Göçmenlerle Göçmenler İçinHessen’de Kültürlerarası Sağlık Rehberleri

Sağlığınızı koruyunErken tanıya yönelik muayeneler ve koruyucu sağlıkuygulamalarından düzenli olarak yararlanın

Türkisch

Hessen’de yaşayan göçmenler için kılavuz

Gesundheit erhalten - Früherkennungsuntersuchungen und Vorsorgeleistungen in Anspruch nehmen. Ein Leitfaden für Zuwanderinnen und Zuwanderer in Hessen.

Herausgeber:Hessisches Sozialministerium, Abteilung IV - Arbeit, Soziales, IntegrationDostojewskistraße 4, 65187 WiesbadenInternet: www.sozialministerium.hessen.de

BKK Landesverband Hessen, Referat Prävention/ LeistungenStresemannallee 20, 60596 Frankfurt am MainInternet: www.bkk-hessen.de

Konzeption, Inhalt und Erstellung:Ethno-Medizinisches Zentrum e.V. (EMZ)Königstraße 6, 30175 HannoverE-Mail: ethno@onlinehome.de I Internet: www.ethno-medizinisches-zentrum.de

Redaktion: Stephanie Knostmann, Nanette Klieber (verantwortlich), Björn Menkhaus, Ramazan SalmanLektorat: Stephanie Knostmann, Bernd Neubauer (Waake)Übersetzung: Dolmetscherdienst - Ethno-Medizinisches Zentrum e.V.Gestaltung & Satz: Mike Brockschmidt (www.mike-brockschmidt.de)

Wenn in diesem Wegweiser Personengruppen benannt sind, wird im Folgenden die männliche Schreibweise verwendet. Es sind aber weibliche und männliche Personen gleichermaßen gemeint. Dies geschieht aus Gründen des besseren Leseflusses und ist nicht als diskriminierend zu verstehen.

Alle Rechte vorbehalten. Das Werk ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung in anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen bedarf deshalb der vorherigen schriftlichen Genehmigung der Herausgeber. Dieser Wegweiser ist in folgenden Sprachen erhältlich: Albanisch, Arabisch, Kroatisch , Englisch, Französisch, Griechisch, Italienisch, Kurdisch (Kurmanci), Polnisch, Persisch (Dari), Russisch, Spanisch, Türkisch, Vietnamesisch. Stand: Juli 2006

Impressum

Elinizdeki kılavuzun amacı, Almanya’daki sağlık sisteminin sunduğu olanaklar hakkında sizlere bilgi vermek ve az bir çabayla bile sağlığınızı koruma yolunda atabileceğiniz önemli adımlar hakkında sizlere yol göstermektir. Dileğimiz, ancak hastalandıktan sonra doktora başvurmak yerine, erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları konusunda sunulan geniş imkanları tanımanız, tanımakla da yetinmeyip geniş bir şekilde kullanmanızdır.

Sağlığınızı korumak için getirilen bazı önlemlerin düzenli aralıklarla tekrarlanması gerekmektedir. Bu yüzden tavsiyemiz, her yılın hemen başında, o yıla ait “sağlık taramaları” nın takvimini çıkarmanız. Göreceksiniz ki, atacağınız ilk adımlarda bile kendinizi daha iyi, daha güvende hissedecek, yaşam kalitenizi arttıracaksınız.

Pilot bir proje olan “Göçmenlerle Göçmenler İçin – Hessen’de Kültürlerarası Sağlık Rehberleri”, 2006 yılı başında start aldı; bu projede, çok dilli ve kültürel farklılıkları gözeten bir tedavi ve önleyici sağlık hizmeti anlayışı Hessen eyaletinde uygulamaya konuldu. Bu projede bizimle birlikte çalışan çok sayıdaki partnerlerimizle birlikte, Hessen’de yaşayan tüm insanların sağlık hizmetlerinden de eşit şekilde yararlanması hedefini son derece ciddiye alıyoruz. Bu broşürle, göçmenlerin de aileleriyle beraber sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmelerine ve çocuklarını sağlıklı bir şekilde yetiştirebilmelerine kalıcı ve belirgin bir katkıda bulunmuş olmayı umut ediyoruz.

Sunuş

Saygılarımla

Jürgen ThiesenHessen Eyaleti BKK Birliği Başkanı

Saygılarımla

Silke LautenschlägerHessen Sosyal Güvenlik Bakanı

İçindekiler

1. Genel sağlık sigortasının kapsadığı hizmetler 6

Erken kanser tanısı 7

Genel sağlık muayenesi (Check-up) 8

Gebelik sırasında ve sonrasında erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları 9

Çocuklar ve gençlerde sağlık taramaları 11

Aşılar 14

Diş ve ağız sağlığı muayeneleri 16

2. Genel sağlık sigortası kapsamında olmayanlarda erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları 18

İltica Kanunu’nda (Asylbewerberleistungsgesetz) öngörülen sağlık hizmetleri 18

SGB XII’de (sosyal yardımı düzenleyen kanun) öngörülen hizmetler 19

3. Sözlükçe 20

4. Adresler 26

1. Genel sağlık sigortasının kapsadığı hizmetler

Kanunla düzenlenen zorunlu nitelikteki genel sağlık sigortasına bağlıysanız, erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamalarından yararlanabilirsiniz (Broşürde italik, yani eğik harflerle yazılmış olan tüm kavramlar sözlükçede açıklanmıştır). Yaşınız ve cinsiyetinize göre farklı muayenelerden ücretsiz yararlanma imkanınız vardır.

Önemli: Erken tanı amaçlı muayenelerden ve koruyucu sağlık uygulamalarından yararlanmak amacıyla başvururken sigortalı kartının da getirilmesi zorunludur. Muayene harcı ödemenize gerek yoktur.

6

7

Erken kanser tanısı

Kanser taraması

Kadınların:

· 20 yaşından itibaren yıllık erken kanser taraması,

· 30 yaşından itibaren yıllık göğüs ve cilt muayenesi,

· 50 yaşından itibaren yıllık bağırsak kanseri muayenesi ve

· 55 yaşından itibaren de bir bağırsak görüntülemesi (iki muayene arasında 10 yıl olmalıdır)

yaptırma hakları vardır.

Ayrıca Hessen’de yaşayan 50-69 yaş arasındaki tüm kadınlar, iki yılda bir dü-zenli aralıklarla sözlü ve yazılı olarak bir mamografi taramasına davet edilirler. Bu muayeneler tarama birimleri adı verilen yerlerde yapılır.

Erkeklerin:

· 45 yaşından itibaren yıllık prostat, cinsel organ ve cilt muayenesi,

· 50 yaşından itibaren yıllık bağırsak kanseri erken tanı muayenesi ve

· 55 yaşından itibaren bir bağırsak görüntülemesi (iki muayene arasında 10 yıl olmalıdır)

yaptırma hakları vardır.

8

Genel sağlık muayenesi (Check-up)

35 yaşını aşan erkek ve kadınların her iki yılda bir, özellikle sık görülen kalp damar hastalıkları, böbrek hastalıkları ve diyabet (diabetes mellitus - şeker hastalığı) gibi hastalıklar yönünden genel sağlık taramasından geçme hakları bulunmaktadır.

Sağlık taraması sırasında doktorunuz, mevcut sağlık problemlerinin ve yaşama alışkanlıklarının hangi riskleri beraberlerinde getirdiği konusunda sizi ayrıntılı bir şekilde bilgilendirecektir. Tansiyon ve nabız ölçümleri yapılacak, kalp ve akciğerler dinlenecek ayrıca idrar ve kan testleri yapılacaktır.

