Rewalidacja•

Rewalidacja

…(łac.validus – silny, sprawny, re–powtórnie) to ciąg zabiegów dydaktycznych, wychowawczych, leczniczych, których celem jest jak najlepsze przystosowanie osoby niepełnosprawnej do życia społecznego.

Skąd wiemy?

Dziecko funkcjonuje prawidłowo, jeśli jest takie samo, jak zdecydowana większość rówieśników w grupie. Porównujemy:

Procesy intelektualne, poznawcze (myślenie, spostrzeganie, uwaga, pamięć)

Procesy wykonawcze

Kompetencje społeczne

Tempo nabywania umiejętności

historia

Już w starożytności obserwowano i opisywano ludzi, których funkcjonowanie odbiegało od normy.

Francja, schyłek XVIII w., ruch społeczny mający na celu przywrócić upośledzonych społeczeństwu, tworzenie otwartych placówek leczenia psychiatrycznego

1837 r- pierwsza szkoła dla dzieci upośledzonych umysłowo

Intelekt

Pierwsza definicja upośledzenia umysłowego- zahamowanie rozwoju zdolności intelektualnych i uczuciowych

XIXw- pierwsze zasady pedagogiki specjalnej i program opieki. Aby mówić o efektywności życia ludzi upośledzonych umysłowo, należy:

- Zainteresować ich życiem społecznym

- Pobudzić myślenie i chęć do działania

- Nauczyć prostych umiejętności życiowych (najlepiej, aby mogli na siebie pracować)

- Systematycznie pracować nad pobudzaniem zmysłów

Te zasady dotyczyły głębiej upośledzonych. Lekko upośledzeni byli normą.

Dojrzałość społeczna

XXw- upośledzenie umysłowe to nie tylko niski intelekt ale też gorsze przystosowanie społeczne, konieczność zależności od innych

Autorem jednej z wcześniejszych, a zarazem stosunkowo szerokiej, opisowej definicji niepełnosprawności był E. Doll, który w 1941 roku scharakteryzował niepełnosprawność intelektualną jako:

stan niedojrzałości społecznej powstały w okresie rozwoju będący skutkiem zahamowania rozwoju inteligencji pochodzenia konstytucjonalnego. Stan ten jest nieusuwalny .

Osobowość

Nieprawidłowo funkcjonująca osobowość (Kościelska, Olechnowicz)- zwrócenie uwagi na podmiotowość osoby upośledzonej

Jak osoby z n.i.

postrzegają same siebie?

Diagnoza dziecka

Nie wystarczy sam iloraz inteligencji

Oceniamy procesy poznawcze: spostrzeganie, myślenie, wyobraźnia, procesy emocjonalno-motywacyjne

Samodzielność, zaradność życiowa

Badanie pedagogiczne: poziom czytania, pisania, liczenia

Uczeń niepełnosprawny intelektualnie

Upośledzenie- oznacza utratę lub ograniczenie możliwości pełnego uczestniczenia danej osoby w życiu społecznym.

Upośledzenie (także umysłowe) w preferowanej obecnie orientacji psychospołecznej jest przede wszystkim faktem społeczno-kulturowym, gdzie najistotniejsze są zachowania społeczne dziecka, odbierane jako niekompetentne.

Medyczne ujmowanie niepełnosprawności

Rozpoznawanie uszkodzeń, dysfunkcji, chorób, dolegliwości

Rozróżnianie stanów patologii, odmienności

Możliwości terapii

Prognozy, rokowania

Ważne: niedobory,

wady, ograniczenia

Uczeń niepełnosprawny intelektualnie

Tzw. paradoks upośledzenia umysłowego:

1% populacji wszystkich dorosłych to upośledzeni umysłowo, natomiast 3% dzieci i młodzieży w wieku szkolnym to uczniowie upośledzeni umysłowo.

W grupie dzieci z upośledzeniem umysłowym 89% to przypadki upośledzenia w stopniu lekkim, 6% w stopniu umiarkowanym, 3,5% w stopniu znacznym, 1,5% w stopniu głębokim

• Niepełnosprawność intelektualna jest reprezentowana przez najliczniejszą grupę dzieci i młodzieży. Dotyczy 60-70% ogółu niepełnosprawnych w Polsce

Przyczyny n.i:

Zakażenia, zatrucia i urazy matki w czasie ciąży-embriopatie wirusowe, toksyczne, toksoplazmozy

Zaburzenia przemiany materii Neurologiczne uszkodzenia c.u.n- urazy czaszki,

wylewy śródczaszkowe, niedotlenienia, urazy mechaniczne

Anomalie chromosomalne Poród przedwczesny- wcześniactwo Alkoholizm matki (FAS) Zaniedbania środowiskowe, deprywacja

sensoryczna

Kim jest uczeń n.i. ?

