test umiejĘtnoŚci poruszania siĘ wÓzkiem (wst-pl)...

WST-PL 4.2 Podręcznik 1

WST-PL tłumaczenie (sierpień 2015) Wersji 4.2 Podręcznik

WST pierwotnie zaakceptowany do dystrybucji i użytku: 3 kwietnia 2013; Bieżąca wersja: 24 maja 2013

Tłumaczenie finansowane z projektu „Adaptowana Aktywność Fizyczna – teoria i praktyka” (Nr: FSS/2013/IIC/W/0020/U/0003)

ze środków funduszy norweskich i funduszy EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz środków krajowych.

TEST UMIEJĘTNOŚCI PORUSZANIA SIĘ WÓZKIEM

(WST-PL) WERSJA 4.2 PODRĘCZNIK

Niniejszy podręcznik można pobrać ze strony www.apafss.eu, a materiały

pokrewne ze strony www.wheelchairskillsprogram.ca/eng/testers.php

W celu uzyskania dalszych informacji należy skontaktować się z: [email protected]

http://www.apafss.eu/

http://www.wheelchairskillsprogram.ca/eng/testers.php

mailto:[email protected]






PODZIĘKOWANIA

Podręcznik WST, podobnie jak inne materiały dot. Programu Umiejętności Poruszania się

Wózkiem, są wynikiem pracy wielu osób. Te z nich, których zaangażowanie w ostatnią

wersję jest największe, tworzą Komitet Redakcyjny i Doradczy. Poniżej znajduje się lista

członków tych Komitetów.

Komitet Redakcyjny

R. Lee Kirby, MD, Halifax, Kanada (Przewodniczący)

Cher Smith, BScOT, MSc, Halifax, Kanada

Kim Parker, MASc, PEng, Halifax, Kanada

Donald A. MacLeod, MSc, Halifax, Kanada

Mike McAllister, PhD, Halifax, Kanada

Komitet Doradczy

Paula W. Rushton, PhD, Vancouver, Kanada

François Routhier, PhD, Quebec City, Kanada

Ben Mortenson, PhD, Vancouver, Kanada

Åse Brandt, PhD, Odense, Dania

Podręcznik został wydany w formie elektronicznej na Uniwersytecie Dalhousie w Halifax w

prowincji Nowa Szkocja w Kanadzie.






SPIS TREŚCI

Podziękowania .............................................................................................................................. 2

Spis treści ...................................................................................................................................... 3

1. Wprowadzenie .......................................................................................................................... 5

2. Ogólne instrukcje dla Osoby testującej WST-PL ..................................................................... 7

2.1. Zakres .................................................................................................................... 7

2.2. Osoby testowane ................................................................................................... 7

2.3. Otoczenie ............................................................................................................... 8

2.4. Wskazówki ............................................................................................................ 8

2.5. Przeciwwskazania ................................................................................................. 9

2.6. Wstępny wywiad ................................................................................................... 9

2.7. Ustawienia wózka oraz przygotowanie użytkownika ........................................... 9

2.8. Ogólne objaśnienie testu osobie testowanej ........................................................ 10

2.9. Zejście z wózka w celu wykonania zadania ........................................................ 11

2.10. Informacja zwrotna ............................................................................................ 11

2.11. Zapewnienie bezpieczeństwa podczas testów ................................................... 11

2.12. Częste źródła ryzyka i sposoby jego minimalizacji .......................................... 12

2.13. Zastrzeżenie - bezpieczeństwo .......................................................................... 14

2.14. Zastrzeżenie - wrażliwość i specyfika testu ...................................................... 14

2.15. Pozycje startowe ................................................................................................ 14

2.16. Osoby testujące .................................................................................................. 15

2.17. Obserwatorzy ..................................................................................................... 15

2.18. Liczba dozwolonych prób ................................................................................. 16

2.19. Korzystanie z pomocy ....................................................................................... 16

2.20. Ocena indywidualnych umiejętności ze względu na zdolność ich wykonania..16

2.21. Ograniczenia czasowe ....................................................................................... 19

2.22. Odpoczynek i przerwy ....................................................................................... 19

2.23. Pomiar czasu ...................................................................................................... 19

2.24. Nagrania wideo .................................................................................................. 19

2.25. Wersje WST ...................................................................................................... 19

2.26. Poszczególne umiejętności ................................................................................ 20

2.27. Kolejność testów ............................................................................................... 24

2.28. Lewo- i praworęczne komponenty umiejętności ............................................... 24

2.29. Minimalizacja negatywnego wpływu treningu na punktację WST-PL ............. 25

2.30. Obliczanie punktów ........................................................................................... 25

2.31. Raport z testu ..................................................................................................... 26

3. Poszczególne umiejętności ..................................................................................................... 27

Opis struktury rozdziału 3 ................................................................................................. 27

3.1. Zmień pozycję kontrolera/kierownicy i wróć do pozycji wyjściowej ............... 29

3.2. Włącz i wyłącz zasilanie .................................................................................... 30






3.3 Wybierz tryby jazdy i prędkości. ..................................................................... ....31

3.4. Skorzystaj z opcji zmiany pozycji ciała .............................................................. 33

3.5. Odłącz i podłącz silniki ....................................................................................... 34

3.6. Zademonstruj obsługę ładowarki akumulatora ................................................... 35

3.7. Jedź do przodu (10 m)........................................................................................... 36

3.8. Jedź do tyłu (2 m) ................................................................................................. 38

3.9. Skręć podczas jazdy do przodu (90˚) ....................................................................... 40

3.10 Skręć podczas jazdy do tyłu (90˚) ........................................................................... 41

3.11 Wykonaj obrót w miejscu (180˚) ............................................................................ 42

3.12. Manewrowanie na boki (0,5 m) .......................................................................... 44

3.13. Przejedź przez drzwi z zawiasami ........................................................................ 46

3.14. Sięgnij po obiekt znajdujący się na wysokości (1,5 m) ....................................... 48

3.15. Podnieś przedmiot z podłogi .................................................................................. 50

3.16. Odciąż pośladki (3 s) .............................................................................................. 51

3.17. Przesiądź się z ławki i na ławkę ............................................................................. 53

3.18. Złóż i rozłóż wózek ................................................................................................ 57

3.19. Przejedź 100 m .................................................................................................. 60

3.20. Unikanie przeszkód ruchomych ............................................................................. 62

3.21. Wjedź na wzniesienie 5˚ ..................................................................................... 64

3.22. Zjedź ze wzniesienia 5˚ ...................................................................................... 66

3.23. Wjedź na wzniesienie 10˚ ...................................................................................... 68

3.24. Zjedź ze wzniesienia 10˚ ........................................................................................ 69

3.25. Przejedź w poprzek wzniesienia (5˚) ................................................................... 70

3.26. Przejedź po miękkiej powierzchni (2 m) ........................................................... 72

3.27. Przejedź przez dziurę (15 cm) .............................................................................. 73

3.28. Przejedź przez próg (2 cm) ................................................................................... 75

2.29. Wjedź na niski krawężnik (5 cm) .......................................................................... 77

3.30. Zjedź z niskiego krawężnika (5 cm) ...................................................................... 79

3.31. Wjedź na krawężnik (15 cm) ................................................................................. 81

3.32. Zjedź z krawężnika (15 cm) ................................................................................... 82

3.33. Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami (30 s) ............................... 84

3.34. Obróć się w miejscu w pozycji z podniesionymi przednimi kółkami (180˚) ....... 86

3.35. Zjedź ze wzniesienia 10˚ w pozycji z podniesionymi przednimi kółkami ......... 87

3.36. Zjedź z krawężnika w pozycji z podniesionymi przednimi kółkami (15 cm) ...... 88

3.37. Przemieść się z podłogi na wózek inwalidzki ....................................................... 89

3.38. Wjedź na schody .................................................................................................... 91

3.39. Zjedź ze schodów ................................................................................................... 93






1. WPROWADZENIE

Wprowadzenie Ogólne do Programu Umiejętności Poruszania się Wózkiem (WSP) znajduje

się w osobnym dokumencie opublikowanym na stronie internetowej. WSP obejmuje Test

Umiejętności Poruszania się Wózkiem (WST), Program Treningowy Umiejętności Poruszania

się Wózkiem (WSTP) oraz materiały pokrewne np. Test Umiejętności Poruszania się

Wózkiem - Kwestionariusz (WST-Q).

Dokumenty WSP są regularnie aktualizowane dzięki nowym doświadczeniom wynikającym z

korzystania z testu. Celem większości zmian jest jedynie doprecyzowanie sposobu wykonania

testu i mają one niewielki wpływ na ostateczną ocenę osoby testowanej. Osoby korzystające z

WSP w celach naukowych powinny zacytować datę wersji, z której korzystają. Data ta znajduje

się w stopce każdej strony. Badania naukowe przeprowadzone przez twórców WSP dotyczące

WSP znajdują się w zestawieniu opublikowanych materiałów na stronie internetowej.

Wersja 4.2 WST różni się od wersji 4.1 WST w znaczący sposób w poniższych aspektach:

Podręcznik WST został oddzielony od Podręcznika WST-Q.

Zestaw umiejętności ewoluował w niewielkim stopniu.

Została dodana wersja na skuter.

Zmieniono nazwy niektórych umiejętności, by łatwiej było je zrozumieć.

Zlikwidowano dodatkową punktację za bezpieczeństwo.

Ocena zdolności za poszczególne umiejętności została zmieniona w taki sposób, że

dopuszcza się opcję pośrednią między „tak” i „nie”.

Nowa opcja ułatwia określenie celów treningu.

Zostanie dodana opcja testowania wspomaganego komputerowo.

WST-PL jest ujednoliconą metodą ewaluacji, która umożliwia udokumentowanie zestawu

reprezentacyjnych umiejętności poruszania się wózkiem w sposób prosty i niedrogi. Niniejszy

test ma za zadanie ocenić konkretną osobę na konkretnym wózku w sposób ujednolicony.

Zarówno WST jak i WST-Q mają pewne zalety jak i ograniczenia (tab. 1). Istnieją dowody

naukowe potwierdzające, że suma punktów WST i WST-Q jest wysoce skorelowana, chociaż

wartości WST-Q zazwyczaj są nieco wyższe.






Główną przewagą WST nad WST-Q jest fakt, że dostarcza on szczegółów na temat tego, w

jaki sposób umiejętności są wykonywane oraz czynników ograniczających wykonanie

poszczególnych umiejętności. Dzięki temu możliwa jest interwencja (np. poprzez zmianę

ustawień wózka lub poprzez trening). Stąd, zalecane jest łączne stosowanie WST i WST-Q.

Tabela 1. Porównanie zalet i ograniczeń WST i WST-Q

Aspekt brany pod uwagę WST WST-Q

Czas przeprowadzenia ok. 30 min ok.10 min

Potrzebne przeszkody Tak Nie

Potrzebna przestrzeń ok.1000 stóp

kwadratowych (ok.

93 m2)

Brak

Wywołuje efekt treningowy Prawdopodobnie

(ok. 5%)

Żaden znany

Ocenia umiejętności Tak Tak

Ocenia wykonanie Nie Tak

Symulowane vs. realne otoczenie Zazwyczaj

symulowane

Realne

Wpływ brakującego sprzętu Tak Nie

Prawdopodobieństwo niezaliczenia umiejętności ze

względu na problemy techniczne

Sporadyczne Żadne

Stopień specyficzności otoczenia Wysoki Niski

Możliwość wystąpienia błędu testu Sporadyczna Rzadka

Może być przeprowadzony przez telefon Nie Tak

Może być przeprowadzony za pomocą

kwestionariusza wysłanego mailem

Nie Tak

Może być przeprowadzony on-line Nie Tak

Może być wykonany przez opiekuna Nie Tak

Wymaga zdolności wykonywania poleceń Tak Nie

Wymaga zdolności komunikowania się Nie Tak/Nie (opiekun)

Ryzyko błędnej interpretacji Niskie Większe

Całkowity wynik Trochę niższy Trochę wyższy (ok.

4%)

Szczegółowo określa sposób wykonywania

umiejętności

Tak Nie

Ryzyko urazu Minimalne Żadne






2. OGÓLNE INSTRUKCJE DLA OSOBY TESTUJĄCEJ WST-PL

2.1. Zakres

Test WST-PL jest przeznaczony dla manualnych lub elektrycznych wózków inwalidzkich

obsługiwanych przez użytkownika wózka lub opiekuna. WST-Q można również zastosować w

przypadku skuterów obsługiwanych przez użytkowników. Zawsze, gdy jest to możliwe, słowo

„wózek” powinno być rozumiane w tym dokumencie również jako skuter. W całym Podręczniku

WST-PL w celu uproszczenia opisu, założono, że korzysta się z wózków manualnych lub

elektrycznych z napędem na tylne koła (tzn. koła o dużej średnicy z tyłu i kółka obrotowe o

mniejszej średnicy z przodu). Inne typy wózków lub skuterów także mogą być zastosowane do

testów, jednak niektóre polecenia i wyjaśnienia trzeba będzie odpowiednio dostosować do ich

specyfiki. Technologia konstrukcji wózków inwalidzkich jest urozmaicona i rozwija się w szybkim

tempie. Mogą istnieć wózki, które niełatwo dopasować do powyższych kategorii. W takiej sytuacji

osoba testująca będzie musiała sama ocenić, które umiejętności są w ich przypadku odpowiednie.

WST-PL nie jest przeznaczony do pomiaru niektórych ważnych umiejętności dotyczących wózków

inwalidzkich (np. zdolności konserwacji i naprawy), umiejętności ekstremalnych (np. niektórych

aktywności sportowych na wózkach) lub aktywności związanych z integracją społeczną, które łączą

kilka umiejętności (np. korzystanie z dostępnego transportu, robienie zakupów). Umiejętności

wybrane jako części składowe WST-PL, mają za zadanie reprezentować zbiór umiejętności, które

użytkownicy wózków bądź ich opiekunowie wykonują regularnie, i są one zróżnicowane od

najbardziej podstawowych do bardzo trudnych. Niemniej, zestawienie to nie jest kompletne, gdyż

byłoby zbyt obszerne na potrzeby i możliwości WST-PL.

2.2. Osoby testowane

Osoba testowana może być użytkownikiem wózka, opiekunem, studentem lub uczestnikiem

badania naukowego. Oprócz osobnej oceny użytkownika wózka i jego opiekuna WST-Q można

zastosować do oceny tego, w jakim stopniu opiekun bądź opiekunowie oraz użytkownik wózka

potrafią funkcjonować jako zespół; w takim wypadku podmiotem testu jest kombinacja

użytkownika wózka i jego opiekuna bądź opiekunów. Należy zaznaczyć naturę osoby/osób

testowanej/testowanych. O ile nie podano inaczej, zakłada się, że osobą testowaną jest pojedynczy

użytkownik samodzielnie obsługujący wózek lub pojedynczy opiekun. Jeżeli jakieś zwierzę (np.

pies przewodnik) bierze udział w wykonywaniu umiejętności, uznaje się je za „pomoc”, a nie za

opiekuna.

Jeżeli opiekun jest osobą testowaną, generalnie musi spełniać te same kryteria, które odnoszą się do

użytkownika wózka (np. opiekun musi trzymać stopy oraz koła wózka w ustalonych granicach).

Dla celów WST-PL opiekunowi nie wolno siadać na udach osoby zajmującej wózek w celu

kierowania wózkiem, natomiast ma on możliwość bez odejmowania punktów wybrać alternatywną

metodę, jeżeli taka jest możliwa. Generalnie opiekun nie może w żaden sposób pomagać

użytkownikowi wózka przy wykonywaniu umiejętności. Od tej zasady są wyjątki określone w

części poświęconej poszczególnym umiejętnościom (np. „Odciążanie pośladków”, „Przenoszenie






się z ławki i na ławkę”, „Przenoszenie się z podłoża na wózek inwalidzki” oraz „Wchodzenie po

schodach”), ponieważ nie można wymagać, żeby opiekun w pojedynkę był w stanie wykonać te

umiejętności bez specjalnego sprzętu. Niemniej użytkownikowi wózka nie wolno udzielać pomocy

werbalnej ani wskazówek, jeżeli to opiekun jest osobą testowaną.

Jeżeli w testowanym otoczeniu dostępny jest specjalny sprzęt, można z niego skorzystać, ale należy

zaznaczyć ten fakt w części „komentarze”. Jeżeli w warunkach codziennych wykonywania

umiejętności użytkownik wózka i jego/jej opiekun zazwyczaj dzielą się obowiązkami, wtedy

„mieszany” WST-PL użytkownika i opiekuna może stanowić najbardziej odpowiedni wybór. W

części „komentarze” należy wyjaśnić odpowiednie role obydwu osób. Jeżeli użytkownik wózka nie

wymaga pomocy przy wykonywaniu umiejętności (np. przeniesienia), należy przyznać opiekunowi

zaliczenie tej umiejętności, lecz zaznaczyć tę okoliczność w części „komentarze”. Specjalne

dodatkowe uwagi dotyczące opiekuna zaznaczone są w późniejszej części dotyczącej

poszczególnych umiejętności (rozdz. 3).

2.3. Otoczenie

Otoczenie, w którym odbywa się WST-PL, powinno być odpowiednio ciche, mieć charakter

prywatny, być wolne od zakłóceń i dobrze oświetlone. Można zastosować ujednolicony tor

przeszkód, ale nie jest to konieczne. Otoczenia są opisane w części poświęconej poszczególnym

umiejętnościom (rozdz. 3) oraz w wytycznych dla torów przeszkód (ang. Obstacle Course

Guidelines) na stronie internetowej. Niektóre z testów (np. „Włączanie i wyłączanie kontrolera”)

nie wymagają dodatkowego sprzętu i mogą być wykonane w dowolnym miejscu. Z zasady opisy

otoczenia w części dotyczącej poszczególnych umiejętności maja służyć jako wytyczne

zwiększające standaryzację, a nie jako sztywne ograniczenia. Jeżeli stosujemy linie do zaznaczenia

granic (np. podczas skrętów w ruchu), kwestia, czy części wózka inwalidzkiego będącego w

kontakcie z podłożem (lub stopy osoby testowanej testu) mogą dotykać linii, zależy od tego, czy

zewnętrzne czy też wewnętrzne granice linii odzwierciedlają wyznaczone wymiary. Przykładowo,

jeżeli otoczenie dla umiejętności określa, że osoba testowana musi znajdować się w przestrzeni o

szerokości 1,5 m, to jeżeli zewnętrzne granice linii zaznaczają wymiar 1,5 m, to wówczas osoba

testowana może dotykać linii. Można zastosować porównywalne ograniczenia występujące w

środowisku naturalnym lub w budynkach (np. w szpitalu lub jego okolicach, w domu użytkownika

wózka). Jednakże, jeżeli otoczenie jest istotnie różne niż to określone w opisie, należy zaznaczyć

ten fakt w części „komentarze” formularza WST-PL, i może to wykluczyć porównanie wartości

WST-PL z wartościami osiąganymi w bardziej ujednoliconych warunkach.

2.4. Wskazówki

Dla celów klinicznych WST-PL można przeprowadzić na wczesnym etapie programu rehabilitacji

jako narzędzie diagnostyczne, szczególnie w celu ustalenia, które (jeśli którekolwiek) umiejętności

można ująć w procesie rehabilitacji (np. poprzez trening lub zmianę wózka inwalidzkiego).

Powtarzając test po zakończeniu fazy rehabilitacji (lub później w czasie badań kontrolnych), WST-

PL może mieć zastosowanie do pomiaru rezultatów. WST-PL można również wykorzystać do

oceny programu usprawniania, w celu odpowiedzi na określone pytania naukowe lub przy






projektowaniu wózków inwalidzkich.

2.5. Przeciwwskazania

Nie można przeprowadzić obiektywnej oceny jakiejkolwiek umiejętności, jeżeli osoba testowana

jest niechętna do podjęcia próby lub jeżeli osoba testowana lub personel (tzn. osoba testująca i

obserwator) byliby narażeni na nieuzasadnione ryzyko podczas przeprowadzania testu (np. ze

względu na niestabilną chorobę serca, niekontrolowane drgawki, nadmierny ciężar ciała osoby

testowanej).

2.6. Wstępny wywiad

Ocena umiejętności poruszania się na wózku w kontekście klinicznym zazwyczaj stanowi część

szerszej oceny zdrowia, funkcji i sytuacji użytkownika wózka inwalidzkiego. Przed rozpoczęciem

WST-PL osoba testująca powinna sprawdzić osobę testowaną pod kątem wszelkich

przeciwwskazań do udziału w teście, oraz powinna otrzymać zgodę na jego przeprowadzenie. Jeżeli

dotyczy, dane demograficzne, kliniczne oraz dotyczące wózka inwalidzkiego zostają wpisane do

odpowiednich formularzy. Dane te można uzyskać od użytkownika wózka inwalidzkiego, opiekuna

lub z dokumentacji medycznej.

2.7. Ustawienia wózka oraz przygotowanie użytkownika

Użytkownik wózka inwalidzkiego powinien być ubrany i wyposażony tak jak w standardowej

sytuacji, gdy używa wózka (np. mieć założone protezy lub ortezy). Wózek powinien mieć

ustawienia z jakich zazwyczaj korzysta jego użytkownik. Jest to istotne, ponieważ zmiany w

wyposażeniu prywatnym lub w ustawieniach wózka mogą wpływać na jakość wykonania

umiejętności.

