spectrum of education iv...İş hayatında en sık kullanılan sözcük ise dilimize fransızlardan...

Kariyerim ve Ben…

Yaşam herkese aynı olanakları sunmasa da kimileri yaşamak için çalışır, kimileri de çalışmak için yaşar. Sanayi, finans, işletme, hukuk, sanat ve spor gibi haya-tın her alanında karşımıza çıkan geniş bir spektrumdur iş hayatı. İş hayatında uzmanlaşmak ve yükselmek ise insanlar için çoğu zaman motivasyon unsuru olmuştur. Başlangıçta, insanoğlu doğayla mücadele ederek, ha-yatta kalabilmek için bilgi ve deneyimlerini geliştirerek uzmanlaşmıştır. Bu süreçlerde insanlar yetenekli ve başarılı oldukları hatta mutlu oldukları alanlara yönel-mişlerdir. Bunun için ne bir sınav ne de bir mülakat ya-pılmıştır. İş hayatındaki gelişim, insanların temel ihtiyaçlarına bağlı olarak sağlanmıştır. Tarım, hayvancılık, dokumacılık, dökümcülük/demircilik ile başlayan meslekler yaşam kalitesinin artmasına bağlı olarak farklı alt meslekleri de beraberinde getirmiştir. Yıllar geçtikçe tarımdan çiftçilik, değirmencilik, fırıncılık, pastacılık; hayvancılıktan dokumacılık, terzilik, tekstil ve moda gibi birçok alt meslek grubu oluşmuştur. Nüfus arttıkça ve uzmanlıklar geliştikçe meslekler de hüc-renin bölünmesi gibi bölünerek kendi iç uzmanlıklarını doğurmaya başlamıştır. Öyle ki bilgisayar programcılı-ğı geliştikçe bu programlara sızan, yapılanları izinsiz değiştiren dijital çağ korsanları bile türemiştir. Artık bir şey üretildiğinde onu bozmak, yok etmek veya çalmak için bile meslekler ortaya çıkmıştır! Bu çağda hırsızlık bile uzmanlık ve deha gerektirmektedir. Sürdürülebilir bir hayat kalitesi sağlamak ve insanların ihtiyaçlarını karşılamak için başlanmış olan iş hayatı serüveni her geçen gün kendi dinamiklerini yaratmaktadır. Günümüzde meslek sahibi olmak için uzun bir okul serüveninin gerekliliği algısı yayılmıştır. Artık usta çırak ilişkisi ile uzmanlaşmak yerine daha “bilimsel yöntemler” kullanılmaktadır. Ancak “mektepli” bu yolculuğun da birçok handikapı olduğu yaşanarak deneyim-lenmektedir. Öyle ki yeteneklerinin farkında olmayan birçok insan profesyonel destek ve izlemelerle iş haya-tını planlamaya çalışmakta, yıllarını verdikten sonra da vazgeçmektedir. Demek ki uzmanlık gerektiren da-nışmanlıklar, koçluklar da çoğu zaman mutlu bir meslek hayatı için işe yaramamaktadır! İş; insanı sabahları heyecanla ayağa kaldıracak, keyifle yapılacak ve hayata kattığı değerlerle de mut-lu edecek bir uğraş olmalıdır. İş, yaşamak ve yetenekler doğrultusunda üretmek için bir araçtır sadece. Eğer amaç olursa, elde edildiğinde her şey bitebilir, aşk gibi... Bıçak sırtıdır! Çoğu aşk yaşandığında nasıl bitiyor-sa iş konusundaki istekliliğe de dikkatlice bakmak, tutku ile istemek gerekir. Tutku; içerisinde sevgi, saygı, aidiyet ve yaratıcılığı yaşatırken sadece bencilce istemek; hırsı, entri-kaları, tüketimi ve megalomanlığı getirir. İşte bu nedenledir ki eğitim, birey için son derece hayati önem taşıdığı gibi mutlu toplum yaratmak için de ciddi ve samimi olarak planlanmalıdır. İş hayatında en sık kullanılan sözcük ise dilimize Fransızlardan miras kalan kariyerdir. Sözlükte her ne kadar uzmanlaşmak diye tanımlansa da bizler için kariyer; yükselmektir, basamaklardan çıkmaktır! Bunun için “uzmanlaşmış”, kariyer planlaması yapan, eğitimler veren birçok profesyonel şirketin olduğunu herkes bilir. Hatta kariyerinde yükselmek için “ipuçları” verenler, bunun için kitap yazanlar bile vardır. Elbette bu da diğer ihtiyaçlara göre oluşmuş bir arz talep meselesidir. Soru şudur: Kariyer basamakları benzetmesi ve iş hayatında uzmanlaşmak için yukarı çıkmak, yükselmek, ne anlamda kullanılmakta ve algılanmaktadır?

