tym, ktŠrzy pracuj‹ dla rŠwnych szans - pfron · 2017. 6. 30. · sow‹ coraz wi«ksz‹...

64
WYDARZENIA Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 1 Zarzàd Paƒstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Nie- pe∏nosprawnych w trakcie obchodów Europejskiego Roku Osób Niepe∏nosprawnych – postanowi∏ po raz pierwszy przyznaç statuetki PFRON – symboliczne nagrody dla wy- bitnych osobowoÊci: ludzi, którzy szczególnie przyczynili si´ do propagowania idei równoÊci szans osób niepe∏no- sprawnych w swej pracy zawodowej i w dzia∏aniach spo- ∏ecznych. Statuetki przyznawane sà te˝ instytucjom szcze- gólnie zas∏u˝onym dla Êrodowisk niepe∏nosprawnych. Twórcà statuetki jest artysta rzeêbiarz Andrzej Renes, autor m.in. ods∏oni´tego ostatnio w Warszawie Pomnika Ksi´dza I. Skorupki. W 2005 statuetki PFRON otrzyma∏y nast´pujàce osoby i in- stytucje: Prof. Andrzej Zoll, Rzecznik Praw Obywatelskich – w spo- sób szczególny przyczyni∏ si´ do szeroko pojmowanego polepszania jakoÊci ˝ycia osób niepe∏nosprawnych w Pol- sce oraz do zmiany ich wizerunku w spo∏eczeƒstwie. Dzi´- ki wieloletniej dzia∏alnoÊci naukowej, spo∏ecznej i charyta- tywnej, wspierajàcej dzia∏ania obywatelskie zwiàzane z wyrównywaniem szans osób niepe∏nosprawnych, wp∏y- nà∏ na zmiany w postrzeganiu i rozumieniu praw cz∏o- wieka – w tym praw cz∏owieka niepe∏nosprawnego. Jego Eminencja Kardyna∏ Zenon Grocholewski – od daw- na otacza opiekà m∏odzie˝ niepe∏nosprawnà w Polsce i na ca∏ym Êwiecie. Jest Prefektem Watykaƒskiej Kongregacji Wychowania Katolickiego, a w Polsce szczególnie zwià- za∏ si´ z festiwalem m∏odzie˝y niepe∏nosprawnej w Cie- chocinku, co roku spotyka si´ z jego uczestnikami, udzie- lajàc im rad i wsparcia. Ks. Kardyna∏ jest osobiÊcie zaanga˝owany w dzia∏ania na rzecz edukacji m∏odzie˝y niepe∏nosprawnej. RESURS – Regionalna Spó∏dzielnia Us∏ug Rehabilitacyjno – Socjalnych we Wroc∏awiu – 15 lat dzia∏aƒ w regionie za- oowocowa∏o wieloma inicjatywami na rzecz Êrodowiska. RESURS sta∏a si´ platformà wspó∏pracy spó∏dzielni i or- ganizacji pozarzadowych przy tworzeniu miejsc pracy. Tym, którzy pracujà dla równych szans – przyznano kolejne statuetki PFRON Wr´czenie statuetki Kardyna∏owi Zenonowi Grocholewskiemu przez Prezesów PFRON Romana Sroczyƒskiego i Mariana Leszczyƒskiego

Upload: others

Post on 04-Feb-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • WYDARZENIA

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 1

    Zarzàd Paƒstwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Nie-pe∏nosprawnych w trakcie obchodów Europejskiego RokuOsób Niepe∏nosprawnych – postanowi∏ po raz pierwszyprzyznaç statuetki PFRON – symboliczne nagrody dla wy-bitnych osobowoÊci: ludzi, którzy szczególnie przyczynilisi´ do propagowania idei równoÊci szans osób niepe∏no-sprawnych w swej pracy zawodowej i w dzia∏aniach spo-∏ecznych. Statuetki przyznawane sà te˝ instytucjom szcze-gólnie zas∏u˝onym dla Êrodowisk niepe∏nosprawnych.

    Twórcà statuetki jest artysta rzeêbiarz Andrzej Renes, autor m.in. ods∏oni´tego ostatnio w Warszawie

    Pomnika Ksi´dza I. Skorupki.

    W 2005 statuetki PFRON otrzyma∏y nast´pujàce osoby i in-stytucje:PPrrooff.. AAnnddrrzzeejj ZZoollll,, RRzzeecczznniikk PPrraaww OObbyywwaatteellsskkiicchh – w spo-sób szczególny przyczyni∏ si´ do szeroko pojmowanego

    polepszania jakoÊci ˝ycia osób niepe∏nosprawnych w Pol-sce oraz do zmiany ich wizerunku w spo∏eczeƒstwie. Dzi´-ki wieloletniej dzia∏alnoÊci naukowej, spo∏ecznej i charyta-tywnej, wspierajàcej dzia∏ania obywatelskie zwiàzanez wyrównywaniem szans osób niepe∏nosprawnych, wp∏y-nà∏ na zmiany w postrzeganiu i rozumieniu praw cz∏o-wieka – w tym praw cz∏owieka niepe∏nosprawnego. JJeeggoo EEmmiinneennccjjaa KKaarrddyynnaa∏∏ ZZeennoonn GGrroocchhoolleewwsskkii – od daw-na otacza opiekà m∏odzie˝ niepe∏nosprawnà w Polsce i naca∏ym Êwiecie. Jest Prefektem Watykaƒskiej KongregacjiWychowania Katolickiego, a w Polsce szczególnie zwià-za∏ si´ z festiwalem m∏odzie˝y niepe∏nosprawnej w Cie-chocinku, co roku spotyka si´ z jego uczestnikami, udzie-lajàc im rad i wsparcia. Ks. Kardyna∏ jest osobiÊciezaanga˝owany w dzia∏ania na rzecz edukacji m∏odzie˝yniepe∏nosprawnej.

    RREESSUURRSS –– RReeggiioonnaallnnaa SSppóó∏∏ddzziieellnniiaa UUss∏∏uugg RReehhaabbiilliittaaccyyjjnnoo ––SSooccjjaallnnyycchh wwee WWrroocc∏∏aawwiiuu – 15 lat dzia∏aƒ w regionie za-oowocowa∏o wieloma inicjatywami na rzecz Êrodowiska. RESURS sta∏a si´ platformà wspó∏pracy spó∏dzielni i or-ganizacji pozarzadowych przy tworzeniu miejsc pracy.

    Tym, którzy pracujà dla równych szans– przyznano kolejne statuetki PFRON

    Wr´czenie statuetki Kardyna∏owi Zenonowi Grocholewskiemu przez Prezesów PFRON RomanaSroczyƒskiego i Mariana Leszczyƒskiego

  • Zaanga˝owana jest w dzia∏ania z zakresu rehabilitacjispo∏ecznej. Organizowa∏a mi´dzy innymi turnusy rehabi-litacyjne, obejmujàc nimi du˝à grup´ pracowników spó∏-dzielni, a tak˝e dzieci z ca∏ego regionu.WWIIEELLSSPPIINN –– WWiieellkkooppoollsskkiiee ZZaapplleecczzee RReehhaabbiilliittaaccyyjjnnoo--TTeecchh--nniicczznnee SSppóó∏∏ddzziieellnnii IInnwwaalliiddóóww ww PPoozznnaanniiuu – od 15 lat pro-wadzi dzia∏alnoÊç na rzecz polepszania jakoÊci ˝ycia osóbniepe∏nosprawnych.

    Dzi´ki gronu spo∏eczników wieloletnie, jeszcze przedwo-jenne doÊwiadczenia i tradycje spó∏dzielczoÊci sta∏y si´ pod-stawà dla rozwijania nowoczesnych form rehabilitacji spo-∏ecznej i zawodowej oraz tworzenia nowych miejsc pracywed∏ug nowoczesnych schematów.Dorobek Spó∏dzielni to efekt pr´˝nej dzia∏alnoÊci jej cz∏on-ków, koncentrujàcej si´ na wyrównywaniu szans osób nie-

    pe∏nosprawnych w spo∏eczeƒstwie. Dzi´ki wspó∏pracy zeÊrodowiskiem naukowym Wielkopolski stworzono tu pod-stawy rehabilitacji spo∏ecznej.¸̧UUKKSSJJAA –– SSppóó∏∏ddzziieellnniiaa iimm.. GGeenn.. KKlleeeebbeerrggaa,, ZZaakk∏∏aadd PPrraaccyyCChhrroonniioonneejj ww ¸̧uukkoowwiiee – 55-letnia dzia∏alnoÊç Spó∏dzielninagrodzona za przyczynianie si´ do szeroko pojmowane-

    go polepszania jakoÊci ˝ycia osób niepe∏nosprawnych, two-rzenie warunków do rehabilitacji poprzez prac´ oraz zmia-ny ich wizerunku w spo∏eczeƒstwie.

    Tradycje spó∏dzielczoÊci nie uleg∏y zaprzepaszczeniu, a sta-∏y si´ podwalinà dalszych nowoczesnych dzia∏aƒ: two-rzenia nowych miejsc pracy, rozwijania nowoczesnych formspó∏dzielczoÊci zapewniajàcej osobom niepe∏nosprawnymprac´ w nowoczesnych warunkach.

    (jk)

    WYDARZENIA

    Biuletyn Informacyjny 5-6/20052

    Dyrektor Wydzia∏u Programowania Pomocy Publicznej i Analiz PFRON wr´cza nagrod´ prezesom RESURS

    Zofia ̊ uk – Preses Spó∏dzielni ̧ UKSJA otrzymuje nagrod´ z ràk Prezesa Mariana Leszczyƒskiego

    Pierwszy z lewej Prezes WIELSPIN – Zdzis∏aw Bàczkiewicz, obok Prezes PFRON R. Sroczyƒski Spotkanie Zarzàdów WIELSPIN i RESURS

  • PROGRAMY PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 3

    Podstawowà misjà Paƒstwowego Funduszu RehabilitacjiOsób Niepe∏nosprawnych jest wspieranie rehabilitacji za-wodowej osób niepe∏nosprawnych – tworzenie miejsc pracy.

    Ârodki PFRON pochodzà od pracodawców, niezatrudnia-jàcych osób niepe∏nosprawnych i, zgodnie z logikà usta-wy o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepe∏nosprawnychoraz ze wzgl´du na êród∏o pochodzenia Êrodków, powin-ny byç one wydatkowane przede wszystkim na cele zwià-zane z zatrudnianiem osób niepe∏nosprawnych.

    Aktywizacj´ zawodowà, jako g∏ówny cel dzia∏alnoÊci Fun-duszu odzwierciedlajà zasady programów PFRON. Stano-wià one uzupe∏nienie dzia∏aƒ realizowanych w ramach za-daƒ ustawowych Funduszu.

    Formu∏a udzielania dotacji w ramach programu, pozwala nawyodr´bnienie najwa˝niejszych w danym czasie problemóworaz na mo˝liwie precyzyjne wskazanie adresatów pomocy.

    Pierwsze programy PFRON – Wykszta∏cenie Twojà szansài Premia dla aktywnych, uruchomione zosta∏y w 1993 ro-ku. Od tego czasu liczba zrealizowanych oraz aktualnie re-alizowanych programów wzros∏a do ponad 50.

    Programy PFRON, ze wzgl´du na adresata i rodzaj ofero-wanej przez PFRON pomocy, mo˝na podzieliç na kilka kategorii: – programy aktywizacyjne, skierowane bezpoÊrednio do

    osób niepe∏nosprawnych (np. PEGAZ, KOMPUTER DLAHOMERA, STUDENT),

    12 lat wyrównywaniaszans osóbniepe∏nosprawnych

    W ciàgu 7 lat oko∏o 11..666600 zzaakk∏∏aaddóóww pprraaccyy cchhrroonniioonneejj uzy-ska∏o w ramach 10 programów PFRON pomoc w utrzy-maniu zatrudnienia osób niepe∏nosprawnych. ¸àczne wy-datki na ten cel przekroczy∏y 9966,,66 mmllnn z∏.

    Od 1996 roku, Fundusz wspar∏ w zakupie samochodu2211..110099 oossóóbb. ¸àczne wydatki na powy˝szy cel osiàgnàprawie 226600 mmllnn z∏.

    Od 2003 roku Fundusz realizuje pomoc w likwidacji ba-rier transportowych za poÊrednictwem form zorganizo-wanych (transport zbiorowy). Wed∏ug szacunków, do koƒ-ca 2005 roku, w ramach programów: PEGAZ 2003(samochody dla WTZ) i PROGRAMU WYRÓWNYWANIARÓ˚NIC MI¢DZY REGIONAMI (gdzie beneficjentami mo-gà byç fundacje, stowarzyszenia lub inne organizacje spo-∏eczne, których statutowym zadaniem jest rehabilitacjazawodowa i spo∏eczna osób niepe∏nosprawnych oraz gmi-ny i powiaty), Fundusz dofinansuje zakup prawie 11..550000ppoojjaazzddóóww, wydatkujàc na ten cel ∏àcznie 112299,,88 mmllnn z∏.Znaczna cz´Êç z tych pojazdów jest wyposa˝ona w win-d´, podjazd lub inne urzàdzenia dostosowujàce pojazddo przewozu osób niepe∏nosprawnych.

    Od 1999 do koƒca 2005 roku, Fundusz dofinansuje za-kup sprz´tu komputerowego dla oko∏o 4422 ttyyss.. oossóóbb nie-pe∏nosprawnych, wydatkujàc na ten cel ∏àcznie prawie223322 mmllnn z∏.

    Od 2000 do koƒca 2005 roku, Fundusz wesprze oko∏o66..110000 oossóóbb w zakupie wózka inwalidzkiego o nap´dzieelektrycznym. ¸àczna kwota wydatków Funduszu na tencel wyniesie oko∏o 7755,,55 mmllnn z∏.

    Od roku 2002 do 2005, Fundusz obejmuje pomocà finan-sowà coraz wi´kszà liczb´ studentów niepe∏nosprawnych.W 2002 roku z dofinansowania w ramach programu STU-DENT skorzysta∏o 1934 studentów niepe∏nosprawnych.W 2005 roku szacuje si´, i˝ z pomocy tej skorzysta po-nad 55..000000 ssttuuddeennttóóww, ∏àczne wydatki Funduszu na do-finansowanie edukacji na poziomie wy˝szym przekro-czà w 2005 roku 3355,,99 mln z∏.

  • PROGRAMY PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/20054

    – programy wspierajàce edukacj´ osób niepe∏nosprawnych(np. PITAGORAS, STUDENT, UNIWERSYTET DLA WSZYST-KICH, PEGAZ),

    – programy wspierajàce zatrudnienie osób niepe∏nospraw-nych (np. BRAILLE, Program wyrównywania ró˝nic mi´-dzy regionami w obszarze C – wyposa˝enie nowych miejscpracy dla osób niepe∏nosprawnych odpowiednio do ichpotrzeb i mo˝liwoÊci, Program Utrzumania ZatrudnieniaOsób Niepe∏nosprawnych,

    – programy wspierajàce procesy zwiàzane z rehabilitacjàzawodowà (np. PARTNER).

