technik us aug pocztowych i finansowych...

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

PROGRAM NAUCZANIA

TECHNIK USŁUG POCZTOWYCH

I FINANSOWYCH 421[02]

Zatwierdzam

Minister Edukacji Narodowej

Warszawa 2009

421[02]/MEN/2009.

2

Autorzy: mgr Anna Taudul Recenzenci: mgr Krystyna Stelmach -Tyszko mgr Krzysztof Heljak Opracowanie redakcyjne: mgr Krzysztof Zieliński mgr Zdzisław Szkudlarek

Korekta merytoryczna: mgr Kazimiera Tarłowska Korekta techniczna : mgr Magdalena Mrozkowiak

3

Spis tre ści

I. Plan nauczania 4 II. Programy nauczania przedmiotów zawodowych 5 Działalność usługowo - marketingowa 5 Usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym 16 Usługi finansowe w obrocie krajowym i zagranicznym 27 Pracownia pocztowo – finansowa 36 Język obcy zawodowy 46 Praktyka zawodowa 52

4

I. PLAN NAUCZNIA PLAN NAUCZANIA Szkoła policealna

Zawód: technik usług pocztowych i finansowych 421[02]

Podbudowa programowa: szkoła dająca wykształcenie średnie

Lp. Moduły kształcenia w zawodzie

Dla młodzieŜy

Dla dorosłych

Liczba godzin

tygodniowo w rocznym

okresie nauczania

Liczba godzin tygodniowo w rocznym

okresie nauczania

Liczba godzin w rocznym

okresie nauczania

Klasy I Semestry I-II

Forma stacjonarna

Forma zaoczna

1. Działalność usługowo - marketingowa 3 2 40

2. Usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym 5 3 66

3. Usługi finansowe w obrocie krajowym i zagranicznym 5 3 66

4. Pracownia pocztowo - finansowa

8 6 106

5. Język obcy zawodowy 2 2 27 6. Specjalizacja* 2 2 27

Razem 25 18 332 Praktyka zawodowa: 4 tygodnie *Program nauczania wybranej specjalizacji w zawodzie opracowany przez nauczyciela powinien uzyskać pozytywną opinię szkolnego zespołu przedmiotowego właściwego dla danego zawodu

5

II. PROGRAMY NAUCZANIA PRZEDMIOTÓW ZAWODOWYCH

DZIAŁALNO ŚĆ USŁUGOWO - MARKETINGOWA

Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń (słuchacz) powinien umieć:

− określić zasady higieny i fizjologii pracy oraz wymagania ergonomii, − zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, − rozpoznać zagroŜenia związane z wykonywaną pracą, − zapobiec zagroŜeniom Ŝycia i zdrowia pracowników, − dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy, − zastosować środki zabezpieczające przed szkodliwymi czynnikami

w środowisku pracy, − zareagować w przypadku zagroŜenia poŜarowego zgodnie

z instrukcją przeciwpoŜarową, − zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy w stanach

zagroŜenia zdrowia i Ŝycia, − zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska, − rozpoznać potrzeby i oczekiwania klienta w zakresie usług

pocztowych, −−−− określić rodzaje i formy komunikacji międzyludzkiej, −−−− zachować się asertywnie w relacjach z uczestnikami procesu pracy, −−−− zastosować zasady negocjowania i rozwiązywania konfliktów, −−−− zastosować podstawowe zasady etyki w biznesie, − zastosować obowiązujące przepisy Kodeksu cywilnego, − określić przepisy prawa dotyczące praw i obowiązków pracownika

i pracodawcy, − scharakteryzować organy ochrony konsumenta, − zastosować przepisy prawa dotyczące ochrony konsumenta, − zastosować przepisy i procedury dotyczące rękojmi, − zastosować przepisy i procedury dotyczące gwarancji, − określić czynności związane ze świadczeniem usług, − sporządzić umowy o wykonanie usług z konsumentem

i przedsiębiorcą, − zastosować obowiązujące procedury postępowania w przypadkach

roszczeń dotyczących świadczenia usług, − wyjaśnić podstawowe pojęcia dotyczące jakości, − zastosować normy jakościowe dotyczące usług materialnych

i niematerialnych,

6

− zastosować normy ilościowe, − ocenić jakość usług według określonych kryteriów, − posłuŜyć się narzędziami do badania jakości usług, − wykonać badania jakości usług, − zaplanować działania wpływające na poprawę jakości usług, − wyjaśnić podstawowe pojęcia marketingowe, − zaplanować działania marketingowe, − scharakteryzować koncepcje marketingowe, − określić kryteria segmentacji rynku, − określić instrumenty marketingu-mix, − określić cele badań marketingowych, − określić znaczenie i funkcje ceny jako narzędzia marketingu, − posłuŜyć się urządzeniami technicznymi stosowanymi w pracy

biurowej, − sporządzić pisma i dokumenty urzędowe, − wykonać czynności związane z przyjmowaniem i wysyłaniem

korespondencji, − wyjaśnić zasady archiwizacji dokumentów, − odebrać informacje przy pomocy poczty elektronicznej

i innych nośników informacji, − przekazać informacje przy pomocy poczty elektronicznej i innych

nośników informacji, − posłuŜyć się wyszukiwarką internetową, − pozyskać informacje zawarte w portalach internetowych, − skorzystać z materiałów źródłowych dotyczących danych

statystycznych, − sporządzić zestawienia statystyczne, − zaprezentować materiał statystyczny. Materiał nauczania 1. Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpo Ŝarowa Prawna ochrona pracy. Higiena pracy. Klasyfikacja czynników szkodliwych w środowisku pracy. ZagroŜenia Ŝycia i zdrowia pracownika. Metody i środki zapobiegania czynnikom szkodliwym. Środki ochrony indywidualnej. ZagroŜenia techniczne i organizacyjne. Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej w zakładach usługowych. Procedury udzielania pierwszej pomocy.

7

Ćwiczenia: • Dobieranie środków ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej

pracy. • Stosowanie sprzętu i środków gaśniczych do gaszenia zarzewia

poŜaru w warunkach symulowanych. • Wykonywanie sztucznego oddychania (na fantomie) zgodnie

z obowiązującymi zasadami. • Wykonywanie zewnętrznego masaŜu serca (na fantomie) zgodnie

z zasadami udzielania pierwszej pomocy w stanach zagroŜenia Ŝycia i zdrowia.

2. Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów mi ędzyludzkich Klasyfikacja i charakterystyka potrzeb. Komunikacja interpersonalna. Język i style komunikowania się. Techniki komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Bariery komunikacji. Dyskusja konstruktywna, zasady dyskusji. Rodzaje argumentacji. Konflikt. Rozwiązywanie konfliktów. Negocjacje. Techniki negocjacji. Systemy wartości etycznych. Kodeks etyki zawodowej. Ćwiczenia: • Prowadzenie bezpośredniej i telefonicznej rozmowy z klientem. • Prezentowanie klientom wybranej oferty zakładu usługowego. 3. Prawo w działalno ści usługowej Kodeks cywilny. Kodeks pracy. Ochrona konsumenta. Organy ochrony konsumenta: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Inspekcja Handlowa, Rzecznik Praw Ubezpieczonych, Rzecznik Konsumentów, organizacje konsumenckie. Procedury postępowania dotyczące rękojmi, gwarancji i roszczeń klientów. Przedawnienie roszczeń. Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy. Rodzaje umów o pracę. Rodzaje umów cywilno-prawnych: umowa o dzieło, umowa zlecenie, umowa sprzedaŜy, umowa agencyjna. Ćwiczenia: • Analizowanie przepisów prawa dotyczących ochrony konsumenta. • Sporządzanie umowy dotyczącej sprzedaŜy usługi. • Analizowanie praw i obowiązków pracownika. • Analizowanie praw i obowiązków pracodawcy.

8

4. Jakość świadczonych usług Wyznaczniki jakości. Kryteria oceny jakości usług. Jakość usług materialnych i niematerialnych. Normy ilościowe, normy jakościowe. Procedury zapewniania jakości. Koszty jakości. Certyfikaty jakości. Zarządzanie przez jakość TQM. Ćwiczenia: • Ocenianie jakości usługi pocztowej na podstawie norm jakości. • Opracowywanie narzędzi do pomiaru jakości usług pocztowych. • Prowadzenie badań jakości usług materialnych i niematerialnych

z zastosowaniem róŜnych narzędzi badawczych. • Określanie kryteriów oceny jakości usług pocztowych. 5. Marketing działalno ści usługowej Podstawowe pojęcia marketingowe. Analiza marketingowa. Segmentacja rynku. Strategie marketingowe. Cena jako narzędzie marketingu. Procedury kształtowania cen oraz instrumenty ich kontroli. Badania marketingowe. Planowanie działalności marketingowej. Ćwiczenia: • Prezentowanie róŜnych rodzajów reklamy produktów i usług

pocztowych. • Charakteryzowanie segmentu odbiorców określonego rodzaju usług. • Planowanie róŜnych sposobów i strategii ustalania cen. 6. Organizacja pracy biurowej Stanowisko pracy biurowej. Urządzenia biurowe. Rodzaje dokumentów biurowych. Zasady redagowania pism. Zasady prowadzenia korespondencji. Komputer w pracy biurowej. Ćwiczenia: • Dostosowanie stanowiska pracy do wymagań ergonomii. • Przyjmowanie i wysyłanie korespondencji. • Sporządzanie protokołu, notatki, sprawozdania. • Pozyskiwanie informacji z sieci internetowej.

9

7. Elementy statystyki Metody badań statystycznych. Opracowania statystyczne. Materiały źródłowe danych statystycznych. Prezentacje materiałów statystycznych. Ćwiczenia: • Opracowywanie danych statystycznych w formie graficznej. • Sporządzanie analizy statystycznej. • Prezentowanie danych statystycznych. Środki dydaktyczne Instrukcje obsługi urządzeń biurowych. Kodeks pracy. Regulaminy: bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej, przeprowadzania ewakuacji. Filmy dydaktyczne dotyczące udzielania pierwszej pomocy, stosowania sprzętu i środków gaśniczych. Środki ochrony indywidualnej. Apteczka pierwszej pomocy. Fantom do nauki resuscytacji. Plany ewakuacyjne zakładów usługowych. Sprzęt gaśniczy. Umowy cywilno-prawne. Programy komputerowe – Poczta 2000/Poczta Gdańsk. Filmy dydaktyczne dotyczące zapewnienia jakości usług oraz jakości wewnętrznej. Plansze i foliogramy: terminologia ISO 8402, terminy i definicje stosowane w normach dotyczących jakości; normy ISO: podział i charakterystyka; zestawienie elementów systemu zapewnienia jakości według normy ISO 9001. ZaleŜności między normami ISO serii 9000; system kompleksowego zarządzania jakością TQM. Normy ISO serii 9000 i 10000. Materiały Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji. Instrukcje i teksty przewodnie do ćwiczeń. Filmy dydaktyczne dotyczące marketingu, obsługi klienta, sukcesu sprzedaŜy, psychologii obsługi klienta, savoir-vivru w biznesie, technik negocjacji, telemarketingu, autoprezentacji, asertywności. Programy na płytach CD: Profesjonalna obsługa klienta, Telefon w firmie, Projekt Management. Plansze: Marketing mix, Piramida potrzeb, Model gościnności. Foliogramy: Marketing mix, Elementy promocji usług. Techniczne środki kształcenia. Dokumenty biurowe.

10

Protokoły. Układy pism. KsiąŜka korespondencji. Instrukcje dotyczące pracy kancelarii. Słownik poprawnej polszczyzny. Słownik ortograficzny. Materiały biurowe: papier, teczki, skoroszyty, segregatory. Techniczny sprzęt biurowy: telefax, kserokopiarka, telefon z automatyczną sekretarką, komputer, laminator, gilotyna do cięcia papieru, bindownica, termobindownica. Uwagi o realizacji

Program przedmiotu Działalność usługowo-marketingowa obejmuje treści dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, kontaktów interpersonalnych, podstaw prawnych działalności usługowej, jakości świadczonych usług, planowania działań marketingowych oraz wykonywania podstawowych prac kancelaryjno – biurowych z wykorzystaniem środków technicznych.

Zintegrowane w programie treści kształcenia z róŜnych dziedzin wiedzy stanowią podstawę do kształtowania umiejętności z zakresu oferowania i świadczenia usług pocztowo-finansowych.

W procesie nauczania-uczenia się naleŜy rozwijać zainteresowania zawodowe oraz kształtować niezbędne w zawodzie postawy, takie jak: poczucie odpowiedzialności, sumienność, współdziałanie w grupie, tolerancja, asertywność, kreatywność.

Realizując program szczególną uwagę naleŜy zwrócić na kształtowanie umiejętności: − rozpoznawania zagroŜeń w środowisku pracy i stosowania przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska,

− udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

− komunikowania się z uczestnikami procesu pracy, − prowadzenia negocjacji w sytuacjach konfliktowych, − analizowania przepisów prawnych i regulaminów dotyczących usług

pocztowych i finansowych, − dokonywania oceny jakości świadczonych usług, − prowadzenia marketingu oferowanych usług, − wykonywania prac biurowych, − korzystania z róŜnych źródeł statystycznych.

