sosyal bİlgİler - bİlfen yayincilik...9. siyasi ve askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsun...

ATU

2. Dönem

TAM ÖLÇME

SOSYAL BİLGİLER

TÜRKİYE’DEİLK DEFA

●ÖĞRETİCİ BOL ETKİNLİK

●KAZANIMLARA TAM UYUMLU KONU TESTLERİ

●ÜNİTE TARAMA TESTLERİ

●YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI

●YARIYIL VE YIL SONU DEĞERLENDİRME SINAVLARI

●DİJİTAL ÇÖZÜMLER

6.SINIF

SOSYA

L BİLG

İLER 2. D

ÖN

EMTA

M Ö

LÇM

E

116. Sınıf Sosyal Bilgiler

TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN ETKİN BİR VATANDAŞIYIM

ETKİNLİK 1

Sosyal Bilimlere yardımcı bilim dallarının özelliklerini aşağıdaki tabloya yazınız.

Tarih

Arkeoloji

Felsefe

Antropoloji

Sosyoloji

Psikoloji

İnsan topluluklarının geçmişteki yaşayışları-nı yer ve zaman göstererek neden - sonuç iliş-

kisi içinde, belgelere dayalı ve objektif biçimde inceleyen bilim dalıdır.

Toprak altında kalan eserleri ortaya çıkaran ve inceleyerek tarihe yardımcı olan bilim dalıdır.

Evreni, dünyayı ve yaşamı anlamaya çalışan düşünceler bütünüdür.

İnsanların duygu ve düşünce biçimlerini incele-yen bilim dalıdır. Ruh bilimidir.

İnsan ırklarını inceleyen ve sınıflandıran bilim dalıdır.

Toplumsal ilişkilerin yapısını, nedenlerini ve etkilerini araştıran bilim dalıdır.

12 Bilfen Yayıncılık

HAYATTA EN HAKİKİ MÜRŞİT İLİMDİR

ETKİNLİK 2

ETKİNLİK 3

Bilimsel ve teknolojik alanda yaşanan gelişmelerin yaşamımız üzerinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Bu etkinin gelecekte daha da artması beklenmektedir. Aşağıdaki öğrenciler bilimsel ve teknolojik alanda yaşa-nabilecek bu gelişmeler hakkında konuşmaktadır. Öğrencilerin adlarının karşısına, sözünü ettikleri gelişme olumlu ise J, olumsuz ise L sembolü çiziniz.

Atatürk’ün yukarıdaki sözünü kısaca açıklayarak bu sözü doğrultusunda yaptığı çalışmalardan üç tanesini yazı-nız.

Mustafa Kemal Atatürk, insanların ve toplumların hayatında en gerçek yol göstericinin bilim olması gerektiğini vurgulamıştır.

– Üniversite Reformunu gerçekleştirilmesi

– Modern okulların yaygınlaştırılması

– Latin harflerinin kabulü

Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.

Üretilen araçlar insanların işini daha kolay yapmasını sağlayacaktır.

TunaBilimsel gelişmeler sağlık alanında önemli adımlar atılmasını sağlayacak, insan ömrü uzayacaktır.

Naz

İnsanlar arasındaki yüzyüze iletişim ve duygusal bağ azalacaktır.

Alyaİnsanların daha hareketsiz bir yaşam sürmesi onları tembelleştirecek bu durum sağlık sorunlarına yol açacaktır.

CemreTeknolojinin gelişmesi ile üretilen araçlar insanların işlerini kolay-laştırarak onlara daha fazla zaman kalmasını sağlayacaktır.

Yiğit

J

L

L

J

J


BİLİMSEL ARAŞTIRMA BASAMAKLARI

8. Yurdumuzu dünyanın en mamur ve en medeni memleketleri seviye-sine çıkarmak yolunda yılmadan çalışmalıyız.

Atatürk’ün verilen sözü ile aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir?

A) Siyasi başarıB) Askerî zaferC) Dinsel birlikD) Çağdaşlaşma

9. Siyasi ve askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsun, ekonomik zafer-lerle taçlandırılmazlarsa elde edilen zaferler kalıcı olmaz. Kısa zamanda söner. Bu sebeple, en kuvvetli ve par-lak zaferlerimizin bile sağladığı ve daha da sağlayacağı faydalı sonuçlar-dan yararlanabilmek için ekonomik egemenliğimizin sağlanması, güçlen-dirilmesi ve genişletilmesi lazımdır.

Atatürk’ün verilen sözü ile aşağıdaki gelişme-lerden hangisi arasında doğrudan ilişki kurula-bilir?

A) Latin harflerinin kabulüB) İzmir İktisat Kongresi’nin toplanmasıC) Üniversite Reformu’nun yapılmasıD) Millet Mekteplerinin açılması

Seçtiğimiz bir bilimsel araştırma konusu belirleyerek bu araştırmanın aşamalarını aşağıdaki basamaklara yazı-nız.

5

4

3

2

1

ETKİNLİK 4

Bir olay ya da sorun seçilerek

araştırılacak konu belirlenir.

Sorunun çözümüne

yönelik bilimsel tahminler,

varsayımlar (hipotezler)

ortaya konur.

Konuyla ilgili bilimsel veriler

toplanır. Kaynak araştırması

yapılır.

Kaynaklar konularına göre

sınıflandırılır. Öne sürülen varsayımın

doğruluğu test edilir.

Son aşamadır. Notlar kontrol edilerek metin

oluşturulur. Yararlanılan

kaynaklar kaynakça ve

dipnot ile belirtilir.


KORSANA HAYIR

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız.

1. Özellikle kitap, dergi, CD, kaset vb. ürünlerinin izinsiz olarak yasa dışı yollarla kopyalanıp haksız kazanç elde edilmesine ................................ denir.

2. İnsan zekası ile ortaya çıkan edebiyat ve sanat eserleri, bilgisayar programları ve çeşitli grafik tasarımları gibi ürünlerde eser sahibinin tüm haklarına verilen genel ad ................................ hakkıdır.

3. Bilinen bilgilerden yararlanarak daha önce bilinmeyen yeni bir bulguya ulaşma ve yöntem geliştirmeye ................................denir.

4. Bir buluşun veya o buluşu kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belgeye ................................ denir.

5. Telif hakkının sembolü çember içinde .............. harfidir.

6. Basılı yayınların orijinalliğini kanıtlayan etikete ................................ denir.

7. ................................ alanında gelişen ülkelerde verilen patent sayısı daha fazladır.

8. Patenti alınan ürün ................................ olmak zorundadır.

9. Patent başvurusu yapmadan önce, başvuru sahibinin buluş konusu ve tekniği ile ilgili olarak ................................ ............................. ................................ başvurup patent araştırması yapması gerekir.

10. Telif hakkı kısaca orijinal bir eserin ............................................. ve ........................................ izin verme hakkıdır.

