univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти,...

40
univerzitetski vesnik Издание на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје Број 186, јануари 2017

Upload: others

Post on 08-Oct-2020

16 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

univerzitetski

vesnikИздание на Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје Број 186, јануари 2017

KONCEPTITE ZA U^ESTVOTO NASTUDENTITE VO UPRAVUVAWETO -

NA JAVNA RASPRAVA

Page 2: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

Универзитетски весник бр. 1 86

Уредник на издавачкатадејност на УКИМ

ППрроофф.. дд--рр ННииккооллаа ЈЈааннккууллооввссккии

Постојани соработнициККооссттааддииннаа ММооккррооввааММ--рр ММаарриијјаа ЦЦееннееввссккааТТооммииссллаавв ББаашшееввссккии

ЛекторВВеессннаа ИИ.. ЦЦввееттааннооввссккаа

Техничко уредувањеГГоорраанн ММууррааттооввссккии

ууннииввееррззииттееттссккииввеесснниикк Уредник на изданието

ББииљљааннаа ФФооттииннооввссккаа

ККООННЦЦЕЕППТТИИТТЕЕ ЗЗАА УУЧЧЕЕССТТВВООТТОО ННАА ССТТУУДДЕЕННТТИИТТЕЕ ВВОО УУППРРААВВУУВВААЊЊЕЕТТОО --ННАА ЈЈААВВННАА РРААССППРРААВВАА

221144.. ссееддннииццаа ннаа РРееккттооррссккааттаа ууппрраавваа

Р екторската управа на Универзитетот „Св. КирилиМетодиј“ во Скопје, на седницата одржана на

23.1.2017 година, разгледа повеќе прашања од дело­кругот на своите надлежности. Притоа, донесе одлукиза давање одобрение за изведување настава од странана визитинг­професори од меѓународно рангиран уни­верзитет, и тоа на: Институтот за социолошки и поли­тичко­правни истражувања иШумарскиот факултет.Исто така, Ректорската управа донесе Одлука за дава­ње одобрение за изведување настава на Филолошкиотфакултет „Блаже Конески“ од страна на стручњак одпрактиката.

Ректорската управа донесе Одлука за избор на лек­тор по македонски јазик на определено време за учеб­ните 2016/2017 и 2017/2018 година на Универзитетотво Будимпешта, Унгарија.

Ректорската управа расправаше по предлогот наКомисијата формирана за изготвување предлог за ста­тутарни промени во делот на студентското организи­рање, која доставила текст за дополнување на Статутотна Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје, зарегулирање на делот кој се однесува на учеството настудентите во управувањето. Притоа, Ректорскатауправа ја усвои како нацрт и одлучи да се даде на јавнарасправа на единиците.Исто така, членовите на Рек­торската управа беа информирани за Предлог­правил­никот за организирање избори на претставници настудентите во органите и телата на Универзитетот „Св.Кирил иМетодиј“ во Скопје и на единиците на Уни­верзитетот, заради запознавање со текот на процеду­рата.

ППООТТВВРРДДЕЕНН ИИЗЗББООРРООТТ ННАА ДД--РР ВВЈЈЕЕККООССЛЛААВВ ТТААННААССККООВВИИЌЌЗЗАА ДДЕЕККААНН ИИ ННАА ДД--РР ТТААТТЈЈААННАА ППЕЕТТККООВВССККАА--ММИИРРЧЧЕЕВВССККАА

ЗЗАА ДДИИРРЕЕККТТООРР

77.. ссееддннииццаа ннаа УУннииввееррззииттееттссккииоотт ссееннаатт

У ниверзитетскиот сенат на Универзитетот „Св.Кирил иМетодиј“ во Скопје одржа седница на

31.1.2017 година, на која беа разгледани прашања одделокругот на неговите надлежности. Притоа, Универ­зитетскиот сенат го верификува мандатот на проф. д­рАлександар Туфекчиевски од Факултетот за физичкообразование, спорт и здравје, за член на Универзитет­скиот сенат.

Универзитетскиот сенат донесе одлуки за потврду­вање на изборот на дд­­рр ВВјјееккооссллаавв ТТааннаассккооввииќќ, вонреденпрофесор, за декан на Факултетот за земјоделски нау­ки и храна во Скопје, како и на дд­­рр ТТааттјјааннаа ППееттккооввссккаа­­ММииррччееввссккаа, редовен професор, за директор на Економ­скиот институт во Скопје.

Универзитетскиот сенат ги усвои следниве проекти,и тоа: Проектот за измени и дополнувања на студиска­та програма од прв циклус студии по производно ин­

женерство (ПИ) наМашинскиот факултет,Проектотза измени и дополнувања на студиската програма одпрв циклус студии потранспорт, механизација и ло­гистика (ТМЛ) наМашинскиот факултет, Проектот заизмени и дополнувања на студиската програма од првциклус студии по термичко инженерство (ТИ) наМашинскиот факултет,Проектот за измени и допол­нувања на студиската програма од прв циклус студиипо материјали, процеси и иновации (МПИ) на Ма­шинскиот факултет,Проектот за измени и дополну­вања на студиската програма од прв циклус студии поиндустриско инженерство и менаџмент (ИИМ) наМашинскиот факултет,Проектот за измени и допол­нувања на студиската програма од прв циклус студиипо моторни возила (МВ) наМашинскиот факултет,Проектот за измени и дополнувања на студиската про­грама од прв циклус студии по хидраулично енергет­ско инженерство (ХЕИ) на Машинскиот факултет,

Page 3: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

3Универзитетски весник бр. 1 86

Проектот за измени и дополнувања на студиската про­грама од прв циклус студии по автоматизација иуправувачки системи (АУС) наМашинскиот факул­тет, Проектот за измени и дополнувања на студискатапрограма од прв циклус студии по енергетика и еко­логија (ЕЕ) наМашинскиот факултет, Проектот за из­мени и дополнувања на студиската програма од првциклус студии по мехатроника (МХТ) наМашинскиотфакултет,Проектот за измени и дополнувања на сту­диската програма од прв циклус студии по индустри­ски дизајн (ИНД) наМашинскиот факултет, Проектотза измени и дополнувања на студиската програма одпрв циклус студии по електроенергетски системи наФакултетот за електротехника и информациски техно­логии, Проектот за измени и дополнувања на студи­ската програма од прв циклус студии по електроенер­гетика, управување и менаџмент (ЕЕУМ) на Факул­тетот за електротехника и информациски технологии,Проектот за измени и дополнувања на студиската про­грама од прв циклус студии по компјутерско систем­ско инженерство, автоматика и роботика на Факул­тетот за електротехника и информациски технологии,Проектот за измени и дополнувања на студиската про­грама од прв циклус студии по компјутерски техно­логии и инженерство на Факултетот за електротехни­ка и информациски технологии, Проектот за измени идополнувања на студиската програма од прв циклусстудии потелекомуникации и информациско инже­нерство на Факултетот за електротехника и информа­циски технологии, Проектот за измени и дополнувањана студиската програма од прв циклус студии по ком­пјутерско хардверско инженерство и електроника(КХИЕ) на Факултетот за електротехника и информа­циски технологии, Проектот за измени и дополнувањана студиската програма од прв циклус студии по еле­ктроенергетика, автоматизација и обновливи изво­ри на енергија (ЕАОИЕ) на Факултетот за електро­техника и информациски технологии, Проектот заизмени и дополнувања на студиската програма одвтор циклус студии по екологија и биосистематикана Природно­математичкиот факултет, со следнивепотпрограми: екологија, биосистематика, Проектот заизмени и дополнувања на студиската програма одвтор циклус студии по молекуларна биологија и ге­нетика на Природно­математичкиот факултет, соследниве потпрограми: молекуларна биологија, гене­тика, Проектот за измени и дополнувања на студи­ската програма од втор циклус студии по едукација вонаставата по биологија на Природно­математичкиотфакултет,Проектот за измени и дополнувања на сту­диската програма од втор циклус студии по биохемијаи физиологија на Природно­математичкиот факултет,Проектот за воведување студиска програма од вторциклус студии по биологија ­ микробиологија наПри­родно­математичкиот факултет, Проектот за измени идополнувања на студиската програма од втор циклусстудии по наставна хемија на Природно­математи­чкиот факултет, Проектот за измени и дополнувања настудиската програма од втор циклус студии по приме­нета хемија наПриродно­математичкиот факултет,Проектот за измени и дополнувања на студиската про­грама од втор циклус студии по применета хемија ­аналитичка биохемија наПриродно­математичкиотфакултет,Проектот за измени и дополнувања на дво­годишната студиска програма од втор циклус студиипо управување со системи за безбедност и здравјепри работа на Машинскиот факултет, Проектот заизмени и дополнувања на студиската програма од

втор циклус студии по метрологија, менаџмент иконтрола на квалитет (едногодишни) наМашински­от факултет, со следниве потпрограми: метрологија,менаџмент и контрола на квалитет иПроектот за из­мени и дополнувања на студиската програма од вторциклус студии по метрологија, менаџмент и контро­ла на квалитет (двогодишни) наМашинскиот факул­тет, со следниве потпрограми: метрологија, менаџменти контрола на квалитет.

Универзитетскиот сенат донесе одлуки за избор возвањето редовен професор, и тоа на: дд­­рр ВВеессннаа ММоојјссоовваа­­ЧЧееппиишшееввссккаа, редовен професор на Филолошкиот фа­култет „Блаже Конески“ (повторен избор), дд­­рр ЈЈаассннааККооттеессккаа, редовен професор на Филолошкиот факултет„Блаже Конески“ (повторен избор), дд­­рр ССииллввааннаа ССииммоо­­ссккаа, редовен професор на Филолошкиот факултет„Блаже Конески“ (повторен избор), дд­­рр ЕЕммииллиијјаа ББоојј­­ккооввссккаа, редовен професор на Филолошкиот факултет„Блаже Конески“ (повторен избор), дд­­рр ДДааннаа ППррееллииќќ,редовен професор на Природно­мaтематичкиот фа­култет (повторен избор), дд­­рр ААннттоонн ЧЧаауушшееввссккии, редо­вен професор на Факултетот за електротехника и ин­формациски технологии (повторен избор), дд­­рр ТТааттјјааннааППррееннттооввииќќ, редовен професор на Факултетот за земјо­делски науки и храна (повторен избор), дд­­рр ССииллввааннааММааннаассииееввссккаа­­ССииммииќќ, вонреден професор на Факултетотза земјоделски науки и храна, дд­­рр ДДиијјааннаа ННииккооддиијјееввииќќ,вонреден професор на Медицинскиот факултет, дд­­ррББооррјјааннккаа ТТааннеевваа, виш научен соработник наМедицин­скиот факултет, дд­­рр ГГееооррггии ГГееооррггииеевв, вонреден профе­сор на Факултетoт за физичко образование, спорт издравје, дд­­рр ГГееооррггии ГГееооррггииеевв, вонреден професор наФакултетoт за физичко образование, спорт и здравје,дд­­рр ДДооннккаа ДДооннеевваа ШШааппччеессккаа, вонреден професор наТехнолошко­метaлуршкиот факултет, и дд­­рр ГГооццее ННаауу­­ммооввссккии, вонреден професор на Правниот факултет „Ју­стинијанПрви“.

Универзитетскиот сенат донесе Одлука за избор начленови на Комисијата за евалуација на Универзи­тетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје. За членови наКомисијата за евалуација се избрани: проф. д­р Влат­ко Стоилков, претседател, проф. д­р Димитар Та­шковски, од техничко­технолошката област, проф. д­рЗехра Хајрулаи, од биотехничката област, проф. м­рГоран Трпчевски, од уметничката област, проф. д­рМиткоМладенов, од природно­математичката област,проф. д­р Диана Бошковска, од општествено­хумани­стичката област, Ивона Петрушевска, Виктор Бла­жевски и Стефан Јовановски, студенти.

Исто така, Универзитетскиот сенат ја усвоиПро­грамата за дополнување на Програмата за вклучувањевизитинг­професори од универзитети во странство наУниверзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје заучебната 2016/2017 и учебната 2017/2018 година, а гиусвои и: Извештајот на Факултетот за физичко образо­вание, спорт и здравје за доделени средства за спорт­ски активности за 2015­2016 година иИзвештајот задоделени финансиски средства за 2015 година наСтудентскиот парламент на Универзитетот „Св. КирилиМетодиј“ во Скопје, за спортски активности, од сред­ствата за информативни, информатички, културни,спортски и други активности на Универзитетот „Св.Кирил иМетодиј“ во Скопје.

Универзитетскиот сенат донесе Одлука да не дадесогласност на барањето за трансформација наИнсти­тутот за земјотресно инженерство и инженерска сеиз­мологија во Скопје.

Page 4: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

4 Универзитетски весник бр. 1 86

Проф. д-р Соња Топузовска дипломирала наМедицинскиот факултет во Скопје, во 1989 го-дина. На Институтот за медицинска и експе-риментална биохемија се вработила во 1991година. Од 1995 година е специјалист по меди-цинска биохемија. Во 1997 година магистрирала,а докторската дисертација ја одбранила во2002 година, со што се стекнала со звањетодоктор на медицински науки одобласта на медицинската био-хемија.

На Катедрата за биохемијае избрана за помлад асистент во1993 година, за асистент во 1996година, за доцент во 2003 годи-на, во 2008 година за вонреденпрофесор, а од 2013 година ередовен професор на Катедратаза биохемија. Активно е вклуче-на во наставата за студенти-те по медицина, стоматологијаи за студентите од Природно-математичкиот факултет воСкопје. Од академската 2011/2012 година учествува во на-ставата за докторски студии

од областа базична медицина, во рамките наШколата за докторски студии на Универзите-тот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.

Покрај наставната и издавачката дејност,значаен дел од нејзината секојдневна работапретставува лабораториската, стручната инаучноистражувачката дејност на Институ-тот за биохемија. Нејзиниот интерес особено енасочен кон електрофоретските методи за

Curriculum VitaeПроф. д­р Соња Топузовска,

декан на Медицинскиот факултет

Во рамките на процесите за интегрирано дејству-вање и функционирање на Универзитетот „Св. Ки-рил и Методиј“ во Скопје, усогласени со Законотза високото образование и Статутот на Универзи-тетот, во Универзитетски весник ги претставувамераководните органи на единиците и придружнитечленки на Универзитетот. Во зависност од обем-носта на содржините и актуелните настани, восекој број објавуваме биографски податоци наеден или повеќе декани на факултети, односнодиректори на научни институти.

Во овој број ги претставуваме ППРРООФФ.. ДД-- РР ССООЊЊАА

ТТООППУУЗЗООВВССККАА и ППРРООФФ.. ДД-- РР ААННЕЕТТАА ДДУУЧЧ ЕЕВВССККАА.

1. ВОВЕД

Медицинскиот факултет е една од најстарите висо­кообразовни институции во државата со развоен патво кој дале придонес сите вработени со својот личен,наставен и научен капацитет. Во целиот период наразвојот на Факултетот, направени се голем број про­цедури и поставени се стандарди за успешна работа восите области на делување. Медицинскиот факултет,денес, минува низ многу чувствителна фаза од својотразвиток, која е последица на севкупните општественипромени. Предложената Програма за работа се базирана одржувањето и развивањето на Факултетот какоединствена функционална целина на високообразо­вната, научноистражувачката и здравствената дејност.

Во изминатите години беа реализирани промени ипроекти од сите области на делување на Факултетоткои генерално се однесуваа на следниве аспекти: со­здавање современа регулатива, со која на нов начин сеуредуваат односите на Факултетот и неговите органи­зациони единици (катедри, институти, центри) во ситедомени од нивното работење; изградување стратегијаза развој на високото образование и научната дејност;воспоставување нови правила за студирање, со коистудентот е во фокусот на образовниот процес; изгра­дување концепт за современ начин на студирање спо­ред принципите на болоњскиот процес преку импле­ментирање на европскиот кредит­трансфер систем(ЕКТС); спроведување систем за оцена и обезбедувањеквалитет во високото образование преку самоевалуа­

Page 5: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

5Универзитетски весник бр. 1 86

сепарација на биомолекули. Учествувала ираководела со научноистражувачката работана тимовите за изработка на над 10 научнипроекти, а исто така била на повеќе стручниусовршувања. Резултат на оваа активност сенад 150 научни трудови печатени во домашни истрански списанија и презентирани на нацио-нални и меѓународни конгреси. Активен член ена повеќе комисии и одбори при Факултетот и

Универзитетот, како и на: Македонското ле-карско здружение, Друштвото на доктори спе-цијалисти по медицинска биохемија на Маке-донија, Здружението за Балканската федера-ција по клиничка лабораторија (БЦЛФ), Интер-националната федерација за клиничка хемија(ИФЦЦ), Здружението по биохемија и молеку-ларна биологија при ФЕБС.

Проф. д­р Соња Топузовска,декан на Медицинскиот факултет

ККООММППААТТИИББИИЛЛННООССТТ ННАА ММЕЕДДИИЦЦИИННССККААТТАА ЕЕДДУУККААЦЦИИЈЈАА

ција на дејноста и на академскиот кадар; интензи­вирање на активностите за мобилност на студенти инаставен кадар, како и вклучување во меѓународнипрограми и проекти во правец на интернационализа­ција на високото образование; инвестиции во насокана реновирање на просторот за реализација на теорет­ската и практичната настава, осовременување на про­сторот и опремување на лабораториите на институтитесо цел подигнување на нивото на здравствената деј­ност.

Предложената Програма за работа во наредниотчетиригодишен период ќе значи сериозен обид да сеимплементираат дополнителни потребни мерки и ре­форми во кои основа ќе бидат досегашните постигнатирезултати, како и идеите за разрешување на пооддел­ни прашања во наредниот период.

За реализација на овааПрограма, со оглед на сло­жените економски услови во државата, Медицинскиотфакултет ќе настојува сите тешкотии да се надминува­ат со помош на Универзитетот и ресорните министер­ства, имајќи ја предвид, пред сè, улогата на Факултетоти неговата поширока општествена важност за држава­та. Исто така, строго ќе се води сметка за исполнувањена стандардите за медицинска едукација регулиранасо директиви на Европскиот парламент и Советот наЕвропа, како и посебниот третман на медицинскатапрофесија во европскиот високообразовен заедничкипростор како регулирана професија.

Затоа, во наредниот четиригодишен период ќе сеинтензивираат процесите на подобрување на органи­зацијата на Факултетот, следење на квалитетот и пре­земање мерки за негово постојано подобрување во ситедејности, обезбедување услови за усовршување на ка­дарот и подобрување на квалитетот на наставата, при­мена на информатичко­комуникациските алатки вонаставaта и работењето, подобрување на условите застудирање, подобрување на финансиските ресурси наФакултетот, меѓуфакултетската и меѓууниверзитетска­та соработка, како и развивање на здравствената деј­ност на институтите.

Во периодот што следува ни претстои реакредита­ција на студиските програми на сите три циклуси настудии.Наша главна цел во следниот период ќе биде

да ги лоцираме досегашните евентуални слабости,нивно надминување, а истовремено и да извршимеосовременување и хармонизација на студиските про­грами со европските студиски програми, секако во со­гласност со нашата законска регулатива. Со тоа допол­нително ќе го подигнеме нивото на образовната деј­ност и ќе ја зголемиме меѓународната соработка и мо­билноста на кадарот и студентите.

2. ОРГАНИЗАЦИЈА НА ФАКУЛТЕТОТОрганизацијата на Факултетот е дефинирана во

Правилникот за внатрешните односи и работењето наФакултетот, потпишувањето наМеморандумот соМи­нистерството за здравство, како и спогодбите со уни­верзитетските клиники кои претставуваат темел задефинирање на организациската структура на Факул­тетот. Иако современиот тренд на менаџерско рабо­тење дава можност за дефинирање приоритети, сепак,како декан, ќе се залагам за подеднакво развивање насите внатрешни организациони единици и дисципли­ни (претклинички и клинички), тргнувајќи од фактотдека медицинските науки се со многу специфики,штоги одделуваат од другите научни подрачја во квалифи­кационата рамка.

Во наредниот период, согласно со меѓусебното до­говарање и разбирање на сите внатрешни организа­циони единици на Факултетот, ќе се утврдат заедни­чки приоритети за идниот развој. Од особено значењеза постигнување на оваа цел ќе биде организирање иедукација на човечките ресурси во службите во Дека­натот.

3. Наставна дејност

Медицинскиот факултет, како најстара високо­образовна установа во државата, има голема одговор­ност за одржување на нивото и квалитетот во наста­вата и пренесување на знаењето на помладите генера­ции. Нашата основна должност е да едуцираме докто­ри по медицина, кои ќе имаат современи теоретски и

Page 6: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

6 Универзитетски весник бр. 1 86

практични знаења и вештини, применливи во здрав­ствениот систем во државата и во светот.

Потребното знаење и вештини на светскиот пазарна трудот што треба да ги имаат докторите по меди­цина се дефинирани со акти и директиви, а наша зада­ча е да ги применуваме и да ја усогласиме нивнатаимплементација.

Во мандатниот период треба да се вложат напориза подобрување на наставната дејност на Факултетотпреку обновување и модернизирање на материјалнатабаза на наставниот процес. Посебен акцент ќе бидеставен на ревидирање на предметните програми запредметите каде што искуството покажа одреденинедостатоци, а особено внимане ќе се посвети на орга­низацијата и спроведувањето на практичната наставакоја е од суштинско значење за оваа професија.

Во мандатниот период се планира отворање нанови студиски програми од прв циклус тригодишнистручни студии. Согласно со Европската директива,Факултетот има обврска да воведе тригодишна студи­ска програма за акушерки, а пазарот на трудот нало­жува отворање и на тригодишна студиска програма залабораториски техничари. Посебно внимание треба дасе посвети и на вториот циклус за тригодишнитестручни студии на Факултетот. Во 2013 година бешеакредитирана студиска програма од втор циклус сту­дии за клинички логопед, а во следниот период ќе сепредложат студиски програми за втор циклус и заостанатите тригодишни стручни студии.

Со воведувањето на третиот циклус – докторскистудии на Универзитетот, на Медицинскиот факултетбеа акредитирани четири студиски програми кои вопроцесот на повторна акредитација треба да се осовре­менат со нови наставни содржини во насока на подо­брување на квалитетот на студиите.

Една од стратешките цели на Факултетот ќе бидепонудата на студиски програми од прв и трет циклусстудии на англиски јазик, кои ќе бидат финансираниод државата или од студентите кои сакаат да студираатна англиски јазик.

Во периодот што следува, Факултетот ќе побара одресорнотоМинистерство измена на Законот за меди­цински студии и континуирано усовршување на докто­рите по медицина, особено во делот што предвидувапрв дел од стручниот испит, кој се покажа како исклу­чително неприменлив. Имено, по согледувањето напосочените забелешки од страна на Факултетот за про­блемите со кои се соочуваат студентите, од страна наМинистерството за здравство за оваа година беа на­правени отстапки кои треба да влезат како измени воЗаконот.

Од голема важност е и измената на Законот за ви­сокото образование, во делот кој предвидува задолжи­телна повторна акредитација на секоја студиска про­грама без оглед на процентот на измени кои се напра­вени во програмата, што го отежнува следењето насовремените текови во образованието и науката.Истотака, треба повторно да се иницира барањето за закон­ско прецизирање за студиските програми од регули­раните професии, кои треба да бидат изземени од мо­делот 60:30:10 (60% задолжителни предмети, 30%изборни предмети и 10% изборни предмети од заедни­чката Универзитетска листа).

Медицинскиот факултет, како и сите други едини­ци на УКИМ, се води од принципот студентот да бидево центарот на образованието, комбинирајќи настава,учење и континуирано оценување во рамките на спе­цификите и компетенциите. Во следниот период, Фа­

култетот ќе го интензивира започнатиот процес намодернизација на наставата со воведување наИТ­те­хнологии, електронско учење (е­learning) и други со­времени алатки за пренесување знаења, кој перма­нентно треба да се развива на сите катедри.

