raporti i politikËs monetare pËr tremujorin e dytË tË ... · raporti i politikës monetare për...

Raporti i politikës monetare për tremujorin e dytë të vitit 2013 Raporti i politikës monetare për tremujorin e dytë të vitit 2013

PB Banka e Shqipërisë Banka e Shqipërisë 1

RAPORTI I POLITIKËS MONETARE PËR TREMUJORIN

E DYTË TË VITIT 2013

B a n k a e S h q i p ë r i s ë

*Raporti i referohet Deklaratës së Politikës Monetaretë Bankës së Shqipërisë për gjashtëmujorin e

parë të vitit 2013, miratuar me vendim të KëshillitMbikëqyrës nr.46, datë 31.07.2013.


2 Banka e Shqipërisë Banka e Shqipërisë 3

Nëse përdorni të dhëna të këtij publikimi, jeni të lutur të citoni burimin.Botuar nga: Banka e Shqipërisë,Sheshi “Avni Rustemi”, nr.24, TiranëTel.: + 355 4 2419301/2/3; +Faks: + 355 4 2419409/10/11E-mail: [email protected]

Tirazhi: 310 kopjeShtypur në shtypshkronjën Albdesign

www.bankofalbania.org



P Ë R M B A J T J A

OBJEKTIVI 7

I. FJALA E GUVERNATORIT 8

II. STABILITETI I ÇMIMEVE DHE OBJEKTIVI I BANKËS SË SHQIPËRISË 11

II.1 Ecuria e inflacionit dhe politika monetare 11II.2 Ecuria e inflacionit sipas kategorive 13

III. ZHVILLIMET MAKROEKONOMIKE 15

III.1 Ambienti i jashtëm i ekonomisë 15III.2 Prodhimi i brendshëm bruto dhe ecuria e kërkesës agregate 20III.3 Gjendja ciklike e ekonomisë, pagat dhe kostot e punës 35III.4 Çmimet e huaja dhe inflacioni i importuar 40III.5 Pritjet inflacioniste 41

IV. ZHVILLIMET MONETARE DHE TREGJET FINANCIARE 43

IV.1 Politika monetare dhe tregjet financiare 43IV.2 Zhvillimet në tregjet financiare 44IV.3 Ecuria e kreditimit 50IV.4 Ecuria e treguesve monetarë 53

V. EKONOMIA SHQIPTARE NË TË ARDHMEN 56

SHTOJCA STATISTIKORE 58



H A P Ë S I R A I N F O R M U E S E

P Ë R M B A J T J A E T A B E L A V E

II. Stabiliteti i çmimeve dhe objektivi i Bankës së Shqipërisë Tabelë 1. Kontributi vjetor i kategorive kryesore në inflacionin vjetor (në pikë përqindje). 13Tabelë 2. Disa prej treguesve kryesorë makroekonomikë. 16

III. Zhvillimet makroekonomike Tabelë 3. Tregues ekonomikë për vendet e rajonit. 17Tabelë 4. Treguesit kryesorë të bilancit të pagesave (në milionë euro). 34Tabelë 5. Renditja e ekonomive të marra në krahasim. 37Tabelë 6. Treguesit kryesor të punësimit. 38Tabelë 7. Pritjet e bizneseve, konsumatorëve dhe agjentëve financiarë, për inflacionin. 42

Hapësirë informuese 1. Ecuria e çmimeve në tregun e banesave. 24

Hapësirë informuese 2. Zhvillimet kryesore në bilancin e pagesave. 33

Hapësirë informuese 3. Inflacioni bazë kundrejt atij total, në një vështrim krahasues me ekonomi të tjera. 36

Hapësirë informuese 4. Përmbledhje e rezultateve nga vrojtimi i aktivitetit kreditues. 49



P Ë R M B A J T J A E G R A F I K Ë V E

II. Stabiliteti i çmimeve dhe objektivi i Bankës së Shqipërisë Grafik 1. Inflacioni vjetor (në përqindje). 11Grafik 2. Hendeku i prodhimit dhe ndryshimi vjetor i kostos së punës për njësi të prodhuar (KPNj) (majtas); norma bazë e interesit dhe inflacioni bazë vjetor (djathtas). 12Grafik 3. Inflacioni vjetor sipas kategorive të mallrave dhe të shërbimeve (në përqindje). 14

III. Zhvillimet makroekonomikeGrafik 4. Çmimet bazë (në përqindje). 18Grafik 5. Normat bazë të interesit të disa bankave qendrore. 19Grafik 6. Ecuria e disa treguesve financiarë në tregjet ndërkombëtare. 19Grafik 7. PBB-ja (majtas) dhe dinamika vjetore e komponentëve të huaj dhe të brendshëm të rritjes ekonomike (djathtas). 20Grafik 8. Kontributet e sektorëve në ecurinë vjetore të PBB-së (majtas); treguesit e besimit (djathtas). 20Grafik 9. Vlera e shtuar e degëve të industrisë në kontribute dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në industri. 22Grafik 10. Vlera e shtuar, kontributi dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në sektorin e ndërtimit. 22Grafik 11. Vlera e shtuar e aktiviteteve të bujqësisë, gjuetisë, pyjeve dhe peshkimit, dhe kontributi i tyre në rritjen vjetore të PBB-së. 23Grafik 12. Vlera e shtuar e degëve të shërbimeve në kontribute dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në shërbime. 23Grafik 13. Indeksi i çmimit të banesave dhe indeksi i qirasë së banesave (ndryshimet vjetore në përqindje). 24 Grafik 14. Raporti i indeksit të çmimeve dhe të qirasë së banesave. 24Grafik 15. Tregues të tërthortë të konsumit privat dhe burimeve të financimit të tij. 25Grafik 16. Tregues të tërthortë të investimeve private. 26Grafik 17. Ndryshimi vjetor i shpenzimeve buxhetore, sipas kontributeve të dy kategorive kryesore (majtas) dhe ndryshimet vjetore të zërave kryesorë të shpenzimeve (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13. 27Grafik 18. Treguesit kryesorë fiskalë në përqindje të PBB-së, të grupuar sipas shpenzimeve (majtas) dhe të ardhurave (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13. 28Grafik 19. Ndryshimi vjetor i të ardhurave buxhetore sipas kontributeve të dy kategorive kryesore (majtas) dhe ndryshimet vjetore të zërave kryesorë të të ardhurave (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13. 29Grafik 20. Deficiti buxhetor dhe financimi i tij sipas instrumenteve, në miliardë lekë (majtas), dhe deficiti primar e ai buxhetor në raport të PBB-së, në përqindje (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13. 30Grafik 21. Kontributi i eksporteve neto reale në PBB-në reale (në pikë përqindje). 31Grafik 22. Kontributi i importeve dhe eksporteve në ecurinë e bilancit tregtar. 32Grafik 23. Kontributet sipas zërave në deficitin korrent (në pikë përqindje). 34Grafik 24. Hendeku i prodhimit dhe ndryshimi vjetor i kostos së punës për njësi të prodhuar. 35Grafik 25. Prirjet afatgjata të inflacionit (majtas); prirjet afatshkurtra (djathtas). 36Grafik 26. Inflacioni total dhe inflacioni bazë në Shqipëri dhe vende të tjera. 36Grafik 27. Ecuria e punësimit në sektorin privat jobujqësor dhe PBB (grafiku majtas); norma e papunësisë dhe papunësisë afatgjatë (grafiku djathtas). 38Grafik 28. Rritja vjetore e treguesve të pagës (në përqindje) dhe vlerësimet e pagës në ekonomi. 39Grafik 29. Treguesit e produktivitetit, të kostos së punës për njësi dhe të pagës mesatare reale (majtas); ndryshime vjetore (djathtas). 40Grafik 30. TPHI dhe kontributet e çmimeve të huaja të mallrave dhe të kursit të këmbimit në TPHI. 41Grafik 31. Kontributi i inflacionit të importuar dhe të brendshëm në atë total vjetor. 41



Grafik 32. Inflacioni i perceptuar dhe i pritur nga agjentët financiarë dhe inflacioni i pritur dhe çmimet e prodhimit të bizneseve. 42

IV. Zhvillimet monetare dhe tregjet financiareGrafik 33. Ndryshimi mesatar i normave të interesit dhe i normës bazë në T2-2013, kundrejt T1-2013. 43Grafik 34. Operacionet e tregut të hapur të BSH-së (majtas) dhe ecuria e normave të interesit në tregun ndërbankar (djathtas). 44Grafik 35. Yield-et e letrave me vlerë të qeverisë në tregun primar. 45Grafik 36. Ndryshimet vjetore të indeksit NEER dhe indeksi i presioneve në tregun valutor. 46Grafik 37. Ecuria ditore e raporti euro/lekë e usd/lekë (majtas) dhe luhatshmëria e raportit euro/lekë në krahasim me monedhat e Evropës Lindore-Qendrore dhe Ballkanit (djathtas). 47Grafik 38. Interesat për depozitat në lekë dhe euro (majtas) dhe interesat për kredinë në lekë (djathtas). 48Grafik 39. Normat e interesit të kredisë në euro. 48Grafik 40. Standardet e kredisë dhe kërkesa për kredi për bizneset (balanca neto). 49Grafik 41. Standardet e kredisë dhe kërkesa për kredi për individët (balanca neto). 49Grafik 42. Kredia për ekonominë. 50Grafik 43. Kredia për sektorin privat. 51Grafik 44. Kredia për biznese, sipas qëllimit të përdorimit. 52Grafik 45. Kredia për biznese, sipas sektorëve të ekonomisë. 52Grafik 46. Kredia për individë, sipas qëllimit të përdorimit. 53Grafik 47. Kontributi i përbërësve të kërkesës dhe ofertës për para. 54Grafik 48. Hendeku i parasë dhe përbërësit e kërkesës për para. 54Grafik 49. Kontributi i depozitave të agjentëve ekonomikë në stokun total. 55



Objektivi kryesor i Bankës së Shqipërisë është arritja dhe ruajtja e stabilitetit të çmimeve. Nxitja e investimeve afatgjata, ruajtja e fuqisë blerëse të parasë, rritja e eficiencës së shpërndarjes së fondeve në ekonomi dhe mbështetja e stabilitetit financiar janë disa nga përfitimet e një mjedisi ekonomik të karakterizuar nga stabiliteti i çmimeve. Ky stabilitet është kontributi më i madh që banka qendrore mund të japë në mbështetje të një rritjeje ekonomike të qëndrueshme dhe afatgjatë.

Në përputhje me strategjinë e saj të miratuar në Dokumentin e Politikës Monetare për periudhën 2012-2014, Banka e Shqipërisë angazhohet në arritjen dhe ruajtjen e inflacionit vjetor në nivelin 3.0 për qind, me kufij tolerance +/- 1 pikë përqindje. Shpallja e objektivit sasior për inflacionin synon ankorimin e pritjeve të agjentëve ekonomikë dhe uljen e primeve të rrezikut.

Në përmbushje të këtij qëllimi dhe për të forcuar transparencën e saj, Banka e Shqipërisë përgatit dhe publikon Raportin e Politikës Monetare. Ky Raport është instrumenti kryesor i komunikimit të politikës monetare me publikun. Ai paraqet një tablo gjithëpërfshirëse të zhvillimeve më të fundit makroekonomike dhe faktorëve që kanë ndikuar dhe priten të ndikojnë në ecurinë e çmimeve të konsumit në vend.

Raporti i Politikës Monetare për tremujorin e dytë të vitit 2013 u miratua në 31 korrik 2013 nga Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë. Analiza ekonomike në këtë raport mbështetet mbi të dhënat më të fundit statistikore dhe cilësore në dispozicion, deri më 23 korrik 2013.

OBJEKTIVI



Muajt e parë të vitit 2013 kanë konfirmuar vlerësimet tona për rritje të ngadaltë të ekonomisë shqiptare dhe për presione të ulëta inflacioniste në të. Aktiviteti ekonomik në vend vazhdon të vuajë nga ecuria e dobët e kërkesës agregate, e cila nga ana e saj reflekton pasigurinë e agjentëve ekonomikë mbi të ardhmen, kushtet relativisht të shtrënguara të financimit, si dhe dobësinë ekonomike të partnerëve tanë kryesorë tregtarë. Megjithatë, ndonëse në një kontekst makroekonomik sfidues, stabiliteti ekonomik e financiar i vendit mbetet i qëndrueshëm. Inflacioni qëndroi në nivele të ulëta gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit, si pasojë e presioneve të dobëta nga ana e kërkesës, por edhe në reflektim të pritjeve të ankoruara për inflacionin. Këto të fundit pasqyrojnë politikën e kujdesshme monetare të ndjekur nga Banka e Shqipërisë. Kjo politikë ka bërë të mundur uljen e normave afatgjata të interesit dhe ka ndihmuar në ruajtjen e parametrave të shëndetit të sistemit bankar. Gjithashtu, përmirësimi i pozicionit të jashtëm të vendit, i shoqëruar me qëndrueshmërinë e monedhës vendase, si dhe bilancet përgjithësisht të shëndosha të sektorit financiar të ekonomisë, kanë forcuar më tej stabilitetin financiar dhe kanë siguruar një nga shtyllat e nevojshme për rritjen afatgjatë të vendit.

Inflacioni i tremujorit të dytë rezultoi mesatarisht në nivelin 2.2%, duke u reduktuar në krahasim me tremujorin e parë. Reduktimi i inflacionit të produkteve bujqësore dhe qëndrueshmëria e çmimeve të artikujve të tjerë të shportës, e zhvendosën për poshtë inflacionin e këtij tremujori. Ecuria e çmimeve bujqësore vazhdon të përcaktojë rreth 90% të inflacionit total, duke reflektuar si luhatjet e çmimeve të këtyre produkteve, ashtu edhe peshën relativisht të lartë që kanë ato në shportën tonë të konsumit.

Në aspektin makroekonomik, ecuria e inflacionit vazhdon të përcaktohet kryesisht nga prania e kapaciteteve të pashfrytëzuara të prodhimit. Rritja e ngadaltë e kërkesës agregate është shoqëruar me rritje të ulët të investimeve, të punësimit dhe të pagave, e të kostove të punës në ekonomi. Ky zinxhir faktorësh është përkthyer më tej në presione të ulëta për rritjen e çmimeve të konsumit. Ai është konfirmuar edhe nga vlerat minimale historike që ka shënuar inflacioni bazë gjatë kësaj periudhe. Nga ana e ofertës, stabilizimi i çmimeve në tregjet botërore, si dhe pritjet e ankoruara të agjentëve ekonomikë për inflacionin, janë reflektuar në rritje të ulëta të çmimeve në tregun e brendshëm.

Duke u ndalur te zhvillimet ekonomike, të dhënat e INSTAT-it tregojnë se rritja ekonomike e tremujorit të parë rezultoi rreth 1.7%, duke mbetur në linjë me nivelin e regjistruar në fundin e vitit të kaluar. Zgjerimi i aktivitetit

I. FJALA E GUVERNATORIT



ekonomik, gjatë tremujorit të parë, u mbështet kryesisht nga rritja e sektorit të industrisë, ndërkohë që sektori i bujqësisë dhe ai i shërbimeve patën gjithashtu një rritje pozitive por më të dobët. Në të kundërt, sektori i ndërtimit vijoi të tkurret. Informacioni i disponuar për tremujorin e dytë të vitit sugjeron një përmirësim të ecurisë së ekonomisë, kryesisht në reflektim të stimulit të lartë fiskal të kësaj periudhe.

Nga pikëpamja e përbërësve të kërkesës, rritja ekonomike gjatë gjashtëmujorit i detyrohet kryesisht rritjes së eksporteve dhe shpenzimeve publike të kësaj periudhe, ndërkohë që kontributi i konsumit dhe i investimeve private vlerësohet të ketë qenë i dobët. Ndonëse stimujt monetarë janë rritur gjatë tremujorëve të fundit, konsumi dhe investimet private janë frenuar nga pasiguria për të ardhmen. Kjo pasiguri reflektohet në një sjellje më të kujdesshme nga biznesi dhe familjet shqiptare, si dhe në një gatishmëri më të ulët të tyre për të marrë përsipër rrezik. Rritja e prirjes për kursim dhe ulja e shkallës së huamarrjes përmirësojnë bilancet e sektorit privat, por ato kanë një ndikim negativ në kërkesën agregate dhe rritjen ekonomike afatmesme.

Ecuria e treguesve fiskalë në gjashtë muajt e parë të vitit ka reflektuar një politikë fiskale ekspansioniste, të manifestuar në rritjen e shpenzimeve buxhetore dhe të deficitit fiskal. Kjo sjellje ka qenë veçanërisht e spikatur në tremujorin e dytë. Rritja e shpenzimeve buxhetore ka patur një impakt pozitiv në rritjen ekonomike të kësaj periudhe, por efekti tërësor i politikës fiskale do të varet nga shkalla e respektimit të treguesve të miratuar buxhetorë për vitin 2013. Shpenzimet publike kanë shënuar rritje vjetore prej 12.2% në gjashtë muajt e parë të këtij viti, të nxitura në një masë të madhe nga shpenzimet kapitale. Nga ana tjetër, të ardhurat buxhetore për këtë periudhë rezultuan 2.9% më të ulëta nga një vit më parë, duke reflektuar ecurinë e dobët të të ardhurave tatimore. Këto zhvillime janë materializuar në rritje të ndjeshme të deficitit buxhetor, i cili ka rezultuar më shumë se dy herë më i lartë, në krahasim me një vit më parë.

Dinamika e deficitit buxhetor është reflektuar në rritjen e borxhit publik gjatë kësaj periudhe. Në fund të tremujorit të parë, raporti i borxhit publik ndaj PBB-së vlerësohet në 63.3%. Borxhi publik përbën një nga dobësitë më të mëdha të ekonomisë e të sistemit financiar shqiptar. Për këtë arsye, Banka e Shqipërisë sugjeron se marrja e masave të menjëhershme për kontrollin e këtij borxhi do të përbënte një kontribut të rëndësishëm për reduktimin e pasigurive dhe të primeve të rrezikut në ekonomi. Gjejmë rastin të sugjerojmë edhe një herë vendosjen e një rregulli fiskal transparent e të besueshëm, si rruga më e mirë për të disiplinuar politikën fiskale dhe për të ruajtur besimin e tregjeve financiare ndaj borxhit publik shqiptar, në afat të gjatë.

Të dhënat e sektorit të jashtëm të ekonomisë dëshmojnë praninë e një kontributi pozitiv të kërkesës së huaj në rritjen e aktivitetit ekonomik në vend dhe një ngushtim të mëtejshëm të deficitit tregtar, gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit. Kjo sjellje është diktuar nga rritja vjetore me 17.4% e eksporteve dhe nga rënia vjetore me 6.3% e importeve për të njëjtën periudhë. Për pasojë, deficiti tregtar është ulur me 22.2% gjatë kësaj periudhe.



Korrektimi i deritanishëm i bilancit tregtar është një zhvillim pozitiv për ekonominë shqiptare, por reduktimi i këtij deficiti i dedikohet në masë të madhe faktorëve me natyrë jo të qëndrueshme. Analiza e detajuar e shkëmbimeve tregtare konfirmon përqendrimin e lartë të eksporteve shqiptare, në rajone të caktuara gjeografike apo në grup-produkte të ngushta, si dhe vlerën e shtuar të ulët të tyre. Për një rritje të qëndrueshme të eksporteve dhe korrektim të shëndetshëm të deficitit tregtar, vëmendja e politikëbërësve duhet të orientohet drejt rritjes së konkurrueshmërisë së mallrave vendase dhe zgjerimit të bazës së eksporteve, nëpërmjet përshpejtimit të reformave strukturore.

Zhvillimet në tregjet financiare kanë reflektuar prime të ulëta të rrezikut dhe të inflacionit, duke mundësuar përcjelljen më të mirë të sinjaleve lehtësuese të politikës monetare të ndërmarra në fillim të këtij viti. Normat e interesit në tregun ndërbankar kanë qëndruar pranë normës bazë dhe kanë shfaqur luhatshmëri të ulët. Në tregun primar, yield-et e letrave me vlerë të qeverisë kanë shënuar rënie të ndjeshme, veçanërisht në segmentin e maturiteteve më të gjata. Rënia e normave të interesit ka qenë më e shpejtë gjatë muajve të fundit edhe në tregun e depozitave, por mbetet e pakët në atë të kredive. Normat e interesit për kreditë po shfaqin një reagim të ngadaltë kundrejt normave të tjera të tregut, duke u ndikuar edhe nga kreditimi i pakët i ekonomisë gjatë muajve të fundit.

Zhvillimet monetare tregojnë vazhdimësi të presioneve të ulëta inflacioniste në ekonomi. Përshpejtimi i rritjes vjetore të ofertës monetare ka reflektuar kryesisht kërkesën e shtuar të sektorit publik për financim gjatë këtyre dy muajve. Nga ana tjetër, kërkesa e bizneseve dhe e individëve për para, ka vijuar të mbetet e dobët. Kredia për sektorin privat është ngadalësuar ndjeshëm dhe në fund të muajit maj, ajo është 0.2% më e ulët se një vit më parë. Krahas kushteve të shtrënguara të ofertës, ecuria e dobët e kreditimit po reflekton gjithnjë e më shumë rënien e kërkesës së bizneseve për kredi. Ndërkohë, në tre muajt e fundit është regjistruar rritje e kërkesës së individëve për financim, duke sinjalizuar kështu për një gjallërim të mundshëm të kësaj kredie.

Projeksionet tona për ecurinë e ekonomisë në të ardhmen mbështesin vlerësimin për një rritje të ngadaltë të aktivitetit ekonomik gjatë tremujorëve në vazhdim, në nivele të krahasueshme me ato të gjysmës së parë të vitit. Kërkesa e huaj do të jetë burim i rritjes ekonomike edhe në tremujorët e ardhshëm, ndërkohë që stimuli fiskal i gjashtëmujorit të parë pritet të mungojë gjatë gjysmës së dytë të vitit. Të dhënat e tërthorta nuk mbartin ende sinjale për gjallërim të konsumit dhe të investimeve private. Rritja nën potencial e ekonomisë do të shoqërohet me presione të ulëta inflacioniste nga kahu i kërkesës dhe në mungesë të goditjeve të paparashikuara të ofertës, çmimet e konsumit pritet të rriten me norma të ulëta. Inflacioni vjetor pritet të luhatet në intervalin 1.1% - 3.8% pas 4 tremujorëve, me një probabilitet ndodhjeje 90%. Në këto rrethana, politika jonë monetare do të vazhdojë të ruajë natyrën e saj stimuluese edhe përgjatë tremujorëve në vijim. Po kështu, ne do të vazhdojmë të furnizojmë sistemin bankar me të gjithë likuiditetin e kërkuar për funksionimin normal të tregjeve financiare.



Inflacioni shënoi nivele të ulëta edhe gjatë tremujorit të dytë të vitit. Ecuria e tij vijon të përcaktohet nga luhatjet e artikujve ushqimorë, ndërkohë që artikujt e tjerë të shportës kanë pasur një ecuri më të qëndrueshme dhe ndikim të ulët në inflacion. Ambienti makroekonomik karakterizohet nga presione të ulëta inflacioniste. Kërkesa e dobët agregate është reflektuar në një shfrytëzim jo të plotë të kapaciteteve prodhuese, duke u përcjellë më tej në presione të dobëta për rritjen e pagave, të kostove të prodhimit dhe të marzheve të fitimit. Nga ana e ofertës, çmimet e produkteve finale dhe të lëndëve bazë në tregjet botërore kanë qenë relativisht të qeta, ndërkohë që ecuria e kursit të këmbimit dhe e pritjeve inflacioniste ka qenë e qëndrueshme.

Politika monetare e Bankës së Shqipërisë ka ruajtur një kah lehtësues, gjatë tremujorit të dytë. Uljet e mëparshme të normës bazë të interesit janë reflektuar më mirë në tregjet financiare gjatë kësaj periudhe, ndërkohë që Banka e Shqipërisë ka vazhduar të injektojë likuiditet në ekonomi nëpërmjet instrumenteve të marrëveshjeve të riblerjes. Ecuria e pritur e ekonomisë shqiptare dhe e tregjeve financiare pritet të reflektohet në një inflacion të ulët gjatë horizontit afatmesëm. Ky parashikim sugjeron se politika monetare do të vijojë të mbetet në kahun lehtësues edhe gjatë kësaj periudhe.

II.1 ECURIA E INFLACIONIT DHE POLITIKA MONETARE

Ekonomia shqiptare është përballur me presione të moderuara inflacioniste gjatë 12 muajve të fundit. Norma mesatare vjetore e inflacionit shënoi 2.2% gjatë tremujorit të dytë të vitit, duke mbetur poshtë objektivit të Bankës së Shqipërisë dhe duke pësuar ulje kundrejt vlerës 2.5% të regjistruar në tremujorin paraardhës.

Çmimet e lëndëve të para në tregun ndërkombëtar shënuan rënie gjatë kësaj periudhe, por normat e moderuara të inflacionit u ndikuan kryesisht nga ecuria e dobët e kërkesës së brendshme. Dobësia e konsumit dhe e investimeve private ka përcaktuar një shfrytëzim jo të plotë të kapaciteteve prodhuese dhe ka ndikuar në rritjen e ulët të pagave dhe të kostove të prodhimit. Këto zhvillime janë reflektuar edhe në tendencën rënëse të inflacionit bazë, tendencë kjo e cila ka përcaktuar edhe rënien e inflacionit total.

II. STABILITETI I ÇMIMEVE DHE OBJEKTIVI I BANKËS SË SHQIPËRISË

Grafik 2. Hendeku i prodhimit dhe ndryshimi vjetor i kostos së punës për njësi të prodhuar (KPNj) (majtas)*. Norma bazë e interesit dhe inflacioni bazë vjetor

(djathtas).

Burimi: Vlerësime të Bankës së Shqipërisë.*Shënim: MA - mesatare lëvizëse me 4 terma për të sheshuar luhatshmërinë afatshkurtër.

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

-1.5

-1.0

-0.5

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

05

_T40

6 _T1

06

_T20

6 _T3

06

_T40

7 _T1

07

_T20

7 _T3

07

_T40

8 _T1

08

_T20

8 _T3

08

_T40

9 _T1

09

_T20

9 _T3

09

_T41

0 _T1

10

_T21

0 _T3

10

_T41

1 _T1

11

_T21

1 _T3

11

_T41

2 _T1

12

_T21

2 _T3

12

_T41

3 _T1

Hendeku i prodhimit (HP) si përqindje e prodhimit potencial (MA) (bm)v/v KPNJ (MA) (bd)

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

07

M0

20

7M

05

07

M0

80

7M

11

08

M0

20

8M

05

08

M0

80

8M

11

09

M0

20

9M

05

09

M0

80

9M

11

10

M0

21

0M

05

10

M0

81

0M

11

11

M0

21

1M

05

11

M0

81

1M

11

12

M0

21

2M

05

12

M0

81

2M

11

13

M0

21

3M

05

Norma bazë e interesit (-12muaj) Inflacioni bazë



Në reflektim të presioneve të dobëta aktuale dhe të pritura mbi inflacion, Banka e Shqipërisë ka vazhduar të ndjekë një politikë monetare lehtësuese edhe gjatë tremujorit të dytë të vitit1. Norma bazë e interesit është mbajtur e pandryshuar, në nivelin minimal historik prej 3.75%, por ajo ka vazhduar të furnizojë sistemin bankar me likuiditetin e duhur për funksionimin e tregjeve monetare.

Banka e Shqipërisë ka vijuar të kryejë operacione të rregullta në drejtim të injektimit të likuiditetit me afat 7-ditor dhe 1-mujor. Përmirësimi i raporteve të kërkesës dhe ofertës për likuiditet e për fonde të huajtshme, si dhe sinjalizimi i ndjekjes së një politike monetare stimuluese edhe për një horizont afatmesëm, janë reflektuar në një tendencë të përgjithshme rënëse të normave të interesit në ekonomi. Rënia e këtyre normave ka qenë më e pranishme në tregun e depozitave dhe të instrumenteve të borxhit të qeverisë, ndërkohë që normat e interesit të kredive janë reduktuar më pak. Ky zhvillim tregon praninë e primeve të larta të rrezikut në ekonominë shqiptare, e lidhur kjo si me perceptimin e bankave e bizneseve për një ecuri të ngadaltë ekonomike në të ardhmen, ashtu edhe me politikat e shtrënguara kredituese të imponuara nga situata financiare në Eurozonë. Ashtu si dhe në të gjitha vendet e tjera të rajonit, prania e primeve të larta të rrezikut në ekonomi, ka bërë që transmetimi i politikës lehtësuese monetare në rritjen e kërkesës agregate të jetë jo i plotë. Në reflektim të këtij fakti, Banka e Shqipërisë miratoi në muajin mars edhe një paketë masash stimuluese makroprudenciale, të cilat pritet të reflektohen në të ardhmen, në nxitjen e aktivitetit kreditues dhe në përmirësimin e mekanizmit të transmetimit të politikës monetare.

1 Në janar 2013, Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë, uli normën bazë të interesit me 25 pikë bazë, për të gjashtën herë radhazi që nga shtatori i vitit 2011, duke e çuar atë në minimumin historik (3.75%).

Grafik 2. Hendeku i prodhimit dhe ndryshimi vjetor i kostos së punës për njësi të prodhuar (KPNj) (majtas)*. Norma bazë e interesit dhe inflacioni bazë vjetor

(djathtas).

Burimi: Vlerësime të Bankës së Shqipërisë.*Shënim: MA - mesatare lëvizëse me 4 terma për të sheshuar luhatshmërinë afatshkurtër.

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

-1.5

-1.0

-0.5

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

05

_T40

6 _T1

06

_T20

6 _T3

06

_T40

7 _T1

07

_T20

7 _T3

07

_T40

8 _T1

08

_T20

8 _T3

08

_T40

9 _T1

09

_T20

9 _T3

09

_T41

0 _T1

10

_T21

0 _T3

10

_T41

1 _T1

11

_T21

1 _T3

11

_T41

2 _T1

12

_T21

2 _T3

12

_T41

3 _T1

Hendeku i prodhimit (HP) si përqindje e prodhimit potencial (MA) (bm)v/v KPNJ (MA) (bd)

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.00

7M

02

07

M0

50

7M

08

07

M1

10

8M

02

08

M0

50

8M

08

08

M1

10

9M

02

09

M0

50

9M

08

09

M1

11

0M

02

10

M0

51

0M

08

10

M1

11

1M

02

11

M0

51

1M

08

11

M1

11

2M

02

12

M0

51

2M

08

12

M1

11

3M

02

13

M0

5

Norma bazë e interesit (-12muaj) Inflacioni bazë



II.2 ECURIA E INFLACIONIT SIPAS KATEGORIVE

Zhvillimet në inflacion, gjatë gjysmës së parë të vitit 2013, janë përcaktuar pothuajse tërësisht nga ecuria e çmimeve të produkteve ushqimore, e në veçanti të atyre të papërpunuara. Ndërkohë, artikujt e tjerë të shportës së çmimeve të konsumit kanë pasur përgjithësisht kontribut të ulët apo negativ në inflacion.

Kategoria “ushqime të papërpunuara” regjistroi një inflacion mesatar vjetor prej 10%, gjatë tremujorit të dytë, inflacion ky rreth 1.5 p.p më i lartë se ai i tremujorit paraardhës. Inflacioni i lartë i kësaj periudhe erdhi si rezultat i zhbalancimeve të kërkesës dhe ofertës për këto produkte, në përgjigje të luhatjeve sezonale të ofertës vendase bujqësore. Çmimet e ushqimeve të papërpunuara kanë qenë të larta edhe në vendet e rajonit, fakt ky që tregon se ecuria e tyre në tregun e brendshëm ka qenë nën presionin e zhvillimeve në tregun ndërkombëtar.

Çmimet e kategorisë “ushqime të përpunuara” rezultuan me një inflacion më të ulët krahasuar me një tremujor më parë. Inflacioni vjetor dhe kontributi i kësaj kategorie në inflacionin total shënuan përkatësisht 1.3% dhe 0.3 p.p, të cilat përbëjnë dhe vlerat më të ulëta të dy viteve të fundit. Si gjithnjë, konjuktura e çmimeve të këtyre mallrave në tregun botëror mbetet përcaktuesi kryesor i ecurisë së çmimeve të kësaj kategorie.

Tabelë 1. Kontributi vjetor i kategorive kryesore në inflacionin vjetor (në pikë përqindje).T1:11 T2:11 T3:11 T4:11 T1:12 T2:12 T3:12 T4:12 T1:13 T2:13

1. Ushqime të përpunuara (pp) 2.2 2.5 2.2 1.6 0.7 0.4 0.4 0.6 0.5 0.3Bukë dhe drithëra (pp) 0.7 1.0 0.8 0.5 0.2 0.0 0.0 0.0 0.1 0.1Alkool dhe duhan (pp) 0.5 0.4 0.4 0.4 0.1 0.1 0.1 0.2 0.1 0.22. Ushqime të papërpunuara (pp) 0.6 0.5 0.0 -0.1 -0.6 0.5 1.3 1.0 1.7 2.0Fruta (pp) 0.2 0.4 0.2 0.3 0.3 0.3 0.5 0.5 0.3 0.4Perime (pp) 0.1 -0.4 -0.6 -0.7 -1.2 -0.1 0.7 0.2 1.2 1.53. Shërbime (pp) 0.0 0.0 0.1 0.0 0.0 0.2 0.2 0.2 0.2 0.14. Mallra me çmime të rregulluara (pp) 0.4 0.3 0.1 0.0 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1Lëndë djegëse dhe energji (pp) 0.2 0.3 0.2 0.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.05. Strehim (pp) 0.2 0.3 0.3 0.3 0.3 0.2 0.0 -0.2 -0.2 -0.26. Mallra konsumi joushqimor 0.6 0.5 0.4 0.6 0.6 0.4 0.5 0.5 0.1 -0.27. Mallra konsumi afatgjatë (pp) 0.0 0.1 0.1 0.1 0.0 0.1 0.2 0.2 0.1 0.1Indeksi i çmimeve të konsumit (v/v %) 4.0 4.1 3.2 2.5 1.1 1.9 2.7 2.4 2.5 2.2

Burimi: INSTAT dhe Banka e Shqipërisë. *Në tabelë janë paraqitur disa nga grupet kryesore të kategorive.

Gjatë këtij tremujori, kontributi i kategorive “mallra të konsumit joushqimor” dhe “strehim” ka rezultuar negativ. Norma e inflacionit të kategorisë së parë vazhdon të mbetet nga më të ulëtat të shënuara në 10 vitet e fundit (-1.8%), duke dhënë kontribut të rëndësishëm rënës në vlerën totale të inflacionit (-0.3 p.p). Ky reduktim erdhi si rezultat i rënies së çmimit të naftës në tregjet botërore dhe i shuarjes së efektit të taksës së mjedisit mbi çmimin e naftës (efekt i cili ishte i pranishëm gjatë gjithë vitit 2012). Kategoria e dytë, me gjithë një rritje të çmimeve në nënkategorinë “qira” dhe “qira e imputuar” në muajin qershor, vazhdon të regjistrojë norma negative të inflacionit (-1.9%).



