Elhac Muzaffer OZAK b

ZIYNET-UL-KULOB [ KALPLER iN ZiYNETi]

.. U'

SALAH BttJCt KlTABEvt YAYlNLARI: S9

Hattat: Ali Rt ORAN

Bask EViK O FS ET

(0212) 501 30 19

N SZ

Allah celle hazretlerinin izni ve inayetiylc ma'nevi fikir hayatmza armaan ettiimiz bu nciiz risalemiz; mahiyyet ve muhtevas bakmndan byk bir iddia mahsul deildir. Zira, bu konuda byklerimiz ta rafndan Arabi, Farisi ve dier lisanlada yazlm, oJ;unmu ve okutuZmu veya yazlm fakat halka sunulmam bir ok deerli eserler mevcttur. Havas ve Havassl-havas tabir olunan ve herbiri birer gnl sultan olan bu zevat- ali-kadrin te'lif huyurduklar ok kymetli ese1'eler yannda, bir hi mesabesinde olan bu risalecii kaleme almaktan muradmz; nasipleri bizden olacak han- din-i mbiyne hizmet edebilmektir. Bylece, Cenab-Hakkn bize ilham ve ihsan buyurduu kcular, dilimizin syleme gayreti ve kalemimizin yazma kudreti ile, aziz milletimize ve muhterem din kardelerimize, Hale yoldalarmza hayrl ve faydal olabileceimizi dndk.

Allahu azim--ann rizasn, Resl- ziann efaat-i uzmasn ve Evliyaullahn himem-i ruhaniyyetleri muktezasn tahsil niyyet-i halisanesiyle hazrladmz bu risalemizde; halkmzn ounlukla bu konulardaki m.killerini, elimizden geldii ve gcmzn ycttii kadar halletnee ve mehullerine k tutmaa altk. Bilindii gibi, bu ok nemH bahis I ALEMI ile ilgili bulunduundan bu yol zerinde yol kesenler eytan aleyh-l-la'neye hizmet edenler ve Rahman suretinde grnen iblisler saylamayacak kadar oktur.

Bu risale; Hakka talip ve rizaya ragp olanlarla, kendi zn bilmek murad edenlere ve insan doup insan ya.amak ve insan olarak lmek isteyenlere c nasipleri bizden olanlara -ln.aallah- iyi bir rehber olacaktr.

Btn gayret ve hsn,-niyyetimize ramen kusurlarmz olmusa hata 1.'C noksanlarmzn samimiyyetimize balanmasn ehl-i irfann iz'an ;e t'icdanlarndan bekler, gnahlar, affetmesini ve rtmesini seven Allah celle hazretlerinden, kasten irtikap etmediimiz zuhul ve nisyanlarmzn af buyurulmasn tazarr ve niyaz eyler ruhaniyyet-i Muhamnediyye ve himmet-i Evliyaullahtan bize yardmc olmalarn dileriz.

Bu risalemizin; indi-ilahiyyede, ullahta mergup ve mahbup olmasn salamasn temenni ve mit ederiz.

indi-Reslullahta ve indi-Evliyave mmet-i Muhammed'e faydalar

Tevfik, Allah'tandr ...

Kutb-l-arifiyn, Gavs-l-vcisliyn, Hateml-mctehidiyn Pir Sultan Muhammed Nureddin Cerrahi fahri trbedar, mukbil-i-akdcim-l-Evliya

El-Hac MUZAFFER OZAK

El-Hamd- lillahi Rabbil-dlemiyn. Ves-saldt ves-seldm ala Resulina ve ResiU-s-sakaleyni Muhammedin ve dlihi ve evlddihi ve ezvacihi

ve eshabihi ve ensarihi ve muhibbihi ecma'n.

Ey asln renmek isteyen! Hakikatte sultan olup, bu aleme uryan gelen ve bu alemden uryan giden! Bu gidiinde, o uryan haliyle ya ebedi aleme sultan olacak veya ebediyyen uryan kalacak olan insanolu!

Bu aJemde, ilk ve en nemli vazifen; nereden geldiini_, niin geldiini ve nereye gideceini aramak ve renmektir.

Geldiin yer haktr. V azifen ise, seni bu aleme insan olarak getiren ve kudsi ve muazzam varla, inanp iyman getirmek ve ondan raz olmaktr. Her iinde, O'nun rizasn aramaktr. Teslim-i klli ile O'na teslim olmaktr. O'nun arzu ettii ekilde yaamaktr. O'nun arzu ettii ekilde yaamak iin de, sana peygamberleri vastasyle gnderdii kitaba uymaktr. Bu kitab anlamak ve btn bu saydklarnz renmek iin de, ilim tahsili farzdr. Aleyhissalat ves-selam efendimiz.

Utlub-l-me ve lev kdne bis-syn-i farizatn ald klli mslimin ve mslimetin.

(ilim, in gibi uzak bir diyarda dahi olsa, erkek veya kadn her mslmana ilim tahsili farzdr. ) buyurmulardr.

-6-

Bir dier Hadis-i erifte de: (HAYATTA, EN HAKtKi MRID lLtMDtR.) buyurulmutur.

Semavi kitaplarn en ycesi ve sonuncusu olan, Hakkn kelam, alkarn hi bir zaman eskimeyecek, daima gen ve din kalacak olan ve on drt asrdanberi btn hasmlarn malfp edegelmi olduu gibi, kyamete kadar da hasmlarn mnhezim edecek olan Kur'an- azim-l-brhann birinci ayeti:

deil midir?

o

t)J lkr/ ...

(Oku ! )

ilim ve alimler hakknda, nice. ayat- beyyinat ve nice ehadis-i erife mevcuttur ve bu ayet-i celilelerle Hadis-i eriflerden alnan feyz-i berekat ile sylenmi veeizeler ve ktphaneler dolusu eserler vardr.

Demek oluyor ki, insanolunun birinci vazifesi okumak tr. Zira, bilenlerle bilmeyenler msavi deillerdir. Allah celle, Kur'an- kerimde:

Hel yestevilleziyne yti'lemunc velleziyne a yti'lemun ... Ez-Zmer sresi: 9

(Bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?) buyurmutur.

N e var ki, i yalnz o kumakla da bitmez. Tefekkr etmek, dnmek, okuduunu anlamak ve anladn haznetmek gerekir. Tefekkrsz, mcerret okumakla iktifa edenler, okuduklarn dnmekten mahrum olanlar, okuduklarn hazmetmeyenler ve okuduklar ile amil olmayanlar hakknda da aadaki ayeti-kerime nazil olmutur. yle kimseler vardr ki, ok okurlar amma okuduklarn anlayamaz ve anladklarn hazmedemezler. Allahu sbhanehu ve teala, bu gibiler iin de :

-7-

Mesel-lleziyne hummil-t-tevrate smme lem yahmilha ke-mesel-il-h

mari yahmil esfara. El-Cum'a suresi: 5

(Kendilerine Tevrat ykletilip, retilerek hkmleri ile amel etmeleri teklif olunanlar, sonra onu tamayanlar, hkmleri ile amil olmayanlar, ondan faydalanamayanlar, byk byk kitaplar tayan merkeplere benzerler.) buyurmutur.

Evet, merkep o kitaplar yklenmekle yorgunluk ve meakkat eker amma, kendisine hi bir faydas olmaz. u halde, okuduunu anlamayanlarla, anladklar ile amil olmayanlar da, kitap tayan merkepten farkszdrlar.

Bu hkme varnca, ortaya kendiliinden bir hakikat kyor :

nsanolunun birinci vazifesi okumak ise, ikinci vazifesi de tefekkr etmek yani dnmektir. Demek ki, okumakla i bitmiyor, okuduunu dnmek ve onunla amil olmak da gerekiyor. Hi phesiz, bu kolay bir i deildir. Resfl- ekrem sallallahu aleyhi ve seli em efendimiz, bir Hadisi eriflerinde:

IIZ"I_$ jt. Bir saat tefekkr etmenin, altm yl nafile ibadet etmekten, Allahu Tealaya daha sevgili olduunu... beyan

buyurmulardr. Buna binaen, Hazreti Yunus (Kuddise srruh) :

buyurmutur.

ilim, ilim bilmektir; ilim, kendin bilmektir; Sen kendini bilmezsin, Ya nice okumaktr?

Tefekkrsz ilim, hazmsz gdaya benzer. Yediimizi haznedemediimiz takdirde, nasl rahatsz oluyor ve o gdadan faydalanamyorsak; tefekkrsz ilimden de insan ayn ekilde rahatsz olur ve yararlanamaz.

Okumak; okuyan kiinin, okuduunu grd kadardr. T,efe:kkr ise; ona verilen anlama kudreti nisbetinde olur

ki, bu bakmdan anlama, okumann fevkindedir. Mcerret'

- 8 -

okumak, harflerin bir araya gelerek bir eye rmuz olduunu bilmek, mcerret o rmuzu grmek demektir. Anlamak ise, o rmuzun anlatmak istediini anlayabilmektir.

Mesela, tNSAN kelimesini yazdmz zaman, i N S A N harfleri mi insandr, yoksa bu harflerin delalet ettii mana m insandr?

Mcerret okuyan, iNSAN kelimesine insan diyen kimsedir. Tefekkreden ve anlayan ise, bu kelimenin delalet ettii manay anlayabilendir.

Nbvvetlerini henz ilan etmekle emrolunmadklar devrede, Resfl- Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimize, Hira danda tefekkr irade huyurulduunu ve yalnzln kendilerine sevdirildiini Buhar-i-erif beyan etmektedir. Bu uzun tefekkr devresinden sonra, kendilerine Cebrail aleyhisselamn vahiy getirdiinde, btn islam kaynaklar ittifak etmektedirler.

Zira, ka'inatta insandan yce bir malluk halk olunmamtr. Ka'inatta grlen her ey, insan iin halk buyurulmutur. Buna biaen, Hadisi kudside Allah celle:

Ey insan ! Her eyi senin iin yarattm. Seni de, zat- lfihiyyetim iin halk ettim, buyurmutur.

insan HALiFE'TULLAH"tr.

Ve iz kale rabbkc lil-melii'iketi inni cailn fil-ardi halife ...

El-Bakara suresi: 30

(Hani, Rabbin meleklere Ben, muhakkak yeryznde bir hale yaratacam demiti.)

Bundan da anlalyor ki, TASA VVUF insana kendi kymetini reten bir ilimdir. (Kendini bilen, rabbini bilir. ) Hadis-i erifi de, insan kendi aczini ve faniliini bilirse, Rabbinin kudret ve kuvv,etini, azarnet ve celalini anlar Vie o yce varla, o kudret ve kuvvete, o celal ve azamete kar muhabbetin ve korkunun ne idn idrak eder gereini belirtmektedir. insan, muhabbetle yaratldn ve hikmetin ba Hak korkusu olduunu sezdii gn gerek insan olur.

- 9 -

Kii, iki halet zeredir. Uhdesine tevdi olunan vazifeyi, ya muhabbetle veya korku iLe yapar. Hi phe yoktur ki, muhabbetle yaplan herhangi bir i, korku ile yaplandan daha stn ve ycedir. Seven, sevdiini hem sever, hem sayar, hem de itaat eder. Bunun iin de, sevdiini krmaktan, incitmekten ve darltmaktan ekinir. Kii, sevdiinin emrini seve seve, memnuniyet ve muhabbetle yerine getirir ve bylelikle ona olan ak ve muhabbetini izhar etmi olur. Kii, sevdiinin sevmedii ve men'ettii eyleri de, sevdiini incitip krabilecei mlahazasyle yapmaz ve bu gibi eylerden kanr. Gsterdiimiz misaller, ayn cinsten olan insanlar iindir. Ya, kiinin sevdii Hak olursa? Dnen kimseler iin bu muhabbet ve korkunun ne demek olduu aikardr.

Allahu tealay en ok seven ve muhabbet eden ve ondan en fazla korkan phesiz Resfl aleyhissalat ves-selamdr. Hakka yaknlk, bunu ifade etmektedir. Hakk, Hakkn istedii gibi bilen, O'nu seven ve O'ndan korkan yine Nebiyyi ziandr. Zira, sevrnee layk ve korknaa elyak Allah celle hazretleridir. Bu alemde, her eyin fani olduunu, her eyin mahv- harap olacan, ancak Allahu teala'nn baki kalacan en iyi bilen de, phesiz mefhar-i ka'inat aleyhi efdal-ttahiyyat efendimizdir. Hakikat-i Muhammediyyeye bir nebze vakf olanlar da, sevilmee, saylnaa ve itaat olunnaa layk olann ancak Allahu azim--an olduunu bilir, grr ve ta darlar.

Allahu sbhanehu ve teala, yaratt bunca mahlukat iinde insana verdii deeri ve nemi, hibir mallukuna vermemitir. Grnen ve grnmeyen btn alemleri, gkleri ve gklerin iinde bulunan gnei, ay ve yldzlar, havay, yerleri ve yerlerin altnda ve stnde bulunan gizli ve aikar btn ni'metleri, denizleri ve denizierin derinliklerinde bulunan her eyi ancak ve yalnz insanolu iin yaratmtr. insanolunun kursana bir lokma ekmei indirmek iin gnei yaratm, yamurlar yadrm, topra beerin yaamasna elverili hale getirmitir. insana verdii vcut, el, ayak, gz, kulak, az, burun, ruh, his, akl, dnce, irade, kabiliyyet hibir malluka verilmemitir. insann nail olduu bir ok ni'metlere melekler dahi nail ol amamlardr. Hatta, meleklerin bir ksm dahi, insancluna hizmet iin halk olunmu, cennet ve cehennem insanolu iin halk ve icat buyurulmutur. Kafirlerin ruhlarn kabzetrnek iin dahi melek gnderilmesi ve

- 10 -

bu ameliyyenin melek-l-mevt vastasyle icra edilmesi ve kafirlerin nara yani c,ehenneme girmeleri de Allahu teala'nn insana verdii nemi gstermektedir.

insann, Allahu sbhanehu ve teala'dan geldiini ve yine ona rcf edeceini, Kur'an- azim haber vermektedir:

ln.nd lil"lahi ve in.nd ileyhi rdci'un.. El-Bakara sresi: 156

(Biz, Allahu teala'nn kullaryz ve ancak O'na dneriz.)

Allah celle, insan severek yaratmtr. Bu sebeple, insann da zat- lfhiyyetini sevmesini ister. Buna binaen, Kur'an- hakimde:

Kul in kntiim tuhibbunallahe fettebi'uniy yuhbbkiimullahii. .. Al-i-lmran sresi: 31

(Ya l\luhammed! de ki: Eer, siz Allah u Teala':r Sf'\ iyorsanz, hemen bana uyun ki, Ala h u Teala da sizi sevsin .. ) huyurulmutur.

