sÖzcÜkte anlam İÇİndekİler...d) zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden...

15
İÇİNDEKİLER SÖZCÜKTE ANLAM ÖĞRETEN TEST Sayfa 5 - 8 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 9 - 18 ALIŞTIRMALAR Sayfa 19 - 20 CÜMLEDE ANLAM ÖĞRETEN TEST Sayfa 23 - 27 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 28 - 37 ALIŞTIRMALAR Sayfa 38 - 39 PARAGRAFTA ANLAM ÖĞRETEN TEST Sayfa 42 - 45 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 46 - 57 ALIŞTIRMALAR Sayfa 58 - 59 SÖZCÜK YAPISI VE EKLER ÖĞRETEN TEST Sayfa 62 - 63 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 64 - 73 ALIŞTIRMALAR Sayfa 74 - 75 SÖZCÜK TÜRLERİ ÖĞRETEN TEST Sayfa 78 - 83 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 84 - 95 ALIŞTIRMALAR Sayfa 96 - 99 YAZIM KURALLARI ÖĞRETEN TEST Sayfa 102 - 103 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 104 - 113 ALIŞTIRMALAR Sayfa 114 - 115 NOKTALAMA İŞARETLERİ ÖĞRETEN TEST Sayfa 118 - 119 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 120 - 129 ALIŞTIRMALAR Sayfa 130 - 131 METİN TÜRLERİ VE SÖZ SANATLARI ÖĞRETEN TEST Sayfa 134 - 135 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 136 - 141 ALIŞTIRMALAR Sayfa 142 - 143 CEVAP ANAHTARI Sayfa 144

Upload: others

Post on 05-Mar-2020

22 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

İÇİNDEKİLER

SÖZCÜKTE ANLAM

ÖĞRETEN TEST Sayfa 5 - 8KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 9 - 18ALIŞTIRMALAR Sayfa 19 - 20

CÜMLEDE ANLAM

ÖĞRETEN TEST Sayfa 23 - 27 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 28 - 37ALIŞTIRMALAR Sayfa 38 - 39

PARAGRAFTA ANLAM

ÖĞRETEN TEST Sayfa 42 - 45 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 46 - 57ALIŞTIRMALAR Sayfa 58 - 59

SÖZCÜK YAPISI VE EKLER

ÖĞRETEN TEST Sayfa 62 - 63KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 64 - 73ALIŞTIRMALAR Sayfa 74 - 75

SÖZCÜK TÜRLERİ

ÖĞRETEN TEST Sayfa 78 - 83KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 84 - 95ALIŞTIRMALAR Sayfa 96 - 99

YAZIM KURALLARI

ÖĞRETEN TEST Sayfa 102 - 103KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 104 - 113ALIŞTIRMALAR Sayfa 114 - 115NOKTALAMA İŞARETLERİ

ÖĞRETEN TEST Sayfa 118 - 119 KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 120 - 129ALIŞTIRMALAR Sayfa 130 - 131

METİN TÜRLERİ VE SÖZ SANATLARI

ÖĞRETEN TEST Sayfa 134 - 135KAVRAMA TESTLERİ Sayfa 136 - 141ALIŞTIRMALAR Sayfa 142 - 143

CEVAP ANAHTARI Sayfa 144

Page 2: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

6

6.SINIF

TÜRKÇEKONU

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

EŞ ANLAMLI (ANLAMDAŞ) SÖZCÜKLER

Yazılışları farklı ancak anlamları aynı olan kelimelerdir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “birey” sözcüğünün eş anlamlısı kullanılmıştır?

A) Fakir ama gururlu bir gençti.B) Gezi rehberimiz oldukça bilgiliydi.C) Toplumların en büyük sorunu bilgisizliktir.D) Her fert özgürce yaşama hakkına sahiptir.

5

ZIT (KARŞIT) ANLAMLI SÖZCÜKLER

Anlamca birbirinin karşıtı olan kelimelere denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmamıştır?

A) Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer.B) Elbiseyi almak ve almamak arasında kararsız kal-dım.C) Gece gündüz demeden ders çalışıyordu.D) Yıllardır kâr eden bakkal bu yıl zarar etti.

6

EŞ SESLİ (SESTEŞ) SÖZCÜKLER

Yazılış ve söylenişleri aynı fakat aralarında anlam ilişkisi olmayan

sözcüklere denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “düş” söz-cüğü farklı bir anlamda kullanılmıştır?

A) Top oynarken düşüp ayağını kırdı.B) Gördüğü düşün etkisinden kurtulamadı.C) Misketlerim elimden düşüp kayboldu.D) Balkondaki çamaşırlar aşağıya düştü.

7

PEKİŞTİRİLMİŞ SÖZCÜKLER

Sözcüklerin çeşitli yöntemlerle anlam derecelerinin artırılmasına denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pekiştiril-miş sözcük kullanılmamıştır?

A) Üzerinde mavimtırak bir ceket vardı.B) Çocuklar bembeyaz elbiseler giymişler.C) Dümdüz yolda ilerliyorduk.D) Şöyle yemyeşil çimenlerin üzerine uzansam.

8

1

SÖZCÜKTE ANLAM

Page 3: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

10

TEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

6.SINIF

TÜRKÇE

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soyut an-lamlı bir sözcük kullanılmamıştır?

A) Etrafı kaplayan sis sürücünün görüş alanını etki-liyordu.B) Cesaretini toplayarak patronuyla konuştu.C) Herkes akıl veriyor ama hiç kimse bir çözüm önermiyordu.D) Onu çok özlediğimden burnumda tütüyordu.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kul-lanılmamıştır?

A) Sabah sabah çok güzel kahvaltı hazırlamış.B) Sınavın bu hafta yapılacağını duyunca etekleri tutuştu.C) Patlıcan yemeğini görünce burun kıvırdı.D) Öğretmenin ezberlettiği tekerlemeyi dilinden düşürmedi.

Aşağıdaki ikilemeler oluşumlarına göre gruplandığında hangisi dışta kalır?

A) Doğru dürüstB) Hısım akrabaC) Mırın kırınD) Kılık kıyafet

“Söylemek” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sipariş etmek” anlamında kul-

lanılmıştır?

A) Ona bu konuyla ilgili her şeyi söyledim.B) Güzel sesiyle bize şarkı söyledi.C) Bu yoldan gidilmeyeceğini size söylemiştim.D) Masaya iki tane pizza söyledim.

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi eş sesli (sesteş) değildir?

A) İki çay söyle de muhabbet edelim.B) Daha bin kilometre yolumuz var.C) Yaz güneşi Akdeniz’de bir başka güzel.D) Furkan çok temiz kalpli bir çocuktu.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük ötekilerden daha genel anlamlıdır?

A) Ağacın dallarını çocuklar kırmış.B) İlkbaharda yapraklar yemyeşil oldu.C) Evimizin bahçesine ektiğimiz çiçekler rengârenk görünüyordu.D) Her yıl nisan ayında lale festivali var.

7 10

11

12

8

9

1

SÖZCÜKTE ANLAM

Page 4: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

19

6.SINIF

TÜRKÇE

ALIŞTIRMALAR

AL

IŞTIRMAASÖZCÜKTE ANLAM

Aşağıdaki cümlelerde kırmızı yazılmış sözcüklerin gerçek anlamlı mı mecaz anlamlı mı oldukları-nı uygun yerlere koyacağımız X işareti ile belirtin.

Aşağıdaki sözcüklerin anlamlarını bularak bu sözcükleri farklı anlamlarıyla cümlede kullanınız.

Geçmek

Açmak

Duymak

Dokunmak

Atmak

1

2

Cümleler Gerçek Anlamlı Mecaz AnlamlıÇok sinirlenen Ali, hepimize ateş püskürdü.Mangalın ateşi neredeyse elimi yakacaktı.

Her gece yatmadan önce dişlerimi fırçalarım.Bu yaramaz çocuğa kimse diş geçiremiyordu.