Sayfa 2

SPECTRUM OF EDUCATION IV

Yayına Hazırlayan Zafer YAZ

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

Yemek pişirmeyi bilmeyen biri aşçıbaşı olabilir mi? Soğan doğramadan ve patates soymadan yani aşçı olmadan “başı” olunur mu? Yükselmek için “basamakları” kullanmak gerekir. Bulunduğu makama tepeden inen birinin başarısı da uzun sürmeyeceği gibi kurumun saygınlığını da yok etme tehlikesi vardır. Eğer mutfaktan yetişirseniz her şeyi yakından görür, işin zorluklarını anlar, bizzat yaşarsınız. İşte bu bir avantajdır ancak yukarı çıktıkça her şeyi yüksekten görür, detayları kaçırabilirsiniz. Hele bulunduğunuz yere direkt yukarıdan bırakıldıysanız “aşağılarda” neler olup bittiğini de asla anlamazsınız. Yönetiyormuş gibi olursunuz ancak hâkim olmadığınız bir yeri yönetemezsiniz. Günümüzde toplumun kültür yapısı, sosyal ilişkiler, entrikalar, kulisler ve birçok etkenle kariyer basamakla-rını atlayarak en tepelere çıkılabiliyor! Elbette çıkmak önemlidir ama ondan daha önemlisi çıktığın yerde kalabilmektir! İşinde yükselmek, yalnızlığı hazmetmeyi de beraberinde getirir. Bir fabrikada işçi olursanız sizin durumu-nuzda olan yüzlerce hatta binlerce arkadaşınız olabilir, yönetici olursanız diğer yöneticilerle arkadaşlık ya-pabilirsiniz ancak müdür hatta genel müdür olursanız tek başınıza olursunuz. Üstelik yöneticilik, hem in-sanların samimiyetlerini tartmak hem egolara yenik düşmemek hem de işinizi doğru yapmak zorunda oldu-ğunuz pozisyonlardır. Moda deyimiyle kariyerinde yükselenler sürekli çıktıkları basamaklardan aşağıya inerek diğer basamaklarda bulunanlarla birlikte olmak ve işin içinde yer almak zorundadır ki bu da beraberinde her seferinde çıktığı basamak kadar inmek ve çıkmak demektir. Makedonya Kralı Büyük İskender’in genç yaşında elde ettiği başarı gözünü döndürmüş ve kendini Tanrı konumunda görmeye başlamış ki işte bu, kariyerin son basamağı olsa gerek! Kariyeriniz sürecinde adı ister tırmanmak, ister çıkmak olsun, bunu bir zeminin üzerinde ve sayesinde yap-tığınızı unutmayın. İşte bu, bilgelik ve erdem gerektirir. Kartvizitinizde yazan değil, size duyulan saygı, üret-tiğiniz değerler ve mutlu bir yaşam gerçek kariyeriniz olacaktır.

Ömer Orhan

Sayfa 3


SPECTRUM OF EDUCATION IV BÜLTENİ

İnsanın kariyeri ne zaman başlar, ne zaman biter? Kariyer seçimi ne za-

man yapılır? İçinde doğulan aile, genler sizi belli bir kariyer çizgisine yön-

lendirir.

Kariyer yaptığımız seçimlerin doğruluğu, yanlışlığı değil niteliği ile ilgilidir.

Kariyer meslek seçiminin ötesindedir. Türkiye’de kariyer belirleme 17-18

yaş civarında yapılmaktadır. Dolayısıyla lise öğretmenlerine bu konuda

büyük sorumluluklar ve görevler düşüyor.

