale getirilmesinde yönetimsel süreçler belirleyicidir. Bu nedenle eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve şiddete etkili müdahale konusunda yönetimsel süreçlerin etkili bir şeklide işletilmesi gerekmektedir.
Şiddet konusunda ele alınan öğrenci, öğretmen, aile, yakın çevre gibi unsurların uyumlu ve eş güdüm içinde çalışması için kalıcı yönetim anlayışının güçlendirilmesi bir zorunluluktur. Geliştirilecek politikaların, uygulanacak program ve hizmetlerin yürütülmesinde her kademeden yöneticiler arasında söz ve eylem birliğinin bulunması şiddetin önlenmesi ve azaltılması açısından önemlidir.
AMAÇ
Güvenli eğitim ortamı sağlayacak yönetim süreçlerinin işletilmesi. Çocuklarımızın ve gençlerimizin,
• İnsan haklarına saygılı, beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımından dengeli ve uyumlu yetiştirilmesi,
• Zararlı alışkanlıklardan, şiddete maruz kalmaktan korunması, ihmal ve istismara
uğramasının önlenmesi
• Edebiyat, sanat, spor, müzik, diğer sosyal kültürel etkinliklere, ilgileri doğrultusunda katılımlarının özendirilmesi
• Akademik başarılarını olumsuz etkileyen unsurların belirlenmesi, sorunların giderilmesi
• Ailelerine bu çalışmalar yürütülürken hizmet alanına giren konu başlıklarında eğitimler
verilmesi Kurumlar düzeyinde;
• Kurumlararası eşgüdüm ve işbirliği sağlanması çalışmalarının planlanması, düzenlenmesi, koordine edilmesi.
o Önleme ve koruyucu hizmetler, o Müdahele hizmetleri o Rehabilite yardım/destek hizmetleri
Çerçevesinde hizmetlerin sunulmasını kapsamaktadır.
Bu hizmetlerin yürütülmesinde eğitim-öğretim sistemimiz içinde görev alanların sorumluluklarını yerine getirmesi, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında sorunlara erken müdahale ve özellikle problemin oluşmadan önlenmesine yönelik gelişimsel- önleyici yaklaşım esas alınmalıdır.
5
ĠLĠMĠZĠN RĠSK FAKTÖRLERĠNĠN BELĠRLENMESĠ ÇALIġMALARI
1-İl Emniyet Müdürlüğümüzün oluşturduğu risk haritası doğrultusunda bölgesel koşullar tanımlanmıştır. 2- İlimizde risk -faktörlerini belirlemek ve 2010-2011 eylem planının hazırlanmasında referans olması düşüncesiyle Yalova Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürlüğü, okul müdürlükleri ile okullarda görevli rehber öğretmenlerin işbirliği ve katkıları ile 19 ilköğretim, 10 ortaöğretim okulunda “TEMEL ÖNLEME” anketi uygulanmıĢtır. Toplam 2245 kişiye uygulanan ankete;
Okullarımızda görevli 90 YÖNETĠCĠ ve 737 ÖĞRETMEN ile 839 ÖĞRENCĠ ve 579 VELĠ katılmıĢtır.
ĠLĠMĠZĠN RĠSK FAKTÖRLERĠ
İlk ve Ortaöğretim Kurumlarının Verileri burada birlikte değerlendirilmiştir. En fazla tekrarlanan ham veriler yüzdeliklerine göre sıralanmıştır.
OKUL YÖNETİCİLERİNİN VE ÖĞRETMEN ANKETLERİNİN SONUÇLARI
o Olumsuz aile tutumları(otoriter, aşırı koruyucu, ilgisiz, tutarsız vb..) o Anne babanın boşanması, o Çocuğun/gencin olumsuz arkadaş grupları içinde olması, o Çocuğun/gencin medyadan etkilenip olumsuz model alması o İlimizin göç alan bir bölge olması, o Ailenin ekonomik durumunun düşük olması ve sosyal güvenlik haklarından
mahrumiyet halinin bulunması, o Aile içi şiddet ve çatışmanın olması, o Çocuğun ya da gencin düşük düzeyde akademik başarısı ya da ilgisinin olması, o Çocuğun/gencin okuldan kaçıp internet kafe ve kahvehaneye vb. gitmesi o Çocuk ve gençlerin gelişim düzeylerine uygun olmayan pornografik içerikli yayın ve
görsel araçlara(dergi, cd,internet, tv vb..) denetimsiz, kolay ulaşabilmeleri o Çocuk ve gencin yakın çevresinde sağlıklı davranışlar sergileyen özdeşim modellerinin
olmaması, o Çocuğun /gencin saldırgan davranışlarının olması (kontrol edilemeyen öfke, Zorbalık
davranışları),
ÖĞRENCİ ANKET SONUÇLARI
o Çevremdeki insanlara karşı öfkemi kontrol edemiyorum, zaman zaman saldırgan davranışlarda bulunuyorum
o Öğretmenlerimizin kırıcı söz ve hareketlerde bulunması, olumsuz davranmama neden oluyor.