Alahu teala'y sevmek, O'nun Habibine tabi olmakla mmkndr. Kulun, O'nun sevgisini celbedebilmesi ise, ancak Rabibinin yoluna slfk etmekle kabildir ki, ayet-i celile bu gerei vzuhla ortaya koymaktadr. O'nun Habibine ittiba da, ancak Rabibinin sfatna brnen, onun kokusunu ve muhabbetini bize duyuran, onun haline vakf olan, onun gittii yoldan giden bir zata ittiba artyle tahakkuk eder. Zira, Allahu teala ile kul arasnda vasta, peygamberle:rdir. Herey fani olduuna gre, elbette Nebi'ler de eceli (lm) tadcdr. u halde, Nebi'ler de lm tadc olduklarna gre, kula hakka giden ve hak rizasma ulaan yolu kim gsterecektir? Bu va-zife, Nebi'lere varis olan, Nebil'erin sfatiarna brnen ve herbiri birer insan- kamil olan MRiD'lere dmektedir:

-11-

Aleykm bi-s-snneti ve snneti hulefa-ir-riiidiyn.

(Snnetim i.izere ve rt sahibi halelerinin snnetleri zerine olun uz.)

Hadis-i erifi buna delalet etmektedir.

Resfl- ziana halife olanlar iki snftr:

1) maret ve devlet sahibi olup ayn zamanda gnl sultan dan Hz. EBA-BEK:tR, MER, OSMAN, AL MER tBN- ABDLAZZ radiyallahu anhm ecma'yn gibi olan zevat- ali-kadr.

2) maret ve devlet sahibi ulmayp, Resfl- ziann halen ve kalen varisi olan ve insanlar hakkyle Hakka ileten mritlerdir.

Kul ile Allahu teala arasnda vastay inkar edenlerden bir ksm cahilliklerinden, bir ksm da hainliklerinden byle bir iddiada bulunmaktadrlar. Bazlar da :

- Kul ile Allahu teala arasnda vasta vardr amma, Nebi ahirete gidince, vasta da kalmaz diyorlar. Netekim, Vehhabi'ler bu itikat zeredirler.

Biz, onlara yle cevap verir ve deriz ki :

- Allahu teala ile kul arasnda, kyamete kadar insanlar azdracak, yoldan karacak eytann varln kabul ediyorsunuz da, insanlar hidayete gtrecek, Peygamber-i ziann sfat ile sfatlanm, kula Muhammed ne'esini tattracak, islam yolunu gsterecek, iyi ile kty, ak ile karay, zulmetle nuru ayrd ettirecek, alkam- ilahiyyeyi tefhim ve telkin eyleyecek, dorulua, iyilie, gzellie ve drst bir inana davet edecek, Allahu teala'nn kitab ve Resfl- mctebain snneti He bizzat amil olduu gibi, bakalarn da amel ettirecek alimierin ve velilerin mevcudiyetini nasl inkar edebiliy;orsunuz ? eytan kabul edip, veliyullah' kabul etmemek akl kar mdr?

Kald ki, Kur'an- azim-l-brhanda.

- 12-

Vebtegu ileyhil vesiylete ...

ElM/ide 8Uresi: 35 (Ona yaklamaya vesile arayn ... ) buyurulmutur. Netekim, bir Hadis-i erifte de :

El-ulcma- verese't-l-enbiya

(Alimler, Nebi'lerin varisleridirler. ) buyurulmaktadr. u kadar ki, Allahu teala ile kul arasndaki vasta, H

ristiyanlarn anladklar ma'nada olursa, byle bir inanem bizde de elbette yeri yoktur. Bir kimseye cenneti satmak, bir dierini aforoz ederek dinden komak, baka birini cehennemlik olarak ilfm etmek veya herhangi bir kimsenin gnahlarn affetmek gibi batl, mesnedsiz ve yetersiz vastay tabiatyle biz sofiler de kabul etmeyiz.

Buna mukabil, bize Allahu teala'nn kitabndan anladn anlatacak, bizzat kendisi de anlad ile amel edecek, bizi Allahu teala'ya gtrecek, bize muhabbeti, tekvay, mev:eddeti, sabr, kanaati, itaati, mrvveti, hilmi, zevk-i dini retecek her kii Allah ile kullar arasnda vastadr, Resfi.l- ziann halifesidir ki, bu vasflara sahip ve malik olan zevata ittiba bize vaciptir ve bu kabil zevat sevmek de her m'minin boynunun borcudur.

ite, bu vasflar nefsinde cem'eden zevata MRiD denilir ve bu zevatn emirlerini tutan ve kendilerini onun mrakabesine terk ve teslim eden zata da MRiD denir.

Mrid, ktabullah ve snnet-i Resfi.lullah ile amil olur,. yani Resili aleyhisselamn sz ile syler ve hali ile hallenir. Resfi.l- ziann sz ERiAT, hali ise TARiKA T'tir.

imdi, evvela Resfi.l- ziann szn iitip, onunla amel etmen eriat hkmlerini yerine getirmen ve o iittiinle amir olman, yani Resfi.ln hali ile hallenmen ise tarikate girmen-

- 13-

dir. Mrid, Reslln halifesi olduundan, sana nce Allah'n kelamn ve Resfln szn tebli eder. Bu tebligat ERtAT'tir. eriat ile hal alman da TARiKAT'tir.

Bu hali aldnda, eytan sana vesvese vererek, seni helak etmee alr. Mesela, kalbine fitne sokarak seni gsterie zorlar, sana seni beendirmek, sana seni byk gstermek ve bakalarn ktlemek zaafn telkin ,etmek ister, ki buna U'CUB derler. Gsterie ise, RiYA tabir olunur. Bu iki sfat ile sfatanan sofunun, mridin, derviin u'cub ve riya ile iledii ibadet ise, terkederek ilemedii ibadetinin gnah, kabahatinden daha da byktr. Zira, riyada yani gsterite gizli irk vardr. U'cub ise, eytani sfattr. Netekim, eytan kendisini Ade,m'den yce grm ve : (Ben, Adem'den ykseim. Onu topraktan yarattn, beni ise ateten halk ettin. Sana secde ederim ama, Adem'e secde etmem ... ) dediinden dolay, rahmetten koulmutur.

Tpk bunun gibi ; u'cuba den, kendisini dier insanlardan stn ve yksek gren ve ibadetine gvenen mrit de rahmetten tard olunur ve asla feyiz bulamaz. iki cihanda yz kara, dnyada aleme ve eytana maskara olur. Atalarmz ne gzel sylemilerdir : (Cahilin sofusu, eytann maskarasdr. )

Mride den sz ve hal :

El arpa, biz saman; El yahi, biz yaman ...

kaydna kendisini uydurmaktr. Kendisini, btn mahlukattan dfn ve aa grmektir. Bir kafiri dahi grdnde :

-Bu kiiye iyman nasip olabilir. Benim ise, son nefeste halim nice olur, bilemiyorum. Ya iymanm kurtaramazsam, huzuru hakka nasl ve ne yzle varrm? diyerek, o kafi ri bile hakir grmemektir. Hakkn kudretini halkta mahede ederek, her eye hak nazarla bakmak, birine bakp kretmek, birine bakp fikretmektir.

Kendisinden yal birisini grd zaman : -Bu zat- erif, benden yaldr. Elbette, Hakka ibadeti

de benden ziyadedir, diye sayg gstermek, kendisinden gen olanlar grnce :

- Bunlar benden gentir, elbette gnahlar da benden azdr, diye sevgi beslemektir.

Halbuki, hak mride tabi olmayan kimseler, kendi ku-

- 14-

sur ve noksanlarn gremezler. Zira, karlarnda aynalar yoktur. Mridler, ayna gibidirler. Ayna, hal ile mrid ise hem hal ve hem de kal ile, istidadna gre mridini bu gibi vartalardan halas eder, selamete karr.

Mrid, bir bakma ihtisas sahibi bir doktor gibidir. u kadar ki, hekim olan doktorlar, tedaviye muhta olan insann vcudundaki dahili veya harici illetlerine are ve ila bulur-, lar. Mritler ise ma'nevi hastalklara mptela olan ve kendilerini bu ma'nevi marazdan korumak ve kurtarmak isteyenlerin i alemlerindeki gizli dertlerini yine ma'nevi reete ve mualece ile tedavi ederler, gerek bu alemde ve gerekse gelecek alemde sultan olmak arzusunda bulunanlara da bu saltanatn yollarn gsterirler.

Nasl ki, yarm doktor insan tedavi edemez ve nnde sonunda helakine sebep olursa, yarm mrit de insann ma'nen helakine sebep olur. Ancak, yarm dcktor pek pek insann fani hayatna son verir ve onu bilgisizlii yznden ldrr. Yarm ve sahte mrit ise, insann dnya ve 8.hirette ebediyyen helak olmasna sebep olur. Yarm doktor, kiinin yalnz dnya hayatn sndrr. Sahte mrit ise, mridini kt ve batl itikatlara itmek ve dalalet yollarna iletmekle hem dnyasn hem de ahiretini ykar, harap eder.

Dier taraftan, doktor ne derece hazk olursa olsun, hasta onun ta vs iyelerine uymadka hibir fayda gremeyecei gibi, hak mridin tavsiye ve telkinlerine, verdii evrad ve ezkara, Emir ve nehiylere uymayan mrit de, mridinden istifade edemez. Eer, tavsiyeleri tutar ve emirlere uyarsa, ksa. zamanda feyz-i necat bulur, kalbi ve kalb safaya erer. Unutmamaldr ki, Hak mritten el alan, Resfl- ekrem sallallahu al ey hi ve sellem efendimizin elini tutmutur. Zira ; EL ELE,. EL HAKKADIR. Netekim, Hak mridin taht- mrakabesi-. ne giren kimse, ResUl aleyhissalat ves-selamn taht- mrakabesine girmitir.

Hak mridin elini tutmak ve tavsiyelerini tutmamak,. akl olana yakmaz. Geri, bir kimse Hak mridin elini tutsa ve tavsiyelerini tutmasa bile, el hak eli olduu iin yine de faydadan hali deildir. Mademki o mbarek eli tutmutur,. o mbarek elin sahibi ehl-i vefadr. Mrvvet sahibi ve Resfl aleyhisselama varis olduundan ayn ifadr. Hi phe yoktur ki, elini tutana rahmet nazar iLe bakmtr. O eli tutan muhakkak ahiret saadetine ermitir. Zira, efaat haktr.

- 15 -Netekim, bir Hadis-i erifte:

(Onmetimden baz kimseler vardr ki, cemaat-i kesireye efaat eder. Bazs, bir kabileye efaat eder. Bazs, akraba ve ta.allikatna efaat eder. Bazs, bir tek insana efaat eder. Ta ki, bunlar cennete girineeye kadar ... ) buyurulmutur.

Peki! Kimdir bu efaatiler? Mritler ve mmeti eriat caddesine sevkeden din er

bab, vastalar deil mi ? Abdullah bin akik'ten rivayet olunan bir dier Hadis-i

erifte de:

(tbliya mevkiinde, baz kinselerle beraber bulunuyordum. Birisi dedi ki: Resfilullah sallallahu aleyhi ve sellemden iittim, buyuruyorlard ki OMMETL'IDEN BtR NSANlN EFAAT tLE TEMtM KABU..EStNDEN DAHA OK KtMSELER CENNETE GtRECEKTtR. Kendilerine denildi ki: Ya Resfilullah! Bu kimse, senden bakas m? EVET, BENDEN BAKASI .. buyurdular. Bu zat, kalknca kim olduunu sordum. tbn-i Ebii-Ced'a'dr dediler.)

- 16 -

H i K A Y E

Asi bir zat, tevali ve tekerrr eden sularndan dolay asmlard, cesedi daraacnda sallanyordu. Ehlullahtan Cneyd-i Badadi hazretleri oradan geerken, gz bu idam mahkumuna iliti, merhametle yle' bir bakt ve oradan uzaklat . o gece, ehrin hakka yakn olan aklar ve zahitleri, aslan zatn cennete dahil olduunu ma'nalarnda grdler ve bu makama nasl vasl olduunu kendisinden sordular. u cevab verdi :

- Beni, daraacna astklarnda oradan Cneyd-i Badadi hazretleri geti ve bana rahmet nazar ile yle bir nazar etti ki, Allahu sbhanehu ve teala'nn hitab- eelili eriti : (Benim dostumun, rahmet nazar ile baktna azap etmek anma layk deildir. Seni affettim ve sana cennetimi verdim.) buyuruldu. Beni, bu suretle cennete idhal ettiler.

Evliya'ullahn bir rahmet nazar ile, byle idam malkumu asiler cennetlik oluverirlerse, ehlullahn elini tutan mride ne gibi ilahi ihsan ve iltifatlar olacan senin irfanna terk ederim ey veli eli tutan ak ! . .

Hak mrit, serapa merhamet olduundan, kendi srsne giren ve o srden saylan kimseyi asla terk etmeyecei muhakkaktr. Belki, mridinin szn tutmamakla dnyada sefil ve rezil olursa da, ahireti mutlaka m'emmendir. nk, evliya"ullah kendilerine tabi olanlar dnyada ve ahirette terk etmezler.

H i K A Y E

Vaktiyle, bir hakim Svas'a tayin olunmu. Eraf' belrle, kad efendiye ho geldin dernee gitmiler. Sohbet esnasnda, mecliste hazr bulunan zevatn merepleri sz konusu olmu ve kimisi Rfa'i, kimisi Halveti, kimi Naki, kimi Mevlevi olduklarn sylemiler. Meer, kad efendi tarikatere inanmadndan, bunlarn konumalarna byk altndan gler dururmu. Herkes nisbetini bildirdikten sonra, kad efendi misafirleri ile alay etmek kasdyle glerek :

- Efendim, fakir de Bektai'yim, demi. Hazr bulunanlar, medresetahsili grm sarkl bir zatn, bir hocann, bir kad efendinin nasl olup ta Bektai olduuna am kalniarsa d: nezaketen hayretlerini aklamamlar.

- 17-

Vakit gecikmi ve sohbet sona ereek herkes dalm. Kad efendi ayn zamanda tarikat ehline dman imi, bu sebeple o gece konuulanlara bir hayli ieriemi amma o da belli etmemi. Neyse, yats namazn klm ve yatana uzanm. O gece korkun bir rya grm. Ryasnda kyamet kopuyor ve kendisini huzur-u izzete aryorlarm. Yapt adli hatalardan tr kad efendinin cehenneme atlmas irade huyurulmu ve icraya memur mef.ekler srkleyerek gtrrlerken feryat ve figan ederek gzya dkyormu ki, nur yzl bir zat- erif, huzur-u hakka varm ve secde ederek:

- Ya Rabbi! Bu zat benim derviimdir, bana tabidir. Ben, senin dostun ve velin Hac Bekta-i Veli'yin. Bu kad'y nara atarsan, vallahi cennetine girmem. Ya, beni brak onunla birlikte nara gireyim. Ya, onu brak benimle cennetine girsin, niyaznda bulunmu. Allah celle :

- Al, bu asi kad'y sana baladm, buyurarak dostunun niyazna icabet eylemi ve Hac Rnkar- Veli hazretleri, Kad'nn elinden tutarak kendisini cennete iletmi, hayret ve dehet iinde kalan kad efendiye de :

- Yalandan mride iltifatmz ancak budur. Gerekten benden olsaydn seni cennet-i zata eritirirdim, buyurmu.