ETKİNLİK 5

korsan

patent

patent

bandrol

Bilim

orijinal

TürkPatent Enstitüsüne

kullanılmasına kopyalanmasına

“C”

buluş


A. Aşağıdaki soruların yanıtlarını altlarına yazınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.)

1. Sosyal bilimleri oluşturan bilim dallarından beş tanesini yazınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

2. Bilimsel araştırma basamaklarını sırasıyla yazınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

3. Sosyal bilgiler dersini öğrenmenin faydaları hakkında kısaca bilgi veriniz.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

4. Günümüzde gelişen teknolojinin ulaşım alanına nasıl bir katkı sağladığını yazınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

5. Telif hakkı kavramını açıklayınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................6. Bir ürünün ya da eserin “korsan ürün” olarak nitelendirilmesininin nedenini yazınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................7. Patent hakkı kavramını açıklayınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

8. Atatürk’ün bilime önem verdiğini kanıtlayan söz ya da çalışmalardan birini yazınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

9. Atatürk Dönemi’nde eğitimde çağdaşlaşmak amacıyla yapılan yenilikler nelerdir? Yazınız.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

10. Teknolojik gelişmelerin insanlar için oluşturabileceği olumsuzluklara örnek veriniz.

...............................................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................................

YAZILIYA HAZIRLANALIM

Tarih – Coğrafya – Psikoloji - Arkeoloji – Sosyoloji

Araştırılacak konunun belirlenmesi, hipotez ileri sürülmesi, konuyla ilgili kaynak toplanması, kaynakların sınıflandırılması, rapor hazırlanması

Toplumsal hak ve sorumluluklarımızı öğrenmemizi, eleştirel düşünmemizi, tarihimiz hakkında bilgi sahibi olmamızı sağlar.

Günümüzde gelişen ulaşım teknolojisiyle beraber daha uzak yerlere daha hızlı bir şekilde ulaşmak mümkün hâle gelmiştir. Böylece zaman kaybetmeden gideceğimiz yere daha kolay bir şekilde gitmemiz sağlanmıştır..

Herhangi bir bilgi veya düşünce ürünün kullanılması ve yayılması ile ilgili hakların yasalarla belirli kişilere verilmesidir.

Özellikle kitap, dergi, CD, kaset vb. ürünlerin izinsiz olarak çoğaltılması, yasa dışı yollarla kopyalanması ve buna bağlı olarak haksız kazanç sağlanması korsan ürün olarak nitelendirilmesinin nedenidir.

“Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.”

Tevhidi Tedrisat Kanunu, Latin Harflerinin Kabulü, Türk Tarih ve Türk Dil Kurumlarının Kurulması, Üniversite-ler Kanunu, İstanbul Üniversitesi’nin Kurulması, Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesinin Kurulması, Millet Mek-teplerinin Açılması

Teknolojinin gelişmesiyle çevre kirliliğine de ortam oluşmaktadır. Örneğin araçlar geliştikçe daha fazla araç trafiğe çıkmakta bu da hava kirliliğine neden olmaktadır.

Bir buluşun veya o buluşu kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belgeye patent denir. Bu belgenin buluş sahibine, buluş konusu ürünü bir süre üretme, kullanma, satma ya da ithal etme hakkı ver-mesi patent hakkıdır.


B. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerin-dedir.)

1. İnsanların davranışlarını ve duygularını inceleyen sosyal bilim ............................................... bilimidir.

2. Geçmişte yaşamış insan topluluklarının arasındaki ilişkileri yer ve zaman göstererek inceleyen sosyal bilim ............................................... bilimidir.

3. Doğal çevre ile insanlar arasındaki ilişkileri inceleyen sosyal bilim ............................................... bilimidir.

4. Toplumları inceleyen sosyal bilim ............................................... bilimidir.

5. Toplumsal ilişkileri düzenleyen, devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütününü inceleyen sosyal bilim ............................................... bilimidir.

6. İnsanların yaşamak için üretim yapma ve üretimi bölüşme biçimlerini inceleyen sosyal bilim ...............................bilimidir.

7. Yer altında bulunan eserleri, araç – gereçleri kazı yoluyla bulup inceleyen sosyal bilim ...................................... bilimidir.

8. Üretilen bir ürünün tüm haklarının üreticisine ait olduğunu belirten belge ............................................. belgesi-dir.

9. Bir ürünün ya da eserin üreticisinin bilgisi dışında çoğaltılıp satılmasına ........................... satış denilmektedir.

10. Bir sanayi dalı ile ilgili yapım yöntemlerini, kullanılan araç, gereç ve aletleri kapsayan bilgi ...............................

olarak adlandırılır.


psikoloji

tarih

coğrafya

sosyoloji

hukuk

ekonomik

arkeoloji

patent

korsan

teknoloji


TARIM VE SANAYİ

Aşağıdaki tabloda, işlendikten sonra hangi mamul maddeye dönüştüğü ve en çok yetiştirildiği bölge verilen tarım ürünlerinin ne olduğunu boş bırakılan kutucuklara yazınız.

ETKİNLİK 1

HAM MADDE MAMUL MADDE BÖLGE HAM MADDE MAMUL

MADDE BÖLGE

Buğday İç Anadolu Bölgesi Zeytin Ege Bölgesi

PamukGüneydoğu

Anadolu Bölgesi

Üzüm Ege Bölgesi

Şeker pancarı İç AnadoluBölgesi Turunçgiller Akdeniz

Bölgesi

Ayçiçeği MarmaraBölgesi Mısır Akdeniz

Bölgesi

Çay KaradenizBölgesi Fındık Karadeniz

Bölgesi


TARIM VE SANAYİ

Aşağıdaki tabloyu örnekte olduğu gibi, uygun bilgileri yazarak tamamlayınız.

ETKİNLİK 2

TAHILLAR

................................

En çok yetiştiği bölge

................................

Arpa, çavdar, yulaf


Doğu Anadolu Bölgesi

................................


................................

SANAYİ BİTKİLERİ

Tütün


Ege Bölgesi

................................


................................

................................


................................

................................


................................

YAĞ BİTKİLERİ

................................


................................

................................


................................

................................


................................

Fındık


Karadeniz Bölgesi

Seyran’ın konuşmasında numaralandırılarak boş bırakılan yerlere yazılması gereken bilgileri aşağıdaki numa-raların karşısına yazınız.

(I) : ............................................................................ (IV) : ............................................................................

(II) : ............................................................................ (V) : ............................................................................

(III) : ............................................................................

Buğday

Pamuk

Güneydoğu Anadolu Bölgesi

İç Anadolu Bölgesi Karadeniz Bölgesi

Ege Bölgesi Marmara Bölgesi

ÇayŞeker pancarı

Zeytin Ayçiçeği

Mısır Pirinç

Akdeniz Bölgesi Marmara Bölgesiİç Anadolu Bölgesi


TARIM VE SANAYİ

Seyran’ın konuşmasında numaralandırılarak boş bırakılan yerlere yazılması gereken bilgileri aşağıdaki numa-raların karşısına yazınız.

(I) : ............................................................................ (IV) : ............................................................................

(II) : ............................................................................ (V) : ............................................................................

(III) : ............................................................................