Jeżeli wózek inwalidzki posiada opcje, które można dopasować do użytkownika, i które mogą mieć

wpływ na wynik testu (np. mechanizm antywywrotny umieszczony z tyłu w manualnych wózkach

inwalidzkich lub tryb kontrolera o większej mocy w elektrycznych wózkach inwalidzkich), osoba

testowana może dostosować te opcje, o ile jest w stanie zrobić to bez pomocy. Jeżeli wymagane są

narzędzia, żeby dostosować wózek, to zmiana ta musi być dokonana przez osobę testowaną. Osoba

testująca nie może udzielać wskazówek osobie testowanej odnośnie dostosowania wózka. Po

dostosowaniu wózka, w celu zakończenia umiejętności, jeżeli nie określono inaczej, osoba

testowana może zostawić wózek z nową konfiguracją przy testowaniu kolejnych umiejętności

WST-PL. Jeżeli osoba testowana życzy sobie przywrócić oryginalne ustawienia wózka, musi

dokonać tego bez pomocy i wskazówek osoby testującej do momentu zakończenia testu. Po

zakończeniu WST-PL osoba testująca powinna przypomnieć osobie testowanej o wszelkich

dostosowaniach wózka, które zostały poczynione, a w szczególności o tych, które mogą wpływać

na bezpieczeństwo.

2.8. Ogólne objaśnienia testu osobie testowanej Osoba testująca udziela instrukcji osobie testowanej nt. ogólnego celu WST-PL i potencjalnych

zagrożeń. Osoba testowana zostaje poinstruowana, że ma nie podejmować próby wykonania zadań,






które nie są dla niej/niego komfortowe. Ponadto, w celu uniknięcia kontuzji wynikających z

przeciążenia, osoba testowana nie powinna przeforsowywać się w błędnym przeświadczeniu, że

oczekuje się od niej/niego sukcesów przy wykonywaniu każdej umiejętności. Umiejętność i

bezpieczeństwo stanowią główny punkt odniesienia, a nie szybkość ich wykonania. Osoba testująca

wyjaśnia osobie testowanej, że wolno jej/mu zadawać pytania dotyczące wymagań testowych przed

rozpoczęciem zadania, ale nie w trakcie trwania zadania.

Można przeczytać poniższy akapit osobom testowanym używającym wózka inwalidzkiego, gdy

przeprowadza się WST-PL. Można go zmodyfikować nieznacznie, jeżeli osobą testowaną jest

opiekun lub jeśli celem WST-PL jest badanie naukowe.

„Przez najbliższe około 30 min poproszę Panią/Pana o wykonanie szeregu

różnych umiejętności na wózku inwalidzkim. Chcielibyśmy sprawdzić, które

umiejętności wykonuje Pani/Pan dobrze, a w przypadku których przydatne

byłyby dodatkowe ćwiczenia lub zmiany w Pani/Pana wózku. Chcielibyśmy

upewnić się, czy potrafi Pani/Pan wykonać umiejętności w sposób właściwy i

bezpieczny. Nie chcielibyśmy by stała się Pani/Panu krzywda, ale istnieje pewne

niewielkie ryzyko. Na przykład jest Pani/Pan narażony na otarcia, nadwyrężenia

ramion lub pleców, upadki z wózka. Żeby zredukować ryzyko zranienia

będziemy Panią/Pana obserwować, gdy będzie Pani/Pan próbował/a wykonać

każdą umiejętność. Prosimy o zaczekanie, aż obserwator zajmie odpowiednią

pozycję przed rozpoczęciem próby. Prosimy również o nieprzeciążanie się. Nie

spodziewamy się, że będzie Pani/Pan w stanie wykonać każdą umiejętność.

Prosimy nie podejmować prób wykonania tych umiejętności, w stosunku do

których odczuwa Pani/Pan dyskomfort. Jeżeli nie rozumie Pani/Pan, czego od

Pani/Pana oczekujemy, prosimy śmiało zadawać pytania. Nie ma potrzeby się

spieszyć; to nie wyścig. Jeżeli chciałaby/chciałby Pani/Pan odpocząć lub

zatrzymać się w którymkolwiek momencie, proszę nam śmiało o tym

powiedzieć. Czy ma Pani/Pan w tym momencie jakieś ogólne pytania, które chce

Pani/Pan zadać zanim zaczniemy?”

Instrukcje mogą zawierać również język migowy dla osób z zaburzeniami mowy lub być w formie

pisemnej dla osób z zaburzeniami słuchu. Podczas udzielania instrukcji do każdej umiejętności,

osoba testująca powinna stać z przodu lub z boku osoby testowanej, by ta mogła ją dobrze widzieć i

słyszeć, zanim przejdzie na najlepszą pozycję do obserwowania umiejętności (jeżeli osoba testująca

jest również obserwatorem). Osobie testującej nie wolno udzielać instrukcji w jaki sposób wykonać

zadanie. Jeżeli osoba testująca prosi o wykonanie zadania zarówno na lewą jak i na prawą stronę,

można skłonić do tego osobę testowaną (mówiąc np. „a teraz w drugą stronę”) bez odejmowania

punków.






2.9. Zejście z wózka inwalidzkiego w celu wykonania zadania

Jeżeli osoba testowana jest w stanie bezpiecznie zejść z wózka inwalidzkiego w celu wykonania

zadania lub dostosowania funkcji wózka (np. mechanizmu antywywrotnego umieszczonego z tyłu),

może to zrobić. Nie może przy tym korzystać z jakiejkolwiek innej powierzchni do siedzenia niż z

podłoża, chyba że określono inaczej w części dotyczącej poszczególnych umiejętności, ponieważ

taka powierzchnia może nie zawsze być dostępna, gdy istnieje potrzeba dokonania regulacji.

Polityka pozwalająca osobie testowanej na wyjście z wózka inwalidzkiego uwzględnia fakt, że

wiele osób korzystających z wózka inwalidzkiego również chodzi w celu przemieszczania się.

2.10. Informacja zwrotna

Nie należy udzielać informacji zwrotnej na temat poprawności wykonania umiejętności. Po próbie

można udzielić informacji zwrotnej dotyczącej tego, jak osoba testowana sobie poradziła, mówiąc

np. „Poradziłaś/łeś sobie bardzo dobrze”. Jeżeli osobie testowanej nie uda się wykonać

umiejętności, przed ukończeniem całego WST-PL, nie można udzielać informacji ani instrukcji

dotyczących tego, czemu próba się nie powiodła lub w jaki sposób można było poradzić sobie

lepiej. Jeśli się to zrobi, nie wpłynie to wprawdzie na umiejętność, która była właśnie przedmiotem

testu, ale być może są inne umiejętności na późniejszych etapach WST-PL, na które przedwczesna

informacja zwrotna może mieć wpływ. Jeżeli osoby przyglądające się (np. studenci lub członkowie

rodziny) są obecni podczas testu, należy poprosić ich o zachowanie ciszy i o powstrzymanie się od

udzielania wskazówek czy informacji zwrotnej. Po zakończeniu całego WST-PL osoba testująca

może wyjaśnić powody niepowodzeń, chyba że WST-PL było wykorzystywane w ramach badań

naukowych.

2.11. Zapewnienie bezpieczeństwa podczas testów

Osoba testująca lub inna przeszkolona osoba musi służyć jako obserwator przy wszystkich

zadaniach, przy których istnieje ryzyko, że osoba testowana straci kontrolę nad wózkiem

inwalidzkim, wózek się wychyli lub osoba testowana z niego wypadnie. Można zamontować

czasowy pas bezpieczeństwa w przypadku umiejętności, przy których istnieje ryzyko wychylenia

się do przodu lub wypadnięcia użytkownika wózka. Osoba testująca nie powinna zezwolić na

podjęcie próby wykonania lub dokończenia zadania, co do którego osoba testująca ma powody by

przypuszczać, że osoba testowana nie będzie w stanie go wykonać bez ryzyka dla siebie, osoby

testującej lub obserwatora. W przypadku niektórych umiejętności, przed podjęciem przez osobę

testowaną próby wykonania poszczególnych umiejętności, osoba testująca powinna zapytać, czy

osoba testowana czuje się w stanie wykonać test. Jeżeli nie, ocena „niezaliczony” za daną

umiejętność może zostać przyznana bez potrzeby przeprowadzania testu. W przypadku takich

umiejętności, gdy osoba testowana wierzy, że będzie w stanie je wykonać, osoba testująca powinna

dopytać o metodę, którą osoba testowana ma zamiar zastosować. Jeżeli podana metoda jest

niebezpieczna, uzasadnione jest, żeby osoba testująca nie dopuściła do przeprowadzania testu tej

umiejętności i przyznała ocenę „niezaliczony”. Powody wszelkich interwencji należy zapisać w

sekcji „komentarze” w formularzu WST-PL. Mimo tych środków bezpieczeństwa, jako generalną

zasadę należy przyjąć, że osoba testująca powinna unikać prewencyjnej dyskwalifikacji osoby

testowanej i pozwolić jej na podjęcie próby wykonania umiejętności.






2.12. Częste źródła ryzyka i sposoby jego minimalizacji

Istnieje kilka rodzajów ryzyka, które mogą spowodować obrażenia w czasie korzystania z wózka

inwalidzkiego. Te z nich, które wymagają interwencji obserwatora oraz ogólne stanowisko

względem zapobiegania poważnym obrażeniom, zostały bardziej szczegółowo opisane w

„Podręczniku obserwatora” (patrz: strona internetowa). Ryzyko związane z wykonywaniem

konkretnych umiejętności zostało opisane później w części poświęconej poszczególnym

umiejętnościom. Może być trudno uniknąć mniejszych zranień (np. otarć, zadrapań), gdyż często

nie można im zapobiec. Również nadwyrężeniom (np. ramienia) może być trudno zapobiec,

ponieważ symptomy mogą pojawić się w późniejszym czasie. Chociaż mniejsze urazy oraz mało

ergonomiczne metody wykonania umiejętności mogą nie stanowić uzasadnienia dla przyznania

oceny „niezaliczony”, ocena „zdany z trudnością” lub adnotacja w części „komentarze” mogą być

odpowiednim rozwiązaniem. Poniżej opisane zostały niektóre typowe źródła ryzyka.

Wychylenia do tyłu: Wychylenie do tyłu następuje wtedy, gdy nachylenie wózka przekracza

limit stabilności tyłu wózka. Może się to zdarzyć, jeżeli wózek jest w pozycji stacjonarnej (np.

podczas sięgania do tyłu) lub w ruchu (np. podczas przyspieszania do przodu). Jeżeli

użytkownik wózka inwalidzkiego wypuści obręcze kół tylnych podczas wychylenia, wózek

gwałtownie potoczy się w przód, a użytkownik wózka upadnie do tyłu.

Wychylenia do przodu i/lub upadki: Wychylenie do przodu następuje wtedy, gdy nachylenie

wózka przekracza limit stabilności przodu wózka. Może się to zdarzyć, jeżeli wózek jest w

pozycji stacjonarnej (np. podczas pochylania się do przodu) lub w ruchu (np. podczas

uderzenia w przeszkodę). Wychylenie może być częściowe, ale na tyle duże, że użytkownik

wózka ześlizgnie się lub wypadnie z wózka do przodu. W niektórych sytuacjach, jak na

przykład przy nagłym zmniejszeniu prędkości, użytkownik wózka może się ześlizgnąć lub

wypaść z wózka do przodu bez żadnego wychylenia.

Wychylenia na boki: Wychylenie na bok następuje wtedy, gdy nachylenie wózka przekracza

limit stabilności boków wózka. Wychylenie do boku następuje, jeżeli wózek jest w pozycji

stacjonarnej (np. w czasie wychylania się na bok) lub w ruchu (np. gdy tylko jedno tylne koło

wjedzie na krawężnik).

Kombinacja ryzyka wychylenia/upadku: Wychylenia lub upadki nie zawsze następują w

sposób sprecyzowany do tyłu, do przodu lub na boki. Przykładowo, jeżeli użytkownik wózka

zjeżdża z nachylenia z jednym podnóżkiem podniesionym, a drugim obniżonym, może dojść

do kombinacji wychylenia do przodu i na boki, gdy obniżony podnóżek uderzy w podłoże w

miejscu rozpoczęcia się wzniesienia, co spowoduje zmniejszenie prędkości jednej strony

wózka. Innym ryzykiem łączonym jest sytuacja, gdy różne rodzaje ryzyka powstają jedno po

drugim. Na przykład, podczas próby przejechania progu przy nabieraniu pędu istnieje ryzyko

wychylenia do tyłu, gdy użytkownik wózka próbuje dostatecznie wysoko poderwać przednie






kółka, by przejechać próg. Jeżeli przednie kółka nie wjadą na próg, nagłe zatrzymanie wózka

może spowodować wychylenie lub upadek do przodu.

„Uciekający” wózek: Wózek może „uciekać”, jeżeli jego użytkownik straci kontrolę nad

prędkością lub kierunkiem jazdy wózka (np. podczas zjazdu z pochyłej powierzchni lub

schodów). Może to doprowadzić do kolizji lub wychylenia.

Uraz wynikający z kontaktu z częścią wózka: Do „uszczypnięć” może dojść wtedy, gdy część

ciała osoby testowanej zostanie złapana w część wózka inwalidzkiego (np. podczas otwierania

złożonego wózka inwalidzkiego). Do zranienia może dojść również wtedy, gdy część ciała

zostanie przeciągnięta po ostrej części wózka lub gdy o nią trze (np. o podnóżek). Również

podczas niektórych czynności (np. wjazdu na krawężnik), podczas których użytkownik musi

energicznie popchnąć obręcze wózka, może on zranić sobie kciuki przez hamulce wózka.

Podczas zjazdu z pochyłej powierzchni, ręce spowalniające wózek przez tarcie obręczy kół

również mogą doznać oparzeń w wyniku tarcia lub rozcięć skóry z powodu ostrych zadziorów

na obręczach kół wózka.

Urazy spowodowane kontaktem z otoczeniem: Może dojść do zranienia, jeżeli części ciała

użytkownika wózka wystawione na kontakt (np. ręce, stopy lub głowa) uderzą lub zostaną

„uszczypnięte” przez obiekty z otoczenia (np. drzwi, ściany).

Urazy spowodowane zahaczeniem dolnej kończyny: Może dojść do urazu dolnej kończyny,

jeżeli wózek inwalidzki porusza się do przodu, a stopa pozostaje na ziemi. Dzieje się tak

najczęściej wtedy, gdy stopa zahaczy o podłoże (np. w miejscu, gdzie rozpoczyna się pochyła

powierzchnia lub przy pokonywaniu przeszkód lub zmianach poziomu powierzchni).

Przykładowymi urazami są: skręcenie kolana lub złamanie kości piszczelowej lub kości udowej

wynikające z ruchu w stawie kolanowym poza jego fizjologiczny zakres.

„Wstrząs”: Można doświadczyć nagłego „wstrząsu”, gdy wózek niespodziewanie hamuje (np.

przy najeżdżaniu na próg lub podczas spadania z krawężnika).

Urazy wynikające z przeciążenia: Jeżeli osoba testowana przeciąży się podczas prób

wykonania umiejętności, której nie zna lub której nie jest w stanie wykonać, może doznać

kontuzji wynikającej z przeciążenia (np. mającej wpływ na ramiona lub tułów). Podobnie,

osoby testowane o ograniczonej tolerancji ćwiczeń ze względów medycznych (np. schorzenia

serca lub płuc) w wyniku przeciążenia mogą doznać pogorszenia stanu zdrowia.

Mało ergonomiczna technika: Mało ergonomiczna technika może spowodować wystąpienie

ryzyka ostrych lub chronicznych kontuzji (np. składanie wózka przy zgiętym i zrotowanym

tułowiu).






2.13. Zastrzeżenie - bezpieczeństwo

Bezpieczne wykonanie umiejętności w nadzorowanym otoczeniu WST-PL nie gwarantuje, że

osoba testowana wykona bezpiecznie tę samą lub podobną umiejętność w innych okolicznościach.

2.14. Zastrzeżenie - wrażliwość i specyfika testu

WST-PL jest testem czułym i precyzyjnym. Zmiany zachodzące u osoby testowanej (np.

zmniejszenie się spastyczności), w wyposażeniu osoby testowanej (np. usunięcie protezy), zmiany

w wózku (np. poprzez dodanie mechanizmu antywywrotnego) i/lub zmiany w otoczeniu testu (np.

słabe oświetlenie) mogą wpłynąć na wynik testu. W związku z tym wnioski z WST-PL oraz punkty

za osiągnięcia są specyficzne dla sytuacji, w której odbywa się ocena.

Ponadto celem WST-PL jest pomiar, co osoba testowana może zrobić („Zdolność” w rozumieniu

Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia [IFC]) podczas

konkretnego testu, na konkretnym wózku i w konkretnym otoczeniu. Nie jest to pomiar tego, co

osoba testowana robi („Wykonanie” w rozumieniu IFC) zazwyczaj lub zrobi w przyszłości.

Kwestionariuszowa wersja WST-PL (WST-Q) może zostać zastosowana do pomiaru wykonania.

2.15. Pozycje startowe

Pozycje startowe dla osoby testowanej, wózka inwalidzkiego, osoby testującej i obserwatora/ów

zostały określone w rozdziale dotyczącym poszczególnych umiejętności. O ile nie zaznaczono

inaczej, pozycje startowe dla każdej umiejętności WST-PL są następujące:

Użytkownik wózka inwalidzkiego: Użytkownik siedzi w wózku w pozycji preferowanej przez

siebie.

Opiekun: Jeżeli opiekun jest osobą testowaną, w pozycji startowej jest z zasady blisko

wózka.

Wózek inwalidzki: wszystkie elementy wózka, z których zazwyczaj korzysta użytkownik są

na miejscu. Hamulce mogą być zablokowane lub odblokowane. Start z toczenia się jest

dozwolony (tzn. nie ma potrzeby całkowicie się zatrzymywać przed rozpoczęciem próby

wykonania umiejętności). O ile nie określono inaczej, jeżeli pozycja startowa dla

użytkownika wózka lub samego wózka jest zdefiniowana (np. względem przeszkody), osoba

testująca może pomóc osobie testowanej w zajęciu tej pozycji. Osoba testująca powinna

uważać, żeby mimowolnie nie udzielić osobie testowanej wskazówki odnośnie sposobu

wykonania umiejętności. Przykładowo, w przypadku elektrycznego wózka inwalidzkiego,

który posiada opcje sterowania zarówno przez opiekuna jak i użytkownika, osoba testująca

powinna użyć opcji sterowania przez opiekuna, ponieważ ta jest zazwyczaj poza zasięgiem

wzroku użytkownika wózka. Jeżeli osoba testowana wyrazi życzenie by cofnąć wózek przed

podjęciem próby, osoba testująca może pomóc w przyjęciu takiej pozycji startowej, jednakże

nie wolno sugerować alternatywnego podejścia. Ponadto, jeżeli instrukcja wymaga, żeby osie

kół prowadzących były za linią startową, prowadzącymi kołami są te, które normalnie mają

kontakt z podłożem (tzn. nie koła mechanizmu antywywrotnego, które są nad ziemią).

Osoba testująca: Pozycja startowa dla osoby testującej to taka, w której jest on dobrze

widoczny i słyszalny w czasie udzielania instrukcji.

Obserwator/rzy: Pozycja startowa dla obserwatora/ów znajduje się blisko wózka, jednak






konkretna pozycja jest różna w zależności od tego, jaka umiejętność będzie wykonywana.

Zależy także od liczby zaangażowanych obserwatorów oraz metody stosowanej do

wykonania czynności. W przypadku elektrycznych wózków obserwator powinien znajdować

się w miejscu, z którego ma łatwy dostęp do wyłączenia zasilania i do joysticka.

2.16. Osoby testujące

Pozycja osoby testującej, po początkowym zakomunikowaniu instrukcji osobie testowanej, to

pozycja, z której będzie w stanie najdokładniej obserwować wykonanie umiejętności. Osoba

testująca stanowi ważny element rzetelności i trafności wyników testu. Osoba testująca może być

członkiem zespołu rehabilitacyjnego (np. terapeutą zajęciowym lub fizjoterapeutą), regularnie

zaangażowanym w dobór i dopasowaniu wózków oraz w trening techniki jazdy wózkiem. Nie ma

minimalnych wymagań edukacyjnych dla osób, które chciałyby zostać osobami testującymi WST-

PL. Niemniej, osoba testująca musi być zaznajomiona ze wszystkimi elementami WST-PL, w tym

z zasadami ogólnymi i konkretnymi elementami testu. Ważne jest, żeby elementy testu były

stosowane w sposób spójny. Osoba testująca w razie potrzeby powinna korzystać z Podręcznika

WST-PL.

Osoby, które chciałyby zostać osobami testującymi WST-PL powinny szczegółowo przeczytać

podręcznik WST-PL oraz materiały pokrewne, zapoznać się z materiałami praktycznymi (np.

filmami na stronie internetowej) oraz, w miarę możliwości, osobiście obserwować, w jaki sposób

inna wykwalifikowana osoba testująca przeprowadza test. W idealnym przypadku w celu

przeprowadzenia WST-PL powinno się korzystać tylko z osób testujących, które zostały

przeszkolone z zakresu jego przeprowadzania, mają niezbędną wiedzę, umiejętności i odpowiednie

kompetencje. Niemniej jednak osiągniecie dobrych rezultatów powinno być możliwe przy

uważnym stosowaniu Podręcznika WST-PL, ponieważ test został tak stworzony, by być możliwie

intuicyjnym oraz odzwierciedlać standardowe praktyki kliniczne.

2.17. Obserwatorzy

Obserwatorzy odgrywają ważną rolę przy zapewnieniu bezpieczeństwa podczas przeprowadzania

WST-PL. Rola obserwatora została szczegółowo opisana w osobnym „Podręczniku Obserwatora”

(patrz: strona internetowa). Mimo, że oddzieliliśmy rolę osoby testującej i obserwatora w celu

omówienia poszczególnych ról, zazwyczaj jedna osoba jest w stanie odgrywać obie role. Oprócz

kilku wyjątków pojedynczy obserwator może odpowiednio zredukować ryzyko poważnego urazu.