Kad efendi bir uyan uyanm ki, bir daha uyuyamam ve bir daha ebedi uyumam .. Sabah zor etmi, kendi kendisine :

- Yalandan Bektai olduum halde, Hac Rnkar'n efaatiyle nardan azad edildim ve cennete girdim. Ya, hakikaten mensubu olsaydm kim bilir ne yce bir makama nail olur-d um, diye sylenmi durmu. Sabah namazndan sonra, bir gece evvel sohbet ettii zevat bulmu, bandan geenleri anlatm ve :

- Svas'ta bir Bektai eyhi varsa, hemen ona bi'at edeceim, demi ve dedii gibi yaparak Svas Bektai eyhine intisap etmi ve tarikat-i Bektaiyye'den olmu.

Bu kad efendinin sohbetinde bulunan stadmdan diniediim bu kssay aynen ve harfiyyen hikaye ettim. Hemen ilav:e edeyim ki, zamanmzda zahiren byle zevat- ali-kadre nisbet iddiasnda bulunduklar halde efendilerinin yoluna ihanet eden sahtekarlardan bu zevat- zevil-ihtiram beridirler. Nisbet iddialarna ramen ihanet eden kimseler, bir piin herkesin sayg ve itibarn kazanm yksek bir zatn eviad oldu-

F: 2

-18-

unu ileri srmesine benzerler. Babasnn kim olduu bilinmeyen ve bir fahieden dnyaya gelen ne id belirsiz bir pie> byle bir zat: (Evladm ... ) diyebilir mi, bilmem ?

nsan, dl eviad olmasa dahi, kendisine nisbet iddia ettii zatn yoluna ittiba ile ve o yola ihanet etmeyerek, yol evtad olmaa almaldr.

Ey Hakka talip olan ak: Ehlullah'a bende olanlar mahrum kalmazlar. Ktmir, ale

lade bir kelp iken, Aslab- kehf'in kpei olduundan cennete dahil olursa, bir veli'ye bende olan mahrum mu kalr? Haa ; asla mahrum kalmaz ve bende olduu zat ile elbette cennete girer. Resfl- ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz, hak kelamnda: (Kii, sevdii ile beraberdir. ) buyurnad m ?

Hak mritler. birer manevi hekimdirler amma, bildiimiz doktorlar gibi deildirler. Bedeni hastalklar tedavi eden hekim doktorlar, hastalarn muayene ederler ve baz ahvalde perhiz tavsiyesinde bulunurlar :

- unu ye, bunu yeme! gibi tler verirler. Fakat, syleyeceklerini syler, reetelerini yazar ve hastalarn terk ederler.

Halbuki, ma.'nevi kalp hastalklarn tedavi eden hak mritler, hastalarn ne dnyada ne de ukbada asla brakmazlar. Zira, mrid mridin yol oludur. Evlat, hayrl veya hayrsz dahi olsa, bir ana-baba yavrularn terk edebilirler mi ? Evlat sahibi olanlar iin, evlat sevgisinin ne demek olduu malfmdur. Kald ki , hak mritler ma'nevi eviatarna kar kendi ana-babalarndan daha mfiktirler, daha m,e,rhametlidirler. Ana ve baba, ar sevgileri, bilgisizlikleri ve tecrbesizlikleri yznden, ekseriya evlatlarnn ali bir makamdan sfli bir makama dmesine sebep olabilirler. Yol babas hak mridi ise, ma.'nevi evlatlarn sfli makamlardan ulvi makamlara yceltip ykseltrnee ve onlar dnya ve ahirette saadet ve selamete iletmee, mesrur ve handan etmee gayret ederler. Ma'nevi evlatlar hayrsz dahi olsa, onu terk etmezler. Bu nasl olur? deme . . . inkara kalkma ! . . . Hak mridin rzas, Resfl- ziann rizas, Resfl- ziann rizas da, Allahu azim--ann rizasdr. efaat haktr ve Allahu teala sevdii kullarna efaat izni verecektir. Halife, mstahlefinin sfatarna malik olmak demektir. Byle olunca da, Aleyhissalat ves-selam efendimize halife olan zevata da mutlaka e-

- 19 -

faat izni baholunacandan., elini tutan kimselere efaat edecekleri de mutlak ve muhakkaktr.

HAK MRIDi NASIL TANIYABiLiRiZ? NE HALDE OLURLAR?

Hak mritlerin sfatlar vardr:

1) Byle bir zat grenlerin kalplerinden btn kederler def'olur, kalpleri sevince gark olur ve safaya erer. Konumalarnda, ahireti hatrlatr ve malllkat sevmei tevik ederler. insanlar, Allahu tealann rizasma ve Resfl aleyhisselamn snnetine da vet ederler. Allah sevgisini, peygamber muhabbetini, evliya'ullah siyretini kalplere nakederler. Dnya ve ahiret mkillerini halleder, insan insanla kalbeder, Kur'an kerimin nuru ile nurlandrr, Muhammed boyas ile boyar, meveddet ile yolunu aydnlatrlar. iymann u'uruna erdirir, iymann lezzetini duyurur, ruhlar iyman ve islam ak ile doyururlar. Daima hakk ve sabr tavsiye ve telkin ederler.

2) Cmert ve kerim olurlar. Daima gler yzldrler. Musibetlere ve belalara sabr ve tahammll, mtevazi ve fakat cesur olurlar. Kendileri az yerler, daha ok yedirmeyi se verler. ahsarna kar ilenen sular ve kabahatleri ho grc ve aff.edici olurlar.

3 ) Dualar kabule karin ve nefesleri ifali olurlar. Mritlerinin her trl mkillerini hallederler ve kendilerine tabi olanlar Allah ve Resulne isal ederler. Kendilerine asi olanlar, hatta hakarette bulunanlar balar ve onlarn slah iin dua ederler. Dnyaya kanaatkar, fakat ahirete haris olurlar. Rahim ve efik, ehl-i kerem ve sahib-i lutf olup mstahlefi bulunduklar Resfl- ziann sfatlar ile sfatlanrlar. Birer hidayet yldz gibi, insanlar hakka iletirler.

HAK MRiDi NE GiBi V ASIFLARA MALiKTiR?

Mrid-i kamilde bulunmas lazm olan sfatlar otuz iki adettir:

1. Ehl-i snnet vel-cemaat itikad zere amil olmaktr. 2. ilm-i batn hak ve hakikat bilmektir. 3. ilm-i ta'biri, r'yay enfsi ve afaki aniayp idrak et-

- 20 -

rnek, salikin ma'nevi dereca tm tayin ve mertebesini anlamak ve ona gre saliki irat etmektir.

4. Alim-i kamil ve muhlis olmak, mritlerine nasihat ederek, hali ve kelam ile salikan irat etmektir.

5. Yapt her ii Allah rizas iin yapmak, Hak tealann ve mahlukat- ilahiyyenin hukukuna riayetkar, dorulukta ve drstlkte insanlara nmune-i imtisal olmaktr.

6. Seha vet sahibi ve cmeTt olmak, kendi yemeyip halka yedirmek ve nefsinden ziyade m'min kardelerini dnmektir.

7. Kalbini dnya gailelerinden tathir ederek safaya eritirmek, kalbini tamamiyle hakka tevcih ederek haktan gayr kimseden korkmamak ve ihtiraz etmemektir.

8. ii ve d, zahiri ve batn hak ile megul olmak, dnya ve ahiretten i'raz etmektir. Yani, bu hali ile ne dnya ni'meti, ne ahiret cenneti dnmeksizin ancak Allah rizasn gzetmek ve Allahu teala'ya ragp olmaktr. Hz. Yunus (Kuddise srruh)un buyurduu gibi:

Cennet cennet dedikleri, Bir ev ile bir ka huri,. isteyene vergil an, Bana seni gerek seni !

matlibunda bulunmaktr.

9. Hubbu ehevattan halas olmak ve kendisini bu iten tathir etmi bulunmaktr.

10. Mridinin malna, zenginliine, rtbesine ve makamna tama etmemektir.

11. Mridinin zenginini ve fakirini msavi tutmaktr. 12. Kalp ve ruh huzuruna mani olacak meguliyenerden

farig olmaktr. 13. Mritlerine efkat ve 'merhamet eylemek ve onlarn

feyiz ve hidayetlerine dua etmektir. 14. Hilm sahibi olmak, iddetli, fkeli ve asabi olma

maktr. 15. Affedici olmak, mazeretli veya mazeretsiz kabahat

leri ve kusurlar balamaktr. 16. Grd kusurlar ve kabahatleri rtc olmak ve

hi kimsenin kusurunu ve aybn yzne vurmamaktr. (Meer ki, irat maksadyle iyma ve rmuz ile ve mridinin anlayabilecei bir hal ile onu uyandrr.)

-21-

7. Gzel ahlak sahibi olmak, cefa edene sefa ile, reddedene kabul ile, imsak edene ata ile, yz evirene ikbal ile muamele eylemektir.

18. Mridinin meguliyyeti varken, kendi hizmetini emretmemektir. (Meer ki, mridi imtihan iin olursa bu hal mstesnadr.)

19. kram ve ihsan sahibi olmak ve bu ikram ve lsann gn-be-gn artrmaktr.

20. Tevekkl- tam sahibi olmak ve Allahu teala'ya her manada tevekkl ve itimad eylemektir.

21. Medh, zem, fakirlik, zenginlik, musibet veya ni'met nazarnda msavi olmaktr.

22. Be vakit namaza devaml olmak, daima halin tecelli sine mrakp bulunmak, ibadette ve insanlkta mritlerine her haliyle nmune olmaktr.

23. Bir nefes dahi haktan gafil olmamak, zikr-i daim ve uhud-u kaim sahibi olmak, her nefeste Allahu tealay zikredici olup hakta bulunmaktr.

24. Her iini hakka havale ve tam manasyle tefyiz-i umur ederek teslim-i tam sahibi bulunmaktr.

25. Kazaya rizay tam ile mukabele etmektir. 26. Kibirsiz fakat vekar sahibi olmak ve etrafna hr

met telkin etmektir. 27. Teziil-i nefsten beri ve tevazu sahibi olmaktr. Ya

ni, hem vekar sahibi hem de mtevazi olmaktr. 28. Her zaman ahdine vefakar ve szlerinde sabit ve sa

dk olmaktr.

29. krarnda sabit, vikaye malik olmaktr. 30. Batllardan ve yalanlardan yz evirmi, ehl-i sdk

v.e ehl-i hak olmaktr. 31. Skunet ve aceleden kanmak ve her ite tevakki

ve itidal sahibi olmaktr. 32. Keif, mahede ve muayene sahibi olmaktr.

Her kimde bu otuz iki sfat ve birer birer saylan ve gsterilen mertebelerin kemali bulunursa, o kimse bi-hakkn irada layktr, varis-i hak ve hakikat ve varis-i Nebi'dir ki, bu vasf ve sfatlar onun el-hak VELiYULLAH olduuna delildir. te, bu istikamete sahip olanlarda keramet bulunur.

-22-

Erenlerin sohbeti, ele giresi deil; tkrar ile gelenler, mahrum kalas deil .. tkrar gerek bir ere, gz ap didar gre; Sarraf gerek gevhere, nadan bilesi deil... Bir pnarn bana, bir testiyi koysalar; Krk },1 anda durursa, kendi dolas deil ... OMMt StNAN yol ayan, oluptur belli beyan; Dervilik yolu heman, tac hrkas deil ...

MMI SINAN (Kuddisc srruh)

EYH KtME DERLER?

A) Ya bakmndan B) Kemal-i ilim bakmndan C) Kemal-i irfan bakmndan ) Kemal-i hal bakmndan D ) Kemal-i irat bakmndan kemal sahibi olanlara EYH

derler. Bu makamda, herhalde kemal sahibine EYH denir, yaa itibar yoktur. Ya bakmndan kk dahi olsa, dier bakmlardan gerekten kemal sahibi ise, o zat ger-ekten EYH'tir. Mhim olan ilim, irfan, hal ve irat bakmlarndan kemal sahibi olmaktr. Zira, dnyaya geldikten sonra nurani, melekuti viladetle hasl olan kemale nazar olunur. Melekuti viiadet itibariyle naks olan nakstr, kamil olan da kamildir.

Bu vasflar ve sfatlar haiz bulunan zevata SEYH isminin verilmesinin mnasip vecihleri vardr. yle ki:

Arap harfleri ile EYH lafznn ilki () harfidir. () harfi ile balamasnda, BEERiYYET ve URiYYET zulmetinden, MELEKTiYYET-i NURANiYYET'e halinin tebdil olmasna iaret vardr. Beeri ve unsuriyyesi ile ve o cevher-i melekuti ile kaim rolmas demektir.

EYH isminin }kinci harfi de (Y ) harfidir. Elifba'nn ELiF harfinden YE harfine kadar olan yirmi sekiz harfinde, yirmi sekiz MERATiB-i MA'NEViYYE'ye iaret vardr, ki yedi esma drt ile zarp olundukta yirmi sekiz eder. Bu yirmi sekiz harf ile iaret olunan yirmi sekiz mertebeye erienler, bu menzilde SEYR-i SLUK sahibi olurlar ki bu zevata EYH

- 23 -

tabiri haktr. EYH isminin nc harfi (HI) harfidir. Tebdil-i ahlaka

sahip olup tezhib-i ahlaka memur ola. Nefsinin errinden ve ehvetinin isteklerinden, nefs-i havasn nur-u ak Hda'ya tebdil etmi ola. Yahut, silsile-i evliyadan verasete niyabet sahibi buluna. Halk, hakka irada memur olup, halka hakkyle halkna ibadet ve ta'at ve hayetullah ve muhabbetullah mertebelerini tamamlam olup halk hakkyle bu sfatlarla talim eyleyene EYH ismi verilmesi el-hak caizdir.

Yine () harfi, phe ve hicaptan kurtulup, uhud-u meratibe vasl olsa, uhud-u haktan bila-halk uhud-l hak ma'alhak, uhud-l hakk vel-hak mertebeleriyle kaim ola ...

(YE) harfini iaretlerinden sahih el tutmu olup, sahib-i telkin ola ...

(HI) harfi, hlkyyeti hakkiyyette muzmahil ve fani ve hulkiyyeti hakkiyetle kaim ve baki ola ... HADi ve REiD esmasna hadim HABiR isminin tecelliyat ile alim ve arif ola ...

Vel-hasl EYH unvan ile mride lazm olan rmuzat cem'etmi bulunan zata iaret olmakla, mritlik sfatn cami olan zata hal ve meratib-i melekutiyyet itibariyle, kemaline binaen EYH tlak olunur.