o Dersleri öğrenmede ve anlamada zorluk yaşıyorum. o Yaşadığımız ekonomik sıkıntılar beni olumsuz etkiliyor o Ailemi bana karşı ilgisiz buluyorum. o Arkadaşlarım tarafından reddedilmem beni üzüyor ve kendimi yalnız hissediyorum,
olumsuz davranmama neden oluyor. o Oturduğumuz yerleşim yerindeki sorunlar (şiddet, zararlı madde kullanımı, olumsuz
arkadaş grupları vb ) benim davranışlarımı olumsuz yönde etkiliyor. o Cinsel Yolla bulaşan hastalıklar hakkında yeterli bilgi sahibi değilim. o Ailemiz içinde şiddet ve geçimsizliğin olması olumsuz davranmama neden oluyor.
6
VELİ ANKET SONUÇLARI
o Çocuğumuza göstermiş olduğumuz hatalı anne baba tutumlarımızın zaman zaman çocuğumuzda olumsuz davranışlara neden olduğunu düşünüyorum.
o Şiddet içeren televizyon dizi ve programlarının çocuğumun problem davranış sergilemesinde etkili olduğunu düşünüyorum.
o Çocuğumun olumsuz davranışlarını akran gruplarından etkilenerek edindiğini düşünüyorum
o Ailemizin geçim sıkıntısı içinde olmasının (yoksul ve sosyal güvenlik haklarından mahrum olmamız, ekonomik gelirimizin düşük olması) çocuğumu olumsuz etkilediğini düşünüyorum.
o Oturduğumuz yerleşim yerindeki sorunların (şiddet, zararlı madde kullanımı, olumsuz arkadaş grupları vb)çocuğumuzun problem davranışları için etkili olduğunu düşünüyorum.
o Çocuğumun cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda doğru bilgiye sahip olmamasının ileride bu hastalıklara yakalanma riskini artırabileceğini düşünüyorum
o Çocuğum okulda başarısız olduğu için olumsuz ve saldırgan davranışlar sergiliyor. o Ailemizde şiddet ve geçimsizliğin olmasının çocuğumda problem davranışlara neden
olduğunu düşünüyorum. o Yaşadığımız yerin göç alan bir bölge olmasının çocuğumuzun problem
davranışlarında etkili olduğunu düşünüyorum. o Çocuğum, kontrol edilemeyen öfkeli ve saldırgan davranışlar sergiliyor. o Çocuğumun derslerinde öğrenme güçlüğü yaşaması davranışlarını olumsuz etkiliyor.
UYGULAMADA YARARLANILABĠLECEK EĞĠTĠM PROGRAMLARI “Okul Rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri sınıf rehberlik programı/etkinlikleri” “Hayata Sahip Çıkmak, Zorlu Yaşam Şartları ve Etkileri”, “Psikososyal Koruma, Önleme ve Müdahale Programları” ile “Temel Önleme Programları”. Üniversiteler, dernek, oda, vakıf ve diğer bilimsel çalışmalardan ve yayın-araştırmalardan yararlanılabilinir.
