Zapoznanie z zagrożeniami mikrobiologicznymi w paszach oraz

problem BSE

Prowadzący

Prof. dr hab. Andrzej Rutkowski

Najważniejsze zagrożenia mikrobiologiczne w paszach

• Salmonella

• Clostridium perfringens

• Rodzina Enterobacteriaceae, E.colli

•Campylobacter jejuni

Salmonella

• Powoduje salmonellozy, • Główne źródła

–Produkty pochodzenia zwierzęcego ( mączki mięsne, mączki z krwi, mięsno-kostne)

–Wykrywana także w produktach roślinnych (poekstrakcyjna śruta soja, śruta słonecznikowa)

–Występuje także w ziarnach zbóż, paszy suchej oraz mokrej

–Odchody zwierząt gospodarskich

Salmonella• Brak pałeczek salmonelliw przypadku mączek

zwierzęcych w 25 g

• Ograniczanie występowania w paszach:

»Wysoka temperatura

»Zakwaszanie pasz

»Promieniowanie?

Zdrowy nabłonek jelitaNabłonek jelita zaatakowany przez Salmonelle

Clostridium perfringens

• Powoduje między innymi nekrotyczne zapalenie jelit u drobiu,

• C. Perfringens – wytwarza toksyny typu A

• C. Perfringens –wiązane jest z zapaleniem wątroby, włóknikowym zapaleniem wątroby

Lawsonia intracellularis

• Jedna z najważniejszych chorób w produkcji trzody chlewnej

• Intracelularna bakteria • Powoduje depresje wzrostu • Biegunkę• Nagłe upadki• Występuje głównie u trzody chlewnej ale także u

psów, świni gwinejskiej, chomików, strusi, królików, małp, koni

• Granulowanie ogranicza liczebność Lawsonia intracellularis

Clostridium perfringens• W przypadku mączek zwierzęcych w 1g nie mogły

znajdować się beztlenowce z gatunku C. perfringens

Rodzina EnterobacteriaceaeE.colli

• Za wartość progową uważało się 300 bakterii w 25 g maączki

• Główne źródła– Głównym rezerwuarem jest przewód pokarmowy

zwierząt i ludzi

– Produkty pochodzenia zwierzęcego ( mączki mięsne, mączki z krwi, mięsno-kostne)

Campylobacter spp.

• C.jejunium, C.lari, C.coli

• Mikroorganizmy termofilne – najlepiej wzrastają w temperaturze 42-430C a rozwój zatrzymany jest od temperatury 250C

• Większość Campylobacter spp. Produkuje enterotoksyny i/albo cytotoksyny, a niektóre szczepy - hepatoksyny, CDT

Zainfekowana wątroba strusia przez C.jejunium

Campylobacter spp.

• Głównym rezerwuarem jest układ pokarmowy drobiu i świń

• U drobiu do infekcji często dochodzi gdy ferma zaopatrywana jest w nie dezynfekowaną wodę lub zanieczyszczoną odchodami innych zwierząt (drób, trzoda

Campylobacter spp.

• Metody CE (kultury probiotyczne) - można ograniczać kolonizację układu pokarmowego drobiu, przez Campylobacter. jejuni

• Wszystkie przedstawione patogeny są zdolne do infekowania ludzi – Nekrozy

– Salmonellozy

– Campylobakteriozy

– Zatrucia E. coli

BSEBovine Spongiform Encephalopathy

• BSE jest jedną z form Transmissible SpongiformEncephalopathy (TSE) – Encefalopatii gąbczastej

• TSE u ludzi: – Kuru (Nowa Gwinea) – Choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD)

• TSE u zwierząt gospodarskich to: – BSE u bydła (pierwszy przypadek, listopad 1986) – Scrapie u owiec (znana od 1732)

Dla TSE istnieją bariery gatunkowe, ale możliwe jest także przeniesienie

choroby z jednego gatunku na drugi .