Osiągnięcie zamierzonych celów kształcenia umoŜliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, metody

11

przypadków, tekstu przewodniego, inscenizacji oraz ćwiczeń praktycznych.

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni dydaktycznej wyposaŜonej w urządzenia audiowizualne i biurowe oraz w pracowni komputerowej. Ćwiczenia powinny być prowadzone w 15 osobowych grupach,

z podziałem na 2-3 osobowe zespoły. Praca w zespołach sprzyja kształtowaniu umiejętności: komunikowania się, współpracy, planowania, rozwiązywania problemów oraz dzielenia się doświadczeniami. Podczas ćwiczeń uczniowie powinni korzystać z pomocy dydaktycznych oraz róŜnych źródeł informacji, takich jak: akty prawne, regulaminy świadczenia usług pocztowych, instrukcje obsługi urządzeń biurowych, poradniki, normy oraz roczniki statystyczne. Wskazane jest prezentowanie filmów dydaktycznych i nagrań dźwiękowych oraz organizowanie wycieczek do sekretariatów, sądu, kancelarii prawniczej, przedsiębiorstw i urzędów pocztowych.

W ramach realizacji programu waŜne jest opanowanie przez uczniów umiejętności obsługi konsumenta zgodnie z obowiązującymi wymaganiami formalno-prawnymi oraz planowania i organizacji usług.

Podczas realizacji programu naleŜy równieŜ uświadomić uczniom, Ŝe na jakość świadczonych usług wpływa praca całego personelu, począwszy od asystenta poprzez kierownika zmiany, naczelnika i ekspedienta.

Proponuje się następujący podział godzin na realizację działów

tematycznych:

Lp. Działy tematyczne

Orientacyjna liczba godzin

1. Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpoŜarowa

6

2. Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich 16 3. Prawo w działalności usługowej 12 4. Jakość świadczonych usług 28 5. Marketing działalności usługowej 18 6. Organizacja pracy biurowej 12 7. Elementy statystyki 4

Razem 96 Podana w tabeli liczba godzin na realizację poszczególnych działów

ma charakter orientacyjny. Nauczyciel moŜe wprowadzać zmiany w zaleŜności od potrzeb edukacyjnych szkoły.

12

Propozycje metod sprawdzania i oceny osi ągnięć edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie, na podstawie określonych kryteriów.

Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny osiągnięć, umoŜliwi nauczycielowi korygowanie błędów oraz dostosowanie metod nauczania, form organizacyjnych pracy i środków dydaktycznych do moŜliwości poznawczych uczniów.

W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów zaleca się stosowanie: − sprawdzianów ustnych i pisemnych, − testów osiągnięć szkolnych, − obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania ćwiczeń.

Podczas obserwacji naleŜy zwracać uwagę na: − opanowanie umiejętności porozumiewania się, − postawę i aktywność uczniów podczas zajęć, − korzystanie z aktów prawnych dotyczących obowiązków i praw

producenta i konsumenta, − określanie procedur postępowania wobec konsumentów

niezadowolonych z zakupu towaru lub świadczenia usługi, − sporządzanie umów cywilno-prawnych, − posługiwanie się podstawową terminologią dotyczącą jakości, − ocenianie jakości usług według określonych kryteriów, − planowanie działań wpływających na poprawę jakości usług, − promocję produktu, usługi, − wyszukiwanie i selekcję informacji, − organizację stanowiska pracy biurowej, − uŜytkowanie urządzeń biurowych, − sporządzanie dokumentów biurowych, − korzystanie z danych statystycznych.

Podstawą do uzyskania przez uczniów pozytywnej oceny jest między innymi samodzielne i poprawne wykonanie ćwiczeń. Ćwiczenia naleŜy oceniać zarówno w trakcie, jak i po ich wykonaniu.

W końcowej ocenie naleŜy uwzględnić wyniki wszystkich metod sprawdzania osiągnięć ucznia stosowanych przez nauczyciela. Literatura Argyle M.: Psychologia stosunków międzyludzkich. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1999 Bangs D.G.: Plan marketingowy. PWE, Warszawa 1999

13

Bank J.: Zarządzanie przez jakość. Fleberg SJA, Warszawa 1999 Barlow J., Mǿller C.: Reklamacja, czyli prezent. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001 Bierach A.: Sztuka czytania z twarzy. Wyd. ASTRUM, Wrocław 1997 Bierach A.J.: Mowa ciała kluczem do sukcesu. Wyd. ASTRUM, Wrocław 2001 Bryś J.: Podstawy biurowości. Format - AB. Warszawa 1999 Buchfelder M. A.: Podręcznik pierwszej pomocy. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999 Bułhak A.: Obsługa komputera. Help, Warszawa 1997 Dahlgaard J.J., Kristensen K., Kanji G.K.: Podstawy zarządzania jakością. PWN, Warszawa 2000 Denisson D., Tobey L.: Podręcznik reklamy. M & A Communications, Lublin 1994 Dmowski S., Rudnicki S.: Komentarz do Kodeksu cywilnego, Księga pierwsza - Część ogólna. Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 2001 Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WS i P, Warszawa 1998 Holtz I.: Technika doskonalenia jakości ISO 9000. WSiP S.A., Warszawa 1999 Kidyba A.: Prawo handlowe. Wyd. CH Beck, Warszawa 2001 Kienzler I.: Korespondencja handlowa w języku polskim. Wzory pism, umów i innych dokumentów. IVAX Sp. z.o.o, Gdynia 1996 Kinel K.,Mikołajewska G.: Piszę na maszynie. Ćwiczenia. Ethos, Warszawa 1996 Kinel K.: Piszę na maszynie. Podręcznik. Ethos, Warszawa 1996 Kopmeyer M.: Praktyczne metody osiągania sukcesu. Bellona, Warszawa 1994. Kosikowski C.: Prawo działalności gospodarczej - komentarz. Wydawnictwa Prawnicze, Warszawa 2000 Kothler Ph., Dubois B.: Marketing Management. Publi - Union öditions, Paris 1989 Kothler Ph.: Marketing. Analiza, planowanie, wdraŜanie i kontrola. Gebethner & Ska, Warszawa 1994 Kramer T.: Podstawy marketingu. PWE, Warszawa 1994 Król- Fijewska M.: Stanowczo, łagodnie, bez lęku. Intra, Warszawa 1995. Król- Fijewska M.: Trening asertywności. PTP, Warszawa 1994. Kuciński J., Trzciński Z.: Prawo gospodarcze. Wyd. CH Beck, Warszawa 2002 Leland K., Bailey K.: Obsługa klienta. Wydawnictwo RM, Warszawa 1999 Leszczyński W., Zakrzewska K.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. PROEGRO, Warszawa 1993 Lewandowski J.: Elementy prawa. WSiP, Warszawa 1994

14

Łazarska T.: Pisanie na maszynie w języku polskim i w językach obcych cz.1-4. FBC, Warszawa 1993 Łętowska E.: Prawo umów konsumenckich. C.H. Beck, Warszawa 1999 Łętowska E.: Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów - komentarz. Wyd. CH Beck, Warszawa 2000 Markowski W.J.: ABC small business’u. Wyd. Marcus s.c., Łódź 1998 Maslow A.: Motywacja i osobowość. Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1996 Pietrzykowski K. red.: Kodeks cywilny. Komentarz, tom II. Wydawnictwa Prawnicze, Warszawa 1998 Rączkowski B.: BHP w praktyce. ODDK, Warszawa 2003 Rączkowski B.: Omówienie zmian w zakresie przepisów bhp. ODDK, Warszawa 2003 Rogoziński K.: Usługi rynkowe. AE, Poznań 2000 Russel J. TH., Lane W.R.: Reklama. Fleberg SJA, Warszawa 2000 Sarna P.: Kultura zawodu dla ekonomistów. Wyd. eMPi, Poznań 1996 Simon H.: Zarządzanie cenami. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 Sobczak K.: Działalność gospodarcza. Uregulowania prawne. Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 2001 Sommer J., Stoga K., Potrzeszcz R.: Prawo działalności gospodarczej - komentarz. Twigger, Warszawa 2000 Tautz-Wiessner G.: Savoir-vivre w Ŝyciu. Dobre obyczaje kluczem do sukcesu. Wyd. ASTRUM, Wrocław 2000 Thomson P.: Sposoby komunikacji interpersonalnej. Zysk i S-ka, Poznań 1998. Wiśniewski A.: Marketing. WSiP, Warszawa1997 Wiśniewski M.: Technika biurowa. eMPi², Poznań 1993 Withers J., Vipperman C.: Na czym polega i jak robić marketing usług. M & A Communications, Lublin 1994 Wojciechowski E.: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk 1998. Wołowik A. M.: Jakościowe badania marketingowe. PWE, Warszawa 1999 Zdyb M.: Publiczne prawo gospodarcze. Zakamycze, Kraków 1998 Zdyb M.: Prawo działalności gospodarczej - komentarz. Zakamycze, Kraków 2000 śurawik B., śurawik W.: Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie. PWE, Warszawa 1996 Poradnik opracowania, wdroŜenia systemu jakości wg ISO-9000. Polskie Forum ISO 9000, Warszawa 1996 Praktyczne zarządzanie jakością. ALFA-WEKA, 1997 Czasopisma: Sekretarka, ENTER, Chip

15

Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy: nauka i praktyka. CIOP Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Dz. U. Nr 129, poz. 884 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3.11. 1992 r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków i innych obiektów budowlanych i terenów, Dz. U. Nr 92, poz. 460 oraz Dz. U. z 1995 r. Nr 102, poz. 507 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28.07.1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a takŜe zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy, Dz. U. Nr 115, poz. 744 Wykaz literatury naleŜy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych.

16

USŁUGI POCZTOWE W OBROCIE KRAJOWYM I ZAGRANICZNYM


− wyjaśnić pojęcia: poczta, placówka pocztowa, usługa pocztowa, przesyłka listowa,

− określić rolę i zadania poczty, − określić formy działalności międzynarodowych organizacji

pocztowych, − określić rodzaje usług świadczonych przez operatorów pocztowych, − przyjąć zlecenia na wykonanie usług świadczonych przez operatorów

pocztowych, − wykonać czynności operacyjne związane z realizacją usług

począwszy od momentu przyjęcia zlecenia, − wykonać usługi i świadczenia dodatkowe o charakterze

powszechnym, − posłuŜyć się regulaminami świadczenia usług oraz cennikami opłat za

usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym, − wykonać usługi pocztowe zgodnie z obowiązującym regulaminem świadczenia usług,

− zaewidencjonować i odręcznie udokumentować usługi pocztowe, − udzielić informacji o świadczonych i oferowanych usługach

pocztowych powszechnych i dodatkowych, − określić zakres odpowiedzialności dotyczącej realizacji usług

pocztowych, − ocenić skutki nieprawidłowego wykonania usługi, − dokonać klasyfikacji przesyłek listowych w obrocie krajowym

i zagranicznym, − scharakteryzować rodzaje przesyłek listowych, − scharakteryzować róŜne rodzaje przesyłek, w tym przesyłki nie

odpowiadające warunkom określonym w obowiązujących przepisach, − określić warunki przyjęcia zlecenia na wykonanie usługi, − przyjąć przesyłki zgodnie z obowiązującymi przepisami, − przyjąć przesyłki listowe w obrocie krajowym i zagranicznym, − zaewidencjonować i rozliczyć naleŜności za usługi komplementarne, − nadać przesyłkę dworcową, − określić uprawnienia nadawców i adresatów przesyłek, − obliczyć opłatę za poszczególne usługi, − dokonać zapisów w pocztowej ksiąŜce nadawczej, − wykonać czynności przyjęcia przesyłek pocztowych,

17

− przyjąć opłatę za przesyłki listowe w róŜnych formach płatności, − przeprowadzić kontrolę pobranych opłat za przesyłki listowe, − rozróŜnić rodzaje paczek pocztowych stosowanych w obrocie

krajowym i zagranicznym, − przyjąć paczki pocztowe z róŜnymi usługami komplementarnymi

w obrocie krajowym i zagranicznym, − przestrzegać ogólnych warunków nadawania paczek, − zaewidencjonować paczki pocztowe, − obliczyć i pobrać opłatę za przyjętą paczkę pocztową na podstawie

cennika, − zastosować przepisy pocztowo-celne dotyczące przyjęcia paczek

zagranicznych, − posłuŜyć się wykazem sieci placówek pocztowych przyjmujących

przesyłki Pocztex, − scharakteryzować przedsiębiorstwa świadczące usługi kurierskie, − zastosować koperty specjalne usługi Pocztex, w obrocie krajowym

i EMS w obrocie zagranicznym, − rozróŜnić rodzaje przesyłek Pocztex w obrocie krajowym i EMS

w obrocie zagranicznym, − posłuŜyć się regulaminem świadczenia usługi Pocztex w obrocie

krajowym, − posłuŜyć się instrukcją technologiczną w sprawie świadczenia usługi

Pocztex w obrocie krajowym oraz w sprawie świadczenia usługi EMS w obrocie zagranicznym,

− posłuŜyć się cennikiem opłat za świadczone usługi Pocztex i EMS w obrocie krajowym i zagranicznym,

− określić warunki nadania przesyłek kurierskich w obrocie krajowym i zagranicznym (masa, wymiary, sposób adresowania, opakowanie, zawartość, zabezpieczanie),

− przyjąć i pobrać opłatę za przesyłki kurierskie, − sporządzić dzienny wykaz przesyłek kurierskich, − dokonać odbioru przesyłki z siedziby klienta, − obliczyć wysokość opłat abonamentowych, − przyjąć zamówienie na abonament filatelistyczny, − zastosować okolicznościowe nalepki „R”, − posłuŜyć się datownikiem i stemplem okolicznościowym, − przyjąć i rozliczyć przedpłatę na prenumeratę prasy i czasopism, − przyjąć, zaewidencjonować i przechować pełnomocnictwo pocztowe

i zastrzeŜenie odbioru, − sporządzić zamówienie na znaczki i druki płatne, − dokonać ewidencji skrytek i przegródek pocztowych,

18

− zidentyfikować adresata i odbiorcę przesyłki pocztowej, − wykonać czynności oddawcze, − opracować, zaewidencjonować i przechować przesyłki przeznaczone

do wydania, − wydać w okienku przesyłki awizowane i adresowane na poste-

restante, − wydać przesyłki oraz rozliczyć je po powrocie listonoszy z rejonu, − pobrać naleŜności za przesyłki pocztowe, − dokonać zapisów w ewidencji skrytek i przegródek pocztowych, − przyjąć przesyłki z ekspedycji, − zaewidencjonować przesyłki pocztowe w ramach rozliczenia kasy

operacyjnej, − przyjąć przesyłkę reklamową.