ETKİNLİK 3

Yurdumuzda çeşitli meyvelerin üretimi yapılır. Meyve ağaçlarının bulunduğu tarım arazileri bah-çe olarak adlandırılır. Üzüm yetiştirilen tarım alanlarına ise bağ adı verilir. Ülkemizde yetiştirilen başlıca meyveler arasında turunçgiller, muz, incir, fındık, Antep fıstığı, üzüm ve elma sayılabilir.

Şimdi bu ürünlerin nerelerde yetiştirildiğini ve hangi alanlarda kullanılabileceğini karşılarına yazalım.

Üretimin yapıldığı tarım arazileri (I) olarak adlandırılır. Sebzelerin çoğu yüksek sıcaklık ve bol suya ihtiyaç duyar. Bu nedenle daha çok (II), (III) ve (IV) bölgelerinde yetiştirilir. Akdeniz Bölgesi’nde kışların ılık olması (V) faaliyetini geliştirmiştir. Bu faaliyet camla veya şeffaf plastikle kaplı bölme-ler içinde kış mevsiminde sebze - meyve üretimi yapmak olarak tanımlanabilir.

Turunçgiller : .....................................................................................................................................................................................

Muz : .....................................................................................................................................................................................

İncir : .....................................................................................................................................................................................

Fındık : .....................................................................................................................................................................................

Antep fıstığı : .....................................................................................................................................................................................

Üzüm : .....................................................................................................................................................................................

Elma : .....................................................................................................................................................................................

ETKİNLİK 4

Portakal, limon, mandalina, greyfurt... Akdeniz ve Ege kıyıları. Meyve olarak tüketilir.

Antalya çevresi. Meyve olarak tüketilir.

Aydın ve yöresi. Taze ve kuru olarak tüketilebilen bir meyvedir.

Ordu ve Giresun çevresi. Çerez olarak tüketilmesinin yanı sıra çikolata üretiminde de kullanılır.

Güneydoğu Anadolu çevresi. Çerez olarak tüketilir. Çikolata yapımında ek malzeme olarak da kullanılır.Ege Bölgesi. Pekmez, sirke ve şarap üretiminde kullanılır.

İç Anadolu Bölgesi. Yaş ve kuru olarak tüketilir. Sirke yapımında da kullanılır.

Akdeniz

Bahçe

Ege

Marmara

Seracılık


TARIM, SANAYİ VE HAYVANCILIK

Aşağıdaki tabloyu, örnekte olduğu gibi, başlığa uygun bilgileri yazarak tamamlayınız.

ETKİNLİK 5

Ziraat Bankası

..........................................................................

..........................................................................

ÜLKEMİZDE TARIMI DESTEKLEYEN KURULUŞLAR

..........................................................................

..........................................................................

Aşağıdaki tabloyu Ceyhun’un verdiği bilgileri de göz önünde bulundurarak tamamlayınız.

ETKİNLİK 6

Hayvan besiciliği doğal şartlarla yakından ilişkilidir. Özellikle ilkel hayvancılıkta doğal bitki örtüsü ile beslenen hayvan türü arasında sıkı bir ilişki vardır. Bu durum yurdumuzda büyük ve küçükbaş hayvan besiciliğinde belirgin olarak görülür. Doğal bitki örtüsüne bağlı olarak bozkırların yaygın olduğu yerlerde küçükbaş hayvancılık, yazın yeşilliğini koruyan, uzun otlardan oluşan çayırların bulunduğu yerlerde büyükbaş hayvancılık gelişmiştir. Yurdumuzda kümes hayvancılığı ve ipek böcekçiliği doğal şartlara bağlılığı en az olan hayvancılık türleridir.

Hayvancılık Türü En Çok Yapıldığı Bölgeler

Büyükbaş Hayvancılık

Tiftik Keçisi

Kıl Keçisi

Kümes Hayvancılığı

İpek böcekçiliği

Arıcılık

Balıkçılık

Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü

Toprak Mahsulleri Ofisi

Tarım Kredi Kooperatifleri

Devlet Su İşleri

Doğu Anadolu Bölgesi

İç Anadolu Bölgesi

Akdeniz Bölgesi

Marmara Bölgesi

Marmara Bölgesi

Karadeniz Bölgesi, Ege Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi

Karadeniz Bölgesi


SANAYİ VE ENERJİ KAYNAKLARI

Ülkemizde çıkarılan yer altı kaynakları ile ilgili tabloyu örnekte olduğu gibi doldurunuz.

ETKİNLİK 7

EN ÇOK ÇIKARILDIĞI YERLER İŞLENDİĞİ YER KULLANIM ALANI

Demir En fazla Doğu Anadolu Bölgesi’nden çıkarılmaktadır.

• Karabük - Ereğli

• İskenderun

• Ereğli

• İnşaat

• Otomotiv Sanayi

Bakır

Artvin - MurgulKastamonu - KüreElâzığ - Maden

Artvin - MurgulElâzığ - MadenSamsun

Elektrik - ElektronikHaberleşme

Krom

Elâzığ - GulemanMuğla - FethiyeMuğla - Köyceğiz

ElâzığAntalya

Madeni eşyalarÇeliğin sertleşmesi

Bor

Güney MarmaraEge Bölgesi

BalıkesirEskişehir

Uçak, jet, roket yakıtıCam sanayiFotoğrafçılıkTarım ilaçları

Boksit

Konya AntalyaMuğla

Konya Uçak sanayiOtomobilElektrik

Kükürt

IspartaMuğla

GübreKimyaBoya


SANAYİ VE ENERJİ KAYNAKLARI

ETKİNLİK 8

Merhaba, benim adım Bora. Size yenilenebilir enerji kaynak-larından söz etmek istiyorum. Bu kaynaklar sürekli devam eden doğal süreçlerdeki var olan enerji akışından elde edilir. Yani kaynağı tükenmediği gibi doğal süreçlerle ortaya çıktığı için doğal çevre üzerinde yarattığı etki önemsiz bir seviyede-dir. Şimdi sizden bu enerji kaynaklarına üç tane örnek verme-nizi istiyorum.

Merhaba benim adım Oya. Ben de size yenilenemez enerji kaynaklarından söz etmek istiyorum. Aslında bu kaynaklar yenilenmeyen kaynaklar değildir. Ancak kullandıkça bitme-leri ve yenilerinin gelmesinin çok uzun sürmesi nedeniyle bu ismi almışlardır. Şimdi sizden bu kaynaklara üç tane örnek vermenizi istiyorum.

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

Güneş enerjisi

Rüzgâr enerjisi

Jeotermal enerji

Taş kömürü

Doğal gaz

Petrol


VERGİM BANA DÖNÜYOR

Aşağıdaki öğrenciler, sosyal bilgiler dersinde vergi konusu ile ilgili bilgi vermektedir. Öğrencilerin isimlerinin karşısına verdikleri bilginin doğru ya da yanlış olduğunu belirtiniz.

ETKİNLİK 9

Alışverişlerden sonra aldığımız fişler veya faturalar hem aldığımız ürünün fiyatını hem de bu ürün üzerinden dev-lete ne kadar vergi ödediğimizi gösterir.