    Szacuje si´, ˝e od 1993 do 2005 roku ∏àczne wydatki Fun-duszu na programy przekroczà kwot´ 11,,55 mmiilliiaarrddaa zz∏∏oottyycchh.Ârodki te w du˝ej cz´Êci wydatkowane zosta∏y na progra-my adresowane bezpoÊrednio do osób niepe∏nosprawnych(oko∏o 820 milionów z∏otych).

    Nie istniejà sta∏e i gotowe standardy opracowywania pro-gramów PFRON. Konstrukcja programów zmienia∏a si´ wrazz up∏ywem czasu oraz zdobywaniem wiedzy i doÊwiadcze-nia. Obecnie programy opracowywane sà w oparciu o wzo-ry czerpane z programów finansowanych ze Êrodków UniiEuropejskiej. Warto wspomnieç, i˝ Fundusz, jako jedynatego typu instytucja finansowa w Polsce posiada mmii´́ddzzyy--nnaarrooddoowwyy cceerrttyyffiikkaatt wydany wg norm PN-EN ISO9001:2001 na wdro˝ony system zarzàdzania jakoÊcià, któ-remu podlega równie˝ proces programowania i projek-towania procedur realizacji programów. Program zawiera wst´p, b´dàcy syntetycznà diagnozà sy-tuacji, definicje poj´ç, list´ adresatów, g∏ówne warunki

    uczestnictwa w programie, okreÊlenie przeznaczenia po-mocy, list´ realizatorów oraz zakres ich kompetencji, za-si´g i czas trwania programu, warunki finansowania (mak-symalnà kwot´ pomocy). Procedury realizacji programu sàintegralnà cz´Êcià programu i uszczegó∏awiajà zapisy pro-gramu oraz zawierajà terminy przyjmowania wniosków,okreÊlajà wzory formularzy i umów, jak te˝ opisujà zasa-dy monitoringu, sprawozdawczoÊci a obecnie równie˝ ewa-luacji programu.

    PPRROOGGRRAAMMYY RREEAALLIIZZOOWWAANNEE WW 22000044 RROOKKUU

    Lp. Program Plan finansowy PFRON na 2004 (w z∏)1 Ku nowoczesnoÊci 3 790 0002 Telepraca 3 579 0003 Pitagoras 3 175 0004 Junior 3 500 0005 Osoby niepe∏nosprawne w s∏u˝bie publicznej 20 826 0006 Pegaz 2003 57 563 0007 Komputer dla Homera 2003 32 132 0008 Student 10 500 0009 Papirus 4 000 00010 Partner 43 927 00011 Program wyrównywania ró˝nic mi´dzy regionami 91 847 00012 Promocja Integracji Osób Niepe∏nosprawnych 6 000 000

    RRAAZZEEMM 228800 883399 000000

    PPRROOGGRRAAMMYY RREEAALLIIZZOOWWAANNEE WW 22000055 RROOKKUU

    Lp. Program Plan finansowy PFRON na 2005 (w z∏)1 Pitagoras 5 000 0002 Junior 15 000 0003 Osoby niepe∏nosprawne w s∏u˝bie publicznej 12 807 0004 Pegaz 2003 65 024 0005 Komputer dla Homera 2003 32 000 0006 Student 23 000 0007 Partner 60 000 0008 Program wyrównywania ró˝nic mi´dzy regionami 100 000 0009 Promocja Integracji Osób Niepe∏nosprawnych 6 000 000

    10 Program ograniczania skutków niepe∏nosprawnoÊci 2 506 000RRAAZZEEMM 332211 333377 000000

    oprac. Redakcjana podstawie materia∏ów Wydzia∏u Programowania

    Pomocy Publicznej i Analiz PFRON

    W latach 1999-2001, 113366..446600 oossóóbb otrzyma∏o wsparcieindywidualne w zaopatrzeniu w przedmioty ortopedycz-ne i Êrodki pomocnicze na ∏àcznà kwot´ 8811,,77 mmllnn..

    Od 2000 roku w ramach programu PARTNER, Funduszwspiera dzia∏alnoÊç statutowà na rzecz osób niepe∏no-sprawnych oko∏o 330000 oorrggaanniizzaaccjjii ppoozzaarrzzààddoowwyycchh, któreobejmujà swojà pomocà ponad 770000 ttyyss.. oossóóbb niepe∏no-sprawnych. ¸àczne wydatki na ten cel przekroczà w 2005roku 221155,,22 mmllnn z∏.

    Szacuje si´, i˝ do 2005 roku w ramach ró˝nych progra-mów, dzi´ki wsparciu Funduszu powsta∏o oko∏o 77..110000stanowisk pracy dla osób niepe∏nosprawnych; kwota wy-datkowana na ten cel wyniesie ok. 113344 mmllnn z∏.

  • FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 5

    W rozwini´tych gospodarczo krajach Unii Europejskiejok. 15% populacji to osoby niepe∏nosprawne. W Polsce po-dobnie, wed∏ug spisu powszechnego w 2002 r. liczba osóbniepe∏nosprawnych wynosi∏a prawie 5,5 mln, czyli 14,3%ludnoÊci kraju (w tym 4 450 tys. posiada∏o prawne potwier-dzenie niepe∏nosprawnoÊci). Osoby niepe∏nosprawne stanowià grup´ zró˝nicowanà pod wzgl´dem stopnia i ro-dzaju niepe∏nosprawnoÊci, co powoduje koniecznoÊç ró˝-nicowania i indywidualizowania pomocy do nich adreso-wanej. Sà statystycznie gorzej wykszta∏cone, przejawiajàni˝szà aktywnoÊç zawodowà i w konsekwencji, dotyka jezjawisko ubóstwa i wykluczenia spo∏ecznego. NierównoÊçszans na starcie pog∏´biona zostaje w doros∏ym ˝yciu,poprzez gorsze przygotowanie do ˝ycia zawodowego i spo-∏ecznego, a z∏a sytuacja na rynku pracy uderza przedewszystkim w niepe∏nosprawnych.

    Pod wzgl´dem liczby osób niepe∏nosprawnych spo∏eczeƒ-stwo polskie nie odbiega od Êrednich statystycznych cha-rakterystycznych dla wi´kszoÊci krajów Unii Europejskiej.

    Na tle innych krajów europejskich wyró˝nia nas nieste-ty nniisskkaa aakkttyywwnnooÊÊçç zzaawwooddoowwaa ludnoÊci w wieku produk-cyjnym. Jeszcze gorzej sytuacja ta kszta∏tuje si´ w grupieosób niepe∏nosprawnych, gdzie zaledwie co czwarty z nichpracuje stale lub dorywczo bàdê poszukuje zatrudnieniaza poÊrednictwem urz´dów pracy.

    Polska jak i inne cywilizowane kraje dà˝y do stworzeniaosobom niepe∏nosprawnym warunków umo˝liwiajàcychim zaspokajanie swoich potrzeb samodzielnie, na równiz innymi obywatelami. Ostatecznym celem jest tu two-rzenie warunków do pe∏nej integracji spo∏ecznej, a szcze-gólnie do wykonywania pracy zawodowej. W skali Unii Eu-ropejskiej znajduje to wyraz w tzw. „Strategii Lizboƒskiej“,a u nas w Narodowym Planie Rozwoju.

    Wg danych GUS, w pierwszym kwartale 2005 roku w wie-ku produkcyjnym by∏o nieca∏e 2,4 mln osób niepe∏nospraw-nych z czego 543 tys. deklarowa∏o aktywnoÊç zawodowà.Grupa ta jest potencjalnym beneficjentem systemu wspo-magania zatrudnienia i rehabilitacji zawodowej. W tym okre-sie na rynku pracy znalaz∏o zatrudnienie jedynie 520 tys.osób niepe∏nosprawnych, czyli co piàty z populacji w wie-

    ku produkcyjnym. Jednak znaczna cz´Êç tej grupy bo 202tys. osób pracuje w rolnictwie indywidualnym.

    System finansowego wspierania rehabilitacji zawodowej

    W 1991 roku wdro˝ono w Polsce system wspierania przezpaƒstwo rehabilitacji zawodowej i spo∏ecznej osób niepe∏-nosprawnych. Przyj´ta wówczas ustawa o zatrudnianiu orazrehabilitacji spo∏ecznej i zawodowej osób niepe∏nospraw-nych okreÊli∏a zadania dla instytucji paƒstwowych uczestni-czàcych w tym procesie oraz stworzy∏a instrumenty ekono-miczne stymulujàce pracodawców do zatrudniania osóbniepe∏nosprawnych. Powo∏ano wówczas PFRON powierza-jàc mu rol´ centralnej instytucji finansowej w tym systemie.System ten by∏ wzorowany, choç istniejà oczywiÊcie ró˝ni-ce, na rozwiàzaniach stosowanych w innych krajach europej-skich o ustabilizowanej gospodarce rynkowej. Na przestrze-ni minionych lat by∏ on wielokrotnie modyfikowany, jednakjego podstawowe za∏o˝enia nie uleg∏y zmianie.

    Obecnie polski system finansowego wspierania rehabi-litacji zawodowej sk∏ada si´ z obowiàzkowych wp∏at pra-codawców za nie zatrudnianie okreÊlonej liczby osób nie-pe∏nosprawnych oraz z ulg i dotacji finansowych dla tych,którzy takie osoby zatrudniajà. Aktualnie pracodawców zo-bowiàzanych do wp∏at na Fundusz jjeesstt ppoonnaadd 9911 ttyyss,, zzaaÊÊuuzzyysskkuujjààccyycchh ddooffiinnaannssoowwaanniiee ddoo wwyynnaaggrrooddzzeeƒƒ oossóóbb nniiee--ppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh,, ppoowwyy˝̋eejj 66990000.

    Nasz cel – praca dlaniepe∏nosprawnych

    23%

    77%

    Aktywni zawodowoBierni zawodowo

    AAkkttyywwnnooÊÊçç zzaawwooddoowwaa oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh ww wwiieekkuu pprroodduukkccyyjjnnyymm (( II kkwwaarr ttaa∏∏ 22000055))

  • Rola PFRON polega na redystrybucji uzyskanych Êrodków,z przeznaczeniem na dzia∏ania, których celem jest akty-wizacja zawodowa i spo∏eczna co w praktyce powinnooznaczaç wzrost zatrudnienia.

    Chroniony rynek pracyCharakterystyczny dla Polski jest dominujàcy udzia∏ zzaa--

    kk∏∏aaddóóww pprraaccyy cchhrroonniioonneejj w rynku pracy osób niepe∏no-sprawnych. Zak∏ady te w polskim systemie rehabilitacji ko-rzystajà z szeregu przywilejów w zamian za okreÊloneobowiàzki. Jest to swoisty kontrakt, jaki zawiera paƒstwoz tymi zak∏adami jako pracodawcami. Polega on na tym,˝e pracodawca zobowiàzuje si´ do zatrudnienia co naj-mniej 40% osób niepe∏nosprawnych oraz zapewnieniaim odpowiednich warunków pracy, rehabilitacji zawodo-wej, spo∏ecznej i opieki medycznej w Êrodowisku pracy.W zamian otrzymuje ulgi i zwolnienia podatkowe orazwspomaganie ze Êrodków PFRON, co powinno rekompen-sowaç dodatkowe koszty pracodawcy wynikajàce z zatrud-nienia i rehabilitacji tych osób. Ponadto zpch sà zobo-wiàzane do tworzenia zak∏adowego funduszu rehabilitacjiosób niepe∏nosprawnych, który zasilany jest ze Êrodkówpowsta∏ych w∏aÊnie z ulg i zwolnieƒ podatkowych. Pienià-dze te majà charakter Êrodków publicznych, b´dàcych wy-∏àcznie w dyspozycji pracodawców posiadajàcych statuszpch.

    Przeznaczane sà dla osób niepe∏nosprawnych mi´dzy in-nymi na poradnictwo zawodowe i szkolenia, opiek´ me-dycznà i rehabilitacyjnà, baz´ rehabilitacyjnà, pomoc in-dywidualnà, przygotowanie miejsc pracy, dodatkowewynagrodzenia, dowozy do pracy. Suma kwot na kontachtych zak∏adowych funduszy w 2004 roku wynios∏a pra-wie 450 mln z∏. PPoonnaadd 22 440000 zzaakk∏∏aaddóóww pprraaccyy cchhrroonniioonneejj aakkttuuaallnniiee zzaa--ttrruuddnniiaa ppoowwyy˝̋eejj 118800 ttyyss.. oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh pprrzzyycczzyymm 6622%% zz nniicchh mmaa oorrzzeecczzoonnyy lleekkkkii ssttooppiieeƒƒ nniieeppee∏∏nnoo--sspprraawwnnooÊÊccii..

    Nale˝y zak∏adaç, ˝e system chronienia osób niepe∏no-sprawnych na rynku pracy, zgodnie z zasadami obowiàzu-jàcymi w Unii Europejskiej, b´dzie ewoluowa∏ w Polscew stron´ wspierania najbardziej potrzebujàcych, a ogra-niczania tej pomocy, zw∏aszcza pomocy sta∏ej, dla osóbo lekkim stopniu niepe∏nosprawnoÊci, których mo˝liwo-Êci i kwalifikacje prawdopodobnie nie ust´pujà, albo ust´-pujà minimalnie, osobom w pe∏ni sprawnym.

    W 1997 roku wprowadzono w Polsce nowà form´ jed-nostek organizacyjnych na chronionym rynku pracy – zzaa--

    kk∏∏aaddyy aakkttyywwnnooÊÊccii zzaawwooddoowweejj. W odró˝nieniu od zpch funk-cjonujà one wg zasady non profit. Zgodnie z wymogamiprawnymi, w strukturze pracowniczej tych zak∏adów mu-si byç co najmniej 75% osób o znacznym stopniu niepe∏-nosprawnoÊci. Dotychczas utworzono 24 takie zak∏ady,w ca∏oÊci sfinansowane ze Êrodków PFRON, z czego rów-nie˝ finansowana jest cz´Êç dzia∏alnoÊci bie˝àcej. Ârednikoszt utworzenia zak∏adu aktywnoÊci zawodowej w 2004roku wynosi∏ ponad 1 200 tys. z∏. W zak∏adach tych zna-laz∏o prac´ prawie 600 osób. W przysz∏oÊci zak∏ady te praw-dopodobnie b´dà dominujàcà formà na chronionym ryn-ku pracy.

    Polskim osiàgni´ciem sà wwaarrsszzttaattyy tteerraappiiii zzaajj´́cciioowweejj,które formalnie nie sà zaliczane do rynku pracy. Ich za-daniem jest przede wszystkim rehabilitacja osób o znacz-nym stopniu niepe∏nosprawnoÊci, które wed∏ug orzecze-nia lekarskiego nie sà zdolne do wykonywania pracy nawetna chronionym rynku, ale które majà szanse na uzyska-nie zdolnoÊci do wykonywania pracy. AAkkttuuaallnniiee ddzziiaa∏∏aallnnooÊÊççpprroowwaaddzzii 556688 wwaarrsszzttaattóóww tteerraappiiii zzaajj´́cciioowweejj ddoo kkttóórryycchhuucczz´́sszzcczzaa ppoonnaadd 1188 ttyyss.. oossóóbb.. Ka˝dego roku oko∏o 100z nich podejmuje prac´ zawodowà. W 2004 roku Êrednikoszt utworzenia warsztatu terapii zaj´ciowej kszta∏towa∏si´ na poziomie 300 tys. z∏, z czego 52 % finansowanoze Êrodków PFRON.