Niemniej w niektórych sytuacjach (np. w przypadku ciężkiego użytkownika wózka), dodatkowy

obserwator może stanowić pomoc. Osoby testujące powinny rozumieć rolę obserwatora i być w

stanie nadzorować obserwatora/ów, chociaż nie muszą sami fizycznie wykonywać zadań

obserwatora.

Jeżeli osobą testowaną jest opiekun, można oczekiwać, że będzie się zachowywał w sposób

bezpieczny zarówno względem użytkownika wózka jak i samego siebie. W takiej sytuacji

obserwator powinien pozostawać na tyle blisko, by móc interweniować, jeśli opiekun nie zdoła






zachować szczególnej ostrożności.

2.18. Liczba dozwolonych prób

Podczas przeprowadzania WST-PL dla każdej umiejętności dozwolona jest tylko jedna próba.

Jednakże, jeśli osoba testowana źle zrozumie instrukcje lub jest w stanie wykazać, że nieudana

próba nie odzwierciedla jej normalnego poziomu umiejętności, można zezwolić na drugą próbę. Nie

wolno zezwalać na drugą próbę, jeżeli pierwsza próba nie była bezpieczna. Podczas każdej próby

osoba testowana może zastosować różne podejścia (np. przy manualnym wózku przy pierwszej

próbie poruszania się do przodu na miękkim podłożu, później do tyłu, jeżeli nie jest w stanie

kontynuować; lub w przypadku elektrycznego wózka, robiąc przerwę na zmianę ustawień

kontrolera). Za drugą próbę uznaje się wyłącznie sytuację, w której osoba testowana wyraźnie

zaczyna od początku (np. z powtórzeniem instrukcji) oraz przy znaczącej przerwie między próbami.

Jeżeli przy pierwszej próbie wystąpiły nieprawidłowości (np. obserwator interweniował

przedwcześnie), wolno powtórzyć próbę bez odejmowania punktów. Jeżeli wydaje się, że osoba

testowana spieszy się z wykonaniem próby i z tego powodu nie udaje mu się spełnić kryteriów

testu, przy pierwszej takiej sytuacji osoba testująca może dopuścić drugą próbę wyjaśniając, jak

ważne jest uważne wysłuchanie instrukcji przed rozpoczęciem wykonania umiejętności.

Druga próba nie powinna być postrzegana jako działanie rutynowe; zależy ona od decyzji osoby

testującej. Osoba testująca nie powinna udzielać żadnej informacji zwrotnej nt. porażki, ani

instrukcji dotyczącej sposobu wykonania zadania pomiędzy dwiema próbami. Instrukcja może

zostać powtórzona. Jeżeli umiejętność jest wykonana lepiej przy drugiej próbie, przyznaje się

lepszą ocenę. Jeżeli osobie testowanej nie udaje się wykonać zadania w czasie jego trwania (np.

manewrowanie na boki), ale wykonuje je poprawnie przypadkowo później przy innych próbach (np.

transfer), nie wolno zmieniać punktacji. WST-PL wymaga, żeby osoba testowana była w stanie

wykonać umiejętność na wezwanie. Czasem zdarza się, że osoba testowana, która właśnie nie

zaliczyła umiejętności, prosi o możliwość wykonania jeszcze raz. Osoba testująca może na to

zezwolić, jeżeli uzna to za stosowne, ale to pierwsza próba podlega ocenie.

2.19. Korzystanie z pomocy

Pomoce (np. do sięgania) są dozwolone, jeżeli osoba testowana ma je ze sobą lub gdy są dostępne

w osobistym środowisku osoby testowanej i WST-PL jest przeprowadzany w tym miejscu (pomoc

do przemieszczania się przy łóżku). Zwierzę (np. pies przewodnik), który pomaga w wykonaniu

umiejętności jest postrzegane jako pomoc, a nie jako opiekun.

2.20. Ocena indywidualnych umiejętności ze względu na zdolność ich wykonania

Osoba testująca ocenia poziom wykonania każdej umiejętności, stosując skalę przedstawioną w

tabeli 2. Konkretne kryteria znajdują się w dalszej części w rozdziale poświęconym poszczególnym

umiejętnościom.






Tabela 2. Skala obiektywnej oceny zdolności wykonania czynności

Zdana (2 punkty):

Zadanie wykonane samodzielnie i bezpiecznie bez żadnych trudności. O ile nie określono

inaczej, umiejętność może być wykonana w dowolny sposób. Głównym kryterium jest

spełnienie wymagań zadania, a nie stosowana metoda. Można wykorzystywać pomoce.

Ocenę „zdany” można przyznać, jeżeli osoba testowana zaliczyła trudniejszą wersję tej

samej umiejętności (np. jeżeli osoba testowana z sukcesem wykonała umiejętność „wjedź na

krawężnik [15 cm]”, można zaliczyć także łatwiejszą umiejętność „wjedź na niski

krawężnik [5 cm]” bez konieczności fizycznego wykonania prostszej wersji).

Zdana z trudnościami (1 punkt):

Jeżeli kryteria oceny zostały spełnione, jednak osoba testowana miała trudności podczas

wykonania (np. potrzebna była nadmierna ilość czasu lub wysiłku, zastosowano

nieefektywną lub nieergonomiczną metodę, niepoprawną technikę, która może, choć nie musi

prowadzić do przeciążeń w późniejszym czasie, doszło do mniejszych urazów [np. pęcherzy,

otarć lub powierzchownych rozcięć] lub opiekun doznał dyskomfortu większego niż

minimalny lub potencjalnej szkody np. używał nadmiernej siły pchając kolanem elastyczne

podparcie pleców wózka, żeby pomóc przepchnąć wózek przez żwir).

Niezaliczona (0 punktów):

Zdanie niedokończone.

Jeżeli istnieją granice przestrzenne, w ramach których umiejętność ma być wykonana, a koła

wózka lub stopy osoby testowanej mające kontakt z podłożem wyjdą poza te granice.

Przekroczenie granic przez stopy znajdujące się na podnóżkach lub części wózka nie mające

kontaktu z podłożem jest zazwyczaj dopuszczalne w celu uproszczenia procesu

przeprowadzania testu.

Wykonanie umiejętności w sposób niebezpieczny. Umiejętność uznaje się za wykonaną w

sposób niebezpieczny, jeżeli osoba testowana wymaga znaczącej interwencji obserwatora,

żeby uniknąć poważnego zranienia siebie lub innych. Wykonywanie czynności szybko samo

w sobie nie jest niebezpieczne. Oczywiście czynność wykonana jest w sposób

niebezpieczny, jeżeli prowadzi do poważnego urazu (np. zwichnięcia, nadwyrężenia,

złamania lub urazu głowy).

Prawdopodobnie zostanie wykonana w sposób niebezpieczny na podstawie opinii osoby

testującej (np. na podstawie opisu osoby testowanej dotyczącego planowego sposobu

wykonania zadania).

Osoba testowana nie chce podjąć próby.

Osoba testowana nie zaliczyła łatwiejszej wersji tej samej umiejętności (np. jeżeli osoba

testowana nie zaliczy „wjedź na wzniesienie 5°” automatycznie nie zdaje umiejętności „wjedź

na wzniesienie 10°”).

Jeżeli opiekun jest osobą testowaną, nie może prosić osoby na wózku o radę lub pomoc

fizyczną w wykonaniu umiejętności, chyba że jest to wyraźnie dozwolone w części dotyczącej






opiekuna przy opisie poszczególnych umiejętności.

Część wózka działa niewłaściwie, co uniemożliwia wykonanie umiejętności.

Niemożliwa (NM):

Wózek nie posiada odpowiednich części umożliwiających wykonanie umiejętności.

Błąd testu (BT):

Jeżeli osoba testująca nie może ustawić użytkownika wózka w pozycji przewidzianej do

testowania umiejętności (np. poza wózkiem w przypadku umiejętności „złóż i rozłóż wózek”,

na podłodze w przypadku umiejętności „przedostań się z podłogi na wózek” lub na schody w

przypadku oceny umiejętności „zjedź ze schodów”).

Jeżeli niedostępna jest ładowarka do akumulatora w miejscu przeprowadzania testu.

Jeżeli umiejętność nie była dostatecznie widoczna, żeby przyznać ocenę (np. jeżeli ocena

następuje na podstawie nagrania wideo i nie można obejrzeć całej umiejętności).

Jeżeli błąd testu zostaje zauważony w momencie wystąpienia i da się go naprawić, powinno się

powtórzyć test.

Jeżeli występuje niewielki błąd testu, a osoba testująca uznaje, że nie ma on wpływu na jego

zdolność oceny testu, można taki błąd zignorować.

Jeżeli w trakcie próby interweniuje obserwator, wymiar interwencji oraz jej powód powinny zostać

odnotowane w części „komentarze”. Wymiar interwencji obserwatora może obejmować ostrzeżenie

osoby testowanej, by ten zaprzestał próby lub zmienił podejście, niewielki kontakt fizyczny ze

strony obserwatora (nawet jeśli osoba testowana była w stanie zakończyć próbę) lub pełną

interwencję (np. jeżeli osoba testowana wymagała tego, żeby obserwator ochronił ją przed

potencjalnym zranieniem się). Jeżeli obserwator wierzy, że poważniejsze zranienie jest

nieuchronne, powinien interweniować.

Chwilowe wychylenia (gdy jedno lub więcej kół w sposób niezamierzony oderwie się od podłoża,

ale wózek wróci do pozycji pionowej bez interwencji ze strony obserwatora) nie są wystarczającym

powodem, żeby nie zaliczyć próby wykonania umiejętności przez osobę testowaną. Co więcej,

umyślne chwilowe wychylenia są konieczne, żeby wykonać niektóre umiejętności. Pełne

wychylenia nie powinny mieć nigdy miejsca, ponieważ obserwator powinien zainterweniować.

Jeżeli potrzebna jest znacząca i uzasadniona interwencja obserwatora, osobie testowanej należy dać

ocenę „niezaliczona” przy tej umiejętności. Osoba testująca może zadecydować, że interwencja nie

była uzasadniona i pozwolić osobie testowanej podjąć jeszcze jedną próbę wykonania czynności.

Znacząca interwencja to taka, która zakłóca wykonanie umiejętności. Może się zdarzyć, że

obserwator zareaguje w nieodpowiedni sposób. Jeżeli jest to mniejsza interwencja, która ani nie

przeszkadza, ani nie pomaga osobie testowanej, można ją zignorować („nie ma szkody, nie ma

winnego”).






2.21. Ograniczenia czasowe

Nie ma formalnego ograniczenia czasowego dla poszczególnych umiejętności i dla całego WST-

PL. W związku z tym nie ma potrzeby, by osoba testująca mierzyła czas wykonania każdej

czynności, a osoba testowana czuła się pospieszana przy wykonywaniu zadania. Niemniej, w

sytuacji rzeczywistej czynność musi być wykonana w pewnym określonym czasie, tak by była

praktyczna i użyteczna, a definicja takiego limitu czasu może różnić się w zależności od

okoliczności. W trakcie przeprowadzania WST-PL ten dylemat na ogół nie istnieje, ponieważ

osoba testowana przerywa zadanie, jeżeli trwa ono zbyt długo. Ponadto, jeżeli osoba testowana

uprze się, że zakończy zadanie, a jej podejście zdaje się nie nieść nadziei na sukces, osoba testująca

może zainterweniować i przerwać test danej umiejętności.

2.22. Odpoczynek i przerwy

Przerwy na odpoczynek są dozwolone podczas prób wykonania umiejętności, chyba że nie zezwala

na to rodzaj umiejętności („Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami [30 s]”). Jeżeli

osoba testowana robi postępy, powinna móc kontynuować próbę. Odpoczynek i kontynuacja nie są

uznawane za drugą próbę. Osobie testowanej wolno również odpocząć pomiędzy umiejętnościami.

Co więcej, nie jest konieczne wykonywanie wszystkich umiejętności tego samego dnia. WST-PL

jest testem indywidualnych umiejętności, a nie testem na wytrzymałość. Jeżeli test przeprowadza

się w trakcie kilku dni, osoba testująca powinna zaznaczyć daty. Ponadto wózek, jego ustawienia

oraz pomoce osoby testowanej (np. proteza) muszą pozostać takie same, jeżeli całościowy wynik

testu ma być ważny.

2.23. Pomiar czasu

WST-PL wymaga pomiaru czasu tylko przy dwóch umiejętnościach: „Odciąż pośladki (3 s)” oraz

„Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami (30 s)”. Pomiar zaokrągla się do sekundy.

Niemniej czas wymagany do wykonania poszczególnych czynności, serii czynności lub całego

WST-PL może stanowić dodatkowy poziom wrażliwości na zmianę (np. dzięki treningowi lub

użyciu innego wózka), który mogą chcieć wykorzystać członkowie zespołu rehabilitacyjnego lub

badacze.

2.24. Nagrania wideo

Nagrywanie zadań nie jest konieczne, ale może dostarczyć jakościowo użytecznej informacji na

temat tego, w jaki sposób zadanie zostało wykonane. Informacja zwrotna w postaci wideo może

stanowić również cenną pomoc treningową.

2.25. Wersje WST

Istnieje pięć modułów w wersji WST 4.1 (tab. 3). Kwestia, którą wersję zastosować w konkretnym

przypadku, zależy od typu wózka i od natury osoby testowanej. Tabela 4 przedstawia poszczególne

umiejętności dla każdej wersji.






Tabela 3. Wersje modułów w WST-PL w zależności od typu wózka inwalidzkiego i natury

osoby testowanej

Typ wózka inwalidzkiego Typ osoby testowanej

Manualny Użytkownik wózka

Opiekun

Elektryczny Użytkownik wózka

Opiekun

Skuter Użytkownik skutera

2.26. Poszczególne umiejętności

Poszczególne umiejętności (tab. 4) stanowią części składowe testu. W rozdziale poświęconym

poszczególnym umiejętnościom można znaleźć krótki opis każdej umiejętności oraz uzasadnienie,

dla którego została ona zawarta w WST-PL. Nadając nazwy poszczególnym umiejętnościom

starano się stosować możliwie ogólne i uniwersalne określenia. Uwzględniono fakt, że środowiska,

gdzie wykorzystuje się wózki znacząco różnią się na całym świecie, choć łączy je wiele wspólnych

cech. WST-PL i WST-Q korzystają z tego samego zestawu umiejętności, jednak nie należy sądzić,

że korespondują one ze sobą w sposób pełny. WST-PL ze swej natury bazuje na dokładnych

wymiarach (np. „Jedź do przodu [10 m]). Ponieważ osoby testowane mogą nie być w stanie

dokonać wizualizacji takich dokładnych dystansów, polecenia w WST-Q zostały ujęte bardziej

ogólnie (np. „Przejedź krótki dystans”).

Umiejętności w tabeli 4 odzwierciedlają funkcjonalny podział na grupy oraz przybliżony poziom

trudności (choć ta kwestia może różnić się w zależności od obiektu i wózka). Mimo pewnej

arbitralności możliwe jest ogólne pogrupowanie umiejętności na trzy poziomy: w pomieszczeniach

zamkniętych, w terenie i zaawansowane. Podział ten może być pomocny przy komunikacji z

innymi osobami, przy planowaniu terapii oraz jako uzasadnienie zakupów różnych typów wózków.

Tabela 4 pokazuje, które umiejętności zostały przypisane do którego poziomu.

Tabela 4: WST-PL i WST-Q 4.2 Lista poszczególnych umiejętności

#

Poziom

umiejętności

Nazwy poszczególnych umiejętności Manualny WI Elektryczny WI Skuter

WST-PL WST-Q UWM O UWE O US

1. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Zmień pozycję

kontrolera/kie-

rownicy i wróć

do pozycji

wyjściowej

Zmień pozycję

kontrolera i wróć

do pozycji

wyjściowej X X ✓ ✓ ✓






# Poziom

umiejętności Nazwy poszczególnych umiejętności Manualny WI Elektryczny WI Skuter


2. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Włącz i wyłącz

zasilanie

Włącz i wyłącz

zasilanie X X ✓ ✓ ✓

3. W terenie Wybierz tryby

jazdy i

prędkości

Wybierz tryby

jazdy i prędkości X X ✓ ✓ ✓

4. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Skorzystaj z

opcji zmiany

pozycji ciała

Skorzystaj z opcji

zmiany pozycji

ciała X ✓ ✓ ✓ ✓

5. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Odłącz i

podłącz silniki

Odłącz i podłącz

silniki X X ✓ ✓ ✓

6. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Zademostruj

obsługę

ładowarki

akumulatora

Zademostruj

obsługę

ładowarki

akumulatora

X X ✓ ✓ ✓

7. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Jedź do przodu

(10 m)

Przejedź do

przodu krótki

dystans ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

8. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Jedź do tyłu

(2 m)

Przejedź do tyłu

krótki dystans ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

9. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Skręć podczas

jazdy do

przodu (90˚)

Skręć podczas

jazdy do przodu ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

10. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Skręć podczas

jazdy do tyłu

(90˚)

Skręć podczas

jazdy do tyłu ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

11. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Wykonaj

obrót w

miejscu (180˚)

Wykonaj obrót w

miejscu ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

12. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Manewrowanie

na boki (0,5 m)

Manewrowanie na

boki ✓ ✓ ✓ ✓ ✓






#

Poziom

umiejętności



13. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Przejedź przez

drzwi na

zawiasach

Przejedź przez

drzwi na

zawiasach ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

14. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Sięgnij po

obiekt

znajdujący

się na

wysokości

(1,5 m)

Sięgnij po

obiekt

znajdując

y się na

wysokośc

i

✓ X ✓ X ✓

15. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Podnieś

przedmiot z

podłogi

Podnieś

przedmiot z

podłogi ✓ X ✓ X ✓

16. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Odciąż pośladki

(3 s)

Odciąż

pośladki ✓ ✓ ✓ ✓ X

17. W

pomieszczeniach

zamkniętych

Przenieś się z

ławki i na

ławkę

Przenieś się

z ławki i na

ławkę ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

18. W terenie Złóż i rozłóż

wózek

Złóż i rozłóż

wózek ✓ ✓ X X ✓

19. W terenie Przejedź 100 m Przejedź

dłuższy

dystans

✓ ✓ ✓ ✓ ✓

20. W terenie Unikanie

przeszkód

ruchomych

Unikanie

przeszkód

ruchomych ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

21. W terenie Wjedź na

wzniesienie o

nachyleniu 5˚

Wjedź na

lekkie

wzniesienie ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

22. W terenie Zjedź ze

wzniesienia o

nachyleniu 5˚

Zjedź ze

wzniesienia o

lekkim

nachyleniu

✓ ✓ ✓ ✓ ✓

23. Zaawansowane Wiedź na

wzniesienie o

nachyleniu 10˚

Wjedź na

wzniesienie o

dużym

nachyleniu

✓ ✓ ✓ ✓ ✓

24. Zaawansowane Zjedź ze

wzniesienia o

nachyleniu 10˚

Zjedź ze

wzniesienia

o dużym

nachyleniu

✓ ✓ ✓ ✓ ✓






#

Poziom

umiejętności



25. W terenie Jedź wzdłuż

wzniesienia (5˚)

Jedź wzdłuż

wzniesienia ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

26. W terenie Przejedź po

miękkiej

powierzchni (2 m)

Przejedź po

miękkiej

powierzchni ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

27. W terenie Przejedź przez

dziurę (15 cm)

Przejedź przez

dziurę ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

28. W terenie Przejedź przez

próg (2 cm)

Przejedź przez

próg ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

29. W terenie Wjedź na niski

krawężnik (5cm)

Wjedź na niski

krawężnik ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

30. W terenie Zjedź z niskiego

krawężnika (5 cm)

Zjedź z

niskiego

krawężnika ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

31. Zaawansowane Wjedź na

krawężnik (15 cm)

Wjedź na

wysoki

krawężnik ✓ ✓ X X X

32. Zaawansowane Zjedź z krawężnika

(15 cm)

Zjedź z

wysokiego

krawężnik

a

✓ ✓ X X X

33. Zaawansowane Przyjmij pozycję

z podniesionymi

przednimi

kółkami (30 s)

Przyjmij

pozycję z

podniesionymi

przednimi

kółkami

✓ ✓ X X X

34. Zaawansowane Obróć się w

miejscu w

pozycji z

podniesionymi

przednimi

kółkami (180˚)

Obróć się w

miejscu w

pozycji z

podniesiony

mi przednimi

kółkami

✓ ✓ X X X

35. Zaawansowane Zjedź z wzniesienia

o nachyleniu 10˚ w

pozycji z

podniesionymi

przednimi kółkami

Zjedź ze

stromego

wzniesienia w

pozycji z

podniesionymi

przednimi

kółkami

✓ X X X X






#

Poziom

umiejętności



36. Zaawansowane Zjedź z

krawężnika w

pozycji z

podniesionymi

przednimi

kółkami (15 cm)

Zjedź z wysokiego

krawężnika w

pozycji z

podniesionymi

przednimi kółkami

✓ X X X X

37. Zaawansowane Przemieść się

z podłogi na

wózek

Przemieść się z

podłogi na

wózek ✓ ✓ ✓ ✓ ✓

38. Zaawansowane Wjedź na

schody

Wjedź na schody X ✓ X X X

39. Zaawansowane Zjedź ze

schodów

Zjedź ze schodów ✓ ✓ X X X

Skróty i symbole: WI - wózek inwalidzki, O - opiekun, UWM - użytkownik wózka manualnego,

UWE - użytkownik wózka elektrycznego US - użytkownik skutera, ✓ - zawarte, X - niezawarte

2.27. Kolejność testów

Podczas WST-PL testy mogą być wykonywane w dowolnej kolejności. Przykładowo zazwyczaj

praktycznie jest przetestować zdolność osoby testowanej do złożenia i rozłożenia wózka po

przetestowaniu umiejętności przemieszczenia się z wózka, ale przed oceną przeniesienia się z

powrotem na wózek.

