uzaktan eğitimde kullanilan teknolojiler

UZAKTAN EĞİTİMDE

KULLANILAN TEKNOLOJİLER

UZAKTAN EĞİTİMDE

KULLANILAN TEKNOLOJİLER

1.Kuşak2.Kuşak3.Kuşak4.Kuşak1.Nesil: Basılı Materyaller2.Nesil: Radyo ve TV Yayını3.Nesil: Videokonferans Sistemi 4.Nesil: Bilgisayar Uygulamaları5.Nesil: Web Uygulamaları

TARİHSEL GELİŞİMİ

Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimi içinde teknolojik gelişmelere paralellik gösteren dört kuşak ortaya çıkmıştır.

1.KUŞAKİlk kuşakta tek bir teknolojinin (basılı materyaller) kullanımı söz konusudur. Bu kuşakta öğrenci ile eğitici arasında doğrudan bir etkileşim yoktur. Mektupla Öğretim bu ilk kuşağa örnek olarak verilebilir.

2.KUŞAKUzaktaki öğrencinin çalışması için öğretim materyallerinin özellikle tasarlandığı ancak iki yönlü iletişimin üçüncü bir kişi tarafından sağlandığı, bütünleşik çoklu ortama geçişi ifade etmektedir. Bu üçüncü kişi öğretim materyallerinin yaratıcısından daha çok bir rehberdir. Bu kuşağa bağımsız üniversiteler örnek olarak verilebilir.

3.KUŞAKÜçüncü kuşağın, uzaktaki öğrenciyle öğretmen arasında doğrudan etkileşime izin veren, iki yönlü iletişim ortamlarıyla başladığı söylenebilir. Uzaktaki ya da grup olarak eğitime katılmaktadırlar. Bu nedenle hem bireysel ortam hem de telekomünikasyon sistemleriyle zenginleşmiş ortamlar söz konusudur. Bu oluşumdaki teknolojiler, öğretmen-öğrenci ve öğrencilerin kendileri arasında, diğer kuşaklarda yaşanandan çok daha eşit bir iletişim ağı sağlamaktadır. Örnek olarak, 100.000’den fazla öğrenciye sahip, geniş ölçekli, ulusal, özerk, açık üniversiteler verilebilir.

4.KUŞAKGünümüzde gelinen dördüncü kuşak ise Esnek Öğrenme Modelidir. Bu kuşakta öğrencinin öğrenme ortamı açısından esnekliği korunurken etkileşim, karma sunum teknolojileriyle üst düzeyde sağlanabilmektedir. Bu kuşak uzaktan eğitim kurumlarını teknolojiyi yönetme yetisine sahip kurumlar olarak yeni yapılanmalara götürmektedir. Bates bu yeni tür yapılanmadaki kurumları “Endüstri Sonrası kurumlar’’ olarak adlandırmaktadır. Bu kurumlar küresel üretime yönelen, değişime açık ve daha esnek yönetime sahip, etkileşimli teknolojileri üretimlerinde ve sunumlarında yoğun şekilde kullanan kurumlardır.

Uzaktan Eğitim Teknolojilerinin Sınıflandırması ve Karşılaştırılması

1. NESİL: BASILI MATERYALLER

Ders kitapları, çalışma rehberleri, alıştırma kitapları, ders programı basılı materyallere örnek olarak verilebilir.

2.NESİL: RADYO VE TV YAYINI

Radyo programlarında okuma-yazma, matematik, telefon rehberinden bilgi arama, ormanların korunması ve sağlık konularında dersler verilmiştir.

3.NESİL: VİDEO KONFERANS SİSTEMİVideo konferans uygulamaları sesli-görsel iletişim için doküman paylaşımı, yazı, tablo ve görüntü içerme gibi özelliklere sahiptir. Video konferans, görüntü ve data iletimli ses iletişim teknolojilerinden oluşur.

Bilgisayar destekli hazırlanan materyallerin, kullanıcının tercih ettiği tempoda ve istediği zaman kullanılması (Bu televizyon programı yada sınıfta verilen dersten çok farklı bir uygulamadır), bilgisayarlar arasında taşınabilmesi, kullanıcının isteğine göre durdurulup başlatılabilmesi ve esnek olması mesela; eğitim programını kullanan bir kişinin sunulan materyal arasından seçim yapabilmesi gibi kullanıcıya birçok avantaj sağlamaktadır.