    PFRON w systemie wspierania rehabilitacji zawodowej

    Paƒstwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepe∏nospraw-nych jest paƒstwowym funduszem celowym, którego g∏ów-nym zadaniem jest finansowe wspomaganie systemu re-habilitacji zawodowej i spo∏ecznej osób niepe∏nosprawnych.PFRON gromadzi Êrodki w wysokoÊci ok. 1,6–1,8 mld z∏rocznie z tytu∏u wp∏at – swoistych mandatów p∏aconychprzez tych pracodawców, którzy nie zatrudniajà ustawo-wego minimum 6 % osób niepe∏nosprawnych. Od ubie-g∏ego roku otrzymuje równie˝ dotacj´ z bud˝etu paƒstwaw wysokoÊci prawie 900 mln z∏ na dofinansowanie wy-nagrodzeƒ osób niepe∏nosprawnych.

    PFRON ponad 42% Êrodków finansowych przekazuje sa-morzàdom wojewódzkim i powiatowym. Oko∏o 28% sta-nowià wydatki z tytu∏u sk∏adki ubezpieczenia spo∏eczne-go niepe∏nosprawnych, jakie PFRON wp∏aca do ZUS zapracodawców zatrudniajàcych osoby niepe∏nosprawnew zpch i ma∏ych zak∏adach pracy. Ok. 30% gromadzonychÊrodków jest wydatkowanych bezpoÊrednio przez PFRONna ÊciÊle okreÊlone cele, takie jak: wyrównywanie ró˝nic

    FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/20056

  • FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 7

    mi´dzy regionami w dzia∏aniach s∏u˝àcych osobom nie-pe∏nosprawnym, finansowanie programów rzàdowych orazprogramów celowych uchwalanych przez Rad´ NadzorczàPFRON, dofinansowanie projektów realizowanych w ra-mach Sektorowego Programu „Rozwój Zasobów Ludzkich“,które w wi´kszej cz´Êci sà finansowane ze Êrodków UniiEuropejskiej itp.

    Plan finansowy Funduszu stanowi za∏àcznik do bud˝etupaƒstwa, co oznacza, ˝e w podobnym trybie jest zatwier-dzany i kontrolowany. Ka˝dego roku realizacja zadaƒ Fun-duszu jest oceniana przez Najwy˝szà Izb´ Kontroli.

    Sprawozdanie za 2004 rok obrazuje g∏ówne cele wy-datkowania Êrodków PFRON:– dofinansowanie wynagrodzeƒ osób

    niepe∏nosprawnych 886 mln z∏– dotacje dla samorzàdów terytorialnych 790 mln z∏– realizacj´ programów 246 mln z∏– sk∏adki przekazane do ZUS 354 mln z∏¸̧ààcczznniiee nnaa zzaaddaanniiaa pprrzzeewwiiddzziiaannee uussttaawwàà ww 22000044 rrookkuuFFuunndduusszz wwyyddaa∏∏ 22..334455..888844..995500 zz∏∏ ((22,,3355 mmlldd zz∏∏))

    Samorzàdy terytorialneW roku 2004 samorzàdy powiatowe 15% Êrodków prze-

    kazanych przez PFRON, (blisko 98 mln z∏) wyda∏y na rehabi-litacj´ zawodowà. W ramach tych Êrodków mi´dzy innymi:– sfinansowano koszt przystosowania 489 tworzonych lub

    istniejàcych stanowisk pracy dla osób niepe∏nosprawnych,– dofinansowano koszty szkoleƒ dla ponad 7 400 skiero-

    wanych na nie osób niepe∏nosprawnych,– udzielono 564 osobom niepe∏nosprawnym po˝yczek

    na rozpocz´cie dzia∏alnoÊci gospodarczej (Êrednia kwo-ta po˝yczki to 32 730 z∏).Nie jest to niestety zadowalajàce: nadal obserwujemy ni-

    k∏e anga˝owanie si´ samorzàdu terytorialnego w dzia∏aniana rzecz aktywnoÊci zawodowej osób niepe∏nosprawnych.

    Programy PFRON Aktywizacj´ zawodowà, jako g∏ówny cel dzia∏alnoÊci Fun-

    duszu odzwierciedlajà programy PFRON. Stanowià one uzu-pe∏nienie dzia∏aƒ realizowanych w ramach zadaƒ usta-wowych Funduszu. Formu∏a programów pozwala nawyodr´bnienie najwa˝niejszych w danym czasie proble-mów oraz na precyzyjne wskazanie adresatów pomocy. Kilka z kilkudziesi´ciu programów PFRON, realizowanychpoczàwszy od 1993 roku, mia∏o za cel aktywizacj´ zawo-dowà w formie „czystej“. By∏y to m.in. obszar C Programu

    Wyrównywania Ró˝nic Mi´dzy Regionami (wyposa˝anienowych miejsc pracy dla osób niepe∏nosprawnych), Pro-gram Utrzymania zatrudnienia Osób Niepe∏nosprawnychczy Osoby Niepe∏nosprawne w S∏u˝bie Publicznej. SSzzaaccuujjee ssii´́,, ˝̋ee oodd 11999933 ddoo kkooƒƒccaa 22000055 rrookkuu ∏∏ààcczznnee wwyyddaatt--kkii FFuunndduusszzuu nnaa pprrooggrraammyy pprrzzeekkrroocczzàà kkwwoott´́ 11,,55 mmiilliiaarrddaa zz∏∏..ÂÂrrooddkkii ttee ww wwii´́kksszzooÊÊccii wwyyddaattkkoowwaannee zzoossttaa∏∏yy nnaa pprrooggrraa--mmyy aaddrreessoowwaannee bbeezzppooÊÊrreeddnniioo ddoo oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh((ookk.. 882200 mmiilliioonnóóww zz∏∏))..

    Szacuje si´, i˝ do 2005 roku w ramach ró˝nych progra-mów, dzi´ki wsparciu Funduszu powsta∏o oko∏o 77 110000 ssttaa--nnoowwiisskk pprraaccyy dla niepe∏nosprawnych. Kwota wydatko-wana na ten cel to ok. 134 mln z∏. UÊredniony kosztnowego stanowiska pracy to 18.900 z∏.

    Nowy system wspierania zatrudnienia Od 2004 roku wprowadzono w polskim systemie reha-

    bilitacji dofinansowanie do wynagrodzeƒ osób niepe∏no-sprawnych, dost´pne potencjalnie dla wszystkich praco-dawców. Jest ono wyp∏acane przez PFRON w oparciuo prowadzony w Funduszu kkrraajjoowwyy rreejjeessttrr oossóóbb nniieeppee∏∏nnoo--sspprraawwnnyycchh zzaattrruuddnniioonnyycchh u wszystkich pracodawców, a nietylko w zak∏adach pracy chronionej. Pieniàdze na ten celpochodzà z dotacji z bud˝etu paƒstwa.

    Dofinansowanie to wyp∏acane jest do wysokoÊci po-niesionych przez pracodawc´ dodatkowych kosztów wy-nikajàcych z zatrudniania osób niepe∏nosprawnych. Takierozwiàzanie spe∏nia wymogi Komisji Europejskiej dotyczà-ce przestrzegania zasad wolnej konkurencji w dzia∏alnoÊcigospodarczej na jednolitym rynku europejskim. Zaletà przy-j´tego rozwiàzania jest g∏ównie to, i˝ po raz pierwszy na-stàpi∏o wyraêne upodmiotowienie osób niepe∏nospraw-nych w systemie. Ârodki publiczne „idà“ za osobaminiepe∏nosprawnymi niezale˝nie od tego, gdzie b´dà chcia-∏y si´ zatrudniç. Równie˝ pracodawcy z otwartego rynkupracy otrzymali silnà zach´t´ do zatrudniania niepe∏no-sprawnych. Ka˝dy z nich je˝eli tylko zatrudni co najmniej6% osób niepe∏nosprawnych, uzyskuje podwójnà zach´t´finansowà:1. nie wnosi wp∏at na PFRON w wysokoÊci ok. 900 z∏ mie-

    si´cznie od ka˝dej osoby niepe∏nosprawnej, której bra-kuje do osiàgni´cia ustawowego minimum zatrudnienia,

    2. otrzymuje dofinansowanie do wynagrodzeƒ wszystkichzatrudnionych osób niepe∏nosprawnych w wysokoÊciw pe∏ni rekompensujàcej podwy˝szone koszty wynika-jàce z ich zatrudnienia.

    Pracodawcy, którzy zatrudniajà poni˝ej 25 pracowników

  • FINANSE PFRON

    uzyskujà, bez dodatkowych warunków, dofinansowaniedo wynagrodzenia ka˝dej zatrudnionej osoby niepe∏no-sprawnej.

    Aktualnie PFRON realizuje dofinansowanie do wyna-grodzeƒ dla ponad 202 tys. niepe∏nosprawnych zatrud-nionych u ponad 6,9 tys. pracodawców, w tym dla po-nad 2 400 zak∏adów pracy chronionej zatrudniajàcychponad 171 tys osób niepe∏nosprawnych. Z ustaleƒ GUSwynika, ̋ e 252 tys. osób niepe∏nosprawnych jest zatrud-nionych w charakterze pracowników najemnych. Porów-nanie tych wielkoÊci oznacza, ̋ e statystycznie ponad 80%z nich obj´tych jest dofinansowaniem ze Êrodków PFRON.

    W 2004 roku wyp∏acono dofinansowanie w kwocie 886mln z∏, z tego ponad 816 mln z∏ trafi∏o na chronionyrynek pracy. Ârednie dofinansowanie wyp∏aconego wy-nagrodzenia osoby niepe∏nosprawnej wynios∏o odpo-wiednio miesi´cznie:

    • 400 z∏ – na chronionym rynku pracy,• 205 z∏ – na otwartym rynku pracy.

    Pe∏ne dofinansowanie jest wy˝sze, obejmuje bowiem rów-nie˝ refundacj´ cz´Êci sk∏adki z tytu∏u ubezpieczenia spo-∏ecznego zatrudnionych osób niepe∏nosprawnych wp∏a-canego przez PFRON bezpoÊrednio do ZUS za pracodawc´,a tak˝e inne ulgi i dofinansowania ze Êrodków Funduszu.

    Biuletyn Informacyjny 5-6/20058

    2411

    2298

    2182

    2050

    2100

    2150

    2200

    2250

    2300

    2350

    2400

    2450

    Pracodawcy prowadzàcy Zak∏ady Pracy Chronionej

    Pracodawcy zatrudniajàcy do 25 pracowników

    w przeliczeniu na pe∏ny wymiar czasu pracy

    Pracodawcy zatrudniajàcy co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pe∏ny wymiar czasu pracy

    i osiàgajàcy wskaênik zatrudnienia osób niepe∏nosprawnych co najmniej 6%

    LLiicczzbbaa pprraaccooddaawwccóóww uupprraawwnniioonnyycchh ddoo oottrrzzyymmyywwaanniiaa mmiieessii ´́cczznneeggoo ddooff iinnaannssoowwaanniiaa ddoo wwyynnaaggrrooddzzeeƒƒ pprraaccoowwnniikkóóww nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh ((ddaannee zz cczzeerrwwccaa 22000055))

    172059

    702123172

    0

    20000

    40000

    60000

    80000

    100000

    120000

    140000

    160000

    180000

    200000

    Osoby niepe∏nosprawnezatrudnione z ZPCh

    Osoby niepe∏nosprawnezatrudnione w zak∏adadachzatrudniajàcych do 25 osób

    Osoby niepe∏nosprawnezatrudniajàce min. 25 osób

    i osiàgajàce wskaênikzatrudnienia osób

    niepe∏nosprawnych min. 6%

    LLiicczzbbaa oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh zzaatt rruuddnniioonnyycchh uu pprraaccooddaawwccóóww uupprraawwnniioonnyycchh ddoo oottrrzzyymmyywwaanniiaa mmiieessii ´́cczznneeggoo ddooff iinnaannssoowwaanniiaa ddoo wwyynnaaggrrooddzzeeƒƒpprraaccoowwnniikkóóww nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh ((ddaannee zz cczzeerrwwccaa 22000055))

  • PFRON wdra˝a unijny program Rozwój ZasobówLudzkich

    Przystàpienie Polski do Unii Europejskiej uruchomi∏o no-we êród∏o Êrodków finansowych, które mogà byç przezna-czone na aktywizacj´ i rehabilitacj´ zawodowà osób nie-pe∏nosprawnych. Nowym zadaniem PFRON jest rolainstytucji wdra˝ajàcej Sektorowy Program Operacyjny Roz-wój Zasobów Ludzkich, w dzia∏aniu 1.4 polegajàcym na in-tegracji zawodowej i spo∏ecznej osób niepe∏nosprawnych.Fundusz jest tu dysponentem Êrodków Europejskiego Fun-duszu Spo∏ecznego i przyjmuje wnioski o finansowanie pro-jektów ze Êrodków Unii Europejskiej. W latach 2004-2006do dyspozycji pozostaje kwota ok. 76,4 mln. euro. Strate-gicznym celem Funduszu jest pe∏ne wykorzystanie tych Êrod-ków dla rozwiàzywania okreÊlonych problemów osób nie-pe∏nosprawnych na rynku pracy. WWssppóó∏∏ffiinnaannssoowwaanniiee zzeeÊÊrrooddkkóóww PPFFRROONN ppoowwiinnnnoo wwyynniieeÊÊçç ookk.. 3300 mmllnn eeuurroo. Ârod-ki te stawiane sà do dyspozycji mi´dzy innymi organiza-cjom pozarzàdowym oraz samorzàdom terytorialnym nadofinansowanie ich projektów rozwiàzujàcych okreÊloneproblemy osób niepe∏nosprawnych, przyczyniajàcych si´do ich integracji zawodowej i spo∏ecznej.

    Próba ocenyAnaliza dotychczasowych dzia∏aƒ podejmowanych po

    1989 roku pozwala stwierdziç, ˝e w rehabilitacji zawo-dowej osób niepe∏nosprawnych uzyskiwane rezultaty sàw poszczególnych zakresach bardzo zró˝nicowane, a pod-stawowy cel – znaczàcy wzrost aktywnoÊci zawodowej –jeszcze doÊç odleg∏y.

    Gruntowna nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodo-wej i spo∏ecznej oraz zatrudnianiu osób niepe∏nospraw-nych poprawi∏a efektywnoÊç gospodarowania Êrodkamipublicznymi w systemie finansowego wsparcia rehabili-tacji oraz wprowadzi∏a g∏´bokà decentralizacj´ w dyspo-nowaniu Êrodkami PFRON na rzecz samorzàdów woje-wódzkich i powiatowych. Samorzàdy te uzyska∏y tak˝eznacznie wi´kszà swobod´ w dysponowaniu tymi pieni´dz-mi. Obecnie ponad 42 % wszystkich Êrodków PFRON jestw gestii jednostek samorzàdu terytorialnego.