Obraz morfologiczny tkanki nerwowej

Zdrowej porażonej

BSE wywołują priony

• Prion PrPSc, powstaje po przez konformację białka PrPc – białko to normalnie występuje w zdrowym organizmie

BSE

• pierwszy zidentyfikowany przypadek 1986 w Anglii

• 1988 – Rząd Angielski wydaje rozporządzenie, które nakazuje:

– likwidacje całego stada w którym wystąpi BSE – wszystkie ubijane zwierzęta poddawane inspekcji na

występowanie BSE – zakaz sprzedaży wołowiny od sztuk, które

przekroczyły wiek 30 miesięcy – w celu wyeliminowania choroby zakaz stosowania w żywieniu bydła pasz zawierających białko ssaków,

– od 1989 zakaz sprzedaży do spożycia tkanek które mogą przenosić czynnik chorobowy BSE (śledziona, mózg, rdzeń kr ęgowy, jelita); od 1997 zakaz stosowania tych tkanek w przemyśle kosmetycznym,

– 1997 zakaz sprzedaży wołowiny z kością– W roku finansowym 99/00 ministerstwo rolnictwa

wydało 15,1 mln funtów na badania związane z BSE – od 1998 wprowadzono identyfikacje zwierząt i mięsa

wołowego

Czynniki sprzyjające powstaniu epidemii BSE

• poczynając od II wojny światowej dośćpowszechne stosowanie w żywieniu zwierząt białka zwierzęcego, uzyskiwanego z zakładach utylizacyjnych (ZU) z odpadów zwierzęcych,

• w latach 70’/początek 80’ technologia w ZU nie gwarantowała unieczynnienia czynnika BSE i “ scrapie”w uzyskiwanych MM-K,

• w żywieniu cieląt stosowano więcej niż w innych krajach MM-K,

• duża populacja owiec (znacznie większa niżbydła), u których występuje “scrapie”

w roku 1990 Dyrektywa UE zaleciła wprowadzenie jednolitej technologii (czas i temperatura) wZU,

w wyniku badań, od kwietnia 1997 obowiązuje w ZU temperatura 133oC pod ciśnieniem 3 barów (3,06

atmosfer) przez 20 minut.

BSE W KRAJACH EU

1(90), 1(91), 1(92), 3(93), 1(94), 1(95), 2(96), 3(97), 10(98), 17(99), 86(00)

Portugalia

2(97), 2(98), 2(99)Holandia

1(97)Luxemburg

2(98)Liechtenstein

15(89), 14(90), 17(91), 18(92), 16(93), 19(94), 16(95), 73(96), 80(97), 83(98), 91(99), 57(00)

Republika Irlandzka

1(92), 3(94), 2(97), 1(00)Niemcy

5(91), 1,(93), 4(94), 3(95), 12(96), 6(97), 18(98), 31(99), 90(00)

Francja

1(92),Dania

1(1997), 6(98), 3(99), 8(00)Belgia

Liczba przypadków (rok) Kraj

SPONGIFORM ENCEPHALOPATHY U INNYCH GATUNKÓW ZWIERZ ĄT

• Oryx• Eland • Gepard• Puma• Tygrys• Ocelot• Bison• Ankole cow• Lew• Kudu• Gemsbo• Nyala

SPONGIFORM ENCEPHALOPATHY U INNYCH GATUNKÓW ZWIERZ ĄT

• Scrapie– (Trzęsawka) 1993 – 2000

3327 przypadków

W 1996 wprowadzono regulacje prawne dotyczące kontroli pasz

• wg tych regulacji wprowadzono kontrolę pasz (w mieszalniach pasz i na fermach z własnymi mieszalniami oraz w magazynach pasz)

• badanie paszy na obecnośćMM-K odbywa się przy użyciu testu ELISA (test immunologiczny pozwalający rozróżnić w mieszankach paszowych białko ssaków od innych białek zwierzęcych, a nawet białko przeżuwaczy od białka świń).