Wg.DSM IV upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim to:3 kryteria:

A. istotnie niższy ogólny poziom funkcjonowania intelektualnego - II poniżej 70 (np.w skali WISC-R)

B. znaczne ograniczenia w zachowaniu przystosowawczym (tzw. dojrzałość społeczna):

- komunikacja - samodzielność - życie domowe - społeczno-miedzyludzkie umiejętności -praca, czas wolny, zdrowie, bezpieczeństwo C. Początek tego stanu musi wystąpić przed 18 rokiem

życia

Stopnie n.i:

Norma intelektualna: II=100-85

Rozwój niższy niż przeciętny: II=70-84

Lekkie upośledzenie umysłowe: II = 55-69

Umiarkowane upośledzenie umysłowe: II = 40-54

Znaczne upośledzenie umysłowe: II = 20-39

Głębokie upośledzenie umysłowe: II = 0-19

3 składowe n.i:

kryterium organiczne

kryterium psychologiczne

kryterium społeczne

Ten sam iloraz inteligencji może dawać zupełnie odmienne funkcjonowanie szkolne.

3 komponenty

Organiczny- zaburzenia i uszkodzenia w budowie i fizjologii układu nerwowego

Psychologiczny- obniżenie sprawności intelektualnej i jego konsekwencje dla psychicznego funkcjonowania dziecka

Społeczny- szczególne uwarunkowania roli społecznej osoby niepełnosprawnej

np. W Zespole downa- wszystkie 3 są obecne

Często jednak są trudności w ustaleniu organicznego tła niepełnosprawności

Kim jest uczeń n.i?

Procesy instrumentalne (uwaga, pamięć, mowa, spostrzeganie, myślenie, motoryka):

mniejsze możliwości koncentrowania uwagi i utrzymywania jej na wykonywanym zadaniu

uczeń z lekkim upośledzeniem umysłowym lepiej koncentruje uwagę dowolną na materiale konkretnym; krótko i słabo na treściach abstrakcyjnych, które wykraczają poza obszar jego rozumowania

Kim jest uczeń n.i?

-lepsza pamięć mechaniczna niż logiczna i dowolna; dziecko uczy się często bez zrozumienia, wolne tempouczenia się, - zapamiętuje nowe wiersze, piosenki, ale konieczna większa ilość powtórzeń - zazwyczaj opóźniony rozwój mowy, ma trudności z wypowiadaniem myśli, formułowaniem wypowiedzi, w mowie widoczny mały zasób słów

Kim jest uczeń n.i?

upośledzone jest abstrahowanie, uogólnianie, porównywanie pojęć, rozumowanie przyczynowo-skutkowe, wnioskowanie, tworzenie pojęć

Kim jest uczeń n.i?

mała samodzielność w myśleniu, obniżony krytycyzm, nieadekwatna samoocena, dość dobrze definiuje pojęcia konkretne, znane z doświadczenia, znacznie gorzej abstrakcyjne

często opóźniona motoryka, sprawność manualna i grafomotoryczna

Kim jest uczeń n.i?

Rozwój dziecka to odbieranie wrażeń i dokonywanie spostrzeżeń, ich zapamiętywanie, tworzenie wyobrażeń, pojęć, wyciąganie wniosków

dzieci n.i. spostrzegają wolniej, mniej dokładnie i w węższym zakresie, mało dokładne wyobrażenia

Badania Kostrzewskiego: gorsza zwłaszcza pamięć wrażeń świeżych,

opierających się na spostrzeżeniach oraz pamięć logiczna

Kim jest uczeń n.i?

słaba pamięć

trudności w rozumieniu i wyrażaniu myśli, rozumieniu wypowiedzi innych

z reguły nie podejmują

działań samodzielnie,

oczekują inicjatywy innych

Kim jest uczeń n.i?