4.NESİL: BİLGİSAYAR UYGULAMALARI

5.Nesil: Web UygulamalarıWeb 1.0

Web 1.0 internetin ilk dönemi için kullanılır. Bu dönemde kullanıcılar internet sitelerini bilgi edinme amacıyla ziyaret eder, almak istediği bilgilileri alır ve siteden çıkar. Kullanıcı olarak verilen içeriğe yorum yapma, katkıda bulunma, içerik üretme gibi bir olanağı olmaz. Bu dönemin internet anlayışı genel olarak bunun üzerine kurulmuştur. Site sahibi ne yazarsa, kullanıcılar onu okurdu. Bu nedenle, kullanıcının kendini internet içinde belirli bir sosyal sınıfa ait görme ihtiyacı arttı ve web 2.0 ın doğum süreci ′başladı.

Web 2.0Web 2.0

Web 2.0 web 1.0′ın yetersizliğinden ortaya çıkmıştır. Web 2.0 dönemi ile web de insan etkileşimi başladı. Kullanıcılar web 2.0 dönemi ile beraber içerik oluşturmaya bu içerikleri paylaşmaya, yorumlamaya başlamışlardır. Wikipedia, youtube bu dönemin ilk web sitelerindendir. Şu an içinde bulunduğumuz dönem web 2.0 dönemi facebook, twitter, pintrest, instagram vb. sosyal ağlar bu dönemin en popüler siteleridir.

Web 3.0Web 3.0 için kişiye özel internet demek pek yanlış olmaz herhalde. Semantik web kavramının ortaya çıktığı dönem. Bu dönemde değişim süreci ilk olarak yazılar üzerinde daha sonra imajlar ve videolar üzerinde devam edecek. Bu dönemin temelleri geçtiğimiz yıllar içerisinden atılmaya başladı, buna dair uygulamaya başlayan siteler de mevcut. Semantik web, kişiye özel internet dönemini örnekler ile izah etmeye çalışacak olursak;Google’da arama kutucuğuna spor yazarsak hemen hemen hepimize aynı sonuçları listeleyecektir. Fakat semantik web mantığının oturması ile beraber bu aramalar geçmiş dönemlerde internette bıraktığımız izler doğrultusunda bir süzmeden geçerek bize sonuç çıkaracak. “Spor” un benim için basketbol mu futbol mu olduğu ya da Fenerbahçe mi Galatasaray mı olduğunu geçmişteki paylaşım ve kullanım alışkanlıklarıma göre belirleyerek karşıma çıkarmış olacak.

Ayrıca web 3.0. video içerisinde arama yapabilmemize olanak tanıyacak. Böylelikle Cem Yılmaz’ın standuplarında sesin belli bir desibelden yüksek çıktığı bölümleri arayarak, gösterinin en komik yerlerini hızlıca izleyebileceğiz ya da bir video içerisinde önemli anları diğer anlarla ilişkisine bağlı olarak başlama noktasından itibaren izleyebileceğiz.

Web teknolojisinin gelişimini kişisel olarak ifade edersek:Web 1.0 : Siz (Kullanıcı)Web 2.0 : Biz (Kullanıcılar )Web 3.0 : Ben (Beni tanıyan bir internet )anlamlarına karşılık gelmektedir.

Web 4.0Ön görülen Web 4.0 tanımlamasında sanallaştırma ön plana çıkıyor. Web 4.0 uygulamalarının Yapay Zeka teknolojisinin yanı sıra Zenginleştirilmiş Gerçeklik (Augmented Reality) teknolojisinden de faydalanması bekleniyor Ayrıca, kişisel dosyaların, verilerin ve içeriklerin depolanmasında Bulut Bilişim uygulamalarının öne çıkması ve yerel disk kullanımının ortaya çıkardığı sorunları ortadan kaldırması bekleniyor. Buna örnek olarak eyeOS yazılımını inceleyebilirsiniz. Tabii bu uygulamalar için yüksek hızlı İnternet bağlantısı gibi teknik altyapılar da öngörülüyor.

http://www.eyeostr.org/eyeos/

Uzaktan Eğitim Teknolojilerinin Karşılaştırılması

Eş Zamanlı Olmayan İletişim Araç ve

TeknolojileriAvantajlar ve Dezavantajlar

Etkileşim Türlerine Göre Uzaktan Eğitim Teknolojileri

Uzaktan eğitim sisteminin temel amacı hedef kitlenin öğrenmesini sağlamaktır. Bu bakımdan uzaktan eğitim sisteminin yapılandırılmasında hedef kitlenin özellikleri iletişim olanakları, mali konular şirket / kurum politikaları gibi hususlar önem kazanmaktadır.