Kategoritë e tjera me peshë më të vogël, në përgjithësi, vazhdojnë të japin një kontribut të ulët dhe të njëjtë me një tremujor më parë, në vlerën e inflacionit vjetor. Inflacioni vjetor i kategorisë “mallra me çmime të rregulluara” ishte 0.2%, në tremujorin e dytë të vitit, duke dhënë një kontribut shumë të ulët në inflacionin total.

Grafik 3. Inflacioni vjetor sipas kategorive të mallrave dhe shërbimeve (në përqindje).

Burimi: INSTAT dhe Banka e Shqipërisë.

-.04

.00

.04

.08

.12

.16Ushqime të përpunuara Ushqime të papërpunuara Mallra konsumi joushqimor

Mallra me çmime të rregulluara

Mallra konsumi afatgjatë

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

-.04

.00

.04

.08

.12

.16Strehim

-.04

.00

.04

.08

.12

.16Shërbime

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013



Analiza e zhvillimeve ekonomike e monetare, e përditësuar me informacionin e ri të marrë gjatë tremujorit të dytë, tregon praninë e presioneve të ulëta inflacioniste. Këto presione kushtëzohen nga rritja ekonomike e dobët dhe nën potencial, nga ecuria relativisht e qëndrueshme e inflacionit në tregjet botërore, nga pritjet e ankoruara inflacioniste dhe nga ekspansioni i kontrolluar i mjeteve monetare. Në veçanti, rritja nën potencial e ekonomisë shqiptare mbetet faktori kryesor që përcakton presionet e dobëta në inflacion.

Kërkesa agregate vazhdoi të mbetet e dobët gjatë gjysmës së parë të vitit. Rritja ekonomike është mbështetur nga kërkesa e huaj dhe nga rritja e stimulit fiskal gjatë kësaj periudhe, ndërkohë që ecuria e konsumit dhe e investimeve private mbeti e dobët. Të dhënat e INSTAT-it tregojnë se rritja ekonomike për tremujorin e parë të vitit, ishte në nivelin 1.7%. Projeksionet tona sugjerojnë se rritja e tremujorit të dytë ka qenë në nivele të përafërta, por disi më të larta, si pasojë e rritjes së stimulit fiskal. Rritja ekonomike në të ardhmen do të përcaktohet në një masë të madhe nga ecuria e konsumit dhe e investimeve në vend. Konsumatorët dhe bizneset shqiptare vazhdojnë të mbeten hezitues në ndërmarrjen e planeve afatgjata të konsumit apo të investimeve, por ato pritet të gjejnë një mbështetje në rritje nga përcjellja më e mirë e politikës monetare lehtësuese. Gjithashtu, natyra e politikës fiskale në horizontin afatmesëm do të përbëjë një faktor tjetër vendimtar në zhvillimet ekonomike të kësaj periudhe.

III.1 AMBIENTI I JASHTËM I EKONOMISË

III.1.1 RRITJA EKONOMIKE DHE BALANCAT KRYESORE MAKROEKONOMIKE

Ekonomia botërore ka vijuar të rimëkëmbet në tremujorin e dytë, ndonëse ritmi i rritjes është ngadalësuar dhe ka qenë jo i njëtrajtshëm midis shteteve. Rimëkëmbja e ekonomisë botërore pritet të vazhdojë me ritme të moderuara, por ajo vijon të mbetet e rrethuar nga faktorë pasigurie. Shtetet e zhvilluara kanë regjistruar norma modeste rritjeje, ndërkohë që ekonomitë në zhvillim kanë shfaqur ritme rritjeje më të forta. Normat e inflacionit shfaqin prirje rënëse në vendet e zhvilluara, ndërsa në ekonomitë në zhvillim ato kanë shfaqur ecuri jo homogjene, të ndikuara nga faktorë specifikë të përkohshëm.

III. ZHVILLIMET MAKROEKONOMIKE



Tabelë 2. Disa prej treguesve kryesorë makroekonomikë.

ShtetetNdryshimi i PBB-së Norma e papunësisë Norma e inflacionit

T1-13/T4-12

T1-13/T1-12 Maj-13 Qershor-13/

Maj-13Qershor-13/Qershor-13

ShBA 0.6 1.8 7.61 0.2 1.8Eurozonë -0.2 -1.1 12.2 0.1 1.6Gjermani 0.1 -0.3 5.3 0.1 1.8Francë -0.2 -0.4 10.9 0.2 0.9Mbretëri e Bashkuar 0.3 0.6 7.8 0.20 2.9Japoni 0.7 3.5 4.1 0.12 -0.32

Burimi: BQE, FED, Eurostat dhe institutet statistikore përkatëse.1 Muaji qershor 2013.2 Muaji maj 2013.

EKONOMITË E ZHVILLUARA

Duke iu referuar të dhënave më të fundit, PBB-ja e Eurozonës për tremujorin e parë të vitit 2013, është tkurrur me 0.2% në terma tremujorë dhe me 1.1% në terma vjetorë. Me përjashtim të Gjermanisë, e cila shënoi një rritje pozitive (0.1%), pjesa dërrmuese e shteteve të Eurozonës shënuan tkurrje të ekonomive të tyre. Faktorë parësorë mbeten rënia e konsumit privat dhe dobësimi i përgjithshëm në aktivitetet prodhuese, në një kohë që tregu i punës vazhdon të jetë i dobët dhe regjistron shifra të larta papunësie, veçanërisht tek grup-moshat e reja. Tregues paraprirës kanë regjistruar një përmirësim të lehtë në muajt e fundit, duke mbështetur mundësinë për një rikuperim të aktivitetit ekonomik në pjesën e mbetur të këtij viti. Në prani të një kërkese të ndrydhur, presionet inflacioniste vijojnë të jenë të moderuara dhe ecuria e çmimeve parashikohet të jetë brenda objektivit të BQE-së.

Në tremujorin e parë të vitit, ekonomia e ShBA-së u rrit me 1.6% në terma vjetorë, duke ngadalësuar ritmin e rritjes për të tretin tremujor radhazi. Rritja është mbështetur nga gjallërimi i shpenzimeve konsumatore dhe investimet private, si dhe tkurrja më e ngadaltë e shpenzimeve qeveritare. Kontribut negativ kanë dhënë eksportet neto dhe ngadalësimi i menjëhershëm i investimeve jorezidenciale. Të dhënat e tërthorta për tremujorin e dytë sinjalizojnë një rritje pozitive thuajse në të njëjtat ritme si një tremujor më parë. Papunësia ka ndjekur një trajektore rënëse në terma tremujorë. Në kahun negativ qëndrojnë ecuria e dobët e prodhimit industrial dhe pritjet për shpenzime qeveritare më të ulëta. Sipas parashikimeve të ekspertëve, rritja ekonomike pritet të qëndrojë në të njëjtat nivele deri në tremujorin e katërt, e më tej rritja ekonomike pritet të përshpejtohet.

EKONOMITË E RAJONIT

Ekonomia italiane ka vijuar tkurrjen në tremujorin e parë të vitit, duke pasqyruar rënien e sektorit të shërbimeve dhe të prodhimit industrial. Të dhënat për tremujorin e dytë tregojnë përmirësim të eksporteve neto, si pasojë e tkurrjes së importeve, por edhe një performancë të dobët të sektorit të ndërtimit dhe prodhimit industrial.



Ekonomia e Greqisë ka vijuar të ndjekë trajektore rënëse në tremujorin e parë të vitit, duke treguar ecurinë e dobët të shpenzimeve konsumatore dhe të investimeve. Në sektorin e jashtëm, tkurrja e deficitit tregtar ka dhënë një kontribut pozitiv. Të dhënat paraprake tregojnë se gjendja e vështirë e ekonomisë greke do të vijojë edhe në tremujorët në vazhdim. Shpenzimet qeveritare dhe ato konsumatore do të vijojnë të vuajnë shkurtimet në administratë, të nevojshme për të riparuar bilancet dhe për të përfituar financimin nga trojka e institucioneve ndërkombëtare2.

Ekonomia e Turqisë ka përshpejtuar normat rritëse në tremujorin e parë të vitit, duke arritur normën vjetore prej 3%. Kontribues kryesor për rritjen ka qenë rritja e shpenzimeve publike, ndërsa tkurrja e investimeve private dhe rënia e eksporteve neto ndikuan negativisht. Të dhënat e tërthorta për aktivitetin ekonomik tregojnë për zhvillime pozitive deri në muajin maj, megjithëse trazirat politike që nisën në muajin qershor pritet të frenojnë rritjen ekonomike për tremujorin e dytë. Sipas parashikimeve, rritja ekonomike për vitin 2013 pritet të jetë 3.2%, një pikë përqindje më e lartë se ajo e një viti më parë.

Tabelë 3. Tregues ekonomikë për vendet e rajonit.

Vendet Ndryshimi i PBB-së Inflacioni vjetor Norma e papunësisë

T1:13/T1:12 Qershor-13 Prill-13Itali -2.3 3.6 12.22Greqi -5.3 1.0 26.9IRJ Maqedoni 2.9 4.2 29.91Serbi 2.1 9.8 24.1Kroaci -1.5 2.0 18.11Turqi 3.0 8.3 9.3Kosovë 4.5 (2011) 2.6 :Shqipëri 1.7 2.3 12.81

Burimi: Institutet statistikore përkatëse, FMN, EcFin, Eurostat.1 - Vlera për T1 2013; 2- Vlera për muajin maj 2013; : Të dhëna të padisponueshme.

Aktiviteti ekonomik në IRJM ka përshpejtuar normat e rritjes, duke dëshmuar rritjen e investimeve, shpenzimeve konsumatore dhe përmirësimin e balancës së jashtme, si pasojë e rënies më të shpejtë të importeve. Të gjithë sektorët e ekonomisë kanë shënuar rritje, të prirë nga rritja e fortë e sektorit të ndërtimit. Treguesit e tërthortë japin sinjale të përziera për tremujorin e dytë, duke u luhatur në vlerat e tyre nga muaji në muaj. Parashikimet e institucioneve ekonomike tregojnë për një rritje disi më të ngadaltë në tremujorët në vazhdim.

III.1.2 ECURIA E ÇMIMEVE TË PRODUKTEVE KRYESORE

Çmimi mesatar i naftës për fuçi, në tregun ndërkombëtar, ka vijuar të ndjekë një trajektore rënëse gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013. Indeksi evropian Brent shënoi një vlerë mesatare prej 102.6 dollarësh për fuçi në tremujorin e 2 Trojka e institucioneve që vendosin mbi disbursimin e paketave të shpëtimit për qeverinë

greke përbëhet nga Bashkimi Evropian, Banka Qendrore Evropiane dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar.



dytë, duke reflektuar një rënie të çmimit të naftës me 5.4% në terma vjetorë. Krahasuar me tremujorin e parë, çmimi i këtij produkti ka shënuar një rënie edhe më të theksuar, duke u tkurrur me 8.8%. Dobësimi i kërkesës botërore për naftë dhe rritja e prodhimit nga vendet joanëtare të OPEC-ut, cilësohen si faktorët kryesorë që kanë influencuar prirjen rënëse të çmimit të naftës për periudhën në studim.

Në këtë linjë, rol plotësues në muajin qershor duket të kenë pasur si deklaratat e FED-it për një ridimensionim të programeve të tij të lehtësimit sasior, ashtu dhe parashikimet për një kontraktim të ekonomisë kineze. Ndërkaq, situata politike në Egjipt ka shtuar faktorët e pasigurisë nga ana e ofertës, duke kushtëzuar rritjen e çmimit të naftës në ditët e fundit të qershorit dhe në vazhdim.

Prirje rënëse ka ndjekur edhe indeksi i FMN-së për çmimet e mallrave kryesore. Për tremujorin në studim, ky tregues u reduktua me 2.4% në terma vjetorë dhe me 4.4% në terma tremujorë. Krahas rënies së çmimit të naftës, ky indeks reflektoi tkurrjen e çmimeve të metaleve bazë si pasojë e rënies së kërkesës nga vendet në zhvillim. Ndërkohë, çmimet e ushqimeve regjistruan një rritje vjetore prej 6.7%, duke qëndruar rreth 0.4 pikë përqindje poshtë vlerës së regjistruar në tremujorin e parë 2013.

Krahasuar me tremujorin e kaluar, këto çmime u zgjeruan me vetëm 0.8%, duke pasqyruar kryesisht rritje të çmimeve të drithërave3.

III.1.3 POLITIKA MONETARE DHE TREGJET FINANCIARE

Banka Qendrore Evropiane, në takimin e muajit maj, vendosi të ulë normën bazë me 0.25 p.p. në 0.50%. Bankat e tjera qendrore kryesore i kanë lënë të pandryshuara normat bazë të interesit, përkatësisht në: 0-0.25%, Rezerva Federale; 0.5%, Banka e Anglisë; dhe në 0-0.1%, Banka e Japonisë.

Në tregjet e parasë të Eurozonës, normat euribor kanë përcjellë ndryshimin e fundit të normës bazë në fillim të muajit maj, duke ndjekur rrjedhimisht një ecuri rënëse. Likuiditeti i lirë i ofruar nga BQE-ja dhe FED-i gjatë kësaj kohe, ka ndikuar në mbajtjen e normave të ulëta të interesit në tregjet e parasë. Në tregjet e kapitaleve yield-et e obligacioneve shtetërore janë shfaqur të luhatshme, duke e mbyllur fundin e këtij tremujori me rritje të lehta. Përmirësimi i pritjeve të agjentëve për ecurinë ekonomike të Eurozonës, si dhe efekti i lajmit për një ndryshim të mundshëm të politikës lehtësuese sasiore nga ana e FED-it, kushtëzuan ecurinë rritëse të yield-eve gjatë kësaj periudhe. Në tregjet valutore, euro gjatë këtij tremujori është nënçmuar ndaj dollarit 3 Rritja e çmimit të drithërave erdhi kryesisht nga rritja e çmimit të misrit si përgjigje ndaj

shtrëngimit të ofertës për eksport dhe vonesave në mbjellje në ShBA.

Burimi: FMN. EIA.

Grafik 4. Çmimet bazë (në përqindje).

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

40%

-60%

-40%

-20%

0 %

20%

40%

60%

80%

100%

2009T

1

2009T

2

2009T

3

2009T

4

2010T

1

2010T

2

2010T

3

2010T

4

2011T

1

2011T

2

2011T

3

2011T

4

2012T

1

2012T

2

2012T

3

2012T

4

2013T

1

2013T

2

Ndryshimet vjetore të çmimeve bazë

Çmimi i naftës (majtas)Çmimet e ushqimeve (djathtas)



amerikan dhe sterlinës britanike, ndërkohë që ka fituar terren ndaj jenit japonez. Në terma mesatarë bilateralë, në tremujorin e dytë një euro u këmbye me 1.3062 dollarë amerikanë, duke u nënçmuar 1.12% kundrejt tremujorit të parë të 2013, por në krahasim me një vit më parë, euro qëndron 1.84% më lart.

III.1.4 NDIKIMI NË EKONOMINË SHQIPTARE

Zhvillimet në ekonomitë dhe tregjet financiare botërore nuk mbështesin rritjen ekonomike në vend, dhe do të vazhdojnë të prodhojnë presione të dobëta inflacioniste në ekonominë shqiptare. Kërkesa agregate në vendet partnere tregtare pritet të jetë e ndrydhur edhe në gjashtëmujorin e dytë të vitit, duke u reflektuar në një ngadalësim të pritur të normave rritëse të eksporteve vendase. Pavarësisht se zhvillimet në tregjet financiare botërore nuk pasqyrojnë tensione apo vështirësi likuiditeti, kushtet e huaja të financimit mbeten të shtrënguara. Në një mjedis të jashtëm ekonomik të karakterizuar nga çmime të moderuara të mallrave bazë dhe atyre të konsumit, presionet inflacioniste mbi çmimet e konsumit në vend parashikohet të shfaqen të përmbajtura.

Burimi: Bankat përkatëse (BQE, Fed,BoJ dhe BoE).

Grafik 5. Normat bazë të interesit të disa bankave qendrore.

0

1

2

3

4

5

6

7

01

/06

10

/06

08

/07

06

/08

04

/09

02

/10

12

/10

10

/11

08

/12

06

/13

BQEFED BoJ

Banka e Anglisë

Grafik 6. Ecuria e disa treguesve financiarë në tregjet ndërkombëtare.

Burimi: BQE, Reuters.

0.00

1.45

2.90

4.35

5.80

01

/07

01

/08

02

/09

03

/10

04

/11

05

/12

06

/13

Euribor dhe Libor

Euribor-3mLibor Usd-3m

1.50%

2.70%

3.90%

5.10%

12

/07

08

/08

04

/09

12

/09

09

/10

05

/11

01

/12

09

/12

06

/13

Yield-et e obligacioneve qeveritare

Ob 10-vj ShBAOb 10-vj Eu



III.2 PRODHIMI I BRENDSHËM BRUTO DHE ECURIA E KËRKESËS AGREGATE

Sipas të dhënave të INSTAT-it, ekonomia shqiptare u rrit me 1.7% në tremujorin e parë të vitit 2013. Në linjë me vlerësimet tona, rritja ekonomike u nxit kryesisht nga kërkesa e huaj dhe nga stimuli fiskal, ndërkohë që kërkesa e brendshme private mbeti e plogësht. Ritmet e rritjes ekonomike vazhdojnë të kushtëzohen nga pasiguritë e përgjithshme të perceptuara nga agjentët ekonomikë e financiarë. Gjithashtu, kushtet e shtrënguara të financimit, brenda e jashtë vendit, si dhe ecuria e dobët e partnerëve tanë kryesorë tregtarë, nuk kanë favorizuar rritjen e kërkesës agregate.

Informacioni i disponuar tregon një rritje ekonomike disi më të lartë e më të balancuar në tremujorin e dytë4. Kërkesa e brendshme private vlerësohet të jetë gjallëruar, duke reflektuar kryesisht stimulin fiskal të kësaj periudhe. Gjithsesi, përshpejtimi i rritjes në tremujorin e dytë pritet të jetë afatshkurtër. Rritja ekonomike, gjatë vitit 2013, pritet të mbetet pranë normës së regjistruar një vit më parë. Ajo do të varet në një masë të madhe nga ecuria e konsumit dhe e investimeve private. Këta dy komponentë të rëndësishëm të kërkesës agregate vijojnë të jenë subjekt i pasigurisë së lartë, i kushteve ende të shtrënguara të financimit, si dhe i një sjelljeje më të kujdesshme të agjentëve ekonomikë, në drejtim të qëndrueshmërisë së bilanceve të tyre. Për këto arsye, parashikimi për rritjen ekonomike mbetet subjekt i rreziqeve dhe pasigurive të shumta.

4 Për vlerësimin e ecurisë ekonomike të tremujorit të dytë mbështetemi tek importet dhe eksportet e mallrave në vlerë, tek kredia për ekonominë deri në muajin maj dhe te treguesit fiskalë e ata cilësorë, të përftuar nga vrojtime të besimit për tremujorin e dytë.

Grafik 7. PBB-ja (majtas) dhe dinamika vjetore e komponentëve të huaj dhe të brendshëm të rritjes ekonomike (djathtas)


-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

14

2007T12007T22007T32007T42008T12008T22008T32008T42009T12009T22009T32009T42010T12010T22010T32010T42011T12011T22011T32011T42012T12012T22012T32012T42013T1

Rritja tremujore (@seas)Rritja reale ekonomike

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

-6

-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

20

09

T12

00

9T2

20

09

T32

00

9T4

20

10

T12

01

0T2

20

10

T32

01

0T4

20

11

T12

01

1T2

20

11

T32

01

1T4

20

12

T12

01

2T2

20

12

T32

01

2T4

20

13

T1

Kërkesa e brendshme reale (vmv;bm)Eksportet neto reale (vmv;bd)



III.2.1 PRODHIMI SIPAS SEKTORËVE

Profili kontribues i sektorëve në rritjen e aktivitetit ekonomik rezultoi i ndryshëm nga ai i tremujorit paraardhës dhe i vitit të shkuar. Zgjerimi i aktivitetit ekonomik në tremujorin e parë u mbështet kryesisht nga sektori i industrisë, ndërkohë që sektori i shërbimeve u ngadalësua ndjeshëm. Nga ana tjetër, sektori i ndërtimit ka vijuar tkurrjen, por me ritme më të ulëta.

Sektori prodhues5 dha kontributin më të madh (1.3 pikë përqindje) në rritjen ekonomike të tremujorit në analizë, ndërkohë që sektori i shërbimeve kontribuoi me 0.4 pikë përqindje. Tendenca e përmirësuar e sektorit prodhues në tremujorin e parë të vitit 2013, reflektoi kryesisht rritjen në vlerën e shtuar nga aktiviteti industrial.

Më konkretisht, sektori industrial gjeneroi një vlerë të shtuar rreth 14.8% më të lartë se në të njëjtin tremujor të një viti më parë, duke kontribuar me 1.4 pikë përqindje në rritjen vjetore të PBB-së. Në dinamikën e sektorit të industrisë ndikoi pozitivisht kërkesa e huaj, e reflektuar në përshpejtimin e ritmeve të rritjes vjetore të eksporteve të produkteve industriale. Degët “industri nxjerrëse” dhe “energji elektrike, ujë e gaz”6 rritën vlerën e shtuar totale të industrisë, respektivisht me nga 6.5 pikë përqindje. Zhvillime pozitive shfaqi edhe aktiviteti në industrinë përpunuese, vlera e shtuar e së cilës u rrit me 2.5% në terma vjetorë. Rritja me ritme më të ulëta e eksporteve industriale gjatë muajve prill-maj dhe rënia e treguesve të besimit, sugjerojnë për ngadalësim të aktivitetit në sektorin e industrisë në tremujorin e dytë të vitit.

5 Në sektorin prodhues përfshihen “bujqësia, gjuetia, pyjet dhe peshkimi”, “industria” dhe “ndërtimi”. Ndërkohë, në sektorin e shërbimeve grupohen “tregtia, hotelet dhe restorantet”, “transporti”, “posta dhe telekomunikacioni” dhe “shërbimet e tjera”.

6 Rritja e vlerës së shtuar në degët “energji elektrike, ujë e gaz” dhe “industri përpunuese”, reflekton edhe efektin e bazës së ulët krahasuese. Në tremujorin e parë të vitit 2012, vlera e shtuar regjistroi rënie vjetore me 43.1% në degën e energjisë elektrike, ujit e gazit, dhe me 22.5% në degën e industrisë përpunuese.

Grafik 8. Kontributet e sektorëve në ecurinë vjetore të PBB-së (majtas). Treguesit e besimit (djathtas).


-6

-3

0

3

6

9

T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1

2009 2010 2011 2012

2013

Ndryshimet vjetore (në %) dhe kontributet (në pikë përqindje)

Bujqësia, gjuetia, pyjet dhe peshkimi

Industria

Ndërtimi

Shërbime

PBB me çmime bazë

70

80

90

100

-40

-20

0

20

T1T2T3T4 T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2T3T4T1T2

2009 2010 2011 2012

2013

Diferencë nga mesatarja afatgjatë

Treguesi i besimit në industriTreguesi i besimit në ndërtimTreguesi i besimit në shërbimeTreguesi i ndjesisë ekonomike (b.d.)



Sektori i ndërtimit, ndonëse u tkurr në tremujorin e parë të vitit 2013, e zvogëloi kontributin negativ në ecurinë vjetore të PBB-së në 0.5 pikë përqindje. Vlera e shtuar në aktivitetin ndërtues vijoi rënien, ndonëse me ritme më të zbutura (-4.8%, krahasuar me -17.8% mesatare për vitin 2012). Në tremujorin e dytë të këtij viti, performanca e sektorit ndërtues pritet të përmirësohet, kryesisht si rezultat i rritjes së investimeve publike. Gjithashtu, vlerësimi i bizneseve për shfrytëzimin e kapaciteteve me një normë lehtësisht më të lartë në tremujorin e dytë, sugjeron një dinamikë më pozitive të sektorit të ndërtimit.

Aktivitetet e lidhura me bujqësinë, gjuetinë, pyjet dhe peshkimin vazhduan të mbështesin rritjen vjetore të PBB-së në tremujorin e parë, ndonëse me një kontribut më të vogël, rreth 0.4 pikë përqindje. Rritja vjetore e këtij sektori u ngadalësua në 2.1% në këtë periudhë.7

7 Ecuria e vlerës së shtuar në sektorin e bujqësisë reflekton edhe efektin bazë në krahasim, i cili në tremujorin e parë të vitit 2012 regjistroi rritje të lartë vjetore me 7.4% .

Grafik 9. Vlera e shtuar e degëve të industrisë në kontribute dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në industri.


-30

-20

-10

0

10

20

30


2009 2010 2011 2012 2013

Ndryshimet vjetore (në%) dhe kontributet (në pikë përqindje)

Industria nxjerrëse

Industria përpunuese

Energjia elektrike, uji e gaziIndustria total

40

50

60

70

80

T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2

2009 2010 2011 2012 2013

% Norma e shf rytëzimit të kapaciteteve

Grafik 10. Vlera e shtuar, kontributi dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në sektorin e ndërtimit.


-10

-7

-4

-1

2

5

8

-30

-20

-10

0

10

20

30

T1 T2 T3 T4T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1

2009 2010 2011 2012 2013

Kontributi në PBB (b.d., në pikë përqindje)Vlera e shtuar (ndryshime vjetore, në %)

40

50

60

70

80


2009 2010 2011 2012 2013

%Norma e shfrytëzimit të kapaciteteve



Sektori i shërbimeve u ngadalësua më tej në tremujorin e parë të vitit 2013, duke gjeneruar një vlerë të shtuar rreth 0.9% më të lartë, krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit të mëparshëm. Kjo dinamikë, ndjeshëm më e ulët se norma mesatare historike vjetore8 prej 5.3%, rezultoi si kombinim i ritmeve më të ulëta të zgjerimit të aktivitetit në degët e shërbimeve të tjera9, postës e telekomunikacionit, me aktivitetin më të tkurrur në degët e transportit, tregtisë, hoteleve dhe restoranteve.

Më konkretisht, vlera e shtuar nga shërbimet e tjera regjistroi një normë vjetore zgjerimi me 1.3%, më e ulët se mesatarja historike afatgjatë prej 6.1%. Ndikim negativ, në një masë më të madhe, dhanë aktivitetet e nëndegës “pasuri të paluajtshme, dhënie me qira dhe shërbime kundrejt bizneseve”. Ndërkohë, edhe ecuria e degës “postë dhe telekomunikacion” rezultoi më e ngadalësuar, krahasuar me dy tremujorët e mëparshëm, e reflektuar në zgjerimin vjetor të vlerës së shtuar me 15.4%. Në të kundërt, vlera e shtuar e prodhuar nga aktiviteti i tregtisë, hoteleve dhe restoranteve vijoi të bjerë me 2.1%, e ndikuar negativisht më shumë nga shërbimet e hotelerisë dhe restoranteve. Gjithashtu, dega e transportit vazhdoi të regjistrojë rënie vjetore me 2.9%. Treguesi i besimit të shërbimeve regjistroi rënie gjatë tremujorit të dytë të vitit.

8 Mesatare historike e normave vjetore të tremujorëve të parë që nga viti 2005.9 Degët e përfshira te “shërbime të tjera” janë: “ndërmjetësimi financiar”, “pasuri të paluajtshme,

dhënie me qira dhe shërbime kundrejt bizneseve”, “administrimi publik dhe i mbrojtjes, sigurimi shoqëror i detyruar”, “arsimi”, “shëndetësia”, “aktivitete të tjera të shërbimit kolektiv, social dhe individual”.


Grafik 11. Vlera e shtuar e aktiviteteve të bujqësisë, gjuetisë, pyjeve dhe peshkimit dhe kontributi i tyre

në rritjen vjetore të PBB-së.

0

1

2

3

4

0

2

4

6

8

10

12


2009 2010 2011 2012 2013


Grafik 12. Vlera e shtuar e degëve të shërbimeve në kontribute dhe norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në shërbime.


-4

0

4

8


2009 2010 2011 2012 2013

Ndryshime vjetore (në %) dhe kontributet (në pikë përqindje)

Tregtia Hotele dhe restoranteTransporti Posta dhe telekomunikacioniShërbime të tjera Shërbime total

55

60

65

70

75

80

85


2009 2010 2011 2012 2013

%Norma e shfrytëzimit të kapaciteteve



Hapësirë informuese 1. Ecuria e çmimeve në tregun e banesave*.

Indeksi i çmimit të banesave vijoi trendin rënës gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013, duke u ulur me rreth 10.7% në terma vjetorë nominalë. I deflatuar me indeksin e çmimeve të konsumit, tkurrja e çmimeve të banesave ishte 12.7%. Ecuri të ngjashme regjistroi edhe indeksi i qirave, i cili shënoi rënie me rreth 6.3% në terma nominalë vjetorë, gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013. Në terma vjetorë realë, kjo rënie ishte rreth 8.3%.

Ecuria e çmimeve të banesave gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013, ka reflektuar kryesisht një kërkesë të plogësht konsumatore dhe performancë të dobët të kredisë për banesa. Megjithatë, bazuar në vrojtimin e aktivitetit kreditues, standardet për kredinë hipotekare janë lehtësuar gjatë dy tremujorëve të parë të vitit 2013, dhe kërkesa e individëve për kredi për blerje banese është rritur pak. Ky zhvillim i ndërthurur me pritjet për një rigjallërim të ofertës (përmirësim i besimit të sektorit të ndërtimit dhe rritje e numrit të lejeve të ndërtimit), do të përcaktojnë lëvizjen e çmimeve në periudhën në vijim.

Zhvillimet më të fundit në tregun e banesave tregojnë se çmimet e shitjes kanë filluar të bien krahasuar me marrjen me qira të tyre, sipas analizës së raportit të indeksit të çmimit ndaj qirasë. Ky raport është rreth 4.7% më i ulët krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Ndërsa krahasuar me tremujorin e mëparshëm, ky tregues shënoi rritje me rreth 6.8% (për shkak të rritjes së çmimit të banesave në terma tremujorë). Megjithëse në rënie në terma vjetorë, ky tregues vijon të qëndrojë mbi trendin e tij historik.

* Analiza e çmimit dhe e qirasë së banesave bazohet vetëm në informacion mbi çmimet dhe qiratë në qytetin e Tiranës.

Grafik 13. Indeksi i çmimit të banesave dhe indeksi i qirasë së banesave (ndryshimet vjetore në përqindje).

Burimi: Banka e Shqipërisë.

-15%

-10%

-5 %

0 %

5 %

10%

15%

20%

25%

30%

T2 '00T4 '00T2 '01T4 '01T2 '02T4 '02T2 '03T4 '03T2 '04T4 '04T2 '05T4 '05T2 '06T4 '06T2 '07T4 '07T2 '08T4 '08T2 '09T4 '09T2 '10T4 '10T2 '11T4 '11T2 '12T4 '12T2 '13

Indeksi i çmimit të banesave_nominalIndeksi i çmimit të banesave_real

- 40%

- 30%

- 20%

- 10%

0 %

10%

20%

30%

40%

T2 '00

T4 '00

T2 '01

T4 '01

T2 '02

T4 '02

T2 '03

T4 '03

T2 '04

T4 '04

T2 '05

T4 '05

T2 '06

T4 '06

T2 '07

T4 '07

T2 '08

T4 '08

T2 '09

T4 '09

T2 '10

T4 '10

T2 '11

T4 '11

T2 '12

T4 '12

T2 '13

Indeksi i qirasë_nominalIndeksi i qirasë_real


Grafik 14. Raporti i indeksit të çmimeve dhe të qirasë së banesave.

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

T2

'98

T4

'98

T2

'99

T4

'99

T2

'00

T4

'00

T2

'01

T4

'01

T2

'02

T4

'02

T2

'03

T4

'03

T2

'04

T4

'04

T2

'05

T4

'05

T2

'06

T4

'06

T2

'07

T4

'07

T2

'08

T4

'08

T2

'09

T4

'09

T2

'10

T4

'10

T2

'11

T4

'11

T2

'12

T4

'12

T2

'13

ICB/IQ

Mesatare 2007-2012

Mesatare 1998-2006

(2.10)

(0.80)



III.2.2 KËRKESA AGREGATE

Rritja ekonomike e tremujorit të parë është mbështetur kryesisht nga kërkesa e huaj dhe nga stimuli fiskal, ndërkohë që kërkesa e brendshme private mbeti e dobët. Ngushtimi i thellë i eksporteve neto pasqyron kontributin pozitiv të kërkesës së huaj në rritjen ekonomike, ndërsa konsumi dhe investimet private gjykohet të vazhdojnë të vuajnë besimin e dobët në qëndrueshmërinë e të ardhurave familjare dhe shtrëngimin e kushteve të financimit gjatë vitit të kaluar. Të dhënat indirekte të disponuara për tremujorin e dytë tregojnë: vazhdimin e një kontributi pozitiv, por të ngadalësuar, të kërkesës së huaj; stimul të rritur fiskal; dhe, rritje të kërkesës së brendshme private. Pasiguria dhe burimet e kufizuara të financimit mbeten rreziqe në kahun rënës dhe sugjerojnë për mungesën e një prirjeje të qëndrueshme drejt rikuperimit të kësaj të fundit.

Dobësia e konsumit privat ka vijuar edhe në tremujorin e parë e të dytë të këtij viti. Treguesit sasiorë indirektë dhe treguesit cilësorë nga vrojtimet, dëshmojnë rënie të kontributit të konsumit privat në kërkesën agregate, gjatë tremujorit të parë. Të dhënat sasiore të importeve dhe të vrojtimeve dëshmojnë rënie të kërkesës së konsumatorëve për mallra afatgjatë10. Nga ana tjetër, rritja e vlerës së shtuar në disa degë të sektorit të shërbimeve11 dhe rritja e indeksit të tregtisë me pakicë, tregojnë për konsum të shtuar të mallrave për konsum të përditshëm. Kjo shpërndarje e shpenzimeve ka reflektuar zhvillimet në burimet kryesore të financimit të konsumit. Treguesi i pagës reale, pasi shënoi rënie me rreth 8.7% gjatë vitit 2012, u rrit me rreth 2.1% në tremujorin e parë të këtij viti. Kujdesi i shtuar i konsumatorëve kundrejt shpenzimeve për mallra afatgjatë u shfaq dhe në rritjen e dobët të kredisë për konsum, gjatë tremujorit të parë.