Yaşamda belirleyici olan ne varsa kariyeri de belirleyenler aynı unsurladır.

Kariyer konusunda herkesin cevaplaması gereken dört sorusu vardır:

Zor mu?

Zevkli mi?

Zaman alır mı?

Zorunlu mu?

Prof. Dr. Yankı YAZGAN "Kariyer Çatallanan Bir Yol ise Eğer…

Karar, Tutku, Risk ve Beyin Mekanizmaları Açısından Bakış”

Sayfa 4


Kariyerde önce iyi insan yetiştirmek amaçlanmalıdır.

Eylemde mükemmellik, eylemlerle ilgili odaklanma başarıyı getirir.

Yüksek hedefler, yüksek odaklanmayı gerektirir.

Hedefe teslimiyet, başarının olmazsa olmazıdır.

Kariyer, bir zorunluluklar sonucu değil tercihler sonucunda oluşmalıdır.

Kararlılık, yapılan tercihler ve yönlendirmeler ülke gençlerinin kariyerlerini

belirlemesinde oldukça önemlidir.

Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrenciler için farklı kariyer çalışmaları yapıl-

malıdır.

Profesyonel meslekî kılavuzluk birçok ülkede uygulanmaktadır.

Kariyer için küresel liderler yetiştiren programlar hazırlanmaktadır.

Sangeeta CHOPRA, Yudy Gomez BELLO, Amrita BURMAN, Biljina DROBNJAK "Farklı Kültürlerin Kariyer Planlamasına Bakış Açıları ’’

Sayfa 5


Gelecek bugünden başlar.

Gençler için önemli olan nedir? Gençlerin kişisel umutları ve korkularını

sorgulayan bir araştırmada gençlerin verdiği cevapların sırlaması şu şekil-

de olmuştur:

1. keyifli bir iş, başarılı bir kariyer

2. İlişkiler (aile, çocuk, evlilik)

3. Materyal (para, ev, araba)

4. Eğitim

5. Sağlık

Aynı araştırmada korkularına verdikleri cevaplar şöyledir:

1. İş bulamamak, işten atılma

2. Yoksul olmak, yalnız kalma, boşanma, arkadaşsız kalmak

3. Başarısızlık

4. Sağlıksız olmak

5. Kurban olma

Gençlerde idealist bir grup olma değil pragmatist bir kuşak olma eğilimi

vardır.

Herkesin iyi olabileceği bir alan mutlaka vardır. Önemli olan bunu keşfet-

mektir.

Prof. Dr. Nilüfer PEMBECİOĞLI – Doç. Dr. Beata Krzywosz-Rynkiewicz "Gelecek Bugünden Başlar. Gelecekte Yükselen Trendler ”

Sayfa 6


Seçimler genellikle bizim adımıza başkaları tarafından yapılmaktadır.

Kadınlara ve erkeklere atfedilen özellikler doğuştan farklı olarak aktarıl-

maktadır.

Toplumsal özellikler, kültürel, kodlar toplumsal cinsiyeti etkilemektedir.

Meslek seçiminde medya, teknoloji, anne-baba gibi birtakım kültürel kodlar

etkindir.

Kültürel olarak dayatılan davranış biçimleri meslek seçimlerinde ayrışma-

mıza neden olmaktadır.

Meslekler yatay olarak katmanlaşmakta, dikey olarak katmanlaşmadığı

için kadın yönetici görmek oldukça zor olmaktadır.

Fiziksel koşullar değişse de zihniyet kalıpları değişmedikçe kariyer konu-

sunda cinsiyet ayrımcılığı devam edecektir.

Türkiye’de iş hayatında kadın istihdamı oldukça düşüktür.

Gelenekleri taşıyan kadınlar, farkındalık içinde olup, gelenekleri dönüştü-

rüp bu gelenekleri aktarırlarsa bu adaletsizlik ortadan kalkacaktır.

Sorunun teşhisi sosyologlardan, çözümü ise eğitim bilimcilerden, siyaset

bilimcilerden olmalıdır.

