รายงานประจำปีไทยเซิร์ต 2556

2013 ThaiCERT ANNUAL REPORT

รายงานประจำ�ปไทยเซรต�2556

ชอเรอง : รายงานประจ�าปไทยเซรต 2556 (2013 ThaiCERT ANNUAL REPORT)

เรยบเรยงโดย : สรางคณา วายภาพ, ชยชนะ มตรพนธ, สรณนท จวะสรตน, ธงชย แสงศร

พรพรหม ประภากตตกล, ธงชย ศลปวรางกร, ณฐโชต ตสตานนท และทมไทยเซรต

เลข ISBN : ISBN 978-616-91910-8-7

พมพครงท : 1 พฤศจกายน 2557

พมพจ�ำนวน : 1,000 เลม

รำคำ : 300 บาท

สงวนลขสทธตำมพระรำชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537

จดพมพและเผยแพรโดย :

ศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย

(Thailand Computer Emergency Response Team)

ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)

กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

อาคารเดอะ ไนน ทาวเวอร แกรนด พระรามเกา (อาคารบ) ชน 21 เลขท 33/4

ถนนพระราม 9 แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพมหานคร 10310

โทรศพท : 0 2123 1234 | โทรสาร : 0 2123 1200

อเมล : [email protected]

เวบไซตไทยเซรต : www.thaicert.or.th

เวบไซต สพธอ. : www.etda.or.th

เวบไซตกระทรวงไอซท : www.mict.go.th

สารจากผกำ�หนดทศทาง�“ไทยเซรต”

ในขณะทโลกก�ลงมงสยคทคนและเทคโนโลยตอง เกยวพนกน 24x7 และประเทศไทยมผใชอนเทอรเนตเกอบ 30% ของประชากร ประเทศจำ�เปนตองวางโครงสรางการบรหารจำดการความมนคงปลอดภยไซเบอรของประเทศทมความชดเจำน ในบทบาทหนาท “ไทยเซรต” ภายใตการก�กบดแลของ สพธอ. ถอเปน

ก�ลงส�คญทพรอมใหความชวยเหลอดแลงาน ความมนคงปลอดภยไซเบอรทส�คญน

พรชย�รจประภารฐมนตรวาการกระทรวงไอซท

บทบาทของกระทรวงไอซททจำะตองสงเสรมการพฒนาและการใชเทคโนโลยไซเบอรในการบรหารจำดการประเทศเพยงอยางเดยวอาจำยงไมเพยงพอ จำ�เปนตองม หนวยงานกลางทสามารถใหความชวยเหลอไดรวดเรวทนท แกปญหาเฉพาะหนาไดอยางมประสทธภาพ ซงดฉนเชอมนวา “ไทยเซรต” พรอมในบทบาทน

เมธน�เทพมณปลดกระทรวงไอซท

ในระยะ 3 ป ทผานมา “ไทยเซรต” ภายใต สพธอ. ไดมสวนดแลและปกปองธรกรรมออนไลน

ของประเทศไทย ซงผมและกรรมการบรหาร สพธอ. พรอมผลกดนและสนบสนนการท�งานของ

“ไทยเซรต” ใหเขมแขงมากขนและเปนก�ลงส�คญ ในดานความมนคงปลอดภยไซเบอรของประเทศ

เพอพรอมเขาส AEC2015

จรมพร�โชตกเสถยรประธานกรรมการบรหาร สพธอ.

กาวตอไปในอนาคตของ Cybersecurity ไทยจำะตองมการผลกดนใหประเทศม National Cybersecurity Governance โดย สพธอ. จำะยกระดบการท�งานของ “ไทยเซรต” ใหเปน National CERT เพอใหประเทศมความพรอม ในการรบมอภยคกคามไซเบอรไดทนทวงท

สรางคณา�วายภาพ�ผอ.สพธอ.

12

CONTENTS | สารบญสำรจำกผก�ำหนดทศทำง “ไทยเซรต” 4

สำรบญ/ สำรบญตำรำง/ สำรบญรปภำพ/ สำรบญกรำฟ 12

บทน�ำ 20

บทท 1 ผลงำนเดนและเหตกำรณส�ำคญ ป 2556 22

1.1 ThaiCERT 2013 Infographic 241.2 Key Event Timeline 2013 26

บทท 2 บรกำรของไทยเซรต 30

2.1 บรการรบมอและจดการสถานการณดานความมนคงปลอดภย 322.2 บรการวชาการดานความมนคงปลอดภย 332.3 บรการแจงเตอนและเผยแพรขอมลขาวสารดานความมนคงปลอดภย 342.4 บรการตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทล 352.5 บรการตรวจสอบและประเมนชองโหวของระบบสารสนเทศ 36

13

บทท 3 รำยงำน Threat & Cybersecurity ป 2556 38

3.1 ภยคกคามทไทยเซรตไดรบแจง 39 3.1.1 สถตภยคกคามดานสารสนเทศทไดรบแจงผานระบบอตโนมต 41 3.1.2 สถตภยคกคามทไดรบการประสานและจดการโดยไทยเซรต 593.2 ภยคกคามทเปนกรณศกษาทไทยเซรตเขาไปด�าเนนการ 64 3.2.1 กรณพบการโจมตเวบไซตทใชระบบบรหารจดการเวบไซต CMS ของไทย 65 3.2.2 กรณแอปพลเคชนธนาคารออนไลนปลอมในระบบปฏบตการแอนดรอยด 66 3.2.3 กรณเวบไซตส�านกขาวหลายแหงในประเทศไทยถกเจาะ ฝงโทรจนทหลอกใหดาวนโหลดแอนตไวรสปลอม 68 3.2.4 กรณไทยเซรตพบชองโหวของแอปพลเคชน LINE สามารถดกรบขอมลบนเครอขาย LAN/WiFi 70 3.2.5 กรณ Web Defacement หนวยงานส�าคญในประเทศ 72 3.2.6 กรณการตรวจพสจนพยานหลกฐานเครอง BitTorent Server 75

บทท 4 กำรพฒนำศกยภำพในกำรรบมอภยคกคำมไซเบอร 76

4.1 ประชม อบรม สมมนา และกจกรรมอน ๆ 77 4.1.1 ประชมและสมมนาทไทยเซรตเชารวม 78 4.1.2 ศกษาดงาน 82 4.1.3 กจกรรมทไทยเซรตเปนเจาภาพ 834.2 ประกาศนยบตรวชาชพดานความมนคงปลอดภยไซเบอร 884.3 ขอตกลงความรวมมอกบหนวยงานทงในและตางประเทศ 90

14

บทท 5 รำยงำน CERTs ของประเทศสมำชกอำเซยน +3 94

บทท 6 ควำมทำทำยในบทบำท National CERT 104

ภำคผนวก

ภาคผนวก ก การจดประเภทของเหตภยคกคามดานสารสนเทศ 110ภาคผนวก ข อภธานศพทและค�ายอ 114ภาคผนวก ค ขอมลสถตรายงานภยคกคามทไดรบแจงจากระบบอตโนมต 118ภาคผนวก ง รายชอผทสอบวดระดบและไดรบใบรบรอง ETDA/TISA iSEC 136

15

สารบญตารางตารางท 1 ปทเรมพบและพฤตกรรมของมลแวรประเภท Botnet ใน 10 อนดบแรก 46

ตารางท 2 ค�าอธบายของหมายเลขพอรตทถกสแกน 58

ตารางท 3 ขอมลการด�าเนนการเหตภยคกคามประเภท Fraud จ�าแนกตามผเกยวของและแหลงทมาของผเกยวของ 61

ตารางท 4 ขอมลการด�าเนนการเหตภยคกคามประเภท Fraud จ�าแนกตามผเกยวของและประเภทหนวยงาน 62

ตารางท 5 ประกาศนยบตรวชาชพดานความมนคงปลอดภยไซเบอรทบคลากร ThaiCERT ไดรบ 88

ตารางท 6 ขอมลของหนวยงาน CERT ระดบประเทศในอาเซยน+3 95

ตารางท 7 ประเภทภยคกคามของรายงานทไดรบแจงผานระบบอตโนมต 110

ตารางท 8 แสดงประเภทของภยคกคามส�าหรบการประสานเพอรบมอและจดการ 112

ตารางท 9 อภธานศพทและค�ายอ 114

ตารางท 10 จ�านวนหมายเลขไอพของเครอขาย (AS number ทไดรบแจงเหตภยคกคาม) ทไดรบแจงรายงานภยคกคามสงทสด นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า 118

ตารางท 11 อนดบแรกของผใหบรการอนเทอรเนตทมจ�านวนรายงานประเภท Botnet สงทสด 120

ตารางท 12 สถตประเภท Open DNS Resolver นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 122

ตารางท 13 สถตประเภท Scanning นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 124

16

สารบญตารางตารางท 14 สถตประเภท Spam นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 126

ตารางท 15 สถตประเภท Open Proxy Server นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 128

ตารางท 16 สถตประเภท Malware URL นบตามจ�านวนURL และหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 130

ตารางท 17 สถตประเภท Web Defacement นบตามจ�านวน URL และหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 130

ตารางท 18 สถตประเภท Phishing ทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จ�าแนกตามผใหบรการเครอขาย 134

ตารางท 19 รายชอผทสอบวดระดบและไดรบใบรบรอง iSEC-M 136

ตารางท 20 รายชอผทสอบวดระดบและไดรบใบรบรอง iSEC-T 137

17

สารบญรปภาพรปท 1 ลกษณะการโจมตดวยเทคนค DNS amplification attack (ทมา: secureworks com) 50

รปท 2 ตวอยางเวบไซตทถกโจมต Web Defacement 65

รปท 3 ตวอยางแอปพลเคชนปลอม 66

รปท 4 โครงสรางของไฟลภายในแอปพลเคชนปลอม 67

รปท 5 พฤตกรรมของการสง SMS ทตรวจสอบได 67

รปท 6 การดาวนโหลด Java Applet ไมพงประสงค 68

รปท 7 เวบไซตของธนาคารทถกเพมเนอหาเขาไปโดยโปรแกรมไมพงประสงค 69

รปท 8 แสดงการจ�าลองสถานการณการดกรบขอมลและถอดรหสลบขณะทผใชงานแอปพลเคชน LINE บนระบบปฏบตการ Windows เมอมการสงขอความ 70

รปท 9 แสดงหนาตางแจงเตอนการอปเดต 70

รปท 10 ตวอยางการโจมตในลกษณะ Web defacement กบเวบไซตของกระทรวงศกษาธการ 74

รปท 11 อนดบความสามารถในการแขงขนดานความมนคงปลอดภยไซเบอรในรายงาน World Competitiveness Rankings 2013 ของ IMD 105

18

สารบญกราฟกราฟท 1 จ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าทไดรบรายงานในแตละประเภทภยคกคามในชวงทกครงป 41

กราฟท 2 10 อนดบแรกของผใหบรการอนเทอรเนตทมจ�านวนรายงานทไดรบแจงโดยเฉลยสงสด นบเฉพาะหมายเลขไอพทไมซ�า 42

กราฟท 3 จ�านวนหมายเลขไอพของผใหบรการเครอขาย 10 อนดบแรกทไดรบแจงเหตภยคกคามสงสด นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า 42

กราฟท 4 สดสวนของภยคกคามแตละประเภททผใหบรการอนเทอรเนตแตละรายไดรบแจง 43

ชดกราฟท 1 สดสวนจ�านวนหมายเลขไอพไมซ�าของเครอขายตางๆ จ�าแนกตามประเภทภยคกคาม 44

กราฟท 5 10 อนดบแรกของมลแวรประเภท Botnet ทไดรบแจง 46

กราฟท 6 เปรยบเทยบการบกรกเวบไซตแบบตาง ๆ 52

กราฟท 7 เปรยบเทยบการโจมตเวบไซตแบบตาง ๆ โดยจ�าแนกตามประเภทของเวบไซต 53

กราฟท 8 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงานประเภท Malware URL สงทสด 54

กราฟท 9 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงานประเภท Web Defacement สงทสด 55

กราฟท 10 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงานประเภท Phishing สงทสด 56

กราฟท 11 10 อนดบแรกของหมายเลขพอรตทถกสแกนสงสด นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า 57

กราฟท 12 จ�านวนเหตภยคกคามทไทยเซรตด�าเนนการระหวางป 2547 - 2556 59

19

สารบญกราฟกราฟท 13 สถตเหตภยคกคามทไทยเซรตไดรบแจงโดยตรงในป 2556 60

กราฟท 14 สถตเหตภยคกคามทไทยเซรตไดรบแจงโดยตรงในป 2556 จ�าแนกตามประเทศของผแจง 61

กราฟท 15 สดสวนโดเมนทไดถกแจงซ�าภยคกคามประเภท Fraud และ Intrusions โดยจ�าแนกตามประเภทของเวบไซต 63

กราฟท 16 จ�านวนรายงานมลแวรทไดรบแจงจาก Microsoft ในแตละเดอนในป 2556 นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า 64

กราฟท 17 สถตภยคกคามประเภท Web Defacement จ�าแนกเฉพาะหนวยงานของรฐในภมภาคอาเซยนในป 2556 72

กราฟท 18 สถตภยคกคามประเภท Web Defacement ป 2556 จ�าแนกตามประเภทหนวยงาน (เฉพาะ .th) 73

กราฟท 19 จ�านวนรายงานภยคกคามดานสารสนเทศทหนวยงาน CERT ของประเทศในอาเซยน+3 ไดรบแจงระหวางป 2550-2555 101

กราฟท 20 สดสวนของภยคกคามแตละประเภททถกแจงไปยงหนวยงาน CERT ของแตละประเทศในกลมอาเซยน+3 ในป 2554 และ 2555 102

20

บทนำ

ไทยเซรตภายใตการน�าของส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) ไดเปดใหบรการตอเนองมาเปนปท 3 แลวนบตงแตทมมตคณะรฐมนตรเมอป 2554 ใหโอนยายภารกจมาจากศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาตหรอ NECTEC โดยท�าหนาทเปนหนวยงานภาครฐหลกทตอบสนองและจดการกบเหตการณความมนคงปลอดภยคอมพวเตอร และใหการสนบสนนทจ�าเปนและค�าแนะน�าในการแกไขภยคกคามความมนคงปลอดภย รวมทงตดตามและเผยแพรขาวสารและเหตการณทางดานความมนคงปลอดภยทางดานคอมพวเตอรตอสาธารณชน ตลอดจนท�าการศกษาและพฒนาเครองมอและแนวทางตาง ๆ ในการปฏบตเพอเพมความมนคงปลอดภยในการใชคอมพวเตอรและเครอขายอนเทอรเนต ซงทผานมากประสบผลส�าเรจโดยอาศยชองทางความรวมมอระหวางเครอขาย CERT ทมทงภายในประเทศไทยและตางประเทศชวยเหลอซงกนและกน บรการของไทยเซรตเปนชองทางส�าคญ ทชวยใหค�าปรกษาและบรรเทาความเดอดรอน

21

ในเบองตนใหแกประชาชนทไดรบผลกระทบจากโปรแกรมไมพงประสงค การบกรกเขาระบบ ความพยายามรวบรวมขอมล การโจมตสภาพความพรอมใชงาน การฉอโกง ฯลฯ กอนทจะเขาสการด�าเนนการโดยผรกษากฎหมายตอไป

ปจจบนเจาหนาทไทยเซรตสามารถรกษาระดบคณภาพการใหบรการโดยด�าเนนการตรวจสอบและวเคราะหเหตเพอประสานงานไปยงหนวยงานทเกยวของไดภายใน 6 ชวโมงหลงจากทไดรบแจงเหตในชวงวนเวลาท�าการและไดใหบรการตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทลดวยเจาหนาท ผเชยวชาญทไดรบประกาศนยบตรวชาชพดานความมนคงปลอดภยไซเบอรในระดบสากล โดยใชเครองมอและกระบวนการทสอดคลองกบมาตรฐานสากลซงจะไดรบการยอมรบทวโลกและสามารถรองรบการปฏบตงานในรปแบบ e-Court ตอไปในอนาคต

ไฮไลตทส�าคญในรอบป 2556 นน ไทยเซรตได ประสานงานและแจงเตอนภยคกคามทเกดขนในประเทศไทยจากขอมลทไดรบผานเครอขาย CERT จ�านวนสงถง 65 ลานรายการ และรบมอและจดการภยคกคามทไดรบแจงหรอตรวจพบจ�านวน 1,745 เรอง (เพมจากปทแลว 2 เทา) เปนเหตการณประเภทเจาะระบบเวบไซตทตงอยในประเทศไทย 1,450 เวบไซต และไดใหบรการตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทล จ�านวน 11 เคส รวมปรมาณขอมลทท�าส�าเนาและตรวจวเคราะห 14 เทราไบต นอกจากน ไทยเซรต ยงม

บทบาทเปนผทผลกดนการพฒนาบคลากรใหแกหนวยงานรฐใหมโอกาสไดเรยนและสอบประกาศนยบตรวชาชพฯ เชน Certified Ethical Hacker (CEH) จดการอบรมและบรรยายโดยผเชยวชาญจากตางประเทศ เชน หลกสตรเทคนคการตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทลประเภทโทรศพทมอถอรวมกบส�านกงานต�ารวจแหงชาต หลกสตรอบรม OWASP Open Web and Application Security Day ใหแกผพฒนาเวบไทย จดอบรมและประเมนสมรรถนะดาน Security ใหกบบคลากรดานความมนคงปลอดภยดวยมาตรฐาน Local Certification ทพฒนารวมกบ Thailand Information Security Association (TISA)

หนงสอรายงานประจ�าปของไทยเซรตฉบบนจดท�าขนเพอรวบรวมผลการปฏบตงานและเผยแพรขอมลทเปนประโยชนตอสาธารณะ และคาดหวงวาจะเปนประโยชนทงในแงขอมลสถตเชงวชาการทจะน�าไปอางองและเปนประโยชนตอการสรางความตระหนกแกประชาชนทวไป และสรางความสนใจใหมผทประกอบอาชพดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศในประเทศไทยเพมมากขน อกทงยงเปนประโยชนตอผบรหารทมหนาทก�าหนดนโยบายหรอแผนปฏบตของหนวยงานหรอตดสนใจเกยวกบนโยบายการใชระบบสารสนเทศอยางมนคงปลอดภย

สรำงคณำ วำยภำพ ผอ�านวยการ ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

22

ผลงานเดนและเหตการณส� คญ ป 2556

บทท�1.�

24

เพมขนจาก 953 เรอง

รบมอและจดการภยคกคามไซเบอร

ไดรบแจง 850 เรองตรวจพบเอง 895 เรอง

เรอง1,745

2012ป • Security Techniques 13 Certs • Digital Forensics 8 Certs • Security Mgt& Audit 4 Certs

บคลากรไทยเซรต ใบรบรองสากลในป 2 0 1 325ไดรบ

• CEH ใหเจาหนาทของรฐ 20 คน• OWASP ใหนกพฒนาเวบไทย 38 คน จาก 18 หนวยงาน• อบรมและจดประเมนสมรรถนะ ดาน Security ในประเทศ จำนวน 120 คน • รวมกบ สตช. อบรม Mobile Forensics 20 คน• อบรมจดตง LaoCERT 20 คน

พฒนาบคลากรดาน Cybersecuriy 200กวา คน

เจาภาพประชมสมมนานานาชาต 2 งาน

• ก.พ. : ASEAN-Japan Information Security Workshop ผเขารวมงาน จาก 7 ประเทศ

มผเขารวมงานรวมกวา จาก

550 ประเท

ศ59 คน

• ม.ย. : 25th Annual FIRST Conference 2013 ผเขารวมงานจาก 59 ประเทศ

ผลงานดานการพฒนาบคลากร

ประสานงานและแจงเตอนภยคกคาม

ซงเกยวของกบจำนวนไอพ65 รายการลาน

5.4 หมายเลขลาน

ทเกดขนในประเทศไทยจากเครอขาย CERT ทงสน

ผลงานดานสถตของสถานการณดานความมนคงปลอดภย 2)1)

ThaiCE

RT�2013�INFO

GAPH

IC

25

จด Cyber Drill

มหนวยงานภาครฐและรฐวสาหกจ จำลองการโจมตดวย Malware

14 ธนาคารเขารวม

และสถาบนการเงน

26 หนวย

งาน

2 • LaoCERT• Computer Crime Institute (Dixie State University)• SANS Institute• EC-Council• Ministry of Internal Affairs and Communications (Japan)• สตช.

ขยายเครอขายผาน

MoU6ฉบบ

32รวมปรมาณขอมลตรวจพสจน

ตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทล

11 กรณ

อปกรณ

เทราไบต

เวลาเฉลยแกไขปญหา คาเฉลยในการปด Phishing Site

31:23 ชวโมง

Phishing

ตรวจพบและใหคำแนะนำ ในการแกไขชองโหว

ชองโหว

ผลงานดานกจกรรมและบรการตาง ๆ

ผลงานดานดจทลฟอเรนสกส 3) 4)

14

ครง

28หนวยงาน

ตรวจสอบชองโหวใหกบ

26

2013�KEY

�EVE

NT�TIMEL

INE

กจกรรมทสำ�คญ

เหตการณภยคก

คามและการแจงเตอนทสำ�คญ

• เขารวมซกซอมรบมอภยคกคามกบเครอขาย APCERT (APCERT Drill)

• แจงเตอน Web Defacement ไทยทวสชอง 3 (www.thaitv3.com)

• แจงเตอน Web Defacement กระทรวงวฒนธรรม (www.m-culture.go.th)

• เจาภาพจดการประชม “ASEAN-Japan Information Security Policy Workshop”

• ลงนาม MoU ดาน Cybersecurity กบ Ministry of Internal Affairs and Communications ประเทศญปน

• แจงเตอนและใหค�าแนะน�าในการแกไข Web Defacement ส�านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส (www.etcommission.go.th)

• จดซกซอมรบมอภยคกคามใหหนวยงานของรฐ (Government Cyber Drill)

• ลงนาม MoU ดาน Digital Forensics กบ Dixie State College of Utah’s Southwest Regional Computer Crime Institute (SWRCCI) ประเทศสหรฐอเมรกา

• แจงเตอนและใหค�าแนะน�าในการแกไข Web Defacement กระทรวงศกษาธการ (www.moe.go.th)

• แจงเตอน ภยมลแวร Android หลอกขโมยเงนจากธนาคารไทย

JANUARY FEBRUARY MARCH

27

APRIL JUNEMAY

• ตรวจสอบชองโหวใหกบหนวยงานภาครฐ 28 หนวยงาน

• แจงเตอน ระวงภย ชองโหวในแอปพลเคชน Viber ผไมหวงดสามารถผาน lock screen และเขาถงขอมล ในระบบปฏบตการ Android

• รวมกบ Thailand Information Security Association (TISA) จดอบรมและสอบประเมนสมรรถนะบคลากรดานความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศของประเทศไทย

• ลงนาม MoU กบ EC-Council ดานการพฒนาบคลากรดานไซเบอร

• ใหค�าแนะน�าในการแกไข Web Defacement ส�านกงานปลดส�านกนายกรฐมนตร (www.opm.go.th)

• ตรวจพบ แจงเตอน และใหค�าแนะน�าในการแกไขชองโหวของระบบบรหารจดการเวบโอสตงของไทย

• แจงเตอน ระวงภย ชองโหว ใน Internet Explorer 8 (CVE-2013-1347) หนวยงานในสหรฐถกโจมตแลว

• ใหการสนบสนนขอมลเชงเทคนค การประชมคณะกรรมการความมนคงปลอดภยไซเบอรแหงชาต ครงท 1

• เจาภาพจดงาน 25th Annual FIRST Conference Bangkok 2013

• แจงเตอน ระวงภย เวบไซตส�านกขาวหลายแหงในประเทศไทยถกโจมตและฝง e-Banking Trojan

28

KEY�EV

ENTS

�TIMEL

INE�25

56

กจกรรมทสำ�คญ

เหตการณภยคก

คามและการแจงเตอนทสำ�คญ AUGUST SEPTEMBER

• รวมกบ OWASP จดอบรม ETDA and OWASP: Open Web and Application Security Day

• ลงนาม MoU กบ LaoCERT ดานการรบมอและจดการภยคกคามไซเบอร

• แจงเตอน ระวงภย ชองโหวใน Samsung Galaxy S3 และ Galaxy S4 เปดใหแอปพลเคชนใด ๆ สามารถสราง SMS ปลอมหรอแอบสง SMS ได

• รวมกบ EC-Council จดอบรมหลกสตร Certified Ethical Hacker v8 (CEH) ใหผเชยวชาญไทย

• แจงเตอน ระวงภย ชองโหวใน Joomla ผไมหวงดสามารถอปโหลดไฟลอนตราย เขามาในระบบได

• จดซกซอมรบมอภยคกคามใหสถาบนการเงน (Financial Cyber Drill)

• ลงนาม MoU กบ ส�านกงานต�ารวจแหงชาต ดานการพฒนาศกยภาพบคลากร และมาตรฐาน การตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทล

• แจงเตอน ระวงภย Firefox for Android มชองโหวดาวนโหลดแอปพลเคชนอนตรายมาตดตงทนท ทเขาเวบไซต

JULY

29

NOVEMBER DECEMBER

• จดอบรมการจดตง CERT ใหกบ LaoCERT

• ลงนาม MoU กบ SANS Institute ในดานการพฒนาบคลากรดานไซเบอร

• เขารวมซกซอมรบมอภยคกคามไซเบอรในภมภาค ASEAN (ASEAN CERT Incident Drill)

• แจงเตอน ระวงภย ชองโหวใน Internet Explorer ทกเวอรชน Microsoft ท�าใหผไมหวงดสามารถสงประมวลผลค�าสงอนตรายได (CVE-2013-3893)

• เขารวมและเผยแพรภารกจของไทยเซรต ในงาน ITU Telecom World 2013 Bangkok

• เฝาระวงการโจมตเวบไซตของหนวยงานส�าคญ และสนบสนนบรการระบบส�ารองส�าหรบหนวยงานทถกปดลอม ในชวงสถานการณไมปกต

• ตรวจพบชองโหวและประสานงานกบ บ. Naver เพอแกไขแอปพลเคชน LINE ปองกนแฮกเกอรสามารถดกรบขอมล และอานบทสนทนาได

• แจงเตอน ระวงภย ATM Skimmer และขอควรระวง ในการใชงานต ATM

• แจงเตอน ระวงภย ชองโหวของแอปพลเคชน LINE ผใชงานควรอปเดตเวอรชนใหม

• แจงเตอน ระวงภย ระวงภย Microsoft แจงเตอน ชองโหว 0-Day ใน Windows XP/2003 โจมตผาน Adobe Reader

OCTOBER

30

บรการของไทยเซรต

บทท�2.�

31

ในป�2556�ไทยเซรต�รบมอและจดการภยคกคาม

1,745 กรณ�นอกจากนยงใหบรการสำรองขอมลและสำรองระบบ

เมอบางหนวยงานถกปดลอม

ไทยเซรต (ThaiCERT) หรอศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย ภายใตการก�ากบดแลของส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส(องคการมหาชน) กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เรมใหบรการในเดอนธนวาคม 2554 มบทบาททส�าคญในการรบมอและจดการสถานการณดานความมนคงปลอดภยทางออนไลนในขอบเขตครอบคลมระบบเครอขายอนเทอรเนตภายในประเทศไทย และระบบคอมพวเตอรภายใตโดเมนเนม ประเทศไทย (.th) เปนศนยกลางในการประสานความรวมมอเพอแกไขและระงบเหตภยคกคามดานสารสนเทศ เพอรกษาความตอเนองของการด�าเนนภารกจของหนวยงาน (Business Continuity) และการใหบรการของหนวยงานตาง ๆ โดยเฉพาะหนวยงานทถอเปนโครงสรางพนฐานส�าคญของประเทศ (Critical Infrastructure) รวมถงใหการสนบสนนดานเทคนคกบหนวยงานในสายยตธรรม