Bu mertebelere vasl olmayan kimseleri EYH ismiyle isimlendirrnek ve armak, EYH suretine brndklerinden trdr. Bunlara sahip olmayanlar. HAL EYHi deil, KIYAFET EYHi'dir.

Zira, EYH'ler bir ka ksmdr:

KAL EYHi vardr. YAL EYHi vardr. TEKKE EYHi vardr. TAKKE EYHi vardr. EVRAD EYHi vardr. A VRAD EYHi vardr. KRSi EYHi vardr. KABiLE EY Hi vardr. HAL EYHi vardr.

imdi, bunlarn hallerinden de biraz bahsedelim ki, okuyanlar mstefid olsunlar:

- 24 -

KAL $EYIIiNtN SlFATLARI

Bunlar, belirli bir tahsil ve terbiyeleri olmayan, ilim okumam, yalnz iittikleri ile yetinmi, kulaktan dolma kiilerdir. Btn hnerleri yerli yersiz konumaktan ibarettir' Bu konumalar da, hadiseleri akllarnca yorumlamaktan, kt Ve ksr grleri ile tanmlamaktan ileri gitmez. Byk velilerin baz sekin szlerini ezberleyerek kendilerine mal ederlerse de syledikleri ile kendileri de amil olmazlar ve bu laf ebelii ile halk dalalete sevkederler. Tabiatiyle kendileri dalalette kaldklar gibi, kendilerine tabi olan safdilleri de dalalette brakrlar.

Oysa, bu gibi kimselerin tasavvuftan bahsedecek yerde; zina gibi, arap imek gibi Allahu teala'nn sevmedii crmleri irtikap etmeleri daha hayrldr. Zira, zina etmek ve arap imek ve buna benzer sular ilemek. helal itikat edilm2dike kfr gerektirm2z. Buna mukabil, yalan-yanl ve yerli yersiz derleme, undan bundan kapma fikirler ve szlerle halk idlal etmek kfr icap ettirir. stelik, akllar ermedii, kafalar almad halde srf bilgilik taslamak ve (N e bilgili adam ! ) d edirtmek iin alkarn karmalar ve bunu yaymalar da, yalnz zihinleri kartrmakla kalmaz, ibadullah sapkla ve iymanszla gtrr. Binaenaleyh, bu gibi mlhidlere yakn olanlarn, haktan uzak kalacaklar phe gtrmez bir gerektir.

Aslab- kiram, e'imme-i-mctehidiyni ve dier din byklerini ekitirmek, tenkid etmek ve: (Sofularn namazlar varsa, biz aklarn da niyazmz vardr.) gibi beyanlada eriat-i garra-i Ahmediyyeyi kmsemek, kendilerine evliya ss verme'k, ibadullah namazdan, niyazdan, orutan, hac'dan, zekattan men'etmek suretiyle hak yolunu kat'eden bu gibi yol kesicilerden, bu insan eytanlarndan son derece kammak ve uzak durmak, hakka talip olanlar iin bir vecibedir.

YAL EYHiNiN SIF ATLARI

Evliya'ullah kisvesine brnerek, kendilerini halka evliya gibi gsteren bu snf da, bu sayede dnya menfaati cem'eyleyen kimselerdir. Bu gibiler iin ahiret bahis konusu deildir, bunlarn cernetleri yemekten, imekten ve vcutlar-

-25-

nn belirli bir ka uzvuna hizmet etmekten ibarettir. Bunlardan rak olanlar da hakka yakn olurlar. Bununla

beraber, bu gruhun yukarda zikrolunan kal eyhlerinden daha az zararl olduklarn kaydetmek lazmdr. Zira, bunlar insanlara yalnz maddi bakmdan zarar iras ederler.

TEKKE EYHNN SlFATLARI

Bunlar da, eyhi bulunduklar tekkenin maa ve gelirleri ile geimlerini salayan ve adeta memur gibi vazife gren kimselerdir. Umumiyetle tekke eyhleri byle olmakla beraber, aralarnda arif-i billah ve vasl- iliallah olanlar da pek oktur. Unutmamaldr ki, arneller niyyet iledir.

TAKKE EYHNN SlFATLARI

Takke eyhleri, mcerret kyafete v.e d grne nem veren, eyhlii yalnz tae, hrka, kemer ve asa gibi Evliya'ullah kisvesinden ibaret zanneden ve o kyafete brnerek, giyrnee ve tamaa hakk olmad halde, kyafette ve zahirde kalan kimsel.erdir. Hz. MMi SiNAN kaddesallah-l-Mennan efendimizin huyurduklar gibi:

Ommi Sinan yol ayan, oluptur belli beyan; Dervilik yolu heman, Tac hrkas deil...

Dier bir Veliyyullah da yle buyurmulardr:

Dervilik olsayd tae ile hrka, Alrdk onu biz otuza. krka ...

Evliya'ullahn kyafetine brndkleri ve dervi gibi grndkleri halde, derviliin hallerinden haberleri dahi bulunmayan ve dervilii ancak kyafet giyinmek, manasn anlamadan devran ve kyam tevhidi ve kyam ism-i eelali diyerek zikrullah oyun zanneden, okunan nutuklarn mana ve medlullerine asla dikkat etmeyerek o nutuklarla dahi uyanmayan, yalnz: (uras, u makamla ok unacak, burasnda ses kaldnlacak, burada indirilecek ... ) gibi ihtarlarla zikrullahn srf zahirine nem verenler; tarikatin zahirinde kalan gafil-1e:rdir ki, bunlara da T AKKE ve HIRKA EYHi d enilir.

- 26-

EVRAD EYHiNiN SIF ATI .. ARI

Hal ve iktidarn nazar itibara almadan, tam manasyle irad etmeden mritlerine bol bol zikir ve evrad veren, mritleri ile alakadar olmayan ve onlar taht- mrakabesine almayan kimselerdir. Bunlar, eyhlii mritlerine binlerce esma vermekten ibaret sanrlar ve mritlerini isiaha muktedir olamadklar gibi, onlar zikr- tevhid, evrad- ezkar ile usandrrlar ve hatta akldan ederek trnarhaneye yollarlar.

Mrit, hastasnn derdine gre ila vermesini bilmeli ve hastaln cinsine ve mahiyetine gre tedavi usullerine aina olmaldr. Gnde belirli faslalada azami aspirin verilecek hastaya, on aspirin birden yutturulursa helak olaca gibi, mridine gnde on bin tevhid, on bin ism-i celal, on bin ism-i HO veren evrad eyhi de ayn ekilde mridini helak etmi olur. Deil esrna-i ilahi, bir kimse gnde on bin defa ivi dese deli olur. insaf gerek ! .. Byle bol zikri kaldramayacak mride, bu kadar esma verilirse, ya usanr veya deli olur.

A VRAD EYHiNiN SIF ATLARI

Bunlar da, ehlullah kisvesine brnen, eyh gibi gorunen ve meydan- evliyay nefs-i emmarelerine alet eden ehvetperest aa ve baya mahlfklardr. ocuu olmayan kadnlar, ocuk sahibi olmalar iin gbeklerine yaz yazmak bahanesiyle soyan ve o safdilleri behimi arzularna ram eden ve bu suretle ibadullahn namus ve iffetleri ile oynayan, din namna, tarikat adna halkn rzna tecavz eden adi, sapk ve deni kimselerdir, ki bunlara da avrad eyhi tabir olunur. Bunlardan da rak olanlar, Hakka yakn olurlar. Bu gibi erirlerden Allah'a snrz .. Bunlar, iblisin uaklar, nefis ve isteklerinin eekleridir. Bu gibilerin ahirette en iddetli azab tadacaklar muhakkaktr. Ne var ki, tvbe ederlerse. Allahu teala tvbeleri kabul edicidir.

KRSi EYHiNiN SlFATLARI

Krsi eyhlii, cami-i-eriflerde cuma gnleri orta krside va'az eden bir gruba verilen vazife ismidir.

KABiLE EYHiNiN SIF ATLARI

Arap diyarnda ve llerde yaayan halk gebe halindedir. Bu gebelere kabile denilir ve bunlarn babularna da kabile eyhi tabir edilir.

- 27-

Hal eyhlerinin sfatarn yukanda tafsilen beyan etmitik. Burada tekrarna lzum grmyoruz. u kadarn ilave edelim ki, bu zevat-i ali-kadr MRtD-i-HAK'tr ve bu zevata el verenler dnyada ve ahirette mahrum olmazlar. Bunlar, hakkn kapsdrlar. Bu kapdan girenler, hakkn didarna eriir, N ebiyyi ahir zaman ile grr, veliler ve aklarla buluur, ariflerle seviir ve iki cihanda sultan olurlar.

Menavi-Feyz-il-Kadir'de 167 sahifede 3032 ve 3033 No.'lu iki Hadis'i erifi de dikkat ve ibretinize sunarm. Ubade ibn-i Sarnit (R.A.)dan rivayet olunan bu Hadis-i eriflerden birinc-isinde:

(mnetimden abdal 33 erh:el{tir. Bunlar, ihrahim Haliluilah gibi kalbe maliktirler. Allahn bu abdallarndan birisi vefat ettii zaman yerine layk olan birisi geirilir. ) buyurulmaktadr.

Dier Hadis-i erifte ise:

(mmetimden abdallar 33 kimsedir. Btmlar arza kaim olurlar ve mkilata denlere yardm ederler.) buyurulmutur.

ibn-i Hacer fetvasnda, ABDAL hakknda sahih Hadis-i erifler mevcut olduunu kabul ediyor ve hatta: (Baz eserlerde kutub dahi varid olmutur.) denilyor.

ABDAL; dilimizde ve halk arasnda yanl olarak kullanlan ve anlalan manada aklsz, ahmak manasnda olmayp, bedel brakan yani bir ka yerde ayn zamanda grnen kibar- Evliya'ullah'a verile.n isim ve sfattr.

- 28 -

Ey hak ve hakikate talip, rizay ilahiyye rap, cemal-i la-yeza.le ak olan salik-i Hak :

iyi bilmelisin ki, insan vcudunda iki byk kuvvet vardr. Bu iki kuvvet, vcuda sahip olmak ve beden lkesinde hkmdarlklarn ilan etmek isterler.

Bu iki kuvvetin birisi NEFS, dieri de RUH'tur. NEFS'in yardmcs EYTAN, ruhun yardmcs ise AKIL'dr.

Ruh ve akl, tevfik-i ralman ile galip gelir, nefs ile eytan hkmleri altna alabilirlerse, o vcudun sahibi bulunan kii, meleklerden de stn olur.

Ve lekad kcrremna beni ademe El-lsra suresi: 1()

(Yemin ederim ki, biz ademoullarn stn kldk .. )

Eer, nefs ve eytan ruh ve akla galip gelir ve onlar taht- tasarruflarna alrlarsa, o vcudun sahibi dnya hayatnda hayvanlar gibi olurlar ve hatta dalalet ve ktlk bakmndan hayvanlardan da aa bir derekeye derler.

Ula-ike kd-cn'ami bel,hm edal . . . El-A'raf suresi: 119'

(Onlar, drt ayakl hayvanlar gibidirler, belki onlardan da akn .. )

Vcuda nefs hakim olduu iin, akl nefsin klesi olur ki artk o akla da akl denemez. Her trl fenal irtikap ederek, o vcudun sahibini dnyada felakete ve ahirette azaba duar eder. Bu ekilde, nefislerinin klesi olanlar, vahi hayvanlarn bile yapnaa kadir olamayacaklar ktlkleri ilerler, haktan rak ve nara yakn olurlar.

- 29 -

Bu geici fani aleme gelen kimse, NEFSiNi iSLAH ederek, ruhun ve akln hakimiyyeti altna koyabilirse, gerek hrriyete kavuur. Ma'azallah bunun aksi olarak, ruhunu ve akln nefsin ve eytann hkm altna sokarsa, ebediyyen nefsinin klesi olur ve ktlk bakmndan hayvanlardan aa duruma der.

Nefs denilen kuvvetin, yedi sfat vardr. Nefislerini islah etmek isteyen hak talipleri evvela ERiAT, sonra TARi}{AT, sonra HAKiKAT, sonra MA'RiFET, sonra KUTBiYYET, sonra KURBiYYET, sonra UBUDiYYET ile nefislerini terbiye ederek iNSAN-I-KAMiL olurlar, kalpleri ve kalplar dnyada safaya erer, ahirette ise CENNET-i-EF'AL, "CENNET-i-SIFAT ve CENNET-i-ZAT'a dahil, ebedi sultan ve nail-i gufran olurlar.

Nefsin islah suretiyle ebedi saadete ermek iin, Allahu teala'nn ipi olan Kur'an- azim-l-brhana sk sk tutunmak, Hakkn sevgilisi Hz. MUHAMMED MUSTAFA sallallahu aleyhi ve sellemin snnetine ittiba ve Allahu azim--ann sevgili kullar olan Hak velilerinin yollarna iktida eylemek arttr.

Bir kimse, kendisine verilen bu kt ve ksr akl ile, Mevlay mte'ali bilemez, bulamaz ve olamaz. Bulduunu zanneder de, kendi hayalini Mevla bilir. Allahu tealay bilmek, Allahu teala'y bulmak ve hakta olmak iin, hakkn bizlere en byk lu.tuf ve ihsan olan Kur'an- kerime tabi olmak, Kur'an- aziminde kendisini kendi tarif ettii gibi kabul etmek suretiyle rizasma ermek, cennetine girmek ve cemalini grmek gerekir. Allahu teala'ya giden yollar, mallukatn nefesleri saysncadr. Ne var ki, btn kaplar kapanm, ancak malbubunun kaps ak braklmtr. Muhammed kapsndan geilmeyince, Veliyullah elinden ak arab iilmeyince, Allahu teala'ya vuslat mmkn deildir.

Ey talib-i hak :

Nefs, yedi sfat zeredir, demitik. imdi, nefsin sfatarn da beyan edelim ki ; hakka talip olan kii, hak katndaki mertebesini anlayabilmek iin kendisini mizana ve teraziye vursun da, nefsinin hangi menzilde olduunu grsn ve bilsin, kendi kendisini kandrarak yarn ebedi alemde rezil-rsvay olmasn, haktan dur kalmasn ve nara mstehak bulunmasn . . .

- 30 -

NEFSiN SlFATLARI

1) NEFS-i-EMMARE

2) NEFS-i-LEVV AME

3) NEFS-i-MLHiME 4) NEFS-i-MUTMA'iNNE

5) NEFS-t-RADiYYE 6) NEFS-i-MERDiYYE 7) NEFS-i-SAFiYYE

Kafirlerin ve faskiarn nefsleri Gna hlarna nadim olan m'min:erin nefsleri Al.' ml erin nefsleri ilmi ile amil olanlarn, ihlas ile yapanlarn nefsleri Veliyullah'n nefsleri Arif-i billahlarn nefsleri Enbiya-i kirarn ve Rsl-i zevil-ihtiramn nefsleri, ma- k arnlar

NEFS-i EM..'IARE

Kur'an- kerimden delil :

V c md berri' nefsiy innen-nefse le'emmaretn bis-su-i . . Yu.suf siresi: 5S

(Ben, nefsimi tebriye etmiyorum. Zira, nefis ktl em redicidir. )

Nefs-i-emmare, sahibini daima hayrdan ve hakikatten men'eder, sahip olduu ve hkmn eline geirdii vcudu erre ve fenala iletir ve ona mtemadiyyen ktlk yapmay emreder. Hkmdan bulunduu vcudun kalbini ve ruhunu, sefalet ve sefahat bataklklarna sevk eder.