Rüzgâr

Vergi vermek bir vatandaşlık sorumluluğudur. Devlet, top-ladığı vergilerle yine vatandaşların huzur ve refahı için onlara çeşitli hizmetler sunar.

Poyraz

Devlete ödediğimiz vergileri 45 yaşından sonra toplu ola-rak geri alırız.

Murat

Ege

Vergiyi sadece yaptığımız alışveriş sonrası aldığımız fiş ya da faturalarla öderiz.

Serap

Tüm vatandaşlar devlete eşit miktarda vergi öderler.

İsmail

Vergi, yalnızca geliri yüksek olan kişilerden alınır.

Rüzgâr : .................................................................

Ege : .................................................................

Poyraz : .................................................................

Serap : .................................................................

Murat : .................................................................

İsmail : .................................................................

Doğru

Doğru

Yanlış

YanlışYanlış

Yanlış


NİTELİKLİ İNSAN VE MESLEK SEÇİMİ

Aşağıdaki soruları kısaca yanıtladıktan sonra hangi mesleği seçmeyi planladığınızı ve bunun nedenini yazınız.

1. Boş zamanlarınızda ne yapmayı tercih edersiniz?

...................................................................................................................................................................................................

2. Eğer yüklü miktarda paranız olsaydı bu parayı hangi amaçla kullanmayı düşünürsünüz?

...................................................................................................................................................................................................

3. Nasıl bir işin sizi mutlu edeceğine inanıyorsunuz?

...................................................................................................................................................................................................

4. Hangi konuda yetenekli olduğunuzu düşünüyorsunuz?

...................................................................................................................................................................................................

5. Kendi alanında çok başarılı olan biriyle tanışma fırsatınız olsa bu kişi kim olurdu? Sebebini kısaca yazınız.

...................................................................................................................................................................................................

6. Hayatınızda bir yıl boş zamanınız olsaydı bunu ne şekilde değerlendirirsiniz?

...................................................................................................................................................................................................

7. Geçmişe seyahat etme imkânınız olsa neyi değiştirmek istersiniz?

...................................................................................................................................................................................................

8. Sosyal problemler karşısında tavrınız nedir? Çözüm mü düşünürsünüz, tarafsız kalmayı mı seçersiniz?

...................................................................................................................................................................................................

9. İleride hangi mesleği yapmayı düşünüyorsunuz? Neden?

...................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................

ETKİNLİK 10


A. Aşağıdaki soruların yanıtlarını altlarına yazınız. (Her doğru yanıt 10 puan değerindedir.)

1. Ülkemizin kaynaklarıyla, ülkemizdeki ekonomik faaliyetlerin ilişkili olduğunu kanıtlayacak beş tane örnek veriniz.

• Verimli topraklar sayesinde tarım yapılabilmektedir.

• Üç tarafı denizlerle çevrilidir ve buna bağlı olarak deniz turizmi gelişmiştir.

• Bitki örtüsü ve yeryüzü şekilleri hayvancılık faaliyetlerinde çeşitliliği sağlamıştır.

• Ormanların varlığı ormancılık faaliyetlerine imkân vermektedir.

• Yer altı kaynakları sayesinde madencilik faaliyetleri yapılabilmektedir.

2. Türkiye’nin coğrafi özelliklerini dikkate alarak bir proje düşünün. Yatırımcı olsanız ve bir yerde ekonomik bir girişimde bulunmak isteseniz, hangi bölgeyi seçersiniz. Neden? (Projenizi kısa bir hikâye şeklinde anlatı-nız.)

Öğrenci bu soruda kendi fikrini yazmalıdır. Ancak örnek vermek gerekirse Akdeniz Bölgesi’nde turizm, Doğu

Anadolu’da hayvancılık projeleri düşünülebilir.

3. Doğal kaynakları bilinçsizce tüketmenin yaşamımıza etkileri neler olabilir? Kısaca anlatınız.

Yaşamımızı sürdürmek için doğal kaynaklardan faydalandığımız düşünülürse bu kaynakların tükenmesinin

zamanla insanlığın da kaybolmasına zemin hazırlayacağı söylenebilir. Suların tükenmesi, havanın kirlenmesi,

diğer canlı türlerinin ölmesi dünyayı yaşanılmaz bir yere dönüştürecektir.

4. Hangi mesleğe ilgi duyuyorsunuz? Bu mesleğin gerektirdiği nitelikler nelerdir? Sizin nitelikleriniz bu mes-leğe uygun mu? Kısaca açıklayınız. (Bu soruya puan verilmeyecektir.)

Öğrenci burada kendi seçiminden ve seçiminin gerekçelerinden bahsedecektir.



B. Doğal kaynaklarımızın varlığı sonucu ülkemizde yapılabilecek ekonomik faaliyetleri yazınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.)

1) .........................................................................................................................................................................................................................

2) .........................................................................................................................................................................................................................

3) .........................................................................................................................................................................................................................

4) .........................................................................................................................................................................................................................

5) .........................................................................................................................................................................................................................

C. Aşağıdaki şemada, kaynak - ekonomik faaliyet ilişkisine örnek verilecektir. Şemadaki unsurların altına unsu-run kaynak, tarım, sanayi ya da ticaret olduğunu belirtiniz. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.)

........................................ ........................................ ........................................ ........................................


D. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerin-dedir.)

1) İnsanların çeşitli kaynakları işleyerek ürün elde etmesine ....................................... denir.

2) Toprağı ekip biçme faaliyetlerinin tümüne ....................................... denir.

3) Devletin kamu hizmetlerini yerine getirebilmek için vatandaşlarından topladığı paralara ....................................... denir.

4) Doğru ve etkili bir ....................................... seçimi, kişinin kendini tanımasıyla mümkündür.

5) ......................................................... işinin gerektirdiği bilgi ve beceriye sahip, işini istekle ve iyi yapan, üretime katkı sağlayan kişidir.

Tarım

TarımKaynak Sanayi

üretim

tarım

vergi

meslek

Nitelikli insan

Ticaret

Hayvancılık

Madencilik

Gıda sanayisi

Turizm


DEVLETLER VE YÖNETİM BİÇİMLERİ

ETKİNLİK 1

ETKİNLİK 2

TeokrasiCumhuriyet

Oligarşi Monarşi

A- Türkiye B- Fransa

C- Belçika D- İngiltere

E- Vatikan F- Suudi Arabistan

G- Japonya H- Almanya

II

IV

I

III

Cumhuriyet

Monarşi

Meşrutiyet

Teokrasi

Aşağıdaki zarfların üzerinde yazılı olan yönetim şekillerinin altlarına ait oldukları egemenlik kaynaklarını yazınız.

Aşağıdaki ülkeleri yönetim şekillerine göre uygun zarfların üzerine yerleştiriniz.

Halk Din

Tek kişi

A - B - H

F

C - D - G

E - F

Bir grup ya da zümre


DEVLETLER VE YÖNETİM BİÇİMLERİ

ETKİNLİK 3

ETKİNLİK 4

Demokrasi; insana değer veren, kişiliğinin özgürce gelişmesini sağlayan bir yönetim biçimidir. Demokrasi, bugün ulaştığı seviyeye belli aşamalar kat ederek gelmiştir. Türklerin demokrasi tarihinde de aşamalar vardır. Bu aşamalar hakkında bildiklerinizi kısaca yazınız.