Во наредниот период, особено внимание треба дасе посвети на: поставување на сѐ поголем број курсевина е­платформата за учење, континуирано ажурирањена материјалите наменети за студентите, дигиталнабиблиотека со учебници и учебни помагала изготвениод професорите на Факултетот, развој наЦентарот закариера и поддршка на менторскиот систем (студент­ски советник). Исто така, Факултетот ќе стави посебенакцент на зголемувањето на бројот на студенти вклу­чени во научноистражувачката работа.

Во следниот мандатен период, посебен акцент ќебиде ставен на проектот Денови за промоција на на­ставата, кој започна во академската 2015/2016 година,со цел осовременување на наставниот процес. Какоподдршка и извор на информации и нови, креативниидеи во изведувањето на наставата, истовремено бешеотворен портал со адреса: akademska.blogspot.mk. Вонего се презентирани текстови во кои се елаборираатсовремените приоди во повеќе активности од процесотна наставата. Идејата, планирањето и организирањетона сите досегашни и идни активности од проектот гиспроведува организациски одбор. Педагошкиот фа­култет изрази подготвеност и задоволство да партици­пира со активности во форма на работилници со коина нашиот наставен кадар ќе му понудат методоло­шко­педагошка обука во неколку области. Тие рабо­тилници се планирани за зимскиот семестар во 2016година (во текот на месеците октомври­декември).Досега беа одржани вкупно пет презентации, чија целбеше запознавање на наставниот кадар со современитеставови за некои аспекти од наставата и поттикнувањена дискусии и размислувања.

За периодот што следува, во соработка соПедаго­шкиот факултет „Св. Климент Охридски“, планиранисе 5 работилници за наставниот кадар за совладувањена вештини, принципи и техники во наставниот про­цес (изработка и презентација на слајдови, начини надефинирање цели на наставата, процес на планирањеи начини на реализација на часот, концепт на совре­мена настава и форми и методи на активна наставакако предуслов за поефикасно учење, начини на про­верка на знаењето, конструирање на инструменти назнаење согласно со Блумеровата таксономија и водењепортфолио за студентот).

Исто така, се планира колегите анестезиолози, коија поминале обуката "Teach the teacher", да ги пренесатстекнатите вештини на поширок круг наставници однашиот Факултет.

Учесниците кои ќе ги поминат овие обуки ќе сездобијат со сертификат издаден одМедицинскиот фа­култет.

4. СПЕЦИЈАЛИЗАЦИИ И СУПСПЕЦИЈАЛИЗАЦИИ

Наставните содржини и програми за постојнитеспецијалистички студии се усогласени со соодветнитепрограми од земјите на ЕУ, поради подобрување наквалитетот и компатибилност на профилираните ка­дри. Во следниот период треба да се подигне квали­тетот на имплементирање и спроведување на програ­мите со посебен акцент на практичната обука на идни­те специјалисти.Исто така, се планира воведување нанови програми за супспецијализации од одделни об­

Page 7: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

7Универзитетски весник бр. 1 86

ласти, усогласени со соодветните програми од земјитена ЕУ.

Еден од важните приоритети на Факултетот ќе бидеи реализација на барањето до Министерството заздравство, за измена на членот кој го регулира начи­нот на полагање на колоквиумите за специјализанти­те, кој е неприменлив од технички и од суштинскиаспект. Во фаза на реализација е барањето на Факул­тетот за измени наПравилникот за специјализации исупспецијализации донесен од Министерството заздравство, со кои ќе се регулираат барањата на кате­дрите за специјализациите по спортска медицина,имунологија и хумана генетика. Имено, за овие специ­јализации, Факултетот нема или нема доволно мен­тори кои ги исполнуваат условите утврдени во Пра­вилникот и со измената ќе се овозможи зголемувањена бројот на менторите.

5. МОБИЛНОСТ НА СТУДЕНТИТЕИ НАСТАВНИОТ КАДАР

Факултетот посветува посебно внимание на интер­национализацијата на наставата и науката, излезнатаи влезната студентска мобилност, како и на активно­сти во различни регионални, европски и меѓународнимрежи. Стратегиските цели на Факултетот за зголему­вање на излезната мобилност ќе бидат: најмалку 20% од студентите што ќе дипломираатдо 2020 година да поминат барем еден семестар вотекот на студирањето на некој реномиран универ­зитет во странство;

промоции за мобилност; изготвување и примена на одредбите одПравил­никот за мобилност заради стандардизација напризнавањето на семестралните студии и реали­зираните резултати на универзитети во странство;

обезбедување дополнителни средства за стипен­дирање на излезните мобилности на студентите;

зголемување на влезните мобилности на стран­ските студенти, преку воведување настава настрански јазици.Медицинскиот факултет е еден од столбовите на

нашиот Универзитет и е еден од најактивните учесни­ци во сите програми на мобилност за студенти и наста­вници, преку проектите во кој е вклучен Универзи­тетот „Св. Кирил иМетодиј“ (Erasmus mundus, Basi­leus, JOIEUSEE, Sigma).

Во наредниот период се планира зголемување намобилносите на наставници и студенти во рамките наЕразмус плус­програмата преку потпишување на новибилатерални договори со универзитети од повеќе зем­ји од ЕУ, освен досега постојните со универзитети одСловенија, Хрватска,Италија, Романија и Турција. Сооглед на тоа декаМакедонија е веќе програмска земјаи можни се мобилности од земјите на ЕУ на нашиотУниверзитет/Факултет, ќе се работи уште поинтензи­вно на промоција на Факултетот. Фактот дека речисицелата настава е на македонски јазик, ќе може да секомпензира со понуда на студентска клиничка практи­ка (обврзната настава во последната година од студии­те) на англиски јазик. Со оглед на тоа дека со новиотЗакон за високото образование, асистентите докто­ранди треба за избор да имаат положен сертифицираниспит по англиски јазик, ќе може без тешкотии да сеорганизира клиничка практика за странски студенти.Со тоа не само што ќе се придонесе за етаблирањето наФакултетот/Универзитетот и негово подобро ранги­рање, туку и ќе се придонесе за подобрување на фи­

нансиската состојба, со оглед на тоа дека европскитефондови префрлаат значајни средства на институци­јата во која се реализира мобилноста.

Факултетот ќе продолжи активно да ги одржувавеќе воспоставените релации со странски фондациикако Lions club Austria, со која се овозможува клиничкапрактика на група студенти во клиничките болници воАвстрија и перманентно се работи на тоа таа да се про­шири и на други институции и дејности од интерес настудентите и вработените наМедицинскиот факултет.

Ќе се иницира уште поинтензивна соработка соНационалната агенција за европски образовни про­грами и мобилност, преку која постојат можности зареализирање на индивидуални, како и институцио­нални проекти со користење на европските фондови.

Ќе се инсистира и на потпишување на билатералнидоговори со универзитети од ЕУ и пошироко, со коипостоела и има можност за понатамошен развој назаедничка научноистражувачка работа, мобилност,едукација и други модалитети на соработка.

Во наредниот период се планира зачленување наФакултетот во Европската асоцијација за медицинскаедукација, со што ќе се искористат можностите штоова здружение ги дава во вид на стипендии, работил­ници и конференции во правец на осовременување нанаставниот процес. Се очекува првото предавање одраководството на Асоцијацијата да се одржи за времена прославата на 70­годишнината на Факултетот во2017 година.

Посетите на визитинг­професорите, кои се одви­ваат согласно со позитивните законски прописи, вопонатамошниот период е планирано да бидат подолги.На тој начин, освен обврската да се одржи по еден часнастава за студентите по општа медицина, посетите наеминентните експерти би можеле да се искористат и задруги цели (организирање курсеви, работилници,демонстрација на клинички вештини).

6. МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА

Меѓународната соработка се наоѓа на врвот на при­оритетите на Универзитетот и Одделението за меѓуна­родна соработка активно ги следи меѓународнитеобразовни проекти и обезбедува релевантни инфор­мации за можностите за финансирање, како и за по­тенцијалните проектни партнери. Поврзаноста на ме­ѓународните академски заедници, како и неопходнатапотреба за создавање и развивање на научни, техно­лошки и образовни иновации, налага меѓународнатасоработка на Факултетот да се фокусира на засиленоучество во програмите на ЕУ, на регионалната СЕЕ­иницијатива, како и на соработката со соседните, ме­дитеранските и прекуокеанските универзитети.

Една од активностите на Факултетот ќе биде навре­мено информирање на наставниците и соработницитеза да можат активно да бидат вклучени и да бараатнови можности за научноистражувачка дејност прекуУниверзитетот иМинистерството за наука и можностаза апликација во FP, CEEPUS и JRC.

Во рамките на меѓународната активност, Медицин­скиот факултет, освен редовните посети на почеснитеи визитинг­професори, презема низа други активно­сти со цел поголем пристап на студентите и наставни­ците кон странски институции. Медицинскиот факул­тет и понатаму ќе соработува со странските инсти­туции од областа на културата и науката во РМ, какошто се Францускиот институт,Швајцарската агенција

Page 8: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

8 Универзитетски весник бр. 1 86

за техничка соработка, амбасадите на Италија, Австри­ја, Холандија и други земји со кои ќе се контактира заинтензивирање на меѓународната соработка, користе­ње на сите можности за донации, стипендии и органи­зирање на трибини и симпозиуми посветени на темиод интерес за развојот на медицинската наука.

Соработката со странските универзитети постојаносе продлабочува со воспоставување на нови договории избори на нови визитинг­професори,што ќе придо­несе за подобрување на квалитетот и зголемувањето наконкурентноста на нашиот Факултет во однос надругите медицински факултети во земјата и поши­роко.

7. УПРАВУВАЊЕ И ПОДОБРУВАЊЕНА КВАЛИТЕТОТ

Една од најважните цели на Факултетот ќе бидеуправување и подобрување на квалитетот преку вове­дување стандарди и директиви согласно со заедничка­та рамка за обезбедување квалитет во високото обра­зование, сертификација и акредитација на лаборато­риите, воведување систем за корективни мерки приследењето и управувањето со квалитетот, како и кон­тинуирана оцена на системите на интерна контрола.

Евалуацијата на квалитетот на високото образова­ние е од особено значење и претставува еден од осно­вните механизми за обезбедување квалитет во него­вите дејности. Со донесувањето на Упатството за само­евалуација на единиците на УКИМ, утврдени се крите­риумите за самоевалуација од страна на комисии фор­мирани одНаставно­научниот совет.

Факултетот во наредниот период ќе работи на доне­сување програма за интерна контрола на квалитетот,усогласена со европските стандарди и препораки заинтерна контрола на квалитетот во високото образо­вание (European Standards and Guidelines for internalquality assurance within higher education institutions).

Мерките за подобрување на квалитетот на академ­скиот кадар на Факултетот се преземаат со цел за него­во подобрување и усовршување, а тие се: создавање претпоставки и изградување на меха­низми за организирано вработување млади струч­ни кадри кои имаат афинитети за истражувања;

создавање можности за стручно и научно усовр­шување во земјата и во странство;

стимулирање на учеството на визитинг­професориво реализирањето на наставата;

учество на наши еминентни кадри во универзи­тетските средини во Европа и во светот;

преземање мерки за подобрување на материјални­от статус и стимулирање на академскиот кадар;

обезбедување неопходни финансиски и матери­јални услови за квалитетна научноистражувачкаработа.Развивањето на сопствена култура во управувањето

со квалитетот наМедицинскиот факултет, како процессо кој ќе се подигнат свеста и професионалната одго­ворност, ќе биде согласно со европските стандарди идирективи за обезбедување на квалитет во високотообразование. Така, во наредниот период ќе се работина зајакнување на системот за управување со квали­тетот преку сертификација со ISO 9001, како и акре­дитација на инспекциски тела и лаборатории со ISO17020, ISO 17024, која веќе е во тек и ќе продолжи вонаредниот период.

8. НАУЧНОИСТРАЖУВАЧКА ДЕЈНОСТ

Научноистражувачката дејност се вбројува во осно­вните дејности на секоја високообразовна организа­ција. Таа претставува значаен развоен фактор, детер­миниран во пошироки рамки. Трансферот на новизнаења е во директна зависност од развојот на соп­ствената наука. Во оваа насока треба поактивно да говклучиме Факултетот во научноистражувачката деј­ност.

Имајќи ја предвид различноста на научните обла­сти, на Факултетот нема единствена програма за нау­чноистражувачка дејност, а политиката на научни ис­тражувања е поттикната и иницирана од самите кате­дри. Факултетот ќе ги поддржува истражувачкитеактивности, започнувајќи од развојот на секоја област,па сѐ до иницијативата на академскиот кадар и истра­жувачите.

Во последните неколку години речиси и да неманационални научноистражувачки проекти финанси­рани од Владата на РМ. Со програмата на УКИМ зафинансирање на по еден научноистражувачки проектна секоја единица, започната во 2011, како и со ини­цијативата на некои катедри и институти да финан­сираат проекти од сопствени средства, само делумноможе да се надомести оваа празнина во научноистра­жувачката дејност. Ова значи дека Факултетот треба сѐповеќе да ја зајакнува соработката со стопанството имеѓународната соработка во областа на истражува­њето, односно зголемување на бројот на меѓународнипроекти.

Во наредниот период ќе се настојува и ќе се посветипоголемо внимание на научноистражувачката дејност,односно аплицирање на научноистражувачки проективо земјата и во странство. Неопходно е максималноангажирање на сите поединци, наставно­научен и со­работнички кадар во изработка на научноистражува­чки проекти кои ќе бидат ставени во функција наразвојот на медицинските науки.

Потребно е да се негуваат и зајакнуваат контактитеи соработката со партнерските медицински факултетиво регионот и пошироко, како и искористување насредствата од соодветните фондови и програми (TEM­PUS, FP7, UNESCO, NATO Science for Peace, IAEA, би­латералните програми и др.).Притоа, треба да се на­стојува да се избегнува индивидуализмот во проектна­та и научноистражувачката работа, со што би се доби­ло на компетентност, економичност и репродуцибил­ност во работата. Исто така, секаде каде што е тоаможно, ќе се аплицира на заеднички макропроекти содруги тимови од Универзитетот и ќе се користат по­тенцијалите на веќе проверените и функционалниконзорциуми во кои се вклучени Факултетот и Уни­верзитетот.

Во однос на соработката со Одделението за наукапри Министерството за образование и наука ќе сереализира редовно организирање (најмалку два патигодишно) на отворени денови, промоции и презента­ции на можностите за аплицирање, вклучување воинтернационални научноистражувачки проекти и сл.Со оглед на сложеноста на процесите за апликација,ќе се инсистира на одделување финансиски средстваза ангажирање на искусни професионалци (индивиду­алци/невладини организации) кои ќе даваат помош иподдршка во апликациите/реализирањето на неоп­ходните подготовки за реализација на научноистра­жувачките проекти.

Page 9: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

9Универзитетски весник бр. 1 86

9. ЗДРАВСТВЕНА / АПЛИКАТИВНА ДЕЈНОСТ

Здравствената дејност е основа на едукативната инаучната дејност на Факултетот. Преку неа се оствару­ва најзначајниот сегмент во процесот на едукација –практичната обука на идните доктори, специјалисти исупспецијалисти. Затоа, еден од најважните приори­тети на оваа Програма претставува развојот на оваадејност. Здравствената дејност исполнува голем дел одработното време на поголемиот број наставници наФакултетот, заради фактот што најголемиот дел од на­ставниците се истовремено и здравствени работници.Еден од приоритетите на оваа Програма е зацврсту­вањето на партнерскиот однос со универзитетскитеклиники. Од особено значење е да се постигне разби­рање од страна на директорите на универзитетскитеклиники за значењето на наставната дејност на кли­ничките професори за развој на Факултетот, за едука­цијата на квалитетни кадри, а особено нивното значе­ње за универзитетските клиники кои, согласно со За­конот за здравствената заштита, мора да имаат нај­малку 5 доктори на науки, од кои најмалку 2 наста­вника вработени на Медицинскиот факултет, за дабидат регистрирани како универзитетски клиники.

Факултетот склучува годишни договори за давањездравствени услуги од страна на институтите со Фон­дот за здравствено осигурување на Р Македонија. Фа­култетот/институтите, исто така, даваат здравствениуслуги на јавни здравствени установи, приватни здрав­ствени установи и други правни и физички лица. Вонаредниот период, Факултетот, следејќи ги потребитена корисниците на здравствени услуги, треба да воведенови здравствени услуги и да го зголеми обемот напостојните со што ќе се овозможи поголема матери­јална база за развој и осовременување на сите дејностина Факултетот.

Факултетот, како највисока високообразовна орга­низација од областа на медицинските науки во држа­вата, активно ќе ги поддржува и ќе учествува во модер­низирањето на здравствените услуги преку постојанововедување на нови технологии и медицински методиза развој на институтите кои вршат здравствена деј­ност.

За остварување на овие цели, Факултетот ќе ово­зможи усовршување на наставниците, асистентите идокторите во познати странски институции, со кори­стење на постојните странски фондови во кои членуваУниверзитетот, при што Факултетот преку соодветнисопствени фондови ќе даде дополнителна стимулацијасо обезбедување на одредена финансиска поддршка.

Факултетот работи во крајно сериозни услови, вокои пазарот на услуги и конкуренцијата не признаваатимпровизации и нестручност. Затоа, со крајна сериоз­ност, ќе бидат поддржани сите активности што ќе ре­зултираат со квалитетно унапредување на здравстве­ните услуги, подобрување на едукативната база на Фа­култетот и создавање услови за високостручна здрав­ствена дејност.

10. СТУДЕНТИ И СТУДЕНТСКИ СТАНДАРД

Во наредните години ќе се работи на постепенимерки за подобрување на студентскиот стандард, сокористење на соодветни добри примери и показателиод угледните европски и светски универзитети. Овиестандарди вклучуваат кадровска покриеност, простор­ни услови, опременост со студиска опрема, посебноинформатичка, и соодветен книжен фонд.

Грижата за книжниот фонд во наредниот период,со постојано јакнење на електронските книжнисодржини, посебно оние поврзани со списанија и пе­риодика, ќе биде фокусирана на понатамошни чекорикон поврзување на нашата Библиотека во ефикасен ифункционално поврзан универзитетски библиотеченсистем.

Развојот на медицинската наука и современата ме­дицинска едукација и знаења се во корелација со до­стигнувањата и на другите науки и техниката. Затоа,развивањето и интензивирањето на различни облицина факултетска дејност во состав на доживотното уче­ње и обезбедувањето логистика, административнаподдршка и други облици на поддршка и вклучувањена што поголем број на доктори на медицина во про­грамите за доживотно учење, треба да бидат една одпримарните задачи во наредниот период.

Трет клучен елемент на болоњскиот процес е зго­лемување на мобилноста на студентите.Нашиот Фа­култет, од аспект на квалитетот на кадарот што гообразува, е познат и признат во пошироки рамки.Небеа многу дамнешни времињата кога кај нас се обра­зуваа студенти од многу странски земји. Сè уште одаспект на квалитетот на наставата и од финансискиаспект можеме да кажеме дека сме конкурентни воевропски рамки. Во иднина треба да се обезбедатпретпоставки за прифаќање на поголем број странскистуденти и предавачи на нашиот Факултет.

Во делот на вклученоста на студентие во институ­ционалното управување, ќе се бараат механизми запоттикнување за поголема вклученост на студентитево расправите по тековните и стратешките прашања заФакултетот.

Во студентските активности на Студентскиот пар­ламент наМедицинскиот факултет, ССММ и ЕМСА­Македонија, Медицинскиот факултет давал поддршкаво организирање на студентските конгреси и Летнаташкола за ургентна медицина организирана од ЕМСА­Македонија, која се одржува традиционално веќе 6 го­дини. Овие активности будат сѐ поголем интерес меѓустудентите од земјата и од странство, со штоМедицин­скиот факултет станува препознатлив надвор од гра­ниците наМакедонија. Медицинскиот факултет и по­натаму ќе ги поддржува овие активности, со идеја занивно проширување и унапредување.

10.1. Студентскаполиклиника

Во наредниот период ќе се работи на припојувањена Универзитетската поликлиника на Универзитетот„Св. Кирил иМетодиј“ конМедицинскиот факултет, соцел таа да може да се користи како наставна база наФакултетот од областа на семејната медицина. Со тоа,на студентите и специјализантите по семејна медици­на ќе им биде овозможена поквалитетна настава којаќе се одвива во објект лоциран во близината на Факул­тетот, кој со припојувањето ќе стане имот на Факулте­тот.

Припојувањето на Универзитетската поликлиникаќе значи и подигнување на квалитетот на студентскатаздравствена заштита, со тоа што ќе бидат ставени нарасполагање човечките ресурси од Факултетот (специ­јалисти по различни области кои би давале здравстве­ни услуги за потребите на студентите). Ќе се создадатреални услови за реализирање на превентивни про­грами за младата популација, како и ќе постои мож­ност за спроведување на систематски прегледи за сту­

Page 10: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

10 Универзитетски весник бр. 1 86

денти и вработени на Универзитетот, со неопходниспецијалисти од областите, кои припаѓаат на академ­скиот кадар со кој Факултетот има договор за двоенработен однос.

11. ФИНАНСИИ, ИНВЕСТИЦИИ И РАЗВОЈ

Финансирањето на дејноста на Медицискиот фа­култет во состав на Универзитетот „Св. Кирил иМето­диј“ во Скопје се спроведува според Законот и годи­шните програми за финансирање на високообразовна­та дејност од Буџетот на РепубликаМакедонија. На­ставната дејност, главно, се финансира прекуМини­стерството за образование и наука и, дополнително, одстудентските партиципации. Здравственaта дејност наинститутите се финансира преку годишни договорисклучени со Фондот за здравствено осигурување на РМи други здравствени установи и партиципации одосигурени лица и приватни пациенти.Научноистра­жувачката дејност главно се финансира со програмиодобрени прекуМинистерството за образование и нау­ка, приходи по основ на извршени судскомедицинскивештачења, клинички студии за биоеквивалентност налекови, како и други дополнителни приходи одизвршени услуги.

Се соочуваме со ограничени финансиски средстваод буџетот за реализирање на наставниот процес, не­обезбедување средства за кадровско обновување, какои немање на посебна финансиска поддршка за импле­

ментација на болоњскиот процес, што подразбира,пред сѐ, тешкотии во изнаоѓањето просторни и ка­дровски капацитети за реализирање на практичнатанастава.

Главен недостаток во областа на финансирањето еначинот на кој се врши распределбата на средствата одБуџетот на РМ, односно нереалното покривање натрошоците што ги прави Факултетот по студент со мо­менталниот начин на утврдување на висините на пар­тиципација и кофинансирање.Имено, трошоците застудент се далеку повисоки од она што Факултетот годобива одМинистерството или висината на средстватакои се уплаќаат по основ на кофинансирање или пар­тиципација. Овие средства, кои се и предуслов за ква­литетно студирање, не се земени предвид при одреду­вањето на партиципацијата и кофинансирањето. Оваособено негативно се рефлектира на практичната на­става за која се потребни лабораториски услови,современа опрема и материјали потребни за настава ивежби. Иако со ЗВО е предвиден Совет за развој ифинансирање на високото образование, тој сѐ уште нее конституиран и не функционира. Сето ова создаватешкотии во усогласување на потребите на Факултетотво финансирањето на својата дејност.

Нужен предуслов за успешно одвивање на образов­ниот и научноистражувачкиот процес на Факултетот еургентно донесување на предлог­мерилата за финан­сирање на високото образование, врз основа на инди­катори за реално чинење на образованието на одреде­

Лични податоци

Презиме: ДучевскаИме: Анета

Адреса: ул. Даме Груев, 3/3-1, СкопјеE-адреса: [email protected]Датум и

местона раѓање: 30.12.1965, Скопје

Образование

2005 – доктор по филолошки науки, Универзи-

Curriculum VitaeПроф. д­р Анета Дучевска,

декан на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“

тет „Св. Кирил и Методиј“, Филоло-шки факултет „Блаже Конески“.Тема: Анализа на текстот и дис-курсот во македонскиот јазик.

1996 – магистер по филолошки науки, Уни-верзитет „Св. Кирил и Методиј“, Фи-лолошки факултет „Блаже Конески“.Тема: Персоналната референција вомакедонскиот јазик.