9

Gebelik sırasında ve sonrasında erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları

Hamilelik sırasında anne adayı ve doğmamış çocuk için yapılan erken tanı amaçlı muayeneler arasında:

· Anne adayında gebelik diyabeti (şekeri) taraması (idrar tahlili yoluyla)

· Gebelik zehirlenmesi (Gestoz) muayenesi (düzenli tansiyon kontrolü, idrar tahlilleri ve dokularda ödem muayenesi)

· Ultrason muayenesi (anne karnında bebeğin –fetusun– vücut ölçülerinin, gelişiminin ve tahmini doğum zamanının tespiti)

· Kardiyotokografi muayenesi (CTG) (fetusun kalp seslerinin kaydedilmesi)

Sunulan erken tanı muayenelerinin yanı sıra hamilelik sırasında koruyucu sağlık uygulamaları büyük önem taşımaktadır. Hekim kontrolündeki koruyucu uygulamalar arasında hamilelerin Kızamıkçık (Röteln) hastalığına yakalanıp yakalanmadığına (antikor testiyle) bakılması, bebekle anneyi hem gebelik hem de doğum sonrası bekleyen riskler konusunda bilgilendirilme ve rehberlik de bulunmaktadır. Bilgilendirme ve rehberlik hizmeti bir ebe tarafından da verile-bilir.

Her anne adayının gebelik, doğum ve doğum sonrasındaki ilk birkaç hafta içerisinde bir kadın hastalıkları uzman doktoru ve/veya bir ebeden rehberlik hizmeti alma hakkı vardır. Herhangi bir sağlık şikayeti görülmeyen normal gebeliklerde her dört haftada bir yapılacak muayeneler yeterlidir. Gebeliğin 32. haftasından sonra her iki haftada bir muayeneye gidilmesi öngörülürken, tahmini doğum tarihinin geçilmesi durumunda her iki günde bir muayeneye gidilmesi gerekmektedir. Ayrıca anne adayının gebeliğin 4. ve 8. aylarında diş hekimine muayene olması gerekmektedir.

Önemli: Gebelik muayeneleri çerçe-vesinde anne adayı “Mutterpass” de-nilen bir gebelik ve doğum karnesi alır. Bu karnede önemli muayene sonuçları ve gebeliğin seyri kayıt altına alınır. An-ne adayının bu karneyi sürekli yanında taşıması ve tüm muayenelere yanında getirmesi gerekmektedir.

10

İnsan sağlığının gelişimi için özellikle yaşamın ilk yılları çok önemlidir. Yetişkinler için olduğu gibi çocuklar ve ergenlik yıllarındaki gençler için de erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları sunulmaktadır.

Hessen’de, bebeklerin doğuştan işitme bozukluğu olup olmadığı doğumdan sonraki ilk günden itibaren muayene edilebilir. Çocukluk yıllarında konuşma yeteneğinin gelişimi, çocuğun duygusal ve sosyal açılardan olgunlaşması ve ileriki yıllardaki eğitim ve meslek yaşamındaki başarısı açısından işitme yetisinin gelişmiş olması çok önemlidir. Bebeklere yapılan işitme testinde bebeğin işitme yetisi özel bir ölçüm aletiyle kısa, acısız ve nesnel bir şekilde ölçülmektedir. Bebeklerde nispeten sık görülen rahatsızlıklardan biri olan işitme bozuklukları bu test sayesinde zamanında teşhis edilip, rahatsızlığın tedavisine hemen başlanabilmektedir. Bu tür işitme testleri günümüzde Hessen’deki he-men tüm doğum ve yenidoğan kliniklerinde yapılabilmektedir. Testi yaptırmak ebeveynlerin isteğine bağlıdır ve ancak ebeveynlerin yazılı onay beyanıyla yapılmaktadır. Test sonucunda belirgin bir bulgu elde edildiğinde bir ya da daha fazla ileri tetkik gerekir. İleri tetkikler ya aynı klinikte doğrulama testi olarak, eğer mümkün değilse ya da test sonucu hala belirginliğini koruyor görünüyor-sa Frankfurt ya da Marburg’taki üniversite hastanelerinde ileri tetkikler yapılır (Adresler için adres listesine bakınız).

Önemli: İşitme testinde belirgin bir bulguya rastlandığında iki üniversite kliniğinden birinden en kısa zamanda doğrulama testi için randevu alınmalıdır.

Çocuk ve ergen muayeneleri

Doğum sonrası bebeğin işitme muayenesi

11

Doğum, evde ya da bir doğumhanede (Geburtshaus) gerçekleşmişse, işitme testi doğrudan bu iki üniversite hastanesinden birinden, görüntüleme işleminin yapıldığı saatler içinde randevu alınabilir. Üniversite hastanelerinden randevu alabilmek için yanınızda çocuk ya da aile hekiminizden aldığınız sevk kağıdının (Überweisungsschein) bulunması gerekmektedir.

U-Muayeneleri“U-Muayeneleri” nin amacı, bebeklerin ve çocuğun bedensel ve ruhsal gelişimini gözlemlemek ve olası anormal gelişimleri erken dönemde teşhis edip tedavi etmektir.

Muayene Zamanı Yeri

U1 Doğumdan hemen sonra Hastanede ya da ebe tarafından evde

U2 Doğumu takiben 3. ila 10. gün arası

Hastanede ya da çocuk doktorunda

U3–U9 Altı yaşına doldurana kadar toplam 7 muayene

Çocuk doktorunda

12

13

U-3 ila U-9 arasındaki muayenelerin ne zaman yapılacağını ebeveynlerin çocuk doktorlarıyla görüşerek belirlemeleri gerekmektedir. Her erken tanıya yönelik muayenenin, çocuğun gelişimindeki belirli aşamalarda tam zamanında gerçekleşmesi önemlidir. Ancak bu şekilde çocuğun gelişimindeki olası anormallikler, zamanında teşhis edilip tedaviye başlanabilir.

Önemli: Çocuk muayenelerinde, sigortalı kartının ve doktorun muayene sonuçlarını kaydettiği U-Defteri’nin getirilmesi gerekmektedir. U-Muayeneleri kapsamında gerekli aşıların da yapılabilmesi amacıyla Aşı karnesinin getirilmesi gerekmektedir.

· Kızamık (Masern)· Kabakulak (Mumps)· Kızamıkçık (Röteln)· Hepatit B· Suçiçeği (Varizellen-Windpocken)

14

J-Muayenesi Ergenlik döneminde, vücutta pek çok değişim gözlenir. Sağlığı tehdit eden alışkanlıklar da (örneğin sigara içmek gibi) bu dönemde kazanılır. “J-Muayenesi”, 13 ila 14 yaş arasında bir defa yapılır. Ergenin bedensel, ruhsal ve sosyal gelişimini etkileyebilecek hastalıklar erken dönemde teşhis edilip tedavisine başlanabilir. Ayrıca, sağlığı tehdit eden alışkanlıkların da belirli önlemlerle terk edilmesi sağlanabilir. Bu yüzden, ebeveynlerin bu muayenenin aile hekiminde ya da bir çocuk doktorunda yapılmasına dikkat etmeleri gerekmektedir. Pek çok çocuk doktoru, gençler için özel muayene saatleri ayırmaktadır.

Aşılar

Bebekler, çocuklar ve ergenler içinAşılar, bebeklerin, çocukların ve gençlerin bedensel gelişimlerini olumsuz etkileyebilecek pek çok hastalığa karşı koruma sağlamaktadır. Aşı olunca, kontrollü bir enfeksiyon geçirerek aşağıdaki hastalıklardan korunmuş olunur:

· Difteri· Boğmaca (Pertussis-Keuchhusten)· Çocuk felzi (Poliomyelitis)· Menenjit ve larenjit (Hirnhaut- und Kehlkopfentzündungen)· Tetanos (Wundstarrkrampf)

Çocuğun hangi aşıyı ne zaman olacağını gösteren aşı planının, U-3 muayenesinde çocuk doktoruyla görüşülerek belirlenmesi en sağlıklı tutumdur. Bu çerçevede yapılan aşıların ücretini genel olarak sağlık sigortaları karşılamaktadır. Ayrıca bir muayene ücreti alınmaz.

Önemli: Eğer çocuk halihazırda bir enfeksiyon geçiriyorsa, enfeksiyon geçirdiği zaman diliminde aşı olamaz. Bu durumda aşı tarihinin ileriye ertelenmesi gerekir.