Etkileşim Türlerine Göre Uzaktan Eğitim Teknolojileri

Temel olarak öğrenme hedefleri doğrultusunda öğrenen-öğreten-içeriğin birbirleri ile nasıl etkileşeceği, öğrenen ve öğreticilerin zaman ve mekân bakımından nasıl bir araya getirileceği konulara ele alınmaktadır.Uzaktan eğitimde iletişim; eş zamanlı eş zamansız ya da ikisinin de kullanıldığı karma yapıda gerçekleştirilebilir.

Eş Zamanlı Olmayan İletişim Araç ve Teknolojileri

Öğrenimi istenilen zamanda istenilen yerde gerçekleştirmeyi sağlayan araç ve teknolojiler:

Elektronik posta Ses postası Çoklu ortam postası Tartışma grupları bulunur.

Eş Zamanlı Olmayan İletişim Araç ve Teknolojileri

Eş zamanlı olmayan etkileşimde kullanıcılar, istedikleri zaman istedikleri yerden iletişime katılabilirler. Ayrıca tartışmaları yeniden ziyaret etme imkânı vardır, bu tipteki etkileşim kullanılarak yapılan konuşma, mesajlar arasındaki süre çok uzun olduğu için “ ağır çekim” olarak adlandırılmaktadır.

Eş Zamanlı İletişim Araç ve Teknolojileri

Eş zamanlı uzaktan öğrenme gerçek zamanlı haberleşmeye izin vermek için;

Sohbet odaları TelekonferansVideo konferansVoIP (Telefon-PC arası sesli görüşme. Dil derslerinde dinleme ve konuşma etkinliğinde kullanılabilir)Video telefonu(İki kullanıcı arasında ses ve görüntülü iletişim)

Gibi araç ve teknolojileri kullanır.

Eş Zamanlı İletişim Araç ve Teknolojileri

İletişime katılmak için belirtilen zamana uyulmak zorunda olduğundan daha az esnek bir seçenektir. Eş zamanlı iletişimde bütün öğrenciler katılamadığı için esneklik kaybı olur. Bazı öğrenciler bir derse katılmak için sabit bir zamanın bulunmasını tercih ederken bazıları bunu çok kısıtlayıcı bulunabilir.

Avantajlar ve Dezavantajlar

Uzaktan eğitimde kullanılan iletilişim türlerinden olan eş zamanlı ve eş zamanlı olmayan iletişim türlerini birbirine karşı ve geleneksel öğrenime karşı üstünlükleri vardır.Eş zamanlı iletişimin gerekmediği ders ve tartışmalar eş zamanlı olmayan bir şekilde gerçekleştirilebilir. Derslerin daha karmaşık ve zor olan bölümleri eş zamanlı iletişim kullanılarak gerçekleştirilebilir. Daha basit ve kolay bölümleri ise eş zamanlı olmayan bir şekilde gerçekleştirilebilir. Bu yüzden bu iki iletişimin birlikte kullanılması mümkündür.

Çoklu ortam Teknolojileriİnternet Teknolojileri ve Uzaktan Eğitimde Kullanılması3 Boyutlu Web TeknolojileriWeb 3D StandartlarıSecond LifeSecond Life ve Uzaktan EğitimODTÜ Sanal Kampüs

Çoklu ortam Teknolojileri

Çoklu ortam teknolojileri denince akla İnternet Teknolojileri ve Web Teknolojileri gelmektedir.

İnternet Teknolojileri ve Uzaktan Eğitimde Kullanılması

E-PostaUzaktan eğitim ortamında en sık kullanılan iletişim biçimidir. Dosya transferi ile yazılı ve görsel eğitim materyalleri yanında kişisel mesajların birebir iletişiminde kullanışlılığı fazladır. Buna rağmen öğrenci öğretmen iletişiminde geri bildirimin sınırlıdır.Bu yüzden bazı eğitsel ortamlarda sesli e-mail de kullanılmaktadır.


