thema: dove allochtonen

28
D oven nieuws Thema: Dove Allochtonen België - Belgique P.B. 9000 Gent X P702024 3/6148 afgiftekantoor GENT X Tijdschrift van Fevlado vzw Federatie van Vlaamse Dovenorganisaties Stropkaai 38 - 9000 Gent jaargang 84 - nummr 2 tweemaandelijks maart-april 2009

Upload: others

Post on 03-Oct-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

afgiftekantoor GENT X
Stropkaai 38 - 9000 Gent
9
WET OP DE PRIVACY - TOEPASSING BIJ FEVLADO “De door ons afgedrukte persoonsgegevens worden opgeslagen in een bestand dat beheerd wordt door Fevlado vzw. Ze worden uitsluitend gebruikt om u verder te informeren over de activiteiten van Fevlado vzw, Fevlado-Diversus vzw en Fevlado- Passage vzw. U heeft recht op toegang tot uw persoonlijke gegevens en kunt hiervan altijd de verbe- tering vragen. (Wet van 8/12/92 ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer) De gegevens kunnen in het kader van een samenwerkingsverband van Fevlado vzw en/of Fevlado-Diversus vzw en/of Fevlado-Passage vzw aan andere organisaties overgemaakt worden. De wettelijke bescherming geldt niet voor gegevens van rechtspersonen.”
Verantwoordelijke uitgever: Filip Verstraete Eindredactie: Geert Dirickx Redactie: Filip Verstraete, Geert Dirickx, Bart Verheyden, Ilse Wouters, Ludwina Degryse, Tine Demurie Lay-out: Ludwina Degryse Administratie abonnementen: Martine Gilen Abonnement: Leden Fevlado: abonnement inbegrepen bij lidgeld. Lidgeld Fevlado is 22 Euro en 15 Euro vanaf het 2de lid van hetzelfde gezin. Niet-leden Fevlado: abonnement 15 Euro Rknr: KBC 448-7656581-81 Contact: [email protected]
Copyright : Overname van artikels is enkel toegestaan na toestemming van de uitgever, en met bronvermelding
NATIONAAL SECRETARIAAT Fevlado vzw Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel.: 09/224.46.76 - Fax: 09/329.07.47 E-mail: [email protected] www.fevlado.be
Vlaamse DovenVerenigingen Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel.: 09/224 46 76 Fax: 09/329 07 47 E-mail: [email protected]
Jong-Fevlado Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel.: 09/224 46 76 Fax : 09/329 07 47 E-mail: [email protected]
Fevlado-senioren Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel.: 09/224 46 76 Fax : 09/329 07 47 E-mail: [email protected]
Fevlado “Helen Kellerclub” (HKC) Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel.: 09/224 46 76 Fax: 09/329 07 47 E-mail: [email protected] [email protected]
Fevlado-Ontspanning Stropkaai 38 - 9000 Gent Fax: 09/329 07 47 E-mail: [email protected]
Vlaamse Doven Sportbond vzw (VDSB) Noorderbiesten 32 - 9810 Eke (Nazareth) GSM 0478-65 36 96 E-mail: [email protected]
Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties vzw FEVLADO
Fevlado-Diversus vzw Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel. 09/228.59.79 - Fax: 09/329.07.47 E-mail: [email protected]
Fevlado-Passage vzw Stropkaai 38 - 9000 Gent Tel. 09/329.63.36 - Fax: 09/234.14.55 E-mail: [email protected]
FEVLADO - LEDENBEWEGING: AFDELINGEN EN AANGESLOTEN ORGANISATIES
Aangesloten Dovenverenigingen AALST – ‘HOOP IN DE TOEKOMST’ contact : Roger Van Impe – Calloystraat 32 – 1790 Teralfene, fax 053/68.20.36
ANTWERPEN – ‘MADOSA’ lokaal en secretariaat : ‘Madosa’ – Haantjeslei 213, 2018 Antwerpen – [email protected] – tel./fax. 03/238.56.77 – www.madosavzw.be afdelingen : Sportvereniging ‘Dosporta’ – Jeugdclub ‘De Vlinder’ – Damesclub ‘Docacan’ – Ontspanningsclub ‘Dovca’ – 50 plussers ‘Dosena’ – Toneelclub ‘Andothe’ – Antwerpse Gebarenkring – Motoclub ‘Domocan MTC’ – Holebiclub Pink World
BRUGGE – ‘NOWEDO’ lokaal en secretariaat : D.O.C. ‘Effeta’ Polderstraat 76 a, 8310 Brugge – St.Kruis – [email protected] – fax. 050/54.88.65 -www.nowedo.be afdelingen : afdelingen : Brugse Dovenvereniging – Nowedo-Senioren – De Zeester – Ladies Only !? – JC Dewitte’s Doordrijvers – De Blauwe Valken – Nowedo’s wandelclub – DeafViruz – Koninklijke Sporting Kring Doven Brugge
BRUSSEL – ‘TRED’ contact : [email protected][email protected] – http://www.tred.be
GENT – ‘GTG GebarenTaalGebruikers vzw’ lokaal en secretariaat: Stropkaai 38, 9000 Gent. Contact Chantal Roose, Begonialaan 15, 9930 Zomergem, – [email protected] - fax: 09/343.80.04 – www.gtg-gent.be afdelingen : Sportclub ‘ KSV Surdac Gent – Surdac- Kaarters – Gentse Damesclub der Doven – DOC-kaarters – Cultuur en Vorming – Jeugdclub de Joker’ – Gentse gebarenkring – Manillen-kaarters
HALLE – ‘KONINKLIJKE DOVEN BOND’ contact : Werfstraat 6 - 1570 Galmaarden
HASSELT – ‘LIMBURGIA’ lokaal en secretariaat : Centrum ‘De Schakel’ - Rechterstraat 43, 3511 Hasselt – Kuringen – [email protected] tel./fax. 011/22.19.14 – www.vzw-limburgia.be afdelingen : Lido-Sport – Dameshobbyclub – seniorenwerking – carnavalgroep ‘De Schakelaars’ – Ontspanningsclub ‘De stille genieters’
KORTRIJK – ‘DE HAERNE CLUB’ lokaal en secretariaat : Kortrijksestraat 70 – 8501 Kortrijk-Heule – [email protected] – tel en fax. 056/36.02.32 – www.dehaerneclub.be afdelingen : Sportclub – 55-plussers – Kaarters-club – Guldensporenkaartersclub – Jongerenwerking – Ontspanningsclub – Bikersclub (motoclub) – “Stil en Blij Ieper”
KORTRIJK – ‘De Getrouwe Vrienden’ contact : Deschamp Bernard, Braamakkerstraat 72 – 8540 Deerlijk – [email protected] afdelingen : De Vurige Manillers - De levensgenieters
NINOVE – ‘DE DENDERVRIENDEN’ contact : Hazelaarswijk 35 - 1755 Oetingen – fax: 054/56.68.45 – www.dedendervrienden.be
SINT-NIKLAAS – ‘DE WAASVRIENDEN’ contact : Wijnstraat 48 - 9170 Sint-Pauwels – fax: 03/777 95 13 – [email protected]
TURNHOUT – ‘PIRAMIME’ lokaal en secretariaat: Piramime H. Consciencestraat 17 – 2300 Turnhout – [email protected] – (tekst)tel. en fax. 014/42.80.60 – www.piramime.be afdelingen : Cultuur- en ontspanningsvereniging ‘Kemados’ – sportvereniging ‘Kedosport’ – biljarclub ‘Kebildo’ – vissersclub ‘Kedovis’ – kaartersclub ‘Kedoka’ – Jeugdclub ‘De Kempen’ – Bezigheidsclub
ZOTTEGEM – ‘DE EGMONTSVRIENDEN’ contact : Bohemen 57 – 9260 Wichelen – [email protected]
Binnenkant kaft DN 2009.indd 1 09-10-2009 13:29:19
HASAWEB
Dovennieuws 2009 nr.2 1
Beste lezers,
Het bestuur nam op 19 januari Geert Dirickx in dienst als algemeen directeur
van Fevlado, Fevlado-Diversus en Fevlado-Passage, om de werking nog
beter op elkaar af te stemmen en het geheel te versterken. Geert is voor
veel leden van de Vlaamse Dovengemeenschap geen onbekende; hij was al
secretaris van Fevlado en is ook lid van enkele expertengroepen. We heten
Geert van harte welkom en wensen hem heel veel succes toe!
Dit nummer behandelt het thema ‘Dove allochtonen’. Wat maakt de
inburgering voor doven nog moeilijker dan voor horenden? Naast algemene
informatie over het inburgeringstraject, de verblijfsvoorwaarden bij het
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, en het subsidiair
beschermingsstatuut, bekijken we hoe de extra taalhindernis voor dove
allochtonen wordt aangepakt. Er zijn enkele initiatieven, zoals het project
Luisterogen, of een cursus Nederlands voor doven, maar het aanbod van
een aangepaste begeleiding is zeer klein. Fevlado hoopt met dit nummer de
pijnpunten eens extra onder de aandacht te brengen.
Maar er zijn natuurlijk ook andere artikels, zoals dat over dove modellen,
met ‘voor en na’ foto’s, de week van Filip Heyninck in een wel zeer originele
verpakking en tal van ander nieuws uit de dovenwereld.
Vergeet niet dat de kalender van de activiteiten van de aangesloten
Dovenclubs vanaf nu op de website te vinden is; surf dus zeker ook naar
www.fevlado.be .
Inhoud VDV genomineerd voor Cultuurprijzen ............................. 2 Hoorzitting Inclusieve televisie ............................................. 3 Fevlado pleit voor afscha!ng reiskosten .......................... 3 Thema dove allochtonen......................................................... 4 Jongerenkrant ............................................................................ 11 Column .......................................................................................... 15 De week van Filip Heyninck ................................................... 16 Interview met Roosje Vingerhoed ....................................... 18 Kort nieuws .................................................................................. 19 De Dendervrienden Ninove .................................................. 20 Ledenbeweging ......................................................................... 21 Buitenland .................................................................................... 21 Aankondigingen ........................................................................ 22 Kalender toegankelijke evenementen .............................. 23 4
2
18
VDV genomineerd voor Cultuurprijzen Vlaanderen
Op maandag 2 februari 2009 trokken Filip Verstraete, Joris Van Landuyt en Vincent Ameloot naar het Cultuurcentrum in Hasselt. Daar werden de CultuurPrijzen Vlaanderen voor de zesde keer uitgereikt. Deze prijzen van de Vlaamse Ge- meenschap bekronen persoonlijkheden en organisaties die op een bijzondere manier kleur en uitstraling geven aan de cultuurbeleving in Vlaanderen. Op het programma stonden er 13 categorieën: 13 prijzen goed voor 36 genomineerden. VDV was genomineerd bin- nen de categorie ‘Vrijwilliger’, maar kreeg de prijs uiteinde- lijk niet. Fevlado is echter wel "er op de nominatie en geeft de vele dove vrijwilligers van de dovenclubs in Vlaanderen toch een dikke pluim!
Wil je weten wie de uiteindelijke winnaars zijn? Ga dan naar www.cultuurprijzen.be. CANVAS+ zond op 2 februari ook een special over de CultuurPrijzen uit.