เปาหมายการด�เนนงานของไทยเซรต

• เปนศนยกลางของประเทศในการประสานความ รวมมอและสนบสนนหนวยงานในการรกษาความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศ

• สามารถใหบรการรบมอและจดการภยคกคามดานความมนคงปลอดภย เพอรกษาความตอเนองของการด�าเนนภารกจของหนวยงาน โดยเฉพาะหนวยงานทเปนโครงสรางพนฐานส�าคญของประเทศ

• จดเตรยมบคลากรใหมความพรอมและความสามารถทไดรบการยอมรบในระดบสากล ในการรบมอและจดการเหตภยคกคามดานสารสนเทศ

• สนบสนนหนวยงานในสายยตธรรมในการตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทลเพอตดตามตวผกระท�าผดมาลงโทษ

• สงเสรมและสรางความตระหนกในการรกษาความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศใหกบหนวยงานและประชาชน

นอกจากน การด�าเนนงานของไทยเซรต ยงสอดคลองกบกรอบปฏบตทก�าหนดไวใน ASEAN Economic Community Blueprint ในขอ B4 รายการท 51 และ 52 ในการสรางความเชอมนใหกบภาคธรกจและประชาชนในการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และลดความเสยงในการเกดความเสยหายจากภยคกคามดานสารสนเทศ

32

บรการรบมอ และจดการสถานการณ

ดานความมนคงปลอดภย

ไทยเซรต เปน Computer Emergency Response Team (CERT) ระดบประเทศทไดรบการยอมรบเปนตวแทนประเทศไทยในเครอขาย CERT ระหวางประเทศ เชน Asia Pacific CERT (APCERT) และ Forum of Incident Response and Security Teams (FIRST) ท�าหนาทรบแจงเหตภยคกคาม ตรวจสอบ วเคราะหหาสาเหตของปญหา และประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอระงบเหตและแกไขปญหานน ๆ ปจจบนก�าหนดระดบคณภาพการใหบรการ (Service Level Agreement: SLA) ในการวเคราะหและแจงเตอนภยคกคามใหกบหนวยงานทเกยวของทราบภายใน 2 วนท�าการ เพอจ�ากดความเสยหายทอาจเกดขน และฟนฟระบบและการใหบรการโดยเรวทสด ซงจะยกระดบการด�าเนนการขนเปนขนตอนการรบมอและจดการภยคกคามในระดบประเทศ (National Incident Response Flow) ในป 2556 ไทยเซรตไดด�าเนนการรบมอและจดการสถานการณดานความมนคงปลอดภยไปแลว 1,745 กรณ แบงเปนประเภทการฉอฉล (Fraud) สงสดคดเปนรอยละ 39.77 การบกรกหรอเจาะระบบไดส�าเรจ (Intrusions) รอยละ 36.16 และความพยายามจะบกรกเขาระบบ (Intrusion Attempts) รอยละ 18.11 ในจ�านวนนรวมถงการใหค�าปรกษาแกหนวยงานของรฐทถกเจาะระบบเวบไซตเพอแกไขปญหา นอกจากนในชวงเหตการณไมปกตทางการเมองในปลายป 2556 ไทยเซรตไดใหความชวยเหลอในการส�ารองขอมล และจดหาสถานทส�าหรบตดตงระบบใหแกหนวยงานของรฐส�าคญหลายแหงทถกปดลอมและไมสามารถท�างานไดตามปกตดวย

33

บรการวชาการ ดานความมนคงปลอดภย

ไทยเซรตใหความส�าคญกบการพฒนาบคลากรเพอเสรมสรางทกษะในดานการรกษาความมนคงปลอดภย ในปจจบน ไทยเซรตถอเปนหนงในองคกรทมจ�านวนผเชยวชาญดานความมนคงปลอดภยทสงมากทสดแหงหนงของประเทศ ไดรบประกาศนยบตรวชาชพดานความมนคงปลอดภยไซเบอรในระดบสากล32 ใบจากสถาบนทไดรบยอมรบในระดบสากล เชน ISC2, SANS, EC-Council และ IRCA เปนตน ซงเจาหนาทของไทยเซรตไดน�าเอาความรและประสบการณดานความมนคงปลอดภยมาถายทอดผานกจกรรมบรรยาย สมมนา และอบรมความรใหกบบคลากรหนวยงานภายในประเทศ รวมถงไดจดกจกรรมซกซอมรบมอภยคกคามรวมใหกบหนวยงานภาครฐทส�าคญและภาคการเงนการธนาคารเปนประจ�าทกป อยางนอยปละ 1 ครง นอกจากนยงไดรวมมอกบสมาคมความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศหรอ TISA (Thailand Information Security Association) จดฝกอบรมและสอบวดระดบเพอพฒนามาตรฐานการรบรองบคลากรดานความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศของประเทศไทย และใหการรบรองผทสอบประเมนผานเกณฑการรบรองอก 20 คนในปแรก (2556)

34

บรการแจงเตอนและเผยแพรขอมลขาวสารดานความมนคงปลอดภย

ไทยเซรตตดตามภยคกคามดานสารสนเทศจากเครอขาย CERT ทวโลก รวมถงแหลงขาวอน ๆ และน�าขอมลมาตรวจสอบและวเคราะหผลกระทบกอนทจะประกาศแจงเตอนภยลวงหนา เพอใหหนวยงานและประชาชนตระหนกและพรอมทจะรบมอกบเหตการณภยคกคามทอาจเกดขน ผลงานในรอบป ไดแก (1) รายงานประจ�าปไทยเซรต ทรวบรวมและวเคราะหสถตทงปกบกรณศกษาภยคกคามทนาสนใจ (2) หนงสอ Cyber Threat Alerts 2013 ซงแจงเตอนภยคกคามทสงผลกระทบเปนวงกวางตอผใชงานในประเทศ (3) หนงสอ ThaiCERT Security Articles 2013 ซงเปนการรวมบทความดานความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศ (4) ขอมลเชงสถตภยคกคามทไทยเซรตประสานงานรบมอและจดการภยคกคามในแตละเดอน (5) เวบไซตของไทยเซรต ยงใหบรการเผยแพรขอมลขาวสารดานความมนคงปลอดภย ทางออนไลน การแจงเตอนภยคกคามตาง ๆ ทมผลกระทบตอผใชในประเทศไทย จ�านวนกวา 50 เรอง เชน การแจงเตอน ระวงภย เวบไซตส�านกขาวหลายแหงในประเทศไทยถกเจาะ ฝงโทรจนทหลอกใหดาวนโหลดแอนตไวรสปลอม การแจงเตอน ระวงภย ATM Skimmer และขอควรระวงในการใชงานต ATM และการแจงเตอนชองโหวของแอปพลเคชน LINE

35

บรการตรวจพสจน พยานหลกฐานดจทล

ศนยดจทลฟอเรนสกสของ ไทยเซรต ใหบรการตรวจพสจนพยานหลกฐานทสอดคลองกบมาตรฐานสากลและรองรบการกาวไปส e-Court ในอนาคต ทงนเพอใหสามารถน�ารายงานผลการตรวจพสจนฯ ไปใชอางองในศาลไดอยางมนใจ มผเชยวชาญทไดรบประกาศนยบตรจากสถาบนทไดรบการยอมรบทวโลก ในป 2556 ใหบรการรวมจ�านวนทงสน 11 กรณ จากหนวยงาน เชน ส�านกงานต�ารวจแหงชาต กองบงคบการปราบปรามการกระท�าความผดเกยวกบเทคโนโลย (ปอท.) กองบงคบการปราบปรามการ กระท�าความผดเกยวกบอาชญากรรมทางเศรษฐกจ (ปอศ.) และส�านกงานปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมปรมาณขอมลทตรวจพสจน 14 เทราไบต ประเภทของพยานหลกฐานดจทลทไดรบมามหลายรปแบบ เชน เครองคอมพวเตอรตงโตะ โทรศพทมอถอ ไฟลอมเมจของเครองแมขาย ฮารดดสกทถอดมาจากเครองคอมพวเตอรผตองสงสย หรอแมแตการไปเกบพยานหลกฐานจากสถานทเกดเหต เพอวเคราะหหารองรอยและทมาของผเจาะระบบ คนหาพยานหลกฐานการกระท�าผดละเมดทรพยสนทางปญญา ในหลายกรณตองใชเทคนคและเครองมอทมความซบซอนมาชวยตรวจวเคราะหและหาความเชอมโยงของพยานหลกฐานทตรวจพบ เชน การอานขอมลจากชปหนวยความจ�าของโทรศพทมอถอโดยตรง การตรวจสอบพฤตกรรม ของมลแวรในระบบจ�าลองภายในหองปฏบตการ เปนตน

36

บรการตรวจสอบและประเมน ชองโหวของระบบสารสนเทศ

การตรวจสอบและประเมนชองโหวของระบบสารสนเทศอยางสม�าเสมอโดยผเชยวชาญดานความมนคงปลอดภยชวยใหหนวยงานรสภาพของปญหาและชองโหวของระบบสารสนเทศ และเปนขอมลส�าคญประกอบการวางแผนและจดท�าแผนบรหารจดการความเสยง (Risk Management Plan: RMP) และแผนบรหารจดการความตอเนองทางธรกจ (Business Continuity Management: BCM) ของหนวยงาน ในป 2556 ไทยเซรตไดเปดใหบรการตรวจสอบและประเมนชองโหว (Vulnerability Assessment) ของระบบสารสนเทศใหแกสวนราชการทเปนโครงสรางพนฐานส�าคญของประเทศไทยจ�านวน 28 แหงใน 2 ลกษณะ ไดแก (1) การตรวจสอบและประเมนชองโหวในระดบระบบปฏบตการและบรการ และ (2) การตรวจสอบชองโหวบนเวบแอปพลเคชน ผลพบวามถง 1,089 ชองโหวทตองไดรบการแกไข ซงไทยเซรตรวมกบส�านกมาตรฐาน สพธอ. อยระหวางการจดท�ารางเอกสารมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยของเวบไซต เพอใหหนวยงานในประเทศเปนแนวทางส�าหรบการบรหารจดการและพฒนาเวบไซตใหมความมนคงปลอดภย

38

รายงาน THREAT & CYBERSECURITY ป 2556

บทท�3�

39

ในป�2556�พบวาภยคกคามประเภท�Botnet�และ�Open�DNS�Resolver�มจำ�นวนหมายเลขไอพทไมซำ�กน�และเกยวของกบภยคกคามทง�2�ประเภทนสงขน�ประมาณ�10�เทาตว

3.1�ภยคกคาม�ทไทยเซรตไดรบแจง

ไทยเซรตไดรบแจงเหตภยคกคามทเกดขน

ในขอบเขตการด�าเนนงาน (Constituency)

ของไทยเซรต ครอบคลมระบบเครอขาย

อนเทอรเนตภายในประเทศไทย และระบบ

คอมพวเตอรภายใตโดเมนเนมของประเทศไทย

(.th) ผาน 2 ชองทาง ประกอบดวย ผเสยหาย

หรอผทมสวนไดสวนเสย เชน หนวยงานของ

เครอขาย CERT ในตางประเทศ หรอหนวย

งานผใหบรการการรกษาความมนคงปลอดภย

สารสนเทศกบผเสยหาย แจงเหตภยคกคาม

โดยตรงกบไทยเซรตผานทางอเมลหรอโทรศพท

และหนวยงานในเครอขาย CERT สงขอมลภย

คกคามทตรวจพบในขอบเขตการด�าเนนงาน

ของไทยเซรตใหผานระบบอตโนมต ซงในป

2556 ไทยเซรต ไดรบแจงเหตภยคกคามผาน

ระบบอตโนมต (Automatic Feed) เพมเตม

จากป 2555 ประกอบดวย ขอมลภยคกคาม

Botnet และรายการระบบเวบไซตทถกเจาะ

ระบบส�าเรจ ท�าใหไทยเซรตสามารถวเคราะห

ขอมลเกยวกบสถานการณภยคกคามของระบบ

เครอขายอนเทอรเนตภายในประเทศไทย ได

ครอบคลมและแมนย�ามากขน ซงขอมลท

ไดรบแจงทงหมด ไทยเซรตจะด�าเนนการ

วเคราะห เพอยนยนวาเหตภยคกคามทไดรบ

แจงไดเกดขนจรงหรอยนยนวาเหตภยคกคาม

ไดรบแจงจากแหลงขอมลทนาเชอถอ กอนจะ

ประสานไปยงผทเกยวของเพอใหด�าเนนการแก

ปญหาภยคกคามทไดรบแจงขางตน อกทงยง

น�าขอมลสถานการณดานความมนคงปลอดภย

ทไดรบแจงทงหมดในป 2556 มาวเคราะห

แนวโนมภย คกคามดานสารสนเทศทเกดขน และ

จดท�าบทวเคราะหสถตสถานการณดานความ

มนคงปลอดภยคอมพวเตอร ในภาพรวมของ

ประเทศไทย ซงสามารถน�าสรปประเดนทนา

สนใจได ดงน

• รายงานภยคกคามทไดรบมากทสด

ผานระบบอตโนมต เปนภยคกคามประเภท

Botnet โดยมจ�านวนถง 41,046,337 รายการ

คดเปนหมายเลขไอพทไมซ�ากนถง 2,829,348

หมายเลข รองลงมาคอ Open DNS Resolver

และ Spam มจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�ากน

1,695,783 และ 848,976 หมายเลข ตาม

ล�าดบ

• เมอเปรยบเทยบกบขอมลในป 2555

พบวาภยคกคามประเภท Botnet และ Open

DNS Resolver มจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า

กนและเกยวของกบภยคกคามทง 2 ประเภท

นสงขนอยางมนยส�าคญ (สงขนประมาณ 10

40

เทาตว) ชใหเหนถงเครองคอมพวเตอรในระดบ

ผใชงานในประเทศไทย ทยงคงเปนจดออน

และเปนเปาหมายหลกของการโจมตดวยมลแวร

รวมถงปญหาการตงคาใหบรการ DNS ซงมอย

เปนจ�านวนมาก

• ในป 2556 ประเทศไทยมจ�านวน

เครองคอมพวเตอรทตรวจพบวาตกเปนเหยอ

ของการตดมลแวรประเภท Botnet เฉลย

อยท 60,000 เครองตอวน โดยในวนทไดรบ

รายงานมากทสด (11 เม.ย. 2556) พบเครอง

ตดมลแวรประเภท Botnet อยประมาณ

100,000 เครอง โดยปจจบน ไทยเซรต ได

สงขอมลเครองทตรวจพบวาตดมลแวรใหกบ

ผใหบรการอนเทอรเนตรายทพบวา มเครอง

ตดมลแวรจ�านวนมาก ในเครอขายเปนรายวน รวม

ถงไดใหค�าปรกษาวธการแกไขปญหาดงกลาว

• จาก 10 อนดบแรกของผใหบรการ

อนเทอรเนตทเปนเจาของหมายเลขไอพ ท

ไดรบแจงภยคกคามทเกดขนใน เครอขายสง

ทสด พบวาใน 4 อนดบแรก ไดแก TOT, True

Internet, Triple T Broadband และ Jastel

Network มจ�านวนหมายเลขไอพทไดรบการ

แจงรวมกนเปนสดสวนสงถง 91%

• เมอพจารณาภยคกคาม ทเกยวกบ

การบกรกเวบไซต ซงไดแก Phishing, Web

Defacement และ Malware URL พบวาม

เครองคอมพวเตอรทใหบรการเวบไซตถกบกรก

ประมาณ 3,000 เครอง โดยมากกวารอยละ 50

เปนการบกรกในลกษณะ Web Defacement

ในขณะทเวบทเผยแพรมลแวร (Malware

URL) มจ�านวนกวา 12,000 รายการ แสดง

ใหเหนวาจดประสงคของผโจมตไมไดตองการ

เพยงแคประกาศตววาสามารถเจาะเวบไซตได

แตมจดประสงคทจะใหผใชงานตดมลแวรเพอ

แสวงหาผลประโยชนในดานอน ๆ ดวย

• ในป 2556 ไทยเซรตไดรบมอและ

จดการภยคกคามทงหมด 1,745 รายงาน

เพมขนมาประมาณ 2 เทาจากปกอนหนาท

มเพยง 792 รายงาน โดยประเภทภยคกคาม

สวนใหญคอ Phishing 694 รายงาน และ

Web Defacement 631 รายงาน รวมกน

เปนสดสวนกวา 76% ของจ�านวนรายงาน

ทงหมด ซงรายงาน Web Defacement เพม

ขนจากปทแลวกวา 98% เนองจาก ไทยเซรต

มการรวบรวมขอมลการเจาะระบบเวบไซตใน

ประเทศไทยจากหนวยงานในเครอขาย CERT

เพมขนจากชองทางการรบแจงจากหนวยงาน

ทไดรบผลกระทบเพยงอยางเดยว

ผโจมตไมไดตองการเพยงแคประกาศตววาสามารถเจาะเวบไซตได�แตมจดประสงค�ทจะใหผใชงานตดมลแวร��เพอแสวงหาผลประโยชน�

ในดานอน�ๆ�ดวย

41

3.1.1 สถตภยคกคามดานสารสนเทศทไดรบแจงผานระบบอตโนมต

จากการศกษาขอมลจ�านวน ผทไดรบ

ผลกระทบจากภยคกคามประเภทตาง ๆ โดย

นบจากหมายเลขไอพทไดรบแจงในชวงทกครง

ป พบจดทนาสนใจคอ จ�านวนหมายเลขไอพ

ทไมซ�าของ Botnet ในครงแรกของป 2556

เพมขนจากชวงเวลากอนหนาถง 8 เทา และ

จ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าของ Open DNS

Resolver ในครงหลงของป 2556 เพมขน

จากชวงเวลากอนหนาถง 9 เทา เนองจาก

ไทยเซรตเรมไดรบขอมลประเภท Botnet จาก

ShadowServer ในเดอนมกราคม 2556 และ

เรมไดรบขอมลประเภท Open DNS Resolver

จาก ShadowServer ในเดอนสงหาคม 2556สดสวน (รอยละ)

ก.ค. - ธ.ค. 2555 ม.ค. - ม.ย. 2556 ก.ค. - ธ.ค. 2556

Botnet

Open DNS Resolver

Spam

Scanning

Open Proxy Server

Web Defacement

Malware URL

Phishing

Brute Force

DDoS

0 20 40 60 80 100

กราฟท 1 จ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าทไดรบรายงานในแตละประเภทภยคกคามในชวงทกครงป

42

True Internet: 2,249,472TOT: 1,355,520Jastel Network: 1,094,656Triple T Broadband: 1,069,056TT&T: 403,456CAT Telecom: 308,224DTAC: 266,240SBN: 207,616AWN: 102,400Real Move: 65,536

True Internet: 2,249,472TOT: 1,355,520Jastel Network: 1,094,656Triple T Broadband: 1,069,056TT&T: 403,456CAT Telecom: 308,224DTAC: 266,240SBN: 207,616AWN: 102,400Real Move: 65,536

จากกราฟท 2 พบวา ผใหบรการอนเทอรเนตทพบกบปญหาดานความมนคงปลอดภย

มากทสดคอ TOT ซงมจ�านวนรายงานคดเปนสดสวนถง 30% รองลงมาคอ True Internet

(22%) Triple T Broadband (21%) และ Jastel Network (20%) โดยจ�านวนรายงานจาก

บรษททง 4 รายนสามารถคดเปนสดสวนรวมกนไดถง 93% ของจ�านวนรายงานทงหมด และ

ยงจดอยในกลมของโครงขายเครองคอมพวเตอรทงสน ในขณะทบรษททมโครงขายโทรศพท

มอถออยาง Real Move, DTAC และ Advanced Wireless Network นน แมจะตดอยใน 10

อนดบแรกดวย แตมสดสวนของจ�านวนรายงานรวมกนอยเพยง 4% เทานน ในขณะทกราฟท

3 เปนการแสดงจ�านวนหมายเลขไอพของผใหบรการเครอขาย 10 อนดบแรกทไดรบแจงเหต

ภยคกคามสงสด เมอนบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า

กราฟท 2 10 อนดบแรกของผใหบรการอนเทอรเนตทมจ�านวนรายงานทไดรบแจงโดยเฉลยสงสด

นบเฉพาะหมายเลขไอพทไมซ�า

กราฟท 3 จ�านวนหมายเลขไอพของผใหบรการเครอขาย 10 อนดบแรกทไดรบแจงเหตภยคกคามสงสด

นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า

43

จากสถตภยคกคามเมอจ�าแนกตามผใหบรการ

อนเทอรเนต พบวาในบรรดาผใหบรการ 4 อนดบ

แรกทมจ�านวนหมายเลขไอพทไดรบแจงสงทสดนน

มรายงานภยคกคามประเภท Botnet เปนสดสวน

สงสด รองลงมาเปน Open DNS Resolver และ

Spam ตามล�าดบ ในขณะทผใหบรการทมโครงขาย

โทรศพทมอถอสวนใหญจะพบรายงานภยคกคาม

ประเภท Spam กบ Botnet เปนสวนใหญ โดย

เฉพาะ Real Move และ Advanced Wireless

Network ทมรายงานทไดรบแจงเปนภยคกคาม

ประเภท Botnet ทงหมด ทงนเมอนบจ�านวน

รายงานของภยคกคามประเภท Botnet, Open

DNS Resolver และ Spam รวมกนแลว พบวา

มมากกวา 90% ของจ�านวนรายงานทงหมดใน

แตละผใหบรการเครอขาย

Botnet Open DNS Resolver Spam (Other)

TOT

True Internet

Triple T Broadband

Jastel Network

CAT Telecom

SBN

Real Move

AWN

DTAC

TT&T

0 20 40 60 80 100

กราฟท 4 สดสวนของภยคกคามแตละประเภททผใหบรการอนเทอรเนตแตละรายไดรบแจง

44

Open DNS resolver

TOT: 42.2%True Internet: 38.4%Jastel Network: 9.1%Triple T Broadband: 5.7%CAT Telecom: 3.2%ADC: 0.2%CS Loxinfo: 0.2%KSC: 0.1%MoE: 0.1%TT&T: 0.1%(Other): 0.6%

Botnet

TOT: 30.8%True Internet: 21.4%Triple T Broadband: 20.4%Jastel Network: 19.1%CAT Telecom: 1.9%SBN: 1.5%Real Move: 1.1%AWN: 0.9%DTAC: 0.8%TT&T: 0.4%(Other): 1.8%

Scanning

True Internet: 29.9%Triple T Broadband: 26.8%TOT: 21.8%Jastel Network: 15.0%CAT Telecom: 1.4%CS Loxinfo: 0.9%MoE: 0.7%UniNet: 0.5%BB Broadband: 0.3%DTAC: 0.2%(Other): 2.4%:

Brute Force

True Internet: 24.6%TOT: 18.9%CAT Telecom: 10.7%Triple T Broadband: 9.5%MoE: 6.6%UniNet: 6.3%Jastel Network: 5.0%CS Loxinfo: 2.5%INET: 1.9%KMUTNB: 0.9%(Other): 12.9%

Spam

TOT: 62.1%Triple T Broadband: 15.8%True Internet: 14.1%SBN: 2.7%DTAC: 1.7%Jastel Network: 1.0%ADC: 0.4%UniNet: 0.4%PROEN: 0.4%CAT Telecom: 0.2%(Other): 1.1%

Open proxy server

Triple T Broadband: 43.8%Jastel Network: 27.1%CAT Telecom: 14.0%TOT: 10.8%True Internet: 2.3%SBN: 0.7%MoE: 0.4%UniNet: 0.2%CS Loxinfo: 0.1%Chiang Mai U.: 0.1%(Other): 0.5%

Malware URL

CAT Telecom: 35.0%CS Loxinfo: 15.2%MoE: 6.2%INET: 5.7%Metrabyte: 4.8%UniNet: 3.2%World Net & Services: 2.7%ISSP: 2.6%PROEN: 2.5%Triple T Broadband: 2.3%(Other): 19.8%

Phishing

CAT Telecom: 26.7%TOT: 14.7%CS Loxinfo: 13.1%MoE: 5.9%Metrabyte: 5.1%INET: 4.7%UniNet: 3.8%True Internet: 2.1%ISSP: 2.0%Siamdata Communication: 2.0%(Other): 19.8%

Web defacement

CAT Telecom: 29.9%CS Loxinfo: 13.9%MoE: 6.4%INET: 5.5%UniNet: 5.4%Metrabyte: 4.4%World Net & Services: 2.3%True Internet: 2.2%TOT: 2.1%ISSP: 1.9%(Other): 26.0%

ชดกราฟท 1 สดสวนจ�านวนหมายเลขไอพไมซ�าของเครอขายตาง ๆ จ�าแนกตามประเภทภยคกคาม

45

จดทนาสงเกตคอม�เครอขายของภาคการศกษา�

ไดแก�MoE�(กระทรวงศกษาธการ)�และ�UniNet (เครอขายสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา)�ตดอย

ใน 10 อนดบแรกของแหลงเกดเหตภยคกคามประเภท�

Phishing�และ�Web Defacement�ดวย

เมอพจารณาสดสวนจ�านวนหมายเลขไอพไมซ�าของเครอขายตาง ๆ จ�าแนกตามประเภทภยคกคามแลว กลมบรษททตดอนดบตน ๆ สวนใหญแลวจะเปนผใหบรการเครอขายรายใหญ เชน TOT, True และ Triple T Broadband ซงไมนาแปลกใจเนองจากผใหบรการเหลานมหมายเลขไอพอยในการครอบครองเปนจ�านวนมาก แตมจดทนาสงเกตคอมเครอขายของภาคการศกษา ไดแก MoE (กระทรวงศกษาธการ) และ UniNet (เครอขายสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา) ตดอยใน 10 อนดบแรกของ แหลงเกดเหตภยคกคามประเภท Phishing และ Web Defacement ดวย

อกประเดนหนงทสงเกตเหนไดชดกคอ ผใหบรการอนเทอรเนต บรษท กสท โทรคมนาคม จ�ากด (มหาชน) หรอ CAT Telecom ซงครอบครองจ�านวนหมายเลขไอพ เพยง 308,224 หมายเลข แตกลบไดรบผลกระทบจากปญหาภยคกคามใกลเคยงกบกลมบรษททมหมายเลขไอพจ�านวนมากเปนอนดบตน ๆ โดยเฉพาะอยางยงในภยคกคามประเภท Malware URL, Phishing และ Web Defacement ท CAT Telecom มจ�านวนหมายเลขไอพทไดรบแจงเปนอนดบหนง นอกจากน เครอขายของ CAT Telecom ยงประสบปญหาภยคกคามประเภท Open proxy Server มากกวา TOT ทงทม

หมายเลขไอพนอยกวาถง 4 เทา โดยสาเหตนนสนนษฐานวาเกดจากรปแบบการใหบรการของ CAT Telecom ทสวนใหญจะเปดใหบรการส�าหรบองคกร สอดคลองกบลกษณะของประเภทภยคกคามทกลาวมาขางตน ทจะเกดเฉพาะกบเครองแมขาย

ภยคกคามเกอบทกประเภทจะมการแจงรายงานกระจายไปยงบรษทหลายแหงในสดสวนทแตกตางกนไป ยกเวนภยคกคามประเภท Spam เทานนทมสดสวนการแจงรายงานเกดขนกบผใหบรการอนเทอรเนตเพยงรายเดยวมากกวาครงหนง ซงกคอ TOT ทม

สดสวนสงถง 62%

46

Conficker: 46.2%Zeus: 13.5%ZeroAccess: 11.8%Sality: 11.6%Pushdo: 7.6%Citadel: 5.8%Slenfbot: 1.5%Gameover: 0.6%Kelihos: 0.3%Dorkbot: 0.2%(Other): 0.9%