Najbardziej charakterystyczna cecha n.i. to trudność w tworzeniu pojęć i operowanie nimi. Uczniom n.i. trudno jest wiązać w logiczny sposób treści zdań w większe struktury myślowe. Trudności te komplikuje fakt, że w procesie rozumienia poza operacjami myślenia duże znaczenie ma uwaga, pamięć i wyobraźnia- a to także jest nieprawidłowe

Trudność w rozumieniu symboli słów (a na tym opiera się nauka czytania ze zrozumieniem)

Kim jest uczeń n.i?

Lekkie u.u.- najczęściej uwarunkowania wieloczynnikowe

Rzadko są objawy neurologiczne

W głębszych stopniach n.i. brak korelacji miedzy II rodziców i dzieci

ZNOWU DO SZKOŁY...

Kim jest uczeń n.i?

stosunkowo sprawne myślenie sytuacyjne

łatwiejsze wykrywanie różnic niż podobieństw

ograniczone przenoszenie efektów uczenia się w konkretnych sytuacjach na inne, ogólniejsze

Kim jest uczeń n.i?

nie potrafią wykorzystać swojego doświadczenia, długo stosują metodę prób i błędów

tzw. schematyzm i bezwład myślenia, mały krytycyzm

obniżona ciekawość, dociekliwość, małe zainteresowania

liczne fragmentaryczne deficyty

Eksperyment (za: K.Kirejczyk)

Dzieci z DD, z których większość wykazywała zaburzenia w rozwoju, średni wiek-19 mies., średni II-64

Dzieci z grupy eksperymentalnej- intensywne oddziaływania pedagogiczne

Po kilku latach: w grupie eksper. przyrost II o 27,5pkt, w grupie porównawczej spadek o 26 pkt.

Dzieci z grupy eksper. zostały adoptowane, większość dzieci z grupy kontrolnej pozostała w DD.

Po 20 latach: dzieci z grupy eksper. ukończyły 12 klas, dobrze radzili sobie w życiu

Grupa kontrolna: ukończone 4 klasy, duża grupa dzieci dalej była w instytucjach opieki

Procesy poznawcze

Odchylenia od normy w zakresie procesów poznawczych:

a) globalne- gdy poziom wszystkich mierzonych sprawności intelektualnych oraz poziom dojrzałości społecznej jest istotnie niższy

b) parcjalne (deficyty fragmentaryczne)- gdy od normy odbiega jedna, dwie lub kilka funkcji np.tylko percepcja wzrokowa

Spostrzeganie

To złożony układ procesów, dzięki któremu powstaje subiektywny obraz rzeczywistości zwany spostrzeżeniem

Gówna cecha spostrzeżeń to ich przedmiotowość. W skład obrazu spostrzeganego przedmiotu wchodzą nie tylko wrażenia, które ten przedmiot wywołuje w danej chwili ale i te, które wywoływał w nas dawniej

Zdrowe dziecko w wieku szkolnym uczy się spostrzegać celowo

Dokładność i trwałość spostrzeżeń u dzieci zależy od tego, ile analizatorów w nich uczestniczy (metoda ośrodków pracy)

Jak powstaje spostrzeżenie

Procesy zmysłowe- odebranie bodźca wzrokowego przez siatkówkę oka

Procesy motoryczne mięśni oka (ruchy gałki ocznej)

Manipulowanie przedmiotami- aby wykształcić poczucie odległości

Gromadzenie doświadczeń w mózgu

Nazywanie spostrzeżeń

eksperyment

Dzieci sprawne intelektualnie i z n.i patrzyły przez okno. Co widziały?

Dzieci sprawne int.: nazywając przedmioty podawały dużo określeń, wiązały widziane przedmioty z faktami, logiczne wnioski, wyróżniały dużo szczegółów,

Dzieci z n.i- widziały przedmioty duże i bliskie, spostrzeżenia szczątkowe, fragmentaryczne, nie potrafiły ich opisać

Uwaga

Koncentracja uwagi to główny warunek spostrzegania

Uwaga mimowolna- wywoływana przez nowy, silny, poruszający się bodziec

Dowolna, celowa- zależna od podmiotu, jest kierowana zainteresowaniami, motywacją, zależy od dojrzałości u.n

Uwaga….