1988 – диплома за професор по македонскијазик со англиски јазик и книжевност,Универзитет „Св. Кирил и Методиј“,Филолошки факултет „БлажеКонески“.

Работно искуство

2005 – до денес: професор на Катедрата замакедонски јазик, Филолошкифакултет „Блаже Конески“.

1990 – 2005: асистент на Катедрата замакедонски јазик, Филолошкифакултет „Блаже Конески“.

1988 – 1989: професор по македонски јазикза странци во Центарот застрански јазици, Скопје.

Page 11: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

11Универзитетски весник бр. 1 86

ни профили. Таков модел во државата немаме, а тоа еособено значајно за факултетите како што еМедицин­скиот.

Затоа, Факултетот ќе ги поддржува плановите инапорите на Универзитетот да се премине на финан­сирање со пресметковна ставка (т.н. lump­sum), со штоУниверзитетот ќе преземе задача за извршување нагодишните планови во согласност со своите развојнипланови за факултетите.

Во изминатиот период, на Факултетот беа напра­вени значителни инвестиции кои се состоеа од гра­дежно­занаетчиски работи, набавка на медицинска илабораториска опрема и наставни помагала. Најголемдел од амфитеатрите беа делумно реновирани, а бешеизграден и нов објект за реализација на наставата со 2амфитеатри и 3 предавални.

Во следниот период се планира да се изврши ком­плетно реновирање на сите амфитеатри и предавални,нивно доопремување, како и реновирање на институ­тите кои не беа опфатени во претходниот период.

Оваа Програма предвидува рационално искористу­вање на финансиските ресурси во насока на инвести­ции во реновирање и осовременување на постојнитеобјекти, опремување со современа компјутерска опре­ма и нагледни средства и опрема за презентација, од­носно замена и осовременување на постојната опрема,доопремување на постојните лаборатории со софисти­цирана медицинска и друга опрема за апликативнатаздравствена и научноистражувачка дејност на инсти­тутите и катедрите и опремување на новооформените

катедри, како што е Катедрата за медицинска физика.Во рамките на инвестициските активности, значи­

телно внимание ќе се посвети на подобрувањето наенергетската ефикасност на објектите и рационализа­цијата на трошоците за комунални услуги, каде штопостојат значителни можности за заштеда на средствакои ќе се прераспределат за реализација на проекти одсуштинските дејности на Факултетот.

Во услови на лимитирани средства од буџетот сокои располага Факултетот, во наредните години ќе сезалагам за унапредување на високообразовната,здравствената и научноистражувачката дејност, вонасока на подобрување на условите на студентите,пациентите и вработените,што ќе претставува конти­ниутет на инвестициите направени во изминатиотпериод.

Во насока на иден развој, се планира набавка намедицинска и лабораториска опрема која ќе овозможивоведување на нови дијагностички методи и зголе­мување на обемот на постојните здравствени услуги.Ваквата опрема ќе овозможи да се намалат трошоцитеза набавка на лабораториски потрошен материјал, ре­агенси и тестови, со што ќе се придонесе за поеконо­мично работење на Факултетот при вршењето наздравствената дејност.

Како континуитет на претходните активности, сепланира печатење на рецензирани учебници и учебнипомагала и умножување (фотокопирање) на учебниции учебни помагала кои не се рецензирани.

Наставно искуство

Од 1990 до денес: академски курсеви по современмакедонски јазик (синтакса,врзан текст) за додипломци ипостдипломци на Катедратаза македонски јазик и надругите јазични студискигрупи на Филолошкиотфакултет „Блаже Конески”.

2012: двонеделен курс по македонскаграматика на Филозофскиотфакултет во Љубљана,Словенија.

1995 – 2010: почетен и напреден курс помакедонски јазик какострански на Летната школапри Меѓународниот семинарза македонски јазик,литература и култура.

Објавени трудови (селектирани)

(во коавторство со С. Саздов) Виножито – учеб-ник по македонски јазик како странски (на-преднато рамниште), Филолошки факултет„Блаже Конески“, Скопје, 2012.(во коавторство со Б. Карапејовски и Б. Петрев-ски) За конгруенцијата во релативните рече-ници, Годишен зборник на Филолошкиот факул-тет „Блаже Конески“, Скопје, 2011.

Реченица-текст-контекст, Предавања наМСМЈЛК, Универзитет „Св. Кирил и Методиј“,Скопје, 2010.Референцијата и текстот, Зборник од трудо-ви во чест на Лилјана Минова-Ѓуркова, Фило-лошки факултет „Блаже Конески“, Скопје, 2009.Начини на лексичко поврзување во текстот,Зборник од трудови во чест на Кирил Конески,Филолошки факултет „Блаже Конески“, Скопје,2009.(во коавторство со К. Велјановска, Л. Танушев-ска, С. Тофоска)Преглед на видскитеформи напочестите глаголи во македонскиот јазик,Универзитет „Св. Кирил и Методиј“, Скопје,2007.(во коавторство со Л. Танушевска) Тематскатапрогресија и лексичката реализација во еденрасказ на БруноШулц, Јубилеен годишен збор-ник на Филолошкиот факултет „Блаже Коне-ски“, Скопје, 2006.(во коавторство со Г. Алексова и Д. Пандев) Гра-матика на македонскиот јазик за осмо одделе-ние – прирачник според наставната програма,Просветно дело АД, Скопје, 2004.

За транскрипцијата, Институт за македон-ски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2003.

Друго професионално искуство

Од 2005 до денес: член на повеќе факултетскитела и комисии.

Page 12: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

12 Универзитетски весник бр. 1 86

За потребите на континуираната медицинска еду­кација ќе продолжиме со обезбедување на електрон­ски пристап до најреномираните бази на медицинскисписанија и книги (платформа Clinical Key).Во мандатниот период се предвидува изведување

на градежно­занаетчиски работи по претходно изго­твени и ревидирани проекти. Од големо значење ќебиде реализирање на проектот за реновирање на кро­вот на Институтската зграда, во кој се планирани 2амфитеатри, повеќе вежбални и канцеларии. Со овојпроект ќе се намали недостатокот на простор за реа­лизација на теоретската и практичната настава.

Во рамките на постојниот интегриран информа­тички систем за здравствената дејност, ќе се продолжисо надградба на софтверот со цел имплементирање назаконските измени и најновите стандарди за управу­вање со документите, со што ќе се овозможи поефи­касно извршување на работните задачи од страна навработените на Факултетот.

12. КАДАРКадровската политика е еден од основните пред­

услови за успешно остварување на образовниот и на­учноистражувачкиот процес, како и здравствената деј­ност наМедицинскиот факултет, особено во контекстна прифаќање и спроведување на болоњскиот систем,затоа што болоњската реформа наметнува битно ра­зличен пристап во изведувањето и квалитетот на на­ставата. Таа бара поголем ангажман, повеќе време застудентите, помали групи итн.,што со оглед на ангаж­манот на соработниците и наставниците во делот наздравствената заштита како дејност на Факултетот мо­же да претставува дополнителен проблем. Затоа, требада се настојува државата да ја субвенционира, во рам­ките на нејзините можности, имплементацијата наболоњскиот систем и здравствената дејност на Факул­тетот (преку нови вработувања на млад кадар и другиформи).

Медицинскиот факултет, како и целото високообразование во Р Македонија, се соочува со сериозенпроблем – недостиг на млад наставно­научен кадар.Во изминатиот период успеавме да реализираме вра­ботувања на околу 30 доктори­соработници и околу 20лица како друг помошен кадар.Проблемот не е едно­ставен и не може да се реши во краток временски пе­риод, но убедена сум дека со системски приод, соподдршка од Универзитетот и ресорнотоМинистер­ство ќе биде ублажен, а во догледно време и надминат.

Тргнувајќи од значењето на Факултетот за држа­вата, како и потребите на катедрите на Факултетот занови вработувања, ќе биде изработен елаборат зареалните потреби и приоритетите, при што ќе сеутврди динамика за сукцесивно пополнување на по­требните работни места во наредниот период.

Исто така, ќе се продолжи со доедукација на на­ставниот кадар во рамките на новоформираниот Цен­тар за континуирана медицинска едукација и за вра­ботените лица од стручните служби преку посета насеминари, стручни работилници и посета на странскимедицински експерти на нашиот Факултет.

12. ФАКУЛТЕТСКИ ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ

Во наредниот период, неопходно е да се унапредифакултетскиот информациски систем со цел подигањеи подобро промовирање на научната, здравствената инаставната дејност на Факултетот.

Во светската наука, најраспространета, најбројна инајпрестижна е науката од областа на медицината.Природно, овој тренд се отсликува и во нашата држа­ва, каде што (според Thomson Reuters –Web of Science)од целокупната научна дејност на УКИМ, околу еднатретина доаѓа од медицинските области, односно е со­здадена наМедицинскиот факултет. Како таква, науч­ната дејност, заедно со здравствената и наставната деј­ност кои се неразделно поврзани, треба многу добро дасе презентира и промовира. Овие дејности, покрај тоа

2013: раководител на Одборот завтор циклус студии – област:македонски јазик;раководител на Центарот затестирање и сертифицирањена македонскиот јазик какострански ЦЕТИСМАК.

2008 – 2010: член на Советот замакедонски јазик приМинистерството за културана РМ.

2007 – 2012: член и координатор вопроектот ТЕМПУС заосновање Центар затестирање и сертифицирањена македонскиот јазик какострански.

2000: советник за основањемакедонистички студии наШколата за словенски иисточноевропски студии приУниверзитетот во Лондон.

1998 – 2000:учество во проектот ТЕМПУС заосновање студии попреведување и толкување.

1995 – 1998:секретар на Катедрата замакедонски јазик ијужнословенски јазици.

1994 – 1996:член на проектот „Промени восовремените словенски јазици1945-1995”.

Степен на познавање јазици и јазични вештини

- македонски - мајчин- англиски – напреден во читање и зборување,

среден во пишување- француски – среден во читање- српски, хрватски – напреден во читање и

зборување- словенечки, бугарски – напреден во читање

Page 13: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

13Универзитетски весник бр. 1 86

што имаат суштинска вредност, потребно е и да се пре­зентираат во форма препознатлива за меѓународнореномирани академски институции. Ова, пред сѐ, тре­ба да се однесува на прегледно и транспарентно прет­ставување на англиски јазик,што директно има влија­ние и импликации како ќе биде перципирана научнатадејност од Факултетот при идни публикации во интер­национални научни списанија и апликации за научнипроекти. Во таа насока постои јасна потреба и огроменпотенцијал за подигање на нивото и унапредување наинформацискиот систем на Факултетот, при што сепредлагаат следниве мерки во однос на: интернет­страницата на англиски јазик – да сеунапреди и да се направи конзистентна, пре­гледна и транспарентна во однос на приказотна научната, здравствената и наставната деј­ност;

профили – да се изработат профили (генеричкистрани) на сите институти, клиники и катедри,каде што ќе се сместат профилите на сите реле­вантни вработени кои би ги покажувале нивни­те публикации, клинички процедури, контакти,проекти итн. Многу значајно е профилите да сево форма за да бидат индексирани од глобал­ните пребарувачи како Google и Google Scholar;

Email – да се воведе официјална факултетскаконзистентна електронска комуникација прекукоја ќе се одвиваат и сите официјални известу­вања, комуникации за документи и интернибилтени;

афилијација – да се унифицирана и стандарди­зира афилијацијата на Факултетот и да се обе­динат сите публикации од различните клиники,институти и катедри под една афилијација.Унифицирано користење на единствена афили­јација за Факултетот како институција треба дасе регистрира и преслика и на познатите на­учни портали какоWeb of Science, ResearchGateи OrcID;

дигитална библиотека (е­складиште) за публи­кации – во склоп на интернет­страницата ипрофилите, да се интегрира дигитална библио­тека за поставување на публикации и нивнипрепринти, како што е светски познатото е­складиште Eprints. На овој начин, публикации­те од Факултетот ќе станат подостапни, штотреба да резултира со повеќе цитати;

стимулирање активности за креирање меди­цинско научно списание со фактор на влијание.

Јасно е дека досега направеното наМедицинскиотфакултет може да се унапредува само со добри непо­средни соработници, раководители на катедри и ин­ститути, но и со целиот академски и административно­технички персонал на Факултетот. Затоа, и во перио­дот што следува мора да го задржиме духот на заедни­чка работа, заемно почитување и несебичност, бидејќисамо на тој начин позитивната енергија и креативностдоаѓаат до полн израз и водат кон натамошен развој.

Проф. д­р Анета Дучевска,декан на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“

ППРРООГГРРААММАА ЗЗАА РРААББООТТААТТАА ННАА ДДЕЕККААННООТТ ВВОО ММААННДДААТТННИИООТТППЕЕРРИИООДД 22001166//22001177 –– 22001199//22002200

ОПШТИ НАЧЕЛА

Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ (во ната­мошниот текст: Факултетот) е високообразовна инсти­туција во рамките на Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје (во натамошниот текст: УКИМ).Како институција од таков тип, Факултетот во својатадејност вклучува три категории чинители: админи­страција, наставен кадар и студенти (редоследот е поазбучен ред, а не по некаква хиерархиска поставеност).Сите овие чинители имаат свое место во работата наФакултетот и се рамноправни во поглед на правото научество и влог, а разнородни во поглед на задачитешто им се доделени. Така, 1. администрацијата ги уре­дува и ги води правните акти врз кои и преку кои сеорганизира и се реализира работата на Факултетот,како и тековните финансиски и технички аспекти наработата; 2. наставниот кадар е задолжен за креирањеи реализирање на наставните планови и програмипреку одржување настава и испити; 3. студентите се

задолжени активно да учествуваат во реализирањетона наставните планови и програми преку следење на­става и испити. Оваа основна, базична поставеност наработите се однесува на внатрешната структура и де­лување на Факултетот.Меѓутоа, Факултетот учествуваи во работата на УКИМ, како негов рамноправен член,а остварува соработка и со странски високообразовниинституции, за што се потребни дополнителни акти­вности на гореспоменатите чинители. За тоа кои сеспецификите на работата на Факултетот што произле­гуваат од оваа општа рамка, и како јас гледам на нив,ќе образложам во точките што следуваат.

I. ВНАТРЕШНО РАБОТЕЊЕ

А.Наставнадејност

И покрај тоа што се исполнети сите услови за реа­лизација на наставниот процес (професори, студенти,

Page 14: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

14 Универзитетски весник бр. 1 86

училници), се забележува незадоволство во поглед нареализирањето на наставата, и тоа од двете страни. Например, професорите се жалат дека студентите недоаѓаат на часови и се незаинтересирани; студентитесе жалат на лошо осмислени распореди, отежната ко­муникација со професорите и сл. Заедничко за дветестрани се лошите услови за работа. Па, се поставувапрашањето: каде грешиме? Ми се чини дека избирамепогрешен фокус: трошиме голема енергија на пости­гнување форма, а не суштина/содржина. Ваквиот при­стап кон работата се гледа на повеќе рамништа:

а. Наставните планови и програми за додипломски­те студии ги оформуваме според рамката фонд начасови – број на кредити – број на задолжителни/изборни предмети – предмети според личниотафинитет на професорот, а притоа не се прашува­ме дали таа рамка одговара на потребите на насо­ката или профилот. Зошто би се нуделе толкумногу слободни изборни предмети ако од нив сту­дентот нема некоја особена корист? Сметам декаоптовареноста со формата и стравот дека некој однас ќе остане без часови треба да ги отфрлиме,затоа што со добро осмислени програми секој ќеси го добие своето место.

б. Во однос на постдипломските студии, во постој­ните законски рамки, ќе се заложам за формира­ње на тело што ќе спроведе најпрво евалуација напостојните програми, а потоа ќе изготви и нацрт­програма во која повеќе сметка ќе се води за содр­жински иновации, за осовременување, збогатува­ње и динамизирање на програмите, со цел тие дастанат поатрактивни за потенцијалните кандида­ти.

в. Во врска со распоредот ­ ќе се заложам за воспо­ставување ефективен и реален распоред на часови,во кој рационално ќе се искористи и просторот сокој располага Факултетот, но и времето.Принци­пиелно, рационалната искористеност на просто­рот и на времето и одговорниот пристап кон орга­низирањето на наставата на Факултетот ќе ја пот­тикнат редовноста и на студентите и на наставни­ците, а ќе овозможат и поквалитетен трансфер назнаење и комуникација.

г. Факултетот располага, формално, со техничкиопремени училници, но потребно е особено вни­мание да се посвети на нивно функционално ко­ристење. Од друга страна, во текот на деканскиотмандат, би ги искористила сите можности за доо­премување и реновирање на оние училници коине ги задоволуваат современите академски стан­дарди.

Б.Научнадејност

Сметам дека овој аспект од работењето на Факул­тетот е прилично запоставен. Во оваа смисла, не збо­рувам за личното научно усовршување на професори­те, туку за Факултетот како наставно­научна институ­ција. Подобрувања во оваа насока гледам во следново:­ организирање дебатни клубови на теми со кои сезанимаваме.На пример, оваа активност може дасе вика „Дебата во петок“, и да се одржува секојпоследен петок во месецот;

­ воведување ново научно­стручно списание илитрансформација на Годишниот зборник во списа­ние од инаков вид; списанието задолжително ќеима и електронска форма, за да биде достапно запоширок круг читатели и трудовите да станат до­стапни за цитирање и во странство;

­ започнување проекти на локално и на меѓународ­но ниво;

­ гостување на професори од странство со предава­ња или курсеви;

­ покрај постојните редовни конференции, органи­зирање на поголема меѓународна филолошкаконференција на четири години;

­ секое учество на наши наставници на меѓународ­ни конференции значи и афирмација на Факул­тетот. Поради тоа ќе се стимулира учеството нанаставниот кадар на меѓународни конференции идруги меѓународни активности со поголема фи­нансиска поддршка од Факултетот.

В.Наставенкадар

Со оглед на неспорниот факт дека универзитетски­от кадар рапидно старее, вклучително и кадарот наФилолошкиот факултет „Блаже Конески“, како прио­ритет би ја поставила грижата за факултетскиот под­младок.Не постои начин да се унапреди академскиотстатус на филолошките науки ако не сториме сèшто епотребно да ги задржиме оние млади колеги кои сеистакнале со својата академска исклучителност.По­ставувајќи го ова како приоритет, ќе се заложам запроактивен однос и кон структурите на УКИМ и конМинистерството за образование со цел да се обезбедатработни места за нашиот млад наставен и наученкадар, но особено придржувајќи се кон приоритетнаталиста на потреби на Факултетот и строгите критериу­ми на академска одличност (excellence).

Г.Студенти

Со оглед на тоа што студентите покажаа самитеколку се важни и дури, би требало да се рече, клучниза академската сфера, ќе се залагам за отворен, инклу­зивен пристап, односно вклучување на студентите насите нивоа на креирање политики и позитивни прак­тики на Факултетот. Како еден од приоритетите, во таасмисла, го гледам и негувањето на новата култура накомуникација помеѓу студентите и наставниците, ба­зирана на заеднички, споделени интереси, цели ивредности. Во оваа насока, би поттикнала оформувањестудентско тело со претставници од сите студиски гру­пи, кое ќе се занимава со организирање студентскиконференции, студентско списание, научни екскурзииза студентите; определување студенти­ментори од по­високите години за помладите колеги и сл.

Д.Администрација

Факултетскиот административен отсек се каракте­ризира со стручност, екипираност и посветеност наработата. Тоа што недостасува е зајакнувањето на ка­пацитетите во делот на сметководството, дополнител­но и во делот на ЕКТС­службата, како и засилување натранспарентноста и отчетноста во нивната работа.

Page 15: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

15Универзитетски весник бр. 1 86

Ѓ.Факултетскитела

Во однос на факултетските тела (одбор за постди­пломски студии, совет за докторски студии и сл.), воновиот мандат би се заложила за зајакнување и по­вторно враќање во фокусот на нивната стручна работа,наспроти само формалното и инертно почитување нанекои административни ограничувања наложени сопроблематичните законски одредби.

Е.Апликативнадејност

Факултетот веќе има воспоставено ваква дејност:

­ изведува тестирање и настава по македонскијазик како странски преку одделотЦЕТИСМАК;

­ го изведува испитот АПТИС (за познавање наанглискиот јазик како странски) преку Кате­драта за англиски јазик и книжевност.

Ќе се заложам за унапредување на овие веќе постој­ни активности, како и за отворање нови (лекторирање,стручен превод и сл.). Впрочем, со оваа дејност, Факул­тетот остварува приход и се поставува како активенучесник на пазарот на трудот.

Ж.Условизаработа

Како што споменав погоре, условите за работа ни сеслаба точка, можеби најслаба. И ова го поставувам ка­ко приоритет: генерално реновирање на факултетски­от простор.

З.Книжарница

Имајќи ги предвид моите искуства од престој настрански факултети, како цел го поставувам и отво­рањето факултетска книжарница. Во неа би се прода­вале изданијата на Факултетот, публикации, моногра­фии, учебници и сл., чии автори се наставниците одФакултетот, како и друга стручна литература.Покрајова, би се продавал и канцелариски материјал, како исувенири со логото и други обележја на Факултетот. Вокнижарницата би можеле да работат студенти.

II.НАДВОРЕШНО РАБОТЕЊЕ

ФакултетотприУКИМ

Факултетот, во рамките на УКИМ, е претставен оддеканот (како член на Ректорската управа) и од двајца­та сенатори (членови на Сенатот), избрани од ННС.Според мене, нивна задача е јасно да ги артикулираатинтересите, проблемите и потребите на Факултетот, одедна страна, како и активно да учествуваат во плани­рањето на визијата за УКИМ, од друга страна. Исто та­ка, да ја користат својата позиција за воспоставувањеи одржување комуникација со надлежните министер­ства. Ќе се заложам за засилување на соработката икоординација со Ректоратот.

Тука ќе ја споменам и соработката на Факултетот содруги домашни институции. Оваа активност би се реа­лизирала преку склучување договори за соработка штоќе им овозможат на студентите практична работа во

разни институции: институти, библиотеки, МАНУ,други факултети.

Факултетотвомеѓународнирамки

За оваа точка важат предлозите што ги наведов воделот за научната дејност. Овде уште би додала: да серазмисли за можноста да се склучуваат договори засоработка со други факултети; континуирано да сеследат и да се користат програмите: Еразмус+, Бази­леус, Хоризонти 20/20 и други.

Финансии

Имајќи ја предвид важноста на овој сегмент одработењето на Факултетот, неговата комплексна при­рода и зависноста од други фактори, ќе се консулти­рам со стручни лица со цел финансиското планирањеда има позитивен ефект и врз основниот месечен при­ход на вработените.

Заклучниточки

Во овој дел ќе илустрирам како би го поставиланачинот на работа, кој ќе го спроведувам заедно сопотесниот тим (продекани, Стручна служба), но и соцелиот човечки потенцијал и ресурси на Факултетот.Пред сè, имам предвид поставување прецизни кратко­рочни и долгорочни цели во сите полиња на работа:

• рационализација на наставните програми иплановипроблем: оптовареност со голем број слободни

изборни предмети на штета наосновниот профил;

решение: да се задржат предметите што уче­ствуваат во дефинирање напрофилот;

• привлекување поголем број студентипроблем: намален упис;решение: да се осмисли иновативна рекламна

кампања; да се бара можно стипен­дирање од други институции (стран­ски амбасади и сл.);

• вработување млад кадарпроблем: несразмерност во застапеноста на

млад кадар кај катедрите;законските рамки се исклучителнокрути за нови вработувања;

решение: да се постават приоритети иредослед на вработување; да сеприменат искуства од другифакултети;

• меѓународна соработкапроблем: минимизирана, слаба, пасивна;решение: да се активира местото продекан за

меѓународна соработка; да се вклу­чат сите колеги што можат да при­донесат на ова поле.

На крајот, сакам да нагласам дека во целиот ман­датен период ќе работам со чесен, одговорен и тран­спарентен пристап.Ист таков пристап очекувам какоод потесниот тим, така и од целиот колектив.