Nefs-i .emmare ; kafirlerin, zalimlerin, mnafklarn, fasklarn ve eytann nefsidir. Kim olursa olsun, kendilerinde aada zikrolunan kt sfatlar bulunanlar, nefs-i-emmareye dahil ve ehl-i nardrlar.

- 31 -

N efs-i-ellllllirenin kt sfatlar on ikidir :

1 ) iRK

2) KFR

3 ) CEHALET 4) GAFLET

5) GNAH-1-KEBA'iR

6) KiBiR

7) HIRS

8) BUHL

9) EHVETPEREST

10) GAZAP

Allahu teala'ya ortak koanlar v,e haktan gayr ilah tanyanlar islam olmayanlar, islam dinini tanmayan ve kabul etmeyenler Allahu teala'y bilmeyenler Allah, Peygamber, kitap, melek, lm, kabir, ahiret, ldkten sonra dirilmek, maher, mizan, hesap dnmeyenler, cennet ve cehennem akllarna bile getrmeyenler, azaptan ve kaptan korkmayanlar ve bu dnyada btn yaptklarnn yanlarna kar kalacan zannedenler Byk gnahlar tereddt etmeden ileyen ve srarla iiernekte devam edenler, adam ldrenler, iki ienler, zina ve livata edenler, zulmile yetimlerin ve halkn mallarn yiyenler, yalanc ahitlik ,edenler, dedi-kodu yapanlar. Kendilerini btn insanlardan stn ve yksek grenler, sylenen sz hak dahi olsa hakk kabul etmeyenler Doymayan gz, kanmayan az sahibi olanlar 'l,amahkar lanlar, yemeyen ve yedirmeyenler, kimseye iyilik etmeyenler Nefslerinin behimi arzularn yerine getirebilmek iin her trl denaati ileyenler, elin rz ve namusuna gz dikenler Olur olmaz her eye fkelenenler

ll ) HASED

12) HIKID

- 32 -

HrkEsin elinde olan ni'metin mahvolmasn isteyenler, bu irkin huylar ile kendi kendilerini yakan ve ykanlar Kin besleyenler, c almak iin frsat gzleyenler

Bu sfatara sahip bulunan nefslerin sahipleri, zahirde islam dahi olsalar, cehennemliktirler. Nefs-i-emnare sahipleri, sfat bakmndan kafir ile msavidirler. Bu saydklarmzn hepsini veya bazlarn helal itikad ederlerse, islam dininden karlar. Ancak, iledii ktlklerin gerekten ktlk olduunu kabul ederlerse, mslman fakat fasktrlar. Zira, ;ehl-i snnet vel-cemaat mezhebinde olduumuzdan, gnah ileyenler kafir olmazlar amma asi ve fask olurlar. Bu gibilerin akibetlerinden korkulur. u kadar ki, gnah helal itikad ederlerse, dinden karlar.

Nefs-i-emnare ehli ile, kafirler fark bakmndan yalnz tevhidde ayrlrlar. Yoksa, sfatlar birdir.

Kendilerinde, yukarda saylan kt sfatlar gibi, Allahu teala'nn sevmedii, ResUluHal sallallahu aleyhi ve sellemin istemedii ve Evliyaullahn ikrah ettii, alimierin ittifakla gnah olduunu bildirdii, salihlerin ve aklarn ve meleklerin irkin grd ahlak- zemime, her kimde bulunursa bulunsun, o kimse nefs-i emnare sahibidir, akibeti korkulu ve gidecei yer korkuntur. Tvbe eder ve salih arneller ilerse ve tvbesinde samirniyet ve ciddiyeile sabit ve daim olursa, kendilerini Allahu teala bu sfatardan halas eder.

Bu sfatardan korunmak isteyenler, bu hastaln tedavisi ve ila c kelime-i tevhide devam tmelidirler :

LA iLAHE iLLALLAH

Zira, tevhid nefs-i-emnare hastalnn yegane devas, ifas ve kurtarcsdr. Tevhide devam etmekle beraber, Allahu teala'dan af ve mafiret dilerler, yaptklarna nadim olarak gzya dkerlerse, ksa zamanda kurtulabilirler. Yoksa, bu gibilerin yakn bir gelecekte korkun azaplara urayacaklarn Kur'an- azim haber vermekte ve Resfl aleyhisselam aka bildirmektedir.

- 33-

Cenab erham-er-rahimiyn, cmlemize tevfikini ihsan buyursun, af v.e mafiretiyle ad eylesin ve bizleri necata er-elirsin. Kt ve irkin huylarmz Kur'an ahlakna ve ahlak- Ahmediyyesine tebdil ve tahvil eylesin. ( Amin)

NEFS-t-LEVV AME

Nefsin ikinci sfat Nefs-i-levvame'dir. Kur'an- kerimden delili :

Ve a uksim bin-nefs-il-lcvtxime ... Kyamet 8Uresi: !

(Kendisini levn eden nefse yemin ederim ki..)

Nefs-i-levvame, yle bir nefstir ki bazan ruhun nuru ile nurlanr. Allahu teala'ya, peygambere, kitaba ve ruha itaatkar olur. Bazan da, isyan ederek itaatten ayrlr. Sonra, bu isyanna nadim ve piman olur :

- Neden tvbemi terkettim, Rabbime isyan eyledim, diyerek nefsini levm eder, kendini knar .

Bu nefs, m'minlerden isyan ve gnah ileyip sonra nefislerini sulayan ve knayanlarn nefsleridir.

) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8)

Nefs-i-levvamenin sfatlar da dokuzdur :

U'CUB

FISIK CEHL NEVM : MEKLAT VE MERUBAT-I KESiRE HIRS KAHR-1-NEDAMET MUHABBET-t-LEBS

ibadetine gvenerek kendisini herkesten yce grmek Gnahlar aikar ilernek Bir ok gerekleri bilmernek ok uyumak ok yemek ve imek A gzllk, ok kazanmak hrs ibadullah a eza ve cefa etmek israf saylacak derecede giyinip kuannay sevmek

F: 3

9) LAGViYYAT

- 34 -

Bo ve faydasz szler ve lzumsuz beyanlada ne dnyaya ne de ahir,ete hayr olmayan konumalada vaktini ldrmek

Bu dokuz sfa ttan, tvbe ederek yakalarn syrabilenler, nefs-i-levvameden kurtulurlar. Unutmamaldr ki, bu sfatlardan arnmadan 'lenler, ahirette ok alayacaklar ve nefslerini lanetleyeceklerdir. Fakat, o gn nefslerine yaptklar bu levmin kendilerine hibir faydas olmayacaktr.

Veliyullahtan bazlar da, nefs-i-levvame'nin sfatlarnn drt olduunu beyan buyurmulardr :

I ) HEVES II) MEKR

n U'CUB IV) iRET Levvame sfat, nefs-i-emnare'ye pek yakn olduundan

bu sfatta olanlarn da akbetierinden korkulur, demilerdir Ya Rabbi ! Ey kalpleri eviren Allahm : Kalplerimizi, dinin ve ta'atin zere evir de, orada sa

bit-i kadem eyle . . . Bi-hrmeti seyyid-il-mrseliyn. (Nefs-i-lev\ame'de bulunan zevatn dertlerine de tSMUL

LAH ifadr. LAFZA-t-CELAL devadr. Bu huylara ve bu sfatiara sahip olanlar, ALLAH ismini vird edinneli ve ok ok zikretmelidirler.)

NEFS-t-MULIIiME

Nefsin nc sfatdr. Nefs-i-mlhime, yle mbarek bir nefstir ki, Hak teala bu nefse erien zevata ilim ihsan buyurur. Zira, nefs-i-mlhime m'minlerden alim olanlarn nefsidir.

Kur'an- Kerimden delili :

.;:,:;;. Fe-clhcmeha fcurehC. ve tekvaha . . .

E-ems sures"i. 8

(Sonra da ona fcur ve tekvay ilham eyleyen hakkyn ... )

- 35 -

Nefs-i mlhine'nin artlar da sekizdir:

1) ilim 2) Tevazfr 3 ) Tvbe 4) Sabr 5) kr 6) Sehavet (Cmertlik) 7) Kanaat 8) Tahamml (Musibetlere sabr gstermek)

Bu sfatlar kimde cem'olursa, Cenab-Hak o zatn kalbine ilm-i-nafi (Yararl ilim) ilham eder, bilmedikleri kendisine r.etilir. Artk, o kiiye lazm olan, bu nefsin dairesinde de a'laya knaa almaktr. Zira, nefs-i-mlhime'de ilim ve emsali sfatlar varsa da, amelsizlik ve ihlasszlk korkusu da vardr.

Ya Rab ! Bizlere ihlash arneller nasi:Q eyle . . . Nefs-i-millhine'nin esmas, ismi Hl)'dur. (Ya HU ! )

NEFS-t-MUTMA'iNNE

Nefs-i-mutma'inne'ye vasl olanlar, artk kendilerinden kurtulmu ve cennet ehli olmu has kullar arasna girmi demektir :

Kur'an- kerimden delili :

Ya eyye-th-en-nefs-l mutmaJinne . . . ElFecr suresi: 27

(Ey emin ve m utma'in olan nefs ! .. )

Bu sfat, nefsin yle mbarek bir sfatdr ki, Allahu teala'nn inayeti ile, kalp nur-u ilahi ile nurlanr, Allahu teala'nn sevmedii btn sfatlar terk eder ve bu nefsin sahipleri ahlak- hamide ile muttasf olurlar.

Nefs-i-mutma'inne, m'minlerden ilimleri ile amil ve ihlaslar ile kamil olan alimierin nefs mertebeleridir.

- 36 -

N efs-i-mutna'inne'ye erienlerin sfatlar da yedidir :

) Am el ve ihlas 2) Tevekkl 3) Telezzz 4l Riyazat 5) 1badat 6) kr 7) Riza Allahu azim--ann tevfik ve inayetiyle, nefslerini bu

yedi mbarek sfata eritiren kutlu kiilerin, bu mertebeden de yce olan MAKAM-I-RADiYYE'ye ulaabilmek iin btn arnellerinde daima ihlas zere bulunmalar ve HAK esmasna devam etmeleri gerekir. Zira, 1SM-1-HAK'ka devamla bu mertebeden daha yce olan NEFS-1-RAD1YYE makamna ykselecektir.

NEFS-t-RADiYYE

Nefs-i-radiyye'ye vasl olan zevattan, Allah celle raz olur. Bu nefis, EVL1YAULLAH'n nefsidir.

Kur'an- azi m den delili :

Irdi ild rabbiki rddyyeter . . .

El-Fecr suresi: 28 (Ondan raz olarak Rabbine dn ... )

Nefs-i-radiyye makamna erien Evliyaullah'ta u yedi sfat zuhura gelir :

1) ihlas 2) Terk-i ma la yani 3) Zikir 4) Zhd 5l Vera' 6) Keramet 7) Riyazat

- 37 -

Bu makamn esmas HAY ism-i erifidir. Bu makam, yalnz alnakla elde olunmaz. Hak teala, kuluna talip olursa onu bu makama getirir.

NEFS-i-MERDiYYE

Merdiyye, nefs makamnn altnc derecesidir. Bu yle bir makamdr ki, nefs-i-radiyye'de kul Allahu teala'dan raz olduu gibi, bu nefs makamnda da Allah celle kulundan raz olur. Hak ile kul, birbirlerinden raz olunca o kulun ind-i ilahideki kadr- kymetini dnp, idr ak ed e biliyor musunuz?

Nefs-i-merdiyye sahipleri arif-i billah ve esrara agah olurlar.

Nefs-i-merdiyye'nin sfatlar da altdr:

1) Terk-i ma-siva'allah 2) Vel-lutf-u bi-halkillah 3) Vet-tekarrb- ilailahi teala 4) Vet:.tefekkr fi masnu'atillahi teala 5) Ver-rizay bima kasemiilahi teala 6) Ve ma'rifetullahi tea la hakka ma'rifetih

Bu alt sfat, hakkyle tekmil buyuranlar, Allahu teala'nn yardm ile bu makamn da fevkinde bulunan NEFS-i-SAFiYYE'ye eriirler, bakla her dem grrler, bakla syleirler, esrara agah ve vasl- didar olurlar.

Ya Rabbi ! Keremin ve lutfunla bizleri de bu makama vasl eyle . . . Bi-hrmeti ismik-el azim ve bi-hrmeti Nebiyyikel kerim.

Bu makamn esmas YA KAYYM ism-i erifidir. Bu makama, Kur'an- kerimden delil :

Rddiyyeten merdiyeh .. . El-Fecr: 28

(Sen ondan, o senden raz olarak ... )

-38 -

NEFS-t-SAFiYYE

Nefsin, yedinci mertebesi Safiyye'dir. Bu makama NEFS -t-KAMiLE ve NEFS-i-SALiRA da denilir.

Nefs-i-safiyye, yle yce bir makamdr ki, Hak teala mekandan mnezzeh olduu halde, zat ile kulu arasnda bir MAKAM-I-ESRAR'dr. Bu makamn alvali ve evsaf, esrar olarak zevkiyattan olmakla ne tarif, ne tavsif, ne tahrir ne de takrir ile ifadesi asla mmkn deildir. Tatmayan bilmez, vasl olan syleyemez. Zira, bu makam KABE-KA VSEYN makamdr. Bu mertebe, Enbiya ve Mrseliyn aleyhmsselamn, nefs-i-erifleri makamdr.