Bu sözlerin seni kıracağını düşünemedim.Annemin yeni aldığı vazoyu yanlışlıkla kırdım.

İlk defa altı parmağı olan birini gördüm.Bu olayda mutlaka onun da parmağı vardır.

Page 5: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

2. BÖLÜM

ÖĞRENCİ TAKİP FORMU

ÖĞRETEN TESTVELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

TEST 3VELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

TEST 1VELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

TEST 4VELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

ALIŞTIRMALARVELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

TEST 2VELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

TEST 5VELİ

ONAYIÖĞRETMEN

ONAYI

2. Bölüme Başlama Tarihi :2. Bölümü Bitirme Tarihi :

6.SINIF

TÜRKÇE

Page 6: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

24

6.SINIF

TÜRKÇEKONU

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

KOŞUL (ŞART) CÜMLELERİBir olay ya da durumun gerçek-leşmesini başka bir olay ya da

duruma bağlayan cümlelerdir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin gerçekleşmesi bir koşula bağlanmıştır?

A) Kitap okumak için odama geçtim.B) Sinemaya gidebilirsin ancak önce ödevlerini bi-tirmelisin.C) İstanbul’un havası ona iyi geldi.D) Bayramda annemler bize gelecek.

5

KARŞILAŞTIRMA CÜMLELERİ

Birden fazla varlığın, durumun veya olayın benzerliklerini ya da

farklılıklarını anlatan cümlelerdir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştır-ma yapılmıştır?

A) Giydiği elbise ona çok yakıştı.B) Pazardan iki kilo elma aldım.C) Onun kadar güzel yazı yazamıyorum.D) Suyun şırıltısı insanı dinlendiriyor.

6

ELEŞTİRİ CÜMLELERİ

Bir olaya, duruma veya kişiye olumlu ya da olumsuz görüş bildiren

cümlelerdir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eleştiri söz konusudur?

A) Akşam yemeğine geç başladık.B) Resimlerin birini de ben alayım.C) Giydiği gömlek hiç yakışmamış.D) Küçük çocuk bütün gün uyudu.

7

TANIM CÜMLELERİ

Bir kavramın ne olduğunu belirten ifade-lerdir. “Bu nedir?” sorusuna

cevap verir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tanımlama yapılmıştır?

A) Tatlı gülüşüyle herkesi etkiledi.B) Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.C) Ramazan’da en çok yapılan tatlı güllaçtır.D) Bazı maddelerin dilde bıraktığı acı karşıtı tat du-yusuna tatlı denir.

8

2

CÜMLEDE ANLAM

Page 7: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

37

6.SINIF

TÜRKÇETEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

“Şairin bu şiirini de çok beğendim.” cümle-sinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) Şairin başka şiirleri de vardır.B) Bu, şairin ilk şiiri değildir.C) Şairin her yıl yeni bir şiir kitabı çıkmaktadır.D) Şairin bundan önceki şiirlerini de beğendim.

Akıllı insan sahip olduğu şeylerin değerini bi-lir ve bunlara sevinir, sahip olamadığı şeyler

içinse üzülmez.

Bu cümleyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Her şeyin en güzeline sahip olunmalıdır.B) İnsan hedefini sürekli yüksek tutmalıdır.C) Eldekilerin kıymeti iyi bilinmelidir.D) Her zaman önemli olan maddi kazançtır.

“Yazar son romanında da ailesel konuları ele almış.” cümlesinden aşağıdakilerden hangi-

si çıkarılamaz?

A) Yazarın başka romanları da vardır.B) Yazar ailesel konuları diğer romanlarında da iş-lemiştir.C) Ailesel konuların işlendiği kitap, yazarın romanı-dır.D) Yazarın en çok romanları okunmaktadır.

Müze gezisine katılmak için ailesinden izin kâğıdı getirmişti.

Aşağıdaki cümlelerden hangisi yukarıdaki cümley-le aynı anlam özelliğine sahiptir?

