COĞRAFİ KONUM: Bir yerin dünya üzerinde bulunduğu konuma denir.

MATEMATİK KONUM: Bir yerin enlem ve boylam değerinden yerinin belirtilmesine denir.

ÖZEL KONUM: Bir yerin kıtalara, okyanuslar, boğaz ve geçitler, maden yataklarına yakınlığı, yükselti ve yer şekilleri özellikleri o yerin Özel konumunu verir.

Türkiye’nin Özel Konumu

Türkiye’nin Özel Konumunun Sonuçları

• İki kıtada toprakları bulunur.

• Yarım adadır.

• Yer şekilleri çeşitlidir. Dolayısıyla iklim, bitki örtüsü, tarım ürünü çeşitliliği ve gerçek alan ile iz düşüm alan arasındaki farkta fazladır.

• Üç kıtanın birleştiği yerdedir. Dolayısıyla Ortadoğu ve Kafkasya’ya yakındır. Avrupa ülkelerine yakındır. Önemli ticaret yolları üzerinde yer alır.

• Ulaşım daha çok doğu batı yönünde gelişmiştir.

• Zengin doğal kaynaklara sahiptir.

• Tarihi eser kalıntısı çok ve çeşitlidir.

• Depremsellik yönünden riskli bölgedir.

TÜRKİYE DEMİRYOLU HARİTASI

Türkiye’nin Matematik Konumu ve Sonuçları

• Matematik konum üzerinde paralel ve meridyenler belirleyicidir.

Türkiye’nin Matematik Konumunun Sonuçları

36k ve 42 k paralelleri arasında olmasının sonuçları:

• Kuzeyi ile güneyi arasında 666 km’lik kuş uçumu uzaklığın olması,

• 21 haziranda yaz, 21 aralıkta kış mevsiminin başlaması,

• Kuzeye doğru sıcaklık, buzul üst sınırı, yerleşme üst sınırı, çizgisel hız, tarım üst sınıri, tuzluluk oranı, gölge boyu azalır.

• Gece ile gündüz süresi arasındaki farkı ve gölge boyları kuzeye doğru artar.

• En uzun gündüz 21 haziranda, en uzun gece 21 aralıkta yaşanır.

• Güneyden gelen rüzgar ısıtır, kuzeyden gelen soğutur.

26D ve 45D meridyeni arasında bulunmasının sonuçları:

• Doğu ve batı arasında 76 dakikalık yerel saat farkının bulunması.

• Fazla yerel saat farkı olmadığından tek ortak saat kullanılır.

• Yerel saatin başlangıç meridyeninden ileri olması.

Orta kuşakta bulunmasının sonuçları:

• Mevsimler belirgindir.

• Batı rüzgârları yıl boyu etkilidir.

• Cephe yağışları görülür.

• Güneş hiçbir zaman dik açı ile gelmez. Dolayısıyla gölge boyu sıfırlanmaz.

• Ilıman iklim özellikleri görülür.

PRATİK SORULAR

• Türkiye’de kaplıcaların yaygın olması,

• Makinin Akdeniz bölgesindeki üst sınırı 700 metre iken Marmara’da 300 metreye düşmesi,

• Yaz ve kış sıcaklıklarındaki farkın belirgin olması,

• Aynı anda faklı iklim özelliklerinin görülmesi,

• Karadeniz bölgesinde yamaç tipi yağış görülmesi,

• Türkiye’de tundra ve savan iklim özelliklerine rastlanmaması,

• Kütahya’nın kış sıcaklıklarının İstanbul’un kış sıcaklıklarından düşük olması,

• Antalya’nın buğday hasadını Bursa’dan önce tamamlaması,

• İzmir’de buğday hasadının Van’dan önce yapılması,

• Gerçek alan ve iz düşüm alan arasındaki farkının yüksek olması,

• Trabzon’daki güneşlenme süresi Tokat’tan az olması,

• İftar açan ilk iller doğu Anadolu illerinin olması

• Aynı ilde hem Selçuklulara hem de Hititlilere ait kalıntılara rastlanması,

• İğne yapraklı ağaçların Karadeniz bölgesinde, Akdeniz bölgesine kıyasla deniz seviyesine yakın olması,

• Kutup ve Batı rüzgarlarının karşılaşma alanında olunması,

• Gölgelerin en uzun olduğu bölgenin Karadeniz bölgesi olması,

• Kuzey yamaçları güneyine göre daha sıcak olması,