mobil teknolojiler

MOBİL TEKNOLOJİLERMOBİL TEKNOLOJİLER

Muharrem TaçMuharrem TaçBilginç IT AcademyBilginç IT Academy

MOBİL TEKNOLOJİLERMOBİL TEKNOLOJİLERNedir ?Nedir ?

Mobil Teknolojiler Nedir ?Mobil Teknolojiler Nedir ?

Bireylerin hareket halindeyken bile bilgiye Bireylerin hareket halindeyken bile bilgiye erişebilmesini ve bu bilgilerle ilgili işlem erişebilmesini ve bu bilgilerle ilgili işlem yapabilmesini mümkün kılacak mobil çözümler yapabilmesini mümkün kılacak mobil çözümler oluşturmak amacıyla oluşturulmuş teknolojiler oluşturmak amacıyla oluşturulmuş teknolojiler bütünüdür.bütünüdür.

Mobil Teknolojiler Nedir ?Mobil Teknolojiler Nedir ?

Taşınabilir bilişim çözümleri, bu çözümler için Taşınabilir bilişim çözümleri, bu çözümler için kullanılan istemci-sunucu mimarileri, yazılım ve kullanılan istemci-sunucu mimarileri, yazılım ve donanım altyapıları, işletim sistemleri, ağ katmanları donanım altyapıları, işletim sistemleri, ağ katmanları “Mobil Teknolojiler” olarak adlandırılabilir.“Mobil Teknolojiler” olarak adlandırılabilir.

Kısa TarihçeKısa Tarihçe

Kısa TarihçeKısa Tarihçe

1908 yılında kablosuz telefon için patent alındı,1908 yılında kablosuz telefon için patent alındı,1973 yılında New York’da ilk kablosuz görüşme 1973 yılında New York’da ilk kablosuz görüşme gerçekleşti,gerçekleşti,1979 yılında Tokyo’da ilk ticari mobil telefon üretildi,1979 yılında Tokyo’da ilk ticari mobil telefon üretildi,1982 yılında Nokia tarafından ilk taşınabilir telefon 1982 yılında Nokia tarafından ilk taşınabilir telefon üretildi,üretildi,1991 yılında Finlandiya’da ilk GSM ağı kuruldu,1991 yılında Finlandiya’da ilk GSM ağı kuruldu,1998 yılında ilk mobil içerik üretildi,1998 yılında ilk mobil içerik üretildi,1999 yılında Blackberry tarafından ilk mobil e-mail 1999 yılında Blackberry tarafından ilk mobil e-mail gönderildi,gönderildi,2001 yılında Japonya’da 3G hayata geçti.2001 yılında Japonya’da 3G hayata geçti.2009 yılında Verizon tarafından 4G testi yapıldı.2009 yılında Verizon tarafından 4G testi yapıldı.

Mobil TeknolojilerMobil Teknolojilerdenilince ne anlıyoruz?denilince ne anlıyoruz?

GSMGSM

4G4G3G3G

EDGEEDGE

WAPWAP

GPRSGPRS

JAVA MEJAVA MEANDROIDANDROID iPhoneiPhone

WirelessWirelessApp StoreApp StoreAndroid MarketAndroid Market

BlackberryBlackberry

Windows Windows MobileMobile

Nesiller (Generations)Nesiller (Generations)

1G (1.Nesil) : Analog iletişim1G (1.Nesil) : Analog iletişim

2G (1.Nesil) : GSM networkü dijital iletişim, SMS2G (1.Nesil) : GSM networkü dijital iletişim, SMS

2.5 G (2.5 Nesil) : GPRS Wap EDGE2.5 G (2.5 Nesil) : GPRS Wap EDGE

3G (3.Nesil) : Hızlı internet erişimi ortalama 7.2 Mbps3G (3.Nesil) : Hızlı internet erişimi ortalama 7.2 Mbps

4G (4.Nesil) : Yüksek hızlı internet erişimi 100 Mbps4G (4.Nesil) : Yüksek hızlı internet erişimi 100 Mbps