Page 16: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

16 Универзитетски весник бр. 1 86

ДОГОВОР ЗА МЕЃУНАРОДНА СОРАБОТКА ЗА ПРОГРАМАТА ЗАДЕЛОКАЛИЗИРАНИ СТУДИИ ВО СКОПЈЕDiplôme d'Université: Droit de la propriété Intellectuelle

(универзитетска диплома по право на интелектуална сопственост)

Обновувањемеѓу

УНИВЕРЗИТЕТОТ ВО СТРАЗБУР / UNISTRA (ФРАНЦИЈА)Адреса: 4 Rue Blaise Pascal – CS 90032, 67081 STRASBOURG Cedex, France,

претставуван од претседателот Мишел Денкен,за Центарот за меѓународни студии по интелектуална сопственост (CEIPI),

претставуван од генералниот директор Кристоф Гајгер,

од една страна

УНИВЕРЗИТЕТОТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ ВО СКОПЈЕ(РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА)

Адреса: бул. Гоце Делчев 9Б МК– 1000 Скопје (Македонија),претставуван од ректорот проф. д-р Никола Јанкуловски,

за Правниот факултет „Јустинијан Први“,претставуван од в.д. деканот проф. д-р Сашо Георгиевски,

од друга страна

и

(во понатамошниот текст: партнерски институции)

Врз основа на Францускиот законик за високото образование,Согласно со Одлуката на Административниот одбор на Центарот за меѓународни студии

по интелектуална сопственост (CEIPI), донесена на 16 јуни 2016 година,Согласно со Одлуката на Комисијата за образование и универзитетски живот

на Универзитетот во Стразбур, од 14 септември 2016 година,Врз основа на одлуката на Извршниот одбор на Универзитетот во Стразбур,

од 23 март 2013 година,Во согласност со Договорот за меѓународна соработка, склучен на 11 февруари 2011година (дополнет со прв амандман на 16 декември 2011 година и втор амандман на 20декември 2013 година), меѓу Универзитетот во Стразбур и Универзитетот „Св. Кирил и

Методиј” во Скопје,Центарот за меѓународни студии по интелектуална сопственост

при Универзитетот во Стразбури

Правниот факултет „Јустинијан Први“ при Универзитетот„Св. Кирил и Методиј” во Скопје

се согласија за следново:

Преамбула

Оваа диплома произлегува од соработката меѓуCEIPI и Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, ворамките на ТЕМПУС-програмата на Европската коми-сија. Програмата е одговор на итната потреба заспецијализирано образование по интелектуалнасопственост во регионот на Југоисточна Европа, каконеопходна алатка за стручните кадри за остварувањена заштита на правата од интелектуална сопственоство согласност со европските стандарди.

Првиот ТЕМПУС-проект беше доделен во 2002 го-дина на Правниот факултет во Скопје, за индустри-ска сопственост, со цел развој на образованието иистражувањето во Република Македонија. ВториотТЕМПУС-проект беше доделен во 2006 година со целда се унапреди заштитата на авторското право исродните права.

Универзитетот во Скопје аплицираше за третТЕМПУС-проект со цел да воспостави диплома восоработка со CEIPI. Комисијата го одобри барањетои овозможи функционирање на програмата.

Page 17: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

17Универзитетски весник бр. 1 86

За оваа цел, CEIPI во 2011 година воведе програма зауниверзитетска диплома: Право на интелектуалнасопственост - Diplôme d'Université: Droit de la pro-priété Intellectuelle (постдипломско ниво), која јаиздава Универзитетот во Стразбур, релоцирана воСкопје. Содржината на оваа образовна програмабеше заеднички развиена од CEIPI и од Универзите-тот во Скопје.

Член 1: ДефиницииОвој Меѓународен договор ги определува заедничкикако „партнери“, Центарот за меѓународни студии поинтелектуална сопственост при Универзитетот воСтразбур и Правниот факултет „Јустинијан Први“при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.

Член 2: Цел на ДоговоротЦелта на овој Договор е да се дефинира како ќесоработуваат партнерите, почнувајќи од учебната2016/2017 година, со цел издавање на дипломата одпостдипломските студии (postgraduate): Diplômed'Université: Droit de la propriété Intellectuelle.

Член 3: Администрација на студискатапрограма

3.1. ОдговорностиУниверзитетот во Стразбур врши проектен образовеннадзор на програмата. Универзитетот овозможувауправување и контрола на студиите во рамките наовој курикулум.

Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ со својот ака-демски тим придонесува за имплементација накурикулумот.

3.2. Следење на програматаСледењето на програмата е обезбедено со блискасоработка на двата партнера.

Заедничка наставна комисија (види: Заедничка на-ставна комисија, анекс I) го контролира спроведу-вањето на овој Договор. Комисијата обезбедува игарантира квалитет на релоцираната сесија и трај-ност на дипломата "Diplôme d'Université: Droit de lapropriété Intellectuelle", како што е акредитирана наУниверзитетот во Стразбур.

Комисијата е составена од претставници на дватапартнерски универзитета.

Академските раководители се целосно надлежни даја претставуваат програмата пред надворешни парт-нери и да го координираат спроведувањето на кохе-рентната студиска програма.

Тие се исто така надлежни за сите прашања поврза-ни со запишувањето на студентите и нивното водење.

Имиња и детали за контакт на координаторите назаедничката наставна комисија:

АКАДЕМСКИ РАКОВОДИТЕЛ

на Центарот за меѓународни студии поинтелектуална сопственост

АКАДЕМСКИ РАКОВОДИТЕЛ

на Правниот факултет „Јустинијан Први“

Кристоф ГАЈГЕРCEIPI

Université de Strasbourg11, Rue du Maréchal Juin – BP 68F – 67046 STRASBOURG Cedex

[email protected]

Гоце НАУМОВСКИПравен факултет „Јустинијан Први“Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

Бул. Гоце Делчев 9БМК – 1000 Скопје

Македонија[email protected]

АДМИНИСТРАЦИЈАна Центарот за меѓународни студии по

интелектуална сопственост

АДМИНИСТРАЦИЈАна Правниот факултет „Јустинијан Први“

International relations [email protected]

Администратори на курсевите

Христина Рунчева[email protected]

Филип Вучен[email protected]

Page 18: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

18 Универзитетски весник бр. 1 86

Заедничката наставна комисија координира со ра-злични аспекти на програмата: број на студенти инивно запишување, ангажман на наставници и следе-ње на наставата и регулирање на испитите.

Со комисијата копретседаваат академскиот раково-дител на Diplôme d'Université: Droit de la propriétéIntellectuelle на Универзитетот во Стразбур и академ-скиот раководител на Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје. Комисијата се состанува попотреба, лице в лице или со видеоконференција.Состаноците задолжително вклучуваат најмалкуеден член од Универзитетот во Стразбур и еден членод Универзитетот во Скопје.

Член 4: Академски тимТимот се состои од наставници и истражувачи и/илипретставници од секој од партнерските универзитетии придружните партнери.

Член 5: Услови и постапки за уписна студенти

Уписот на студентите на Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ за Diplôme d'Université: Droit de la propriétéIntellectuelle е во согласност со истите критериумиза упис на Универзитетот во Стразбур.

5.1. ПодобностПрограмата е достапна за сите студенти со валиднадиплома од прв циклус студии, од областа на право-то или на науките.

Наставен јазик е англискиот јазик. Неопходното нивона јазични вештини за следење на програмата, какошто е опишано во „Европското јазично портфолио“на Советот на Европа, е ниво B1(1. Нивото B2 е препо-рачливо.

5.2. Постапки за уписПостапката за упис е заеднички дефинирана и уре-дена од Заедничката наставна комисија на релоци-раната студиска програма.

Апликациите за упис подлежат на претходна провер-ка од академскиот раководител на Универзитетот„Св. Кирил и Методиј“, кој комуницира со академ-скиот раководител на Универзитетот во Стразбур.

Секоја апликација се состои од:- детали за контакт

- копии од универзитетски дипломи- биографија- придружно писмо- доказ за познавање на англиски јазик.

Центарот за меѓународни студии по интелектуалнасопственост при Универзитетот во Стразбур, заедносо Правниот факултет „Јустинијан Први“ при Уни-верзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, ја доне-сува конечната одлука и изготвува листа на применистуденти.

Член 6: Упис на студентитеСтудентите кои учествуваат во програмата се запи-шуваат на Универзитетот во Стразбур и на Универзи-тетот во Скопје.

Студентите се запишуваат согласно со правилата наУниверзитетот во Стразбур и на Универзитетот воСкопје.

Студентите плаќаат трошоци за упис и школарина наУниверзитетот во Стразбур (износ определен на на-ционално ниво секоја година) и посебен надомест зашколарина на Центарот за меѓународни студии поинтелектуална сопственост при Универзитетот воСтразбур во износ од 400 евра годишно (предмет напромена на Административниот одбор), како ипосебен надомест за школарина на Универзитетот„Св. Кирил и Методиј“ во Скопје во износ од 600 еврагодишно.

Член 7: Организација на студискатапрограма

Секоја година на програмата можат да се запишатнајмногу 45 (четириесет и пет) студенти.

7.1 Содржина на студиската програма:Таа се состои од 2 (два) семестра, еквивалентни на60 ЕКТС.

Студиската програма ги содржи сите предметни про-грами предвидени со квалификацијата, како што еакредитирана од Универзитетот во Стразбур (види:студиска програма, анекс II).

Координацијата на наставата е обезбедена одЗаедничката наставна комисија.

1) Self-assessment gridhttp://www.coe.int/t/dg4/education/elp-reg/Source/assessment_grid/assessment_grid_english.pdf

Page 19: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

19Универзитетски весник бр. 1 86

Целата настава се одвива на Универзитетот во Скоп-је.

Наставата се спроведува од професори од Универ-зитетот во Стразбур, неговите партнери од мрежатаEIPIN(2 и други партнери, како и од професори одУниверзитетот во Скопје, под целосна надлежност назаедничката наставна комисија.

Дипломата Diplôme d'Université: Droit de la propriétéIntellectuelle останува под целосна надлежност наакадемскиот советник на Универзитетот во Стразбур.

Наставен јазик е англискиот јазик.

7.2. Испити и контрола на знаењетоОрганизацијата на испитите е во надлежност и подконтрола на заедничката наставна комисија (види:Правила за испитите, анекс III).Испитите се одржуваат на Универзитетот „Св. Кирили Методиј“ во Скопје.Усните испити се во надлежност на професорите одУниверзитетот во Стразбур.Комисијата за усниот испит се состои од еден про-фесор од Универзитетот во Стразбур и еден профе-сор од Универзитетот во Скопје кои учествувале вонаставата.Комисијата се состанува во Стразбур, во Скопје илипреку видеоконференција.

Член 8: Транскрипти и дипломаЗа потребите на комисијата, како и за подготовка надипломите кои ќе бидат доставени до студентитепреку Универзитетот во Скопје, резултатите од испи-тите се доставуваат до Центарот за меѓународнистудии по право на интелектуална сопственост приУниверзитетот во Стразбур.

По успешното стекнување со 60 ЕКТС во согласностсо критериумите на програмата, секој студент доби-ва транскрипт и диплома од Универзитетот во Стра-збур: <Diplôme d'Université: Droit de la propriétéIntellectuelle>.

Член 9: Финансиски прашањаУниверзитетот во Скопје ја обезбедува логистикатаза непречено функционирање на програмата и гиобезбедува следниве ставки (види нацрт-буџет, анексIV):

- Патните трошоци и сместувањето и финанси-рањето на професорите од Универзитетот воСтразбур и придружните партнери се обезбе-дени од Универзитетот во Скопје. Професо-рите од Универзитетот во Стразбур одржуваатактивности на настава, администрација, кон-трола и координација на наставата на Универ-зитетот во Скопје. Покривањето на овие акти-вности е исклучива одговорност на Универзи-тетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје и сеобезбедува од школарината на програмата.Овој Договор не претпоставува финансискиобврски на Универзитетот во Стразбур и Цен-тарот за меѓународни студии по интелекту-ална сопственост.

- Студентите плаќаат школарина на двата уни-верзитета и посебен надомест на Центарот замеѓународни студии по интелектуална соп-ственост, определени во точка 6.3.

Член 10: Поддршка на програмата и меркина поддршка на студентите

Студентите можат да аплицираат за практикантствово Европската канцеларија за интелектуална соп-ственост во Аликанте или во Европскиот патентензавод во Минхен преку програмата Pan-EuropeanSeal.

Студентите, исто така, имаат можност да аплицираати да учествуваат на различни конференции органи-зирани од партнерските универзитети и институции:Transnational IP CASRIP (Center for Advanced Studyand Research on Innovation Policy), Летната школа наCEIPI, како и на други настани.

Член 11: Промоција на програматаПартнерите се согласни да ги користат нивните ими-ња и нивното лого на сите промотивни материјали,литература за програмата и друга релевантна доку-ментација.

Оваа релоцирана програма не може да биде аси-милирана во друга програма за двојна диплома.

Програмата ќе биде промовирана на веб-страницитена партнерите: www.ceipi.edu и www.ip.ukim.edu.mk

2) European Intellectual Property Institutes Network: CEIPI, Queen Mary Intellectual Property Research Institute, University of London,Magister Lvcentinvs , University of Alicante, Intellectual Property Law and Knowledge Management (IPKM), Maastricht University andMunich Intellectual Property Law Center (MIPLC).

Page 20: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

20 Универзитетски весник бр. 1 86

Член 12: Меродавно право и решавањена споровите

Во случај на тешкотии при толкувањето или спрове-дувањето на Договорот, страните ќе се обидат при-јателски да го надминат спорот. Решавањето по суд-ски пат ќе биде последна опција, по исцрпување насите други средства. Во тој случај, спорот ќе се ре-шава пред француските судови.

Член 13: Траење и валидност на ДоговоротОвој Договор е потпишан од секој партнерски уни-верзитет во 12 (дванаесет) оригинални примероци: 4на француски јазик, 4 на англиски јазик и 4 на маке-донски јазик, при што секој од текстовите е автенти-чен.

Овој Договор стапува во сила на датумот на неговотопотпишување од последната страна и важи 5 годинипо тој датум.На крајот на овој период, Договорот може да бидеобновен само ако надлежните органи на секојапартнерска институција повторно го одобрат.

Партнерската институција која има намера да го из-мени или раскине овој Договор за меѓународна со-работка мора да ја извести другата страна по писменпат, 6 (шест) месеци однапред. Двата партнера морада ги одобрат измените во форма на амандман.

Во случај на престанок на овој Договор за меѓуна-родна соработка, партнерите се должни да им обез-бедат на студентите кои се запишани според овојДоговор, завршување на студиите, под условите на-ведени во Договорот.

Проф. д-р Мишел ДенкенПРЕТСЕДАТЕЛ, УНИВЕРЗИТЕТ ВО СТРАЗБУР

Проф. д-р Кристоф ГајгерГЕНЕРАЛЕН ДИРЕКТОР НА CEIPI

Проф. д-р Никола ЈанкуловскиР Е К Т О Р

УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ ВО СКОПЈЕ

Проф. д-р Сашо ГеоргиевскиВ. Д. Д Е К А Н

ПРАВЕН ФАКУЛТЕТ „ЈУСТИНИЈАН ПРВИ“

ООДДРРЖЖААННААРРААББООТТИИЛЛННИИЦЦААССОО ЕЕРРААЗЗММУУСС++ССТТУУДДЕЕННТТИИТТЕЕ

Н а 24 јануари 2017 се одржа работилница сономинираните студенти од Универзите-тот кои во рамки на Еразмус+ програмата

во текот на летниот семестар во учебната 2016/2017 ќе реализираат мобилност на реномирани уни-верзитети од ЕУ. Ректорот на Универзитетот, проф.д-р Никола Јанкуловски, ги поздрави студентите и импосака успешен престој и резултати во студирањето,

нагласувајќи дека нивната мисија како Еразмус+ сту-денти, покрај образовната компонента, е и афирма-ција на нашето образование и култура. Проректор-ката проф. Гордана Јосифова Неделковска, во својствона институционален Еразмус+ координатор, исто та-ка се обрати до студентите, искажувајки ја конти-нуираната поддршка и грижа кон нив за време на сту-диите во ЕУ.

Page 21: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

21Универзитетски весник бр. 1 86

Следува преглед на номинирани студенти по факултети и ЕУ-универзитети за учебната2016/2017 година.

ЕРАЗМУС+АКЦИЈА 1

СТУДЕНТИ 2016/2017

ПРЕДЛОЖЕНИ94

ИЗБРАНИ 68

I ЦИКЛУС II ЦИКЛУС

1058

ПО ФАКУЛТЕТИ

Економски факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

Правен факултет „Јустинијан Први“ ........ 3

Филозофски факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Филолошки факултет

„Блаже Конески“ ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Факултет за музичка уметност ......... . . . . . . . . 1

Факултет за ликовни уметности ......... . . . . . 2

Медицински факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

Фармацевтски факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Стоматолошки факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

Факултет за ветеринарна медицина ......... 1

Земјоделски факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

Градежен факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Технолошко-металуршки факултет ......... 2

Машински факултет ......... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Факултет за информатички науки и

компјутерско инженерство ......... . . . . . . . . . . 5

Факултет за електротехника и

информациски технологии ......... . . . . . . . . . . 3

Институт за земјотресно инженерство

и инженерска сеизмологија – ИЗИИС .... 3

НА СЛЕДНИВЕ УНИВЕРЗИТЕТИ ДОМАЌИНИ

АВСТРИЈАУниверзитет за технологија, Виена, АвстријаУниверзитет за природни науки – BOKUУниверзитет во ГрацУниверзитет во Салцбург

БУГАРИЈАУниверзитет во Пловдив, Бугарија

ИТАЛИЈАУниверзитет во БариУниверзитет во Милано-БикокаУниверзитет во Неапол

ЛИТВАНИЈАУниверзитет во Вилнус

ПОЛСКАУниверзитет за технологија во Варшава

ПОРТУГАЛИЈАУниверзитет во ЛисабонПолитехнички институт во ПортоУниверзитет во Мињо

СЛОВЕНИЈАУниверзитет во ЉубљанаУниверзитет во Марибор

ХОЛАНДИЈАФонтис-универзитет за применетинауки, Ајндховен

ХРВАТСКАУниверзитет во ЗагребУниверзитет во Сплит

ЧЕШКАКарлов универзитет во ПрагаУниверзитет во Брно

ШПАНИЈАУниверзитет во МадридУниверзитет во Гранада

кандидати

Page 22: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

22 Универзитетски весник бр. 1 86

Проф. д‐р Светлана Кулеванова,декан на Фармацевтскиот факултет

ПОСВЕТЕНИ НА НАТАМОШНИОТРАЗВОЈ

И звештајот за работата на деканот и на Фарма­цевтскиот факултет се однесува за периодот од

1.7.2015 до 30.8.2016 година, ги презентира активно­стите на Факултетот во сите области од неговото деј­ствување и постигнатите резултати. Главната цел изаложба во работата на деканот беше остварување напрограмските определби, доследно вршење на миси­јата на Факултетот и создавање услови за понатамошенразвој. Во изминатиов период интензивно се работешена сите полиња во согласност со обврските и надле­жностите од Законот за високото образование, Стату­тот на Универзитетот иПравилникот за внатрешнитеодноси и работењето на Фармацевтскиот факултет.

Во извештајниот период, во мај 2015, деканот ипродеканот на Факултетот активно учествуваа воработата на Годишната конференција на Асоција­цијата на европските факултети по фармација(ЕАФП), во која Факултетот е редовна членка од2002 година. Домаќин беше Универзитетот Paris­Sud во Châtenay­Malabry во Франција. Темата наКонференцијата беше "Postgraduate Studies in Pha­rmacy Education". Престојот на Конференцијата бе­ше искористен за создавање нови и за зацврстувањена постојните врски со колегите декани и продеканиод другите фармацевтски факултети, членки наАсоцијацијата. Во рамките на Конференцијата зе­мавме активно учество во програмата, на седни­цата на Советот на декани (Dean’s Council) и наГенералното собрание на Асоцијацијата.

НАСТАВНО­ОБРАЗОВНА ДЕЈНОСТДодипломсканастава

Наставно­образовната дејност имаше највисокприоритет во работа на деканот. Во поглед на уписнатаполитика, Фармацевтскиот факултет ги презеде стан­дардните пропагандни активности за информирање наматурантите со можностите кои им се нудат на Фа­култетот. Факултетот зеде активно учество на манифе­стацијата „Отворен ден – запознајте го УКИМ“, која сеодржа во април 2016 година на платото во универзи­тетскиот кампус. На оваа манифестација, преку рек­ламни флаери и брошури, направена е промоција настудиските програми кои се реализираат на нашиотФакултет и запознавање на потенцијалните студентисо условите за студирање.

Конкурсот за запишување на нови кандидати надвете студиски програми во академската 2015/2016година беше успешно реализиран со запишување на122 студенти на студиската програма за магистри пофармација и 42 студенти во студиската програма залабораториски биоинженери (вкупно 164 студенти). Со

тоа, на Фармацевтскиот факултет во претходниот из­вештаен период студирале 731 студент на програматаза магистри по фармација и 163 студенти на програ­мата за лабораториски биоинженери, или вкупно 894студенти.

Во согласност со програмските определби предви­дени со програмата за работа на деканот, и понатамусе прават напори за унапредување на наставно­обра­зовниот процес:­ распоредот на наставата е усогласен со универзи­тетскиот календар на активности;

­ воведени се определени измени во начинот наевалуацијата на постигнатите резултати и начинотна спроведувањето на завршното оценување настудентите;

­ повторно е организирана задолжителната профе­сионална практика за студентите на студискатапрограма за магистри по фармација во траење одеден семестар, исклучиво во аптека отворена зајавност. За таа цел, Факултетот повторно објавиинтерен повик на кој се пријавија колеги со нај­малку 10­годишно искуство во аптекарското рабо­тење и кои ги исполнуваа и другите одредби одПравилникот за условите кои треба да ги испол­нува истакнатиот стручњак од практиката од со­одветната област за изведување на клиничканастава, а кои со Одлука на Наставно­научниотсовет на Факултетот се избрани како стручњациод практиката за изведување на професиналнатааптекарска практика на студентите по фармација.Резултатите од наставната активност може да се

согледаат и преку бројот на завршени студенти на до­дипломски струдии.На интегрираните студии од први втор циклус за магистри по фармација дипломиралевкупно 41, а на прв циклус студии за дипломиранилабораториски биоинженери дипломирале вкупно 15студенти, или вкупно 56 студенти по двете програми.

Во извештајниот период, Факултетот ја подготвипрограмата од прв циклус студии по диететика и дие­тотерапија во траење од три години, 180 ЕКТС.

Вторциклусстудии

Во поглед на уписната политика за студиските про­грами од втор циклус, Фармацевтскиот факултет гипрезеде сите активности за обезбедување соодветниинформации и поттикнување интерес кај евентуалнитекандидати. Согласно со спроведениот конкурс на сту­диските програми од втор циклус во изминатава ака­демска година се запишаа вкупно 24 студенти:­ Фармацевтска регулатива – специјалистичкистудии (4);

­ Козметологија – специјалистички студии (1);

Page 23: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

23Универзитетски весник бр. 1 86

­ Здравствен менаџмент и фармакоекономија –магистерски студии (2);

­ Здравствен менаџмент и фармакоекономија –специјалистички студии (2);

­ Индустриска фармација ­ магистерски студии (1);­ Индустриска фармација ­ специјалистичкистудии (3);

­ Лабораториски анализи и инженерство вофармацијата – магистерски студии (11).Во извештајниот период, на вториот циклус студии

магистрирале вкупно: 4 кандидати, а специјалистичкиакадемски студии завршиле вкупно 9 кандидати.

Во овој период, Факултетот ја подготви програматаод втор циклус студии по диететика и диетотерапија вотраење од две години, 120 ЕКТС.

Третциклус студии

На третиот циклус – докторски студии се запишаа5 нови кандидати, така што вкупниот број на студентидокторанди кои се запишале на трет циклус – док­торски студии изнесува 38. Во изминатиов период,двајца од оваа група кандидати одбраниле докторат наФармацевтскиот факултет во Скопје, а еден кандидатодбранил докторска дисертација по старата програма.