    Zracjonalizowano system wspomagania ze Êrodków pu-blicznych zatrudnienia osób niepe∏nosprawnych. Obec-nie pracodawcy otrzymujà dofinansowanie pod warun-kiem, ˝e zatrudniajà odpowiednià liczb´ osóbniepe∏nosprawnych (ma∏y pracodawca – co najmniej jed-nà osob´, Êredni i du˝y – minimum 6 % pracowników). Poprawiono warunki i uproszczono formy udzielania po-

    mocy indywidualnym osobom niepe∏nosprawnym prze-chodzàc w programach PFRON na standardy stosowanew Unii Europejskiej. W praktyce oznacza to, ˝e zastàpio-no dotychczasowe po˝yczki prostszymi dotacjami na za-kup okreÊlonego sprz´tu rehabilitacyjnego lub Êwiadczo-nych us∏ug. Priorytetowo traktowana jest edukacja.

    Po wejÊciu Polski do Unii Europejskiej uruchomione zo-sta∏o nowe êród∏o Êrodków finansowych, które mogà byçprzeznaczone na aktywizacj´ i rehabilitacj´ zawodowà osóbniepe∏nosprawnych, zawarte w Sektorowym Programie Ope-racyjnym Rozwój Zasobów Ludzkich i Rozwoju Regionalnego.

    Mimo to aktywnoÊç zawodowa osób niepe∏nosprawnychnie roÊnie w oczekiwanym tempie. Nadal mamy sytuacj´,w której ponad 11 880000 ttyyss.. oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh bb´́ddàà--ccyycchh ww wwiieekkuu pprroodduukkccyyjjnnyymm cceecchhuujjee bbiieerrnnooÊÊçç zzaawwooddoowwaa..

    Jakie sà tego przyczyny? Wymieniç nale˝y obawy wielupracodawców przed problemami wynikajàcymi z zatrud-niania osób niepe∏nosprawnych oraz nieznajomoÊç za-sad finansowego wspierania pracy tych osób. Innà barie-rà sà ciàgle jeszcze ni˝sze kwalifikacje niepe∏nosprawnychoraz pewna niech´ç instytucji rynku pracy do obs∏ugi tychosób jako potencjalnych pracowników w sytuacji tak du-˝ego bezrobocia wÊród ludzi zdrowych.

    Wydaje si´ jednak, ˝e g∏ówna przyczyna niskiej aktyw-noÊci zawodowej osób niepe∏nosprawnych tkwi w ss∏∏aabbeejjmmoottyywwaaccjjii ffiinnaannssoowweejj p∏ynàcej z uzyskiwanego wynagro-dzenia za wykonywanà prac´ oraz obawa przed utratà ren-ty. W tym miejscu warto zauwa˝yç, ˝e wg danych GUSw I kwartale 2005 roku rreenntt´́ zz ttyyttuu∏∏uu nniieezzddoollnnooÊÊccii ddoo pprraa--ccyy ppoobbiieerraa∏∏oo 22 006611 ttyyss.. oossóóbb, a jej Êrednia wysokoÊç wy-nosi∏a lekko ponad 900 z∏ miesi´cznie (brutto). Z badaƒprzeprowadzonych przez PFRON wynika, ˝e wynagrodze-

    FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 9

    BBiieerrnnooÊÊçç zzaawwooddoowwaa oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh

    0

    500000

    1000000

    1500000

    2000000

    2500000

    Renty pobierane z tytu∏u niezdolnoÊci

    do pracy

    Osoby niepe∏nosprawnebezrobotne

    zarejestrowane w PUP

    Osoby niepe∏nosprawneposzukujàce pracy

  • FINANSE PFRON

    nie osoby niepe∏nosprawnej w przeci´tnym zak∏adzie pra-cy chronionej kszta∏tuje si´ Êrednio na poziomie oko∏o 1000 z∏ miesi´cznie (brutto).

    W lipcu br. w urz´dach pracy by∏o zzaarreejjeessttrroowwaannyycchh jjaa--kkoo bbeezzrroobboottnnii zaledwie 75 200 osób niepe∏nosprawnych,to jest 2,68 % wszystkich bezrobotnych uwzgl´dnionychprzez instytucje rynku pracy. ZaÊ ppoosszzuukkuujjààccyycchh pprraaccyy by-∏o zaledwie 30 tys. (W tym przypadku mogà si´ rejestro-waç tak˝e osoby pobierajàce renty). Oznacza to, ˝e praw-dopodobnie wielu niepe∏nosprawnych wybiera biernàegzystencj´ na ni˝szym poziomie ekonomicznym ni˝ ak-tywnà dzia∏alnoÊç zawodowà.

    Jakie priorytety?Co w tej sytuacji nale˝y robiç? Oto sugerowana lista prio-rytetów:❑ Dokoƒczyç proces porzàdkowania prawa regulujàcego

    rozwiàzywanie problemów osób niepe∏nosprawnych.Nowe propozycje oprzeç o rzetelnà analiz´ obecnegostanu i najlepsze doÊwiadczenia innych krajów euro-pejskich. Nale˝y uwzgl´dniç spójnoÊç z zasadami UE oraznawiàzaç do polskiej szko∏y rehabilitacji osób niepe∏-nosprawnych.

    ❑ Stworzyç jednolity system orzekania o niepe∏nospraw-noÊci, zamiast funkcjonujàcych obecnie pi´ciu, opartychna ró˝nych zasadach i kryteriach orzekania.

    ❑ Zbudowaç sieç oÊrodków, w których dokonywano bydiagnozy predyspozycji bardziej poszkodowanych osóbniepe∏nosprawnych do wykonywania pracy zawodo-wej – i na tej podstawie szkoliç teoretycznie i praktycz-nie do tak dobranego zawodu.

    ❑ Powiàzaç system zaopatrzenia rentowego z tytu∏u nie-zdolnoÊci do pracy z mechanizmami wspierajàcymi za-trudnienie oraz rehabilitacj´ spo∏ecznà i zawodowà.Na przyk∏ad, ka˝da osoba niepe∏nosprawna winna mieçzagwarantowanà rent´, której wysokoÊç rekompenso-wa∏a by jej podwy˝szone koszty ˝ycia.

    ❑ Stworzyç warunki do zaanga˝owania w maksymalnej wy-sokoÊci Êrodków finansowych z Europejskiego FunduszuSpo∏ecznego w rozwiàzywanie najpilniejszych problemówosób niepe∏nosprawnych. Powinno to przynieÊç odczu-walnà popraw´ w systemie edukacji oraz niwelowaniuró˝nic mi´dzy regionami w dost´pie do pracy i us∏ug re-habilitacyjnych Êwiadczonych niepe∏nosprawnym.

    ❑ Przeciwdzia∏aç degradacji spó∏dzielczoÊci inwalidów i nie-widomych stwarzajàc lepsze warunki prawne i ekono-miczne. Spó∏dzielcze zak∏ady pracy chronionej najpe∏-

    niej realizujà spo∏eczne funkcje wobec zatrudnionychosób niepe∏nosprawnych jakimi sà rehabilitacja zawo-dowa, spo∏eczna i lecznicza.

    ❑ Sprzyjaç innym formom rehabilitacji zawodowej spraw-dzonym praktycznie w krajach Unii Europejskiej, jakprzedsi´biorstwa spo∏eczne czy zak∏ady aktywnoÊci za-wodowej oraz tzw. zatrudnienie wspierane.

    ❑ Podjàç dzia∏ania w celu zwi´kszenia zatrudnienia osóbniepe∏nosprawnych w instytucjach publicznych.

    ❑ Ustabilizowaç polityk´ spo∏ecznà i rozwiàzania systemo-we, w tym finansowe, odnoszàce si´ do rehabilitacji osóbniepe∏nosprawnych. W sytuacji gdy osoby niepe∏no-sprawne stanowià ponad 5 milionowà grup´ spo∏ecz-nà w Polsce, ich potrzeby powinny byç odpowiedniouwzgl´dniane w dzia∏aniach wszystkich resortów i jed-nostek samorzàdu terytorialnego, a polityka w stosun-ku do nich winna mieç charakter kompleksowy.

    Cztery filaryPFRON, jako fundusz celowy, jest sprawnym instrumen-

    tem w realizacji polityki paƒstwa wobec osób niepe∏no-sprawnych, za poÊrednictwem którego mo˝na zapewniçjednolite zasady udzielania pomocy publicznej oraz wy-sokie standardy us∏ug Êwiadczonych przez jednostki samo-rzàdu terytorialnego i partnerów spo∏ecznych. PFRON po-siada certyfikat ISO 9001.

    Fundusz gromadzi, poza systemem poboru podatków,Êrodki finansowe na wspieranie rehabilitacji zawodoweji spo∏ecznej osób niepe∏nosprawnych. Sà to wi´c Êrodkipozabud˝etowe. Rozwiàzanie to odcià˝a bud˝et paƒstwaze znacznych wydatków jakie musia∏oby ponosiç na re-habilitacj´ spo∏ecznà i zawodowà osób niepe∏nosprawnychgdyby Funduszu nie by∏o. W polskich warunkach to roz-wiàzanie – wzorowane na doÊwiadczeniach wielu innychkrajów Unii Europejskiej, oparte o tak zwany system kwoti wp∏at – dobrze zdaje egzamin.

    Strategicznym celem, który powinien przyÊwiecaç na-szym dzia∏aniom w najbli˝szych latach jest osiàgni´cie po-ziomu aktywnoÊci zawodowej ludzi niepe∏nosprawnychzbli˝onego do innych krajów Unii Europejskiej, to jest dook. 40 %. Zadanie to oznacza przyrost zatrudnienia o ok.380 tys. osób niepe∏nosprawnych.

    W dyskusji, jaka rok temu toczy∏a si´ nad planem upo-rzàdkowania i ograniczenia wydatków publicznych (zwa-nym popularnie „planem Hausnera“), wiele miejsca po-Êwi´cono równie˝ finansowemu wspieraniu rehabilitacjiosób niepe∏nosprawnych. Z jej przebiegu wynika, ˝e ddooccee--

    Biuletyn Informacyjny 5-6/200510

  • lloowwoo ppoollsskkii mmooddeell rreehhaabbiilliittaaccjjii ii zzaattrruuddnniieenniiaa oossóóbb nniieeppee∏∏--nnoosspprraawwnnyycchh ppoowwiinniieenn eewwoolluuoowwaaçç ww kkiieerruunnkkuu uukksszzttaa∏∏ttoo--wwaanniiaa cczztteerreecchh sseeggmmeennttóóww wwssppaarrcciiaa::• ddzziiaa∏∏aanniiaa pprrzzyyggoottoowwuujjààccee oossoobbyy nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnee ddoo

    ppooddjj´́cciiaa pprraaccyy zzaawwooddoowweejj – wyspecjalizowane porad-nictwo i poÊrednictwo pracy, po∏àczone z diagnozowa-niem uzdolnieƒ i predyspozycji psycho-fizycznych osóbniepe∏nosprawnych oraz szkolenia zawodowe,

    • zzaattrruuddnniiaanniiee nnaa oottwwaarrttyymm rryynnkkuu pprraaccyy osób niepe∏no-sprawnych, których dodatkowe koszty pracy, wynikajà-ce z ich niepe∏nosprawnoÊci, b´dà refundowane ze Êrod-ków Funduszu w ramach rozwiàzania systemowego,

    • zzaattrruuddnniiaanniiee nnaa rryynnkkuu pprraaccyy cchhrroonniioonneejj, na którym znaj-dà prac´ i dobrze zorganizowanà rehabilitacj´ osoby nie-pe∏nosprawne, których produktywnoÊç obni˝ona jestw stopniu uniemo˝liwiajàcym prac´ na otwartym ryn-ku – finansowane w znacznym zakresie ze Êrodków Fun-duszu w ramach rozwiàzaƒ systemowych,

    • ddzziiaa∏∏aallnnooÊÊçç jjeeddnnoosstteekk ssaammoorrzzààdduu tteerryyttoorriiaallnneeggoo oorraazz oorr--ggaanniizzaaccjjii ppoozzaarrzzààddoowwyycchh na rzecz wzrostu aktywnoÊcispo∏ecznej i zawodowej osób niepe∏nosprawnych, szcze-gólnie w zakresie projektów finansowanych w znacz-nej cz´Êci ze Êrodków Unii Europejskiej oraz zadaƒ zle-canych i finansowanych przez Fundusz.

    Ârodkami publicznymi nale˝y gospodarowaç racjonalniei oszcz´dnie. To zadanie jest zawsze aktualne bez wzgl´-du na koniunktur´ politycznà.Dane: wrzesieƒ 2005 r.

    Opracowane na podstawie wystapienia ddyyrreekkttoorraa WWyyddzziiaa--∏∏uu PPrrooggrraammoowwaanniiaa PPoommooccyy PPuubblliicczznneejj ii AAnnaalliizz PPFFRROONN LLuuddwwiikkaa MMiizzeerryy,, zaprezentowanego podczas IV Mi´dzy-narodowej Konferencji zorganizowanej przez UniwersytetZielonogórski w dniach 20-22 wrzeÊnia pt. „Potrzeby osóbniepe∏nosprawnych w warunkach globalnych przemianspo∏eczno-gospodarczych. Od deprywacji do autonomii“.

    WW lliippccuu 22000055 rr.. RRaaddaa OOcchhrroonnyy PPrraaccyy pprrzzyy SSeejjmmiiee RRPP jjeedd--nnoogg∏∏ooÊÊnniiee pprrzzyyjj´́∏∏aa ssttaannoowwiisskkoo ww sspprraawwiiee wwaarruunnkkóóww pprraa--ccyy oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh oorraazz pprrzzeessttrrzzeeggaanniiaa pprrzzeeppii--ssóóww pprraawwaa pprraaccyy ww ssuuppeerrmmaarrkkeettaacchh,, hhiippeerrmmaarrkkeettaacchhii sskklleeppaacchh ddyysskkoonnttoowwyycchh ww llaattaacchh 11999999--22000055..

    Rada Ochrony Pracy na posiedzeniu w dniu 2 czerwca 2005r.wys∏ucha∏a informacji G∏ównego Inspektora Pracy i Przedsta-wiciela Pe∏nomocnika Rzàdu do spraw Osób Niepe∏nospraw-nych na temat warunków pracy osób niepe∏nosprawnych.Na podstawie przedstawionych informacji oraz przepro-wadzonej dyskusji Rada Ochrony Pracy wyra˝a g∏´bokiezaniepokojenie wyst´pujàcymi u niektórych pracodawcówfaktami nieprzestrzegania przepisów pracy:– tolerowaniem przez pracodawców niezgodnego z obo-

    wiàzujàcymi przepisami stanu bezpieczeƒstwa pracyw zak∏adach zatrudniajàcych osoby niepe∏nosprawneoraz odst´pstw od zasad bezpiecznej pracy,

    – wadliwà organizacj´ pracy oraz niestarannym wykony-waniem obowiàzków przez osoby nadzorujàce prac´osób niepe∏nosprawnych,

    – brakiem wiedzy pracodawców w zakresie zatrudnianiai uprawnieƒ pracowników niepe∏nosprawnych,

    – Êwiadomym nie respektowaniem uprawnieƒ tych osób,– brakiem wspó∏pracy pracodawców i s∏u˝b medycyny pra-

    cy w zakresie przystosowania pomieszczeƒ i stanowiskpracy do potrzeb osób niepe∏nosprawnych.