Mobil İşletim SistemleriMobil İşletim Sistemleri

Palm OSPalm OS

Palm OSPalm OS

PalmOS, PalmSource firması tarafından cep PalmOS, PalmSource firması tarafından cep bilgisayarları (PDA'lar) için tasarlanan bir işletim bilgisayarları (PDA'lar) için tasarlanan bir işletim sistemidir. PalmSource firması Palm isim hakkını sistemidir. PalmSource firması Palm isim hakkını Mayıs 2005'te PalmOne (Şimdiki Palm) firmasına Mayıs 2005'te PalmOne (Şimdiki Palm) firmasına satmıştır. satmıştır. Kapalı kodludur.Kapalı kodludur.Çok sayıda yazılım ve Java ME desteği Çok sayıda yazılım ve Java ME desteği bulunmaktadır.bulunmaktadır.

Symbian OSSymbian OS

SymbianSymbian

SymbianSymbian

Symbian OS, Symbian şirketi tarafından mobil Symbian OS, Symbian şirketi tarafından mobil cihazlar (PDA'lar ve akıllı telefonlar) için geliştirilmiş cihazlar (PDA'lar ve akıllı telefonlar) için geliştirilmiş bir işletim sistemidir. Symbian OS, Psion şirketinin bir işletim sistemidir. Symbian OS, Psion şirketinin geliştirdiği EPOC işletim sistemine dayanmaktadır.geliştirdiği EPOC işletim sistemine dayanmaktadır.

2008 yılında Nokia Symbian’ı satın almış ve 2010 2008 yılında Nokia Symbian’ı satın almış ve 2010 yılında Açık Kaynak Kodlu hale getirmiştir.yılında Açık Kaynak Kodlu hale getirmiştir.

SymbianSymbian

Symbian işletim sisteminin 70 milyonun üzerinde Symbian işletim sisteminin 70 milyonun üzerinde kullanıcısı olduğu tahmin edilmektedir ve halen kullanıcısı olduğu tahmin edilmektedir ve halen mobil dünyanın en çok kullanılan işletim sistemidir.mobil dünyanın en çok kullanılan işletim sistemidir.

C++,C++,Java ME,Java ME,Python,Python,Flash Lite Actionscript,Flash Lite Actionscript,Ruby,Ruby,.NET ve.NET veWeb Runtime teknolojilerini desteklemektedir.Web Runtime teknolojilerini desteklemektedir.

Windows MobileWindows Mobile

Windows MobileWindows Mobile

Microsoft tarafından Windows CE kerneli ile Microsoft tarafından Windows CE kerneli ile başlayan süreçte Windows Pocket PC 2000, başlayan süreçte Windows Pocket PC 2000, Windows Pocket PC 2002 ve Windows Mobile 2003 Windows Pocket PC 2002 ve Windows Mobile 2003 olarak devam etmiş, yeni versiyonu Windows 7 olarak devam etmiş, yeni versiyonu Windows 7 olarak çıkacak olan işletim sistemidir.olarak çıkacak olan işletim sistemidir.Microsoft .NET platformunun kısıtlı aygıtlar için olan Microsoft .NET platformunun kısıtlı aygıtlar için olan versiyonu (.NET Compact Framework) ile yazılım versiyonu (.NET Compact Framework) ile yazılım geliştirilmektedir. Microsoft yazılımlarının bu işletim geliştirilmektedir. Microsoft yazılımlarının bu işletim sisteminde çalışması en büyük artısıdır.sisteminde çalışması en büyük artısıdır.