De aanwezigheid van een tolk Vlaamse Gebarentaal op het podium, en vooral het naamgebaar voor Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux, prikkelde de nieuwsgierigheid van de pers. Op 4 februari werd zowel op Studio Brussel als op Radio 1 een interview uitgezonden waarin de tolk VGT Isabelle Heyerick het gebruik van naamgebaren toelichtte. Ook het Nieuwsblad publiceerde een artikel rond ditzelfde item.
Verhuis Fevlado goed verlopen dankzij de vele vrijwilligers
Het gebaar voor Anciaux: een traan.
De verhuis van Fevlado van de Coupure naar de Stropkaai in Gent, is goed verlopen. Wij willen de vele vrijwil- ligers die meegeholpen hebben hartelijk bedanken: Jef Vandendriessche, Maarten Van Wonterghem, Bernard Legrand, Ria Van Zieleghem, Leo Verstraete, Erwin Wiche, Joris Van Landuyt, Boudewyn De Roose, Sandy Van Landuyt, Nick Depauw, Marie-Rose Cobbaert, Stefaan Breemersch, Frank Van de Perre, Jan Lanckman, Maaike Vandenbussche, Gabriël Maes, Christophe Taveirne, Iwein De Saedeleer, Carine Vandeginste, Vincent Ameloot, Kathleen Vandendriessche, Raf De Rycke, Christ Bonte, Serge Vlerick, Jan Braet, Geert Dirickx, Nico De Weghe, Sander Verstraete, Tom Dequesne, Joost De Zutter, Johan Van Landuyt en Jean-Pierre Desmidt. De jongste helper was 15 jaar, de oudste 74 jaar! Al deze mensen staken hun handen uit de mouwen, ofwel bij de opknapwerken van het gebouw (schilderen, gordijnen stikken, electriciteitswerken, archief stockeren) ofwel bij de verhuis zelf. Zonder hen en tal van personeelsleden was het niet gelukt!
Dovennieuws 2009 nr.2 3
AFGESTUDEERDE CURSISTEN TOLKENSCHOOL
Wij willen de cursisten die in februari de laatste module van de opleiding Tolk Vlaamse Gebarentaal aan het VPSW te Sint-Amandsberg met succes afrondden feliciteren en wensen hen nog heel veel succes in hun verdere carrière! Pro"ciat aan: Caluwé Martine – Kortrijk Debusschere Iris – Wondelgem De Volder Noémie – Deinze Logghe Liesbet – Kortrijk
HOORZITTING INCLUSIEVE TELEVISIE
Op dinsdag 13 januari 2009 om 14 uur was er in het Vlaamse Parlement een bespreking van het voorstel van een decreet over inclusieve televisie voor doven, slechthorenden, blinden en slecht- zienden. Het decreet bevat bepalingen rond ondertiteling, Vlaamse Gebarentaal, audiodes- criptie en auditieve ondertiteling. Het voorstel is gekomen op initiatief van de Vlaamse volksverte- genwoordigers Helga Stevens en Bart Caron. Fevlado was aanwezig, en ook een klasje uit Kasterlinden maakte deel uit van het publiek. Fevlado zal nauwgezet opvolgen hoe dit dossier verder evolueert.
Fevlado en het CAB onderhandelden met voormalig Vlaams minister van Welzijn Vanackere over de verhoging van het aantal tolkuren in leefsituaties. Als gevolg daarvan besloot de Vlaamse regering om dat aantal te verhogen met 1.525 uren per jaar. Dit brengt het totaal op 7.525 uren per jaar. Fevlado is tevreden met dit resultaat, maar blijft waakzaam en zal dit dossier goed blijven opvolgen.
VERHOGING VAN HET AANTAL TOLKUREN IN LEEFSITUATIES
De Vlaamse Regering besliste vorig jaar dat de VDAB sinds 1 oktober 2008 de reiskosten van tolken tijdens sollicitatiege- sprekken en in werksituaties van dove gebruikers betaalt. Dat was goed nieuws, want daardoor is het inzetten van tolken voor dove werknemers volledig gratis geworden. Ook een leerling of cursist die recht heeft op tolkuren moet niet betalen voor de inschakeling van een tolk Vlaamse Gebarentaal; het CAB vergoedt de tolk met geld van de onderwijsoverheid. Fevlado wil dat dezelfde beslissing nu ook wordt genomen voor wat de reiskosten van tolken in leefsituaties betreft. Op dit ogenblik betaalt het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) enkel het loon van de tolk, nooit de reiskosten. Die moet de dove persoon of iemand anders die bij de tolkopdracht betrokken is betalen. Fevlado zal on- derhandelen met de Vlaamse overheid om deze reiskosten door het VAPH te laten vergoeden, zodat ook het inzetten van tolken in leefsituaties voor dove personen een recht wordt waarvoor men niets moet betalen.
FEVLADO PLEIT VOOR AFSCHAFFING VAN DE REISKOSTEN VAN TOLKEN IN LEEFSITUATIES
Dovennieuws 2009 nr.24
THEMA: Dove Allochtonen
Hallo, ik heet Kathleen Vercruysse en woon momenteel sa- men met mijn Engelse partner in mijn favoriete stad van Vlaanderen, BRUGGE.
Wat ik onder een ‘allochtoon’ versta, is een persoon die van elders afkomstig is. Het begrip allochtoon heeft ook zijn ei- gen voorgeschiedenis. Niet iedereen is even gelukkig met het begrip ‘allochtoon’. Het bestempelen van personen zo- wel als vreemdeling als als vluchteling geeft hen geen pret- tig gevoel. Er is een mooier, gepaster woord voorhanden, zoals ‘anderstalige’. Het begrip ‘anderstalige’ maakt meteen duidelijk dat de persoon een andere taal gebruikt.
Nu even over mijn beroep en hoe ik met dove allochtonen in contact kom. Ik geef in Emmaüs al bijna 4 jaar lessen Do- vencultuur aan dove jongeren tussen 12 en 21 jaar. In deze groep is zeker 68% allochtoon. Ze zijn afkomstig uit Koso- vo, Armenië, Marokko, Afrika, Turkije, Polen, Cuba, Rusland, Kroatië, Iran, …
Deze groep blijft groeien, meer en meer allochtone do- ven komen naar hier. Sommige allochtone doven verhui- zen pas naar Vlaanderen op hun 14,16, 18 of zelfs 20 jaar. Er zijn grote verschillen tussen deze personen. Ze komen ook meestal aan zonder kennis van het Nederlands en/of Vlaamse Gebarentaal, soms zelfs zonder enige schoolse achtergrond. Wij bieden hen hier de beide talen aan. In het begin wordt altijd gezocht naar de beste manier van lesgeven. Door het verschil in achtergrond en niveau van de leerlingen worden de cursussen vaak aangepast aan hun noden. Wellicht heb je ook al gehoord over het AAD project, waarin woorden- schat, verhaal en inhoud stapsgewijs aangeboden worden. Je kan het interview met de initiatiefnemers van dit pro- ject, Mieke Willaert en Oliva Moors, ook lezen.
Ik baseer mijn verhaal op de ervaringen die ik opdoe tij- dens de lessen Dovencultuur aan allochtone doven. Em- maüs wordt soms een “internationale dovenschool” ge- noemd. De uitwisseling tussen verschillende culturen is heel tof. Ik ben het eigenlijk heel gewoon om om te gaan met internationale doven. Toen ik 4 ½ jaar in de Verenigde Staten woonde, studeerde ik daar aan Gallaudet University waar er zeker meer dan 20% internationale doven zijn, af-
Kathleen Vercruysse Leerkracht Dovencultuur Emmaüs Speciale Beroepsschool KOCA vzw Antwerpen
Over de allochtonen binnen de Vlaamse Dovengemeenschap is vaak niet veel geweten. Van waar komen ze? Hoe zijn ze hier geraakt? Nochtans neemt hun aantal toe. In het KOCA Emmaüs in Antwerpen maken ze meer dan de helft van de leerlingen uit. Dove allochtonen verkeren in een speciale situatie. Ze kennen bij hun aankomst in België niet alleen geen Nederlands, maar ook geen Vlaamse Gebarentaal. Ook staan ze voor de opdracht om in Vlaanderen te integreren. Maar zijn daar wel genoeg mogelijkheden voor? Waar kunnen dove allochtonen Vlaamse Gebarentaal en/ of Nederlands leren? Hoe gaan dovenscholen met hun allochtone leerlingen om? Hoe verloopt het inburgeringtraject? Onder welke voorwaarden kunnen dove allochtonen beroep doen op het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap? Veel vragen, waarop Dovennieuws in dit dossier een ant- woord probeert te vinden.
Dovennieuws 2009 nr.2 5
komstig vanuit Afrika, Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Eu- ropa. In het begin communiceerden we in internationale gebarentaal. Internationale gebarentaal is geen o!ciële taal; er worden verschillende gebaren vanuit diverse lan- den opgepikt en daar wordt een soort internationale taal van gemaakt. In de internationale gebarentaal wordt ook lichaamstaal en mimiek gebruikt, bijvoorbeeld: je wilt ie- mand vragen om samen te voetballen of te eten, dan to- nen we hoe we dat doen. Iedereen zal dit zeker begrijpen. Er is wèl een groot verschil tussen hoe doven en horenden communiceren in verschillende landen, horenden (zonder kennis van gebarentaal) hebben meer tijd nodig om elkaar te begrijpen, als ze Russisch of Chinees spreken. Soms kun- nen ze zelfs niet communiceren, of denken ze er te weinig aan om lichaamstaal of mimiek te gebruiken.
Ik geef eveneens al 3 jaar lessen VGT aan de moedergroep, vooral aan de allochtone moeders van dove kinderen/jon- geren. Er moet ook rekening gehouden worden met bij- voorbeeld het inschakelen van een vrouwelijke tolk (liefst geen mannelijke tolk), zo toon je dat je respect hebt voor hun cultuur. Samen met de sociale dienst binnen de KOCA vzw hebben we ook beslist om een vadergroep op te rich- ten volgend schooljaar, enkel voor vaders van dove kinde- ren/jongeren. Er wordt uitleg gegeven over het opvoeden van en communiceren met dove kinderen. Ik bied hen ook informatie aan over Dovencultuur en de Dovengemeen- schap of andere thema’s. In de dovenwereld kan je vrij makkelijk met elkaar commu- niceren. Dit is ons grote voordeel! We kunnen alle commu- nicatieproblemen wel oplossen met internationale geba- ren. Dat is een positieve ervaring voor ons! Het is prachtig om te zien hoeveel de doven contacten op internationaal niveau hebben met elkaar.
Ik communiceer altijd in VGT met allochtone jongeren; als ze iets niet begrijpen, kan ik hen altijd helpen in interna- tionale gebarentaal, met de vertaling naar VGT erbij. Het communiceren met hen verloopt vlot. Het vraagt wel tijd om elkaar te begrijpen, vooral als ze hier pas aangekomen zijn en geen kennis hebben van het Nederlands of de VGT. Toch zie ik dat ze de VGT snel leren. De contacten met de familie van allochtone jongeren ver- lopen soms moeizaam. Ze moeten een eigen tolk mee- brengen, bijvoorbeeld een tolk Marokkaans/Russisch/ Turks.., en dan is er ook nog mijn tolk VGT. Het is zeker aan- geraden om een gesprek in een kleine groep te voeren. Ze voelen zich dan meer op hun gemak, en hebben daardoor ook meer vertrouwen. Het sociale leven is voor hen niet eenvoudig. Het is me ook sterk opgevallen dat het meestal de vaders van allochtone dove jongeren zijn die voor een gesprek komen. Meestal blijven de moeders thuis, om daar zorg te dragen voor hun kinderen.