Здравствениспецијализации

Согласно со одлуката од министерот за здравство,извршено е акредитирање на нови ментори и едука­тори за спроведување на здравствени специјализациипо програмите предвидени соПравилникот за специ­јализациите и супспецијализациите на здравственитеработници и здравствените соработници со високообразование. Факултетот изврши акредитирање на 89едукатори (надворешни) за изведување турнуси поздравствените специјализации на Фармацевтскиот фа­култет и на 54 здравствени установи и други правнилица за спроведување на практичниот дел за здрав­ствени специјализации.

Кандидатите запишани на специјалистички студии(здравствени специјализации, вкупно 33) успешно јазавршија теоретската настава и се во фаза на изведу­вање на турнусите предвидени за секоја програмапосебно.

Од кандидатите кои по различни основи го про­лонгирале студирањето на специјалистичките студииод областа на здравствените специјализации (споредпретходните студиски програми), специјалистичкииспит во извештајниот период положиле 3 кандидати.

Континуиранаедукација

Во доменот на активностите на Центарот за конти­нуирана едукација, Наставно­научниот совет на Фа­култетот ја усвои годишната програма за работа наЦентарот со која е предвидено одржување на 4 едука­тивни семинари за периодот 2015 – 2016 (во октомврии во декември 2015 година и во април и во ноември во2016 година). Се одржани три семинари од програмата2015/16. Сите семинари што се одржани досега се со­одветно акредитирани од Фармацевтската комора наРМ, со максимален број бодови.

Во периодот 1.7.2015 ­ 30.8.2016, одржани се вку­пно 3 семинари:

1. ФАРМАЦЕВТСКИ МАРКЕТИНГ, одржан на13.10.2015. Место на одржување: Фармацевтскифакултет. Број на учесници: 117. Координатор:доц. д­р Зоран Стерјев.

2. ФАЛСИФИКУВАНИ ЛЕКОВИ: АКТИВНОСТИПРЕЗЕМЕНИ ВО БОРБАТА ПРОТИВ ФАЛСИ­ФИКУВАЊЕТО НА ЛЕКОВИ ВО Р. МАКЕДО­НИЈА, одржан на 16.12.2015 год.Место на одр­жување: Фармацевтски факултет. Број на уче­сници: 67. Координатор: доц. д­р КатеринаБрезовска.

3. ВАКЦИНИ – ПРЕДИЗВИЦИ И РЕШЕНИЈА,одржан на 14.4.2016 год.Место на одржување:Фармацевтски факултет. Број на учесници: 121.Координатор: доц. д­р Александра Грозданова.

НАУЧНОИСТРАЖУВАЧКА ДЕЈНОСТ

Научноистражувачката дејност на Факултетот воизминатата година се одвиваше континуирано прекуработа на научноистражувачки проекти, индивидуал­ни истражувачки активности, изработка на магистер­ски и докторски трудови, учество на стручни и научнисобири во земјата и во странство, објавување на науч­ни трудови во научни списанија и друго. При недоста­ток на посилна поддршка од државата за научно­истражувачката работа, Факултетот преку значајносамофинансирање и користејќи донации и спонзор­ства од фармацевтската индустрија и другите помага­чи и соработници на Факултетот, успеа и понатаму даги продолжи активностите на неколку постојни и дазапочне нови стручни и научноистражувачки проекти.

Меѓународни научноистражувачки проекти:

1. Х2020 проект „Виртуелни истражувачки око­лини за регионалните интердисциплинарнизаедници во југоисточна Европа и источенМе­дитеран ­ ВИ­СЕЕМ“ (Horizon2020 “VRE forregional Interdisciplinary communities in South­east Europe and the Eastern Mediterranean”).Национален координатор: Анастас Мишев,ФИНКИ, УКИМ. Учесници од Фармацевтски

Во согласност со Законот за високотообразование и Статутот на Универзите‐тот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје,обврска на деканите на факултетите идиректорите на институтите е, најмалкуеднаш во годината, до наставно‐науч‐ните/научните совети и до ректорот наУниверзитетот да поднесат извештај засвојата работа. Во Универзитетски вес‐ник објавуваме дел од извештаите заработа на деканите и директорите, коипо својата форма и содржина можат дабидат редактирани за оваа намена.

Во овој број ги објавуваме извештаите заработата на деканите на ФФааррммааццееввттссккии‐‐оотт и ППрриирроодднноо‐‐ммааттееммааттииччккииоотт ффааккууллттеетт,ппрроофф.. дд‐‐рр ССввееттллааннаа ККууллеевваанноовваа и ппрроофф..дд‐‐рр ИИццккоо ЃЃооррггооссккии.

Page 24: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

24 Универзитетски весник бр. 1 86

факултет, УКИМ: Јасмина Тониќ Рибарска, Ма­рија Главаш Додов, Маја Симоновска Црца­ревска. Времетраење на проектот: 1.10.2015­10.2018.

2. Опсежен скрининг на растителни екстрактишто традиционално се користат како хербалнипрепарати, раководител: доц. Ѓоше Стефков,билатерален проект, финансиран одМинистер­ството за образование и наука и Австрискиотинститут за скрининг на лекови (ADSI) (2016­2018).

3. Cooperation studies on inherited susceptibility tocolorectal cancer, COST Action BM­1206, 2013­2017, учесник: проф. д­р А. Димовски.

4. Genetic factors for development and therapy ofcolorectal cancer, 2015­2018, финансиран одICGEB­Trieste, главен истражувач: проф. д­р А.Димовски.

5. Формулација, дизајн и оптимизација на поли­мерни наночестички како носачи на лековитисупстанции со насочено и контролирано делу­вање во терапијата на цврсти тумори, билате­рален проект финансиран одМОН наМакедо­нија иМОН на Црна Гора, главен истражувачод Р.Македонија: проф. К. Горачинова. Време­траење: јануари 2016 – декември 2017.

Научноистражувачки проекти на национално ниво:

1. Испитување на содржина на биоактивни ком­поненти во различни видови на габата Gano­derma, раководител: проф. д­р Ѓоше Стефков,финансиран од Dr. Robinson, Скопје (2014­2015). Завршниот извештај е усвоен во март2016 година.

2. Регулатива за медицински помагала во ЕУ иРепубликаМакедонија, раководител: проф. д­рСузана Трајковиќ Јолевска (2015­2017), (финан­сиран од надворешни субјекти).

3. Дизајн и развој на микросунѓери како носачи наактивни супстанции со имплементација напринципите на QBD. Раководител: доц. д­рМа­ја СимоноскаЦрцаревска (2015­2016), (финан­сиран од надворешни субјекти).

4. Модел рамка за регулирање на примена на ре­гистрирани лекови за неодобрени употреби иупотреба на нерегистрирани лекови, раководи­тел проф. д­р Рената Славеска Раички (2015­2016), (финансиран од надворешни субјекти).

5. Повреда на правото на индустриска сопственостпреку фалсификување на фармацевтски прои­зводи: анализа на меѓународната и национал­ната регулаторна рамка. Раководител на про­ектот: Катерина АнчевскаНетковска. Учеснициво проектот: УКИМ, Фармацевтски факултет,Скопје и Агенција за лекови на Р Македонија.Средства: обезбедени од надворешни субјекти.2014­2016. Рок за реализација: 15 месеци.

6. Aнтиоксидативна и цитотоксична активност населектирани хербални суровини, Институт заприменета биохемија, Фармацевтски факултет,УКИМ, 2015­2016. Раководител на проектот:проф. д­р Татјана Кадифкова Пановска. Финан­сиер: УКИМ.

7. Градење на национална стратегија за борбапротив фалсификувањето на лекови, Центар заиспитување и контрола на лекови, Фармацевт­ски факултет, УКИМ, Скопје, во соработка соАгенција за лекови на РепубликаМакедонија,Раководител на проектот: Катерина Брезовска(2015­2016).

8. ALKMAF: New scientific approach in the use of theMacedonian poppy, Papaver somniferum, рако­водител: доц. Ѓоше Стефков, финансиран одАлкалоид АД Скопје, Р Македонија (2014­2017).Наслов на проектот: Современи перспективи наодгледување и искористување на македонскиотафион. Раководител на проектот: проф. д­р Ѓо­ше Стефков. Учесници во проектот: УКИМ,Фармацевстки факултет и АД Алкалоид, Скопје.Финансиран од АЛКАЛОИД АД, Скопје, Р Ма­кедонија.Почеток на проектот: октомври 2010година, рок за реализација: 9 години.

9. Молекуларни маркери за ефикасност/токси­чност на терапија со капецитабин кај пациентисо колоректален карцином, 2010­..., финанси­ран одМинистерството за образование и наука,главен истражувач: проф. д­р А. Димовски.

За одбележување е фактот што и покрај отежнатитеуслови за работа, има добар тренд за пишување нанаучни трудови кои континуирано се објавуваат водомашни и многу повеќе во меѓународни списанија, итоа главно во оние што имаат импакт­фактор (Thom­son Reuters) или се со меѓународен уредувачки одбор.Во продолжение (Прилог 2) се дадени најзначајнитетрудови објавени или во постапка на објавување (при­фатени од уредувачките одбори) во извештајниот пе­риод, на кои како автори или коавтори се јавуваатнаставниците и соработниците на Факултетот. Заодбележување е фактот дека вработените на Факулте­тот во 2015/2016 година објавиле 246 труда, од кои:­ вкупно 69 оригинални научни трудови, од кои:• 57 оригинални научни трудови во списанија соимпакт­фактор (Web of Science);

• 12 оригинални научни трудови во списанија сомеѓународен уредувачки одбор;

­ вкупно 177 кратки соопштенија, трудови во збор­ник на трудови и апстракти во книги апстрактиили во други публикации на научни собири, одкои:• 112 кратки соопштенија (Short Communication);• 65 апстракти и трудови во зборници на трудови.Резултат на богатата научноистражувачка актив­

ност е и значајното учество на наставно­научниоткадар на Факултетот на низа стручни и научни собириво земјата и во странство. Учеството на ваквите акти­вности е од посебно значење за научното усовршувањена кадарот на Факултетот, за воспоставување контактии соработка со колеги и институции од земјата и одстранство, за промоција на наставно­научниот кадар,промоција на Факултетот и промоција на Универзи­тетот. Од учествата на стручни и научни собири на кои

Page 25: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

25Универзитетски весник бр. 1 86

се презентирани трудови во форма на постери иликако усни презентации, за одбележување е податокотдека во 2015 година наставниот кадар на Факултетотучествувал на 18 научно­стручни собири, на кои билесоопштени 6 труда како усни и 38 труда како постер­презентација, додека во 2016 година бележиме учествона 9 научно­стручни собири на кои биле соопштени 36усни презентации и 177 труда како постери (имињатана авторите и насловите на трудовите се дадени воПрилог 3). Во листата подолу се дадени називите наспомнатите научни/стручни манифестации.

Во овој период, Факултетот беше вклучен во подго­товка, организирање и реализирање на научниот делод програмата на 6. Конгрес на фармацијата со меѓу­народно учество, кој се организираше во соработка соМакедонското фармацевтско друштво и се одржа воОхрид во периодот 1 ­ 5.6.2016 година.На оваа мани­фестација беа поканети 27 предавачи од странство, одВелика Британија, САД, Австрија, Словенија,Израел,Србија, Германија, Турција,Шпанијам Франција, Ро­манија, Словачка, Белгија, Босна и Херцеговина, Лат­вија и Хрватска. Поканетите предавачи одржаа 32 пре­давања како пленарни или како воведни секцискипредавања.

Беа публикувани 16 книги, практикуми, моногра­фии и други дела.

НАДВОРЕШНА /МЕЃУНАРОДНАСОРАБОТКА

Факултетот учествуваше во активностите на надво­решни субјекти како што сеМакедонското фармацевт­ско друштво (МФД), Фармацевтската комора на РМ,Министерството за здравство на РМ, Агенцијата залекови и медицински средства –МАЛМЕД, Министер­ството за образование и наука на РМ, Институтот заакредитација на РМ и други. Факултетот остварува со­работка со другите единици на УКИМ, со другите уни­верзитети и факултети во РМ, со фармацевтскатаиндустрија во РМ, со здруженија како што е Еколо­шкото друштво, со фондацијата „ТрајчеМукаетов“, соцел стипендирање на најдобрите студенти по фарма­ција и др.

Во извештајниот период, остварена е богата меѓу­народна соработка со институции и поединци од зем­јите од регионот и пошироко. На полето на научно­истражувачката дејност, проектна соработка е оства­рена со: Австриски институт за скрининг на лекови(ADSI), ICGEB­Trieste, главен истражувач: проф. д­р А.Димовски, Фармацевтски факултет,Подгорица,ЦрнаГора. На иницијатива на Фармацевтскиот факултет,УКИМ склучи договор за соработка со MCPHS BO­STON.

Богата соработка е остварена со поединци кои билепоканети предавачи на манифестации организираниод Фармацевтскиот факултет, и тоа од:­ Centre for Patient Safety, University Hospital of

Leipzig, Germany;­ Department of Bioanalysis and Drug Analysis, Faculty

of Pharmacy, Warsaw Medical University, Poland;­ Institut des Sciences Moléculaires d’Orsay, Université

Paris Saclay, France;­ Clalit Research Institute, Tel­Aviv &Public Health

Department, Ben­Gurion University of the Negev,Israel;

­ Massachusetts College of Pharmacy/Health Sciences,Boston, USA;

­ University of Geneva, Medical Faculty, Switzerland;­ Hacettepe University Faculty of Pharmacy, Ankara­

Turkey;­ University of Tartu Department of Pharmacy, Tartu,

Estonia;­ Health Products Regulatory Authority, Kevin

O’Malley House, Dublin, Ireland;­ Faculty of Pharmacy, University of Belgrade,

Belgrade, Serbiа;­ University of Novi Sad, Faculty of Medicine, Novi Sad,

Serbia;­ Department of Toxicology, “Victor Babes” University

of Medicine and Pharmacy, Timisoara, Romania;­ Department of Preventive and Clinical Medicine,

Faculty of Public Health, Slovak Medical University,Bratislava, Slovakia;

­ Department of Pharmacy and PharmaceuticalTechnology, School of Pharmacy, University ofGranada, Spain;

­ Faculty of Pharmacy, Univeristy of Ljubljana,Ljubljana, Slovenia;

­ Dermal Laboratories Ltd, United Kingdom;­ Institute for Animal Nutrition and Functional Plant

Compounds, University of Veterinary MedicineVienna, Austria;

­ ADSI ­ Austrian Drug Screening Institute Ltd.,Innsbruck, Austria;

­ Department of Pharmacy and Pharmacology,University of Bath, UK;

­ Pharmaceutical Chemistry Dept., Faculty ofPharmacy, Ankara University, Ankara, Turkey.

АПЛИКАТИВНА ДЕЈНОСТ

Во рамките на својот делокруг на работа, аплика­тивните центри продолжуваат и ја интензивираат сво­јата дејност со зголемен обем на активности.

Центарзаиспитувањеиконтроланалекови

Во текот на извештајниот период, воЦентарот заиспитување и контрола на лекови се добиени големброј предмети за процена на документација (процениво постапка на регистрација/обнова на регистрација,варијации и помал број проценка на сертификати заклинички испитувања) (вкупно 560 предмети), барањаза лабораториски анализи, од кои анализи на прва се­рија на лек по регистрација, анализи во постапка нарегистрација и анализи во постапка на редовна кон­трола (вкупно 143 предмети). Одредени активности сезабележани во подрачјето на биолошки сличните ле­кови со учество на вработените одЦентарот во изго­твување на определени правилници и други акти зна­чајни за оваа проблематика. Од 1 септември 2015 годи­на, Центарот спроведува само лабораториски анализина лековите согласно со Законот за лековите и меди­цинските средства. До крајот на август 2016 година би­ле доставени вкупно 112 предмети за лабораторискииспитувања.

На барање на Агенцијата за лекови, во насока назасилување на контролата на квалитет на лековите –предмет на паралелен увоз, во Центарот се спроведува

Page 26: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

26 Универзитетски весник бр. 1 86

и анализа на параметар/и од спецификацијата за ква­литет на лекот од производителот, а согласно со ва­жечките правилници за пакување, во Центарот сеправи и проценка на контактното/надворешното паку­вање на лековите – предмет на паралелен увоз.Истотака, на барање на Агенцијата за лекови, воЦентароте спроведена вонредна контрола (на лекови – предметна интервентен увоз/лекови за кои постои сомнеж зафалсификат) (вкупно 20 препарати).

Oценување на лабораториите наЦентарот од стра­на наИАРМ е спроведено на 28.10.2015 година, какоредовна надзорна оцена, еднаш годишно. Во извешта­јот од страна на ИАРМ, утврдено е дека Центарот посе­дува персонал со докажана компетентност за изведбана методите од опсегот на реакредитација и ги задово­лува сите барања во однос на техничката компетент­ност. При проценката не се идентификувани несообра­зности и забелешки за подобрување на системот.

Во извештајниот период е извршена трансформа­ција на две лица вработени по договор – лаборант, восептември 2015 и фармацевт, стручен соработник, водекември 2015, кои добија статус на редовно вработенперсонал на Факултетот.

Членовите наЦентарот континуирано учествувааво активностите на OMCL­мрежата. Искуствата одучеството се дискутирани на состаноци на кои е анали­зирана ефективноста на системот за управување и по­добрување. За одбележување е и активното учество наработниот состанок на претставници од OMCL­ мрежа­та со претставници од фармацевтската индустрија натема: Размена на информации за откривање на фалси­фикувани лекови, одржан во Стразбур, во април 2015година, како и на состанокот на работната група наGEON за фалсификувани/илегални лекови, одржан на11.11.2015 година во Загреб, Хрватска, како и учествотона состанокот на работната група за API и состанокотна работната група на GEON, формирана за изготвува­ње на водич за управување со документи и записи,одржан во Стразбур на 8.10.2015 година.Претставни­ци на Центарот имаа активно учество на годишнотособрание на OMCL­0мрежата, одржано во јуни 2015година во Брисел. Активностите продолжија и во 2016година, со учество на претставници на Ценатрот наедукативни семинари организирани од мрежата, веби­нари, телеконференции, како и на Годишното собра­ние на OMCL­мрежата, одржано во мај 2016 година воПариз.

Центарот (лабораториите) редовно учествува вотестовите за меѓулабораториски споредби (PTS­тесто­ви) организирани од страна на EDQM. Во 2015, лабо­раторијата учествуваше на вкупно 4 PTS­тестови, коисе оценети како успешни. За 2016 година, Центарот сепријави за учество на четири теста, од кои два сеуспешно спроведени до сега.

Во 2015 година,Центарот успешно учествуваше на2 колаборативни студии за воспоставување на рефе­рентни стандарди, согласно со протоколот на Европ­ската фармакопеја организирани од страна на EDQM.Во 2016 година, оваа активност продолжи и успешносе спроведоа уште 2 колаборативни студии. За секојаод колаборативните студии, Центарот добива надоместод страна на EDQM во дефиниран износ.

Националенфармакоинформативенцентар

Во извештајниот период, воНФИЦ се реализираниследниве активности: континуирано изготвување на

стручни информации кои се објавуваат на веб­стра­ницата наНФИЦ и за кои се информираат над 1 500здравствени професионалци од Р Македонија (базатана податоци наНФИЦ содржи над 1 500 е­адреси наздравствени професионалци); реализирани се догово­ри за поставување на рекламен банер на веб­страни­цата наНФИЦ со следниве фармацевтски компании:Алкалоид (годишен) и Плива (годишен).

Едукативната дејност, покрај вообичаените едука­тивни активности, ја карактеризираше организира­њето и реализацијата на: самонасочено учење, за штосе издадени два сертификата, акредититирани од Фар­мацевтската комора на Р Македонија, проект и едука­тивен циклус под наслов: Биолошки слични лекови –регулаторни и клинички предизвици за нивна употре­ба, во соработка со РОШМакедонија ДООЕЛ Скопје.

На барање на одговорните лица од претставни­штвото на фармацевтската компанија „Рош“, израбо­тени се SmPC­a и PIL­ови за 10 лека и 2 медицинскисредства.

Центарзабиомолекуларнифарма­цевтскианализи ­ЦБФА(1 јануари2016 ­ 1 септември2016)

Во извештајниот период, во ЦБФА е продолжено соизведување на научноистражувачката и апликатив­ната дејност.

Научноистражувачка дејност наЦБФА: обемот наизвршените анализи (апликативна дејност) изнесувавкупно 684 анализи во периодот од јануари до септем­ври 2016 година.

Центарзаприроднипроизводи

Во рамките на проектните активности во текот на2015 и првата половина на 2016 година,Центарот заприродни производи (ЦПП) продолжи со реализацијана активностите предвидени со проектот АЛКМАФ.Воедно, завршени се истражувачките активности ворамките на едногодишниот проект „Испитување насодржина на биоактивни компоненти во различнивидови на габата Ganoderma“, финансиран од НОВУС,Скопје, предвиден за периодот 2015­2016 година.

Останатите активности во ЦПП се однесуваат наанализи, развој на методолошки постапки и изработкана аналитичка документација и експертски мислења.Во оваа насока, реализирани се активностите: опреде­лување на содржина на кофеин во Green Tea Decaff.Pulvis; анализа на хемиски состав на два примерока одFlavour Apricot­арома; анализа на хемиски состав нагел и капки за инхалација, испитување и анализа наекстрактивни и мигрантни компоненти и на тешкиметали во раствор за дијализа, определување на содр­жина на анетол во Aetheroleum Foeniculi; определу­вање на содржина на Glycyrrhizic acid во Liquiritiaeradix conc org.; определување на содржина на валерен­ската киселина во таблети и други слични активностина барање на надворешни сујекти.

Центарзафармацевтскананотехнологија

ВоЦентарот за фармацевтска нанотехнологија сепродолжува со континуираните активности за подго­товка и издавање на експертски извештаи и анализи запотребите на фармацевтската индустрија од Р Македо­нија (испитување на големина на честички на лекови­ти супстанции).

Page 27: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

27Универзитетски весник бр. 1 86

СТУДЕНТСКА ОРГАНИЗАЦИЈА ИСТУДЕНТСКИ АКТИВНОСТИ

Во извештајниот период, овозможена е поддршкана научноистражувачкото здружение во организирањена стручно­научни манифестации и натпревар, како исамостојни кампањи во соработка со други здруженијаи институции.

ЕPSA­настани со учество на македонски студенти:17th EPSA Summer University in Lisbon, Portugal 20­26јули 2015, на тема: "Europe as a playground in profes­sional mobility", 12th EPSA Autumn Assembly in Malta,27 октомври ­ 1 ноември 2015, на тема: "Immunophar­macology ­ tailoring complex therapies to meet the needsof patients", 39th EPSA Annual Congress in Helsinki,Finland, 18­24 април 2016, на тема: "Drug therapy forspecial patient groups", 18th EPSA Summer University inBialystok, Poland, 2 ­ 8 август 2016, на тема: "Pharma­cist, the hero with thousand faces", ЕPSA TNT (Trainingnew trainers,) Осло, Норвешка, 21­28 мај 2016, семинарна ЕПСА за нови тренери, како и други настани орга­низирани и поддржани од Студентскиот парламент наФармацевтскиот факултет.

МАТЕРИЈАЛНО­ФИНАНСИСКОРАБОТЕЊЕ

Во текот на извештајниот период, средствата одсметката од самофинансирачки активности беа насо­чени за реализација на јавните набавки согласно сопланот за јавни набавки за купување на лаборатори­

ска, информатичка и друга опрема, како и потрошниматеријали и реагенси за изведување на наставната иапликативната дејност. Поконкретно, за подобрувањена наставниот процес и условите за работа набавенисе: 10 комплетни компјутерски системи, 1 ХПЛЦ запотребите наЦентарот за испитување и контрола налекови, 1 фискален апарат и софтвер за лабораторискоработење за потребите наЦБФА, 2 фиксни телефон­ски апарата, канцелариски мебел за преграденитепростории во бараката на Факултетот.