iPhone OSiPhone OS

iPhone OSiPhone OS

Mobil teknolojiler dünyasında bir devrim olmuştur. Mobil teknolojiler dünyasında bir devrim olmuştur. Apple Inc. Tarafından 2007 yılında duyurulmuştur.Apple Inc. Tarafından 2007 yılında duyurulmuştur.Multi touch yeteneği,Multi touch yeteneği,Son derece başarılı kullanılabilirlik düzeyi,Son derece başarılı kullanılabilirlik düzeyi,Şık tasarımı,Şık tasarımı,Harekete duyarlılık,Harekete duyarlılık,Uygulama pazarı, AppStore Uygulama pazarı, AppStore gibi artılarıyla çok kısa sürede güçlü rakiplerine gibi artılarıyla çok kısa sürede güçlü rakiplerine rağmen başarılı olmuştur.rağmen başarılı olmuştur.Objective C adlı programlama dili ve sadece Mac OS Objective C adlı programlama dili ve sadece Mac OS işletim sistemlerinde çalışan SDK’sı ile yazılım işletim sistemlerinde çalışan SDK’sı ile yazılım geliştirilebilmektedir.geliştirilebilmektedir.

TeşekkürlerTeşekkürler

Objective C Apple Inc.Objective C Apple Inc.

Blackberry OSBlackberry OS

Blackberry OSBlackberry OS

Kanada kökenli Research in Motion şirketi tarafından Kanada kökenli Research in Motion şirketi tarafından 1999 yılından itibaren çoğunlukla kurumsal 1999 yılından itibaren çoğunlukla kurumsal epostalara yönelik kullanılan işletim sistemidir.epostalara yönelik kullanılan işletim sistemidir.

Push email adı verilen teknolojisi ve Push email adı verilen teknolojisi ve BES (Blackberry Enterprise Server) adlı altyapısı BES (Blackberry Enterprise Server) adlı altyapısı nedeniyle büyük kurumların vazgeçilmez mobil nedeniyle büyük kurumların vazgeçilmez mobil çözümüdür.çözümüdür.Java ME desteklemektedir,Java ME desteklemektedir,Kendine ait Eclipse tabanlı IDE bulunmaktadır.Kendine ait Eclipse tabanlı IDE bulunmaktadır.

AndroidAndroid

AndroidAndroid

Google’ın 2005 yılında bünyesine kattığı Android Inc Google’ın 2005 yılında bünyesine kattığı Android Inc adlı küçük şirket ve Open Handset Allience adlı küçük şirket ve Open Handset Allience tarafından 5 Kasım 2007 tarihinde duyurulmuş Açık tarafından 5 Kasım 2007 tarihinde duyurulmuş Açık Kaynak Kodlu ve Linux tabanlı mobil işletim Kaynak Kodlu ve Linux tabanlı mobil işletim sistemidir.sistemidir.iPhone’un getirdiği pekçok özelliği desteklemektedir,iPhone’un getirdiği pekçok özelliği desteklemektedir,Multitouch, harekete duyarlılık, uygulama pazarı gibi.Multitouch, harekete duyarlılık, uygulama pazarı gibi.

Kendine ait SDK’sı ve Eclipse plugini olarak IDE Kendine ait SDK’sı ve Eclipse plugini olarak IDE desteği vardır.desteği vardır.

Java 1.5 uyumlu Dalvik VM adlı Java versiyonu Java 1.5 uyumlu Dalvik VM adlı Java versiyonu kullanılıyor. kullanılıyor.

Open Handset AllianceOpen Handset Alliance

Google’ın önclülüğünde 5 Kasım 2007 tarihinde Google’ın önclülüğünde 5 Kasım 2007 tarihinde kurrulan, pekçok şirketin güçbirliği yapmasıyla kurrulan, pekçok şirketin güçbirliği yapmasıyla kurulmuş bir birliktir.kurulmuş bir birliktir.Açık Kaynak Kodlu Linux tabanlı bir işletim sistemi Açık Kaynak Kodlu Linux tabanlı bir işletim sistemi ortaya çıkarmak amacını gütmüştür ve Android’i ortaya çıkarmak amacını gütmüştür ve Android’i yaratmıştır.yaratmıştır.

