ОБЛЫСТЫҚ КӨП САЛАЛЫ ДАРЫНДЫ

БАЛАЛАРҒА АРНАЛҒАН

МЕКТЕП- ЛИЦЕЙ

Оқушыларға білім алудағы кедергілерді анықтап білім деңгейін жоғарлатуда жаңа фoрматты cабақ арқылы оқыту үдерісінің тиімділігін арттыратын педагогикалық жағдай кешенін қалыптастыру.

Зерттеу нысаны: Облыстық көп салалы дарынды

балаларға арналған мектеп-лицейінің 9 «А» сыныбы».

Зерттеу болжамы: Оқушылар бағыт-бағдар негізінде топтық жұмыс жасауға дағдыланады, тарихи оқиғалардың себеп-салдарын, ара байланысын, қатынасын, құбылыс заңдылықтарын түсіне отырып, талдау, түйіндеу, салыстыру,қорытынды шығаруға дағдыланады және шығармашылық тұрғыдан ойлау қабілеті артады, адами капиталдың сапалы өсуіне жағдай туғызады.

Зерттеу кезеңдері мен ұйымдастыру Зерттеу үш кезеңнен тұрады. Зерттеу базасы-облыстық көп салалы дарынды балаларға арналған мектеп- лицей. Әр кезең өз міндеттері мен зерттеу тәсілдерінен тұрады.

Жаңа форматты

сабақ

Мағжан Жұмабаев

өзінің «Педагогика» еңбегінде адамның жалпы рухани дамуы туралы айта келіп, жеке тұлға мәселесін ақыл-ой дарындылықпен тығыз байланыста

екенін қарастырды.

Карл Роджерс«Мен»

Джин Роддок«Оқушы үні»

Кедергіні анықтау және

жоюдағы теориялар

Роберт Стернберг «Үштік модель»

Жүсіпбек Аймауытов«Психология»

Жаңа форматты сабақтарды өткізуде мұғалімдерге қойылатын талаптар:

-сабақтың алдын-ала өте ұқыпты дайындалуы: арнайы тапсырмалар беріледі, сабақ мақсаты ,құрылымы, әр оқушының міндеті мен рөлі түсіндіріледі. Қажетті дидактикалық материалдар мен әртүрлі көрнекіліктер әзірленеді.

-сынып пен әр оқушының ерекшелігіне, білім деңгейіне сәйкес сабақтың жүру барысын тыңғылықты ойластырылады. Нақты жоспарланады.

-нашар үлгеретін және білімге немқұрайлық танытатын оқушылардың танымдық іс-әрекетін жандандыруға ерекше көңіл бөлінеді.

-оқушы - оқыту субъектісі-мақсатқа дербес, өз іс-

әрекетімен жетуші, белсенді тұлға.

-өз-өзін, бір-бірін оқытушы.-өнерпаз, жасампаз еңбек иесі.-өз ізденісімен табысқа жетуші-шығармашыл тұлға (сапалы

өнім шығарушы). конструктор өзін-өзі оқытушы Ол технолог оқыту үшін оқушы өнертапқыш

Оқушы іс-әрекеті Мұғалім іс-әрекеті

--жеке тұлғаға бағытталған тапсырма ұсынушы, нақты мақсат қоюшы.

-бағыт-бағдар беруші, кеңесші, ақылшы.

-оқушының жетістігін құптаушы, ынталандырушы.

-мақсатқа жетелеуші, оның тиімді жолын ұсынушы.

-қабылдап алушы, сарапшы, ақыл-кеңесші,

-әділқазы.

Күтілетін нәтиже

Оқу-танымдық құзыреттілік – бұл нақты танымдық объектілерімен сәйкестендірілген

логикалық, жалпы оқу әрекеті элементтерін қамтитын оқушының дербес танымдық қызметі аясындағы құзыреттіліктердің жиынтығы. Бұған жататындар: оқуда танымдық қызметте мақсат қоя білу, жоспарлай, талдай алу, рефлексия , өзіне-өзі баға берушілік. Оқушы нәтижелі қызметтің креативтік дағдыларын, білімді нақты өмірден ала білуді, әдеттен тыс жағдайларда іс-әрекет жасау және проблемаларды шешудің эвристикалық тәсілдерін меңгереді. Осы құзыреттіліктер аясында функционалдық сауаттылық талаптары, фактілерді ойдан шығарылғаннан ажырата білу, өлшеу дағдыларын меңгеру, ықтималдық, статистикалық және басқа танымдық әдістерді пайдалана біледі.

