HACİM KALIPÇILIĞIBÖLÜM 4

SOLIDWORSK’ TE KALIP AYIRMA YÖNTEMLERİ

Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN

1

KALIPLANACAK ÜRÜN

• Plastik kapak

2

MOLD TOOLS İLE KALIP AYIRMA

• Mold Tools ile kalıp ayırma komutlarını kullanmak için

▫ komutların bulunduğu pencereye sağ tıklanır

▫ açılan pencereden MoldTools (Kalıp araçları) seçilir.

3

MOLD TOOLS KOMUTLARI

• Parting Line

▫ Kalıp Ayrım Çizgisi Belirlenir.

• Shut off surfaces▫ Kalıp yüzeylerindeki boşluklar, delikler

kapatılır.

• Parting Surfaces

▫ Kalıp ayrım yüzeyi belirlenir.

• Tooling Split

▫ Erkek ve dişi kalıbı oluşturur.

4

PARTING LINES (Kalıp Ayırma Çizgisi)

Ürünün hangi yüzeyden ayrılacağı

seçilmelidir. Sağdaki şekilde görüldüğü gibi kalıbımız bu

yüzeyden ayrılacaktır. Kalıp ayırma çizgimiz bu

yüzeyde oluşturulacaktır.

5

PARTING LINES

•Kalıp ayırma yüzeyi belirlendikten sonra

soldaki şekilde görüldüğü gibi Draft

analysis kısmına tıklamak gereklidir. •Yeşil renk kalıptan

kolayca çıkabilen bölgeleri

• sarı renk çıkmaya muhtemel bölgeleri, •kırmız renk ise kalıptan direk çıkamayacak

bölgeleri göstermektedir.

6

PARTING LINES

•Birsonraki işlem olarak Solidworks bizden kalıp

ayrım çizgisinin belirlenmesini istemektedir.

•Soldaki şekilde Ayrım çizgileri (parting lines)

bölümünden kalıp ayrım yüzeylerinin dış kenarları

seçilmelidir.

7

PARTING LINE

• Kalıp ayrım çizgisi belirlendiğinde mavi renk olacaktır.

8

SHUT – OFF SURFACES

• Shut – offsurfaces komutu kalıp içersindeki boşlukların ve deliklerin kapatılması için kullanılan komuttur. Sağdaki şekilden incelenirse bu komuta tıklandığında solidworks kalıp boşluğunu otomatik görecek ve dolduracaktır.

9

SHUT – OFF SURFACES

• Şekilde görüldüğü gibi kalıbın deliği otomatik olarak kapatılmıştır. Bunun nedeni bir sonraki komuta geçme şartı olarak nitelendirilebilir.

• Deliğin kapatılması ürünün geometrisini değiştirmez. Kalıptan çıkan parça yine delikli olacaktır.

10

PARTING SURFACES

• Parting Surfacekomutu erkek ve dişi kalıbın oluşturulacağı yüzeyin sınırlarınınbelirlenmesinde kullanılır. Bu komuta tıkladıktan sonra soldaki şekilde görüldüğü üzere 3.60 yazan kısma istenilen sınır değeri yazılarak (150mm) ayrım yüzeyi oluşturulur.

11

TOOLING SPLİT• Erkek ve dişi

kalıbı oluşturmak için bir önceki adımda oluşturduğumuzyüzeye kalıp profilini çizmemiz gerekmektedir.

• Bunun için önce tooling splitkomutuna tıklanır

• Ayrım yüzeyi sağdaki şekilde gösterildiği gibi seçilir

12

TOOLING SPLIT

• Kalıp ayrım yüzeyi seçildikten sonra şekillerde görüdüğü gibi kalıp sketchiniçizmek için yüzeyi karşımıza dik olarak görüntülemeliyiz.

13

TOOLING SPLIT

• Kalıp ayrım yüzeyi dik olarak karşımızda, erkek ve dişi kalıbımızı oluşturacak profilin ölçülerini belirliyoruz.

• Ayrım yüzeyi dışına çıkmamasına dikkat etmeliyiz.

• Sketch bittikten sonra onaylayıp çıkıyoruz.