15

Yetişkinler içinYetişkinler için de aşılar önemlidir ve onları pek çok hastalıktan korumaktadır. Bu yüzden difteri ve tetanos aşılarının düzenli aralıklarla yenilenmesi, eğer hiç aşı olunmamışsa temel aşının yaptırılması gerekmektedir. Ayrıca, yaşı ya da sağlık durumu nedeniyle özel olarak risk altında olan yetişkinler için özellikle tavsiye edilen aşılar vardır. 60 yaşını aşanlar için yaptırmaları önerilen grip aşısı (Influenza-Impfung), bu aşılara örnektir. Aile hekiminiz ya da ilgili sağlık müdürlüğü sizi aşılar ve önemi konusunda bilgilendirecektir. Aşı ücretleri genel olarak sağlık sigortalarınca karşılanır (seyahat aşıları müstesna olmak koşuluyla).

Önemli: Tüm aşılar, aşı yaptırırken yanınızda bulunması gereken aşı karnesine işlenmektedir. Eğer bir aşı karneniz yoksa, aile hekiminize başvurunuz.

Yetişkinler için olduğu gibi çocuklar ve ergenler için bir dizi erken tanı amaçlı diş ve ağız sağlığı muayeneleri ve koruyucu sağlık hizmetleri genel sağlık sigortası tarafından üstlenilmektedir. Bu muayene ve hizmetler için ücret alınmaz.

Önemli: Diş sağlığı için sunulan koruyucu hizmetlerin yanı sıra, ağız ve diş sağlığınız için her gün iki kez dişlerinizi fırçalayın. Özellikle altı yaşın altındaki çocuklarınızın dişlerini fırçalamayı bizzat üstlenin (eğer çocuğunuz dişlerini kendisi fırçalamak isterse, kendisi fırçaladıktan sonra daha dikkatli bir şekilde tekrar fırçalayın).

Diş ve ağız sağlığı muayeneleri

16

17

Yetişkinler:· Yılda iki diş muayenesi: diş çürüğü, diş eti hastalıkları ve ağız bölgesinde tümör oluşumu yönünden (gerekli görülmesi halinde de) röntgen destekli muayene· Yılda bir kez diş taşı temizliği

Çocuklar (3 ila 6 yaş arası):· Diş, ağız ve çene kemiği hastalıkları yönünden üç erken tanı amaçlı muayene; beslenme, ağız hijyeni ve florür takviyesi konularında detaylı rehberlik (FU1’den FU3’e kadar)

Çocuklar ve ergenler (6 ila 18 yaş arası): · Belirli bir takvime göre yılda iki kez gidilen diş hekimi muayenesinde ağız hijyeni kontrol edilir, hastalıklar hakkında bilgi verilir ve ağız hijyeni alıştırması yapılır. Dişlere florür takviyesi yapılır ve azı dişleri (Backenzähne-Molaren) diş

Önemli: Hessen eyaletinde, çocuklar için diş hekimi muayenesinin sonuçlarının kaydedildiği bir diş karnesi uygulaması vardır. Bu karne Hessen Eyaleti Ergen Diş ve Ağız Sağlığı Çalışma Grubu’ndan (Landesa rbe i t sgeme inscha f t Jugendzahnpflege in Hessen) talep edilebilir (adres için adres listesine bakınız) ve her muayenede ve koruyucu sağlık uygulamasında bulundurulmalıdır.

çürüğüne karşı korunur.

2. Genel sağlık sigortası kapsamında olmayan kişilerde erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık uygulamaları

Mültecilerle ilgili kanunda öngörülen hizmetler

İltica başvurusunda bulunanlar ve Almanya’da kalmalarına uluslararası hukuk, siyasi ya da insani sebepler yönünden müsaade edilenlerle ülkelerini terk etmek zorunda kalanlar (fiilen mülteci durumundakiler) normalde resmi bir sağlık sigortası kapsamına alınamazlar. En erken üç yıl ara statüde kaldıktan sonra, iltica başvurularının kabulüyle birlikte sağlık sigortalı olabilirler. Ama bu kişilere verilecek hizmetler özel bir kanunla düzenlenmiştir (Asylbewerber-leistungsgesetz). Acil ya da ağrılı sağlık sorunlarında sınırsız tedavi hakları vardır. Ancak diğer durumlarda, genel sağlık sigortalıların aksine hakları sınırlıdır. Bu kısıtlamalar örneğin diş sağlığı tedavilerinde, özellikle de takma diş ve çene ortopedisi tedavilerinde görülür. Bu kişiler ancak acil veya ağrılı hastalıkların tedavisiyle erken tanı amaçlı muayenelerden ve koruyucu sağlık uygulamalarından yararlanabilirler.

Aşağıda sıralanan erken tanı amaçlı muayenelerden ve koruyucu sağlık uygulamalarından yararlanabilirler:

· gebelik sırasında erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu sağlık önlemleri, doğum sırasında sunulan hizmetler ve doğum sonrası bakım

· Genel sağlık sigortasının kapsadığı ölçüde, erken tanı amaçlı muayene ve koruyucu sağlık uygulamaları: U-1’den J-1’e çocuk ve ergen muayeneleri, jinekolojik erken tanı amaçlı muayeneler, 20 yaşını aşan kadınlar ve 45 yaşını aşan erkekler için yıllık kanser erken tanı muayenesi, 35 yaşını aşanlar için (her iki yılda bir) genel sağlık taraması (Check-up)

· 18 yaşın altındaki çocuk ve ergenler için altı ayda bir, yetişkinler içinse yılda bir erken tanı amaçlı diş hekimi muayenesi ve koruyucu ağız ve diş sağlığı uygulamaları

18

19

· genel çocuk aşıları, yetişkinler için tetanos, difteri, çocuk felci (polio) aşıları; kişinin taşıdığı bireysel riske göre diğer aşılar

Önemli: İlticaya başvuranlarla ilgili kanunun (Asylbewerberleistungsgesetz) öngördüğü sağlık hizmetlerinden yararlanmak isteyenlerin, gittikleri doktora bir hasta fişi (Krankenschein) vermeleri gerekmektedir. Hasta fişi, sosyal hizmetler dairesinden (Sozialamt) ya da kişinin diğer tüm işlemlerini yaptırdığı daireden alınır. Bu belge 3 ay için (çeyrek yıl) geçerlidir.

Bu kapsamda sağlık hizmetlerinden yararlananlar, muayene ücretlerinden muaftırlar.

SGB XII’e (sosyal yardım - Sozialhilfe) tabi olanlara sağlık hizmetleri

Almanya’da bulunmaları yasal olan, ancak ilticaya başvuranlar kapsamında olmayan ve ne özel ne de genel sağlık sigortasıyla koruma altında bulunmayan göçmenlere verilecek sağlık hizmetleri SGB XII’ye göre düzenlenmiştir. Bir aydan daha uzun bir süre sosyal yardım (Sozialhilfe) alacağınız öngörülüyorsa, genel sağlık sigortası kapsamına alınmanız gerekir. Sosyal hizmetler dairesi (Sozialamt) sizin kanunla belirlenmiş sağlık sigortalarından birini seçmenizi ve oraya başvurmanızı isteyecektir. Eğer kanunla belirlenmiş sağlık sigortalarından birinden sigorta hizmeti almanız söz konusu olamıyorsa, belirli sağlık hizmetlerinin ücretlerinin sosyal hizmetlerce üstlenilmesi için bağlı bulunduğunuz sosyal hizmetler dairesinden hasta fişi (Krankenschein) almanız gerekmektedir. Bu sayede, genel sağlık sigortası kapsamındakilerle aynı hizmetlerden aynı koşullarla yararlanılabilir. Buna göre, sosyal yardım alanların erken tanı amaçlı muayenelerden ve koruyucu sağlık uygulamalarından yararlanma hakları vardır ve bu hizmetler için muayene ücreti ödemeleri gerekmemektedir.