Doç. Dr. Feyza AK AKYOL "Mesleklerin Cinsiyeti ’’

Sayfa 7


Rekabet yaşamın her alanında vardır. Her toplumda rekabet, farklı anlam-

lara gelebilir. Bu farklılıklar, kaybetmeyi karşılama konusunda farklı tepki-

lerin verilmesini ortaya çıkarmaktadır.

Başarılı olabilmek için stres altında olmak da gerekir.

Zihnin zorluklarla mücadele kısmındaysanız risk alır, zorluklarla başa çıka-

bilirsiniz.

Beyindeki alt sistemler rekabet duygusunu tetiklemektedir.

Başarısızlık gösterenler arasında narsist, kendini sakınan tipler çoğunluk-

tadır.

Prof. Dr. Marta FULOP "Rekabetçi Dünyada Nasıl Zirveye Çıkılır?”

Sayfa 8


Kariyer medeni gelişmedir.

Kariyeri etkileyen ana sebeplerden birisi kişinin nerede doğduğu diğeri de

yetiştiği yerdir.

Ailelerin çocuklarını proje gibi görmesi çocukların yeteneklerinin ortaya

çıkması ve kariyerlerini etkilemektedir.

İnsanların içindeki cevheri çıkartmaya çalışılmalıdır.

Yaptığı işi seven insan başarılı olur.

Fark yaratan kişi, kendini tanıyan ve ifade eden kişidir.

Kariyer yapan hırslı insanlar mı yoksa takım çalışması yapacak uyumlu

insanlar mı arıyoruz?

Bora MUTLU "Fark Yaratmanın Kaçınılmaz Çatışması’’

Sayfa 9


Dünyada 1,2 milyar 15-29 yaş aralığında genç vardır. Bunların 74,5 milyo-

nu işsizdir. Türkiye’de iki öğrenciden yalnızca biri üniversiteye gitmektedir.

Dört öğrenciden biri tekrar üniversiteye gitmektedir.

Eğitim arttıkça işsizlik de artmaktadır.

Gençlerin bilinçli karar verebilmeleri için onlara rehberlik edilmelidir.

Kariyer çalışmalarında rehberlik çalışanlarından yardım alınmalıdır.

Gençlere kendilerini değerli hissettiren çalışmalar yapılmalıdır.

Melek BAR ELMAS "Gelecek Daha Net”

Sayfa 10


Kariyer, planlama ve proje işidir.

Kişinin kendisini şartlar içinde en iyi noktaya getirecek planlamaları yap-

ması gerekir.

Tercih etmediğimiz, içinde doğduğumuz kimliklerimiz bizi soru sormak zo-

runda bırakır.

Yaşadığımız dünyada nerede olursak olalım yaşadığımız gerçekleri özgür-

ce söyleyecek bir yapıya sahip olalım.

Ne kadar bilirseniz bilin bildiklerinizi anlatamazsınız bu bildiklerinizin bir

kıymeti olmaz.

Hayko BAĞDAT "Medyada Kariyer’’

Sayfa 11


Geleceğin iş dünyası oldukça hızlı evrilmektedir.

Verimlilik belli bir saat içerinde ne kadar ürettiğiniz değil ne kadar yaratıcı

sonuçlar elde ettiğinizle ilgilidir.

Kurumlar, çalışanları üzerinden rekabet etmektedir. Bugün müşteri mem-

nuniyeti rekabetin başlıca belirleyicisidir.

Kişisel katma değer, kişinin kendi becerisi, özgün değeriyle ilgilidir.

Kişi kendisi mutlu değilse diğerlerini de mutlu edemez.

“Gelecekte nasıl bir hayat isteniyor?” sorusuna gençlerimiz önce hayal

kurup sonrasında imajlar çizerek cevap arıyorlar ve bugün gençlerimizin

üçte birinin mesleği henüz belli değildir.

Gençlerimiz planlı olmalı ama her an değişebilen planlara da hazırlık ol-

malıdır.

Kişi öz dünyasına uygun seçim yapmalı yoksa bunun bedeli tükenmişliktir.

Vivi SORYANO "Kariyer Çatallanan Bir Yol ise Eğer…

Karar, Tutku, Risk ve Beyin Mekanizmaları Açısından Bakış”

Sayfa 12


Her insanın içindeki cevher keşfedilmeyi bekler.