Жалпымәдени құзыреттілік- танымдық қабілеттерді және іс-әрекет

тәжірибесін меңгеруі тиіс мәселелер жиынтығы. Бұл ұлттық және жалпыадамзаттық мәдениет ерекшеліктері, адам өмірінің және жалпыадамзат мәдениетінің рухани-адамгершілік негізі, жанұялық, әлеуметтік, қоғамдық құбылыстар және дәстүрлердің мәдениеттану негіздері, адам өміріндегі ғылым мен діннің рөлі, олардың бейбітшілікке әсері, тұрмыстық және мәдени демалыс аясындағы құзыреттіліктің тиімді тәсілдерін меңгереді.

Әлеуметтік-еңбек құзыреттілігі – азаматтық-қоғамдық қызметтегі (азаматтың,

бақылаушының, сайлаушының, өкілдің рөлін ойнау), әлеуметтік еңбек аясында (тұтынушының, сатып алушының, клиенттің, өндірушінің құқықтары), жанұялық қарым-қатынастар, міндеттер саласында, экономика және құқықтық мәселелерінде, кәсіптік айқындалуда білім мен тәжірибе игеруді білдіреді. Бұл құзыреттілікке мысалы үшін мыналар жатады: жағдайды талдай білу және қоғамдық пайдаға (тиімділікке) сәйкес әрекет ету, еңбек және азаматтық өзара қатынастардың әдебін меңгереді. Оқушы қазіргі қоғамда өмір сүру үшін қажетті әлеуметтік белсенділік және функционалдық сауаттылық дағдыларын меңгереді.

Тұлғалық өз бетінше жетілу құзыреттілігі – дене, рухани және интеллектуалдық өз бетінше

даму тәсілдерін, эмоционалдық өзін-өзі реттеуді және өзін-өзі қолдауды игеруге бағытталады. Бұл жерде нақты нысана рөлін оқушының өзі атқарады. Ол оның үздіксіз өзін-өзі тануынан, қазіргі адамға қажетті тұлғалық сапаларын дамытуына, психологиялық сауаттылығын, ойлау мәдениетін және мінез-құлқын қалыптастырудан көрініс табатын жеке қызығушылықтарына және мүмкіндіктеріне сәйкес әрекеттер, тәсілдерін меңгерген болады.

Жарияланған мақалалар: 1. Қазақстан Тәуелсіздігінің 20 жылдығына арналған “Тәуелсіз Қазақстан: Тарихы, Бүгіні және болашағы” атты халықаралық ғылыми-практикалық конференциясының материалдары. І том. 2011 ж.2. Ертіс дарыны хабаршысы.Ғылыми-тәжірибелік журнал. №6. 2011 ж. 3. Қазақстан тарихы: әдістемелік журнал. Республикалық ғылыми-әдістемелік және педагогикалық басылым.№3. 2012 ж.4. “ХІІ Сәтбаев оқулары” атты халықаралық ғылыми конференциясының материалдары. 17 том. ІІІ бөлім. 2013 ж.

1. Чернилевский Д.В. Креативные аспекты становления образовательной системы. - М., 1996.

2. Шевченко Л.Л. Педагогическое творчество. - М., 1996.3. Иманбекова.Б., Әбдіреймова.К., Мазаржанова.Қ. Оқытудың негізгі

формасы сабақ. Алматы, 2003.4.Әбенов С., Ахметова Г. Дәстүрлі емес сабақ турасында.

//Қазақстан мұғалімі-2003,3 маусым5. Мұғалімге арналған нұсқаулық. «Назарбаев зияткерлік мектебі»

БДДҰ, 2012 .