Allochtone doven hebben naast hun doofheid ook een eigen culturele achtergrond. We moeten rekening hou- den met die achtergrond. Het is wel interessant om vast te stellen dat de meeste allochtone doven zich op de eer- ste plaats als “Doof” beschouwen, en hun culturele achter- grond pas op de tweede plaats zetten. Dat heeft te maken met de gebrekkige communicatie in hun familie. Ze krijgen soms weinig informatie omtrent hun eigen cultuur. Enkele allochtone doven hebben ook jonge dove zussen of broers. Er zijn geen dove allochtone ouders van de jon- geren hier.
De meeste allochtone doven zijn vluchtelingen. Ze delen hun ervaringen met de anderen in de lessen, soms kan het er heel emotioneel aan toe gaan. Sommigen moesten heel plots vertrekken en moeten een nieuw leven opstarten in een ander land. Ik kan me voorstellen hoe groot hun frus- traties zijn, want ze moeten zich aanpassen op vlak van communicatie, het sociale leven, de culturele verschillen! Het is echt niet eenvoudig voor hen. In vergelijking met vroeger komen er meer dove alloch- tonen naar hier. Ze hebben direct contact met elkaar. Het aanpassingsproces aan onze cultuur kunnen we hier steeds goed volgen!
Als je vragen hebt, mag je me altijd contacteren: [email protected]
Dovennieuws 2009 nr.26
Allochtone dove jongeren kennen dikwijls noch de Vlaamse Gebarentaal, noch het Nederlands. Soms zijn ze pas op latere leeftijd naar school gegaan. Hoe ga je als school daarmee om? Een voorbeeld is het project Luisterogen, dat tweede laureaat werd in de Konin- gin Paolaprijs voor Onderwijs 2007-2008. Het project leert allochtone dove jongeren nieuwe woorden in 2 talen, doet aan maatschappelijke integratie, brengt theater in de klas en wil hen beter en met meer ple- zier doen lezen. Dovennieuws wilde nog meer weten en ging op onderzoek uit. Oliva Moors en Mieke Willaert, twee leerkrachten van het KOCA vzw Spe- ciale Beroepsschool Emmaüs, die het educatieve luik ontwikkelden in opdracht van DE DAGEN staan ons te woord.
Waarom Luisterogen? Mieke: Allochtone dove jongeren gaan soms voor het eerst naar school als ze al achttien of negentien jaar zijn. Ze kennen hier geen taal, noch het Nederlands, noch de VGT. Soms hebben ze een eigen taal, soms ook niet, soms hebben ze een eigen communicatievorm binnen het gezin ontwikkeld. Om ze twee nieuwe talen te leren moet je echt stapsgewijs werken. Oliva: Tot nog toe waren er geen goede materialen voor deze jongeren. Mieke: In 2005 ontdekten Oliva en ik de AAD (Alfabetise- ring Allochtone Doven) taalmethode uit Nederland. Wij vonden dat erg interessant omdat het een heel systema- tisch en visueel pakket is. We pasten het wel wat aan aan onze eigen noden. Oliva: In het verleden stak alles in hetzelfde pakket: taal, rekenen, maatschappelijke vorming…Er werden echter veel woorden gebruikt die de leerlingen niet kenden. Dus hebben wij alles opgesplitst. Eerst starten we met tien woorden aan te leren, zowel in de Vlaamse Gebarentaal als in het Nederlands. Pas daarna gingen we in op de inhoud. Ook gingen we aankloppen bij De Dagen. Dit is een kunst- zinnige organisatie. Zij waren direct bereid tot samenwer- king en bedachten het verhalende en theatrale luik van het project. Mieke: Wij vertelden wel verhalen, maar dat waren pren- tenverhalen. Hoe gaat alles in zijn werk? Oliva: We gebruiken thema’s om taal aan te bieden. Het eerste thema was STATION. Het tweede thema is INTERNET. We leren eerst tien functionele woorden aan, zoals chatten of website. Daarna komt het inhoudelijke deel. We leren de jongeren werken met het internet in het algemeen. Wat heb je daarvoor nodig? Waar kun je op het internet? Welke mogelijkheden biedt het internet? Wie zit op het internet? Wat zijn de gevaren? We geven tips. We zeggen: internet is leuk, maar let op. Mieke: Internet is natuurlijk actueel. De leerlingen gebrui- ken het regelmatig en ze komen heel vaak ongemakken tegen. Dit is onze poging om het een beetje in goede ba- nen te leiden.
Oliva: De Dagen kwam op het idee om een jeugdauteur te zoeken voor een verhaal op maat. Die schrijft een verhaal dat past bij de leefwereld van de jongeren. Natuurlijk houdt de auteur rekening met de woordenschat die zij kennen. Het eerste verhaal schreef Jan Simoen, het tweede Edward Van De Vendel. Daar werden foto’s bij gemaakt door thea- terfotograaf Mich Van den Berghe. Die komen in de plaats van illustraties die onze jongeren misschien te kinderlijk zouden vinden. Zo werd het een geheel. Mieke: Er blijft een link tussen het verhaal en de AAD woor- denschat, zodat de leerlingen de rode draad kunnen zien. Oliva: Zo leren ze én woorden, én praktische vaardighe- den én het concept boek en auteur.
DE KAMISHIBAI Oliva: Het verhaal brengen we met de kamishibai. Dat is een Japanse vertelvorm. Het is een houten poppenkastje. De horende verteller staat ernaast. De tolk staat aan de an- dere kant. De illustraties zitten in het poppenkastje. Op de achterkant van de illustratie staat de tekst. Wanneer een hoofdstuk voorbij is, wissel je van afbeelding. Mieke: Op die manier krijg je de informatie ook via de foto mee. Dat is aantrekkelijk. Wat zijn de resultaten? Mieke: Bij het begin van het schooljaar hebben we testen afgenomen bij de leerlingen die bij het Luisterogen-pro- ject betrokken waren. We hebben gekeken wat hen nog is bijgebleven. De resultaten waren erg goed. De meeste leerlingen willen heel graag bijleren. Ze willen communi- ceren en hier vooruit raken. Ze komen zelf vragen wanneer er toets is en zijn heel trots als ze het kunnen. Ze zijn ook trots dat ze, net zoals hun broers en zussen, huiswerk heb- ben en mooie handboeken. Oliva: Ze leren zoveel nieuwe dingen tegelijk. Dat er schrij- vers bestaan die boeken schrijven, dat er een bibliotheek is waar je gratis boeken kan lenen en zelfs op het internet kan. Mieke: Ze lezen dan de boeken misschien niet, maar her- kennen wel de naam van de LUISTEROGEN-auteur. Oliva: Het project stimuleert bovendien om zelfstandig te werken. Allochtone doven komen van een totaal ander land met een andere achtergrond. Ze zijn ook vaak nooit naar school geweest. En dan moet je plots op de school- banken zitten, en je bent dan ook nog eens zwakker dan iemand niet veel jonger is. Je kan niets. Je moet voortdu- rend je vinger opsteken. Dat we in het project alles zo dui-
HET RECHT OP MOOI MATERIAAL
Allochtone dove jongeren op school en het project ‘Luisterogen’
foto: Edelweiss
Dovennieuws 2009 nr.2 7
delijk mogelijk maken krikt hun zelfvertrouwen op. Oliva: Luisterogen past voor zwakkeren maar is ook aan te passen voor de sterken. Zo bieden we voor de ene ba- siswoordenschat aan, terwijl we voor de andere boven die basiswoordenschat ook speci"ekere woorden aanbieden. Daardoor is het ook geschikt voor andere Vlaamse dove jongeren. In Antwerpen zijn er in de Speciale Beroeps- school meer dan 50% leerlingen allochtoon. Mieke: Luisterogen brengt allochtonen en autochtonen ook samen in één klas, waardoor ze elkaar beter leren ken- nen.
DE PRIJS KONINGIN PAOLA Oliva: Erkenning krijgen is altijd "jn. Het feit dat we erken- ning kregen uit koninklijke hoek was voor de leerlingen erg leuk en een bijzondere belevenis. Elke dove jongere kreeg een persoonlijke uitnodiging van het Koninklijk Paleis. We werden er door Koningin Paola ontvangen. Ze heeft ie- dereen een hand gegeven en eventjes met ons gepraat. Onze jongeren hadden hun allermooiste kleren aan, die ze normaal op het Suikerfeest of op een trouwfeest zouden aandoen. Mieke: Het was een belevenis op zich. We waren helemaal onder de indruk.
DE TOEKOMST? Oliva: Luisterogen krijgt subsidies van de Vlaamse Ge- meenschap. Het materiaal wordt bovendien gedrukt door de NMBS. Ook het KOCA vzw Speciale Beroepsschool in- vesteert in het project. Dat maakt dat alle dovenscholen maar ook andere geïnteresseerden in binnen- en buiten- land gratis LUISTEROGEN-pakketten krijgen. Na dit jaar ho- pen we op Europese subsidies.
Stel: een anderstalige dove of slechthorende persoon wil een inburgeringstraject volgen. Welk cursusaanbod is er in Vlaanderen voor het leren (schrijven en lezen) van het Nederlands?
Het gebeurt dat personen en organisaties vragen naar een aangepast aanbod voor anderstalige dove en slechthorende personen, maar volgens Fevlado vzw en Fevlado-Passage vzw is er hiervoor in Vlaanderen geen structureel georgani- seerd aanbod. Dit is een groot knelpunt. Sinds enkele jaren, worden er in het CVO Crescendo van Mechelen cursussen Nederlands voor anderstalige dove en slechthorende personen georganiseerd. Het is een plek waar anderstalige dove en slechthorende personen het geschreven Nederlands kunnen leren. Jammer genoeg kent deze cursus geen structu- rele en inhoudelijke inbedding en wordt de cursus gegeven door niet-opgeleide vrijwilligers. Toch zetten deze vrijwillige lesgevers zich wekelijks in om via individuele begeleiding het Nederlands te onderwijzen aan anderstalige dove en slechthorende personen.
Naast de cursussen in het CVO Crescendo van Mechelen zijn er geen andere alternatieven voor deze doelgroep. Hierdoor is dit cursusaanbod uniek in Vlaanderen.
Meer informatie vind je op http://www.cvo-mechelen.be/nt2doven.htm.
WAAR KUNNEN DOVE ALLOCHTONEN TERECHT OM NEDERLANDS TE LEREN?
Op 25 april 2009 stelt de school KOCA vzw Speciale Beroepsschool Emmaüs, LUISTEROGEN voor aan ouders en leerlingen. Tijdens de opendeurdag brengt de auteur, Edward van de Vendel zijn LUISTEROGEN-verhaal. Wil je dit ook beleven? Aanmelden kan bij oliva.moors@koca
FEVLADO GING NAAR HET CVO CRESCENDO EN STELDE EEN AANTAL VRAGEN AAN ZOWEL CURSISTEN ALS LESGEVERS.
Amporn Tansakul (Thailand)
Ik kom uit Thailand.
In 2007 kwam ik naar hier. Ik was toen 42 jaar oud.