Dağıtım ListeleriMerkez bir sunucudan önceden belirlenmiş adreslere yapılan mesaj dağıtım sistemini ifade etmektedir. Daha fazla kişiye eş zamanlı ulaşma imkanı, e-postaya göre avantaj sağlamaktadır.Eğitilenler bu sayede tartışma grupları kurabildikleri gibi bire bir olarak da iletişim imkânı bulmaktadırlar.


E-Konferans Sistemi

Gelişmiş ve hızlı ağ altyapısında işleyen görsel ve işitsel online eğitim ortamını tarif etmektedir. Etkili bir uzaktan eğitim teknolojisi olmakla birlikte bu altyapının gerektirdiği yüksek maliyet yaygınlığını azaltmaktadır.


Mesaj Odaları (Chat Roooms) Yazılı iletişimin yapıldığı iki veya daha fazla kullanıcının eş zamanlı olarak bilgi paylaşımında bulunduğu sanal ortamlardır. Her katılımcının yazdığı karakterler diğerleri tarafından bir ya da ortak ileti göndermelerine imkân verir. Genellikle özel yazılımlar ile kullanılırlar. En çok bilineni “Web-Temelli Ortak Servis” programıdır.


Ses ve Görüntü SistemleriTelevizyon ve video gibi eğitsel materyallerdeki bilgi birikimi ve uygulamalarının internet temelli uzaktan eğitimde kullanılma şeklidir. Eğiticiye önceden hazırladığı görsel ve işitsel kayıtları fazla efor sarf etmeksizin internet yoluyla eğitilene aktarma imkanı sağlar. Yüksek hızlı ağ altyapısı ve eğitilenlerde standart bilgisayar ve yazılım altyapısı gerektirir.


Bütünleşik Sistemler Farklı iletişim sistemlerinin senkronize bir şekilde bir araya getirilerek uzaktan eğitimde kullanılmasını ifade eder. İnternet teknolojileri yardımıyla aynı eğitsel gruplara mensup bireylerin birebir ya da ortak ileti göndermelerine imkan verir. Genellikle özel yazılımlar ile kullanılırlar. En çok bilineni “Web-Temelli Ortak Servis” programıdır.


CD-DVD RomYüksek kapasiteli bilgi depolama ortamlarıdır. Ses görüntü, animasyon ve diğer enteraktif uygulamaların standart bir şekilde çoğaltılarak dağıtılmasına ve saklanmasına imkân verir.

3 Boyutlu Web TeknolojileriWeb3D Nedir? • Web3D kısaca İnternet üzerindeki üç boyutlu grafikleri

ifade etmektedir.• Üç boyutlu görüntüler kullanılarak oluşturulan tasarım

gerçeğe yakın olduğundan daha fazla ilgi çekmektedir.

Web 3D Teknolojisi;

Web üzerinde kullanılan üç boyutlu grafikleri,

Grafikleri oluşturmada ve geliştirmede kullanılan programlama dillerini ve teknolojilerini

Üç boyutlu içerikleri tutmada kullanılan dosya biçimlerini ve daha fazlasını içermektedir

3D Teknolojisi Örneği

Web 3D Standartları

• Sanal Gerçeklik Modelleme Dili olarak günümüzde kullanılmaktadır.

• ISO (International Standards Organization) tarafından uluslararası standart olarak kabul edilmiştir.

• İlk Web3D teknolojisidir ve 1994 yılından bu yana yoğun olarak kullanılmıştır.

• VRML, etkileşimli üç boyutlu nesne ve ortamları tanımlamayı sağlayan basit metinsel bir dildir.

VRML (Virtual Reality Modeling Language

Web 3D Standartları #VRML V2.0 utf8

# Kirmizi Koni

Shape { appearance Appearance { material Material { diffuseColor 1 0 0 } } geometry Cone { bottomRadius 0.75 height 1.6 }}

Web 3D Standartları • 3D içerik oluşturmada yaygın olarak kullanılan Java

programlama ara yüzü Java 3D’dir.• JOGL ise, hız ve gerçekçiliğin arttırılması ve

uygulamalardaki belirsiz hatalar ile uyumsuzlukların giderilmesi sonucu; Java3D'nin belirtilen eksikliklerini kapatarak, 3D içerik oluşturmada daha etkin bir çözüm durumuna gelmiştir.