A) Patlıcanı sevmediğinden yemeği yemedi.B) Arkadaşına doğum günü hediyesi almak için çar-şıya gitti.C) Hava güzel olursa yürüyüşe çıkabiliriz.D) Telefonun sesini kıstığımdan aradığını duymamı-şım.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sonradan farkına varma” anlamı vardır?

A) Buraklar yarın çok önemli bir maça çıkacak.B) Okuduğum kitabın yazarı Sait Faik Abasıya-nık’mış.C) Avrupa Birliği’ne üye ülkeler yazın bir araya ge-lecek.D) Yazdığım dilekçelere Türk Tarih Kurumundan ce-vap geldi.

Aşağıdaki cümlelerden hangisinin anlam özelliği yanlış gösterilmiştir?

A) Çok kilo aldığımdan eski kıyafetlerim üzerime ol-muyor. (neden)B) Senin de geleceğini bilseydim ona göre hazırlık yapardım. (koşul)C) Söylenenleri defterine not aldığı için hiçbirini unutmamıştı. (neden)D) Eşyaları taşıtmak için bir nakliye şirketiyle anlaş-tık. (koşul)

7 10

8 11

9 12

5

CÜMLEDE ANLAM

Page 8: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

39

6.SINIF

TÜRKÇE

ALIŞTIRMALAR

AL

IŞTIRMAACÜMLEDE ANLAM

Aşağıdaki cümleleri anlam ilişkisi yönünden değerlendirerek uygun ifadeleri X işareti ile belirtin.

Aşağıdaki cümlelerde hâkim olan duyguları karşılarına yazın.

Beğenme endişe üzülme sevinç kararsızlık özlem bıkma pişmanlık

1. Yemeğe hangisinden başlasam bilemiyorum. (……………………………) 2. Annemin yaptığı o güzel yemekler burnumda tütüyor. (……………………………)

3. Minik serçeyi yolun kenarında yatarken görünce kahroldum. (…………………………….)

4. Her akşam televizyon izlemekten çok sıkıldım, yeter artık. (……………………………)

5. Bir saat önce eve gelmeliydi, başına bir şey gelmiş olmasın. (……………………………)

6. Keşke odamı toplasaydım da bu kadar azarı işitmeseydim. (………………….……..…..)

7. Gördüğüm en güzel doğa manzarası budur. (……………………………)

8. Tatilin bir hafta daha uzadığını öğrenince havalara uçtuk. (…………..……………….)

4

3

Cümleler Neden-Sonuç Amaç-Sonuç Koşul-Sonuç

Bu kitabı, pahalı bulduğumdan almadım.

Zamanım olursa size yardımcı olabilirim.

Bu olayı senden dinlediğim için doğru olduğuna inandım.

Bu görevi sizlere faydalı olayım diye kabul ettim.

Biraz daha para kazanayım diye bu işe girdim.

Bana bir saat içinde geri dönmek üzere izin verdi.

Resimde güzelliğe ulaşmak için ayrıntılara önem veriyorum.

Bu kasabaya dinlenmek için geleceğim.

Tatile gitmek istiyorsan derslerini düzenli çalışmalısın.

Page 9: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

44

6.SINIF

TÜRKÇEKONU

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

Metnin Yapı YönüParagraf Oluşturma: Karışık şekilde verilen cümlelerin anlamca bir bütün oluşturacak şekil-de düzenlenmesine denir.

• Giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin özellikle-ri göz önünde bulundurulmalıdır.

• Mantık sırası ve neden-sonuç ilişkisi içinde bağlanmasına dikkat edilmelidir.

Paragraf Tamamlama: Paragrafın herhangi bir yerinde bırakılan boşlukların düşüncenin akışı-na veya olayların oluş sırasına göre tamamlan-masıdır.

Parçanın İki Paragrafa Bölünmesi: Paragrafı oluşturan bütün cümleler aynı konu etrafında birleşir. Konu veya konunun bakış açısı değişir ise yeni paragraf gerekir.

• Metinde konunun veya konuya bakış açısının değiştiği yer, paragrafın bölünmesi gereken yer-dir.