....................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................

Bir devletin yöneticisi olduğunuzu düşünün. Devletinizin yönetiminde belirleyeceğiniz 5 temel kural ne olurdu? Kısaca yazınız.

• 1839 Æ Padişah yetkilerinin ilk defa kısıtlandığı Tanzimat Fermanı ilan edildi.

• 1876 Æ Osmanlı Devleti’nin ilk anayasası olan Kanunuesasi yürürlüğe girdi. Padişah yetkileri anayasa

ile kısıtlandı. Meşrutiyet ilan edildi.

• 23 Nisan 1920 Æ TBMM açıldı.

• 29 Ekim 1923 Æ Cumhuriyet ilan edildi.

• 1934 Æ Kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi.

• 1945 Æ Çok partili yaşama geçildi.


DEVLET YÖNETİMİNDEKİ ETKİN GÜÇLER

ETKİNLİK 6

ETKİNLİK 5

Bir ülkeyi yönetenlerin karar alma sürecini etkileyen unsurları aşağıdaki bulut görsellerine yazınız.

Aşağıdaki tabloda devlet yönetimini gerçekleştiren üç temel güç verilmiştir. Bu güçlerin anlamlarını altlarına yazınız.

Yasama

DEVLET YÖNETİMİNDEKİ TEMEL GÜÇLER

Yürütme Yargı

Bir ülkedeki yasa yapma işlemle-rine verilen genel addır.

Yasamanın koyduğu ölçülere göre devletin idaresini sürdür-

medir.

Kanunlar ölçüsünde hukuka yansıyan her türlü olayın değer-lendirilmesi ve karara bağlanma-

sından sorumlu organdır.

KamuoyuMedya

Siyasi Partiler Sivil Toplum Kuruluşları


DEVLET YÖNETİMİNDEKİ ETKİN GÜÇLER

ETKİNLİK 7

Aşağıda verilen kavramları araştırarak karşılarına tanımlarını yazınız.

Medya: Basın yayın organlarının tümünü kapsayan ortak ad.

Kamuoyu: Bir sorun ya da durum karşısında halkın genel düşüncesi.

Siyasi parti: Benzer siyasi görüşleri paylaşan kişilerin bir ülkenin yönetiminde söz sahibi olmak üzere

kurdukları örgüt.

Kuvvetler Birliği: Yasama, yürütme, yargı yetkilerinin tek elde toplanması.

Kuvvetler Ayrılığı: Demokrasilerde, kişi hak ve özgürlüklerinin güvence altına alınması amacı ile yasama,

yürütme, yargı güçlerinin farklı organlarca kullanılması.

Sivil toplum kuruluşu: Resmî kurumların dışında kalan, toplumdaki sorunları bağımsız olarak ele alan ve

kamuoyunu bilgilendiren, öneriler sunan her türlü birlik.

Darbe: Hükûmeti zor kullanarak devirme eylemi

ETKİNLİK 8

Ülkemizde demokratik yaşam zaman zaman engellenmeye çalışılmış, millî irade yok sayılmak isten-miştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze kadar demokratik yaşamın kesintiye uğra-masına yol açan olaylara örnek veriniz. Verdiğiniz örnekteki olayda vatandaşların tavrı ne olmuştur? Bu olaylar hakkındaki düşüncelerinizi kısaca yazınız.

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................


TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİMİZ

ETKİNLİK 9

Kişi haklarını koruyan yasalar ile verilen temel hakları eşleştiriniz.

ETKİNLİK 10

Türkiye Cumhuriyeti’nin etkin bir vatandaşı olarak en önemli olduğunu düşündüğünüz üç temel hakkınızı yazınız. Bu hakların neden önemli olduğunu düşündüğünüzü kısaca belirtiniz.

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

Seçme - seçilme hakkı

İfade özgürlüğü

Basın ve yayın özgürlüğü

Dilekçe hakkı

Özel hayatın gizliliği hakkı

Konut dokunulmazlığı hakkı

Basın hürdür. Sansür edilemez.a 1

b 2

c 3

d 4

e 5

f 6

Kimsenin konutuna izinsiz girilmez.

Herkes bilgi edinme hakkına sahiptir.

Egemenlik millete aittir.

Herkes aile hayatına saygı gösterilmesini ister.

Herkes düşüncesini yayma hakkına sahiptir.

a Æ b Æ c Æ

d Æ e Æ f Æ

4

3

6 5

12


DÜNDEN BUGÜNE TÜRK KADINI

1) Fatma Aliye Hanım: Osmanlı Devleti’nde ilk kadın dergilerinden birinin yazarı

9) Bedriye Tahir Gökmen:

2) Sabire Aydemir:

10) Sabiha Gökçen:

3) Esma Nayman:

11) Türkân Akyol:

4) Jale İnan:

12) Lale Orta:

5) Safiye Ali:

13) Tansu Çiller:

6) Süreyya Ağaoğlu:

14) Semiha Berksoy:

7) Lale Aytaman:

15) Nimet Çubukçu:

8) Sabiha Bengütaş:

16) Afife Jale:

Aşağıda, Türk tarihinde alanlarında ilk olan bazı kadınların isimleri verilmiştir. Bu isimlerin karşılarına ilk oldukları alanları örnekteki gibi yazınız.

Aşağıdaki görsellerde olumlu olduğunu düşündüğünüz görsellerin altına “✔” olumsuz olduğunu düşündüğünüz görsellerin “✗” işaretini çiziniz.

ETKİNLİK 11

ETKİNLİK 12

✔ ✘ ✔ ✔ ✔

Türkiye’nin ilk kadın veterineri

Türkiye’nin ilk kadın avukatı

Türkiye’nin ilk kadın valisi

Türkiye’nin ilk kadın heykeltıraşı

Türkiye’nin ilk kadın bakanı

İlk Türk kadın milletvekillerinden biri

İlk Türk kadın pilot

İlk Türk kadın savaş pilotu

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın doktoru

Avrupa’nın ilk FIFA kokartlı kadın hakemi

Türkiye’nin ilk kadın başbakanı

İlk Türk kadın opera sanatçısı

Türkiye’nin ilk kadın Millî Eğitim Bakanı

Türk tiyatrosunda sahneye çıkan ilk Müslüman kadın oyuncu



8. Dünyada hiçbir milletin kadını “Ben Anadolu kadınından daha fazla çalış-tım, milletimi kurtuluşa ve zafere götürmekte Anadolu kadını kadar emek vermedim.” diyemez. Erkekler-den kurduğumuz ordumuzun hayat kaynaklarını kadınlarımız işletmiştir.

Atatürk bu sözüyle, Türk kadınının aşağıdaki özelliklerinden hangisini vurgulamak istemiştir?