Önemli: Kişi ancak inandırıcı mücbir sebepler sonucunda (yeterli gelirin olmaması, sağlık sigortasının bulunmaması) ve tıbbi müdahalenin zorunlu olduğu durumlarda bu haklardan yararlanabilir. Bu hakkı kazanmak için sosyal hizmetler dairesine gerekli belgelerin götürülmesi gerekmektedir.

20

3. Sözlükçe

Aile hekimi (Hausarzt): Aile hekimi, pek çok hasta için sağlık problemlerinde başvuracakları ilk basamağı oluştururlar. Almanya’da, genel tababet uzmanlığı yapmış hekimler ve aile hekimi olarak mezun olmuş dahiliye uzmanları aile hekimi olabilirler.

Aşı karnesi (Impfpass): Hekim, aşı karnesine hangi aşının ne zaman yapıldığını kaydeder. Genelde çocuk aşıları erken tanı amaçlı çocuk ve ergen muayenelerinde yapıldığından, aşı karnesi de, U-defteri gibi tüm U-muayenelerine ve J1-muayenesine getirilmelidir. Henüz bir aşı karneniz yoksa, doktorunuz bu karneyi düzenleyecektir. Yetişkinler de aşı karnelerini tüm aşı uygulamalarına ve yurtdışına giderken yanlarında bulundurmalıdırlar.

Bağırsak görüntülemesi (Darmspiegelung): Her yıl sadece Almanya’da yaklaşık 66.000 kişi bağırsak kanserine yakalanmakta ve 29.000 kişi bu sebepten yaşamını yitirmektedir. Endoskopi, bağırsak kanserinin erken tanı ve tedavisine olanak sağlar. Bu görüntüleme sırasında endoskop denen ince, bükülebilir bir hortumla bağırsağın içine bakılır. Bu aletin içindeki optik sistem sayesinde bağırsağa ait görüntüler bir monitöre aktarılabilir. Bu işlem sırasında, daha sonra laboratuarda incelenecek olan doku biyopsileri (doku örnekleri) alınabilir. Ayrıca küçük cerrahi girişimler de mümkündür.

Belirgin (= pozitif) bulgu (Auffälliger (=positiver) Befund): Belirgin ya da pozitif test sonucunun anlamı, muayene edilen kişinin, şüphelenilen hastalık etkenini taşıyor olması, hastalığın kuluçka döneminde olması veya artık hastalığın başlamış olmasıdır. Şüphelenilen hastalığın kesin tanısı için, kişinin daha ileri tetkiklerden geçmesi gereklidir.

Belirti (Semptom) (Symptom): Belirti, bir hastalık ya da yaralanmanın yarattığı şikayettir (örneğin ağrı).

Diyabet (Diabetes mellitus): Şeker hastalığı, Almanya’da nüfusun yüzde 7’sinde görülen bir metabolizma hastalığıdır. Diyabet, yetişkinlerde olduğu gibi çocuk ve ergenlerde de görülebilen, her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Vücudun kendi salgıladığı insülinin, besinlerden alınan şekeri kan dolaşımı yoluyla hücrelere yeterli derecede aktarmasına yetmeyecek düzeyde olmasıyla diabetes mellitus ortaya çıkar. Kandaki şeker düzeyinin yükselmesine yol açtığı için de halk arasında “şeker hastalığı” deyimi yaygınlaşmıştır. Tipik belirtileri; susuzluk, yorgunluk, halsizlik, görme bozuklukları ve zor kapanan yaralardır. Diyabet tedavi edilmediği durumda, körlük, kalp krizi (kalp enfarktı), inme ve böbrek yetmezliği gibi önemli zararlara yol açabilir.

Enfeksiyon (Infektion): Enfeksiyonlarda, hastalık etkeni (virüs ya da bakteri) vücuda girer ve çoğalmaya başlar. Enfeksiyon hastalıkları arasına ishal, solunum yolu enfeksiyonları, kızamık (Masern), boğmaca (Keuchhusten) hatta AIDS ve sıtma (Malaria) da girer.

Erken tanı amaçlı muayeneler (Früherkennungsuntersuchungen): Erken tanı amaçlı muayenelerin amacı, hastalıkları henüz ileri aşamalara gelmeden teşhis etmek (henüz görülür belirtiler ortaya çıkmadan) ve bu sayede tedavi şansını arttırmaktır.

Florür takviyesi (Fluoridierung): Florür takviyesi, florür içeren diş macunu, jeli ve cilasıyla (diş cilası yalnızca diş hekimi tarafından uygulanır) dişlerin florür bakımından desteklenmesidir. Florürü, diş minesinde depolanarak dişin yapısını güçlendirir. Bu sayede dişler, asit saldırısına karşı daha dirençli olurlar (örneğin şeker tüketiminin ortaya çıkardığı asitlere karşı).

21

22

Gebelik diyabeti (Schwangerschaftsdiabetes): Gebelik sırasında görülen hormonal değişimler yüzünden hamile kadınlar geçici olarak şeker hastalığına (Diabetes mellitus) yakalanabilirler. Anne adayının belirgin bir şekilde kilo fazlasının olması, aşırı susama, amniyon sıvısının (bebeğin çevresindeki sıvı) fazla olması ve bebeğin normalin çok üstünde bir büyüklükte olması, gebelik diyabetinin ilk belirtileri olabilir. Kandaki şeker seviyesinin aşırı yüksekliği sonucunda ortaya çıkan gebelik diyabeti, hem anneye hem de bebeğe ciddi sağlık sorunları çıkartabilir ve tedavi edilmesi gerekmektedir. Çok fazla yükselmemiş kan şekerinde, sıkı bir diyet genellikle yeterli olabilmektedir. Eğer diyete rağmen kan şekeri düşmezse, gebelik diyabetinin insülinle tedavi edilmesi gerekebilir. Normal seyrinde gebelik diyabeti, doğum sonrasında kendiliğinden kaybolur.

Gestoz (Gebelik zehirlenmesi) (Gestose): Gestoz, gebelikle birlikte ortaya çıkan farklı sağlık problemlerinin genel adıdır. Yüksek seyreden tansiyonun yanı sıra, idrardaki protein miktarının artması (proteinüri) ve ödem (dokuların su toplaması) görülebilir. Gestoz, özellikle çok erken veya geç yaştaki ilk gebeliklerde görülür. Diğer risk faktörleri, kronik böbrek yetmezliğine bağlı damar hasarı, yüksek tansiyon ya da diyabet, hamilelik sırasında sigara içilmesi, aşırı kilo ya da protein eksikliğidir. Gestoz, erken doğum ve bebek ölüm riskini arttırmaktadır. Ayrıca, anne adayı için de yaşamını tehdit edecek komplikasyonların ortaya çıkmasına sebep olabilir.

Kalp Damar Hastalıkları (Herz-Kreislauf-Erkrankungen): Kalp, kalp damarları (koroner damarlar) ve vücuttaki diğer damarları ilgilendiren pek çok hastalık, genel olarak kalp damar hastalıkları içerisinde değerlendirilir. En sık görülen hastalıklardan biri olan arteriyoskleroz (atardamar çeperlerinde oluşan plakalar yüzünden daralması), çoğu zaman kalp enfarktının (kalp krizi - kalp atardamarlarından biri ya da birkaçının tümüyle tıkanması) ve kalp yetmezliğinin (Herzinsuffizienz - kalp kaslarının zayıflaması olarak da adlandırılır ve kalp, dokulara yeterli kan ve oksijeni pompalayamaz) habercisidir. Kalp damar hastalıklarına bağlı ölümler Almanya’da en sık görülen ölüm nedenidir. Ancak bu hastalıkların oluşumu genellikle engellenebilir. Az yağlı besinlerin tüketildiği sağlıklı bir beslenme, yeterli hareket ve sigara içmemek, kalp damar (dolaşım) sistemi üzerinde koruyucu bir etki yapar.