Düşüncenin(anlatımın) Akışını Bozan Cümle: Paragrafı oluşturan cümleler anlamca birbiri-ne bağlıdır. Paragrafta aynı duygu ve düşünceyi desteklemeyen, konuyla ilgili olmayan cümle anlatımın akışını bozan cümle olur.

Paragrafta Düşüncenin Yönünün Değişmesi: Paragrafta yazarın takındığı durumun değişme-ye başlamasıdır. Paragrafta “ama, fakat, yalnız, çünkü, halbuki, buna rağmen, gelgelelim…” ifa-deleri bize yazarın düşüncelerinin değişmeye başladığını gösterir.

Paragrafa Cümle Ekleme: Paragrafta herhangi bir düşüncenin açıklayıcısı olabilecek veya par-çadaki mantık akışına katkı sağlayabilecek bir cümleyi parçaya eklemedir.

Paragrafta Cümlelerin Yerini Değiştirme: Parag-rafta giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinin özel-liklerini dikkate almadan sıralanan cümlelerin yer değiştirilerek doğru şekilde sıralanmasıdır.

3

PARAGRAFTA ANLAM

(1)Fethiye çevresinin en çarpıcı yerlerinden birisi Kelebekler Vadisi’dir. (2) Bin dokuz yüz

doksan beş yılı başlarında 1. derece doğal sit ilan edildi. (3) Bu yüzden de her türlü yapılaşmaya ka-patıldı. (4) Kayalık ve çamlık vadide, zorca bir tırma-nıştan sonra yüzlerce kelebek görülüyor. (5) Onla-rın; kayaları, ağaçların gövdelerini ve yapraklarını, kısacası her yerin bir şal gibi örttüğünü görmek çok şaşırtıcı bir etki yaratıyor.

Bu parça, açıklanan düşünceler bakımından iki pa-ragrafa ayrılmak istendiğinde ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?

A) 2. B) 3. C) 4. D) 5.

(1)İlk insanlar, hayvanlardan korunmak, ba-rınmak amacıyla mağaralarda yaşamışlardır.

(2) Bu yüzden buralarda ilk insanlara ait yazılar, nesneler vb. bulunabilir. (3) Mağaralar doğal gü-zelliklerinin yanı sıra sağlık açısından da önemlidir. (4) Yazı yazmayı bilmeyen ilk insanlar, yaşadıklarını mağara duvarlarına resimlemişlerdir. (5) Bu yüzden mağara duvarları aslında ilk defterler sayılabilir.

Numaralandırılmış cümlelerden hangisi, bu pa-ragrafın anlam bütünlüğünü bozmaktadır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5

6

7

Page 10: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

57

6.SINIF

TÜRKÇETEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

PARAGRAFTA ANLAM

İstanbul’a adım atıncaya kadar ümitle dolu bir adamdım. Dosdoğru teyzemin evine gide-

cektim, iyi kötü barınacak bir yer… Sonra, hemen daire daire, yazıhane yazıhane dolaşarak kendime bir iş arayacaktım. Malûm ya, bu neslin gençleri pek kaderciyiz, bir lokma bir hırkaya razıyız. En kü-çük maaşı bile hor görmemeye karar vermiştim.

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-den hangisi söylenemez?

A) Benzetmeye başvurulmuştur.B) Olay, birinci kişi ağzından anlatılmıştır.C) İkilemeler kullanılmıştır.D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır.

Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir dost

evinde tanıştım. Keşke tanışmasaydım. O sevimsiz, saçı dökük, karnı iri, bayağı lehçeli zavallı insan kar-şısında…

Yukarıdaki parçayı aşağıdakilerden hangisiyle ta-mamlamak daha uygun olur?

A) Duyduğum sevinci ifade edemem.B) Yazılarını daha iyi anladığımı düşündüm.C) Hayatımın en güzel hayallerinden biri daha yok olmuştu.D) Niçin şimdiye kadar tanımadığıma üzüldüm.