Kolejność przeprowadzania testów może również różnić się w zależności od dostępności i typu

sprzętu oraz otoczenia testowego. W przypadku osób testowanych posiadających duże

umiejętności, może okazać się, że praktyczne jest zastosować podejście „z góry w dół”,

rozpoczynając od umiejętności podobnych, ale bardziej zaawansowanych. Jeżeli osoba testowana

jest w stanie wykonać zaawansowaną wersję pewnych umiejętności (np. „Wjedź na krawężnik [15

cm]), można zaliczyć mu również łatwiejszą wersję tej samej umiejętności (np. „Wjedź na niski

krawężnik [5cm]).

2.28. Lewo- i praworęczne komponenty umiejętności

Podczas obiektywnej oceny wykonania umiejętności, testowane są obie strony (np. skręć w lewo i

w prawo). Chociaż może okazać się to zbędne w przypadku osób testowanych o symetrycznym

deficycie (np. siły lub zakresu ruchu). Jest to cenne w przypadku osób testowanych z asymetrią (np.

ze względu na porażenie mięśni jednej połowy ciała lub amputację) lub dla wózków z

asymetrycznymi defektami (np. z wygiętą obręczą koła po jednej stronie). Umiejętność na lewą

stronę może być wykonywana za pomocą prawej ręki bez odejmowania punktów i na odwrót.






2.29. Minimalizacja negatywnego wpływu treningu na punktację WST-PL

Trening umiejętności poruszania się wózkiem może mieć niepożądany wpływ na punkty WST-PL

w trzech aspektach, których należy unikać:

1. Zawyżenie punktacji wyjściowej: Jeżeli ta sama osoba pełni funkcję zarówno osoby testującej

jak i trenera, może odczuwać pokusę, by przeprowadzać test i trening jednocześnie. Jeżeli na

przykład osoba testowana nie zaliczy umiejętności „Przejedź przez dziurę (15 cm)”, osoba

testująca/trener może mieć ochotę udzielić instrukcji bezpośrednio po porażce, przed kontynuacją

testu. Osoba testująca powinna ukończyć jak najwięcej szkoleń z prowadzenia WST-PL przed

rozpoczęciem jakiegokolwiek treningu, ponieważ przyznawanie punktów za niektóre umiejętności

może być sztucznie zawyżone poprzez wykonywanie innych, podobnych umiejętności. Na

przykład, przy umiejętności przejeżdżania przez dziurę, trening może udoskonalić zdolności osoby

testowanej w wykonaniu następnej umiejętności „Przejedź przez próg (2 cm)”. W celu zmniejszenia

frustracji osoby testowanej, która od razu chciałaby przystąpić do treningu, osoba testująca powinna

wyjaśnić naturę tego procesu i wskazać moment, w którym nastąpi trening umiejętności.

2. Brak zapewnienia zachowania umiejętności: Nierzadko dzieje się tak, że osoba testowana

ucząc się nowej umiejętności osiąga chwilowy sukces podczas sesji treningowej, ale nie jest w

stanie wykonać tej samej umiejętności w trakcie kolejnej sesji. Ostatecznym celem treningu jest,

aby osoba testowana zachowała zdolność wykonywania umiejętności w każdym momencie w

przyszłości. By osiągnąć przynajmniej krótkoterminowe zachowanie umiejętności WST-PL

powinien być przeprowadzony przynajmniej trzy dni po zakończeniu treningu.

3. Zjawisko „treningu do testu” i „specyficzności treningu”: Jeżeli zarówno trening jak i test

przeprowadzane są w tym samym otoczeniu, może się zdarzyć, że osoba testowana będzie dobrze

radziła sobie w tym otoczeniu, ale nie w innym. Obowiązkiem trenera jest posiadanie świadomości

tego zjawiska i ćwiczenie z osobą testowaną w różnych otoczeniach oraz zmienianie kolejności

umiejętności podczas ćwiczeń. Takie postępowanie zwiększa prawdopodobieństwo, że osoba

testowana będzie w stanie przenieść umiejętność lub zgeneralizować ją, co zazwyczaj jest celem

treningu. Osoba testująca powinna również zdawać sobie sprawę z tego zjawiska, możliwie

urozmaicając WST-PL podczas kolejnych testów. Można przykładowo dokonać takich prostych

zmian, jak ustawić osobę testowaną twarzą w innym kierunku podczas dokonywania próby lub

zmienić kolejność ocenianych umiejętności. WST-Q jest mniej podatny na to ograniczenie, niż

WST-PL.

2.30. Obliczanie punktów

Uzyskane punkty można obliczyć ręcznie (zgodnie z poniższym opisem), albo za pomocą

oprogramowania, które będzie częścią opcji testowania wspomaganego komputerowo. Dzięki

odjęciu liczby punktów NM (niemożliwe) od mianownika unikniemy karania osoby testowanej,

które miałoby miejsce przy włączeniu umiejętności niemożliwych do ukończenia dla osoby

testowanej. Odejmowanie liczby punktów BT (błąd testu) ma podobny cel.






1. Punktacja za całkowitą zdolność WST-Q (%): Licznik stanowią punkty (suma) za

poszczególne umiejętności, a mianownik to całkowita liczba punktów (za wszystkie umiejętności

minus liczba punktów za umiejętności, którym przyznano NM [niemożliwe] lub BT [błąd testu] x

2). Najwyższa możliwa punktacja to 100%.

Punkty za całkowitą zdolność = suma punktów za poszczególne umiejętności/([liczba możliwych

umiejętności - liczba punktów NM - liczba punktów BT] x 2) x 100%

2. Punktacja za osiągnięcie celu (%): Punktacja za osiągnięcie celu (POC) jest przydatna, gdy

testowany jest ograniczony zestaw umiejętności, np. w wyniku modyfikacji wózka lub treningu.

Licznik to liczba umiejętności, które zostały wykonane, a mianownik to liczba ustanowionych

celów. Najwyższa możliwa punktacja to 100%. Poniższa formuła bazuje na prostej punktacji tak/nie

za każdą umiejętność, ale alternatywna punktacja (np. tak/częściowo/nie) jest również możliwa.

Punktacja za osiągnięcie celu = liczba osiągniętych celów/liczba ustanowionych celów x 100%

3. Punktacja do celów specjalnych (opcjonalna): Każdy podzestaw poszczególnych

umiejętności można wybrać w celu obliczenia procentowej sumy cząstkowej. Na przykład można

obliczyć punkty za poszczególne poziomy umiejętności (tzn. w pomieszczeniach zamkniętych, w

terenie i zaawansowane)

2.31. Raport z testu

Istnieje jeden Formularz WST-PL dla każdej z wersji WST-PL (patrz: strona internetowa). Formularz

WST-PL można uzupełnić ręcznie lub wygenerować za pomocą oprogramowania będącego częścią

opcji testu wspomaganego komputerowo.

Wypełniony formularz WST-PL zawiera dane identyfikacyjne, punkty za poszczególne umiejętności,

obliczone punkty, komentarze i umiejętności (jeżeli takie występują), które osoba testowana chce

trenować.

Osoba testująca powinna zawrzeć w raporcie wszelkie stosowne komentarze (np. powody

niepowodzeń, asymetria lewa-prawa). Należy opisać charakter wszelkich potencjalnie

niebezpiecznych sytuacji. Można również zapisać komentarze osoby testowanej. Powinno się

zawrzeć wszelkie obserwacje wymagające podjęcia działań (np. dalszy trening alternatywnymi

metodami w celu wykonania zadania lub zmiana sprzętu). Osoba testująca wg WST-PL powinna

być wyczulona na wszelkie czynniki ograniczające, potencjalnie możliwe do poprawienia: zdrowie

użytkownika (np. ograniczony zakres ruchu), wózek inwalidzki (np. tylne osie wysunięte zbyt

daleko do tyłu) i otoczenie (np. jeżeli WST-PL przeprowadzany jest w domu osoby testowanej, a

drzwi są zbyt wąskie).






3. POSZCZEGÓLNE UMIEJĘTNOŚCI

Opis struktury rozdziału 3

Niniejsza część zorganizowana została według poszczególnych umiejętności zgodnie z kolejnością

przedstawioną w tabeli 4. Opisy skonstruowano przede wszystkim dla WST-PL, jednakże WST-Q

ma za zadanie oceniać umiejętności, które w przybliżeniu mają te same cechy i wymagają

spełnienia podobnych kryteriów. Każda umiejętność w rozdziale 3 opatrzona jest poniższymi

nagłówkami:

Stosowane wersje: W której z pięciu wersji WST-PL (tab. 3) stosuje się daną umiejętność.

Opis: Ogólny, krótki opis umiejętności.

Uzasadnienie: Powód, dla którego dana umiejętność została zawarta w teście.

Sprzęt: Sugerowany sprzęt (inny niż wózek inwalidzki) oraz specjalny układ, jeżeli taki jest

potrzebny do przeprowadzenia WST-PL. Można zastosować ekwiwalentne rozwiązania

alternatywne. Zawsze, gdy jest mowa o „linii”, nie musi być ona widoczna dla osoby

testowanej. Może być to inny wskaźnik, taki jak rysa na podłodze, światło drzwi lub

kubeczek po kawie położony na podłodze.

Pozycje startowe: Jeżeli pozycje startowe są inne, niż te ogólne opisane wcześniej, to zostały

one opisane w celu przeprowadzenia WST-PL z uwzględnieniem użytkownika wózka,

wózka, osoby testującej oraz obserwatora/ów. Może istnieć potrzeba zmiany tych pozycji, w

zależności od podejścia osoby testowanej do umiejętności. Gdy jest mowa o pasku

trzymanym przez obserwatora, odnosi się to wyłącznie do wersji WST-PL dla manualnych

wózków napędzanych przez użytkowników.

Instrukcje dla osoby testowanej: Przykłady poleceń, jakie osoba testująca można wydawać,

chcąc osiągnąć obiektywne wykonanie umiejętności. Odnotowane zostały tu również

wszelkie działania osoby testującej. Jeżeli wyraźnie zaleca się, żeby osoba testowana

właściwie odpowiedziała na pytania monitorujące („czy potrafisz to zrobić... jak to zrobisz?)

jako warunek wstępny podjęcia próby wykonania umiejętności, to fakt ten został zaznaczony

w tym miejscu.

Kryteria zdawalności: W tym miejscu zaznaczono, jakie kryteria muszą być spełnione, aby

uzyskać ocenę „zdana” lub „zdana z trudnościami” jako dodatek do ogólnych kryteriów

oceny opisanych wcześniej. Podana jest tu również informacja, czy sukces lub porażka przy

wykonaniu pokrewnej, trudniejszej lub łatwiejszej umiejętności (np. wjazdy na różne

nachylenia) może skutkować zaliczeniem lub niezaliczeniem odpowiednio pokrewnej






umiejętności bez podejmowania właściwej próby.

Uwagi dot. opiekuna: W tym miejscu znajdują się wszelkie dodatkowe uwagi, o których nie było

mowy wcześniej, jeżeli osobą testowaną jest opiekun.

Uwagi dot. elektrycznych wózków inwalidzkich: W tym miejscu znajdują się wszelkie

dodatkowe uwagi, jeżeli wózek jest zasilany elektrycznie.

Uwagi dot. skuterów: W tym miejscu znajdują się wszelkie dodatkowe uwagi, jeżeli „wózek

inwalidzki” jest skuterem.






3.1. Zmień pozycję kontrolera/kierownicy i wróć do pozycji wyjściowej

Stosowane wersje WST-PL-M/UWM X WST-PL-M/O X

WST-PL-E/UWE✓ WST-PL-E/O✓ WST-PL-S/US✓

Opis Osoba testowana zmienia pozycję kontrolera (np. joysticka) ze

standardowej pozycji operacyjnej, a następnie przywraca go do

pozycji wyjściowej.

Ta umiejętność przeznaczona jest wyłącznie dla elektrycznych

wózków inwalidzkich i skuterów.

Uzasadnienie Umiejętność ta jest użyteczna, jeżeli kontroler utrudnia wykonanie

niektórych czynności (np. przybliżanie się do stołu, karmienie,

przenoszenie się z miejsca na miejsce). W przypadku niektórych

użytkowników może istnieć potrzeba przesunięcia kontrolera w

celu zmiany trybu lub prędkości.

Sprzęt Brak. Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Kontroler jest na swojej zwykłej pozycji

operacyjnej, zasilanie jest wyłączone.

Obserwator: Obok wózka, po stronie kontrolera.

Instrukcje dla osoby

testowanej

„Przesuń kontroler ze swojego miejsca. Przywróć kontroler do

pozycji wyjściowej.”

Kryteria zdawalności Należy przyznać ocenę „zdana”, jeżeli:

Osobie testowanej uda się bezpiecznie przemieścić kontroler ze

standardowej pozycji operacyjnej, a następnie przywrócić go do

pozycji wyjściowej.

Po przywróceniu kontrolera do pozycji wyjściowej, powinien

on zostać zabezpieczony w tej pozycji jeśli jest to możliwe.

Za tę umiejętność może zostać przyznana ocena „niemożliwe”,

ponieważ nie wszystkie wózki inwalidzkie posiadają taką opcję.

Uwagi dot. opiekuna Brak. Uwagi dot. elektrycznych

wózków inwalidzkich W ramach ograniczeń konstrukcyjnych kontrolera, powinno się go

przesunąć w takim stopniu, by nie przeszkadzał w podjechaniu

wózkiem do stołu na bliską odległość.

Uwagi dot. skuterów W przypadku skutera kontroler znajduje się zazwyczaj po środku,

na szczycie kierownicy, pomiędzy dwoma rączkami. W

przypadku wielu skuterów kierownica może zostać zwolniona z

zatrzasku i przechylona do przodu lub do tyłu względem

użytkownika, by ułatwić przemieszczanie się na skuter i ze

skutera.






3.2. Włącz i wyłącz zasilanie



Opis Osoba testowana włącza i wyłącza zasilanie.



Uzasadnienie Korzystanie z funkcji elektrycznego wózka inwalidzkiego

wymaga zasilania.

Sprzęt Brak.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Zasilanie wózka jest włączone lub wyłączone w

zależności od tego, w jakiej pozycji rozpoczyna się ocenę

Skuter: Kluczyk w stacyjce.



testowanej „Proszę włączyć zasilanie. Proszę wyłączyć zasilanie”. Kolejność

nie jest istotna, o ile ocenione zostaną obie czynności.


Osobie testowanej uda się bezpiecznie włączyć i wyłączyć

zasilanie.

Uwagi dot. opiekuna Brak.

Uwagi dot.

elektrycznych wózków

inwalidzkich

Brak.

Uwagi dot. skuterów Nie ma potrzeby, żeby użytkownicy skuterów wyjmowali i

ponownie wkładali kluczyk do stacyjki.






3.3. Wybierz tryby jazdy i prędkości



Opis Osoba testowana używa kontrolera w celu przełączania trybów

jazdy i prędkości, a następnie wraca do ustawień wyjściowych.



Uzasadnienie Większość wózków zasilanych elektrycznie oraz niektóre skutery

mają możliwość korzystania z różnych trybów i prędkości.

Ustawienia kontrolera, które najlepiej nadają się do wolnej jazdy

w wąskich pomieszczeniach, są inne niż ustawienia najlepiej

sprawdzające się podczas wjazdu na wzniesienia lub niskie

krawężniki.

Sprzęt Brak

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Kontroler włączony w pozycji roboczej.



testowanej „Proszę ustawić kontroler na każdą opcję z prędkości i na każdy z

trybów jazdy, na te które potrafi Pani/Pan ustawić, za każdym

razem na jeden tryb lub jedną prędkość. Proszę ponownie ustawić

wyjściowy tryb jazdy/wyjściową prędkość”.


Osobie testowanej uda się bezpiecznie przełączyć kontroler

joystickowy przez wszystkie dostępne tryby jazdy i/lub

prędkości oraz powrócić na polecenie do ustawień

wyjściowych.

Jeżeli wózek posiada zarówno zmienne tryby jak i prędkości,

osoba testowana, aby zaliczyć umiejętność, musi być w stanie

zmieniać i jedne i drugie.


ponieważ nie wszystkie wózki posiadają tę opcję.


Uwagi dot. elektrycznych

wózków inwalidzkich Brak.

Uwagi dot. skuterów Większość skuterów posiada jakąś formę kontroli prędkości na

kierownicy (np. w postaci pokrętła), poza mechanizmem

dźwigniowym, który zapewnia płynną kontrolę prędkości.

Niektóre skutery mają inne tryby lub programy przeznaczone do

różnych warunków działania.






Aby uzyskać ocenę „zdana”, użytkownik skutera musi być w

stanie zmieniać prędkość i tryby.

Jeżeli skuter ma inne funkcje operacyjne (np. klakson,

kierunkowskazy, światła) kontrolowane na „desce rozdzielczej”

kierownicy, użytkownik skutera nie musi być w stanie ich

obsługiwać, żeby uzyskać ocenę “zdana”.






3.4. Skorzystaj z opcji zmiany pozycji ciała

Stosowane wersje WST-PL-M/UWM X WST-PL-M/O✓


Opis Osoba testowana zmienia pozycję ciała (np. nachylenie,

odchylenie, podniesienie siedziska, podniesienie podnóżka),

korzystając z dostępnych opcji wózka, a następnie przywraca

wózek do pozycji wyjściowej.

Umiejętność ta sprawdzana jest w przypadku elektrycznych

wózków inwalidzkich, skuterów oraz manualnych wózków

inwalidzkich kierowanych przez opiekunów.

Uzasadnienie Wózki inwalidzkie z opcją różnych pozycji ciała stosowane są z

wielu powodów, np. aby zmniejszyć nacisk, zwiększyć komfort,

ułatwić oddychanie, kontrolować pozycję ciała, stabilność,

ułatwić przeniesienie się z wózka i do wózka, ułatwić kontrolę

pęcherza, zredukować spastyczność lub obrzęki.

Sprzęt Brak

Brak. Pozycje startowe Wózek inwalidzki: W dowolnej pozycji, w której może

zademonstrować umiejętność.



testowanej „Proszę pokazać, w jaki sposób Pani/Pana wózek pozwala

Pani/Panu zmienić pozycje ciała. Proszę przywrócić wózek do

pozycji wyjściowej. Czy są jakieś inne opcje, które

mogłaby/mógłby Pani/Pan mi zademonstrować?”


osobie testowanej uda się bezpiecznie zmienić pozycję ciała na

wszystkie możliwe sposoby oraz wrócić do pozycji wyjściowej.


ponieważ nie wszystkie wózki inwalidzkie posiadają taką opcję.




Uwagi dot. skuterów Niektóre skutery mają możliwość opuszczenia oparcia,

wysunięcia go do przodu i do tyłu i/lub przekręcenia go na bok i

z powrotem. Jeżeli skuter posiada takie opcje, użytkownik

skutera musi być w stanie obsługiwać te opcje, żeby uzyskać

ocenę “zdana”.






3.5. Odłącz i podłącz silniki



Opis Osoba testowana odłącza i podłącza silniki.



Uzasadnienie Odłączenie silników pozwala na manualne pchanie wózka bez

zasilania (np. jeżeli akumulator się wyczerpał).

Sprzęt Brak.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Zasilanie włączone. Silniki podłączone.

Osoba testowana: może znajdować się poza wózkiem w celu

wykonania niniejszego zadania, jednakże nie może korzystać z

innej powierzchni do siedzenia niż z podłogi.

Obserwator: Obok wózka, po stronie, na którą osoba testowana

się przechyla.


testowanej „Proszę odłączyć silniki wózka, tak żeby można było go pchać

manualnie. Proszę o podłączenie silników”.


Osobie testowanej uda się bezpiecznie odłączyć i podłączyć

silniki.

Osoba testująca powinna potwierdzić, że silniki zostały

odłączone, sprawdzając, czy można toczyć wózek na krótkim

dystansie.

Osoba testująca powinna potwierdzić, że silniki zostały

podłączone, sprawdzając, czy wózka nie da się przesunąć.

W przypadku niektórych wózków może istnieć potrzeba

wyłączenia zasilania wózka, tak by wózek można było łatwo

pchać. Brak odłączenia zasilania może skutkować albo oceną

„zdana z trudnościami” lub „niezaliczona” w zależności od

trudności, jakiej doświadcza osoba testująca, przy

przemieszczaniu wózka.




Uwagi dot. skuterów Brak.






3.6 . Zademostruj obsługę ładowarki akumulatora



Opis Osoba testowana obsługuje ładowarkę akumulatora, ustawiając ją

na ładowanie i przywracając do stanu wyjściowego.



Uzasadnienie Elektryczne wózki inwalidzkie zużywają baterię akumulatora.

Akumulator trzeba codziennie ładować.

Sprzęt Ładowarka do akumulatora przeznaczona do tego wózka.

Jeżeli ładowarka akumulatora nie jest dostępna w miejscu

przeprowadzania WST-PL, należy przyznać ocenę „błąd testu”

(BT) i zapisać ten fakt w części „komentarze”.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do ładowarki akumulatora w

odległości 0,5 m od niej. Ładowarka akumulatora powinna być

podłączona do źródła prądu.