Ik ben getrouwd met een dove Vlaming en ben mee
met hem naar hier gekomen. Dankzij hem volg ik
hier de lessen Nederlands.
Was het moeilijk om je aan te passen aan het le- ven in België? (Weer, eten, …) In het begin was het heel moeilijk. Ik moest zelf veel zoeken om me hier aan te passen. Maar na 14 maan- den begin ik meer en meer mijn weg te vinden. Ik heb wel veel hulp gekregen van mijn schoonmoe- der en mijn buren. Het weer in België is niet zo aangenaam als in Thai- land. Als de zon schijnt, ben ik erg blij en goedge- humeurd. Maar als het regent, dan ben ik triestig. Thuis maak ik altijd Thais eten klaar. Maar voor de rest blijf ik proberen om me hier aan te passen. Ik
Dovennieuws 2009 nr.28
Waarom ben je hier komen wonen? Omdat de situatie in Irak niet meer veilig was. Toen Ame- rika Irak bezette, raadden mijn ouders mij aan om weg te vluchten omdat het te gevaarlijk werd. Toen ik in Turkije was aangekomen, stapte ik in een vrachtwagen met een vriend. Na een rit van 6 dagen moest ik uitstappen van de chau$eur en toen zag ik de vlag van België. Zo ben ik dan hier gebleven. Is je familie mee verhuisd? Neen, ik ben alleen weggevlucht. Was het moeilijk om je aan te passen aan het leven in België? (Weer, eten, …) Neen, in het begin was het even aanpassen, maar daarna vond ik hier alles goed. Ik vind het hier leuk en wil niet te- rug naar Irak. Wat zijn de verschillen tussen uw eigen cultuur en de Belgische cultuur? Het grote verschil is de omgang met mensen, vooral met vrouwen. In Irak mochten we geen plezier of grapjes ma- ken met vrienden en ook niet met vrouwen. Vrouwen en mannen worden daar verschillend behandeld. Ik voel me hier erg vrij. Ik vind de mensen hier ook erg behulpzaam.
Ik krijg hier veel hulp, terwijl men in Irak alles alleen moet doen. Welke aanpassingen heb je moeten doen om beter te integreren? (taallessen, opleidingen,…?) Toen ik in België aankwam, waren we in Brussel, maar la- ter werd ik door justitie doorverwezen naar Gent en mijn vriend naar Wallonië – hij is later teruggekeerd naar Irak wegens familiale redenen. In Gent wou ik doven ontmoe- ten voor sociaal contact. Op een dag kwam ik een Dove persoon tegen en kreeg de contactgegevens van Fevlado- Passage. Daar kreeg ik veel hulp, onder andere bij het in- vullen van papieren, en het regelen van tolken en zaken bij justitie. Nu bestaat er een opleiding Nederlands voor dove allochtonen, en daar heb ik me voor ingeschreven. Vroeger kreeg ik ook hulp van het OCMW, maar nu heb ik werk en leid ik mijn leven zelfstandig; ik heb het OCMW niet meer nodig. Hoe verloopt de communicatie met Vlamingen? Ont- moet je ook andere allochtonen? Ik ga graag om met Dove Vlamingen en ik ken de Vlaamse en Waalse Gebarentaal goed. Met hen kan ik plezier maken en over vanalles babbelen. Ik zit ook in een voetbalploeg. Met andere dove allochtonen gaat het wat moeilijker door het gebruik van verschillende gebarentalen.
Waarom ben je hier komen wonen? Mijn dokter in Turkije zei dat ik naar Europa moest gaan voor hoorapparaten. We gingen eerst naar Italië, maar daarna werden we doorverwezen naar Frankrijk. Uiteindelijk belandden we in België in 1992. Is je familie mee verhuisd? Ja, ik ben met mijn familie naar hier gekomen. Was het moeilijk om je aan te passen aan het leven in België? (Weer, eten, …) Het was moeilijk in het begin, omdat ik wou studeren, maar dat mocht niet van een familielid. Ik wachtte dus tot dat familielid stierf, en begon in 2006 te studeren voor kleer-
Fawzi Abdallah (Irak)
Mijn naam is Fawzi Abdallah en ik woon in Hoeilaart.
Ik kom uit Irak. Ik ben in 2006 naar hier gekomen ik was
toen 27 jaar oud.
kan hier wonen, maar ik mis mijn familie erg. Zonder hen kan ik niet leven, daarom vliegen we af en toe naar Thai- land. Dus ik hou van beide landen.
Wat zijn de verschillen tussen uw eigen cultuur en de Belgische cultuur? Het eten en het sociaal leven. Welke aanpassingen heb je moeten doen om beter te integreren? (taallessen, opleidingen,…?) Ik ken een dove vriend die ook uit Thailand komt. Wanneer hij vrij is, dan komt hij mij bijvoorbeeld uitleggen hoe de structuur is van het openbaar vervoer. Dat heb ik allemaal nodig om zelfstandig te kunnen leven, want mijn man werkt. Het is nog maar het begin, maar het lukt vrij goed.
Bulent Boyaci (Turkije) Mijn naam is Bulent Boyaci en ik woon in Mechelen. Ik kom van Turkije.Ik ben in 1992 naar hier gekomen en was toen 16 jaar.
maker. Het eten hier valt goed mee. Mijn vrouw maakt Turks eten en er zijn veel pitabars in de buurt. Dus alles is OK voor mij. Ik ga ook veel naar Tur- kije en soms ook naar Frankrijk. Daar heb ik ook familie. Hoe verloopt de communicatie met Vlamingen? Ont- moet je ook andere allochtonen? Ik heb geen dove vrienden, wel horende vrienden.
Hoe verloopt de communicatie met Vlamingen? Ont- moet je ook andere allochtonen? De communicatie met andere Vlamingen is moeilijk, want ik ken het Nederlands en de Vlaamse Gebarentaal nog niet goed. Wel ken ik Engels. Ik heb meestal contact met mijn schoonmoeder, mijn man en een vriend van mij. Het vraagt nog veel inspanningen, maar het gaat al beter. Ik ben veel alleen thuis. Ik vind één keer les Nederlands per week te weinig. Thuis blijf ik oefenen om niets te vergeten. Ik heb maar één keer per week contact met andere dove alloch- tonen in Mechelen. Af en toe ga ik naar de dovenclub met mijn man.
Dovennieuws 2009 nr.2 9
Dirk Nemegeer - lesgever Mijn naam is Dirk Nemegeer. Ik woon nu in Harelbeke. Mijn vrouw Minne Raeymakers is eveneens vrijwilligster.
Kunt u eens vertellen wat u verstaat onder een ‘al- lochtoon’? Een allochtoon is een persoon die in België woont maar afkomstig is van een ander land. Wat is je van beroep (of vrijwilligerswerk)? Hoe ben jij in contact gekomen met dove allochtonen? Ik ben gepensioneerd ingenieur. Als vrijwilliger geef ik les aan een paar kinderen, aan dove allochtonen in Mechelen en ik ben ook secretaris van Fevlado-Senio- ren. Ik ben samen met mijn vrouw in contact gekomen met dove allochtonen omdat zij in haar tolkstudie VGT als thema voor haar thesis gekozen had: ‘Kan VGT een dove al- lochtoon helpen bij het leren van het Nederlands?’.
Wat waren jouw ervaringen? Positief of negatief? Kan je er wat meer over vertellen? De eerste ervaringen van mijn vrouw waren zeer positief. De dove vrouw die ze begeleidde haalde in haar examen Nederlands (voor horenden!) zeer goede punten. Verloopt de communicatie meestal moeilijk? Hoe los je zoiets op? Gaat het via gebarentaal gemakkelijker dan via geschreven/gesproken taal? De communicatie is inderdaad, zeker in het begin, rede- lijk moeilijk. Meestal pikken de doven relatief snel iets op van de Vlaamse Gebarentaal. Gebarentaal (of tekeningen) is/zijn in het begin de enige mogelijke vorm van commu- nicatie. Kom je ook in contact met hun familie? Zijn die meestal horend of doof? Ik kom eigenlijk bijna niet in contact met hun familie. Voor zover ik weet zijn er mensen uit een dove familie maar ook uit horende families. De meesten, denk ik, zijn lid van ho- rende families.
Wat zijn meestal de beweegredenen om naar België te komen? Die zijn mij meestal niet bekend. Enkelen zijn zeker vluch- teling. Zijn er meer dove allochtonen in vergelijking met vroe- ger? Zijn er dingen die opvallen, bijvoorbeeld zijn er veel allochtonen van een bepaald land? Ik weet niet of er meer dove allochtonen zijn dan vroeger. We zijn nog maar twee jaar bezig. Het aantal cursisten is bij ons iets meer dan 10. Zij komen uit zeer diverse landen. Uit Marokko zijn er toch een paar. Merkt u soms dat ze zich moeilijk kunnen aanpassen aan onze cultuur? Hoe merkt u dat? En hoe probeert u dit op te lossen? Zij hebben natuurlijk hun eigen cultuur (want ze zijn bij- voorbeeld moslim). Ik zie ze waarschijnlijk te weinig (één- maal per week) om te zien of ze moeilijkheden hebben om zich aan onze cultuur aan te passen. Sommigen hebben zeker moeite, ook omwille van communicatiemoeilijkhe- den, om zich te integreren. Ik denk dat de meesten eerder teruggetrokken leven. Het zou mijn inziens goed zijn in- dien de dovenverenigingen ze actief bij hun activiteiten zouden proberen te betrekken.
Je bent doof of slechthorend, maar niet in België geboren?
Dan kan je pas beroep doen op het VAPH als je voldoet aan de verblijfsvoorwaarden: • werkelijk en wettelijk in België verblijven = ingeschreven zijn in het bevolkings- of vreemdelingenregister. • kunnen bewijzen dat je vóór je aanvraag al 5 jaar, doorlopend, in België verblijft. Of 10 jaar in de loop van je leven. Met andere woorden, dove en slechthorende personen, die niet in België geboren zijn, kunnen pas na deze 5 of 10 jaar bijstand vragen aan het VAPH. Maar er zijn uitzonderingen, waardoor sommigen toch beroep kunnen doen op het VAPH: • je bent Belg • je bent burger van de Europese Unie en geniet van de Sociale Zekerheid (vb. ziekteverzekering betalen,…) • je bent erkend als vluchteling of je hebt het subsidiair beschermingsstatuut • je bent erkend als staatloze of als persoon met een onbepaalde nationaliteit • je hebt/had recht op verhoogde kinderbijslag door de handicap van een kind • je bent minderjarig en door de Jeugdrechtbank in een door het VAPH erkende voorziening ondergebracht werd • je bent minderjarig en door het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg naar een observatie- en behandelings centrum van het VAPH bent verwezen.
Voor meer informatie en vragen, contacteer Fevlado-Passage: [email protected]
Verblijfsvoorwaarden bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)
WWW: ;
HET INBURGERINGSTRAJECT
Als personen, die niet in België geboren zijn, in Vlaanderen of in Brussel komen wonen dan kunnen (of moeten) zij zich aanmelden bij één van de 8 onthaalbureaus in Vlaanderen. Daar krijgen zij informatie over het inburgeringstraject. Een persoon die een inburgeringstraject volgt noemt men een inburgeraar. Het inburgeringstraject is de weg die de inburgeraar kan/moet a%eggen om zich te integreren in Vlaanderen of Brussel. Het doel is zo snel mogelijk zelfstandig zijn weg vinden en actief deelnemen aan de samenleving. Inburgeraars worden begeleid door een trajectbegeleider van het onthaalbureau in de regio waar men woont.