Kanser (Krebserkrankung): Kanser, kontrolsüz hücre çoğalmasının genel adıdır. Kanserli hücreler, sağlıklı hücreleri baskılar ve yok eder. Tüm organlarda kanser gelişebilir. Kanser, kalp damar hastalıklarından sonra Almanya’daki en sık görülen ikinci ölüm sebebidir (Almanya’da her yıl yaklaşık 390.000 kişi kanser yüzünden ölmektedir). Ancak günümüzde giderek daha çok sayıda kanser hastası iyileştirilebilmektedir. Çok farklı kanser türlerinin bulunması, tedavi yöntemlerini de bir o kadar çeşitlendirmektedir. Erken kanser tanısı, kanserden ölüm riskini önemli ölçüde azaltabilmektedir.

Kızamıkçık (Röteln): Kızamıkçık bir çocuk hastalığı olarak bilinse de yetişkinlerde de ortaya çıkabilir. Gebelik sırasında anne adayının kızamıkçığa yakalanması, çocukta zihin geriliği, sağırlık, körlük gibi ağır sağlık sorunlarına yol açabilir. Anne adayı gebeliğin ne kadar erken bir aşamasında hastalanırsa (gebeliğin 18. haftasına kadar), çocuğun maruz kaldığı risk o kadar yükselir. Bu yüzden, gebelikte koruyucu önlemler kapsamında anne adayından bir antikor (Antikörper) testi istenilerek, anne adayının daha önce kızamıkçık geçirip bu hastalığa karşı bağışıklığının varolup olmadığına bakılır. Eğer anne adayı bu virüse karşı yeterli bağışıklık geliştirmemişse anne adayının çocuklarla ya da kalabalık topluluklarla doğrudan temasa geçmekten kaçınarak kendini bu virüsten koruması gerekmektedir. Ancak en iyi koruma yöntemi çocuklukta (kız çocuklarında 11-13 yaş arası) veya gebelik öncesinde kızamıkçık aşısı olmaktır.

Koruyucu sağlık uygulaması (Vorsorge): Koruyucu sağlık uygulamaları, hastalıkların ortaya çıkmasını engelleyen önlemlerin genel adıdır. Koruyucu uygulamalara iyi bir örnek dişlerin fırçalanmasıdır. Düzenli ve doğru uygulanan diş bakımıyla diş çürüklerinin oluşması engellenebilmektedir.

Mamografi (Mammographie): Mamografi, özel bir göğüs röntgenidir. Mamografi sayesinde göğüs dokusundaki değişimler net bir şekilde görüntülenebilmektedir.

23

24

Muayene harcı (Praxisgebühr): Hastalar, 3 ayda bir (çeyrek yıl) yaptıracakları hekim muayenelerinde 10 Euro muayene harcı ödemekle yükümlüdür. Ancak muayene harcı erken tanı amaçlı muayenelerde alınmaz; bu muayeneler ücretsizdir. Eğer aynı çeyrek yıl içerisinde başka doktor muayeneleri de gerekli olursa ve ilk muayeneyi yapan doktorun sevki söz konusu değilse diğer muayenelerden de muayene harcı alınır. Ancak sevk yoluyla muayene harcından muafiyet, diş hekimi muayenelerinde ve acil tıbbi müdahalelerde geçerli değildir. Bu durumlarda da her çeyrek yıl için 10 Euro muayene harcı alınır. Çocuklar ve 18 yaşın altındaki ergenler muayene harcı ödemek zorunda değillerdir.

Risk faktörleri (Risikofaktoren): Risk faktörleri, sağlığı tehdit edebilecek bir dizi durumun genel adıdır. Bunlar genellikle alışkanlıklara ve onların sonuçlarına bağlı durumlardır ve risk oluşturan alışkanlıkların terk edilmesiyle önlenebilirler. Ancak (kimi zaman doğuştan gelen) belirli hastalıklara ve sağlık sorunlarına yatkınlık da sık görülebilmektedir. Yüksek gürültülü bir ortamda yaşamak, ultraviyole ışınlarına maruz kalmak ya da küf mantarlı ortamlarda bulunmak gibi çevresel faktörler de belirli hastalıklar açısından risk faktörleri arasında yer alabilir.

Sağlık Müdürlüğü (Gesundheitsamt): Sağlık müdürlükleri, halkın sağlık konusundaki bilgisini arttırmak, bilinçlendirmek ve halka rehberlik hizmeti sunma görevlerini üstlenirler. Sağlık müdürlüklerinin görevleri arasında okula başlayacak çocukların okula başlama öncesi muayeneleri, aşı danışmanlığı, ruhsal hastalıkları olanlara, bağımlılara ve engeli olan insanlara yardım sağlamak da vardır. Sağlık müdürlüklerinin aynı zamanda gözetim ve denetim görevleri de vardır. Örneğin; tedavi, bakım ve rehberlik birimlerindeki hijyen koşullarını denetlerler. İçme sularıyla, plaj ve havuz sularını denetler, çevre sağlığı konusundaki sorulara cevap verirler.

Sigortalı kartı (Versichertenkarte): Sigortalı kartı, sigortalı tarafından hekime muayene öncesinde randevuya gidildiğinde, tedavi ücretinin sağlık sigortasına fatura edilebilmesi amacıyla verilir. Sigortalı kartı, sağlık sigortasına başvurduktan kısa bir süre sonra çıkarılır. Genel olarak postayla sigortalıya gönderilir. Üzerindeki mikroçipte sigortalının kişisel bilgileri (isim, doğrum tarihi, adres) ve sigorta numarası kayıtlıdır; sigortalının sağlık durumu ve hekim tarafından getirilen teşhisler, kartın ilk halinde mevcut değildir. Sağlık durumu ve teşhisler ile ilgili veriler, hastanın onayıyla karttaki mikroçipe işlenebilir.

Tarama (Screening): İngilizce’den gelen “screening” kelimesinin anlamı, bir dizi muayeneyle genel bir tarama yapılmasıdır. Örneğin “göğüs kanseri taraması” denince, 50 ila 69 yaş arası tüm kadınların muayene edilmesi anlamına gelir.

Tarama birimleri (Screening-Einheiten): Bu tıbbi birimler, tarama ve mamografi üzerine uzmanlaşmışlar ve bu alanlarda yüksek bir kalite seviyesini korumakla yükümlüdürler. Mamografi görüntülemeleri bu birimlerde yapılır ve belirgin bir bulguya rastlanması halinde daha detaylı tetkikler yapılır. Tarama birimleri bu alanda uzmanlaşmış doktorlar tarafından yönetilir.

U-Defteri (U-Heft): U-Defteri, çocuklara yapılan koruyucu sağlık kapsamındaki muayenelerin (U-Muayeneleri) sonuçlarının işlendiği bir defterdir. Bu defterde ayrıca çocuğun gelişimi boyunca çeşitli zaman dilimlerinde ulaşması beklenen boy ve kilonun yer aldığı tablolar gibi önemli bilgiler de bulunmaktadır. U-Defteri, ilk muayene olan U1’den sonra hastanece düzenlenir ve daha sonraki tüm çocuk ve ergen muayenelerinde getirilmesi gerekmektedir.