A) Aile hayatındaki becerikliliğini B) Çalışma hayatındaki kararlılığınıC) Siyasi alandaki başarısınıD) Cesaret ve fedâkarlığını

9. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde yer alan maddelerden biri şöyledir: “Bütün insanlar hür ve eşit doğar. Yaşamak, hürriyet ve kişi dokunulmaz-lığı her ferdin hakkıdır.”

Buna göre insan haklarıyla ilgili aşağıdaki öğ rencilerin verdiği örneklerden hangisi bu maddeye ters düşmektedir?

A) Ayla Hanım’ın ve Serdar Bey’in kazançlarına bakıl-maksızın devlete eşit oranda vergi vermeleri

B) Ayşe Hanım’ın ve Ahmet Bey’in kanun önünde eşit haklara sahip olmaları

C) Mine Hanım’ın ve Burak Bey’in suçları kesinleşme-den cezalandırılmamaları

D) Özlem Hanım’ın ve Serkan Bey’in istedikleri mesleği seçebilmeleri

A. Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. Yanlış olduğunu düşündüğünüz bilgilerin doğrusunu altına yazınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.)

1. Demokrasi, halkın kendi kendini yönetme esasına dayanan bir yönetim şeklidir. (D)........................................................................................................................................................................................................................

2. Demokrasi ile yönetilen ülkelerde egemenlik en güçlü aileye aittir. (Y )........................................................................................................................................................................................................................

3. Monarşi ile yönetilen ülkelerde demokrasinin temel ilkeleri uygulanmaz. (D)........................................................................................................................................................................................................................

4. Teokrasi ile yönetilen ülkelerde laik bir yönetim görülmez. (D)........................................................................................................................................................................................................................

5. 23 Nisan 1920’de Türkiye’de Cumhuriyet ilan edilmiştir. (Y)........................................................................................................................................................................................................................

6. Hak ve özgürlükler birbirinden ayrılmayan, birbirini tamamlayan kavramlardır. (D)........................................................................................................................................................................................................................

7. Din ve vicdan özgürlüğünün bireyler tarafından kullanılması devletlerin yönetim biçimine bağlıdır. (D)........................................................................................................................................................................................................................

8. Hz. Muhammed Veda Hutbesi’nde kimsenin kimseye üstünlüğü olmadığını vurgulamıştır. (D) ........................................................................................................................................................................................................................

9. Dünyada kadınlara oy verme hakkını tanıyan ilk ülke Türkiye’dir. (Y )........................................................................................................................................................................................................................

10. Türkiye’de ilk kadın doktor Lale Aytaman’dır. (Y )........................................................................................................................................................................................................................

Egemenlik kaynağı halktır.

23 Nisan 1920’de TBMM açılmıştır. Cumhuriyet 29 Ekim 1923’te ilan edilmiştir.

Yeni Zelanda’dır.

İlk kadın doktor Safiye Ali’dir. Lale Aytaman ilk Türk kadın validir.


B. Aşağıdaki soruların yanıtlarını altlarına yazınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.)

1. Yasama, yürütme, yargı kavramlarını açıklayınız.

Yasama, yasa hazırlamaktır. Yürütme, yasaları uygulamaktır. Yargı, yasalara uymayanları cezalandırır.

2. Yasama, yürütme ve yargının tek elde toplanmasına ne ad verilir?

Güçler Birliği

3. Egemenliğin kaynağının halk olduğu yönetim biçimi ve nitelikleri hakkında bilgi veriniz.

Yönetim biçimi, niteliği demokrasidir. Kişi hak ve özgürlüklerini yasalar çerçevesinde ön planda tutan yönetim şekli ve niteliğidir.

4. Özgürlük nedir, sınırsız mıdır?

Özgürlük sınırsız değildir. Başkalarının hak ve özgürlüklerine zarar vermediğimiz sürece özgür oluruz.

5. Kamuoyu nedir?

Halkın bir konu hakkındaki genel görüşüdür.

6. Toplumsal hayatta demokrasinin önemini açıklayınız.

Toplumsal hayatta demokrasi temel alınırsa insan hak ve özgürlükleri daha kolay korunabilir. Toplumsal sorun-lar kısa sürede ortadan kalkar. İnsanlar birbirlerine karşı anlayışlı olur.

7. Kitle iletişim araçlarının kamuoyu oluşturmasındaki etkisini açıklayınız.

Kitle iletişim araçları sayesinde herhangi bir olay ya da sorun insanlara daha hızlı duyurulabilir. Böylece insanlar konu hakkında görüş sahibi olarak kamuoyu oluşturabilir.

8. Toplumsal yaşamda kadınlara yönelik pozitif ayrımcılık yapılması konusunda ne düşündüğünüzü örneklerle açıklayınız.

Öğrencinin vereceği cevap esas alınacaktır.

9. Temel hak ve özgürlüklerimize örnek veriniz.

Yaşama hakkı, sağlık hakkı, düşünce özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü

10. Güçler ayrılığı nedir? Kısaca açıklayınız.

Yasama, yürütme, yargı güçlerinin ayrı kurumlar tarafından kullanılmasıdır.



TÜRK CUMHURİYETLERİ, KOMŞULARIMIZ VE DIŞ POLİTİKAMIZ

ETKİNLİK 1

ETKİNLİK 2

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasından sonra kurulan devletleri aşağıda boş bırakılan yere yazınız.

Sınır komşularımızın hangi devletler olduğunu aşağıda boş bırakılan yere yazınız.

Aşağıda bilgilerin karşısına verilen bilgi doğru ise J yanlış L ise sembolü çiziniz.

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................

TÜRK CUMHURİYETLERİ İLE İLİŞKİMİZİ GELİŞTİRMENİN SAĞLAYACAĞI YARARLAR

1. Ülkeler ile yapılan alışveriş ekonomik getiri sağlar. ( )

2. Kurulan iyi ilişkiler sayesinde bu cumhuriyetlerle iletişimimizde güven duygusu hakim olur. ( )

3. Türk Cumhuriyetlerinin ülkemizin yayılmacı bir politika izlemesi ve topraklarını ele geçirmesi için uygun ortam oluşur. ( )

4. Millî benliğimizin, örf ve adetlerimizin, geleneklerimizin, gelenek ve göreneklerimizin devamlılığına olumlu katkısı olur. ( )

5. Türk kültürünün diğer kültürlerden daha üstün olduğu kanıtlanmış olur. ( )

R U S Y A F E D E R A S Y O N U

F İ N L A N D İ Y A

NORVEÇ

İ S V E Ç

ESTONYA

LETONYALİTVANYA

POLONYA

ALMANYA

BELÇ

İKA

HO

LLAN

DA

FRANSA

ÇEK CUM.B E L A R U SU K R A Y N AMOLDOVA

ROMANYA

MACARSİTAN

BULGARİSTAN

AVUSTURYA

SARAYBOSNA

SANCAK

ÜSKÜP KOMRAT

T Ü R K İ Y E AZERBAYCAN

ÜRDÜN

IR

AK

S U D İ

A R A B İ S T A N

İR

AN

A F G A N İ S T A N

TÜRKMENİSTAN

DAĞISTAN

ÖZBEKİSTAN

KARAKALPAK

P A K İ S T A N

H İ N D İ S T A N

ÇİN HALK CUMHURİYETİNEPAL BRUTAN

D O Ğ U T Ü R K İ S T A NU Y G U R M U H T A R

D E V L E T İ

K A Z A K İ S T A N

KIRGIZİSTAN

TACİKİSTAN

M O Ğ O L İ S T A N

S A H A ( Y A K U T ) M U H T A RC U M H U R İ Y E T İ

BAŞKORTOSTAN

TATAR M.C.