To taki stan i poziom aktywności kory mózgowej, który przygotowuje oraz podtrzymuje sprawna prace organizmu w zakresie jego poznawczej orientacji i celowej działalności

Pojemność uwagi zwiększa się, gdy:

a) Podany materiał jest zrozumiały

b) Ma wyraźną formę i jest dobrze zgrupowany

c) Gdy są sprzyjające warunki obserwacji, gdy obserwacja oparta jest na konkretnym pokazie

uwaga

Cechy uwagi:

- Pojemność- ilość bodźców, które naraz możemy odebrać

- Trwałość- czas, przez który możemy skoncentrować się na bodźcu

- Podzielność- zdolność koncentracji uwagi na kilku obiektach

Im głębszy stopień u.u. tym mniej uwagi dowolnej.

eksperyment

Dzieci sprawne intelektualnie i z n.i.

- W rozsypance: litery, cyfry, obrazki

- Dzieci sprawne zapamiętywały w następującej kolejności:

- Litery, cyfry, obrazki

- Dzieci z n.i:

- obrazki, cyfry, litery

wyobraźnia

Efektem wyobraźni jest wyobrażenie, obraz umysłowy czegoś, co aktualnie nie działa na zmysły, lecz jest wytworem uprzednio nabytych spostrzeżeń;

Wyobrażenia odtwórcze

Twórcze- ale to też kombinacja już znanych

Eksperyment:

Eksponowano dzieciom przedmioty przez krótki czas, dzieci rysowały je z pamięci

Natychmiast po obejrzeniu obrazka dziecko z n.i odtwarza ok. 1/3 elementów, dziecko sprawne int. 2/3

Przedmioty są odtwarzane nie tak jak na ekspozycji, ale jak wyglądają zwyczajowo

Pamięć

Zapamiętywanie

Przechowywanie

Odtwarzanie

Pamięć: świeża- bezpośrednia

trwała

W zależności od analizatorów: wzrokowa, słuchowa, dotykowa, węchowa

Pamięć

Cechy pamięci:

- Trwałość (długość przechowywania)

- Szybkość (proces zapamiętywania i odtwarzania)

- Wierność (dokładność)

- Gotowość (jak łatwo odtwarzamy zapamiętane treści)

- Zakres- pojemność (ile różnorodnego materiału można przechować)

Eksperyment (Kostrzewski)

Czytano tekst nasycony szczegółami; pytano dzieci, ile zapamiętały:

Dzieci sprawne intelektualnie: 76% Dzieci z n.i: 33%

U dzieci z n.i. słabsza pamięć logiczna, zarówno świeża jak i trwała, najmniejsze różnice w pamięci mechanicznej

Stąd trudności dzieci w trwałym zapamiętywaniu treści powiązanych logicznie- trudności w nauce szkolnej.

Słownictwo. Mowa.

Szereg zaburzeń mowy. Zarówno na poziomie rozumienia mowy, jak i posługiwania się pojęciami- ich rozumienie, zapamiętywanie, wykorzystywanie w codziennym języku

Słownictwo ubogie, zdania proste, słabsza poprawność stylistyczna, gramatyczna.

Myślenie

Dominacja myślenia konkretno-obrazowego nad słowno-pojęciowym. W myśleniu przeważa możliwość dokonywania operacji konkretnych-klasyfikowania, szeregowania, dodawania, w oparciu o przedmioty.

I u dzieci, i u dorosłych z lekką n.i. upośledzone jest głównie myślenie abstrakcyjne

- mucha-motyl-pszczoła- koleżeństwo-przyjaźń-wierność (pojęcia

abstrakcyjne)- Brak ujmowania znaczenia pojęcia na poziomie

uogólnionym

Myślenie

Najmniejsza rozbieżność w myśleniu dotyczy wnioskowania z prostych stanów rzeczy, sytuacji znanych dziecku z doświadczenia

Motoryka

Zmniejszony poziom możliwości motorycznych, najbardziej upośledzona jest precyzja ruchów, szybkość ruchów, umiejętność wykonywania ruchów równoczesnych

Cechy osobowości ( emocje, motywacje, dojrzałość społeczna)

słabsza kontrola emocji i popędów

często są to dzieci tzw. zewnątrzsterowne, podatne na wpływ uczniów silniejszych, sprytniejszych,

obniżony krytycyzm wobec własnego postępowania, słaba wola, potrzebują częstych wzmocnień