Materiał nauczania 1. Przesyłki listowe w obrocie krajowym i zagranicznym Rola poczty w świadczeniu usług. Instrukcje i regulaminy pocztowe. Przesyłki pocztowe w obrocie krajowymi zagranicznym: warunki nadania i przyjęcia przesyłki do przewozu tzn. sprawdzenie zawartości przesyłek, masy, wymiarów, opakowania, zabezpieczania i prawidłowego zaadresowania. Usługi komplementarne: potwierdzenie odbioru, polecenie, zadeklarowana wartość, sprawdzenie zawartości przesyłki pobraniowej przez odbiorcę, ostroŜnie. Przesyłka dworcowa. Opłaty za przesyłki w obrocie krajowym i zagranicznym. Cenniki opłat. Warunki odstąpienia od umowy o świadczenie usługi pocztowej o charakterze powszechnym. Międzynarodowa korespondencja handlowa z odpowiedzią =CCRI=. Prowadzenie pocztowej ksiąŜki nadawczej. Prowadzenie kontrolki odcisków datownika. Stemplowanie przesyłek. Prowadzenie ewidencji zuŜycia nalepek „R”. Przygotowanie przesyłek listowych do odprawy. Opłaty za przyjęcie przesyłki z zadeklarowaną wartością. Wykaz opłat za przyjęcie listów wartościowych. Opłaty za przesyłki listowe z zadeklarowaną wartością. Formy regulowania opłat za usługi pocztowe: gotówkowa, bezgotówkowa, znaczkami pocztowymi, przy pomocy maszyny do frankowania, opłata skredytowana. Przesyłki zwolnione od opłat, opłata przerzucona na adresata i stosowane upusty. Kontrola opłat w placówce pocztowej nadawczej i oddawczej. Nadpłaty i dopłaty.

19

Ćwiczenia: • Dokonywanie rozdziału przesyłek listowych w obrocie krajowym

i zagranicznym. • Dokumentowanie przyjęcia listu poleconego za potwierdzeniem

odbioru w obrocie krajowym i zagranicznym. • Obliczanie naleŜności za przesyłki listowe krajowe i zagraniczne. • Obliczanie naleŜności za świadczenia dodatkowe i stosowane

nalepki. • Wypełnianie dowodu nadania na list polecony. • Świadczenie usług dodatkowych związanych z wysyłką listu

poleconego. • Analizowanie przypadków dotyczących przesyłek listowych i listów

z zadeklarowaną wartością w obrocie zagranicznym. • Dokumentowanie i zabezpieczanie listów z zadeklarowaną wartością. • Przyjmowanie i ewidencjonowanie listów z zadeklarowaną wartością

w obrocie krajowym i zagranicznym. • Obliczanie opłat za przyjęcie listów z zadeklarowaną wartością

zgodnie z cennikami opłat. • Przyjmowanie listów z zawartością towarów w obrocie zagranicznym. • Znakowanie listów nalepką „CN 22”. • Przyjmowanie listów poleconych na podstawie pocztowej ksiąŜki

nadawczej. • Przyjmowanie przesyłek listowych zwykłych i poleconych w obrocie

krajowym i zagranicznym. • Określanie warunków przyjmowania, opracowywania i doręczania

przesyłek w obrocie krajowym i zagranicznym. • Przyjmowanie przesyłek listowych opłaconych: znaczkiem, maszyną

do frankowania oraz za opłatą przerzuconą na adresata, gotówką, kredytem.

• Kontrolowanie opłat, kwalifikacji, opracowania i doręczania przesyłek pocztowych.

2. Paczki pocztowe w obrocie krajowym i zagraniczny m Rodzaje paczek. Nadawanie paczek na warunkach szczególnych. Świadczenia dodatkowe. Zasady przyjmowania i ewidencjonowania paczek w obrocie krajowym i zagranicznym. Zasady nadawania paczek zbiorowo przy pomocy pocztowej ksiąŜki nadawczej i sposobem uproszczonym. Opłaty za paczki krajowe i zagraniczne. Cennik opłat za paczki krajowe i zagraniczne. Przekazywanie paczek do ekspedycji. Zawartość paczek oraz przepisy pocztowo-celne związane z wysyłaniem paczek zagranicznych.

20

Ćwiczenia: • Kwalifikowanie, przyjmowanie i zabezpieczanie paczek. • Ustalanie opłat za paczki na podstawie cennika. • Wypełnianie adresu pomocniczego na paczkę. • Prowadzenie ewidencji paczek w wykazie opłat za przyjęte paczki. • Wypełnianie dokumentów zdawczych i celnych. • Przyjmowanie paczek z róŜnymi usługami komplementarnymi. • Sporządzanie księgi oddawczej wydawanych paczek. • Przyjmowanie paczek w obrocie zagranicznym, na podstawie

instrukcji technologicznej oraz cennika opłat za usługi pocztowe w obrocie zagranicznym.

• Nadawanie paczek zbiorowo przy pomocy pocztowej ksiąŜki nadawczej i sposobem uproszczonym.

• Wypełnianie formularza adresu pomocniczego w związku z przyjęciem paczki pocztowej zagranicznej.

• Prowadzenie ewidencji przyjmowanych paczek w obrocie zagranicznym.

3. Usługi kurierskie Przesyłki kurierskie Pocztex w obrocie krajowym i EMS w obrocie zagranicznym. Warunki nadawania przesyłek EMS i POCZTEX w obrocie krajowym i zagranicznym. Zasady uiszczania opłat za przesyłki kurierskie Pocztex i EMS. Opłaty za przesyłki Pocztex w obrocie krajowym i EMS w obrocie zagranicznym. Odbiór przesyłek EMS i Pocztex z siedziby klienta. Sieć placówek pocztowych przyjmujących przesyłki kurierskie. Ćwiczenia: • Dobieranie kopert specjalnych do usług Pocztex w obrocie

krajowym i EMS w obrocie zagranicznym. • Analizowanie przepisów zawartych w regulaminie świadczenia usługi

Pocztex w obrocie krajowym. • Prowadzenie dziennego wykazu przesyłek kurierskich. • Analizowanie regulacji zawartych w instrukcji technologicznej

w sprawie świadczenia usługi Pocztex w obrocie krajowym i EMS zagranicznym.

• Obliczanie opłat za świadczenie usług kurierskich. • Przyjmowanie przesyłek kurierskich w obrocie krajowym

i zagranicznym. • Prowadzenie dziennego wykazu przyjętych przesyłek EMS i Pocztex.

21

• Ewidencjonowanie i przekazywanie do ekspedycji przyjętych przesyłek EMS i Pocztex.

• Obliczanie opłat za usługi, na podstawie cennika za świadczenie usługi EMS i Pocztex.

• Sporządzanie listy awizowanych/wydanych przesyłek EMS i Pocztex. 4. Dodatkowe usługi pocztowe Abonament filatelistyczny: plany emisji znaczków pocztowych i kartek pocztowych, katalogi znaczków pocztowych, zamówienia na abonament filatelistyczny i ich realizacja. Ewidencja abonamentu filatelistycznego. Opłaty abonamentowe. Datowniki okolicznościowe: realizacja wniosków na datowniki okolicznościowe, zasady wykonywania i stosowania datowników okolicznościowych, stemplowanie korespondencji filatelistycznej. Okolicznościowe nalepki „R”: realizacja wniosków, wykonanie i stosowanie okolicznościowych nalepek „R”. Prenumerata prasy: przedpłata na prenumeratę, rozliczanie i ewidencjonowanie przedpłat. Sporządzanie zamówień. Pełnomocnictwo pocztowe i zastrzeŜenia odbioru. Ewidencja pełnomocnictwa pocztowego. Charakterystyka telegramu pocztowego: warunki nadania, ewidencjonowanie, opłaty. Skrytki i przegródki pocztowe. Ćwiczenia: • Przyjmowanie pełnomocnictwa pocztowego. • Przyjmowanie zastrzeŜenia odbioru. • Prowadzenie ewidencji pełnomocnictw i zastrzeŜeń odbioru. • Prowadzenie ewidencji skrytek i przegródek pocztowych. • Prowadzenie ewidencji opłat za skrytki i przegródki pocztowe. • Sporządzanie i przyjmowanie zamówień na abonament filatelistyczny. • Realizowanie abonamentu filatelistycznego. • Charakteryzowanie jednostek abonamentowych: kopert pierwszego

dnia obiegu – FDG, kartek pocztowych i kopert z wydrukowanym znaczkiem pocztowym, odbitek datowników okolicznościowych, listów poleconych z naklejonymi okolicznościowymi nalepkami „R”.

• Stemplowanie korespondencji filatelistycznej. • Wydawanie zamówionego abonamentu filatelistycznego. • Przyjmowanie telegramów pocztowych. • Przyjmowanie przedpłat na prenumeratę czasopism. • Dokonywanie rozliczenia z przyjętych przedpłat. • Sporządzanie zamówień na prenumeratę czasopism.

22

5. Doręczanie przesyłek pocztowych Czynności oddawcze, adresat i odbiorca. Kwitowanie odbioru przesyłek pocztowych. Pobieranie naleŜności za przesyłki pocztowe. Zasady awizowania przesyłek. Kontrola przesyłek pocztowych przeznaczonych do wydania lub doręczenia. Przesyłki przeznaczone do wydania w placówce oddawczej. Opracowywanie, ewidencjonowanie i przechowywanie przesyłek przeznaczonych do wydania. Zasady odbioru przesyłek w placówce pocztowej. Przesyłki przeznaczone do doręczenia. Rejony doręczeń przesyłek. Zasady przekazywania przesyłek doręczycielom. Organizacja słuŜby doręczeń w terenie. Przyjęcie przesyłek z ekspedycji. Kontrola opłat nadesłanych przesyłek. Zasady przygotowywania przesyłek do wydania odbiorcy. Zasady sporządzania dokumentów oddawczych. Zasady obowiązujące przy wydawaniu przesyłek w okienku. Ewidencja rozliczenia kasy operacyjnej. WyposaŜenie i organizacyjne powiązania stanowiska listowego z innymi stanowiskami pracy. Przesyłki przeznaczone do doręczenia i do wydania w placówce pocztowej. Ćwiczenia: • Sporządzanie dokumentów związanych z wydawaniem przesyłek

listowych w obrocie krajowym i zagranicznym. • Sporządzanie karty doręczeń przesyłek poleconych. • Wystawianie zawiadomienia (awizo) o nadejściu przesyłki. • Sprawdzenie toŜsamości odbiorcy przesyłki pocztowej. • Prowadzenie ewidencji przesyłek w dokumentach oddawczych. • Wydawanie listów wartościowych LW. • Sporządzanie zbiorowych dowodów odbioru. • Ustalanie terminów podjęcia przesyłek. • Wystawianie powtórnych awizacji. • Sporządzanie spisu przesyłek zwróconych i dosłanych. • Sporządzanie wykazu przesyłek niedoręczonych. • Prowadzenie księgi raportów. • Sporządzanie sumariusza na podstawie załączników.

Środki dydaktyczne Stanowisko symulacyjne wyposaŜone w komputer z oprogramowaniem systemu Poczta. Wypełnione druki, dokumenty, formularze i blankiety stosowane przez Pocztę Polską i przez operatorów pocztowych. Druki, formularze i dokumenty Poczty Polskiej i operatorów pocztowych. Rozporządzenia i regulaminy Poczty Polskiej i operatorów pocztowych.