TUVA M.C.ALTAYM.V.

Moskova

Minks

Krakovi

Kiev

Kosova

Varna

Köstence

Kuban

BahçesarayANKARA

KKTC

BudapeşteViyana

Münih

Berlin

İstanbul

Bakü

Erbil

Kerkük

Mekke

Cidde

Şiraz

HERATKUNDUZ

Duşanbe Kaşgar

Bişkek

Almatı

TaşkentAşkabat

Nukus

URUMÇİ

Kobdo

KızılHakas

Abakan

Angora

Tobol

Astana

Ufa

YAKUT SK

Nalçik

BALTIK DENİZİ

KUZEY BUZ DENİZİ

OH

OTS

K D

ENİZ

İ

KARADENİZ

BASRA KÖRFEZİ

AKDENİZ

KZIL

DEN

İZ

HAZ

AR D

ENİZ

EGE

DENİ

Zİ

ARALGÖLÜ BALKAŞ

GÖLÜ

BAYKALGÖLÜ

AZAK

Dicle N.Fırat N.

Nil N.

SüveyşKanalı

Seyhun N.

Ceyhun N.

DEVLET SINIRI

MUHTAR CUMH. EYALET VE VİLÂYETLERMUHTAR OLMAYAN TÜRK BÖLGELERİ

BAĞIMSIZ TÜRK DEVLETLERİ

Rusya Federasyonu, Ukrayna, Moldova, Litvanya, Letonya, Kazakistan, Kırgızistan, Gürcistan, Özbekistan,

Tacikistan, Estonya, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Türkmenistan

Bulgaristan, Yunanistan, Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, İran, Irak, Suriye

J

J

J

L

L


TÜRK CUMHURİYETLERİ, KOMŞULARIMIZ VE DIŞ POLİTİKAMIZ

ETKİNLİK 3

1. ........................................................, Orta Asya’da bulunan Türk Cumhuriyetleri içerisinde yüz ölçümü en geniş olanıdır.

2. Hoşgörü sembolü olan ................................................................. insanları olduğu gibi kabul etmiştir.

3. Ahmet Yesevi Üniversitesi ....................................................................’da yer alır.

4. Kırgızlara ait olan destan ................................................................’tır.

5. Ülkemizin dış ticaretinde en fazla paya sahip ülke ......................................................................

6. Komşularımız arasında en fazla ticaret yaptığımız ülke ...................................................................

7. Türkiye Cumhuriyeti dünya barışına katkı sağlamak amacıyla 1932’de .............................................................. 1945’te

ise ............................................................. üye olmuştur.

8. Türk İş Birliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığının kısa adı ..........................................................

9. 1991 yılında ............................................ dağılmasıyla birçok Türk devleti bağımsızlığına kavuşmuştur.

10. Lefkoşa, Gazi Magosa, Girne, Güzelyurt, Lefke gibi kentler ........................................................................ yer almaktadır.

11. En son belirlenen sınırımız ........................................................................ Devleti ile olan sınırımızdır.

12. Türk dünyasında yaygın olarak tanınan, UNESCO’nun adına “kahkaha yılı” oluşturduğu ünlü halk düşünürü

...................................................................’dır.

13. Bosna Hersek’teki Türk kültürünü temsil eden TİKA’nın da desteğiyle yeniden yapılan eser ..........................................

14. Türkiye, Atatürk’ün “Yurtta sulh, cihanda sulh” sözü doğrultusunda, dış politikada .......................................................... esası doğrultusunda hareket etmiştir.

15. Başkenti Bakü olan ................................................................. petrol bakımından zengin olan Türk devletlerinden biridir.

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız.

Kazakistan

Kazaksitan

Mevlânâ

Manas

Almanya’dır.

Rusya’dır.

Milletler Cemiyetine

Birleşmiş Milletlere

TİKA’dır.

Sovyetler Birliği’nin

KKTC’de

Suriye

Nasreddin Hoca

Mostar Köprüsü’dür.

barışçılık

Azerbaycan


NELER ALIYORUZ, NELER SATIYORUZ?

ETKİNLİK 5

Aşağıda, Türkiye’nin dış ticareti ile ilgili verilen kutucukları doldurunuz.

Rusya Federasyonu

Ne alıyoruz?

Ne satıyoruz?

Almanya

Ne alıyoruz?

Ne satıyoruz?

İtalya

Ne alıyoruz?

Ne satıyoruz?

ABD

Ne alıyoruz?

Ne satıyoruz?

İngiltere

Ne alıyoruz?

Ne satıyoruz?

Fransa

Ne alıyoruz?

Ne satıyoruz?

ETKİNLİK 4Türkiye’nin 2017 yılında ithalat ve ihracat yaptığı ülkeler aşağıda verilmiştir.

İTHALAT

Sıra Ülkeler1 Çin2 Almanya3 Rusya

İHRACAT

Sıra Ülkeler1 Almanya2 İngiltere3 Birleşik Arap Emirlikleri

Bu tablolara bakarak aşağıdaki soruları yanıtlayınız.

1. En çok ithalat yaptığımız ülke hangisidir? .............................

2. En çok ihracat yaptığımız ülke hangisidir? .............................

3. Hem ithalat hem de ihracatımızda ilk üç sırada olan ülke hangisidir? .............................

Çin

Almanya

Almanya


ÜLKEMİZİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ / KÜLTÜRÜMÜZE SAHİP ÇIKALIM

ETKİNLİK 6

Ülkemiz dünya üzerinde önemli bir yere sahiptir. Bu önem onu uluslararası ilişkilerde de ön plana çıkarmaktadır. Aşağıdaki öğrenciler ülkemizin dünya üzerindeki yeri ve önemi hakkında bilgi vermektedir. Öğrencilerin verdikleri bilginin yanına bilgi doğru ise “✔” yanlış “✗” işaretini çiziniz.

Türkiye’nin stratejik öneme sahip olması tarih boyunca tüm devletlerin ülkemizle dostluk ilişkileri geliş-tirmesini kolaylaştırmıştır.

Ülkemizde çeşitli iklim tiplerinin görülmesine bağlı olarak çok farklı türden tarım ürünleri yetiştirebil-mektedir.

Türkiye konum itibariyle; Afrika, Avrupa ve Asya kıtalarının kesiştiği ve bu üç kıtanın konum olarak birbi-rine en yakın bulunduğu bölgededir.

Ülkemiz Avrupa, Asya ve Afrika ülkeleri arasındaki ticaret yolları üzerindedir. Bu yollar Türkiye’nin ticarî açıdan gelişmesine önemli katkı sağlar.