Во согласност со планот за јавни набавки, спрове­дени се постапки за јавни набавки.

Во извештајниот период, остварени се две донацииод стопански ентитети во РМ: компанијата ПливаДооел Скопје, која помогна за целосна реконструкцијана амфитеатарот 1, со реновирање на постојните стол­чиња, ПВЦ­површини, прозорци, 2 клима­уреда, про­жектор, варосување и набавка на 3 стола за катедра, икомпанијата РОШМакедонија Дооел Скопје, со наме­на ЦБФА да ги надополни своите активности во изве­дување на стручно­апликативната дејност.

РАБОТА НА ОРГАНИТЕ НАУПРАВУВАЊЕНАФАКУЛТЕТОТ

Во извештајниот период, одржани се 8 седници наДеканатската управа, на кои се донесени повеќе одлу­ки и усвоени се акти на Факултетот.

Одржани се 9 седници на Наставно­научниот совет,на кои се донесени повеќе одлуки од областа на изда­вачката дејност, проекти, елаборати за студиски про­грами, формирање на рецензентски комисии, избориво звања и др.

Проф. д‐р Ицко Ѓоргоски,декан на Природно‐математичкиот факултет

КВАЛИТЕТОТ НА НАСТАВАТАПРЕД СЀ

В о периодот од 15.9.2015 до 14.9.2016 година, На­ставно­научниот совет наПриродно­математи­

чкиот факултет во Скопје одржа 10 редовни седници.На овие седници, на предлог на институтите при Фа­култетот и Факултетската управа, беа разгледуванисите прашања од надлежноста наНаставно­научниотсовет, за што беа донесувани соодветни одлуки. Сетрудевме, материјалите за седниците да се соодветноподготвувани, точките кои се разгледуваат да бидат соусогласени ставови, сѐ со цел скратување на времетра­ењето на состаноците.

ДЕКАНАТСКА УПРАВА

Во извештајниот период, Деканатската управа наПриродно­математичкиот факултет одржа повеќе од16 седници. Деканатската управа расправаше по ситепредлози кои беа во нејзин делокруг на работа и доне­суваше соодветни одлуки. Сакам да ја истакнам кон­структивноста и посветеноста во работата на Деканат­ската управа на сите нејзини членови.

Page 28: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

28 Универзитетски весник бр. 1 86

НАСТАВА

Во извештајниот период донесени се одлуки зареакредитација и усвојување на изменетите и допол­нети студиски програми, според законските препоракиза нивно приспособување со постојните законски нор­мативи. Притоа, посебен аспект беше даден на изго­твување и усогласување на неколку нови наставнипрограми. Ваквите одлуки со комплетираните пред­лози се доставени до универзитетските тела на поната­мошна постапка.

Во целиот тек на претходната учебна година по­себно се водеше сметка за имплементација на совре­мените концепти на високото образование. Исто така,посебно инсистиравме на доследна примена на конти­нуираното оценување, при што со задоволство можамда констатирам дека тој дел на скоро сите студискигрупи се применуваше, па затоа очекуваме тој да дадерезултати во уште подобра проодност на студентите вонаредната година. Во ситуациите кога од студентскатаорганизација или од студенти имавме забелешки декаовој начин на оценување не се применува, инсисти­равме кај посочените наставници за применување наоваа одредба од Статутот на Универзитетот „Св. КирилиМетодиј“ и Законот за високото образование на Ре­публикаМакедонија, и скоро секогаш наидуваваме наразбирање, прифаќање и коригирање на забелешките.Во неколку наврати, нашите студенти доставуваа ба­рања со нивните согледувања и предлози за поуспе­шно и поквалитетно образование. По нивните барањанајчесто имавме директни средби на кои ги разгледу­ваваме и скоро секогаш позитивно ги решававме ни­вните барања.

СТУДЕНТИ

Во изминатиов период, нашите студенти имаа за­видни активности во својата работа. Така, на спортскиплан учествуваа на сите натпревари кои ги организи­раше Сојузот на студентите на Универзитетот и на ситенив достоинствено нѐ претставуваа.Нашите студентикои учествуваа на меѓународните натпревари, истотака, успешно нѐ претставуваа и од секаде се враќаа созначајни признанија. И оваа година, една поголемагрупа наши студенти учествуваа на ПРИМАТИЈАДАкоја се одржа во Бугарија. На неа учествуваа уште 12природно­математички факултети од овие европскипростори. При тоа, студентите од сите институти иоваа година беа при самиот врв, како во спортскиоттака и во научниот дел. Треба да се истакне и тоа штоФакултетот најде разбирање за материјално помагањена активностите на различните сојузи во кои членува­ат наши студенти и вработени. Помошта, пред сè, бешесо учество во дел од трошоците кои екипите на овиесојузи, составени од основци и средношколци (се на­девам наши идни студенти), ги имаа при нивнотопретставување на натпревари од регионален, државени меѓународен карактер. За возврат, сите тие екипи нѐнаградија со освојување на места за почит. Не е зазанемарување и активноста која ПМФ ја прави приорганизирањето на студентски престои во РепубликаГерманија, поддржана од ДААД­фондацијата. Вакватамеѓународна соработка, поддржана од ДААД­фонда­цијата, успешно продолжува во континуитет, во рам­ките на неколку мултилатерални мрежни проекти,

како и соработката преку Хумболт и Фулбрајт­фонда­циите, но и прекуМеѓународната агенција за атомскаенергија. И оваа година, размена на студенти се на­прави и преку студентската организацијаИАЕСТЕ.

Напоредно со тоа, оваа година заврши учеството нанашиот Факултет во еден меѓународен проект кој фи­нансира активности за обука околу претприемни­штвото во природните науки. Во таа насока, на ниво наФакултетот се реализира заеднички проект за воведу­вање на претприемачко учење, поддржан од Центаротза претприемачко учење на Југоисточна Европа, какои од Европската комисија. Во овој контекст треба да сенапомне дека се избрани истакнати стручњаци одпрактиката од областа на предприемништвото и ме­наџментот од земјава и Факултетот. Резултат на овааактивност е нашето учество на завршниот состанок којќе се одржи во Република Хрватска, во средината наоктомври, на која ние веќе го потврдивме нашето уче­ство со двајца професори и четири студенти. За по­фалба е големиот интерес на студентите од завршнитегодини на сите студиски групи на Факултетот, наработилница одржана во рамките на овој проект. Вооваа прилика се заблагодарувам за огромниот напоршто колегата продекан, проф. д­р В. Мирчески, го дававо оваа насока.

Со цел да се зголеми информираноста за тоа што гонудат студиските програми и насоките наПриродно­математичкиот факултет, организирани беа неколкуинтервјуа што беа објавени во дневните и неделнитепечатени и електронски медиуми, како и изјави и ко­ментари во повеќе наврати на национални телевизии.Исто така, беа организирани и изведени повеќе пре­зентации на нашите студиски програми во голем бројсредношколски центри.На мислење сме дека тие беауспешно организирани, за што посебен придонес има­ат раководителите на институтите, како и соработни­ците кои директно беа вклучени во реализирањето наоваа активност. Во иста насока беше и организиранотопретставување на нашиот Факултет на средбите кои сеодржуваа во повеќе средни училишта во Скопје и вовнатрешноста на државата. Оваа година, исто како иво минатите години, Факултетот учествуваше и на Де­нот на високото образование во Република Македо­нија,што во организација на нашиот Универзитет, сеодржа во кругот на комплексот на факултетите за оп­штествените науки. Со цел презентирање на наставна­та и научната активност на ПМФ, и предностите кои сенудат со студирањето кај нас, и оваа година направи­вме кратка презентација која беше поставена на соци­јалните интернет­мрежи. Таа беше посетена од големброј на корисници. На мислење сме дека тоа е еден одначините како да го зголемиме бројот на студенти коиќе студираат на нашиот Факултет. Особено е важноинтензивирањето на активностите во насока на орга­низирање на средношколски натпревари по хемија,биологија, физика, географија и математика. Во оваанасока, наИнститутот за етнологија и антропологијауспешно се организираа неколку изложби кои беапосетени од голем број на ученици и нивните наста­вници. Ја користам оваа прилика да се заблагодарамза активноста што во овие инцијативи ја имаа проде­каните проф. д­р В.Мирчески и проф. д­рЉ.Настов­ски.

И оваа година, комисиите избрани од ННС, напредлози од соодветните институти, ги реализираа 1.,2. и 3. дел од Конкурсот за упис на студенти во првагодина за учебната 2016/2017 година. Според добие­ните резултати, оваа година (341) на Факултетот се за­

Page 29: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

29Универзитетски весник бр. 1 86

пишаа скоро ист број на студенти (341), во споредба соминатата година (346). На мислење сме дека тоа воовој момент е на задоволително ниво, пред сѐ, ако сеспоредува со другите факултети на нашиот Универзи­тет, каде што состојбата е многу полоша, како и бројотна ученици што матурирале во оваа учебна година.

ПОСТДИПЛОМСКИ СТУДИИ

За учебната 2016/2017 година, распишаниот кон­курс за поcтипломски студии (студии од втор циклус итрет циклус) од страна на Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј” во Скопје заПриродно­математичкиот фа­култет е во тек.

СОРАБОТКА СО ДРУГИИНСТИТУЦИИ

Со цел да се воспостават контакти и можност заразмена на искуства за наставно­едукативната и науч­ноистражувачката работа од областа на природно­математичките науки реализирани се посети или нѐпосетиле поканети гости на соодветните институцииво странство. Така, воспоставени се директни контактисо природно­математичките факултети во: Лајпциг,Република Германија; Загреб, Дубровник, РепубликаХрватска; Белград, Ниш, Нови Сад, Република Србија;Подгорица и Бар, РепубликаЦрна Гора; Тузла, Репу­блика Босна и Херцеговина; Софија, Република Буга­рија;Истанбул,Измир, Република Турција; Киев, Ре­публика Украина; Грац и Леобен, Република Австријаи др. При таквите посети скоро секогаш ни беа презен­тирани нивните искуства во приспособувањето коневропските и светските текови во образовните проце­си.

Посебно би сакал да ја истакнам воспоставенатасоработка на нашиот Факултет со неколку соодветниинституции во Германија, Франција, Бугарија, Рома­нија и други земји членки на Европската унија. Овааконстатација е посебно важна бидејќи резултираше сопосети и престои на наши колеги во соодветни депан­данси од еминентни факултети во овие држави. Реа­лизацијате на секоја ваква активност секогаш билаподдржувана и помагана од мене како декан и од Де­канатската управа на Факултетот. Во оваа прилика тре­ба да се истакне дека во изминатава година, нашиотФакултет го посетија неколку амбасадори и повеќееминентни професори од кои голем дел имаа своипредавања.

На ниво на нашата држава, соработката на нашиотФакултет е на завидно ниво како со факултети на коинаши наставници и соработници се ангажирани во на­ставниот процес, исто така и со факултетите кои ни да­ваат наставни услуги. Нашиот став е јасен, ние се зала­гаме за задржување на досегашната соработка со мож­ност за нејзино продлабочување и проширување. Декатоа секогаш и не беше едноставно, покрај нас од Дека­натската управа, многу добро знаат и раководителитена соодветните институти и предметните наставници.Но, ние секогаш се залагавме и инсистиравме за запа­зување на матичноста во изведувањето на наставата,што сметаме дека е еден од клучните моменти за раз­војот на нашиот Универзитет. Во оваа прилика сакамда ја истакнам соработката со раководителите на ин­

ститутите околу организирањето на наставата на дру­гите факултети.

Во овој дел, сметам дека е исто така многу важно дасе одбележи и фактот дека продолжува нашата прак­тика за потпишување на договори за соработка со еми­нентни државни и приватни институции. Ваквите до­говори за соработка, како и постојаните презентирањана нашите студии и квалитетот на нашите дипломи­рани студенти резултираа со конкретни показатели.Така, Факултетот има склучено повеќе од 80 договори/меморандуми за соработка со институции и фирми одземјата, како и со академски институции од странство,меѓу кои се и неколку договори во рамките на Еразмусплус­програмата за размена на студенти.

Нашата континуирана заложба насочена конМи­нистерството за образование и наука во однос на ре­шавањето на проблемот со примање на нови младикадри во нашата институција, беше силно изразена. Затоа зборуваат нашите официјални, полуофицијални инеформални состаноци со највисоките структури воМинистерството за образование и наука.При тоа, созадоволство можеме да констатираме дека успеавме даги спремиме материјалите и успешно да го затворимепроцесот на трансформација на хонорарно ангажира­ните колеги на Факултетот во трајно вработени. Јакористам оваа прилика јавно да им се заблагодарам насекретарот на Факултетот, СањаМицковиќ, раководи­телот на Службата за персонални работи, Бранко Кел­тановски, раководителот на сметководството,Мари­јана Гидикова и раководителот на општи служби, Ва­скаМаневска, кои поединечно, но и со своите луѓе одслужбите, а и како тим, успеаа во неколку наврати зарекордно кратко време да спремат огромен материјалшто службите одМинистерството за образование и на­ука и Министерството за финансии го бараа од нас.Или, да сумираме, во овој период, заедно со претход­ната година, успеавме да вработиме или да потпишемедоговори кои обезбедуваат трајно вработување со 39колеги. Во овој дел ни е сосема јасно дека нашите за­лагања не треба да застанат. Имено, свесни сме за оси­пувањето на наставно­научниот кадар од нашитередови.Имено, во оваа година по основ на пензиони­рање од Факултетот си отидоа девет вработени. Ниеправиме сѐ за да издејствуваме одМинистерството заобразование и наука уште нови вработувања, пред сѐза наставно­научно подмладување на нашите редови.Увидено е дека на одредени институти состојбата езагрижувачка и скоро да е доведено во прашање успе­шното изведување на наставниот процес. Ние правимесѐ што е во нашите ингеренции, секогаш интервени­раме со дописи и со свои дискусии на форуми каде штоза тоа има тема и можност. Тоа значи дека вакватанаша определба за зголемување на бројот на наста­вници, а посебно на помлади соработници, ќе продол­жи. За да ја ублажиме оваа состојба, изнаоѓаме начиниза ангажирање на помлади колеги (од завршните го­дини на студии, скоро дипломирани, постдипломциили докторанди) во наставните и научните активностина Факултетот.

НАУЧНОИСТРАЖУВАЧКАИАПЛИКАТИВНА РАБОТА

Во текот на изминатата година на Природно­мате­матичкиот факултет се изведуваа само десетина нау­

Page 30: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

30 Универзитетски весник бр. 1 86

чноистражувачки проекти (национални, билатералниили меѓународни). Со овој број никако не смееме инема да бидеме задоволни и ќе направиме сѐ во идни­на да се збогати, во број и буџет. Свесни сме дека за тоатреба и поголема и поширока општествена поддршка,но наше е да укажуваме и да инсистираме тоа да сепромени.Но и покрај сѐ, и оваа година е избран еденод професорите од Факултетот меѓу најуспешните нау­чници на УКИМ за 2015 година.

Во извештајниот период, наПриродно­математи­чкиот факултет во Скопје се реализирани или се во текповеќе апликативни проекти и апликации за кои екористена вообичаената практика за потпишување надоговорите за нивно реализирање, со што во значите­лен дел е подобрена материјалната состојба на инсти­тутите и на Факултетот.

Во фаза сме на акредитацијата на петте лаборато­рии добиени со програмата на Владата на РМ за опре­мување на лаборатории за научноистражувачка иапликативна работа, за кои е побарана и финансискаподдршка одМинистерството за образование и наукана РМ.

Притоа морам да констатирам дека Деканатскатауправа прави сѐ, сите апликативни дејности во чиереализирање учествуваат наши вработени да се оства­руваат преку институтите, односно Факултетот.

ОРГАНИЗАЦИОНАПОСТАВЕНОСТ,ФИНАНСИСКИИ ГРАДЕЖНИАКТИВНОСТИ

Во изминатиов период се работеше на донесувањеакти кои ќе го дефинираат начинот на организацио­ната поставеност на Природно­математичкиот факул­тет. Со нив јасно се дефинира неговата внатрешнаорганизациона поставеност, како и неговиот однос соУниверзитетот.Поради обемноста на материјалите исложената структура, овие материјали се во завршнафаза и се пред надлежните институции за нивно при­фаќање и усвојување. Напоредно со тоа, јасно е дека сеслучија одредени промени во организационата поста­веност на институтите во самиотПМФ.

Напоредно со активностите за дислоцирање на Ин­ститутот за етнологија и антропологија, направени беаактивности за реновирање на дел од просториите наИнститутот за хемија, Институтот за биологија, Инсти­тутот за географија,Институтот за физика иИнститу­тот за математика.Најважниот градежен зафат во те­кот на минатава година беше реновирањето на библи­отеката наИнститутот за хемија, која сега доби сосемнов лик, во кој нашите студенти добија пристојно ме­сто каде што ќе можат да реализираат дел од своитеобврски поврзани со спремањето на испитите. Ја кори­стам приликата да им се заблагодарам за несебичниотангажман во оваа активност на проф. д­р Зоран Здрав­ковски и на раководителот на Институтот за хемија,проф. д­рМарина Стефова. Исто така, беше ренови­рана просторијата која служи како еден од влезовитево големиот физички амфитеатар, која сега, покрај заподготовка за наставата, ќе се користи и како изло­жбен простор на апаратура која се користела во мина­тото за реализирање на наставата на Институтот зафизика. Напоредно со тоа беа санирани оштетувањатаво просториите што беа оштетени со невремето кое водва наврата го погоди градот Скопје.

Направен беше огромен напор за регулирање наисплатите на одредените обврски кон членовите наПМФ. Како и во минатите години, и оваа, Факултетотзадоцнувал со исплата на одредени обврски кон своитевработени или институциите со кои соработува, ноисто така знам дека кон никого не останал должен.Правиме сѐ, ние, како факултет, да ги извршувамесвоите обврски, но немоќни сме да регулираме нештошто не зависи од нас. Ако е за утеха, проблемите одовој тип постојат кај сите јавни високообразовни ин­ституции во државата. Ние своите забелешки, негоду­вања и контролиран револт го изразуваме до надле­жните институции. Но секогаш при тоа ја имавмепредвид и сложеноста на функционирање и финанси­рање на Факултетот, и се трудевме да обезбедиме фи­нансиска основа која ќе обезбеди редовно задоволу­вање на средства неопходни за навремено земање намесечни примања.

Набавките и спроведувањето на јавни тендери истотака ни претставуваа сериозен проблем, и покрај го­лемите напори кои ги правеа службите во Деканатотна Факултетот. Сложеноста во предвидените законскипроцедури често доведуваше одредени јавни набавкии да не бидат завршени. Некои од нив неколку пати сеобновуваа и се препраќаа до соодветните институции.Ние баравме и често наоѓавме и алтернативни закон­ски решенија, но сите во границите на законскитерегулативи.

Во овој случај, сакам да ја истакнам активноста надел од колегите кои не го штедеа своето време да по­могнат во подготвувањето на тендерската документа­ција која некогаш беше и многу обемна. Ја користамоваа прилика да се заблагодарам за активностите коиво овој дел ги имаше продеканот проф. д­р Н. Панов ислужбите од Деканатот.

НОРМАТИВНА ДЕЈНОСТ

Како декан се придржував на спроведувањето наважечките законски прописи и нормативни акти наФакултетот, Универзитетот и државата. Покрај друго­то, како декан се трудев посебно внимание да им по­светам на:

­ извршувањето на одлуките и заклучоците наНаставно­научниот совет и давање отчетност занеговата работа;

­ грижата за вршење на високообразовната, на­учноистражувачката и применувачката дејностспоред постојните законски и нормативни акти;

­ навременото свикување на седниците на Наста­вно­научниот совет, со стремеж за одржувањеспоред досега воспоставениот распоред и нивнотемелно подготвување со цел тие да бидат штопоефикасни и поконструктивни;

­ инсистирав да се почитуваат правилниците приизбор на лица во наставно­научни, научни исоработнички звања, со посебно внимание конправилна кадровска политика за која, сепак,главен збор треба да имаат посебните инсти­тути на Факултетот;

­ инсистирав на изнаоѓање начини за законскиосновани измени на одредени правилници коисе веќе донесени, со едноставна цел – врабо­тените што се чувствуваат онеправдени да годобијат тоа што го заслужуваат.

Page 31: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

31Универзитетски весник бр. 1 86

IN MEMORIAM

„Тука сме да ја изразиме нашата загуба, ноистовремено да ги истакнеме единственоста нанашиот Саша Николовски­Ѓумар (1966) исеќавањата за него, кои засекогаш ќе ни недости­

гаат, но ќе ги чуваме и негуваме во нашите срцаи мисли, и со восхит ќе ги споделуваме со сегаш­

ните и идните поколенија. Кога ја слушнавмевеста за неговото прерано, ненадејно починување,верувам, сите почувствувавме огромна загуба,конкретна празнина, но која е истовремено пре­полна со содржина, со траги, сеќавања и безбројдетали, наплив на емоции, неверување, немоќности огорченост.Пред само еден месец, на оваа иста сцена ја

имав исклучителната чест, во името на Факулте­тот за музичка уметност во Скопје, а по повод 50­годишнината од неговото основање, да го примамнајвисокото признание ­ Орденот за заслуги заРепублика Македонија, кој ни го врачипретседателот на Република Македонија,Неговата Екселенција г. Ѓорге Иванов. Наконцертот по тој повод, пред диригентскиот пулти пред музичарите од Симфонискиот оркестар наФакултетот за музичка уметност во Скопје,збогатен со колегите од Македонскатафилхармонија и Македонската опера и балет,стоеше токму нашиот професор, маестро СашаНиколовски­Ѓумар, кој повторно го изведувашеоној, само нему својствен магичен диригентскитанц, кој ги обземаше сите музички изведувачи исите во публиката, и со кој секогаш успеваше данѐ одведе сите нас до музичките имагинации, до

емоционалните и филозофските содржинисоздадени од неговата раскошна креативност.А голем дел од заслугите кои се сублимирани

во значењето на ова признание припаѓа на мае­стро Саша Николовски­Ѓумар, бидејќи тој со сво­јата активност како професор и изведувач­уме­тнички раководител на многубројните оркестар­ски проекти и концерти на Факултетот за музичкауметност во Скопје, не само што ја создаваше пер­цепцијата на јавноста за тоа, туку и реално гипотврдуваше присуството и значењето на Факул­

тетот за музичка уметност за севкупниот музичкиживот и култура во РепубликаМакедонија. Него­вите заслуги и достигнувања беа препознаени ипризнаени и надвор од границите на нашата Ре­публика, за што Саша беше одликуван и со Златенорден за заслуги за Австрија. Во таа прилика,амбасадорот на Австрија, кој во името на прет­седателот на Австрија му го врачи Орденот,истакна дека во својата кариера имал можност дазапознае врвни уметници во различни земји идека маестроНиколовски го става во самиот врв.Оние што го познаваа Саша секако ќе по­

тврдат: се чини дека сите музи, како инспираторина музиката, сликарството и поезијата, го одбралетокму Саша да ги одразува, да ги вообличуватворечките импулси со кои тие непрестајно гопотхрануваа. Затоа, тој со голема посветеност, соисцрпувачка енергичност, но истовремено и сотрогателна нежност, се однесуваше кон сите овиевидовина

На 14 јануари 2017 година ненадејно почина м-рСАША НИКОЛОВСКИ-ЃУМАР, редовен професор нагрупа предмети од областа диригирање на Факул-тетот за музичка уметност при УКИМ.

Широката универзитетска јавност долго ќе гопамети маестро Ѓумар по одличните артистичкиреализации на уметничките програми на свече-ните академии по повод патрониот ден на УКИМ,бројните универзитетски, факултетски проектии уметнички манифестации и настани. Во овојброј ја објавуваме речта на в.д. деканот на Фа-култетот за музичка уметност, проф. м-р ЗоранПехчевски, изречена на комеморативната седницапо повод смртта на маестро Ѓумар.