23

Pieczęć urzędowa. Koperty w róŜnych rozmiarach. Urządzenia: liczarka do banknotów i bilonu, urządzenie frankująco-rejestrujące, testery banknotów, sprzęt ekspozycyjny. Poduszka do tuszu, podkładka gumowa. Kaseta podręczna. Nalepki z numerami R. Komplety druków i dokumentów nakładu Poczty Polskiej oraz wybranych firm kurierskich. Rekwizyty imienne: datownik, stempel okolicznościowy, pieczęć z godłem państwa. Rekwizyty: koperty firmowe do określonej wagi przesyłek EMS i Pocztex w obrocie krajowym i zagranicznym. Rekwizyty: poduszka do tuszu, podkładka gumowa, kaseta podręczna. Elektroniczna waga listowa i paczkowa. Cennik opłat za świadczenie usług kurierskich. Regulamin świadczenia usług kurierskich EMS i Pocztex. Cennik przedpłat za prenumeratę prasy i czasopism. Cennik opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym. Cennik opłat za usługi pocztowe w obrocie zagranicznym. Stanowisko symulacyjne: szafka do dzielenia listów przez listonosza. Komplety druków i dokumentów nakładu Poczty Polskiej. Nalepki zabezpieczające.

Uwagi o realizacji Celem realizacji programu przedmiotu jest przygotowanie ucznia do

świadczenia usług pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym. W trakcie realizacji programu naleŜy kształtować umiejętności: przyjmowania zleceń na wykonanie usług pocztowych, wykonywania czynności operacyjnych, posługiwania się regulaminami świadczenia usług oraz cennikami opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym, ewidencjonowania przesyłek oraz udzielania informacji o świadczonych i oferowanych usługach pocztowych powszechnych i dodatkowych.

W procesie kształcenia szczególną uwagę naleŜy zwrócić na kształtowanie poczucia odpowiedzialności za jakość świadczonych usług, stosowanie zasad kultury osobistej podczas obsługi klienta oraz przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Program powinien być realizowany w korelacji z przedmiotem Działalność usługowo-marketingowa.

Osiągnięcie załoŜonych celów kształcenia wymaga stosowania róŜnych metod dydaktycznych oraz właściwego doboru środków dydaktycznych. W procesie nauczania-uczenia się zalecane jest

24

stosowanie następujących metod: wykładu informacyjnego, dyskusji dydaktycznej, metody przypadków, pokazu z objaśnieniem, ćwiczeń praktycznych. Szczególnie zalecana jest metoda przypadków, która umoŜliwia zastosowanie zdobytej wiedzy w praktyce i kształtowanie umiejętności rozpoznawania i rozwiązywania problemów, podejmowania decyzji oraz współdziałania w zespole.

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni usług pocztowych, na stanowiskach symulacyjnych, wyposaŜonych w komputer, wagę, rekwizyty imienne, druki Poczty Polskiej, regulaminy i instrukcje. Ćwiczenia powinny być prowadzone w grupie do 15 uczniów, z podziałem na zespoły 2 – 3 osobowe. Praca zespołowa sprzyja kształtowaniu umiejętności logicznego myślenia, wyzwala aktywność uczniów oraz rozwija zainteresowanie omawianą problematyką. Podczas ćwiczeń uczniom naleŜy zapewnić warunki do indywidualnego wykonywania zadań. Nauczyciel powinien obserwować pracę uczniów, udzielać im wskazówek oraz analizować i poprawiać popełnione przez nich błędy.

Zgromadzone druki, dokumenty i opracowania uczniowie powinni przechowywać w teczce osiągnięć szkolnych w celu wykorzystania ich w kolejnych etapach kształcenia.


tematycznych:



1. Przesyłki listowe w obrocie krajowym i zagranicznym 38 2. Paczki pocztowe w obrocie krajowym

i zagranicznym 38

3. Usługi kurierskie 30 4. Dodatkowe usługi pocztowe 30 5. Doręczanie przesyłek pocztowych 24


ma charakter orientacyjny. Nauczyciel moŜe wprowadzać zmiany w zaleŜności od potrzeb edukacyjnych szkoły. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi ągnięć edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć ucznia naleŜy prowadzić systematycznie podczas realizacji programu nauczania przedmiotu, na podstawie określonych kryteriów.

25

Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom wiadomości oraz zakres opanowania przez uczniów umiejętności zawartych w szczegółowych celach kształcenia.

Wskazane jest stosowanie następujących metod sprawdzania osiągnięć ucznia: − sprawdziany ustne i pisemne, − testy osiągnięć szkolnych, − obserwacja czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń.

Umiejętności praktyczne naleŜy sprawdzać obserwując czynności ucznia podczas wykonywania ćwiczeń.

Podczas obserwacji naleŜy zwrócić uwagę na: − umiejętność obsługi komputera, − przyjmowanie zleceń na usługi pocztowe, − ewidencjonowanie przesyłek pocztowych, − poprawność wykonania zadania i wypełnienia druków, − samodzielność i staranność wykonania zadania, − stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przedmiotem oceny powinny być równieŜ umiejętności: współpracy w grupie, twórczego myślenia i rozwiązywania problemów.

W ocenie końcowej naleŜy uwzględnić wyniki wszystkich metod sprawdzania osiągnięć ucznia stosowanych przez nauczyciela.

Literatura Dębski S.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. cz. I i II. WSiP, Warszawa 2005 Dębski S.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Ćwiczenia cz. I i II. WSiP, Warszawa 2005 Komosa A.: Szkolny słownik ekonomiczny. Ekonomik, Warszawa 1994 Materiały i referaty opracowane na kolejne sympozja Poczty Polskiej wydane przez Centralny Zarząd Poczty Polskiej, Uniwersytet Szczeciński Wydział Transportu i Łączności oraz Dyrekcję Okręgu Poczty w Szczecinie Nojszewska E.: Podstawy ekonomii. WSiP, Warszawa 2005 Ustawa Prawo pocztowe Wybrane materiały pomocnicze do przedmiotu organizacja i ekonomika łączności. Ministerstwo Łączności, Warszawa 1992 Zielona Księga na temat jednolitego rynku usług pocztowych – materiał informacyjny Komisji Wspólnoty Europejskiej, Warszawa 1992

26

Czasopisma:

Technika i Eksploatacja Poczty, Poczta Polska, SłuŜba Pracownicza.

Wykaz literatury naleŜy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych.

27

USŁUGI FINANSOWE W OBROCIE KRAJOWYM I ZAGRANICZNYM


− posłuŜyć się terminologią dotyczącą usług finansowych, − posłuŜyć się terminologią z zakresu prawa, ekonomiki,

rachunkowości, sprawozdawczości oraz organizacji i marketingu usług finansowych,

− wyjaśnić społeczne i gospodarcze znaczenie usług finansowych o charakterze powszechnym,

− zastosować przepisy prawa dotyczące realizacji usług finansowych, − określić ograniczenia prawne upowaŜniające do odmowy przyjęcia

zlecenia na wykonanie usługi finansowej, − udzielić informacji o świadczonych usługach finansowych oraz

warunkach ich realizacji, − przyjąć zlecenia na wykonanie usług finansowych o charakterze

powszechnym, świadczonych przez operatorów pocztowych, − wykonać czynności operacyjne związane z realizacją usług

finansowych, począwszy od przyjęcia zlecenia, − przyjąć wpłaty, dokonać wypłaty oraz rozliczyć przekazy pocztowe

i Pocztowe Zlecenia Wypłaty (PZW), − przyjąć wpłaty na rachunki bankowe i oszczędnościowo –

rozliczeniowe, − wykonać czynności dotyczące przelewów bankowych, − przyjąć zlecenia na usługi finansowe, − posłuŜyć się przepisami regulaminów świadczenia usług oraz

cennikami opłat za usługi finansowe, − zastosować zasady dotyczące obrotu pienięŜnego, − zaewidencjonować usługi finansowe, − wykonać czynności związane z prowadzeniem kasowej

rachunkowości usług, − wykonać czynności związane z prowadzeniem rozliczenia

i windykacji naleŜności od klientów, − posłuŜyć się rekwizytami imiennymi zgodnie z określonymi

wymaganiami, − przyjąć i zaewidencjonować przekazy pocztowe w obrocie krajowym

i zagranicznym, − dokonać wypłat oraz rozliczyć kwoty z przekazów pocztowych, − obsłuŜyć radio- i teleabonentów,

28

− przyjąć wpłaty na rachunki bankowe i oszczędnościowo- rozliczeniowe,

− dokonać przelewów bankowych zgodnie z obowiązującymi procedurami,

− udzielić kredytu i wypłacić kredyt pocztowy, − załoŜyć lokatę i wypłacić lokatę pocztową, − otworzyć rachunek oszczędnościowo – rozliczeniowy, − obliczyć naleŜności za usługi podstawowe i świadczenia dodatkowe, − rozliczyć naleŜności za usługi podstawowe i świadczenia dodatkowe, − przyjąć wpłaty i naleŜności w formie gotówkowej i bezgotówkowej, − przyjąć wpłaty z tytułu podatku i ubezpieczenia społecznego ZUS, − zaewidencjonować sprzedaŜ znaczków pocztowych i druków

płatnych, − dokonać wymiany walut, − zaewidencjonować usługi w formie elektronicznej i odręcznie, − obliczyć naleŜności podstawowe i dodatkowe za usługi finansowe

na podstawie cenników opłat, − skontrolować poprawność uiszczania opłat oraz zastosować

procedury dopłat w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, − wykonać podstawowe czynności kasowe, − sporządzić podstawowe dokumenty kasowe, − zaewidencjonować wykonane usługi w księgach i wykazach, − sporządzić raport kasowy kasy głównej, − wykonać czynności kasowe zgodnie procedurami operacyjnymi oraz

z zasadą komisyjności, − rozpoznać fałszywe środki płatnicze, znaki opłat i inne dokumenty

oraz zastosować obowiązujące procedury postępowania, − wykonać czynności dotyczące rozliczeń i kontroli usług finansowych, − wykonać czynności związane z zamawianiem znaczków i druków

płatnych, − sporządzić ogólny rachunek miesięczny, − dokonać analizy organizacji obiegu pieniądza w Poczcie Polskiej, − sporządzić rejestr nadmiarów kasowych, − zamówić w banku zasiłki kasowe, − określić zasady udzielania zaliczek kasom operacyjnym, − dokonać zapisów w rejestrze nadmiarów gotówkowych

i niewykorzystanych zasiłków kasowych, − ustalić i zaewidencjonować kwoty pienięŜne na koncie „środki

pienięŜne w drodze”, − określić zadania urzędu zbiorczo-zasilającego, − sporządzić rejestr obrotów bankowych,

29

− sporządzić rejestr kwot pienięŜnych do wyjaśnienia, − sporządzić ewidencję braków i nadwyŜek kasowych, − dokonać rozliczeń z kontrahentami jednostek pocztowych z tytułu świadczonych usług,

− przeprowadzić kontrolę dokumentów kasowych, − wyjaśnić znaczenie rachunkowości jako czynnika niezbędnego

do funkcjonowania przedsiębiorstwa, − zaewidencjonować majątek trwały i obrotowy, − rozróŜnić pasywa jednostki gospodarczej, − sporządzić bilans jednostki gospodarczej, − określić róŜnice między zdarzeniem gospodarczym i operacją

gospodarczą, − scharakteryzować rodzaje operacji gospodarczych, − scharakteryzować konta księgowe, − zaewidencjonować podstawowe zdarzenia gospodarcze na kontach

bilansowych, − sporządzić zestawienie obrotów i sald, − skorygować błędy popełniane w trakcie rejestracji zdarzeń

gospodarczych na kontach księgowych, − scharakteryzować podstawowe operacje wynikowe, − sklasyfikować koszty według określonych kryteriów, − zaksięgować koszty na kontach układu rodzajowego i funkcjonalnego, − zaksięgować przychody ze sprzedaŜy, − zaewidencjonować pozostałe koszty i przychody operacyjne, koszty

i przychody finansowe, zyski i straty nadzwyczajne, − zaewidencjonować podstawowe zdarzenia gospodarcze na kontach

wynikowych, − ustalić wynik finansowy jednostki gospodarczej, − zaewidencjonować wynagrodzenia pracowników, − obliczyć wielkość świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego, − dokonać analizy planu kont, − określić przeznaczenie dowodów księgowych, − dokonać weryfikacji dowodu księgowego, − sporządzić podstawowe dowody księgowe, − obliczyć koszty i przychody ze świadczonych usług finansowych, − przeprowadzić inwentaryzację majątku jednostki gospodarczej,

przyjąć reklamacje, skargi i wnioski dotyczące niewykonania lub nienaleŜytego wykonania usługi finansowej,

− sporządzić sprawozdania, protokoły, raporty i notatki słuŜbowe.

30

Materiał nauczania 1. Rodzaje i podstawy prawne usług finansowych Rodzaje usług finansowych. Regulaminy świadczenia usług. Podstawowe przepisy prawa. Terminologia z zakresu ekonomii, prawa i rachunkowości.