25

26

4. Adresler

Kurumlar

AIDS-Hilfe HessenFriedberger Anlage 2460316 Frankfurt am MainTel.: 069/ 590711Fax: 069/ 590719E-Mail: aids-hilfe-hessen@t-online.deInternet: www.sozialnetz-hessen.de/aidshilfe

Açıklama / Hizmetler

AIDS Hilfe Hessen, telefonla da danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Enfeksiyon riski taşıyan “güvenli cinsel ilişki” ve “güvenli madde kullanımı” gibi konularda ve HIV antikor testi üzerine kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Danışma bürolarından bazıları şunlardır:

Hessisches Netzwerk „Gewaltprävention im Gesundheitswesen“Nancy Gage-LindnerHessisches SozialministeriumPrävention und Schutz vor GewaltDostojewskistraße 465187 WiesbadenTel.: 0611/ 8172473Fax: 0611/ 89084183E-Mail: n.gage-lindner@hsm.hessen.deInternet: www.familienatlas.de/ca/a/tl/

Hessen Eyaleti Aile İçi Şiddetle Mücadele Eylem Planı, aile içi şiddet mağdurlarına verilen farklı yardım ve destek çalışmalarıyla tıbbi yardımı koordine eden bir programdır. Plan, öncelikli olarak partnerden (kişinin eşinden) gelen şiddetten korunmaya önem vermektedir. Aynı zamanda, partnerden gelen şiddetin çocukların gelişimi yönünden zarar oluşturmasını da engellemek öncelikler arasındadır. “Hessische Netzwerk Gewaltprävention im Gesundheitswesen”, sağlık sektörü çalışanlarına da yol göstermektedir. Sol tarafta verilen internet adresi, hem mağdurlar hem de yardım organizasyonları için önemli iletişim bilgileri ve konuyla ilgili yayınlar içermektedir: danışma merkezleri, acil telefon zincirleri, aile içi şiddete karşı yerel ağlar ve bedensel şiddete maruz kalanlara yapılacak muayeneyle ilgili kılavuzun da bulunduğu pratik yardım konuları hakkında bilgi verilmektedir.

Darmstadt: Telefon: 06151/ 28073Gießen: Telefon: 0641/ 19411Kassel: Telefon: 0561/ 108515 Offenbach: Telefon: 069/ 883688Wiesbaden: Telefon: 0611/ 302436

27

Kurumlar

Gesundheitsamt der Stadt Darmstadt und des LandkreisesDarmstadt-DieburgNiersteiner Straße 364295 DarmstadtTel.: 06151/ 33090Fax: 06151/ 319134

Kreis OffenbachFachdienst Gefahrenabwehr- und GesundheitszentrumWerner-Hilpert-Straße 163128 DietzenbachTel.: 06074/ 81801204Fax: 06074/ 81801920

Kreisausschuss des Landkreises GießenKreisgesundheitsamtOstanlage 4535390 GießenTel.: 0641/ 9390401Fax: 0641/ 9390572

Açıklama / Hizmetler

Sağlık müdürlükleri, halkın sağlık konusundaki bilgisini arttırmak, bilinçlendirmek ve halka rehberlik hizmeti sunma görevlerini üstlenirler. Sağlık müdürlüklerinin görevleri arasında okula başlayacak çocukların okula başlama öncesi muayeneleri, aşı danışmanlığı, ruhsal hastalıkları olanlara, bağımlılara ve engeli olan insanlara yardım sağlamak da vardır. Sağlık müdürlüklerinin aynı zamanda gözetim ve denetim görevleri de vardır. Örneğin; tedavi, bakım ve rehberlik birimlerindeki hijyen koşullarını denetlerler. İçme sularıyla, plaj ve havuz sularını denetler, çevre sağlığı konusundaki sorulara cevap verirler. Hessen’deki sağlık dairelerinin adresleri internetteki www.gesund-in-hessen.info adresinden öğrenilebilir.

28

Kurumlar

Magistrat der Stadt Frankfurt am Main StadtgesundheitsamtBraubachstraße 18 - 2260311 Frankfurt am MainTel.: 069/ 21201Fax: 069/ 21237891

Magistrat der Stadt KasselStadtgesundheitsamtObere Königstraße 334117 KasselTel.: 0561/ 7875370Fax: 0561/ 7875233

StadtgesundheitsamtMagistrat der Landeshauptstadt WiesbadenDotzheimer Straße 38-4065185 WiesbadenTel.: 0611/ 312828E-Mail: gesundheitsamt@wiesbaden.de

Açıklama / Hizmetler

Sağlık Müdürlüğü Göçmenlik ve Sağlık Şubesi (Fachstelle Migration und Gesundheit im Gesundheitsamt) (Tel.: 069/ 21236270). Afrika kökenli kadınlar, erkekler ve aileler için Sağlık Müdürlüğü’nde haftada bir sağlık danışmanlık hizmeti verilmektedir (Tel.: 069/ 21245241 perşembeleri). Sağlıklı Şehirler Projesi, “Ravenstein-Merkez’de Afrikalılar için yaşanılan çevre odaklı sağlık desteği” (Lebensweltbezogene Gesundheitsförderung für Afrikaner im Ravenstein-Zentrum) gençler ve ailelere grup seansları sunuyor (Tel. 069/ 90434905). Frankfurt’taki Yetişkin Göçmenler için Uluslararası Psikososyoloji Merkezi, (Internationale Psychosoziale Zentrum Frankfurt am Main für erwachsene Migrantinnen und Migranten) Sağlık Müdürlüğü’nün düzenli sosyal psikiyatri uygulamaları kapsamında hizmet vermektedir. (Tel. 069/ 9434440).Sağlık Müdürlüğü’nde, Romanlar için haftada bir kez doktor yönetiminde görüşme günü vardır. Sağlık dairesi ve Frankfurt Belediyesi Multikültürel İşler Dairesi’nin ortak çalışma grubu “Göç ve Sağlık” (Migration und Gesundheit).

Kassel Belediyesi Sağlık Müdürlüğü’nün, Kassel’da yaşayan göçmenler için hazırladığı kılavuz internetten www.gesundheitsamt-kassel.de adresinden ya da basılı halde Sağlık Müdürlüğü’nden sağlanabilir.

Belediye Sağlık Müdürlüğü, eyalet başkenti olan Wiesbaden’ın sakinleri ve entegrasyon dairesiyle beraber hazırladığı kılavuz “Hangi doktor benim dilimi konuşuyor? Wiesbaden’ın mültikültürel hekim fihristi” (Welcher Arzt spricht meine Sprache? Ein internationales Ärzteverzeichnis von Wiesbaden“) internette www.wiesbaden.de adresinden bulunabilir.

29

Kurumlar

Hessische Arbeitsgemeinschaft für Gesundheitserziehung e.V. (HAGE)Heinrich-Heine-Straße 4435039 MarburgTel.: 06421/ 60070Fax: 06421/ 600711E-Mail: info@hage.deInternet: www.hage.de

Kassenärztliche Vereinigung Hessen (KV)Dr. Löwenstein-HausGeorg-Voigt-Straße 1560325 Frankfurt am MainPostfach 15 02 0460062 Frankfurt am MainTel.: 069/ 79502602Fax: 069/ 79502640E-Mail: infocenter@kvhessen.de Internet: www.kvhessen.de

Açıklama / Hizmetler

Hessen Eyaleti Sağlık Hizmetleri Birliği HAGE içinde 50 üye organizasyon birlikte çalışmaktadır. HAGE’nin temel görevi, sağlık bilincinin arttırılması için kampanyalar düzenlemek ve önlemler almak, sağlık sistemini ve sağlık eğitimini desteklemek, koordine etmek ve bu eğitimleri uygulamaktır. Sunduğu hizmetler, sağlık hizmetlerinde faaliyet gösteren tüm kişi ve kurumları hedefler. Sağlık projelerinde konsept oluşturma, projelerin geliştirilmesi ve organize edilmesiyle ileri eğitim ve konferans organizasyonları düzenleyerek sağlık sistemini destekler. Bilgilendirme amaçlı materyallerin hazırlanmasında da yardımcı olur.

KV Hessen’in internet sayfasında sigortalıların ve hastaların kullanımı için, Hessen’deki uzman doktor ve psikoterapistleri kapsayan bir arama motoru bulunmaktadır. Ayrıca sitede, korunma ve aşılar, kendi kendine yardım, acil durum ve acil servis hizmetleri (Ärztlicher Bereitschaftsdienst-Notdienst), göçmenlere bireysel sağlık hizmetleri (IGEL) ve masraf iadesi, hizmet ve kalite konularında bilgiler bulunmaktadır.