Osoba testowana: może znajdować się poza wózkiem w celu

wykonania niniejszego zadania i siedzieć na innej powierzchni,

jeżeli taka jest dostępna przy używanej stacji ładowania.

Jednakże, jeżeli osoba testowana ma zejść z wózka, musi to

zrobić w sposób niezależny.

Obserwator: Obok wózka, po stronie, na którą przechyla się

osoba testowana.


testowanej „Proszę ustawić wózek tak, żeby akumulator mógł się ładować.

Proszę przywrócić wózek do stanu wyjściowego.”

Kryteria zdawalności Należy przyznać ocenę „zdana”, jeżeli osobie testowanej uda się

bezpiecznie podłączyć ładowarkę akumulatora do wózka,

aktywować funkcję ładowania baterii, a następnie odwrócić tę

procedurę.









3.7. Jedź do przodu (10 m)

Stosowane wersje WST-PL-M/UWM✓ WST-PL-M/O✓


Opis Osoba testowana przemieszcza wózek do przodu po płaskiej

powierzchni na odległość 10 m.

Uzasadnienie Jazda do przodu jest umiejętnością stosowaną podczas wielu

czynności na wózku. Dystans przemieszczania się do przodu (10

m) ma na celu symulację przemieszczania się w pomieszczeniach

lub przejeżdżania przez dwupasmową jezdnię.

Sprzęt Płaska powierzchnia szeroka na 1,5 m i długa na 10 m.

Linie: startowa i linia końcowa oznaczają 0 i 10 m. Przestrzeń

min.1,5 m przed linią startową i za linią końcową.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: W pozycji nieruchomej, przodem do linii

startowej, osie przednich kół znajdują się za linią.

Obserwator: Za wózkiem, trzymając jedną ręką pasek do

asekuracji.


testowanej „Proszę przemieścić wózek do przodu za linię końcową, nie

wyjeżdżając poza granice (należy je wskazać).”

Osoba testująca powinna pokazać, gdzie chciałby, aby osoba

testowana się zatrzymała po zakończeniu umiejętności. W innym

przypadku osoba testowana może błędnie zinterpretować

instrukcję i uznać, że ma się zatrzymać tuż przed linią zamiast za

nią.


Zadanie zostało wykonane bezpiecznie.

Akceptowalna jest każda bezpieczna metoda napędu do

przodu.

Koniec zadania następuje wtedy, gdy osie przednich kół

przekroczą linię końcową i osoba testowana zatrzyma się w

kontrolowany sposób. Można zachęcić osobę testowaną, która

zatrzymała się tuż przed linią końcową, by kontynuowała, aż

do przekroczenia linii przez przednie osie, bez odejmowania

punktów.

Jeżeli po którejkolwiek ze stron znajduje się stała bariera,

osoba testowana może pozwolić wózkowi delikatnie

przesuwać się wzdłuż lub odbijać się od bariery, o ile nie

dochodzi przy tym do urazów.






Można przyznać ocenę „zdana z trudnościami”, jeżeli:

Następuje chwilowe odchylenie do tyłu, w momencie gdy

osoba testowana przyspiesza.

Osoba testowana potrzebuje ponad 30 s, żeby przebyć

dystans 10 m. Pomiar czasu przy tym zadaniu ma na celu

stwierdzić, czy osoba testowana będzie w stanie przejechać

bezpiecznie przez ulicę (np. gdy ruch uliczny jest

kontrolowany przez światła). Mimo istniejących różnic

większość świateł działa w trybie 30 s na cały cykl.

Ocenę „niezaliczona” przyznaje się jeżeli koło zjeżdża poza boczne

granice.










3.8 . Jedź do tyłu (2 m)



Opis Osoba testowana przemieszcza wózek do tyłu po płaskiej

powierzchni na odległość 2 m.

Uzasadnienie Jazda do tyłu jest umiejętnością stosowaną podczas wielu

czynności na wózku. Zazwyczaj wystarczy przemieścić się na

krótki dystans, czasem jednak trzeba przezwyciężyć duży opór

wózka.

Sprzęt Płaska powierzchnia szeroka na 1,5 m i długa na 2 m.

Linie: startowa i końcowa na 0 i 2 m.

Przestrzeń min.1,5 m przed linią startową i za linią końcową.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Tył wózka skierowany przodem do linii

startowej i osie tylnych kół za linią.

Obserwator: Za wózkiem, trzymając za pasek do asekuracji.


testowanej „Proszę przemieścić wózek tyłem za linię końcową (należy

wskazać tę linię), nie przekraczając tych granic (należy je

wskazać).”



Akceptowalna jest każda bezpieczna metoda napędu do tyłu.

Koniec zadania następuje wtedy, gdy osie tylnych kół

przekroczą linię końcową i osoba testowana zatrzyma się w

kontrolowany sposób. Można zachęcić osobę testowaną, który

zatrzymała się tuż przed linią końcową, by kontynuowała, aż

do przekroczenia linii przez tylne osie, bez odejmowania

punktów.

Jeżeli po którejkolwiek ze stron znajduje się stała bariera,

osoba testowana może pozwolić wózkowi delikatnie

przesuwać się wzdłuż lub odbijać się od bariery, o ile nie

dochodzi przy tym do urazów.

Można przyznać ocenę „zdana z trudnościami”, jeżeli:

Następuje chwilowe wychylenie do tyłu, w momencie, gdy

osoba testowana zatrzymuje się.

Ocena „niezaliczona” powinna zostać przyznana, jeżeli:

Koło wyjeżdża poza boczne granice.






Należy dopisać komentarz jeżeli:

Następuje małe wychylenie, które osoba testowana bez

problemu koryguje.

Osobie testowanej nie udaje się patrzeć do tyłu przez ramię w

celu monitorowania, czy droga jest wolna. Jest to ważne,

mimo, że w sytuacji testowej osoba testowana zazwyczaj cofa

się w przestrzeni, co do której wie, że nie ma w niej przeszkód.









3.9. Skręć podczas jazdy do przodu (90˚)



Opis Osoba testowana wykonuje skręt wózkiem o 90o

w lewo i w

prawo za rogiem (np. budynku) podczas jazdy do przodu. Uzasadnienie Skręty w ruchu są często konieczne w celu uniknięcia

przeszkód lub zmiany kierunku jazdy.

Sprzęt Płaska powierzchnia o szerokości przynajmniej 1,5 m o skręcie

pod kątem 90o. Można zastosować stałe bariery

(preferowane) lub linie w celu określenia granic bocznych.

Przynajmniej 2 m przestrzeni przed rogiem i za rogiem.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do rogu, osie przednich kół w

odległości przynajmniej 0,5 m od rogu.

Obserwator: Za wózkiem, trzymając za pasek do asekuracji,

chyba że osoba testowana wykonała bezpiecznie umiejętność

„Jedź do przodu (10 m)”. Wówczas wystarczy, że obserwator

będzie w pobliżu.


testowanej „Proszę jechać wózkiem do przodu i skręcić za tym rogiem

(należy wskazać róg). Teraz proszę zrobić to samo, skręcając w

drugą stronę.”


Osoba testowana bezpiecznie wykonała zadanie.

Punkt końcowy zadania to ten, gdy wózek jest za rogiem, w

pozycji 90˚ względem pozycji wyjściowej, a osie przednich

kół są w odległości przynajmniej 0,5 m od rogu. Można

zachęcić osobę testowaną bez odejmowania punktów, aby

kontynuowała, jeżeli zatrzymała się w niewielkiej odległości

od punktu końcowego.

Osoba testowana może dotykać lub nawet wykorzystać

ścianę.

Jeżeli stosuje się linie do zaznaczenia granic bocznych, w

celu uproszczenia oceny, dopuszczalna jest sytuacja, gdy

części ciała użytkownika lub części wózka (np. stopa lub

podnóżek) wykraczają poza linię, o ile koła i stopy na

podłodze pozostają w ustalonych granicach.









3.10. Skręć podczas jazdy do tyłu (90˚)



Opis Osoba testowana wykonuje skręt wózkiem inwalidzkim o 90o

w

lewo i w prawo za rogiem (np. budynku) podczas jazdy do tyłu.

Uzasadnienie Skręty w ruchu często są konieczne w celu uniknięcia przeszkód

lub zmiany kierunku jazdy.

Sprzęt Jak w przypadku poprzedniej umiejętności.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Tył wózka skierowany w stronę rogu, osie

tylnych kół w odległości przynajmniej 0,5 m od rogu.

Obserwator: Za wózkiem, trzymając za pasek do asekuracji,

chyba że osoba testowana wykonała bezpiecznie umiejętność

„Jedź do tyłu (2 m)”, wówczas wystarczy, że obserwator będzie

w pobliżu.


testowanej „Proszę jechać wózkiem do tyłu i skręcić za tym rogiem (należy

wskazać róg). Teraz proszę zrobić to samo skręcając w drugą

stronę.”



Punkt końcowy zadania to ten, gdy wózek jest za rogiem, w

pozycji 90˚ względem pozycji wyjściowej, a osie przednich

kół są w odległości przynajmniej 0,5 m od rogu. Można

zachęcić osobę testowaną bez odejmowania punktów, aby

kontynuowała, jeżeli zatrzymała się w niewielkiej odległości

od punktu końcowego.

Jeżeli stosuje się linie do zaznaczenia granic bocznych, w celu

uproszczenia oceny dopuszczalne jest, gdy części ciała

użytkownika lub części wózka (np. stopa lub podnóżek)

wykraczają poza linię, o ile koła i stopy na podłodze pozostają

w ustalonych granicach.









3.11. Wykonaj obrót w miejscu (180˚)



Opis Osoba testowana obraca wózek o 180˚ w lewo i w prawo, tak żeby

stanąć przodem w przeciwnym kierunku, pozostając w

kwadratowej przestrzeni o bokach 1,5 m.

Uzasadnienie Obrót w ciasnej przestrzeni często stanowi wyzwanie dla

użytkowników wózków.

Sprzęt Płaska powierzchnia i 1,5-metrowy kwadrat zaznaczony liniami

na podłodze. Nie należy stosować stałych barier, chyba że są na

tyle niskie, że podnóżki i mechanizm antywywrotny mogą nad

nimi przejechać.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: W centrum kwadratu, przodem do jednego z

boków kwadratu.

Obserwator: Blisko wózka.


testowanej „Utrzymując wózek wewnątrz kwadratu (należy go wskazać),

proszę obracać wózek, aż będzie Pani/Pan stał twarzą w

przeciwnym kierunku. Teraz proszę obracać się w odwrotnym

kierunku (należy wskazać, w którym), aż będzie Pani/Pan

ponownie w pozycji startowej.”


Osoba testowana skręca przynajmniej o 160˚ w obu

kierunkach. Jeżeli osoba testowana obróciła się, ale nie

odwróciła się przynajmniej o 160˚, można zachęcić ją do

dalszego obrotu bez odejmowania punktów (np. mówiąc

„Dalej”).

Każda metoda obrotu (np. w pozycji z podniesionymi

przednimi kółkami, trzypunktowy obrót) jest akceptowalna.

Wszystkie części wózka oraz osoby testowanej, które dotykają

podłoża, muszą pozostać w obrębie kwadratu. Jednakże, w

celu uproszczenia oceny, dopuszczalne jest, aby części ciała

użytkownika lub części wózka (np. stopa lub podnóżek)

wykraczały poza linię, o ile koła i stopy na podłodze pozostają

w ustalonych granicach.

Uwagi dot. opiekuna Stopy opiekuna muszą pozostać wewnątrz kwadratu.






Uwagi dot.


inwalidzkich

Brak.

Uwagi dot. skuterów Ze względu na sposób, w jaki skuter skręca, zazwyczaj konieczny

będzie skręt trzypunktowy, aby uniknąć przekroczenia granic

kwadratu.

Większe skutery (do przemieszczania się w terenie) zazwyczaj

nie pozwalają na zaliczenie tej umiejętności.

Można przyznać ocenę „zdany z trudnościami”, jeżeli kryteria

zostaną spełnione przy zastosowaniu kwadratu o boku 2 m.






3.12 . Manewrowanie na boki (0,5 m)



Opis Osoba testowana manewruje wózkiem 0,5 m w obie strony (w

lewo i w prawo) równolegle do obiektu (np. łóżka lub ściany).

Uzasadnienie Do uzyskania właściwej pozycji w ciasnej przestrzeni niezbędne

jest manewrowanie wózkiem inwalidzkim w taki sposób, by

przybliżać i oddalać wózek od przedmiotów.

Sprzęt Barierka boczna lub linia.

Elementy ograniczające zakres ruchu w przód i w tył do 1,5 m.

Jeżeli są trwałe, muszą być na tyle niskie, żeby podnóżki i

mechanizm antywywrotny mogły nad nimi przejechać. Można

zastosować pasek folii bąbelkowej w celu uzyskania słyszalnej

informacji zwrotnej.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Równolegle do celu, przy czym bliższe koło

tylne znajduje się od niego w odległości przynajmniej 0,5 m.

Obserwator: Blisko wózka.


testowanej „Proszę zbliżyć to koło (należy wskazać koło znajdujące się

najbliżej celu) jak najbliżej do tej ściany/linii (należy ją wskazać),

wykorzystując w tym celu dostępną przestrzeń (należy ją

wskazać).”


Część wózka znajdująca się najbardziej z boku porusza się w

granicach 10 cm od celu. W przypadku manualnych wózków

częścią wózka znajdująca się najbardziej z boku jest zazwyczaj

obręcz boczna tylnego koła. W przypadku elektrycznych

wózków częścią tą jest zazwyczaj koło napędowe. Wózek

inwalidzki może dotknąć bariery bocznej.

Po zakończeniu zadania przednio-tylna oś wózka nie może

znajdować się pod kątem > 20 stopni w stosunku do ściany.

Jeżeli wózek jest blisko pożądanej pozycji końcowej, ale nie

dokładnie tak jak powinien (np. zbyt daleko lub pod złym

kątem) można zachęcić osobę testowaną bez odejmowania

punktów do kontynuacji (mówiąc np. Czy może Pani/Pan się

trochę przybliżyć? lub „Czy może Pani/Pan wyprostować

wózek?”).






Większość osób testowanych będzie używała ruchów „od

celu” i „do celu” (tak jak w przypadku samochodów

parkujących równolegle), ale „podskoki wózkiem” w

przypadku manualnego wózka są również dozwolone.

Części wózka lub części ciała osoby testowanej pozostające w

kontakcie z podłożem muszą znajdować się w granicach

przód-tył 1,5 m, natomiast inne części wózka lub części ciała

osoby testowanej (np. stopy na podnóżkach) mogą wychodzić

poza te granice bez odejmowania punktów.

Dopuszcza się, żeby osoba testowana przemieściła się z

pozycji startowej na taką, w której można podjechać do bariery

bocznej z przodu lub z tyłu, skręcając do osiągnięcia pozycji

końcowej. Uwagi dot. opiekuna Stopy opiekuna powinny pozostać w granicach wyznaczonej

przestrzeni.



Uwagi dot. skuterów Większe skutery (do przemieszczania się w terenie) zazwyczaj

nie pozwalają na zaliczenie tej umiejętności

Można przyznać ocenę „zdana z trudnościami”, jeżeli osoba

testowana spełni kryteria wykonując zadanie w przestrzeni 2 m

zamiast 1,5 m.






3.13. Przejedź przez drzwi z zawiasami



Opis Osoba testowana otwiera drzwi z zawiasami otwierające się bez

oporu w kierunku od osoby testowanej, przejeżdża przez nie oraz

zamyka je za sobą. Następnie powtarza czynność w kierunku

odwrotnym (drzwi otwierają się w stronę osoby testowanej).

Uzasadnienie Użytkownicy wózków często mają do czynienia z tego typu

drzwiami lub bramkami na zawiasach. Mimo że istnieje wiele

rodzajów drzwi, uważa się, że niniejsza umiejętność jest

reprezentatywna.

Sprzęt Drzwi o szerokości ok. 81cm szerokości, najlepiej stawiające mały

opór lub niestawiające żadnego oporu podczas otwierania.

Najlepiej klamka dźwigniowa o długości >10 cm znajdująca się

na wysokości 75-90 cm nad podłogą.

Najlepiej brak progu (oceniane osobno).

Należy zapewnić odpowiednią przestrzeń (przynajmniej 1,5 m2)

po obu stronach drzwi, tak by osoba testowana mogła

manewrować.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem w stronę zamkniętych drzwi,

przednie koła przynajmniej 0,5 m od drzwi.

Obserwator: Blisko wózka i drzwi.


testowanej „Proszę otworzyć drzwi, przejechać przez nie wózkiem oraz

zamknąć je za sobą. A teraz proszę przejechać przez drzwi w

przeciwnym kierunku.” Kolejność wykonania obu elementów tej

umiejętności nie jest ważna.



Osoba testowana może wykorzystywać futrynę przy

przejeżdżaniu przez drzwi.

Umiejętność jest zakończona w każdym kierunku, jeżeli drzwi

są porządnie zamknięte. Jeżeli osoba testowana pozostawi je

lekko uchylone, można zachęcić osobę testowaną bez

odejmowania punktów, by zakończyła zamykanie drzwi.

Osoba testowana może zamknąć drzwi, sięgając po nie do tyłu.

Osoba testowana może również odjechać od drzwi, a następnie

odwrócić się i wrócić, by je zamknąć.

Podczas jednej próby osoba testowana może stosować różne

podejścia.







Osoba testowana nie przejeżdża przez drzwi w jedną stronę.

Choć nie ma potrzeby przeprowadzania próby przejechania

przez drzwi w przeciwnym kierunku dla celów punktacji, to

jednak podjęcie takiej próby może przynieść cenne informacje

treningowe.

Prawdopodobne jest przytrzaśnięcie, ponieważ osoba

testowana próbuje zamknąć drzwi wkładając palce w szparę

między drzwiami a futryną po stronie z zawiasami. Obserwator

powinien interweniować w celu uniknięcia urazu. Niektórzy

użytkownicy wózków mogą stosować tę technikę, żeby

zainicjować ruch drzwi.










3.14. Sięgnij po obiekt znajdujący się na wysokości (1,5 m)

Stosowane wersje WST-PL-M/UWM✓ WST-PL-M/O X

WST-PL-E/UWE✓ WST-PL-E/O X WST-PL-S/US✓

Opis Osoba testowana sięga, aby dotknąć obiekt znajdujący się na

wysokości 1,5 m nad podłogą.

Uzasadnienie Kombinacja sięgania do góry, na boki lub do przodu jest często

potrzebna, by dosięgnąć do wyłącznika światła, guzika w windzie

znajdującego się na wyższej wysokości lub do szafki.

Sprzęt Cel o przekątnej 2,5 cm znajdujący się na wysokości 1,5 m nad

podłogą.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do celu, osie przednich kół w

odległości przynajmniej 0,5 m od celu.

Obserwator: Blisko wózka i blisko celu.


testowanej „Dotknij cel (należy go wskazać). Możesz przemieścić wózek."


Osoba testowana sięga do góry w sposób kontrolowany,

dotyka obiektu, a następnie przyjmuje normalną pozycję

siedzącą.

Osoba testowana może użyć dowolnej ręki.

Można zastosować pomoc do sięgania, jeżeli osoba testowana

ma ją przy sobie.

Jeżeli osoba testowana decyduje się usunąć części wózka

inwalidzkiego (np. podnóżki) lub zmienić ich pozycję, aby

poprawić chwyt (np. dzięki staniu), jest to dozwolone, o ile

osoba testowana usuwa i wymienia te części samodzielnie. Po

dotknięciu celu można zachęcić osobę testowaną bez

odejmowania punktów, żeby przywróciła wózek do pozycji

wyjściowej.

Pozycja końcowa to pozycja, w której użytkownik wózka

siedzi prosto.

Można korzystać z wózka z opcją pionizacji, o ile osoba

testowana jest w stanie korzystać z niego w sposób niezależny.

Osoba testowana może wyjść z wózka w celu wykonania

umiejętności.






Ocena „zdana z trudnościami” powinna zostać przyznana, jeżeli:

Użytkownik wózka, który decyduje się wstać w celu

ukończenia zadania, nie zablokuje hamulców lub nie odsunie

podnóżków, biorąc pod uwagę fakt, że niektórzy użytkownicy

wózków są w stanie wykonać to zadanie w sposób bezpieczny,

nie stosując tych środków ostrożności.

Jeżeli użytkownik wózka, wychylając się w którąkolwiek

stronę, doprowadzi do chwilowego wychylenia się wózka,

które potrafi sam opanować.


Osoba testowana traci równowagę i wymaga interwencji

obserwatora.

Generalnie, jeżeli użytkownik wózka próbuje stanąć, mając

stopę na podnóżku, obserwator powinien interweniować i

należy przyznać ocenę „niezaliczona”. Jednakże niektóre

wózki inwalidzkie (np. te posiadające podnóżki za przednimi

kółkami) mogą umożliwiać bezpieczne wykonanie tej

umiejętności w ten sposób.

Jeżeli użytkownik wózka staje bez zablokowania hamulców, a

wózek toczy się do tyłu na tyle daleko, żeby spowodować

upadek.

Uwagi dot. opiekuna Umiejętność ta nie została zawarta w WST-PL dla opiekunów,

ponieważ zazwyczaj nie stanowi ona problemu dla większości z

nich. Uwagi dot. elektrycznych








3.15. Podnieś przedmiot z podłogi


WST-PL-E/UWE✓ WST-PL-E/O X WST-PL-S/US✓

Opis Osoba testowana podnosi mały obiekt z podłogi.

