SOSYAL MEDYA NEDİR? Sosyal medya, katılımcıların fikir ve deneyimleri üzerine

kurulu ortak ilgileri üzerine doğal, samimi konuşma ortamı sağlayan online platformlardır. Hedef kitlenin katılımının olduğu, geliştirilebilir, etkileşimli, içinde toplulukları barındıran ve toplulukları birbirine bağlayan çevrim içi iletişim kanallarıdır.

İşletmeler, son zamanlara kadar mesajlarını hedef kitlelere gazete, dergi, radyo, televizyon ve billboardları kullanarak ulaştırmışlardır. Fakat teknolojinin gelişimi hem işletmelerin hem de tüketicilerin davranışlarını etkileyerek, yeni bir sürecin başlamasına neden olmuştur. İletişimde tek yönlülükten ziyade iki yönlü olan, bölümlenmiş hedef kitleye ulaşmada daha güçlü ve ölçümleme kolaylığı nedeni ile iletişim faaliyetlerini geleneksel medyadan, sosyal medyaya doğru kaydırmaya başlamıştır.

Günümüzde geleneksel medya ve sosyal medyayı beraber kullanan işletmelerin dışında sadece sosyal medya üzerinden iletişim faaliyetlerini yürüten işletmelerde vardır. Geleneksel ve sosyal medya araçları değerlendirildiğinde; geleneksel medyanın az yoğunlukta ve yüksek karlılık oluşturduğunu, sosyal medyanın ise fazla yoğunlukta ve düşük karlılık oluşturduğu söylenebilir. Sosyal medyada yapılan bir faaliyet geleneksel medyada kendine yer bulurken, geleneksel medyadaki içerikler sosyal medyada kullanıcı tabanlı içeriğin oluşmasını tetikleyen etkenler olarak öne çıkmaktadır.

SOSYAL MEDYA PAZARLAMASI Sosyal medya pazarlaması ve sosyal mecralarda kullanılan

reklamlar,son zamanlarda en hızlı gelişen dijital pazarlama kanalı olup marka bilinirliği yaratma ve müşteri edinim ve etkileşiminde ana role sahiptir.

Sosyal medya üzerinde yapılacak pazarlama, başarılı bir içerik pazarlaması yapabilmeyi desteklerken arama motoru optimizasyonu için de kritik önem taşımaktadır.Tüm dijital pazarlama faaliyetlerinde olduğu gibi sosyal medya pazarlaması, arama motoru ve içerik pazarlama stratejileri ile beraber oluşturulmalıdır.Birbirlerinden bağımsız olarak kurgulanan dijital pazarlama stratejileri, tahmin edilen verimlilik hedeflerinde beklentilerin altında kalabilirler.

Sosyal medya pazarlaması, sosyal medya sitelerini kullanarak internet üzerinde görünürlüğü artırmak ve mal ve hizmetleri tutundurmak olarak tanımlanabilir. Sosyal ağlar, sofistike ve güçlü bir yeni pazarlama kanalı türü olarak ortaya çıktı.

Sosyal ağ siteleri, pazarlamacılara profil bilgilerini kullanarak hiper-hedefleme kampanyaları için yeni yetenekler vermekte, arkadaş grupları içerisindeki sosyal ağlarla bağlantı oluşturarak topluluk üyelerini birbirine bağlamakta, sistematik olarak mevcut müşteri tabanı üzerinden ağızdan ağıza pazarlamayı ilerletmekte, ve böylece pazarlama, doğru, kişisel ve sosyal hale gelmektedir. 

Sosyal medya; katılım ve içerik yaratma özellikleriyle kullanıcılara ürünün bir parçası olmayı sağlar. Eskiden büyük organizasyonlar tarafından üretilen ürünler, içerikler ve bilgiler artık sosyal medya sayesinde tüketicilerin ve kullanıcıların katkısıyla oluşturulmaya başlamıştır.