Cechy osobowości ( emocje, motywacje, dojrzałość społeczna)

zmniejszona dojrzałość społeczna-kompetencje społeczne osiągają maksymalnie poziom 17-letniego człowieka

często towarzyszy im poczucie odizolowania, samotności, poczucie bycia gorszym, głupszym, mniej wartościowym

mniejsza samodzielność w życiu powoduje konieczność większego oparcia w rodzinie

Nauka i praca

uczniowie upośledzeni umysłowo są w stanie opanować materiał programowy pięciu klas szkoły podstawowej (za: „Poradnik Metodyczny dla nauczycieli kształcących uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych” MEN

W-wa 2001)- wiek ok.12 lat

Szanse integracji

bardzo trudno rzetelnie integrować uczniów z n.i powyżej poziomu nauczania zintegrowanego (najlepiej w przedszkolu)

łatwiej o integrację uczniów z upośledzeniem układu ruchu, ale sprawnych intelektualnie, najtrudniej integrować

ucznia z n.i oraz

z zaburzonym zachowaniem

Nauka i praca

stały głód sukcesu, częste porażki szkolne prowadzą do nerwic, zaniżonej samooceny, izolacji w grupie rówieśniczej

bywają dobrymi, solidnymi

i uczciwymi pracownikami

sprawdzają się najlepiej

na stanowiskach pracy chronionej,

ze wsparciem innych

sprawnych pracowników

ćwiczenie

Moja praca z niepełnosprawnym dzieckiem, to….

N.I. jako dynamiczny zespół objawów

Czworo dzieci- każde II=65, troje w szkole specjalnej

Pierwsze- niedostateczna motywacja, zaburzenia emocjonalne

Drugie- upośledzona percepcja wzrokowa, słuchowa, koordynacja wzrokowo-ruchowa, trudności w opanowaniu czytania i pisania

Trzecie- opóźniony rozwój pojęć liczbowych, pamięci bezpośredniej i trwałej cyfr, trudności w matematyce

Czwarte- równomierne, lekkie upośledzenie wszystkich zdolności, silna motywacja, brak zaburzeń w zachowaniu, nie ma trudności w nauce szkolnej, pomoc domu rodzinnego

Zaburzenia percepcji wzrokowej

trudności w nauce czytania ze względu na mylenie liter i wyrazów z podobieństwem graficznym, wolne tempo czytania, nierówny rytm powoduje, że dziecko koncentruje się na stronie technicznej czytanego tekstu a nie na jego treści

trudności w nauce pisania: spowodowane problemami z zapamiętywaniem kształtów liter

trudności w nauce geometrii, geografii, gdzie wymagana jest umiejętność określania stron świata

Zaburzenia percepcji słuchowej

Treści, które docierają do dziecka drogą słuchową mają wpływ na wnioskowanie, rozumowanie, uogólnianie.

Zaburzona analiza i synteza słuchowa w zakresie różnicowania zdań, wyrazów, głosek, sylab uniemożliwia dziecku prawidłowe rozumowanie.

Zaburzenia orientacji przestrzennej

Uczeń myli położenie przedmiotów względem siebie, co uniemożliwia mu prawidłowe rozumienie przedstawionej sytuacji na rysunku, planszy, wykresie.

W pracach plastycznych widoczne nieudolne rozplanowanie całości, zakłócenie stosunków przestrzennych, proporcji elementów.

W czytaniu przestawianie liter, cząstek, całych wyrazów, omijanie linijek,

W pisaniu mylenie znaków graficznych, które różnią się położeniem w przestrzeni.

ORTODYDAKTYKA

Ortodydaktyka- dział dydaktyki ogólnej zajmujący się ustalaniem celów, zasad i przebiegu procesów nauczania osób upośledzonych.

Najważniejsze zasady ortodydaktyki:

życzliwa pomoc

pozytywna atmosfera pracy

aktywność dziecka w nauce

dominacja wychowania nad nauczaniem

indywidualizacja

właściwy dobór treści kształcących

Zasady pracy terapeutycznej

zasada akceptacji dziecka

zasada podmiotowości

zasada indywidualizacji

zasada poglądowości: wszechstronne, polisensoryczne poznawanie rzeczywistości

Zasady pracy terapeutycznej

kompensacja zaburzeń: łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji nie zaburzonych w celu wytworzenia prawidłowych mechanizmów kompensacyjnych

maksymalne wyćwiczenia funkcji opóźnionych w rozwoju

higiena psychiczna

Zasady pracy terapeutycznej

zasada stopniowania trudności, aby nie dopuszczać do znużenia, zmęczenia i przykrych przeżyć, budzić wiarę we własne możliwości