Uzasadnienie Przedmioty, które trzeba podnosić z ziemi, różnią się znacząco,

od małych i lekkich jak moneta lub kawałek papieru, po

nieporęczne i ciężkie jak miska z wodą. My dla celów testu

zdecydowaliśmy się na przedmiot o średnim rozmiarze i ciężarze,

w przybliżeniu o wymiarach i kształcie książki w miękkiej

oprawie.

Sprzęt Przedmiot o rozmiarach książki w miękkiej oprawie (wymiary

około 5 cm x 10 cm x 10 cm ważący mniej niż 0,2 kg) położony

płasko na podłodze. Można zastosować jakikolwiek przedmiot o

zbliżonym rozmiarze i ciężarze.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do celu, osie przednich kół w

odległości przynajmniej 0,5 m od celu.

Obserwator: Blisko wózka oraz przedmiotu na podłodze.


testowanej „Proszę podnieść przedmiot (należy go wskazać). Może Pani/Pan

przemieścić przy tym wózek.”

Kryteria zdawalności Jak w przypadku umiejętności „Sięgnij po obiekt znajdujący się

na wysokości (1,5 m)” z wyjątkiem:

W pozycji końcowej użytkownik wózka siedzi prosto trzymając

przedmiot na udach lub w ręce. Osoba testowana może użyć

dowolnej ręki.

Uwagi dot. opiekuna Umiejętność ta nie została zawarta w WST-PL dla opiekunów,

ponieważ zazwyczaj nie stanowi ona problemu dla większości z

nich.


wózków inwalidzkich Obserwator powinien interweniować, jeżeli obawia się, że osoba

testowana może poruszyć wózkiem w taki sposób, że w rezultacie

może sobie przejechać wózkiem po palcach.

Uwagi dot. skuterów Użytkownicy skutera często wychodzą z wózka w celu

podniesienia przedmiotu. Jest to bezpieczniejsze, niż wychylanie

się z siedziska ze względu na wysoko położony punkt ciężkości i

możliwość przechylenia się skutera na bok.






3.16. Odciąż pośladki (3 s)


WST-PL-E/UWE✓ WST-PL-E/O✓ WST-PL-S/US X

Opis Osoba testowana odciąża pośladki na 3 s.

Uzasadnienie Odciążanie jest ważne ze względu na komfort oraz profilaktykę

odleżyn. W idealnym przypadku należałoby je wykonywać często

(przynajmniej co 20 min) i utrzymywać przez dłuższy czas

(przynajmniej 2 miny). Jednakże dla celów niniejszego testu kilka

sekund uznaje się za czas reprezentatywny dla umiejętności.

Sprzęt Brak.

Pozycje startowe Obserwator: blisko wózka, po stronie, na którą osoba testowana

się wychyla (jeśli wykonuje wychylenie).


testowanej „Proszę odciążyć pośladki, jeden lub oba naraz. Proszę

utrzymywać taką pozycję, aż powiem, żeby przestać.”


Odciążono pośladki na 3 s.

Podczas przeniesienia ciężaru ciała osoba testująca powinna

być w stanie z łatwością wsunąć rękę pomiędzy obszary

wrażliwe na nacisk (guzy kulszowe, kość ogonową oraz

krętarze większe) a wózek lub poduszkę. Jednakże dla celów

WST-PL wsuwanie dłoni w okolice wrażliwe na nacisk nie jest

wymagane i można je wykonać jedynie za zgodą osoby

testowanej. Osoba testująca musi ocenić w jakim stopniu

uzyskano zmniejszenie nacisku. Jeżeli osoba testująca jest

niepewna, a osoba testowana nie pozwala osobie testującej

dokonać oceny manualnej, można przyznać ocenę „błąd testu”.

Użytkownik wózka może wstać, oprzeć się dwoma rękoma na

podłokietnikach lub siedzeniu, tworząc mostek (unosząc

pośladki poprzez wyciągniecie nóg i odepchnięcie się stopami

od podnóżków lub podłogi), przechylając się raz na jedną

stronę, raz na drugą lub przechylając się do przodu w celu

zmniejszenia ucisku. Jeżeli wózek może być przechylony lub

odchylony do 40° lub więcej, uznaje się próbę za zaliczoną,

chociaż sposób ten nie jest tak efektywnym sposobem

zmniejszania nacisku jak przechylanie się. Należy zapisać

zastosowaną technikę w części „komentarze”.

Jeżeli osoba testowana przechyla się, musi to zrobić na dwie

strony i wrócić do pozycji wyjściowej w sposób niezależny

(np. używając uchwytów lub podłokietników).






Jeżeli wózek inwalidzki osoby testowanej został wyposażony

w poduszki zmniejszające nacisk, osoba testująca musi być

pewna, że nacisk na poszczególne punkty tułowia zostaje

odpowiednio zmniejszony.

Uwagi dot. opiekuna Od opiekuna oczekuje się, że będzie asystował przy zajmowaniu

pozycji odciążenia miejsc nacisku oraz przy powrocie do pozycji

wyjściowej oraz zapobiegał wszelkim wychyleniom lub upadkom.

Uwagi dot.


inwalidzkich

Brak.

Uwagi dot. skuterów Umiejętność ta zazwyczaj nie stanowi problemu dla

użytkowników skuterów, którzy często są w stanie wstać, a

niekiedy przejść krótki dystans.






3.17. Przesiądź się z ławki i na ławkę



Opis Użytkownik wózka przesiada się z wózka na inną powierzchnię o

wysokości zbliżonej do siedziska wózka, a następnie z powrotem

na wózek. Osoba testowana ustawia wózek w odpowiedniej

pozycji, następnie usuwa i przywraca na miejsce odpowiednie

części wózka, jeżeli istnieje taka konieczność, w celu

umożliwienia przesiadania. Pomoce (np. deska do przesiadania,

podnośnik) mogą zostać zastosowane, jeżeli są dostępne w

otoczeniu użytkownika wózka i test jest przeprowadzany w tym

otoczeniu.

Uzasadnienie Przesiadanie się z wózka i na wózek jest powszechnie stosowaną

umiejętnością, aby przemieścić się między wózkiem a krzesłem,

łóżkiem, wanną, toaletą, siedzeniem samochodu lub inną

powierzchnią. Przesiadanie się między wózkiem a ławką powinno

być postrzegane jedynie jako reprezentatywny przykład. Więcej

trudności może sprawiać przesiadanie się między wózkiem a

innymi powierzchniami.

Sprzęt Sugeruje się następującą powierzchnię (chociaż powierzchnia

porównywalna również jest akceptowalna): ławka z płaską

wyściełaną powierzchnią, bez oparcia na plecy i ramiona.

Powierzchnia, na której się siedzi, powinna mieć szerokość

przynajmniej 1,0 m i głębokość przynajmniej 0,5 m oraz

wysokość 45-47 cm. Dolna powierzchnia nóg ławki powinna być

wyściełana gumą lub w inny sposób zabezpieczać ławkę przed

przemieszczaniem się.

Należy udostępnić osobie testowanej deskę transportową

(kawałek drewna lub plastiku o skośnych krawędziach), jeżeli

zazwyczaj takiej używa. Osoba testowana może użyć własnego

sprzętu (jeżeli ma go ze sobą). Deska transportowa powinna

znajdować się na ławce w zasięgu osoby testowanej.

Pozycje startowe Użytkownik wózka: Siedzi w wózku w pozycji, jakby był gotowy

do ruszenia (np. stopy na podnóżkach, jeśli ich używa).

Wózek inwalidzki: Przodem do ławki w odległości przynajmniej

0,5 m.






Obserwator: Zazwyczaj przed wózkiem, po jednej ze stron,

wystarczająco blisko, alby mógł złapać osobę testowaną, jeżeli ta

upadnie, lub by powstrzymać wózek przed odjechaniem,

odsunięciem się lub wychyleniem. Obserwator może spytać

osobę testowaną, gdzie wg jego doświadczenia najlepiej stanąć.


testowanej Zdecydowanie zaleca się uzyskanie właściwej odpowiedzi na

pytania monitorujące przed wydaniem zgody na przejście do

obiektywnego testu umiejętności.

„Proszę przesiąść się z wózka na ławkę (należy ją wskazać).

Proszę przesiąść się z powrotem na wózek. Proszę przywrócić

wózek do jego zwykłego stanu i odsunąć go od ławki.”


Użytkownik wózka jest w stanie niezależnie i bezpiecznie

ustawić wózek do transferu, przesiąść się na ławkę i z

powrotem bez problemów, oraz przywrócić wózek do stanu

początkowego.

Każda bezpieczna i samodzielna technika przesiadania się jest

akceptowalna. Jeżeli WST-PL przeprowadza się w domu

osoby testowanej, można zastosować inne pomocne

technologie (np. podnośnik sufitowy). Należy zaznaczyć w

części „komentarze”, że taki sprzęt został zastosowany.

Jeżeli podczas transferu osoba testowana siedzi na ławce,

trzymając pod sobą deskę do przesiadania, bez odejmowania

punktów można udzielić wskazówki „Proszę usunąć deskę do

przesiadania”. Transfer nie jest ukończony, dopóki osoba

testowana nie zsunie się z deski do przesiadania.

Można, choć nie trzeba, użyć blokad kół (hamulców), jeżeli

takie są.

W przypadku elektrycznych wózków inwalidzkich kontroler

może być włączony bądź wyłączony.

Jeżeli trzeba odłączyć lub usunąć podłokietniki w celu

wykonania transferu, po przeniesieniu się z powrotem na

wózek podłokietniki muszą zostać przywrócone do swojej

oryginalnej pozycji. Można zachęcić do tego osobę testowaną

bez odejmowania punktów, mówiąc „Proszę położyć rękę z

powrotem na podłokietniku w taki sposób, w jaki leżała na

początku”.






Chociaż zaleca się odsunąć podnóżki, osoba testowana nie

musi tego robić, jeżeli transfer może zostać ukończony w

sposób efektywny i bezpieczny. Po przeniesieniu się z

powrotem na wózek podnóżki i stopy powinny znajdować się

w takiej samej pozycji, jak przed transferem. Można zachęcić

do tego osobę testowaną bez odejmowania punktów, mówiąc

„Proszę położyć stopy z powrotem na podnóżkach, w takiej

pozycji, w jakiej były zanim rozpoczęła/rozpoczął Pani/Pan

transfer”.

Jeżeli pas stabilizujący został zaprojektowany do

samodzielnego użytku i jest zapięty wokół użytkownika wózka

na początku testu, to oczekuje się, że użytkownik wózka

będzie w stanie rozpiąć pas i zapiąć go ponownie po

przeniesieniu się z powrotem na wózek. Jeżeli wózek został

wyposażony w pas stabilizujący, ale użytkownik z niego nie

korzysta, nie wymaga się, aby osoba testowana potrafiła go

używać.

Jeżeli osoba testowana chce zmienić pozycję pustego wózka

pomiędzy przesiadaniem się z wózka i z powrotem na wózek,

musi to zrobić samodzielnie.


Podczas przesiadania się w staniu z obrotem stosowany jest

obrót 270° zamiast najkrótszej możliwej rotacji.

Palce zostają przygniecione przez deskę do przesiadania.

Pośladki ocierają o tylne koło lub przedłużenie hamulca

podczas bocznego przesiadania się.

Kończyny dolne ocierają o podnóżki.

Stosowana jest mało ergonomiczna technika.


Osoba testowana jest użytkownikiem wózka, a odpowiedź na

pytanie monitorujące wskazuje, że zawsze potrzebuje ona

pomocy przy wykonywaniu umiejętności. Nie ma wówczas

potrzeby przeprowadzania obiektywnego testu.

Jeżeli osoba testowana upada na ławkę i nie jest w stanie

podnieść się bez pomocy.

Jeżeli użytkownik wózka posiada pas stabilizujący zapinany z

tyłu wózka lub inne ograniczenie, które nie jest obsługiwane

samodzielnie, zazwyczaj traktuje się taki przypadek jako

automatyczne niezaliczenie umiejętności, chyba że WST-PL jest

stosowany do oceny funkcji opiekuna.






Uwagi dot. opiekuna Opiekun może uzyskać pomoc fizyczną od użytkownika wózka

podczas wykonania umiejętności. Jest to wyjątek od generalnej

zasady, że użytkownik wózka nie powinien pomagać, gdy opiekun

jest oceniany, ponieważ nie można oczekiwać, że jeden opiekun

będzie w stanie wykonać tę umiejętność bez dodatkowego

sprzętu.



Uwagi dot. skuterów Jeżeli siedzisko skutera można obrócić na boki lub do tyłu, można

tak zrobić.






3.18. Złóż i rozłóż wózek


WST-PL-E/UWE X WST-PL-E/O X WST-PL-S/US✓

Opis Osoba testowana składa lub rozkłada pusty wózek, tak by był on

w swoim najmniejszym kształcie, a następnie przywraca go do

stanu wyjściowego. Jeżeli tylne koła można wymontować bez

narzędzi, należy to zrobić.

Uzasadnienie Może zaistnieć potrzeba zmniejszenia rozmiaru wózka w celu

transportu lub przechowywania. Można tego dokonać składając

wózek. Zdemontowanie tylnych kół lub innych części jest

użyteczną metodą dalszej redukcji rozmiaru i ciężaru wózka

inwalidzkiego.

Sprzęt Ławka.

Pozycje startowe Użytkownik wózka: Siedzi na ławce lub stoi obok wózka.

Użytkownik wózka musi znajdować się poza wózkiem, żeby

podjąć próbę wykonania tej umiejętności. Jeżeli nie może

przesiąść się w sposób niezależny, osoba testująca może albo

pomóc użytkownikowi w opuszczeniu wózka, albo przyznać

ocenę „błąd testu”.

Wózek inwalidzki: W tej samej pozycji i stanie, jak bezpośrednio

po przeniesieniu się użytkownika z wózka. Jeżeli osoba testowana

usunęła niektóre części wózka (np. podłokietniki lub podnóżki) w

ramach przesiadania się z wózka i przywróciła wózek do stanu

wyjściowego po przeniesieniu się z powrotem na wózek, osoba

testująca może uznać te działania jako część umiejętności „Złóż i

rozłóż wózek”.

Obserwator: Blisko osoby testowanej i wózka.


testowanej „Proszę złożyć wózek do możliwie najmniejszego kształtu lub

rozmontować go tak jak do przechowywania. Proszę wypiąć tylne

koła, jeżeli jest Pani/Pan w stanie to zrobić bez narzędzi. Proszę

ponownie zmontować wózek i rozłożyć w ten sposób, żeby

mogła/mógł Pani/Pan na nim usiąść z powrotem.”







Wózek inwalidzki został złożony lub rozmontowany, tak żeby

zmniejszyć jego rozmiary w największym możliwym stopniu

bez użycia narzędzi. Jeżeli wózek został złożony lub

rozmontowany niekompletnie, można zachęcić osobę

testowaną do kontynuowania bez odejmowania punktów,

mówiąc („Czy potrafi Pani/Pan go jeszcze trochę złożyć? lub

„A co, jeżeli wciąż byłby zbyt duży lub zbyt ciężki?”)

Jeżeli trzeba usunąć komponenty lub akcesoria wózka (np.

poduszkę, sztywne siedzisko, oparcie, torbę, podnóżki) w celu

osiągnięcia najmniejszych wymiarów, należy to zrobić.

W przypadku sztywnego siedziska z podparciem, które składa

się do przodu, pręty podparcia oraz szyny siedziska powinny

znajdować się tak blisko równolegle do siebie, jak tylko jest to

możliwe ze względów mechanicznych. Jeżeli przeszkadza w

tym poduszka, osoba testująca może zapytać osobę testowaną

„Czy jest Pani/Pan w stanie złożyć to ściślej”, ale nie wolno

sugerować, że rozwiązaniem problemu byłoby wyjęcie

poduszki.

Należy zdemontować tylne koła, jeżeli jest to możliwe bez

narzędzi (np. jeżeli są wyposażone w system szybkiego

demontażu).

Osoba testowana może przy składaniu i rozkładaniu wózka

pomagać sobie stopami.

W celu sprawdzenia umiejętności polegającej na rozłożeniu

wózka, wózek należy rozłożyć w pełni.

Jeżeli wózek nie został w pełni przywrócony do swojej formy

wyjściowej, wolno dać osobie testowanej wskazówkę, pytając

„Czy wózek jest w tym samym stanie co przed złożeniem?”

Ocena „zdana z trudnościami” powinna zostać przyznana,

jeżeli:

Osoba testowana kładzie wyprofilowaną część poduszki w

odwrotną stronę, co może potencjalnie prowadzić do odleżyn


Osoba testowana nie wie, że wózek się składa i że koła da się

zdemontować bez narzędzi.

Wózek został złożony w sposób wykluczający pełne użytkowanie

(np. pasy splątały się w taki sposób, że będą trzeć o koło, lub szyny

siedziska nie weszły we właściwe miejsce). Osoba testująca powinna

naprawić problem, Zan im użytkownik wózka usiądzie z powrotem

na wózek.







ponieważ nie wszystkie wózki posiadają odpowiednią opcję.



wózków inwalidzkich Ta umiejętność nie dotyczy elektrycznych wózków inwalidzkich.

Uwagi dot. skuterów Niektóre skutery można rozłożyć bez narzędzi, żeby umożliwić

ich transport lub przechowanie. Jeżeli trzeba usunąć akumulator,

należy to zrobić.






3.19. Przejedź 100 m



Opis Osoba testowana przemieszcza wózek na odległość 100 m po

płaskiej powierzchni. Umiejętność ta może zostać wykonana w

kierunku do przodu lub do tyłu.

Uzasadnienie Umiejętność pokonywania tego typu dystansów umożliwia

użytkownikowi wózka poruszanie się w społeczeństwie (np.

przejechanie z miejsca parkingowego do biura lub poruszanie się

po sklepie). Osoby testowane, które są w stanie zaliczyć

umiejętność „Jedź do przodu (10 m)” mogą nie być w stanie

przejechać 100 m, ponieważ potrzebna jest do tego większa

wytrzymałość i koncentracja.

Sprzęt Płaska powierzchnia o szerokości przynajmniej 1,5 m i długości

50-100 m jest idealna. Stosowanie wielokrotnych okrążeń o

krótszej długości jest dozwolone, ale dobrze by było, gdyby

odcinki proste były długości min. 25 m w celu zminimalizowania

liczby skrętów. Można wykorzystać zakrzywioną ścieżkę.

Przynajmniej 1,5 m przestrzeni przed linią startową i za linią

końcową.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przednie osie kół przed linią startową,

zwrócone do niej przodem.

Obserwator: Jeżeli osoba testowana jedzie przodem i wykonała

już bezpiecznie umiejętność „Jedź do przodu (10m)”, wystarczy

jeśli obserwator będzie gdzieś w pobliżu.


testowanej „Proszę przejechać wózkiem do linii końcowej (należy ją

wskazać lub określić liczbę okrążeń). Proszę postarać się nie

zderzyć z nikim bądź niczym, co znajdzie się na drodze.”

Kryteria zdawalności Jak w przypadku umiejętności „Jedź do przodu (10 m)” z

wyjątkiem:

Ocena „zdana” może zostać przyznana, jeżeli:

Osoba testowana stosuje napęd do tyłu.


Osoba testowana wykazuje objawy przemęczenia.


Osoba testowana nie zaliczyła umiejętności „Jedź do przodu

(10 m)”






3.20. Unikanie przeszkód ruchomych



Opis Osoba testowana będąc w ruchu unika przeszkód ruchomych

zbliżających się z różnych stron.

Uzasadnienie Oprócz przeszkód nieruchomych (którym została poświęcona inna

umiejętność), użytkownik wózka musi unikać przeszkód

ruchomych (np. innych użytkowników wózków, pieszych) tak,

by nie zranić siebie lub innych.

Sprzęt Korytarz lub ścieżka. Jak w przypadku umiejętności „Przejedź 100

m”.

Pusty manualny wózek lub podobny sprzęt, który pcha osoba

testująca. Chociaż używanie własnego ciała jako przeszkody jest

dozwolone, od osoby testującej nie oczekuje się, że będzie się

narażała na niebezpieczeństwo.

Pozycje startowe Jak w przypadku umiejętności „Przejedź 100 m”.

Osoba testująca: Osoba testująca stoi za pustym wózkiem

trzymając go za rączki, blisko ścieżki, ale nie na niej. Powinna

być w stanie zobaczyć zbliżającą się osobę testowaną.

Obserwator: Obserwator powinien być szczególnie czujny, jeśli

chodzi o upadki do przodu spowodowane nagłym zatrzymaniem

się wózka lub wychylenia tułowia na boki powstałe w wyniku

nagłych zmian kierunku jazdy.


testowanej Jak w przypadku umiejętności „Przejedź 100 m”. Obie te

umiejętności zazwyczaj ocenia się razem. Niemniej osoba

testowana musi być w stanie zaliczyć umiejętność „Przejedź 100

m” aby rozpocząć test umiejętności „Unikanie przeszkód

ruchomych”. Krótszy dystans może stanowić okazję do oceny tej

umiejętności.

Osoba testująca czeka, aż użytkownik wózka przybliży się.

Następnie, idąc z normalną prędkością, popycha pusty wózek do

przodu z prawej strony na ścieżkę i zatrzymuje się. Osoba

testująca tak wymierza czas, żeby dać osobie testowanej 2-3 s na

uniknięcie zderzenia. Dystans od poruszającej się osoby testującej

będzie musiał być większy, jeżeli osoba testowana porusza się

szybko. Następnie sekwencja z poruszającą się przeszkodą jest

powtarzana z drugiej strony. Jeżeli wydaje się, że dojdzie do

zderzenia, osoba testująca powinna podjąć działania, aby tego

uniknąć.







Osoba testowana unika kontaktu z poruszającą się przeszkodą,

a osoba testująca nie musi podejmować żadnych działań, by

uniknąć zderzenia.