Dit deel wordt gecoördineerd door het onthaalbureau en bestaat uit een vormingsprogramma:
Als inburgeraars het vormingsprogramma gevolgd hebben, dan krijgen zij een attest van inburgering. Met dit attest kunnen zij instappen in het secundaire inburgeringstraject en een beroepsopleiding of een opleiding tot zelfstandig ondernemerschap volgen, verder Nederlands studeren, zich inschrijven in het hoger onderwijs of kiezen voor vrijwilligerswerk.
− Een basiscursus Nederlands: ‘Het huis van het Nederlands’ zal doorverwijzen naar het voor de persoon meest aangepaste lessenpakket.
− Maatschappelijke oriëntatie: de onthaalbureaus maken de inburgeraars wegwijs in onze samenleving aan de hand van thema’s zoals de Belgische staatsstructuur, onderwijs, mobiliteit, gezondheidszorg en waarden en normen.
− Loopbaanoriëntatie: dit omvat begeleiding naar verder studeren, werken, deelname aan het socio-culturele aanbod, vrijwilligerswerk en andere vormen van vrijetijdsbesteding. Hierbij kan de VDAB ingeschakeld worden.
Bij speci"eke vragen of nood aan speci"eke begeleiding, zal de trajectbegeleider de inburgeraar in contact brengen met de juiste diensten of organisaties.
Het inburgeringstraject bestaat uit 2 delen:
Eerste deel:
Tweede deel:
Het inburgeringstraject is de weg die de inburgeraar kan/moet a%eggen om zich te integreren in Vlaanderen of Brussel.
Interessante websites: www.vmc.be www.inburgering.be www.vreemdelingenrecht.be
WWW: ;Personen die hun thuisland hebben verlaten omdat hun leven in gevaar is
kunnen in België bescherming en het recht op verblijf krijgen via het subsi- diair beschermingsstatuut.
Als de persoon niet erkend kan worden als vluchteling, maar hij kan bewijzen dat hij bij zijn terugkeer naar zijn thuisland “een reëel risico op ernstige scha- de” loopt, dan kan hij het subsidiair beschermingsstatuut krijgen. Hij mag dan tijdelijk in België verblijven.
SUBSIDIAIR BESCHERMINGSSTATUUT
H as
se lt
- J C
D e
Bl au
w e
Re ig
er em
n.
Nieuw in ‘09 Het nieuwe jasje van de jongerenkrant had je al de vorige keer kunnen zien. Maar in de vorige krant stond niet dat JF een nieuwe version 2009 heeft. Dat kun je op de nieuwe website van JF zien. Ja, JF is bezig met een nieuwe website te bouwen, zoals we jullie hebben beloofd op de AV. Op 1 maart zal deze online gaan. Veel surfplezier!
Op de AV is alles goed verlopen en ook stelden zich 2 nieuwe bestuursleden kandi- daat: Nadine Buldwald en Sammy Van Landuyt. JF heet ze welkom in 2009! In nieuwe jaar hopen we nieuwe ideeën, creaties, fantasieën, .. te kunnen uitwisselen met de jeugdclubs. Ook zijn er veel vernieuwingen nodig, zo blijft JF fris en JONG!
WIE ZIJN WE? Voorzitter: Hilde Verhelst; Secretaresse: Debbie Van Bruyssel; Verantwoordelijk: ad- ministratie, contact met SHC en UNICEF, … ; Schatbewaardster: Russhelle Madridondo - Caubergs; Verantwoordelijk: boekhouding JF; Bestuursleden: Nadine Buchwald en Sammy Van Landuyt; Ver- antwoordelijk: Jongerenkrant van JF, contact met taalkamp ‘VGT doe mee’, contact met werkgroep JF – kamp en website ; Personeelslid: / ; Verantwoordelijk: administratief werk, contact met internatio- nale personen, contacten buiten JF, …; Adviseurs: Stefaan Breemersch en Geert Dirickx; Verantwoor- delijk: tips geven over jongerenwerking, zorg voor een goede communicatie met jongerenwerking en Jong-Fevlado
In het boekje: Visioenen van Jong-Fevlado. Interviews met Mohamed Ahmad, Julia Marsus en Nadine Buchwald. Estafette: “Denken en leren Doven op een andere manier dan Horenden?” met Stefaan Breemersch
Dovennieuws 2009 nr.2 Jongerenkrant12
Hilde Verhelst
Mohamed Ahmad
Afkomstig uit Libanon 26 jaar Woont al 18 jaar in Antwerpen maar leefde voordien in Lissabon. Heeft een vriendin, Assaf Lama Lid van Jeugdclub De Vlinder
Vraag 1: Nee, er is geen jeugdclub in Libanon. Vroeger hebben Doven geprobeerd om een jeugdclub op te richten maar het is niet gelukt. Er zijn veel problemen: in Libanon is het nog al- tijd oorlog dus dacht men helemaal niet aan de oprichting van een jeugdclub, men had andere problemen aan het hoofd.
Cursusavonden Meer en meer komen er nieuwe thema’s over de dovengemeens- schap aan bod, maar velen kennen niet altijd de betekenis, van- daar dat Jong Fevlado nieuwe thema’s rond autisme, leiderschap, debat: argumenten, ownerschip, WFDY of EUDY, Deafhood, ... aan de jongeren wil doorgeven. Op die manier kunnen de jongeren hierover dieper nadenken en komt er meer actie in Vlaanderen.
WDD Op WDD wil Jong Fevlado iets doen voor de jongeren (en ook voor de ouderen). Graag wil JF de integratie tussen jongeren en ouderen laten groeien. Misschien organiseert JF weer een open Podium. Dan kunnen de jongeren hun fantasie en ideeën, ... kwijt op het podium!
Uitstap met Jc’s en Jw’s JF organiseert jaarlijks een kamp. Eén keer per jaar samenzijn vindt JF veel te weinig, vandaar dat JF het volgende ook zal or- ganiseren: een dag op stap met andere jeugdclubs en jongeren- werkingen. Zo kunnen de jongeren ook nieuwe gezichten leren kennen.
EUDY en WFDY Iedere jaar organiseert Eudy of WFDY een kamp. Dit jaar organiseren ze een kamp voor junioren van 13 tot 17 jaar. Twee Belgen, dus één Vlaming en één Waal, mogen deelnemen aan het kamp en maken kennis met internationale gebaren en zullen een andere cultuur leren kennen.
Jong Fevlado Kamp Door het succes van het vorige kamp wil JF opnieuw een kamp organiseren met ondersteuning van de werkgroep. We willen het weekend ook langer maken. In 2009 proberen we hieraan te werken zodat de jongeren meer tijd hebben om elkaar leren te kennen via verschillende jeugdclubs/ jongeren- werkingen.
Jongerenfestival Op de jeugdraad hebben we besproken dat we iets nieuws wilden doen en iemand had een geweldig idee: opnieuw een jongerenfestival organiseren in Vlaanderen in 2010!! De laatste keer was alweer in 2002, dus we moeten dat zeker opnieuw doen. Jongeren hebben zoveel ambities, op die manier kunnen we tijdens het jongerenfestival proeven van verschillende attracties.
Sensibilisatie Sensibilisatie is ook een heel belangrijk woord in de jonge dovenwereld. De dovenwereld is op zich al een heel kleine wereld, er moet reclame voor gemaakt worden. Hoe kunnen we dat doen? Misschien moeten we meer op straat komen? Alleen de website en een infopakket zijn niet voldoende. In 2009 willen we ons ook focussen op sensibilisatie. Hebben jullie misschien een idee? Neem dan met JF contact op.
JONG-FEVLADO VISIOENEN 2009
een buitenlandse federatie
De laatste tijd gaan Dove jongeren minder en minder naar dovenclubs. Er kwamen ook weinig nieuwe leden bij de jeugd- clubs, evenals weinig nieuwe kandidaat-bestuursleden bij de jeugdclubs voor 2009, wat JF een beetje zorgen baart. Daardoor zijn er jeugdclubs die ophouden met bestaan, zoals in Hasselt, De Blauwe Reiger. Gebeurt dat ook in andere landen? JF wil even een kijkje nemen bij buitenlanders die nu in Vlaanderen wonen. JF interviewt onze buren Wallonië en Duitsland en het verre Libanon.
Vraag 1. Heeft jouw land eigen jeugdclubs? Hoeveel? Vraag 2. Welke verschillen zien jullie tussen je eigen jeugdclub(s) en deze hier in Vlaanderen? Vraag 3. Heb je ook een eigen jeugdfederatie, zoals bij ons Jong Fevlado? Vraag 4. Zie je ook groot verschillen? Ja? Zoals welke? Vraag 5. Wat kunnen de jeugdclubs en JF veranderen om het beter te maken? Vraag 6. Wil je nog iets vertellen aan de jongeren in Vlaanderen?
Dovennieuws 2009 nr.2 Jongerenkrant 13
Nadine Buldwald
Afkomstig uit Duitsland 25 jaar Woont in Wetteren sedert september 2006 Woont samen met Annelies Isenbaert Is bestuurslid van JC DHC sedert april 2007 Is bestuurslid van JF sedert januari 2009
Vraag 1: Eerlijk gezegd zijn er geen jeugdclubs meer, deze zijn al ongeveer een jaar opgedoekt, maar we hebben wel een bergkamp, sportkamp, cultuurkamp ("lm, poëzie, toneel, ...). Veel jongeren namen deel aan het bergkamp want dit is heel bekend in Duitsland. Toen ik jong was, ging ik meer naar de sportclub dan naar de jeugdclub. In Duitsland zijn sportclubs beter bekend dan jeugdclubs, hier in Vlaanderen is dat omgekeerd.
Vraag 2: De jeugdclubs hier organiseren altijd een halve dag (namiddag) en een avond. In Duitsland worden enkel namid- dagen georganiseerd. Ik vind wel dat sommige jongeren nog te jong zijn voor avondactiviteiten, de ouderen drinken dan al iets van alcohol. Maar het is wel goed om eens samen te zijn in een namiddag. Hier is het ook niet nodig dat er een project wordt opgericht om een budget te verkrijgen om zo een kamp te kunnen orga- niseren. In Duitsland moet je eerst een motivatiebrief opstel- len om een budget te krijgen, wat ze dan aan de dovenclubs vragen. Indien dat wordt geweigerd, zoeken de jongeren een andere oplossing. Het was niet altijd makkelijk om dit te krijgen. Hier krijgen de jeugclubs geld via fui"nkomsten. Vraag 3: Ja, Gehoerlosen Jugend Deutsch (http://www.ge- hoerlosen-jugend.de/)
Vraag 4: Ook verschillend: in Duitsland doen ze iets meer “wil- de” activiteiten vb: een programma voor kinderen op Ketnet waar 2 ploegen verschillende opdrachten krijgen en proberen te winnen. Als ze dit organiseren in Duitsland heeft dit altijd te maken met sport, in Vlaanderen is dit minder.
Vraag 5: Ik vind dat veel jongeren lui zijn of niet willen mee- doen Of er gewoon geen zin meer in hebben. De jongeren moeten actiever zijn! En ook CI’ers moeten zich verzamelen. Door leuke programma’s te organiseren, groeit er een sterkere band tussen de jongeren, vind ik. Ik moet eerlijk gezegd ook bekenen dat ik geen echte band heb gehad met JF, dus ik kan daar moeilijk over oordelen.