YARARLANILABĠLECEK PROJELER
Çocuk Dostu Okul Projesi, Psikososyal Okul Projesi, Sokakta ÇalıĢan Çocukların Eğitime Yönlendirilmesi Projesi, Ergenlerde Sağlık Bilinci GeliĢtirme Projesi, Evin Okula YakınlaĢtırılması ve DeğiĢen Anne-Baba Rolleri Projesi, Anne Baba-Çocuk Eğitimi Projesi, Çocuklar ve Ergenler için YaĢam Becerileri Eğitimi Projesi, YaĢam Becerileri Eğitim Paketi, 7–19 YaĢ Etkili Anne Baba Eğitimi Programı, Çocuk ve Gençlerimizin Risklerden Korunma Bilincini GeliĢtirme, Temel Önleme Projesi, YiBO Destek Projesi, Haydi Kızlar Okula Kampanyası, alkol, sigara ve madde kullanımını önlemek amacıyla öğrencilere ve ailelere yönelik olarak hazırlanan “Hayata Sahip Çıkmak Programı” değerlendirilebilir.
7
2011-2012 ĠL EYLEM VE STRATEJĠ PLANI ĠL YÜRÜTME KURULU
o İl Eylem Plânının hazırlanması, o Eğitim Ekiplerinin oluşturulması ve görev-sorumluluklarının belirlenmesi, o Kurumlar arasında eşgüdüm sağlanması, o Her kurul üyesinin, bağlı bulunduğu kurumunu ilgilendiren çalışmaları organize etmesi
ve koordinasyonu sağlaması, o Eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve azaltılması kapsamındaki çalışmaların
değerlendirilmesi, izlenmesi, o Aralık ve haziran aylarında toplanması ve çalışmaların raporunun ilgili genel
müdürlüğe/bakanlığa gönderilmesi, o Kurulun sekretarya hizmetleri, Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından yürütülür.
ĠL MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ Ġl Millî Eğitim Müdürünün baĢkanlığında; Millî Eğitim Müdürlüğünün ilgili müdür yardımcıları ve şube müdürleri, İlköğretim Müfettişleri Kurulu Başkanı, Rehberlik ve araştırma merkezi/merkezlerini temsilen bir müdür ve bir rehber
öğretmen/psikolojik danışman, Okulöncesi, ilköğretim, genel ve mesleki-teknik ortaöğretim, çıraklık ve yaygın eğitim
okul/kurumlarını temsilen birer okul/kurum müdürü ve birer rehber öğretmen/psikolojik danışman
o İl Eylem Planının Ekim ayı içerisinde hazırlanıp, İl Yürütme Kuruluna sunulması. o İl Eylem Planı hakkında İl Müdürlüğü düzeyinde kurumsal bilgilendirme,
görevlendirme, denetim konularında her türlü iş ve işlemlerin yapılması. o Yıl içinde yapılacak etkinlikler için izleme ve değerlendirme sisteminin oluşturulması. o İl merkezinden ve İlçelerden gelecek değerlendirme sonuçlarının raporlaştırılarak,
Aralık-Haziran ayında İl Yürütme Kuruluna sunulması. o Kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi, buna paralel olarak okullara teknik danışmanlık
hizmeti sağlanması. o RAM’ların donanım, personel ve materyal bakımından desteklenmesi, güçlendirilmesi. o İl Eylem Planı hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi ve katkısının sağlanması. o Başta İl Emniyet Müdürlüğü olmak üzere diğer kurum ve kuruluşlar ile gerekli
koordinasyon ve işbirliğinin sağlanması. o İçişleri Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan “ Okullarda Güvenli
Ortamın Sağlamasına Yönelik Koruyucu ve Önleyici Tedbirlerin Arttırılmasına İlişkin İşbirliği Protokolü” kapsamında: belirlenen görevlerin Emniyet Müdürlüğü ile koordinasyon sağlanarak gerçekleştirilmesi.
o İl Yürütme Kurulu kararlarının İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine duyurulması. o Sosyal ve kültürel etkinlikler kapsamında; “Okullarımızda, şiddetin önlenmesi ile ilgili
olarak, şiir, resim, kompozisyon yarışmaları ve etkinlikleri ” düzenlenmesi ile afiş ve broşür hazırlanmasının sağlanması
o İnternet kafe denetimleri için kurulan komisyona personel görevlendirilmesi o İl Yürütme Kurulunda alınan kararlarının MEB’e gönderilmesinin sağlanması
ĠLÇE MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜKLERĠ
o İlçe Yürütme Kurulu kurulması, ilçe risk faktörleri çerçevesinde, eğitim ihtiyaçlarının
saptanması bu çerçevede, İl Eylem planının dikkate alınarak, İlçe Eylem Planının hazırlanması, 10-14/10/2011 tarihleri arasında İl Milli Eğitim Müdürlüğüne göndermeleri,
o Okullar tarafından yapılacak olan çalışmalarda koordinasyonun sağlanması,
8
o İlçe Eylem Planının ile ilgili bilgilendirme /görevlendirme / denetim işlemlerinin planlanarak uygulanması. Verilerinin sayısal/görsel tutulması.