30

Kurumlar

Landesärztekammer HessenIm Vogelsgesang 360488 Frankfurt am MainPostfach 90 06 6960446 Frankfurt am MainTel.: 0 69/ 976720 Fax: 0 69/ 97672128E-Mail: laek.hessen@laekh.deInternet: www.laekh.de

Klinik für Phoniatrie und PädaudiologieJohann Wolfgang Goethe-Universität Frankfurt am MainTheodor-Stern-Kai 7, Haus 7A60590 Frankfurt am MainTel.: 069/ 63015775Fax: 069/ 63015002

Klinik für Phoniatrie und PädaudiologieUniversitätsklinikum Gießen und Marburg GmbHStandort MarburgDeutschhausstraße 335033 MarburgTel.: 06421/ 2866439Fax: 06421/ 2862824

Açıklama / Hizmetler

Hessen Eyaleti Tabip Odası (Landesärztekammer in Hessen), resmi görevi çerçevesinde yüksek kaliteli tıbbi desteğin ve hekim mesleğinin icrasından sorumludur. Hekimler ve yardımcı tıbbi personel için meslek içi eğitimlerin yanı sıra oda üyelerine danışmanlık vermek de görevleri arasındadır. Aynı zamanda hasta çıkarlarını korumak ve hatalı tedavi durumunda hastalara yardımla da mükelleftirler. Odanın internet sitesinde, sağlıkta püf noktaları, hastalara yönelik genel bilgi ve acil telefon numaralarına da (zehirlenme durumunda aranacak acil hat da dahil olmak üzere) yer verilmektedir.

Frankfurt ve Marburg’taki bu klinikler, evde ya da bir doğumevinde doğmuş bebeklere tarama muayeneleri adlı program çerçevesinde işitme testleri uygulamaktadır. Eğer belirgin bir bulguya rastlanırsa bir ya da birkaç ileri tetkik yapılması gereklidir. Bu ileri tetkikler de Frankfurt ya da Marburg‘ta yapılabilir.

31

Kurumlar

Landesarbeitsgemeinschaft Jugendzahnpflege in Hessen (LAGH)Christine Roß-DaumRhonestraße 460528 Frankfurt am MainTel.: 069/ 427275195Fax: 069/ 427275105E-Mail: ross-daum@lzkh.deInternet: www.jugendzahnpflege.hzn.de

Landeszahnärztekammer HessenRhonestraße 460528 Frankfurt am MainTel.: 069/ 4272750Fax: 069/ 427275105E-Mail: box@lzkh.de Internet: www.lzkh.de

Leitstelle Zusammenleben in OffenbachLuigi MasalaBerliner Straße 10063065 OffenbachTel.: 069/ 80653587Fax: 069/ 80653250E-Mail: luigi.masala@offenbach.de

Açıklama / Hizmetler

LAGH, Hessen’deki çocukların ve ergenlerin diş ve ağız sağlığını korumayı hedeflemektedir. LAGH, genel sağlık sigortaları, sağlık müdürlüklerinin diş ve ağız sağlığı uzmanları ve diş hekimleriyle birlikte, okullarda ve anaokullarında gruplar halinde koruyucu hekimlik uygulamaları düzenlemektedir. Bu kurumdan çocuklar için ağız ve diş sağlığı karnesi alınabilir.

Hessen Eyaleti Diş Tabipler Odası (Die Landeszahn-ärztekammer Hessen-LZKH), telefon yoluyla düşük ücretli ve tarafsız danışmanlık hizmeti vermektedir. 01805/ 202052 no’lu telefondan hastalar, konularının uzmanı danışmanlara başvurabilir.

Offenbach ili ve şehri “Göç ve Psikososyal Destek Çalışma Grubu” (Psychosoziale Versorgung und Migration) tarafındanhazırlanan "sağlık kılavuzu veri bankası" 750’den fazla uzman doktorun, psikososyal destek veren kurum ve yardım grubunun iletişim bilgilerini kapsıyor. Arama motoru, dil ve cinsiyete göre de daha detaylı aramalara olanak vermektedir. Offenbach ili ve şehri veri bankasına www.zusammenleben-zio.de adresinden ulaşabilirsiniz.

32

Institutionen

Mammographie-Screening Hessen Zentrale StellePostfach 352965025 WiesbadenTel.: 0180/ 3626666 (9ct/Min.)Fax: 0611/ 7100282E-Mail: mammo-info@kvhessen.deInternet: www.ein-teil-von-mir.de

pro familia Landesverband HessenPalmengartenstraße 1460 325 Frankfurt am MainTel.: 069/ 447061Fax: 069/ 493612E-Mail: lv.hessen@profamilia.de Online-Mail-Beratung bei pro familia: www.sextra.de

Açıklama / Hizmetler

Merkez, mamografi muayenesi hakkındaki sorulara cevap vererek mamografi merkezlerinin yerleri ve tarama işlemi hakkında bilgi vermektedir. Burada tarama randevusu da alınabilir. Göğüs kanserinin erken tanısı için sürdürülen bu önemli programa, 50 ila 69 yaş arasındaki tüm kadınlar iki yılda bir davet edilirler. Yararlanma isteğe bağlıdır.

“Landesverband der pro familia in Hessen”a ait 26 danışma merkezi, 2 tıbbi enstitü ve bir eğitim atölyesi bulunmaktadır. Tüm danışma merkezleri, resmi olarak tanınan gebelik danışma merkezi statüsündedir. Bu kurumdan danışmaya gidildiğini gösteren bir belge de alabilirsiniz (Beratungs-bescheinigung). Kadınlar “ertesi gün hapı (Pille danach)” hakkında da 01805/ 776326 no’lu telefondan bilgi alabilirler. Danışma merkezlerinden bazıları:

Darmstadt: Telefon: 06151/ 429420Dietzenbach: Telefon: 06074/ 2265Gießen: Telefon: 0641/ 77122Kassel: Telefon: 0561/ 27413Offenbach: Telefon: 069/ 817762Wiesbaden: Telefon: 0611/ 376516

33

Institutionen

Sozialverband VdK Hessen-ThüringenGeschäftstelle FrankfurtElsheimerstraße 1060322 Frankfurt am MainTel.: 069/ 7140020Fax: 069/ 71400255E-Mail: sozialpolitik.hessen@vdk.de

Verbraucherzentrale HessenGroße Friedberger Straße 13-1760313 Frankfurt am MainTel.: 01805/ 972010 E-Mail: vzh@verbraucher.deInternet: www.verbraucher.de

Açıklama / Hizmetler

“Sozialverband VdK Hessen-Thüringen” üyelerine sosyal hakları konusundaki uyuşmazlıklarda danışmanlık sunmakta ve onları temsil etmektedir. Ayrıca bağımsız hasta danışmanlığı hizmeti de sunmaktadır. Bu danışmanlık hizmeti üye olmayanlar için de ücretsizdir. Hizmet, öncelikle kronik hastalıkları olanlarla engellileri hedef almaktadır. Danışma merkezleri:

“Verbraucherzentrale Hessen” (Hessen Tüketiciyi Koruma Merkezi) telefonla ve yüz yüze rehberlik hizmeti vermektedir. Telefonla danışma pazartesinden perşembeye kadar mümkündür. Saat 10 - 13 arası 0900/ 1774447 numaralı telefon (Almanya içi sabit hatlardan yapılan aramalarda ücret: 1,75 Euro/Dakika). Kişisel rehberlik Frankfurt, Kassel ve Darmstadt’ta verilmektedir. Randevu almak için:

Frankfurt: Telefon: 01805/ 972010 (Almanya içi sabit hatlardan aramalarda ücret: 12 Cent/Dakika) Kassel: Telefon: 0561/ 104905 Darmstadt: Telefon: 06151/ 279990

Kassel, Telefon: 0561/ 9207080, görüşme saatleri: Perşembe 14’ten 18’e kadarDarmstadt, Telefon: 06151/ 359980, görüşme saatleri: Pazartesi saat 13’ten 17’ye kadarAlsfeld, Telefon: 06631/ 3556, görüşme saatleri: Çarşamba saat 13’ten 17’ye kadar

34

Hessen’de Kültürlerarası Sağlık Rehberleri

Pilot bir proje olan “Göçmenlerle Göçmenler İçin – Hessen’de Kültürlerarası Sağlık Rehberleri”, 2006 yılı başında start aldı; bu projede, çok dilli ve kültürel farklılıkları gözeten bir tedavi ve önleyici sağlık hizmeti anlayışı Hessen eyaletinde uygulamaya konuldu.