Ik zou graag hebben dat de jongeren ruimer gaan denken. Niet te snel of te veel kritiek geven of snel oordelen, maar eerst zien en dan een mening geven. Soms doen de jongeren erg kinderachtig. Ook luisteren ze snel naar de mening van anderen. Ze moeten hun eigen mening leren formuleren en niet altijd zomaar anderen volgen. Ik weet dat het leuk is om negatieve zaken van anderen te horen en over te nemen, maar deze zaken zijn niet altijd waar. Daarom moeten de jongeren voorzichtig zijn en minder vlug oordelen.
Vraag 2: Dus ik kan moeilijk vergelijken tussen België en Libanon. Nadat Doven zijn afgestudeerd gaan ze hun eigen weg en hebben nog heel weinig contact met Doven. Ze zijn erg geïsoleerd. Alleen als ze goede vrienden zijn, zien ze elkaar nog. De overheid is ook niet begaan met dove jongeren. Vraag 3: Ook geen federatie in Libanon. Vraag 4: Ik kan dus geen vergelijking maken. Vraag 5: / Vraag 6: Alleen dat ik kan zien dat het heel mooi is dat het hier wel is, met een goede structuur over afspraken, zodat Doven elkaar regelmatig kunnen ontmoeten. In Libanon kan het niet > altijd maar werken of snel trouwen en veel problemen. Dat is wel jammer.
Julia Marsus
Afkomstig uit Wallonië 17 jaar Woont in Nodebais (Waals - Brabant) Heeft een vriend, Sven Verstraete Is lid van JW DWD sinds 2 jaar en JW DHC sinds 1 jaar
Vraag 1: Ja, ik geloof dat er 4 jeugdclubs zijn. Wacht even, ik zal even tellen: in Namen, Doornik en Luik maar wie Luikenaar is, mag lid worden bij Jeugdclub Luik. En er is nog één in Brus- sel (Waals-Brabant) Maar deze is nog niet o!cieel opgericht, men is er mee bezig. Wellicht zal dit gebeuren in september, vermoed ik. Vraag 2: Ik ga bijna nooit naar jeugdclubs. Meestal ga ik naar Vlaamse jeugdclubs, vandaar dat ik wel moeilijk de vergelij- king kan maken tussen Waalse en Vlaamse jeugdclubs. Maar ik kan wel zien dat de Vlaamse jeugdclubs veel media verspreiden vb: informatie verspreiden via e-mails, nieuws- brieven, website, ... En in het weekend staan er altijd activiteiten gepland. Vraag 3: Ja, men is hier opnieuw mee begonnen na lange jaren van stilte. Deze heet FFSB-Jeunes, Fédération Francop- hone des Sourds de Belgique-Jeunes . Hopelijk is het beter in de toekomst, ook voor de jeugdclubs. Vraag 4: Jong Fevlado heeft een eigen nieuwsbrief, de jonge- renkrant. Soms verneem ik dingen eerder van Jong Fevlado dan van mijn eigen federatie, FFSB Jeunes, bijvoorbeeld: Op reis naar Bolivia door SHC vernam ik eerst via Fevlado en dan pas via mijn school. Ook organiseerde Jong Fevlado een kamp. Dat is tof! Vraag 5: In Vlaanderen zijn er 6 jeugdclubs. Soms zie ik dat deze jeugdclubs apart werken. Het zou tof zijn als jongeren meer naar Antwerpen of naar Turnhout gaan maar ik weet dat jongeren geen auto hebben. Samenzijn is altijd leuk. Ook hoop ik dat Vlaamse jongeren meer naar Waalse jeugd- clubs zullen komen in de toekomst! Ik vind het tof dat hier bijna elke weekend iets te doen is, maar het mag niet teveel worden. Vb: 2 keer per maand is al voldoende vind ik. Het is altijd gezellig babbelen met doven bij de Vlaamse jeugdclubs!
INTERVIEWS
Stefaan Breemersch 29 jaar oud
Woont in Brugge, samen met zijn vriendin, Dana Theys Baby op komst in juni
Is lid van DHC sinds 1998 Is adviseur van Jong Fevlado sinds 2007
Werkt als elektronicus bij Philips
ESTAFETTE
Stel jezelf een reisweg naar Brussel voor, zal jij op een andere manier denken dan een horende/ dove persoon
naast jou? Je leest nu dit artikel, denk je nu in het Nederlands of denk je in VGT? Als een horende een potje schaak speelt, “praat” hij niet stilletjes in zijn hoofd! Hij beweegt in zijn hoofd de stukken. Een Dove doet dat ook! Het is en blijft een moeilijke vraag! Sommige horen- de mensen zouden durven zeggen: Doven kunnen niet denken omdat ze niet kunnen horen, ze hebben nooit de gesproken taal geleerd! Er is geen “stemme- tje” in het hoofd van een dove. Voor ons -doven- kun je het vergelijken als “Kunnen blinden dromen?”. Blinden zien niets, ze kunnen toch geen beelden dromen… Stel jezelf eens voor hoe jij denkt. Soms zal dat in taal zijn: in woorden, zinnen, enz. Of je denkt in beelden: je zoekt bijvoorbeeld “de hoofdstad van Frankrijk” en er komen beelden van de Ei$eltoren in je hoofd. Mensen die kunnen horen of vroeger hebben ge- hoord (doof geworden) denken in het Nederlands of in andere taal. Maar doof geboren mensen hebben de klanken van het Nederlands nooit of slechts af en toe ge- hoord en zullen visuele taal gebruiken om te denken. Ik geloof dat vele Doven zichzelf in hun hoofd “voe- len” gebaren als ze denken. Zoals horende mensen
In de vorige jongerenkrant schreef Petra Manderick voor de tweede keer in de estafette rubriek, met de nieuwe vraag: “Worden doven dom omdat dovenscholen falliet gaan?” Zij wil de estafette aan Stefaan Breemersch doorgeven. Stefaan werkt in elektronicus bij Philips, zijn antwoord op de vraag van Petra vind je hieronder.
DENKEN EN LEREN DOVEN OP EEN ANDERE MANIER DAN HORENDEN?
zichzelf “horen” praten. Doven gebaren dus in zichzelf. Misschien denken sommige doven (ook) in geschreven Nederlands of liplees-taal? Volgens mij denken alle doof geboren mensen ALTIJD visueel. Als zij aan iets denken halen zij (bewegende) beelden, situaties of personen voor zich. Doof geboren personen gebruiken dus OOK een taal als ze denken. In welke taal zij denken hangt af wat hun moedertaal is: dat kan VGT zijn, of dat kan een geschre-
ven/gespro- ken taal zijn. Soms kunnen ze switchen tussen schrijf- taal, spraak en gebaar. Kort samen-
gevat: horenden gebruiken gesproken Nederlands om te studeren en te denken. Doven kunnen ofwel in VGT ofwel in Nederlands denken en studeren. Via beelden denken horenden en doven hetzelfde.
Volgens mij denken alle doof geboren mensen
ALTIJD visueel!
Ik heb een nieuwe vraag die ik stel aan Sam Verstraete. Mijn vraag is: Kan een liefderelatie tussen horende en doof lang standhouden?”
Dovennieuws 2009 nr.2 15
Dit themanummer van Dovennieuws gaat over dove allochtonen in België. Ik draai even de rollen om in deze column. Wat zijn mijn eigen ervaringen als dove Belg in het buitenland? Ik schrijf dit vanuit Engeland waar ik sinds 2,5 jaar studeer. Ik heb ook sociaal- cultureel onderzoek gedaan op drie plaatsen buiten Europa: kleinere onderzoeken in Suriname en India; en een groter in Ghana, dat nog lopende is, zoals jullie konden lezen in de vorige column. Mensen vragen me daarom soms of het voor mij als dove persoon lastiger is om in het buitenland mijn plan te trekken, dan voor een horende persoon. Ik zeg dan: in sommige situaties wel, in andere dan weer juist niet.
Laat ik een voorbeeldje geven van het laatste. Dove mensen ontmoeten wel eens andere doven op reis en bereiken internationale communicatie via gebaren. Velen onder ons hebben dat al meegemaakt: je krijgt vaak bruikbare tips en soms zelfs ook begeleiding of een rondleiding. Een logeerplek vinden in het buitenland is soms gemakkelijk als je er dove kennissen hebt.
Maar hoe zit het dan als je op je eentje bent, zonder steun van lokale (dove) mensen? Wel, iedereen kent wel het voorbeeld van horende Italianen die erg communicatievaardig zijn met hun handen. Zo is dat ook in veel landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Je voert geen diepe gesprekken op deze manier maar dagelijkse eenvoudige communicatie in winkels, restaurants, hotels, openbaar vervoer hoeft niet zo moeilijk te zijn, alsook afpingelen en koetjes-en- kal&es-gebabbel.
Dit vormt een interessant contrast met Vlaanderen, waar men veel meer gericht is op het spreken, wat voor dove mensen tot ontoegankelijke situaties kan leiden. In Engeland is dit ook zo, maar is er wat meer algemeen bewustzijn over doofheid en zal men sneller naar een stuk papier en een pen grijpen dan in Vlaanderen. In India en Ghana komt er ook geregeld geschrijf aan te pas, maar schrijft men geen volzinnen zoals in Engeland, maar staakwoordjes en (plaats)namen aangevuld met handen-en-voetenwerk. Interessante verschillen die mij persoonlijk én als sociaal-cultureel onderzoekster mateloos interesseren.
Een bedenking die kadert in het thema van dit nummer is dan: hoe zou het zijn voor dove allochtonen in België? Het is voor hen niet alleen aanpassen aan een nieuw land met nieuwe kansen en mogelijkheden, maar misschien in bepaalde gevallen ook een andere manier van communicatie in de alledaagse (horende) omgeving dan ze gewoon zijn?
COLUMN
Dovennieuws 2009 nr.216
Maandag 19 januari ‘09 Op mijn werk bij Studio 100 teken ik Piet Piraat voor ‘Dag Kids’. Deze strip verschijnt wekelijks in het tijdschrift ‘Dag Allemaal’. Na de middag- pauze vergader ik, zoals elke maandag, een halfuur met alle collega’s om de tekeningen en planning te bespreken. Na het werk ga ik badmintonnen om me te ontspannen.
Dinsdag 20 januari ‘09 Voor ik naar mij werk ga, zet ik eerst mijn kids af aan de school; ik geniet ervan om Dalvin (5 jaar) en Kimberly (10 jaar) uit te wuiven. Op het werk komt mijn collega, die een bekende Vlaamse striptekenaar is, Jean-Pol, elke dinsdag en donderdag om mijn tekeningen te bekijken en eventueel bij te sturen. Op mijn bureau ligt er bijna altijd één of andere tekening, er komen steeds nieuwe opdrachten bij. Ik heb ook getekend voor het voorlees- boek ‘Piet Piraat in de Bibberbaai’. Als ik na het werk thuiskom, speel ik eerst wat met mijn zoontje Dalvin en na de maaltijd komen er klanten langs om hun nieuwe opdracht voor te stellen. Thuis teken ik niet Piet Piraat, maar teken ik andere opdrachten als bijberoep. Na het gesprek is er tijd om mails te lezen en te beantwoorden.