o Okul irtibat görevlilerinin belirlenmesi, bu bilgilerin İlçe Emniyet Müdürlüğü/Jandarma komutanlığı ile paylaşımı koordinasyonun sağlanması.
o Öncelikle, okulöncesi, İlköğretim 1.sınıf ve 9.sınıf öğrencilerinin velileri olmak üzere, özel eğitime muhtaç çocuklar ile risk grubunda olan öğrencilerin ailelerine eğitim kurumlarında (“Aile Eğitimi”) Anne-Baba Tutumları, Sağlıklı İletişim, Şiddetin çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri vb. konularda seminerlerinin etkin bir şekilde uygulanmasının sağlanması,
o Boşanmış ya da parçalanmış aileye sahip öğrencilere yönelik destek çalışmalarının planlanması,
o Boşanmış aile ebeveynlerine, çocuk üzerindeki sonuçları ve yaklaşım konusunda bilgilendirme ve eğitim çalışmalarının düzenlenmesi,
o Yoğun göç alan ilçelerimizde çocukların uyumu kabulü için oryantasyon çalışmalarının düzenlenmesi gerekirse ev ziyaretleri gerçekleştirilmesi,
o Çocuk Mahkemelerince yerleştirme kararı alınan öğrencilere ait işlemlerin takip edilmesi ve bilgilerinin il/ilçe MEM ile koordineli tutulması.
o Kaynaştırma öğrencileri için okullarda “BEP Birimi” oluşturulması, programların hazırlanması, okullarda “Destek Eğitim Odası” açılmasının sağlanması.
o Halk Eğitim Merkezleri ile işbirliği yapılarak okullarda; ihtiyaç doğrultusunda, Anne Baba Eğitimleri düzenlenmesi, verilerinin sayısal /görsel tutulması.
o Zorunlu eğitim çağı dışına çıkan çocuklar için meslek edindirme kurslarının açılmasının sağlanması.
o İlçe web sayfasında İlçe Eylem Planı ile Özel Eğitim ve Rehberlik konusunda çalışmalarına yer verilmesi.
o Yürütülecek çalışmalarda, “Okul Rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri sınıf rehberlik programı/etkinlikleri”Hayata Sahip Çıkmak, Zorlu Yaşam Şartları ve Etkileri”, “Psikososyal Koruma, Önleme ve Müdahale Programları” ile “Temel Önleme Programları”nın kullanılmasının sağlanması, (Bu programların örnekleri, RAM’dan alınabilir)
o Okul rehberlik servislerinin donanım personel ve materyal bakımından güçlendirilmesi ve desteklenmesi.
o Emniyet, SHÇEK, Sağlık Müdürlüklerinden gelen yazı ve bildirimlerin gizlilik ilkesi ile ilgili okul müdürü ve rehber öğretmenine ulaştırılması,
o İç İşleri Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan “ Okullarda Güvenli Ortamın Sağlamasına Yönelik Koruyucu ve Önleyici Tedbirlerin Arttırılmasına İlişkin İşbirliği Protokolü” kapsamında yapılan çalışmaların okullara duyurulması, değerlendirilmesi,
o İlçe Yürütme Kurulu kararları ile eğitim ortamlarında şiddetin önlenmesi ve azaltılması kapsamındaki tüm çalışmaların izlenmesi değerlendirilmesi ve sonuçlarının sorunların /önerilerin raporlaştırılarak (ekteki rapor formatına uygun şekilde) her rapor döneminde birleştirilerek (aralık-haziran) il milli eğitim müdürlüğü, rehberlik ve özel eğitim hizmetleri şubesine gönderilmesi,
OKUL / KURUM MÜDÜRLÜKLERĠ
o Okulun risk faktörleri dikkate alınarak, eğitim ihtiyaçlarının saptanması, il/ilçe eylem planı doğrultusunda; hazırlanan okul eylem planının; ilçe okulları 14/10/2011’a kadar ilçe Milli Eğitim Müdürlüğüne, merkeze bağlı okullarımızın ise 14/10/2011 tarihine kadar il milli eğitim müdürlüğüne gönderilmesi,