    W zwiàzku ze stwierdzonymi wy˝ej uchybieniami RadaOchrony Pracy postuluje:– prowadzenie na szczeblu okr´gowych inspektoratów pra-

    cy dzia∏aƒ informacyjnych i poradnictwa wÊród praco-dawców, którzy utworzyli lub zamierzajà utworzyç sta-nowiska pracy dla osób niepe∏nosprawnych w zakresiewymogów, jakie powinien spe∏niaç zak∏ad zatrudniajà-cy osoby niepe∏nosprawne,

    – usprawnienie wspó∏pracy pracodawców ze s∏u˝bami me-dycyny pracy w zakresie opiniowania stanowisk pracy dopotrzeb osób niepe∏nosprawnych,

    – opracowania wytycznych okreÊlajàcych podstawowe wy-magania, jakie powinien spe∏niaç zak∏ad pracy zatrud-niajàcy osoby niepe∏nosprawne,

    – dokonania przez pracodawców oceny ryzyka wyst´pu-jàcego przy okreÊlonych pracach.

    Nie respektowanie przez pracodawców uprawnieƒ pra-cowników niepe∏nosprawnych tudzie˝ wadliwa organi-zacja pracy i niestaranne wykonywanie obowiàzków przezosoby nadzorujàce prac´ to przes∏anki – zdaniem RadyOchrony Pracy – uzasadniajàce cofni´cie pracodawcy sta-tusu zak∏adu pracy chronionej.

    FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 11

    Stanowisko Rady Ochrony Pracy w sprawiewarunków pracy osób niepe∏nosprawnych

  • PROGRAMY PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/200512

    KKwwoottaa NNrr zzaaddaanniiaa ddooffiinnaannssoowwaanniiaa

    LL..pp.. NNaazzwwaa ii aaddrreess wwnniioosskkooddaawwccyy ((wwgg uucchhwwaa∏∏yy ww 22000055 rrookkuu RRNN nnrr 33//22000044)) ((ww zz∏∏oottyycchh))

    OOggóó∏∏eemm1 Towarzystwo Opieki nad Ociemnia∏ymi Laski, 05-080 Izabelin 1 11 550077 550000,,00002 Ogólnopolskie Stowarzyszenie Osób Niepe∏nosprawnych ul. Stefczyka 22 07-409 Ostro∏´ka 2, 3, 4, 5, 7 9966 448800,,00003 Polski Zwiàzek G∏uchych ul. Podwale 23 00-261 Warszawa 1, 5, 11a, 13, 11, 11b 66 007788 884400,,00004 Polski Zwiàzek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Al.Jerozolimskie 30 00-024 Warszawa 4 330011 550000,,00005 Zgromadzenie Sióstr Benedyktynek Misjonarek ul. Reymonta 68/70 05-400 Otwock 1 222211 990000,,00006 Krajowy Zwiàzek Rewizyjny Spó∏dzielni Inwalidów i Spó∏dzielni Niewidomych

    ul. Ga∏czyƒskiego 4 00-953 Warszawa 2 5544 880000,,00007 Polski Zwiàzek Niewidomych ul. Konwiktorska 9 00-216 Warszawa 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11 ab, 13 44 446644 770000,,00008 Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepe∏nosprawnych ul. Pró˝na 12A 00-107 Warszawa 3, 3b, 6a, 6b, 8, 11,13 11 006677 660000,,00009 Polskie Towarzystwo Laryngektomowanych ul. M.Sk∏odowskiej-Curie 9 85-094 Bydgoszcz 5 7722 990000,,0000

    10 Polskie Stowarzyszenie Diabetyków ul. Powstaƒców Wlkp. 33 85-090 Bydgoszcz 2, 11b 9933 000000,,000011 Stowarzyszenie Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyku Niewidomych i S∏abowidzàcych

    „CROSS“ ul. Konwiktorska 9 00-216 Warszawa“ 7 224411 220000,,000012 Stowarzyszenie „Po Pierwsze Rodzina“ ul. Pogonowskiego 22 01-564 Warszawa 1 770000 000000,,000013 Prowincja Polska Zakonu Szpitalnego Êw. Jana Bo˝ego pw. Zwiastowania NMP

    ul. Sapie˝yƒska 3 00-215 Warszawa 5, 7 119944 882200,,000014 Olimpiady Specjalne – Polska ul. Wilcza 38 A 00-679 Warszawa 2, 3, 5, 7,13 224433 000000,,000015 Fundacja Aktywnej Rehabilitacji FAR ul. Inspektowa 1 02-711 Warszawa 1, 2, 3, 5, 7, 14 11 883311 550000,,000016 Polskie Towarzystwo Spo∏eczno-Sportowe „Sprawni – Razem“

    ul. Bolecha 34 01-419 Warszawa“ 7, 13 224455 003300,,000017 Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej ul. Wspólna 61 00-687 Warszawa 1, 7 119999 229900,,000018 Krajowa Izba Gospodarczo-Rehabilitacyjna ul. Ga∏czyƒskiego 4 00-362 Warszawa 6, 13 11 550099 994400,,000019 Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z UpoÊledzeniem Umys∏owym

    ul. G∏ogowa 2B 02-639 Warszawa 1, 5, 7, 8, 10, 11, 14 77 772299 777700,,000020 Polski Zwiàzek Sportu Niepe∏nosprawnych START ul. Filtrowa 75 02-032 Warszawa 2, 5, 7, 11 11 336644 557700,,000021 Zrzeszenie Studentów Polskich ul. Ordynacka 9 00-364 Warszawa 11, 14 6600 330000,,000022 Towarzystwo Pomocy G∏uchoniewidomym ul. Konwiktorska 9 00-216 Warszawa 2, 3,4, 7, 8, 11, 13 116622 444400,,000023 Zwiàzek Harcerstwa Rzeczypospolitej ul. Litewska 11/13 00-589 Warszawa 3, 7, 11 5500 880000,,000024 Krajowe Towarzystwo Autyzmu ul. Stawki 5/7 00-183 Warszawa 1, 5 884444 997700,,000025 Federacja Polskich Klubów Kobiet po Mastektomii „Amazonki“

    ul. Piastowska 38 61-556 Poznaƒ 2 9900 776600,,000026 Polskie Towarzystwo Walki z Mukowiscydozà ul. M.C. Sk∏odowskiej 2 34-700 Rabka 3, 13 4400 440000,,000027 Polskie Towarzystwo Chorób Nerwowo-Mi´Êniowych

    ul. Âw. Bonifacego 10 02-914 Warszawa 1, 5 5500 000000,,000028 ChrzeÊcijaƒskie Stowarzyszenie Osób Nieope∏nosprawnych,

    Ich Rodzin i Przyjació∏ „Ognisko“ Kraków 11a 2244 112200,,000029 Fundacja im. Brata Alberta Radwanowice 1, 3 11 221155 330000,,000030 Zwiàzek Harcerstwa Polskiego Warszawa 3, 5, 7 226611 223300,,000031 Towarzystwo Przyjació∏ Dzieci Warszawa 1, 2, 3, 7, 13 774455 111100,,000032 Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego Warszawa 3, 4, 5, 7, 11, 13 220022 883300,,000033 Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem ul. Oleandrów 4/10 00-629 Warszawa 2, 5, 7 228866 338800,,000034 Fundacja Kuriera Spó∏dzielczego Warszawa 11a 3366 118800,,000035 Towarzystwo Muzyczne im. E. Kowalika Warszawa 11 77 998800,,0000

    OOggóó∏∏eemm:: 3322 229977 114400,,0000

    Ârodki finansowe przeznaczone na realizacj´ programu „PARTNER – wspieraniezadaƒ realizowanych przez organizacje o zasi´gu ogólnopolskim dzia∏ajàce narzecz osób niepe∏nosprawnych“ w 2005 roku

  • PROGRAMY PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 13

    PPoonnii̋̋ eejj pprreezzeennttuujjeemmyy cczzyytteellnniikkoomm kkaattaalloogg zzaaddaaƒƒ rreeaalliizzoowwaannyycchh ww rraammaacchh pprrooggrraammuu PPaarrttnneerr pprrzzeezz oorrggaanniizzaaccjjee ppoozzaarrzzààddoowwee::1) prowadzenie rehabilitacji dzieci i m∏odzie˝y niepe∏nosprawnej w ró˝nych typach placówek; 2) organizowanie i prowadzenie szkoleƒ i kursów (równie˝ w formie kszta∏cenia na odleg∏oÊç – on line), warsztatów,

    grup Êrodowiskowego wsparcia oraz zespo∏ów aktywnoÊci spo∏ecznej dla osób niepe∏nosprawnych; 3) organizowanie szkoleƒ (równie˝ w formie kszta∏cenia na odleg∏oÊç – on line) i warsztatów dla cz∏onków rodzin osób

    niepe∏nosprawnych, opiekunów i wolontariuszy bezpoÊrednio zaanga˝owanych w proces rehabilitacji zawodowej,spo∏ecznej i leczniczej osób niepe∏nosprawnych, ze szczególnym uwzgl´dnieniem zagadnieƒ dotyczàcych:

    – procesu integracji osób niepe∏nosprawnych w najbli˝szym Êrodowisku i spo∏ecznoÊci lokalnej, – zwi´kszenia ich aktywnoÊci ˝yciowej i zaradnoÊci osobistej oraz niezale˝noÊci ekonomicznej, – podnoszenia umiej´tnoÊci pracy z osobami niepe∏nosprawnymi, w tym sprawowania nad nimi opieki i udzielania pomocy

    w procesie ich rehabilitacji; 4) prowadzenie terapii psychologicznej dla osób, które sta∏y si´ niepe∏nosprawne w stopniu znacznym lub umiarkowanym,

    w celu ∏agodzenia stresu spowodowanego niepe∏nosprawnoÊcià; 5) prowadzenie grupowych i indywidualnych zaj´ç, które:

    – majà na celu nabywanie, rozwijanie i podtrzymanie umiej´tnoÊci niezb´dnych do samodzielnego funkcjonowania,w tym w szczególnoÊci obejmujàcych nauk´ orientacji w przestrzeni i wykonywania czynnoÊci dnia codziennego przezosoby ociemnia∏e, zwi´kszajàcych mobilnoÊç osób niepe∏nosprawnych ruchowo, ogólnie usprawniajàcych osoby ze znacznym upoÊledzeniem ruchu i mowy,

    – rozwijajà umiej´tnoÊci sprawnego komunikowania si´ z otoczeniem osób z uszkodzeniami s∏uchu, – ogólnie usprawniajà zaburzone funkcje organizmu i ograniczajà deficyty rozwojowe osób z upoÊledzeniem umys∏owym;

    6) zwi´kszanie szans zatrudnienia lub utrzymania w zatrudnieniu osób niepe∏nosprawnych poprzez: a) promocj´ wyrobów produkowanych w zak∏adach zatrudniajàcych osoby niepe∏nosprawne, z uwzgl´dnieniem dzia∏aƒ

    wspierajàcych wystawy, targi, wydawanie katalogów, prospektów i materia∏ów informacyjnych o producentach i wyrobach,

    b) prowadzenie kampanii informacyjnej na rzecz zaniechania wobec osób niepe∏nosprawnych praktyk dyskrymina-cyjnych przez pracodawców;

    7) organizowanie imprez: – kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych dla osób niepe∏nosprawnych,– o charakterze integracyjnym, wspierajàcych aktywnoÊç osób niepe∏nosprawnych w tych dziedzinach;

    8) organizacja gie∏d pracy i poÊrednictwa pracy dla osób niepe∏nosprawnych; 9) utrzymanie i szkolenie psów przewodników dla osób niewidomych;

    10) wyszukiwanie osób niepe∏nosprawnych w wieku aktywnoÊci zawodowej nie pozostajàcych w zatrudnieniu i niezarejestrowanych w powiatowych urz´dach pracy w celu poinformowania o mo˝liwoÊciach zatrudnienia lub szkole-nia oraz w zale˝noÊci od potrzeb udzielenia pomocy w przygotowaniu do aktywnego poszukiwania pracy;

    11) opracowywanie i/lub wydawanie, kierowanych do osób niepe∏nosprawnych: a) wydawnictw ciàg∏ych – periodycznych lub nieregularnych, funkcjonujàcych w Êrodowisku osób niepe∏nosprawnych

    w szczególnoÊci, które b´dà w stanie poszerzyç swój zasi´g czytelniczy, b) wydawnictw zwartych: informatorów, poradników lub materia∏ów instrukta˝owych, publikowanych drukiem zwyk∏ym,

    powi´kszonym lub pismem Braille’a, albo wydawanych na kasecie, p∏ycie CD, dyskietce lub w internecie; 12) opracowywanie i/lub wydawanie, kierowanych do osób niepe∏nosprawnych:

    a) ksià˝ek naukowych lub popularnonaukowych, b) literatury pi´knej, publikowanych drukiem powi´kszonym lub pismem Braille’a, albo wydawanych na kasecie,

    p∏ycie CD, dyskietce lub w internecie; 13) opracowywanie i/lub wydawanie publikacji dotyczàcych problematyki osób niepe∏nosprawnych.