ISO standartlarına sahip, XML tabanlı 3B dosya biçimidir.Hala geliştirme aşamasındadır.Getirdiği yenilikler iseYeni grafik özellikleri (NURBs, İnsansıCanlandırma(“Humanoid Animation”).Çoklu desen kaplama (“Multitexturing”)Üçgen İlkelleri (“Triangle Primitives”)

X3D (Extensible 3D)

Web 3D Standartları 3B Verinin tüm uygulamalarda ve ağ uygulamaları üzerinde gerçek zamanlı iletişimini sağlar.Sanal Gerçeklik Modelleme Dili (VRML)'in gelişmiş halidir.


Geleneksel öğrenme tarzından mesleki öğrenmeye geçişte, yeni teknolojiler ve araçlara gereksinim duyulmaktadır.Bu ihtiyacın üstesinden gelmek için insanlar birbirlerinin deneyimlerinden yararlanarak öğrenme alanlarını genişletmişlerdir.

Uzaktan Eğitimde Kullanılması


• Bu öğrenme yöntemlerinden birisi de etkileşimli 3d Grafik ve Web3d sanal gerçeklik araçları olup bunları kullanmak yüksek ustalık becerisi gerektirir.

• Web3d’nin eğitimsel uygulamaları üzerinde odaklanılması bu süreçte zaruridir. Hayat boyu öğrenme kapsamında yapılan çalışmalar çerçevesinde, uzaktan eğitimde 3d sayısal standart modeli geliştirilerek Web3d temelli çözümler etkili bir şekilde kullanılabilir.

Uzaktan Eğitimde Kullanılması

Second Life

Second LifeSecond Life, Linden Research firması tarafından 2003 yılında hizmete sokulmuş, internet tabanlı sanal dünyadır.Eğitim bağlamında Second Life, yapıcı öğrenme, sosyalleşme, araştırma, keşfetme ve yaratıcılık için zengin bir ortam sunmaktadır.

Second LifeBöyle bir sanal ortam öğrencilerin teknolojik araçları kullanma, görsel tasarım yapabilme ve üç boyutlu ortama yenilikler katma beceri ve stratejileri göstermelerine izin vermektedir.

Bu uygulama özellikle uzaktan öğrenenler için büyük bir potansiyel taşımaktadır.

Second LifeProgram, İnternet’ten bilgisayara indirilerek kurulmaktadır. Second Life sanal dünyasına kullanıcı adı ve şifre oluşturan herkesin girebilmesi mümkündür. Dünyada yaklaşık yirmi milyon kullanıcıya sahip Second Life’ın kendine ait bir ekonomisi ve dalgalı kur sistemi vardır.

Second Life ve Uzaktan Eğitim

• Second Life'ın eğitim alanında kullanılması bir çok kurum ve üniversite tarafından tercih edilmektedir.

• Çeşitli araştırmalar incelendiğinde genellikle sanal kampusların araştırmacılar tarafından oluşturulduğu ya da hazır sanal binaların kullanıldığı görülmüştür.

ODTÜ Sanal Kampüs

1998’de Türkiye’de ilk kez İnternet’e dayalı uzaktan eğitimi uygulayan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), İnternet üzerinden eğitime üçüncü boyut kazandırdı.

ODTÜ Sanal Kampüs• ODTÜ, Türkiye’de daha çok sosyal paylaşım ağırlıklı

olarak kullanılan Second Life sanal dünyasında uzaktan eğitim uygulamalarını destekleyen bir proje yürüterek “ODTÜ Üç Boyutlu Sanal Kampüsü oluşturmuştur.

Sınıflar Teknolojiler Uzaktan Eğitim Uygulamaları

Metin (Text) Basılı materyalBilgisayarlar

Ders üniteleriDestekleyici materyal

VeritabanıElektronik yayıncılık

Ses (Audio)Kasetler

RadyoTelefon

Programlar,Telefon

Sesli konferans

Görüntü (Video)

Yayımlama (Broadcasting) Video kasetleri / diskleriKablo / fiber optik uydu

teknolojileri Videokonferans

ProgramlarDersler

Video konferans

Elektronik ortam (Computing)

Bilgisayarlar Telefon

Fiber optik / uyduCD-ROM, İnteraktif CD

Bilgisayar Destekli Öğretim Elektronik posta Video grafikler VeritabanlarıMultimedia

uzaktan eğitimde kullanilan teknolojiler

Education