Nefs-i-safiyye'nin makam ve sfatlar da altdr :

1 ) Tevhid 2) zat 3) Tavsif 4) Sfat 5) Tekmil 6) Lezzat Ya Allah ! Bizleri, bu makamn esrar ile zevklendir ve

hissedar eyle . . Amin bi-hrmet-i dem-il Hseyn. (Nefs-i safiyye'nin esmas KAHHAR ism-i erifidir. )

TARiKAT ADABI

Tarikat adab altdr : 1 ) Oturulacak yer nerede olursa olsun, diz st otur-

mak 2) 3) 4) 5) 6)

Sr saklamak Pir veya eyh huzurunda az sylemek Piri, her ne verirse kabul etmek Biri nazarndan karmamak (Uzak etmemek) Mahlukat- ilahiyyeye hor bakmamak

TARiF-t-TARiKAT

Tarif-i-tarikat drttr : 1 ) Terk-i-Edhem (Kuddise sirruh) 2) Ak- Mevlana (Kuddise sirruh) 3) Zhd- Cneyd ( Kuddise sirruh) 4) irfan- Bayezid ( Kuddise sirruh)

- 39 -

AHKA.'I-1-TARiKAT

Tarikat alkarn altdr :

1 ) Meveddet (Sevgi, muhabbet) 2) Sehavet (Cmertlik, feda-i can bile olsa . . ) 3) Yakin 4) Sabr 5) Tevekkl 6) Tefekkr

ERKAN-I-TARiKAT

Erkan--tarikat altdr

1 ) tlim 2) Hilm 3)' Sabr 4) Riza 5) kr 6) thlas

BiN A'Y -1-TARiKA T

Tarikatn binas da altdr :

1 ) Tvbe 2) Teslim 3) Zhd 4) Tekva 5) Kanaat 6) Kazaya riza (Hakka, hakkyle teslim olmaktr. )

AHBAB-1-TARiKAT

Tarikat ahbab betir :

1 ) thsan 2) Zikir 3 ) Terk-i heva 4) Terki terk 5) Havf- ilahi

- 40 -

ETV AR-1-SEB'A

Yedi tavr unlardr :

1) NEFS-i-EMMARE'ye ila, LA tLAHE !LLALLAH 2) NEFS-1-LEVVAME'ye are, iSM-i-CELAL (AL

LAH) 3) NEFS-t-MLH!ME'ye are, !SM-1-H (YA HU) 4) NEFS-1-MUTMA'!NNE'ye vuslat, !SM-i-HAK (YA

HAK) 5) NEFS-1-RADiYYE'ye mazhariyyet HAY ismi erifi

(YA HAY) 6) NEFS-i-MERDiYYE'ye vuslat, KAYYUM ismi eri

fi (YA KAYYM) 7 > NEFS-i-SAFiYYE'ye makam YA KAHHAR esma-

sdr.

dir.) (KAHHAR esmasna, salik fazla devam etnemeli-

RTBE-1-TARiK..t\T

1) Efrad 2 ) Nkeba 3) Nceba 4) Ndeba 5) Budala 6) Evtad 7) Gavs-l-a'zam"dr.

MAKAMAT-I-TARiKAT

Tarikatin makamat yedidir :

1) iyman- kamil 2) islam- halis 3) Evliya 4) heda 5) Sddyk 6) Ull-azm peygamberan 7 ) Falr-i alem sallallahu aleyhi ve sellem

- 41-

ETV AR-1-SEB' ADA OLAN ESMA-1-iLAHiYYENiN RENKLER

Tevhidin nuru hava'i mavi ism-i-celalin nuru krmz sm-i-Hf'nun nuru yeil sm-i-Hak'kn nuru beyaz sm-i-Hay'yn nuru sar sm-i-Kayyum'un nuru siyaha yakn mor sm-i-Kahhar'n nuru hfJis siyah

MERATiB-1-TARtK..I\T

Meratib-i tarikat yedi adettir :

1) eri'at 2) Tarikat 3) Hakikat 4 ) Ma'rifet 5) Kutbiyyet 6 ) Kurbiyyet 7 ) Ubudiyyet

Hz. Yunus kuddise srruh, bu nutuklar ile bu menzillere iaret buyurmulardr :

Seni ben severim candan ierf Yolun vardr bu erkandan ierf

eriat, tarika.t yoldur varana Hakikat marifet andan ierfi

Dinin terk idenin kfrdr ii Ol ne kfrdr imandan ierfi

Beni benden sorman ben, ben deilim Bir ben vardr bende benden ierfi

Sle:rman ku dili bilir dediler Sleyman var Sleymandan ierf

Kesildi takatim dizde derman yok Bu ne mezhep imi dinden ierfi

Yunus'un szleri hundur atetir Kapnda kul var sultandan ierf

Bu yedi meratibin, yedi mertebesi olup cem'i 49 eder :

1) ERi'ATIN YEDi MERTERESi

1) eri'atn eri'at 2) eri'atn tarikat 3) eri'atn hakikat 4) eri'atn ma'rifeti 5) eri'atn kutbiyyeti 6) eri'atn kurbiyyeti 7 ) eri'atn ubudiyyeti

- 42 -

Il) TARiKATlN YEDi MERTEBESi

1) Tarikatn eri"at 2) Tarikatn tarikat 3 ) Tarikatn hakikat 4) Tarikatn ma.'rifeti 5) Tarikatn kutbiyyeti 6) Tarikatn kurbiyyeti 7 ) Tarikatn ubudiyyeti

III) HAKiKATlN YEDi MERTEBESt

1) Hakikatn eri'at 2) Hakikatn tarikat 3) Hakikatn hakikat 4) Hakikatn ma'rifeti 5) Hakikatn kutbiyyeti 6) Hakikatn kurbiyyeti 7) Hakiktn ubudiyyeti

IV) MA'RiFETiN YEDi MERTEBESi

1) Ma'rifetin eri"at 2) Ma'rifetin tarikat 3) Ma'rifetin hakikat 4) Ma'rifetin ma'rifeti 5) Ma'rifetin kutbiyyeti 6) Ma'rifetin kurbiyyeti 7 ) Ma'rifetin ubudiyyeti

V) KUTBiYYETiN YEDi MERTEBESi

1) Kutbiyyetin eri'at 2) Kutbiyyetin tarikat 3) Kutbiyyetin hakikat 4) Kutbiyyetin ma'rifeti 5) Kutbiyyetin kutbiyyeti 6) Kutbiyyetin kurbiyyeti 7 ) Kutbiyyetin ubudiyyeti

VI) KURBiYYETiN YlDi MERTEBESi

1) Kurbiyyetin eri'at 2 ) Kurbiyy,etin tarikat 3) Kurbiyyetin hakikat 4) Kurbiyyetin ma'rifeti 5) Kurbiyyetjn kutbiyyeti 6) Kurbiyyetin kurbiyyeti 7) Kurbiyyetin ubudiyyeti .

VII) UBUDiYYETiN YEDi l\IERTEBESi

1) Ubudiyyetin eri'at 2) Ubudiyyetin tarikat 3) Ubudiyyetin hakikat 4) Ubudiyyetin ma'rifeti 5 ) Ubudiyyetin kutbiyyeti 6) Ubudiyyetin kurbiyyeti 7 ) Ubudiyyetin ubudiyyeti

y,edinci mertebe olan UBUDiYYET,' Enbiya-i izama ait olup, ubudiyyetin ubudiyyeti Mefhar-i alem sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz hazreUerinin, abdiyetteki menzilleridir.

- 43 -

Buna binaen, Allahu sbhanehu ve teala hazretleri Sure-i Kehf'in 110. ayet-i kerimesinde :

Kul inncmd ene beern mi.slkm yuha ileyye cnnema ilahkm ilahn vahid

(De ki : Ben de sizin gibi bir beerim. Bana vahyolunuyor ki, hepinizin ilah ancak bir ilahtr)

huyurulmu tur. Kelime-i ehadette de, aleyhissalat vesselam efendimizin

risaletinden evvel abdiyyetinin zikrolunmas buna delildir ve bunu te'yid ve isbat etmektedir :

Ehed en la ilahe illailah ve eled enne Muhammeden ABDHU ve Resfilhu

Bu gerei belirten ve aydnlatan dier ayet-i kerimeler de unlardr :

Sbhanellezi esra bi-abdihi . . . Esra suresi: 1

(Noksan sfatiardan mi.inezzel ve kemal sfatlar ile muttasf o Allahu teala ki bir gece KULUNU)

El-hamd lillahillezi enzele ala abdih-il kitabe ve lem yecJal lchu veca . . .

Kehf suresi : 1

- 44 -

(O Allahu tealaya hamdolsun ki, KULUNA mana ve lafznda hi bir erilik yapmakszn Kur'an- }{erimi inzal buyurdu.)

Tebcirckcllczi nczzelel Frkanc alci abdihi liyekune lilcilcmiync neziyra . . .

Frkan S'Uresi: 1 (Hayr ve bereketi ok, her eyden ali ve zatnda sabit olan Allahu teala ki hakk batldan ayran Kur'an- ins ve cinnin Allah azabyle korkutucusu olsun diye KULUNA tenzil etti. )

(Kul innema ene beern mislkm .. ) ayet-i celilesinin tefsir-i enfsisi, ehline malfmdur. Esra, Kehf ve Frkan sfrelerinin birinci ayetlerindeki ve N ecm suresinin 10. ayetindeki ABDiRi MA EVHA. nass eelilinin delalet ettii ABDiYYET kelimelerinin medlfl, Falr-i ka'inat aleyhi efdal-t-tahiyyat efendimizin UBUDiYYETiNiN UBUDiYYETi makamna iarettir.

Ubudiyyetin yedi mertebesi, makam- Enbiya ve rsl- kiramdr. Zmrei Enbiya ve rsl- kiram, bu mertebede s2yredip menzillsri makamdr. Kimisi, ubudiyyetin eri'atnda, kimisi ubudiyyetin tarikatnda, kimisi ubudiyyetin hakikatnda, kimisi ubudiyyetin ma'rifetinde seyretmi Hz. isa, Hz. Musa, Hz. Nuh, Hz. Adem aleyhmsselam ve sair enbiya kutbiyyette olup, Hz. brahim aleyhisselam kurbiyyette seyretmi, Hatem-l-Enbiya efendimiz ubudiyyetin ubudiyyetinde olup en yce menzilde seyreylemi ve FE KANE KABE KAVSEYN'e eriip Habib-i-Huda, efi-i-rfz-i-ceza olarak cmle enbiyaya imam olmulardr. Btn Enbiya-i-izam ve Rsl-kiram, nurunu efendimizin bu makamndan almlardr.

Beinci blmdeki kutbiyyetin menazili, KUTB-L-AKTA.B'a ait olup kutbiyyetin kutbiyyeti Cenab- Abdlkadir Geylani kuddise srruh efendimizin menzilleridir.

Altnc blmdeki kurbiyyetin menzili ise, Aslab- kirarn efendilerimiz h aze ra tdr.

- 45 -

Kurbiyyetin kutbiyyeti Aslab- Soffe, Aslab- Bedir, Asbab- Uhud, bakiyye-i aere-i mbeere olup, kurbiyyetin kurbiyyeti Hz. Eba-Bekir Hz. mer Hz. Osman ve Hz. Ali rdvanullahi teala aleyhim ecma'yn efendilerimiz hazeratdr.

Kurbiyyetin ubudiyyeti ezvac- Resflllah, eviad- Resf-1llah itret-i Nebi, Ehl-i beyt-i Mustafa hamse-i al-i aba'dr.

Allaln a'lem . . Bu krk dokuz menzili, ayr ayr erh etmee risalemiz

hacmen .elverili olmadndan, bu kadar ile iktifa olundu. Ehline malfmdur.

KUTB-tJL-AKTAB

Cenab- Resfl- Ekrem ve Nebiyyi muhterem, mahbub-elakyn ve Resfl- Rabbil-alemiyn aleyhi ve alihi salavatullah-l Mu'yn efendimiz hazretlerinin mmetinden, saylamayacak kadar ok ve kerametleri zahir, derecat bahir arif-ibillah, kutub ve mctehidiyn yetimitir, kyamete kadar da isrlerini takip edecek varis-i-Enbiya ve varis-i-rsl--izam yetiecek tir.

Fakat, bunlar iinde kutublar kutbu olanlar, u zevat- ali-kadrdir.

Seyyid Abdlkadir Geylani Seyyid Ahmed-er-Rfa'i Seyyid Almed Bedevi Seyyid ihrahim Dssuki

(Bazullah-il-eheb) (Ebl-alemey) (Ebn-nesebiy) , (Ebu-ryu)

KUTUB KiMLERDEN OLUR ?

Resflllah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin ali ksmdr :

1 ) AL-i-SRi ki, imam- Hasan ve imam- Hseyn aleyhmsse-lama nisbeti olanlardr. Bu zevata SEYYiD ve ERiF tabir olunur.

2 ) AL-i-MA'NEVi'dir ki, slfknn nisbeti, Allah Resflnden olanlardr.

3) AL-1-SR1-1-MA'NEV1'dir ki, her ikisini cami olanlardr. (Hem SEYY1D veya ERiF, hem de slfknn nis.beti Allah Resulnden olanlardr. )

- 46 -

KUTUB'lar, ite bu nc ksmdan zuhur ederler. Enbiya'nn varisleri, ulema-i amiliyndirler. Yani eriatlannn sz ksmna vakftrlar. Resfllern varisieri ise, MRtD-1 HAK olanlardr. Ull-azim olan rsfl ve enbiyaya varis olanlar, tevhid-i-hakikiyi cami olan mtehitlerdir.

ESMA'YA M'EKKEL OLAN l\IELA'iKENiN iSiMLERi

Hsamddin - Necmddin - Bedreddin - emseddinN ur ed din - Cemaleddin - Kemal ed din

SEYRtYYAT

ilaHahi teala - Lillahi teala - Ma'allahi teala - Fillahi teala - aniilahi teala - Billahi teala - Alellahi teala.

MARALLiYAT

Sadr - Kalp - Sr - Sr'rs-sr - Hafi - ihfa

IIALETiYYAT

Salikin, hallerinin nevileri : El-meyl - El-muhabbet - El-ak - Vsul - Fena-fillah -

Bekabillah - Fil-beka

TASAVVUF

Tasavvuf kelimesine birok manalar verilmitir. TASA VVUF ; zaman- kerimde, kerim olan kimseden, ke

rim sz ile zahir olan ahlak- kerimeye tasavvuf derler, denilmitir.

TASA VVUF ; Allah u tealadan gayr hi bir eyle alakadar olmamaktr. (Yani, gayra alakasz, Hak teala ile olmaktr. )

Tasavvuf, haslet zere bina edilmitir : 1 ) Fakr ve iftikara yapmak. 2) Bezl ve iysar ile tahakkuk. 3 ) Taarruz ve ihtiyar terktir. TASA VVUF ; toplu olarak Allah u tealay zikretmek, iit

mekle vecd, ittiba ile ameldir. TASA VVUF ; kudretsiz olarak Hak teala ile olmaktr.

(Risale-i Kueyriyye nam kitaptan alnd. )

- 47 -

SOFt KtME DERLER?

Sofi iin bazlar, sof giydiklerinden tr bu zmreye SOFt tabir edilmitir, demektedirler.

Baz zevat da, Aslab- Soffe'ye mensup bulunduklarn- dan dolay kendilerine SOFi ismi verildiine kani olmulardr.

Bazlar da, Yunanca SOPHiSTE ( Sofiste ) kelimesinden alndn ileri srmektedirler.

Bize gre SOFi, kalbinden dnya kederlerini atan, kalbini sefaya erdiren veya o yola slfk eyleyene tabir olunur.

ALEMLER ALEM-i-CEBERUT, tenezzlen ALEM-i-LARUT'tan

sonradr. ALEM-1-CEBERUT ise, bir ey yaratlmadan nce, her

eyin ilm-i ilahide mevcut ve hazr olmasdr. Bu alemde, hibir eyin ihtiyarlar olmad ve her ey

cebir altnda bulunduundan ALEM-1-CEBERUT tabir olu-. nur.