o Okul çalışmalarında sorumluluğun paylaştırılarak herkese görev verilmesi, o Çalışmalara öğrenci, okul aile birliği başkanı, sivil toplum örgütleri ve mahalle muhtarı
ve diğer kurumlar dahil edilmesi,
9
o Okul demokrasi meclisi ile sosyal klüp çalışmaları kapsamında şiddet, zorbalık ve sonuçları ile ilgili olarak etkinlikler düzenlenmesi, akran dayanışması ve oturumları düzenlenmesi,
o Öncelikle, okulöncesi, İlköğretim 1.sınıf ve 9.sınıf öğrencilerinin velileri olmak üzere, özel eğitime muhtaç çocuklar ile risk grubunda olan öğrencilerin ailelerine eğitim kurumlarında (“Aile Eğitimi”) Anne-Baba Tutumları, Sağlıklı İletişim, Şiddetin çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri vb. konularda seminerlerinin etkin bir şekilde uygulanmasının sağlanması,
o Boşanmış ya da parçalanmış aileye sahip öğrencilere yönelik destek çalışmalarının planlanması,
o Boşanmış, ya da boşanma kararı alan aile ebeveynlerine, çocuk üzerindeki sonuçları ve yaklaşım konusunda bilgilendirme ve eğitim çalışmalarının düzenlenmesi, bu kapsamdaki velilerin gerekli durumlarda, RAM ve SHÇEK Aile danışma Merkezlerine yönlendirilmesi,
o Yoğun göç alan ve nakil hareketliliği olan okullarımızda; çocukların okula uyumu, sınıf arkadaşları tarafından sosyal kabulü için oryantasyon çalışmalarının düzenlenmesi gerekirse ev ziyaretleri gerçekleştirilmesi,
o Yürütülecek çalışmalarda, “Okul Rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri sınıf rehberlik programı/etkinlikleri”“Hayata Sahip Çıkmak, Zorlu Yaşam Şartları ve Etkileri”, “Psikososyal Koruma, Önleme ve Müdahale Programları” ile “Temel Önleme Programları”nın kullanılması,
o Yapılan çalışmaların verilerinin sayısal/görsel tutulması, o Halk Eğitim Merkezleri ile işbirliği yapılarak okullarda; Anne Baba Eğitimi vb konularda
eğitimler / seminerler düzenlenmesi, verilerinin sayısal /görsel tutulması. o Okul irtibat görevlisi bilgilerinin güncellenmesi, o Okul Eylem Planı hakkında tüm okul personelinin, öğrenci velilerinin bilgilendirilmesi,
okul web sayfasında eylem planına yer verilmesi. o Okul rehberlik servisi, okul irtibat görevlisi, öğrenci temsilciliği ile okul / aile birliği
arasında gerekli koordinasyonun sağlanması. o Öğretmenler, öğrenciler ve ailelerin psiko-sosyal olarak gelişimlerine yönelik
hazırlanan rehberlik ve temel önleme programları, diğer rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, sosyal etkinlikler, spor ve serbest zaman etkinlikleri bütünleştirerek okulda olumlu psikolojik ortamın oluşturulması, planlamanın yapılması.
o Emniyet, SHÇEK, Sağlık Müdürlüklerinden gelen yazı ve bildirimlerin gizlilik ilkesi ile ilgili öğrencilere yönelik tedbirlerin alınması (okul müdürü ve rehber öğretmeni),
o İlköğretim okullarında 1, 2, 3 ve 4. sınıfların fiziksel ve ruhsal anlamda korunması için imkânlar dâhilinde 5, 6, 7 ve 8.sınıflar ile kantin, tuvalet, oyun alanları ve dersliklerinin ayrıştırılması. Ders aralarının, okul giriş çıkışlarının düzenlenmesi.
o Nöbetçi öğretmenlerin nöbet günlerinin yönetmeliğe uygun olarak belirlenmesi, okul giriş çıkışlarının kontrol altına alınması,
o Öğrenci velilerinin ev, işyeri, GSM telefon bilgileri ile resmi yazışma ve elektronik posta adresi bilgilerinin tutulması.