zasada pracy „na poprzeczce”, tuż powyżej możliwości ucznia

zasada systematyczności, wymóg racjonalnego planu, stopniowe przejście od zadań łatwiejszych do trudniejszych

zasada utrwalania

Co wpływa na skuteczność działań terapeutycznych:

więź terapeuta- dziecko

osobowość terapeuty

atmosfera zajęć

prawidłowa diagnoza możliwości i umiejętności ucznia

dobrze dobrany program pracy terapeutycznej

Co wpływa na skuteczność działań terapeutycznych:

motywacja ucznia do pracy

wsparcie rodziców

tzw. stan wyjściowy- czyli co uczeń już potrafi i jaki jest jego potencjał intelektualny

parcjalne deficyty- zaburzenia w obszarze analizatorów

Kim jest uczeń z n.i ?

Ważne: akceptacja własnej osoby

REWALIDACJA

Rewalidacja to proces wychowania specjalnego dzieci upośledzonych umysłowo , zmierzający do optymalnego rozwoju. To działalność terapeutyczna, wychowawcza, dydaktyczna, mająca na celu maksymalne usprawnienie upośledzonego dziecka. Najważniejsze kierunki działania:

maksymalne rozwijanie tych możliwości, które są najmniej upośledzone

wyrównanie (kompensacja), i zastępowanie deficytów psychofizycznych

TERAPIA PEDAGOGICZNA

Specyficzną zasadą terapii pedagogicznej jest przechodzenie od ćwiczeń funkcji do ćwiczeń czynności. Jest to odwrócenie procesu lekcyjnego- gdzie czytanie, pisanie, liczenie rozwija funkcje poznawcze: spostrzeganie, pamięć, mowę i myślenie.

Model rozwojowy upośledzenia umysłowego M. Kościelskiej

stadium wstępne- okres przed poczęciem dziecka- czynniki biologiczne, psychologiczne oraz społeczne, które wiążą się z osobami przyszłych rodziców i właściwościami środowiska, które źle rokują.

Model rozwojowy upośledzenia umysłowego M. Kościelskiej

Faza I- bezpośrednie zagrożenia dla rozwoju dziecka o charakterze biologicznym, psychologicznym czy społecznym, działające w czasie życia płodowego lub tuż po urodzeniu dziecka

reakcje psychofizyczne dziecka i otoczenia skierowane na przezwyciężenie tego uszkodzenia

Jeśli proces ten się powiedzie (szeroko pojęta wczesna interwencja) możliwy jest prawidłowy rozwój i pozytywne zakończenie fazy I.

Jeśli dziecko i rodzina nie dostanie skutecznej pomocy……..

Model rozwojowy upośledzenia umysłowego M. Kościelskiej

Faza II- patologizacja rozwoju – ciąg destrukcyjnych związków i relacji między dzieckiem, rodziną i otoczeniem. Widoczne jest już opóźnienie rozwoju, zaburzenie funkcjonowania rodziny.

Faza III- strukturalizacja defektu

Kim jest uczeń z n.i?

Lekkie upośledzenie umysłowe rzadko jest spowodowane jednym czynnikiem etiologicznym, na ogół są to uwarunkowania wieloczynnikowe

W lekkim upośledzeniu umysłowym znacznie rzadziej niż w głębszym spotykamy się z objawami neurologicznymi, wskazującymi na organiczne uszkodzenie c.u.n

Jak pomóc dziecku niepełnosprawnemu:

Dobra znajomość możliwości ucznia ze szczególnym uwzględnieniem jego mocnych stron, np. dobra pamięć mechaniczna, uzdolnienia muzyczne, empatia

Zwracamy się do ucznia po imieniu, z poszanowaniem jego godności, bez zdrobnień, zachowań infantylnych lub piętnujących

Dziecko siedzi blisko nauczyciela

Umożliwić pracę w małych grupach, korzystając ze wsparcia i kompetencji kolegów

Jak pomóc dziecku w klasie:

Zwiększyć częstotliwość wzmocnień pozytywnych

Kierować do dziecka krótkie, zrozumiałe polecenia

Podkreślać w pracy, ćwiczeniach dziecka rzeczy ważne do zapamiętania

Przygotować praktyczne ćwiczenia o niższym stopniu trudności

Dać możliwość korzystania z różnych pomocy dydaktycznych (plakaty, plansze, kalkulator, liczmany)

Jak pomóc dziecku?