ALEM-i-MELEKUT, alem-i-ervahtr. ALEM-i-MiSAL, c ism-i latif olan mela'ike alemidir. ALEM-1-EHADET, cism-i kesif olan bu alemdir.

TEVHiD Tevhid ksmdr : 1 ) TEVHiD-i-MEKAL'dir. Delil, kavlhu teaJa :

" o} / 1 ./ ,.., } .:i\\.:j' \\) j :; IJ 5--:i: IS:(; j j\ 2j ( Jj

..,. _, , ..., ,. - ) -"' ) - , . ,., .., ,": \ \ .. \ \: / ' ""' \ .. \ 1 /,... ' \ ... ' J \""

-- J .J 5.YJ' ...J . l '.J k :;:r;:;;::; s - , ., :,;.

Kulu amenna billahi ve md nzile ileynd ve md nzile ila lbrahime ve lsma'ile ve lshaka ve Yd'kube vel-esbdti ve md utiye Musa ve lsa: ve md utiye'nnebiyyune min Rabbihim ld nferriku beyne ehadin

minhm ve nahn lehu Mslimun. El-Bakara suresi: 136:

- 48 -

(Deyiniz ki ; Biz Allahu tealaya, bize inen kitaba, tbrahim, smail, shak, Yakub ve oullarna indirilene, Musa'ya verilen Tevrat'a ve sa'ya verilen tncil'e ve btn peygamberlere verilen mucize ve kitaplarn hepsine iyman ettik. Onlardan hi birisinin arasn iymanda tefrik etmeyiz. Allah u teaJay tevhidde muhlisleriz.)

2) TEVHiD-i-iLM'dir. Delil, kavlhu teala :

Fa'lem ennehu ld ildhe illdllah . . .

Muhammed s-Uresi: 19

(yle ise bil ki, Allah u teaJadan gayr hi bir ni'bud yoktur.)

3) TEVHiD-i-MEHUDt'dir. Delil, kavlhu teala :

chidallah ennehu a ildhe illa h vel-mela'iket ve ulZ-ilmi ka)imen bil-kst ld ilahe illa huvel-aziz-l-hakim.

Al-i-lmran sitresi: 1 8

(Allah u teala, kendisinden gayr ilah olmadn, vahdaniyyetine delalet eden delillerle, ayetleri ile aklad. Ve melekler Allahu tealann vahdaniyyetini ikrar ettiler. ilim sahipleri de vahda.niyyetini tasdik eylediler. O, emir ve neyhinde adli ikamet eder olduu halde ondan gayr ilah yoktur. O Allahu azim--an ki, tevhid etmeyene intikam eder, benzerine bir mntekim kadir olamaz. Dilediine hkmeder, hi kime onu tahvile kadir deildir.)

- 49 -

Birinci tevhid ; ehl-i eriatin ve avamn, tkinci tevhid ; ehl-i ilmin ve havassn, nc tevhid ; ehl-i hakikatin yani havassl - havassn

tevhidleridii'.

MORID KiMDEN OLUR?

Salik-i gayr- meczub ve meczub-u gayr-i salik mrid olamaz.

Salik-i meczub ise, mrid-i kamildir. Meczub-u salik dahi mrit olur. Seyyid Ahmed-l Bedevi ( Kuddise srruh) gibi.

TASAVVUFTAN GAYE NEDtR?

Tasavvuf mesleine slfkten gaye, Haktan raz olup, Hak rizasn arayp bulmaktr. HAK iLE HAK OLMAKTIR. Bu, yle bir halettir ki, beyana ne lisan ne de lfgat kafi gelmez. Bu yle bir haldir ki, akln ve fikrin maverasndadr. HAK !LE HAK OLMAK, BEKA-BiLLAH MERTEBESiNE ERiJ\1EKTiR. Beka-billah mertebesine erienler, bu makama zevk ile muttali olurlar. Onu, bakalarna ap sylemek isteseler bile, ap syleyemezler. nk, Hak ile Hak olmay ifade ve beyan edebilecek kabiliyet, beer lisanna verilmemitir. Meer ki, ol hak ile mest olsun ve kelam kendi arzusu olmakszn o azdan zuhura gelsin .. Hallac- Mansur'un ENEL-HAK, Cneyd-i Badadi'nin LEYSE CUBBETi SiV A' ALLAH ve Bayezid-i Bestami'nin SBHANE MA AZAMU ANt demeleri gibi kelam kendi azlarndan olduu halde, Hakkn teeellisi ve tenezzl ile zuhur eylemitir. Hakta hak olup, Hak tecelli etmeden, iradesi elde iken ayn da vaya kalksa, bu iddias kendi zu'mu olur. Ona zavall nazaryle baklr ve akl noksanlna hkmolunur. u var ki, Firavun gibi : BEN, SiZiN YCE RABBiNiZiM! diyenler, ancak kfrlerini izhar etmi, iyman ve islamdan km olurlar.

Hak ile hak olanlarn, bu srr amalar iin, o manay lafzlarla sylemek yle dursun, hatta elfaz tayini dahi mmkn deildir. Bu szn zuhuru, yalnz kuvve-i bedeniyyenin ifnas olmayp, belki zatndan bil-klliye kaybetmedike, bu makama vsul mmkn deildir. Byle olunca ; ne vcut, ne beden, ne zat, ne sfat ne de kelam kalr.

F: 4

- 50 -

MEY

Tasvvufta MEY ve ARAP ; sfehann ve alkol mbtelalarnn anlad ve itikleri arap olmayp, ak- ilahiyyeye tebihtir. Yoksa, eriatn yasakladn tarikat ehli kat'iyyen kullanmak yle dursun, hatta eriatta mbah olan ehl-i tarike haramdr. Bu beyanmzn ahit ve isbat, sofiyyenin :

HASENAT - L EBRAR SEYYi'AT - iL MUKARREBiYN (Birr tekva sahibinin sevab, mukarreb olanlarn seyya'a tdr. ) vecizesidir. iki imek ki, nass Kur'an ve Hadis-i Nebiyyrrahman

ile men'edilmitir. arap, rak, bira ve emsali serholuk (Sekir) verici, insann akln alan ve onu hayvan derekesine indiren nesnelerin, mbah olamayacaklar bir emr-i kat'i ve hkm- azimdir. Bu emri dinlemeyenlerin ve bu hkme uymayanlarn, dnyada kendilerini felaket ve zilletten kurtaramayacaklar bedihi olduu gibi, ahirette de aff ilahiyyeye ve efaate mazhar oh:nazlarsa ve nardan kurtulamayacaklar ayetler ve hadis-i eriflerle sabittir.

SAKt

Bu dahi sfehann anladklar gibi meyhaneci veya mey sunan demek deildir. Belki, ak- ilahiyyi sunan eyhe, yani mridi hakka tlak olunan bir isimdir.

KADEH

Mridin ve talibin kalbidir.

MEYHANE

Yine sfehann anlad gibi iki iilen yer olmayp, tasavvufta ak- ilahiyyenin tattrld yerdir ki ; tekke, zaviye, mescid ve emsali yerlere verilen isimdir.

MEYDAN

Alem-i uhud ki, bu dnya alemine misal olup, Allahu teala ve Resulnn ak ile tolpanlan mahaldir. Bu meydanda ; mal, can, kan her ey Allah u tealaya fedadr. Bu meydanda ; aklar aklarn, mahbub-u hakiki olan Allahu azim--ana arz ve izhar eylerler, hakk hak ile kyamen, ku'uden, gizli ve aikar zikredip dnya ve ma fiyhann esrarna vakf olurlar.

- 51 -

Zira ; zikr-i c ehri, zikr-i hafi, kyam, sema' zikirleri esrar- ilahiyyenin bir remzini anlayana birok rmuzunu izhar eyler ki, ehline malfmdur :

Kyamazsan ba- cana, Uzak dur, girme meydana! Bu meydan da nice balar, Kesilir hi sorar olmaz ..

Seyyid Seyfullah (Kuddise srruh)

POSTUN RtMUZATI

Postun ba, teslimiyyete iarettir ki, hak mride kemal-i teslimiyyetle teslim olmaktr.

Sa kolu, sahib-i yed olup bilvasta : (YEDULLAHi FEVKE EYDiHiM) srrndan hisse alnaa iarettir.

Postun sol kolu, nefsini malfp ederek eytanna galip gelrnee ve (l\IUTU KABLE EN TEIUUTU) srrna erimee, btn varlndan soyunnaa iarettir.

Postun sa aya, hak ve hakikatte sebat etmek, dar vakitlerde ve korkun zamanlarda haktan ve hakikatten yz evirmernektir.

Postun sol aya, hak rizas ve li-vechillah hizmet etmek-tir.

Postun st, her tarikin kendisine mahsus bir ren.gi olup postun renkli olmas, sfat yznden zuhur eden tecelliyatn nevilerini haktan bilip, sabr- tevekkle iarettir.

Postun i taraf, temkindir. Batnan hakta fani ve mutma'in ve sabit olmak, masivadan yani dnya alayiinden te .. mizlenmee iarettir.

Postun ortas ; muhabbetullah'tr ki, knh- muhabbetullah ile este'iz-billah : (iNNiY VECCEHTE VECHiYE LiLLEZi FATAR-AS-SEMAVATi VEL-ARDI .. ) ayeti celilesinin srr ile ve teslimiyyetle Allahu teaJaya mteveccih olmaktr.

Postun ark taraf eriate, garp taraf tarikate, imal taraf hakikate ve cenup taraf marifete iarettir.

Postun ruhu tekbir, azas salavat, kemali tevhid, tahareti istifardr.

Postun makam- eriat yokluk, makam- tarikat paklk, makam- hakikat vuslat- ilahi makam- marifeti mahede-i vahdettir.

Postun yere serilmesi, EBU'T-TORAB olan Haydar- Ker-

- 52 -

rar ah- velayet tmam- Ali kerre:mallahu vechehu ve radyallahu anhn silsile-i velayetleriyle gelen feyz-i ilahi yolunda mahviyyetle hak trab (Toprak) olmak, Pir yolunda yanmak, hak ynlunda sabit-kadem bulunmak, ak yolunda meyledip akmak, iradesini nefsin hevasndan el ekerek mrid-i hakkn iradesinde (rade-i Pir'de) bilvasta irade-i hakta ifna etmektir.

Postun i yz ile d yz, kesreti vahdette ifna etmek, vahdet-i kesrette mahede makamnda uhud ehli olup sahib-i makam olan post stne oturur, seccade-nein olmaa layktr.

POST SERLRKEN OKUNACAK AYETLER Al-i-imran suresinin 130 - 134. ayetleri okunur :

:.,.. ' o J ' ............ ..... 1 ' ..... W=:u\G

......... (" o ......._ ) ....-;,. , ...... jl"' \ 1\''' \\ .. , ...... .. "" , , c.>. \,...;.J \ '

,. , ,,..... . , ,. ...... , / 1 ;;c ,J;J JJ;)'\ ,\J; Y .. ........ ....-:,. , , ., , .... . ..,.......,.. , _, $. . .. . (" , v t::- . J;t-J;J.J --: '.. o J .... ... .. , J "" . . , . /"' .. o / ) ., . ,.., o J jj \ e : .. _ .. , ,._ ' ' \ ..... .. GJ \ .. ' ... ... (f'.) ; IJ 4.-) :.r t , ..... (' r ... .., o ..... v, .........: ... .,.....-' v,L.J\_,a\ \b-l ;\),4

u .. , ..,. . ., .. .

(Vettekullahe le'allekm tflihun vettekunnarelleti'!J, u'iddet lil-kafiriyn ve aty'ullahe ver-resule le'allekm trharnun ve sdri'u ila mafiretin min Rabbikm ve cennetin arduh-es-semavat vel-ardu u'iddet lil-mttekyn elleziyne ynfikune fisserra,i veddarra,i vel-kdzmyn-el gayza vel-afiyne an-inncisi

vallah yuhibbl muhsiniyn.)

DESTUR YA HAZRET-i PiR denilerek post serilir.

- 53 -

SlRRI DEVRAN

Tarikat-i aliyyenin alel-umum cehriyyesinde, (yani eelren aikare zikreden demektir) bahusus Tarikat-i Halvetiyye'de zikrullah ile edilen devrann rmuz ve iaretine ve esrarna binaen, Piran- izamn ileri gelen keramat zahir, kemali bahir, ilm-i ilahide yekta ve mtehir olan zevatn ictihad ile devran ve erkan ittihaz olunmutur.

Akann yaptklar devrann delil-i er'isin.e brhan olan ayet-i celile :

Ve terel-mel/ikete haffiyne min havl-il ari ysebbihune bihamdi Rabbihim ve kudiye beynehm bil-hakk ve kyl-el

hamd lillahi Rabbil-alemiyn.

Ez-Zmer suresi : 75

(Melekleri de, arn etrafn kuatarak Rableri celle aneye hamd ile tesbih ettiklerini grrsn. Halk arasnda hak ile hkmolunur ve m'minlerle melekler tarafndan RABBiL-ALEMiYN'E HAMDOLSUN. >: ) denir.

Bu ayet-i celiledeki HAFFiYNE kelimesini , mfessiriyn-i kirarn (EY DA'iRiYNE ZAKiRiYNE) i l e tefsir etmilerdir . Bundan da anlalyor ki . mela'ike-i kirarn ar- a'lann etrafn tesbihlerle ve zikirlerle daire eklinde devran ettikleri cihetle ; farz, vacip veya snnet olarak kldmz namazlar meleklerin ibadetlerini cami olduu gibi, sofiyyenin ictihad ettii DEVRAN-I ERiF de ar- a'la meleklerinin ibadetini cami olduundan bu ekilde devran ederek hakk zikretmesini ictihad etmilerdir.

Devrann v,e bu ekilde zikir ve devran etmenin caiz olduuna dair mu'teber fetva kitaplarnda da fetvalar verilmi ve ezcmle FETAVAY-I-MERiYYE'de bylece muka;yyettir.

- 54 -

Netekim, hac farizasn ifa eden m'minler de, Kabe-i-muazzamann etrafnda dualar okuyarak yedi defa tavaf etmektedirler. Huccac- mslimiynin, Kabe-i-muazzamann etrafnda dualar okuyarak tevhid ederek ALLAHU EKBER diyerek yedi defa tavafla devran etmeleri gibi, tarikat-i aliyyenin c ehri olan kollar ve ezcmle Tarikat-i Halvetiyye ashab da ism-i celal olan YA ALLAH, H, HAYYL-KAYYUM, VAHtD, AHAD, SAMED esrna-i erifleri ile devran ederler ve her esma-i ilahiden en az yedier defa okuyarak devrana devam eyIerler.