Her insanın içinde bir sorun alanı ve bunları çözebilecek bir alan mevcut-

tur.

Hayatta dengeye ihtiyaç vardır:

1. Beden

2. Başarı (iş hayatı)

3. İlişkiler

4. Hayal dünyası (gelecek)

Aile ile genç arasında hayaller konusunda çatışma çıkmaktadır.

Aile çocuğunun ufkunun gelişmesinde ne kadar yardımcı olabiliyor?

Ergenlik anne babanın sınavıdır.

Ailenin kendisinin gerçekleştiremediği hayalleri çocuklarında uygulaması

ne kadar doğrudur?

Bilme yeteneğimiz öğretme yeteneğimizle bir olamayabilir.

Yrd. Doç. Dr. Rukiye HAYRAN "Kimin Hayali, Ailemin Mi, Benim Mi? Ya Uymazsa…”

Sayfa 13


Ülkemizde, ortaokul ve lise öğrencilerinin kariyer seçimlerinde aile ve ya-

kın çevrenin rolü çok baskındır. Dolayısıyla, okullardaki kariyer danışman-

lıkları, aileyi de destekleyecek şekilde verildiğinde daha başarılı olmakta-

dır.

FAMICO yaklaşımı, 3 farklı yaş grubunu (6-11, 12-15, 16-18) kapsamakta-

dır. FAMICO, kariyer danışmanlarına, “Farklı yaş seviyelerindeki çocukla-

rın mesleki karar verme süreçlerini planlamak için ailelerle nasıl iş birliği

yapılmalı?” temalı bir rehber ve bilgi paylaşımı ve çeşitli etkinliklerle des-

teklenen ve online erişilebilen bir e-platform sunmaktadır.

FAMICO’da aynı zamanda, aileler için de, farklı yaş gruplarına yönelik

olarak hazırlanan, “Çocuğunuza mesleki karar verme sürecinde nasıl yar-

dımcı olabilirsiniz?” konulu bir el kitabı ve aileler tarafından yapılabilecek

çeşitli etkinlikler yer almaktadır.

Doç. Dr. F. Tunç BOZBURA, Yrd. Doç. Dr. Orhan GÖKÇÖL "Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığında Ailenin Desteklenmesi”

Sayfa 14


KONSER: “BOŞLUK” Vokal Erdem TOPUZ

Sayfa 15


GELENEKSEL TÜRK SANATLARI

Sayfa 16


Spectrum Of Education IV Eğitim Sempozyumu, 25-26 Nisan 2015 tarihlerinde farklı ülke ve farklı coğrafyalardan 300’e yakın eğitimcinin katılımıyla Feyziye Mektepleri Vakfı Ayazağa Işık Lisesinde gerçekleşti. Bu yıl Türk Kültür Vakfı ile ortaklaşa düzenlenen, AFS Gönülüleri Derneğinin de destek verdiği ana başlığı “Kariyer” olarak belirlenen sempozyumda “Kariyer nedir, başarılı olmakla kari-yer sahibi olmak arasında bağlantı var mı?” sorularına yanıt arandı. Türk ve yabancı birçok değerli akademisyenin yanı sıra Türkiye’nin farklı illerinden çok sayıda aka-demisyeni de bir araya getiren sempozyumda “Kariyer seçiminde yaşın önemi, kariyerin yaşamın bir parçası olduğu, yaşamda belirleyici etkenlerin kariyeri de belirlediği” konuları üzerinde durul-muştur. Sempozyum kapsamında dile getirilen görüşler ve saptamalar ana hatları ile aşağıda özetlenmiştir:

1. Kariyer yaşamın bir parçasıdır ve kariyer belirleme çalışmalarında önce iyi insan yetiştirmek

amaçlanmalıdır.

2. Kariyer meslek seçiminin ötesinde bir tercihtir.

3. Herkesin mutlaka iyi olabileceği bir alan vardır ve bunu keşfetmek için kariyer seçimi önemli-

dir.

4. Kariyer belirlemede beyin fonksiyonları, içinde yetişilen aile, genler, yapılan seçimlerin niteliği

etkili faktörlerdir.