KARAR ALIMINDA ETKİLİ

Dünyadaki en büyük firmaların CEO ve başkanlarının %84’ü, sosyal medyayı aktif olarak kullandıklarını ve satınalma kararlarında sosyal medyanın doğrudan etkili olduğunu belirtiyorlar

NEDEN SOSYAL MEDYA PAZARLAMASI? Sosyal medya pazarlaması, markalara pazarlama iletişimi

konusunda çok büyük katkılar sağlayarak ürün ve hizmet tanıtımları, reklamlar, fırsat ve promosyonlar, satış sonrası tüketici iletişimi, çevrimiçi itibar yönetimi, müşteri hizmetleri ve müşteri sadakati gibi bir çok konuda çözüm üretmelerine olanak sağlamaktadır.

Sosyal ağların yarattığı yeni mecra ve dinamik ortamlar, markalara müşterilerini daha iyi tanıma ve onlarla yakınlaşma fırsatı vermektedir. İnsanlar, markaya yakınlaşırsa ve kurulan bu çift yönlü etkileşim sürdürülebilirse, markalar ürün ve hizmetlerini tanıtmakla kalmaz, kendi markalarını diğer kullanıcıların olumsuz yorumlarına karşı savunacak gönüllü bir avukat kitlesi de kazanmış olurlar. Sosyal medya üzerinde, markanın gönüllü temsilciliğini yapan güçlü bir kitle oluşturulması, sosyal medya kullanıcılarının algılarını hep olumlu yönde etkilemektedir.

Tüketicilerin sosyal medya pazarlama faaliyetlerine gösterdiği ilginin şüphesiz en önemli nedenlerinden biri, işletme ya da marka ile etkileşimde bulunabilme olanağının varlığıdır.

  Öte yandan, sosyal medya pazarlamasının sunduğu ortam, diğer pazarlama biçimlerine kıyasla önemli ölçüde saydamlık ve karşılıklı iletişim olanağı içerir.

İşletme veya marka ile diyalog kurmaya imkan tanıyan sosyal medya pazarlaması, sağladığı iki yönlü iletişim ortamıyla tüketicilere soru sorma, şikayet bildirme ve olumlu geri bildirimde bulunma gibi başka pazarlama biçimlerinin elvermediği pek çok olanak sunar. Markalar bakımından ise, bu doğrudan iletişim biçimi; tüketicilere, fikirlerinin dinlendiğini ve önemsendiğini hissettirme fırsatı yaratır.

Sosyal medya aracının kullanıcı profilinin nasıl olduğu gibi sorular da firma için önemlidir. Sonraki aşamada ise müşterilerle uzun dönemli etkili ilişkiler ve aktif diyaloglar kurmanın yollarına gidilmelidir.

Tüketicinin ne istediği, sunulan çözümün ne kadar uygun ve etkili olduğunu bilmek firmaya değerli geri bildirimler sunabilecektir. Bu iletişimleri optimize ederek en başa yani dinleme sürecine geri dönen firmalar böylece süreci tekrarlamış olurlar.

Sosyal medya pazarlaması marka açısından marka bilincini, müşteri sadakatini, web sitesi trafiğini arttırmak ve işletme için potansiyel müşteriler yaratmak için kullanılabilecek uygun maliyetler ile çalışan ve kullanıcıya önemsendiğini hissettirerek kişisel bir marka deneyimi yaşamasına destek olan doğru bir dijital pazarlama yöntemidir.

Algı yönetimi açısından bakıldığında, günümüzde ölçeği ve bütçesi fark etmeksizin, sayısız işletme ve marka, sosyal medya mecralarında bireylerin ilgisini uyandırmanın yollarını aramakta ve sosyal medyada var olmamanın “yok” olmak ya da “hiç var olmamış” olmak ile eşdeğer tutulduğunu bilmektedir.

DÜNYA NÜFUSUNUN %22 Sİ FACEBOOK KULLANIYOR.

ÇEVRİMİÇİ YETİŞKİNLERİN %52’SİNİN İKİDEN FAZLA SOSYAL MEDYA HESABI VAR.

GENÇ YETİŞKİNLERİN %90’I SOSYAL MEDYA KULLANIYOR.