Woensdag 21 januari ‘09 Als ik naar het werk vertrek, zie ik dat mijn autoraampje stuk is. Ik rij naar de garage om een ver- vangwagen te halen. Maar die is heel oud, heeft geen servostuur, en volgens de garagist moet ik voorzichtig rijden want de ABS is bijna versleten. Ik geraak geluk- kig tot aan het werk en vertel het aan de collega’s; ze moeten hard lachen. Na het werk ga ik naar de Medi- amarkt. Op het ogenblik dat ik de winkel verlaat, komt plots de winkelierster achter mij en roept iets. Ik hoor niets dus ik stap ver- der naar buiten. De winkelierster zegt dat het alarm is afgegaan en houdt mij tegen. Ik vraag wat ik heb gedaan en zeg dat ik doof ben. Ze is niet vriendelijk en haalt er een bewaker bij. Uitein- delijk zegt die:”Sorry, de kassier- ster heeft het niet goed gedaan, het is haar schuld.” Wat ’n dag ! Na het eten pas ik op mijn kinde- ren, Katrien gaat lesgeven
DE WEEK VAN: FILIP HEYNINCK
Dovennieuws 2009 nr.2 17
Donderdag 22 januari 09 Na het ontbijt zoek ik de zwembril van Dalvin, om mee te doen naar school. Ik vind hem uiteindelijk in een ko$er en op Dalvin’s gezicht verschijnt een glimlach. Hij houdt heel veel van zwemmen. Mijn dochter vindt de vervang- wagen maar niets. Uiteindelijk vertrekken we naar school om de kinderen af te zetten. In Studio 100 kleur ik verder in en scan. Opnieuw is er veel werk. Ik zie dat er drukke tijden op komst zijn. Strip- tekenaar Jean-Pol is er weer. Ik toon hem mijn idee van een tekening. Hij vindt hem heel mooi. Ik ben "er en voel me een even goede tekenaar als hij. Er komen veel klan- ten uit het buitenland in onze tekenstudio op bezoek en die lopen wat rond om alle tekeningen van de tekenaars te bekijken. Na het werk haal ik eerst mijn dochter op aan de dans- school. Ze is telkens erg moe, maar wij vinden het echt super dat Kimberly kan meedansen. Op donderdagavond blijven we gewoonlijk thuis, en pra- ten mijn vrouw en ik wat bij, over de voorbije dagen en de planning van de verdere week en het weekend.
Vrijdag 23 januari ‘09 Vandaag moet ik veel werken en daarom sta ik dan ook wat vroeger op. Tijdens het middageten babbel ik met mijn col- lega’s. Het is plezant dat ik niet alleen eet want anders voel ik me buitengesloten. Enkele collega’s volgden vorig jaar 10 lessen Vlaamse gebarentaal. Voor mij is communicatie geen probleem. In het begin had ik schrik dat we elkaar niet zouden ver- staan, maar we behelpen ons goed via liplezen en post-its. Als er echt iets ingewikkelds moet worden uitgelegd, nemen we er pen en papier bij. ’s Avonds praten we aan tafel met het hele gezin over vanalles. Daarna ga ik verder tekenen in mijn werkkamer.
Zaterdag 24 januari ‘09 Soms lig ik op zaterdag in bed tot mijn vrouw thuiskomt van de gym. Maar als de kinderen wakker zijn, sta ik ook op. Ik breng het afval naar het containerpark. Rond de middag rijden we naar Maaseik om met de kunstkring de unieke tentoonstelling “Het terracotta leger van Xi’an” over de Chinese cultuur te bekij- ken. De schatten van de eerste keizers van China beroeren be- slist de harten van cultuurliefhebbers als wij. Er is een tolk VGT aanwezig. Na het bezoek beslissen we om nog wat in Maaseik te blijven. We wandelen eerst rond de markt en daarna gaan we eten.
Zondag 25 januari ‘09 Ik zorg samen met mijn vrouw voor een stevig, maar gezond middagmaal. In de namiddag brengen we een bezoek aan een kennis die een baby heeft gekregen en daarna rijden we naar mijn ouders. Het is een rus- tige dag, de enige van deze week. s’ Avonds kijken we naar de tv en morgen beginnen we vol moed aan een nieuwe week!
Dovennieuws 2009 nr.218
Dovennieuws trok helemaal naar Sint-Truiden voor een interview met Roosje Vingerhoed die een modellenopleiding voor doven organiseer- de. Vertel eens iets over jezelf. Welke link heb jij met mode? Mijn naam is Roosje Vingerhoed en ik ben van Sint-Truiden. Ik ben van beroep doventolk. Ik heb zelf ongeveer 15 jaar geleden een modellenop- leiding gevolgd en vond het een goed idee om dit ook eens voor doven te organiseren.
Hoe ben je er precies aan begonnen? Ik ben eerst op zoek gegaan naar mensen die interesse hadden en ik heb een in- foavond georganiseerd. Ik probeerde zoveel mogelijk informatie te verspreiden via e-mail, brieven, mond-aan-mondreclame …… uiteindelijk zijn er 9 vrouwen en 3 mannen ingeschreven. Hoe ben je dan precies begonnen met deze groep? De eerste les was vooral kennismaking. Men moest zichzelf voorstellen, som- migen vonden dit moeilijk, ze waren te verlegen. Maar mijn motto is “Wees "er op jezelf!” en dit wil ik ook meegeven aan de cursisten. Wat moeten ze allemaal kunnen om een goede modeshow te lopen? Het komt overeen met de horende modellenopleiding. Er zijn bijna geen ver- schillen. In het begin moesten ze leren lopen met verschillende soorten kledij. Op de catwalk moesten ze ook leren draaien. Daarna kregen ze een cursus over gelaatsverzorging en manicure. Iedereen heeft persoonlijk een korte analyse gekregen over welke stijlen en kleuren het best bij hen passen. Vandaag gaat het over make-up. Denk je dat jouw modellen toekomst hebben in de modellenwereld? Er liggen al modeshows vast op 23 augustus en nog 3 andere dagen. Er zijn dus al 4 modeshows in totaal en binnenkort ga ik contact opnemen met een model- lenbureau, ik wil mijn modellen zoveel mogelijk uitsturen, het is de bedoeling om hen meer bekendheid te geven. Lopen op een catwalk gebeurt toch op basis van geluid, je volgt toch een bepaalde ritme? Hoe lossen jullie dit op? Morgen gaan de modellen voor de tweede keer op de catwalk. De eerste keer moesten ze zelf basiskledij meenemen voor drie passages. Ze moeten leren combinaties maken. Voor morgen brengen we voor de eerste keer een ge- luidsbox mee om de geluiden te kunnen voelen. Eerst leren ze dus lopen, aangepast aan hun kledij en morgen leren ze lopen op het ritme van de mu- ziek. Welke aanpassingen zijn er nodig voor dove modellen in vergelijking met de horende? Eigenlijk niet zoveel. Alleen achter de schermen van een catwalk moet je hen wel verwittigen: “Nu moet je op! Het is jouw beurt!” Dat is eigenlijk de enige aanpassing. Hoe zie jij de toekomst van deze opleiding? Ik zou heel graag verder willen doen met dit project. Als het lukt met mijn mo- dellen, dan denk ik toch wel dat ook anderen het ook eens willen proberen. Sommigen zijn wellicht wat aan het twijfelen. Ik denk dat er zelfs zijn die spijt hebben dat ze nu niet meegedaan hebben. Als dit een succes wordt, als alles goed a%oopt, dan wil ik dit zeker opnieuw doen. Dat is mijn bedoeling.
De modeshow gaat door op 6 maart om 19 uur in de school KTA1 Speelho%aan 9, Sint-Truiden. Inkom: 5 euro in voorverkoop 4 euro. De opbrengt gaat naar een rusthuis voor dove senioren in Limburg. Iedereen is welkom!
INTERVIEW MET: Roosje Vingerhoed, de organisator van een modellenopleiding voor doven
MODESHOW
www.fotogra!ejoeri.be
Dovennieuws 2009 nr.2 19
De FOD SZ (Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid) verhuisde begin 2009. Al de diensten zit- ten nu samen in het Administratief Centrum Kruidtuin, Finance Tower, in Brussel.
Vanuit het station Brussel-Noord bent u ongeveer 15 minuten te voet onderweg naar de Finance Tower. Komt u vanuit het Centraal Station dan wandelt u er een 20 minuten over. Brussel-Congres ligt vlak tegen- over de Finance Tower maar er stoppen minder trei- nen. Ook met de bus en de metro komt u gemakkelijk aan de Finance Tower.
Het nieuwe adres is: Administratief Centrum Kruidtuin Finance Tower Kruidtuinlaan 50, bus 1 1000 Brussel 02/507.87.99 http://www.socialsecurity.fgov.be/nl/index.htm
FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID IS VERHUISD
REVA
De hulpmiddelenbeurs REVA in Gent
De REVA-beurs is terug en is in de eerste plaats een hulp- middelenbeurs. Maar je vindt er ook standen van vereni- gingen en organisaties voor personen met een handicap terug. De beurs zal van donderdag 23 tot en met zaterdag 25 april doorgaan in de hallen van Flanders Expo in Gent. Elke dag zal het zijn deuren openen om 10 uur en sluiten om 18 uur. De beurs is gemakkelijk te bereiken met het openbaar vervoer (tram 1 vanuit station Gent Sint-Pie- ters). HINT is een onafhankelijke informatiedienst en zal ook aanwezig zijn op deze informatiebeurs. Iedereen kan er terecht met vragen die op één of andere manier met han- dicap te maken hebben. De ingangsprijs voor de beurs is 5 euro maar HINT heeft vrijkaarten. Wil je er ook één? Bel dan (via www.teletolk.be) naar HINT op het nummer 09/210.16.16. Ze zullen de vrijkaarten dan zo vlug moge- lijk opsturen.
WWW: ;
Als je meer wenst te weten over de sociale zekerheid, bezoek dan deze website: http://www.mijnsocialezekerheid.be/NL2/default.aspx.
Dove en slechthorende kinderen kunnen nu ook genie- ten van Vlaamse verhaaltjes. Het Vlaams Gebarentaal- centrum (VGTC) vertaalde 20 bekende Nederlandstalige verhaaltjes naar VGT. Er komen verschillende thema’s aan bod: Sinterklaas, verjaardag, kerstfeest, vriendschap,…
MEER INFO: http://www.vgtc.be/folderbollebuik.html
VAN BOLLEBUIK TOT PIRATEN: verhalen vertaald naar Vlaamse Gebarentaal
KLAS VAN KASTERLINDEN IN BRUSSELSE KINDERPARLEMENT Op 15 januari namen voor het eerst dove en slecht- horende leerlingen van Kasterlinden deel aan de laatste zitting van het Brusselse kinderparlement. Van oktober tot januari werden er 10 zittingen van dit kinderparlement georganiseerd: 10 X 100 zesdeklas- sers namen plaats in het halfrond van het Brussels Parlement. Ze zetten de pet van parlementslid op, en wisselden ideeën uit om van Brussel een bruisende plek voor kinderen te maken. Voor meer info over de voorstellen van de klas van Kasterlinden, kan je de reportage op onze website bekijken: www.fevlado.be .