5. Kariyer kişinin kendi üzerinde değil başkaları üzerinde etki yapmaya başladığı anda başlar.

6. Kariyer belirlemede 16-18 yaş aralığı ülkemizde ve dünyada önemli olduğu için lise öğretmen-

leri belirleyici ve etkin unsurdur ve onlara çok iş düşmektedir.

7. Kariyeri getiren başarıyı zekâ, kelimeler (okumak), kişisel tercihler etkiler.

8. Yaşamda belirleyici olan ne varsa kariyeri de onlar belirler. Herkesin kariyer belirlerken şu

temel soruları sorması gerekir:

Zor mu?

Zevkli mi?

Zaman alır mı?

Zorunlu mu?

9. İnsan kariyerinin belirleyiciliğinde zorunlu olmadan yapmak önemlidir, birey zahmetten ve

zordan kaçmadan gerektiğinde kariyer değişikliği yapabilir.

10. Kariyer için eylemde mükemmellik, odaklanma, yüksek hedefler ve hedefe teslimiyet gerekir.

11. Kariyer belirlerken seçimler şans eseri veya zorunluluk olmamalı bilinçli seçimler yapılmalıdır.

12. Günümüz gençleri idealist genç kuşaklar olmaktan uzaklaştıkları için kariyer belirlerken du-

rumlara pragmatist yaklaşmaktadırlar.

13. Kariyer belirlemede aile, okul, planlama ve ekip çalışması önemlidir. Ancak aile sürekli bir be-

lirleyici olmamalıdır.

SPECTRUM OF EDUCATION IV EĞİTİM SEMPOZYUMU SONUÇ BİLDİRGESİ

Sayfa 18


SPECTRUM OF EDUCATION IV EĞİTİM SEMPOZYUMU SONUÇ BİLDİRGESİ

Sayfa 19


14. Toplumsal özellikler, kültürel kodlar toplumsal cinsiyeti etkilemektedir; eşitsizliğe,

meslek seçimlerine, kadın-erkek mesleklerinin doğmasına neden olmaktadır.

14. Toplumsal cinsiyete dayalı kariyer sorunlarında teşhis sosyologlara, çözüm siyaset-

çilere, eğitim bilimcilerine ve ekonomistlere bırakılmalıdır.

15. Rekabet yaşamın her alanında vardır, kariyer ve başarı için rekabet ve beraberinde

stres kaçınılmazdır.

16. Ailelerin çocuklarını bir proje gibi görmesi yeteneklerin ortaya çıkmasını ve kariyeri

olumsuz etkilemektedir.

17. Öğretmenler ve ebeveynler gençlerin içinde var olan cevheri ortaya çıkartmaya çalış-

malı, bilinçli karar verebilmeleri için onlara iyi rehberlik etmelidirler.

18. Kariyer kişinin fark yaratmasıdır ve bunun için de kendini en iyi şekilde tanıması ve

ifade etmesi gerekir.

19. Yaşanan dünya içinde nerede olunursa olunsun çevredeki gerçekleri görmek ve bu

gerçekleri kariyer odaklı olarak algılamak gerekir.

20. Geleceğin iş dünyası oldukça hızla evrilmektedir, gençlerimizin bu hızlı değişim kar-

şısında kariyer planlamalarında geleceği gören, uzun soluklu adımlara ihtiyaçları var-

dır.

21. Kariyerde kişisel katma değer, beceriler ve özgün değer, belirleyici unsurlardır.

22. İmajlar aracılığıyla farkındalık kazanma, kendi konumumuzu belirleyip plan yapma

önemlidir ancak başka planlara da hazırlıklı olmak gerekir.

23. Gençlerin kariyer belirlemelerinde ufkunu açmak, yol göstermek, kendisiyle ve aile-

siyle çatışmaya düşmeden ergenle ergen gibi itişmeden tercihlerinde yardımcı olmak

gerekir.

24. Okullardaki kariyer danışmanlıkları aileyle beraber çalışmalıdır, rehberlerin ve öğret-

menlerin yapacağı aktiviteler konusunda çalışmalar devam etmektedir.

spectrum of education iv...İş hayatında en sık kullanılan sözcük ise dilimize fransızlardan...

Documents