Yurdumuz yer altı kaynakları bakımından fakirdir. Madenleri yurt dışından alma zorunluğumuz vardır.

Ülkemizin NATO’ya üye olması siyasi ve askerî açıdan iş birliğine açık olmadığının kanıtıdır.

Doğal ve tarihî güzelliklerin varlığı ülkemizin önemli bir turizm gücüne sahip olmasını sağlar.

ETKİNLİK 7

Kültürümüze ait olmayan ancak toplum hayatımızı etkileyen unsurların toplum hayatımıza hangi yollarla ulaş-mış olabileceğini aşağıda boş bırakılan kutucuklara yazınız.

✘

✘

✘

✔

✔

✔

✔

İnternet Sinema Göç

Televizyon Gazete Ticaret


1. Türkiye’nin ithalat ve ihracat ürünlerini tablo ile belirtiniz. (Her doğru yanıt 2 puan değerindedir.)

İTHAL ETTİKLERİMİZ

• Ham petrol• Doğal gaz• Çeşitli makineler

• Hazır giyim• Beyaz eşya• Tarım ürünleri

İHRAÇ ETTİKLERİMİZ

2. Aşağıdaki açıklamaların hangi kavram ya da kuruma ait olduğunu altlarına yazınız. (Her doğru soru 4 puan değerindedir.)

Başta Türk dilinin konuşulduğu ülkeler ve Türkiye’ye komşu ülkeler olmak üzere, ge-lişme yolundaki ülkelerin kalkınmalarına yardımcı olmak, bu ülkelerle; ekonomik, ticarî, teknik, sosyal, kültürel, eğitim alan-larında iş birliğini projeler ve programlar aracılığı ile geliştirmek amacıyla kurul-muştur.

Türkiye ve Kazakistan Cumhuriyetlerinin resmî iş birliği ile kurulan Türk dünyasının ilk ortak üniversitesidir. Üniversite, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in çalışmaları ile 6 Haziran 1991’de kurulmuş-tur.

3. Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. (Her doğru yanıt 4 puan değerindedir.)

a. Kültürümüze ait olmayan unsurlar kitle iletişim araçları yoluyla toplumumuzu etkilemektedir. ( )

b. Kaynaklarımız ve ihtiyaçlarımız diğer ülkelerle olan ekonomik ilişkilerimizi belirler. ( )

c. Dünya’nın birçok ülkesinde uluslararası kültür, sanat, fuar ve spor etkinlikleri yapılmaktadır. Bu etkinliklere

yalnızca ekonomik bakımdan zengin ülkelerin katılmasına izin verilmektedir. ( )

d. Doğal afetlerin yaşandığı dönemler dışında ülkelerin dayanışma içinde olması uluslararası siyasete uygun değildir. ( )

e. Mal ve hizmetlerin ülkeler arasında alınıp satılmasına dış ticaret denir. ( )


10.

Gazete Haberi, 27 Ağustos 2007. Düzenlenmiştir.

Türkiye’de Peru ve Bulgaristan’a Yardım

Türkiye, deprem afeti yaşayan Peru ve sellerle boğuşan Bulgaristan’a 100’er bin dolar yardımda bulundu. Dışiş-leri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Türkiye, tarihî ve kültürel mirası olan yardımlaşma ve dayanışma anla-yışı içinde dünyanın neresinde olursa olsun afete maruz kalan ülkelere önümüzdeki dönemde de yardım ulaş-tırmaya devam edecektir.” ifadeleri yer aldı.

Gazete haberine konu olan bu durumun,

I. uluslararası alanda dostluk ve iş birliklerinin güçlenmesi,

II. doğal afetlerden zarar görenlerin yaralarının sarılması,

III. Türkiye’nin ekonomik gelirinin artması

faktörlerinden hangilerine katkı sağlayacağı söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve IIC) I ve III D) II ve III

11. Medyanın toplumsal yaşamda oldukça önemli işlevleri vardır. Gelişen teknoloji sosyal yaşamda medyanın etkinliğini artırmakta ve insanların medyaya daha fazla bağlanmasına neden olmak-tadır.

Verilen bilgiden hareketle aşağıdakilerden han-gisinin medyanın işlev ve amaçları arasında olduğu söylenemez?

A) Toplumsal çatışmaları artırmaB) Kültürel etkileşimi artırmaC) Haber ve bilgi vermeD) Boş vakitleri değerlendirme, eğlendirme

TİKA Ahmet Yesevi Üniversitesi



4. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız.

(Her doğru yanıt 4 puan değerindedir.)

a. Türkiye’nin dış politikası ................................................... esası üzerine kurulmuştur.

b. Bir ülkenin ihracatında en önemli pay işlenmiş ürünlerin ise bu ülke ............................................. bir ülkedir.

c. Dış ülkelerden mal satın alınmasına ................................ denir.

d. Kırgızlar halk edebiyatına çok önem vermiştir. Bunun en güzel kanıtı dünyaca ünlü ........................... Destanı’dır.

e. Türkiye, Azerbaycan petrolünün dünya pazarlarına taşınması için ................................................... Petrol Boru Hattı Projesi’ne destek vermiştir.

5. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları yanıtlayınız. (Her doğru yanıt 8 puan değerindedir.)

3. Aşağıdaki ülkelerden hangisi petrol ve doğal gaz bakımından zengin Türk cumhuriyetlerin-dendir?

A) ErmenistanB) AzerbaycanC) YunanistanD) Bulgaristan

4. Aşağıdakilerden hangisi nüfusun dağılışını etki-leyen beşeri ve ekonomik faktörlerden biri değildir?

A) Madencilik B) SanayiC) Coğrafi konum D) Ulaşım

5. Türk dünyasında tanınmış bir halk düşünürüdür. Fıkralarıyla ünlüdür. 19. yüzyılda Sivrihisar – Akşe-hir arasında yaşamış, öğretmenlik, kadılık ve imamlık yapmıştır.

Yukarıda verilen özellikler kime aittir?

A) Yunus Emre B) Nasrettin HocaC) Mevlânâ D) Pir Sultan Abdal

1. Aşağıdakilerden hangisi, sporun kültürlerin kaynaşmasındaki etkisine örnek gösterilebilir?

A) B)

C) D)

2. Komşuları ile ve bütün dev-letlerle iyi geçinmek, Türki-ye siyasetinin esasıdır. Bu ilkenin bütün devletlerce siyaset esası sayılmasıyladır ki, uygarlık için ve milletle-rin mutluluk ve refahı için en gerekli olan barış karar-lılık kazanmış olur.

Mustafa Kemal’in yukarıda belirttiği düşünce-leri hangi sözleri ile yakından ilgilidir?

A) Yurtta sulh, cihanda sulh.B) Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.C) Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır.D) Sonuçsuz uğraşmak, çalışmak değildir.

barışçı anlayış

gelişmiş

ithalat

Manas

Bakü Tiflis Ceyhan

sosyal bİlgİler - bİlfen yayincilik...9. siyasi ve askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsun...

Documents