กราฟท 5 10 อนดบแรกของมลแวรประเภท Botnet ทไดรบแจง

3.1.1.1 Botnet

ตารางท 1 ปทเรมพบและพฤตกรรมของมลแวรประเภท Botnet ใน 10 อนดบแรก

2551

ปทเรมพบความสามารถ

DoS สง Spam ขโมยขอมล ตดตงมลแวรอน อน ๆ

มลแวร

2550

2554

2546

2550

2554

2550

2554

2553

2546

Conficker

Zeus

ZeroAccess

Sality

Pushdo

Citadel

Slenfbot

Gameover

Kelihos

Dorkbot

47

ควำมสำมำรถของมลแวรทจ�ำแนกไวในตำรำงขำงตนนน

แบงออกเปน 5 หวขอ โดยมรำยละเอยดดงตอไปน

1. ความสามารถในการโจมตแบบดอส (DoS) ตวอยางเชน Pushdo สามารถโจมตเวบไซตทใช SSL โดยใชวธสงขอมลทผดปกตเขาไปจ�านวนมาก ท�าใหเครองบรการเวบตองท�างานหนกจนไมสามารถใหบรการได

2. ความสามารถในการเปนเครองมอสงสแปม (Spam) ตวอยางเชน Kelihos ทแพรกระจายในป 2011 ถกผไมหวงดใชเปนเครองมอในการสงสแปมเกยวกบการเคลอนไหวทางการเมองในยโรป เปนตน

3. ความสามารถในการขโมยขอมลตาง ๆ (โจรกรรมขอมล) ทเกบไวในเครองคอมพวเตอรแลวสงกลบไปใหกบผไมหวงด รวมถงการลกลอบบนทกประวตการกดแปนพมพทเรยกกนวา Key Logging ตวอยางทเปนทรจก คอ Zeus ซงถอวาเปน Banking Malware เพราะมพฤตกรรมขโมยชอผใชและรหสผานของบรการธนาคารออนไลนเปนหลก

4. ความสามารถในการตดตงมลแวรอน ๆ ซงเรยกพฤตกรรมนวา Dropper เชน Pushdo ทมการ

รายงานวา มการใชเปนเครองมอเพอตดตงมลแวร Cutwail ซงมพฤตกรรมในการสงสแปม

5. ความสามารถอน ๆ ทไมสอดคลองกบ 4 กลมขางตน เชน การปด Windows Update หรอรบกวนการท�างานของโปรแกรมแอนตไวรส ตวอยางของมลแวรทมพฤตกรรม เชน นไดแก Sality ทสามารถปดการท�างานของ Windows Firewall เปนตน

ส�าหรบภยคกคามประเภท Botnet ซง 97% ของรายงาน

มระบชอมลแวรนน พบวามลแวรทไดรบแจงมากทสดคอ

Conficker กวา 46% รองลงมาคอ Zeus (14%), ZeroAccess (12%), Sality (12%) และ Pushdo (8%) ซงใน 5 อนดบแรกนนอกจาก ZeroAccess ทถกคนพบครงแรกเมอป 2554 แลว มลแวรตวอน ๆ นนลวนเปนมลแวรทถกคนพบมาเปนเวลานานมากกวา 5 ปขนไปทงสน โดยเฉพาะ Conficker ททาง Microsoft ไดออกประกาศแจงเตอน รวมถงออกแพทชและวธแกไขชองโหวทมลแวรใชในการโจมตมาตงแตป 25511 ซง

1 Microsoft, https://technet.microsoft.com/en-us/library/security/ms08-067.aspx

เปนไปไดวา เครองคอมพวเตอรอาจตดมลแวรเหลานมาเปนเวลานานแลว หรอระบบยงคงมชองโหวเกา ๆ ทเคยไมไดรบการแกไข จงเปนชองทางใหมลแวรไมวาจะเปนสายพนธเกาหรอใหม สามารถเขามาโจมตระบบได ซงแสดงใหเหนวาประเทศไทยมเครองคอมพวเตอรจ�านวนมากทยงขาดการดแลรกษาดานความมนคงปลอดภย

เครองคอมพวเตอรยงคงมชองโหวเกา�ๆ�ทไมไดรบการแกไข�เปดโอกาสใหมลแวรไมวาจะเปนสายพนธเกา

หรอใหมสามารถเขามาโจมตระบบไดแสดงใหเหนวาประเทศไทยมเครอง

คอมพวเตอรจำนวนมากทยงขาดการดแลรกษาดานความมนคงปลอดภย

48

อกประเดนหนงทนาสนใจกคอ 19% ของรายงาน Botnet ทไดรบแจง เปนมลแวรทมเปาหมายในการขโมยขอมลสวนบคคลทใชในการท�าธรกรรมออนไลนโดยตรง เชน รหสผานของบญชผใชและเลขบตรเครดต โดยมลแวรทไดรบแจงสงทสด 5 อนดบแรกคอ Zeus, Citadel, Gameover (พฒนาตอยอดมาจาก Zeus), Bamital และ Black Energy รายงานของ Kaspersky ทระบวามลแวรประเภทน รวมถงมลแวรตวอน ๆ มจดประสงคในการสรางผลประโยชนทางการเงนใหกบผไมหวงดนน มจ�านวนเพมสงขนกวา 27.6% เมอเทยบ

กบป 25552 ไทยเซรตเองกไดรบแจงและตรวจพบมลแวรบนระบบปฏบตการ Android หลายตวทมความสามารถในลกษณะดงกลาว ตามบทความแจงเตอนทไดเผยแพรบนเวบไซตของไทยเซรต ตลอดป 2556 แสดงใหเหนวา อตราการเตบโตของมลแวรประเภทนมแนวโนมจะเพมสงขนอกในป 2557 โดย

2 Kaspersky, http://www.kaspersky.com/about/news/virus/2014/Kaspersky-Lab-statistics-attacks-involving-financial-malware-rise-to-28-million-in-2013

เฉพาะบนระบบปฏบตการของอปกรณพกพา เนองจากในปจจบนสมารตโฟนและแทบเลตไดกลายเปนอปกรณทผคนนยมใชงานในชวตประจ�าวน ในขณะทระบบปฏบตการและแอปพลเคชนของอปกรณเหลานยงไมมมาตรการรกษาดานความมนคงปลอดภย ทดทดเทยมกบระบบปฏบตการบนคอมพวเตอรทวไปได ท�าให อปกรณพกพาตกเปนเปาหมายอนดบแรก ๆ ในการโจมตจากผไมหวงด

อยางไรกตาม ทาง Microsoft เองกได

รวมมอกบ FBI และหนวยงานอน ๆ ทมหนา

ทรบผดชอบและไดรบผลกระทบจากมลแวร

ในการเขายดเครองแมขายทเปนเครองควบคม

และสงการ Botnet หลายโครงการ ยกตวอยาง

เชน ในเดอนมถนายน 2556 ไดเขายดเครอง

แมขายทควบคม Botnet ทตดมลแวร Citadel

ภายใตปฏบตการทชอ Operation b543 และ

ในเดอนธนวาคม 2556 กไดเขายดเครองแมขาย

3 Microsoft, http://www.microsoft.com/eu/on-the-issues/article/microsoft-works-with-financial-services-industry-leaders-law-enforceme.aspx

19% ของรายงาน�Botnet�ทไดรบแจง�เปนมลแวรทมเปาหมายในการ�

ขโมยขอมลสวนบคคลทใชในการทำธรกรรมออนไลนโดยตรง�เชน�

รหสผานของบญชผใชและเลขบตรเครดต

ปจจบนสมารตโฟนและแทบเลตไดกลายเปนอปกรณทผคนนยมใชงานในชวตประจำวน�ในขณะทระบบปฏบตการรวมถงแอปพลเคชนของอปกรณเหลานยงไมมมาตรการรกษาดานความมนคงปลอดภยทด

ทดเทยมกบระบบปฏบตการบนคอมพวเตอรทวไปได��ทำให�อปกรณพกพา�ตกเปน�

เปาหมายอนดบแรก ๆ ในการโจมตจากผไมหวงด

49

ทควบคม Botnet ทตดมลแวร ZeroAccess4

ซงคาดวาผลจากปฏบตการเหลานจะท�าให

จ�านวน Botnet ทพบในป 2557 ลดลง

ส�าหรบสถตจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�ากนของ Botnet ทมสงถง 2.8 ลานหมายเลขนน พบวาการค�านวณโดยการนบจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าตลอดป 2556 อาจไมสามารถสะทอนจ�านวนเครองคอมพวเตอรทมปญหา Botnet ไดอยางถกตอง เนองจากรปแบบการใชหมายเลขไอพ ในเครอขายบรอดแบนดตามบานโดยสวนใหญ จะไมมการก�าหนดหมายเลขไอพจรงใหกบผใชแตละรายอยางถาวร หมายเลขไอพใหมจะถกก�าหนดใหผใชงานทกครงทเรมใชงาน และมอายในการใชงานหมายเลขไอพน เปนเวลาจ�ากดประมาณ

4 Microsoft, http://www.microsoft.com/en-us/news/press/2013/dec13/12-05zeroaccessbotnetpr.aspx

24 ชวโมง โดยหลงจากหมดอายการใชงานหมายเลขไอพนแลว ผใหบรการอนเทอรเนตจะก�าหนดหมายเลขไอพใหมให

ดวยเหตน เครองคอมพวเตอรทตดมลแวรประเภท Botnet อาจถกนบวาวาพบ Botnet ทกวนดวยหมายเลขไอพทตางกน ท�าใหการค�านวณจ�านวนเครองคอมพวเตอรทตดมลแวรประเภท Botnet ดวยวธการนบหมายเลขไอพทไมซ�า ทพบตลอดทงป มความคลาดเคลอน จากความเปนจรงคอนขางมาก ดงนนจงไดมหลกการในการค�านวณจ�านวนเครองคอมพวเตอรทตดมลแวรประเภท Botnet อกรปแบบหนงคอ การใชจ�านวนสงสดของหมายเลขไอพท ไมซ�ากนในรายงานของแตละวนจากขอมลทงป5 ซงมจ�านวนเทากบ 105,232 หมายเลข นนหมายความวา มเครองคอมพวเตอรจ�านวน

5 CERT Polska. https://www.cert.pl/PDF/Report_CP_2013.pdf

ไมนอยกวาหนงแสนเครองในประเทศไทยทตด Botnet และในความเปนจรงอาจมจ�านวนมากกวาน เนองจากในระบบเครอขายโดยทวไป มกมคอมพวเตอรหลายเครองทเชอมตอกบอนเทอรเนตโดยใชหมายเลขไอพจรงรวมกน สวนภยคกคามประเภท Open Proxy Server, Web Defacement, Malware URL และ Phishing นน ยงคงสามารถใช วธการค�านวณ โดยการนบจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�าตลอดทงปได เนองจากภยคกคามประเภทเหลานจะเกดกบเครองแมขาย ซง

มกไดรบการก�าหนดหมายเลขไอพจรงไวโดย

ไมไดมการเปลยนแปลง

มเครองคอมพวเตอร�จำนวนไมนอยกวา�หนงแสนเครองใน

ประเทศไทยทตด Botnet และในความเปนจรงอาจม

จำนวนมากกวาน�เนองจากในระบบเครอขายโดย

ทวไป�มกมคอมพวเตอรหลายเครองทเชอมตอกบอนเทอรเนตโดยใชหมายเลข�

ไอพจรงรวมกน

50

3.1.1.2 Open DNS Resolver นอกจาก Botnet แลว Open DNS

Resolver กเปนภยคกคามอกประเภทหนงท

พบเปนจ�านวนมากในประเทศไทย โดย Open

DNS Resolver คอเครองคอมพวเตอรหรอ

อปกรณเครอขายใด ๆ กตามทเปดใหบรการ

Recursive DNS แกผใชทกรายทเขามาขอใช

บรการ ท�าใหผไมหวงดอาศยหลกการท�างาน

ในสวนนโจมตระบบดวยการสงค�ารองขอไปยง

Open DNS Resolver เปนจ�านวนมาก โดย

ปลอมแปลงหมายเลขไอพของตนใหกลายเปน

หมายเลขไอพของระบบเปาหมายทจะโจมต

ท�าใหเมอ Open DNS Resolver ดงกลาวได

รบค�ารองขอ จะสงค�าตอบกลบไปยงระบบ

เปาหมายทผไมหวงดตองการโจมต และเมอ

ระบบทถกโจมต ไดรบขอมลเปนจ�านวนมาก

จนกระทงแบนดวดทของเครอขายมการใชงาน

จนเตม กจะสงผลใหระบบดงกลาวไมสามารถ

ใหบรการตามปกตตอไปได

ทงนสาเหตส�าคญทท�าให Open DNS

Resolver สามารถน�าไปใชเปนเครองมอใน

การโจมตมอยดวยกน 2 สวนคอ การเปดให

บรการแบบสาธารณะทไมวาใครกตามสามารถ

เขามาขอใชบรการได และการเปดใชงานฟงกชน

Recursive DNS ซงหมายความวาระบบทเปด

ใชงานฟงกชนดงกลาวจะเปนผคนหาและสงค�า

ตอบสดทายกลบไปยงผใช โดยไมไดสงค�าตอบ

เปนทอยของ DNS Server ตวอนเพอใหผใชไป

รองขอขอมลเพมเตมเอง ดวยสาเหตขอแรกท

เปนการเปดชองทางใหผไมหวงดสามารถเรม

ท�าการโจมตได รวมกบสาเหตขอทสองทเปด

โอกาสใหผไมหวงด สามารถสงค�ารองขอท

โดยทวไปมขนาดเลก แตไดค�าตอบทมขนาด

ใหญกวาหลายเทากลบมา ท�าใหการโจมต

วธนสามารถท�าไดงาย และมประสทธภาพสง

โดยไมจ�าเปนตองใชทรพยากร ระบบจ�านวนมาก

โดยรปแบบการโจมตทผไมหวงดนยมใชคอการ

รปท 1 ลกษณะการโจมตดวยเทคนค DNS Amplification Attack (ทมา: secureworks.com)

51

สงการให Botnet สงค�ารองขอไปยง Open

DNS Resolver หลาย ๆ ตวเพอท�าการโจมต

ระบบเปาหมายพรอมกน เกดเปนการโจมตท

เรยกวา DNS Amplification Attack ซงเปน

เทคนคหนงของการโจมตแบบ Distributed

Denial-of-Service (DDoS) ทไดรบความ

นยมในปจจบน ดงจะเหนไดจากขาวในเดอน

มนาคม 2556 เกยวกบการโจมตครงใหญดวย

เทคนคดงกลาว โดยมเปาหมายเปนระบบของ

Spamhaus ซงเปนหนวยงานไมแสวงผลก�าไร

ทมภารกจในการแกไขปญหาสแปม ถงแมวา

การโจมตวธนจะไมไดสงผลกระทบรายแรงตอ

Open DNS Resolver โดยตรง แตถา Open

DNS Resolver เหลานไดรบการตงคาใหเหมาะ

สมแลว กจะมสวนชวยใหระดบความรนแรง

ของการโจมตดวยเทคนคดงกลาวในภาพรวม

ลดลงไปได อยางไรกตาม นอกจากโพรโทคอล

DNS แลว กยงมโพรโทคอลอน ๆ ทอาจน�ามา

ใชในการโจมตในลกษณะเดยวกนได เชน NTP

และ SNMP ซงมกเปนโพรโทคอลทท�างานอย

บนโพรโทคอล UDP

ในสวนของสถตภยคกคามประเภท Open

DNS Resolver นน พบวาไดรบแจงเฉลยเกอบ

60,000 หมายเลขไอพตอวนซงเปนตวเลขท

ใกลเคยงกบสถตของ Botnet และในวนท

ไดรบรายงานมากทสดพบวา มจ�านวนสงถง

260,000 หมายเลขไอพ จากการตรวจสอบ

กลมหมายเลขไอพตวอยางนน พบวามทง

หมายเลขไอพของเครองแมขาย และเราเตอร

ส�าหรบองคกรไปจนถงเราเตอรทใชตามบาน

ซงสาเหตทท�าใหพบ Open DNS Resolver

บนอปกรณหลากหลายชนด ในปรมาณมาก

เชนน สนนษฐานวาอาจเกดจากทงการตงคา

ระบบโดยผดแล รวมถงการตงคามาตรฐานจาก

ผผลตทไมรดกมพอ อยางไรกตาม การตรวจ

สอบหมายเลขไอพทไดรบรายงานทงหมดเพอ

ประเมนสดสวนของ Open DNS Resolver

จ�าแนกตามประเภทของอปกรณนน ยงท�าได

ยาก เนองจากยงไมมเครองมออตโนมตท

สามารถตรวจสอบ และจ�าแนกประเภทของ

อปกรณไดอยางแมนย�า อกทงขอมล Open

DNS Resolver ทไทยเซรตไดรบแจงนนจะ

ยอนหลงไปประมาณ 1-2 วน และหมายเลข

ไอพทไดรบแจงสวนหนง กเปนหมายเลข

ไอพประเภท Dynamic ท�าใหหมายเลขไอพ

หนง ๆ ณ เวลาทท�าการตรวจสอบนน อาจ

เปนของอปกรณคนละตวกบเมอเวลาทไดรบ

แจงขอมล ดงนน ไทยเซรตจงไดพฒนาระบบ

ส�าหรบตรวจสอบอปกรณทเปน Open DNS

Resolver ในประเทศไทยขนมาเอง และคาด

วาในอนาคตจะสามารถพฒนาเครองมอ เพอ

ตรวจสอบและรวบรวมขอมลรายละเอยดของ

อปกรณเหลานไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

ไทยเซรตไดพฒนาระบบสำหรบตรวจสอบอปกรณ

ทเปน�Open�DNS�Resolver�ในประเทศไทย

ขนมาเอง�และคาดวาในอนาคตจะสามารถพฒนา

เครองมอเพอตรวจสอบและรวบรวมขอมลรายละเอยดของอปกรณเหลานไดอยางม

ประสทธภาพมากยงขน�

52

3.1.1.3 Web Attack ในการเปรยบเทยบการบกรก เวบไซต

แบบตาง ๆ นบตามหมายเลขไอพทไมซ�า

กน ซงแสดงใหเหนถง จ�านวนเครองแมขาย

ทถกเจาะระบบนน พบวาการบกรกประเภท

Web Defacement เกดขนมากทสดถง 1,430

หมายเลข สวนการบกรกประเภท Malware

URL และ Phishing มจ�านวนทใกลเคยง

กนคอ 874 และ 746 หมายเลขตามล�าดบ

ในขณะทการเปรยบเทยบการบกรกเวบไซตท

แยกตาม URL ทไมซ�ากน เพอพจารณาในมม

ของการน�าเวบไซตไปโจมตผอนนน พบวาการ

บกรกประเภท Malware URL จะเกดขนมาก

ทสด ดวยจ�านวน URL ทมการใชเพอเผยแพร

มลแวรถง 11,917 รายการ มากกวาการบกรก

ประเภท Phishing กวา 3 เทา อยางไรกตาม

ภยคกคามประเภท Phishing กสงผลกระทบ

ทรนแรงไมนอยไปกวาการบกรกแบบอน ๆ

เนองจากเปนภยคกคามทสรางความเสยหายตอ

ประชาชนทวไปและธรกจขององคกรโดยตรง

นอกจากน สงทนาสนใจอกประเดนหนง

คอสดสวนของจ�านวน URL ตอหมายเลขไอพ

ซงแสดงถงความหนาแนนของปรมาณการน�า

เวบไซตไปใชในการโจมตผอนตอหมายเลขไอพ

ตวเดยว โดยการบกรกประเภท Malware URL

นมสดสวนในปรมาณสงสดถง 13.6 URL ตอ

หมายเลขไอพ ในขณะท Phishing มสดสวน

นอยกวา Malware URL กวาครงหนง

จำนวน URL ทไมซำจำนวนหมายเลขไอพทไมซำ

Malware URL Web Defacement Phishing0k

2.5k

5k

7.5k

10k

12.5k

15k

กราฟท 6 เปรยบเทยบการบกรกเวบไซตแบบตาง ๆ

53

กราฟท 7 เปรยบเทยบการโจมตเวบไซตแบบตาง ๆ โดยจ�าแนกตามประเภทของเวบไซต

เมอเปรยบเทยบการโจมตเวบไซต แบบ

ตาง ๆ โดยจ�าแนกตามประเภทของเวบไซต

แลว พบวาเวบไซตของหนวยงานภาคเอกชน

(.com) ไดรบผลกระทบ เปนอนดบหนงใน

การโจมตทกประเภท ในขณะทเวบไซตของ

หนวยงานภาครฐ (go.th) ไดรบผลกระทบจาก

Malware URL กบ Web Defacement สงเปน

อนดบท 2 และอยในอนดบท 5 ของการโจมต

ประเภท Phishing และเมอพจารณาจ�านวน

เวบไซตภายใตโดเมน .com และ .co.th ทได

รบผลกระทบจากการโจมตประเภท Phishing

พบวามสดสวนทสงเกอบ 70% สวนเวบไซต

ของหนวยงานดานการศกษา (.ac.th) นน พบ

การโจมตประเภท Web Defacement จ�านวน

มากทสดเมอเปรยบเทยบกบประเภทอน ๆ

เวบไซตของหนวยงานภาคเอกชน�(.com)�ไดรบผลกระทบเปน

อนดบหนงในการโจมตทกประเภท�ในขณะทเวบไซตของหนวยงานภาครฐ�

(go.th)�ไดรบผลกระทบจาก�Malware�URL�กบ�Web�

Defacement�สงเปนอนดบท�2�และอยในอนดบท�5�ของการโจมตประเภท�

Phishing

.com: 34.9%

Unknown (IP address): 25.1%

.go.th: 17.2%

.net: 11.4%.ac.th: 5.2%

(Other): 6.1%.com: 45.3%

.go.th: 21.5%

.ac.th: 16.7%

.co.th: 6.7%.net: 4.2%

(Other): 5.6%.com: 53.3%.co.th: 16.0%

Unknown (IP address): 7.6%.ac.th: 8.2%

.go.th: 5.2%

(Other): 9.8%

Malware URLWeb defacementPhishing

54

ใน 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมรายงาน Malware URL สง

ทสดเมอนบตามจ�านวน URL ทไมซ�านน พบวามเวบไซตของหนวยงาน

ภาครฐตดอยในอนดบตน ๆ หลายแหง ยกตวอยางเชนเวบไซตส�านกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษาเพชรบร เขต 2 (203.172.205.22) ท

ไดรบจ�านวนรายงานสงทสดกวา 2,593 รายการ คดเปนสดสวนถง 22%

ของรายงานทงหมดใน 10 อนดบแรก ในขณะทเวบไซตภายใตโดเมน

obec.go.th ซงสวนใหญเปนเวบไซตของส�านกงานเขตพนทการศกษา

นนมจ�านวนรายงานกวา 1,501 รายการ และเวบไซต phichit.net ของ

ส�านกงานเขตพนทการศกษาพจตร เขต 1 มจ�านวนรายงานถง 1,092

รายการ ซงสาเหตทท�าใหเวบไซตของหนวยงานภาครฐตดอยใน 10 อนดบ

แรกหลายแหงนน อาจเกดจากการทผดแลเวบไซตไมไดแกไขชองโหวเมอ

ไดรบค�าแจงเตอน หรอแกไขดวยการลบเฉพาะไฟลมลแวร แตไมไดแกไข

ชองโหวของเวบไซต ท�าใหผไมหวงดสามารถยอนกลบมาโจมตผานทาง

ชองโหวเดม สงผลใหไดรบแจงรายงานของเวบไซตเดม ๆ อยหลายครง

203.172.205.22

obec.go.th

phichit.net

kasettoday.com

winnerwideworld.com

ppdho.com

thaigoodview.com

winnerwideworld.co.th

dmf.go.th

watpa-pathomchai.com

0 500 1000 1500 2000 2500 3000

กราฟท 8 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงานประเภท Malware URL สงทสด

55

เมอพจารณา โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงาน URL ของการ

โจมตประเภท Web Defacement สงสด 10 อนดบแรก จะพบ

วาเปนเวบไซตของหนวยงานภาครฐ และภาคการศกษาอยาง

ละครง โดยอนดบหนงเปนเวบไซตส�านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาบรรมย เขต 3 (brm3.go.th) รองลงมาคอเวบไซต

ของมหาวทยาลยรามค�าแหง (ru.ac.th) และกรมตรวจบญช

สหกรณ (cad.go.th) ตามล�าดบ นอกจากนยงพบหนวยงานส�าคญ

อยางเชน ส�านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข (ru.ac.th) และ

กรมสงเสรมการเกษตร (doae.go.th) อยในรายการดวย ทงน

ผไมหวงดทโจมตเวบไซตแทบทงหมด เปนกลมแฮกเกอรจาก

ตางประเทศทมจดมงหมายในการสรางชอเสยงใหกบตนเอง โดยไม

ไดมเปาหมายจะโจมตเวบไซตแหงใดแหงหนงอยางเฉพาะเจาะจง

แตเนนไปทจ�านวนเวบไซตทสามารถเจาะระบบได

brm3.go.th

ru.ac.th

cad.go.th

moph.go.th

pkn2.go.th

swu.ac.th

doae.go.th

kku.ac.th

psu.ac.th

ku.ac.th

0 20 40 60 80 100 120 140 160

กราฟท 9 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงานประเภท Web Defacement สงทสด

56

เมอพจารณา โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงาน URL ของการโจมตประเภท Phishing สงสด

10 อนดบแรกจะพบวา เกอบทงหมดเปนเวบไซตของหนวยงานภาคเอกชน ยกเวนเวบไซตของ

สถานต�ารวจนครบาลพญาไท (phayathai-police.com) และเวบไซตงานทะเบยนและวดผล

โรงเรยนกรงเทพครสเตยนวทยาลย (61.19.58.247)

ajstar.co.th

phayathai-police.com

worldpump-wpm.com

gnetmobile.com

61.19.58.247

cancluster.com

mywater.in.th

idtecresume.com

baanaree.net

gpadtablet.com

0 50 100 150 200 250 300 350 400

กราฟท 10 10 อนดบแรกของ โดเมนเนม ทมจ�านวนรายงานประเภท Phishing สงทสด

D O M A I NN A M E

57

3.1.1.4 Spam, Brute Force และ Scanning

ภยคกคามประเภท Spam ทไทยเซรต

ไดรบแจงในป 2556 เมอนบจ�านวนรายงาน

ตามหมายเลขไอพทไมซ�าแลว พบวาไดรบ

แจงเฉลยตอวนเกอบ 8,000 หมายเลขไอพ

อยางไรกตาม ไทยเซรตไดรบแจงขอมลประเภท

Spam ครงสดทายในชวงเดอนกนยายน 2556

สวนภยคกคามประเภท Brute Force ทไดรบ

แจงนน พบวาวนทไดรบรายงานมากทสดเมอ

นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�ามจ�านวน

21 หมายเลขไอพ โดยรายงานทงหมดเปนการ

โจมตบรการ SSH ของเครองเปาหมายกราฟท 11 10 อนดบแรกของหมายเลขพอรตทถกสแกนสงสด นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า

��

ภยคกคามประเภท�Spam ทไทยเซรตไดรบแจงใน�

ป�2556�เฉลยตอวนเกอบ��

8,000 หมายเลขไอพ�

4899/tcp: 58.4%3389/tcp: 22.1%22/tcp: 8.8%445/tcp: 4.1%23/tcp: 1.9%80/tcp: 1.5%5900/tcp: 0.7%1433/tcp: 0.3%139/tcp: 0.3%25/tcp: 0.3%(Other): 1.6%