  • FPROGRAMY PFRON

    LL..PP.. NNAAZZWWAA WWNNIIOOSSKKOODDAAWWCCYY WWOOJJEEWWÓÓDDZZTTWWOO NNAAZZWWAA PPRROOJJEEKKTTUU KKWWOOTTAA PPRRZZYYZZNNAANNEEGGOO DDOOFFIINNAANNSSOOWWAANNIIAA

    1 Olimpiady Specjalne – Polska mazowieckie Promocja osób z niepe∏nosprawnoÊcià intelektualnà w zwiàzku z przygotowaniami do wyjazdu i uczestnictwem Sportowców Olimpiad Specjalnych Polska w VIII Âwiatowych Zimowych Igrzyskach Olimpiad Specjalnych, Nagano 2005 167 270,96 z∏

    2 Stowarzyszenie Pomocy Rehabilitacji mazowieckie Wycieczka/Pielgrzymka Integracyjna do Rzymu w terminiei Turystyki Dzieci i M∏odzie˝y 01-04 marca 2005 roku. Dla dzieci i m∏odzie˝y niepe∏nosprawnychNiepe∏nosprawnej „Promocja" 22 598,40 z∏

    3 Stowarzyszenie Centrum kujawsko-pomorskie Integracyjny mityng solny – Ciechocinek 2005 10 970,00 z∏ Niezale˝nego ˚ycia

    4 Stowarzyszenie Centrum kujawsko-pomorskie Prezentacje 2005 – „Sztuka Bez Barier” 11 000,00 z∏Niezale˝nego ˚ycia

    5 Polskie Stowarzyszenie na Rzecz pomorskie Mi´dzynarodowe Spotkania z Twórczym ˚yciem OsóbOsób z UpoÊledzeniem z Niepe∏nosprawnoÊcià Intelektualnà „Âwiat Ma∏o Znany”Umys∏owym Ko∏o w Gdaƒsku 90 160,00 z∏

    6 Fundacja Spo∏eczna „Razem” ∏ódzkie Tomaszowska Majówka Integracyjna – Kiermasz RozmaitoÊci 14 861,20 z∏ 7 Pu∏awska Fundacja Osób lubelskie Tylko integracja – Festyn Integracyjny, Mi´dzynarodowa

    Niepe∏nosprawnych „PA-KT” konferencja pn.: „Osoby niepe∏nosprawne a rynek pracy” 16 840,00 z∏ 8 Fundacja ARKA Êlàskie Konkurs „UÊmiech dobry na wszystko”. Wydanie zeszytów humoru. 30 600,00 z∏ 9 Polskie Stowarzyszenie na warmiƒsko-mazurskie Fina∏ VII Europejskiego Biegu Sztafetowego Osób Niepe∏nosprawnych 23 956,00 z∏

    Rzecz Osób z UpoÊledzeniem Umys∏owym Ko∏o w Olsztynie

    10 Fundacja Krzewienia Kultury mazowieckie Prowadzenie dzia∏alnoÊci artystycznej Ogólnopolskiego TeatruArtystycznej Osób Niepe∏nosprawnych – promocja twórczoÊci artystycznej osóbNiepe∏nosprawnych niepe∏nosprawnych przy Teatrze Ateneum w Warszawie 56 400,00 z∏

    11 Towarzystwo Rodziców Dzieci kujawsko-pomorskie VIII Ogólnopolski Festiwal Artystyczny Osób Niepe∏nosprawnychSpecjalnej Troski w Brodnicy pod has∏em „Pokonajmy bariery Êpiewem, taƒcem, sztukà i przyjaênià” 31 456,00 z∏

    12 Integracyjne Centrum Sportu lubelskie Integracja oraz promocja sportu osób niepe∏nosprawnych.Organizacjai Rehabilitacji „Start” „Zawodów ∏uczniczych Kozio∏ek 2005” 5 200,00 z∏

    13 Mazurska Szko∏a ˚eglarstwa warmiƒsko-mazurskie Festiwal Sportów Wodnych Osób Niepe∏nosprawnych 148 730,00 z∏– Stowarzyszenie Gi˝ycko

    14 Fundacja Inwalidów i Osób wielkopolskie Mi´dzynarodowe Integracyjne Spotkanie Osób Niepe∏nosprawnych Niepe∏nosprawnych „Mi∏osierdzie” – Go∏uchów 10-11 lipca 2005 11 080,00 z∏

    15 Fundacja Mi∏osierdzie wielkopolskie Seminarium pn. „Europa bez granic to szansa integracji i aktywnej Kalisz rehabilitacji osób niepe∏nosprawnych” 4 945,00 z∏

    16 Stowarzyszenie Pomocy lubelskie „Spo∏eczeƒstwo obywatelskie – krok po kroku”. Mi´dzynarodowa Dzieciom Niepe∏nosprawnym konferencja prezentujàca doÊwiadczenia budowy spo∏eczeƒstwa „Krok za krokiem” w ZamoÊciu obywatelskiego przez organizacje dzia∏ajàce na rzecz aktywizacji

    spo∏ecznej osób niepe∏nosprawnych i ich rodzin. 14 130,00 z∏ 17 Fundacja Osobom ma∏opolskie Europejski Festiwal Osób Niepe∏nosprawnych 79 472,00 z∏

    Niepe∏nosprawnym w Stró˝ach 18 Polski Zwiàzek Sportu mazowieckie II cz´Êç encyklopedii „Od Pary˝a 1924 do Aten 2004” 58 810,00 z∏

    Niepe∏nosprawnych „START” 19 Stowarzyszenie Przyjació∏ Integracji mazowieckie Ogólnopolski plebiscyt „Cz∏owiek bez barier” 26 938,00 z∏ 20 Stowarzyszenie Przyjació∏ Integracji mazowieckie Ogólnopolska Kampania Parkingowa 44 660,00 z∏ 21 Stowarzyszenie Przyjació∏ Integracji mazowieckie Wielka Gala Integracji 81 798,20 z∏ 22 Fundacja Inwalidów i Osób wielkopolskie Ogólnopolski konkurs plastyczny dla osób niepe∏nosprawnych

    Niepe∏nosprawnych „Mi∏osierdzie” „Jan Pawe∏ II – Papie˝ Polak i Êwiatowy Pielgrzym" 4 150,00 z∏23 Klub Lekkoatletyczny „Lechia” pomorskie 33 Memoria∏ J. ˚ylewicza – Mi´dzynarodowy Mityng LA; Bieg 1500m

    Gdaƒsk „wózkarzy” (K i M) i konkurs pchni´cia kulà (M) 24 985,00 z∏ 24 Klub Lekkoatletyczny „Lechia” Gdaƒsk pomorskie 12 Mi´dzynarodowy Bieg Êw. Dominika. Bieg „wózkarzy” (Kobiet i M´˝czyzn) 26 615,00 z∏ 25 Fundacja Inicjatyw na Rzecz kujawsko-pomorskie Widowiska artystyczne, konferencje i seminaria Dialog Kultur

    „SINE FINES – BEZ GRANIC” Toruƒ – Ciechocinek 122 353,00 z∏ 26 Stowarzyszenie Studio Integracji ∏ódzkie Nasza Galeria – galeria plastyczna 125 332,00 z∏ 27 Fundacja Âwiadczenia Wszechstronnej ma∏opolskie Wakacyjne turnusy integracyjno – wypoczynkowe dla osób 18 294,00 z∏

    Pomocy Materialnej i Duszpasterskiej niepe∏nosprawnychOsobom Niepe∏nosprawnym imienia Matki Teresy z Kalkuty

    28 Fundacja „Nuta Nadziei” pomorskie Festiwal „W´drujàce sceny” 80 320,00 z∏

    Biuletyn Informacyjny 5-6/200514

    Dofinansowania przyznane w programie – Promocja integracji osób niepe∏nosprawnych 2005

  • FPROGRAMY PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 15

    29 Stowarzyszenie Lubuskie Prezentacje lubuskie I Integracyjny Mi´dzynarodowy Festiwal Artystyczny Dzieci i M∏odzie˝yWokalne Dzieci i M∏odzie˝y Specjalnej Specjalnej Troski Polska – Niemcy pn. Dzieci Europy – Lubsko 2005Troski 45 300,00 z∏

    30 Polskie Towarzystwo Walki podkarpackie z Kalectwem Oddzia∏ Wojewódzki w Rzeszowie Impreza integracyjna pn. „JesteÊmy tacy sami – Tele Lato na Zjawie” 31 400,00 z∏

    IX WyÊcig Niepe∏nosprawnych na Wózkach im. Prof. A. Hulka 9 680,00 z∏ 31 Stowarzyszenie „Razem dla mazowieckie I Miting Paraolimpijski im. Mariana Weissa – Konstancin 2005 rok 92 436,00 z∏

    Niepe∏nosprawnych” 32 Stowarzyszenie „Otwarte Drzwi” mazowieckie „Przyjazny pracodawca” 41 315,00 z∏ 33 Fundacja „Mimo Wszystko” ma∏opolskie Festiwal Piosenki Zaczarowanej „A na tym rynku w Krakowie” 257 860,00 z∏ 34 Polskie Towarzystwo Turystyczno- mazowieckie Mi´dzynarodowa Konferencja Naukowo – Metodyczna „Krajoznawstwo

    -Krajoznawcze, Zarzàd G∏ówny i turystyka osób niepe∏nosprawnych – bez granic i barier” 89 800,00 z∏35 Stowarzyszenie Pomocy Osobom wielkopolskie Byç jak Chagall – wystawa i kampania promujàca potencja∏

    z Zespo∏em Downa artystyczny osób niepe∏nosprawnych intelektualnie 36 628,00 z∏36 Polskie Stowarzyszenie na Rzecz podkarpackie Mi´dzynarodowy Integracyjny Festiwal Piosenki i Teatru Osób 32 320,00 z∏

    Osób z UpoÊledzeniem Umys∏owym Niepe∏nosprawnychKo∏o w Tarnobrzegu

    37 Stowarzyszenie Osób pomorskie Koncert „Serca dla Chrzàstówka” 16 900,00 z∏ Niepe∏nosprawnych „Dwa Serca”

    1 listopada br. wejdzie w ˝ycie ustawa z dnia 28 lipca2005 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i insty-tucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw(z wyjàtkiem przepisów wymienionych w art. 22 ww. usta-wy ). Nowelizacja zawiera wiele zmian o charakterze sys-temowym, porzàdkowym i organizacyjnym. Do najwa˝niej-szych zmian o charakterze systemowym nale˝y m.in.wprowadzenie nowego instrumentu aktywizujàcego (art.73a) – tj. wykonywanie prac spo∏ecznie u˝ytecznych w miej-scu zamieszkania lub pobytu, w wymiarze do 10 godzin ty-godniowo przez osoby bezrobotne bez prawa do zasi∏kukorzystajàcego ze Êwiadczeƒ z pomocy spo∏ecznej. Wyko-nywanie tych prac ma si´ odbywaç na podstawie porozu-mienia zawartego mi´dzy starostà a gminà, na rzecz której prace spo∏eczne b´dà wykonywane. Natomiast bez-robotnemu nieposiadajàcemu prawa do zasi∏ku przys∏u-giwaç b´dzie Êwiadczenie w wysokoÊci nie ni˝szej ni˝ 6 z∏za ka˝dà godzin´ wykonywania prac spo∏ecznie u˝ytecz-nych. PodkreÊlenia wymaga, i˝ nie przyj´cie bez uzasadnio-nej przyczyny propozycji wykonywania prac spo∏ecznie u˝y-tecznych b´dzie skutkowa∏o pozbawieniem statusubezrobotnego. Ponadto ustawa wprowadza regulacje do-tyczàce zatrudniania w gospodarstwach domowych (art.61b-61d), przy czym zgodnie z art. 61 b ust. 2 ww. usta-wy powiatowy urzàd pracy mo˝e skierowaç bezrobotnegodo wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie do-mowym, je˝eli w wyniku propozycji powiatowego urz´dupracy lub z w∏asnej inicjatywy uprzednio wyrazi∏ gotowoÊçpodj´cia pracy zarobkowej w gospodarstwie domowymsk∏adajàc oÊwiadczenie w tej sprawie. Ze wzgl´du na szcze-

    gólne wymagania stawiane osobom wykonujàcym prac´zarobkowà w gospodarstwach domowych przewiduje si´wi´c, ˝e obj´cie osoby bezrobotnej takà formà aktywiza-cji zawodowej b´dzie zale˝a∏o od jej zgody.

    Ustawa z 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o promocji(...) nowelizuje równie˝ ustaw´ o rehabilitacji zawodoweji spo∏ecznej oraz zatrudnianiu osób niepe∏nosprawnych.Zgodnie ze znowelizowanym art. 11 ust. 1 ustawy o re-habilitacji (...) osoba niepe∏nosprawna zarejestrowana w po-wiatowym urz´dzie pracy jako bezrobotna albo poszuku-jàca pracy niepozostajàca w zatrudnieniu ma prawokorzystaç na zasadach okreÊlonych dla osób bezrobot-nych niepe∏nosprawnych w przepisach o promocji zatrud-nienia i instytucjach rynku pracy z us∏ug rynku pracy orazinstrumentów rynku pracy takich jak: szkolenia, sta˝, pra-ce interwencyjne, przygotowanie zawodowego w miej-scu pracy. Ustawodawca jasno przy tym okreÊli∏, i˝ wy-datki na wskazane instrumenty oraz us∏ugi rynku pracy b´dàfinansowane w zakresie osób niepe∏nosprawnych zareje-strowanych jako bezrobotne ze Êrodków Funduszu Pracynatomiast zarejestrowanych jako poszukujàce pracy niepo-zostajàce w zatrudnieniu ze Êrodków PFRON. Wobec tegodzia∏ania na rzecz niepe∏nosprawnych bezrobotnych jaki pe∏nosprawnych bezrobotnych b´dà finansowane z te-go samego êród∏a (Funduszu Pracy).

    Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o pro-mocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmia-nie niektórych innych ustaw zosta∏a og∏oszona w Dz. U.z 2005 r. nr 164, poz. 1366.

    Oprac. Magdalena Kowalska

    Nowe instrumenty aktywizujàce w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

  • WYDARZENIA

    Biuletyn Informacyjny 5-6/200516

    Poczàwszy od 2003 roku, obchodzonego jako Europej-ski Rok Osób Niepe∏nosprawnych, znaczàce Êrodki z PFRONwydatkowne sà na dofinansowanie organizacji imprez Êrodowiskowych: artystycznych, sportowych oraz konfe-rencji i seminariów w ramach Programu finansowania ob-chodów ERON oraz programu Promocja integracji osóbniepe∏nosprawnych.

    W ramach projektów w∏asnych PFRON w programie Pro-mocja integracji... powsta∏ projekt PRO ARTE & SPORT. Jestto ogólnopolska akcja przyznawania nagród finansowychosobom, które wykaza∏y si´ szczególnymi osiàgni´ciamiw ró˝nych dziedzinach sportu i sztuki, co zosta∏o potwier-dzone osiàgni´ciem wymiernych wyników – zdobycia g∏ów-nych miejsc w konkursach i zawodach.

    Nagroda finansowa przekazywana jest na indywidualnekonto osoby niepe∏nosprawnej, na podstawie wnioskuskierowanego do Zarzàdu PFRON od organizatora festiwa-lu lub zawodów i protoko∏u jury.

    Dotychczas nagrody zdobyli laureaci pierwszych miejscw Ogólnopolskim FFeessttiiwwaalluu PPiioosseennkkii ZZaacczzaarroowwaanneejj w Kra-kowie, organizowanym przez Fundacj´ Mimo Wszystko,laureatki lipcowych IIVV CCiieecchhoocciiƒƒsskkiicchh IImmpprreessjjii AArrttyyssttyycczz--nnyycchh, organizowanych przez Fundacj´ Pro Omnibus orazzwyci´zcy PPuucchhaarruu PPoollsskkii ̊̊ eeggllaarrzzyy NNiieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh w Gi-˝ycku (organizatorzy: Mazurska Szko∏a ˚eglarska oraz Pol-skie Stowarzyszenie ˚eglarzy Niepe∏nosprawnych).

    Podj´to równie˝ decyzj´ o uhonorowaniu tym szczegól-nym wyró˝nieniem laureatów dorocznego ogólnopolskie-go plebiscytu Stowarzyszenia Przyjació∏ Integracji CCzz∏∏oowwiieekkbbeezz bbaarriieerr..