Osoba testowana może uniknąć kontaktu, zatrzymując się i/lub

zwalniając i zmieniając kierunek.

Osoba testowana nie musi pozostawać w ramach granic

korytarza i można zachęcić ją bez odejmowania punktów, aby

wróciła na korytarz i kontynuowała umiejętność „Przejedź 100

m”.


Osoba testowana była w minimalnym, lecz mało znaczącym

kontakcie (tzn. niewystarczająco dużym, aby spowodować

zranienie siebie lub innej osoby) z przeszkodą.

Ocena „niezaliczona” powinna zostać przyznana, jeżeli osoba

testowana nie zaliczy umiejętności „Jedź do przodu (10m)” .










3.21. Wjedź na wzniesienie 5˚



Opis Osoba testowana wjeżdża wózkiem na wzniesienie o nachyleniu

5˚.

Uzasadnienie Często spotyka się wzniesienia w środowisku naturalnym i

zabudowanym.

Sprzęt Wzniesienie o długości przynajmniej 2,5 m i szerokości

przynajmniej 1,2 m.

Dobrze jest, jeżeli po obu stronach wzniesienia jest krawędź i

poręcz, natomiast z poręczy nie należy korzystać w trakcie

wykonywania umiejętności.

Wzniesienie powinno po swojej wyższej stronie kończyć się

powierzchnią lub platformą, na której zmieściłyby się i mogły

bezpiecznie obracać wszystkie typy wózka inwalidzkiego,

opiekunowie i personel WST-PL (zaleca się 2,0 m2 lub więcej).

Zaleca się krawędź o wysokości 15 cm wokół otwartych brzegów

platformy.

Próg na połączeniu między podłożem płaskim a wzniesieniem

powinien być mały lub nie powinno być go wcale. Umiejętność

przejeżdżania przez tego typu przeszkody jest sprawdzana przy

innej okazji.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przed wzniesieniem, przednie koła wózka

skierowane przodem w stronę wzniesienia w odległości

przynajmniej 0,5 m od niego. Niektóre osoby testowane będą

potrzebowały wystartować z większej odległości, gdyż chcą

wykorzystać siłę rozpędu, aby wjechać na podjazd. Jest to wybór

osoby testowanej, jednak osoba testująca nie powinna sugerować

tego rozwiązania.



testowanej „Proszę wjechać wózkiem na podjazd nie korzystając z barierek”.








Osoba testowana może korzystać z każdego rodzaju napędu do

przodu lub do tyłu.

Koniec zadania to moment, w którym wózek w całości wjechał

na wzniesienie i znajduje się na jego szczycie.

Osoba testowana lub wózek mogą dotykać krawędzi podjazdu

lub poręczy bez odejmowania punktów; o ile osoba testowana

nie chwyta za poręcze, a koła wózka nie wychodzą poza

zewnętrzne granice wzniesienia


Podnóżki lub tylny mechanizm antywywrotny mają znaczący

kontakt z podłożem.

Następuje chwilowe wychylenie wózka.

Stopa zahacza o podłoże, gdy wózek dalej jedzie do przodu,

ale nie dochodzi do urazu.

Osoba testowana ma objawy przeciążenia ze względu na

nieprzyzwyczajenie do tego typu wysiłku.

Osoba testowana zraniła kciuk o hamulce podczas napędzania

wózka do przodu.










3.22. Zjedź ze wzniesienia 5˚

Stosowane wersje WST-PL-M/UW✓ WST-PL-M/O✓


Opis Osoba testowana zjeżdża ze wzniesienia o nachyleniu 5˚.

Uzasadnienie Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na wzniesienie 5˚”.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na wzniesienie 5˚”.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Wszystkie koła znajdują się na szczycie

wzniesienia, koła prowadzące wózka skierowane przodem w

stronę zjazdu z wzniesienia.

Obserwator: Za wózkiem, trzymając jedną ręką za pasek do

asekuracji, a drugą przed ramieniem użytkownika. Jeżeli korzysta

się z pomocy dwóch obserwatorów, to jeden obserwator stoi za

wózkiem, trzymając za pasek do asekuracji, a drugi jest z przodu

blisko wózka, by zapobiegać wychyleniom i upadkom

użytkownika do przodu.


testowanej „Proszę zjechać wózkiem z podjazdu nie korzystając z barierek.

Proszę zachować kontrolę nad wózkiem”.



Koniec zadania to moment, w którym wózek całkowicie

zjechał z wzniesienia i znajduje się na dole

Osoba testowana może korzystać z każdego rodzaju napędu

(np. z rąk, nóg, stóp, do przodu lub do tyłu).

Osoba testowana lub wózek mogą dotykać krawędzi podjazdu

lub poręczy bez odejmowania punktów; o ile osoba testowana

nie chwyta za poręcze, a koła nie wychodzą poza zewnętrzne

granice wzniesienia

Można zastosować pozycję z podniesionymi przednimi

kółkami w celu zjechania z części lub z całego wzniesienia.

Osoba testowana musi zachować kontrolę podczas całego

zjazdu w tym w momencie przejścia do poziomu podłoża

płaskiego.

Osoba testowana może się zatrzymać podczas zjazdu.

Osobie testowanej wolno używać podeszwy butów jako

hamulców.


Osoba testowana używa hamulców do kontroli prędkości

toczenia wózka (stosując je częściowo lub w sposób

powtarzalny).






Osoba testowana doznaje na dłoniach lekkich oparzeń w

wyniku tarcia.

Osoba testowana trze bosymi stopami o podłoże w celu

spowolnienia wózka.

Osoba testowana ciągnie palcami stóp po podłożu, nawet jeżeli

ma na sobie buty.

Osoba testowana trze stopą podłogę, podczas gdy wózek jedzie

dalej do przodu, ale nie dochodzi do urazu.



wózków inwalidzkich Odłączenie silników i pozwolenie wózkowi na stoczenie się po

podjeździe nie jest uznawane za bezpieczną metodę dla celów

WST-PL.







3.23. Wjedź na wzniesienie 10˚

Stosowane wersje WST-PL-M/UWW✓ WST-PL-M/O✓


Opis Osoba testowana wjeżdża wózkiem na wzniesienie o

nachyleniu10˚.

Uzasadnienie Wzniesienia o większym nachyleniu niż rekomendowane często

spotykane są w środowisku naturalnym i zabudowanym.

Technika właściwa przy pokonywaniu stromego wzniesienia jest

często inna, niż ta stosowana w przypadku mniejszego

nachylenia. Przykładowo osoba testowana może jechać po

kształcie litery S lub może skręcić w bok, by odpocząć po

przebyciu części drogi.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na wzniesienie 5˚”, z

wyjątkiem faktu, że wzniesienie jest pod kątem 10˚, ma długość

przynajmniej 1,0 m i szerokość przynajmniej 1,2 m.

Pozycje startowe Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na wzniesienie 5˚”.


testowanej „Proszę wjechać wózkiem na podjazd nie korzystając z barierek.”

Kryteria zdawalności Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na wzniesienie 5˚”.

Należy przyznać ocenę „niezaliczona”, jeżeli osoba testowana nie

zaliczyła umiejętności „Wjedź na wzniesienie 5˚”.


Uwagi dot.

elektrycznych

wózków

inwalidzkich

Brak.







3.24. Zjedź ze wzniesienia 10˚



Opis Osoba testowana zjeżdża na wózku ze wzniesienia o nachyleniu

10˚.

Uzasadnienie Jak w przypadku umiejętności „Zjedź ze wzniesienia 5˚”.

Technika właściwa przy pokonywaniu stromego wzniesienia jest

często inna, niż ta stosowana w przypadku mniejszego

nachylenia. Przykładowo osoba testowana może jechać po

kształcie litery S, zjeżdżać ze stromego wzniesienia w pozycji z

podniesionymi przednimi kółkami w przypadku manualnych

wózków (czemu została poświęcona inna umiejętność) lub w

pozycji z odchylonym tyłem w przypadku elektrycznych

wózków.

Sprzęt Jak dla umiejętności „Wjedź na wzniesienie 10˚”.

Pozycje startowe Jak dla umiejętności „Zjedź ze wzniesienia 5˚”.


testowanej Jak dla umiejętności „Zjedź ze wzniesienia 5˚”.

Kryteria zdawalności Jak dla umiejętności „Zjedź ze wzniesienia 5˚”.

Należy przyznać ocenę „niezaliczona”, jeżeli osoba testowana nie

zaliczyła umiejętności „Zjedź ze wzniesienia 5˚”.



wózków inwalidzkich Jak dla umiejętności „Zjedź ze wzniesienia 5˚”.







3.25. Przejedź w poprzek wzniesienia (5˚)



Opis Osoba testowana jedzie wózkiem w poprzek wzniesienia o

nachyleniu 5˚, nie skręcając znacząco w dół, następnie powtarza

zadanie jadąc w odwrotnym kierunku.

Uzasadnienie Nachylenia (lub nachylenia o spadku poprzecznym) występują

często w środowisku stworzonym przez człowieka oraz w

środowisku naturalnym. Na przykład chodniki zazwyczaj są

nachylone ok. 2% (1:50) w stronę ulicy, by ułatwić spływanie

wody, choć często można się spotkać z bardziej stromymi

nachyleniami (na przykład w miejscach, w których chodniki

krzyżują się z podjazdami).

Sprzęt Wzniesienie o nachyleniu 5˚, długości przynajmniej 2 m (wzdłuż

kierunku jazdy) i szerokości przynajmniej 1,5 m.

Przynajmniej 1,5 m dodatkowego miejsca przed linią startową oraz

za linią końcową.

Linia startowa i linia końcowa prostopadłe do kierunku jazdy.

Środki monitorowania tego czy wózek zjeżdża w dół o więcej niż

10 cm względem pozycji startowej. Można zastosować linię

przejścia między wzniesieniem a płaską powierzchnią lub

jakąkolwiek linię równoległą do tego przejścia.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: hamulce odblokowane/wyłączone, wszystkie

koła na powierzchni wzniesienia, zwrócone w kierunku jazdy

wzdłuż zbocza. Główne koło po dolnej stronie wzniesienia

znajduje się 10 cm powyżej linii, na podstawie której można

będzie sprawdzić, czy wózek skręcił lub zjechał w dół. Osie kół

prowadzących muszą znajdować się za linią startową.

Obserwator: Za i poniżej wózka.


testowanej „Przejedź wózkiem w poprzek wzniesienia do linii końcowej

(należy ją wskazać), nie pozwalając kołom zjeżdżać poniżej tej

linii (należy ją wskazać).”








Zakończenie umiejętności następuje wtedy, gdy osie kół

prowadzących przekroczą linię końcową.

Od startu żadne z kół znajdujących się niżej nie przekroczyło

linii znajdującej się 10 cm poniżej wózka.

Uwagi dot. opiekuna Stopy opiekuna nie muszą pozostawać nad linią, której nie wolno

przekraczać, ponieważ zazwyczaj opiekun jest trochę poniżej

wózka przy jeździe w poprzek wzniesienia.


wózków inwalidzkich Elektryczne wózki inwalidzkie z napędem na przednie koła będą

miały tendencję do jazdy w górę wzniesienia zamiast w dół,

jednak nie odejmuje się z tego powodu punktów, o ile wózek

przejedzie 2 m w dostępnej przestrzeni.







3.26. Przejedź po miękkiej powierzchni (2 m)



Opis Osoba testowana przemieszcza wózek po miękkiej powierzchni

na odległość 2 m.

Uzasadnienie Miękkie powierzchnie (np. dywan, błoto, trawa, żwir, piasek lub

śnieg) występują dość powszechnie. Jazda po tego typu

powierzchniach jest utrudniona, ponieważ koła mają tendencję do

zapadania się.

Sprzęt Ścieżka o miękkiej powierzchni o długości przynajmniej 2 m oraz

szerokości 1,5 m.

Dodatkowe 1,5 m miękkiej powierzchni zarówno przed linią

startową jak i za linią końcową.

Rodzaje miękkich powierzchni: żwir (średniej wielkości, 5-6 cm

głębokości), piasek (drobnoziarnisty, 5-6 cm głębokości), mata

gimnastyczna (10 cm grubości), ponad 5 cm pia nka lub jej

odpowiednik przykryta dywanem (na zewnętrz lub wewnątrz

pomieszczenia).

Warto zauważyć, że niektóre powierzchnie pokryte piaskiem lub

żwirem posiadają progi, które utrudniają wjazd i wyjazd.

Głównym celem tego testu jest przejazd po miękkiej powierzchni

(2 m), a nie wjechanie na nią i zjechanie z niej.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Na miękkiej powierzchni, osie prowadzących

kół przed linią startową.

Obserwator: Za wózkiem.


testowanej „Proszę przejechać przez linię końcową (należy ją wskazać).”


Osie przednich kół znajdują się za linią końcową.

Wszystkie techniki są dozwolone: jazda przodem, tyłem, z

pomocą nóg itp.. Często konieczne jest podniesienie przednich

kółek.

Przy każdej pojedynczej próbie osoba testowana może

zastosować inne podejście.










3.27. Przejedź przez dziurę (15 cm)



Opis Osoba testowana przejeżdża wózkiem przez dziurę o długości 15

cm (wzdłuż kierunku jazdy) oraz o szerokości co najmniej równej

szerokości wózka.

Uzasadnienie Nierówności w powierzchniach są powszechnie występującymi

przeszkodami (np. koleiny na drodze). Koła o małej średnicy,

takie jak przednie kółka, mogą w nie wpaść, co może

doprowadzić do nagłego zatrzymania i spowodować

przewrócenie się wózka do przodu lub skutkować wypadnięciem

użytkownika z wózka. Nawet jeśli nie dojdzie do wychylenia ani

do upadku, może być ciężko wydostać wózek z dziury.

Sprzęt Przynajmniej 1,5 m płaskiej powierzchni o szerokości 1,5 m

zarówno przed dziurą jak i za nią.

Dziura powinna mieć około 5 cm głębokości, zajmować pełną

szerokość ścieżki oraz mieć 15 cm długości (wzdłuż kierunku

jazdy).

Pozycje startowe Wózek: Prowadzące koła w odległości przynajmniej 0,5 m przed

dziurą.

Obserwator: Za wózkiem, jedną ręką trzyma za pasek do

asekuracji, a drugą przed ramieniem użytkownika wózka. Jeżeli

korzysta się z pomocy dwóch obserwatorów (opcja

rekomendowana), jeden stoi za wózkiem, trzymając za pasek do

asekuracji, podczas gdy drugi stoi przed i obok wózka.


testowanej „Proszę przejechać wózkiem przez tę dziurę (należy ją wskazać).”


Wszystkie elementy wózka znajdują się na płaskiej

powierzchni za dziurą.

Wszystkie techniki są dozwolone. Dziura może zostać

pokonana zarówno przodem jak i tyłem.


Dochodzi do szarpnięcia w wyniku nagłego zatrzymania

wózka.

Występuje jakakolwiek forma utraty kontroli nad wózkiem.

Występuje przegięcie dolnej kończyny, które jednak nie

prowadzi do kontuzji użytkownika wózka.







Niezbędna jest interwencja obserwatora zapobiegająca

przewróceniu się wózka lub wypadnięciu z niego użytkownika.

Uwagi dot. opiekuna Opiekun może poprosić użytkownika wózka o pomoc przy

wykonywaniu umiejętności, wskazując by ten przechylił się do

przodu lub do tyłu, w celu ułatwienia przejścia przez niektóre

etapy zadania.









3.28. Przejedź przez próg (2 cm)



Opis Osoba testowana przejeżdża wózkiem przez próg o wysokości 2

cm.

Uzasadnienie Użytkownicy wózków często natrafiają na przeszkody (np. próg

domu), przy pokonaniu których może zaistnieć potrzeba

zastosowania różnych technik. Na przykład użytkownik

manualnego wózka może poderwać przednie kółka nad

przeszkodą, podczas gdy użytkownik wózka elektrycznego może

zmienić tryb na taki, o większej mocy.

Sprzęt Próg o wysokości 2 cm, 1,5 m szerokości, 10 cm długości (w

poprzek kierunku jazdy), prostokątny (pionowy, bez skosów).

Próg powinien zostać przymocowany w taki sposób, żeby

wytrzymał poziome siły oddziałujące na niego.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do progu, przednie kółka w

odległości przynajmniej 0,5 m od progu.



korzysta się z pomocy dwóch obserwatorów (opcja




testowanej „Proszę przejechać wózkiem przez próg”


Wózek w całości przejechał przez próg.

Próg może zostać pokonany zarówno przodem jak i tyłem.

Użytkownikowi wózka wolno wykorzystywać nogi lub wstać

by przedostać się na drugą stronę progu.

Ocena „zdana z trudnościami” powinna być przyznana, jeżeli:


wózka inwalidzkiego.

Występuje jakakolwiek forma utraty kontroli nad wózkiem.





przewróceniu się wózka lub wypadnięciu z niego

użytkownika.








przodu lub do tyłu, w celu ułatwienia przejścia przez niektóre

etapy zadania.









3.29. Wjedź na niski krawężnik (5 cm)



Opis Osoba testowana wjeżdża wózkiem na krawężnik o wysokości 5

cm. Uzasadnienie Zmiany poziomu powierzchni (np. krawężniki, stopnie, progi,

nierówne chodniki) stanowią częste przeszkody zarówno w

środowisku naturalnym jak i sztucznym.

Sprzęt Niższy poziom ścieżki prowadzący do krawężnika powinien mieć

przynajmniej 1,5 m szerokości oraz przynajmniej 3 m długości w

przypadku osób testowanych, które wykorzystują metodę

nabierania rozpędu. Wyższy poziom ścieżki za krawężnikiem

powinien mieć przynajmniej 1,5 m szerokości oraz przynajmniej

1,5 m długości.

Krawężnik powinien mieć 5 cm wysokości.

Krawędź krawężnika powinna być lekko zaokrąglona oraz

pokryta materiałem antypoślizgowym (np. farbą antypoślizgową).

Aby zapobiec przemieszczaniu się krawężnika przy kontakcie z

wózkiem inwalidzkim, może być konieczne jego odpowiednie

przymocowanie lub obciążenie.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do krawężnika, wiodące koła w

odległości przynajmniej 0,5 m od krawężnika. Wszystkie koła

wózka inwalidzkiego znajdują się na powierzchni poniżej

krawężnika. Jeśli osoba testowana ma zamiar skorzystać z

metody nabierania rozpędu, może ustawić się dalej od

krawężnika.


asekuracji, a drugą trzyma przed ramieniem użytkownika wózka.

Obserwator powinien być przygotowany na możliwość

przechylania się wózka na boki, jeśli tylne koła nie pokonają

krawężnika w tym samym momencie. Jeżeli korzysta się z dwóch

obserwatorów (opcja rekomendowana), jeden stoi za wózkiem

trzymając za pasek do asekuracji, podczas gdy drugi stoi przed i

obok wózka.


testowanej „Proszę wjechać wózkiem na krawężnik.”







Wszystkie koła wózka znajdują się na wyższym poziomie.

Osoba testowana siedzi w wózku prosto.

Osoba testowana może zdemontować podnóżki oraz

dostosować pozycję mechanizmu antywywrotnego, ale musi

dokonać tego samodzielnie.

Użytkownik wózka może wyjść z wózka w celu ukończenia

zadania, jeśli potrafi zrobić to w bezpieczny sposób.

Zezwala się na korzystanie z pomocy do pokonywania

krawężnika, jeśli wózek jest w takie wyposażony. Osoba

testowana musi umieć je uruchomić i z nich skorzystać

samodzielnie.



wózka.

Występuje jakakolwiek forma utraty kontroli nad wózkiem .



Dochodzi do skaleczenia kciuka w wyniku kontaktu z

hamulcami.



przewróceniu się wózka lub wypadnięciu z niego

użytkownika. Uwagi dot. opiekuna Opiekun może poprosić użytkownika wózka o pomoc przy


przodu lub do tyłu, w celu ułatwienia przejścia przez różne etapy

zadania.


Opiekun korzysta z mało ergonomicznej techniki (np. podnosi

wózek do góry zamiast wtoczyć go na wyższy poziom

krawężnika).









3.30. Zjedź z niskiego krawężnika (5 cm)



Opis Osoba testowana zjeżdża wózkiem z krawężnika o wysokości 5

cm.

Uzasadnienie Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5

cm)”.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5

cm)”, jednak ponieważ wiele osób testowanych jest w stanie

zjechać z większych wysokości niż te, na które są w stanie

wjechać, zaleca się przygotować dodatkowy srzęt umożliwiający

umieszczenie wózka na wyższym poziome (np. pochylnię).

Osoba testująca może również pomóc umieścić wózek na

wyższym poziomie.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Przodem do krawędzi krawężnika, wiodące

koła znajdują się w odległości przynajmniej 0,5 m od krawędzi

krawężnika. Wszystkie koła wózka znajdują się na wyższym

poziomie powierzchni.


asekuracji, a drugą, jeżeli osoba testowana jedzie przodem, przed

ramieniem użytkownika wózka. Obserwator powinien być

przygotowany na możliwość przechylania się wózka na boki, jeśli

jedno tylne koło spadnie z wyższego poziomu wcześniej niż

drugie. Jeżeli korzysta się z pomocy dwóch obserwatorów (opcja




testowanej „Proszę zjechać wózkiem z krawężnika.”


Wszystkie koła wózka znajdują się na niższym poziomie.

Osoba testowana siedzi prosto, a wózek może swobodnie

jechać dalej (tzn. nie zawisł na podnóżkach ani mechanizmie

antywywrotnym).

Wszystkie techniki są dozwolone

Użytkownik wózka może wyjść z wózka, jeśli potrafi zrobić to

w sposób samodzielny.