o Öğrenci devamsızlığının aynı gün velilere bildirilmesi (telefonla arama / elektronik posta / cep telefonuna kısa mesaj /resmi yazı vb )
o 5–10–15 günlük devamsız öğrencilerin velilerinin okula çağrılması, devamsızlık konusunda gönderilen bilgilerinin ulaşıp ulaşmadığının teyit edilmesi, öğrenci velisi ile birlikte öğrencinin devamsızlık nedenlerinin tespit edilerek ortak çözüm modelleri geliştirilmesi, öğrencinin devam konusunun takip edilmesi. (Gelmeyen velilere ev ziyareti yapılması.)
o Okul spor ve sosyal etkinlik alan ve araç gereçlerinin öğrencilerin kullanabileceği biçimde sürekli hazır bulundurulması.
o Ekonomik nedenlerden dolayı okula devam edemeyen öğrencilerin Okul Aile Birliği, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, gönüllü yardım kuruluşları ya da İl/İlçe Milli
10
Eğitim Okul Aile Birliği bütçesinden gerekli yardımların yapılması konusunda çalışma yapılması.
o Okul müdürlüklerinin kendi kayıt alanlarında bulunan ancak okula devam edemeyen zorunlu öğrenim çağındaki öğrencilerin tespiti amacıyla komisyon kurulması, okula devam edemeyen öğrencilerin tespit edilmesi ve bu öğrencilerin okullara kaydının yapılması ve devamının sağlanması için gerekli önlemleri alması. ( Haydi, Kızlar Okula kampanyası kapsamında yapılan çalışmalardan, oluşturulan modellerden faydalanılması…)
o Sınıf/Sınıf rehber öğretmenleri, okul rehber öğretmenleri tarafından, çocuk hakları sözleşmesi, çocuk koruma kanunu, kadına ve çocuğa yönelik şiddet konularında öğretmenlere / öğrencilere / velilere eğitim verilmesi, materyal hazırlanması.
o Okul Aile Birliği toplantılarında Okul Eylem Planı çalışmalarına yer verilmesi, şiddet konusunun gündeme alınarak işlenmesi.
o Okullardaki dilek ve öneri kutularının etkin kullanımı için gerekli önlemlerin alınması, okul ve kurumların web sayfalarında benzer bölümlerin oluşturulması ve gelen dilek ve önerilerin kayıt altın alınarak değerlendirilmesi.
o Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Okul Yürütme Komisyonunda sınıflarda şiddete eğilimi olan öğrencilerin durumunun mutlaka detaylı olarak görüşülmesi ve bireysel olarak önlemler alınması. Bu öğrenciler ile ilgili olarak ev ziyaretleri yapılması.
o Risk grubu öğrencilerin aileleri ile görüşmelerin yapılması ve evlerinde ziyaret edilmesi.
o Öğrencilere psikolojik danışma ve grup rehberliği çalışmalarının yapılması, (psikolojik danışman, psikolog olan okullar) gerektiğinde sağlık kurumlarına yönlendirilmesi,
o Öğrencilerin sosyal, kültürel, sportif faaliyetlere yönlendirilmesi. o Okul ve sınıf kurallarının okul idaresi, öğretmen ve öğrencilerin katılımıyla belirlenmesi
ve bu kuralların uyulmasında titizlik gösterilmesi. Uygulamalarda pekiştireçlerin kullanılması, tutarlı, katılımcı olunması.
o Okul çevresinin güvenlik altına alınması, okul giriş ve çıkış saatlerinde çevrenin kontrol altına alınması, bu konuda güvenlik güçleri ile işbirliği yapılması, gerekli desteğinin sağlanması.