Geçenlerde posta ile bir kitap geldi. (1) Küçük bir kitap, ama sonuna kadar okumadım; sa-

dece bir göz gezdirdim. (2) Adını da, kimin yazdığını da söylemeyeceğim. (3) Beğenileceğini pek sanmı-yorum bu kitabın. (4) Ama hakkında bir şeyler de yazmayacağım. (5) Bir adamı, yazı yazmaya yeni başlamış bir genci, kitabından hoşlanmadım diye-rek tanıtmanın ne lüzumu var!

Yukarıdaki parçada, hangi cümleden itibaren ya-zarın kişisel düşünceleri dile getirilmektedir?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5

Deniz altı, insanlar için her zaman gizemli ol-muştur. Geçmişte insanlar okyanusların dip-

siz olduğuna inanıyorlardı. Balıkçı ağlarına takılan deniz canlıları, karada yaşayanlardan çok farklı ol-duğu için insanların onlara olan merakı artıyordu. Teknolojinin de yardımıyla okyanusların gizemleri çözülmeye başlıyor. Sonarlar sayesinde okyanusla-rın derinlikleri ölçülebiliyor.

Aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yukarıdaki metinden bulunabilir?

A) Geçmişte insanlar okyanusların neden dipsiz ol-duğuna inanıyordu?B) Denizlerin derinlerindeki mercanlar her zaman insanların dikkatini çekmiş midir?C) Dalgıçlar, sonarları kullanırken nelere dikkat edi-yor?D) Deniz canlıları insanların merakını neden artırı-yor?

5 7

6 8

6

Page 11: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

64

Doğru Yanlış Boş6.SINIF

TÜRKÇETEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

1

SÖZCÜK YAPISI VE EKLER

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde hâl eki yoktur?

A) Sabah otobüse doğru koştu.B) İş yerinde önemli bir toplantı var.C) Tırmandığı dağdan, inmekte zorlandı.D) Eski dostların yeri ayrı.

Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükte iyelik eki kullanılmamıştır?

A) Kitaplarım benim için her zaman değerlidir.B) Çocukların sesi koridorları inletiyordu.C) Sırasından yere düşen kalemi aldı.D) Babam, evin eski penceresini onardı.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ilgi hâli eki” vardır?

A) Kitabın sayfaları yıprandı.B) Her sabah gazete okurdu.C) Ağabeyim bugün eve geç geldi.D) Ailece hafta sonu geziye gittik.

1

2

3

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çokluk eki yoktur?

A) Filmler içerisinde en çok komedi türünü beğe-nirim.B) Geçen yıl Çardak köyü, en çok zeytin yetiştiren köyümüzdü.C) Ceyhan Irmak’ına serinlemeye giren çocuklar az kalsın boğuluyordu.D) Yaz geldi mi Ağrı Dağı’na tırmanmak için gelen dağcılar, ilçemizi de hareketlendirir.

“Güneşin – kuşlar – ofisten”

Bu sözcüklerdeki ekler aşağıdakilerden hangisin-de sırasıyla verilmiştir?

A) Yönelme eki – ilgi eki – bulunma ekiB) Çokluk eki – ilgi eki – ayrılma ekiC) İlgi eki – çokluk eki – ayrılma ekiD) Ayrılma eki – çokluk eki – iyelik eki

Ağlasam sesimi duyar mısınız 1

Mısralarımda? Dokunabilir misiniz Gözyaşlarıma ellerinizle? 2 Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel, 3 Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu Bu derde düşmeden önce. 4Numaralanmış sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) 1. sözcükte, iyelik eki vardır.B) 2. sözcükte, çokluk eki vardır.C) 3. sözcük yalın hâldedir.D) 4. sözcükte, ilgi eki vardır.

4

5

6

Page 12: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

71

6.SINIF

TÜRKÇETEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

SÖZCÜK YAPISI VE EKLER

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi ya-pım eki almıştır?

A) Çok yürümekten ayakları ağrımıştı.B) Sınıfta çok konuşmaktan sesi kısılmış.C) Annemin amcası, kalp krizi geçirmiş.D) Kardeşimin kişilik gelişimi hâlâ tamamlanmadı.