58

หมายเลขพอรต รายละเอยด

4899/tcp Attacks on Radmin remote administration tool

3389/tcp Attacks on RDP

22/tcp Attacks on SSH

445/tcp Attacks on Windows RPC

23/tcp Attacks on Telnet

80/tcp Attacks on web applications

5900/tcp Attacks on VNC

1433/tcp Attacks on MS SQL

139/tcp Attacks on NetBIOS

25/tcp Attacks on SMTP

ตารางท 2 ค�าอธบายของหมายเลขพอรตทถกสแกน

ส�าหรบภยคกคามประเภท Scanning ซง

เครองคอมพวเตอรในประเทศไทยเปนผท�าการ

สแกนหมายเลขพอรตของเครองคอมพวเตอร

ในตางประเทศนน พบวา 3 อนดบแรกของ

หมายเลขพอรตทตกเปนเปาหมายในการสแกน

สงทสด ไดแก 4899/tcp (Radmin), 3389/

tcp (RDP) และ 22/tcp (SSH) เปนหมายเลข

พอรตของบรการควบคมดแลระบบจากระยะ

ไกล (Remote Administration) ทงสน รวม

กนเกอบ 90%

ภยคกคามประเภท�Scanning�หมายเลข

พอรตทตกเปนเปาหมายในการสแกนสงทสด�ไดแก�

Remote Administration ทงสน�รวมกนเกอบ��

90%

59

3.1.2 สถตภยคกคามทไดรบการประสานเพอรบมอและจดการโดย ไทยเซรต

นอกจากการรบรายงานผานระบบอตโนมต

แลว ไทยเซรตยงรบแจงเหตภยคกคามผานทาง

โทรศพทและอเมลโดยตรง ซงจะมเจาหนาท

ผประสานงานรบมอและจดการภยคกคามโดย

เฉพาะ โดยในป พ.ศ. 2556 ไทยเซรตไดเรม

น�ารายงานประเภทการบกรกหรอเจาะระบบ

ไดส�าเรจ (Intrusions) ทไดรบแจงจากระบบ

อตโนมต มาวเคราะหและประสานงานไปยง

ผทเกยวของเพอแกไขเหตภยคกคามทเกดขน

กราฟท 12 จ�านวนเหตภยคกคามทไทยเซรตด�าเนนการระหวางป 2547 - 2556

จากสถตเหตภยคกคาม ทไทยเซรตได

รบแจงโดยตรงในป 2556 พบวา ไทยเซรต

ไดรบแจงภยคกคามทงหมด 1,745 รายการ

เพมขนจากปทแลวประมาณ 2 เทาเมอเทยบ

กบปกอนหนาทไดรบแจงภยคกคามทงหมด

792 รายการ และมแนวโนมวาจ�านวนเหตภย

คกคามทไดรบแจงจะเพมขนทกป

2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 25560

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

60

เมอพจารณาเฉพาะเหตภยคกคาม ทได

รบแจงในป 2556 จะพบวา ภยคกคามทได

รบแจงมากทสดยงคงเหมอนกบปทแลว คอ

ประเภท Fraud กวา 40% หรอคดเปนจ�านวน

694 รายการ เพมขนจากปทแลว 160 รายการ

รองลงมาคอ Intrusions ดวยสดสวน 36%

หรอคดเปนจ�านวน 631 รายการ จะเหนได

วา รายงานภยคกคามสวนใหญเปนเรองของ

การเจาะระบบเวบไซต เหนไดจากภยคกคาม

ประเภท Fraud ซงเปนการโจมตในรปแบบ

ของ Phishing และ Intrusions ซงเปนการ

โจมตในรปแบบ Web Defacement รวมกน

แลวคดเปนสดสวนสงถง 76% ของรายงานท

ไดรบทงหมด

ภยคกคามทไดรบแจงในป�2556�การโจมตในรปแบบ�

Web�Defacement��รวมกนแลวคดเปน�

สดสวนสงถง�

76%��ของรายงานทไดรบทงหมด

Fraud: 39.8%Intrusions: 36.2%Intrusion attempts: 18.1%Malicious code: 4.1%Abusive content: 0.7%Availability: 0.6%Information gathering: 0.5%

กราฟท 13 สถตเหตภยคกคามทไทยเซรตไดรบแจงโดยตรงในป 2556

61

ในขณะเดยวกน เมอจ�าแนกรายงานภยคกคามทไทยเซรตไดรบตามประเทศของผแจงแลว

พบวา สหรฐอเมรกาเปนประเทศทแจงรายงานโดยรวมมากทสด ซงสวนใหญเปนรายงาน

ทเกยวของกบภยคกคามประเภท Fraud รองลงมาเปนประเทศบราซลและออสเตรเลยท

ไดรบรายงานสวนใหญเกยวกบภยคกคามประเภท Intrusion Attempts สวนแทงกราฟ

ของ ไทยเซรตนน เปนจ�านวนรายงานภยคกคามทไทยเซรตแจงออกไปยงหนวยงานทเกยวของ

เมอพจารณาสถตทจ�าแนกรายงานเหตภยคกคามประเภท Fraud ตามประเภทของผเกยวของและแหลงทมาของผเกยวของ โดยผโจมตคอเวบไซตทมหนาเวบหลอกลวง และผเสยหายคอหนวยงานทถกแอบอางชอในการสรางหนาเวบปลอมแลว จะพบวามลกษณะเหมอนกบปทผานมา นนคอ ผแจงเหตและผเสยหายสวนใหญจะอยในตางประเทศ และ

ผโจมตสวนใหญจะอยภายในประเทศ

Abusive contentAvailabilityFraudInformation gatheringIntrusion attemptsIntrusionsMalicious code

ThaiCERT United States

Brazil Australia Canada Denmark Malaysia Thailand Japan Spain0

200

400

600

800

1000

กราฟท 14 สถตเหตภยคกคามทไทยเซรตไดรบแจงโดยตรงในป 2556 จ�าแนกตามประเทศของผแจง ตารางท 3 ขอมลการด�าเนนการเหตภยคกคามประเภท Fraud จ�าแนกตามผเกยวของและแหลงทมาของผเกยวของ

ผแจง สดสวน ผเสยหาย สดสวน ผโจมต สดสวน

ในประเทศ 257 37.03% 14 2.02% 674 97.54%

ตางประเทศ 457 62.97% 677 97.55% 15 2.17%

ระบไมได 0 0% 3 0.43% 2 0.29%

62

ผแจง สดสวน ผเสยหาย สดสวน ผโจมต สดสวน

บคคล 1 0.14% 0 0% 0 0%

เซรต (CERT)/ หนวยงานดานความมนคง ปลอดภยคอมพวเตอร

486 70.03% 0 0% 0 0%

ผใหบรการอนเทอรเนต

31 4.47% 0 0% 0 0%

บรษท/ธรกจ/เอกชน 176 25.36% 637 91.79% 607 87.64%

สถาบนการศกษา 0 0% 1 0.14% 46 6.63%

หนวยงานของรฐ 0 0% 0 0% 24 3.46%

อน ๆ 0 0% 56 8.07% 17 2.45%

ตารางท 4 ขอมลการด�าเนนการเหตภยคกคามประเภท Fraud จ�าแนกตามผเกยวของและประเภทหนวยงาน

ในขณะทสถตของเหตภยคกคามประเภท

Fraud เมอจ�าแนกตามผเกยวของและประเภท

หนวยงานนน พบวาผโจมตสวนใหญเปน

เวบไซตของหนวยงานประเภทบรษท/ธรกจ/

เอกชน ซงเกดจากผไมหวงด เจาะระบบ

เวบไซตเพอวางหนาเวบปลอมแปลง ทแอบ

อาง ชอของหนวยงานอน ๆ แสดงใหเหนวาม

เวบไซตของหนวยงานเหลาน จ�านวนไมนอย

ทยงขาด การดแลรกษาความมนคงปลอดภย

ทดพอ ผเสยหายโดย สวนใหญกยงคงเปน

หนวยงานประเภทบรษท/ ธรกจ/ เอกชน เชน

เดยวกน โดยเฉพาะธนาคารและสถาบนการ

เงนตาง ๆ เนองจากผไมหวงดมกท�าหนาเวบ

ปลอมแปลงเลยนแบบเวบไซตของหนวยงาน

เหลาน เพอหลอกลวงเอาขอมลสวนบคคล

จากผทตกเปนเหยอ ไปใชในการท�าธรกรรม

ออนไลนแทน

ภยคกคามประเภท�Fraud�ผเสยหายโดยสวนใหญเปนหนวยงานประเภท

บรษท/ธรกจ/เอกชน�โดยเฉพาะธนาคารและสถาบนการเงนตาง�ๆ�เนองจากผไมหวงดมกทำหนาเวบ

ปลอมแปลงเลยนแบบเวบไซตของหนวยงานเหลาน��

เพอหลอกลวงเอาขอมล�สวนบคคลจากผทตกเปนเหยอไปใชในการทำธรกรรม

ออนไลนแทน

63

กราฟท 15 สดสวนโดเมนทไดถกแจงซ�าภยคกคามประเภท Fraud และ Intrusion โดยจ�าแนกตามประเภทของเวบไซต

นอกจากนยงพบวา 19% ของเวบไซตทไดรบแจงเหตภยคกคามประเภท Fraud และ

Intrusions เคยไดรบแจงซ�า และเมอน�าเวบไซตทเคยไดรบแจงซ�ามาจ�าแนกตามประเภท

ของเวบไซตแลว จะพบวา 41% เปนเวบไซตของหนวยงานภาคการศกษา (.ac.th) รองลง

มาคอเวบไซตของหนวยงานภาคธรกจ (.com) และเวบไซตของหนวยงานภาครฐ (.go.th)

ดวยสดสวนทเทากนคอ 23% ซงสาเหตทไดรบการแจงซ�านนอาจเปนเพราะผดแลเวบไซต

แกไขปญหาเฉพาะหนาดวยการลบหนาเวบทมปญหา แตไมไดแกไขชองโหวของเวบไซตซง

เปนตนเหตแทจรง ท�าใหผไมหวงดสามารถกลบมาโจมตโดยใชชองโหวเดมไดอก หรอหาก

เปนระบบทไมไดมการดแลรกษาความมนคงปลอดภยทดพอ ผไมหวงดกมโอกาสทจะคนหา

ชองโหวอนทใชในการโจมตไดโดยงายเชนกน

.ac.th: 73 (41.0%)

.go.th: 41 (23.0%)

.com: 41 (23.0%)

.co.th: 16 (9.0%)(Other): 7 (3.9%)

64

นอกเหนอจาก การรบแจงผานชอง

ทางระบบอตโนมต และทางอเมลขาง

ตนแลว ไทยเซรตยงไดรวมมอกบบรษท

Microsoft ในการเปนศนยกลาง ประสาน

งานกบหนวยงานตาง ๆ ในประเทศเพอ

จดการกบมลแวร Zbot, Citadel และ

ZeroAccess โดยไทยเซรตไดรบแจงหมายเลข

ไอพในประเทศไทยของ เครองคอมพวเตอร

ทตดมลแวร Zbot ตงแตเดอนกมภาพนธถง

กรกฎาคม มลแวร Citadel ตงแตเดอนสงหาคม

ถงพฤศจกายน และ ZeroAccess ตงแตเดอน

ธนวาคมเปนตนมา โดยหลงจากทไทยเซรตได

แจงเตอนขอมลดงกลาวผานทางระบบบรการ

แจงขอมลภยคกคามใหกบผใหบรการเครอขาย

อนเทอรเนตอตโนมต พบวาจ�านวนหมายเลข

ไอพทไดรบแจงมแนวโนมทลดลง

3.2 ภยคกคามทเปนกรณศกษาท ไทยเซรตเขาไปด�เนนการ

ไทยเซรต ใหบรการรบมอและจดการกบ

ภยคกคามกบหนวยงานของรฐ และเอกชน

ในขอบเขตการด�าเนนงาน ครอบคลมระบบ

เครอขายอนเทอรเนตภายในประเทศไทย และ

ระบบคอมพวเตอร ภายใตโดเมนเนมของ

ประเทศไทย (.th) ในป 2556 ไทยเซรต

ไดรบแจงหรอตรวจพบภยคกคาม และเขาไป

แกไขและระงบเหตภยคกคามทเกดขนรวมกบ

หนวยงานทเกยวของ ซงสรปเปนกรณศกษา

ทนาสนใจหลายกรณ เชน การโจมตเวบไซต

ของหนวยงานส�าคญ การโจมตผใชงานระบบ

E-Banking ของธนาคารไทย และการตรวจพบ

ชองโหวของแอปพลเคชนแชทซงมผใชงานใน

ประเทศไทยเปนจ�านวนมาก เปนตน

ZbotCitadelZeroAccess

Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec4k

10k

20k

40k

100k

200k

400k

กราฟท 16 จ�านวนรายงานมลแวรทไดรบแจงจาก Microsoft ในแตละเดอนในป 2556 นบตามจ�านวนหมายเลขไอพทไมซ�า

65

3.2.1 กรณพบการโจมตเวบไซตทใชระบบบรหารจดการเวบไซต CMS ของไทย

ในเดอนพฤษภาคม 2556 ไทยเซรต

ไดรบแจงกรณการโจมตเวบไซตในลกษณะการ

เปลยนแปลงหนาเวบไซต (Web Defacement)

จ�านวนมากถง 37 เวบไซต เมอเปดเขาไป

ตรวจสอบเวบไซตดงกลาว พบวามการแทรก

ขอความในลกษณะเดยวกนบนหนาเวบไซตวา

“THIS SITE HACKED BY Z4R4THUSTR4”

เวบไซตทไดรบผลกระทบทงหมดเปนเวบไซต

ขององคการบรหารสวนต�าบลกลมหนง ทใช

งานระบบบรหารจดการเวบไซต (Content

Management System - CMS) ชนดเดยวกน

เมอไทยเซรตใช Search Engine เชน Google.

com คนหาขอมลเพมเตมกพบวามเวบไซตอน

ทใชงาน CMS เชนเดยวกนนอกจ�านวนหนง

ทมไดอยในรายการทไดรบแจงและไดมการ

เปลยนแปลงหนาเวบไซตเชนกน นอกจากน

เมอตรวจสอบขอมลในเวบไซตของผพฒนา

CMS ดงกลาว พบวามเวบไซตของหนวยงาน

ของรฐอกมากกวา 600 เวบไซตทใชงาน CMS

นอยและมโอกาสทจะถกโจมตได

ไทยเซรต ท�าการประสานงานไปยงผพฒนา

CMS ดงกลาว เพอแจงแนวทางการด�าเนนการ

ควบคมและปองกนปญหาทอาจขยายวงกวาง

ไปยงเวบไซตอนทใชงาน CMS ตวเดยวกนน

รวมถง ไดรบการรองขอใหชวยด�าเนนการ

วเคราะหผลกระทบ และชองโหวทแฮกเกอร

ใชในการโจมต โดยจากการวเคราะหเบองตน

ดวยขอมลบนทกการเขาใชงานเวบไซต (Web

Access Log) ทไดรบ พบวามขอมลการลอกอน

ทผดปกตในสทธของผดแลระบบในทกเวบไซต

ดวยบญชผใชงานทเปนคาเรมตนของระบบ ซง

มแหลงทมาตรวจสอบแลวมาจากตางประเทศ

และพบรปแบบการโจมตเพอเขาถงฐานขอมล

ของเวบไซต รวมถงเมอท�าการตรวจสอบชอง

โหวของเวบไซต CMS ดงกลาว พบชองโหว

รนแรงทแฮกเกอรสามารถใชโจมตสามารถ

เขาถงฐานขอมลของเวบไซตไดทนท

ผลลพธของการโจมตจะท�าใหแฮกเกอรได

ขอมลทงหมดทอยในฐานขอมลรวมถงขอมลการ

ลอกอนทเปนบญชผใชงานตงตนของระบบ ซง

สมมตฐานและหลกฐานทม ท�าใหพจารณาไดวา

แฮกเกอรโจมตระบบจนไดขอมลการลอกอน ท

เปนบญชผใชงานตงตนของระบบ จากนนจงเรม

คนหาเวบไซตทใชงาน CMS ดวยรปแบบบาง

สวนและท�าการลอกอนเขาสระบบ

เพอควบคมเวบไซตตอไป ซงกรณ

การโจมตทพบในครงน สามารถ

สรปไดวาปญหาทเกดขนเพราะ

ความหละหลวมในกระบวนการ

บรหารจดการเวบไซต ในสวนท

พบวาผดแลไมท�าการลบบญชผ

ใชงานทเปนคาตงตนของระบบ

ออก และเกดจากปญหาในการ

พฒนาระบบทมไมมความมนคง

ปลอดภย ท�าใหแฮกเกอรสามารถ

โจมต และใชเปนควบคมเวบไซตทเกยวของ

ทงหมดไดอยางงายดาย

ไทยเซรต ไดจดท�าเอกสารรายงานการ

ตรวจสอบชองโหวพรอมกบขอเสนอแนะจาก

เหตการณทเกดขน แจงใหผดแลระบบและ

ผเกยวของ เพอใหมแนวทางในการแกไขปญหา

และสามารถรบมอเหตภยคกคามทจะเกดขน

ในอนาคตอยางทนทวงท

รปท 2 ตวอยางเวบไซตทถกโจมต Web Defacement

66

3.2.2 กรณแอปพลเคชนธนาคารออนไลนปลอมในระบบปฏบตการ แอนดรอยด

ในเดอนกมภาพนธ 2556 ไดมขาวการ

แพรระบาดของ SMS หลอกลวงทมเนอหาเชญ

ชวนใหผใชงานทไดรบ SMS ดงกลาว ท�าการ

ดาวนโหลดแอปพลเคชนธนาคารออนไลน

ซงในภายหลงไทยเซรตตรวจพบแอปพลเค

ชนปลอมหรอทเรยกวาแอปพลเคชนมลแวร

ในชวงเวลาเดยวกนจ�านวน 2 แอปพลเคชน

ไทยเซร ต ไดท�าการดาวนโหลด

แอปพลเคชนมลแวร ดงกลาวมาตรวจสอบ

และพบวามความพยายามหลอกลวง ผใชงาน

ในหลายขน ตงแตลงกทใหดาวโหลดไฟลท

มลกษณะคลายกบชอเวบไซต ของธนาคาร

นน ๆ จรง และเมอท�าการวเคราะหลกลงไป

ถงโครงสรางท�างาน ของแอปพลเคชนมลแวร

ทง 2 นก พบวามลแวรมความสามารถ และ

ฟงกชนการท�างานลกษณะเดยวกนทกประการ

ตางกนแคการตงคาชอ และรปของธนาคาร

ทใชในแอปพลเคชน เทานน มลแวรมความ

สามารถ ในการแจงขอมลการตดมลแวรกลบไปยง

แฮกเกอรโดยจะสง SMS พรอมรายละเอยดของ

ชอเครองทตดมลแวรกลบไปยงหมายเลข

โทรศพทหนงในตางประเทศในครงแรกทต

ดมลแวร ฟงกชนหลกของมลแวรเปนการขโมย

ขอมล SMS จากเครองโทรศพททตดมลแวร

นน สนนษฐานไดวา จดประสงคของการเผย

แพรมลแวรดงกลาว เพอใชในการขโมยขอมล

OTP (One-TimePassword) ทจะสงผาน

ทาง SMS ใหผใชงานเมอมการรองขอการท�า

ธรกรรมทางการเงน

จดประสงคของการเผยแพรมลแวรดงกลาว��

เพอใชในการขโมยขอมล�OTP (One-Time�Password)�ทจะสงผานทาง�SMS�ใหผใชงานเมอมการรองขอ�

การทำธรกรรมทางการเงน

รปท 3 ตวอยางแอปพลเคชนปลอมทปรากฏ

ชอธนาคารกสกรไทย

67

ไทยเซรตไดตรวจสอบรวบรวมขอมลท

เกยวของทงหมด เพอหาแนวทางปองกนม

ใหปญหาภยคกคามนขยายวงกวาง รวมถง

วเคราะหการท�างานของแอปพลเคชนดงกลาว

อยางละเอยด และเผยแพรบทความแจงเตอน

ภยคกคามบนเวบไซตไทยเซรต พรอมทงไดม

การประสานงานกบธนาคารทเกยวของ เพอ

แจงสถานการณของปญหาทเกดขน รวมถงม

การแจงแนวทางการรบมอกบปญหาภยคกคาม

ดงกลาวใหกบหนวยงานทเกยวของทราบตอไป

รปท 4 โครงสรางของไฟลภายในแอปพลเคชนปลอม

รปท 5 พฤตกรรมของการสง SMS ทตรวจสอบได

68

3.2.3 กรณเวบไซตส�นกขาว หลายแหงในประเทศไทยถกเจาะ ฝงโทรจนทหลอกใหดาวนโหลด แอนตไวรสปลอม

ในเดอนมถนายน 2556 ไทยเซรตไดรบ

แจงจากหนวยงานในเครอขาย วาพบความผด

ปกตบนหนาเวบไซตของส�านกขาวแหงหนงใน

ประเทศไทย โดยผใชงานจะไดรบแจงเตอนผาน

โปรแกรมเวบเบราวเซอรวาเวบไซตเหลานมการ

ตรวจพบการเผยแพรโปรแกรมไมพงประสงค

หรอทเรยกวามลแวร ซงเมอมการตรวจสอบ

สถตการเขาใชงานเวบไซตเหลานจากบรการ

บนนเทอรเนต เชน จากเวบไซต Truehits.

net พบวาเวบไซตเหลานไดรบความนยมสง

มอตราผเขาชมตอวนหลายหมนครง ซงเปน

ไปไดสงทจะตกเปนเปาหมายในการโจมตและ

ใชเปนฐานในการเผยแพรมลแวร ซงในอกนย

หนงแสดงวาผใชงานกลมใหญทก�าลงตกอยใน

ความเสยงทจะตดมลแวรได

ไทยเซรต ท�าการวเคราะหการท�างาน

ของเวบไซตดงกลาว สามารถพสจนยนยนได

วาเวบไซตเหลานมการท�างานในลกษณะของ

การเผยแพรมลแวรอยจรง โดยรปแบบของการ

ตดมลแวรจากเวบไซตซงสงผลกระทบกบผใช

งานระบบปฏบตการ Windows ทมการใช

งานโปรแกรมเสรมบางตว ซงโปรแกรมเสรม

ดงกลาว เปนโปรแกรมในเวอรชนทมชองโหว

รวมถง ไทยเซรตยงวเคราะหพฤตกรรมการ

ท�างานของมลแวรตวดงกลาว และพบวามลแวร

มความสามารถในการดาวนโหลดมลแวรอน ๆ

มาตดตง และมฟงกชนในการขโมยขอมล รวม

ถงสามารถผนวกการท�างานเขาไปกบโปรแกรม

เวบเบราวเซอร เพอสงการใหเวบเบราวเซอร

แสดงผลหนาเวบไซตตามทตองการได ในกรณ

นมลแวรไดรบการตงคาใหท�าการเปลยนแปลง

หนาเวบไซตของ ธนาคารออนไลนหลายแหง

ในประเทศไทย โดยมการเพมขอความเชญ

ชวนและหลอกลวงใหผใชงานดาวนโหลดและ

ตดตงโปรแกรมแอนตไวรสปลอมบนโทรศพท

มอถอ ซงโปรแกรมแอนตไวรสปลอมดงกลาว

จะลกลอบขโมยขอมล OTP ส�าหรบการเขาใช

งานระบบท�าธนาคารออนไลนตอไป

รปท 6 การดาวนโหลด Java Applet ไมพงประสงค

69

ในกรณนมลแวรไดรบการตงคาใหทำการเปลยนแปลงหนาเวบไซตของธนาคารออนไลน

หลายแหงในประเทศไทย�โดยมการเพมขอความเชญชวนและ

หลอกลวงใหผใชงานดาวนโหลดและตดตงโปรแกรมแอนตไวรสปลอมบนโทรศพทมอถอ�ซงโปรแกรมแอนตไวรสปลอม

ดงกลาวจะลกลอบขโมยขอมล�OTP�สำหรบการเขาใชงานระบบ

ทำธนาคารออนไลนตอไป ทงน จากการประเมนสาเหตของปญหา

ทพบ อาจพจารณาไดวามสวนประกอบของ

ปญหาหลายสวน ทงสวนทเกดจากเวบไซตของ

ส�านกขาวมชองโหว ท�าใหแฮกเกอรสามารถเขา

ควบคมเวบไซตและใชเปนแหลงเผยแพรมลแวร

ได และสวนทเปนผลกระทบตอเนองจากผใช

งานไมมการอปเดตโปรแกรมเสรมทใชงาน เมอผ

ใชงานมการเปดเวบไซตดงกลาว จงท�าใหมลแวร

สามารถตดตงตวเองลงในระบบคอมพวเตอร

ไดทนท จากสถานการณดงกลาว ไทยเซรต

ไดท�าการประสานงานและแจงรายละเอยด

ทงหมดทพบ เกยวกบการเผยแพรมลแวรให

กบส�านกขาวดงกลาว พรอมกนนยงมการ

ประสานกบผใหบรการโทรศพทมอถอเพอ

ระงบการสง SMS ไปยงหมายเลขตางประเทศ

ปลายทางทถกพบบนแอปพลเคชนแอนต

ไวรสปลอมของผไมหวงด และประสานกบ

ผใหบรการจดทะเบยน Domain ของตาง

ประเทศเพอระงบการใชงาน โดเมนเนม

ทเกยวของกบการโจมตทงหมด และจดท�า

บทความแจงเตอน เผยแพรบนเวบไซตของ

ไทยเซรต และแนะน�าวธการตรวจสอบและ

แกไขปญหาทเกยวของในทนทรปท 7 เวบไซตของธนาคารทถกเพมเนอหาเขาไปโดยโปรแกรมไมพงประสงค

70

3.2.4 กรณไทยเซรตพบชองโหวของแอปพลเคชน LINE สามารถดกรบขอมลบนเครอขาย LAN/WiFi

ในเดอนพฤศจกายน 2556 ทมวจยของ

ไทยเซรต ไดท�าการตรวจวเคราะหการท�างาน

ของแอปพลเคชน LINE ซงเปนแอปพลเคชน

ประเภทการสอสารทมการใชงานกนอยางแพร

หลายในประเทศไทย โดยพบวาแอปพลเคชน

LINE ทท�างานบนระบบปฏบตการ Windows

(ยกเวน Windows 8) และ Mac OS นน ม

ชองโหวท�าใหแฮกเกอรสามารถดกรบและอาน

ขอมลการสนทนาทสงผานเครอขาย LAN/

WiFi ไดทนท ถงแมวาแอปพลเคชน LINE ใน

เวอรชนทใชงาน จะมฟงกชนเขารหสลบแลว

กตาม ทงนชองโหวดงกลาวยงท�าใหแฮกเกอร

สามารถเปลยนแปลงขอมลทรบสงระหวางผใช

งานระหวางทางไดอกดวย ปญหาของชองโหว

อยทฝงแอปพลเคชน LINE ซงไมมการตรวจ

สอบความถกตอง ของการเชอมตอกบเครอง

ใหบรการ วามการดกรบขอความอยระหวาง

ทางหรอไม เปนผลใหแฮกเกอรสามารถโจมต

ผใชงานดวยการดกรบขอมลบนเครอขายและ

ใชเทคนคการโจมตบางประเภทเพอถอดรหส

ลบขอความได และสบเนองจากชองโหว

ดงกลาวยงไมเคยมการพบ หรอเผยแพรทใด

มากอน จงไมพบรายงานความเสยหายทเกด

ขนจากชองโหวดงกลาวบนแหลงขอมลบน

อนเทอรเนตหรอจากแหลงขาวใด

รปท 8 แสดงการจ�าลองสถานการณการดกรบขอมลและถอดรหสลบขณะทผใชงานแอปพลเคชน

LINE บนระบบปฏบตการ Windows เมอมการสงขอความ

รปท 9 แสดงหนาตางแจงเตอนการอปเดต

71

ไทยเซรต ไดรวบรวมขอมลและประสาน

งานแจงปญหาเกยวกบชองโหวไปยงผพฒนา

แอปพลเคชน LINE ในประเทศญปน ซง

ภายหลงไดมการแกไขปญหาชองโหว และ

เผยแพรอปเดตของแอปพลเคชน LINE

ดงกลาวเปนทเรยบรอยแลว อยางไรกตาม

ผใชงานจ�าเปนตองดาวนโหลด และอปเดต

แอปพลเคชน LINE ดวยตนเอง โดยไทยเซรต

ไดจดท�าบทความวเคราะหและเผยแพรใหผใช

งานไดรบทราบถงสถานการณของปญหา รวมถง

วธการอปเดตแอปพลเคชน LINE และปจจบน

หนวยงาน MITRE ซงท�างานดแลเกยวกบการ

ขนทะเบยนขอมลชองโหว หรอทรจกบรการท

อยในความดแลเกยวกบฐานขอมลชองโหวชอ

วา CVE ไดท�าการออกหมายเลขอางองก�ากบ

ส�าหรบกรณชองโหวดงกลาว รวมถงอางอง

รายละเอยดเพมเตมกลบมายงบทความบน

เวบไซตไทยเซรตอกดวย

ไทยเซรต�ไดรวบรวมขอมลและประสานงานแจงปญหา

เกยวกบชองโหวไปยง�ผพฒนาแอปพลเคชน�LINE�ในประเทศญปน�ซงภายหลงไดมการแกไขปญหาชองโหว

และเผยแพรอปเดตของ�แอปพลเคชน�LINE�ดงกลาว

เปนทเรยบรอยแลว

72

3.2.5 กรณ Web Defacement หนวยงานส�คญในประเทศ

จากสถานการณภยคกคามประเภท Web

Defacement ทไทยเซรตท�าการรวบรวมในป

2556 พบวาการโจมตทเกดขนสวนใหญอยใน

หนวยงานของรฐ (go.th) เปนจ�านวนสงสด

1,929 รายการ (คดเปนรอยละ 44.6) รองลง

มาเปนสถาบนการศกษา (ac.th) มจ�านวน

1,515 รายการ (คดเปนรอยละ 35) โดย

เมอพจารณาสถตการโจมตในลกษณะ Web

Defacement ทเกดขนในหนวยงานของรฐ

เทยบกบประเทศตาง ๆ ในภมภาคอาเซยน

แลว พบวาประเทศไทยตดอยในอนดบแรก

ของการถกโจมตในลกษณะน

จากสถานการณดงกลาวมความสอดคลอง

กบกรณทไทยเซรตไดรบแจงเหตกรณ Web

Defacement ทอยในหนวยงานของรฐ

ทมความส�าคญหลายแหง เชน เวบไซต

กระทรวงศกษาธการ เวบไซตส�านกนายก

รฐมนตร เวบไซตกระทรวงวฒนธรรม เวบไซต

คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส

เปนตน สวนใหญพบวา เปนการโจมตโดยม

จดประสงค ทคลายคลงกนสองประการคอ

1) ตองการประกาศตนวาตนนนมความสามารถ

ทจะโจมตและเขาควบคมระบบใด ๆ กไดส�าเรจ

หรอ 2) สรางสถานการณใหเกดความเขาใจผด

และมจดประสงคเพอตองการใหหนวยงาน

นน ๆ เกดความเสอมเสยชอเสยงและหมด

ความนาเชอถอไปดวย ซงหลายครงทไทยเซรต

ไดรบการประสานโดยตรงจากหนวยงานทถก

โจมต ซงมกจะมาในรปแบบของการขอให

ท�าการวเคราะหการโจมตทเกดขน การตรวจ

สอบปญหาชองโหวของระบบ รวมถงขอใหชวย

น�าเสนอแนวทางการแกไขปญหาโจมตทเกดขน

Thailand (.go.th): 50.8%Indonesia (.go.id): 30.6%Malaysia (.gov.my): 6.4%Vietnam (.gov.vn): 6.0%Philippines (.gov.ph): 5.3%Brunei (.gov.bn): 0.4%Myanmar (.gov.mm): 0.3%Cambodia (.gov.kh): 0.2%Laos (.gov.la): < 0.1%Singapore (.gov.sg): < 0.1%

