wykład 5 - urząd miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · wykład...

27
Potencjały Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka Wyklad 5 Wyklad 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1

Upload: others

Post on 10-Aug-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Potencjały

Bogdan Walkowiak

Zakład BiofizykiInstytut Inżynierii Materiałowej

Politechnika Łódzka

Wykład 5Wykład 5

7 listopada 2014 Biofizyka 1

Page 2: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Potencjał chemicznyPotencjał chemiczny

7 listopada 2014 Biofizyka 2

Formuła Gibbsa w formie różniczkowej:

dU = Tds + dW (dU = dQ +dW; ds. = dQ/T

Różne rodzaje pracy:- praca objętościowa dWv= - p dV

- praca mechaniczna dWm= F dl

- praca elektryczna dWe= ϕ dq

- praca chemiczna dWc= µ dn

W ogólności praca może być zapisana w postaci:

dW = dWv + dWm + dWe + dWc = - p dV + F dl + ϕ dq + µ dn

Formuła Gibbsa może więc być zapisana w formie:

dU = Tds - p dV + F dl + ϕ dq + µ dn

Page 3: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Zakładając: dS = 0; dV = 0; dl = 0; dq = 0 mamy: dU = µ dn m lub ogólnie: dU = Σ µi dni i=1

Potencjał chemicznyPotencjał chemiczny

7 listopada 2014 Biofizyka 3

Page 4: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Gdy system wykonuje pracę (-dW) potencjał chemiczny maleje (-dµ)

-dµ = pdV Równanie stanu gazu doskonałego wyraża formuła: pV = nRT R=8.31 J/mol deg – uniwersalna stała gazowa dla procesów izotermicznych (dT = 0) spełniona jest równość: p dV = - V dp wtedy: -dµ = − V dp; and V = nRT/p dµ = nRT dp/p dµ = nRT dp/p 2 µ = nRT ln p + W

1

Potencjał chemicznyPotencjał chemiczny

7 listopada 2014 Biofizyka 4

Page 5: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

µ = nRT (ln p2 - ln p1) + µο µ = + µο + nRT ln p2 for p1 = 1 ponieważ p = nRT/V and n/V = c

wiec: µ = + µο + nRT ln c

7 listopada 2014 Biofizyka 5

Potencjał chemicznyPotencjał chemiczny

Page 6: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Electric charge of n mols of ions is described by the equation:

q = z n F

and change in the charge amount: dq = z F dn or for several types of ions: m dq = F Σ zi dni i=1 the Gibbs’ formula will be expressed as: m m dU = TdS - p dV + F dl + ϕ F Σ zi dni + Σ µi dni i=1 i=1

Electrochemical PotentialElectrochemical Potential

7 listopada 2014 Biofizyka 6

Page 7: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Elements of the sum can be ordered:

m m m

ϕ F Σ zi dni + Σ µi dni = Σ dni (µi - zi Fϕ) i=1 i=1 i=1

µi

e = µi + zi Fϕ µi

e = µieo

+ RT ln ci + zi Fϕ

Electrochemical PotentialElectrochemical Potential

7 listopada 2014 Biofizyka 7

Page 8: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Ciśnienie osmotyczne dp 1 2

subsystem 1: µ1 = µο1 + RT ln c1

subsystem 2: µ2 = µο

2 + RT ln c2 µ1 = µ2

µο1 + RT ln c1 = µο

2 + RT ln c2 RT ln c1/c2 = µο

2 − µο1

µο

2 − µο1 = V dp

dp = (RT/V) ln c1/c2

Π = (RT/V) ln c1/c2

7 listopada 2014 Biofizyka 8

Page 9: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Jeżeli subsystem 2 zawiera czysty rozpuszczalnik, wtedy c2 = 1, oraz: Π = (RT/V) ln c1 Dla niskich stężeń roztworów prawdziwa jest zależność: Π = RTc1 równanie Van’t Hoff’a

7 listopada 2014 Biofizyka 9

Ciśnienie osmotyczne

Page 10: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 10

Ciśnienie osmotyczne

Page 11: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

+ - Ag+ C1 NO3

- C2

dV

Jd = Ld dµ + Lde dV

Je = Led dµ + Le dV

Dla równowagi wymiany Je = 0, a wtedy: dV = - dµ Led/L e zakładając, że dµ = 0, można napisać: Led/L e = Jd/Je Jd = c (v - - v +) ; Je = z F c (v - + v +)