Evvela, oturarak daire eklinde bir halka tekil olunur ve zikrullaha balanr. Zira, aleyhissalat vesselam efendi .. miz, bir Hadis-i eriflerinde :

(Ey benim ashabm ! Cennet bahelerine urarsanz, o bahenin meyvelerinden yiyiniz ve telezzz ediniz, ) buyurduklarnda, hazr bulunan aslab- kirarn efendilerimiz : (Cennet baheleri nedir ya Resiilallah ! ) diye sormular ve (Halka-i zikir'dir. ) c evabn almlardr.

Binaenaleyh, falr-i alem sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz hazretlerinin bu ikaz ve ir-atlarndan mlhem olarak, zikrullaha halka eklinde oturularak balanlr ve bylelikle tebirat- Nebeviyyeye imtisalen c ennet bahesine tebih olunur. Zikirde drt ke eklinde oturulmayarak daire eklinde oturulmas snnet-i seniyyeye muvafktr. Zira, tevhid-i erif tevhidin asl ekli olan daire eklinde oturularak ifa edilmi olur.

Halka eklinde oturularak balanlan tevhidde ve zikirde, rmuzu vahdet-i zatiyye, mihver-i ahadiyyettedir. Vahde-ti zatiyyenin sfat- zahirisi olan ahadiyyet-i sfatiyyeye taallfk eden feyz-i akdesin kabza-i mukaddese tecellisinin suretini mrit :

Fa'lem ennehn la ilahe illallah diyerek gsterir. , Hazr bulunan akan da, ikinci tevhidde mritle beraber tevhide balarlar. Zira, ilk tevhid mride ait olup ikinci tevhidde dervilerin de mritleri ile zikretmeleri lazmdr. Krknc tevhide kadar. ne halka-i zikirde olan

55 -

halkadan dar kabilir ne de halkadan hari olan halka-i zikr' girebilir. Bu gibi hareketler ok tehlikeli olup, buna -cr'et eden sftlike manevi bir zarar eriebilir ki, erbab- mahede bylece beyan buyurmulardr.

Tevhide, mritle beraber cehren devam edilir. Derviierin bu vech zere tevhid etmeleri, vahdet-i zatiyye ile ahadiyyet feyzinin ilm-i malfmla mutabakatn iyma etmi ve anlayabilene: tevhidde olan esrar anlatm ve tevhidin iaret ve remzini meydana koymu olur.

Kelime-i tevhid salikan o mecliste makam- fena-fillah'a gtrnceye kadar zikrolunur. Sonra zikr-i kalbiyyeye tahvil olunur. Zikr-i kalbinde, harf mahrec mahvalup harfsiz ve mahresiz yalnz hlki olarak darb- zikre balanr ki, zahir batnla mstenit, batn zahirle mteayyin olduuna bu ekilde zikrullah ile remz ve iaret edilmitir.

8onra, zikrullah fena-fillah'ta tamam olunca zikir kesilir, herkes medhu kalr. ilahi veya durak okunnaya balanr. Bu ekilde ilahi veya durak ckumak, alem-i ervahta (ELEST Bi-RABBiKM) hitab- izzesinin nidasyle ervahn telezzz ve zevkyab olmasnn remzidir. Okunan Kur'an- kerim, durak veya ilahinin bu suretle dinlenmesi lazmdr. Durak veya ilahi tamamlannca, ruhun tevhidle urucunu ve itilasn ve ruhun ( ELEST Bi-RABBiKM ) hitab ile cezbini ve fena-fillah'a erien ruhlarn esrna-i ilahideki seyrini, meratib-i esrna-i ilahide ruhun kesbettii esmada seyr LA iLAllE lLLALLAH kelime-i tayyibesine seyr-i ilallahtan sonra seyr-i fillah gstermek iin cisim de ruhun haline tabi olarak ykselir ve bu ykselii gstermek ve remz-i iaret etmek iin devrana kalklr.

Devrana kalklrken (VECD ) e niyyet olunur. Mrit. (NEVEYTL-VECD) der ve bu ayeti kraat eder :

Elleziyne yezkrunallahe h:yamen ye liu'uden \'e aHi, cnbihim Kyamda okunan ilahi ile ruh un ykselmesinde, Hak te

alaya talik-i tam vardr. Hakla hak olmak talik-i tayinden tamamiyle tecerrd ve istigrak halinde olan cezbenin suretidir.

HALVETiYYE-i-CERRAHi devrannda, elele tutunup sola doru sol ayakla devrana balanlr. Hem de zikrullah'tan H esmasn zikrederek devrana devam edilir. Devran esnasnda, ban saa ve sola dndrlmesinin manas, makam- vahidiyyet-i sfatiyyenin suretine iarettir. Saa ve sola darb-

- 56 -

zikir ise, vahidiyyetin ahadiyyete, vahdet-i zatiyyenin talikine iarettir.

Bu suretle devrana devam olunurken, eller omuza atlr. Zira, bu hal meratib-i vahidiyyet-i sfatiyyenin tamam ve tecellisini gstermek iin bu hal bir remz ve iarettir. Sa el, devran eden arkadann arkadan omuzuna, sol el ile de sol tarafta devran eden arkadann beline sarlmak, zuhurun sfatla olmasna iarettir.

Devranda (H) esmasnn bir kerre ieriye ve bir kerre darya verilmesi lazmdr.

Devranda, elele tutmak hviyyetin talikine, kalkola olmak hviyyetin zuhuru narnma iaret olduu gibi, tevhid-i za ta da iarettir.

Sonra (HAY) esmasna balanlr. (HAY) ebced hesabyle on sekiz adedi camidir. Bu on sekiz adedi cami olan (HAY) esrna-i erifi ki. meratib-i esma olan (Yani esma-l-hsna bin adettir) bu bin adedi ile zarp edilince on sekiz bin alemi seyran eden srr hayat ile hay olup nur-u sbuti ile daim ve kaim olmakla sr seyriyatn suretini aikar devran ile bu srr iaret ettii gibi, (HAY ALLAH) (KA YYUM ALLAH) ism-i erifleri ile vefa devrine balanlr ki, mahviyyetten sonra tayinin aynine, hayatn zilliyetine mukabil, hakikat-i hayat hakika-i kayyumunun zuhuruna iaret olarak bu esmalarla on sekiz kerre devran ed ilir. On sekiz HAY HAY H esmas zikrolunur. On sek i z kerre ALLAH VAHiD AILD SAMED esmasndan sonra , tekrar H esmasna balanlr. Sr'atle H esmasna devam edilir ve devran tamam olur.

Devranda salikl,r kemali ile huzur ve tecerrd ve istigrakla devran etmelidir1 er.

Ey talib-i cema l -i ilahi V 'ey ragb- rizay: Rahmani ! Srr devrandan bir mi ktar beyan eyledik . Fazlasn yaz

maa k alemim msa i t olmadndan, bu kadar ile iktifa ettik. Allahu teala , sara ve bana rahmet eylesin, akndan seni ve beni agah buyursun v s bu zevki sana vs bana tatmak nasip e:;.rl esin.

TEliKELERDE YE)U:KTEN SONRA OKl:NAN HAl\IDiYYE

A\:am namaz eda edildikten sonra , dervian snnet-i seniyyeyi ihya iin ellerini ykar ve sofraya yle cturur. Mrit. en son ellerini y:

- 57 -

yemee balar, akan da mridi takip ederler. Yemek esnasnda, pilava kadar konuulmaz. Baz tekkelerde, yemekten sonra su dahi imezler.

Yemekten sonra, eyh evvela ellerini ykar. Sofradan kalklmadan, mrit (E'z-Besmele) He Fatiha-i erifeyi ve sure-i Har'n son ayetlerini okur veya hazr olanlardan birisine okumasn iaret eder. Sfre bittikten sonra, bu ilahi okunur :

Allah bize lfttuf etti - kr el-hamd Iiilah Ni'metlerine gark etti - kr el-hand Iiilah ( * ) Yiyelim ni'metini - kr el-hamd Iiilah Analm hazretini - kr el-hamd Iiilah lTmarz rahmetini - kr el-hamd Iilial ( * ) Yok iken var eyledi Arz- didar eyledi Resftle yar eyledi - k r el-hamd Iiilah ( *) Gnderdi doru yola Kullar kulluk eyleye Hak bize kulum diye - kr el-hamd Iiilah ( * ) Harc edelim varmz Kurban olsun canmz Kur'andr iymanmz - kr el-hamdii Iiilah C ' ) Muhammed kadem bast efi olmaktr kast Hakl{ln sevgili dostu - lir el-hamdii Iiilah ( ) Ol habibin yarlar Cennettedir canlar Severiz biz onlar - kr el-hand Iilial ( *} Bagdadi'nin bu sz Kabul evle nivaz Dergah srd.n yz - l\:r el-hamd Iilial ( * ) Sonra b u dua okunacaktr : (El-hamd Iiilah zadallah Berekat- Halilullah El-hamd lillahillezi et'amena ve sakana ve ce'alna minel mslimiyn ve rahmetullahi ve berekathu ala sahib-itta'ami vel-akiliyn ni'met-i celil berekftt-i Halil efaat-irrsl Allahmme zid ve la tenkus bi-hrme't-il Fatiha ... )

( * ) laretli yerlerde : Hak la ilah e ill a i l ah H la i lf.lc il lailah ok unacaktr.

- 58 -

Duadan sonra glben k ekilir : (El-hamd Iilial Allah-El-hamd Iilial ya Allah-El-hamd Iilial la ilah e iliallah hft la iHihe illailah Allah.) Bu gitti ganisi gele - Hak berekatn vere - Yensin eksilmesin - Tasn dklmesin. - Kotaranlar, piirenler getirenler nur olsun - ileri, dlar srur olsun - Gnlleri ak- ilahi ve ak- ResUl ile dolsun - Yediimiz ni'met ibadete kuvvet olsun - Gzmz srlar grsn - ler yediler, krklar, cmle Veliyullah' n himmetleri stmzde olsun Devletimiz adl ile ta kyamet payidar olsun-Ordularmz dmana galip olsun - Dmanlarmz kalr-u tedmir olsun - mmet-i Muhammed'in asileri islah olsun - Hastalar ifayab, dertlere derman olsun - Aklar vuslat bulsun - Bi-hrmeti ak- ilahi, nur-u N ebi, Kerem-i Ali, glbeng-i Muhammedi, selamet-i hazrun, selamet-i ga'ibun, ler yediler, krklar - islama boyun esin cmle rklar -Kalksn aradan' dertler - Dem-i Evliya'ullah srr Enbiyaullah bi-efaatihim ecma'yn - Varis-i Hayder-i Kerrar, saki-i ak- ilahi Pirimiz Sultan Nureddin-il-Cerrahi dem-i devranna Hu diyelim Hu - Tekabbel minna - Kerem-i Mevla ya Allah Hu . .

DERYi NASIL BiR SIFATA SAHiP OL:\L\LIDIR ? VAZiFELERi NELERDR?

Dinin gayesi , Allahu tealaya iyman ve ibadet ve mallukata efkattir. Hal byle olunca :

1 ) Dervi olan, Allahu tealaya iyman ve Rabbil-al2-miyne sevgi ve muhabbet ve ibadet etmeli ve btn mallukata efkat ve merhamet gstermelidir.

2) Ak, Enbiyalar serveri, Evliyalar rehberi, ahir zaman peygamberi , on sekiz bin aleme rahmet olan Hazreti Muh ammed Mustafa sallallahu teala aleyhi ve sellem efendimizi, her eyinden ziyade sevmesi ve onun aline, evladna, ezvacna, ashabna, ensarna ve muhibbine de muhabbet etmesi lazmdr, vaciptir, farzdr.

3 ) Ak, Allahu Teala'nn btn emirlerini severek ifa etmeli ve bu vazife-i Rabbaniyyeyi canna minnet bilmelidir.

4 Ak, Allah c elle hazretlerinin men ve nehyettii her eyden kanmal ve Allah korkusu ile bunlardan son derece ek inmelidir.

5 ) Ak, helalden kazanmal, hel al lo k ma yem eli, helal giyinmeli ve helal yerde oturmaldr.

- 59 -

6) Ak, yalandan saknmal her zaman ve her yerde doru olmal, daima doruluu tavsiye etmelidir.

7) Ak, cmert olmal, he.lalden kazandn Allah yoluna, Allah iin infak etme1idir.

8) Ak, sabrl olmal ; iymanda, i b adette, musibetlerde sabretmeli ve bakalarna da sabr tavsiyesinde bulunmaldr ..

9 ) Ak, be vakit namaza devam etmeli ve namaz Allahu tealann en byk bir ni'meti olarak bilmeli, mmkn olabildii kadar cemaate devam ederek eda eylemelidir.

10) Be vakit namazlarn kld gibi, nafile ve snnet namazlarn da terketmemeli, elinden geldii ve gcnn yettii kadar bu namaziara da devam etmelidir. Bahusus, gece namaz olup Resul aleyhisselama farz olan tehEccd namazn mutlaka klmaldr.

ll) Senede bir ay Ramazan orucunu tuttuu gibi, arabi aylarn banda, ortasnda ve sonunda er gn, Zilhicce aynda dokuz gn, Muharrem aynda on bir gn, Recep aynn ekseri gnlerinde ve aban- muazzamn baz gnlerinde, zellikle aban aynn on beinci Berat gnnde oru tutmaldr.

12) Elinden geldii ve gcnn yettii kadar, Resul aleyhisselamn snnet-i seniyyelerini ihya etmelidi r.

13) Akn hali vakti yerinde olursa, mrnde bir defa hac zaman haccetmeli ve ayn zamanda Medine-i mnevvereye de giderek Resfl- ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimiz hazretlerinin ziyaretinde bulunmaldr. (Dier ziyaret yerlerini ve ezcmle Kuds, am ve Badat gibi makarr enbiya ve evliyay da ziyaret etmeli, aklarn ah:nn alametidir.)

14) Ak zengin ise, zekat ehline zekatn seve seve eda etmeli, dnya malndan nasibi yoksa sadaka vermeli, bederren ve lisanen insanlara yardm etmeli ve faydal olmaa almaldr.

15) Ak, gayet temiz olmal, zahirini pisliklerden, batnn yani kalbini ktlklerin ba olan u'cub, riya, kibir, kin, gazap, hased, su-i-zan gibi irkin huylardan, lisann gybet ve iftiradan, gnln mal, rtbe ve makam sevgisinden temizlemeli ve arndrmaldr.

16) Ak, iki imek gibi Allahu tealann men'ettii eylerden kanmal ; sigara, nargile ve enfiye gibi kt adetlerden ekinmeli, nefsine muhalefet ederek, nefsini taht- tasar-

- 60 -

rufuna alabilmei Hak celle ve aladan dilemeli ve insan olmaa gayret etmelidir.

1 7 ) Ak, mridinin huzurunda lzumundan fazla oturmamaldr. (Eer mridi oturmasn arzu ediyorsa, oturabilir.)

18) Ak, mridinin huzurunda iki dizi zerinde oturmal ve fazla sz sylernemelidir. Bilhassa, lzumsuz szlerde