กราฟท 17 สถตภยคกคามประเภท Web Defacement จ�าแนกเฉพาะหนวยงานของรฐในภมภาคอาเซยนในป 2556

73

ใหกบหนวยงาน ซงจากการวเคราะหแนวโนม

การโจมตในกลมหนวยงานทมความส�าคญน

พบลกษณะทนาสนใจหลายประการ ตวอยาง

เชน การโจมตทเกดขนกบเวบแอปพลเคชน

ทมชองโหวเปนหลก ในระหวางการโจมตม

ความพยายามใชเทคนคซอนตวเพอปองกน

การตรวจสอบแหลงทมา มการเวนระยะการ

โจมตออกเปนชวง ๆ เพอใหยากแกการตรวจ

สอบ มการพยายามขโมยขอมลส�าคญออกจาก

ฐานขอมลของระบบ เชน ขอมลบญชผใชงาน

รหสผาน เปนตน รวมถงพบการเปดชองทางท

จะท�าใหแฮกเกอรสามารถกลบเขามาควบคม

ระบบซ�าไดอก (Backdoor)

.go.th: 1,929 (44.6%)

.ac.th: 1515 (35.0%)

.co.th: 602 (13.9%)

.in.th: 216 (5.0%)

.or.th: 56 (1.3%)

.mi.th: 6 (0.1%)

กราฟท 18 สถตภยคกคามประเภท Web Defacement ป 2556 จ�าแนกตามประเภทหนวยงาน (เฉพาะ .th)

ไทยเซรต�ไดรบแจงเหตกรณ�Web�Defacement�ทอยในหนวยงานของรฐทมความสำคญหลายแหง�ซงจากทพบสวนใหญเปนการโจมตโดยมจดประสงคทคลายคลงกน

สองประการคอ�1)�ตองการประกาศตนวาตนนนมความสามารถทจะโจมตและเขาควบคมระบบใด�ๆ�กไดสำเรจ�หรอ�2)�สรางสถานการณใหเกดความเขาใจผด�และมจดประสงคและมจดประสงคเพอตองการใหหนวยงานนน�ๆ�เกดความ

เสอมเสยชอเสยงและหมดความนาเชอถอไปดวย

74

จากสถานการณ Web Defacement ท

เกดขนมาตลอดป 2556 ท�าใหสามารถสรป

ภาพรวมของปญหาไดวา ปญหาสวนใหญทพบ

เกดจากการทหนวยงานยงขาดความตระหนก

เกยวกบการรกษาความมนคงปลอดภยดาน

สารสนเทศ การขาดกระบวนการรบมอเหตภย

คกคาม รองลงมาคอสวนผดแลรบผดชอบของ

หนวยงานขาดความรความเขาใจเกยวกบการ

ท�างานของระบบทอยในความรบผดชอบ ซง

มกจะสงผลกระทบโดยตรงตอการแกไขปญหา

จากทผานมามหนวยงานเปนจ�านวนมากทได

รบแจงเหตภยคกคามจากไทยเซรต วาระบบ

ของหนวยงานนน ๆ ถกโจมตและถกควบคม

แตหนวยงานไมสามารถด�าเนนการแกไขปญหา

ใด ๆ ได และมกแสดงเหตผลทสอดคลองกน

วาหนวยงานจดหาโปรแกรมหรอมการจางผ

พฒนาจากภายนอก เพอมาพฒนาระบบเปน

เวลานานแลว และปจจบนไมมทมงานทจะ

สามารถแกไขปญหาดงกลาวได ซงในอกนย

หนงเทากบเวบไซตเหลานก�าลงเตรยมพรอม

ทจะถกโจมตซ�าแลวซ�าอก หรอก�าลงเตรยม

ทจะใชเปนเครองมอส�าหรบโจมตผอนไดใน

ทนท โดย ไทยเซรต สพธอ. ไดเลงเหนความ

ส�าคญของปญหาในสวนนเปนอยางมาก จง

ไดรวมกนจดท�ารางมาตรฐานดานความมนคง

ปลอดภยเกยวกบการพฒนาเวบแอปพลเคชน

มเนอหาครอบคลมการพฒนาเวบแอปพลเคชน

การดแล/บรหารเวบแอปพลเคชน รวมถงการ

เผยแพรบทความส�าคญเกยวกบการรบมอภย

คกคามทเกยวของ

รปท 10 ตวอยางการโจมตในลกษณะ Web Defacement กบเวบไซตของกระทรวงศกษาธการ

75

3.2.6 กรณการตรวจพสจนพยานหลกฐานเครอง BitTorrent Server

ในป 2556 ศนยดจทลฟอเรนสกส (Digital

Forensics Center) ของไทยเซรต ไดรบค�า

รองขอจากหนวยงานรกษากฎหมายแหงหนงให

ชวยตรวจสอบวเคราะหความสมพนธ ระหวาง

เครอง BitTorrent Server กบไฟล .torrent

จ�านวนหนงทระบวาไดดาวนโหลดมาจากเครอง

Server ขางตน และไฟล .torrent เหลาน

สามารถใชดาวนโหลดเพลงทละเมดลขสทธได

และหนวยงานรกษากฎหมายตองการใหศนย

ดจทลฟอเรนสกสยนยนวาไฟล .torrent ทอาง

ถง ดาวนโหลดมาจาก BitTorrent Server ดง

กลาว และสามารถใชในการดาวนโหลดเพลง

ละเมดลขสทธไดจรง

พยานหลกฐานทศนยดจทลฟอเรนสกส

ไดรบมา ประกอบดวย

• เครอง BitTorrent Server ทเปดใหบรการเวบไซต BitTorrent

• ไฟล .torrent จ�านวนหนงทระบวาไดดาวนโหลดมาจากเวบไซต ดงกลาว

• ภาพ Screenshot หนาเวบไซต BitTorrent ทบนทกมาจากหนาจอของ Browser กอนทจะดาวนโหลดไฟล .torrent

• ตวอยางไฟลเพลง/ภาพยนตร ทระบวาดาวนโหลดไดจากไฟล .torrent

จากการตรวจสอบไฟล .torrent ทไดรบ

มา กบไฟล .torrent ทพบในเครอง BitTorrent

Server พบวามขนาดและเนอหาบางสวนใน

ไฟลทแตกตางกน ศนยดจทลฟอเรนสกสจง

ไดท�าการตรวจสอบเพมเตมโดยการวเคราะห

ขอมลในไฟลทงสองโดยละเอยด พบวาสวนท

แตกตางกนนนคอ สวนของขอมลอางองทจะ

เพมเขาไปเมอไฟล .torrent มการน�าไปใช

งาน ซงเปนรปแบบการท�างานปกตของระบบ

BitTorrent โดยเมอทดลองตดขอมลในสวนท

เพมนออกกพบวามขอมลตรงกบไฟล .torrent

ทอยในเครอง BitTorrent Server ทกประการ

จงสรปไดวาไฟล .torrent ทน�ามาตรวจพสจน

เปนไฟลดาวนโหลดมาจากเวบไซต BitTorrent

Server ทไดรบการอางถงจรง

ในการตรวจพสจนวาไฟล .torrent ทไดรบ

มา สามารถน�าไปสการดาวนโหลดเพลงละเมด

ลขสทธไดหรอไมนน ศนยดจทลฟอเรนสกสได

ตรวจสอบขอมลของไฟล .torrent ทไดรบมา

ตรวจสอบ กพบวามการระบชอไฟล .mp3 รวม

ถงขนาดของไฟล .mp3 เอาไวในไฟล .torrent

อยางชดเจน และตรงกบขอมลของไฟลเพลง

ละเมดลขสทธ ทระบวาสามารถดาวนโหลด

ไดโดยใชไฟล .torrent ดงกลาว จงสรปได

วา ไฟล .torrent ทอยในเครอง BitTorrent

Server และทผเสยหายดาวนโหลดมาจาก

เวบไซตดงกลาว สามารถใชดาวนโหลดเพลง

ละเมดลขสทธไดจรง

ศนยดจทลฟอเรนสกสไดสรปขอมลและ

สงผลการตรวจพสจนไปยงหนวยงานทรองขอ

เพอใชในการด�าเนนคดตามกฎหมายตอไป

จากการตรวจพสจนพยานหลกฐานในกรณน

ท�าใหศนยดจทลฟอเรนสกสมประสบการณ

ในการตรวจวเคราะหขอมลในไฟล .torrent

และสามารถตรวจวเคราะหขอมลในเครอง

BitTorrent Server เพอหาขอมลทเกยวของ

กบการดาวนโหลดหรอแลกเปลยนไฟลทอาจ

เกยวของกบการละเมดลขสทธไดในอนาคต

76

บทท�4.�

การพฒนาศกยภาพในการรบมอภยคกคามไซเบอร

77

4.1�ประชม�อบรม�สมมนา�และกจกรรมอน�ๆ�

การพฒนาศกยภาพบคลากรใหพรอม

รบมอภยคกคามไซเบอรเปนภารกจทไทยเซรต

ใหความส�าคญและสนบสนนอยางตอเนอง เชน

การพฒนาขดความสามารถของเจาหนาทไอท

หนวยงานรฐ การสงผแทนเขารวมการประชม

สมมนาในระดบนานาชาตในนามประเทศไทย

การอาสาเปนเจาภาพเพอพฒนาบคลากร ทงน

ไทยเซรต ไดสงผแทนเขารวมการประชมทาง

ดานความมนคงปลอดภยในกรอบความรวม

มอระหวางประเทศ ซงครอบคลมทงในระดบ

ปฏบตการ ผบรหารระดบกรม และรฐมนตร

ดงตอไปน

78

4.1.1 ประชมและสมมนาทไทยเซรต เขารวม

การประชมคณะกรรมการ�ความมนคงปลอดภยไซเบอรแหงชาต�ครงท�1

ไทยเซรต ใหการสนบสนนขอมลเชง

เทคนคแกฝายเลขานการคณะกรรมการความ

มนคงปลอดภยไซเบอรแหงชาต ในการจดการ

ประชมคณะกรรมการฯ ครงท 1/2556 เมอวน

ท 11 มถนายน 2556 ซงมนายกรฐมนตรเปน

ประธาน ในฐานะทไทยเซรต เปนกลไกหลกของ

ประเทศไทยดานความมนคงปลอดภยของสงคม

ออนไลนและเปนศนยกลางในการประสานความ

รวมมอกบเครอขาย CERT ทวโลก นอกจากน

ไทยเซรต ยงไดเสนอรปแบบขนตอนการแจง

และรบมอเหตภยคกคาม ทกระทบตอความ

มนคงปลอดภยทางดานสารสนเทศจ�านวน 4

ขนตอนทไดน�ามาจากหลกเกณฑตามกฎหมาย

และประสบการณตาง ๆ เชน จากการด�าเนน

งานของ CERT ทวโลก ประกอบดวยขนตอน 1)

การรบแจงเหต 2) การวเคราะหและประเมน

ผลเบองตน 3) การรายงานเหตภยคกคามตอ

ระดบนโยบาย 4) การยนยนผลวเคราะหและ

การตดตามผล ซงทประชมคณะกรรมการฯ ได

เหนชอบตามทเสนอ

APCERT�Annual�General�Meeting�&�Conference�2013

Asia Pacific Computer Emergency

Response Team หรอ APCERT เปนเครอ

ขายหนวยงาน CERT ระดบประเทศในภมภาค

เอเชย-แปซฟก ซงไทยเซรตกเปนหนงในสบ

หนวยงานทรวมกนกอตง APCERT เมอป

2546 ส�าหรบการประชมของสมาชก APCERT

ประจ�าป 2556 นจดขนทเมองบรสเบน ประเทศ

ออสเตรเลยในเดอนมนาคม 2556 โดยม

ผแทนจากหนวยงาน CERT ของแตละประเทศ

รวมถง ไทยเซรต เขารวมประชมเพอน�าเสนอ

เหตภยคกคามในภาพรวมทแตละหนวยงาน

ไดพบและประสานงานเพอแกไขตลอดปท

ผานมา รวมถงแนวทางปฏบตและเครองมอ

79

ตาง ๆ ทมประโยชนตอการพฒนาการรบมอ

ภยคกคามอยางมประสทธภาพ นอกจากน

ยงมผแทนจากหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน

และองคกรอสระ เชน APNIC, Microsoft

และ Australian Federal Police เขารวม

บรรยาย แลกเปลยนความร ความคดเหน

และประสบการณ ในหวขอทเกยวของกบ

ววฒนาการของภยคกคามดานสารสนเทศ

ตงแตสงทพบในอดต จนถงแนวโนมทจะเกด

ขนในอนาคต เพอเตรยมความพรอมและ

พฒนาศกยภาพในการเฝาระวง และรบมอ

เหตภยคกคาม

The� 47th� and� 48th�

Meet ings� of� the�Telecommunications�and�Information�Wroking�

Group�(APEC�TEL�47�&�APEC�TEL�48)

ไทยเซรต ไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาท

ในนาม สพธอ. เดนทางพรอมกบคณะผแทน

ประเทศไทย เขารวมการประชมคณะท�างาน

เอเปคดานโทรคมนาคมและสารสนเทศ (APEC

Telecommunications and Information

Working Group หรอ APEC TEL WG) ครงท

47 ทอนโดนเซย เมอเดอนเมษายน 2556 และ

ครงท 48 ทสหรฐอเมรกา เมอเดอนกนยายน

2556 โดยไดรบมอบหมายจากกระทรวง

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ให

รบผดชอบการประชมกลมยอย Security

and Prosperity Steering Group (SPSG)

และปฏบตหนาทรองประธาน SPSG ในฐานะ

ตวแทนประเทศไทยโดยมวาระครองต�าแหนง

เปนเวลา 2 ป ผแทนไทยเซรตไดรวมเปน

วทยากรบรรยาย Cybercrime Experts Group

การเขารวมแสดงความคดเหนในการประชม

เชงปฏบตการ Security of Mobile Device

Workshop และ Comparing Approach to

Botnet Prevention, Identification and

Mitigation Workshop เปนตน

The�2nd�ASEAN�Network�Security�Action�Council�(ANSAC)

การประชม ASEAN Network Security

Action Council หรอ ANSAC เมอวนท 19

สงหาคม 2556 ทเมองมานาโด ประเทศ

อนโดนเซย เปนอกเวทการประชมททม CERT

ของภมภาคอาเซยนไดมโอกาสรวมแสดงความ

คดเหนและเผยแพรบทบาทของ CERT ในการ

ชวยปกปองรกษาความมนคงปลอดภยของ

ระบบเครอขายของภมภาคอาเซยนรวมกน

ในการประชม The 2nd ANSAC น ผแทน ไทยเซรต ไดน�เสนอขอเสนอโครงการใหม “Common Incident Handling and Escalation Framework” เพอผลกดนความ

รเรมสองสวนในอาเซยน คอ (1) การส�ารวจขอ

จ�ากดทางกฎหมาย ระเบยบปฏบตในการให

ความรวมมอกนในการรบมอภยคกคามใน

ระดบประเทศหรอภมภาค (2) การก�าหนด

แนวปฏบตรวมกนในการรบมอภยคกคามและ

การยกระดบการรบมอภยคกคาม เพอใชเปน

แนวทางส�าหรบการรบมอภยคกคามรวมกน

ของอาเซยน รวมถงเปนแนวทางในการพฒนา

แนวปฏบตในการรบมอภยคกคามสารสนเทศ

ส�าหรบประเทศทยงไมม เพอพฒนากรอบการ

ท�างานรวมกนระหวางหนวยงานในอาเซยนใน

การรบมอกบเหตการณภยคกคามทอาจสงผลก

ระทบขามพรมแดน ซงทประชม ANSAC มมต

ใหส�ารวจขอจ�ากดทางกฏหมายและระเบยบการ

80

ปฏบตในกลมประเทศอาเซยนทชดเจน กอนน�า

ขอเสนอโครงการเขารบการพจารณาในครงตอไป ทงนหากโครงการไดรบความเหนชอบกจำะเปนโอกาสใหไทยเซรตไดพฒนากรอบนโยบาย Common Incident Handling and Escalation ส�หรบใชรวมกนในภมภาคอาเซยนตอไป

The� 5th� China Network�Security�Seminar

การสมมนา China-Asean Network

Security Seminar จดขนเปนประจ�าทกป

โดย CNCERT/CC ซงเปนหนวยงาน CERT

ของสาธารณรฐประชาชนจน โดยมจดประสงค

เพอสรางเครอขายความรวมมอ และแลก

เปลยนขอมลขาวสารดานความมนคงปลอดภย

สารสนเทศ ระหวางประเทศจนและประเทศ

ในอาเซยน การสมมนาครงนจดขนเปนครงท

5 โดยมหนวยงาน CERT จาก 7 ประเทศใน

อาเซยนเขารวม นอกจากหนวยงานตาง ๆ จะ

ไดมโอกาสแลกเปลยนขอมลและความรซงกน

และกนแลว CNCERT/CC ยงไดจดวทยากร

ทมความรความสามารถ ในดานความมนคง

ปลอดภยสารสนเทศ มาบรรยายใหความรแก

ผเขารวมงานอกดวย

The�Underground�Economy�2013�(UE13)

งานสมมนาวชาการ The Underground

Economy 2013 (UE13) ไดรบการสนบสนน

จากหนวยงานต�ารวจสากล Interpol และ

Team Cymru ซงเปนหนวยงานวจยดาน

ความมนคงปลอดภยไซเบอรทไมแสวงหาผล

ก�าไร ทมชอเสยงและเปนทรจกทวโลก โดย

จดขนเปนประจ�าทกป ทส�านกงานใหญของ

Interpol ทเมอง Lyon สาธารณรฐฝรงเศส

เพอพฒนาทกษะและความรทางดานความ

มนคงปลอดภยไซเบอร และการตรวจพสจน

พยานหลกฐานดจทลในระดบสากลใหกลมผ

เชยวชาญในสายยตธรรมและผทเกยวของใน

ดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

ของประเทศ ไทยเซรตไดรบคดเลอกใหเปน

ผแทนเขารวมสมมนาวชาการ UE13 ซงเปน

ประโยชนตอการด�าเนนภารกจของไทยเซรต

ในดานการพฒนาองคความรในเชงวชาการ

เทคนคชนสงเกยวกบการรกษาความมนคง

ปลอดภยไซเบอร อกทงยงเปนการสรางเครอ

ขายกบกลมผเชยวชาญในสายยตธรรมในระดบ

นานาชาต เพอแลกเปลยนประสบการณใน

การรบมอภยคกคามฯ โดยเฉพาะภยคกคาม

รปแบบใหม ๆ ทมแนวโนมสงผลกระทบและ

ความเสยหายตอเศรษฐกจและความเชอมน

ในการท�าธรกรรมอเลกทรอนกสของประเทศ

ACID�(ASEAN�CERT�Incident�Drill)

ASEAN CERT Incident Drill หรอ ACID เปนการซกซอมรบมอภยคกคามทางสารสนเทศ ระหวางหนวยงาน CERT ของประเทศในภมภาคเอเชย-แปซฟกทจำดขนเปนประจำ�ทกป

เพอเตรยมความพรอมในการรบมอเหตภย

คกคามในสถานการณจรง และเปนการสราง

เครอขายของหนวยงาน CERT ในภมภาคให

มความแขงแกรง โดยในป 2556 ทผานมา

ไทยเซรต และผแทนจากหนวยงาน CERT อน ๆ

รวมทงสนกวา 14 หนวยงาน เขารวมการซกซอม

ทจดขนโดย SingCERT ประเทศสงคโปร ภายใต

สถานการณจ�าลองทเกยวของกบเหตการณการ

โจมตเวบไซตและการเผยแพรมลแวร ซงจะตอง

อาศยความรและทกษะในเชงเทคนค ไมวาจะ

เปนการวเคราะหลอกของระบบ การวเคราะห

พฤตกรรมของมลแวร รวมถงการประสานงาน

81

ไปยงผทเกยวของเพอขอขอมลเพมเตม และ

แจงรายละเอยดของเหตภยคกคาม เพอให

ผทเกยวของด�าเนนการแกไขปญหา

Black�Hat�USA�2013�&�DEFCON�21�Conferences

Black Hat USA 2013 และ DEFCON

21 Conference เปนงานประชมประจ�าปดาน

ความมนคงปลอดภยไซเบอร ทมเหลาบรรดา

ผเชยวชาญดาน Computer Security ทวโลก

มารวมตวกน เพอแลกเปลยนความรและรบ

ฟงการบรรยายในหวขอตาง ๆ ทเปนประเดน

เดนทนาสนใจเกยวกบความมนคงปลอดภย

ไซเบอร โดยทงสองงานจดขนตอเนองกนในชวง

เดอนสงหาคม 2556 ทลาสเวกส สหรฐอเมรกา

และเปนอกครงทไทยเซรต ไดมโอกาสสง

ผแทนเขารวมงานดงกลาว เพอเพมพนความร

ทางดานความมนคงปลอดภยไซเบอรในระดบ

ผเชยวชาญ โดยเฉพาะขอมลภยคกคามรปแบบ

ใหม ๆ และน�าความรทไดกลบมาถายทอดให

กบทมงานและผทเกยวของไดรบทราบ เพอให

เกดประโยชนตอการด�าเนนงานของไทยเซรต

ในการพฒนาองคความรในเชงวชาการเทคนค

ชนสงเกยวกบการรกษาความมนคงปลอดภย

ไซเบอร

14th�ASEAN�Telecommunications�and�IT�Senior�Officials�Meeting:�(ASEAN�TELSOM)�และ�13th�ASEAN�Telecommunications�

and�IT�Ministers�Meeting:�(ASEAN�TELMIN)

ไทยเซรต ไดมโอกาสตดตามผบรหารระดบ

สงของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสาร เขารวมการประชมและสนบสนน

ขอมลทางเทคนคใหแกทานรฐมนตรและปลด

กระทรวงฯ ในการประชม ASEAN TELSOM

และ TELMIN ซงเปนเวทการประชมระหวาง

รฐมนตรของอาเซยน (TELMIN) และผบรหาร

ระดบสงของอาเซยน (TELSOM) ทรบผดชอบ

ดาน Telecommunication และ IT จดขนใน

เดอนพฤศจกายน 2556 ทสงคโปร โดยผแทน ไทยเซรต ไดรายงานผลการด�เนนโครงการในความรบผดชอบของ สพธอ. ไดแก โครงการ Intra-ASEAN Secure Transactions

Framework ให ทประชมได รบทราบ

ซงโครงการนเปนกจกรรมหนงทมความส�าคญ

ภายใตแผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 (ASEAN

ICT Masterplan 2015) ซงจะชวยใหการท�า

ธรกรรมทางอเลกทรอนกสระหวางประเทศ

อาเซยนมความมนคงปลอดภย

82

4.1.2 ศกษาดงาน

การศกษาดงานศนยปฏบตการดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศของประเทศเกาหล�ณ�Korea�Internet�&�Security�Agency�(KISA)�และ�Korea�Post�Information�Center�(KPIC)

ภารกจหลกทส�าคญหนงของไทยเซรต

คอการเฝาระวงสถานการณ และประสาน

งานแกไขรวมกบหนวยงานทเกยวของ ใน

กรณทเกดเหตภยคกคาม ไทยเซรตจงได วางแผนการสรางศนยปฏบตการดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศ (Security Operation Center หรอ SOC) ขน ณ ส�นกงานแหงใหมของ สพธอ.