Ćwiczenia: • Dokonywanie podziału usług finansowych w obrocie krajowym

i zagranicznym. • Analizowanie przepisów zawartych w regulaminie świadczenia usług

finansowych. 2. Usługi finansowe Przyjmowanie, ewidencjonowanie i kontrola wpłat i wypłat przekazów pocztowych, pocztowego zlecenia wypłaty i usług bankowych. Udzielanie kredytów pocztowych, wypłacanie kredytów pocztowych, zakładanie lokat pocztowych, wypłacanie lokat pocztowych. Rejestracja odbiorników, pobieranie i ewidencjonowanie opłat TV, sprzedaŜ znaczków opłaty skarbowej i losów loterii państwowej. Rodzaje blankietów wpłat na rachunki bankowe, wypełnianie blankietów. Istota i znaczenie obrotu gotówkowego i bezgotówkowego. Formy rozliczeń bezgotówkowych: czek potwierdzony, polecenie przelewu, realizacja czeków gotówkowych i rozrachunkowych, wypłaty przekazów czekowych, realizacja systemu bezgotówkowego giro poprzez sieć placówek pocztowych. Sporządzanie protokołów i raportów. Przyjmowanie i załatwianie skarg i reklamacji. Ćwiczenia: • Obliczanie opłat za usługi finansowe w obrocie krajowym

i zagranicznym na podstawie cenników opłat. • Wypełnianie blankietów przekazu pocztowego. • Przyjmowanie przekazów pojedynczo i zbiorowo przy pomocy

pocztowej ksiąŜki nadawczej. • Przyjmowanie przekazu elektronicznego - Pocztowe Zlecenie Wypłaty

(PZW). • Dokonywanie wypłaty kwoty pienięŜnej, na podstawie przekazów

pocztowych i Pocztowego Zlecenia Wypłaty. • Udzielanie kredytu pocztowego – prezentacja oferty kredytowej,

wypisywanie wniosku. • Dokonywanie wypłaty kredytu pocztowego. • Zakładanie lokaty pocztowej - wypełnienie umowy.

31

• Dokonywanie wypłaty lokaty pocztowej. • Otwieranie konta pocztowego – wypełnienie wniosku. • Wypisywanie wniosku o rejestrację odbiornika RTV oraz pobieranie

i ewidencjonowanie opłat RTV. • Przyjmowanie i załatwienie skarg oraz reklamacji. 3. Rachunkowo ść finansowa. Rozliczanie kasy głównej

i operacyjnej Podstawowe usługi finansowe. Funkcje i zadania rachunkowości. Aktywa i pasywa jednostki gospodarczej. Bilans. Zestawienie obrotów i sald. Zdarzenia gospodarcze. Operacje gospodarcze. Konto księgowe jako podstawowe narzędzie rejestracji zdarzeń gospodarczych. Ewidencjonowanie na kontach, korygowanie błędów księgowych, operacje wynikowe, rodzaje kosztów i przychodów ze sprzedaŜy, pozostałe koszty i przychody operacyjne. Koszty i przychody finansowe, zyski i straty nadzwyczajne, wynik finansowy, ewidencja wynagrodzeń: zasady otwierania i zamykania wynagrodzeń, sporządzanie listy płac, potrącenia z listy płac, zestawienia list płac, zasady dokonywania wypłaty wynagrodzeń. Świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Plan kont. Klasyfikacja, sporządzanie i weryfikacja dowodów księgowych. Zasady ewidencji przychodów ze sprzedaŜy usług pocztowych. Zadania, funkcje i sposoby przeprowadzania inwentaryzacji. Sprawozdawczość finansowa. SłuŜba kasowa w urzędach pocztowych i jej wewnętrzna organizacja. Zakres działania kas w urzędach pocztowych. Obowiązki pracownika kasy operacyjnej. SprzedaŜ i ewidencjonowanie znaczków pocztowych i druków płatnych. Wymiana walut obcych w urzędach pocztowych. Działalność handlowa: dokumentacja sprzedaŜy towarów w urzędach pocztowych. Artykuły dopuszczone do sprzedaŜy. Ekspozycja towarów. Zasady uiszczania opłat za usługi pocztowe. Dokumentacja czynności wykonywanych przez kasjera kasy operacyjnej. Zbiorcze dowody kasowe. Rozliczanie kasy operacyjnej. Księga wypłaconych przekazów. Dokumentacja czynności kasjera kasy głównej. Raport kasowy kasy głównej. Rachunek znaczków i druków płatnych: zasady prowadzenia i sporządzania karty zamówień znaczków i druków płatnych, realizacja zamówień na znaczki i druki płatne, zasady udzielania stałych zapasów znaczków i druków płatnych. Ogólny rachunek miesięczny: przeznaczenie i prowadzenie. Organizacja obiegu pieniądza w Poczcie Polskiej. Nadmiary kasowe: zasady sporządzania i ewidencjonowania. Zadania urzędu zbiorczo-zasilającego. RóŜnice kasowe stwierdzone w nadmiarach i zasiłkach kasowych, rejestr nadmiarów i zasiłków: prowadzenie, zamykanie i funkcja kontrolna, ewidencja środków pienięŜnych na koncie „środki pienięŜne w drodze”. Rejestr obrotów bankowych: przeznaczenie, układ,

32

zasady prowadzenia, zaliczania i wyjaśniania wpłat bez podanego tytułu, zamykanie i odsyłanie, bezgotówkowe przyjmowanie oraz realizacja przekazów pocztowych, przekazywanie przyjętych wpłat do urzędów pocztowych dokonujących przelewów bankowych. Zasady rozliczeń bankowych: rola i zadania komórek przelewów, przebieg rozliczeń usług bankowych, przelewy na rachunki bankowe osób trzecich, rozrachunki z tytułu obrotu oszczędnościowo-czekowego, rachunek miesięczny. Kontrola dokumentów kasowych, sporządzanie sprawozdań finansowych. Ćwiczenia: • Sporządzanie wykazów dziennych operacji oszczędnościowych

i czekowych. • Sporządzanie zapotrzebowania na znaczki i druki płatne. • Sporządzanie polecenia przelewu oraz zbiorczego polecenia

przelewu. • Przyjmowanie wpłat na rachunki bankowe. • Wystawianie czeku gotówkowego. • Przyjmowanie wpłat z tytułu podatku i ubezpieczenia społecznego

ZUS. • Prowadzenie rozliczeń dotyczących sprzedanych artykułów. • Prowadzenie księgi przyjętych przekazów. • Dokonywanie kontroli przyjętych przekazów. • Prowadzenie księgi wypłaconych przekazów. • Zamykanie dekadowe księgi wypłaconych przekazów. • Udzielanie zaliczki kasom operacyjnym. • Rozliczanie doręczyciela z przekazów pobranych do wypłaty, po

powrocie z rejonu doręczeń. • Sporządzenie protokołu na okoliczność stwierdzenia róŜnicy kasowej. • Sporządzanie rejestru nadmiaru gotówkowego i niewykorzystanego

zasiłku kasowego. • Sporządzanie karty wpłaty nadmiaru i zasiłku kasowego. • Prowadzenie rejestru obrotu bankowego. • Prowadzenie rejestru kwot pienięŜnych do wyjaśnienia. • Ewidencjonowanie rozliczeń z kontrahentami na kontach. • Prowadzenie rachunku miesięcznego z obrotów z bankami. • Ewidencjonowanie środków trwałych i obrotowych.

33

Środki dydaktyczne Tablice poglądowe. Komplety czystych formularzy stosowanych w urzędach pocztowych. Wypełnione formularze stosowane w urzędach pocztowych. Katalog wydawanych znaczków. Ustawa z dnia 12.06.2003 r. – Prawo pocztowe. Ustawa z dnia 18 marca 2004 r. o zmianie ustawy – Prawo pocztowe. Cennik opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym. Cennik opłat za usługi pocztowe w obrocie zagranicznym. Zestawy druków. Wypełnione druki. Urządzenia rachunkowo-księgowe. Testery banknotów. Liczarka banknotów. Worki jutowe róŜnych rozmiarów. Plombownica, sznurek do zabezpieczeń. Rekwizyty imienne: datownik, stempel, stempel okręgowy. Schemat obiegu dokumentów w ppup Poczta Polska. Schemat obiegu nadmiarów i zasiłków kasowych. Ustawa o rachunkowości. Zakładowy plan kont Poczty Polskiej i innych operatorów pocztowych. Komentarz do zakładowego planu kont. Wykaz kont syntetycznych. Lista płac. Przykładowy bilans jednostki. Stanowisko wyposaŜone w komputer i oprogramowanie księgowe. Uwagi o realizacji

Podstawowym celem realizacji programu przedmiotu Usługi finansowe w obrocie krajowym i zagranicznym jest przygotowanie ucznia do świadczenia usług finansowych. Podczas realizacji programu naleŜy zapoznać uczniów z zasadami rachunkowości obowiązującymi w urzędach pocztowych, z mechanizmami funkcjonowania kasy głównej w urzędach pocztowych oraz z zasadami obrotu bezgotówkowego w jednostkach gospodarczych.

Program powinien być realizowany w korelacji z przedmiotami Działalność usługowo-marketingowa i Usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym.

Zajęcia powinny być prowadzone metodami aktywizującymi, takimi jak: dyskusja dydaktyczna, metoda przypadków, metoda projektów oraz ćwiczenia praktyczne.

Podczas realizacji programu szczególną uwagę naleŜy zwrócić na kształtowanie umiejętności stosowania uniwersalnych zasad rachunkowości, korzystania ze źródeł wiedzy ekonomicznej i prawnej, ewidencjonowania operacji gospodarczych w jednostkach

34

organizacyjnych, sporządzania dokumentacji księgowej, wykonywania czynności bankowych, dokonywania odpowiednimi metodami kontroli i analizy księgowej oraz przeprowadzania inwentaryzacji majątku i jej weryfikacji. W czasie ćwiczeń uczniowie powinni wypełniać druki i dokumenty kasowe, analizować instrukcje, regulaminy oraz zapoznać się z procedurami ewidencjonowania usług finansowych i obsługą klienta. Ćwiczenia powinny być prowadzone w pracowni usług finansowych, w grupach do 15 uczniów, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły.

KaŜdy uczeń powinien gromadzić dokumentację w teczce osiągnięć szkolnych, co umoŜliwi kontrolę i ocenę samodzielnej pracy uczniów. Zgromadzona dokumentacja ułatwi uczniom powtarzanie i utrwalanie treści programowych oraz wykorzystanie zgromadzonych materiałów do realizacji kolejnych zadań.


tematycznych:



1. Rodzaje i podstawy prawne usług finansowych 52 2. Usługi finansowe 56 3. Rachunkowość finansowa. Rozliczenie kasy głównej

i operacyjnej 52


ma charakter orientacyjny. Nauczyciel moŜe wprowadzać zmiany w zaleŜności od potrzeb edukacyjnych szkoły. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi ągnięć edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych ucznia powinno odbywać się systematycznie, na podstawie określonych kryteriów.

Kryteria oceniania powinny wynikać z zaplanowanych w programie szczegółowych celów kształcenia. Systematyczne sprawdzanie i ocenianie powinno aktywizować i mobilizować do pracy zarówno ucznia jak i nauczyciela. Ocena powinna być obiektywna, wymierna, motywująca oraz jawna.

Oceny osiągnięć uczniów naleŜy dokonywać na podstawie: − ustnych sprawdzianów wiadomości i umiejętności, − pisemnych sprawdzianów, − testów osiągnięć szkolnych,

35

− obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania ćwiczeń. Podczas obserwacji naleŜy zwrócić uwagę na:

− wypełnianie druków i dokumentów kasowych, − ewidencjonowanie usług finansowych w systemie komputerowym, − samodzielne wykonanie zadania, − obsługę klienta, − współdziałanie w grupie.

Po zakończeniu realizacji programu wskazane jest przeprowadzenie testu osiągnięć szkolnych z zadaniami wielokrotnego wyboru.

W ocenie końcowej naleŜy uwzględnić wyniki wszystkich metod sprawdzania osiągnięć ucznia stosowanych przez nauczyciela. Literatura Borowska G.: Zasady rachunkowości. WSiP, Warszawa 2004 Frymark I.: Elementy rachunkowości. WSiP, Warszawa 2003 Klan K., Pokora K.: Przygotowanie do działalności usługowej. WSiP, Warszawa 2003 Lipieńska E., Wysoczańska D.: Eksploatacja pocztowa. Skrypt, Klasa III. Wydawnictwo Helena Bęben Jaworska, Wrocław 1997 Lipieńska E., Wysoczańska D.: Eksploatacja pocztowa. Skrypt, Klasa IV. Wydawnictwo Helena Bęben Jaworska, Wrocław 1997 Maciejewska J.: Rachunkowość finansowa. WSiP, Warszawa 2003 Micherda B.: Podstawy rachunkowości. PWN, Warszawa 2005 Mielczarczyk Z, Mielczarczyk T.: Elementy rachunkowości. Technologie informatyczne w uproszczonych formach rachunkowości. WSiP, Warszawa 2005 Mielczarczyk Z.: Zasady rachunkowości – zadania. WSiP, Warszawa 2005 Mosińska D.: Podstawy rachunkowości. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 Owczarek B.: Eksploatacja pocztowa. Skrypt, Klasa I. Wydawnictwo Helena Bęben Jaworska, Wrocław 1997 Czasopisma: Poczta Polska, Technika i Eksploatacja Poczty, SłuŜba Pracownicza, Biuletyn Informacja Pocztowa Wykaz literatury naleŜy aktualizować w miarę ukazywania się nowych pozycji wydawniczych.