DAHA FAZLA MARKA BİLİNİRLİĞİ

Birden fazla sosyal medya hesabınızın olması, markanızın içeriğini ve iletişim tonunu kullanıcılara aktarabilmeniz için olağanüstü bir fırsattır. Kullanıcılar bir marka ile çoğu zaman önce sosyal medya üzerinde karşılaşırlar.

DAHA FAZLA MARKA SADAKATİ

Sosyal medyada yer alan müşterileri ile firma arasında, daha fazla marka sadakati olduğu bir gerçektir.  Sosyal medya pazarlaması ile markanın kullanıcı ile çok daha kişisel bir ilişki kurmuş olması önemli rol oynar.

DAHA FAZLA TRAFİK VE DÖNÜŞÜM

Sosyal medya varlığı, markanızın her zaman ulaştığı kitleden farklı bir kitleye erişmesini, daha önce sitenizi ziyaret etmemiş bir kitlenin de sizden haberdar olmasını sağlayacak önemli bir yeni mecradır. Sosyal medya platformlarında yapılan tüm paylaşımlar, kullanıcıların sitenize daha çok ziyarette bulunmasını ve dolayısı ile sizden satın alma yapmalarını (dönüşümü) destekler.

DAHA AZ MALİYET

Sosyal medya pazarlaması kapsamında yer alan sosyal medya reklamları, platformlarda yapılan tüm paylaşımlar ile beraber ele alındığında, siteye daha düşük bütçeler ile trafik sağlanmasını ve dijital pazarlama bütçesinin daha verimli kullanılmasını sağlar.

SOSYAL MEDYANIN HEDEF KİTLESİ ÇOK BÜYÜK

Sosyal medya pazarlaması yapmak ve sosyal medyayı verimli kullanmak markalar için bir zorunluluk haline gelmiş durumda.

SOSYAL MEDYA SÜRECİ Sosyal medya pazarlama süreci; dinleme, ölçme,

bağlanma ve optimize etme adımlarından oluşur. Bu süreçte, firmalar öncelikli olarak sosyal medyada oluşan ilgili ve etkili karşılıklı konuşmaları dinlemeli ve bu konuşmalara gerçek zamanlı öngörüler dahil etmelidirler.

Dinleme sonrası oluşan yeni bir ürün fikri veya firmaya yüksek kazançlar sağlayabilecek kampanya, yeni bir ödeme sistemi gibi yeniliklerin ortaya çıkması, rakipler hakkında bilgi edinme ve onların eksik yönlerini görebilme olarak sayılabilir. Herhangi bir müşterinin bir problem veya rahatsızlık yaşaması durumunda ona hızlı bir şekilde cevap verebilme ve onunla iletişime geçebilmedir. Daha sonra sosyal medya ve Web analitiklerinden faydalanarak çevrimiçi konuşmaları ölçmeli ve derecelendirmelidirler. Elde edilen verilerin tanımlanması ve bu bilgileri nasıl, nerede ve hangi amaçla kullanılacağının kararının verilmesi gerekmektedir.

Sosyal medya aracının kullanıcı profilinin nasıl olduğu gibi sorular da firma için önemlidir. Sonraki aşamada ise müşterilerle uzun dönemli etkili ilişkiler ve aktif diyaloglar kurmanın yollarına gidilmelidir. Tüketicinin ne istediği, sunulan çözümün ne kadar uygun ve etkili olduğunu bilmek firmaya değerli geri bildirimler sunabilecektir. Bu iletişimleri optimize ederek en başa yani dinleme sürecine geri dönen firmalar böylece süreci tekrarlamış olurlar.

TÜKETİCİ DAVRANIŞLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Tüketici, gerek birey gerekse sosyal açılardan (çevre, aile, vb.) birçok faktörün etkisi altındadır. Bu faktörler, tüketicinin satın alma davranış kararlarını çeşitli biçimlerde etkilemektedir. Tüketici satın alma davranışı üzerindeki etkilerin önceden belirlenebilmesi, pazarlamacıların üretecekleri mamul ya da hizmetleri doğrudan etkilemektedir. Hedef pazarın belirlenmesinden sonra oluşturulacak olan pazarlama karması da bu etkilere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Genel olarak tüketici davranışlarını etkileyen faktörler; psikolojik faktörler, kişisel faktörler ve sosyo-kültürel faktörlerdir.