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, ya-pısı bakımından “türemiş”tir?

A) Havanın bulutlu olmasından endişe etmiyorum.B) Artık şehirlerin merkezinde gökdelenler var.C) Ünlü sanatçıyla aynı semtte oturuyoruz.D) Çocuklar, yarın matematikten sözlü var.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ya-pım hem çekim eki olan bir sözcük vardır?

A) Her pazar alışverişe çıkıyordu.B) Kıyafetleri her zaman ütülü olur.C) Okuma bayramında çocukların şiir dinletisini iz-ledim.D) Mutfaktan yanık bir koku geliyor.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma-dan türemiş bir sözcük vardır?

A) Gişedeki biletçi bizden kimliklerimizi gösterme-mizi istedi.B) İnşaatın yanından arabayla geçerken tekerimiz patladı.C) Lokantamızın yeni şubesine deneyimli bir aşçı arıyoruz.D) Otobüs bozulunca yolcuları başka bir otobüse aktardılar.

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, ya-pısı bakımından “basit”tir?

A) Annemle göz göze gelince kaşlarını yukarıya kal-dırdı.B) Sınavı kazanırsa babası ona bilgisayar alacakmış.C) Nişanlısına köşedeki çiçekçiden bir demet papat-ya aldı.D) Hastanenin başhekimi çok başarılı bir doktor-muş.

Aşağıdakilerden hangisi birleşik sözcük de-ğildir?

A) SıradağB) SuçiçeğiC) ÖğrenciD) Balıksırtı

7 10

8 11

9 12

4

Page 13: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

74

6.SINIF

TÜRKÇE

ALIŞTIRMALAR

AL

IŞTIRMAA SÖZCÜK YAPISI VE EKLER

Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden isim köklü olanların başına ( İ ) harfi, fiil köklü olan-ların başına ( F ) harfi yazın.

1. ( ) Yemek masasından gece yarısına doğru kalktık. 2. ( ) Akşamın karanlığında üç arkadaş yola koyulduk. 3. ( ) Eve dönmek için hiç bilmediği yolu kullandı. 4. ( ) Çoban, köpeğini ıslık çalarak yanına çağırdı. 5. ( ) Şiir, duyular aracılığıyla dünyayı okura tanıtır. 6. ( ) Hepimiz iki saattir ayakta bekliyoruz. 7. ( ) Bazen günlerimi kitap okuyarak geçiriyorum. 8. ( ) Dün geceki selden yüzlerce insan zarar gördü. 9. ( ) Sınıfımızın başkanı çok dalgın biriydi. 10. ( ) Gençleri çağdaş bir insan olarak yetiştirelim.

Aşağıdaki sözcüklerin köklerini ve eklerini bularak örnekteki gibi türlerini yanlarına yazın.

1

2

Sözcükler Kök türü Ek Ek

Evlilik ev (isim kökü) -li (yapım eki) -lik (yapım eki)

Silgiler

Birinciyi

Öğretmenin

Bakkallardan

Halımızı

Sabahlara

Yazıcılık

Sağlıklı

Üzüntülü

Page 14: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

92

Doğru Yanlış Boş6.SINIF

TÜRKÇETEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

5

SÖZCÜK TÜRLERİ

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz isim tamlaması yoktur?

A) Uzanır kanun kitaplarına işleriniz.B) Bir gelinlik dikeceğiz dünyaya.C) Güneş, bir efsane hayal odalarında.D) Zafer şarkıları söyleyecek çocuklara.

Aşağıdaki altı çizili söz gruplarından hangisi sıfat tamlamasıdır?

A) Kuyuların dibindedir ekmeğim.B) Sayarım bedenlerin gözyaşlarını.C) Dağ dağ olur yüreğimin buzları.D) Ve… Yorgun tebessümlerle örselenir.

Aşağıdaki altı çizilen tamlamalardan hangi-sinde niteleme sıfatı vardır?