Open Handset AllianceOpen Handset Alliance

Mobil Yazılım GeliştirmeMobil Yazılım Geliştirme

Gömülü yazılımlarGömülü yazılımlar Web uygulamalarıWeb uygulamaları

Objective CObjective CJava MEJava MEAndroid SDKAndroid SDKSymbian SDKSymbian SDK.NET Platform.NET PlatformBlackberry SDKBlackberry SDK

WMLWMLXHTMLXHTMLJavaScriptJavaScriptFlash LiteFlash Lite


1980’li yıllara dayanan geçmişi vardır. 1988 yılında 1980’li yıllara dayanan geçmişi vardır. 1988 yılında Steve Jobs tarafından NeXT şirketine lisanslanmıştır.Steve Jobs tarafından NeXT şirketine lisanslanmıştır.iPhone ve MacOS için yazılım geliştirme dilidir.iPhone ve MacOS için yazılım geliştirme dilidir.SDK’sı sadece MacOS için bulunmaktadır.SDK’sı sadece MacOS için bulunmaktadır.Bu dil ile yazılmış onbinlerce uygulama AppStore’da Bu dil ile yazılmış onbinlerce uygulama AppStore’da bulunuyor.bulunuyor.

Java MEJava ME

Java Micro Edition : Java diliyle taşınabilir aygıtlar Java Micro Edition : Java diliyle taşınabilir aygıtlar için yazılım geliştirilmesine olanak tanır. Mobil için yazılım geliştirilmesine olanak tanır. Mobil dünyada en çok uygulama bu teknoloji ile yazılmıştır.dünyada en çok uygulama bu teknoloji ile yazılmıştır.Netbeans ve Eclipse, Java ME ile yazılım Netbeans ve Eclipse, Java ME ile yazılım geliştirilmesine olanak tanıyan pluginler sunar.geliştirilmesine olanak tanıyan pluginler sunar.

Java MEJava ME

Android SDKAndroid SDK

Google tarafından yazılmış SDK ve Pluginler ihtiva Google tarafından yazılmış SDK ve Pluginler ihtiva eder. Mobil aygıt üzerinde doğrudan kod eder. Mobil aygıt üzerinde doğrudan kod çalıştırabilme gibi avantajları bulunuyor.çalıştırabilme gibi avantajları bulunuyor.Programlama dili Java 1.5 versiyonu ile uyumludur.Programlama dili Java 1.5 versiyonu ile uyumludur.Android API’leri ile telefonun özelliklerine Android API’leri ile telefonun özelliklerine erişilebilmektedir.erişilebilmektedir.Google Market içerisinde on binlerce uygulama bu Google Market içerisinde on binlerce uygulama bu SDK ile yazılmıştır.SDK ile yazılmıştır.

Android SDKAndroid SDK

Symbian SDKSymbian SDK

Eclipse tabanlı C++ diline dayalı uygulamalar Eclipse tabanlı C++ diline dayalı uygulamalar yazılabilen geliştirme ortamıdır.yazılabilen geliştirme ortamıdır.Fakat Symbian OS çok sayıda dil ve teknolojiye Fakat Symbian OS çok sayıda dil ve teknolojiye destek verdiği için bu SDK dışında pek çok dil ve destek verdiği için bu SDK dışında pek çok dil ve teknoloji ile yazılımlar geliştirilmektedir.teknoloji ile yazılımlar geliştirilmektedir.

Symbian SDKSymbian SDK

.NET.NET

Microsoft .NET platformu üzerinde Visual Studio ile Microsoft .NET platformu üzerinde Visual Studio ile yazılmlar geliştirilebilmektedir.yazılmlar geliştirilebilmektedir.

C++, C# ve VB.NET dilleri kullanılabilir.C++, C# ve VB.NET dilleri kullanılabilir.Visual Studion 2008’de Smart Device Project Visual Studion 2008’de Smart Device Project yaratılarak çalışılır.yaratılarak çalışılır.

.NET.NET

Blackberry SDKBlackberry SDK

Research in Motion şirketi tarafından Eclipse tabanlı Research in Motion şirketi tarafından Eclipse tabanlı olarak sunulmuş olan geliştirme ortamıdır.olarak sunulmuş olan geliştirme ortamıdır.Ağırlıklı olarak Java ME uygulamalarına yöneliktir.Ağırlıklı olarak Java ME uygulamalarına yöneliktir.Blackberry JDE adı verilen sistem dahili emülatör Blackberry JDE adı verilen sistem dahili emülatör ihtiva etmektedir.ihtiva etmektedir.Bunun yanında Java ME destekli tüm IDE’ler ile Bunun yanında Java ME destekli tüm IDE’ler ile yazılım geliştirilebilmektedir.yazılım geliştirilebilmektedir.

