YAPRAK YAYLARTek Yaprakl YaylarAnkastre Dikdrtgen, Sabit Dikdrtgen Kesitli Ankastre, gen YayAnkastre, Trapez Yayok Tabakal Yaprak YaylarSLNDRK HELSEL YAYLARBasma Kuvveti ile Zorlanan YaylarUBUK YAYLARELMEYE MARUZ KALAN HELSEL YAYLAR (KANGAL YAYLAR)DSK YAYLARKAUUK YAYLARMakaslamaya Zorlanan Prizmatik YaylarBurulmaya Zorlanan Silindirik YaylarBasmaya alan Yaylar1YAPRAK YAYLARTek Yaprakl YaylarAnkastre Dikdrtgen , Sabit Dikdrtgen Kesitli YayNominal Gerilme:emeeeh bl FWM 2.. . 6Yayn emniyetle tayabilecei maksimum kuvvet:emelh bF .. 6.2max Yay ucundaki kme:I El F...313 33. .. . 4h b El F I El F...313 Atalet momenti:12.3h bI E:Elastiklik modlMsaade edilebilecek maksimum kme:E hleme . .322maxYay rijitlii:333. 4. . . . 3lh b El I E Fk 2Ankastre , gen YayNominal Gerilme:emeeeh bl FWM 2.. . 6Yayn emniyetle tayabilecei maksimum kuvvet:emelh bF .. 6.2max Yay genilii (b) deiken olduu iin yay ucundaki kme u hali alr:I El F...213 =33. .. . 6h b El FMsaade edilebilecek maksimum kme:I El F...313 E hleme .2maxekil deitirmeye bal olarak yay rijitlii:333. 6. . . . 2lh b ElI E Fk Ankastre , Trapez Yayemeeeh bl FWM 2.. . 6 330. ..h b E l Fc

330. ..1l h b EcFk emelh bF .. 6.2max E hl ceme .620max 3ok Tabakal Yaprak Yaylaremeeeh b nl FWM 2. .. . 6(n:tabaka says)emelh b nF .. 6. .2max 330. . ..h b n El Fc 30. . ..1lh b n EcFk

E hl ceme .620max 4Silindirik Helisel YaylarBasma Kuvveti ile Zorlanan Yaylar Yayn emniyetle tayabilecei maksimum kuvvet: emDdKF . .8.130max emcdK. .8.120K0: Wahl Faktr (c ccK615 , 04 41 40+ )c: Yayn ap oran(dD)em:Emniyet gerilmesiMb burulma momentinden tr yayn burulma as: pbI Gl M.. Yayn ksalmas:2.D G: Malzemenin elastik kayma modlYayn tel uzunluu:i D l . . 5Tel kesitinin polar eylemsizlik momenti:32 .4d Ip i: Etkili (yaylanan) sarm saysbM: Burulma momenti(2 .D F Mb )d Gi c Fd Gi D F.. . . 8.. . . 8343 Bylece yay rijitlii:3 34. 8.. . 8.cd Gi Dd G Fk ubuk YaylarL F Mb. L: Kuvvetin tatbik noktasndan yay eksenine kadar olan uzaklk.Yayn burulma gerilmesi:embpbdMWM 3.. 16Emniyetle tanabilecek maksimum burulma momenti:em bdM .16.3maxYayn burulma as:4. .. . 32..d Gl MI Gl Mbpb Yay rijitlii:ld Gk. 32. .46Eilmeye Maruz Kalan Helisel Yaylar (Kangal Yaylar)

Yayn tel kesitinde meydana gelen eilme gerilmeleri:emer bedFKWMK 3 0 0.. 32. .Burada 0K ,d D c ap oranna bal olarak yayn eriliinden doan entik etkisini gste-ren bir mukavemet faktrdr.Burulma as:4.. . . 64..d Ei D FI E l Mr b i D l . . 64 .4d I Bunlara bal olarak yay rijitlii:i Dd E Fkr. . 64.4 Baz hallerde rijitlik, yayn bir devrine karlk, uygulanmas gereken burulma momenti olarak verilir.Bylece az ncekikdeeri 2 ile arplrsa:i Dd Ek. . 2 , 10.'4Ancak bu denklem , yayn erilii gz nne alnmadan bulunmutur.Deneyler gstermitir ki, eriliin etkisi sonucunda yay rijitlii daha kk olmaktadr.Pratikte bu klme, paydadaki 10,2 saysnn biraz bytlmesi ile ifade edilir.Bylece gerek rijitlik:i Dd Ek. . 8 , 10.'47Disk Yaylar

Tek bir yayda meydana gelen gerilme:ems shs s D mE m 1]1

+

,_

. 5 , 0 . . .) .(1.1. . 42222Tek bir yayn tayabilecei kuvvet:1]1

+

,_

,_

1 . 5 , 0 . . .) .(.1. . 422222s shs shs s DsmE mF Burada m: Poisson saysdr. , , deerleri( )1 2 D Dorannabal olarak, aadaki cetvelde verilmitir:Tek bir yayn karakteristii:11]1

+

,_

+

,_

1 5 , 1 . 3 .) .(.1. . 42 22222s s shshs DsmE mddFk 8KAUUK YAYLARMakaslamaya Zorlanan Prizmatik Yaylar Kayma gerilmesi:emAF ekil deitirme:A GFG . Bunlara bal olarak yayn deformasyonu (kk alars