Kişisel Faktörler; sosyal ağların tüketicilerin yaş, cinsiyet, medeni durum gibi demografik bilgilerine sahip olması ve bu bilgilerin tüketiciler tarafından, kendi istekleriyle sürekli güncellenmesi, firmaların hedef kitleye en etkili şekilde ulaşabilmelerine imkan vermektedir. Kişinin, yaşamı boyunca bulunduğu yaş dönemleri itibariyle davranışları farklılık gösterir. Tüketicilerin yaşlarına göre gruplanması, belirli malların potansiyel pazarlarını tanımada ve pazar bölümlenmesi açısından önem taşır. Kişinin yaşı onun hangi tür mallara, hangi model ve stillere yöneleceğinde etkili olur.

Tüketici davranışlarında cinsiyet en önemli faktörlerden biridir. Cinsiyet tüm kültürlerde önemli bir sosyal kategoriye hizmet eder ve her kültürde “kadınsılık“ ve “erkeksilik“ kavramları çerçevesinde geniş bir bilgi ağı oluşturmuştur. Bireyler gerek cinsiyetleri nedeniyle kendi psikolojik yapılarına göre ve gerekse yine cinsiyete göre oluşan toplumsal değer yargılarına uygun biçimde marka tercihlerinde bulunurlar.

Kişilerin meslekleri, eğitim durumları da satın alacakları ürün ve hizmetleri büyük ölçüde etkiler. Pazarlamacılar, ürünlerini belirli meslek grupları için özel olarak da pazarlayabilir. Ayrıca tüketicilerin öğrenim düzeyleri yükseldikçe ihtiyaçları ve istekleri de giderek artar ve çeşitlenir. Aynı zamanda evli bir tüketici ile evli olmayan bir tüketici arasında önemli farklılıklar vardır. Evlilik olayı gerçekleştikten sonra belli sorumluluklar yüklenildiği için bu tüketim harcamalarını yuvalarının temel gereksinimlerini karşılamak amacıyla yapmaktadırlar.

Tüketici davranışlarını etkileyen en önemli faktörlerden biri de tüketicilerin gelir düzeyleridir. Bu açıdan gelir, kişilerin ne kazandıkları değil, kazançları ile ne satın aldıkları ya da paralarını nasıl ve neye harcadıkları ile açıklanabilir.

Psikolojik Faktörler; kişilerin kendi içinden gelip de davranışlarını etkileyen faktörlerdir. Kişinin psikolojik özelliklerine bağlı olan ve aynı zamanda çevresel faktörlerden etkilenerek oluşan bir bütün olarak kişilik, bireyin kendi açısından fizyolojik, zihinsel ve ruhsal özellikleri hakkındaki bilgisidir. Her insanın satın alımını etkileyen farklı bir kişiliği vardır. Örneğin kendine güven, hükmetme sosyobilite, saldırganlık, boyun eğme gibi kişilik tipleri sınıflandırılabildiği ve belirli bazı kişilik tipleri ile ürün ve markalar arasında güçlü korelasyonlar olduğu takdirde kişilik, tüketici davranışını çözümlemede önemli bir değişken olabilir.

Kişinin kendisine ya da çevresine ilişkin tutumları ve yargıları belirlemesindeki gereksinimlerinin giderilmesinde deneyimlerden yararlanılır ki, bu da öğrenmenin sonucudur.