    IIVV CCiieecchhoocciiƒƒsskkiiee IImmpprreessjjee AArrttyyssttyycczznneeKinga Gogacz – zdobywczyni Grand Prix Festiwalu

    – nagroda w wysokoÊci 3 000 z∏Marta Pop∏awska – zdobywczyni I miejsca

    – nagroda w wysokoÊci 2 000 z∏Paulina ZaleÊ – laureatka Nagrody Specjalnej PFRON

    w wysokoÊci 5 000 z∏.

    PPuucchhaarr PPoollsskkii ˚̊eeggllaarrzzyy NNiieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh –– zzaa∏∏ooggiiWies∏aw Nowakowski I miejsce 2 950 z∏ Izabela Dawcewicz I miejsce 2 950 z∏ Andrzej Bury II miejsce 1 700 z∏ Eugeniusz Rakowicz II miejsce 1 700 z∏ Marian Zakowicz II miejsce 1 700 z∏ El˝bieta Pi∏kowska III miejsce 1 000 z∏ Feliks Bas∏yk III miejsce 1 000 z∏ Leszek Szelàg III miejsce 1 000 z∏ Izabela Godlewska III miejsce 1 000 z∏

    FFeessttiiwwaall PPiioosseennkkii ZZaacczzaarroowwaanneejj W kategorii do 16 lat:

    I miejsce – Daniel Zawodnik, 5 000 z∏ II miejsce – Julia Dzier˝ek, 3 000 z∏ III miejsce – Angela Wawrzyk, 2 000 z∏

    W kategorii powy˝ej 16 lat:I miejsce – Wies∏awa Stolarczyk-Polniak, 5 000 z∏ II miejsce – Marcin Tytko, 3 000 z∏III miejsce – Witold Dacz, 2 000 z∏Regulamin PRO ARTE & SPORT znajduje si´ na witrynie PFRON w za-k∏adce Programy PFRON/ /Promocja integracji osób niepe∏nosprawnych.

    PRO ARTE & SPORT

    Laureaci Ciechociƒskich Impresji Artystycznych

    Izabela Dawcewicz i Wies∏aw Nowakowski zdobywcy pierwszego miejsca. W g∏´bi drugiod lewej Prezes Polskiego Zwiàzku ˚eglarzy Niepe∏nosprawnych i organizatorzy (z prawej)

    Nagrody finansowe dla najlepszych

    Micha∏ Rydzewski

  • WYDARZENIA

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 17

    Konferencj´ zorganizowano w ramach projektu DOBREPRAKTYKI w schemacie b) Dzia∏ania 1.4 Sektorowego Pro-gramu Operacyjnego – Rozwój Zasobów Ludzkich (sze-rzej o projekcie patrz w artykule „Fundusz Korzysta z Fun-duszu“, str. 23).

    Do konkursu zg∏oszono 24 przedsi´wzi´cia skierowanedo osób z ró˝nym rodzajem i stopniem niepe∏nosprawno-Êci. SpoÊród nich wy∏oniono 10 organizacji pozarzàdo-wych, które zrealizowa∏y najlepsze przedsi´wzi´cia z za-kresu rehabilitacji zawodowej osób niepe∏nosprawnych.

    Podsumowujàc pierwszy konkurs DOBRYCH PRAKTYKEugeniusz Wilczyƒski, Dyrektor Wydzia∏u Realizacji Progra-mów PFRON, wyrazi∏ nadziej´, i˝ dzi´ki mo˝liwoÊci rozpro-pagowania „dobrych praktyk“ zwi´kszy si´ wyraênie ja-koÊç i iloÊç przedsi´wzi´ç podejmowanych przezorganizacje pozarzàdowe w ramach rehabilitacji zawodo-wej, co w konsekwencji prze∏o˝y si´ na wi´kszà aktywnoÊçzawodowà osób niepe∏nosprawnych.

    Projekty nagrodzone w I edycji konkursu DOBRE PRAKTYKI:TToowwaarrzzyyssttwwoo OOppiieekkii nnaadd OOcciieemmnniiaa∏∏yymmii ww LLaasskkaacchh – pro-

    jekt Przygotowanie osób z dysfunkcjà wzroku do wejÊciana otwarty rynek pracy.

    W ramach podejmowanych komplek-sowych dzia∏aƒ przez Dzia∏ ds. Absol-wentów, osoby niewidome i s∏abowi-dzàce sà obj´te:– poradnictwem zawodowym,– wsparciem psychologicznym,– doradztwem w kwestiach praw-

    nych i sprawach spo∏ecznych,– poÊrednictwem pracy.Prowadzona jest rehabilitacja osób Êwie˝o ociemnia∏ychoraz badania sytuacji spo∏eczno-zawodowej i rynku pracy. Organizowane sà konferencje, seminaria i spotkania z ro-dzinami po∏àczone z prezentacjà mo˝liwoÊci, umiej´tno-Êci i technik pracy niewidomych, zwi´kszajàce aktywnoÊçotoczenia w realizacji zadaƒ z zakresu aktywizacji zawo-dowej. Organizowane warsztaty poszukiwania pracy, psychologicz-ne i twórcze, które zwi´kszajà aktywnoÊç zawodowà i po-trzeb´ rozwoju indywidualnego potencja∏u. W ostatnich klasach gimnazjum w ramach poradnictwazawodowego odbywajà si´ spotkania z rodzicami uczniów,którzy otrzymujà pe∏ne informacje dotyczàce mo˝liwoÊcidalszego kszta∏cenia i wszystkich wskazaƒ dotyczàcychprzysz∏oÊci zawodowej i mo˝liwoÊci podopiecznych. W trak-cie kszta∏cenia omawiane sà zagadnienia z podstaw przed-si´biorczoÊci, komunikacji interpersonalnej, prowadzonajest nauka czytania i pisania og∏oszeƒ o prac´, CV, listu mo-tywacyjnego, çwiczone sà umiej´tnoÊci potrzebne w cza-sie rozmowy kwalifikacyjnej. Uczeƒ koƒczàcy szko∏´ maw∏asnà teczk´ z dokumentami i çwiczeniami, które mo˝ew przysz∏oÊci wykorzystaç. Nawiàzywane sà kontakty z potencjalnymi pracodawca-mi, w trakcie których przekazywane sà przyk∏ady rozwià-zywania problemów zwiàzanych z zatrudnieniem osobyz dysfunkcjà wzroku. Pracodawcy zapoznawani sà tak˝ez obowiàzkami i uprawnieniami jakie im przys∏ugujà.

    Statuetki za dobre praktyki dlaorganizacji pozarzàdowychZwyci´zcy konkursu na najlepsze przedsi´wzi´cia z zakresu rehabilitacjizawodowej otrzymali z ràk Pe∏nomocnika Rzàdu do Spraw Osób Niepe∏no-sprawnych i Prezesa Zarzàdu PFRON okolicznoÊciowe statuetki.

    Przedstawicielki Towarzystwa Opieki nad Ociemnia∏ymi w Laskach

  • WYDARZENIA

    Biuletyn Informacyjny 5-6/200518

    Organizowane sà równie˝ indywidualne kursy przyspo-sobienia zawodowego, sta˝e oraz praktyki zawodowe.

    WWrroocc∏∏aawwsskkii SSeejjmmiikk OOssóóbb NNiieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh – programwspomaganego zatrudniania osób niepe∏nosprawnych –TRENER (projekt pilota˝owy).Istotà programu wspomaganego zatrudniania – TRENERjest indywidualna opieka nad niepe∏nosprawnym pracow-nikiem wykwalifikowanego instruktora (trenera). Trenerzypracujà w systemie partnerskim – dwie osoby sà odpowie-dzialne za jednego pracownika. Wspomaganie to jest wy-gaszane w miar´ post´pu adaptacji pracownika w Êro-dowisku pracy. Zadania trenera pracy wspomaganej to m.in.:– ocena mo˝liwoÊci osoby niepe∏nosprawnej,– znalezienie miejsca pracy i pomoc osobie niepe∏nospraw-

    nej w czynnoÊciach zwiàzanych z zatrudnieniem,– szkolenie osoby niepe∏nosprawnej na stanowisku pracy,– monitorowanie pracy osoby zatrudnionej.SSttoowwaarrzzyysszzeenniiee „„NNiieeppee∏∏nnoosspprraawwnnii ddllaa ÂÂrrooddoowwiisskkaa EEKKOONN““ – EKO-PRACA Projekt Pilota˝owy.

    Celem przedsi´wzi´cia by∏o: – sprawdzenie mo˝liwoÊç tworzenia „zielonych miejsc pra-

    cy“ w ochronie Êrodowiska dla osób niepe∏nosprawnycho znacznym i umiarkowanym stopniu niepe∏nosprawnoÊci,

    – sprawdzenie czy i w jakim stopniu osoby ze schorze-niami psychicznymi zaakceptujà „zielone miejsca pracy“,

    – okreÊlenie parametrów ekonomicznych dla samowystar-czalnoÊci i dzia∏ania powstajàcego przedsi´biorstwa spo-∏ecznego tworzàcego „zielone miejsca pracy“.

    W jego ramach zatrudniono w trzech miastach: w Warsza-wie, ˚yrardowie i Koƒskich 391 osób w „zielonych miej-scach pracy“.FFuunnddaaccjjaa AAkkttyywwnneejj RReehhaabbiilliittaaccjjii – projekt Wspieranie kszta∏-cenia osób niepe∏nosprawnych w formach szkolnych w za-wodach umo˝liwiajàcych zdobycie zatrudnienia w trybietelepracy.Celem przedsi´wzi´cia by∏o u∏atwienie osobom niepe∏-nosprawnym ruchowo uzyskanie zatrudnienia w trybie te-lepracy oraz ka˝dego innego, w którym konieczna jestumiej´tnoÊç obs∏ugi komputera lub pos∏ugiwania si´ kon-kretnym oprogramowaniem. Prowadzono cykliczne kur-sy komputerowe obejmujàce swojà tematykà m.in. pod-stawy obs∏ugi komputera, w tym korzystanie z Internetu,projektowanie stron www, baz danych oraz grafik´ kom-puterowa.FFuunnddaaccjjaa PPoommooccyy MMaatteemmaattyykkoomm ii IInnffoorrmmaattyykkoomm NNiieesspprraaww--nnyymm RRuucchhoowwoo – Edukacja, aktywizacja zawodowa, komunikacja spo∏eczna, doradztwo, zatrudnienie – funda-cyjny system przeciwdzia∏ania marginalizacji osób nie-pe∏nosprawnych.Kompleksowe przedsi´wzi´cie, w ramach którego osobaniepe∏nosprawna obj´ta zosta∏a pomocà psychologicznà,wsparciem edukacyjnym, aktywizacjà spo∏ecznà i zawodo-wà, poÊrednictwem pracy i monitoringiem zatrudnienia. Przeprowadzono szkolenia stacjonarne: nauczano zasto-sowaƒ informatyki sprz´˝onych z psychologicznym pro-gramem aktywizacji zawodowej tworzàc Warsztat Akty-wizacji Zawodowej. Zorganizowano tak˝e Biuro Karier OsóbNiepe∏nosprawnych, którego zadaniem by∏o poÊrednictwopracy i promocja osób niepe∏nosprawnych wÊród praco-dawców, oraz monitoring zatrudnienia.ZZeessppóó∏∏ RReeggiioonnaallnnyy KKooaalliiccjjii nnaa RRzzeecczz ZZddrroowwiiaa PPssyycchhiicczznneeggooSekcja Rynku Pracy w Warszawskim Domu pod Fontannà.W ramach projektu zorganizowano i przeprowadzono:– wsparcie w przygotowaniu si´ i podejmowaniu zatrud-

    nienia, szczególnie na otwartym rynku pracy,

    Przedstawiciele nagrodzonych organizacji

    UroczystoÊç swym wyst´pem uÊwietni∏a Pani Gra˝yna ¸apiƒska

  • WYDARZENIA

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 19

    – promowano wÊród pracodawców Miejsca ZatrudnieniaPrzejÊciowego,

    – utrzymywano sta∏y kontakt z urz´dami pracy, zrzesze-niami pracodawców i agencjami poÊrednictwa pracy,

    – utworzono Mini Klub Pracy, w którym przeglàdane sàoferty pracy, udost´pniany telefon, prowadzone son-da˝e oczekiwaƒ i mo˝liwoÊci poszczególnych osób przyzastosowaniu opracowanej „Ankiety zawodowej“ i „An-kiety Zatrudnienia PrzejÊciowego“,

    – uruchomiono pierwsze w Polsce Miejsce ZatrudnieniaPrzejÊciowego

    PPoollsskkii ZZwwiiààzzeekk GG∏∏uucchhyycchh OOddddzziiaa∏∏ MMaazzoowwiieecckkii ww WWaarrsszzaawwiiee– Sieç asystentów – t∏umaczy j´zyka migowego realizu-

    jàcych us∏ugi z zakresu zatrudnienia osób niepe∏no-sprawnych.

    Kadra wykwalifikowanych t∏umaczy j´zyka migowego zo-sta∏a przygotowana i pe∏ni rol´ asystentów osób nies∏y-szàcych. Asystenci udzielajàc pomocy, podejmujà dzia∏a-nia majàce na celu aktywizacj´ zawodowà osóbnies∏yszàcych – mobilizujà do aktywnoÊci, wyjaÊniajà prze-miany dokonujàce si´ na rynku pracy, uczà autoprezen-tacji, aktywnie szukajà pracy, towarzyszà osobie nies∏yszà-cej przy rozmowie z pracodawcà oraz w czasie badaƒlekarskich kwalifikujàcych do pracy. U pracodawcy po-dejmujà czynnoÊci majàce na celu adaptacj´ osoby nie-s∏yszàcej w konkretnym Êrodowisku pracy.

    PPoollsskkiiee SSttoowwaarrzzyysszzeenniiee nnaa RRzzeecczz OOssóóbb zz UUppooÊÊlleeddzzeenniieemmUUmmyyss∏∏oowwyymm KKoo∏∏oo ww SSzzcczzeecciinniiee – Rozwój spo∏eczeƒstwaobywatelskiego poprzez przygotowanie osób z niepe∏no-sprawnoÊcià intelektualnà do pracy w Zak∏adach Aktyw-noÊci Zawodowej.

    Celem przedsi´wzi´cia by∏o przygotowanie do pracy osóbz orzeczonym umiarkowanym i znacznym stopniem nie-pe∏nosprawnoÊci intelektualnej i wypracowanie modeluskutecznego wsparcia zatrudnienia. Zorganizowano:– we wspó∏pracy z niemieckim partnerem szkolenia zawo-

    dowe w warsztatach, – szkolenia bezrobotnych rzemieÊlników w zakresie wspie-

    rania osoby z niepe∏nosprawnoÊcià intelektualnà w cza-sie pracy, celem przygotowania rzemieÊlników do pod-j´cia pracy w Zak∏adach AktywnoÊci Zawodowej.

    ponadto:– stworzono Kart´ Predyspozycji Zawodowych – narz´dzie

    psychometryczne do oceny mo˝liwoÊci i preferencji za-wodowych pracowników ze znacznym i umiarkowanymstopniem niepe∏nosprawnoÊci oraz Arkusz Obserwacjina Stanowisku Pracy,

    – powsta∏ model zatrudnienia osoby z niepe∏nosprawno-Êcià intelektualnà.