เพอรองรบและขยายขดความสามารถในการ

ปฏบตงานดงกลาวในอนาคต อยางไรกตาม

ปจจบนในประเทศไทย ยงไมมศนยปฏบต

การดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศทม

ความทนสมย และมระบบบรหารจดการทม

มาตรฐานทดเทยมกบประเทศชนน�าในตาง

ประเทศ ดงนน กรรมการบรหาร ทปรกษา

ผอ�านวยการ สพธอ. รวมถงเจาหนาทของ

ไทยเซรต จงไดเดนทางไปเยยมชมศนยปฏบต

การฯ ของ Korea Internet & Security

Agency หรอ KISA และ Korea Post

Information Center หรอ KPIC ณ ประเทศ

เกาหลใต เพอศกษา และเรยนรหลกแนวคดใน

การพฒนา โครงสรางของศนยปฏบตการฯ ทง

ในดานกายภาพและการบรหารจดการ แลวน�า

ขอมลทไดมาศกษาคนควาเพมเตม เพอน�ามา

ปรบใชกบการสรางศนยปฏบตการ SOC ของ

ไทยเซรต ตอไป

สงเกตการณการซกซอมรบมอภยคกคามทางไซเบอร�Cyber�Offensive�and�Defensive�Exercise�(CODE)�Program�ประเทศไตหวน

ไทยเซรต ไดรบเชญเปนแขกกตตมศกด

เขารวมสงเกตการณ การซกซอมรบมอภย

คกคาม Cyber Offensive and Defensive

Exercise (CODE) Program ระหวางวนท

83

2-5 ธนวาคม 2556 รวมกบผสงเกตการณ

จากมาเลเซย สาธารณรฐสโลวก และ

สหรฐอเมรกา ผแทนไทยเซรตมโอกาสไดสงเกตการซกซอมและเตรยมความพรอมตอภยคกคามทางไซเบอรทง Red Team และ Blue Team ของหนวยงานภาครฐครงใหญของประเทศไตหวน

มการทดสอบทงแบบ Table Top และ Live-

Action Exercie และยงไดมโอกาสเยยมดงาน

หนวยงานทส�าคญ เชน National Information

and Communication Security Taskforce

(NICS), The Investigation Bureau of the

Ministry of Justice, The Fiscal Information

Agency, Ministry of Finance, National

Police Agency และ Criminal Investigation

Bureau ท�าใหไทยเซรตไดเกบเกยวความร

และประสบการณหลาย ๆ ดานจากมมมอง

ของหนวยงานดานความมนคง ปลอดภยของ

ประเทศไตหวน ซงสามารถน�ามาเปนตวอยาง

ในการประยกตใชปรบปรงแนวปฏบตภายใน

ของไทยเซรตใหดและสมบรณยงขน

4.1.3 กจกรรมทไทยเซรตเปนเจาภาพ

เจาภาพจดการประชม� 25th�

Annual�FIRST�Conferenceในป 2556 ไทยเซรต ไดรบเกยรตให

เปนเจาภาพรวมจดงานสมมนาและประชมประจ�าปของ Forum of Incident Response and Security Teams หรอ FIRST ครงท 25 (25th Annual FIRST Conference 2013) ในระหวางวนท 16 – 21 มถนายน 2556 ณ โรงแรมคอนราด กรงเทพมหานคร โดยนายกรฐมนตร ในฐานะทเปนประธานคณะกรรมการความมนคง ปลอดภยไซเบอรแหงชาต ไดเดนทางมาเปนประธานเปดงาน การประชมในครงน ถอเปนเวทส�าคญดานการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร โดย มผเชยวชาญดานความมนคงปลอดภยไซเบอรมากกวา 500 คนจำาก CERT ในระดบประเทศทกภมภาคทวโลกมากกวา 300 องคกรเขารวมงาน

เพอแลกเปลยนความร ความคดเหน แนวโนมภยคกคามรปแบบใหม ๆ และการพฒนาระบบการรกษาความมนคงปลอดภยในระดบสากล รวมถง การน�าเสนอขอมลเชงวชาการและเครองมอสารสนเทศ ซงจะเปนประโยชนในการน�ามาปรบปรง และพฒนาการด�าเนนงานของ CERT ใหสอดคลองกบแนวทางในระดบสากลมากขน นอกจากน ยงเปนการสรางเครอขายและกระชบความสมพนธระหวางผปฏบตงานของ CERT รวมถงสรางโอกาสใหผเชยวชาญดานความมนคงปลอดภยไซเบอร

ของประเทศไทยไดพบปะหารอกบผเชยวชาญในระดบนานาชาตเพอแลกเปลยนประสบการณ การจดงานประชมในครงน สงผลใหไทยเซรต เปนทรจกในเวทนานาชาต และมความราบรนในการประสานงานรบมอภยคกคามมากขน อกทงยงเปนการชวยกระตนใหคนไทยตระหนกถงความส�าคญของ Cybersecurity และเปนการแสดงศกยภาพของประเทศในการจดการประชมระดบนานาชาต สรางภาพลกษณทดใหกบ

ประเทศไทย รวมทงเปนการกระตนเศรษฐกจ

ในระดบทองถนของประเทศอกทางหนงดวย

84

เจาภาพการซกซอมรบมอ�ภยคกคามของหนวยงานภาครฐและภาคธนาคาร�ประจำป�2556

การซกซอมรบมอภยคกคามหรอ Cyber

Drill เปนการเตรยมความพรอมใหกบหนวยงาน

ในการรบมอภยคกคามทอาจเกดขนภายใน

หนวยงาน และชวยใหหนวยงานรบทราบถง

กระบวนการในการรบมอทเหมาะสม โดยผ

เขารวมจะตองวเคราะหเหตภยคกคาม และ

ประสานงานไปยงหนวยงานทเกยวของภาย

ใตสถานการณจ�าลองทก�าหนดขนในป 2556 ไทยเซรต ไดจำดการซกซอมรบมอภยคกคาม 2 ครง รวมกบหนวยงานของรฐ 26

หนวยงาน และกล มธนาคาร 16 แหง

ซงในปนไดจ�าลองเหตภยคกคามทเกยวของกบ

การเผยแพรมลแวรบนเวบไซต ซงมทงมลแวร

ทท�างานบนระบบปฏบตการ Windows และ

Android ผเขารวมไดรบการฝกใหวเคราะหหา

ตนเหตสถานการณภยคกคามจากหลกฐานท

ตรวจพบภายในอปกรณเครอขาย เซรฟเวอร

และเครองคอมพวเตอรทตดมลแวร ททม

ไทยเซรตจ�าลองขนมา รวมถงวเคราะห

พฤตกรรมการท�างานของมลแวร เพอรวบรวม

ขอมลในการประสานงาน แจงเหตไปยง

หนวยงานทเกยวของ ใหด�าเนนการแกไขตอ

ไป ทงนคาดหวงวาหนวยงานทเขารวมซกซอม

รบมอภยคกคามจะสามารถน�าความรทไดรบ

ไปเผยแพรตอไปในหนวยงานของตนเอง เพอ

ใหหนวยงานรฐและธนาคารอนเปนโครงสราง

พนฐานส�าคญของประเทศมความเขมแขง และ

มนคงปลอดภย

เจาภาพจดการฝกอบรมและสอบวดระดบเพอพฒนามาตรฐานการรบรองบคลากรดานความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศของประเทศไทย�

ในเดอนพฤษภาคม 2556 ไทยเซรต ได

รวมมอกบ Thailand Information Security

Association หรอ TISA ซงเปนสมาคมของกลม

นกวชาชพดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศ

ในประเทศไทย จดการฝกอบรมและสอบวด

ระดบดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศ รน

ท 1 โดยมวตถประสงคเพอก�าหนดและพฒนา

มาตรฐานการรบรองสมรรถนะของบคลากรดาน

ความมนคงปลอดภยสารสนเทศภายในประเทศ

ผทสอบผานจะไดใบรบรอง Information

Security Expert Certification หรอ iSEC

โดยแบงออกเปน 2 กลม ไดแก ผเชยวชาญ

ดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศ ดานการ

บรหารจดการ (iSEC-M) และผเชยวชาญดาน

ความมนคงปลอดภยสารสนเทศ ดานเทคนค

(iSEC-T) และในแตละกลมยงแบงออกเปน

3 ระดบ ซงใบรบรอง iSEC ในแตละระดบ

จะมเกณฑในการเทยบกบใบรบรองสากล

จากตางประเทศ เชน CISSP, CISA, CISM,

GSEC และ Security+ ผลการจดกจกรรมนม ผเขารวมการฝกอบรมและสอบวดระดบจำ�นวน 124 คน จำากหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และบคคลทวไป มผทสอบผานไดใบรบรอง iSEC-M จำ�นวน 11 คน และ iSEC-T จำ�นวน 9 คน

85

เจาภาพจดการประชม�The� 3rd� ASEAN-Japan�Information� Security�Policy�Workshop

ไทยเซรต ในนามประเทศไทยเปน

เจาภาพจดการประชม ASEAN-Japan

Information Security Workshop 2013

ระหวางวนท 7-8 กมภาพนธ 2556 ท

กรงเทพฯ รวมกบกระทรวงสารสนเทศและ

การสอสาร (Ministry of Information and

Communication - MIC) ประเทศญปน เพอ สรางความรวมมอดานความมนคงปลอดภยระหวางประเทศในภมภาคอาเซยนและประเทศญปน และเปนเวทใหผเชยวชาญดานการรกษาความมนคงปลอดภยในประเทศอาเซยน และญปนไดแลกเปลยน

ความคดเหนและประสบการณ และเปดโอกาสใน

การสรางความความรวมมอระหวางประเทศ

เพอสรางความรวมมอในการรบมอภยคกคาม

นอกจากน ไทยเซรต และ MIC ยงใชโอกาสน ร วมลงนามบนทกข อตกลงความร วมมอ โครงการ Proactive Response Against Cyber-Attacks Through International Collaborative Exchange หรอทเรยกสน ๆ วา โครงการ PRACTICE

ซงเปนความรวมมอทางเทคนค ในการเกบ

รวบรวมขอมลจราจรคอมพวเตอร และแลก

เปลยนขอมลผลการวเคราะหขอมลจราจร

คอมพวเตอร ทอาจเปนภยคกคามตอระบบ

เครอขาย รวมทงการวเคราะหแนวโนมและ

วธการรบมอภยคกคามดานสารสนเทศอยางม

ประสทธภาพ และการพฒนาเทคนคการปองกน

ภยคกคามดานสารสนเทศในเชงรกรวมกน

เจาภาพรวมกบ�OWASP�จดงาน�ETDA�and�OWASP:�Open�Web�and�Application�Security�Day

ในเดอนกรกฎาคม 2556 ไทยเซรตได

รวมมอกบ Open Web Application Security

Project หรอ OWASP ซงเปนหนวยงานไม

แสวงผลก�าไร ทมภารกจหลกในการสงเสรม

และพฒนาความรดานความมนคงปลอดภย

ของเวบไซต รวมกนจดการอบรมเชงปฏบต

การการพฒนา Secure Web Application

ใหกบนกพฒนาและผดแลเวบไซตไทย โดยได

รบเกยรตจากกรรมการบรหารของ OWASP

London Chapter เปนวทยากรมาบรรยาย มงเนนหวขอการเรยนรชองโหวและเทคนคการ โจำมตเวบไซตทพบเหนในปจำจำบน ดงทรวบรวม

ไวใน OWASP Top 10 เชน Injection, Broken Authentication and Session Management และ Cross-site Scripting

รวมถงเทคนคในการพฒนาเวบไซตใหมความ

มนคงปลอดภย ซงจะเปนการสงเสรมใหนก

พฒนาและผดแลเวบไซตของไทย มความรและ

ทกษะในดานการรกษาความมนคงปลอดภย

ของเวบไซต สงผลใหเกดเหตภยคกคามท

เกยวของกบเวบไซตลดนอยลงในอนาคต

ซงกจกรรมครงนไดรบความสนใจ ทงจาก

หนวยงานภาครฐและรฐวสาหกจเขารวมงาน

ในครงนเปนจ�านวนมาก

86

เจาภาพรวมกบ�EC-Council�จดการอบรมหลกสตร�Certified�Ethical�Hacker

ภายหลงลงนามในบนทกขอตกลงความ

รวมมอระหวาง ไทยเซรต และ EC-Council

ซงมวตถประสงคเพอสงเสรม และพฒนา

ทกษะดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศ

ของบคลากรภายในประเทศ สองหนวยงาน

กไดรวมกนเปนเจาภาพ จำดการฝกอบรมในหลกสตร Certified Ethical Hacker หรอ CEH ในเดอนสงหาคม 2556 โดยไดรบเกยรตจำากผเชยวชาญของ EC-Council เปนวทยากร

ฝกอบรมกบผแทนจากหนวยงานภาครฐหลาย

แหง เชน กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสาร กรมสอบสวนคดพเศษ กองทพ

เรอ กองทพอากาศ กระทรวงสาธารณสข

และธนาคารแหงประเทศไทย ซงผลการจด

อบรมในครงนกประสบผลส�าเรจ จากจ�านวน

ผทเขารบการฝกอบรมรวมทงสน 20 คน ม

ผทสามารถสอบผานและไดประกาศนยบตร

CEH จ�านวน 18 คน

เจาภาพรวมกบ�JPCERT�ฝกอบรมดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศใหกบ�LaoCERT

สบเนองจากการลงนามในบนทกขอ

ตกลงความรวมมอดานการพฒนาทกษะและ

ศกยภาพของบคลากร ระหวาง ไทยเซรต

และ LaoCERT ในเดอนกรกฎาคม 2556

เพอประสานงานรบมอ และแกไขปญหาเหต

ภยคกคาม วศวกรของไทยเซรตไดรบเชญให

เปนวทยากรรวมกบเจาหนาทของ JPCERT/

CC ประเทศญปน ในการอบรมภายใตหวขอ Basic Understanding of CSIRT and Incident Response Training ณ สปป. ลาว

ในเดอนตลาคม 2556 โดยเจาหนาทของ

ไทยเซรต ไดเปนผบรรยายในหวขอหลกการ

และความรพนฐานของการรกษาความมนคง

ปลอดภยสารสนเทศ รวมถงเปนผอบรมเชง

ปฏบตการในการตดตงและใชงานระบบบนทก

และตดตามการแจงเหตภยคกคาม

87

ITU�Telecom�World�2013

ผอ�นวยการ สพธอ. ไดรบเชญใหเขารวมบรรยายและอภปรายในหวขอ “Mobile Security Challenge and Policy in ASEAN” ในงานประชมสมมนาระดบโลก ITU Telecom World 2013

กรงเทพ ซงเปนงานประชมประจ�าปของ

สหภาพโทรคมนาคมระหวางประเทศ หรอ

International Telecommunication Union

ทมผสนใจเขารวมงานทงคนไทยและตางชาต

กวา 20,000 คน จากกวา 700 องคกร 193

ประเทศ เนอหาสรปของการอภปรายโดย

ผอ�านวยการ สพธอ. นน ไดคาดการณ

ถงแนวโนมของการใชงาน โทรศพทมอถอ

และบรการสอสงคม ออนไลนทเพมขนใน

ประเทศไทย รปแบบภยคกคามทเคยเกดขน

และสงผลกระทบตอผใชงานสมารตโฟน และ

ภารกจของ ไทยเซรต สพธอ. ในดานการรกษา

ความมนคงปลอดภยทางไซเบอร ซงถอเปน

กลไกหนงทส�าคญหนง ในการเฝาระวงและ

สรางภมคมกนใหกบสงคมออนไลนของประเทศ Even

t

88

4.2 ประกาศนยบตรวชาชพดานความมนคงปลอดภยไซเบอร

บคลากรไทยเซรตไดรบประกาศนยบตร

วชาชพดานความมนคงปลอดภยไซเบอรทได

รบการยอมรบในระดบสากลในสาขาตาง ๆ

เฉพาะในป 2556 รวมทงสน 25 ใบ

สาขา ประกำศนยบตร สถำบน จ�ำนวน

Security Administration

GIAC Security Essentials (GSEC)Global Information Assurance Certification (GIAC)

1

GIAC Certified Intrusion Analyst (GCIA) 1

GIAC Penetration Tester (GPEN) 1

Security+ CompTIA 8

Certified Ethical Hacker (CEH) EC-Council 1

Forensics

GIAC Certified Forensic Examiner (GCFE)Global Information Assurance Certification (GIAC)

2

AccessData Certified ExaminerAccessData

2

AccessData Mobile Examiner 2

EnCase Certified Examiner (EnCE) Guidance Software 1

Certified Forensic Computer Examiner (CFCE)International Association of Computer Investigative Specialists (IACIS)

1

ManagementCertified Information Systems Security Professional (CISSP)

International Information Systems Security Certification Consortium (ISC)²

3

Audit ISMS Lead AuditorInternational Register of Certificated Auditors (IRCA)

2ตารางท 5

ประกาศนยบตรวชาชพดานความมนคง

ปลอดภยไซเบอรทบคลากร ThaiCERT ไดรบ

89

GIAC Security Essentials (GSEC)

เปนประกาศนยบตร ส�าหรบผเชยวชาญดาน

ความมนคงปลอดภยทครอบคลมเนอ หาท

หลากหลาย ผไดรบประกาศนยบตรตองม

ความรความเขาใจในดานความมนคงปลอดภย

สารสนเทศและพรอมจะน�าไปใชปฏบตงานใน

หนวยงานไดจรง

GIAC Certified Intrusion Analyst

(GCIA) เปนประกาศนยบตรส�าหรบผเชยวชาญ

ทมความร และทกษะความสามารถในการตด

ตง ปรบแตง และเฝาตดตามระบบตรวจหาการ

บกรก ทสามารถน�าขอมลจราจรของระบบ

เครอขายมาแปลความหมายและวเคราะหได

อยางมประสทธภาพ

GIAC Penetration Tester (GPEN)

เปนประกาศนยบตรส�าหรบผเชยวชาญดาน

ความมนคงปลอดภยทมหนาทในการประเมน

ระบบเครอขายเปาหมายเพอคนหาชองโหว

ของระบบ โดยมเนอหาครอบคลมไปถงการ

ทดสอบเจาะระบบ (Penetration Testing)

ขอกฎหมายเกยวกบการ ทดสอบเจาะระบบ

และการด�าเนนการ ทดสอบเจาะระบบอยาง

เหมาะสม รวมถงเทคนคตาง ๆ ในการทดสอบ

เจาะระบบ

Security+ เปนประกาศนยบตรดานความ

มนคงปลอดภยจาก CompTIA ทพฒนาขนมา

ในป พ.ศ. 2545 เพอทดสอบพนฐานความรทาง

ดานความมนคงปลอดภยของระบบเครอขาย

การใชเครองมอ และขนตอนการด�าเนนงาน

เพอตอบสนองตอเหตการณดานความมนคง

ปลอดภย รวมไปถงหวขอเชงธรกจอยางเชน

การบรหารความเสยงและการรบมอภยคกคาม

ทางสารสนเทศ

Certified Ethical Hacker (CEH)

เปนประกาศนยบตรส�าหรบผเชยวชาญในการ

ทดสอบเจาะระบบซงออกโดย EC-Council

โดยเนอหา ครอบคลมถงเรองชองโหวของ

ระบบ เทคนคการโจมต และเครองมอในการ

เจาะระบบทรวบรวมมาจากชมชนนกวจยดาน

ความมนคงปลอดภย

GIAC Certified Forensic Examiner

(GCFE) เปนประกาศนยบตรส�าหรบผเชยวชาญ

ทมความรความเขาใจในการวเคราะหพสจน

หลกฐานทางคอมพวเตอร โดยจะเนนทกษะ

ส�าคญในการรวบรวมและวเคราะหขอมลจาก

คอมพวเตอรทใชระบบปฏบตการ Windows

รวมไปถงการจดท�ารายงาน การคนหาและ

จดเกบหลกฐาน การตรวจคนหลกฐานทาง

เบราวเซอร และการตดตามรองรอยการท�างาน

ของผใชกบแอปพลเคชนในระบบปฏบตการ

Windows

AccessData Certified Examiner

(ACE) เปนประกาศนยบตรจากบรษท

AccessData เพอรบรองวา ผเชยวชาญม

ความรพนฐาน เรองการตรวจพสจนพยาน

หลกฐานดจทล และมความช�านาญในการใช

งานโปรแกรม Forensic Toolkit (FTK) ของ

AccessData ในการตรวจพสจนหลกฐาน

AccessData Mobile Examiner

(AME) เปนประกาศนยบตรจากบรษท

AccessData เพอรบรองวา ผเชยวชาญม

ความสามารถในการใชงานโปรแกรม Mobile

Phone Examiner Plus (MEP+) และมความ

รความเขาใจในกระบวนการท�างานของระบบ

โทรศพทมอถอและเทคโนโลยตาง ๆ ทเกยวของ

ส�าหรบพสจนพยานหลกฐานดจทล

90

EnCase Certified Examiner (EnCE)

เปนประกาศนยบตรเพอรบรองวา ผเชยวชาญม

ความสามารถในการใชงานซอฟตแวร EnCase

ของบรษท Guidance Software ในการตรวจ

พสจนพยานหลกฐานทางดจทล

Certified Forensic Computer

Examiner (CFCE) เปนประกาศนยบตรเพอ

รบรองวา ผเชยวชาญมความสามารถหลาก

หลายในดานการตรวจพสจนพยานหลกฐานทาง

ดจทลหรอคอมพวเตอร ทใชระบบปฏบตการ

Windows ซงใบรบรองนออกใหโดยหนวยงาน

International Association of Computer

Investigative Specialists (IACIS)

Certified Information Systems

Security Professional (CISSP) เปน

ประกาศนยบตรดานการบรหารความมนคง

ปลอดภยทไดรบการยอมรบทวโลก โดยมหนวย

งาน International Information Systems

Security Certification Consortium หรอ

ทเรยกวา (ISC)² เปนผรบผดชอบ และจดเปน

ประกาศนยบตรดานความมนคงปลอดภยฉบบ

แรกทไดรบการรบรองตามมาตรฐาน ANSI ISO/

IEC 17024:2003 นอกจากนแลว ยงไดรบการ

รบรองจากกระทรวงกลาโหมแหงสหรฐอเมรกา

ในดาน Information Assurance Technical

(IAT) และ Managerial (IAM)

ISMS Lead Auditor เปนประกาศนยบตร

ทหนวยงาน IRCA ออกใหกบผเชยวชาญ

ดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศทผานการ

ทดสอบ ซงจะตองมความรและทกษะทจ�าเปน

ในการตรวจสอบ และประเมนระบบบรหาร

จดการความมนคงปลอดภยสารสนเทศของ

องคกร วาสอดคลองและเปนไปตามมาตรฐาน

ISO 27001 หรอไม

4.3� ขอตกลงความ�รวมมอกบหนวยงาน�ทงในและตางประเทศ�

เนองดวย หนงในแผนยทธศาสตรของ

สพธอ. ป 2555-2558 ตองการสงเสรมและ

สนบสนนการเพมทกษะ ดานความมนคง

ปลอดภยสารสนเทศ ใหแกผประกอบการ ภาค

รฐ ประชาชน และสนบสนนการพฒนากาลง

คนระดบวชาชพใหเพยงพอกบความตองการ

ของประเทศ ดงนน ไทยเซรต ซงอยภายใตการ

กากบของ สพธอ. จงไดมงเนนการพฒนาความ

รและทกษะดานความมนคงปลอดภยและการ

ตรวจพสจนหลกฐานทางดจทล โดยเรมตนจาก

บคลากรของไทยเซรต ดวยการสงเสรมใหไดรบ

ความร และสอบประกาศนยบตรวชาชพดาน

ความมนคงปลอดภยไซเบอรในระดบสากล รวม

ถงการจดฝกอบรมใหกบบคคลจากหนวยงาน

ในหลายภาคสวน ซงเปนผลสบเนองมาจากการ

ลงนามขอตกลงความรวมมอ (Memorandum

of Understanding: MoU) กบหนวยงาน

ทงภายในและตางประเทศ เพอเสรมสราง

ความแขงแกรงดานความมนคงปลอดภยทาง

สารสนเทศ ตลอดจนพฒนาและยกระดบ

ความสามารถของผเชยวชาญในประเทศ สง

เสรมและสนบสนนความรวมมอในการปองกน

และแกไขปญหาภยคกคามทางสารสนเทศ

ซงจาเปนตองใชทรพยากรบคคลทมคณภาพ

ขอมลขาวสารทพรอมและทนเหตการณ รวม

ทงการประสานงานกนระหวางหนวยงาน โดย

ในป 2555 ไดลงนามบนทกขอตกลงความ

รวมมอกบ JPCERT/CC (Japan Computer

Emergency Response Team Coordination

Center), APWG (Anti-Phishing Working

Group) และ Team Cymru และในป 2556

ไทยเซรต ไดขยายเครอขายความรวมมอกบ

หนวยงาน ดงตอไปน

91

MIC�(Ministry�of�Internal�Affairs�and�Communications),�Japan

สบเนองจากการหารอทวภาค ระหวาง

ประเทศไทยและญปน ซงรฐมนตรวาการ

กระทรวงไอซทของไทย ไดตอบรบเขารวม

โครงการ Proactive Response Against

Cyber-attacks Through International

Collaborative Exchange หรอ PRACTICE

ในระหวางการประชมรฐมนตรเอเปคดาน

โทรคมนาคมและอตสาหกรรมสารสนเทศ ครง

ท 9 ณ นครเซนตปเตอรสเบรก สหพนธรฐ

รสเซย สพธอ. ในฐานะทเปนตวแทนของฝาย

ไทย จงไดลงนามในบนทกขอตกลงความรวม

มอกบ Information and Communication

Bureau, Ministry of Internal Affairs

and Communications of Japan โดย

โครงการดงกลาวมวตถประสงคหลก คอ การเกบรวบรวมและวจำยขอมลภยคกคาม เพอ

น�ไปพฒนาวธการปองกนและรบมอการโจำมต

Dixie�State�College�of�Utah’s�Southwest�Regional�Computer�Crime�Institute�(SWRCCI)

สบเนองจากการลงนามบนทกขอตกลง

ความรวมมอดานดจทลฟอเรนสกส เมอตน

ป 2556 ไทยเซรต ไดจดกจกรรมเพอรบการ

ถายทอด เทคนคดจทลฟอเรนสกสขนสง

จากสถาบน Computer Crime Insitute

ของ Dixie State University ในรฐยทาห

สหรฐอเมรกา โดยสงบคลากรจ�านวน 3 คน

เขารบการอบรมหลกสตรการตรวจพสจนพยาน

หลกฐานในโทรศพทเคลอนท (Mobile Phone

Forensics) และศกษาดงานการสอนหลก

สตรดจทลฟอเรนสกสในมหาวทยาลย Dixie

State University และเยยมชมหองปฏบต

การของสถาบน Computer Crime Institute

ดวยความสมพนธอนดกบ Computer Crime

Institute ท�าใหไดมโอกาสไดเขาเยยมชมหองปฏบตการดจำทลฟอเรนสกสระดบชนน�เปนกรณพเศษ ไดแก Intermountain West Regional

Computer Forensics Laboratory ซงเปนหนงในหองปฏบตการดจำทลฟอเรนสกสกลางของ

รฐบาลสหรฐอเมรกา และหองปฏบตการดจทล

ฟอเรนสกสของบรษท American Express

ท�าใหไดเกบเกยวความรทเปนประโยชนตอ

การพฒนาประเทศไทยตอไป

92

EC-Council

ดวยหนงในภารกจหลกของไทยเซรต ทเปน

ผสงเสรมและพฒนาบคลากรภายในประเทศ ให

มความรและความเชยวชาญดานการรกษาความ

มนคงปลอดภย ไทยเซรตจงไดลงนามในบนทก

ขอตกลงความรวมมอรวมกบ EC-Council

หนงในสถาบนอบรมดานความมนคงปลอดภย

สารสนเทศทมชอเสยงในระดบสากล เพอ จำดฝกอบรม และสอบรบรองประกาศนยบตรด านความมนคงปลอดภย ให กบ เจำ าหน าทของหน วยงานภาครฐ โดยไม คดค า ใช จำ าย

นอกจากน สพธอ. หนวยงานตนสงกดของ

ไทยเซรต ยงไดรบเลอกใหเปน Authorized

EC-Council Training Center หรอศนยจด

ฝกอบรมหลกสตรของ EC-Council ทไดการ

รบรองในประเทศไทยอกดวย

LaoCERT

LaoCERT ในฐานะทเปนหนวยงานใน

สาธารณรฐประชาธป ไตยประชาชนลาว

ทมภารกจหลกเดยวกน ไทยเซรต ไดตระหนก

ถงความส�าคญทจะสราง ความรวมมอกบ

LaoCERT ในการพฒนาศกยภาพของบคลากรใหมความร และความเชยวชาญในการประสานงานและรบมอเหตภยคกคามดานสารสนเทศ เพอเสรมสรางความแขงแกรงใน การดแลรกษาความมนคงปลอดภย ของประเทศในภมภาคอาเซยน