10 Rënia vjetore e importit të automjeteve dhe keqësimi i balancës së blerjeve të mëdha.11 Kërkesa konsumatore për shërbime është përafruar nga vlera e shtuar e degëve “hotele dhe

restorante”, “posta dhe telekomunikacioni”, “aktivitete financiare”, “pasuri të paluajtshme, dhënie me qira”, “shpenzime administrative dhe mbrojtjeje”, “shëndeti” dhe “shërbime të tjera”.

Grafik 15. Tregues të tërthortë të konsumit privat dhe burimeve të financimit të tij.


-45-35-25-15-55

1525

2009T12009T22009T32009T42010T12010T22010T32010T42011T12011T22011T32011T42012T12012T22012T32012T42013T12013T2

Blerje të mëdha_VBK_diferencë nga mesatarjaImporti i "ushqim, pije dhe duhan", reale

-25

-15

-5

5

15

25

35

2010T1

2010T2

2010T3

2010T4

2011T1

2011T2

2011T3

2011T4

2012T1

2012T2

2012T3

2012T4

2013T1

2013T2

Indeksi i tregtisë me pakicë, v-m-v, në %Besimi në sektorin e tregtisë, balanca në p.p.

-25

-15

-5

5

15

25


ndry

shim

e vj

etor

e, n

ë %

Kredi për konsumPaga mesatare reale

-4

-2

0

2

4

6

8

10

-10

-5

0

5

10

15

20


në p

.p.

në %

Depozitat dhe kursimet në letra me vlerë të individëve_vmv (bm)Situata të ardhura-shpenzime, VBK, diferencë nga mesatarja, ma(bd)



Sipas të dhënave indirekte sasiore e cilësore, dinamika e konsumit privat duket më e përmirësuar në tremujorin e dytë. Importi i mallrave për konsum u rrit me 8.8%, pas normave negative të shënuara përgjatë tre tremujorëve paraardhës. Përmirësimi i treguesit të besimit në sektorin e tregtisë sugjeron për vijimin e rritjes së konsumit të mallrave e shërbimeve gjatë tremujorit të dytë të vitit. Gjallërimi i konsumit privat vlerësohet të jetë mbështetur edhe nga rritja e kredisë konsumatore (3.1% në periudhën prill-maj, nga 1.5% në tremujorin e parë), si dhe nga masat lehtësuese të ndërmarra nga politika fiskale në tremujorin e dytë12.

Tërësia e treguesve që përafrojnë ecurinë e investimeve private në ekonomi sugjerojnë një nivel ende të ulët të tyre gjatë tremujorit të parë të vitit. Norma ende e lartë e kapaciteteve të pashfrytëzuara, pasiguria për të ardhmen, si dhe kushtet e shtrënguara të kreditimit vazhdojnë të dekurajojnë ndërmarrjen e investimeve të reja private. Importi i zërit “makineri dhe pajisje” ka shënuar rënie me 11.6% në tremujorin e parë, duke ndjekur tendencën rënëse të vitit 2012. Në linjë me dobësinë e kërkesës, kredia për qëllime investimi është ngadalësuar gjatë muajve të parë të vitit.

Të dhënat cilësore nga vrojtimet e besimit të bizneseve për tremujorin e dytë të vitit, tregojnë për norma të ulëta të shfrytëzimit të kapaciteteve në ekonomi e vlerësime pesimiste të gjendjes financiare, pavarësisht stimulit të investimeve publike të larta gjatë këtij tremujori mbi investimet private, veçanërisht në sektorin e ndërtimit. Norma e shfrytëzimit të kapaciteteve në këtë sektor ka shënuar rritje në tremujorin e dytë. Importi i mallrave kapitale përgjysmoi normën rënëse, në këtë tremujor (-7.1% nga -11.6% në tremujorin e parë). Nga ana tjetër, kushtet e kreditimit kanë vijuar të mbeten në kahun shtrëngues, në tremujorin e dytë të vitit.

12 Shih pjesën “Treguesit fiskalë dhe politika fiskale”.

Grafik 16. Tregues të tërthortë të investimeve private.


-20

-10

0

10

20

30

40


ndry

shim

e vj

etor

e, n

ë %

Kredi për investime, vmv

- 40

- 20

0

20

40

60

80

-100

- 50

0

50

100

150

200

250

2010T12010T22010T32010T42011T12011T22011T32011T42012T12012T22012T32012T42013T12013T2*

Investime hyrëse_vmv (bm)Importi "makineri dhepajisje", nominale, vmv

- 25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

2010T12010T22010T32010T42011T12011T22011T32011T42012T12012T22012T32012T42013T12013T2

Gjendja financiare e bizneseve,mesatare balancash, VBBInvestime të reja, mesatare balancash, VBBNorma e shfrytëzimit të kapaciteteve

devijim nga mesatarja afatgjatë



TREGUESIT FISKALË DHE POLITIKA FISKALE

Politika fiskale diskrecionare në gjysmën e parë të vitit 2013, ka patur tipare të theksuara lehtësuese, të cilat janë pasqyruar në rritjen me ritme të shpejta të deficitit buxhetor. Zgjerimi i këtij të fundit është faktuar jo vetëm nga një stimul më i lartë fiskal në formën e rritjes së shpenzimeve publike, por edhe nga ndjekja e një politike tatimore lehtësuese, e cila ka sjellë një numër më të lartë përjashtimesh nga detyrimet tatimore, si edhe reduktimin (e drejtpërdrejtë apo indirekt) të disa prej taksave13.

Shpenzimet buxhetore kanë njohur rritje të konsiderueshme në të dyja kategoritë, sidomos pas tremujorit të parë të vitit. Intensifikimi i tyre gjatë kësaj periudhe pritet të materializohet në një kontribut të qenësishëm pozitiv të shpenzimeve publike, në rritjen e kërkesës agregate për tremujorin e dytë të vitit. Nga ana tjetër, të ardhurat buxhetore kanë vijuar të tkurren, si rezultat i ritmeve negative të shënuara në kategorinë e të ardhurave tatimore. Zhvillimet e mësipërme janë reflektuar në një dinamikë të përkeqësuar të deficitit primar, çka transmetohet në rritje të mëtejshme të borxhit publik.

13 Gjatë 6 muajve të parë të vitit, kanë hyrë në fuqi disa ndryshime në legjislacionin ekzistues tatimor, të cilat kanë konsistuar në: ndryshimet dhe amendimet e ligjit për TVSh-në, që kanë zgjeruar gamën e përjashtimeve nga TVSh-ja; (ii) ndryshimet në ligjin “Për taksat kombëtare”, që kanë sjellë ulje të taksës për karburantin; (iii) ndryshimi në ligjin “Për tatimin mbi të ardhurat personale”, nëpërmjet të cilit u përjashtuan nga detyrimi i tatimit mbi të ardhurat personale kategoria e punonjësve që përfitonin pagë deri në 30 mijë lekë (për diferencën në pagë nga 20-30 mijë lekë). Gjithashtu, gjatë kësaj periudhe rihyri në fuqi ligji “Për legalizimin e kapitalit dhe faljen e një pjese të borxhit tatimor e doganor”, si edhe ligji për “Rivlerësimin e pasurive të paluajtshme”, të dyja këto ligje pjesë e amnistisë fiskale të miratuar në vitin 2011 (e cila përfundoi në mars 2012).

Grafik 17. Ndryshimi vjetor i shpenzimeve buxhetore sipas kontributeve të dy kategorive kryesore (majtas) dhe ndryshimet vjetore të zërave kryesorë të

shpenzimeve (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13.

Burimi: Ministria e Financave.

-15.0

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

-15.0

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

Kontr. shp.korrente, në pp (bd)Kontr. shp.kapitale, në pp (bd)Kontr. transferta, në pp (bd) Ndryshimi vjetor, në %, shp.totale

-35.0

-17.5

0.0

17.5

35.0

52.5

70.0

87.5

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

Shpenzime korrenteSigurime sociale

Shpenzime interesa

Shpenzime kapitale (boshti djathtas)



Shpenzimet buxhetore të realizuara në 6-mujorin e parë të vitit 2013, ishin rreth 205.1 miliardë lekë, duke regjistruar një normë rritjeje vjetore prej 12.2%14. Shpenzimet kapitale kanë pasur një kontribut të lartë në rritjen e totalit të shpenzimeve, me rreth 6.7 pikë përqindje. Kjo kategori e shpenzimeve ka njohur rritje vjetore mjaft të shpejtë në tremujorin e dytë të vitit (me rreth 84%), fenomen i cili nuk vërehej që prej tremujorit të parë të vitit 2011. Shpenzimet kapitale të realizuara deri në fund të gjysmës së parë të vitit 2013, rezultojnë rreth 42.5% më të larta nga e njëjta periudhë e një viti më parë. Nga ana tjetër, shpenzimet korrente kanë ndjekur një profil rritës progresiv përgjatë periudhës së analizuar. Në fund të gjashtëmujorit të parë, shpenzimet korrente rezultuan rreth 7.9% më të larta nga një vit më parë, ku kontributin më të lartë e dhanë shpenzimet për sigurime sociale e ndihmë ekonomike (përkatësisht me 2.7 dhe 2 pikë përqindje).

Kontributi i sektorit publik në rritjen ekonomike në trajtën e konsumit final të qeverisë, vlerësohet të jetë shtuar në tremujorin e dytë të vitit, nisur nga profili që kanë ndjekur shpenzimet që përafrojnë këtë komponent të kërkesës agregate (shpenzimet për personelin, si edhe zërat që përafrojnë blerjen e mallrave e shërbimeve nga sektori publik). Përgjatë të njëjtit tremujor, stimuli fiskal vlerësohet të jetë nxitur në një masë të konsiderueshme dhe nga investimet publike, duke dhënë në këtë mënyrë një kontribut të drejtpërdrejtë në rritjen e kërkesës agregate.

Shpenzimet buxhetore ndaj PBB-së për gjashtëmujorin e parë të vitit 2013, u vlerësuan në rreth 30.6%, ose rreth 2 pikë përqindje mbi mesataren e vlerësuar për gjashtëmujorin e parë, gjatë periudhës 2010-2012. Raportet mbi mesataren e tre viteve paraardhëse janë përcaktuar në një masë të madhe nga prirja e shpenzimeve kapitale, të cilat u vlerësuan në 6.2% të PBB-së ose 1.1 pikë përqindje më të larta se mesatarja e këtij intervali kohor. Shpenzimet korrente janë vlerësuar në rreth 24.4% të PBB-së, duke regjistruar raporte më të larta se mesatarja e periudhës krahasuese.

14 Ndryshimi vjetor i totalit të shpenzimeve pa përfshirë efektin e huasë për KESh, në shkurt 2012, rezulton rreth 13.3%.

Grafik 18. Treguesit kryesorë fiskalë në përqindje të PBB-së, të grupuar sipas shpenzimeve, (majtas) dhe të ardhurave (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13.

Burimi: Ministria e Financave, INSTAT dhe vlerësime të DPM.

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M'10

3M '11

6M '11

9M '11

12M'11

3M '12

6M '12

9M '12

12M'12

3M '13

6M '13

Ardh. TatimoreJotatimore + GranteTë ardhura totale

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

Shp. KorrenteShp. KapitaleShpenzime totale



Profili i të ardhurave buxhetore në terma të PBB-së, paraqitet i kundërt me atë të shpenzimeve fiskale. Kështu, totali i të ardhurave në gjysmën e parë të vitit 2013 u vlerësua në rreth 23.4% të PBB-së ose 1.8 pikë përqindje nën mesataren e vlerësuar për gjashtëmujorin e parë gjatë periudhës 2010-2012. Raportet më të ulëta të totalit të të ardhurave ndaj PBB-së janë diktuar plotësisht nga të ardhurat me karakter tatimor, të cilat kanë ndjekur një trajektore të theksuar rënëse gjatë këtij viti, për t’u vlerësuar në rreth 20.9% të PBB-së ose rreth 1.9 pikë përqindje nën mesataren e tre viteve të fundit.

Të ardhurat fiskale të realizuara gjatë gjashtë muajve të parë të vitit ishin rreth 156.8 miliardë lekë, ose rreth 2.9% më të ulëta në terma vjetorë nominalë. Tkurrja e totalit të të ardhurave gjatë kësaj periudhe është udhëhequr nga nivele më të ulëta të të ardhurave me karakter tatimor. Kjo kategori ka njohur një rënie të vazhdueshme në terma vjetorë përgjatë këtij viti, në ndryshim nga sjellja e saj historike. Të ardhurat tatimore për periudhën 6-mujore u reduktuan me rreth 3.9% nga e njëjta periudhë e një viti më parë, kryesisht në sajë të niveleve më të ulëta vjetore të të ardhurave nga TVSh-ja, akcizat, tatimi mbi fitimin dhe nga taksat kombëtare. Dinamika në rënie e të ardhurave tatimore vlerësohet të jetë kombinim i dobësisë së kërkesës së brendshme me tërësinë e masave fiskale të ndërmarra gjatë këtij viti buxhetor.

Të ardhurat nga TVSh-ja mbartën kontributin më të lartë negativ në ndryshimin e të ardhurave tatimore (me rreth 2.8 pikë përqindje). Dinamika në rënie e të ardhurave nga TVSh-ja vlerësohet të jetë rezultat i importeve më të ulëta në terma vjetorë, i vijimësisë së një aktiviteti ekonomik të brendshëm të ngadaltë përgjatë kësaj periudhe, si edhe i rimbursimeve më të larta nga

Grafik 19. Ndryshimi vjetor i të ardhurave buxhetore sipas kontributeve të dy kategorive kryesore (majtas) dhe ndryshimet vjetore të zërave kryesorë të të

ardhurave (djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13.

Burimi: Ministria e Financave.

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

-10.0

-5.0

0.0

5.0

10.0

15.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

Kontribut tatimore, në ppKontr. jo-tatimore, në pp

Kontr. grante, në ppTë ardhura, ndryshim vjetor në %

-30.0

-20.0

-10.0

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

TVShTatim fitimiAkcizaTat.ardhura personale



një vit më parë15.

Deficiti buxhetor për gjashtëmujorin e parë të vitit rezultoi rreth 42.2 miliardë lekë, ose rreth 27.1 miliardë lekë më i lartë nga ai i të njëjtës periudhë të një viti më parë, duke reflektuar në një masë më të madhe rritjen e shpejtë të shpenzimeve buxhetore. Zgjerimi me ritme mjaft të shpejta i deficitit buxhetor, sidomos gjatë tremujorit të dytë, ka bërë që pjesa më e madhe e huamarrjes së brendshme të planifikuar për vitin 2013 (rreth 90.1%) të zhvendoset në gjysmën e parë të vitit. Huamarrja e brendshme ka financuar rreth 52.4% të deficitit fiskal 6-mujor, ndërkohë që ajo e huaj ka financuar rreth 21% të tij16. Financimi i deficitit buxhetor, krahas emetimit të letrave me vlerë si edhe huamarrjes së huaj, është mbështetur në një masë të madhe edhe nga të ardhurat e privatizimeve. Këto të fundit ishin rreth 15.8 miliardë lekë dhe përfaqësojnë më së shumti të ardhurat nga privatizimi i katër HEC-eve. Të ardhurat neto nga privatizimet (duke faktorizuar efektin e rimbursimit të TVSh-së për Kurum sh.a.) kanë mbuluar rreth 25.7% të deficitit të përgjithshëm buxhetor, përgjatë gjashtëmujorit të parë të vitit.

Referuar ndarjes së huamarrjes së brendshme sipas maturitetit, instrumentet afatgjata kanë dominuar kundrejt atyre afatshkurtra. Kërkesa e pjesëmarrësve në tregun primar të letrave me vlerë, e përqendruar më së shumti në instrumentet afatgjata (obligacione 2, 3, 5 dhe 7-vjeçare), duket se ka qenë në përputhje dhe strategjinë e huamarrjes nga ana e qeverisë. Në këtë kontekst, shtimi i

15 Të ardhurat nga TVSh-ja neto u tkurrën me rreth 7.4% në terma vjetorë, por duke faktorizuar efektin e rimbursimeve përgjatë kësaj periudhe, tkurrja e tyre do të moderohej në rreth 4.9%. Një rol të rëndësishëm ka luajtur dhe rimbursimi i TVSh-së për kompaninë Kurum, me rreth 3.5 miliardë lekë. Në të njëjtën kohë për 5 muajt e parë të vitit, TVSh-ja e mbledhur mbi importin e mallrave u tkurr me rreth 5.3%, duke njohur tkurrje të ngjashme me importet në vlerë për 5 muajt e parë të vitit (5.5%). Nga ana tjetër, dhe TVSh-ja e mbledhur mbi ecurinë e prodhimit të mallrave e shërbimeve në vend, ka vijuar të shënojë ritme negative rritjeje, me rreth 2% (për 6-mujorin e parë të vitit).

16 Pjesa tjetër që mbetet pas përfshirjes të të ardhurave nga privatizimet (1%), i takon zërit “të tjera”, i cili përfaqëson më së shumti gjendjen e likuiditetit të qeverisë.

Grafik 20. Deficiti buxhetor dhe financimi i tij sipas instrumenteve, në miliardë lekë (majtas), dhe deficiti primar e ai buxhetor në raport të PBB-së, në përqindje

(djathtas), 3M ‘10 – 6M ‘13.

Burimi: Ministria e Financave, INSTAT dhe vlerësime të DPM.

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

Shuma rrëshqitëse e deficitit primar ndaj PBB-së, në %Deficiti buxhetor ndaj PBB-së, në %

-40.0

-20.0

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

3M '10

6M '10

9M '10

12M '10

3M '11

6M '11

9M '11

12M '11

3M '12

6M '12

9M '12

12M '12

3M '13

6M '13

Privatizime Instrumente financiare Kredi sindikale EurobondTë tjera Financim i huajDeficiti i përgjithshëm buxhetor



huamarrjes së brendshme është realizuar në masën 88% nga instrumentet afatgjata, ndërkohë që pjesa e mbetur i përket shtesës së portofolit në bono thesari.

Zhvillimet në kahun e të ardhurave e shpenzimeve buxhetore paraqesin një dinamikë të përkeqësuar të deficitit primar, shuma rrëshqitëse e të cilit ka arritur nivelin më të lartë të regjistruar që prej fundit të tremujorit të parë të vitit 2010 (rreth 2.2% e PBB-së). Rritja e konsiderueshme e deficitit primar përgjatë kësaj periudhe, vlerësohet të faktohet në një masë borxhi më të lartë në periudhën në vijim. Borxhi publik në fund të tremujorit të parë të vitit 2013 rezultoi rreth 849.8 miliardë lekë dhe u vlerësua në rreth 63.3% të PBB-së. Ky raport vlerësohet të jetë rreth 1.8 pikë përqindje më i lartë nga fundi i vitit 2012, kryesisht si pasojë e rritjes së stokut të borxhit të brendshëm. Ky i fundit ishte rreth 493.5 miliardë lekë ose rreth 36.8% e PBB-së, ndërsa stoku i borxhit të jashtëm u vlerësua në rreth 26.5% të PBB-së, duke u rritur me rreth 0.4 pikë përqindje nga fundi i vitit 2012.

KËRKESA E HUAJ NETO

Kërkesa e huaj neto vijoi të kontribuojë pozitivisht në kërkesën agregate, gjatë tremujorit të parë të vitit 2013. Gjatë këtij tremujori, deficiti i eksporteve neto reale17 u ngushtua me rreth 21.2% në terma vjetorë. Ky ngushtim u përcaktua nga rritja e eksportit të mallrave e shërbimeve në terma realë me rreth 9.4% dhe nga rënia e importeve reale me rreth 4.3% në terma vjetorë.

Të dhënat e tregtisë së jashtme për gjashtëmujorin e parë të vitit 2013, tregojnë për ngushtim në terma vjetorë të deficitit tregtar me rreth 22.2%, i ndikuar kryesisht nga rritja e eksporteve. Duke përjashtuar flukset tregtare në energji elektrike, deficiti tregtar u ngushtua me rreth 12.1% në terma vjetorë. Shkëmbimet tregtare shënuan rritje vjetore me rreth 0.5% dhe raporti i mbulimit të importeve prej eksporteve shënoi vlerën 50.5%. Ky raport qëndron rreth 10.2 pikë përqindje më lart, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Në kushtet e një kërkese të huaj pozitive, eksportet vendase kanë vijuar prirjen rritëse gjatë gjashtë muajve të parë të vitit 2013, me ritme më të larta, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Eksportet totale shënuan rritje me rreth 17.4% në terma vjetorë, në periudhën e konsideruar. Ashtu si

17 Për kalimin nga terma nominalë në terma realë të importeve dhe eksporteve të mallrave, është përdorur Indeksi i Vlerës Njësi llogaritur dhe publikuar nga INSTAT-i, ndërsa për importet dhe eksportet e shërbimeve është përdorur Indeksi i Çmimeve të Konsumit dhe Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve të Konsumit të kategorisë së shërbimeve, llogaritur përkatësisht nga Banka e Shqipërisë dhe Eurostat.

Burimi: Banka e Shqipërisë, Instat, Eurostat.

Grafik 21. Kontributi i eksporteve neto reale në PBB-në reale (në pikë përqindje).

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

T1 '0

8T2

'08

T3 '0

8T4

'08

T1 '0

9T2

'09

T3 '0

9T4

'09

T1 '1

0T2

'10

T3 '1

0T4

'10

T1 '1

1T2

'11

T3 '1

1T4

'11

T1 '1

2T2

'12

T3 '1

2T4

'12

T1 '1

3

Import Eksport Eksporte neto



dhe gjatë vitit 2012, ecuria e eksporteve u përcaktua kryesisht nga kontributi pozitiv që shfaqi eksporti i mallrave të përfshira në kategorinë “minerale, lëndë djegëse dhe energji elektrike”. Brenda kësaj kategorie evidentohen zhvillime pozitive në eksportin e të gjithë nënzërave të përfshirë: naftës bruto, vajrave minerale dhe produkteve të distilimit të tyre, energjisë elektrike, mineraleve (veçanërisht xeherori i kromit) dhe kripërave, sulfureve, oksideve dhe çimentos. Eksportet e mallrave me karakter rieksportues të përfshira në kategorinë “tekstile dhe këpucë” shënuan rritje me rreth 8.1% në terma vjetorë, gjatë këtij gjashtëmujori. Eksportet e mallrave të përfshira në kategorinë “materiale ndërtimi dhe metale” shënuan rënie me rreth 10.4% në terma vjetorë (kryesisht rënia e eksportit të gizës dhe çelikut).

Importet totale shënuan rënie me rreth 6.3%, përgjatë gjashtë muajve të parë të vitit 2013. Kërkesa e shtuar në vend vlerësohet të jetë plotësuar me prodhim të brendshëm, veçanërisht në sektorin energjetik. Importi i mallrave të përfshira në kategorinë “minerale, lëndë djegëse dhe energji elektrike”, shënoi rënie dhe përcaktoi në masën më të madhe zhvillimet në importet totale. Brenda kësaj kategorie evidentohet rënia e importit të energjisë elektrike me rreth 77.7%, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Duke përjashtuar energjinë elektrike, importet totale shënuan rënie me rreth 0.4%. Në të njëjtin drejtim ndikoi dhe rënia e importeve të mallrave të përfshira në kategorinë “ushqim, pije dhe duhan”.

Brenda kësaj kategorie evidentohet rënia e importit të: frutave, drithërave dhe përgatitjet e tyre, mishit dhe peshkut, pijeve alkoolike dhe joalkoolike, si dhe duhanit. Importi i mallrave të përfshira në kategorinë “makineri, pajisje dhe pjesë këmbimi” gjithashtu kontribuoi ndjeshëm në rënien e importeve totale, duke sinjalizuar një nivel të ulët investimesh në ekonomi.


Grafik 22. Kontributi i importeve dhe eksporteve në ecurinë e bilancit tregtar.

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

T1 '0

9

T2 '0

9

T3 '0

9

T4 '0

9

T1 '1

0

T2 '1

0

T3 '1

0

T4 '1

0

T1 '1

1

T2 '1

1

T3 '1

1

T4 '1

1

T1 '1

2

T2 '1

2

T3 '1

2

T4 '1

2

T1 '1

3

T2 '1

3

Importe Eksporte Bilanci tregtar



Hapësirë informuese 2. Zhvillimet kryesore në bilancin e pagesave*.

Bilanci i përgjithshëm i pagesave, në tremujorin e parë të vitit 2013, rezultoi me rënie të mjeteve të rezervës valutore me rreth 23.6 milionë euro. Llogaria korrente gjatë kësaj periudhe shënoi një deficit prej rreth 214.6 milionë eurosh, në rënie me rreth 26.1% në terma vjetorë. Deficiti korrent u vlerësua në rreth 9.8% ndaj PBB-së nominale ose rreth 4.0 pikë përqindje më i ulët, krahasuar me nivelin e tij në të njëjtën periudhë të një viti më parë. Flukset valutore neto në llogarinë kapitale dhe financiare u tkurrën me rreth 20.7% në terma vjetorë, dhe financuan rreth 95.4% të deficitit korrent të regjistruar në tremujorin e parë të vitit 2013.

Dinamika e llogarisë korrente, gjatë tremujorit të parë të vitit 2013, u ndikua gjerësisht nga ecuria e bilancit tregtar. Në terma vjetorë, deficiti tregtar u tkurr me rreth 30.8%. Bilanci i llogarisë së shërbimeve u përkeqësua në tremujorin e parë të vitit 2013, kryesisht si pasojë e rënies së të ardhurave neto nga shërbimet e udhëtimit.

Zhvillimet në bilancin tregtar dhe atë të shërbimeve përcaktuan ngushtimin e eksporteve neto me rreth 20.7% në terma vjetorë, për periudhën në analizë. Bilanci neto i llogarisë së të ardhurave vijoi të jetë në deficit për të pestin tremujor radhazi. Në tremujorin e parë të vitit 2013, kjo llogari shënoi një deficit prej 12.0 milionë eurosh, nga 40.4 milionë euro që ishte një vit më parë. Ngushtimi i deficitit në këtë llogari u përcaktua nga rënia e fluksit dalës të të ardhurave nga investimet. Suficiti i llogarisë së transfertave korrente u ngushtua me rreth 22.9% në terma vjetorë. Nënzëri kryesor i kësaj llogarie - transfertat prej emigrantëve - shënoi rënie me rreth 30.3% në terma vjetorë.

Flukset kapitale dhe financiare (neto) regjistruan një bilanc pozitiv prej 204.8 milionë eurosh, gjatë tremujorit të parë të vitit 2013. Suficiti i kësaj llogarie rezultoi rreth 20.7% më i ulët, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, dhe përfaqësoi rreth 9.4% të PBB-së nominale. Investimet e huaja direkte neto shënuan vlerën 194.9 milionë euro, në rënie me rreth 3.9% në terma vjetorë. Investimet e portofolit neto rritën mjetet tona të investuara në ekonomitë jorezidente me rreth 10.2 milionë euro, gjatë tremujorit të parë të vitit 2013. Llogaria e investimeve të tjera neto u mbyll me një bilanc pozitiv prej 10.4 milionë eurosh gjatë periudhës së konsideruar. Rënia me rreth 88.3% në terma vjetorë e flukseve financiare në këtë llogari u ndikua kryesisht nga rënia e fluksit të detyrimeve në trajtën e huamarrjes së rezidentëve ndaj jorezidentëve, krahasuar me nivelin e shënuar në të njëjtën periudhë të një viti më parë. Huamarrja totale shënoi rënie në tremujorin e parë të vitit 2013 me rreth 47.6% në terma vjetorë. Huamarrja shtetërore u reduktua me rreth 6.5% në terma vjetorë. Pagesat e kryegjësë për huamarrjen e sektorit privat kanë ulur detyrimet e rezidentëve me rreth 25.9 milionë euro, në tremujorin e parë të vitit 2013.



Tabelë 4. Treguesit kryesorë të bilancit të pagesave (në milionë euro). T1 ‘12 T2 ‘12 T3 ‘12 T4 ‘12 T1 ‘13Llogaria Korrente (në mil euro) -290.4 -251.8 -242.8 -236.3 -214.6vmv 26.7% -23.9% -6.2% -35.5% -26.1%/ PBB-së -13.8% -10.0% -9.6% -9.8% -9.8%Bilanci tregtar -465.3 -475.5 -540.5 -517.8 -322.1 Eksporte, f.o.b. 325.8 394.2 402.5 403.1 381.2 Importe, f.o.b. -791.2 -869.7 -943.0 -920.9 -703.3Bilanci i shërbimeve 8.5 26.2 132.6 27.9 -40.0 Kredi 293.8 381.1 578.1 402.1 277.3 Debi -285.4 -354.9 -445.4 -374.2 -317.3Travel - export 185.1 246.4 445.3 268.4 171.2Travel - import -180.8 -240.1 -325.6 -256.1 -205.8Travel - net 4.3 6.2 119.7 12.3 -34.6Bilanci i të ardhurave -40.4 -27.7 -20.6 -0.2 -12.0 Kredi 48.2 43.0 57.8 55.3 41.6 Debi -88.6 -70.7 -78.5 -55.5 -53.6Të ardhura nga IHD-neto -54.8 -29.8 -42.0 -26.2 -35.1Transferta korrente 206.8 225.3 185.8 253.9 159.5 Kredi 243.5 265.2 224.1 285.8 192.1 Debi -36.7 -39.9 -38.4 -31.9 -32.6Dërgesa nga emigrantët - neto 166.5 171.6 140.8 196.3 116.1Kapitale dhe Financiare (mil euro) 258.3 185.5 174.4 249.1 204.8vmv 15.1% -21.3% -25.2% -12.5% -20.7%/ PBB-së 12.3% 7.4% 6.9% 10.3% 9.4%Llogaria kapitale 12.9 43.0 9.8 15.6 9.7Llogaria financiare 245.3 142.5 164.6 233.5 195.1IHD (neto) 202.8 190.8 156.9 176.7 194.9Investime portofoli (neto) -46.4 29.5 -18.6 11.0 -10.2Investime të tjera (neto) 89.0 -77.8 26.3 45.9 10.4Gabime dhe harresa 35.4 73.8 158.0 -36.0 -13.8Mjetet e rezervës -3.2 -7.5 -89.7 23.1 23.6


Mjetet e rezervës valutore shënuan rënie me rreth 23.6 milionë euro, në fund të tremujorit të parë të vitit 2013. Në fund të muajit mars, stoku i rezervës valutore rezultoi rreth 1.955,6 milionë euro, nivel ky i mjaftueshëm për mbulimin e 4.5 muaj importesh të mallrave dhe të shërbimeve.

* Të dhënat më të fundit të bilancit të pagesave i përkasin tremujorit të parë të vitit 2013.Burimi: Banka e Shqipërisë.

Grafik 23. Kontributet sipas zërave në deficitin korrent (në pikë përqindje).

-80%

-60%

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

100%T1 '09

T2 '09

T3 '09

T4 '09

T1 '10

T2 '10

T3 '10

T4 '10

T1 '11

T2 '11

T3 '11

T4 '11

T1 '12

T2 '12

T3 '12

T4 '12

T1 '13

Mallra ShërbimeTë ardhuraTransferta korrente

Llogaria korrente



III.3 GJENDJA CIKLIKE E EKONOMISË, PAGAT DHE KOSTOT E PUNËS

Rritja ekonomike nën potencial ka kushtëzuar praninë e një hendeku negativ prodhimi.18 Ky hendek negativ prodhimi reflektohet në mos-shfrytëzim të plotë të kapaciteteve të instaluara prodhuese, por edhe në rritje të ulët të punësimit e, për rrjedhojë, të pagave e të kostove të prodhimit. Dobësia ciklike e ekonomisë ka ngushtuar hapësirat e bizneseve për të rritur çmimet përfundimtare të produkteve e shërbimeve të tyre dhe ka përcaktuar sjelljen e tyre korrektuese ndaj kostove gjatë viteve të fundit. Pagat dhe kostot e punës kanë qëndruar në një prirje rënëse gjatë kësaj periudhe.

Inflacioni ka qëndruar në nivele të ulëta gjatë gjashtëmujorit të parë të këtij viti, si pasojë e nivelit të ulët të kërkesës dhe mungesës së goditjeve nga faktorët e ofertës. Dinamika e ngadaltë e kërkesës së brendshme reflektohet edhe nga prirjet kryesore të inflacionit.

Inflacioni bazë dhe inflacioni i patregtueshëm neto u reduktuan me një shpejtësi më të madhe nga sa pritej, kryesisht gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013. Për këtë tremujor, inflacioni bazë dhe ai i patregtueshëm neto u vlerësuan pranë niveleve të ulëta historike, përkatësisht 0.4% dhe 0.2%19. Gjithashtu, kontributet vjetore të këtyre dy treguesve rezultuan minimale, përkatësisht 12 p.p. dhe 3 p.p. Ndërkohë, presionet afatshkurtra që burojnë kryesisht nga krahu i ofertës, mbetën të krahasueshme me ato të tremujorit të parë të vitit aktual. Inflacioni jobazë dhe ai i tregtueshëm gjatë periudhës prill-qershor 2013, u luhatën përkatësisht rreth vlerave 6.3% dhe 3.3%. Në fund të tremujorit të dytë të vitit 2013, vlerësohet që efekti statistikor i bazës së ulët krahasuese të gjysmës së parë të vitit të kaluar të jetë shuar thuajse plotësisht.

18 Hendeku i prodhimit është një koncept makroekonomik, i cili matet si: (prodhim aktual-prodhim potencial)/prodhim potencial. Për vlerësimin e prodhimit potencial janë aplikuar metoda të njohura statistikore të filtrimit. Për më shumë detaje shihni: Banka e Shqipërisë, Raporti i Politikës Monetare për tremujorin e parë 2011; Hapësirë informuese 2: Prodhimi potencial dhe hendeku i prodhimit. Vlerësimet tona tregojnë se edhe rritja potenciale e PBB-së është zvogëluar gjatë viteve të fundit. Kjo tkurrje reflekton nga njëra anë nevojën për ristrukturim të ekonomisë shqiptare, rishpërndarjen e burimeve midis sektorëve të ekonomisë dhe rikualifikimin e segmenteve të tjera të saj, dhe, nga ana tjetër, kushtet më të shtrënguara të financimit gjatë vitit të fundit.

19 Inflacioni bazë vlerësohet si mesatare e thjeshtë aritmetike e dy matjeve: me përjashtim të përhershëm dhe si mesatare e reduktuar. Në tremujorin e parë të vitit 2013, inflacioni bazë dhe ai i patregtueshëm neto në terma vjetorë rezultuan përkatësisht 1% dhe 0.8%. Vlerat e ulëta historike të inflacionit bazë, madje mjaft më të ulëta se ato të inflacionit total, janë evidentuar për pjesën e parë të vitit 2013 edhe në ekonomi të tjera (raportet tremujore të inflacionit të Rumanisë e Serbisë). Argumenti i inflacionit bazë relativisht të ulët është bërë pjesë e debatit ekonomik edhe për ekonomi të mëdha (ShBA).