36

PRACOWNIA POCZTOWO – FINANSOWA Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia uczeń (słuchacz) powinien umieć: − posłuŜyć się regulaminami świadczenia usług pocztowych oraz

cennikami opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym,

− wykonać usługi pocztowe zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie świadczenia usług pocztowych,

− zaewidencjonować usługi pocztowe w formie elektronicznej, − zarejestrować i udokumentować usługi pocztowe odręcznie, − udzielić informacji o świadczonych i oferowanych usługach

pocztowych powszechnych i komplementarnych, − posłuŜyć się rekwizytami imiennymi oraz zabezpieczyć je, − skorzystać z komputerowych programów uŜytkowych w procesie świadczenia usług pocztowych,

− przyjąć zlecenia na usługi poczty hybrydowej i dodanej, − przyjąć przesyłki listowe w obrocie krajowym i zagranicznym, − obliczyć opłatę za poszczególne usługi, − dokonać zapisów w pocztowej ksiąŜce nadawczej, − przyjąć opłatę za przesyłki listowe w róŜnych formach płatności, − przeprowadzić kontrolę opłat, − przyjąć paczki pocztowe z róŜnymi usługami komplementarnymi

w obrocie krajowym i zagranicznym zgodnie z warunkami nadania, − obsłuŜyć wagę paczkową i listową, urządzenie frankujące, urządzenie

do czyszczenia datowników, − przyjąć usługę Pocztex w obrocie krajowym i EMS w obrocie

zagranicznym, − przyjąć zamówienie na abonament filatelistyczny i RTV, − przyjąć przedpłatę na prenumeratę prasy i czasopism, − przyjąć, przechować i zaewidencjonować pełnomocnictwo pocztowe

i zastrzeŜenie odbioru, − dokonać ewidencji skrytek i przegródek pocztowych, − wydać przesyłki pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym, − przyjąć przesyłki z ekspedycji, − sporządzić protokoły, sprawozdania, raporty i notatki słuŜbowe, − zorganizować prace rozdzielczo-ekspedycyjne, − dokonać wymiany ładunków pocztowych, − posłuŜyć się planem kierowania i planem wymiany przesyłek

pocztowych oraz ogólnym spisem kursów pocztowych,

37

− posłuŜyć się systemem PNA, odczytać informacje zawarte w numerach kodowych,

− sporządzić dokumenty zdawcze i sumariusz, − dokonać analizy planów przewozu poczty, − posłuŜyć się mapą połączeń pocztowych, − przygotować przesyłki do odprawy: uporządkować, skontrolować

opłaty, uzupełnić braki adresowe, wylicować i ostemplować, − sporządzić wiązanki przesyłek, odsyłki z kartą i bez karty, − wypełnić karty odsyłkowe, wiązankowe i specjalne, − sporządzić tabelki kursowe, − dokonać odprawy odsyłek i ładunku, − zastosować zasady przewoŜenia poczty kursami komunikacji

pocztowej, − przygotować przesyłki, odsyłki i ładunki do odprawy, − zabezpieczyć dowody rzeczowe, − sporządzić telegram awizacyjny, − skontrolować dokumenty zdawcze, − przekazać odsyłki na stanowiska wewnątrz urzędu i skierować je do

dalszej odprawy, − dokonać kontroli dokumentów zdawczych, − zastosować przepisy prawa obowiązujące w działalności pocztowej, − zastosować przepisy prawa dotyczące realizacji usług finansowych, − zastosować ograniczenia prawne upowaŜniające do odmowy

przyjęcia zlecenia na wykonanie usługi finansowej, − przyjąć przesyłki zgodnie z obowiązującymi przepisami, − przyjąć wpłaty, dokonać wypłaty oraz rozliczyć przekazy pocztowe

i Pocztowe Zlecenie Wypłaty (PZW), − posłuŜyć się regulaminami świadczenia usług finansowych oraz

cennikami opłat za usługi finansowe, − przyjąć i zaewidencjonować przekazy pocztowe w obrocie krajowym

i zagranicznym, − dokonać wypłat oraz rozliczyć kwoty przekazów pocztowych, − przyjąć wpłaty na rachunki bankowe i oszczędnościowo-

rozliczeniowe, − przyjąć wpłaty i naleŜności w formie gotówkowej i bezgotówkowej, − przyjąć wpłaty z tytułu podatku i ubezpieczenia społecznego ZUS, − wykonać czynności dotyczące rozliczeń i kontroli usług finansowych, − wykonać czynności w kasie głównej i operacyjnej, − sporządzić ogólny rachunek miesięczny, − przyjąć reklamacje, skargi i wnioski dotyczące niewykonania

lub nienaleŜytego wykonania usługi finansowej,

38

− zastosować zasady bezpieczeństwa obrotu pocztowego i finansowego,

− zastosować zasady elektronicznego przekazu informacji.

Materiał nauczania

1. Przyjmowanie przesyłek listowych w obrocie krajo wym i zagranicznym

Sprawdzanie warunków nadania i przyjęcia przesyłki do przewozu w obrocie krajowym i zagranicznym: zawartości przesyłek, masy, wymiarów, opakowania, zabezpieczania i prawidłowego zaadresowania. Stosowanie usług komplementarnych: „ostroŜnie”, potwierdzenie odbioru, polecenie, zadeklarowana wartość, sprawdzenie zawartości przesyłki pobraniowej przez odbiorcę. Przyjmowanie przesyłki dworcowej. Naliczanie opłat za przesyłki w obrocie krajowym i zagranicznym. Korzystanie z cenników opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym. Sprawdzanie warunków odstąpienia od umowy o świadczenie usługi pocztowej o charakterze powszechnym. Organizowanie słuŜby pocztowej nadawczej. Przyjmowanie pakiecików. Prowadzenie pocztowej ksiąŜki nadawczej. Prowadzenie kontrolki odcisków datownika. Prowadzenie ewidencji zuŜycia nalepek „R”. Przygotowywanie przesyłek listowych do odprawy. Obsługiwanie urządzeń, takich jak: frankownica, waga listowa, urządzenia do czyszczenia datowników. Naliczanie opłat za przyjęcie listów z zadeklarowaną wartością i uzupełnianie wykazu opłat za przyjęcie listów wartościowych. Stosowanie form regulowania opłat za usługi pocztowe w postaci gotówkowej, bezgotówkowej, znaczkami pocztowymi, przy pomocy maszyny do frankowania, opłaty skredytowanej i zryczałtowanej. Opracowywanie przesyłek zwolnionych od opłat, za opłatą zaniŜoną i przerzuconą na adresata. Przekazywanie przesyłek listowych do ekspedycji. Kontrola opłat w placówce pocztowej nadawczej i oddawczej. Stosowanie nadpłaty i dopłaty do przesyłek listowych.

39

2. Przyjmowanie paczek pocztowych w obrocie krajowy m i zagranicznym

Sprawdzanie szczególnych warunków nadawania paczek pocztowych. Stosowanie usług komplementarnych do nadawania paczek pocztowych. Przyjmowanie i ewidencjonowanie paczek w obrocie krajowym i zagranicznym. Nadawanie paczek zbiorowo przy pomocy pocztowej ksiąŜki nadawczej i sposobem uproszczonym. Naliczanie opłat za paczki pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym. Posługiwanie się cennikiem opłat za paczki krajowe i zagraniczne. Przekazywanie paczek do ekspedycji. Przestrzeganie przepisów pocztowo-celnych związanych z wysyłaniem paczek zagranicznych. 3. Świadczenie usług kurierskich Nadawanie przesyłek Pocztex w obrocie krajowym i EMS w obrocie zagranicznym. Przestrzeganie warunków nadawania przesyłek kurierskich w obrocie krajowym i zagranicznym dotyczących masy, wymiarów, prawidłowego adresowania, opakowania, zawartości, zabezpieczania i przyjmowania. Naliczanie opłat za przesyłki kurierskie Pocztex i EMS. Dokonywanie odbioru przesyłek EMS i Pocztex z siedziby klienta. Posługiwanie się wykazem placówek pocztowych przyjmujących przesyłki kurierskie.

4. Świadczenie dodatkowych usług pocztowych Przyjmowanie zamówienia na abonament filatelistyczny oraz jego realizacja. Ewidencja abonamentu filatelistycznego. Pobieranie opłat za abonament filatelistyczny. Realizacja wniosków na datowniki okolicznościowe. Przestrzeganie zasad stosowania datowników okolicznościowych oraz stemplowania korespondencji filatelistycznej. Realizacja wniosków na okolicznościowe nalepki „R”. Przyjmowanie przedpłat na prenumeratę prasy. Rozliczanie i ewidencjonowanie przedpłat. Sporządzanie zamówień na prenumeratę. Przyjmowanie pełnomocnictwa pocztowego i zastrzeŜenia odbioru. Przyjmowanie, nadawanie, ewidencjonowanie i pobieranie opłat za telegram pocztowy. Wynajmowanie skrytek i przegródek pocztowych.

40

Przyjmowanie oraz załatwianie skarg i reklamacji. Sporządzanie protokołów i raportów dotyczących skarg i reklamacji. 5. Świadczenie usług finansowych Przyjmowanie, ewidencjonowanie i kontrola wpłat i wypłat przekazów pocztowych, pocztowego zlecenia wypłaty (PZW) i usług bankowych. Udzielanie i wypłacanie kredytów pocztowych. Zakładanie i wypłacanie lokat pocztowych. Rejestrowanie odbiorników RTV. Pobieranie i ewidencjonowanie opłat RTV i losów loterii państwowej. Wypełnianie blankietów wpłat na rachunki bankowe i przelewów bankowych. Stosowanie form rozliczeń bezgotówkowych, takich jak: czek potwierdzony, polecenie przelewu. Realizowanie czeków gotówkowych i rozrachunkowych. Dokonywanie wypłat przekazów czekowych. Realizowanie systemu bezgotówkowego giro poprzez sieć placówek pocztowych. Sporządzanie protokołów oraz raportów dotyczących skarg i reklamacji. Przyjmowanie oraz załatwianie skarg i reklamacji. 6. Doręczanie przesyłek pocztowych Wykonywanie czynności związanych z doręczeniem przesyłek pocztowych. Kwitowanie odbioru przesyłek pocztowych. Pobieranie naleŜności ciąŜących na przesyłkach. Awizowanie przesyłek pocztowych. Kontrola przesyłek pocztowych przeznaczonych do wydania lub doręczenia. Opracowywanie przesyłek przeznaczonych do wydania w placówce oddawczej. Opracowywanie, ewidencjonowanie i przechowywanie przesyłek przeznaczonych do wydania. Dzielenie przesyłek pocztowych na rejony doręczeń. Organizowanie słuŜby doręczeń w terenie. Przyjmowanie przesyłek z ekspedycji. Kontrolowanie opłat za nadesłane przesyłki. Przygotowywanie przesyłek do wydania. Sporządzanie dokumentów oddawczych. Ewidencja przesyłek pocztowych w ramach rozliczenia kasy operacyjnej.

41

7. Organizowanie prac rozdzielczo-ekspedycyjnych Organizowanie pracy w rozdzielniach paczkowych i listowych. Przyjmowanie i sprawdzanie ładunków pocztowych. Stosowanie systemu PNA. Dzielenie przesyłek pocztowych w systemie automatycznym i ręcznym. PrzewoŜenie przesyłek pocztowych. Przyjmowanie i sprawdzanie ładunków pocztowych. Ekspediowanie odsyłek - sprawdzanie, sporządzanie, otwieranie i przekazywanie. Odprawa odsyłek. Przyjmowanie przesyłek pocztowych z okienka. Sporządzanie dokumentów zdawczych i odsyłek. Rozbiór ładunku i odsyłek. Planowanie połączeń pocztowych. Korzystanie z systemu informatycznego wspomagającego przyjmowanie, sprawdzanie, opracowywanie i monitorowanie przesyłek pocztowych.

8. Opracowywanie przesyłek przeznaczonych do odpraw y Przygotowywanie przesyłek do odprawy. Dzielenie przesyłek kodowanych i niekodowanych według faz. Sporządzanie wiązanek. Sporządzanie chorągiewek pocztowych. Sporządzanie wykazów ładunków. Wpisywanie przesyłek do kart odsyłkowych i kart specjalnych. Sporządzanie odsyłek z kartą i bez karty. Zamykanie i zabezpieczanie odsyłek. Formowanie ładunków pocztowych. Posługiwanie się tabelkami kursowymi. Sporządzanie sumariuszy, raportów, protokołów i telegramów awizacyjnych. Prowadzenie kontroli dokumentów zdawczych.