จงไดเกดการลงนามในบนทก ขอตกลงความ

รวมมอระหวาง ไทยเซรต และ LaoCERT

ขน โดยในปทผานมา วศวกรของไทยเซรต ได

เดนทางไปบรรยายใน การอบรมใหกบเจาหนาท

ของ LaoCERT รวมกบผแทนจาก JPCERT/

CC ประเทศญปน

สำนกงานตำรวจแหงชาต

เนองจากสถานการณเหตภยคกคามดานสารสนเทศทเกดขน สามารถสงผลกระทบตอความสงบสขในสงคมและความมนคงของประเทศ ไทยเซรตเหนถงความส�าคญของการพฒนาศกยภาพบคลากร เทคนคดาน

การรกษาความมนคงปลอดภย รวมถงการพฒนามาตรฐาน ดานการตรวจพสจนพยานหลกฐานดจทล ซงเปนหนงในสวนงานหลกของไทยเซรต จงไดลงนามบนทกขอตกลง

ความรวมมอกบส�านกงานต�ารวจแหงชาต เพอ สงเสรม และผลกดนให หน วยงานและบคลากรทเกยวของ มความสามารถในการรบมอ ปองกน และแกไขเหตภยคกคามทสงผลกระทบตอความสงบสขของสงคมและประเทศ

จากการบนทกขอตกลงความรวมมอทเกดขน

จะท�าใหเกดการถายทอดความร แลกเปลยน

ขอมลทางวชาการระหวางหนวยงาน รวมถง

การจดฝกอบรม และสมมนาดานความมนคง

93

ปลอดภย โดยเฉพาะการตรวจพสจนพยาน

หลกฐานดจทล ซงทงสองฝายจะมการประชม

หารอรวมกนเพอตดตามความคบหนา รวมถง

การจดท�าและปรบปรงการด�าเนนงานภายใต

ขอตกลงความรวมมอดงกลาว

SANS�Institute

ไทยเซรต ไดลงนามในบนทกขอตกลงความ

รวมมอกบ SANS Institute ซงเปนสถาบน

ฝกอบรม และวจยดานความมนคงปลอดภย

สารสนเทศระดบนานาชาต เพอสงเสรมการ

พฒนาบคลากร ดานความมนคงปลอดภย

ใหทดเทยมกบประเทศอน ๆ ในภมภาค

เดยวกน ซงจดเดนของหลกสตร SANS นน

เปนหลกสตรทไดรบการยอมรบในระดบสากล

เนองจาก เปนหลกสตรทมงเนน การใหความร

ในเชงเทคนค และพฒนาทกษะของผเขารบ

การอบรม ใหมความรและความสามารถใน

การลงมอปฏบตท�างานจรง ทงน ผลจากการ

ลงนามบนทก ขอตกลงความรวมมอดงกลาว สงผลใหเกดการจำดอบรมในหลกสตร Hacker Techniques, Exploits & Incident Handling และสอบประกาศนยบตร GIAC Certified Incident Handler หรอ GCIH ขนในประเทศไทยในป 2557

โดยมผทสนใจ ทงจากหนวยงานภาครฐและ

เอกชนเขารวมการอบรมดงกลาว

94

บทท�5.�

รายงาน CERTs ของประเทศสมาชกอาเซยน+3

95

จากรายงานประจาป 2012 ของ APCERT ซงรายงานสถานะปจจบนและสถตภยคกคามทไดรบจากหนวยงาน CERT ในประเทศตาง ๆ พบวา APCERT ไดระบจานวนสมาชกของกลมประเทศของเครอขายความรวมมอในภมภาคเอเชยแปซฟกทงสน 30 หนวยงานจาก 20 เขตเศรษฐกจ โดยในจานวนนเปนหนวยงาน CERT ทรบมอและแกไขภยคกคามจากประเทศในอาเซยน+3 ทงสน 11 หนวยงานจาก 11 เขตเศรษฐกจ ยกเวน LaoCERT จากประเทศลาว และ CamCERT จากประเทศกมพชา ทยงไมไดเปนสมาชกของ APCERT

ตารางท�6�ขอมลของหนวยงาน�CERT�ระดบประเทศในอาเซยน+3

ชอหนวยงำน ประเทศ ชองทำงรบแจง

Brunei Computer Emergency Response Team (BruCERT)

บรไน หมายเลขโทรศพท: (+67)32-458-001อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x2C5D7296ประเภทของกญแจ (Key Type): DSAวนหมดอาย (Expires): - ขนาดความยาว (Key size): 1024Fingerprint: 9D6C 609D 70B5 7FE0 BA8E B0CB 8856 C2A7 EA1E B592

96


National Computer network Emergency Response technical Team / Coordination Center of China People’s Republic of China (CNCERT/CC)

จน หมายเลขโทรศพท: (+86)108-299-1000อเมล: [email protected] PGP Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x0C96458Dประเภทของกญแจ (Key Type): DSAวนหมดอาย (Expires): -ขนาดความยาว (Key size): 1024Fingerprint: 5DE6 1B6F 23C3 EEDD AD8D 5B94 5D19 2284 0C96 458D

Indonesia Security Incident Response Team on Internet Infrastructure Coordination Center (ID-SIRTII/CC)

อนโดนเซย หมายเลขโทรศพท: (+62)21-3192-5551อเมล: [email protected]

97


Japan Computer Emergency Response Team / Coordination Center (JPCERT / CC)

ญปน หมายเลขโทรศพท: (+81)33-518-2178อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x69ECE048 ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires): -ขนาดความยาว (Key size): 2048Fingerprint: FC89 53BB DC65 BD97 4BDA D1BD 317D 97A4 69EC E048

Korea Internet Security Center (KrCERT/CC)

เกาหลใต หมายเลขโทรศพท: (+82)24-055-424อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x854702E3ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires): -ขนาดความยาว (Key size): 2048Fingerprint: FEC3 8E77 1430 5DA5 A39E 2ABE 215C A784 8547 02E

98


Lao Computer Emergency Response Team (LaoCERT)

ลาว หมายเลขโทรศพท: (+85)62-125-4150อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0xEA1EB592ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires): 11 ม.ย. 2560ขนาดความยาว (Key size): 2048Fingerprint: 9D6C 609D 70B5 7FE0 BA8E B0CB 8856 C2A7 EA1E B592

Malaysian Computer Emergency Response Team (MyCERT)

มาเลเซย หมายเลขโทรศพท: (+60)19-266-5850อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x82B6ED71ประเภทของกญแจ (Key Type): DSAวนหมดอาย (Expires): -ขนาดความยาว (Key size): 1024Fingerprint: 57CD C689 1B0E 0835 3BBD AF97 D010 0570 82B6 ED71

99


National Cambodia Computer Emergency Response Team (CamCERT)

กมพชา หมายเลขโทรศพท: (+85)59-233-5536อเมล: [email protected]

Philippine Computer Emergency Response Team (PHCERT)

ฟลปปนส หมายเลขโทรศพท: -อเมล: [email protected]

Singapore Computer Emergency Response Team (SingCERT)

สงคโปร หมายเลขโทรศพท: (+65)62-110-911อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x8BC26BE9ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires): -ขนาดความยาว (Key size): 1024Fingerprint: AC79 09BD 3E7A 9F73 D664 FCC3 1409 24A0

100


Thailand Computer Emergency Response Team (ThaiCERT)

ไทย หมายเลขโทรศพท: (+66) 2-123-1212อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0xF2CB3EE1ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires): 2015-06-25ขนาดความยาว (Key size): 2048Fingerprint: 29B3 2C79 FB4A D4D7 E71A 71ED 5FFE F781 F2CB 3EE1

Vietnam Computer Emergency Response Team (VNCERT)

เวยดนาม หมายเลขโทรศพท: (+84) 93-442-4009อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x1F2AD964ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires): -ขนาดความยาว (Key size): 2048Fingerprint: 8A8E CCC4 7E0E BDAD 8A88 63B2 C9BC 60A5 1F2A D964

Myanmar Computer Emergency Response Team (mmCERT)

พมา หมายเลขโทรศพท: (+95)650-891, (+92) 656-685อเมล: [email protected] Keyหมายเลขของกญแจ (Key ID): 0x47F84281ประเภทของกญแจ (Key Type): RSAวนหมดอาย (Expires):ขนาดความยาว (Key size): 2048Fingerprint: 34CD 3F92 6A41 01A7 6AFA A43F 08E5 371A 47F8 4281

101

เมอวเคราะหสถานการณดานภยคกคามในแถบภมภาคอาเซยน+3 จากสถต

จ�านวนรายงานภยคกคามดานสารสนเทศทหนวยงาน CERT ไดรบแจง จะเหนไดวาใน

ป 2555 หนวยงาน CERT ของประเทศทมปรมาณการใช ICT สงอยางประเทศเกาหลใต

(KrCERT/CC) ประเทศจน (CNCERT/CC) ประเทศญปน (JPCERT/CC) และประเทศ

มาเลเซย (MyCERT) ยงคงรบแจงในปรมาณทสงมากกวา 10,000 รายงาน โดยมจดท

นาสงเกตคอ KrCERT/CC ไดรบรายงานมากกวาประเทศอน ๆ อยางเหนไดชด โดยได

รบแจงกวา 60,000 รายงาน มากกวาจ�านวนรายงานของ CNCERT/CC ซงอยในอนดบ

ท 2 ถง 3.5 เทา ในขณะทหนวยงาน CERT ของประเทศเวยดนาม (VNCERT) ประเทศ

บรไน (BruCERT) ประเทศอนโดนเซย (ID-SIRTII) และประเทศไทย (ThaiCERT) ไดรบ

แจงนอยกวา 3,000 รายการ

เมอเปรยบเทยบกบจ�านวนภยคกคามเมอป 2554 จะพบวาประเทศสวนใหญได

รบรายงานภยคกคามเพมขน โดยเฉพาะ VNCERT, JPCERT/CC และ KrCERT/CC ท

ไดรบแจงเพมขน 3.5 เทา, 2.2 เทาและ 1.8 เทาตามล�าดบ ในขณะท MyCERT และ

BruCERT ไดรบรายงานลดลง 34.4% และ 34.5% ตามล�าดบ สวนกรณ ID-SIRTII ได

รบแจงลดลงอยางมากถง 97.6% สาเหตอาจมาจากการเปลยนแปลงชองทางการรบ

แจง โดยเรมรบแจงภยคกคามผานชองทางสาธารณะในป 2555 ในขณะทปกอนหนา

รบแจงผานชองทางอน

BruCERTID-SIRTIIMyCERTThaiCERTVNCERTCNCERT/CCJPCERT/CCKrCERT/CC

2550 2551 2552 2553 2554 255510

100

1k

10k

100k

กราฟท 19 จ�านวนรายงานภยคกคามดานสารสนเทศทหนวยงาน CERT ของประเทศในอาเซยน+3

ไดรบแจงระหวางป 2550-2555

102

เมอแบงประเภทของภยคกคามทถกแจงเปน 6 ประเภทหลกตามกราฟท 20 โดยชดกราฟแทงซายของแตละประเทศเปนขอมลของป 2554 และชดกราฟแทงขวาของแตละประเทศเปนขอมลของป 2555 จะเหนวาประเภทภยคกคามทไดรบแจงสงสดในแตประเทศยงคงมลกษณะคลายกบป 2554 โดย BruCERT และ KrCERT/CC รบรายงานภยคกคามประเภท Malicious Code มากทสด ในขณะท ไทยเซรต, VNCERT, CNCERT/CC ยงคงไดรบรายงานประเภท Fraud มากทสด อยางไรกตาม มรายงานภยคกคามบางประเภทไดรบแจงลดลงมากในป 2555 เมอเทยบกบป 2554 เชน กรณทเกอบทกหนวยงาน CERT ยกเวน BruCERT ไดรบแจงภยคกคามประเภท Information Gathering ลดลง โดยเฉพาะ CNCERT/CC ทไดรบ

แจงเพยงแค 0.1% และ ID-SIRTII, MyCERT, CNCERT/CC, KrCERT/CC ทไมไดรบแจงในป 2555 เลย หรอกรณไทยเซรตทแทบจะไมไดรบแจงภยคกคามประเภท Abusive Content (0.4%) เมอเทยบกบป 2554 (11.9%) ในขณะทภยคกคามบางประเภทไดรบแจงเพมขนอยางชดเจนในหลายประเทศ เชน กรณภยคกคามประเภท Intrusions ท ID–SIRTII, KrCERT/CC, MyCERT ไดรบแจงเพมขนเปน 30%, 32.1% และ 43.3% ตามล�าดบ หรอกรณทภยคกคามประเภท Malicious Code ท VNCERT ไดรบแจงเพมเปน 32.8% โดยพบวาเกดจากการระบาดของมลแวรทฝงในไฟลเอกสารแนบ

สดสว

น (รอย

ละ)

Abusive ContentFraudInformation Gathering/Intrusion AttemptsIntrusionsMalicious CodeOtherBruCERT ID-SIRTII MyCERT ThaiCERT VNCERT CNCERT/CC JPCERT/CC KrCERT/CC

0

20

40

60

80

100

กราฟท 20 สดสวนของภยคกคามแตละประเภททถกแจงไปยงหนวยงาน CERT ของแตละประเทศในกลมอาเซยน+3 ในป 2554 และ 2555

104

บทท�6.�

ความทาทายในบทบาท NATIONAL CERT

105

ดวยสถานการณความพรอมของ

ประเทศไทยเกยวกบการรบมอกบภาวะภย

คกคามดานสารสนเทศทยงมขอจ�ากดในหลาย

ดาน ในขณะทความซบซอนของภยคกคาม

ทเกดขนมความแปลกใหมตลอดเวลา เชน

เหตการณการคนพบชองโหวในโปรแกรม

Java บนระบบปฏบตการ Windows ใน

ชวงตนป 2556 ทท�าใหแฮกเกอรสามารถ

ลกลอบตดตงมลแวรหรอสงใหประมวลผลค�า

สงอนตรายจากระยะไกลได (Remote Code

Execution) บนเครองผใชงานทเขาชมเวบไซต

ทถกฝงโคดอนตรายไว ซงสามารถสรางความ

เสยหายใหกบผใหบรการและผใชบรการเปน

จ�านวนมากหากมการน�าชองโหวนไปใชโจมต

ประกอบกบจากรายงานสถตจากหลายแหลง

ทไดระบวาประเทศไทยมความเสยงสงเปน

อนดบตน ๆ ดานความมนคงปลอดภย

เชน สถาบนนานาชาตในการจดอนดบ

ความสามารถในการแขงขนของประเทศ

สมาชก หรอ International Institute for

Management Development (IMD) ได

ประเมนปจจยดานความมนคงปลอดภย

ไซเบอรขององคกรในแตละประเทศ

สมาชกซงสงผลตอการแขงขนของประเทศ

ในรายงาน “World Competitiveness

Rankings” ประจ�าป 2013 โดยไดจด

อนดบดานความมนคงปลอดภยไซเบอร

ของประเทศไทยอยในล�าดบท 48 จาก

ประเทศสมาชก 60 ประเทศ และอยใน

ล�าดบท 4 ของประเทศสมาชกอาเซยน

เปนรองประเทศมาเลเซย ประเทศสงคโปร

และประเทศอนโดนเซย รปท 11 อนดบความสามารถในการแขงขนดานความมนคงปลอดภยไซเบอรในรายงาน

World Competitiveness Rankings 2013 ของ IMD

106

นอกจากนคณะท�างานตอตานภยคกคาม

ประเภท Phishing (Anti-Phishing Working

Group - APWG) ไดรายงานวา เวบไซตทอย

ภายใตโดเมนของประเทศไทยมสดสวนของ

จ�านวนเวบไซตทถกเจาะระบบเพอใชเปน

ฐานส�าหรบหลอกลวงในลกษณะ Phishing

เมอเทยบกบจ�านวนโดเมนทจดทะเบยนไว

ทงหมดของประเทศสงทสดเปนอนดบตน ๆ

ซงตวอยางทงสองนสะทอนวาประเทศไทย

ก�าลงอยในภาวะทนาเปนหวงและมความ

เสยงสง ดงนนการปองกนรกษาความมนคง

ปลอดภยและการตอตานภยคกคามอยางทน

ทวงท จงเปนมาตรการทส�าคญและจ�าเปน

ส�าหรบระงบเหตกอนทจะเกดความเสยหาย

ขนในวงกวาง การท�างานในลกษณะเรยกวา

ทมประสานการรกษาความมนคงปลอดภย

ระบบคอมพวเตอร (Computer Emergency

Response Team - CERT) ซงในประเทศไทย

นนไทยเซรตไดรบการยอมรบใหเปนตวแทน

ของประเทศท�าหนาทเปนศนยกลางประสาน

งานกบหนวยงานอน ๆ ทงในประเทศและ

เครอขาย CERT ทมอยทวโลก ดงนน CERT

จงนบไดวาเปนกลไกทส�าคญในการตอสกบ

ภยคกคามไซเบอรทสามารถสงผลกระทบตอ

ทกประเทศทวโลกทเชอมโยงและเขาถงไดใน

โลกอนเทอรเนต ซง CERT ของแตละประเทศ

ตองพฒนาแนวปฏบตในการระงบเหตภย

คกคามทเกดขนใหเรวทสดและลดความเสย

หายใหเกดขนนอยทสด โดยอาศยมาตรการ

ระบบ เครองมอ รวมถงบคลากรผเชยวชาญ

ทมความพรอมทจะใหบรการไดทนททไดรบ

แจงเหตการณภยคกคาม

ทผานมาไทยเซรตมบทบาทในการพฒนา

และบรหารจดการระบบแจงเตอนเมอไดรบ

แจงภยคกคามทเรงดวนและมความส�าคญ

ไดแก การรบมอและแกไขการหลอกลวงทาง

เวบไซตธนาคาร (Phishing) และการวเคราะห

โปรแกรมไมพงประสงค (Malware) รวมถง

การพฒนาทรพยากรบคคลทมความเชยวชาญ

เฉพาะดาน ทไดรบการอบรมและสอบผาน

ใบรบรองสากลและผลกดนการสรางความ

รวมมอกบหนวยงานนานาชาตและหนวย

งานระดบประเทศ รวมทงจดฝกอบรมและ

สมมนาใหแกผบรหารและ บคลากรผปฏบต

งานดานความมนคงปลอดภยสารสนเทศทง

ภาครฐและเอกชนของประเทศไทย ใหมความ

พรอมและตระหนกถงภยคกคามไซเบอรและ

มาตรการปองกนทจ�าเปนตองเรยนร โดย

107

เฉพาะหนวยงานรฐทเปนหนวยงานโครงสราง

พนฐานส�าคญของประเทศและหนวยงานดาน

การเงนทจ�าเปนตองเปดใหบรการตลอด 24

ชวโมงอยางมนคงปลอดภย เพอสรางความ

เชอมนใหแกประชาชนในการท�าธรกรรม

ทางอเลกทรอนกส และรกษาภาพลกษณของ

ประเทศในสายตาตางชาตในระยะยาวอกดวย

ในป 2555 ไทยเซรตไดก�าหนดมาตรฐานของ

การใหบรการรบมอและจดการเหตภยคกคาม

ดานสารสนเทศทไดรบแจงภายใน 2 วนท�าการ

(Service Level Agreement - SLA) มการ

พฒนาระบบสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพ

การ ใหบรการรบมอและแกไขภยคกคามใน

ระดบประเทศและไทยเซรตใหความส�าคญ

ในการพฒนาทกษะบคลากรในเชงเทคนคให

มความเชยวชาญในการวเคราะหภยคกคาม

ในรปแบบใหมทมความซบซอนและอาจสง

ผลกระทบกบระบบสารสนเทศส�าคญของ

ประเทศ และทส�าคญทสดคอการขยายความ

รวมมอกบหนวยงาน CERT ตางประเทศเพม

มากขน โดยเฉพาะกลมประเทศปลายทางท

ตรวจพบวามกจะใชประเทศไทยเปนฐานใน

การกระท�าความผด

ในภารกจเชงนโยบาย ไทยเซรตเปนก�าลง

ส�าคญทชวยใหการสนบสนนทางเทคนคแก

ผอ�านวยการ สพธอ. ในการปฏบตหนาท

เลขานการคณะกรรมการความมนคงปลอดภย

ไซเบอรแหงชาต (National Cybersecurity

Committee – NCSC) ทจดตงขนในป พ.ศ.

2555 ซงนายกรฐมนตรท�าหนาทประธาน ม

ผบรหารสงสดของหนวยงานส�าคญทมภารกจ

ในการปกปองและรกษาความมนคงปลอดภย

ไซเบอรของประเทศรวมเปนกรรมการ ซงผล

งานส�าคญ ไดแก การจดท�ารางกรอบนโยบาย

เกยวกบการรกษาความมนคงปลอดภยไซเบอร

แหงชาต ซงขณะนอยระหวางการรบฟงความ

เหนหนวยงานทเกยวของเพมเตมกอนทจะน�า

เสนอคณะรฐมนตรพจารณา และการจดท�าขน

ตอนการแจง/รบมอเหตภยคกคามทกระทบ

ตอความมนคงปลอดภยทางดานสารสนเทศ

เมอเกดเหตภยคกคาม ซงทงสองสวนนคณะ

กรรมการความมนคงปลอดภยไซเบอรแหงชาต

ไดใหความเหนชอบในหลกการแลว

เวบไซตของหนวยงานภาคเอกชน�(.com)�ไดรบผลกระทบเปนอนดบหนงในการโจมตทกประเภท�ใน

ขณะทเวบไซตของหนวยงานภาครฐ�(go.th)�ไดรบผล�กระทบจาก�Malware�

URL�กบ�Web�Defacement�สงเปน

อนดบท�2�และอยในอนดบท�5�ของการโจมตประเภท�

Phishing

108

ส�าหรบแผนการด�าเนนงานตอไปใน

อนาคตนน ไทยเซรตจะยกระดบการท�างาน

จากหนวยงานทใหการสนบสนนทางเทคนค

แกหนวยงานอนอยเบองหลง ไปสการท�างาน

ระดบประเทศเพอเฝาระวงภาพรวมการรกษา

ความมนคงปลอดภยของประเทศในบทบาท

ของ National CERT ซงจะเปนการพฒนา

ในเชงรกเพอรบผดชอบภารกจในระดบ

ประเทศอยางเตมตว และสนบสนนการด�าเนน

การตามนโยบายของรฐบาลในการรกษา

ความมนคงปลอดภยไซเบอรของประเทศ

ทงนมเปาหมายหลกทสำคญจะเตรยมดำเนนการตอไป�ดงน�

1 การผลกดนไทยเซรตใหท�หนาทเปน Cybersecurity

Center of Command ในบทบาทของ National CERT ทจะตองมการวางโครงสรางการบรหารจดการ

และบรณาการนโยบายการรกษาความมนคง

ปลอดภยไซเบอรของประเทศ การจดท�า

นโยบายระดบชาตเพอรบมอ ปองกน และลด

ความเสยงอนเกดจากสถานการณภยคกคาม

ไซเบอรทอาจจะเกดขนไดทกเมอ รวมถงการ

ก�าหนดแนวทางและมาตรการเกยวกบการ

รกษาความมนคงปลอดภยไซเบอรทสอดรบ

กบกรอบนโยบายทคณะกรรมการความมนคง

ปลอดภยไซเบอรแหงชาตก�าหนด และผลก

ดนการด�าเนนงานตามกรอบนโยบายดงกลาว

2 การพฒนาขนตอนการแจง/รบมอเหต

ภยคกคามทกระทบตอความมนคงปลอดภยทางดานสารสนเทศแหงชาต (National Incident Response Flow –

National IR Flow) ระหวางหนวยงานท

เกยวของ ซงประกอบดวย 4 ขนตอนหลก ไดแก

1) กระบวนการรบมอเมอตรวจพบเหตการณ

2) การวเคราะหและประเมนผลเบองตน

3) การรายงานเหตภยคกคามตามล�าดบ

ชนจนถงระดบนโยบาย

4) การยนยนผลวเคราะหและการตดตามผล

ทงนเพอใหมการสงตอขอมลส�าคญไป

ยงทกหนวยงานทเกยวของและเชอมโยงการ

ท�างานระหวางกนทงระบบ และรวมถงการผลก

ดนให National IR Flow นไดรบการยอมรบ

ทวกนและเพอน�าไปสการปฏบตอยางจรงจง

3 การพฒนาศกยภาพดานการรกษาความมนคง

ปลอดภยไซเบอรของหนวยงานส�คญ เชน กลมธนาคาร กลมโครงสราง

พนฐานส�าคญ และหนวยงานดานความมนคง

ดวยการผลกดนในการจดตง Sector-based

CERT ใหมความเขมแขง เพอประสานความ

รวมมอระหวางไทยเซรตและหนวยงานส�าคญใน

การรบมอและจดการภยคกคาม รวมถงพฒนา

ใหเปนเครอขายส�าหรบการแลกเปลยนขอมล

ภยคกคามส�าคญทเกดขนและสงผลกระ

ทบกบหนวยงานในประเทศ

109

4 การจดท�แผนความตอ เนองทางธรกจแหงชาต

หรอ National Business Continuity Plan

(NBCP) เพอเปนกลไกในการรกษาสภาพพรอม

ใชของธรกจ (Availability) ของประเทศ ซงเปน

องคประกอบส�าคญของความมนคงปลอดภย

สารสนเทศ และผลกดนใหเกดการพฒนาและ

ใชงาน BCP ในทกภาคสวน ไมวาจะเปน

หนวยงานภาครฐหรอ

ภาคเอกชนอยาง

เปนรปธรรม

5 การสรางความพรอมในการรบมอภยคกคาม

ไซเบอร ทงผเชยวชาญและเครองมอให

ทดเทยมกบประเทศในภมภาคอาเซยน และม

ระบบฐานขอมลและวธการแลกเปลยนขอมล

ภยคกคามไซเบอรทเกดขนในประเทศไทยกบ

ผใหบรการอนเทอรเนตในประเทศทกราย ท

สามารถน�าไปใชประโยชนในการปองกนหรอ

ระงบเหต ผลกระทบ และจ�ากดความเสยหายท

อาจจะเกดขนไดทนทวงทกอนทจะขยายวงกวาง

6 การเพมขดความสามารถและความหลากหลายของ

ระบบการรบมอภยคกคาม

ตลอดจนสภาพพรอมใชของระบบทส�าคญ

ของประเทศ ทสอดรบกบความตองการของ

หนวยงาน โดยเฉพาะหนวยงานทจดอยใน

กลมโครงสรางพนฐานส�าคญของประเทศ

(Critical Infrastructure) ซงมผลเกยวเนอง

ส�าคญตอความมนคงหรอความสงบเรยบรอย

ของประเทศ หรอตอสาธารณชน โดยจะเนน

ใหความส�าคญกบระบบการตรวจสอบและเฝา

ระวงเวบไซต หนวยงานส�าคญของประเทศ การ

พฒนาระบบปองกน Distributed Denial of

Service หรอ DDoS รวมถงการพฒนาระบบ

วเคราะหวจยและทดสอบภยคกคามไซเบอร

ในหองปฏบตการ GOAL

110

ภาคผนวก

ภาคผนวก�ก�การจดประเภทของเหตภยคกคามดานสารสนเทศ

ตารางท�7 ประเภทของภยคกคามทไดรบแจำงผานระบบอตโนมต

Botnet ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดกบกลมของเครองคอมพวเตอรทมโปรแกรมไมพงประสงคตดตงอย ซงโปรแกรมไมพงประสงคนจะท�าการรบค�าสงจากผควบคมผานเครอขายอนเทอรเนต โดยอาจเปนค�าสงทใหท�าการโจมตระบบเครอขาย สงสแปม หรอโจรกรรมขอมลในเครองคอมพวเตอรนน เปนตน

Open DNS Resolver ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากการตงคาของเครองใหบรการ DNS อยางไมเหมาะสม อาจถกใชเปนสวนหนงในการโจมตระบบตาง ๆ ในลกษณะ DDoS ได