Osoba testowana może usunąć podnóżki oraz dostosować

mechanizm antywywrotny, ale musi zrobić to w sposób

samodzielny.








przodu lub do tyłu, w celu ułatwienia przejścia przez różne etapy

zadania.









3.31 Wjedź na krawężnik (15 cm)


WST-PL-E/UWE X WST-PL-E/O X WST-PL-S/US X

Opis Osoba testowana wjeżdża wózkiem na krawężnik o wysokości 15

cm.

Uzasadnienie Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5

cm)”.

Sprzęt Jak dla umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5 cm)” z tą

różnicą, że jego wysokość wynosi 15 cm.

Pozycje startowe Jak dla umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5 cm)”.


testowanej „Proszę wjechać wózkiem na krawężnik.”

Kryteria zdawalności Jak dla umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5 cm)”.

Ocena „niezaliczona” powinna zostać przyznana, jeżeli osoba

testowana uzyskała ocenę „niezaliczona" przy umiejętności

„Wjedź na niski krawężnik (5 cm)".

Uwagi dot. opiekuna Jak dla umiejętności „Wjedź na niski krawężnik (5 cm)”.


Opiekun nie zdołał sprawić, aby osoba testowana wychyliła się

do przodu w możliwie największym stopniu podczas

wtaczania tylnych kół na krawężnik.

Opiekun podnosi wózek do góry zamiast wtoczyć go na

wyższy poziom.

Opiekun wciąga wózek na krawężnik tyłem w pozycji z

podniesionymi przednimi kółkami, co zazwyczaj jest

nieergonomiczne.


wózków inwalidzkich Ta umiejętność nie ma zastosowania w przypadku większości

elektrycznych wózków ze względu na trudności i

niebezpieczeństwo, które ze sobą niesie.

Uwagi dot. skuterów Ta umiejętność nie ma zastosowania dla większości skuterów.






3.32. Zjedź z krawężnika (15 cm)



Opis Osoba testowana zjeżdża wózkiem z krawężnika o wysokości 15

cm.

Uzasadnienie Jak w przypadku umiejętności „Zjedź z niskiego krawężnika (5

cm)”.

Odpowiednia technika zjazdu z wyższego krawężnika może

różnić się od techniki stosowanej w przypadku niższego

krawężnika.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na krawężnik (15 cm)”.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Wiodące koła znajdują się przynajmniej 0,5 m

od krawędzi krawężnika. Wszystkie koła wózka znajdują się na

wyższym poziomie powierzchni.

Obserwator: W przypadku jazdy tyłem: Za wózkiem, trzymając za

pasek do asekuracji. W przypadku jazdy przodem z

podniesionymi przednimi kółkami: jedną ręką trzyma za pasek do


korzysta się z pomocy dwóch obserwatorów w przypadku jazdy

do przodu z podniesionymi przednimi kółkami, jeden z nich stoi

za wózkiem, trzymając za pasek do asekuracji, podczas gdy drugi

stoi przed i obok wózka.


testowanej Zdecydowanie rekomenduje się uzyskanie odpowiedzi na pytania

monitorujące przed wydaniem zgody na rozpoczęcie testu przez

osobę testowaną. Jeśli opisana metoda może być bezpieczna, ale

osoba testująca obawia się, czy będzie w stanie obserwować

wykonanie umiejętności z takiej perspektywy i w taki sposób, że

będzie to bezpieczne zarówno dla użytkownika wózka jak i

personelu, może zezwolić osobie testowanej na wybranie innej

metody bez odejmowania punktów.

„ Proszę zjechać wózkiem z krawężnika.”

Kryteria zdawalności Jak w przypadku umiejętności „Zjedź z niskiego krawężnika (5

cm)” z wyjątkiem aspektów wymienionych poniżej.


Osoba testowana w odpowiedzi na pytania monitorujące nie

potrafi opisać akceptowalnej metody wykonania umiejętności.

Osoba testowana nie zaliczyła umiejętności „Zjedź z niskiego

krawężnika (5 cm)”.






Uwagi dot. opiekuna Jak w przypadku umiejętności „Zjedź z niskiego krawężnika (5

cm)" z wyjątkiem aspektów wymienionych poniżej.


Występuje znaczne szarpnięcie wywołane niekontrolowanym

uderzeniem kół wózka o powierzchnię niższego poziomu.

Opiekun nie sprawił, że osoba testowana wychyliła się do

przodu w możliwie największym stopniu podczas staczania

tylnych kół z krawężnika.

Opiekun sprowadza na dół wózek jadący przodem w pozycji z

podniesionymi przednimi kółkami w sposób ergonomicznie

nieprawidłowy.


Opiekun próbuje tyłem stoczyć wózek z krawężnika w pozycji

z podniesionymi przednimi kółkami. W takim przypadku

osoba testująca powinna interweniować.





Uwagi dot. skuterów Ta umiejętność nie ma zastosowania dla większości skuterów.






3.33. Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami (30 s)



Opis Osoba testowana przyjmuje pozycje z podniesionymi przednimi

kółkami (balansuje na tylnych kołach), utrzymuje ją przez 30 s,

następnie opuszcza kółka z powrotem na podłogę.

Uzasadnienie Uniesienie przednich kółek w miejscu ma zastosowanie przy

problemach postawy, które mogą prowadzić do nadwerężania

szyi w czasie patrzenia do góry oraz może zmniejszyć

prawdopodobieństwo bólów powstałych w wyniku nacisku na

guzy kulszowe. Stacjonarna pozycja z podniesionymi przednimi

kółkami jest również podstawową umiejętnością przy innych

umiejętnościach funkcjonalnych, które najlepiej wykonuje się w

pełnej pozycji z podniesionymi przednimi kółkami.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wykonaj obrót w miejscu (180˚)”.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: W centrum kwadratu.



testowanej „Proszę przyjąć pozycję z podniesionymi przednimi kółkami i

utrzymywać ją, dopóki nie powiem by przestać. Proszę nie

wyjeżdżać tylnymi kołami poza kwadrat (należy go wskazać)”.

Po 30 s: „Proszę opuścić koła"


Osoba testowana przyjmuje pozycję z podniesionymi

przednimi kółkami i w sposób kontrolowany utrzymuje ją

przez 30 s. Wszystkie koła dotykające podłoża pozostają

wewnątrz kwadratu.

Po 30 s osoba testowana wraca w sposób kontrolowany do

pozycji pionowej. Osoba testowana musi poczekać z

opuszczeniem kół na polecenie osoby testującej. Przednie

kółka muszą wylądować w obrębie wyznaczonego kwadratu.

Wolno używać stóp przy przyjmowaniu pozycji z

podniesionymi przednimi kółkami, ale nie można ich używać

w celu jej utrzymania.


Osoba testowana przyjęła pozycję z podniesionymi przednimi

kółkami wykorzystując pomoce (przednie kółka w górze, tył

balansuje na mechanizmie antywywrotnym).

Dochodzi do znaczącego szarpnięcia wywołanego zbyt

energicznym lądowaniem przednich kółek wózka.






Uwagi dot. opiekuna Nie ma potrzeby, aby opiekun utrzymywał wózek w pozycji z

podniesionymi przednimi kółkami przez 30 s.





Uwagi dot. skuterów Ta umiejętność nie ma zastosowania w przypadku skuterów.






3.34. Obróć się w miejscu w pozycji z podniesionymi przednimi kółkami (180˚)



Opis Osoba testowana w wózku w pozycji z podniesionymi przednimi

kółkami obraca się w miejscu o 180o w lewą i w prawą stronę.

Uzasadnienie Użytkownik wózka często napotyka sytuacje, w których musi

skorzystać z tej pozycji, żeby obrócić się w wąskiej przestrzeni.

Wymagana powierzchnia dla kół opierających się na ziemi jest

mniejsza niż potrzebna przy wszystkich kołach na ziemi.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wykonaj obrót w miejscu

(180°)”.

Pozycje startowe Jak w przypadku umiejętności „Przyjmij pozycję z podniesionymi

przednimi kółkami (30 s)”.


testowanej Proszę przyjąć pozycję z podniesionymi przednimi kółkami.

Teraz proszę obrócić wózek tak, by stanął przodem w

przeciwnym kierunku, nie wyjeżdżając przy tym poza ten

kwadrat (należy go wskazać). Teraz proszę obrócić wózek z

powrotem w odwrotnym kierunku (należy go wskazać), tak by

znaleźć się w pozycji startowej.”

Kryteria zdawalności Jak w przypadku umiejętności „Wykonaj obrót w miejscu (180°)”

i „Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami (30 s)” z

wyjątkiem poniższych aspektów.

Osobie testowanej wolno stanąć przednimi kółkami na ziemi

pomiędzy obrotem w lewo i obrotem w prawo.


Osoba testowana nie zaliczy umiejętności „Przyjmij pozycję z

podniesionymi przednimi kółkami (30 s)”.


Uwagi dot.

elektrycznych

wózków

inwalidzkich

Ta umiejętność nie ma zastosowania w przypadku większości









3.35. Zjedź ze wzniesienia 10˚ w pozycji z podniesionymi przednimi kółkami



Opis Osoba testowana zjeżdża z wzniesienia o nachyleniu 10° w

pozycji z podniesionymi przednimi kółkami.

Uzasadnienie Zjeżdżanie ze wzniesień o umiarkowanym lub dużym spadku w

pozycji z podniesionymi przednimi kółkami ma kilka zalet.

Metoda ta pozwala użytkownikowi wózka kontynuować ruch do

przodu, przy zachowaniu czujności na potencjalne

niebezpieczeństwa (np. zbliżające się samochody). Technika ta

zmniejsza problem utraty przyczepności (oddziałującej na

hamowanie i kontrolę) pojawiający się, gdy koła znajdujące się

wyżej zostają odciążone. Technika ta zmniejsza też

prawdopodobieństwo upadku lub wbicia się podnóżków w

podłogę w miejscu przejścia między wzniesieniem a

powierzchnią poziomą. Sprzęt Jak w przypadku „Zjedź ze wzniesienia 10˚”

Pozycje startowe Jak w przypadku „Zjedź ze wzniesienia 10˚”


testowanej „Proszę ustawić wózek w pozycji z podniesionymi przednimi

kółkami. Teraz, pozostając w tej pozycji, proszę zjechać z

podjazdu, zachowując kontrolę nad wózkiem, a następnie

zatrzymać się na dole.”

Kryteria zdawalności Ogólnie jak w przypadku umiejętności „Zjedź ze wzniesienia

10°” oraz „Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami

(30 s)” .

Należy przyznać ocenę „zdana”, jeżeli:

Osoba testowana przyjmie pozycję z podniesionymi przednimi

kółkami na platformie nad wzniesieniem, zjeżdża z podjazdu,

zachowując kontrolę nad wózkiem i zatrzymuje się w

przestrzeni dostępnej pod podjazdem.


Osoba testowana nie zaliczy umiejętności „Przyjmij pozycję z

podniesionymi przednimi kółkami (30 s)”.

Uwagi dot. opiekuna Umiejętność ta nie została zawarta w części dla opiekuna,

ponieważ metoda ta nie jest uznana za lepszą, niż inne metody

pokonywania stromych wzniesień przez opiekunów.


wózków inwalidzkich Umiejętność ta nie ma zastosowania w przypadku elektrycznych

wózków ze względu na trudności i niebezpieczeństwo, które ze

sobą niesie.







3.36. Zjedź z krawężnika w pozycji z podniesionymi przednimi kółkami (15 cm)



Opis W pozycji z podniesionymi przednimi kółkami osoba testowana

zjeżdża przodem z krawężnika o wysokości 15 cm.

Uzasadnienie Zmiany poziomów powierzchni (np. krawężniki, schody) to

częste przeszkody, na które natrafia użytkownik wózka.

Zjeżdżając przodem z tego typu przeszkód użytkownik wózka

może zauważyć niebezpieczeństwo znajdujące się przed nim.

Także pozycja z podniesionymi przednimi kółkami sprawia, że

podnóżki nie kontaktują się z powierzchnią o niższym poziomie,

co mogłoby prowadzić do nagłego zatrzymania i spowodować

wychylenie do przodu lub upadek.

Sprzęt Jak dla umiejętności „Zjedź z krawężnika (15 cm)”.

Pozycje startowe Jak dla umiejętności „Zjedź z krawężnika (15 cm)”.


testowanej „Proszę ustawić wózek w pozycji z podniesionymi przednimi

kółkami. Teraz, pozostając w tej pozycji, proszę zjechać z

krawężnika, zachowując kontrolę nad wózkiem.“

Kryteria zdawalności Ogólnie jak w przypadku umiejętności „Zjedź z krawężnika (15

cm)” i „Przyjmij pozycję z podniesionymi przednimi kółkami (30

s)”

Należy przyznać ocenę „zdana”, jeżeli:

Osoba testowana ustawia wózek w kontrolowanej pozycji z

podniesionymi przednimi kółkami na wyższym poziomie

powierzchni, zbliża się do krawężnika, jadąc do przodu w tej

pozycji, następnie zjeżdża tylnymi kołami w ten sposób, żeby

tylne koła uderzyły o podłoże przed przednimi kółkami.

Można zastosować chwilowe poderwanie przednich kółek

zamiast pełnej pozycji z podniesionymi przednimi kółkami, o

ile przednie kółka nie uderzą o podłoże przed tylnymi kołami.


Osoba testowana nie zaliczyła umiejętności „Przyjmij pozycję

z podniesionymi przednimi kółkami (30 s)”.

Uwagi dot. opiekuna Umiejętność ta nie została zawarta w części dla opiekuna,

ponieważ metoda ta nie jest uznana za lepszą, niż inne metody

zjeżdżania z krawężników przez opiekunów.


wózków inwalidzkich Umiejętność ta nie ma zastosowania w przypadku elektrycznych

wózków ze względu na trudności i niebezpieczeństwo.







3.37. Przemieść się z podłogi na wózek inwalidzki

Stosowane wersje WST-PL-M/UWM ✓ WST-PL-M/O✓

WST-PL-E/UWE✓ WST-PL-E/O✓ WST-PL-S/US X

Opis Użytkownik wózka przemieszcza się z podłogi na wózek.

Uzasadnienie Umiejętność ta jest użyteczna, jeżeli użytkownik wózka podnosi

się po upadku, lub jeżeli znalazł się na podłożu z innego powodu.

Sprzęt Płaska powierzchnia.

Nie można używać pomocy zewnętrznych (np. ławki lub

schodów), chyba że osoba testowana ma je przy sobie lub

występują w naturalnym środowisku osoby testowanej i tam też

przeprowadza się test.

Pozycje startowe Użytkownik wózka: Siedzi lub leży na podłodze poza wózkiem.

Jeżeli transfer nie może zostać dokonany w sposób samodzielny,

osoba testująca może pomóc użytkownikowi w wydostaniu się z

wózka lub przyznać ocenę „błąd testu”.

Wózek inwalidzki: W zasięgu, hamulce odblokowane.

Obserwator: Blisko wózka, na pozycji, w której może sprawić, że

wózek się nie przewróci, a osoba testowana nie spadnie na

ziemię. Jeżeli jest dwóch obserwatorów, jeden z nich powinien

skoncentrować się na użytkowniku wózka, a drugi na tym, żeby

wózek nie ślizgał się i nie odjechał. Drugi obserwator nie

powinien dotykać wózka do momentu, aż zaistnieje konieczność

interwencji.


testowanej Zdecydowanie rekomenduje się uzyskanie odpowiedzi na pytanie


osobę testowaną.

„Proszę przemieścić się na wózek”



Dopuszczalna jest każda efektywna i bezpieczna technika.

Jeżeli osoba testowana usuwa poduszkę z siedzenia w ramach

stosowanej przez siebie techniki, wymaga się, aby podniosła ją

z ziemi, ale nie jest konieczne, aby umieściła ją pod

pośladkami. Zakłada się, że użytkownik wózka zazwyczaj jest

w stanie przemieścić się na inną powierzchnię do siedzenia i

przesiąść się na nią w celu położenia poduszki na miejsce.

Transfer jako osobna umiejętność jest oceniany w innym

miejscu.







Osoba testowana nie podaje bezpiecznej i efektywnej metody.

Uwagi dot. opiekuna Opiekun może uzyskać pomoc od użytkownika wózka podczas

wykonania umiejętności. Jest to wyjątek od generalnej zasady, że

użytkownik wózka nie powinien pomagać, gdy opiekun jest

oceniany. Nie można oczekiwać, że opiekun będzie w stanie

wykonać tą umiejętność bez pomocy.



Uwagi dot. skuterów Nie ma zastosowania, ponieważ użytkownicy skuterów

zazwyczaj chodzą.






3.38. Wjedź na schody

Stosowane wersje WST-PL-M/UWM X WST-PL-M/O✓


Opis Opiekun pomaga użytkownikowi wózka w wjechaniu

przynajmniej na trzy schody. Zakłada się, że umiejętność ta jest

wykonywana wspólnym wysiłkiem opiekuna i użytkownika

wózka, ponieważ nie można oczekiwać, że opiekun będzie w

stanie wykonać ją bez pomocy.

Uzasadnienie Mimo że istnieją alternatywne metody przedostania się z niższego

poziomu na wyższy, skorzystanie ze schodów często stanowi

jedyną opcję. Chociaż bardzo sprawny użytkownik wózka jest w

stanie wykonać tę umiejętność sam, pozostając w wózku, nie

zaleca się tego ze względu na obciążenie związane z tym

wykonaniem. Korzystanie z pomocy opiekuna lub przechodniów

przy wjeździe na schody jest metodą rekomendowaną. Choć trzy

schody to niewiele, umiejętność ich pokonania jest

reprezentatywna dla umiejętności pokonania większej liczby

schodów.

Sprzęt Potrzebne są przynajmniej 3 schody o wymiarach w przybliżeniu:

18 cm wysokość, 28 cm głębokość oraz szerokość przynajmniej

1,2 m.

Po obu stronach powinny znajdować się poręcze o wysokości ok.

86-92 cm powyżej schodów. Poręcze powinny wykraczać poza

górną i dolną granicę schodów o 30 cm lub więcej.

Schody powinny kończyć się na górze poziomą powierzchnią lub

platformą o wymiarach przynajmniej 2 m2

. Zaleca się krawędź o

wysokości 15 cm wzdłuż brzegów platformy.

Nie wolno korzystać z pomocy zewnętrznych (np. windy

schodowej), chyba że osoba testowana ma je przy sobie lub

znajdują się w naturalnym środowisku osoby testowanej i tam też

przeprowadzany jest test.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Na dole schodów, zazwyczaj tył wózka

znajduje się przodem w stronę schodów w odległości

przynajmniej 0,5 m od początku schodów.






Obserwator: Jeżeli jest jeden obserwator, powinien znajdować się

niżej i obok wózka. Jedna ręka obserwatora powinna być blisko

wózka, a druga na poręczy. Jeżeli korzysta się z pomocy dwóch

obserwatorów, to jeden obserwator stoi za i wyżej niż wózek,

trzymając za pasek do asekuracji, a drugi znajduje się blisko

wózka, z przodu i poniżej. Obserwator może luźno trzymać

wózek, o ile nie przeszkadza przy wykonywaniu umiejętności.

Drugą rękę może wykorzystać do złapania poręczy




osobę testowaną.

„Proszę sprawić, żeby Pani/Pan oraz wózek znaleźli się na górze

schodów.”


Dopuszczalne są wszelkie efektywne i bezpieczne techniki, o

ile uda się pokonać przynajmniej trzy schody.

Użytkownik wózka może zostać wyjęty z wózka i wniesiony

na schody.


Dochodzi do nadmiernego szarpania, gdy wózek przemieszcza

się między jednym a drugim stopniem schodów.

Opiekun przeciąży się.

Uwagi dot. opiekuna Opiekun może uzyskać pomoc od użytkownika wózka podczas

wykonania umiejętności. Jest to wyjątek od generalnej zasady, że

użytkownik wózka nie powinien pomagać, gdy opiekun jest

oceniany.











3.39. Zjedź ze schodów



Opis Użytkownik wózka i wózek zjeżdżają na dół z przynajmniej

trzech schodów.

Powód Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na schody” z wyjątkiem

tego, że ta umiejętność może zostać wykonana przez użytkownika

wózka bez pomocy.

Sprzęt Jak w przypadku umiejętności „Wjedź na schody”.

Ponieważ często można zjechać ze schodów, na które nie da się

wjechać, dodatkowy sprzęt (np. podjazd, winda lub osoby

testujące) powinien być dostępny, żeby umożliwić przedostanie

się wózka na szczyt schodów.

Pomoce zewnętrzne (np. winda schodowa) mogą zostać

zastosowane, jeżeli osoba testowana ma je przy sobie lub

występują w naturalnym środowisku osoby testowanej i tam też

przeprowadza się test.

Pozycje startowe Wózek inwalidzki: Na szczycie schodów, prowadzące koła

przynajmniej 0,5 m od szczytu schodów.

Obserwator: Niżej niż wózek, pomiędzy wózkiem a górnym

schodkiem. Jedna ręka obserwatora blisko wózka, aby unikać

wychyleń lub odjeżdżania wózka. Obserwator może luźno

trzymać wózek, o ile nie przeszkadza to przy wykonywaniu

umiejętności. Drugą rękę może wykorzystać do złapania się

poręczy.




osoba testowana.

„Proszę sprawić, żeby Pani/Pan oraz wózek znaleźli się na dole

schodów”.




Dochodzi do nadmiernego szarpania, gdy wózek przemieszcza

się między jednym a drugim schodkiem.

Opiekun przeciąży się.


test umiejĘtnoŚci poruszania siĘ wÓzkiem (wst-pl)...

Documents