Częściej angażować uczniów w czynności zadaniowe, manipulacyjne, o charakterze praktycznym

Ocena osiągnięć ucznia powinna oceniać nie tylko efekt ale wysiłek włożony w pracę

Pomóc dziecku znaleźć najlepszy sposób uczenia i zapamiętywania

Rodzina w procesie rehabilitacji

niepełnosprawnego intelektualnie

dziecka. Rewalidacja dziecka w rodzinie.

Rewalidacja - kształtowanie u niepełnosprawnego

dziecka sprawności niezbędnych do samodzielnego

(na różnym poziomie) życia w społeczeństwie. Jest to

proces złożony. Służy:

samorealizacji, wzmacniając szanse wykorzystania

potencjału możliwości i uzyskania poczucia zgodności

działań i pragnień

podjęciu przez podmiot określonej roli społecznej i

nauce realizacji tej roli

Rewalidacja dziecka w rodzinie powinna

spełniać następujące założenia: Osobowość dziecka kształtuje się w środowisku

rodzinnym

Zachowania dziecka oraz jego ustosunkowanie się do

siebie i świata kształtują się w środowisku, w którym

ono wzrasta i żyje, wynikają z sytuacji i osobistych

doświadczeń dziecka. Od tego jaka jest rodzina zależą

stosunki społeczne dziecka a także jego stosunek do

samego siebie.

Główny postulat wszelkich oddziaływań

wychowawczych to: SPOSTRZEGANIE TEGO CO W

DZIECKU POZYTYWNE

W wychowaniu dzieci niepełnosprawnych

ważne kształtowanie cech:

samodzielność, odporność emocjonalną,

optymizm, samoakceptację,

komunikatywność, prospołeczność,

umiejętność współdziałania, asertywność.

Rewalidacja dziecka w rodzinie

2. Uczenie się wymaga aktywności.

Konieczne jest przeżywanie przez dziecko sukcesów. Dom rodzinny to miejsce, gdzie dziecko rozwija najbardziej elementarne ale i trwałe ustosunkowanie do siebie i świata.

Konieczne także:

ład w przedmiotowym świecie otaczającym dziecko

harmonia w świecie jego uczuć

dyskretne czuwanie i kontrola nad dzieckiem

do minimum ograniczenie przymusu

całkowicie wyeliminowana agresja

Rewalidacja dziecka w rodzinie

Rodziców powinny obowiązywać następujące sposoby postępowania:

wymaganie tego co zrozumiałe

postępowanie krok po kroku- wymagania stawiane dziecku powinny być stopniowo coraz trudniejsze. Miarą aktywności dziecka jest tu jego zadowolenie, satysfakcja, możliwość odnoszenia sukcesu

dochodzenie do celu nieraz okrężnymi drogami-mniej czasu rodzice powinni poświęcać na wielokrotne powtarzanie materiału szkolnego, a więcej na poznawcze bogacenie dziecka- wtedy ma miejsce twórcze, wielostronne rozwijanie dziecka.

Rewalidacja dziecka w rodzinie

3. Uczenie się przebiega w kontekście

społeczno- kulturowym

Wychowanie moralne- najlepiej robić to przez

modelowanie, tzn. rodzice są dla dzieci

stałym wzorem do naśladowania.

4. Każdy człowiek powinien mieć

możliwość podmiotowego działania

Oznacza to kierowanie własnym życiem,

dokonywanie wyborów, wykorzystywanie

szans lub ich odrzucanie. Prawo autonomii,

wolnego podejmowania decyzji.

Ważne cechy w wychowywaniu dziecka:

Samodzielność

Odporność emocjonalna

Optymizm i samoakceptacja

Komunikatywność

Prospołeczność

Umiejętność współdziałania

asertywność

Niepełnosprawność

Niepełnosprawność to ograniczenie funkcjonowania człowieka, wynikające z uszkodzenia zdolności wykonywania jakiejś czynności w sposób typowy, normalny dla życia ludzkiego. Ograniczenia te mogą mieć charakter stały lub przejściowy, całkowity lub częściowy, mogą dotyczyć sfery sensorycznej, fizycznej i psychicznej

Osoba niesprawna, niepełnosprawna