9. Przewóz poczty oraz wymiana ładunków pocztowych Wymiana ładunków pocztowych. Stosowanie kursów pocztowych. Sporządzanie wykazu ładunków. Sporządzanie dokumentów zdawczych i sumariuszy. Korzystanie z map połączeń pocztowych. Sporządzanie planów wymiany poczty i obsługi poczty ruchomej.

42

10. Rozbiór ładunków oraz opracowywanie odsyłek Otwieranie i rozbieranie odsyłek. Zabezpieczanie dowodów rzeczowych. Przekazywanie odsyłek wewnątrz urzędu i kierowanie ich do dalszej odprawy. Porządkowanie dokumentów zdawczych. Sporządzanie raportów. Kontrolowanie dokumentów zdawczych. Środki dydaktyczne Stanowisko symulacyjne wyposaŜone w komputer z oprogramowaniem systemu Poczta. Wypełnione druki, dokumenty, formularze stosowane przez Pocztę Polską i przez operatorów pocztowych. Druki, formularze i dokumenty Poczty Polskiej i operatorów pocztowych. Rozporządzenia, regulaminy, instrukcje usług pocztowych i finansowych. Koperty w róŜnych rozmiarach. Urządzenia: maszyna do liczenia, urządzenie frankująco-rejestrujące, testery banknotów, sprzęt ekspozycyjny. Elektroniczna waga listowa. Nalepki z numerami R. Cennik usług pocztowych w obrocie krajowym. Cennik usług pocztowych w obrocie zagranicznym. Komplety druków i dokumentów nakładu Poczty Polskiej oraz wybranych firm kurierskich. Rekwizyty imienne: datownik, stempel okolicznościowy, pieczęć z godłem państwa. Nalepki zabezpieczające. Rekwizyty: koperty firmowe do określonej wagi przesyłek EMS-Pocztex w obrocie krajowym i zagranicznym. Cennik opłat za świadczenie usług EMS i Pocztex. Regulamin świadczenia usług kurierskich EMS i Pocztex. Cennik prasy w prenumeracie pocztowej. Sortownica, szafka do dzielenia listów. Dokumenty eksploatacyjne: plan kierowania przesyłek pocztowych, plan kierowania wymiany poczty, tabelki kursowe. Druki manipulacyjne: sumariusz, karty odsyłkowe, karty specjalne, wykazy ładunku, chorągiewki adresowe, kartki wiązankowe. Schematy przedstawiające: sieć placówek pocztowych, obieg przesyłek w systemie PNA, obieg przesyłek wewnątrz węzła pocztowego, funkcjonalne powiązanie stanowisk pracy, cykl dzielenia przesyłek odprawianych z urzędu. Mapy połączeń pocztowych.

43

Modele i wzory róŜnego rodzaju przesyłek pocztowych. Narzędzia pracy: datownik, plombownica, zamykacz do worków, stojak do worków, kasety podręczne. Rekwizyty: datownik zwykły, plombownica, zamykacz do worków, maszynka do czyszczenia datownika, stojak na worki pocztowe, poduszki do tuszu, podkładka gumowa. Narzędzia pracy: datownik, plombownica, maszynka do czyszczenia datownika, kasety podręczne, stół do rozbioru ładunku. Stanowisko symulacyjne: szafka do dzielenia listów przez listonosza. Tablice poglądowe. Komplety czystych formularzy stosowanych w urzędach pocztowych. Wypełnione formularze stosowane w urzędach pocztowych. Katalog wydawanych znaczków. Ustawa– Prawo pocztowe. Zestawy druków. Urządzenia rachunkowo-księgowe. Wypełnione druki. Worki jutowe róŜnych rozmiarów. Plombownica, sznurek do zabezpieczeń. Rekwizyty imienne: datownik, stempel, stempel okręgowy. Testery banknotów. Liczarka banknotów i bilonu. Schemat obiegu dokumentów w ppup Poczta Polska. Schemat obiegu nadmiarów i zasiłków kasowych. Ustawa o rachunkowości z dnia 29.09.1994 r. znowelizowana ustawą z 09.11.2000 r. o zmianie ustawy o rachunkowości. Zakładowy plan kont Poczty Polskiej i innych operatorów pocztowych. Komentarz do zakładowego planu kont. Wykaz kont syntetycznych. Lista płac. Przykładowy bilans jednostki. Oprogramowanie księgowe. Uwagi o realizacji

Podstawowym celem realizacji programu przedmiotu Pracownia pocztowo-finansowa jest kształtowanie umiejętności stosowania teorii w praktyce oraz świadczenia usług na specjalistycznych stanowiskach pracy.

Program obejmuje treści dotyczące stosowania regulaminów świadczenia usług pocztowych i finansowych, organizacji prac rozdzielczo-ekspedycyjnych, podstawowych warunków sprawnego przewozu poczty, zasad opracowywania przesyłek pocztowych do odprawy i rozbioru ładunków oraz opracowywania odsyłek, przyjęcia do

44

przewozu i doręczenia przesyłek pocztowych i finansowych jak równieŜ stosowania zasad rachunkowości pocztowej.

Program naleŜy realizować w korelacji z przedmiotami Działalność usługowo-marketingowa, Usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym oraz Usługi finansowe w obrocie krajowym i zagranicznym.

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczeń naleŜy sprawdzić merytoryczne przygotowanie uczniów oraz zwrócić uwagę na przestrzeganie zasad bezpieczeństwa obrotu pocztowego i finansowego oraz elektronicznego przekazu informacji. Ćwiczenia powinny odbywać się w pracowniach usług pocztowych i finansowych oraz w pracowni komputerowej, wyposaŜonej w niezbędne oprogramowanie oraz oryginalne druki nakładu Poczty Polskiej. Powinny być prowadzone w grupach nie przekraczających 15 osób, a niektóre zadania powinny być wykonywane w 2-3 osobowych zespołach lub indywidualnie, w czasie umoŜliwiającym kaŜdemu uczniowi nabycie zaplanowanych w programie umiejętności. Podczas wykonywania ćwiczeń nauczyciel powinien obserwować pracę kaŜdego ucznia, zwracać uwagę na staranność i dokładność wykonania, stwarzać moŜliwość wielokrotnego powtarzania trudnych elementów lub całego zadania.

Realizację programu moŜe ułatwić organizowanie wycieczek dydaktycznych do urzędów pocztowych.

Proponuje się następujący podział godzin na realizację działów tematycznych:



1. Przyjmowanie przesyłek listowych w obrocie krajowym i zagranicznym

24

2. Przyjmowanie paczek pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym

24

3. Świadczenie usług kurierskich 30 4. Świadczenie dodatkowych usług pocztowych 30 5. Świadczenie usług finansowych 30 6. Doręczanie przesyłek pocztowych 30 7. Organizowanie prac rozdzielczo-ekspedycyjnych 22 8. Opracowywanie przesyłek przeznaczonych do odprawy 22 9. Przewóz poczty oraz wymiana ładunków pocztowych 22

10. Rozbiór ładunków oraz opracowywanie odsyłek 22 Razem 256

45

Podana w tabeli liczba godzin na realizację poszczególnych działów ma charakter orientacyjny. Nauczyciel moŜe wprowadzać zmiany w zaleŜności od potrzeb edukacyjnych szkoły.


Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie, na podstawie określonych kryteriów. Kryteria oceniania powinny uwzględniać zaplanowane w programie szczegółowe cele kształcenia.

Ocena osiągnięć ucznia powinna być dokonywana na podstawie sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz obserwacji czynności ucznia podczas wykonywania zadań.

W trakcie obserwacji naleŜy zwracać uwagę na: − organizację stanowiska pracy, − wykonywanie czynności obsługi klienta, − ewidencjonowanie przesyłek odręcznie i w formie elektronicznej, − wykonywanie czynności bankowych, − przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa i regulaminów.

W ocenie osiągnięć uczniów naleŜy równieŜ uwzględniać: poprawność, dokładność, samodzielność i sprawność wykonania ćwiczeń oraz umiejętność zastosowania wiedzy w praktyce.

Oceny osiągnięć edukacyjnych moŜna takŜe dokonać na podstawie analizy teczki osiągnięć, w której uczniowie gromadzą wytwory pracy podczas realizacji programu.

W ocenie końcowej osiągnięć uczniów naleŜy uwzględniać wyniki samooceny ucznia oraz wszystkich metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

Literatura Nauczyciel korzysta z literatury specjalistycznej zamieszczonej

w programach nauczania przedmiotów teoretycznych oraz innych źródeł informacji zawodowej.

46

JĘZYK OBCY ZAWODOWY

Szczegółowe cele kształcenia. W wyniku procesu kształcenia uczeń (słuchacz) powinien umieć:

− scharakteryzować podmioty działające na rynku pocztowym i finansowym,

− scharakteryzować cele i formy działalności międzynarodowych organizacji pocztowych,

− określić udział Polski w międzynarodowym obrocie pocztowym, − udzielić informacji o usługach świadczonych przez operatora

pocztowego i finansowego, − przyjąć zlecenie na wykonanie usługi o charakterze powszechnym, świadczonej przez operatora pocztowego,

− przyjąć skargę i reklamację złoŜoną przez klienta, − zaadresować przesyłkę pocztową, − odczytać informację o zawartości przesyłki, − opisać przesyłki zbiorcze, przesyłane za granicę, − rozpoznać zagraniczne środki płatnicze, znaki opłat i inne dokumenty

finansowe, − zanalizować przepisy prawa i normy dotyczące działalności

pocztowej, obowiązujące w innych krajach, − skorzystać z róŜnych źródeł informacji, katalogów, ofert oraz

z doradztwa specjalistycznego, − posłuŜyć się obcojęzycznymi cennikami usług i zastosować procedury

dopłat w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, − wykonać czynności rozdzielczo-ekspedycyjne przesyłek

zagranicznych, − udzielić odpowiedzi na pytania klientów dotyczące usług pocztowych

i finansowych, − przetłumaczyć tekst listów słuŜbowych, protokołów, notatek

słuŜbowych, materiałów reklamowych, reklamacji, faksów, − streścić tekst o tematyce zawodowej, ekonomicznej, politycznej,

kulturalnej, sportowej, turystycznej, − przeprowadzić rozmowę z klientem, − przetłumaczyć pismo słuŜbowe, zarządzenie, komunikat, − przetłumaczyć oferty pracy zamieszczane w prasie, − sporządzić streszczenie tekstu obcojęzycznego o tematyce

zawodowej, − sporządzić notatkę słuŜbową, − zredagować odpowiedź na reklamację,

47

− zredagować podanie o pracę, curriculum vitae, zaświadczenie, list motywacyjny,

− sformułować ogłoszenie dotyczące zatrudnienia, − opracować materiały informacyjne o usługach pocztowych

i finansowych.

Materiał nauczania 1. Podstawy prawne usług pocztowych Rodzaje usług pocztowych i finansowych, regulaminy świadczenia usług, podstawowe przepisy prawa, podstawowa terminologia z zakresu ekonomii, prawa, rachunkowości, marketingu, statystyki. Ćwiczenia: • Tłumaczenie krótkich tekstów z zakresu prawa pocztowego, ekonomii,

rachunkowości, marketingu, statystyki, regulaminów świadczenia usług.

• Wyszukiwanie i pozyskiwanie informacji dotyczących zawodu. • Sporządzanie streszczeń tekstów prawnych i regulaminów. 2. Usługi pocztowe i finansowe Podstawowa terminologia dotycząca usług. Promocja i reklama usług. Prezentacja działalności placówek pocztowych. Udzielanie informacji o oferowanych usługach i warunkach ich wykonania. Dokumentacja techniczna dotycząca usług pocztowych i finansowych. Notatki słuŜbowe, raporty, protokoły, faksy. Materiały reklamowe, reklamacje, pisma słuŜbowe. Ćwiczenia: • Udzielanie informacji dotyczących świadczonych usług. • Udzielanie informacji o oferowanych usługach pocztowych

i finansowych. • Redagowanie listów słuŜbowych, faksów, protokołów, raportów. • Redagowanie materiałów reklamowych. 3. Obsługa klienta Udzielanie informacji o zakresie usług i warunkach ich realizacji oraz o cenniku usług. Przyjmowanie zleceń na usługi pocztowe i finansowe. Przyjmowanie, doręczanie oraz wydawanie przesyłek. Załatwianie skarg i reklamacji. Prowadzenie promocji i aktywnej sprzedaŜy usług.