Pazarlama açısından öğrenme bireylerin gelecekteki benzer davranışlarını yönlendiren, satın alma ve tüketime ilişkin bilgileri ve deneyimleri kazandıkları bir süreçtir. Öğrenme süresi boyunca elde edilen tüketim bilgileri ve deneyimleri satın alma davranışına yön vermektedir. Kişinin tatmin etmeye çalıştığı uyarılmış ihtiyaçları olarak “güdü”, kişinin davranışının gerisinde yatan etkendir. Pazarlamacı görüş açısından önemli olan ihtiyaçların harekete geçirilerek, istek sekline dönüştürülmesidir. Bireyler tarafından nesnelere yönelik bilgiler çeşitli biçimlerde algılanır. Algılama, kısmen öğrenmeye dayansa da, mamul ya da hizmetlerin kimi farklı biçimlerde örgütlenmeleri eğilimlerin etkilerini belirler.

Mal türünün ve markanın seçiminde tüketicilerin inanç ve tutumları satın alma davranışlarıyla yakından ilişkilidir. Tutumun ilk boyutu, bireyin bir mamul ya da marka ile ilgili olarak düşünce, bilgi ve inançlarını oluşturan bilişsel bileşen boyutudur. İkinci boyut ise birey bir mamul ya da markayı olumlu veya olumsuz olarak değerlendirip ona göre duygular besleyen duygu bileşeni boyutudur. Ve son boyutu ise, bireyin bir mamul ya da markaya ilişkin davranış eğilimi veya duygu ve bilişsel bileşenlere uygun olarak hareket etme eğilimi olarak tanımlanan davranışsal bileşen boyutudur.

Sosyal – Kültürel Faktörler; sosyal medya araçlarında kullanıcıların diğer kullanıcılar ile yaptıkları konuşmalar neticesinde ortaya çıkan iletişim doğrudan ve dolaylı olarak etkilemektedir. Doğrudan etki kullanıcıların satın alma kararlarının uyumlu olması olarak oluşurken, dolaylı etki ürün gelişimine katkı vererek kendini göstermektedir.

Alıcılar üzerinde aile üyelerinin etkisi çok güçlüdür. Pazarlama yöneticileri karı, koca ve çocukların çeşitli ürün ve hizmetlerin alımındaki etki ve rolleriyle yakından ilgilidirler. Bu roller “fikir vericiler”, “etkileyiciler”, “karar vericiler”, “fiilen satın alımı yapanlar” ve “kullanıcılar” olarak beş gruba ayrılır. Referans gruplarının tüketiciler üzerindeki etkilerini tayin eden bazı özellikleri vardır. Bunlar o grupların normları, rolleri, statüleri, güçleri ve sosyalleşmeleridir.

Bir grup üyeliğini benimseyen ya da bir grubun üyesi olmayı arzulayan tüketici, öncelikle o grubun normlarına ve sosyal yaşantısına uymayı, o grubun rollerine soyunmayı, o grubun statüsüne ve gücüne ulaşmayı ister. Bu istek, onun satın alma ve marka değerleme davranışına yansır. Pazarlama görüşü açısından harcama, tasarruf etme, marka tercihi gibi konularda sosyal sınıfın önemi artmaktadır.

Sosyal sınıfların pek çok konuda belirli marka ve ürün tercihi vardır. Bir hareketin ortaya konmasında, isteklerin açığa vurulmasında ve tutumun belirlenmesindeki standart ve kriterler kültürel tarafından belirlenir. Bu değerler davranış normlarını etkilediği gibi, yaptırım uygulamalarına da neden olur.

İnternet ve ürünü olan sosyal medya araçları, tüketici tercihlerinin oluşumunda rol oynamasına, rekabet ortamının daha da şiddetlenmesine yol açtı ve işletmeleri de sosyal medya araçlarını kullanma mecburiyetinde bıraktı. Güçlü ve gelişmiş yeni bir pazarlama kanalı olarak görülen sosyal ağlar, pazarlamayı duyarlı, kişisel ve sosyal bir hale getirdi. İşletmelerde gittikçe gücü ve etkinliği artan, kapsam alanı içerisine milyonlarca insanı alan bu devasa yapıya daha etkin bir şekilde dahil olmalı sosyal medya araçlarını pazarlama iletişimi noktasında etkili kullanmalıdırlar.