Grafik 24. Hendeku i prodhimit dhe ndryshimi vjetor i kostos së punës për njësi të prodhuar.

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

-1.5

-1.0

-0.5

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

05 _T406 _T106 _T206 _T306 _T407 _T107 _T207 _T307 _T408 _T108 _T208 _T308 _T409 _T109 _T209 _T309 _T410 _T110 _T210 _T310 _T411 _T111 _T211 _T311 _T412 _T112 _T212 _T312 _T413 _T1

Hendeku i prodhimit (HP) si % e prodhimit potencial (MA) (bm)v/v KPNJ (MA) (bd)



Grafik 25. Prirjet afatgjata të inflacionit (majtas); prirjet afatshkurtra (djathtas).


0

1

2

3

4

2007T12007T22007T32007T42008T12008T22008T32008T42009T12009T22009T32009T42010T12010T22010T32010T42011T12011T22011T32011T42012T12012T22012T32012T42013T12013T2

Inflacioni bazëInflacioni i patregtueshëm neto

-10123456789

10111213


Inflacioni jobazëInflacioni i tregtueshëm

Hapësirë informuese 3. Inflacioni bazë kundrejt atij total, në një vështrim krahasues me ekonomi të tjera*.

Në harkun kohor të rreth një viti, inflacioni bazë në Shqipëri po ndjek një prirje në rënie, madje kjo sjellje është përshpejtuar gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit 2013. Inflacioni bazë është futur në intervalin e vlerave të ulëta historike të serisë. Megjithë vendimmarrjen e vijueshme të politikës monetare për të stimuluar kërkesën, në kushtet e pritshmërive të moderuara inflacioniste, inflacioni total dhe ai bazë janë luhatur në zonat e ulëta. Inflacioni bazë i ulët është rezultat i akumulimit të presioneve të dobëta inflacioniste nga kërkesa në ekonomi.

Por a është inflacioni bazë i ulët i periudhave të fundit, një fenomen vetëm shqiptar? Të dhënat për inflacionin bazë** tregojnë se edhe ekonomi të tjera të rajonit si ajo e Serbisë, e Rumanisë, e Greqisë, e Italisë, e Bullgarisë po përjetojnë: (i) inflacion bazë më të ulët se inflacioni total; (ii) prirje në rënie të inflacionit bazë; (iii) amplituda më të gjera se në rastin e Shqipërisë të inflacionit total me atë bazë në terma vjetorë mesatarë, në harkun kohor të dy viteve të fundit.

Grafik 26. Inflacioni total dhe inflacioni bazë në Shqipëri dhe vende të tjera

Burimi: EUROSTAT, Banka e Shqipërisë, Banka Kombëtare e Serbisë.

0.01.02.03.04.05.06.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Kroaci (total)Kroaci (bazë)

0.02.04.06.08.0

10.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Rumani (total) Rumani (bazë)

0.00.51.01.52.02.53.03.54.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Itali (total) Itali (bazë)

-2.0-1.00.01.02.03.04.05.06.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Greqi (total) Greqi (bazë)

0.02.04.06.08.0

10.012.014.016.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Serbi (total) Serbia (bazë)

012345

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Shqipëri (total) Shqipëri (bazë)

0.01.02.03.04.05.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Bullgari (total) Bullgari (bazë)

0.00.51.01.52.02.53.03.54.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

EU-27 vende (total)EU-27 vende (bazë)

0.02.04.06.08.0

10.012.0

20

11

M0

12

01

1M

02

20

11

M0

32

01

1M

04

20

11

M0

52

01

1M

06

20

11

M0

72

01

1M

08

20

11

M0

92

01

1M

10

20

11

M1

12

01

1M

12

20

12

M0

12

01

2M

02

20

12

M0

32

01

2M

04

20

12

M0

52

01

2M

06

20

12

M0

72

01

2M

08

20

12

M0

92

01

2M

10

20

12

M1

12

01

2M

12

20

13

M0

12

01

3M

02

20

13

M0

32

01

3M

04

20

13

M0

52

01

3M

06

Turqi (total)Turqi (bazë)



Bazuar në analizat më të fundit në raportet e inflacionit dhe të zhvillimeve makroekonomike sipas vendeve, krahas veçorive të vendeve, në përgjithësi inflacioni bazë në rënie për këto ekonomi, ashtu si edhe në rastin e ekonomisë sonë, ka si emërues të përbashkët presionet e ulëta nga kërkesa agregate, nga zhvillimet e dobëta në treguesit monetarë dhe nga pritjet joinflacioniste, në kushtet e mungesës së goditjeve dhe të efekteve të raundit të dytë nga çmimet e lëndëve të para dhe nga pagat. Në tabelën në vijim jepet renditja e vendeve sipas treguesit të diferencës ndërmjet inflacionit total dhe atij bazë, në rendin zbritës.

Tabelë 5. Renditja e ekonomive të marra në krahasim.

VendetInflacion total vjetor,

mesatare M1:11-M6:13 (në përqindje)

Përqasje e inflacionit bazë vjetor si përjashtim i përhershëm, mesatare

M1:11-M6:13 (në përqindje)

Diferenca =Total - Bazë(në pikë përqindje)

Serbi 9.6 6.8 2.9Greqi 1.6 0.4 1.2Slloveni 2.4 1.3 1.1Kroaci 2.9 1.8 1.1Bullgari 2.6 1.8 0.8Rumani 4.6 3.8 0.8Itali 2.8 2.0 0.8Shqipëri 2.7 1.9 0.8Çeki 2.6 1.9 0.7EU (27) 2.7 2.0 0.7Turqi 7.6 7.0 0.6

Burimi: EUROSTAT, Banka e Shqipërisë, Banka Kombëtare e Serbisë, dhe llogaritje të autores.

* Përgatitur nga E. Çeliku.** Përqasje e marrë nga Eurostat, (HCPI, përjashtuar “energji” dhe “ushqime sezonale”), e

përditësuar më 16.07.2013; nga Banka Kombëtare e Serbisë (IÇK, përjashtuar “energji”, “ushqime, duhan dhe pije alkoolike”); nga Banka e Shqipërisë (DPM), matja me përjashtim të përhershëm (e përafërt me përqasjen e inflacionit bazë në Serbi).



3.3.1 TREGU I PUNËS

Sipas të dhënave të INSTAT-it, tregu i punës u karakterizua nga një rritje modeste e punësimit dhe e treguesit të pagës në sektorin privat jobujqësor, në tremujorin e parë të vitit 2013. Të dhënat më të fundit të disponueshme, tregojnë se punësimi në ekonomi u rrit në tremujorin e parë, i ndikuar pozitivisht nga sektori privat jobujqësor. Treguesit e pagës mesatare dhe reale shënuan rritje në krahasim me një vit më parë, ndërkohë që norma e papunësisë ka qëndruar e pandryshuar në nivelin 12.8%.

Tabelë 6. Treguesit kryesorë të punësimit.Ndryshime vjetore në përqindje 2010 2011 2012 2013T1Forca e aftë për punë -1.4 5.0 1.4 1.5Të punësuar gjithsej -1.5 5.8 1.7 1.9Të punësuar në sektorin shtetëror -0.2 -0.6 -0.6 -0.4Të punësuar në sektorin privat bujqësor -4.2 7.6 0.0 0.0Të punësuar në sektorin privat jobujqësor 3.1 6.7 6.7 7.2Të papunë të regjistruar gjithsej -0.2 -0.1 -0.8 -1.0Norma e papunësisë 13.8 13.1 12.8 12.8

Burimi: INSTAT.

Të dhënat nga bilanci i forcave të punës tregojnë se forca e aftë për punë është rritur me 1.5%, në krahasim me një vit më parë. Të punësuarit janë rritur me 1.9%, ndërkohë që numri i të papunëve ka rënë me 1.0%. Ecuria e punësimit vijoi të drejtohet nga zgjerimi vjetor i punësimit në sektorin privat jobujqësor me 7.2%, ndërkohë që punësimi në sektorin shtetëror vazhdoi të ndjekë tendencën rënëse të nisur që nga tremujori i dytë i vitit 2010. Punësimi në sektorin bujqësor mbeti i pandryshuar, si në krahasim me nivelin e tij të një tremujori më parë, ashtu edhe me atë të një viti më parë. Të dhënat më të fundit nga statistikat afatshkurtra flasin për rritje të punësimit në degët e industrisë, ndërtimit dhe shërbimeve.

Grafik 27. Ecuria e punësimit ne sektorin privat jobujqësor dhe PBB (grafiku majtas); norma e papunësisë dhe papunësisë afatgjatë (grafiku djathtas).

Burimi: INSTAT.

-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

14

20

08

T12

00

8T2

20

08

T32

00

8T4

20

09

T12

00

9T2

20

09

T32

00

9T4

20

10

T12

01

0T2

20

10

T32

01

0T4

20

11

T12

01

1T2

20

11

T32

01

1T4

20

12

T12

01

2T2

20

12

T32

01

2T4

20

13

T1

Punësimi në sektorin privat jobujqësor,vmvPBB ,vmv

0

2

4

6

8

10

12

14

16

20

08

T12

00

8T2

20

08

T32

00

8T4

20

09

T12

00

9T2

20

09

T32

00

9T4

20

10

T12

01

0T2

20

10

T32

01

0 T4

20

11

T12

01

1 T2

20

11

T32

01

1T4

20

12

T12

01

2T2

20

12

T32

01

2T4

20

13

T1

Norma e papunësisë afatgjatëNorma e papunësisë

%



Në tremujorin e dytë të vitit 2013, bizneset shprehen lehtësisht më optimistë në vlerësimin e tyre mbi situatën e punësimit në ekonomi gjatë kësaj periudhe, bazuar në vrojtimin e besimit të biznesit. Përmirësimi në punësim vlerësohet të vijë kryesisht nga rritja e punësimit në sektorin e industrisë dhe atë të shërbimeve. Pritjet e bizneseve për gjendjen e punësimit gjatë tremujorit të tretë të vitit 2013, vazhdojnë të jenë pozitive.

III.3.2 PAGAT

Sipas të dhënave të fundit të statistikave afatshkurtra, indeksi i pagës mesatare në ekonomi u rrit me 4.6% në tremujorin e parë të vitit 2013, pas rënies së vazhdueshme të shënuar gjatë vitit 2012. E deflatuar me indeksin e çmimeve të konsumit, paga reale shënoi rritje vjetore prej 2.1%. Ecuria e pagës në tremujorin e parë u ndikua pozitivisht nga rritja e pagave në sektorin prodhues të ekonomisë. Nga ana tjetër, pagat në shërbime kanë vazhduar rënien e filluar që në fund të vitit 2011. Në terma vjetorë, paga reale në sektorin shtetëror u rrit me 3.3%.

Për tremujorin e dytë të vitit 2013, bizneset vlerësojnë rënie të pagave në industri dhe ndërtim dhe rritje të tyre në shërbime. Bazuar në vrojtimet e besimit të bizneseve, niveli i pagave në ekonomi pritet të rritet në tremujorin e tretë të vitit, në linjë me rishikimin e pagës minimale në korrik të çdo viti.

III.3.3 PRODUKTIVITETI DHE KOSTOJA E PUNËS PËR NJËSI

Në tremujorin e parë të vitit 2013, treguesi i produktivitetit të punës (PP) për aktivitetin ekonomik jobujqësor, vijoi të shfaqë ritmikë negative vjetore (-1.9%), por në ngadalësim krahasuar me tremujorët paraardhës. Frenimi i rënies së PP u përcaktua nga ngadalësimi i ritmeve vjetore rritëse të punësimit, kundrejt një rritjeje modeste të vlerës së shtuar në sektorët jobujqësorë të ekonomisë.

Grafik 28. Rritja vjetore e treguesve të pagës (në përqindje) dhe vlerësimet e pagës në ekonomi.

Burimi: INSTAT dhe llogaritje të Bankës së Shqipërisë.

-10

-5

0

5

10

15

20

25

20

08

T1

20

08

T3

20

09

T1

20

09

T3

20

10

T1

20

10

T3

20

11

T1

20

11

T3

20

12

T1

20

12

T3

20

13

T1

Paga reale në sektorin shtet, vmvPaga reale në ekonomi, vmv

-45

-35

-25

-15

-5

5

15

25

35

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

08

T1

20

08

T3

20

09

T1

20

09

T3

20

10

T1

20

10

T3

20

11

T1

20

11

T3

20

12

T1

20

12

T3

20

13

T1

Paga reale në ekonomi, tmtVlerësim për pagat në ekonomi

% p.p.



Dinamika e produktivitetit dhe e pagave u reflektua në një rritje me 3.9% të kostove të punës për njësi të prodhuar (KPNj). Ky zhvillim erdhi si pasojë e rritjes së pagës mesatare reale prej 2.1% kundrejt një dinamike negative të produktivitetit të punës. Zhbalancimi ndërmjet ecurisë së pagave dhe produktivitetit të punës, i shprehur në rritje të kostove të punës për njësi të prodhuar, është shkaktuar në një pjesë të konsiderueshme nga sektori i ndërtimit. Gjatë tremujorit të parë të vitit, ky sektor u vlerësua me rënie të produktivitetit të punës (-3%), ndërkohë që paga mesatare reale u rrit në 4%, duke sjellë rritje të kostove të punës për njësi të prodhuar prej rreth 7% në terma vjetorë. Aktiviteti industrial rezultoi me rënie të treguesit të kostove të punës, ndërkohë që në sektorin e shërbimeve ato mbetën thuajse të njëjta si edhe një vit më parë.

Vlerësimet për treguesit e produktivitetit të punës dhe të kostove për njësi, për aktivitetin e bizneseve jobujqësore në nivel degësh, nuk mbështesin ende krijimin e një tendence që mund të shkaktojë presione të shtuara inflacioniste nga pagat.

III.4 ÇMIMET E HUAJA DHE INFLACIONI I IMPORTUAR

Në përputhje me ecurinë e çmimeve të mallrave bazë, presionet inflacioniste me prejardhje nga partnerët tregtarë kryesorë, vlerësohen të përmbajtura për këtë tremujor. Indeksi i “çmime të huaja20”, si një tregues i mirëkorreluar me inflacionin e mallrave në vend, u rrit mesatarisht me 4.6% në terma vjetorë, gjatë periudhës prill-maj. Ecuria e këtij indeksi dëshmoi për presione inflacioniste të luhatshme, të cilat rezultuan të moderuara në muajin prill 20 Është një tregues i ri vlerësues i presioneve të huaja inflacioniste, i krahasueshëm me inflacionin

e sektorit të tregtueshëm të mallrave të shportës së IÇK-së sonë. Indeksi i çmimeve të huaja bazohet në vlerat e inflacionit të kategorisë “ushqim, pije, duhan” për 18 shtete kryesore dhe të inflacionit të mallrave të Bullgarisë, Gjermanisë, Greqisë, Italisë dhe Turqisë. Vlera përfundimtare e treguesit llogaritet si mesatare e ponderuar e IÇK-ve të lartpërmendura, me peshat mujore të importit të tyre.

Grafik 29. Treguesit e produktivitetit, të kostos së punës për njësi dhe të pagës mesatare reale (majtas); ndryshime vjetore (djathtas)*.

*Matjet u referohen treguesve të produktivitetit të punës dhe të kostos së punës për njësi të prodhuar të ekonomisë përjashtuar bujqësinë. Në llogaritje janë përdorur të dhënat nga vlera e shtuar (sezonalisht e rregulluar -INSTAT, PBB, T1‘13), si edhe ato nga statistikat afatshkurtra për punësimin dhe për pagat (INSTAT, SASh, T1’13). Treguesit e SASh nuk përfshijnë bujqësinë, ndaj vlera e shtuar është konsideruar pa bujqësinë. Indeksi i pagës mesatare reale është përftuar pas deflatimit me atë të IÇK-së (T1’13). Për efekt krahasimi dhe vlerësimi të prirjeve treguesit janë ribazuar me vlerën e secilit tregues në tremujorin e parë të vitit 2003. Vlerësimet më të fundit reflektojnë edhe ndryshimet, që vijnë nga rishikimi i serive të vlerës së shtuar dhe të indekseve të punësimit dhe të fondit të pagave. Treguesit janë të rregulluar sezonalisht (vlera e shtuar dhe IÇK) – grafiku majtas, ndërsa ndryshimet vjetore janë aplikuar mbi seritë e parregullurara sezonalisht (grafiku djathtas).

Burimi: INSTAT dhe llogaritje të ekspertëve të Bankës së Shqipërisë.

0.8

0.9

1

1.1

1.2

1.3

03_T103_T304_T104_T305_T105_T306_T106_T307_T107_T308_T108_T309_T109_T310_T110_T311_T111_T312_T112_T313_T1

PP_ekonomi (pa bujq.)

KPNj_ekonomi (pa bujq.)Paga_mesatare_reale (pa bujq.)

-20

-10

0

10

20

30

40

04_T104_T305_T105_T306_T106_T307_T107_T308_T108_T309_T109_T310_T110_T311_T111_T312_T112_T313_T1

t/t(-4) PP_ekonomi (pa bujq.)t/t(-4) KPNj_ekonomi (pa bujq.)t/t(-4) Paga_mesatare_reale (pa bujq.)



dhe në shtim në muajin pasardhës. Ndërkohë, për të njëjtën periudhë, leku u nënçmua në terma të indeksit NEER me 0.82% në bazë vjetore, duke rritur rolin e tij në formimin e TPHI (Tregues i Presioneve të Huaja Inflacioniste21). Kështu, ky tregues u zgjerua mesatarisht me 5.4% në këto muaj, duke qëndruar rreth 0.8 pikë përqindje më lart se niveli i tremujorit të parë.

Vlerësimet sasiore për inflacionin e importuar, gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit 2013, tregojnë një prirje të lehtë rritëse sipas dy tremujorëve, rritje që është përcaktuar nga dobësimi relativisht i shpejtë i komponentit të brendshëm të inflacionit total. Në tremujorin e dytë të vitit 2013, inflacioni me origjinë të huaj dha një kontribut më të madh në inflacionin total, krahasuar me atë të tremujorit paraardhës. Inflacioni i importuar formoi rreth 90.5% të inflacionit total vjetor në tremujorin e dytë, ndërkohë që pjesa e mbetur u krijua nga përbërësja vendase, përfshirë edhe inflacionin e çmimeve me natyrë të rregulluar22.

III.5 PRITJET INFLACIONISTE23

Matjet e kryera nga vrojtimet, tregojnë për rënie të lehtë të pritjeve inflacioniste afatshkurtra gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013, e vënë re pothuaj në të gjithë agjentët ekonomikë. Ndërkohë, pritjet afatmesme24 vijojnë të jenë të mirankoruara në linjë me objektivin e BSH-së për ruajtjen e vlerave të inflacionit brenda intervalit 2-4%. Treguesi i kuantifikimit të masës së ankorimit25 jep sinjale për presione të ulëta inflacioniste në harkun kohor të një viti. Treguesi i ankorimit ka shënuar vlera të përafërta negative për pritjet e agjentëve financiarë, të bizneseve dhe të konsumatorëve, duke treguar se ato janë lehtësisht nën mesataren e tyre afatgjatë (më pak se 1 devijim standard).

21 TPHI llogaritet si shuma e rritjeve vjetore të indekseve të çmimeve të huaja dhe vlerës së indeksit NEER për muajin përkatës. Presionet inflacioniste me origjinë të huaj vlerësohet që e ndikojnë inflacionin me 1-3 muaj vonesë. Gjithsesi, ky tregues mbetet i ndikuar nga masat fiskale të ndërmarra në shtetet e huaja, të cilat jodetyrimisht prekin çmimet e importeve vendase.

22 Edhe ky inflacion shënoi nivelin minimal historik. 23 Banka e Shqipërisë i mat pritjet inflacioniste të agjentëve ekonomikë nëpërmjet vrojtimeve të

besimit të bizneseve e të konsumatorëve dhe vrojtimit të pritjeve të agjentëve financiarë. 24 Pritjet afatmesme quhen pritjet për inflacionin pas 2 vitesh dhe maten vetëm për agjentët

financiarë nga vrojtimi mujor i organizuar pranë tyre.25 Treguesi i masës së ankorimit të pritjeve është llogaritur duke zbritur nga niveli i tyre mesataren

afatgjatë dhe duke e pjesëtuar me devijimin standard përkatës.

-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

20

06

T12

00

6T2

20

06

T32

00

6T4

20

07

T12

00

7T 22

00

7T32

00

7T42

00

8T1

20

08

T22

00

8T32

00

8T4

20

09

T12

00

9T2

20

09

T32

00

9T4

20

10

T12

01

0T2

20

10

T32

01

0T4

20

11

T12

01

1T22

01

1T32

01

1T42

01

2T1

20

12

T22

01

2T32

01

2T4

20

13

T12

01

3M

4--M

5

NEER (rr.v, %)Çmimet e huaja të mallrave (rr.v, %)

TPHI (rr.v, %)

%

Burimi: INSTAT dhe vlerësime të Bankës së Shqipërisë.

Grafik 30. TPHI dhe kontributet e çmimeve të huaja të mallrave dhe të kursit të këmbimit në TPHI.

Burimi: INSTAT dhe vlerësime të Bankës së Shqipërisë.

Grafik 31. Kontributi i inflacionit të importuar dhe të brendshëm në atë total vjetor.

0

1

2

3

4

0

2

4

6

8

10

12


2009 2010 2011 2012 2013


-2.0

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0


Kontributi i inflacionit të importuarKontributi i inflacionit të brendshëmTotal



Tabelë 7. Pritjet e bizneseve, konsumatorëve dhe agjentëve financiarë, për inflacionin. Pritje T2-12 T3-12 T4-12 T1-13 T2-13Inflacioni pas 1 viti, konsumatorët 2.1 2.2 2.4 2.2 2.0Inflacioni pas 1 viti, bizneset 2.3 2.1 2.3 2.2 2.2Inflacioni pas 1 viti, agjentët financiarë 2.5 2.7 2.9 2.9 2.6Inflacioni pas 2 vitesh, agjentët financiarë 2.7 2.8 3.0 3.0 2.8

Burimi: Banka e Shqipërisë, Vrojtimi i besimit të bizneseve, Vrojtimi i pritjeve të agjentëve financiarë.

Inflacioni i perceptuar i agjentëve financiarë, ka ndjekur ngushtë sjelljen e inflacionit zyrtar, duke qenë lehtë më lart nivelit të tij, gjatë vitit të kaluar dhe gjashtëmujorit të parë të vitit 2013. Matjet e muajit qershor tregojnë se, për herë të parë për këtë periudhë, inflacioni i perceptuar qëndron 0.2 p.p. poshtë inflacionit zyrtar. Pritjet e agjentëve financiarë për inflacionin në të ardhmen, megjithëse me një shkallë më të ulët luhatshmërie, kanë shfaqur gjithashtu natyrë të theksuar adaptive.

Pritjet e bizneseve, të stabilizuara në vlera të ulëta gjatë vitit 2012 dhe dy tremujorëve të parë të vitit 2013, si dhe prirja rënëse e çmimeve të prodhimit, sugjerojnë për vlera të ulëta inflacioni në të ardhmen26.

26 Përcjellje e dobët në vendosjen e çmimeve të reja dhe në negocimet për vendosjen e pagave.

Grafik 32. Inflacioni i perceptuar dhe i pritur nga agjentët financiarë dhe inflacioni i pritur dhe çmimet e prodhimit të bizneseve.

Burimi: Banka e Shqipërisë, Vrojtimi i besimit të bizneseve, Vrojtimi i pritjeve të agjentëve financiarë.

0

1

2

3

4

5

02-200805-200808-200811-200802-200905-200908-200911-200902-201005-201008-201011-201002-201105-201108-201111-201102-201205-201208-201211-201202-201305-2013

Inflacioni i perceptuar nga agjentët financiarëInflacioni i pritur pas 1 vitiIÇK

2

2.1

2.2

2.3

2.4

2.5

2.6

2.7

-10

-5

0

5

10

15


Çmimet e prodhimit_balancë_VBB (bm)Pritjet e bizneseve për inflacionin (bd)

ma 2 tremujore



Zhvillimet monetare dhe financiare të tremujorit të dytë janë në linjë me ecurinë ciklike të ekonomisë, duke sinjalizuar presione të përmbajtura inflacioniste, për periudhën afatmesme. Rritja e huamarrjes publike dhe mbulimi i nevojave për financim nga sistemi bankar mbështetën krijimin e parasë në monedhë vendase dhe një ecuri më të mirë të agregatëve monetarë në lekë. Në tërësi, kërkesa për para e agjentëve ekonomikë privatë ka qenë e dobët, duke pasqyruar ecurinë ciklike të ekonomisë. Rritja ekonomike nën potencial dhe pasiguritë për të ardhmen kanë ndikuar në shtrëngimin e mëtejshëm të kushteve të kreditimit nga bankat, edhe pse niveli i likuiditetit dhe i kapitalit të sistemit janë në nivele të kënaqshme. Pavarësisht ruajtjes së natyrës lehtësuese të politikës monetare në ekonomi, kostot e kreditimit mbeten të larta. Ndërkohë, sinjalet akomoduese të politikës monetare vlerësohen të jenë përcjellë në tregun primar të letrave me vlerë dhe tek ai i depozitave, gjatë këtij tremujori.

IV.1 POLITIKA MONETARE DHE TREGJET FINANCIARE

Tregu i brendshëm financiar në tremujorin e dytë të vitit 2013, është karakterizuar nga një ecuri rënëse e normave të interesit dhe e primeve të rrezikut. Që prej ndryshimit të fundit të normës bazë nga Banka e Shqipërisë në muajin janar, ndonëse me forcë dhe shpejtësi të ndryshme, normat e interesit në tregjet financiare kanë ndjekur kahun e politikës monetare. Ulja e normave ka qenë më e dukshme tek letrat me vlerë të qeverisë, ku yield-et kanë shënuar ulje të njëpasnjëshme gjatë këtyre muajve. Tregu i depozitave dhe i kredive në lekë ka shfaqur një përcjellje më të ngadaltë të sinjalit të politikës monetare. I pari është karakterizuar nga një rënie e moderuar e normave të interesit për të gjitha afatet, ndërsa interesat për kredinë në lekë janë treguar të luhatshme dhe subjekt i primeve të rrezikut.

Strategji të përkohshme për tërheqjen e depozitave dhe ruajtjen e peshës në treg kanë ngadalësuar reduktimin e normave të interesit për depozitat gjatë tremujorit të parë të vitit, ndërkohë, në muajt prill dhe maj është vërejtur një rënie më e shpejtë e këtyre normave. Të dhëna paraprake për muajin qershor tregojnë një afrim më të shpejtë të interesave të depozitave të bankave me sinjalin e politikës monetare. Transmetimi i lehtësimit monetar në tregun e kredisë ka qenë më i dobët.

IV. ZHVILLIMET MONETARE DHE TREGJET FINANCIARE

*Normat e depozitave dhe kredisë së re në lekë për tremujorin e dytë, janë mesatare e muajve prill dhe maj.


Grafik 33. Ndryshimi mesatar i normave të interesit dhe i normës bazë në T2-2013 kundrejt T1-2013*.

0

1

2

3

4

0

2

4

6

8

10

12


2009 2010 2011 2012 2013


-1.00

-0.50

0.00

0.50

1.00

1.50

BTh 3m

Bth 12

m

Ob 2

v

Depozita 1

2m

Kredi afatshkurtër

Kredi afatmesm

e

Kredi afatgjatë



IV.2 ZHVILLIMET NË TREGJET FINANCIARE

Normat e interesit në tregun ndërbankar, gjatë këtij tremujori, kanë qëndruar afërsisht në nivelet e tremujorit të kaluar për maturitetin ditor, ndërkohë që ato për transaksionet javore kanë shfaqur ecuri rënëse. Vëllimi i tregtuar nga bankat është zvogëluar lehtas, duke qëndruar gjithsesi në nivele më të larta se mesataret e vitit të kaluar. Transaksionet javore vijojnë të zënë peshën më të madhe të vëllimit të tregtuar, ndërkohë që janë shtuar edhe shkëmbimet në formën e repove të anasjellta midis bankave. Ecuria e normave të interesit ka qenë e qëndrueshme për të dyja maturitetet, duke u pozicionuar kryesisht poshtë ose afër normës bazë. Diferenca e interesit ditor në tregun e parasë me normën bazë gjatë këtij tremujori është ngushtuar27, ndërkohë që, në nivel të përgjithshëm, ato kanë treguar luhatshmëri më të vogël se gjatë tremujorit të mëparshëm28. Banka e Shqipërisë ka vijuar të kryejë operacionet e rregullta në treg të hapur, në kah të injektimit të likuiditetit me afat 7-ditor, dhe, krahas tyre, janë përdorur edhe marrëveshjet e anasjellta me maturim 1-mujor. Likuiditeti i injektuar në sistem ka qenë lehtësisht më i vogël se ai i periudhave paraardhëse, ndërkohë që norma e interesit e rezultuar në këto ankande ka qenë vazhdimisht afër normës bazë.

Mesatarisht, norma mesatare e interesave njëditore, në tremujorin e parë, rezultoi 3.67% - e përafërt me atë të tremujorit të mëparshëm (3.64%) - ndërsa ajo shtatëditore zbriti në 3.74%, nga 3.86%. Vëllimi mesatar i transaksioneve njëditore u ngushtua me 1.1 miliardë lekë në 1.9 miliardë lekë, ndërsa ai i transaksioneve shtatëditore shënoi një tkurrje të lehtë prej 0.7 miliardë lekësh, në 9.1 miliardë lekë.

27 Diferenca e interesit njëditor në tregun ndërbankar me normën bazë këtë tremujor, rezultoi 9 pikë bazë nga 18 pikë bazë që ishte në tremujorin paraardhës.

28 Devijimi standard i interesit ditor në tregun ndërbankar për këtë tremujor ishte 0.2054, nga 0.2087 që ishte në tremujorin e parë të vitit 2013.

Grafik 34. Operacionet e tregut të hapur të BSH (majtas) dhe ecuria e normave të interesit në tregun ndërbankar (djathtas).


-10

0

10

20

30

40

50Jan-0

7

Dhj-0

7

Nën-0

8

Nën-0

9

Tet-10

Sht-11

Gus-1

2

mld

lek

Repo 7dRepo 3mRepo 1m

1.8

3.8

5.8

7.8

08

/08

03

/09

11

/09

06

/10

01

/11

08

/11

04

/12

11

/12

06

/13

Norma ditore e interesitNorma javore e interesitNorma bazë



ECURIA E YIELD-EVE

Yield-et e letrave me vlerë të qeverisë kanë regjistruar ulje të vazhdueshme edhe gjatë tremujorit të dytë. Prirja rënëse e yield-eve e vërejtur në tremujorin e parë ka vijuar dhe është forcuar gjatë këtyre muajve për të gjitha maturitetet. Yield-i 12-mujor ka rënë ndjeshëm në 5.35% në fillim të muajit korrik, nga 6.13% që ishte në fund të muajit mars. Ulja e yield-eve ka qenë më e fortë tek letrat me afat mbi një vit, duke ngushtuar kështu edhe diferencat midis maturiteteve, e si rrjedhojë, pjerrësia e kurbës së yield-eve është zbutur. Situata e qetë e likuiditetit në treg dhe prirja e agjentëve për të investuar në letra me vlerë të qeverisë, kanë vijuar të kontribuojnë në forcimin e presioneve rënëse të yield-eve të letrave të borxhit gjatë kësaj periudhe. Pesha e instrumenteve afatgjata në financimin e deficitit është rritur, ndërkohë që sistemi bankar ka treguar preferencë për këta tituj borxhi, duke ushtruar presione rënëse në ecurinë e primeve të tyre.

Kurba e yield-eve shfaqet e zhvendosur poshtë dhe me pjerrësi më të zbutur, si pasojë e rënies së primeve të kërkuara për letrat me vlerë me afat mbi 1 vit. Në ankandet për obligacionet me maturitet 3, 5 dhe 7-vjeçar janë regjistruar ulje të vazhdueshme, si në yield-et e instrumenteve me interes fiks, ashtu edhe në marzhet e kërkuar për ato me interes të ndryshueshëm. Yield-et aktuale29 qëndrojnë mesatarisht 0.41 pikë përqindje më poshtë nga niveli i tyre në muajin mars.

29 Yield-et e obligacioneve 2, 3, 5 dhe 7-vjeçare, aktualisht janë 6.70%, 7.78%, 8.45% dhe 9.12%, nga 7.22%, 8.18%, 8.89% dhe 9.52% që rezultonin në fund të muajit mars 2013.

Grafik 35. Yield-et e letrave me vlerë të qeverisë në tregun primar.


3.00

4.50

6.00

7.50

9.00

10.50

12.00

09

/08

05

/09

01

/10

09

/10

05

/11

01

/12

09

/12

06

/13

BTH 12m BTH 3m BTH 6mOblig. 2vj Oblig. 5vj

4.00

5.00

6.00

7.00

8.00

9.00

10.00

3m

6m

12

m

2v

3v

5v

7v

Qer.13 11-Pri.13 Dhje.12



ECURIA E KURSIT TË KËMBIMIT

Kursi nominal efektiv i këmbimit ka vijuar të shfaqë një prirje të lehtë nënçmuese, në tremujorin e dytë të këtij viti. Indeksi NEER30 u zgjerua mesatarisht me 0.8%, si në terma vjetorë ashtu edhe në ato tremujorë. Dinamika e këtij treguesi reflektoi kryesisht ecurinë nënçmuese të lekut ndaj monedhës evropiane, duke shprehur forcimin e kërkesës për valutë nga sektori privat edhe ai publik. Krahas këtyre zhvillimeve, tregu valutor është shfaqur i qetë dhe në mungesë të presioneve mbi monedhën vendase.

Në tregun e brendshëm valutor, euro ka vazhduar të forcojë pozitat e saj ndaj monedhës vendase, duke u këmbyer mesatarisht me 140.71 lekë ose 0.7% më shtrenjtë se në tremujorin paraardhës. Edhe në terma vjetorë, leku u nënçmua me 1.0%, duke reflektuar rritje të kërkesës për euro, si rrjedhojë e rritjes së importeve për periudhën prill-maj. Zgjerimi i kërkesës për valutë solli nivele më të larta të tregtimit të raportit euro/lekë, duke kulmuar në datën 14 qershor, në 141.44 lekë/1 euro, si vlera më e lartë e regjistruar që nga nëntori i vitit 2011.