o “Sorun, çatışma çözme, öfke kontrolü ve akran baskısı” konularında ilgili/risk grubunda olan öğrencilere eğitim programı düzenlenmesi,
o Servis araçları denetim ve kontrolünün çok yönlü olarak yapılması. Servis görevlilerine ve okulun diğer personeline ilgili konularda eğitim-bilgilendirme çalışmaları düzenlenmesi,
o Okul kantin denetimlerinin (sağlık-hijyen) sürekli yapılması, o Özel eğitim öğrencilerin tespiti / BEP Birimin kurulması / Destek Eğitim Odasının
açılması. o Yoğun davranış bozukluğu olan öğrenciler ile cinsel istismara ve şiddete maruz kalan
öğrencilere psikolojik yardım ve destek sunulması ve okul rehberlik servisi aracılığıyla ilgili kurumlara (duruma göre hastane/shçek/emniyet) ve gerekirse (rehber öğretmeni olmayan okullar) RAM’ a en kısa sürede yönlendirilmesi,
o Sınıf rehber öğretmenliği merkezli anlayışın ve sisteminin aktif çalıştırılması, o Normal eğitim (tam gün) yapan okullarda öğle yemeği arası bölümün nöbetçi
öğretmen ve okul irtibat görevlisince takip edilmesi, yemek saati dışında kalan sürede öğrencilerin etüt / sanatsal faaliyet / internet kullanımı / okuma vb. etkinlikler düzenlenerek bu sürenin olumlu yönlere geçirmelerinin sağlanması. Okul, çevre imkânlarına göre toplu yemek konusunun değerlendirilmesi,
o Okul Eylem Planı kapsamında yapılan çalışmaların sayıları ile birlikte değerlendirilmesi, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri ile birlikte Aralık ve Haziran ayı’nın ikinci haftasında İl/ İlçe MEM’ ne ekte hazırlanan formata uygun olarak gönderilmesi.
11
REHBERLĠK VE ARAġTIRMA MERKEZĠ ( RAM ) MÜDÜRLÜĞÜ
o Görev alanına giren İl ve İlçelerin risk faktörlerini belirlemesi, o Sorumluluk sahasına giren ve rehber öğretmeni / psikolojik danışmanı olmayan il
merkezindeki okul / kurumlara verilecek eğitim çalışmalarının ulaşmasının sağlanması, o Çocuk koruma yasası kapsamında, suça bulaşmış ya da mağdur ifadeleri alınan
öğrencilere yaklaşım konusunda rehber öğretmenlerin eğitim almalarının sağlanması, o Cinsel istismara ve şiddete maruz kalan öğrencilerin sağlık /sosyal hizmet kurumlarına
yönlendirilmesi, koruma altına alınacak öğrenciler konusunda koordinasyonun sağlanarak ilgili kurumla işbirliği yapılması. Kayıtlarının tutulması.
o Risk Grubundaki öğrencilere yönelik -“Sorun, çatışma çözme, öfke kontrolü ve akran baskısı” konularında eğitim programı düzenlenmesi ve uygulanması,
o Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri çerçevesinde verilecek diğer eğitimlerin, meslektaş desteği sağlanması amacıyla psikolojik danışmanlar arasında toplantılar düzenlemesi,
o İl Rehberlik Çerçeve planlarına ilgili konuların dahil edilmesinin sağlanması, o RAM ekiplerinin, çalışma raporlarını Aralık ve Haziran ayı son haftasında İl MEM’ e
gönderilmesi. ĠL EMNĠYET MÜDÜRLÜĞÜ/ĠL JANDARMA KOMUTANLIĞI:
20.09.2007 tarihinde İç İşleri Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan “ Okullarda Güvenli Ortamın Sağlamasına Yönelik Koruyucu ve Önleyici Tedbirlerin Arttırılmasına İlişkin İşbirliği Protokolü” gereği;
o İçişleri Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan “ Okullarda Güvenli Ortamının Sağlamasına Yönelik Koruyucu ve Önleyici Tedbirlerin Arttırılmasına İlişkin İşbirliği Protokolü” kapsamında eğitim öğretim yılı içerisinde il eylem planı doğrultusunda eylem planı hazırlanması,
o Okul irtibat görevlilerinin belirlenmesi konusunda okullarla işbirliği yapılması. o Özellikle cinsel taciz, intihar, sistematik şiddete maruz kalma, madde kullanımı vb. gibi
suçlara karışmış ya da mağdur durumunda olan öğrencilerin durumları ile ilgili olarak okul müdürlükleri/rehber öğretmenlerle işbirliğine gidilmesi,
o Okul çevre güvenliğinin arttırılması, okul önleri ve yakın çevresinde, suç işlemede kullanılabilecek kesici, delici, patlayıcı vb diğer unsurların taşınmasının ve bunlara ulaşılmasının önlenmesine yönelik yasal çerçevede alınan önlemler arttırılarak, bahse konu aletlerin okul önlerinde bulundurulması ve satılmasının önlenmesi.