Potencjał dyfuzyjny (kontaktowy)Potencjał dyfuzyjny (kontaktowy)

7 listopada 2014 Biofizyka 11

Page 12: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

v + - v - 1 dV = --------- ---- dµ; u = v/E - ruchliwość v + + v - z F

u + - u - RT c1 dV = --------- ---- ln ---- u + + u - z F c2

7 listopada 2014 Biofizyka 12

Potencjał dyfuzyjny (kontaktowy)Potencjał dyfuzyjny (kontaktowy)

Page 13: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

- +

B - c1 K+ c2 B - c1

K+ (c1 + x) K+ (c2 - x)

K+ c1 Cl - c2

Cl - x Cl - (c2 - x)

Stan początkowy stan równowagowy dµe = 0

Równowaga Donnan’aRównowaga Donnan’a

7 listopada 2014 Biofizyka 13

Page 14: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

x (c1 +x) = (c2 -x) (c2 -x)

x /( c2 -x) = (c2 -x) / (c1 +x)

[Cl 1-] / [Cl 2

-] = [K2+] / [K 1

+]

dV = (RT/F) ln ([Cl1-] / [Cl 2

-]) = (RT/F) ln ([K 2+] / [K 1

+])

Donnan’s Equilibrium Donnan’s Equilibrium

7 listopada 2014 Biofizyka 14

Page 15: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

WNĘTRZE OTOCZENIE cI / cE E (mV) Na + 9.2 mM Na + 120 mM 13:1 + 67 K + 140 mM K + 2.5 mM 1:56 - 102 Cl - 4.0 mM Cl - 120 mM 30:1 - 86

Równanie Nerst’a (potencjał błonowy) RT cz dV = ------ ln ---- z F cw

Potencjał błonowy (membranowy)Potencjał błonowy (membranowy)

7 listopada 2014 Biofizyka 15

Page 16: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Równanie Goldman’a (uwzględniające współczynniki przepuszczalności) RT PK [K I

+] + PNa [NaI+] + PCl [ClE

-] dV = ------ ln --------------------------------------------- z F PK [K E

+] + PNa [NaE+] + PCl [Cl I

-] Dla współczynników przepuszczalności PK : PNa : PCl = 1 : 0.04 : 0.05, oraz stężeń jak na poprzednim przeźroczu, obliczony potencjał błonowy wynosi około - 90 mV

7 listopada 2014 Biofizyka 16

Potencjał błonowy (membranowy)Potencjał błonowy (membranowy)

Page 17: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Potencjał czynnościowy

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 17

Page 18: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 18

Potencjał czynnościowy

Page 19: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Pomiar potencjału błonowegoPomiar potencjału błonowego

7 listopada 2014 Biofizyka 19

Page 20: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Przekazywanie sygnałów (cell signaling) Przekazywanie sygnałów (cell signaling)

7 listopada 2014 Biofizyka 20

Page 21: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Przekazywanie sygnału przez błon ę komórkow ąPrzekazywanie sygnału przez błon ę komórkow ą

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 21

Page 22: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 22

Przekazywanie sygnału przez błon ę komórkow ąPrzekazywanie sygnału przez błon ę komórkow ą

Page 23: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Przekazywanie sygnałów wewn ątrz komórkiPrzekazywanie sygnałów wewn ątrz komórki

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 23

Page 24: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 24

Przekazywanie sygnałów wewn ątrz komórkiPrzekazywanie sygnałów wewn ątrz komórki

Page 25: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Source: INTERNETSource: INTERNET

7 listopada 2014 Biofizyka 25

Przekazywanie sygnałów wewn ątrz komórkiPrzekazywanie sygnałów wewn ątrz komórki

Page 26: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

Jon wapnia jako przeka źnik sygnałówJon wapnia jako przeka źnik sygnałów

7 listopada 2014 Biofizyka 26

Page 27: Wykład 5 - Urząd Miasta Łodzibiofizyka.p.lodz.pl/prezentacje/wyklad_5_potencjaly.pdf · Wykład 5 7 listopada 2014 Biofizyka 1. Potencjał chemiczny ... - praca mechaniczna dW

7 listopada 2014 Biofizyka 27

Przekazywanie sygnałów wewn ątrz komórkiPrzekazywanie sygnałów wewn ątrz komórki