14

TOOLING SPLIT

• Sketchonaylandıktan sonra sağdaki şekil görüntülenecektir.

15

TOOLING SPLIT

• Görüntülenen şekil döndürüldüğündekalıp yarımlarının oluştuğu gözlemlenebilir.

• Soldaki şekilde gösterildiği gibi kalıp yarımlarının kalınlıklarını girilmesi gerekmektedir.

16

DİŞİ VE ERKEK KALIP OLUŞTURULDU

17

KALIP YARIMLARINI GÖRMEK İÇİN

• Copy/movebodieskomutuna girilerek hareket ettirilecek parça seçilir ve istenilen eksende, istenilen mesafede hareketi sağlanır.

18

DİŞİ ve ERKEK KALIP

19

DİŞİ ve ERKEK KALIP

20

DİŞİ ve ERKEK KALIP

• Unsur ağacında görüldüğü gibi ,1. Parting Lines (Ayrım hattı)2. Shut off surfaces(Boşluğu kapat)3. Parting Surface (Ayrım Yüzeyi)4. Tooling Split (Erkek ve dişiyi oluştur)

Sırası değişmeden izlenmelidir. Aksi halse kalıp yarımları oluşturulamaz

21

KALIP YARIMLARININ YENİ PARÇA OLARAK KAYDEDİLMESİ

• Unsur ağacından SolidBodies bölümü seçilir (solda), yeni parça olarak kaydedilmek istenen katının üzerine sağ tıklanıp sağdaki şekilde görüntülenen new partseçeneği seçilmelidir.

22

YENİ PARÇA

• Karşımıza gelen ekrandan istenen isimde kaydedilir ve parçamız yeni bir part ortamında tek başına açılır.

23

COMBINE KOMUTU İLE KALIP YARIMLARI OLUŞTURMA

• Kalıplanması istenen plastik kulplu bardak

24

COMBINE

• Modellenen bardağın gövdesi ve kulp kısmı mutlaka combine ile birleştirilerek tek parça haline getirilmelidir.

• Sağdaki şekilde yer aldığı gibi Birleştirilecek gövdeler unsur ağacından veya doğrudan seçilerek add (ekle) seçili olacak şekilde birleştirilmelidir.

25

KÜTÜĞÜN OLUŞTURULMASI

• Şekilde gösterildiği gibi kütüğün ölçüleri girilir ve extrudekomutu ile istenilen kalınlıkta kütük oluşturulur.

26

EXTRUDE İŞLEMİ

• Yapılacak tüm Extrudeişlemlerinde Sonucu Birleştir (Merge Results) seçeneği işaretlenmemelidir

• Aksi halde combine komutu kullanılamaz !

27

ÇIKARMA İŞLEMİ ÖNCESİ DURUM

• Yine combinekomutu ile çıkarma işlemi kullanılarak bardağın yarı kısmının kütük üzerinde formunun oluşturulması mümkün kılınabilir.

28

COMBINE

• Combine komutuna girilir,Subtract (çıkar) seçeneğiseçili olmalıdır.

• Ana gövde olarak kütük,çıkarılacak gövde olarakbardak seçilmelidir.

• Bardak ve kulpunun combine ile birleştirildiğinden emin olunuz.

29

COMBINE SONRASI DURUM

• Ürünün gizlenmesiyle kalıp yarımının oluştuğu görülecektir.

• Ürünün boş kısmı dolu modellenip çıkarma işlemi yapılırsa doğrudan kalıp yarımı elde edilebilir.

30

MIRROR (Aynalama)

•Üst kalıp yarımınıkolayca oluşturabilmekiçin var olan kalıpyarımının aynalanmasıyeterli olacaktır.

•Bunun için aynalamayapılacak referans düzlemseçilmeli, aynalanacakgövde seçilmeli veaynalama yüzeyibelirtilmelidir.

•Şekilde görüldüğü gibiüst yarım alt yarımınüzerine oluşturulacaktır.

31

KALIP YARIMLARI

32

BÖLÜM 4 SONU

BÖLÜM 5

KALIP TASARIM İLKELERİ

33

34

T E K N O L O J İ FA K Ü LT E S İ

M A K İ N E v e İ M A L AT M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