Page 32: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

32 Универзитетски весник бр. 1 86

На 18.1.2017 година, на 90­годишна возраст, почина д­рДимитар Стамболиев, професорнаМашинскиот факултет приУниверзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје, еден однајзначајните стручњаци заразвојот на машинската и

електротехничката индустријавоМакедонија. Тој бил еден одосновачите на Техничкиот фа­култет при Универзитетот „Св.Кирил иМетодиј“ во Скопје. Вотекот на 30­годишниот анга­жман како универзитетски про­фесор, предавал и на Технички­

от факултет при Универзитетот„Св. Климент Охридски“ во Би­

тола и на Рударско­геолошкиотфакултет воШтип.Проф. д­р Димитар Стамбо­

лиев е автор на повеќе од 10­тина учебници од областа намашинството и на 20­тина на­учноистражувачки трудови. Воподемот на индустријализаци­

јата на РепубликаМакедонијабил првиот машински инженерангажиран во сите развојнипроекти на „Металскиот завод– Тито“ во Скопје.Проф. Стам­

болиев беше еден од тројцатабалкански експерти вклучениво изготвувањето на меѓуна­родните стандарди (ИСО и VDI)за запченици и запчести пре­носници.

По пензионирањето ја осно­ваше Фондацијата „Проф. д­рДимитар Стамболиев“ преку ко­ја сè уште се наградуваат истипендираат најдобрите сту­денти на Машинскиот факул­

тет, Факултетот за електроте­хника и информациски техно­логии, Природно­математички­

от и на Медицинскиот факул­

тет, членки на Универзитетот„Св. Кирил иМетодиј“ во Скоп­

је. Во изминатите 20­тина го­дини, преку Фондацијата се на­градени и стипендирани повеќеод 100­тина студенти, од коиполовината биле студенти наМашинскиот факултет.Фондацијата „Проф. д­р Ди­

митар Стамболиев“ претставуванаграда за студентите, но и по­чит кон сопствената професија,почит кон сопствената фела,почит кон семејството на ди­

пломирани машински инже­нери. Затоа, Фондацијата и неј­зиниот основач се своевиденпример од непроценлива вред­ност за македонското опште­ство.

Проф.д­р ДимитарСтамболиев

надареност, никогаш не поставувајќи јаарогантноста пред понизноста. Затоа што тојдлабоко ги почитуваше и ги разбираше и музи­

ката, и сликарството, но и литературата, фило­зофијата и поезијата. Затоа што тој беше вистин­

ски ерудит, човек со широки и длабоки позна­вања, особено на сето она што припаѓа на духов­ната сфера на човековото битисување.Во нашето повеќедецениско познанство не се

сеќавам дека воопшто некогаш сме разговаралеза нешто што припаѓа на материјалниот свет, заоние нешта кои за поголемиот дел од луѓето сезадолжителна тема за разговор или загриженост,а за голем дел и единствена, најважна содржина,за некои дури и смисла на животот. Мислам дека

за него тоа беше некакво нужно зло, нешто во коетој, во согласност со неговата природа, ниту мо­жеше да верува и кон кое не можеше да изградинекаков значаен однос, па веројатно и затоа толкутешко се снаоѓаше во тој свет на доминантноматеријални вредности.Но, токму таа особеност, одбележана со дла­

бока страст и чувствителност кон музиката, којаим ја пренесуваше на своите студенти, профе­сионални соработници, но и на сите со кои имашеблиски човечки односи, е она што засекогаш ќего одвојува во нашите сеќавања“.

Проф. м-р Зоран Пехчевски,декан на Факултетот за музичка уметност

IN MEMORIAM

Page 33: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

33Универзитетски весник бр. 1 86

ННООВВИИ РРЕЕДДООВВННИИ ППРРООФФЕЕССООРРИИ ННАА УУККИИММ

БлагицаПетковска е родена на 23.10.1954 годинаво Драчево. Основното и средното училиште ги завр­шила во родното место. Дипломирала на Филолошки­от факултет „Блаже Конески“ во Скопје во 1977 година,на групата за македонски јазик (со книжевностите најужнословенските народи).Постдипломските студиина истиот Факултет ги завршила во 1989 година, соодбрана на магистерскиот труд Јазичните погледи наПартениј Зографски и јазикот на неговите текстови,под менторство на Блаже Конески. Докторирала во1999 година со одбрана на докторската дисертацијаЛексиката на македонските ерминии од XIX век.Подипломирањето се вработила во гимназијата „БраќаМиладиновци“ во Драчево., каде што предавала маке­донски јазик и литература. Од 1978 до 1992 година би­ла вработена наИнститутот за македонски јазик „Крс­теМисирков“ во Скопје, како асистент во Одделениетоза лексикологија и лексикографија. Била вклучена вопроектите: Толковен речник на македонскиот јазик (сопотпроект „Речник на македонската народна поезија“),а во Одделението за современ македонски јазик билавклучена во проектот „Интенцијално­синтаксичкиречник на македонските глаголи“. Од 1996 година би­ла вработена наПедагошкиот факултет „Св. КлиментОхридски“ во Скопје, прво како асистент по предметотмакедонски јазик со култура на изразувањето, а подокторирањето во 1999/2000 година, била избрана задоцент, на научната област Методика на наставно­научните области (методика на наставата по мајчинјазик 1, 2, 3 и 4).

Д­р Благица Петковска пројавува широк спектар нанаучно дејствување постапно преоѓајќи од една водруга фаза во истражувањата на мекедонскиот јазик,секако многу успешно бидејќи е впечатливо дека неј­зините трудови се темелат на обремна ексцерпција,проследеност со споредбени истраѐувања, така што таагради една цврста врска на дијахрониски и синхро­ниски план, сето тоа поткрепено со најновите јазичнидостигнувања во областа на лингвистиката.Покрај соучебничката литература таа обучува кадри кои денесуспешно работат во образованието. Како резултат натаквата активност е и трудотМетодика на креативнатанастава по предметот македонски јазик во нижитеодделенија на основното училиште (2008) високовреднуван од стручната јавност.Покрај другото пове­ќепати била рецензент на трудови во земјата и востранство, како член на управен одбор на списанија ичлен на Комисија за одбрана на докторска дисертаци­ја. Д­р БлагицаПетковска учествувала и во изработкана национални програми за одделенска настава, нанаучни собири надвор од државава, каде што нејзини­те настапи биле високо вреднувани. Била на студискипрестој во Полска и Данска. На Педагошкиот факултет„Св. Климент Охридски“ била вклучена (заедно со ас.Анита Штерјоска) во проектот „Значењето на зборо­вите и наставната комуникација низ призмата напредметот македонски јазик во одделенската настава“.

Во звањето редовен професор билa избранa на сед­ница на Универзитетскиот сенат, одржана на 22.3.2010година.

Тони Довенски е роден на 6.9.1962 година во Кума­ново, каде што ги завршил основното и средното учи­лиште. Дипломирал на Ветеринарниот факултет воБелград, Р Србија, во 1987 година. По дипломирањетосе вработил во Ветеринарната станица во Куманово, зада во периодот од 1988 до 2004 година биде вработенна Одделот за репродукција на Ветеринарниот инсти­тут во Скопје. Во 1993 година, во Заводот за репродук­ција на Клиниката за породилство при Ветеринарниотфакултет во Загреб, Р. Хрватска, го одбранил маги­стерскиот труд под наслов Промени на нивото на FSHи LH во крвната плазма кај овците во текот на пуер­периумот во сезоната и надвор од сезоната на мрка­ње. Во 1998 година, на истиот Факултет, ја одбранилдокторската дисертација под наслов Споредба на ехо­грамите на јајчниците со нивото на прогестеронот иестрадиолот во крвта на крави за време на полниотциклус во пуерпериумот и кај јалови крави.

Д­р Тони Довенски учествувал со свои реферати набројни домашни стручни и научни собири, како и востранство. Обајавил повеќе од 100 научни и стручнитрудови во домашни и во меѓународни списанија изборници на трудови од симпозиуми. Бил член наУправниот одбор, а подоцна и потпретседател наМа­кедонската ветеринарна комора. Од 1998 година чле­нува во Европската асоцијација за репродукција кајдомашните животни (ЕСДАР), а воедно е координаторна ова здружение во Р Македонија.На Факултетот заветеринарна медицина го предава предметот репро­дукција. Бил продекан. Тој учествувал во изведувањетона наставата породилство, стерилитет и Б.О., кој е пре­именуван во репродукција на животните. Ја коорди­нирал теренската настава по предметот амбулаторнаклиника за студентите ид 5 година на студии, како и заклиничката теренска настава за студентите по ЕКТС­програмата. Раководел со програмата за постдиплом­ските магистерски студии и учествувал во изведува­њето на наставата по студиската програма. Бил менторна дипломски работи, на докторска дисертација, какои член на комисија за одбрана на магистерски труд.Бил член на повеќе комисии, координатор на ФВМС заCEEPUS­програмата за размена на студенти и наста­вници во рамките на ВЕТНЕСТ­мрежата, како и коор­

ВВоо ссоогглл аа сснн оосстт ссоо ооддррееддббии ттее оодд ЗЗаа ккоонн оотт ззааввии ссооккооттоо ооббрраа ззоовваа нн ии ее,, ккаа ккоо ии нн аа ССттаа тт ууттооттнн аа УУнн ии ввееррззии ттееттоотт „„ ССвв.. ККии ррии лл ии ММ ееттооддии јј ““ ввооССккоопп јј ее,, УУнн ии ввееррззии ттееттссккии оотт ссеенн аа тт,, пп оочч нн уу--вваа јј ќќии оодд 33 .. ссеедднн ии ццаа ооддрржжаа нн аа нн аа 44.. 11 11 .. 22 000088ггооддии нн аа ,, ддоонн еессее ооддлл ууккии ззаа ии ззббоорр ввоо ззвваа њњееттооррееддооввеенн пп ррооффеессоорр..ВВоо ооввоојј ббрроојј нн аа УУнн ии ввееррззии ттееттссккии ввеесснн ии кк ќќееббии ддаа тт ооббјј аа ввеенн ии ккрраа ттккии ббии ооггрраа ффссккии пп ооддаа --ттооцции ззаа пп ррооффеессооррии ттее чч ии јј ии ззббоорр ее ии ззвврршш ееннввоо ии ззмм ии нн аа ттии оотт пп ееррии оодд..

Д-Р БЛАГИЦАПЕТКОВСКАПЕДАГОШКИФАКУЛТЕТ „СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ“

Д-Р ТОНИ ДОВЕНСКИФАКУЛТЕТ ЗА ВЕТЕРИНАРНАМЕДИЦИНА

Page 34: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

34 Универзитетски весник бр. 1 86

динатор на проект. Остварил мобилност на Факултетотза ветеринарна медицина, Универзитет во Гент, Белги­ја, како и на Универзитетот во Сараево, Р Босна и Хер­цеговина.

Д­р Тони Довенски од последниот избор има обја­вено 21 труд, како и книги, а неговите трудови се цити­рани од други автори. Учествувал во проекти реали­зирани во Словенија, Хрватска и во Чешка. Остварилбогата стручно­апликативна дејност поврзана со на­стапи во Порторож, Минхен, Виена, Кониа, Скопје,Падова, Вроцлав и Копенхаген. Бил член на Уреду­вачкиот одбор на списанието „Македонски ветерина­рен преглед“.

Во звањето редовен професор бил избран на седни­ца на Универзитетскиот сенат, одржана на 22.3.2010година.

Лена Дамовска е родена во Полска во 1967 година.Основно и средно образование завршила во Скопје.Дипломирала на Филозофскиот факултет на Инсти­тутот за педагогија.По завршувањето на студиите, во1989 година се запишала на постдипломските­маги­стерски студии наИнститутот за педагогија. Во 1990година била вработена на Институтот за педагогијакако помлад асистент по предметите предучилишнапедагогија и методика на предучилишно воспитание.Во 1994 година го одбранила магистерскиот труд поднаслов:Играта на детето и нејзиното педагошко ор­ганизирање и изведување во предучилишните уста­нови. Истата година била избрана за асистент по пред­метите предучилишна педагогија и методика на пред­училишно воспитание.

Докторирала во 2000 година, со одбрана на док­торската дисертација, со наслов: Системска, програм­ска и дидактичко­методска компатибилност на пред­училишното со основното воспитание и образова­ние. Во 2001 година била избрана за доцент, а во 2005година за вонреден професор наИнститутот за педа­гогија.Покрај тоа што била раководител наИнститу­тот за педагогија, д­р Лена Дамовска била и продеканна Филозофскиот факултет во Скопје.

Д­р Лена Дамовска својот научен видокруг гонасочила кон глобалните стратешки прашања на обра­зованието, особено предучилишното и основното, кадешто дала најголем придонес како понуда на истражу­вачки резултати кои имаат оригинално и автентичнообележје. Наставните и научните интересирања воизминатиот период биле насочени кон предучили­шната педагогија и методиката на предучилишна ирана училишна возраст, со посебен акцент врз дидак­тичко­методските модели на воспитно­образовна ра­бота со децата од предучилишна и рана училишнавозраст. Во последниве години, д­р Дамовска има за­бележителни ангажмани на домашно и на меѓународ­но ниво. Досега таа учествувала во подготовката настратешките документи за развојот на предучили­шното воспитание и образование во Р Македонија. Воизминатиот период учествувала во бројни научно­истражувачки проекти од национален, регионален имеѓународен карактер. Автор е на повеќе научни и на­учно­стручни трудови кои вклучуваат оригинални на­учни резултати, а се објавени во повеќе домашни имеѓународни научно­стручни списанија и зборници.

Д­р Дамовска учествувала во изработката на значајнипроекти, студии и анализи за потребите на домашни имеѓународни организации во земјава. Од последниотизбор остварила неколку значајни студиски престоиво: Италија, Холандија, Израел и Грција. Била член наБалканското здружение за образование и педагогија(BASOPED) и член е на меѓународната истражувачкамрежа за ран детски развој Early Childhood Develop­ment, ELDS (Early Learning and Development Standards)ISSA&Unicef, Development of a Directory of ECD Human,Technical, Institutional Resources in the CEE/CIS Region– a partnership project between UNICEF and ISSA, а билаангажирана како визитинг­професор на Аристотел­универзитетот (Aristotle University of Thessaloniki,Greece) во Солун, на Филозофскиот факултет и наПе­дагошкиот факултет ­ отсек за предучилишно воспи­тание, а на Универзитетот воЉублана била ангажи­рана како член на Комисија за екстерна евалуација настудиската програма за образование на воспитувачитенаПедагошкиот факултет воЉубљана, Словенија. Вопоследниве години, д­р Лена Дамовска има статус намеѓународен експерт на „Уницеф“ за ран детски развој.

Во звањето редовен професор била избрана на сед­ница на Универзитетскиот сенат, одржана на 18.6.2010година.

МетодијаМанојловски е роден 1947 година во с.Кичиница, Гостиварско. Основно и средно образова­ние завршил во Гостивар. Во 1970 година дипломиралнаИнститутот за историја при Филозофскиот факул­тет во Скопје.

Како стипендист на тогашната ГДР бил на студискипрестој во Берлин и Потсдам. Во 1991 година на Фило­зофскиот факултет го одбранил својот магистерскитруд под наслов: Четврта македонска народноослобо­дителна бригада, а во 2000 година на истиот Факултетја одбранил докторската дисертација со наслов: Мате­ријалните штети и човековите загуби во вардарскиотдел наМакедонија во текот на Втората светска војна1941­1944 година како фактор за нарушување на по­пулациониот и економскиот развој.

Д­рМетодијаМанојловски во 2001 година бил из­бран во звањето доцент, а во 2005 година во звањетовонреден професор на Институтот за историја, кадешто ги предава предметите: историја на балканскитенароди од 1914 до 1939 година, историја на балкан­ските народи од 1914 до 1945 година (за насоката архи­вистика), историја на балканските народи од 1939 до1945 година, историја на балканските народи по Вто­рата светска војна, историја на балканските народи поВтората светска војна (за насока архивистика), и военаисторија наИнститутот за одбранбени и мировни сту­дии.

Д­рМетодијаМанојловски во пристапот кон сво­јата наставно­воспитна работа покажува сериозност иодговорност, трудејќи се сложените проблеми од бал­канската историја во XX век да ги направи достапни иразбирливи за студентите од аспектот на најновитедостигања на современата историографија.Периодоти тематиката на предметите што ги предава спаѓаат воредот на чувствителните и исполитизирани историо­графски подрачја, така што тука до израз доаѓа до из­раз неговата умешност за објективно, критичко и не­

Д-Р ЛЕНАДАМОВСКАФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Д-Р МЕТОДИЈАМАНОЈЛОВСКИФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Page 35: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

35Универзитетски весник бр. 1 86

пристрасно презентирање пред студентите и на нај­контроверзните прашања. Во односот кон студентитесекогаш покажувал коректност, умереност и коопера­тивност. Покрај наставата, проф. д­рМетодијаМаној­ловски членува во испитни комисии по предметисродни на оние што ги предава, се појавува како мен­тор и член на комисии за оцена и одбрана на маги­стерски трудови и докторски дисертации.

Бил раководител на Институтот за историја, главени одговорен уредник на списанието на Сојузот на исто­ричарите на Р Македонија, „Историја“, а од Мини­стерството за образование и наука бил ангажиран какопретседател на Комисијата за полагање на приправни­чки испити за наставниците по историја во среднотообразование и член на Работната група на комисијатаза изработка на наставните програми за предметотисторија во гимназиското образование.

Д­рМетодијаМанојловски својата научноистражу­вачка дејност ја насочил кон проучување на историјатана балканските народи во XX век и нивните врски соМакедонија, историјата на дипломатијата и меѓуна­родните односи.Исто така, предмет на негов интерессе и економската експлоатација и материјалните ште­ти во окупиранаМакедонија во текот на Втората свет­ска војна. Ваквата преокупација е видлива и од трудо­вите, објавени во периодот по последниот избор во на­учно звање. Покрај научни, пишува и пригодни тек­стови.

Во звањето редовен професор бил избран на седни­ца на Универзитетскиот сенат, одржана на 28.12.2010година.

Аница Драговиќ е родена на 7.8.1966 година во Те­тово. Основното и средното образование гo завршилаво Скопје. Во 1992 година дипломирала наИнститутотза социологија на Филозофскиот факултет во Скопје.Магистерскиот труд под наслов „Макросоциолошкаанализа на парламентарните избори воЦентрална иИсточна Европа: 1989­1994“ го одбранила во 1997 го­дина. Аница Драговиќ остварила студиски престој воДемографскиот центар во Каиро (Cairo DemographicCentre), Арапска Република Египет, каде што се стек­нала со степенот „oпшта диплома во демографијата“(General Diploma in Demography), а во 2001 година состепенот „специјалист за население и одржлив развој“(Special Diploma in Population and Sustainable Develop­ment). Во Cairo Demographic Centre, во 2003 година гоодбранила трудот под наслов: „Ниво, разлики и фер­тилитетот во Република Македонија“ и се стекна соакадемскиот степен магистер на демографски науки(Master Philosophy in Demography MPhil). Во 2004година, Аница Драговиќ ја одбранила докторскатадисертација под наслов „Социјалната средина и род­носта“ на Институтот за социологија на Филозофскиотфакултет во Скопје.

Д­р Аница Драговиќ од 1993 до 2008 година билавработена воИнститутот за социолошки и политичко­правни истражувања при Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје како помлад асистент ­ истражу­вач. Во 1998 година била избрана за асистент­истражу­вач, во 2004 година во звањето научен соработник заобласта на социолошките науки, со еквивалентнонаставно­научно звање ­ доцент по предметите: мето­

дологија и применета политика ­ посебен дел (во обла­ста на популациските движења и популационата по­литика), а во 2007 година била избрана во научнотозвање виш научен соработник од областа на социоло­шките науки и во наставно­научното звање вонреденпрофесор по предметите: методологија на општестве­ните истражувања, статистика на општествените ис­тражувања, демографија и популациона политика. Од2008 година, д­р Аница Драговиќ била вработена наИнститутот за социологија на Филозофскиот факултетпри Универзитетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје,како вонреден професор. Аница Драговиќ била членна повеќе домашни и странски здруженија и асоција­ции. Покрај ангажираноста на студиите од прв циклус,таа изведува настава и на студиите од втор циклус, ка­ко на Филозофскиот, така и на Правниот факултет„Јустинијан Први“, а учествувала и во подготовката нановите наставни курсеви за трет циклус студии приУКИМ. Во рамките на наставно­образовната дејност,д­р Аница Драговиќ учествувала во работата на многукомисии за оцена и одбрана на дипломски работи настудентите, на магистерски трудови и во комисии заоцена и одбрана на докторати. Подготвила интернискрипти за работа по предметите: социјална демогра­фија и социологија на миграциите. За предметите напрв и втор циклус, д­р Аница Драговиќ има изготвенои пакет дополнителни материјали за студентите.

Д­р Аница Драговиќ била ментор на докторскидисертации и магистерски трудови. Таа била вклученаво повеќе научноистражувачки проекти. Во реализа­цијата на овие проекти била ангажирана на различниработни задачи, како раководител и како член на ти­мот. Учествувала на пленарни и секциски предавања,како и на меѓународни научно­стручни собири. Успе­шно презентирала, но и актуализирала некои реле­вантни теми од областа на демографскиот развој, по­литиките за населението, миграциите, фертилитетот,методологијата на истражувањата и статистичкатаанализа на секундарни и примарни извори на пода­тоци и сл. Д­р Аница Драговиќ во земјата и во стран­ство објавила повеќе публикации, како и трудови сооригинални научни резултати. Својата наставна инаучноистражувачка дејност ја надополнува и со стру­чно­апликативна дејност, со експертизи, потоа какообучувач, инструктор, евалуатор и сл.

Била член на: комитети, здруженија, редакцискиодбори, комисии за избор во звања, потоа уредник нанаучни списанија и друго. Со своите научни знаења воизучувањето на населението, има дадено и своевиденпрактичен придонес, во креирање на стратегијата задемографскиот развој на РепубликаМакедонија.

Во звањето редовен професор била избрана на сед­ница на Универзитетскиот сенат, одржана на19.10.2012 година.

Анета Баракоска е родена на 1.11.1964 година воСкопје, каде што го завршила основното и среднотообразование. Во учебната 1983/1984 година се запи­шала на Филозофскиот факултет во Скопје наИнститутот за педагогија, дипломирала во 1987година, а магистрирала во 1994 година со одбрана натемата:Педагошките карактеристики на трансфор­мацијата наПионерската во Детска организација. Во

Д-Р АНИЦАДРАГОВИЌФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Д-Р АНЕТА БАРАКОСКАФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Page 36: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

36 Универзитетски весник бр. 1 86

1995 година била избрана за асистент по предметите:општа педагогија 1 и 2 и методика на воспитна работана Институтот за педагогија. Во 2002 година, АнетаБаракоска ја одбранила докторската дисертација поднаслов: Слободното време на учениците какопедагошки проблем. Во звањето доцент била избранаво 2003 година, а во 2007 година во звањето вонреденпрофесор по група предмети од научните области:педагогија, теорија на воспитание и методика. Уче­ствувала на стручно­научни домашни и меѓународнисимпозиуми, конференции, тематски расправи, семи­нари, проекти, комисии и ТВ­емисии. Д­р Анета Бара­коска своето драгоцено искуство успешно го користиво својот професионален развој. Д­р Анета Баракоскаја реализирала наставата не само од прв и втор циклусстудии, туку била вклучена и во комисии и менторстваза одбрана на дипломски, магистерски и докторскитрудови. Постојано подготвува пакет материјали запредметите кои ги предава, со што им овозможува настудентите успешно да ги совладаат наставните содр­жини. Во коавторство го има напишано универзитет­скиот учебник „Педагогија“, наменет за студентите однаставничките факултети и доквалификација, и е ре­цензент на еден универзитетски учебник.

Во научноистражувачката работа, д­р Анета Бара­коска покажала извонредни постигања, а учествувалаи во неколку национални проекти. Нејзина преокупа­ција биле прашањата од општата педагогија како на­учна дисциплина и глобалните стратешки прашања наобразованието како систем со резултати кои имааторигинално и автентично обележје. Д­р Анета Барако­ска била коавтор на средношколски учебник, учесникво изработка на проект, учесник во промотивни акти­вности на Факултетот и Институтот, координатор воподготовка на елаборат за нова студиска програма,уредник на зборник на трудови од научен симпозиум,член на уредувачки одбор на научно­стручно списа­ние, член на комисии и слично.