A) Bilgi bankası, bankaları kurulmalı ki kültürümüz artsın.B) Bazı insanlar, ruh bilimiyle uğraşırlar.C) Küçük çocuk, bir anda sendeleyerek yere düştü.D) Sohbetin güzelliği herkesi sarmıştı.

1

2

3

Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili tamlamala-rın hangisi isim tamlaması değildir?

A) Dükkânda sadece çocuk elbisesi satılıyordu.B) Masa örtüsüne çay dökülünce üzüldü.C) Günlerce bahçedeki uzun kavakları seyrettik.D) Deniz kıyısında biraz dolaştık.

Fırtınayı andıran orkestra sesleri I

Bir ürperiş getirir senin sinirlerine II III Istırap çekenlerin acıklı nefesleri IV Bizde geçen ise hazin bir altın müziktir.

Yukarıdaki dörtlükte altı çizili ifadeler için aşağıda-kilerden hangisi doğrudur?

A) I. ifade belirtisiz isim tamlamasıdır.B) II. ifade sıfat tamlaması değildir.C) III. ifade zincirleme isim tamlamasıdır.D) IV. ifade belirtili isim tamlamasıdır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır?

A) Yeni inşaatın işçileri yarın gelecekler.B) Kütüphanenin kitaplarının numaraları yarın ve-rilecek.C) Geleceğin güçlü beyinleri, tüm insanlığı mutlu edecek.D) Sabahtan beri yağan şiddetli yağmur sonunda kesildi.

4

5

6

Page 15: SÖZCÜKTE ANLAM İÇİNDEKİLER...D) Zıt anlamlı kelimeler bir arada kullanılmıştır. Öteden beri yazılarını az çok zevkle okudu-ğum meşhur bir yazarla geçen gün bir

107

6.SINIF

TÜRKÇETEST

KAN

AL T

ÜRK

ÇE

YAZIM KURALLARI

“Kurum ve kuruluş isimleri büyük harfle baş-lar.”

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyul-mamıştır?

A) Türk Dil Kurumu, çıkardığı dergilerle adından söz ettiriyor.B) Liselere giriş sınavına iyi çalışıp Galatasaray lise-sinde okumak istiyorum.C) Bedelli askerlikle ilgili yasa Meclis’ten geçti.D) Türk Silahlı Kuvvetleri, ülkemizin güvenliğinden sorumludur.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kısaltma-ların yazımında yanlışlık yapılmıştır?

A) Dr. Mustafa Bey, hastayı muayene etti.B) Bahçeye diktiği zeytinler 50 cm boyunda.C) Elindeki kitap Alm.dan Türkçeye çevrilmiş.D) Ankara’ya gidince T.B.M.M. binasının önünden geçtik.

“İnsanı değerli kılan özelliklerinden biride kendini tanıya bilmesidir. Kimileri, herşeyi

bildiklerini düşünür. Her konu, her durum ve her olay hakkında boşboş konuşurlar.”

Yukarıdaki paragrafta kaç tane yazım yanlışı yapıl-mıştır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemele-rin yazımında yanlışlık yapılmıştır?

A) Çamurlu yolda bata çıka ilerleyip köye ulaştık.B) Selin sürüklediği irili ufaklı taşlar, yolları kapat-mış.C) Yemeğini hızlıhızlı yiyip sofradan kalktı.D) Aşağı yukarı günde üç saat ders çalışıyorum.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi” soru ekinin yazımında yanlışlık yapılmıştır?

A) Akşam yemeğinde balık mı yaptın?B) Bu kitabı beğendin mi?C) Buralara her yaz gelirmisin?D) Telefonun şarjı doldu mu?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin yazımında yanlışlık yapılmıştır?

A) İstanbul’ a gittiğimde Topkapı Sarayı’nı gezmek istiyorum.B) Kızılırmak Nehri, Türkiye’nin en uzun nehridir.C) Dilimize Arapçadan birçok kelime girmiştir.D) İşten çıkarılınca Dünya başıma yıkıldı.

7 10

8 11

9 12

2