Dollari amerikan është shfaqur i luhatshëm në tregun e brendshëm valutor, duke rezultuar në linjë me ecurinë e tij në tregjet ndërkombëtare. Mesatarisht, në tremujorin e dytë, një dollar u këmbye në nivelin e 107.77 lekëve, duke u forcuar ndaj monedhës vendase me 1.9% në terma tremujorë. Krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, monedha amerikane u nënçmua ndaj lekut me 0.8%.

30 NEER – kursi nominal efektiv i këmbimit llogaritet kundrejt monedhave të pesë partnerëve tregtarë kryesorë, të cilët janë Italia, Greqia, Gjermania, Turqia dhe Kina. Një rritje e NEER do të thotë nënçmim i lekut.

Grafik 36. Ndryshimet vjetore të indeksit NEER dhe indeksi i presioneve në tregun valutor.


-0.10

-0.05

0.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

0.30

05-08

10-08

03-09

08-09

01-10

06-10

11-10

04-11

09-11

02-12

07-12

12-12

05-13

Indeksi i Presioneve në Tregun Valutor

EMPEMP±2.5σ

Mesatare Historike

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

T2_2008T3_2008T4_2008T1_2009T2_2009T3_2009T4_2010T1_2010T2_2010T3_2010T4_2011T1_2011T2_2011T3_2011T4_2011T1_2012T2_2012T3_2012T4_2012T1_2013T2_2013

Ndryshime vjetore NEER



Gjatë muajit të fundit të tremujorit, pothuajse të gjitha monedhat e vendeve të rajonit janë dobësuar ndjeshëm ndaj euros. Në një krahasim me këto vende, luhatshmëria e monedhës shqiptare vazhdon të qëndrojë nën kufirin e poshtëm të intervalit të krijuar nga ato31.

SISTEMI BANKAR DHE KUSHTET E KREDITIMIT

Muajt prill dhe maj janë shoqëruar me prirje rënëse të normave të depozitave me afat, si në lekë ashtu dhe në euro, për të gjitha afatet. Pas një reagimi të ngadaltë ndaj lëvizjes së normës bazë në lekë në tremujorin e parë të vitit, normat e depozitave kanë shfaqur prirje rënëse më të shpejtë në muajt e fundit. Në terma mesatarë, interesi për depozitat 12-mujore është ulur me 0.26 pikë përqindje në muajt prill-maj, krahasuar me nivelin e tremujorit të parë. Duke nisur nga muaji mars, reduktimi i normave të interesit të depozitave ka qenë më homogjen midis maturiteteve, ndonëse në segmente të caktuara janë vërejtur efektet e promocioneve të subjekteve të veçanta, me qëllim rritjen e peshës në treg. Depozitat vazhdojnë të paraqiten si instrumenti kryesor në thithjen e kursimeve të individëve, ndërkohë që informacionet paraprake flasin për ulje të mëtejshme të normave të depozitave të reja në lekë, në muajin qershor.

Diferenca midis interesit të depozitave me afat në lekë dhe atyre në euro vijon të rritet, si pasojë e rënies më të madhe të këtyre të dytave. Mesatarisht, interesi për depozitat 12-mujore në euro rezultoi 2.41% në periudhën prill-maj, nga 2.79% që ishte në tremujorin e parë të vitit 2013.

31 Luhatshmëria e raporteve euro/monedhë vendase është matur si devijim standard 30-ditor. Pikat kulmore të luhatshmërisë në çdo periudhë, përfaqësojnë devijimin standard maksimal dhe minimal që kanë shënuar raportet e përfshira. Vendet e përfshira janë: Polonia, Çekia, Hungaria, Rumania, Turqia dhe Serbia.

Grafik 37. Luhatshmëria e raportit euro/lekë në krahasim me monedhat e Evropës Lindore-Qendrore dhe Ballkanit (djathtas).


90. 00

100.00

110.00

120.00

130.00

140.00

150.00

160.00

09/0

81

2/08

03/0

90

6/09

09/0

91

2/09

03/1

00

6/10

09/1

01

2/10

03/1

10

6/11

09/1

11

2/11

03/1

20

6/12

09/1

21

2/12

03/1

30

6/13

Kursi i këmbimit euro/monedhë vendase, indeksi bazë 2008 =100

Serbi Poloni

Rumani Hungari

ShqipëriTurqi Çeki

-

2.00

4.00

6.00

Qer-11

Tet-11

Jan-12

Qer-12

Tet-12

Jan-13

Qer-13

Evropa Lindore-Qendrore dhe vendet e BallkanitShqipëri

.



Interesat për kredinë e re në lekë, në tre muajt e fundit, shfaqen të luhatshme, duke alternuar faza rritjeje dhe periudha uljeje, të ndikuara kryesisht nga pesha dhe çmimi i aplikuar nga banka të veçanta. Në terma mesatarë, interesi i kredisë se re për muajt prill dhe maj, është 10.93%, dhe qëndron afërsisht në të njëjtin nivel me atë të tremujorit të parë (10.94%). Normat e interesit të kredisë për këto muaj, të pastruara nga efekti i kredive të bankave të veçanta, paraqiten me prirje rënëse, në linjë me ecurinë e përgjithshme të tregut financiar. Efekti më i madh u vu re tek kredia afatshkurtër, e cila paraqiti luhatje të theksuara në muajin maj, ndërsa kredia afatmesme shënoi ulje në normat e saj.

Kostoja mesatare e huadhënies vijon të jetë më e lartë për bizneset, për të cilat standardet e kreditimit rezultojnë në përgjithësi më të shtrënguara. Kredia afatmesme ka shfaqur prirje rënëse që prej muajit mars, duke u shoqëruar dhe me një zgjerim të lehtë të sasisë së kredisë, ndërsa kredia afatgjatë,

e aplikuar më së tepërmi për kredi hipotekare ka ndryshuar kahun e vënë re në tremujorin e parë të vitit, duke ndjekur prirje rritëse. Krahasuar me tremujorin e kaluar, ajo është rritur me 0.99 pikë përqindje, në 10.59%, në muajt prill-maj.

Interesat për kredinë e re në euro vijuan të paraqiten mjaft të luhatshme dhe kostoja e huadhënies, relativisht e shtrënguar. Kredidhënia në euro ka reflektuar ecuri afërsisht të ngjashme me atë në lekë dhe interesat e aplikuara janë ndikuar nga kredi të veçanta. Kështu, muaji prill shënoi rënie të dukshme të normave të kredisë afatgjatë, por pesha e saj nuk ndikoi në mesataren e kredisë totale, e cila rezultoi në rritje, e ndikuar nga normat e larta të aplikuara në kredinë afatshkurtër. Në muajin maj, ky efekt ndikoi në kah të kundërt dhe norma e kredisë së re në euro u ul, por pa përcaktuar një prirje të qartë.

Grafik 38. Interesat për depozitat në lekë dhe euro (majtas) dhe interesat për kredinë në lekë (djathtas).


0.00

1.25

2.50

3.75

5.00

6.25

7.50

8.75

01

/07

05

/07

09

/07

01

/08

05

/08

09

/08

01

/09

05

/09

09

/09

01

/10

05

/10

09

/10

01

/11

05

/11

09

/11

01

/12

05

/12

09

/12

01

/13

05

/13

Interes depozite 12 m ALL Interes depozite 12 m euro

5.50

7.50

9.50

11.50

13.50

15.50

17.50

19.50

12

/07

03

/08

06

/08

09

/08

12

/08

04

/09

07

/09

10

/09

01

/10

05

/10

08

/10

11

/10

03

/11

06

/11

09

/11

12

/11

04

/12

07

/12

10

/12

01

/13

05

/13

Kredi afatshkurtërKredi afatmesme Kredi afatgjatë


Grafik 39. Normat e interesit të kredisë në euro.

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

01

-20

07

05

-20

07

09

-20

07

01

-20

08

05

-20

08

09

-20

08

01

-20

09

05

-20

09

09

-20

09

01

-20

10

05

-20

10

09

-20

10

01

-20

11

05

-20

11

09

-20

11

01

-20

12

05

-20

12

09

-20

12

01

-20

13

05

-20

13

1-3 vmbi 5 v

deri ne 12mEuribor 12m



Hapësirë informuese 4. Përmbledhje e rezultateve nga vrojtimi i aktivitetit kreditues*.

Rezultatet e vrojtimit të aktivitetit kreditues pranë bankave tregojnë se standardet e kredisë për individë u lehtësuan, ndërsa standardet për bizneset vijuan të shtrëngohen, gjatë tremujorit të dytë të vitit 2013. Sipas qëllimit të përdorimit të kredisë dhënë individëve, standardet u lehtësuan si për kredinë për blerje banese ashtu dhe për atë konsumatore. Standardet e kredisë për bizneset u shtrënguan për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, por mbetën të pandryshuara për ndërmarrjet e mëdha. Bankat shprehen për shtrëngim të standardeve për kredi me qëllim financimin e kapitalit qarkullues, si dhe për qëllime investimi.

Faktorët me kontributin kryesor në shtrëngimin e standardeve të kredisë për bizneset ishin: problemet specifike të sektorit ku zhvillon aktivitetin ndërmarrja, gjendja e huave me probleme në sistemin bankar dhe situata makroekonomike në vend. Nga ana tjetër, vendimet e Bankës së Shqipërisë dhe gjendja e likuiditetit kanë ndikuar në lehtësimin e standardeve të kredidhënies për bizneset. Konkurrenca në sistemin bankar, niveli aktual ose i pritshëm i likuiditetit të bankës, mjaftueshmëria e kapitalit si dhe vendimet e Bankës së Shqipërisë, përfaqësojnë faktorë me ndikim në kahun

Grafik 40. Standardet e kredisë dhe kërkesa për kredi për bizneset (balanca neto).

Burimi: Vrojtimi i Aktivitetit Kreditues, Banka e Shqipërisë.

-90%

-70%

-50%

-30%

-10%

10%

30%

H1 '08

H2 '08

T1 '09T2 '09T3 '09T4 '09T1 '10T2 '10T3 '10T4 '10T1 '11T2 '11T3 '11T4 '11T1 '12T2 '12T3 '12T4 '12T1 '13T2 '13T3 '13

AktualePritje

Standardet e kredisë për bizneset

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

H1 '08

H2 '08

T1 '09T2 '09T3 '09T4 '09T1 '10T2 '10T3 '10T4 '10T1 '11T2 '11T3 '11T4 '11T1 '12T2 '12T3 '12T4 '12T1 '13T2 '13T3 '13

AktualePritje

Kërkesa për kredi e bizneseve

Grafik 41. Standardet e kredisë dhe kërkesa për kredi për individët (balanca neto).

Burimi: Vrojtimi i Aktivitetit Kreditues, Banka e Shqipërisë.

-70%

-60%

-50%

-40%

-30%

-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

H1

'08

H2

'08

T1 '0

9T2

'09

T3 '0

9T4

'09

T1 '1

0T2

'10

T3 '1

0T4

'10

T1 '1

1T2

'11

T3 '1

1T4

'11

T1 '1

2T2

'12

T3 '1

2T4

'12

T1 '1

3T2

'13

T3 '1

3

AktualePritje

-60%

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

H1

'08

H2

'08

T1 '0

9T2

'09

T3 '0

9T4

'09

T1 '1

0T2

'10

T3 '1

0T4

'10

T1 '1

1T2

'11

T3 '1

1T4

'11

T1 '1

2T2

'12

T3 '1

2T4

'12

T1 '1

3T2

'13

T3 '1

3

AktualePritje

Kërkesa për kredi e individëve



lehtësues të standardeve të kredisë për individë. Huatë me probleme, gjendja financiare e individëve dhe zhvillimet në tregun e pasurive të paluajtshme kanë vijuar të kontribuojnë në kahun shtrëngues të standardeve të kredidhënies për individët.

Kërkesa për kredi është vlerësuar në rënie për bizneset dhe në rritje për individët. Për bizneset, rënia e kërkesës u vu re në ndërmarrjet e mëdha dhe në kredinë për qëllime investimi. Për individët, për herë të parë që nga tremujori i dytë i vitit 2011, kërkesa ka qenë në rritje, si për kreditë me qëllim blerje banese ashtu dhe për kredinë me qëllim financimin e konsumit.

Faktorët kryesorë që kanë ndikuar negativisht kërkesën për kredi të bizneseve, gjatë tremujorit të parë të vitit 2013, janë situata aktuale dhe e pritshme makroekonomike në vend dhe përdorimi i burimeve alternative të financimit. Nevoja për blerje banese dhe për financim të konsumit, zhvillimet në tregun e pasurive të paluajtshme, si dhe kushtet e kreditimit të aplikuara nga bankat, kanë ndikuar pozitivisht nivelin e kërkesës për kredi të individëve.

* Vrojtimi i realizuar në muajin qershor 2013 mbulon zhvillimet në aktivitetin kreditues të tremujorit të dytë të vitit 2013, si dhe pritjet e bankave për aktivitetin kreditues gjatë tremujorit të tretë të vitit 2013.

IV.3 ECURIA E KREDITIMIT

Kredia për ekonominë ka shfaqur një ecuri të dobët në muajt prill dhe maj, të manifestuar në tkurrje të tepricës. Rritja vjetore e saj është ngadalësuar më tej, duke shënuar 0.3% në muajin maj, nga 1.2% që shënonte në fund të tremujorit të parë të vitit. Financimi në valutë i ekonomisë ka rënë në këta dy muaj dhe tkurrja vjetore e saj është thelluar më tej, duke shënuar 4.6%. Ndërkohë, kredia në lekë është rritur në terma mujorë, por ndjeshëm më pak në krahasim me rritjen e vërejtur gjatë vitit të kaluar. Ecuria e dobët e këtij treguesi në pesë muajt e parë të vitit, është reflektuar në ngadalësimin e vazhdueshëm të rritjes vjetore së tij, i cili, në muajin maj, zbriti në nivelin 9.0%.

Grafik 42. Kredia për ekonominë.


-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Maj 2

00

9

Sht 20

09

Jan 20

10

Maj 2

01

0

Sht 20

10

Jan 20

11

Maj 2

01

1

Sht 20

11

Jan 20

12

Maj 2

01

2

Sht 20

12

Jan 20

13

Maj 2

01

3

Ndryshime vjetore, %

Kredia në valutë Kredia në lekë Kredia për ekonominë

-15

-10

-5

0

5

10

15

Maj 2

01

1

Sht 20

11

Jan 20

12

Maj 2

01

2

Sht 20

12

Jan 20

13

Maj 2

01

3

Ndryshime mujore (mld lekë)

Kredia në valutë Kredia në lekë



Zhvillimet në kreditim kanë reflektuar kryesisht kërkesën e ulët të sektorit privat për financim, por edhe hezitimin e bankave për ndërmarrjen e rrezikut që shoqëron veçanërisht financimin e bizneseve. Kredia për sektorin privat është tkurrur me 1.8 miliardë lekë në këta dy muaj dhe, në fund të muajit maj, është 0.2% më e ulët se një vit më parë. Veçori e muajve prill dhe maj janë zhvillimet pozitive në kredinë për individë, ndërkohë që kredia për biznese ka vijuar të shfaqë një ecuri gjithnjë e më të dobët. Kreditimi i ulët i ekonomisë është reflektuar edhe në reduktimin e levës financiare në ekonomi, e matur si raport i kredisë për sektorin privat ndaj PBB-së. Në fund të tremujorit të parë të vitit, ky raport vlerësohet në 39.7%, duke rënë me 1.7 pikë përqindje, në krahasim me një vit më parë.

Kredia për biznese është reduktuar me rreth 3 miliardë lekë, në muajt prill dhe maj. Ndryshimi vjetor i saj, pasi rezultoi pranë zeros në muajin prill, shënoi një normë negative prej 0.6% në muajin maj. Ecuria e kreditimit të bizneseve është ndikuar në mënyrë të njëkohshme nga kushtet e pafavorshme të kërkesës dhe të ofertës. Kërkesa e bizneseve për kredi për investime ka rënë më tej në tremujorin e dytë të vitit, ndërkohë që kërkesa për financim të kapitalit qarkullues mbetet e ulët. Gjithashtu, edhe bankat kanë ulur gatishmërinë për të financuar bizneset, përqasje të cilën e kanë reflektuar në shtrëngimin e mëtejshëm të kushteve të kreditimit për biznese, në këtë tremujor. Ecuria e dobët e kredisë për biznese ka qenë e pranishme, si në kredinë për kapital qarkullues ashtu edhe në atë për investime. Rritja vjetore e kredisë për kapital qarkullues është ngadalësuar në 0.6%, ndërkohë që kredia për investime, pas ngadalësimit të shpejtë në muajt e mëparshëm, është tkurrur me 0.6% në terma vjetorë.

Grafik 43. Kredia për sektorin privat.


-4

-2

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

20

05/1

20

05/3

20

06/1

20

06/3

20

07/1

20

07/3

20

08/1

20

08/3

20

09/1

20

09/3

20

10/1

20

10/3

20

11/1

20

11/3

20

12/1

20

12/3

20

13/1

Ndryshimi i raportit KSP/PBB (pp, djathtas)KSP/PBB (%, majtas)

-10%

-5 %

0 %

5 %

10%

15%

20%

25%

30%

5/20

09

11/2

00

9

5/20

10

11/2

01

0

5/20

11

11/2

01

1

5/20

12

11/2

01

2

5/20

13

IndividëBizneseKSP



Analiza sipas sektorëve të ekonomisë tregon se, për periudhën prill - maj, ka shënuar rritje vetëm financimi për sektorin e industrisë. Kredia për këtë sektor ruajti ritëm të lartë të rritjes vjetore në këta dy muaj - mesatarisht 11.9%. Ndërkohë, financimi për sektorin e shërbimeve dhe atë të ndërtimit është tkurrur ndjeshëm. Për pasojë, rritja vjetore e kredisë për degën e tregtisë dhe ajo e kredisë për shërbime të tjera janë ngadalësuar, duke zbritur përkatësisht në 0.1% dhe 2.1% në muajin maj, kurse kredia për sektorin e ndërtimit ka thelluar tkurrjen në terma vjetorë, në 14.3%.

Zhvillimet në kredinë për individë, në muajt prill dhe maj, kanë mbartur notat pozitive të vërejtura në muajin mars. Pas një ecurie të dobët dhe të luhatshme mujore deri në muajin shkurt të vitit, teprica e kredisë për individë është rritur në këta tre muaj, me rreth 2 miliardë lekë. Kjo është reflektuar

Grafik 44. Kredia për biznese sipas qëllimit të përdorimit.

Burimi: Banka e Shqipërisë.Shënim: Ndryshimi mujor i kredisë për investime në muajin dhjetor 2011 nuk përfshin rritjen si rrjedhojë e riklasifikimit.

-9

-4

1

6

11

16

5/2011

11/2011

5/2012

11/2012

5/2013

InvestimeLikuiditet

Ndryshim mujor, mld lekë

-0.05

0

0.05

0.1

0.15

0.2

0.25

0.3

0.35

0.4

5/2009

11/2009

5/2010

11/2010

5/2011

11/2011

5/2012

11/2012

5/2013

LikuiditetInvestime

Rritje vjetore, %

Grafik 45. Kredia për biznese sipas sektorëve të ekonomisë.


-20%

-10%

0%

10%

20%

30%

40%

5/2009

11/2009

5/2010

11/2010

5/2011

11/2011

5/2012

11/2012

5/2013

Tregti, hotele, restorante (39%)

Industria (28%)Sherbime të tjera (11%)

Ndërtimi (16%)

Ndryshime vjetore, %

-9 -6 -3 0 3 6 9 12 15

3/2012

5/2012

7/2012

9/2012

11/2012

1/2013

3/2013

5/2013

Tregti, hotele, restoranteIndustriaNdërtimiShërbime të tjera

Ndryshime mujore, mld lekë



edhe në përmirësimin e normave vjetore të rritjes, të cilat në muajt prill dhe maj rezultuan pozitive. Në muajin maj, ndryshimi vjetor i kredisë për individë rezultoi 0.8%, nga -0.6% që shënonte në fund të tremujorit të parë të vitit. Këto zhvillime janë në linjë me raportimet e bankave për kërkesë të shtuar për kredi nga individët, në tremujorin e dytë të vitit. Përveç kësaj, kjo kërkesë ka gjetur edhe kushte më të mira të ofertës për kredi, si rrjedhojë e lehtësimit të kushteve të kreditimit për individë nga bankat.

Përmirësimi në kredinë për individë vërehet si në kredinë konsumatore, ashtu edhe në atë hipotekare. Rreth 60% e rritjes së kredisë për individë në muajt prill dhe maj ishte financim për shpenzime konsumatore. Ecuria e mirë e kredisë konsumatore në dy muajt e fundit, krahasuar me tremujorin e parë të vitit, është reflektuar edhe në përmirësimin e rritjes vjetore të saj, e cila në fund të muajit maj qëndron në nivelin 3.6%, nga 1.2% që shënonte në fund të tremujorit të parë. Nga ana tjetër, kredia hipotekare ka shfaqur një ecuri të mirë dhe ritmet e rritjes vjetore të saj janë përmirësuar, duke shënuar 0.2% në muajin maj, nga -0.8% në fund të tremujorit të parë.

IV.4 ECURIA E TREGUESVE MONETARË

Mjetet monetare në ekonomi kanë shënuar ritme rritjeje të qëndrueshme në muajt prill dhe maj, lehtësisht në përmirësim kundrejt tremujorit të parë. Në fund të periudhës, agregati i parasë së gjerë, M3, shënoi një rritje vjetore me 4.8% krahasuar me normën prej 4.6% në muajin mars. Zgjerimi i masës monetare gjatë kësaj periudhe është diktuar nga ngadalësimi i ndjeshëm i mjeteve valutore të bankave tregtare dhe nga një rritje e financimit të sektorit fiskal. Ky sektor ka rritur kërkesën për financim me mjete të brendshme, e cila është plotësuar kryesisht nga sektori bankar dhe në një masë të ulët nga agjentët ekonomikë privatë. Ndërkohë, kontributi i kredisë për ekonominë në ekspansionin monetar ka ardhur në rënie, në 0.1 p.p. në muajin maj, ndikuar

Grafik 46. Kredia për individë sipas qëllimit të përdorimit.

Burimi: Banka e Shqipërisë.Shënim: Ndryshimi mujor i kredisë hipotekare në muajin dhjetor 2011 nuk përfshin reduktimin si rrjedhojë e riklasifikimit.

-2

-2

-1

-1

0

1

1

2

2

5/2011

11/2011

5/2012

11/2012

5/2013

Ndryshim mujor, mld lekë

-0.15

-0.1

-0.05

0

0.05

0.1

0.15

0.2

0.25

5/2009

11/2009

5/2010

11/2010

5/2011

11/2011

5/2012

11/2012

5/2013

KonsumatoreHipotekare Konsumatore

Hipotekare

Rritje vjetore, %



si nga kërkesa e ulët e agjentëve ekonomikë privatë për mjete monetare, ashtu dhe nga faktorë të ofertës ende të shtrënguar të sistemit bankar.

Ecuria e përmirësuar e agregatit të parasë në lekë, M2, ka reflektuar krijimin më të shpejtë të parasë në monedhë vendase, krahasuar me tremujorin paraardhës. Në muajin maj, ky tregues regjistroi një normë vjetore rritjeje prej 5.5% ose rreth 1.9 pp më e lartë se ajo e shënuar në fund të tremujorit të parë. Zgjerimi i masës monetare në lekë është mbështetur kryesisht nga aktiviteti i agjentit fiskal dhe ecuria pozitive e kreditimit në monedhë vendase. Huamarrja e brendshme neto e qeverisë u zgjerua 1.2% në muajin maj, kundrejt normave vjetore negative të shënuara në tremujorin e parë të vitit. Ndërkohë, megjithë ngadalësimin e normave të rritjes, kreditimi i sektorit privat në monedhën vendase ka një ecuri ndjeshëm më të mirë se kreditimi në valutë. Normat e rritjes së kreditimit në valutë kanë vijuar tkurrjen në terma vjetorë dhe mujorë.

Grafik 47. Kontributi i përbërësve të kërkesës dhe ofertës për para.


-10%

-5 %

0 %

5 %

10%

15%

20%

Maj-0

9G

us-0

9N

en-0

9Shk

-10

Maj-1

0G

us-1

0N

en1

0Shk

-11

Maj-1

1G

us-1

1N

en-1

1Shk

-12

Maj

-12

Gus

-12

Nen

-12

Shk-1

3M

aj-13

Pretendime neto ndaj qeverisëMjete valutore neto Kredia për sektorin privatM3

-5%

0%

5%

10%

15%

-

5%

0%

5%

10%

15%

Maj-09

Sht

-09

Jan-10

Maj-10

Sht

-10

Jan-11

Maj

-11

Sht

-11

Jan-12

Maj-12

Sht

-12

Jan-13

Maj

-13

kontributi vjetor në M3

PJBDepozita në lekëDepozita në valutëM3

Grafik 48. Hendeku i parasë dhe përbërësit e kërkesës për para.


-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

19

99

M0

11

99

9M

08

20

00

M0

32

00

0M

10

20

01

M0

52

00

1M

12

20

02

M0

72

00

3M

02

20

03

M0

92

00

4M

04

20

04

M1

12

00

5M

06

20

06

M0

12

00

6M

08

20

07

M0

32

00

7M

10

20

08

M0

52

00

8M

12

20

09

M0

72

01

0M

02

20

10

M0

92

01

1M

04

20

11

M1

12

01

2M

06

20

13

M0

1

M3gap M3real M3potencial

-15%

-5%

5%

15%

25%

35%

45%

Maj '08

Gus

-08N

en-08

Shk

-09M

aj-09G

us-09

Nen

-09Sh

k-10M

aj-10G

us-10N

en-10

Shk-11

Maj-11

Gus-11

Nen

-11Sh

k-12

Maj-12

Gus-12

Nen

-12Sh

k-13M

aj-13

rritje vjetore (deflatuar me inflacion)

Kredia për sektorin privat

Pretendime neto ndaj qeverisëMjete valutore neto

M3



Zhvillimet e masës monetare në kahun e pasivit tregojnë një zhvendosje drejt komponentit më likuid. Kjo tendencë vërehet edhe në ecurinë e agregatit M1, i cili ka shfaqur prirje rritëse, duke shënuar një normë vjetore prej 8.6% në muajin maj, kundrejt 3.8% që rezultoi në fund të muajit mars. Ecuria e këtij treguesi konfirmon kërkesën e shtuar të agjentëve ekonomikë për mjete monetare likuide gjatë kësaj periudhe dhe, njëkohësisht, veprimtarinë e shtuar të sektorit publik. Raporti i parasë jashtë bankave ndaj M2 u rrit në 28.3% në fund të periudhës nga 27.9% që regjistroi në muajin mars.

Depozitat e sistemit bankar, në fund të muajit maj, rezultojnë rreth 4.7% më lart se një vit më parë, duke ngadalësuar kështu ritmin e rritjes, krahasuar me normën prej 5.4% të shënuar në fund të tremujorit të kaluar. Në terma absolutë, depozitat në total u zgjeruan me rreth 8.4 miliardë lekë, në muajt prill dhe maj. Kjo rritje ishte e përqendruar në muajin prill, ndikuar kryesisht nga zgjerimi i depozitave të biznesit32.

Ecuria e depozitave sipas monedhës konfirmon një zgjerim më të shpejtë

të depozitave në lekë kundrejt tkurrjes së depozitave në valutë. Ngadalësimi i flukseve valutore nga jashtë, në përputhje me zhvillimet në sektorin e jashtëm, si dhe kreditimi i pakët në valutë nga sistemi bankar, kanë ndikuar në krijimin më të ulët të parasë në monedhë të huaj. Prezantimi në treg i instrumenteve të reja financiare për mbajtjen e kursimeve në monedhë të huaj, mendohet të ketë ndikuar gjithashtu në tkurrjen e këtij stoku33. Struktura kohore e depozitave tregon një zhvendosje drejt depozitave pa afat gjatë kësaj periudhe, ndikuar nga një fenomen i përkohshëm në depozitat e bizneseve në monedhë vendase.

Ekonomia shqiptare hyn në gjysmën e dytë të vitit 2013 me një rritje

32 Ndikuar nga lëvizja e përkohshme në llogarinë e një biznesi të madh.33 Ky zhvillim lidhet me prezantimin e fondit privat të investimeve në euro.

Grafik 49. Kontributi i depozitave të agjentëve ekonomikë në stokun total


-10%

0 %

10%

20%

30%

Maj-10

Sht-10

Jan-11

Maj-11

Sht-11

Jan-12

Maj-12

Sht-12

Jan-13

Maj-13

rritje vjetore e depozitave

Pa afatMe afat

0 %

10%

20%

30%

Maj -10

Sht-10

Jan-11

Maj-11

Sht-11

Jan-12

Maj-12

Sht-12

Jan-13

Maj-13

rritje vjetore

Depozita në lekëDepozita në valutë

Depozita total



ekonomike të ulët dhe nën potencial, por me një stabilitet ekonomik e financiar përgjithësisht solid dhe në përmirësim. Zhvillimi i saj në të ardhmen do të reflektojë inercinë e sjelljes së agjentëve ekonomikë e financiarë, kontekstin e zhvillimeve në ekonominë botërore dhe në tregjet financiare evropiane, por edhe politikat e brendshme ekonomike dhe shkallën e zbatimit të reformave strukturore. Skenari bazë i zhvillimit të ekonomisë shqiptare në horizontin afatmesëm është ai i një rritjeje ekonomike të ngadaltë, por me parametra në përmirësim të shëndetit ekonomik e financiar të vendit, me prime rreziku në rënie dhe kosto financimi në reduktim. Nxitja e kërkesës së brendshme, orientimi i saj drejt aktiviteteve produktive, si dhe rritja e konkurrueshmërisë së produkteve tona në tregjet botërore do të jenë përcaktuesit kryesorë të rritjes ekonomike afatgjatë. Ato do të varen në një masë të madhe nga përshpejtimi i reformave, në nivel makro e mikroekonomik, por edhe nga ruajtja e ekuilibrave ekonomikë e financiarë në horizontin afatmesëm.

Në vijim të një ecurie të ngadaltë gjatë dy viteve të fundit, aktiviteti ekonomik në vend do të vazhdojë të vuajë nga kërkesa e dobët agregate edhe gjatë vitit 2013 e në një horizont afatmesëm. Kjo ecuri pritet të kushtëzojë një rritje të dobët dhe nën potencial të ekonomisë shqiptare në këtë periudhë. Në aspektin makroekonomik, rritja e ngadaltë ekonomike do të reflektohet në presione të ulëta inflacioniste dhe do të kushtëzojë ruajtjen e kahut stimulues të politikës monetare edhe në të ardhmen. Gjithashtu, zgjerimi i ngadaltë i aktivitetit ekonomik do të kushtëzojë ritme të ulëta të rritjes së të ardhurave publike, çka do të kërkojë më tej një planifikim dhe zbatim të kujdesshëm të buxhetit të shtetit, për të mbajtur nën kontroll dhe për të përmirësuar treguesit e qëndrueshmërisë së borxhit publik. Nga ana tjetër, ecuria e ngadaltë e ekonomisë shqiptare do të përcaktojë një kërkesë të ulët për kredi dhe një zgjerim të ngadaltë të ndërmjetësimit financiar në këtë periudhë. Në aspektin mikroekonomik, ecuria e ngadaltë e aktivitetit ekonomik në vend do të kërkojë kujdes të vazhdueshëm nga bizneset dhe agjentët financiarë për kontrollin e shëndetit të bilanceve të tyre, nëpërmjet rritjes së eficiencës së operimit, nëpërmjet zgjerimit të tregjeve dhe nëpërmjet kontrollit të strukturës dhe nivelit të kostove.

Rritja ekonomike gjatë vitit 2013, pritet të jetë lehtësisht mbi atë të vitit të kaluar. Kontributi sipas zërave të shpenzimeve të kërkesës agregate pritet të vijë kryesisht nga sektori i huaj dhe ai fiskal, ndërkohë që konsumi dhe investimet private pritet të mbeten të dobëta. Parashikimet afatshkurtra për rritjen ekonomike kushtëzojnë vijimin e hendekut negativ të prodhimit, gjatë tremujorëve të ardhshëm, dhe praninë e presioneve të ulëta mbi inflacionin. Në harkun kohor të një viti, modelet e parashikimit të inflacionit sugjerojnë

V. EKONOMIA SHQIPTARE NË TË ARDHMEN



se, me një probabilitet 90%, ky tregues do të luhatet në bandën 1.1% - 3.8%. Ky vlerësim mbështetet në pritjet e ankoruara inflacioniste, në vijimin e hendekut negativ të prodhimit, në qëndrueshmërinë e kursit të këmbimit, si dhe në mungesën e goditjeve të ofertës në të njëjtin horizont kohor. Balanca e rreziqeve rreth këtij parashikimi dominohet nga ato të kahut të poshtëm, që kryesisht kanë lidhje me mundësinë e një rritjeje ekonomike më të ulët se ajo e parashikuar. Politika monetare pritet të ruajë karakterin e vet stimulues në afat të mesëm, në përmbushje të objektivit të inflacionit. Përgjatë horizontit të politikës monetare, kredia për sektorin privat pritet të rritet më tej, duke përfituar nga ky stimul dhe nga stimujt makroprudencialë të dhënë nga Banka e Shqipërisë. Kjo rritje pritet të jetë më e lartë gjatë gjysmës së parë të vitit 2014 dhe do të kontribuojë në rritjen e kërkesës private dhe mbylljen graduale të hendekut negativ të prodhimit.

Edhe në të ardhmen, Banka e Shqipërisë do të mbetet tërësisht e angazhuar në respektimin e objektivit të saj të inflacionit. Ky objektiv do të vazhdojë të përbëjë edhe fokusin ekskluziv të politikës sonë monetare, në një kontekst të orientuar nga e ardhmja dhe në prani të një regjimi të lirë të kursit të këmbimit. Operacionet tona të administrimit të likuiditetit do të vijojnë të orientohen nga respektimi i kuadrit tonë operacional, i cili nënkupton furnizimin e sistemit bankar me të gjithë likuiditetin e kërkuar, në interes të qëndrueshmërisë së normave të interesit të tregut ndërbankar dhe të reduktimit të primeve të rrezikut të likuiditetit në ekonomi.

Sistemi bankar shfaqet likuid, i mirëkapitalizuar dhe fitimprurës. Si i tillë, ky sistem ka qenë i aftë të përcjellë sinjalet lehtësuese të politikës monetare në pothuajse të gjithë segmentet dhe produktet e tregut financiar. Mospërcjellja e këtyre sinjaleve në rritjen e kredisë për ekonominë lidhet, më së shumti, me kërkesën e ulët për kredi dhe me probleme specifike të sektorëve të caktuar të ekonomisë. Në analizë marxhinale, edhe politikat më të shtrënguara të kreditimit, të imponuara nga rregullatorët evropianë apo grupet bankare mëma që origjinojnë në Eurozonë, kanë patur ndikimin e tyre, ashtu si dhe në të gjitha vendet e tjera të rajonit. Banka e Shqipërisë gjykon se, në përgjigje të kërkesave të ekonomisë sonë për financim dhe likuiditet, sistemi bankar duhet të tregohet më fleksibël në drejtim të diversifikimit të portofolit, të ndërtimit të politikave proaktive dhe të aplikimit të primeve të diferencuara të rrezikut, për sektorë apo biznese të cilët kanë perspektiva të qëndrueshme rritjeje.