Во звањето редовен професор била избрана наседница на Универзитетскиот сенат, одржана на19.10.2012 година.

Сузана Миовска­Спасева е родена на 19.10.1965година во Скопје. Основно и средно образование за­вршила во родниот град. Дипломирала во 1988 годинана Филозофскиот факултет во Скопје, на наставно­научната студиска група за педагогија. По дипломи­рањето ги завршила тригодишните студии по итали­јански јазик на Филолошкиот факултет во Скопје.Магистрирала наИнститутот за педагогија на Фило­зофскиот факултет во Скопје, во 1996 година, со од­брана на магистерскиот труд Семејството како обра­зовна средина, а докторирала со одбрана на доктор­ската дисертација Прагматистичката педагогија инејзиното влијание врз современата воспитно­обра­зовна практика, на Филозофскиот факултет во Скопје,во 2002 година.

Д­р СузанаМиовска­Спасева работела како воспи­тувачка во забавиштето при ОУ „Ѓорче Петров“ воСкопје, а во 1994 година како професор по италијанскијазик во Домот на млади „25 Мај“ во Скопје. Во 1995година се вработила како помлад асистент наИнсти­тутот за педагогија при Филозофскиот факултет воСкопје. Во 1997 година била избрана, а во 2000 година

била реизбрана во звањето асистент, во 2003 во зва­њето доцент, а во 2007 година за вонреден професорпо научните области: компаративна и историја напедагогија, историја на педагошки системи, социјалнапедагогија и педагогија.

Проф. д­р СузанаМиовска­Спасева реализира на­става по повеќе задолжителни и изборни програми надодипломските студии на Филозофскиот и на Филоло­шкиот факултет „Блаже Конески“ во Скопје, како и напостдипломските студии. Учествува во реализацијатана програмите за докторски студии наИнститутот запедагогија при Филозофскиот факултет во Скопје. Јакреирала насоката за социјална педагогија на доди­пломските и докторските студии наИнститутот за пе­дагогија, во рамките на кои, за првпат, воведува повеќепредмети. Како долгогодишен и сертификуван обучу­вач во техники за поттикнување на критичкото мисле­ње, и во периодот по изборот за вонреден професор,д­р Миовска­Спасева продолжува со активности напланот на обучување на наставниот кадар од наста­вничките факултети во Македонија. Била ментор ичлен на комисии за оцена и одбрана на дипломскиработи, на магистерски и докторски трудови. Автор ена универзитетски учебник и рецензент на еденуниверзитетски учебник.

Посебно забележителни активности и резултатид­р СузанаМиовска­Спасева покажува на планот нанаучноистражувачката работа. Од изборот за вонреденпрофесор има објавено три книги и дваесетина стру­чни и научни трудови во домашни и странски книги,списанија и зборници. Учествува на дваесетина до­машни и меѓународни научни средби и конференции,на кои има добиено и меѓународни признанија. Анга­жирана е и во дваесет семинари и работилници какообучувач на наставници или како учесник. Истовре­мено, како учесник во десетина проекти има воспоста­вено контакти и соработка со повеќе универзитети воЕвропа, а на некои од нив остварува и студиски пре­стои. Покажува и голема активност на полето на стру­чно­апликативната дејност. Коавтор е на книгата Кри­тичкото мислење во универзитетската настава.Била едукатор, рецензент, член на редакциски, уреду­вачки и организациски одбори на научни списанија инаучни домашни и меѓународни собири. Оствариласудиски престој воМарибор, Словенија, а ја добила инаградата за најдобар истражувачки труд (Best PaperAward) на меѓународната конференција Curriculums ofEarly and Compulsory Education, одржана во Задар,Хрватска.

Во звањето редовен професор била избрана наседница на Универзитетскиот сенат, одржана на19.10.2012 година.

Вера Стојановска е родена на 15.4.1965 година воКуманово. Основно и средно образование завршила воСкопје. Дипломирала на групата за педагогија на Фи­лозофскиот факултет во Скопје во 1987 година. Во 1994година го одбранила магистерскиот труд под наслов:Акцелерација на учениците во основното училиште.Докторската дисертација под наслов Кооперативнаактивност на училишниот педагог и наставниците воосновното училиште ја одбранила во 2002 година наФилозофскиот факултет во Скопје.

Д-Р СУЗАНАМИОВСКА-СПАСЕВАФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Д-Р ВЕРА СТОЈАНОВСКАФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Page 37: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

37Универзитетски весник бр. 1 86

Д­р Вера Стојановска се вработила како припра­вник наИнститутот за педагогија во 1988 година. Во1989 била избрана во звањето помлад асистент попредметите: дидактика, советување и ориентација иметодика наИнститутот за педагогија. Во тој периодги изведувала вежбите по предметите: дидактика, со­ветување и ориентација и методика I, со студентите одIII и IV студиска година наИнститутот за педагогија.

Во 1995 година била избрана во звањето асистентпо истите предмети, а во 2001 година била избрана/реизбрана за асистент, и тоа по предметите: дидакти­ка, советување и ориентација (наИнститутот за педа­гогија) и дидактика со специјална дидактика (наИн­ститутот за дефектологија). Во 2002 година била из­брана за доцент по предметите: општа дидактиката,методологија на работата на педагогот, дидактика соспецијална дидактика и педагогија (општ курс), а во2007 година за вонреден професор за научните обла­сти (дисциплини): дидактика, педагогија и образова­ние со примена на компјутер. Д­р Вера Стојановскауспешно ја реализирала наставата од првиот циклусстудии не само на матичниот, туку и на Природно­математичкиот и на Медицинскиот факултет. Билаангажирана и во изведувањето на наставата и испити­те на вториот циклус студии по педагошки науки. Истотака, д­р Вера Стојановска била ментор и член на по­веќе комисии за оцена и одбрана на дипломски рабо­ти, на магистерски трудови и на докторски дисерта­ции. Таа била коавтор во изработка на два универзи­тетски учебника: Педагогија и Промоција на здравје издравствено воспитание. Во функција на обезбеду­вање потребен материјал на студентите изготвила не­колку пакет­материјали, кои претставуваат избор одсоодветни (оригинални или адаптирани) текстови. Д­рВера Стојановска била рецензент на универзитетскиотучебник: Методика на наставата по религиско образо­вание и на учебното помагало Општа методика на на­ставата.

Д­р Вера Стојановска од изборот во звањето вонре­ден професор била ментор на повеќе докторски дисер­тации и магистерски трудови, како и учесник во реа­лизацијата на националниот научен проект Банка наподатоци за воспитание и образование.Има објавенопоголем број на трудови со оригинални научни резул­тати во научно­стручни списанија, како и во зборницина трудови од научно­стручни собири со меѓународенуредувачки одбор, а одржала и пленарни предавања нанаучен/стручен собир со меѓународно учество.

Д­р Вера Стојановска активно била вклучена наполето на стручно­апликативната дејност. Автор е накнигата Наставни медиуми. Оваа книга е една од рет­ките која третира мошне значаен и актуелен проблемво педагошката теорија и наставната практика во Ре­публикаМакедонија, во која е нагласена педагошкатадимензија и елаборација на воспитно­образовнитеаспекти на современата образовна технологија. Покрајтоа, била рецензент на научноистражувачки проекти,а учествувала и во проектни активности, била член наповеќе организациони и програмски одбори на науч­но­стручни собири од национален и меѓународен ка­рактер, како и член на разни комисии при Факултетоти надвор од него.

Во звањето редовен професор била избрана наседница на Универзитетскиот сенат, одржана на19.10.2012 година.

Анета Серафимова е родена во Скопје, каде штозавршила основно училиште и гимназија. Во 1986година дипломирала на Филозофскиот факултет воСкопје, на ННСГ за историја на уметноста со архео­логија. Магистрирала во 1994 година на Филозофскиотфакултет во Белград, а докторирала во 2002 година наФилозофскиот факултет во Скопје.

Д­р Анета Серафимова била вработена на Фило­зофскиот факулет во Скопје во 1987 година како при­правник наННСГ за историја на уметноста со архео­логија. За помлад асистент наИнститутот за историјана уметноста со археологија била избрана во 1988 го­дина, а за асистент во 1994 година. Во 2003 годинабила избрана во звањето доцент, а во 2008 година возвањето вонреден професор. Анета Серафимова реа­лизирала повеќе стипендии за стручен престој востранство, и тоа во: Република Грција,Италија, Буга­рија и Чешка.

Во текот на својата наставно­научна кариера, д­рАнета Серафимова објавила четириесетина научно­истражувачки студии и стручни трудови во домашнии странски списанија. Таа е самостоен автор на петмонографии и едно мултимедијално ДВД­издание икоавтор на десетина тематски и монографски публи­кации. Учествувала на повеќе домашни и меѓународниконгреси, симпозиуми и конференции, а како поканетпредавач одржала предавања во Британската школа воАтина, на Универзитетот Сорбона 1 воПариз, воПре­шерновата дворана на САЗУ воЉубљана и на Фило­зофскиот факултет воЉубљана, како и во Културниотцентар на РМ воЊујорк.

Д­р Анета Серафимова е носител или учесник вонеколку домашни и меѓународни проекти, во кои билавклучена како научен соработник, при што реализира­ла повеќе проекти со Регионалното биро на УНЕСКОза наука и култура во Европа со седиште во Венеција(Regional Bureau for Science and Culture in Europe //UNESCO ­ BRESCE) и со Cooperazione Italiana. Биласоветник и член на Комисијата за издаваштво воМи­нистерството за култура (2002­2004), член на Советотна министерот за култура (2003­2006) и националенпретставник при Советот на УНЕСКО за IPDC, а билаи член на Одборот на УНЕСКО при Филозофскиот фа­култет (UNESCO Chair in Education and Human Deve­lopment).

Наставниот ангажман на д­р Анета Серафимова настудиите од прв, втор и трет циклус се одвива во науч­ните области на византиската и поствизантискатауметност. Таа е носител и реализатор на високообра­зовните курсеви по византиска иконографија и семи­отика, византиска уметност (општ курс), постви­зантиска уметност (општ курс), поствизантискауметност воМакедонија (XV­XVIII век), преродбен­ска уметност воМакедонија (XIX век), ликовна се­миотика ­ родова перспектива и интеркултурна се­миотика. Д­р Анета Серафимова била ментор на 36дипломски трудови и била член на комисија за оценаи одбрана на повеќе дипломски трудови. Таа билаавтор на целовити и сублимирани осврти на триесе­тина средновековни локалитети и фрескоансамбли.Таа има изразен талент за пишување, кој е потврден сонејзиното вклучување во првата антологија на маке­донскиот современ есеј. Била ментор на докторскидисертации и на магистерски трудови, а учествувала иво национални и меѓународни научни проекти, а неј­

Д-Р АНЕТА СЕРАФИМОВАФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

Page 38: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

38 Универзитетски весник бр. 1 86

зини трудови биле објавени во референтни научнисписанија со меѓународен уредувачки одбор. Забеле­жително е нејзиното учество на домашни и на меѓуна­родни собири (симпозиуми, конференции и конгреси)на кои имала секциски предавања, а апстрактите однејзините реферати се објавени во зборници. Д­р Ане­та Серафимова реализирала предавања на покана наКатедрата за славистика при Филозофскиот факултетнаЉубљанскиот универзитет. Во стручно­апликатив­ната дејност на д­р Анета Серафимова треба да се из­двојат трите стручни монографии, за две значајни дре­вни охридски цркви ­ Свети Константин и Елена иСвети Димитрија, какои и за Кучевишкиот манастирСвети Архангели крај Скопје.

Во звањето редовен професор била избрана наседница на Универзитетскиот сенат, одржана на28.11.2012 година.

Љубиша Кировски е роден 1971 година во Тетово.Дипломирал и магистрирал на ФМУ во Скопје, со по­себна пофалба CUM LAUDE. Специјализирал виолинаи камерна музика на ЕвропскатаМоцартова акаде­мија во Варшава. Настапувал како солист соМакедон­ската филхармонија, со Камерниот оркестар „Скопскисолисти“, како и со оркестарот на Санктпетербуршкатакапела. Како камерен музичар реализирал бројни на­стапи со квартетот Гајдов низМакедонија, Германија,Турција, Романија и со триотоМАК во Лондон. Реали­зирал концерти на реномирани фестивали воМаке­донија, Србија, Црна Гора, Хрватска, Полска, Италија,Швајцарија, Бугарија,Шведска, Северен Кипар, Анг­лија, САД, како и редовни настапи во Скопје.

М­рЉубиша Кировски се усовршувал на Летнатаакадемија во Лозана, а како член на камерното дуо, јадобил Специјалната награда наЦ.Е.И., на натпрева­рот за камерна музика Trio di Trieste во Трст, Италија.

Го снимил првиот компакт­диск во живо од фести­валот Охридско лето, а вториот компакт­диск во живобил од концерт во Скопје. Добитник е на наградатаЗЛАТНА ЛИРА, која ја доделува Сојузот на музички­те уметници наМакедонија за најуспешно концертноостварување.

М­рЉубиша Кировски има забележителна наста­вно­образовна дејност која се манифестира преку ре­довните настапи на неговите студенти. Тој бил менторна магистерски трудови на 8 студенти.

Богатата концертна активност на м­рЉубиша Ки­ровски говори за високите достигнувања на полето намузичката исполнителска репродуктива. Освен многу­бројните настапи во земјата, тој ја претставува и јаафирмира државата во странство, изведувајќи и делаод македонски современи композитори во Ниш, Со­фија, Лондон и Њујорк.

Неговите квалитети се афирмирани и преку мошнепозитивни рецензии на неговите изведби било да сесамостојни, во дуо, или пак во квартет. Во „Утринскивесник“ ќе напишат: „Особено воодушеви мајсторскатаинтерпретација на нашиот извонредно надарен вио­линистЉубиша Кировски, кој со леснотија и развиенсенс за барокна моторика навистина ја воодушевипубликата. Едноставно Кировски свиреше многусигурно, со богата звучна колоритност, со интензитет

и сугестија кои со право му го даваат епитетот ­ мајсторна звукот.“Или, пак, оваа кратка сентенца, објавена,исто така во цитираниот весник: „Не се памети коганекој наш изведувач го исполнил својот концерт сопремиерни изведби како што беше концертот на дуотоКировски. Кировски го слушнавме како одличен, од­лучен супериорен мајстор на виолата, кој сосемасигурно го држи престолот на виолате, нешто какомакедонски Јури Башмет. Беше прецизен и виртуозен,и на својот матичен инструмент виолината. Дуотозвучеше сигурно, цврсто, интонативно прецизно, екс­пресивно, зрело за да можат делата да добијат вистин­ска светлина и да го предизвикаат потребното задо­волство кај публиката.“

М­рЉубиша Кировски активно учествувал во жи­ри­комисии на домашни и меѓународни натпревари, абил и член на Управниот одбор на Сојузот на музи­чките уметници наМакедонија, како и претседател наСојузот на музичките уметници наМакедонија.

Во звањето редовен професор бил избран на седни­ца на Универзитетскиот сенат, одржана на 28.11.2012година.

Маргарета Пецовска­Ѓорѓевиќ е родена на28.2.1963 година во Скопје. Основно и средно образо­вание завршила во Скопје.НаИнститутот за физикапри Природно­математичкиот факултет во Скопје ди­пломирала на применетата насока, во 1987 година. Во1987 година била примена како помлад асистент наИнститутот за физика при ПМФ, каде што се вклучилаво наставниот процес од повеќе предмети како на са­миот Институт, така и во одржувањето на нумеричкитеи лабораториските вежби за студентите од другитеинститути наПМФ и другите факултети на Универзи­тетот „Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје.

Постдипломските студии по сончева енергија наИнститутот за физика при ПМФ во Скопје ги завршилаво 1994 со одбрана на магистерскиот труд под насловВлијание на условите за добивање на Cu2О тенкифилмови со метод на хемиска депозиција врз нивна­та микроструктура и некои физички својства. Во2002 година, на Институтот за физика при ПМФ, јаодбранила докторската дисертација насловена какоЕлектрично карактеризирање на тенки филмови запримена во микроелектрониката. Во 2003 година би­ла избрана за доцент, а во 2008 година била избранаво звањето вонреден професор.

Д­рМаргаретаПецовска­Ѓорѓевиќ, по изборот задоцент, ја изведува наставата по предметите: Одбраниделови од физиката за студентите од Институтот заинформатика наПМФ; Физика за двопредметни сту­дии биологија­хемија; Физика за аналитичка биохе­мија на Институтот за хемија при ПМФ. За сите трипредмети подготвила интерни скрипти од предава­њата.Изведувала настава за првиот и вториот циклусстудии, не само на студентите од матичниот Факултет,туку и за студенти од Медицинскиот факултет. Зауспешна реализација на наставата и подобрување нанејзиниот квалитет, изработила интерни скрипти засите предмети. Д­рМаргарета Пецовска­Ѓорѓевиќ би­ла ментор на комисии за одбрана на дипломски рабо­ти, како и член на комисија за оцена и одбрана на док­торска дисертација.

М-РЉУБИШАКИРОВСКИФАКУЛТЕТ ЗАМУЗИЧКА УМЕТНОСТ

Д-Р МАРГАРЕТАПЕЦОВСКА-ЃОРЃЕВИЌПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ

Page 39: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

39Универзитетски весник бр. 1 86

Научнатаистражувачката активност д­рМаргаретаПецовска­Ѓорѓевиќ ја реализирала во неколку полиња,како што се: физика на кондензираната материја,физика на полуспроводниците и диелектриците, какои физика и екологија/животна средина, како и вополето на биофизиката и оптоелектрониката. Посебносе посветила на електрично и фотоелектрично карак­теризирање на тенки диелектрични филмови и флуи­ди, како и на микроструктурното, електричното и еле­ктрооптичкото карактеризирање на материјали. Ре­зултат на нејзината научноистражувачка работа сеповеќето научни трудови кои се објавени во домашнии меѓународни списанија, но и научни трудови коибиле презентирани на конференции во земјата и востранство, како автор или коавтор.Има објавено на­учни и стручни трудови во меѓународни списанија коисе индексирани според SCI и имаат импакт­фактор.Учествувала во повеќе научноистражувачки проекти,а реализирала и кратки престои на неколку странскиуниверзитети: Вороњеж ­ Русија, Бодрум ­ Турција,Трст ­Италија, Гент ­ Белгија, Солун ­ Грција, Софија­ Бугарија.

Д­р Маргарета Пецовска­Ѓорѓевиќ покажала за­видна активност во стручно­апликативната дејност,учествувајќи во подготвување на учебници по физиказа средните стручни училишта. Коавтор е на учебни­кот по физика за трета година за сите средни стручниучилишта во Р Македонија, а била и рецензент на тру­дови во меѓународни и домашни списанија. Била членна комисии за државни натпревари по физика за уче­ниците од основно и средно образование, како и члене на повеќе друштва од делокругот на најзината науч­на преокупација.

Во звањето редовен професор била избрана наседница на Универзитетскиот сенат, одржана на28.11.2012 година.

Јасмина Сиљаноска е родена во Кичево. Основнои средно обрaзование завршила во Скопје како прве­нец на генерацијата. Со високо образование се стекна­ла на Архитектонскиот факултет при Универзитетот„Св. Кирил иМетодиј“ во Скопје, каде што дипломи­рала во 1983 година. Постдипломски студии завршилана Архитектонскиот факултет при Универзитетот воЗагреб, на студиите за градителско наследство воСплит, одбранувајќи го трудот на тема Дијахронискастудија на главниот градски плоштад во Скопје ивлијанието на концепцискиот дисконтинуитет наградот (Dijakronijska studija glavnog gradskog trga uSkopju i utjecaji koncepcijskog diskontinuiteta grada).Остварила студиски престој на Државниот универзи­тет во Аризона, САД (Arizona State University) на Фа­култетот за архитектура и енвиронментален дизајн(College of Architecture and Environmental design). Во2001 година докторирала на Архитектонскиот факул­тет, со одбрана на докторската дисертација со насловПланерски аспекти на обликувањето на градскиотпростор.

Д­р Јасмина Сиљаноска, во 1986 година, на Архи­тектонскиот факултет при Универзитетот „Св. КирилиМетодиј“ во Скопје, била избрана во звањето помладасистент на групата предмети од областа на урбани­змот при Институтот за просторна организација начовековата средина, за во 1991 година да биде преиз­

брана во истото звање. Во 1995 година била избрана заасистент по предметот Основи на урбанизмот, а во1998 година била преизбрана во истото звање. Во 2002година била избрана за доцент по предметите: Основина урбанизмот и Системи на домување, а за вонреденпрофесор на група предмети од областа на урбанизмотпри Институтот за урбанизам била избрана во 2008година.

Покрај наставно­научната дејност, д­р Јасмина Си­љаноска била раководител на постдипломските студиипо архитектура и урбанизам, при што била член накомисии за оцена и одбрана на дипломски и магистер­ски трудови. Учествувала во работата наМеѓународ­ната летна школа за архитектура во манастирот „Св.Јоаким Осоговски“, Крива Паланка, како и во работатана работилници во рамки на научни проекти, и тоа во:Германија,Италија,Португалија, Велика Британија,Естонија и др.Нејзината научноистражувачка работае надополнета со учество во научни проекти од дома­шен и меѓународен карактер. Учествувала на домашнии меѓународни конференции со пленарни излагања, аодржаните бројни предавања на меѓународни стручно­научни собири биле забележителни и публикувани водомашни и познати меѓународни списанија кои осо­бено се познати по својот интердисциплинарен приоди фокусираност на актуелни и научно релевантни те­ми, кои се внимателно избрани од уредниците или одгостите уредници, кои се врвни специјалисти во обла­ста, а принципот на „слепо“ двојно рецензирање натекстовите гарантира дека секој број е единствен посвојот академски квалитет и професионална релевант­ност.

Д­р Јасмина Сиљаноска се истакнува со учество наизложби во областа на архитектонското и урбанисти­чко творештво, меѓу кои се издвојува нејзиното уче­ство на изложбата „60 години Архитектонски факул­тет“, во организација на Архитектонскиот факултет воМузеј на град Скопје, во 2009 година, и нејзиното уче­ство како организатор/куратор на изложбата на сту­дентски трудови на БИСТА на 14. Биенале на македон­ската архитектура, Скопје, во 2008 година, во органи­зација на Асоцијацијата на архитекти наМакедонија –ААМ.

Професионалниот ангажман д­р Јасмина Сиљано­ска го изразува и низ организирање на разни манифе­стации, изложби, учество и организација на бројнипрофесионални дебати и сл., како и преку членувањеи работа во повеќе стручни тела и организации, како иостварување на дејности од поширок интерес. Своитеставови за актуелните случувања во сферата на урба­низмот и архитектурата д­р Јасмина Сиљаноска јавноги изнесува во голем број печатени и електронскимедиуми и во вид на текстови, а била и член на нацио­нална жири­комисија за избор на најдобар труд намеѓународен конкурс. Таа е присутна на европскатаархитектонска сцена како независен експерт, при штоима остварено голем број стручно­научни и експерт­ски активности. Била ангажирана како консултант исоработник на елаборати, при евалуација и супервизи­ја на проекти и студии, како и во проекти за унапреду­вање на методологијата во урбанистичкото планирањеи градителското наследство.На стручно­научно полеима остварено и други активности во доменот на орга­низацијата или процесот на евалуација на научниостварувања.

Во звањето редовен професор била избрана наседница на Универзитетскиот сенат, одржана на28.11.2012 година.

Д-Р ЈАСМИНА СИЉАНОСКААРХИТЕКТОНСКИ ФАКУЛТЕТ

Page 40: univerzitetski vesnik - уким' 7 ласти, усогласенисосоодветнитепрограмиодземјите наЕУ

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

бул. Гоце Делчев бр. 9, 1 000 Скопје, Македонија

: +389 2 3 293 293 : +389 2 3 293 202

: [email protected] : www.ukim.edu.mk