Proje merkezlerinde size cevap verecek proje çalışanları, farklı kültürlere yönelik hizmet veren “sağlık rehberleri”ne ulaşmanızı sağlayacaklardır; sağlık rehberleri, farklı dillerde Alman sağlık sistemi hakkında ve sağlıkla ilgili diğer pek çok konuda bilgi vermek üzere toplantılar düzenlemektedirler.

Standort DarmstadtInterkulturelles Büro der Wissenschaftsstadt Darmstadt I Frankfurter Straße 71 I 64293 Darmstadt

Gabriele Dierks I Tel.: 06151/ 133583 I Fax: 06151/ 133584

E-Mail: gabriele.dierks@darmstadt.de

Standort FrankfurtRavensteinzentrum/ Maisha e.V I Pfingstweidstraße 7 I 60316 Frankfurt am Main

Virginia Wangare Greiner I Tel.: 069/ 90434905 I Fax: 069/ 90435643

E-Mail info@maisha.org I

Fachstelle Migration und Gesundheit im Gesundheitsamt

Dr. Hans Wolter I Tel.: 069/ 21236270 I E-Mail: gesunde.stadt@stadt-frankfurt.de

Standort GießenIntegrationsbüro I Aulweg 43 I 35392 Gießen

Sholeh Sharifi I Tel.: 0641/ 3061047 I Fax: 0641/ 3062080

E-Mail: Integration@giessen.de

Standort KasselDRK Kreisverband Kassel-Stadt e.V. I Königstor 24 I 34117 Kassel

Aylin Gönenc I Tel.: 0561/ 729040 I Fax: 0561/ 729049 I E-Mail: goenenc@drk-ks.de Standort Kreis OffenbachIntegrationsbüro Kreis Offenbach I Werner-Hilpert-Straße 1 I 63128 Dietzenbach

Semra Kanisicak I Tel.: 06074/ 81804164 I Fax: 06074/ 81804918

E-Mail: s.kanisicak@kreis-offenbach.de

Standort WiesbadenEinwohner- und Integrationsamt Landeshauptstadt Wiesbaden

Alcide-de-Gasperi-Straße 2 I 65197 Wiesbaden

Saskia Veit-Prang I Tel.: 0611/ 314415 I E-Mail: saskia.veit-prang@wiesbaden.de

Yvette Sommer I Tel.: 0611/ 314431 I Fax: 0611/ 315911

E-Mail: yvette.sommer@wiesbaden.de

35

Bu broşürün oluşturulmasında emeği geçen tüm kişi ve kurumlara teşekkürü borç biliriz:

Bärbel Bächlein (BKK Bundesverband Essen), Dr. Helga Brenneis (pro familia Wiesbaden), Dorith Dominik

(Fachdienst Gefahrenabwehr- und Gesundheitszentrum des Kreises Offenbach), Selver Erol (Integrationsbüro

des Kreises Offenbach), Katharina Fischer (Sozialverband VdK Hessen-Thüringen), Brigitte Fuchs (pro

familia Landesverband Hessen), Nancy Gage-Lindner (Hessisches Sozialministerium), Doris Globig (Büro

für Gleichberechtigung und Integration der Stadt Mühlheim am Main), Aylin Gönenc (DRK KV Kassel-

Stadt e.V.), Karin Heinemann (DRK KV Kassel-Stadt e.V.), Semra Kanisicak (Integrationsbüro des Kreises

Offenbach), Ute Klaus (Verbraucherzentrale Hessen e.V.), Karin Kranabetter (Ethno-Medizinisches Zentrum

Hannover e.V.), Konstanze Küpper (Projektstelle Mammographie-Screening Hessen), Michaela Lautner

(Mammographie-Screening Hessen), Peter Lipp (Fachdienst Gefahrenabwehr- und Gesundheitszentrum/

Leitung Zahnärztlicher Dienst des Kreises Offenbach), Cornelia Luetkens (Gesundheitsamt Wiesbaden),

Dr. Christian Luetkens (Hessisches Sozialministerium), Katja Möhrle, M.A. (Landesärztekammer Hessen),

Prof. Dr. med. Katrin Neumann (Klinik für Phoniatrie und Pädaudiologie J. W. Goethe-Universität Frankfurt am

Main), Dr. Gabriele Oefner (Gesundheitsamt Kassel), Gudrun Ornth-Sümenicht (DRK Landesverband Hessen

e.V.), Alp Otman (Interkulturelles Büro der Wissenschaftsstadt Darmstadt), Heike Pallmeier (HAGE), Michael

Pufahl (BKK Landesverband Hessen), Burglinde Retza (Hessisches Sozialministerium), Christine Roß-Daum

(Landesarbeitsgemeinschaft Jugendzahnpflege in Hessen), Karl Matthias Roth (Kassenärztliche Vereinigung

Hessen), Wiebke Schindel (Hessisches Sozialministerium), Karin Scholl (Integrationsbüro der Stadt Dreieich),

Dr. Karin Seuren-Kronenberg (Gesundheitsamt Stadt Kassel), Sholeh Sharifi (Integrationsbüro Gießen),

Yvette Sommer (Einwohner- und Integrationsamt Landeshauptstadt Wiesbaden), Dr. phil. Anke Steckelberg

(Universität Hamburg, Fachbereich Gesundheit), Klaus Stehling (AIDS-Hilfe Hessen e.V.), Dr. Andrea

Thumeyer (Landesarbeitsgemeinschaft Jugendzahnpflege in Hessen), Fatma Uslu (Integrationsbüro Gießen),

Saskia Veit-Prang (Einwohner- und Integrationsamt Landeshauptstadt Wiesbaden), Ulla Walter (Medizinische

Hochschule Hannover), Rita Wandel (Klinik für Phoniatrie und Pädaudiologie Universitätsklinikum Gießen und

Marburg GmbH), Dr. Hans-Georg Wolter (Stadtgesundheitsamt/ Gesunde-Städte-Projekt der Stadt Frankfurt

am Main), Dr. Daniela Wunderlich (Frauenärztin, Wiesbaden), Fatma Yilmaz (DRK-KV Darmstadt-Stadt e.V.).

Bu kılavuzun diğer dillere çevrilmesinde aşağıdaki uzmanlar görev üstlenmişlerdir:

Halil Alite (via text - Übersetzungsnetzwerk, Frankfurt am Main), Khaled Alzayed, Photini Kaiser,

Nora Kizilhan (INTERNA Übersetzungsbüro, Berlin), Veronica Maguire, Rose-Marie Soulard-Berger.

Almanya’da yaşıyorsunuz ve sağlıklısınız. Sağlığınızı korumak istiyor ancak erken tanı amaçlı muayeneler ve koruyucu

sağlık uygulamaları hakkında hangi imkanlara sahip olduğunuzu bilmiyorsunuz. Bu broşür, sağlığınızı aktif olarak

korumanız ve sağlık problemlerinizin erken teşhis edilmesine yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.

Örneğin, bir genel sağlık muayenesi (Check up) nedir? Erken kanser tanısı ne demektir? Hangi çocuk ve ergen

muayenelerinden yararlanabilirsiniz? Ne zaman aşı olmalısınız? Dişlerinizin bir ömür boyu sağlıklı kalması amacıyla diş

hekimine hangi muayeneler için gidebilirsiniz? Bu ve pek çok başka sorunun cevabını bu broşürde bulacaksınız. Ayrıca

Hessen’deki farklı sağlık birimlerinin iletişim adresleri ve iletişim hizmetleri de bu broşürde yer almaktadır.

Sağlığınızı koruyun

������������������������������ ���������������������� �������� �� �������