Blackberry SDKBlackberry SDK

Web Tabanlı UygulamalarWeb Tabanlı Uygulamalar

WML (Wireless Markup Language) : Mobil WML (Wireless Markup Language) : Mobil telefonlarda kısıtlı internet hızı, kısıtlı ekran ve renk telefonlarda kısıtlı internet hızı, kısıtlı ekran ve renk imkanları düşünülerek tasarlanmış işaretleme dilidir. imkanları düşünülerek tasarlanmış işaretleme dilidir. WAP sayfaları bu dil ile hazırlanıyordu. HTML’in basit WAP sayfaları bu dil ile hazırlanıyordu. HTML’in basit hali gibi düşünülebilir. Form desteği vardır. WBMP hali gibi düşünülebilir. Form desteği vardır. WBMP adı verilen siyah ve beyazdan oluşan resim dosyası adı verilen siyah ve beyazdan oluşan resim dosyası formatı ile aynı dönemlerde kullanılımıştır. Yavaş formatı ile aynı dönemlerde kullanılımıştır. Yavaş yavaş terkediliyor.yavaş terkediliyor.


XHTML : Sadece mobil sayfalarda değil tüp XHTML : Sadece mobil sayfalarda değil tüp platformlarda bir W3C standardıdır. Apple platformlarda bir W3C standardıdır. Apple öncülüğünde başlatılmış olan ve neredese tüm yeni öncülüğünde başlatılmış olan ve neredese tüm yeni nesil mobil cihazlarda kullanılan Webkit mobil nesil mobil cihazlarda kullanılan Webkit mobil browser tarafından desteklenmektedir.browser tarafından desteklenmektedir.


Flash Lite : Adobe Flash’ın mobil cihazlar için olan Flash Lite : Adobe Flash’ın mobil cihazlar için olan versiyonudur. Symbian tarafından versiyonudur. Symbian tarafından desteklenmektedir.desteklenmektedir.

HTC ile Adobe arasındaki bir ortak çalışma HTC ile Adobe arasındaki bir ortak çalışma sonucunda Android platformunda da Flash sonucunda Android platformunda da Flash çalışmaya başlayacaktır.çalışmaya başlayacaktır.


Device Specific Rendering : Aygıta özel içerik Device Specific Rendering : Aygıta özel içerik sunulması işlemidir. Bu mobil dünyadaki çeşitlilikten sunulması işlemidir. Bu mobil dünyadaki çeşitlilikten ortaya çıkmış bir ihtiyaçtır.ortaya çıkmış bir ihtiyaçtır.

Mobil aygıtlarda çok sayıda işletim sistemi, browser, Mobil aygıtlarda çok sayıda işletim sistemi, browser, gömülü teknoloji olduğundan her aygıt için özel gömülü teknoloji olduğundan her aygıt için özel bilgilerin hesaplanarak gönderilmesi gerekmektedir.bilgilerin hesaplanarak gönderilmesi gerekmektedir.

Bu işlem için iki büyük çözüm bulunmaktadır:Bu işlem için iki büyük çözüm bulunmaktadır:VolantisVolantisDruttDrutt

Kaynakça:Kaynakça:www.wikipedia.orgwww.wikipedia.orgwww.symbian.orgwww.symbian.orgwww.android.comwww.android.comwww.blackberry.comwww.blackberry.comwww.apple.com/iphone www.apple.com/iphone http://www.microsoft.com/Windowsmobile/en-us/http://www.microsoft.com/Windowsmobile/en-us/default.mspxdefault.mspxwww.volantis.comwww.volantis.comwww.drutt.com www.drutt.com

mobil teknolojiler

Documents