Banka e Shqipërisë është e bindur se ruajtja e një sistemi bankar të shëndoshë dhe funksional, përfaqëson një aset të çmuar për ekonominë shqiptare, fillimisht në drejtim të përballimit të goditjeve të ndryshme potenciale dhe më tej, në një horizont afatgjatë - në financimin e nevojave të rritjes.



PËRMBAJTJA NR./NO. CONTENTSTregues kryesorë makroekonomikë Main macroeconomic indicators

Sektori financiar Financial sectorZhvillimet monetare dhe normat e interesit 1 Monetary developments and interest rates

Prodhimi i brendshëm bruto, indekset e çmimeve dhe tregu i punës 2 Gross domestic product, price indexes and labor

marketBilanci i pagesave, rezerva dhe kursi i këmbimit 3 Balance of payments, reserves and exchange rate

Bilanci fiskal, stoku i borxhit të brendshëm dhe borxhi i jashtëm

4Fiscal balance, domestic debt stock and external

debtBilanci sektorial i Bankës së Shqipërisë 1-1 Sectoral balance sheet of Bank of Albania

Paraqitja monetare e Bankës së Shqipërisë 1-2 Monetary survey of Bank of AlbaniaBilanci sektorial i bankave paradepozituese/Mjetet 1-3.a Sectoral balance sheet of deposit money banks/ Assets

Bilanci sektorial i bankave paradepozituese/ Detyrimet 1-3.b Sectoral balance sheet of deposit money banks/

LiabilitiesParaqitja monetare e bankave paradepozituese

(BPD) 1-4 Monetary survey of deposit money banks (DMB)

Bilanci sektorial i shoqërive të kursim-kreditit (SHKK) 1-5 Sectoral balance sheet of savings and loan

associations (SLA)Paraqitja monetare e korporatave të tjera depozituese 1-6 Monetary survey of other depository corporations

Paraqitja monetare e korporatave depozituese 1-7 Monetary survey of depository corporations Agregatët monetarë dhe përbërësit e tyre 1-8.a Monetary aggregates and their components

Kundërpartitë e agregatëve monetarë 1-8.b Counterparts of monetary aggregates Depozitat në lekë sipas sektorit 1-9 Lek denominated deposits by sector

Depozitat në valutë sipas sektorit 1-10 Foreign currency denominated deposits by sectorKredia për ekonominë sipas sektorit 1-11 Credit to economy by sector

Kredia sipas aktivitetit ekonomik 1-12 Loans by economic activityKredia sipas qëllimit të përdorimit dhe monedhës

për bizneset 1-13 Business loans by purpose and currency

Kredia sipas qëllimit të përdorimit dhe monedhës për individët

1-14 Household loans by purpose and currency

Kredia sipas rrethit 1-15 Loans by districtNormat e interesit Interest rates

Normat e interesit të Bankës së Shqipërisë 1-16 Bank of Albania interest rates Normat e interesit për depozitat e reja sipas

monedhave 1-17 Interest rates on new deposits by currency

Normat e interesit për kreditë e reja sipas monedhave

1-18 Interest rates on new loans by currency

Normat e interesit për bonot e thesarit 1-19 Maturity breakdown of treasury bills yieldsSistemi i pagesave Payment system

Sistemi i pagesave ndërbankare 1-20 Interbank payment systemShpërndarja rajonale e terminaleve të ATM &

POS1-21 ATM & POS terminals by regions

Numri i llogarive të klientëve në banka 1-22 Number of customer accounts with banks Sektori i jashtëm External sector

Bilanci i pagesave 2-1 Balance of paymentsKursi i këmbimit të lekut kundrejt monedhave

kryesore 2-2Exchange rate

Eksporti sipas grup mallrave 2-3 Export by commodity groups Importi sipas grup mallrave 2-4 Import by commodity groups

Borxhi i jashtëm 2-5 Gross externalSektori fiskal Fiscal sector

Treguesit fiskalë sipas buxhetit të konsoliduar 3-1 Fiscal indicators regarding consolidated budget Stoku i borxhit të brendshëm sipas instrumenteve 3-2 Domestic debt stock by instruments

Sektori real Real sectorProdukti i brendshëm bruto sipas aktivitetit

ekonomik4-1 Gross domestic product by economic activities

Indeksi i çmimeve të prodhimit dhe indeksi i kushtimit në ndërtim

4-2 Producer price index and construction cost index

Indeksi i çmimeve të konsumit 4-3 Consumer price indexPunësimi, papunësia dhe pagat 4-4 Employment, unemployment and wages



1. Z

HVI

LLIM

ET M

ON

ETAR

E D

HE

NO

RMAT

E IN

TERE

SIT

MO

NET

ARY

DEV

ELO

PMEN

TS A

ND

INTE

REST

RAT

ES 1

.N

Ë M

ILIA

RDË

LEKË

, PËR

VEÇ

RAS

TEVE

KU

R SH

ËNO

HET

ND

RYSH

E, F

UN

D P

ERIU

DH

E IN

BIL

LIO

NS

ALL,

UN

LESS

OTH

ERW

ISE

IND

ICAT

ED, E

ND

OF

PERI

OD

Agre

gatë

t mon

etar

ë/ M

onet

ary

aggr

egat

esD

epoz

itat1 /

Dep

osits

1Kr

edia

2 /

Cre

dit2

Nor

mat

e in

tere

sit 1

2m /

12m

inte

rest

rate

s (%

)N

orm

a e

mar

rëve

shje

s së

ribl

erje

jes

njëj

avor

e 4

Wee

kly

repu

rcha

se a

gree

men

t rat

e4M

1M

2M

3D

epoz

ita3

/ D

epos

its3

Kred

i3 / L

oans

3 Bo

no T

hesa

ri/ T

. Bill

s

12

34

56

78

9

2008

282

.9

555

.0

815

.7

619

.9

396

.3

6.93

11.7

58.

566.

25

2009

284

.5

578

.2

871

.5

662

.4

440

.4

6.78

12.4

69.

145.

25

2010

275

.4

604

.5

980

.3

785

.2

483

.1

6.40

11.2

97.

095.

00

2011

276

.9

647

.0

1,0

70.1

8

75.2

5

41.9

5.

8711

.17

6.95

4.75

2012

281

.2

669

.6

1,1

23.4

9

30.7

5

54.7

5.

3810

.28

6.37

4.00

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.

2. P

ROD

HIM

I I B

REN

DSH

ËM B

RUTO

5 , IN

DEK

SET

E Ç

MIM

EVE

DH

E TR

EGU

I PU

NËS

G

ROSS

DO

MES

TIC

PRO

DU

CT5 ,

PRI

CE

IND

EXES

AN

D L

ABO

R M

ARKE

T

Rritj

a re

ale

vjet

ore

e PB

B m

e çm

ime

kons

tant

e (%

)/ A

nnua

l rea

l gro

wth

of

GD

P at

con

stan

t pr

ices

(%)

Me

çmim

e ko

rren

te, n

ë m

ilion

ë le

kë/

At c

urre

nt p

rices

, in

mill

ion

ALL

Ndr

yshi

met

vje

tore

të In

deks

eve

(%) /

Yea

rly

Inde

x ch

ange

(%)

Treg

u i p

unës

7 / L

abor

mar

ket7

Prod

ukti

Bren

dshë

m

Brut

o (P

BB)/

Gro

ss d

o-m

estic

pro

duct

(GD

P)

Paga

t e të

pun

ësua

rve,

ne

to /

Com

pens

atio

n of

em

ploy

ees,

net

Të A

rdhu

ra n

ga p

rona

, ne

to/

Prop

erty

inco

me,

ne

t

Të A

rdhu

rat K

ombë

tare

Br

uto/

Gro

ss N

atio

nal

Inco

me

IÇK6

/ C

PI6

(12/

2007

=10

0)IÇ

P /

PPI

(200

5=10

0)N

ivel

i i p

unës

imit/

Em

ploy

men

t rat

e (%

)Sh

kalla

e p

apun

ësis

ë/

Une

mpl

oym

ent r

ate

(%)

12

34

56

78

9

2007

5.9

967,

670.

013

,858

.313

,005

.399

4,53

3.7

3.1

4.1

44.7

13.2

2008

7.5

1,08

9,29

3.1

21,2

58.1

-15,

854.

61,

094,

696.

72.

24.

445

.812

.5

2009

3.3

1,14

8,08

2.1

20,7

83.6

-34,

192.

11,

134,

673.

63.

70.

441

.913

.6

2010

3.8

1,22

2,46

2.1

22,4

94.7

-34,

879.

11,

210,

077.

73.

40.

242

.313

.6

2011

3.1

1,28

2,25

4.8

18,3

84.9

-11,

746.

11,

288,

893.

61.

72.

6

13.3

Bu

rimi:

INST

AT.

Sou

rce:

INST

AT.



3. B

ILAN

CI I

PAG

ESAV

E, R

EZER

VA D

HE

KURS

I I K

ËMBI

MIT

BA

LAN

CE

OF

PAYM

ENTS

, RES

ERVE

S AN

D E

XCH

ANG

E RA

TE 3

.N

Ë M

ILIO

NË

EURO

, PËR

VEÇ

RAS

TEVE

KU

R SH

ËNO

HET

ND

RYSH

E

IN M

ILLI

ON

S EU

R, U

NLE

SS O

THER

WIS

E IN

DIC

ATED

Bi

lanc

i i ll

ogar

isë

korr

e-nt

e/ C

urre

nt a

ccou

nt

In

vest

imet

dire

kte

neto

/ D

irect

inve

stm

ents

, net

Reze

rvat

val

utor

e (s

tok)

/ Re

serv

es (s

tock

)

Reze

rvat

në

mua

j im

porte

/ Re

serv

es in

m

onth

s of

impo

rt

Kurs

i i k

ëmbi

mit/

Exc

hang

e ra

te

Nga

të c

ilat:

Bila

nci

tregt

ar/

Of w

hich

:Tra

de

bala

nce

(3+

4)

N

ga të

cila

t: Re

mita

n-ca

t/ O

f whi

ch: R

emit-

tanc

es

Mes

atar

e e

periu

dhës

/ Pe

riod

aver

age

Eksp

orti/

Exp

ort

Impo

rti/

Impo

rtAL

L /

EUR

ALL

/ U

SD

12

34

56

78

910

2008

-1,3

81.2

-2,4

31.5

91

7.5

-3,3

48.9

83

3.3

609.

81,

675.

4 4.

012

2.8

83.9

2009

-1,3

29.8

-2,3

03.7

75

0.7

-3,0

54.4

78

1.3

688.

71,

646.

2 4.

213

2.1

95.0

2010

-1,0

18.6

-2,0

82.7

1,

171.

5 -3

,254

.2

689.

8 78

8.5

1,90

4.8

4.8

137.

810

3.9

2011

-1,1

85.4

-2,2

41.6

1,

405.

5 -3

,647

.1

664.

5 71

5.5

1,91

2.5

4.4

140.

310

0.9

2012

-1,0

21.3

-1,9

99.2

1,

525.

6 -3

,524

.8

675.

3 72

7.2

1,97

2.5

4.7

139.

010

8.2

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

Sou

rce:

Ban

k of

Alb

ania

.

4. B

ILAN

CI F

ISKA

L, S

TOKU

I BO

RXH

IT T

Ë BR

END

SHËM

DH

E BO

RXH

I I J

ASH

TËM

F

ISC

AL B

ALAN

CE,

DO

MES

TIC

DEB

T ST

OC

K AN

D E

XTER

NAL

DEB

T 4.

NË

MIL

IARD

Ë LE

KË

IN

BIL

LIO

NS

ALL

Të

Ard

hura

/ Re

venu

e

Shpe

nzim

e/ E

xpen

ditu

re

Def

iciti

/ D

efic

it

St

oku

i bor

xhit

të q

ever

isë

qend

rore

/ C

entra

l gov

ernm

ent d

ebt s

tock

Nga

të c

ilat:

Të a

rdhu

ra

tatim

ore/

Of w

hich

: Tax

re

venu

e

Shpe

nzim

e ka

pita

le/

Cap

ital e

xpen

ditu

reFi

nanc

im i

bren

dshë

m/

Dom

estic

fina

ncin

gFi

nanc

im i

jash

tëm

/ Fo

reig

n fin

anci

ng

Stok

u i b

orxh

it të

br

ends

hëm

/ D

omes

tic

debt

sto

ckSt

oku

i bor

xhit

të ja

shtë

m /

Ext

erna

l deb

t sto

ck

12

34

56

78

9

2008

291.

226

4.4

351.

593

.8-6

0.3

24.4

35.8

400.

519

5.4

2009

299.

027

0.8

379.

995

.9-8

0.9

70.7

10.2

415.

026

7.5

2010

324.

728

8.6

362.

867

.5-3

8.0

27.8

10.2

407.

430

8.0

2011

330.

530

3.9

376.

470

.7-4

5.9

26.1

19.8

438.

633

3.9

2012

330.

430

0.9

376.

261

.7-4

5.9

26.5

19.4

470.

435

7.6

Burim

i: M

inis

tria

e Fi

nanc

ave

sipa

s pu

blik

imit

“Sta

tistik

at fi

skal

e të

qev

eris

ë” .

Sour

ce: M

inis

try o

f Fin

ance

acc

ordi

ng to

“Fi

scal

Sta

tistic

s of

Gov

ernm

ent”

pub

licat

ion.

1) P

ërfs

hihe

n ve

tëm

llog

aritë

dhe

dep

ozita

t që

janë

pje

së e

par

asë

së g

jerë

.2)

Për

faqë

son

kred

inë

për e

kono

min

ë.3)

Nor

ma

mes

atar

e e

pond

erua

r vje

tore

e d

epoz

itave

dhe

kre

dive

të re

ja 1

2 m

ujor

e në

lekë

për

sis

tem

in b

anka

r.4)

Të

dhën

at i

refe

rohe

n no

rmës

në

fund

të p

eriu

dhës

.5)

PBB

201

0 jo

për

fund

imta

re.

6) N

drys

him

i i m

uajit

dhj

etor

të v

itit n

me

dhje

torin

e v

itit n

-1.

7) T

ë dh

ënat

sip

as in

form

acio

nit n

ë ta

bela

t vje

tore

“Të

pun

ësua

r gjit

hsej

sip

as s

ekto

rëve

, niv

eli i

pun

ësim

it” d

he “

Shka

lla e

pap

unës

isë”

. Të

dhën

a ad

min

istra

tive.

1) D

epos

its in

clud

ed in

bro

ad m

oney

.12)

Cre

dit t

o ec

onom

y.3)

The

ann

ual w

eigh

ted

aver

age

rate

of t

he 1

2 m

onth

s ne

w d

epos

its a

nd lo

ans

in A

LL fo

r the

ban

king

sys

tem

.4)

End

of p

erio

d da

ta.

5) G

DP

2010

sem

i fin

al.

6) V

aria

tion

of D

ecem

ber i

ndex

of y

ear n

with

Dec

embe

r ind

ex o

f yea

r n-1

.7)

Dat

a as

of “

Tota

l em

ploy

men

t by

sect

or, e

mpl

oym

ent r

ate”

and

“U

nem

ploy

men

t rat

e” y

early

tabl

es. A

dmin

istra

tive

data

.



SEKT

ORI

FIN

ANC

IAR

FI

NAN

CIA

L SE

CTO

R 1.

1-1

BILA

NC

I SEK

TORI

AL I

BAN

KËS

SË S

HQ

IPËR

ISË

SEC

TORA

L BA

LAN

CE

SHEE

T O

F BA

NK

OF

ALBA

NIA

1-1

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Tota

li i m

jete

ve/

Tota

l ass

ets

(2+

3+4+

5+8+

12+

13+

14)

Mba

jtjet

e

SDR/

SD

R ho

ldin

gs

Arka

në

valu

të/

Fore

ign

cur-

renc

y

Dep

ozita

/ D

epos

its

Letra

t me

vler

ë të

nd

rysh

me

nga

ak-

sion

et /

Sec

uriti

es

othe

r tha

n sh

ares

(6

+7)

Hua

të/

Loan

s (9

+10

+11

)

D

eriv

atet

fina

n-ci

are/

Fin

anci

al

deriv

ativ

es

Llog

ari t

ë ar

këtu

eshm

e/

Rece

ivab

le

acco

unts

Mje

te jo

finan

ciar

e/

Non

finan

cial

ass

ets

Jore

zide

ntë/

N

onre

side

nts

Qev

eria

qen

dror

e/

Cen

tral G

over

nmen

t

Qev

eria

qen

-dr

ore/

Cen

tral

Gov

ernm

ent

Korp

orat

a të

tjer

a de

pozi

tues

e/

Oth

er d

epos

itory

co

rpor

atio

ns

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/ O

ther

re

side

nt s

ecto

rs

12

34

56

78

910

1112

1314

2010

/ 1

2 3

68,0

31.5

8

,126

.9

647

.0

41,

705.

7 2

80,3

00.9

2

15,9

01.8

6

4,39

9.2

1

4,30

2.2

_

12,

534.

8 1

,767

.3

81.

4 1

0,74

8.3

1

2,11

9.1

2011

/ 1

2 3

84,5

81.3

8

,226

.5

59.

8 4

0,28

6.0

284

,209

.6

219

,718

.8

64,

490.

8

27,

388.

1 _

2

5,48

5.4

1,9

02.8

3

5.3

11,

295.

9

13,

080.

0

2012

/ 1

2 3

94,8

33.6

8

,789

.7

67.

5 3

9,43

1.1

294

,007

.2

229

,313

.1

64,

694.

1

23,

706.

8 _

2

1,80

0.2

1,9

06.5

1

4.2

14,

129.

2

14,

688.

0

2013

/ 0

1 3

82,7

49.4

8

,379

.5

71.

9 3

0,19

6.9

295

,972

.0

231

,633

.7

64,

338.

3

18,

745.

2 _

1

6,84

4.9

1,9

00.2

1

4.6

14,

833.

6

14,

535.

8

02 3

78,3

71.8

8

,289

.8

45.

8 3

4,73

3.9

294

,127

.7

229

,850

.6

64,

277.

0

15,

887.

0 _

1

3,99

1.8

1,8

95.1

1

3.3

10,

636.

9

14,

637.

4

03 3

87,6

38.5

1

1,51

8.2

35.

3 3

9,72

6.3

288

,953

.5

224

,599

.0

64,

354.

4

21,

540.

9 _

1

9,65

2.2

1,8

88.7

1

4.9

10,

999.

5

14,

850.

1

04 3

87,5

04.2

1

1,42

9.2

39.

0 3

4,03

5.7

290

,439

.0

225

,935

.6

64,

503.

4

24,

960.

5 _

2

3,07

7.5

1,8

82.9

1

43.2

1

1,86

8.5

1

4,58

9.3

05 3

97,2

46.4

1

1,38

4.7

101

.9

46,

353.

9 2

94,0

83.4

2

29,7

65.5

6

4,31

7.9

1

9,56

6.7

_

17,

690.

1 1

,876

.7

12.

1 1

1,43

4.0

1

4,30

9.6

06 3

93,9

92.2

1

1,42

0.5

29.

4 2

3,06

9.3

314

,538

.3

250

,076

.5

64,

461.

8

19,

128.

0 _

1

7,25

7.6

1,8

70.3

1

3.9

12,

117.

2

13,

675.

6

Det

yrim

et to

tale

/ To

tal l

iabi

litie

s (2

+3+

4+10

+14

+15

+16

)

Para

ja n

ë qa

rkul

lim/

Cur

renc

y in

ci

rcul

atio

n

Dep

ozita

të

përfs

hira

në

para

në e

gj

erë/

Dep

os-

its in

clud

ed in

br

oad

mon

ey

Dep

ozita

të

papë

rfshi

ra n

ë pa

ranë

e g

jerë

/ D

epos

its e

xclu

ded

from

bro

ad m

oney

(5

+6+

7+8+

9)

H

uatë

/ L

oans

(1

1+12

+13

)

Ll

ogar

i të

pagu

eshm

e/

Oth

er

acco

unts

pa

yabl

e

Alok

imi i

SD

R/ S

DR

allo

catio

n

Aksi

one

dhe

inst

rum

ente

të

tjer

a të

ka

pita

lit/

Shar

es a

nd

othe

r equ

ity

Jore

zide

ntët

/ N

onre

side

nts

Qev

eria

qen

-dr

ore/

Cen

tral

Gov

ernm

ent

Korp

orat

a të

tjer

a de

pozi

tues

e/ O

ther

de

posi

tory

cor

pora

-tio

ns

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/ O

th-

er n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Sek

torë

të

tjerë

rezi

dent

ë/

Oth

er re

side

nt

sect

ors

Jore

zide

ntët

/ N

onre

side

nts

Qev

eria

qen

dror

e/

Cen

tral G

over

n-m

ent

Korp

orat

a të

tjer

a de

pozi

tues

e/

Oth

er d

epos

itory

co

rpor

atio

ns

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

2010

/ 1

2 3

68,0

31.5

20

2,38

6.7

256.

898

,841

.88,

440.

38,

966.

280

,810

.014

.961

0.4

5,92

0.6

5,92

0.6

_

_

939.

47,

439.

552

,246

.7

2011

/ 1

2 3

84,5

81.3

20

2,90

6.6

102.

810

8,01

6.5

8,31

8.7

10,4

65.6

88,5

70.2

20.5

641.

54,

852.

04,

852.

0 _

_

1,

064.

37,

647.

159

,992

.0

2012

/ 1

2 3

94,8

33.6

20

0,89

8.7

187.

312

0,69

1.0

10,0

42.9

12,8

87.1

97,0

54.7

37.2

669.

23,

870.

73,

870.

7 _

_

1,

680.

57,

557.

959

,947

.5

2013

/ 0

1 3

82,7

49.4

19

3,00

0.1

147.

212

0,79

8.6

10,0

26.1

17,1

45.8

92,6

66.5

39.0

921.

33,

663.

03,

663.

0 _

_

1,

634.

37,

371.

256

,135

.0

02 3

78,3

71.8

19

2,51

7.2

510.

411

8,05

6.9

9,98

3.9

15,3

70.2

91,8

79.3

42.7

780.

73,

505.

23,

505.

2 _

_

3,

968.

57,

490.

252

,323

.5

03 3

87,6

38.5

19

5,05

6.4

259.

012

2,24

3.9

9,96

1.0

19,9

72.8

91,4

56.2

44.1

809.

73,

410.

83,

410.

8 _

_

3,

767.

97,

596.

255

,304

.3

04 3

87,5

04.2

19

8,30

2.7

746.

112

2,03

3.6

9,96

2.9

15,6

72.6

95,3

67.2

44.2

986.

83,

406.

33,

406.

3 _

_

2,

067.

77,

548.

453

,399

.5

05 3

97,2

46.4

20

4,40

8.1

1,22

5.1

126,

648.

89,

830.

820

,626

.095

,489

.244

.665

8.4

3,39

5.6

3,39

5.6

_

_

1,73

0.3

7,52

0.2

52,3

18.3

06 3

93,9

92.2

21

2,17

7.7

216.

211

8,33

6.1

9,82

1.6

13,2

13.5

94,5

08.3

46.3

746.

43,

408.

83,

408.

8 _

_

2,

172.

87,

543.

950

,136

.8Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.



1-2

PARA

QIT

JA M

ON

ETAR

E E

BAN

KËS

SË S

HQ

IPËR

ISË

MO

NET

ARY

SURV

EY O

F BA

NK

OF

ALBA

NIA

1-2

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Mje

te

valu

tore

ne

to/

Net

fo

reig

n as

-se

ts (2

-3)

Mje

tet e

bre

ndsh

me

/ D

omes

tic a

sset

s (5

+8+

9+10

+11

+12

)

Pret

endi

me

neto

nda

j qe

veris

ë qe

ndro

re/

Net

cl

aim

s on

Cen

tral G

ov-

ernm

ent (

6-7)

Pr

eten

dim

e nd

aj

korp

orat

ave

të

tjera

dep

ozitu

ese/

C

laim

s on

oth

er

depo

sito

ry c

orpo

ra-

tions

Pret

endi

me

ndaj

ko

rpor

atav

e të

tjer

a fin

anci

are/

Cla

ims

on o

ther

fina

ncia

l co

rpor

atio

ns

Pret

endi

me

ndaj

ko

rpor

atav

e jo

fi-na

ncia

re p

ublik

e /

Cla

ims

on p

ub-

lic n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Pret

endi

me

ndaj

ko

rpor

atav

e të

tje

ra jo

finan

ci-

are/

Cla

ims

on

othe

r non

finan

-ci

al c

orpo

ratio

ns

Pret

endi

me

ndaj

se

ktor

ëve

të

tjerë

rezi

dent

ë/

Cla

ims

on o

ther

re

side

nt s

ecto

rs

Pret

endi

me

ndaj

jore

-zi

dent

ëve/

C

laim

s on

no

nres

iden

ts

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

jo

rezi

dent

ëve/

Les

s: L

i-ab

ilitie

s to

non

resi

dent

s

Pre

tend

ime

ndaj

qev

eris

ë qe

ndro

re/

Cla

ims

on C

entra

l Gov

-er

nmen

t

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

qev

eris

ë qe

ndro

re/

Less

:Lia

bilit

ies

to

Cen

tral G

over

n-m

ent

12

34

56

78

910

1112

2010

/ 1

225

2,82

7.8

274,

628.

221

,800

.372

,244

.357

,937

.166

,928

.88,

991.

712

,535

.6_

__

1,77

1.7

2011

/ 1

225

5,65

7.9

276,

475.

720

,817

.884

,492

.357

,098

.167

,590

.810

,492

.825

,485

.8_

__

1,90

8.5

2012

/ 1

226

6,54

0.0

288,

142.

121

,602

.178

,858

.155

,145

.668

,057

.812

,912

.221

,800

.8_

__

1,91

1.7

2013

/ 0

125

9,56

7.1

280,

833.

221

,266

.169

,984

.851

,233

.868

,400

.217

,166

.416

,845

.5_

__

1,90

5.5

0226

2,13

2.3

283,

325.

221

,192

.962

,576

.446

,685

.164

,487

.717

,802

.613

,992

.4_

__

1,89

9.0

0326

5,33

6.6

286,

304.

620

,968

.063

,854

.342

,307

.964

,713

.422

,405

.519

,652

.7_

__

1,89

3.8

0426

1,05

8.7

282,

668.

621

,610

.074

,325

.249

,356

.465

,052

.815

,696

.423

,078

.1_

__

1,89

0.7

0527

7,09

1.7

298,

127.

321

,035

.663

,899

.144

,325

.365

,021

.920

,696

.717

,690

.6_

__

1,88

3.2

0627

4,12

3.7

295,

655.

121

,531

.471

,207

.452

,072

.665

,311

.413

,238

.817

,258

.2_

__

1,87

6.6

B

aza

mon

etar

e/ M

onet

ary

base

(14+

15+

16)

D

epoz

ita të

pap

ërfs

hira

në

para

në e

gj

erë/

Dep

osits

exc

lude

d fro

m b

road

m

oney

H

uatë

/ Lo

ans

Llog

ari t

ë pa

gues

hme/

O

ther

acc

ount

s pa

yabl

e

Të

tjera

net

o/

Oth

er it

ems

net

Aks

ione

dhe

inst

rum

ente

të tj

era

të

kapi

talit

/ Sh

ares

and

oth

er e

quity

P

araj

a në

qar

kulli

m/

Cur

renc

y in

circ

ulat

ion

Det

yrim

e nd

aj k

orpo

rata

ve të

tje

ra d

epoz

itues

e/ L

iabi

litie

s to

ot

her d

epos

itory

cor

pora

tions

Dep

ozita

të p

ërfs

hira

në

para

në e

gje

rë/

Dep

osits

in

clud

ed in

bro

ad m

oney

13

14

15

16

17 1

8 1

9 2

0 21

2010

/ 1

2

283,

453.

520

2,38

6.7

80,8

10.0

256.

8

625.

3_

797.

9-1

2,05

1.3

52,2

46.7

2011

/ 1

2

289,

809.

520

2,90

6.6

86,8

00.2

102.

8

2,43

2.0

_90

1.1

-12,

984.

459

,992

.0

2012

/ 1

2

297,

721.

920

0,89

8.7

96,6

35.9

187.

3

1,12

5.1

_1,

306.

1-1

4,70

2.6

59,9

47.5

2013

/ 0

1

285,

395.

019

3,00

0.1

92,2

47.7

147.

2

1,37

9.0

_1,

323.

8-1

4,68

1.0

56,1

35.0

02

284,

488.

019

2,51

7.2

91,4

60.3

510.

4

1,24

2.5

_1,

120.

3-1

4,46

5.5

52,3

23.5

03

286,

351.

919

5,05

6.4

91,0

36.5

259.

0

1,27

3.6

_1,

138.

5-1

4,87

7.3

55,3

04.3

04

293,

993.

819

8,30

2.7

94,9

45.0

746.

1

1,45

3.2

_1,

157.

2-1

4,61

9.7

53,3

99.5

05

300,

701.

020

4,40

8.1

95,0

67.8

1,22

5.1

1,

124.

3_

1,17

5.1

-14,

328.

052

,318

.3

06

306,

479.

321

2,17

7.7

94,0

85.4

216.

2

1,21

5.6

_1,

192.

5-1

3,69

3.1

50,1

36.8

Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë..

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.



1-3A

BIL

ANC

I SEK

TORI

AL I

BAN

KAVE

PAR

ADEP

OZI

TUES

E/ M

JETE

T

SE

CTO

RAL

BALA

NC

E SH

EET

OF

DEP

OSI

T M

ON

EY B

ANKS

/ AS

SETS

1-3

AN

Ë M

ILIO

NË

LEKË

, FU

ND

PER

IUD

HE

IN

MIL

LIO

NS

ALL,

EN

D O

F PE

RIO

D

Tota

li i m

jete

ve/

Tota

l ass

ets

(2+

3+4+

8+11

+21

+24

+25

)

Ar

ka n

ë le

kë/

Nat

iona

l cu

rren

cy

Arka

në

valu

të/

For-

eign

cur

renc

y D

epoz

ita/

Dep

osits

(5+

6+7)

L

etra

me

vler

ë të

ndr

yshm

e ng

a ak

sion

et/

Secu

ritie

s ot

hers

th

an s

hare

s (9

+10

)

Jo

rezid

entë

t/

Non

resid

ents

Bank

a qe

ndro

re/

Cen

tral B

ank

Bank

at p

arad

epoz

itues

e/

Dep

osit

mon

ey b

anks

Jo

rezid

entë

t/ N

on-

resid

ents

Qev

eria

qen

dror

e/

Cen

tral G

over

nmen

t

12

34

56

78

910

2010

/ 12

1

,012

,069

.6

7,2

97.8

1

1,34

3.3

1

55,9

10.2

6

5,04

2.6

80,

939.

8

9,9

27.8

313

,094

.4

2

5,12

9.5

2

87,9

64.9

2011

/ 12

1

,152

,773

.6

7,9

61.6

1

1,36

5.7

1

84,3

02.3

8

8,47

0.2

89,

122.

7

6,7

09.5

342

,609

.4

3

4,07

5.6

3

08,5

33.8

2012

/ 12

1

,235

,866

.3

8,1

77.0

1

0,92

8.2

2

25,8

02.8

1

22,1

69.4

9

7,30

4.4

6

,329

.0

3

55,5

07.8

51,

037.

8

304

,470

.0

2013

/ 01

1

,236

,149

.7

8,2

80.1

8

,949

.5

2

33,9

98.5

1

30,3

22.4

9

5,43

5.8

8

,240

.3

3

53,8

13.3

49,

697.

6

304

,115

.7

02

1,2

41,7

04.4

7

,386

.9

9,4

02.6

231

,921

.4

129

,358

.9

93,

721.

1

8,8

41.4

358

,846

.4

5

1,72

6.2

3

07,1

20.2

03

1,2

50,7

14.5

8

,243

.1

10,

161.

7

224

,499

.1

124

,407

.0

94,

039.

4

6,0

52.7

368

,670

.1

5

5,07

3.1

3

13,5

97.0

04

1,2

64,1

47.4

8

,281

.1

11,

104.

4

233

,515

.7

130

,136

.9

95,

906.

2

7,4

72.5

373

,387

.0

5

5,71

5.2

3

17,6

71.8

05

1,2

59,6

60.7

8

,216

.6

9,9

73.6

231

,311

.0

126

,167

.9

97,

615.

3

7,5

27.7

372

,425

.4

5

4,55

9.0

3

17,8

66.5

06

1,2

64,1

34.0

9

,990

.9

10,

348.

5

220

,254

.9

111

,555

.5

96,

994.

0

11,

705.

4

386

,831

.6

6

9,10

8.3

3

17,7

23.2

Hua

të/

Loan

s(1

2+13

+14

+15

+16

+17

+18

+19

+20

)

Ak

sione

dhe

in

strum

ente

të

tjera

të k

apita

lit

/ Sh

ares

and

ot

her e

quity

(2

2+23

)

D

eriva

tet

finan

ciar

e/

Fina

ncia

l de

rivat

ives

Lloga

ri të

Ar

këtu

eshm

e/

Oth

er

acco

unts

rece

ivabl

e

Mje

te jo

fi-na

ncia

re/

Non

finan

-ci

al a

sset

s Jo

rezid

entë

t/ N

onre

siden

ts

Bank

a qe

n-dr

ore/

Cen

tral

Bank

Bank

at p

arad

e-po

zitue

se/

Dep

osit

mon

ey

bank

s

Korp

orat

a të

tje

ra fi

nanc

iare

/ O

ther

fina

ncia

l co

rpor

atio

ns

Qev

eria

qen

-dr

ore/

Cen

tral

Gov

ernm

ent

Qev

eria

loka

le

/ Lo

cal g

over

n-m

ent

Korp

orat

a jo

fi-na

ncia

re p

ublik

e /

Publ

ic n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/

Oth

er n

onfin

an-

cial

cor

pora

tions

Sek

torë

të

tjerë

rezid

entë

/ O

ther

resid

ent

sect

ors

Jore

ziden

tët/

N

onre

siden

ts

Rezi-

dent

ë/

Resid

ents

1112

1314

1516

1718

1920

2122

2324

2526

2010

/ 12

501

,556

.9

20,

228.