Spam ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากผไมหวงดท�าการสงจดหมายอเลกทรอนกสออกไปยงผรบจ�านวนมาก โดยผทไดรบจดหมายอเลกทรอนกสเหลานนไมไดมความประสงคทจะไดรบขอมลนนมากอน สวนมากเปนการโฆษณาสนคาและบรการ ท�าใหเกดความเดอดรอนร�าคาญแกผรบ

Scanning ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากการทผไมหวงด ท�าการตรวจสอบขอมลเบองตนของระบบปฏบตการหรอบรการบนเครองแมขาย โดยใชวธสงขอมลไปสระบบทเปนเปาหมายผานระบบเครอขาย แลวรวบรวมผลลพธจากการตอบสนองจากระบบทเปนเปาหมายนน ขอมลทไดจากการสแกนมกจะใชเปนขอมลในการเจาะหรอบกรกเขาระบบตอไป

111

Open Proxy Server ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากการตงคาบรการ Web Proxy ไมเหมาะสม โดยยนยอมใหผใชงานทวไปเรยกใชงานเพอเขาถงบรการเวบในเครอขายอนเทอรเนตไดโดยไมมระบบยนยนตวตน (Authentication) ซงอาจท�าใหผไมหวงดใชเปนชองทางในการกระท�าความผดหรอใชโจมตระบบอน ๆ ได

Web Defacement ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากการเจาะระบบไดส�าเรจ แลวท�าการเปลยนแปลงขอมลบนหนาเวบไซต โดยมจดประสงคของการกระท�าเพอสรางความอบอาย ท�าใหหนวยงานเจาของเวบไซต หรอผเกยวของเสอมเสยชอเสยง

Malware URL ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากเวบไซตทใชเพอเผยแพร Malware สวนมากจะเกดจากการทผไมหวงดบกรกเขาไปยงเวบไซตของผอนและใชพนทของเวบไซตนนในการเผยแพร Malware และหลอกลวงใหผอนเขาถงหรอดาวนโหลด Malware น

Phishing ภยคกคามดานสารสนเทศในลกษณะการฉอฉล ฉอโกง หรอหลอกลวงเพอผลประโยชน สวนใหญมวตถประสงคในการขโมยขอมลส�าคญของผใชงาน เชน บญชผใช รหสผาน หรอขอมลส�าคญทางธรกรรมอเลกทรอนกส เปนตน ผโจมตใชวธการลอลวงใหผใชงานเขาถงบรการทท�าปลอมขนและท�าใหผใชงานเขาใจผดวาก�าลงใชงานกบระบบของผใหบรการจรงอย

Brute Force ภยคกคามดานสารสนเทศในลกษณะการโจมตหรอเจาะระบบเปาหมายดวยวธการสมขอมลตามอลกอรทมทผโจมตคดคน เพอใหไดขอมลส�าคญหรอขอมลลบของระบบเปาหมาย เชน การสมบญชชอผใชงานและรหสผานเพอเขาสระบบ

DDoS ภยคกคามดานสารสนเทศในลกษณะการโจมตสภาพความพรอมใชงานของระบบ โดยมลกษณะการโจมตมาจากหลายทโดยแตละทโจมตเปาหมายเดยวกนภายในชวงเวลาเดยวกน เพอท�าใหบรการตาง ๆ ของระบบไมสามารถใหบรการไดตามปกต มผลกระทบตงแตเกดความลาชาในการตอบสนองของบรการจนกระทงระบบไมสามารถใหบรการตอไปได

112

ตารางท�8 ค�อธบายประเภทของภยคกคามแบบตาง ๆ

ประเภท ค�ำอธบำย

เนอหาทเปนภย

(Abusive Content)

ภยคกคามดานสารสนเทศ ทเกดจากการใช/เผยแพรขอมลทไมเปนจรงหรอไมเหมาะสม (Abusive Content) เพอท�าลายความนาเชอถอ เพอกอใหเกดความไมสงบ หรอขอมลทไมถกตองตามกฎหมาย เชน ลามก อนาจาร หมนประมาท และรวมถงการโฆษณาขายสนคาตาง ๆ ทางอเมลทผรบไมไดมความประสงคจะรบขอมลโฆษณานน ๆ (Spam)

โปรแกรมไมพงประสงค

(Malicious Code)

ภยคกคามดานสารสนเทศ ทเกดจากโปรแกรมหรอชดค�าสงทพฒนาขนดวยความประสงคราย (Malicious Code) เพอท�าใหเกดความขดของหรอเสยหายกบระบบทโปรแกรมหรอซอฟตแวรไมพงประสงคนตดตงอย โดยปกตโปรแกรมหรอซอฟตแวรไมพงประสงคประเภทนตองอาศยผใชงานเปนผเปดกอน จงจะสามารถตดตงตวเองหรอท�างานได เชน Virus, Worm, Trojan หรอ Spyware ตาง ๆ

ความพยายามรวบรวมขอมลของระบบ (Information Gathering)

ภยคกคามดานสารสนเทศ ทเกดจากความพยายามของผไมหวงดในการรวบรวมขอมลจดออนของระบบ (Scanning) ดวยการเรยกใชบรการตาง ๆ ทอาจจะเปดไวบนระบบ เชน ขอมลเกยวกบระบบปฏบตการ ระบบซอฟตแวรทตดตงหรอใชงาน ขอมลบญชชอผใชงาน (User Account) ทมอยบนระบบ เปนตน รวมถงการเกบรวบรวมหรอตรวจสอบขอมลจราจรบนระบบเครอขาย (Sniffing) และการลอลวงหรอใชเลหกลตาง ๆ เพอใหผใชงานเปดเผยขอมลทมความส�าคญของระบบ (Social Engineering)

113

ความพยายามจะบกรกเขาระบบ (Intrusion Attempts)

ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากความพยายามจะบกรก/เจาะเขาระบบ (Intrusions Attempts) ผานจดออนหรอชองโหวทเปนทรจกในสาธารณะ (CVE- Common Vulnerabilities and Exposures) หรอผานจดออนหรอชองโหวใหมทยงไมเคยพบมากอน เพอใหไดเขาครอบครองหรอท�าใหเกดความขดของกบบรการตาง ๆ ของระบบ รวมถงความพยายามจะบกรก/เจาะระบบผานชองทางการตรวจสอบบญชชอผใชงานและรหสผาน (Login) ดวยวธการสม/เดาขอมล หรอทดสอบรหสผานทกคา (Brute Force)

การบกรกหรอเจาะระบบไดส�าเรจ (Intrusions)

ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดกบระบบทถกบกรก/เจาะเขาระบบไดส�าเรจ (Intrusions) และระบบถกครอบครองโดยผทไมไดรบอนญาต

การโจมตสภาพความพรอมใชงานของระบบ (Availability)

ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากการโจมตสภาพความพรอมใชงานของระบบ เพอท�าใหบรการตาง ๆ ของระบบไมสามารถใหบรการไดตามปกต มผลกระทบตงแตเกดความลาชาในการตอบสนองของบรการจนกระทงระบบไมสามารถใหบรการตอไปได อาจจะเกดจากการโจมตทบรการของระบบโดยตรง เชน การโจมตประเภท DoS (Denial of Service) แบบตาง ๆ หรอการโจมตโครงสรางพนฐานทสนบสนนการใหบรการของระบบ เชน อาคาร สถานท ระบบไฟฟา ระบบปรบอากาศ

ฉอโกงหรอหลอกลวงเพอผลประโยชน (Fraud)

ภยคกคามดานสารสนเทศทเกดจากการฉอฉล ฉอโกง หรอการหลอกลวงเพอผลประโยชน (Fraud) สามารถเกดไดในหลายลกษณะ เชน การลกลอบ ใชงานระบบหรอทรพยากรทางสารสนเทศทไมไดรบอนญาตเพอแสวงหาผลประโยชนของตนเอง หรอการขายสนคาหรอซอฟตแวรทละเมดลขสทธ

114

ภาคผนวก�ข�อภธานศพทและคำยอ

ตารางท�9 อภธานศพทและค�ยอ

ค�ำศพท ควำมหมำย

Port Scanning การตรวจสอบขอมลเบองตนของระบบปฏบตการหรอบรการบนเครองแมขาย โดยการสงขอมลไปสระบบทเปนเปาหมายแลวรวบรวมผลการ ตอบสนอง ขอมลทไดจากการสแกนมกถกใชเปนขอมลในการเจาะหรอบกรกเขาระบบตอไป

Social Engineering เทคนคการหลอกลวงโดยใชหลกการพนฐานทางจตวทยาเพอใหเหยอเปดเผยขอมล เชน การโทรศพทโดยแอบอางเปนบคคลอนเพอหลอกใหเปดเผยรหสผาน

Trojan มลแวรทอยในรปของโปรแกรมทวไป แตมจดประสงคแอบแฝงเพอท�าอนตรายตอระบบ เชน ขโมยขอมลบญชผใช เปนตน โปรแกรมทเปนโทรจนนนจะหลอกลอใหผใชคดวาตวมนเองปลอดภย และใหผใชเปนคนน�าโปรแกรมเขามาตดตงอยในระบบเอง

Worm มลแวรทสามารถแพรกระจายไปยงเครองคอมพวเตอรอน ๆ ในเครอขายหรอขามเครอขายโดยไมผานการใชงานของผใช

115


Malware URL การเผยแพรโปรแกรมไมพงประสงคผานเครองแมขาย โดยโปรแกรมไมพงประสงคจะท�างานเมอผใชเปดเขาไปใน URL ทเปนทอยของโปรแกรม ไมพงประสงค มผลท�าใหเบราวเซอรถกควบคมการท�างานใหเปนไปตามความตองการของผเขยนมลแวร เชน ขโมยขอมล แสดงหนาตางโฆษณา หรอดาวนโหลดโปรแกรมไมพงประสงคอน ๆ ตามมา เปนตน

Domain Name ชอทตงขนเพอใชแทนการเรยกหมายเลขไอพ (IP Address) เพอใหเปนทรจกและจดจ�าไดงายขน

Vulnerability Assessment

กระบวนการตรวจสอบหาชองโหวของระบบสารสนเทศทอาจเปนจดออนใหผไมหวงเจาะระบบเขามาได และประเมนความส�าคญและผลกระทบของชองโหวนน

Penetration Testing ขนตอนถดจากการตรวจสอบและประเมนชองโหวของระบบสารสนเทศ โดยท�าการบกรกเจาะระบบสารสนเทศจรงโดยอาศยวธการทางเทคนค, การหลอกลวงแบบโซเชยลเอนจเนยรง หรอแมกระทงบกรกทางกายภาพเขาไปขโมยขอมลกถอเปนการทดสอบเจาะระบบ

116


Digital Forensics การเกบหลกฐาน การคนหา การวเคราะห และการน�าเสนอหลกฐานทางดจทลทอยในอปกรณคอมพวเตอรและอเลกทรอนกส เชน ไฟลทอยในคอมพวเตอร อปกรณอเลกทรอนกส โทรศพทมอถอ รวมถงหลกฐานดจทลทสรางจากระบบคอมพวเตอร เปนตน ซงขอมลเหลานสามารถน�าไปใชระบผกระท�าผดและใชเปนหลกฐานในการด�าเนนคดได

Computer Security Incident Response Team (CSIRT)

หนวยงานทมหนาทประสานงานและจดการภยคกคามทเกดกบระบบสารสนเทศในขอบเขตเครอขายทก�าหนด เชน ซเซรตระดบองคกรทจดการภยคกคามระบบสารสนเทศภายในองคกร หรอ ซเซรตระดบประเทศทสามารถประสานงานไปยงซเซรตในระดบประเทศดวยกนหรอหนวยงาน ทเกยวของเพอจดการภยคกคามทางสารสนเทศ

One Time Password (OTP)

รหสผานทสามารถใชไดเพยงครงเดยวในการเขาสระบบ ซงมความแตกตางจากรหสผานทวไป (Static Password) คอสามารถปองกนภยคกคามเกยวกบการกรอกรหสผานซ�า (Replay Attack) กลาวคอ หากผประสงครายท�าการจดจ�ารหสผานเดมทผใชงานเคยเขาสระบบ เพอจะน�ากลบมาใชซ�า จะไมสามารถกระท�าไดเนองจากรหสผานจะมการเปลยนไปในแตละครงทเขาสระบบ แตอยางไรกตามการใชงานรหสผาน OTP มขอเสยคอ ผใชงานอาจจดจ�ารหสผานดงกลาวไดยาก ดงนนจงมกพบเหนการใชรหสผานแบบ OTP รวมกบเทคโนโลยอน ทงน เทคโนโลยทใชในการสรางรหสผานแบบ OTP ไดแก การค�านวณจากเวลา การค�านวณจากรหสผานเดม หรอคาสมอน ๆ เปนตน

117


Content Management System (CMS)

ระบบซอฟตแวรคอมพวเตอรทใชเพอจดระเบยบเอกสารหรอเนอหาสาระ โดยสวนมากน�ามาชวยในการสรางและบรหารเวบไซตแบบส�าเรจรป โดยในการใชงาน CMS นนผใชงานแทบไมตองมความรในดานการเขยนโปรแกรม กสามารถสรางเวบไซตได

Corporate เครอขายทใหบรการอนเทอรเนตกบหนวยงาน หรอองคกรทมหมายเลขไอพ (IP Adrdress) คงท โดยทวไปจะมระบบเครอขายและสารสนเทศภายในจ�านวนมาก และมผดแลระบบประจ�าหนวยงาน

Broadband เครอขายทใหบรการอนเทอรเนตกบผใชทวไป มการระบหมายเลขไอพ (IP Address) กบเครองทเปนลกษณะไดนามกไอพ (Dynamic IP) ซงหมายเลขไอพ (IP Address) จะเปลยนแปลงไปไดตามเงอนไขทผใหบรการก�าหนด ผใชเครอขายแบบนสวนมากจะเปนผใชบรการตามบาน หรอส�านกงานขนาดเลกทมผใชบรการจ�านวนนอย

118

AS numberภยคกคามในเครอขายตารางท�10 จำ�นวนหมายเลขไอพของเครอขาย (AS number ทไดรบแจำงเหตภยคกคาม) ทไดรบแจำงรายงานภยคกคามสงทสด นบตามจำ�นวนหมายเลขไอพทไมซ�า

ผใหบรกำรอนเทอรเนต AS Number จ�ำนวนหมำยเลขไอพจ�ำนวนรำยงำนเหตภยคกคำม นบตำมจ�ำนวนหมำยเลขไอพทไมซ�ำ

TOT

9737 23969 38040 56120

1,355,520 1,045,917

True Internet7470 9287 17552

2,249,472 749,732

Triple T Broadband 45758 1,069,056 720,117

Jastel Network 45629 55423 1,094,656 686,283

119

AS numberผใหบรกำรอนเทอรเนต AS Number จ�ำนวนหมำยเลขไอพ

จ�ำนวนรำยงำนเหตภยคกคำม นบตำมจ�ำนวนหมำยเลขไอพทไมซ�ำ

CAT Telecom

4651 9931 18252 131089 131090

308,224 66,953

Super Broadband Network (SBN)

38444 45430 45458

207,616 60,441

Real Move 132061 65,536 36,758

Advanced Wireless Network (AWN) 131445 102,400 31,256

DTAC 17724 24378 266,240 25,720

TT&T 55465 403,456 14,363

120

BotnetBOTNETตารางท�11 อนดบแรกของผใหบรการอนเทอรเนตทมจำ�นวนรายงานประเภท Botnet สงทสด

ผใหบรกำรอนเทอรเนตสดสวนจ�ำนวนหมำยเลขไอพทไมซ�ำตอจ�ำนวนหมำยเลขไอพของแตละ AS Number (2556)

จ�ำนวนหมำยเลขไอพ ทไมซ�ำ (2556)

จ�ำนวนหมำยเลขไอพทไมซ�ำ

ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

TOT

AS9737: 82.77% AS23969: 28.07% AS38040: 0.01% AS56120: 0.55%

1,027,199 978,427 900,415 149,699

True InternetAS7470: 1.03% AS9287: 0.57% AS17552: 44.42%

713,584 649,075 606,270 55,372

Triple T Broadband AS45758: 63.71% 681,065 371,909 564,295 55,237

Jastel NetworkAS45629: 59.50% AS55423: 0.34%

637,276 549,705 290,074 4,756

121

Botnetผใหบรกำรอนเทอรเนต

สดสวนจ�ำนวนหมำยเลขไอพทไมซ�ำตอจ�ำนวนหมำยเลขไอพของแตละ AS Number (2556)



ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

CAT Telecom

AS9931: 2.30% AS18252: 0.22% AS131089: 97.79% AS131090: 65.52%

63,216 59,448 50,880 232


AS38444: 26.77% AS45430: 3.85% AS45458: 14.73%

48,842 25,624 32,759 8,584

Real Move AS132061: 56.09% 36,758 36,723 17,197 -

Advanced Wireless Network (AWN)

AS131445: 30.52% 31,256 31,256 - -

DTACAS17724: 0.39% AS24378: 9.63%

25,502 24,721 13,904 8,414

TT&T AS55465: 3.14% 12,670 9,637 4,770 27

122

Open DNS resolverOPEN�DNS�RESOLVERตารางท�12 สถตประเภท Open DNS Resolver นบตามจำ�นวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

TOT

AS9737: 58.46% AS23969: 3.27% AS38040: 0.01% AS56120: < 0.01%

725,003 721,958 19,763 16,381


659,843 659,227 147,458 107,309


156,106 156,104 6 858


123

Open DNS resolverผใหบรกำรอนเทอรเนต




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

CAT Telecom

AS4651: 0.01% AS9931: 0.83% AS18252: 0.02% AS131089: 3.97% AS131090: 59.67%

54,671 54,530 611 940

Advanced Datanetwork Communications (ADC)

AS17565: 12.11% 4,154 4,0.57 245 280

CS Loxinfo

AS4750: 0.83% AS7568: 0.10% AS9891: 1.66% AS45537: 11.33%

3,809 3,665 672 966

KSC AS7693: 0.83% 2,177 2,151 197 282

Ministry of Education AS23974: 1.26% 1,446 1,328 527 752

TT&T AS55465: 0.33% 1,315 1,314 3 13

124

ScanningSCANNINGตารางท�13 สถตประเภท Scanning นบตามจำ�นวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555


5,045 3,218 1,881 1,847


TOT

AS9737: 0.29% AS23969: 0.13% AS38040: 0.01% AS56120: 0.01%

3,678 2,305 1,474 1,640


2,535 2,533 - 70

125

Scanningผใหบรกำรอนเทอรเนต




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

CAT TelecomAS9931: 0.12% AS18252: 0.02% AS131089: 0.07%

240 161 114 94

CS LoxinfoAS4750: 0.02% AS9891: 0.22%

160 117 63 111

Ministry of Education AS23974: 0.10% 112 63 55 34

UniNetAS4621: 0.06% AS38589: 0.07%

81 48 38 36

BB Broadband AS38794: 0.11% 52 32 23 25

DTAC AS24378: 0.02% 42 28 14 9

126

SpamSPAMตารางท�14 สถตประเภท Spam นบตามจำ�นวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

TOTAS9737: 41.99% AS23969: 18.22% AS56120: 0.39%

532,718 38,180 516,982 399,539



121,076 7,544 115,830 100,637


AS38444: 12.85% AS45430: 6.12% AS45458: 6.29%

23,248 7,912 22,199 43,005

127




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

DTACAS17724: 0.07% AS24378: 5.38%

14,245 7,715 13,673 21,742


8,228 8,211 16 2,717

Advanced Datanetwork Communications (ADC)

AS17565: 11.20% 3,842 365 3,659 3,786

UniNetAS4621: 2.70% AS38589: 0.26% AS56277: 0.78%

3,453 1,572 3,016 2,353

PROEN AS23884: 7.23% 3,368 9 3,364 66

CAT TelecomAS9931: 1.03% AS18252: 0.15%

2,054 1,165 1,312 1,312

128

Open proxy serverOPEN�PROXY�SERVERตารางท�15 10 สถตประเภท Open Proxy Server นบตามจำ�นวนหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555


Jastel Network AS45629: 0.32% 3,461 2,860 642 4

CAT TelecomAS9931: 0.02%

AS131090: 1.98% 1,790 545 1,362 21

TOTAS9737: 0.11%

AS23969: 0.02%1,382 953 618 448

True Internet

AS7470: 0.01%

AS9287: 0.01%

AS17552: 0.02%

293 78 216 193

129

Open proxy serverผใหบรกำรอนเทอรเนต




ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

Super Broadband Net-

work (SBN)

AS38444: < 0.01%

AS45458: 0.30% 85 7 80 19


UniNet AS4621: 0.02% 30 22 15 9

CS LoxinfoAS4750: < 0.01%

AS9891: 0.03%16 9 8 3

Chiang Mai University AS17479: 0.29% 9 9 - 2

130

Malware URLMALWARE�URLตารางท�16 สถตประเภท Malware URL นบตามจำ�นวนURL และหมายเลขไอพทไมซ�าทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย

ผใหบรกำรอนเทอรเนต


จ�ำนวนรำยงำนทไดรบ

จ�ำนวน URL ทไมซ�ำ


จ�ำนวนรำยงำนทไดรบ / จ�ำนวนหมำยเลขไอพทไมซ�ำ

CAT Telecom AS9931: 0.15% 16,732 4,170 307 54.5

Ministry of Education AS23974: 0.05% 12,807 2,853 54 237.2

CS LoxinfoAS4750: < 0.01% AS9891: 0.35%

10,157 2,812 133 76.4

Sripatum University AS46079: 0.23% 1,218 383 3 406.0

Metrabyte AS56067: 0.46% 1,159 420 42 27.6

131

Malware URLผใหบรกำรอนเทอรเนต






ISP Thailand AS7654: 0.06% 759 237 23 33.0

INET AS4618: 0.02% 589 232 50 11.8

KSC AS7693: < 0.01% 406 79 10 40.6

True InternetAS7470: < 0.01% AS9287: 0.03% AS17552: < 0.01%

398 54 17 23.4

UniNet AS4621: 0.02% 262 69 28 9.4

132

Web defacementWEB�DEFACEMENTตารางท�17 สถตประเภท Web Defacement นบตามจำ�นวน URL และหมายเลขไอพทไมซ�า ทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย

ผใหบรกำรอนเทอรเนต






CAT TelecomAS4651: 0.04% AS9931: 0.20% AS131090: 0.01%

3,451 3,367 419 8.2

Metrabyte AS56067: 0.66% 1,390 1,383 61 22.8

CS LoxinfoAS4750: 0.01% AS9891: 0.47% AS45537: 2.34%

915 905 195 4.7

INET AS4618: 0.03% 676 675 77 8.8

Pacnet Internet AS4765: 0.04% 461 430 32 14.4

133

Web defacementผใหบรกำรอนเทอรเนต






UniNetAS4621: 0.06% AS38589: 0.26%

369 364 75 4.9

Ministry of Education AS23974: 0.08% 305 283 89 3.4

ISP Thailand AS7654: 0.07% 139 138 26 5.3

POP-IDC AS131447: 0.78% 117 117 18 6.5

Netway Communication AS18362: 0.27% 98 98 11 8.9

134

PhishingPHISHINGตารางท�18 สถตประเภท Phishing ทถกรายงานสงสด 10 อนดบแรก จำ�แนกตามผใหบรการเครอขาย


จ�ำนวนหมำยเลขไอพ ทไมซ�ำ (2556


ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

CAT Telecom AS4651: 0.08% AS9931: 0.09% AS131090: 0.01%

199 119 108 96

TOT AS9737: 0.01% 110 100 45 6

CS Loxinfo AS4750: < 0.01% AS9891: 0.26% AS45537: 0.39%

98 62 51 37


Metrabyte AS56067: 0.41% 38 30 22 19

135

Phishingผใหบรกำรอนเทอรเนต


จ�ำนวนหมำยเลขไอพ ทไมซ�ำ (2556


ก.ค. – ธ.ค. 2556 ม.ค. – ม.ย. 2556 ก.ค. – ธ.ค. 2555

INET AS4618: 0.02% 35 22 20 15

UniNet AS4621: 0.02% 28 15 16 5

True Internet AS7470: < 0.01% AS9287: 0.02% AS17552: < 0.01%

16 10 8 7

ISP Thailand AS7654: 0.04% 15 10 6 9

Siamdata Communication AS56309: 0.49% 15 9 7 2

PROEN AS23884: 0.03% 13 7 9 6

หมายเหต: จ�านวนรายงานภยคกคามทไดรบแจงในป 2556 มจ�านวนเพมขนจากป 2555 เปนจ�านวนมาก เนองจาก ไทยเซรต ไดขยายเครอขายความรวมมอและเพมแหลงขอมลภยคกคามเพมขน

136

Certificaภาคผนวก�ง�รายชอผทสอบวดระดบและไดรบใบรบรอง�ETDA/TISA�iSEC

CERTIFICATEตารางท�19 รายชอผทสอบวดระดบและไดรบใบรบรอง ETDA/TISA iSEC-M

ล�ำดบท ชอ-นำมสกล หนวยงำน ประเภท

1 สมลกษณ กตวฒนบ�ารง บ.จนวาณชย จ�ากด iSEC-M

2 จรพฒน สมานนท ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) iSEC-M

3 จรชาต วงศทอง โรงพยาบาลศครนทร iSEC-M

4 ทนงศกด กจโรณ การไฟฟาสวนภมภาค iSEC-M

5 กรรกร จกรกรชกล สถาบนคมครองเงนฝาก iSEC-M

6 วจารณ ชยโรจน ธนาคารอาคารสงเคราะห iSEC-M

7 เฉลมพร ชวยรกษา การไฟฟาสวนภมภาค iSEC-M

8 จตสถา ธาตวากร การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย iSEC-M

9 สภชย พนธโกศล สวนตว iSEC-M

10 ปรชญา พรนมตกล ธนาคารกรงเทพ จ�ากด (มหาชน) iSEC-M

11 วรศรา นาคประสงค การไฟฟานครหลวง iSEC-M

137

CertificaISEC-Tตารางท�20 รายชอผทสอบวดระดบและไดรบใบรบรอง ETDA/TISA

ล�ำดบท ชอ-นำมสกล หนวยงำน ประเภท

1 ผศ.ดร.ศภกร กงพศดาร คณะวทยาการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร iSEC-T

2 อนชา เกษมวฒนากล ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) iSEC-T

3 กมล สนสวนแตง Progress Software iSEC-T

4 ภาสกร ถายะพงค VeriFone (Thailand) Co., Ltd. iSEC-T

5 ธนท ทองอทยศร NSTDA Academy iSEC-T

6 วชรา เทพศร การไฟฟาสวนภมภาค iSEC-T

7 ธนา พงษกตตหลา การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย iSEC-T

8 สณฏฐา จนทรวฒนะ บรษท ทโอท จ�ากด (มหาชน) iSEC-T

9 พ.ต. พศทธ มวงสมย กรมยทธการทหาร กองบญชาการกองทพไทย iSEC-T

138

สรางคณา�วายภาพ�ผอำ�นวยการ�สพธอ.

ชยชนะ�มตรพนธ�ผชวยผอ� นวยการ สพธอ.

สรณนท�จวะสรตน�ผอ� นวยการ ส� นกความมนคงปลอดภย

ธงชย�แสงศร�รองผอ� นวยการ ส� นกความมนคงปลอดภย

ฝายจดทำ เนอหา

สรางคณา วายภาพชยชนะ มตรพนธสรณนท จวะสรตนธงชย แสงศรพรพรหม ประภากตตกลธงชย ศลปวรางกร,

ณฐโชต ตสตานนทและทมไทยเซรต

ฝายศลปและพสจนอกษร

ณฐพงศ วรพวฒ

นภดล อษณบญศร

ณฐนย รวดเรว

ทศพร โขมพตร

นโรจน พกลทอง

ฝายประสานงาน

รจนา ลำ เลศ

โชตกา สนโน

พรรวด โควนทเศรษฐ

คณะผจดทำ��

รายงานประจำปีไทยเซิร์ต 2556

Documents