    TToowwaarrzzyyssttwwoo PPoommooccyy GG∏∏uucchhoonniieewwiiddoommyymm – Rehabilita-cja zawodowa m∏odych osób g∏uchoniewidomych – pro-gram pilota˝owy.Dzi´ki wspó∏pracy TPG z Fundacjà Hiltona/Perkinsa opra-cowano program, którego celem jest pomaganie m∏odymosobom g∏uchoniewidomym w uzyskaniu pracy. W ramachprogramu osobà g∏uchoniewidomà opiekuje si´ asystentzawodowy. Przedsi´wzi´cie jest realizowane przy wspó∏-pracy w∏adz samorzàdowych i instytucji, których zadaniemjest pomoc osobom niepe∏nosprawnymPPoollsskkiiee SSttoowwaarrzzyysszzeenniiee nnaa RRzzeecczz OOssóóbb zz UUppooÊÊlleeddzzeenniieemm UUmmyy--ss∏∏oowwyymm KKoo∏∏oo ww SSttaarrggaarrddzziiee SSzzcczzeecciiƒƒsskkiimm – Utworzenie i pro-wadzenie Zak∏adu AktywnoÊci Zawodowej „Centralna Kuchnia“.Utworzono Zak∏ad AktywnoÊci Zawodowej, którego dzia-∏alnoÊç gospodarcza obejmuje wszelkie us∏ugi zwiàzanez ˝ywieniem zbiorowym oraz indywidualnym. G∏ównymproduktem sà posi∏ki obiadowe dostarczane do klientóww pojemnikach izotermicznych. Odbiorcy to: szko∏y, przed-szkola, przedsi´biorstwa.

    Laureaci Konkursu „Dobre Praktyki“

    Statuetk´ zaprojektowa∏ Andrzej Grzelachowski, znanyartysta plastyk, od wielu lat wspó∏pracujàcy z m∏odzie˝ài wspierajàcy niepe∏nosprawnych artystów. Jest on m.in.laureatem tegorocznego XI Plebiscytu TV Poznaƒ – pro-gramu Wyzwanie.

    Od wrzeÊnia do listopada br. odb´dzie si´ 13 ogólnopolskichseminariów, podczas których przedstawiciele organizacji po-zarzàdowych b´dà mogli szczegó∏owo zapoznaç si´ z wybra-nymi wyró˝nionymi przedsi´wzi´ciami. Zainteresowanychudzia∏em w seminariach prosimy o kontakt z przedstawi-cielami organizatora – GGrruuppyy DDoorraaddcczzeejj SSiieennnnaa..tel. (22) 654 93 33, fax (22) 654 26 72, e-mail: [email protected],

    [email protected]

    Oprac. MR/JK

  • Dzia∏ania windykacyjne Wydzia∏u Wp∏at Obowiàzkowychprowadzone sà w oparciu o nast´pujàce akty prawne:– ustaw´ z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji za-

    wodowej i spo∏ecznej i zatrudnieniu osób niepe∏nospraw-nych (Dz.U. Nr 123, poz 776 z pó˝n.zm.),

    – ustaw´ z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatko-wa (Dz.U. Nr 137, poz.926 z pó˝. zm.),

    – ustaw´ z dnia 30 kwietnia 2004 r. o post´powaniu w spra-wach dotyczàcych pomocy publicznej (Dz.U. Nr 123,poz.1291),

    – ustaw´ z dnia 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji nie-których nale˝noÊci publicznoprawnych od przedsi´bior-ców (Dz.U. Nr 155,poz. 1287 z pó˝n. zm.).

    GGddyy pprraaccooddaawwccyy ssii´́ oocciiààggaajjààW celu odzyskania nale˝noÊci Funduszu wobec 14 000

    d∏u˝ników (liczba d∏u˝ników zmniejszy∏a si´ w 2005 rokuo 18% w stosunku do roku 2003), Wydzia∏ w ramach po-st´powania administracyjnego podejmuje szereg czynno-Êci w stosunku do pracodawców, którzy nie dokonali obo-wiàzujàcych ich wp∏at na Fundusz. ZZaakkrreess ppooddjj´́ttyycchhcczzyynnnnooÊÊccii pprrzzeeddssttaawwiiaa wwyykkrreess ppoonnii˝̋eejj..W ramach post´powania administracyjnego Wydzia∏ przy-

    gotowa∏ 28.863 postanowienia i decyzje (o 22% wi´cej ni˝w 2003 r.).

    Niektórzy d∏u˝nicy Funduszu wnioskujà o zastosowanie ró˝-nego rodzaju ulg we wp∏atach (tj. umorzenia, odroczenia,bàdê roz∏o˝enia na raty). Na podstawie zebranego materia-∏u dowodowego (m.in. bilansu wraz z rachunkiem zyskówi strat, sprawozdania finansowego F-01, informacji o staniei strukturze zatrudnienia, informacji o przedmiocie dzia∏al-noÊci i inne) i po jego wnikliwej analizie w oparciu o wewn´trz-ne procedury Funduszu, Wydzia∏ przygotowuje wystàpieniaw celu podj´cia decyzji przez Prezesa Zarzàdu Funduszu. Wszystkie decyzje dotyczàce umorzenia, odroczenia bàdêroz∏o˝enia na raty podejmowane sà w oparciu o ustaw´z dnia 30 kwietnia 2004 roku o post´powaniu w sprawachdotyczàcych pomocy publicznej. Ustawa ta, okreÊla wa-runki dopuszczalnoÊci udzielenia pomocy publicznej na rzeczprzedsi´biorców.

    EEggzzeekkuuccjjaa ccoorraazz sskkuutteecczznniieejjsszzaaSta∏e monitorowanie wp∏at pozwala na okreÊlenie wyso-

    koÊci wp∏ywów od pracodawców. W przypadku braku wp∏a-ty w wyznaczonym terminie wszczynane jest post´powanieegzekucyjne.

    FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/200520

    Windykacja nale˝noÊci z tytu∏u wp∏at obowiàzkowych

    Broƒ ostateczna 14 tysi´cy przedsi´biorstw jest d∏u˝nikami PFRON

    30000

    25000

    20000

    15000

    10000

    5000

    0Ogó∏em

    postanowieniai decyzje

    Przygotowanepostanowienia

    Przygotowanedecyzje

    okreÊlajàce

    Przygotowanedecyzjeratalne

    i odraczajàce

    Przygotowane decyzje

    wygaszajàce

    Przygotowanedecyzje

    o nadp∏acie

    Pozosta∏edecyzje∏àcznie

    z restrukturyzacjà

    RAZEMwydanedecyzje(w tym

    restrukturyzacyjne)2003 rok 2004 rok

    CCzzyynnnnooÊÊcc ii ppooddeejjmmoowwaannee ww ssttoossuunnkkuu ddoo dd∏∏uu˝̋nniikkóóww

  • FINANSE PFRON

    Biuletyn Informacyjny 5-6/2005 21

    W roku 2004 wystawiono 2404 (wzrost o 225%) upo-mnieƒ na kwot´ 66.026.179,00 z∏. (wzrost o 218%) oraz3006 tytu∏ów wykonawczych (wzrost o 76%) na kwot´161.468.635,60 z∏. (wzrost o 156%).

    W wyniku czynnoÊci zwiàzanych z post´powaniem ad-ministracyjnym, dzia∏aniami monitorujàcymi, egzekucjà ad-ministracyjnà oraz na skutek zg∏oszonych wierzytelnoÊci,wp∏ywy od d∏u˝ników wynios∏y 69.557.465,66 z∏ i by∏y wy˝-sze ni˝ w roku w roku poprzednim o 37,24%.

    RReeaalliizzaaccjjaa pprroocceessuu rreessttrruukkttuurryyzzaaccyyjjnneeggooNa mocy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku o restruktu-ryzacji niektórych nale˝noÊci publicznoprawnych od przed-si´biorców, Fundusz jako organ restrukturyzacyjny wyda∏∏àcznie 11333333 ddeeccyyzzjjee oo ppoozzyyttyywwnnyymm zzaakkooƒƒcczzeenniiuu rreessttrruukk--ttuurryyzzaaccjjii (DZR-P), na podstawie których umorzono kwot´356.241.166,45 z∏ (w tym: w 2004 roku 793 decyzje na kwo-t´ 312.748.687,35 z∏) i 551188 ddeeccyyzzjjii nneeggaattyywwnnyycchh (DZR-N).

    ZZaaddaanniieemm WWyyddzziiaa∏∏uu jjeesstt ttaakk˝̋ee bbiiee˝̋ààccaa wwssppóó∏∏pprraaccaa zz UUrrzz´́--ddaammii KKoonnttrroollii SSkkaarrbboowweejj.. WW 22000044 rrookkuu zzaarreejjeessttrroowwaannoo 223355pprroottookkoo∏∏óóww kkoonnttrroollii sskkaarrbboowweejj,, ww kkttóórryycchh oorrzzeecczzoonnoo zzaallee--gg∏∏ooÊÊçç nnaa kkwwoott´́ 1100..664499..440022,,9933 zz∏∏.. NNaa tteejj ppooddssttaawwiiee wwsszz--cczz´́ttoo ppoosstt´́ppoowwaanniiee aaddmmiinniissttrraaccyyjjnnee ww ssttoossuunnkkuu ddoo 111155ppooddmmiioottóóww..

    RReeaall iizzaaccjjaa pprroocceessuu rreesstt rruukkttuurryyzzaaccyyjjnneeggoo

    Danuta Seroka Zast´pca Dyrektora Wydzia∏u Wp∏at Obowiàzkowych

    70 000 000

    60 000 000

    50 000 000

    40 000 000

    30 000 000

    20 000 000

    10 000 000

    0Wp∏aty po

    postanowieniach i decyzjachWp∏aty w wyniku

    egzekucji administracyjnejWp∏aty w wyniku

    zg∏oszonych wierzytelnoÊciOgó∏em

    2003 rok 2004 rok

    IloÊç aktywnych DWRPrzewidywana do umorzenia kwota nale˝noÊci g∏ównej na podstawie wydanych DWRIloÊç wydanych decyzji DZR-P o pozytywnym zakoƒczeniu restrukturyzacjiKwota umorzonej nale˝noÊci g∏ównej na podstawie wydanych decyzji DZR-P

    0

    50000000

    100000000

    150000000

    200000000

    250000000

    300000000

    350000000

    400000000

    450000000

    EEffeekkttyy ddzziiaa∏∏aaƒƒ wwiinnddyykkaaccyyjjnnyycchh

    stan na 31 grudnia 2004 r.

    IloÊç aktywnych DWR 1999Przewidywana do umorzenia kwota nale˝noÊci g∏ównej na podstawie wydanych DWR 430 568 882,50IloÊç wydanych decyzji DZR-P o pozytywnym zakoƒczeniu restrukturyzacji 1333Kwota umorzonej nale˝noÊci g∏ównej na podstawie wydanych decyzji DZR-P 356 241 166,45Prognozowana do umorzenia kwota nale˝noÊci g∏ównej 430 568 882,50 z∏Kwota umorzonej nale˝noÊci g∏ównej 356 241 166,45 z∏% udzia∏ dokonanych umorzeƒ do prognozy 82,7%

  • Informacje przedstawione w poni˝szym zestawieniu doty-czà post´powaƒ windykacyjnych prowadzonych przezWydzia∏ Obs∏ugi Prawnej PFRON. Materia∏ pokazuje efektyfinansowe tych dzia∏aƒ w dwóch analogicznych okresachroku 2004 i 2005. Analizujàc dane nale˝y zwróciç szczegól-nà uwag´ na du˝y procentowy udzia∏ Êrodków finansowychodzyskanych dzi´ki zawieraniu z d∏u˝nikami ugód na sp∏at´nale˝noÊci. WWzzaajjeemmnnee uusstt´́ppssttwwaa wwiieerrzzyycciieellaa ii dd∏∏uu˝̋nniikkaa ww wwiieelluu pprrzzyyppaaddkkaacchh ppoozzwwaallaajjàà nnaa ooddzzyysskkaanniiee pprrzzeezz FFuunndduusszzzznnaacczznnyycchh cczz´́ÊÊccii nnaallee˝̋nnooÊÊccii pprrzzyy jjeeddnnoocczzeessnnyymm uuttrrzzyymmaanniiuummiieejjsscc pprraaccyy oossóóbb nniieeppee∏∏nnoosspprraawwnnyycchh ww zzaadd∏∏uu˝̋oonnyycchh ffiirrmmaacchh..

    Tab. Informacja o kwotach odzyskanych w wyniku dzia∏aƒwindykacyjnych – porównanie

    KKWWOOTTYY OODDZZYYSSKKAANNEEI pó∏rocze 2004 I pó∏rocze 2005 zmiana stanu

    z ugód1 080 439,55 z∏ 1 387 302,49 z∏ zwi´kszenie o 306 862,94 z∏

    ze sprzeda˝y nieruchomoÊci0,00 z∏ 140 000,00 z∏ zwi´kszenie o 140 000,00 z∏

    z podzia∏u masy upad∏oÊci0,00 z∏ 182 579,92 z∏ zwi´kszenie o 182 579,92 z∏

    ze sprzeda˝y ruchomoÊci42 068,85 z∏ 23 684,02 z∏ zmniejszenie o 18 384,83 z∏

    po wezwaniach do zap∏aty702 116,55 z∏ 490 037,36 z∏ zmniejszenie o 212 079,19 z∏

    od komorników5 194,25 z∏ 55 134,16 z∏ zwi´kszenie o 49 939,91 z∏

    z innych tytu∏ów70 350,60 z∏ 45 160,00 z∏ zmniejszenie o 25 190,60 z∏

    RRAAZZEEMM11 990000 116699,,8800 zz∏∏ 22 332233 889977,,9955 zz∏∏ wwzzrroosstt oo 442233 772288,,1155 zz∏∏

    W I pó∏roczu 2005 r. w ramach dzia∏aƒ windykacyjnychprowadzonych przez Dzia∏ Windykacji Nale˝noÊci Cywilno-prawnych Wydzia∏u Obs∏ugi Prawnej ooddzzyysskkaannoo kkwwoott´́22..332233..889977,,9955 zz∏∏.. Jest ona wy˝sza w porównaniu do analo-

    gicznego okresu roku ubieg∏ego o 423.728,15 z∏ (o 22 %). Najwi´kszy udzia∏ procentowy w strukturze kwot odzy-

    skanych, zarówno w I pó∏roczu roku 2005 jak i w I pó∏ro-czu roku 2004, majà wp∏ywy z ugód zawartych z d∏u˝nika-mi – odpowiednio 60% i 57%. W dalszej kolejnoÊci najwi´cejÊrodków w I pó∏roczu 2005 r. odzyskano po wezwaniach dozap∏aty (21 %), z podzia∏u masy upad∏oÊci (8%) i w wynikupost´powania egzekucyjnego prowadzonego przez komor-ników (8% – w tym 6% ze sprzeda