o Öncelikle okul giriş - çıkış saatleri başta olmak üzere asayiş ve trafik yönünden gerekli tedbirler alınması, trafik konusunda eğitimler düzenlenmesi,
o Öğrencilerin şiddet eylemleri, suç, madde bağımlılığı ve diğer zararlı alışkanlıklardan korunması amacıyla, özellikle okulların yakın çevresinde bulunan park ve bahçeler ile diğer umuma açık yerlere yönelik denetimlerin arttırılması.
o Bilişim teknolojileri ve suçları hakkında öğrencileri bilgilendirilmesi, o Okul servis araçlarına yönelik denetimlerin yapılması. o İlin, ilçeler bazında yaş gruplarına göre suç haritasının çıkarılması, o Madde bağımlılığı ve zararlı alışkanlıklar konusunda eğitimler verilmesi, o Yapılan çalışmaların ilgili rapor formatına uygun olarak sayıları ile birlikte
değerlendirilmesi, İl Milli Eğitim Müdürlüğüne Aralık/ Haziran aylarında gönderilmesi. ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
o İl eylem planı doğrultusunda kurum eylem planı hazırlanması, o Okullarda düzenli olarak sağlık taramaları yapılması,
12
o Madde bağımlılığı ve çocukların zararlı alışkanlıklardan korunması(ilköğretimde –aile), cinsel sağlık eğitimi, (ilköğretim aile, ortaöğretimde öğrencilere) konularda okullarda eğitimler verilmesi,
o Okul çağı çocuklarında beslenme, sigara ve sigaranın zararları konulu eğitimler düzenlenmesi,
o Sağlık kurumlarında süreğen hastalığından dolayı tedavi gören 3–18 yaş arası hastaların yaş ve hastalık grubu verilerinin tutulması, bu verilerin İl ve İlçe MEM’lere gönderilmesi.
o Şiddete uğrayan öğrenciler ile madde kullanımı nedenleri ile hastanelere başvuran 6-18 yaş grubundaki öğrencilerin durumunun okul müdürlükleri ve rehber öğretmenleri ile değerlendirilmesi,
o Ruhsal hastalıklar ile davranış bozukluğu tedavisi gören zorunlu öğrenim çağındaki ve ortaöğretim öğrencilerine ait bilgilerin okul müdürleri ve rehber öğretmenler ile işbirliği sağlanarak değerlendirilmesi,
o Yapılan çalışmaların ilgili rapor formatına uygun olarak sayıları ile birlikte değerlendirilmesi, İl Milli Eğitim Müdürlüğüne Aralık/ Haziran aylarında gönderilmesi.
ĠL SOSYAL HĠZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ
o İl eylem planı doğrultusunda kurum eylem planı hazırlanması, o Okul çağında koruma, aile danışmanlığı tedbiri alınmış öğrencilerin durumları ile ilgili
olarak okul müdürlükleri/rehber öğretmenlerle işbirliğine gidilmesi, o Özel Eğitime Muhtaç çocukların ailelerine eğitim verilmesi, o Anne-çocuk eğitimi kapsamında, risk grubundaki çocukların ailelerine eğitim
düzenlenmesi, o Şiddet, istismar, ihmale uğramış çocukların durumları ile ilgili olarak okul
müdürlükleri/rehber öğretmenlerle işbirliğine gidilmesi, o Okullarda verilecek eğitimler için eğitmen görevlendirilmesi, materyal desteği
sağlanması. o Yapılan çalışmaların ilgili rapor formatına uygun olarak sayıları ile birlikte
değerlendirilmesi, İl Milli Eğitim Müdürlüğüne Aralık/ Haziran aylarında gönderilmesi.
13
GERÇEKLEġTĠRĠLEN ÇALIġMALARA ĠLĠġKĠN (ARALIK/HAZĠRAN) RAPOR FORMATI
YAġANAN SORUN/YAPILAN ÇALIġMA
SORUNA YÖNELĠK GERÇEKLEġTĠRĠLEN ÇALIġMALAR/ALINAN TEDBĠRLER
ÇALIġMAYI GERÇEKLEġTĠREN KURUM/KURUMLAR
ÇALIġMA SONRASINDA ULAġILAN BĠREYLERE ĠLĠġKĠN VERĠLER
ÖĞRENCĠ EBEVEYN PERSONEL
Yapılan Diğer Çalışmalar : Aksaklıklar : Öneriler :