0 _

9

66.8

8

,704

.5

3,4

75.1

8

5.0

9,3

73.8

3

15,8

79.1

1

42,8

44.6

2

,502

.2

2,2

00.3

3

01.9

_

5

,498

.5

14,

866.

4

2011

/ 12

579

,934

.2

41,

796.

5 _

1

,260

.4

9,8

41.9

1

,400

.3

147

.2

18,

678.

4 3

64,3

74.0

1

42,4

35.5

2

,525

.1

2,2

23.2

3

01.9

_

6

,915

.4

17,

159.

8

2012

/ 12

598

,545

.9

45,

050.

3 _

3

,856

.4

10,

162.

9 1

,397

.5

193

.9

23,

780.

6 3

70,9

93.0

1

43,1

11.2

4

,327

.9

4,0

26.0

3

01.9

_

6

,335

.3

26,

241.

4

2013

/ 01

595

,299

.6

42,

711.

7 _

6

,228

.3

9,9

86.4

1

,399

.2

189

.7

23,

753.

7 3

69,1

51.5

1

41,8

79.2

3

,255

.1

2,9

53.2

3

01.9

_

6

,391

.9

26,

161.

7

02 5

97,8

23.2

4

3,75

3.0

_

7,5

44.6

9

,777

.0

1,3

97.1

1

89.5

2

3,94

6.4

369

,645

.9

141

,569

.7

3,5

65.0

3

,263

.1

301

.9

_

6,5

16.7

2

6,24

2.2

03 6

00,9

97.4

4

4,83

0.7

_

4,6

61.0

9

,665

.5

1,4

01.4

1

92.7

2

3,93

3.8

373

,836

.0

142

,476

.2

5,0

53.1

4

,567

.6

485

.5

_

6,5

84.1

2

6,50

5.9

04 5

98,7

52.2

4

3,65

8.6

_

5,2

57.5

9

,615

.8

1,4

11.3

2

12.0

2

3,67

8.5

371

,554

.3

143

,364

.1

5,4

98.7

5

,112

.1

386

.6

_

6,6

31.4

2

6,97

7.0

05 5

97,3

05.2

4

2,33

7.0

_

5,2

45.9

9

,575

.7

1,4

05.3

2

22.0

2

4,02

9.4

370

,878

.0

143

,612

.0

6,2

48.2

5

,861

.9

386

.2

_

6,7

87.9

2

7,39

2.9

06 5

95,5

84.8

3

9,43

8.0

_

3,6

70.9

9

,549

.0

1,4

12.1

2

37.7

2

3,70

3.6

371

,984

.9

145

,588

.7

5,8

82.4

5

,495

.5

386

.9

152

.5

6,8

98.2

2

8,19

0.4

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.



1-3B

BIL

ANC

I SEK

TORI

AL I

BAN

KAVE

PAR

ADEP

OZI

TUES

E/ D

ETYR

IMET

SEC

TORA

L BA

LAN

CE

SHEE

T O

F D

EPO

SIT

MO

NEY

BAN

KS/L

IABI

LITI

ES 1

-3B

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Det

yrim

et to

tale

/

Tota

l lia

bilit

ies

(2+

8+17

+18

+26

+27

)

Dep

ozita

të p

ërfsh

ira n

ë pa

ranë

e g

jerë

/ D

epos

its

incl

uded

in b

road

mon

ey

(3+

4+5+

6+7)

D

epoz

ita të

pap

ërfsh

ira n

ë pa

ranë

e g

jerë

/ D

epos

its n

ot

incl

uded

in b

road

mon

ey

(9+

10+

11+

12+

13+

14+

15+

16)

Korp

orat

a të

tje

ra fi

nanc

i-ar

e/ O

ther

fin

anci

al

corp

orat

ions

Qev

eria

lo

kale

/ Lo

cal

Gov

ern-

men

ts

Korp

orat

a jo

fi-na

ncia

re p

ub-

like

/ Pu

blic

no

nfin

anci

al

corp

orat

ions

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/

Oth

er n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Sekt

orë

të

tjerë

rezi-

dent

ë/ O

ther

re

siden

t se

ctor

s

Jore

ziden

tët/

N

onre

siden

ts

Bank

a qe

n-dr

ore/

Cen

tral

Bank

Korp

orat

a të

tjer

a de

pozit

uese

/ O

ther

dep

osito

ry

corp

orat

ions

Qev

eria

qen

-dr

ore/

Cen

tral

Gov

ernm

ent

Korp

orat

a të

tje

ra fi

nanc

i-ar

e/ O

ther

fin

anci

al

corp

orat

ions

Korp

orat

a jo

fi-na

ncia

re p

ublik

e /

Publ

ic n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Korp

orat

a të

tje

ra jo

finan

-ci

are/

Oth

er

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Sekt

orë

të

tjerë

rezi-

dent

ë/ O

ther

re

siden

t se

ctor

s

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

2010

/ 1

2 1

,012

,069

.6

783

,208

.8

8,6

37.2

1

,496

.1

18,

760.

4 8

8,20

4.6

666

,110

.6

44,

302.

9 1

4,00

3.0

475

.0

4,4

73.9

4

,638

.1

61.

2 2

58.0

6

,754

.3

13,

639.

6

2011

/ 1

2 1

,152

,773

.6

873

,228

.0

7,8

75.2

1

,547

.5

15,

154.

6 8

6,39

2.3

762

,258

.4

57,

282.

9 2

2,10

0.6

894

.9

5,8

17.2

3

,045

.8

59.

8 2

01.8

8

,424

.5

16,

738.

2

2012

/ 1

2 1

,235

,866

.3

928

,459

.6

10,

168.

9 1

,123

.6

12,

894.

6 8

2,53

8.2

821

,734

.4

59,

626.

8 2

0,35

8.2

308

.2

6,7

02.7

4

,236

.0

63.

6 1

46.9

5

,601

.5

22,

209.

8

2013

/ 0

1 1

,236

,149

.7

926

,356

.4

10,

612.

4 1

,171

.6

13,

921.

7 7

9,63

0.2

821

,020

.4

65,

066.

3 1

9,61

3.2

3,0

61.9

1

0,40

0.8

4,7

92.0

6

3.9

147

.1

3,7

56.3

2

3,23

1.1

02 1

,241

,704

.4

930

,655

.9

9,9

24.4

1

,135

.8

16,

503.

9 7

9,75

5.4

823

,336

.4

66,

900.

8 2

1,24

1.7

1,9

78.0

1

1,05

0.5

4,7

53.3

6

4.3

145

.5

4,0

10.5

2

3,65

7.1

03 1

,250

,714

.5

930

,198

.4

7,5

85.6

1

,509

.4

14,

895.

9 8

1,04

1.0

825

,166

.6

65,

282.

2 2

2,04

6.2

2,6

79.0

7

,337

.4

4,6

13.0

6

3.6

144

.2

4,4

32.5

2

3,96

6.4

04 1

,264

,147

.4

940

,550

.1

8,9

61.1

1

,424

.4

14,

631.

8 8

9,70

1.9

825

,831

.0

68,

733.

7 2

1,98

9.4

546

.0

9,3

37.0

5

,143

.1

64.

0 1

39.1

6

,826

.3

24,

689.

0

05 1

,259

,660

.7

937

,494

.5

7,9

95.5

1

,772

.6

15,

536.

0 8

6,62

6.4

825

,564

.0

68,

223.

9 2

2,73

3.8

2,3

55.0

8

,657

.2

4,7

72.5

6

4.3

121

.3

4,2

28.3

2

5,29

1.5

06 1

,264

,134

.0

937

,118

.6

7,5

89.6

1

,451

.0

13,

336.

3 8

6,63

3.1

828

,108

.7

73,

711.

3 2

5,87

8.8

2,6

69.7

9

,672

.2

4,8

10.1

6

3.6

117

.3

4,9

11.3

2

5,58

8.3

Letra

t me

vler

ë pë

rveç

ak

sione

ve/

Secu

ritie

s ot

her t

han

shar

es

Hua

të/

Loan

s (1

9+20

+21

+22

+23

+24

+25

)

Llo

gari

të

pagu

eshm

e/ O

ther

ac

coun

ts pa

yabl

e

Aksio

ne d

he in

strum

ente

të

tjera

të k

apita

lit/

Shar

es a

nd

othe

r equ

ityJo

rezid

entë

t/ N

onre

siden

ts

Bank

a qe

ndro

re/

Cen

tral B

ank

Korp

orat

a të

tjer

a de

pozit

uese

/ O

ther

de

posit

ory

corp

orat

ions

Qev

eria

qe

ndro

re/

Cen

tral G

ov-

ernm

ent

Korp

orat

a të

tje

ra fi

nanc

iare

/ O

ther

fina

ncia

l co

rpor

atio

ns

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/

Oth

er n

onfin

an-

cial

cor

pora

tions

Sek

torë

të

tjerë

rezid

entë

/ O

ther

resid

ent

sect

ors

Der

ivat

et

finan

ciar

e/

Fina

ncia

l de

rivat

ives

1718

1920

2122

2324

2526

2728

2010

/ 1

2 _

4

9,25

4.2

2

8,68

0.5

1

2,53

6.9

7

,761

.7

274

.0

1.0

1

.0

_

_

37,

701.

7 9

7,60

2.0

2011

/ 1

2 _

5

9,49

2.0

2

7,46

7.9

2

5,48

8.8

5

,314

.2

432

.9

2.6

_

7

85.6

_

6

2,92

9.6

99,

841.

1

2012

/ 1

2 _

5

4,00

1.4

2

3,32

0.2

2

1,80

2.6

6

,972

.9

659

.8

13.

3 _

1

,232

.6

333

.7

85,

228.

8 1

08,2

16.0

2013

/ 0

1 _

4

9,72

4.5

2

3,35

6.4

1

6,84

6.8

7

,624

.2

660

.0

1.5

_

1

,235

.5

_

86,

802.

4 1

08,2

00.1

02 _

4

6,85

7.7

2

2,14

5.0

1

3,99

3.3

8

,804

.7

660

.7

2.2

_

1

,251

.9

_

89,

355.

4 1

07,9

34.6

03 _

5

0,75

4.1

2

3,62

4.7

1

9,65

8.4

5

,566

.7

640

.6

9.3

_

1

,254

.4

_

94,

685.

9 1

09,7

93.9

04 _

5

2,18

6.4

2

1,59

2.6

2

3,08

0.0

5

,596

.8

641

.8

20.

3 _

1

,254

.9

_

91,

243.

0 1

11,4

34.1

05 _

4

8,89

6.9

2

2,75

6.7

1

7,69

1.9

6

,299

.3

666

.1

1.8

_

1

,481

.2

_

92,

510.

1 1

12,5

35.2

06 _

5

0,07

4.1

2

2,72

7.6

1

7,26

3.0

7

,913

.2

711

.7

1.1

_

1

,457

.5

_

93,

377.

6 1

09,8

52.4

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.*N

ë të

dhë

nat e

kre

disë

për

mua

jin m

ars

2012

ësh

të b

ërë

rikla

sifik

im i

kred

isë

nga

kred

i për

jore

zide

ntët

në

kred

i për

kor

pora

ta të

tjer

a jo

finan

ciar

e.*I

n th

e da

ta o

f loa

ns fo

r Mar

ch 2

012

has

been

a re

clas

sific

atio

n fro

m lo

ans

give

n to

non

resi

dent

s to

loan

s gi

ven

to o

ther

non

finan

cial

cor

pora

tions

.



1-4

PARA

QIT

JA M

ON

ETAR

E E

BAN

KAVE

PAR

ADEP

OZI

TUES

E

MO

NET

ARY

SURV

EY O

F D

EPO

SIT

MO

NEY

BAN

KS 1

-4N

Ë M

ILIO

NË

LEKË

, FU

ND

PER

IUD

HE

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Mje

tet v

alu-

tore

net

o/ N

et

fore

ign

asse

ts

(2-3

)

Mje

tet e

bre

ndsh

me/

D

omes

tic a

sset

s (5

+6+

9+10

+11

+12

+13

)

Pre

tend

ime

ndaj

jore

-zi

dent

ëve/

C

laim

s on

no

nres

iden

ts

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

jore

zide

ntëv

e/

Less

: Lia

bilit

ies

to

nonr

esid

ents

Pre

tend

ime

ndaj

ba

nkës

qen

-dr

ore/

Cla

ims

on

Cen

tral B

ank

Pre

tend

imet

net

o nd

aj

qeve

risë

qend

rore

/

Net

cla

ims

on C

entra

l G

over

nmen

t (7-

8)

P

rete

ndim

e nd

aj

korp

orat

ave

të tj

era

finan

ciar

e/ C

laim

s on

oth

er fi

nanc

ial

corp

orat

ions

Pre

tend

imet

nda

j qe

veris

ë lo

kale

/

Cla

ims

on lo

cal

gove

rnm

ents

Pre

tend

imet

nd

aj k

orpo

rata

ve

jofin

anci

are

pub-

like/

Cla

ims

on

publ

ic n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Pre

tend

imet

nda

j ko

rpor

atav

e të

tje

ra jo

finan

ciar

e/

Cla

ims

on

othe

r non

finan

cial

co

rpor

atio

ns

Pre

tend

ime

ndaj

sek

torë

ve

të tj

erë

rezi

dent

ë/

Cla

ims

on

othe

r res

iden

t se

ctor

s

Pre

tend

imet

nda

j qe

veris

ë qe

ndro

re/

Cla

ims

on C

entra

l G

over

nmen

t

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

qe

veris

ë qe

ndro

re/

Less

: Lia

bilit

ies

to

Cen

tral G

over

nmen

t

12

34

56

78

910

1112

13

2010

/ 1

286

,578

.512

3,94

3.6

37,3

65.1

850,

582.

688

,237

.628

5,45

8.0

291,

440.

05,

982.

08,

704.

585

.09,

373.

831

5,87

9.1

142,

844.

6

2011

/ 1

213

1,61

1.4

177,

931.

246

,319

.893

7,10

6.5

97,0

84.3

304,

545.

230

9,93

4.2

5,38

9.0

9,84

1.9

147.

218

,678

.436

4,37

4.0

142,

435.

5

2012

/ 1

218

4,60

6.2

233,

211.

848

,605

.695

2,90

2.4

105,

481.

429

8,87

7.5

305,

867.

56,

990.

110

,464

.819

3.9

23,7

80.6

370,

993.

014

3,11

1.2

2013

/ 0

118

5,85

3.4

234,

634.

448

,781

.094

7,13

3.1

103,

715.

929

8,15

4.9

305,

514.

97,

360.

010

,288

.318

9.7

23,7

53.7

369,

151.

514

1,87

9.2

0218

7,80

0.8

237,

503.

849

,703

.094

8,25

0.3

101,

108.

030

1,71

2.0

308,

517.

46,

805.

410

,078

.918

9.5

23,9

46.4

369,

645.

914

1,56

9.7

0318

7,10

2.8

239,

040.

051

,937

.195

9,44

7.0

102,

282.

630

6,57

4.7

314,

998.

48,

423.

710

,151

.019

2.7

23,9

33.8

373,

836.

014

2,47

6.2

0419

5,82

1.4

245,

727.

349

,905

.996

4,80

5.6

104,

187.

331

1,80

7.0

319,

083.

17,

276.

110

,002

.421

2.0

23,6

78.5

371,

554.

314

3,36

4.1

0518

6,75

9.8

238,

899.

452

,139

.696

6,76

3.9

105,

831.

931

2,22

8.7

319,

271.

77,

043.

09,

962.

022

2.0

24,0

29.4

370,

878.

014

3,61

2.0

0618

1,89

6.0

236,

098.

254

,202

.296

9,93

8.0

106,

984.

931

1,50

2.3

319,

135.

37,

633.

09,

935.

923

7.7

23,7

03.6

371,

984.

914

5,58

8.7

Det

yrim

e nd

aj b

ankë

s qe

ndro

re/

Liab

ilitie

s to

Cen

tral

Bank

Dep

ozita

të p

ërfs

hira

në

para

në e

gje

rë/

Dep

osits

in

clud

ed in

bro

ad m

oney

(16+

17)

D

epoz

ita të

pa

përfs

hira

në

para

në

e gj

erë/

Dep

osits

no

t inc

lude

d in

br

oad

mon

ey

Hua

të/

Loan

s

Aksi

one

dhe

inst

rum

ente

të tj

era

të k

apita

lit/

Shar

es

and

othe

r equ

ity

D

etyr

ime

të tj

era

neto

/ O

ther

net

lia

bilit

ies

Axh

ustim

i i k

onso

lidim

it/ C

onso

li-da

tion

adju

stm

ent

Dep

ozita

të

trans

feru

eshm

e /

Tran

sfer

able

de

posi

ts

Dep

ozita

të tj

era

/ O

ther

dep

osits

Nga

të c

ilat:

Reze

rva

rivle

rësi

mi/

O

f whi

ch: V

alua

tion

adju

stm

ent

1415

1617

1819

2021

2223

2010

/ 1

2

13,0

11.9

78

3,20

8.8

129,

777.

765

3,43

1.1

20,7

12.9

1.0

97,6

02.0

-93.

221

,585

.21,

039.

1

2011

/ 1

2

26,3

83.7

87

3,22

8.0

130,

169.

474

3,05

8.6

25,4

24.4

788.

299

,841

.1-1

,989

.140

,192

.92,

859.

6

2012

/ 1

2

22,1

10.8

92

8,45

9.6

137,

944.

279

0,51

5.4

28,0

21.7

1,24

5.9

108,

216.

01,

155.

445

,964

.53,

490.

2

2013

/ 0

1

19,9

08.7

92

6,35

6.4

132,

639.

279

3,71

7.2

27,1

98.4

1,23

7.0

108,

200.

181

1.4

46,5

29.5

3,55

6.5

02

15,9

71.3

93

0,65

5.9

133,

788.

879

6,86

7.0

27,8

77.4

1,25

4.0

107,

934.

643

6.3

48,8

88.7

3,46

9.2

03

22,3

37.4

93

0,19

8.4

134,

786.

579

5,41

1.9

28,6

06.7

1,26

3.7

109,

793.

92,

064.

052

,159

.42,

190.

4

04

23,6

25.9

94

0,55

0.1

144,

026.

479

6,52

3.7

31,7

18.4

1,27

5.2

111,

434.

12,

195.

649

,819

.52,

203.

8

05

20,0

46.9

93

7,49

4.5

141,

215.

979

6,27

8.6

29,7

05.4

1,48

2.9

112,

535.

23,

825.

250

,075

.92,

182.

8

06

19,9

32.7

93

7,11

8.6

144,

940.

679

2,17

7.9

30,6

80.5

1,45

8.6

109,

852.

42,

848.

550

,582

.12,

209.

1

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.*N

ë të

dhë

nat e

kre

disë

për

mua

jin m

ars

2012

ësh

të b

ërë

rikla

sifik

im i

kred

isë

nga

kred

i për

jore

zide

ntët

në

kred

i për

kor

pora

ta të

tjer

a jo

finan

ciar

e.*I

n th

e da

ta o

f loa

ns fo

r Mar

ch 2

012

has

been

a re

clas

sific

atio

n fro

m lo

ans

give

n to

non

resi

dent

s to

loan

s gi

ven

to o

ther

non

finan

cial

cor

pora

tions

.



1-5

BILA

NC

I SEK

TORI

AL I

SHO

QËR

IVE

TË K

URS

IM-K

RED

ITIT

SEC

TORA

L BA

LAN

CE

SHEE

T O

F SA

VIN

GS

AND

LO

AN A

SSO

CIA

TIO

NS

1-5

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN

MIL

LIO

NS

ALL,

EN

D O

F PE

RIO

D

Tota

li i m

jete

ve/

Tota

l ass

ets

(2+

3+4+

7+8+

11+

12)

Mon

edha

dhe

kar

të-

mon

edha

në

lekë

/ N

otes

and

coi

ns in

na

tiona

l cur

renc

y

Mon

edha

dhe

kar

të-

mon

edha

në

valu

të/

Not

es a

nd c

oins

in

fore

ign

curr

ency

Dep

ozita

/ D

epos

its

(5+

6)

Le

tra m

e vl

erë/

Se

curit

ies

Hua

të/

Loan

s (9

+10

)

M

jete

të

tjera

/ O

ther

fin

anci

al

asse

ts

Mje

te jo

finan

ciar

e/

Non

finan

cial

ass

ets

Bank

at p

arad

e-po

zitu

ese/

Dep

osit

mon

ey b

anks

Kor

pora

tat e

tjer

a fin

anci

are/

Oth

er

finan

cial

cor

pora

tions

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/ O

ther

re

side

nt s

ecto

rs

Korp

orat

at e

tjer

a jo

fi-na

ncia

re /

Oth

er n

onfi-

nanc

ial c

orpo

ratio

ns1

23

45

67

89

1011

12

2010

/ IV

5,2

43.2

3

0.0

3.0

5

87.4

2

68.4

3

19.0

_

4

,475

.3

4,4

75.3

_

1

32.9

14.

7

2011

/ IV

5,3

79.6

2

1.7

1.9

6

36.7

3

45.0

2

91.8

1

9.7

4,5

20.0

4

,520

.0

_

164

.5

1

5.0

2012

/ IV

5,4

76.2

1

6.6

0.4

6

71.9

3

83.1

2

88.8

_

4

,583

.9

4,5

83.9

_

1

87.2

16.

2

2012

/ II

5,4

77.4

2

5.8

2.3

6

47.0

3

54.0

2

93.0

_

4

,613

.7

4,6

13.7

_

1

72.2

16.

4

III

5,4

77.2

2

9.7

1.8

6

82.8

3

82.7

3

00.0

6

.0

4,5

65.7

4

,565

.7

_

174

.3

1

6.9

IV 5

,476

.2

16.

6 0

.4

671

.9

383

.1

288

.8

_

4,5

83.9

4

,583

.9

_

187

.2

1

6.2

2013

/ I

5,5

11.9

1

8.0

1.3

7

60.2

4

45.2

3

14.9

_

4

,528

.1

4,5

28.1

_

1

87.4

17.

0

D

etyr

imet

tota

le /

Tot

al li

a-bi

litie

s (2

+5+

8+12

+13

)

Dep

ozita

të

përfs

hira

në

para

në

e gj

erë/

Dep

osits

in

clud

ed in

bro

ad

mon

ey (3

+4)

D

epoz

ita të

pa

përfs

hira

në

para

në e

gje

rë/

Dep

osits

exc

lude

d fro

m b

road

mon

ey

(6+

7)

Hua

të/

Loan

s (9

+10

+11

)

D

ety-

rime

të

tjera

/ O

ther

lia

bili-

ties

Aksi

one

dhe

in-

stru

men

te

të tj

era

të

kapi

talit

/ Sh

ares

an

d ot

her

equi

ty

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/ O

ther

re

side

nt s

ecto

rs

Korp

orat

at e

tje

ra jo

finan

-ci

are/

Oth

er

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

-de

ntë/

Oth

er re

side

nt

sect

ors

Korp

orat

at e

tje

ra jo

finan

-ci

are/

Oth

er

nonf

inan

cial

co

rpor

a-tio

ns

Korp

orat

at e

tje

ra fi

nanc

iare

/ O

ther

fina

ncia

l co

rpor

atio

ns

Bank

at p

arad

epoz

itues

e/

Dep

osit

mon

ey b

anks

Qev

eria

qe

ndro

re/

Cen

tral

Gov

ern-

men

t

12

34

56

78

910

1112

13

2010

/ IV

5,2

43.2

1

,759

.4

1,7

59.4

_

1

6.9

16.

9 _

2

,569

.3

2,5

69.3

_

_

1

25.5

7

72.0

2011

/ IV

5,3

79.6

1

,895

.6

1,8

95.6

_

2

0.0

20.

0 _

2

,525

.7

2,5

25.7

_

_

1

28.6

8

09.8

2012

/ IV

5,4

76.2

2

,055

.8

2,0

55.8

_

2

3.6

23.

6 _

2

,441

.4

2,4

38.3

3

.1

_

131

.3

824

.0

2012

/ II

5,4

77.4

1

,975

.7

1,9

75.7

_

1

9.7

19.

7 _

2

,563

.5

2,5

63.5

_

_

1

15.0

8

03.5

III

5,4

77.2

2

,042

.7

2,0

42.7

_

2

0.6

20.

6 _

2

,480

.8

2,4

80.8

_

_

1

16.3

8

16.8

IV 5

,476

.2

2,0

55.8

2

,055

.8

_

23.

6 2

3.6

_

2,4

41.4

2

,438

.3

3.1

_

1

31.3

8

24.0

2013

/ I

5,5

11.9

2

,151

.7

2,1

51.7

_

2

7.2

27.

2 _

2

,369

.2

2,3

60.1

9

.1

_

109

.4

854

.4

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.



1-6

PARA

QIT

JA M

ON

ETAR

E E

KORP

ORA

TAVE

TË

TJER

A D

EPO

ZITU

ESE

M

ON

ETAR

Y SU

RVEY

OF

OTH

ER D

EPO

SITO

RY C

ORP

ORA

TIO

NS

1-6

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Mje

tet v

alut

ore

neto

/ N

et

fore

ign

asse

ts

(2-3

)

Mje

tet e

bre

nd-

shm

e/ D

omes

tic a

sset

s (5

+6+

9+10

+11

+12

+13

)

Pre

tend

ime

ndaj

ba

nkës

qen

dror

e/

Cla

ims

on C

entra

l Ba

nk

Pre

tend

imet

ne

to n

daj

qeve

risë

qend

rore

/ N

et c

laim

s on

Cen

tral

Gov

ernm

ent

(7-8

)

P

rete

ndim

e nd

aj

korp

orat

ave

të tj

era

finan

ciar

e/ C

laim

s on

oth

er fi

nanc

ial

corp

orat

ions

Pre

tend

imet

nda

j qe

veris

ë lo

kale

/ C

laim

s on

loca

l go

vern

men

t

Pre

tend

imet

nda

j ko

rpor

atav

e jo

fi-na

ncia

re p

ublik

e/

Cla

ims

on p

ublic

no

nfin

anci

al

corp

orat

ions

Pre

tend

imet

nda

j ko

rpor

atav

e të

tje

ra jo

finan

ciar

e/

Cla

ims

on

othe

r non

finan

cial

co

rpor

atio

ns

Pre

tend

ime

ndaj

sek

torë

ve

të tj

erë

rezi

dent

ë/

Cla

ims

on o

ther

re

side

nt s

ecto

rs

Pre

tend

ime

ndaj

jo

rezi

dent

ëve/

C

laim

s on

no

nres

iden

ts

Min

us:

Det

yrim

e nd

aj

jore

zide

ntëv

e/

Less

: Lia

bilit

ies

to n

onre

si-

dent

s

Pre

tend

imet

nda

j qe-

veris

ë qe

ndro

re/

Cla

ims

on C

entra

l Gov

ernm

ent

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

qev

eris

ë qe

ndro

re/

Less

: Li

abili

ties

to C

en-

tral G

over

nmen

t

12

34

56

78

910

1112

13

2010

/ 1

286

,581

.412

3,94

6.5

37,3

65.1

855,

406.

888

,267

.528

5,45

8.0

291,

440.

05,

982.

09,

023.

585

.09,

373.

831

5,87

9.1

147,

320.

0

2011

/ 1

213

1,61

3.3

177,

933.

146

,319

.894

1,95

9.7

97,1

06.0

304,

565.

030

9,95

3.9

5,38

9.0

10,1

33.6

147.

218

,678

.436

4,37

4.0

146,

955.

5

2012

/ 1

218

4,60

6.6

233,

212.

148

,605

.695

7,79

1.7

105,

498.

029

8,87

7.5

305,

867.

56,

990.

110

,753

.619

3.9

23,7

80.6

370,

993.

014

7,69

5.1

2013

/ 0

118

5,85

3.8

234,

634.

848

,781

.095

2,02

2.5

103,

732.

529

8,15

4.9

305,

514.

97,

360.

010

,577

.118

9.7

23,7

53.7

369,

151.

514

6,46

3.1

0218

7,80

1.2

237,

504.

149

,703

.095

3,13

9.6

101,

124.

630

1,71

2.0

308,

517.

46,

805.

410

,367

.718

9.5

23,9

46.4

369,

645.

914

6,15

3.7

0318

7,10

4.2

239,

041.

351

,937

.196

4,30

7.9

102,

300.

530

6,57

4.7

314,

998.

48,

423.

710

,465

.919

2.7

23,9

33.8

373,

836.

014

7,00

4.2

0419

5,82

2.7

245,

728.

649

,905

.996

9,66

6.5

104,

205.

331

1,80

7.0

319,

083.

17,

276.

110

,317

.321

2.0

23,6

78.5

371,

554.

314

7,89

2.1

0518

6,76

1.2

238,

900.

852

,139

.697

1,62

4.8

105,

849.

831

2,22

8.7

319,

271.

77,

043.

010

,276

.922

2.0

24,0

29.4

370,

878.

014

8,14

0.0

0618

1,89

7.4

236,

099.

554

,202

.297

4,79

8.9

107,

002.

931

1,50

2.3

319,

135.

37,

633.

010

,250

.823

7.7

23,7

03.6

371,

984.

915

0,11

6.8

Det

yrim

e nd

aj b

ankë

s qe

ndro

re/

Liab

ilitie

s to

Cen

tral B

ank

Dep

ozita

të p

ërfs

hira

në

para

në e

gje

rë/

Dep

osits

in

clud

ed in

bro

ad m

oney

(16+

17)

D

epoz

ita të

pa

përf-

shira

në

para

në e

gje

rë/

Dep

osits

not

incl

uded

in

broa

d m

oney

Hua

të/

Loan

s

Aksi

one

dhe

inst

rum

ente

të tj

era

të k

apita

lit/

Shar

es

and

othe

r equ

ity

D

etyr

ime

të tj

era

neto

/ O

ther

net

lia

bilit

ies

Axh

ustim

i i k

onso

lidim

it/ C

onso

lida-

tion

adju

stm

ent

Dep

ozita

të tr

ans-

feru

eshm

e/ T

rans

-fe

rabl

e de

posi

ts

Dep

ozita

të

tjera

/ O

ther

de

posi

ts

Nga

të c

ilat:

Reze

rva

rivle

rësi

mi/

O

f whi

ch: V

alua

-tio

n ad

just

men

t

1415

1617

1819

2021

2223

2010

/ 1

2

13,0

11.9

78

4,96

8.2

129,

777.

765

5,19

0.5

20,7

29.9

2,57

0.4

98,3

74.1

-93.

221

,563

.177

0.7

2011

/ 1

2

26,3

83.7

87

5,12

3.5

130,

169.

474

4,95

4.2

25,4

44.4

3,31

3.9

100,

650.

8-1

,989

.140

,142

.02,

514.

7

2012

/ 1

2

22,1

10.8

93

0,51

5.4

137,

944.

279

2,57

1.2

28,0

45.4

3,68

4.2

109,

040.

01,

155.

445

,892

.53,

110.

1

2013

/ 0

1

19,9

08.7

92

8,41

2.1

132,

639.

279

5,77

3.0

27,2

22.1

3,67

5.3

109,

024.

181

1.4

46,4

57.5

3,17

6.4

02

15,9

71.3

93

2,71

1.7

133,

788.

879

8,92

2.8

27,9

01.0

3,69

2.4

108,

758.

743

6.3

48,8

16.7

3,08

9.1

03

22,3

37.4

93

2,35

0.2

134,

786.

579

7,56

3.6

28,6

33.9

3,62

3.8

110,

648.

32,

064.

052

,064

.31,

754.

2

04

23,6

25.9

94

2,70

1.8

144,

026.

479

8,67

5.4

31,7

45.6

3,63

5.3

112,

288.

52,

195.

649

,724

.41,

767.

6

05

20,0

46.9

93

9,64

6.3

141,

215.

979

8,43

0.3

29,7

32.6

3,84

3.0

113,

389.

63,

825.

249

,980

.81,

746.

7

06

19,9

32.7

93

9,27

0.3

144,

940.

679

4,32

9.7

30,7

07.8

3,81

8.7

110,

706.

82,

848.

550

,487

.01,

772.

9

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.



1-7

PARA

QIT

JA M

ON

ETAR

E E

KORP

ORA

TAVE

DEP

OZI

TUES

E

M

ON

ETAR

Y SU

RVEY

OF

DEP

OSI

TORY

CO

RPO

RATI

ON

S 1-

7N

Ë M

ILIO

NË

LEKË

, FU

ND

PER

IUD

HE

IN

MIL

LIO

NS

ALL,

EN

D O

F PE

RIO

D

Mje

tet

valu

tore

ne

to/

Net

fo

reig

n as

-se

ts (2

-3)

Mje

tet e

bre

nd-

shm

e/ D

omes

tic

asse

ts (5

+8)

Pre

tend

ime

ndaj

se

ktor

ëve

të tj

erë/

C

laim

s on

oth

er s

ecto

rs

(9+

10+

11+

12+

13)

Pre

tend

ime

ndaj

jo

rezid

entë

ve/

Cla

ims

on

nonr

esid

ents

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

jo

rezid

entë

ve/

Less

: Lia

bilit

ies

to n

onre

siden

ts

Pre

tend

imet

net

o nd

aj q

ever

isë

qend

rore

/ N

et

clai

ms

on C

entra

l G

over

nmen

t (6-

7)

Pre

tend

imet

nd

aj q

ever

isë

qend

rore

/ C

laim

s on

C

entra

l G

over

nmen

t

Min

us: D

etyr

ime

ndaj

qev

erisë

qe

ndro

re/

Less

: Lia

bilit

ies

to C

entra

l G

over

nmen

t

Pre

tend

ime

ndaj

kor

po-

rata

ve të

tjer

a fin

anci

are/

C

laim

s on

oth

er fi

nanc

ial

corp

orat

ions

Pre

tend

imet

nda

j qe

veris

ë lo

kale

/ C

laim

s on

loca

l gov

ernm

ent

Pre

tend

imet

nda

j ko-

rpor

atav

e jo

finan

ciar

e pu

blik

e/ C

laim

s on

pu

blic

non

finan

cial

co

rpor

atio

ns

Pre

tend

imet

nda

j ko

rpor

atav

e të

tje

ra jo

finan

ciar

e/

Cla

ims

on

othe

r non

finan

cial

co

rpor

atio

ns

Pre

tend

ime

ndaj

se

ktor

ëve

të tj

erë

rezid

entë

/ C

laim

s on

oth

er re

siden

t se

ctor

s

12

34

56

78

910

1112

13

2010

/ 1

233

9,40

9.2

398,

574.

759

,165

.582

6,84

8.0

343,

395.

135

8,36

8.8

14,9

73.7

483,

453.

09,

023.

585

.09,

373.

831

5,87

9.1

149,

091.

6

2011

/ 1

238

7,27

1.2

454,

408.

867

,137

.690

3,86

0.2

361,

663.

037

7,54

4.7

15,8

81.7

542,

197.