48

Ćwiczenia • Nawiązywanie i prowadzenie rozmowy z klientem. • Określanie warunków realizacji usługi w trakcie rozmowy z klientem. • Sporządzanie pism urzędowych. 4. Przedsi ębiorstwo usług pocztowych Organizacja przedsiębiorstwa, opis miejsca pracy i zadań zawodowych. Określenie kosztów i środków płatniczych. Rodzaje płatności, określanie czasu, ilości, miary, wagi. Ćwiczenia • Sporządzanie dokumentów związanych z zadaniami zawodowymi. • Określanie struktury i organizacji pracy w przedsiębiorstwie. • Wypełnianie typowych formularzy związanych z działalnością

zawodową. 5. Organizacja rynku usług pocztowych w Polsce i Eu ropie Dyrektywy i przepisy UE dotyczące rynku usług pocztowych, prawo pocztowe w wybranych państwach UE i świata. Podmioty działające na rynku pocztowym i finansowym, cele i formy działalności międzynarodowych organizacji pocztowych. Udział Polski w międzynarodowym obrocie pocztowym. Ćwiczenia: • Określanie form działalności międzynarodowych organizacji

pocztowych. 6. Pracownik na rynku pracy Formułowanie Ŝyciorysu, listu motywacyjnego, podania o pracę. Obcojęzyczne źródła informacji zawodowej. Zarządzenia, komunikaty, oferty pracy. Pisma w sprawach osobowych. Ćwiczenia: • Prowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej dotyczącej przyjęcia do pracy. • Redagowanie pism w sprawach osobowych. • Redagowanie ogłoszeń dotyczących zatrudnienia. • Redagowanie listu motywacyjnego.

Środki dydaktyczne Kasety wideo, płyty DVD dotyczące tematyki programowej. Taśmy z nagraniami - fragmenty filmów fabularnych w wersji obcojęzycznej,

49

Filmy dydaktyczne na temat usług pocztowych w języku obcym. Słowniki. Czasopisma. Techniczne środki kształcenia. Mapa świata i Europy w języku obcym. Wzory dokumentów, faktur, druków. Zagraniczne cenniki usług pocztowych. Wzory korespondencji słuŜbowej. Czasopisma specjalistyczne. Foldery, broszury, prospekty. Podręczniki i literatura zawodowa w języku obcym. Oferty pracy z gazet obcojęzycznych. Broszury dotyczące Unii Europejskiej, wydawane przez kraje unijne. Uwagi o realizacji

Celem realizacji programu nauczania przedmiotu Język obcy zawodowy jest doskonalenie sprawności mówienia i pisania oraz czytania i rozumienia ze słuchu tekstów o tematyce zawodowej.

Realizację programu naleŜy rozpocząć od przeprowadzenia diagnozy umiejętności językowych ucznia i na jej podstawie zaplanować metody nauczania-uczenia się oraz organizację zajęć edukacyjnych.

Podczas realizacji programu nauczania naleŜy zwracać uwagę na kształtowanie umiejętności korzystania z obcojęzycznych źródeł informacji, prowadzenia rozmów słuŜbowych, czytania i tłumaczenia tekstów o tematyce zawodowej, sporządzania pism urzędowych, umów i sprawozdań oraz prowadzenia korespondencji.

Osiągnięcie zaplanowanych celów kształcenia umoŜliwi stosowanie efektywnych metod nauczania, takich jak: metoda przypadków, inscenizacji, gry dydaktyczne oraz ćwiczenia indywidualne i w małych grupach. Nauczyciel powinien przygotować opisy przypadków i scenariusze inscenizacji na podstawie rzeczywistych sytuacji zawodowych.

W czasie ćwiczeń uczniowie powinni samodzielnie sporządzać umowy, pisma, sprawozdania i dokumenty słuŜbowe. Czynności te powinny być poprzedzone analizą materiałów źródłowych o róŜnym stopniu trudności. Nauczyciel powinien motywować uczniów do rozwijania zainteresowań językowych, wskazywać im róŜne źródła wzbogacenia wiedzy i zwiększenia samodzielności w posługiwaniu się językiem obcym zawodowym.

Zajęcia powinny być prowadzone w grupach do 15 osób w pracowni dydaktycznej wyposaŜonej w urządzenia biurowe i audiowizualne.

50

Proponuje się następujący podział godzin na realizację poszczególnych działów tematycznych:



1. Podstawy prawne usług pocztowych 14 2. Usługi pocztowe i finansowe 14 3. Obsługa klienta 12 4. Przedsiębiorstwo usług pocztowych 8 5. Organizacja rynku usług pocztowych w Polsce i Europie 8 6. Pracownik na rynku pracy 8

Razem 64 Podane w tabeli liczby godzin na realizację poszczególnych działów

mają charakter orientacyjny. Nauczyciel moŜe wprowadzić zmiany, w zaleŜności od potrzeb edukacyjnych. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi ągnięć edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno odbywać się systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

W trakcie oceniania naleŜy zwrócić uwagę na aktywność uczniów podczas zajęć, umiejętność współpracy w grupie, umiejętność posługiwania się terminologią zawodową w języku obcym.

Proces oceniania powinien obejmować: − diagnozę poziomu sprawności językowych ucznia przed

przystąpieniem do realizacji programu, − sprawdzanie postępów w nabywaniu sprawności językowych przez

uczniów w trakcie realizacji programu oraz rozpoznawanie trudności w osiąganiu celów kształcenia,

− sprawdzanie wiadomości i umiejętności po zrealizowaniu programu. Ocenianie osiągnięć szkolnych uczniów powinno odbywać się na

podstawie: − sprawdzianów ustnych, − sprawdzianów pisemnych, − testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi (z luką, krótkiej

odpowiedzi) lub zamkniętymi wielokrotnego wyboru, dotyczącymi słownictwa zawodowego,

− ukierunkowanej obserwacji pracy ucznia w podczas wykonywania ćwiczeń. W trakcie obserwacji naleŜy zwracać uwagę na umiejętności:

– prowadzenia dialogu z innymi uczniami i z nauczycielem, – zadawania pytań,

51

– formułowania opinii w języku obcym, – udzielania ustnych bądź pisemnych odpowiedzi, na podstawie tekstu

mówionego (wersje oryginalne). W ocenie końcowej osiągnięć ucznia naleŜy uwzględniać wyniki

wszystkich metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

Literatura Doboru literatury dokonuje nauczyciel w zaleŜności od wybranego

przez szkołę języka obcego oraz poziomu umiejętności uczniów w zakresie wybranego języka obcego.

52

PRAKTYKA ZAWODOWA Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia uczeń (słuchacz) powinien umieć: − zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska, − określić zagroŜenia związane z realizacją zadań, − scharakteryzować organizację pracy w przedsiębiorstwie, − wykonać zaplanowane prace kancelaryjne, − skontrolować przebieg oraz ocenić jakość wykonania pracy, − zorganizować stanowisko pracy w okienku kasowym, − wykonać czynności na stanowisku pocztowo-finansowym, w okienku

placówki pocztowej, − wykonać zadania kontrolera placówki pocztowej, − przyjąć przesyłki listowe zwykłe i polecone w obrocie krajowym

i zagranicznym, − przyjąć paczki pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym, − przyjąć przesyłki EMS w obrocie zagranicznym i POCZTEX

w obrocie krajowym, − zastosować usługi komplementarne do usług pocztowych

i finansowych, − zaewidencjonować usługi pocztowe i finansowe, − przygotować oferty dostosowane do potrzeb klientów, − zaproponować klientom optymalne usługi pocztowe i finansowe, − zawrzeć umowy związane ze świadczeniem usług pocztowych

i finansowych, − zaprezentować główne produkty i usługi placówki pocztowej, − wykonać czynności słuŜby nadawczej, − obsłuŜyć urządzenia biurowe: frankownice, wagę listową i paczkową,

urządzenie do czyszczenia datowników, tester banknotów, liczarkę banknotów i bilonu,

− wykonać i udokumentować czynności kasjera kasy głównej, − zaplanować czynności wykonywane w kasie głównej, − wykonać zadania jednostki oddawczej, − wykonać zadania jednostki ekspedycyjno – rozdzielczej.

53

MATERIAŁ NAUCZANIA Organizacja przedsi ębiorstwa i urz ędu pocztowego Zapoznanie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Zapoznanie z organizacją i dyscypliną pracy. Stosowanie regulaminów i procedur usług pocztowych. Przestrzeganie jakości wykonywanej pracy oraz zasad obsługi klienta. Wykonywanie czynności nadawczych i oddawczych na kluczowych stanowiskach pracy oraz zadań naleŜących do kierownika zmiany. Wykonywanie czynności kancelaryjnych. Wykonywanie prac rozdzielczo-ekspedycyjnych. Stanowisko pocztowo – finansowe Prowadzenie kontrolki odcisków datownika. Zamawianie i sprzedawanie znaczków pocztowych. Przyjmowanie zamówienia, prowadzenie i wydawanie abonamentu filatelistycznego. Stosowanie stempli okolicznościowych. Posługiwanie się cennikami opłat za usługi pocztowe w obrocie krajowym i zagranicznym. Stemplowanie przesyłek pocztowych. Przyjmowanie przesyłek pocztowych oraz usług finansowych. Ewidencjonowanie usług pocztowych i finansowych. Obliczanie opłat naleŜnych za świadczone usługi pocztowe i finansowo- -bankowe. Prowadzenie ewidencji zuŜycia nalepek „R”. Stosowanie nalepek przy korzystaniu z usług komplementarnych. Przyjmowanie wniosków i umów bankowych do dalszej realizacji. Obsługiwanie urządzeń biurowych, frankownic, wagi listowej i paczkowej, urządzeń do czyszczenia datowników, testera banknotów, liczarki banknotów i bilonu. Przekazywanie przesyłek pocztowych do ekspedycji. Sporządzanie dokumentów zdawczych i sumariuszy. Obsługa kasowa Przyjmowanie przekazów pocztowych. Obsługiwanie obrotu oszczędnościowego, czekowego, wpłat na rachunki bankowe i z innych tytułów oraz radioabonamentów. Sporządzanie nadmiarów kasowych i zasiłków kasowych. Rozliczanie kasy operacyjnej. Prowadzenie kasy głównej.

54

Stanowisko ekspedycyjno – rozdzielcze Przyjmowanie przesyłek z okienka. Przygotowywanie przesyłek do odprawy. Sporządzanie dokumentów zdawczych i odsyłek. Rozbiór ładunku i odsyłek. Uczestnictwo przy wymianie ładunku pocztowego. Sporządzanie raportów i protokołów w związku z nieprawidłowościami w przewozie poczty. Sporządzanie dokumentów zdawczych i sumariuszy. Rozdział przesyłek wg PNA. Posługiwanie się systemem teleinformatycznym. Uwagi o realizacji

Program praktyki zawodowej powinien być realizowany w róŜnych przedsiębiorstwach świadczących usługi pocztowe i finansowe o charakterze powszechnym i umownym. Realizacja programu praktyki zawodowej ma na celu pogłębienie wiedzy nabytej w szkole oraz doskonalenie umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy.

Przed rozpoczęciem praktyki zawodowej naleŜy zapoznać uczniów z harmonogramem praktyki, regulaminami i przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej, obowiązującymi w przedsiębiorstwie. Uczniowie powinni równieŜ zapoznać się z warunkami zatrudnienia, obowiązkami pracowników na róŜnych stanowiskach oraz procedurami rozliczania czasu pracy i realizacji zadań. W czasie praktyki naleŜy zapewnić uczniom moŜliwość obserwowania procesu pracy i wykonywania zadań zaplanowanych w programie.

Wskazany jest udział uczniów w spotkaniach i szkoleniach prowadzonych przez specjalistów w przedsiębiorstwie. Pozwoli to wzbogacić wiedzę uczniów o najnowsze informacje i kierunki rozwoju usług pocztowych. Podczas realizacji programu naleŜy kształtować umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów, komunikowania się z otoczeniem, organizowania własnej pracy oraz dokonywania oceny jakości świadczonych usług.

Program praktyki zawodowej naleŜy traktować w sposób elastyczny. Ze względów organizacyjnych dopuszcza się wprowadzenie zmian związanych ze specyfiką przedsiębiorstwa, w którym realizowany jest program praktyki zawodowej.

W czasie praktyki uczniowie mają obowiązek prowadzenia dzienniczka praktyk, w którym powinny być zapisane codziennie wykonywane czynności, wnioski i sprawozdania oraz inne zawodowe spostrzeŜenia.

55

Praktyka zawodowa powinna odbywać się pod kierunkiem opiekuna

praktyki zgodnie z obowiązującymi procedurami, instrukcjami stanowiskowymi oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.


Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno być prowadzone systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Oceny osiągnięć uczniów w trakcie realizacji programu dokonuje opiekun praktyki na podstawie obserwacji czynności uczniów podczas wykonywania powierzonych zadań.

Podczas obserwacji naleŜy zwracać uwagę na: − przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, − organizację stanowiska pracy, − utrzymywanie porządku na stanowisku pracy, − racjonalne gospodarowanie materiałami, − umiejętność planowania i realizacji zadań, − sprawność wykonania zadań, − sposób prezentacji efektów pracy, − samoocenę efektywności pracy, − przestrzeganie tajemnicy korespondencji.

W ocenie końcowej ocenie osiągnięć ucznia naleŜy równieŜ uwzględnić: samodzielność w rozwiązywaniu problemów, zaangaŜowanie w pracy, umiejętność porozumiewania się i współpracy w zespole, kulturę osobistą oraz postawę wobec pracowników i klientów przedsiębiorstwa.

Opiekun dokonuje oceny umiejętności uczniów i opinię zapisuje w dzienniczku praktyki.

technik us aug pocztowych i finansowych...

Documents