Voor meer info over het Brussels kinderparlement, surf naar www.raadvgc.be/kinderparlement .
in VGT op www.fevlado.be http://www.fevlado.be/nieuws/ reportages/kinderparlement.aspx
Dovennieuws 2009 nr.220
KEN UW DOVENCLUBS!
Naam van de vereniging: “De Dendervrienden” Ninove Datum oprichting: 1926 Lokaal van de vereniging: Parochiecentrum “BUURTHUIS”, Kouterbaan 34 – 9400 OKEGEM
“DE DENDERVRIENDEN” Ninove
SINTERKLAASFEEST OP ZATERDAG 6 DECEMBER 2008
Op 6 december waren alle kleine kinderen blij, want op die dag kwam Sinterklaas speelgoed brengen bij hun thuis en ook bij de dovenvereni- ging De Dendervrienden in de zaal van Sint-Katherina-Lombeek. Om 14 uur kwamen de eersten toe en rond 16 uur gaf de voorzitter een toe- spraak. Daarna kwam Sinterklaas met 3 Zwarte Pieten. Op het podium stond een tolk Vlaamse Gebarentaal. De kinderen kregen speelgoed, mandarijntjes en chocolade. Iedereen kreeg sandwiches, een gebakje en een chocolade"guur. Er was ook ko!e en warme chocomelk en pannenkoeken voor de kinderen. Sinterklaas en de Zwarte Pieten zochten samen de mooiste tekening uit; de winnaar was Janne CHAU (categorie 1 tot 6 jaar) en Jordy PEETROONS (categorie 7 tot 12 jaar).
Leden die naar huis vertrokken, kregen een kerstpakket. Iedereen was heel tevreden, en wenste elkaar goede feestdagen.
Aantal leden: 100Activiteiten: Kindercarnaval,
Website: www.dedendervrienden.be
Hoe is de vereniging (bv. de laatste 30 jaar) geëvolueerd (veranderd)?
a. Zijn er minder of meer leden? Er zijn meer leden uit andere steden
b. Zijn er ook horende leden? Ja
c. Vooral jongeren of oudere leden? Allebei
Ben jij doof of horend? Wil je plezier maken, ontspannen & mensen ontmoeten, dan is deze club geschikt voor jou!
Wat zou de vereniging nog graag zien gebeuren voor zichzelf in de toekomst? We zouden de club graag nog lang zien bestaan, maar dan moet er een goede opvolging komen.
Dovennieuws 2009 nr.2 21
De Brugse Gebarenkring heeft, na een stille periode, besloten om nieuw leven te blazen in de vereniging en organiseert opnieuw maandelijkse activiteiten. Uiter- aard zijn jullie altijd welkom op elke 4e woensdag van de maand. De Brugse GebarenKring komt nog steeds samen in het Dovenontmoetingscentrum E$eta - Polderstraat 76a - 8310 Sint-Kruis. Voor de kalender, zie afbeelding.
NIEUWE SECRETARIS NOWEDO Pascal Mollet is geen secretaris meer van Nowedo vzw, Geert Verstraete zal zijn taken overnemen. Veel succes, Geert!
NIEUW BESTUUR MADOSA De nieuwe voorzitter is Rudi Van Den Heuvel en hij zal wor- den bijgestaan door Daniël Swevers als ondervoorzitter. Secretaris Peter Hoefnagels. De twee schatbewaarders zijn Antonissen Davy en Deckers Mike zijn. Volgende personen zijn bestuurders: Vandervelden Erich, Van Hissenhoven Gerda, Vanberghen Serge, Van de Peer Ria, Fret Hubert, Serron Rosa en Van Bogaerts Alfons. Het bestuur wordt nog aangevuld met twee adviseurs: De Graef Jeanine en Van Wanzeele Pieter.
NIEUW BESTUUR DHCK 55+ De nieuwe voorzitter van DHCK 55+ is Gabriël Maes uit Ieper: [email protected]. Boudewyn De Roose is secretaris: [email protected]. De schatbe- waarder, René Dubuisson, staat in voor allerlei "nanciële zaken van DHCK 55+. De andere bestuursleden van DHCK 55+ zijn Omer Deras, Werner Deschamps, Jean-Marie Re- bry, Minne Raeymakers, Jacques Manderick. De erevoorzit- ster van de vijvenvijftigplussers is Yolande De Roose.
BABBELBAR: de voorzitster, Cindy Van Den Broeck, vertelt…
Ik ben de voorzitster van de Kortrijkse Gebarenkring. Daar worden spelletjes georganiseerd waarbij je je gebarentaal, je mimiek en je lichaamstaal kan bijsturen. Na het speluur- tje kunnen horenden contact maken met doven om hun gebarenkennis te verbeteren. Meestal zijn dat goede oefe- ningen voor wie een tolkenopleiding of een vrije gebaren- cursus volgt. Het kan ook ideaal zijn voor horende ouders van dove kinderen. Eigenlijk is iedereen welkom.
Telkens als de gebarenkring vroeger doorging, zag ik dat er weinig doven afkwamen. Sommige doven zeiden tegen mij dat het jammer was dat de gebarenkring niet op een vrijdag doorging, wat ik goed kon begrijpen. De meeste doven wonen niet zo dichtbij en moeten dan meestal ver rijden voor enkele uurtjes in de gebarenkring. De volgende dag moeten de meesten ook gaan werken. Enerzijds vond ik het jammer dat de horenden niet in contact konden ko- men met de doven en anderzijds was het ook jammer voor de doven die graag willen komen om hun gebarenkennis door te kunnen geven aan de horenden.
Dan dacht ik plots: “Waarom niet een café openhouden op een vrijdagavond, dan zouden er misschien meer doven langskomen en kunnen ze langer blijven en de volgende dag langer uitslapen… :-)”. Ik vond het ook belangrijk dat horenden in contact kwamen met verschillende doven, zo leren ze ook de dovenwereld kennen en dus ook hun taal en hun manier van leven. En omgekeerd ook: de doven kunnen ook iets leren van de horenden. Bijvoorbeeld hoe het is om te tolken, hoe hun visie op de dovenwereld is, wat zich afspeelt in hun horende wereld en nog veel meer…
Ik heb dat dan voorgesteld aan het bestuur van de Kort- rijkse Gebarenkring en De Haerne Club; ze waren meteen akkoord omdat ze het nut ervan inzagen. Samen hebben we dan de naam ‘Babbelbar’ bedacht omdat wij dat een ideale naam vonden voor ons idee: “Iedereen onder elkaar brengen om een babbeltje te slaan en om iets te leren van elkaar.”
Om het gezelliger te maken worden er o.a. snacks ver- kocht, gediscussieerd over bepaalde onderwerpen, plezier gemaakt, veel gelachen,… Jullie zijn zeker allemaal van harte welkom in de Babbelbar, die om de twee maanden open zal zijn, telkens op de eerste vrijdag van de maand: 6 februari, 3 april en 5 juni 2009. De Babbelbar bevindt zich in De Haerne Club, Kortrijksestraat 70, 8501 Heule.
Voor meer informatie kan je altijd mailen naar: [email protected]
Ter info: de term “doven” gebruik ik algemeen; het gaat hier dus om doven, slechthorenden, doofgewordenen, orale do- ven, doven met een CI, anderstalige doven, …
GEBOREN We willen de trotse ouders van Owen (02.01.2009), Danny Huige en Lieve Smets, feliciteren met de geboorte van hun eerste zoon!
DE BRUGSE GEBARENKRING
VIERHONDERD MEDEWERKERS VAN PARIJSE LUCHTHAVENS VOLGEN EEN CURSUS GEBARENTAAL
Sinds begin december 2008 organiseert Aeroports de Paris (ADP) workshops gebarentaal; vierhonderd werknemers van de luchthavens in Parijs zullen hieraan deelnemen. De bedoeling is om aan dove en slechthorende klanten een betere service te bieden.
BUITENLAND
7E INTERNATIONAAL CONGRES OVER DOVENGESCHIEDENIS IN STOCKHOLM (ZWEDEN)
Het zevende DHI (Deaf History International) congres zal plaatshebben in Stockholm, de hoofdstad van Zweden, van 4 tot en met 8 augustus 2009. Dit wordt georganiseerd door de Zweedse Deaf History Society (SDHS).
Informatie vind je op de website: www.sdhs.se/dhi2009/, onder meer over het congres zelf, de inschrijving, de huis- vesting, de reiskosten en de tentoonstelling. Ook kunnen jullie [email protected] contacteren voor meer informatie.
Een belangrijke motivatie om deel te nemen is dat het vele doven kan inspireren om de Dovengeschiedenis van hun eigen land te onderzoeken.
DOVE RAPPER WORDT TWEEDE IN FINSE PRESELECTIES EUROVISIESONGFESTIVAL
Op zaterdagavond 31 januari waren er de Finse preselecties voor het Eurovisiesongfestival 2009. De Dove Finse rapper Signmark was één van de drie "nalisten maar strandde jammer genoeg op de tweede plaats… Toch een mooie prestatie waar de Dovengemeenschap "er op mag zijn!
Voor meer informatie, ga naar http://www.signmark.biz/.
EUROPEES KAMPIOENSCHAP POKER VOOR DOVEN IN FINLAND
Op vrijdag 26 en zaterdag 27 juni wordt in Helsinki, de hoofdstad van Finland, het Europees Kampioenschap Poker voor Doven georganiseerd door het Grand Casino Helsinki en de Finse Federatie van Doven. De gebruikte spelvorm voor dit pokertornooi is Texas Hold’em No Limit. Er kunnen maximaal 100 spelers deelnemen. Er zullen doorlopend tolken gebarentaal aanwezig zijn op het kampioenschap. Je moet minstens 18 jaar oud zijn om deel te nemen. De tickets voor het tornooi kunnen vanaf 1 april 2009 wor- den aangekocht via de website www.lippu." . Voor inschrij- ving vanuit het buitenland kan je best contact opnemen met tournament@gch." voor verdere instructies.
AANKONDIGINGEN
THEATER HAND IN’T OOG 6 maart 2009 om 20u00 Cultuurcentrum De Valkaart, A.Rodenbachstraat 42 Oostkamp vvk 10 euro kassa 12 euro www.handinhetoog.be
Dovennieuws 2009 nr.2 23
KALENDER TOEGANKELIJKE EVENEMENTEN
In deze kalender vind je evenementen die toe- gankelijk zijn voor doven en slechthorenden door de aanwezigheid van tolken VGT, ringlei- ding en/of voelstoelen. Voor meer info verwij- zen wij naar de websites of e-mailadressen van de organisaties, of naar de website van Fevlado, waar deze activiteiten uitgebreider worden aan- gekondigd.
Wat? More human than human (Alex Agnew) Wanneer? Donderdag 26 maart 2009 om 20 uur Waar? De Zandloper – Kaasmarkt 75 – 1780 Wemmel Hoe reserveren? [email protected] (erbij vermelden dat je doof bent) Prijs? € 11
Wat? Paper Plane (Scala & Koen Buyse)Wanneer? Vrijdag 27 maart om 20u15Waar? De Kortrijkse Schouwburg, Schouwburgplein 14, 8500 Kortrijk Hoe reserveren? http://www.cultuurcentrumkortrijk.be (erbij vermelden dat je doof bent)Prijs? € 26, 23 of 19 (afhankelijk van plaatsen)
Dovennieuws 2009 nr.224