210

,133

.614

7.2

18,6

78.4

364,

374.

014

8,86

4.0

2012

/ 1

245

1,14

6.6

521,

354.

370

,207

.790

9,35

1.1

354,

023.

137

3,92

5.3

19,9

02.3

555,

328.

010

,753

.619

3.9

23,7

80.6

370,

993.

014

9,60

6.8

2013

/ 0

144

5,42

0.9

515,

468.

070

,047

.190

1,42

9.2

349,

388.

637

3,91

5.1

24,5

26.4

552,

040.

610

,577

.118

9.7

23,7

53.7

369,

151.

514

8,36

8.6

0244

9,93

3.5

520,

829.

370

,895

.890

0,59

9.1

348,

397.

037

3,00

5.1

24,6

08.0

552,

202.

010

,367

.718

9.5

23,9

46.4

369,

645.

914

8,05

2.6

0345

2,44

0.8

525,

345.

972

,905

.190

6,20

9.0

348,

882.

637

9,71

1.8

30,8

29.2

557,

326.

510

,465

.919

2.7

23,9

33.8

373,

836.

014

8,89

8.0

0445

6,88

1.4

528,

397.

271

,515

.891

6,70

8.4

361,

163.

438

4,13

5.9

22,9

72.5

555,

545.

010

,317

.321

2.0

23,6

78.5

371,

554.

314

9,78

2.8

0546

3,85

2.9

537,

028.

173

,175

.291

1,98

3.4

356,

554.

038

4,29

3.7

27,7

39.7

555,

429.

410

,276

.922

2.0

24,0

29.4

370,

878.

015

0,02

3.2

0645

6,02

1.1

531,

754.

675

,733

.692

1,74

5.3

363,

574.

938

4,44

6.7

20,8

71.8

558,

170.

410

,250

.823

7.7

23,7

03.6

371,

984.

915

1,99

3.4

Det

yrim

et e

par

asë

së g

jerë

/ Br

oad

mon

ey li

abili

ties

(15+

16)

D

epoz

ita të

pë

rfshi

ra n

ë pa

ranë

e

gjer

ë/ D

epos

its

incl

uded

in b

road

m

oney

(17+

18)

D

epoz

ita të

pa

përfs

hira

në

para

në

e gj

erë/

Dep

osits

ex

clud

ed fr

om

broa

d m

oney

Hua

të/

Loan

s Llo

gari

të p

ague

shm

e/

Oth

er a

ccou

nts

paya

ble

Det

yrim

e të

tje

ra n

eto/

Oth

er

liabi

litie

s ne

t

Axh

ustim

i i

kons

olid

imit/

C

onso

lidat

ion

adju

stmen

t P

araj

a ja

shtë

kor

pora

tave

de

pozit

uese

/ M

oney

out

side

depo

sitor

y co

rpor

atio

ns

Dep

ozita

të tr

ans-

feru

eshm

e/ T

rans

fer-

able

dep

osits

Dep

ozita

të

tjera

/ O

ther

de

posit

s

Aksio

ne d

he in

strum

ente

të

tjer

a të

kap

italit

/ Sh

ares

and

oth

er e

quity

Nga

te c

ilat:

reze

rva

rivle

rësim

i/ O

f whi

ch:

valu

atio

n ad

justm

ent

1415

1617

1819

2021

2223

2425

2010

/ 1

2

980,

283.

919

5,05

9.0

785,

225.

013

0,02

6.9

655,

198.

121

,355

.22,

570.

479

7.9

150,

620.

817

,085

.210

,282

.634

6.5

2011

/ 1

2

1,07

0,14

9.5

194,

923.

287

5,22

6.3

130,

270.

274

4,95

6.1

26,1

06.4

3,31

3.9

901.

116

0,64

2.8

22,7

61.6

29,6

72.2

345.

4

2012

/ 1

2

1,12

3,40

7.8

192,

705.

193

0,70

2.7

138,

024.

579

2,67

8.3

28,7

51.7

3,68

4.2

1,30

6.1

168,

987.

523

,771

.034

,300

.060

.3

2013

/ 0

1

1,11

3,26

2.8

184,

703.

592

8,55

9.3

132,

676.

879

5,88

2.5

28,1

82.3

3,67

5.3

1,32

3.8

165,

159.

219

,251

.934

,952

.929

3.9

02

1,11

8,33

5.9

185,

113.

893

3,22

2.1

133,

825.

779

9,39

6.4

28,7

24.5

3,69

2.4

1,12

0.3

161,

082.

221

,344

.837

,440

.313

7.1

03

1,11

9,40

4.5

186,

795.

393

2,60

9.2

134,

826.

579

7,78

2.7

29,4

87.8

3,62

3.8

1,13

8.5

165,

952.

625

,625

.938

,941

.310

1.4

04

1,13

3,45

1.6

190,

003.

694

3,44

8.0

144,

069.

579

9,37

8.5

32,7

76.6

3,63

5.3

1,15

7.2

165,

688.

023

,585

.836

,872

.48.

8

05

1,13

7,04

4.9

196,

173.

694

0,87

1.4

141,

257.

879

9,61

3.6

30,4

35.5

3,84

3.0

1,17

5.1

165,

708.

023

,854

.237

,399

.523

0.2

06

1,14

1,65

5.4

202,

168.

993

9,48

6.5

144,

983.

079

4,50

3.5

31,5

00.5

3,81

8.7

1,19

2.5

160,

843.

620

,502

.538

,566

.918

8.8

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.



1-8A AGREGATËT MONETARË DHE PËRBËRËSIT E TYRE MONETARY AGGREGATES AND THEIR COMPONENTS 1-8A

M3 (2+7)

M2 (3+6)

Depozitat në valutë/ Deposits in foreign

currencyM1 (4+5)

Depozitat me afat në lekë/ Time deposits in national currency

Paraja jashtë korpo-ratave depozituese/ Currency outside de-pository corporations

Llogari rrjedhëse dhe depozitat pa afat në

lekë/ Current accounts and non-term deposits in

national currency

1 2 3 4 5 6 7

Gjendja në fund të periudhës (në milionë Lekë)/ Stock at end of period (in millions ALL)

2010 / 12 980,283.9 604,517.3 275,427.3 195,059.0 80,368.4 329,090.0 375,766.6

2011 / 12 1,070,149.6 647,003.3 276,898.1 194,923.2 81,974.9 370,105.2 423,146.2

2012 / 12 1,123,407.8 669,577.1 281,246.6 192,705.1 88,541.5 388,330.5 453,830.8

2013 / 01 1,113,262.8 660,455.2 267,783.0 184,703.5 83,079.5 392,672.2 452,807.5

02 1,118,335.9 666,244.1 270,666.9 185,113.8 85,553.1 395,577.2 452,091.8

03 1,119,404.5 669,119.8 274,753.3 186,795.3 87,957.9 394,366.5 450,284.8

04 1,133,451.6 678,133.3 280,474.9 190,003.6 90,471.2 397,658.5 455,318.3

05 1,137,045.0 692,706.9 291,176.7 196,173.6 95,003.2 401,530.2 444,338.0

06 1,141,655.4 700,465.0 298,700.6 202,168.9 96,531.8 401,764.4 441,190.3

Ndryshimi vjetor në përqindje/ Annual percentage changes

2010 / 12 12.5 4.6 -3.2 -6.7 6.5 12.1 28.1

2011 / 12 9.2 7.0 0.5 -0.1 2.0 12.5 12.6

2012 / 12 5.0 3.5 1.6 -1.1 8.0 4.9 7.3

2013 / 01 4.9 2.9 1.0 -1.9 7.9 4.3 8.0

02 4.8 3.4 1.8 -1.2 8.9 4.5 6.9

03 4.6 3.6 3.8 0.6 11.3 3.5 6.0

04 5.2 4.2 5.0 2.1 11.8 3.6 6.7

05 4.8 5.5 8.6 5.3 16.2 3.4 3.7

06 4.5 6.5 10.9 7.8 17.9 3.5 1.4Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.

1-8B KUNDËRPARTITË E AGREGATËVE MONETARË COUNTERPARTS OF MONETARY AGGREGATES 1-8B

Mjetet valutore neto/ Net Foreign

Assets Mjetet e brendshme/ Domestic

assets (3+4)

Të tjera neto/ Other

items net Pretendimet ndaj qeverisë qendrore

neto/ Net claims on Central Government

Pretendime ndaj sektorëve të tjerë*/ Claims on other sectors*

1 2 3 4 5

Gjendja në fund të periudhës (milionë Lekë)/ Stock at end of period (in millions ALL)

2010 / 12 339,409.2 826,848.0 343,395.1 483,453.0 10,282.6

2011 / 12 387,271.2 903,860.2 361,663.0 542,197.2 29,672.2

2012 / 12 451,146.6 909,351.1 354,023.1 555,328.0 34,300.0

2013 / 01 445,420.9 901,429.2 349,388.6 552,040.6 34,952.9

02 449,933.5 900,599.1 348,397.0 552,202.0 37,440.3

03 452,440.8 906,209.0 348,882.6 557,326.5 38,941.3

04 456,881.4 916,708.4 361,163.4 555,545.0 36,872.4

05 463,852.9 911,983.4 356,554.0 555,429.4 37,399.5

06 456,021.1 921,745.3 363,574.9 558,170.4 38,566.9

Ndryshimi vjetor në përqindje/ Annual percentage changes

Mjetet e brendshme/ Domestic

assets (3+4)

Mjetet valutore neto/ Net foreign assets

Pretendimet ndaj qeverisë qendrore neto/ Net claims on Central

Government

Pretendime ndaj sektorëve të tjerë*/ Claims on other sectors*

1 2 3 4

2010 / 12 38.9 5.7 0.6 9.7

2011 / 12 14.1 9.3 5.3 12.2

2012 / 12 16.5 0.6 -2.1 2.4

2013 / 01 16.7 0.0 -3.1 2.1

02 17.2 -0.6 -4.2 1.7

03 16.9 -0.2 -2.6 1.3

04 15.5 0.5 1.8 -0.3

05 15.0 -0.1 1.2 -1.0

06 10.9 1.2 3.7 -0.4 Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.

Përfshin kredinë për ekonominë dhe pretendime të tjera ndaj sektorëve mbajtës së parasë së gjerë. 1) Include credit to economy and other claims on broad money holding sectors.



1-9

DEP

OZI

TAT

NË

LEKË

SIP

AS S

EKTO

RIT*

DEN

OM

INAT

ED D

EPO

SITS

BY

SEC

TOR*

1-9

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Tota

li i

depo

zi-

tave

/ To

tal

depo

sits

(2

+8)

Llo

gari

rrje

dhës

e dh

e de

pozi

ta p

a af

at/

Cur

rent

ac

coun

t and

si

ght d

epos

its

(3+

4+5+

6+7)

D

epoz

itat m

e af

at/

Tim

e de

posi

ts

(9+

10+

11+

12+

13)

Qev

eria

loka

le/

Loca

l gov

ern-

men

t

Korp

orat

at jo

fi-na

ncia

re p

ublik

e/

Publ

ic n

onfin

an-

cial

cor

pora

tions

Kor

pora

ta të

tje

ra fi

nanc

iare

/ O

ther

fina

ncia

l co

rpor

atio

ns

Kor

pora

ta të

tjer

a jo

finan

ciar

e/ O

ther

no

nfin

anci

al c

orpo

-ra

tions

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/ O

ther

re

side

nt s

ecto

rs

Qev

eria

loka

le/

Loca

l gov

ern-

men

t

Korp

orat

at

jofin

anci

are

publ

ike/

Pu

blic

non

finan

cial

co

rpor

atio

ns

Kor

pora

ta të

tjer

a fin

anci

are/

Oth

er

finan

cial

cor

pora

-tio

ns

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/

Oth

er n

onfin

an-

cial

cor

pora

tions

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/

Oth

er re

side

nt

sect

ors

1

2 3

4

5

6

7

8

9

1011

1213

2010

/ 1

2

409,

458.

4 8

0,36

8.4

948

.1

7,1

34.0

9

20.6

2

2,50

5.0

48,

860.

8 3

29,0

90.0

5

5.1

3,0

54.3

1

,773

.4

8,3

16.8

3

15,8

90.5

2011

/ 1

2

452,

080.

1 8

1,97

4.9

1,1

57.4

7

,303

.5

532

.5

20,

681.

5 5

2,30

0.1

370

,105

.2

109

.6

2,6

08.9

1

,423

.5

11,

292.

5 3

54,6

70.8

2012

/ 1

2

476,

872.

0 8

8,54

1.5

1,0

59.7

7

,168

.0

1,7

89.2

2

4,71

6.6

53,

807.

9 3

88,3

30.5

1

9.4

1,7

15.4

2

,224

.4

10,

954.

1 3

73,4

17.3

2013

/ 0

1

475,

751.

8 8

3,07

9.5

1,0

89.7

7

,193

.7

567

.8

22,

346.

8 5

1,88

1.6

392

,672

.2

17.

2 2

,555

.5

3,7

43.4

9

,775

.8

376

,580

.4

02

481,

130.

3 8

5,55

3.1

1,0

59.8

7

,946

.2

561

.1

23,

921.

6 5

2,06

4.4

395

,577

.2

17.

6 3

,502

.0

3,7

40.9

9

,739

.6

378

,577

.1

03

482,

324.

4 8

7,95

7.9

1,4

51.5

7

,415

.2

476

.8

24,

854.

6 5

3,75

9.8

394

,366

.5

18.

0 2

,210

.7

1,5

60.5

1

0,62

0.6

379

,956

.8

04

488,

129.

7 9

0,47

1.2

1,3

59.3

7

,066

.5

413

.0

26,

299.

0 5

5,33

3.5

397

,658

.5

18.

4 1

,770

.8

3,2

31.4

1

1,23

8.3

381

,399

.6

05

496,

533.

3 9

5,00

3.2

1,6

51.6

8

,925

.2

589

.2

27,

291.

7 5

6,54

5.4

401

,530

.2

18.

9 1

,748

.5

2,9

86.5

1

3,03

5.2

383

,741

.0

06

498,

296.

2 9

6,53

1.8

1,2

92.9

6

,822

.1

497

.8

27,

962.

2 5

9,95

6.7

401

,764

.4

19.

3 1

,742

.9

1,9

96.5

1

3,38

5.5

384

,620

.2

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.*

Përfs

hihe

n ve

tëm

llog

aritë

dhe

dep

ozita

t që

janë

pje

së e

par

asë

së g

jerë

.

*

Dep

osits

incl

uded

in b

road

mon

ey.

1-10

DEP

OZI

TAT

NË

VALU

TË S

IPAS

SEK

TORI

T*

FO

REIG

N C

URR

ENC

Y D

ENO

MIN

ATED

DEP

OSI

TS B

Y SE

CTO

R* 1

-10

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Tota

li i d

e-po

zita

ve/

Tota

l de

posi

ts (2

+8)

Llo

gari

rrje

dhës

e dh

e de

pozi

ta p

a af

at/

Cur

rent

ac

coun

t and

sig

ht d

epos

its

(3+

4+5+

6+7)

Dep

ozita

t me

afat

/ Ti

me

depo

sits

(9

+10

+11

+12

+13

)

Qev

eria

lo

kale

/ Lo

cal

gove

rnm

ent

Korp

orat

at

jofin

anci

are

publ

ike/

Pub

lic

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Kor

pora

ta të

tjer

a fin

anci

are/

Oth

er

finan

cial

cor

pora

-tio

ns

Kor

pora

ta të

tje

ra jo

finan

-ci

are/

Oth

er

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/

Oth

er re

side

nt

sect

ors

Qev

eria

lo

kale

/ Lo

cal

gove

rnm

ent

Korp

orat

at

jofin

anci

are

publ

ike/

Pub

lic

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Kor

pora

ta të

tje

ra fi

nanc

iare

/ O

ther

fina

ncia

l co

rpor

atio

ns

Korp

orat

a të

tje

ra jo

finan

-ci

are/

Oth

er

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/ O

ther

re

side

nt s

ecto

rs

1

2 3

4

5

6

7

8

9

1011

1213

2010

/ 1

2 3

75,7

66.6

8

7,47

1.8

256

.0

4,1

02.0

9

71.9

2

9,54

7.6

52,

594.

2 2

88,2

94.8

2

37.0

4

,470

.0

5,2

29.1

2

7,83

5.3

250

,523

.5

2011

/ 1

2 4

23,1

46.2

8

6,75

3.0

263

.1

2,0

91.5

9

71.8

2

8,21

7.3

55,

209.

4 3

36,3

93.2

1

7.4

3,1

50.8

5

,050

.5

26,

201.

1 3

01,9

73.4

2012

/ 1

2 4

53,8

30.8

8

9,20

6.6

44.

5 2

,137

.6

253

.4

29,

224.

4 5

7,54

6.6

364

,624

.2

_

1,8

73.6

6

,049

.9

17,

643.

1 3

39,0

57.6

2013

/ 0

1 4

52,8

07.5

8

7,57

6.5

64.

8 2

,276

.6

730

.9

29,

141.

9 5

5,36

2.2

365

,231

.1

_

1,8

95.9

5

,681

.4

18,

365.

6 3

39,2

88.2

02 4

52,0

91.8

8

7,98

5.5

58.

5 2

,603

.8

315

.7

28,

116.

4 5

6,89

1.1

364

,106

.3

_

2,4

51.8

5

,780

.5

17,

977.

7 3

37,8

96.2

03 4

50,2

84.8

8

7,05

7.6

39.

9 2

,526

.1

207

.3

28,

327.

4 5

5,95

7.0

363

,227

.1

_

2,7

43.9

5

,560

.5

17,

238.

4 3

37,6

84.3

04 4

55,3

18.3

9

4,05

4.7

46.

7 2

,999

.6

489

.6

35,

021.

4 5

5,49

7.3

361

,263

.6

_

2,7

94.9

5

,530

.5

17,

143.

1 3

35,7

95.1

05 4

44,3

38.0

8

7,40

6.8

102

.2

2,2

80.4

4

06.5

2

8,68

9.6

55,

928.

1 3

56,9

31.2

_

2

,581

.9

5,1

96.9

1

7,60

9.8

331

,542

.6

06 4

41,1

90.3

9

0,48

6.6

138

.8

2,3

34.9

4

26.2

2

9,64

1.5

57,

945.

3 3

50,7

03.8

_

2

,436

.4

4,8

43.2

1

5,64

3.9

327

,780

.3

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.*

Përfs

hihe

n ve

tëm

llog

aritë

dhe

dep

ozita

t që

janë

pje

së e

par

asë

së g

jerë

.

*

Dep

osits

incl

uded

in b

road

mon

ey.



1-11

KRE

DIA

PËR

EKO

NO

MIN

Ë SI

PAS

SEKT

ORI

T ¹

C

RED

IT T

O E

CO

NO

MY

BY S

ECTO

R¹ 1

-11

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Tota

li i

kred

isë/

Tot

al

cred

it (2

+8)

Kred

ia n

ë le

kë/

Cre

dit

in n

atio

nal c

urre

ncy

(3+

4+5+

6+7)

Kred

ia n

ë va

lutë

/ C

red-

it in

fore

ign

curr

ency

(9

+10

+11

+12

+13

)

Qev

eria

lo

kale

/ Lo

cal

gove

rnm

ent

Korp

orat

at jo

fi-na

ncia

re p

ublik

e/

Publ

ic n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/ O

ther

no

nfin

anci

al c

orpo

-ra

tions

Korp

orat

a të

tjer

a fin

anci

are/

Oth

er

finan

cial

cor

pora

-tio

ns

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/ O

ther

re

side

nt s

ecto

rs

Qev

eria

lo

kale

/ Lo

cal g

ov-

ernm

ent

Korp

orat

at

jofin

anci

are

publ

ike/

Pub

lic

nonf

inan

cial

co

rpor

atio

ns

Korp

orat

a të

tjer

a jo

finan

ciar

e/

Oth

er n

onfin

anci

al

corp

orat

ions

Korp

orat

a të

tje

ra fi

nan-

ciar

e/ O

ther

fin

anci

al

corp

orat

ions

Sekt

orë

të tj

erë

rezi

dent

ë/

Oth

er re

side

nt

sect

ors

12

34

56

78

910

1112

13

2010

/ 1

2 4

83,1

29.7

1

57,1

97.3

8

5.0

5,0

22.9

8

3,23

4.9

2,9

57.0

6

5,89

7.5

325

,932

.4

_

4,3

51.0

2

32,6

44.2

5

,747

.5

83,

189.

8

2011

/ 1

2 5

41,8

99.8

1

88,7

79.1

1

47.2

8

,446

.2

108

,321

.7

3,3

64.2

6

8,49

9.9

353

,120

.7

_

10,

232.

3 2

56,0

52.2

6

,477

.7

80,

358.

5

2012

/ 1

2 5

54,7

32.1

2

15,1

22.7

1

93.9

1

8,47

4.3

121

,808

.7

4,0

31.7

7

0,61

4.1

339

,609

.5

_

5,3

06.4

2

49,1

84.3

6

,131

.2

78,

987.

6

2013

/ 0

1 5

51,4

44.6

2

12,4

55.4

1

89.7

1

8,40

1.1

119

,665

.3

3,9

68.4

7

0,23

1.0

338

,989

.3

_

5,3

52.6

2

49,4

86.2

6

,018

.1

78,

132.

4

02 5

51,6

07.5

2

11,9

14.0

1

89.5

1

8,59

5.4

119

,056

.1

3,8

39.0

7

0,23

4.0

339

,693

.5

_

5,3

51.0

2

50,5

89.8

5

,937

.9

77,

814.

8

03 5

56,5

21.0

2

13,7

49.2

1

92.7

1

8,59

6.8

120

,356

.5

3,8

45.1

7

0,75

8.1

342

,771

.8

_

5,3

37.0

2

53,4

79.5

5

,820

.4

78,

134.

9

04 5

54,8

35.7

2

13,9

91.4

2

12.0

1

8,59

1.7

119

,864

.1

4,1

62.0

7

1,16

1.7

340

,844

.3

_

5,0

86.8

2

51,6

90.3

5

,453

.9

78,

613.

3

05 5

54,7

21.7

2

14,1

88.8

2

22.0

1

8,65

4.9

119

,289

.5

4,2

14.2

7

1,80

8.3

340

,532

.9

_

5,3

74.5

2

51,5

88.5

5

,361

.5

78,

208.

4

06 5

57,4

62.3

2

15,5

66.8

2

37.7

1

8,70

1.9

120

,092

.4

4,1

80.4

7

2,35

4.5

341

,895

.5

_

5,0

01.8

2

51,8

92.5

5

,368

.6

79,

632.

7 Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.

Kred

ia d

hënë

nga

kor

pora

tat d

epoz

itues

e (B

anka

Qen

dror

e, b

anka

t par

adep

ozitu

ese

dhe

shoq

ëritë

e k

ursi

m-k

redi

tit).

Cre

dit g

rant

ed b

y de

posi

tory

cor

pora

tions

(Cen

tral B

ank,

dep

osit

mon

ey b

anks

and

sav

ings

and

loan

ass

ocia

tions

).

1-12

KRE

DIA

SIP

AS A

KTIV

ITET

IT E

KON

OM

IK¹

LO

ANS

BY E

CO

NO

MIC

AC

TIVI

TY1

1-12

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

Tota

li i k

redi

së

për b

izne

set/

To

tal l

oans

to

busi

ness

(2+

3+4+

5+6+

7+8

+9+

10+

11+

12+

13+

14+

15+

16+

17)

Bujq

ësia

, gj

uetia

dhe

si

lvik

ultu

ra/

Agric

ultu

re,

hunt

ing

and

fore

stry

Pesh

-ki

mi/

Fi

shin

g

Indu

stria

nx

jerr

ëse/

M

inin

g an

d qu

arry

ing

Indu

stria

pë

rpun

uese

/ M

anuf

actu

r-in

g

Prod

him

i, sh

përn

dar-

ja e

ene

rgjis

ë el

ektri

ke, e

gaz

it dh

e e

ujit/

Ele

ctric

ity, g

as

and

wat

er s

uppl

y

Ndë

rtim

i/

Con

stru

c-tio

n

Treg

tia, r

ipar

imi i

au

tom

jete

ve d

he

artik

ujve

sht

ëpia

kë/

Trad

e, re

pair

of m

otor

ve

hicl

es a

nd p

erso

nal

and

hous

ehol

d go

ods

Hot

elet

dhe

re

stor

ante

t/

Hot

els

and

rest

aura

nts

Tran

spor

ti,

mag

azin

imi

dhe

tele

ko-

mun

ikac

ioni

/ Tr

ansp

ort,

stor

age

and

tele

com

mun

i-ca

tions

Ndë

rmje

tësi

m

mon

etar

dhe

fin

anci

ar/

Fina

ncia

l in

term

edia

tion

Pasu

ritë

e pa

tund

-sh

me,

dh

ënia

me

qira

, etj.

/

Real

est

ate,

re

ntin

g,

etc.

Adm

inis

tri-

mi p

ublik

/ Pu

blic

ad

min

is-

tratio

n

Arsi

mi/

Ed

uca-

tion

Shën

deti

dhe

vep-

rimta

ritë

soci

ale/

H

ealth

an

d so

cial

w

ork

Shër

bim

e ko

lekt

ive,

so

cial

e dh

e in

divi

dual

e/

Oth

er c

om-

mun

ity, s

ocia

l an

d pe

rson

al

serv

ice

activ

i-tie

s

Të tj

era/

O

ther

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

17

2010

/ 1

233

0,38

8.1

3,98

2.6

903.

86,

736.

747

,196

.623

,563

.265

,787

.311

3,99

6.3

14,1

18.4

10,9

10.9

10,6

31.7

2,43

7.6

797.

13,

687.

14,

797.

312

,117

.98,

723.

4

2011

/ 1

238

9,42

5.7

5,58

6.3

1,03

6.4

6,57

2.6

57,8

53.6

37,0

73.3

70,8

75.5

129,

075.

915

,876

.411

,060

.511

,404

.72,

672.

01,

660.

44,

496.

74,

675.

216

,811

.312

,695

.1

2012

/ 1

240

1,69

9.1

5,65

5.4

905.

57,

566.

557

,931

.246

,518

.363

,410

.313

7,95

1.2

17,4

67.7

11,4

70.1

13,0

87.6

5,82

9.6

808.

65,

517.

64,

916.

415

,199

.27,

463.

9

2013

/ 0

139

9,04

5.8

5,61

9.2

914.

46,

960.

057

,308

.548

,942

.062

,836

.713

4,63

7.0

17,5

39.9

11,9

62.2

12,9

26.3

5,75

5.8

774.

55,

441.

74,

949.

215

,084

.37,

394.

0

0239

9,11

2.1

5,61

9.8

912.

96,

513.

056

,670

.348

,798

.763

,102

.413

5,24

9.6

17,5

63.6

12,3

88.0

12,7

12.1

5,73

1.1

797.

85,

413.

34,

985.

314

,886

.07,

768.

1

0340

3,44

2.6

5,57

3.9

893.

77,

219.

756

,234

.049

,420

.262

,966

.613

8,03

2.4

17,6

79.0

12,4

16.8

12,7

33.4

5,74

9.7

837.

45,

406.

85,

021.

715

,390

.57,

866.

9

0440

0,36

8.0

5,68

4.5

884.

85,

970.

956

,223

.249

,284

.460

,348

.113

8,27

6.4

18,0

72.5

12,5

82.2

12,8

43.9

5,79

2.4

856.

75,

489.

25,

013.

515

,652

.77,

392.

8

0539

9,90

9.6

5,78

4.6

895.

17,

410.

357

,265

.349

,306

.259

,926

.213

6,20

6.5

18,7

55.2

12,4

29.2

12,6

97.7

3,58

3.8

877.

25,

478.

34,

959.

415

,356

.68,

978.

0

0640

1,39

0.3

5,84

5.6

906.

26,

048.

358

,571

.048

,919

.759

,088

.013

8,18

9.6

19,7

94.0

12,2

60.8

12,8

09.0

2,85

0.1

931.

25,

520.

25,

005.

315

,323

.69,

327.

9Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.

1) T

ë dh

ënat

e k

redi

së n

uk p

ërfs

hijn

ë in

tere

sat e

për

lloga

ritur

.

1) D

ata

on lo

ans

do n

ot in

clud

e ac

crue

d in

tere

sts.



1-13 KREDIA SIPAS QËLLIMIT TË PËRDORIMIT DHE MONEDHËS PËR BIZNESET¹ NË MILIONË LEKË, FUND PERIUDHE

BUSINESS LOANS BY PURPOSE AND CURRENCY1 1-13

IN MILLIONS ALL, END OF PERIOD

Kredia për bizne-set/ Business loans

(2+7+12+17)

Në lekë / In ALL (3+4+5+6)

Overdraft/ Overdraft Kapital qarkullues/ Working capital

Blerje pajisjesh/ Machineries and ap-

pliances

Pasuri të paluajtshme/ Real estate

1 2 3 4 5 6

2010 / 12 330,388.1 89,529.3 33,349.8 21,738.1 21,121.2 13,320.3

2011 / 12 389,425.7 118,862.4 37,883.4 33,938.2 26,536.0 20,504.8

2012 / 12 401,699.1 142,844.8 42,857.0 44,283.3 22,145.0 33,559.5

2013 / 01 399,045.8 140,377.8 44,383.3 43,221.9 21,951.7 30,820.9

02 399,112.1 139,672.1 44,368.8 42,910.4 21,595.0 30,797.9

03 403,442.6 141,074.2 45,230.5 42,865.2 21,515.1 31,463.4

04 400,368.0 140,687.4 45,304.3 42,764.3 21,286.7 31,332.1

05 399,909.6 139,885.4 46,716.4 40,755.7 21,071.6 31,341.7

06 401,390.3 141,253.2 49,075.5 39,386.8 20,923.0 31,867.9

Në dollarë amerikanë / In USD (8+9+10+11)

Overdraft/ Overdraft Kapital qarkullues/ Working capital

Blerje pajisjesh/ Machineries and appliances Pasuri të paluajtshme/ Real estate

7 8 9 10 11

2010 / 12 31,186.8 12,966.4 6,116.6 6,474.7 5,629.1

2011 / 12 36,138.2 17,403.7 5,354.5 7,070.4 6,309.6

2012 / 12 34,546.2 14,513.9 6,114.0 9,176.9 4,741.3

2013 / 01 31,535.4 12,542.4 5,652.0 8,770.8 4,570.2

02 32,270.2 12,763.8 5,715.0 9,004.4 4,787.0

03 34,455.7 14,509.0 6,007.2 8,961.5 4,978.0

04 33,458.3 13,913.6 5,941.4 8,734.9 4,868.5

05 33,170.2 14,467.1 5,294.3 8,597.1 4,811.7

06 32,622.4 13,820.3 5,414.2 8,427.6 4,960.4

Kredia në monedha të

tjera/ In other currenciesNë euro / In EUR (13+14+15+16) Overdraft/ Overdraft Kapital qarkullues/

Working capitalBlerje pajisjesh/ Machineries and

appliances Pasuri të paluajtshme/

Real estate

12 13 14 15 16 17

2010 / 12 209,347.5 61,989.3 27,174.5 60,072.5 60,111.2 324.5

2011 / 12 234,203.0 68,305.4 31,695.8 65,354.7 68,847.0 222.1

2012 / 12 224,224.0 62,521.8 28,140.0 57,525.4 76,036.8 84.1

2013 / 01 227,063.2 62,381.4 27,970.9 57,910.0 78,800.9 69.3

02 227,100.8 62,099.7 28,152.7 56,940.4 79,908.0 69.0

03 227,844.5 62,783.1 28,554.7 57,463.1 79,043.7 68.3

04 226,155.4 60,750.7 28,229.7 57,910.2 79,264.9 67.0

05 226,789.1 61,140.8 29,420.2 60,615.2 75,612.9 64.9

06 227,450.6 62,015.5 30,333.1 60,199.4 74,902.6 64.1 Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.1) Të dhënat e kredisë nuk përfshijnë interesat e përllogaritur. 1) Data on loans do not include accrued interests.



1-14 KREDIA SIPAS QËLLIMIT TË PËRDORIMIT DHE MONEDHËS PËR INDIVIDËT¹ NË MILIONË LEKË, FUND PERIUDHE

HOUSEHOLD LOANS BY PURPOSE AND CURRENCY1 1-14

IN MILLIONS ALL, END OF PERIOD

Kredia për individët/ Household Loans (2+8+14+20)

Në lekë / In ALL (3+4+5+6+7)

Overdraft/ Overdraft

Mallra jo të qëndrueshme/ Non-

durable goods

Mallra të qën-drueshme/ Durable

goods

Pasuri të paluajtshme/ Real estate

Ushtrim aktiviteti/ Business activity

1 2 3 4 5 6 7

2010 / 12 142,176.0 59,411.9 4,468.4 14,403.5 5,434.0 27,782.7 7,323.3

2011 / 12 141,618.3 61,524.9 5,271.1 16,128.1 5,489.7 30,285.5 4,350.5

2012 / 12 142,270.8 63,553.9 5,617.3 15,501.0 5,442.2 33,014.8 3,978.5

2013 / 01 140,995.6 63,134.5 5,559.8 15,349.8 5,313.8 33,010.1 3,901.1

02 140,697.0 63,157.2 5,476.3 15,293.2 5,321.8 33,146.0 3,919.9

03 141,489.0 63,703.9 5,580.9 15,345.5 5,326.2 33,553.8 3,897.5

04 142,412.5 64,129.8 5,520.5 15,518.4 5,297.3 33,832.0 3,961.6

05 142,638.1 64,758.1 5,626.8 15,613.1 5,375.0 34,231.2 3,912.1

06 144,614.7 65,309.5 5,511.8 15,831.3 5,460.1 34,675.8 3,830.5

Në dollarë ameri-kanë / In USD

(9+10+11+12+13)

Overdraft/ Overdraft

Mallra jo të qëndrueshme/ Nondurable

goods


goods

Pasuri të paluajt-shme/ Real estate Ushtrim aktiviteti/ Business activity

8 9 10 11 12 13

2010 / 12 2,254.3 236.8 20.6 135.1 1,756.7 105.1

2011 / 12 2,253.4 251.0 35.5 93.3 1,606.5 267.2

2012 / 12 1,900.9 223.0 62.6 44.9 1,354.1 216.3

2013 / 01 1,764.1 189.1 32.9 36.5 1,298.0 207.7

02 1,811.1 203.6 41.2 36.2 1,315.6 214.6

03 1,852.4 228.8 42.5 36.6 1,318.9 225.6

04 1,822.7 215.0 54.3 44.1 1,280.8 228.6

05 1,795.9 206.0 58.6 50.1 1,249.1 232.1

06 1,747.9 178.1 58.8 60.0 1,222.2 228.8

Në euro / In EUR

(15+16+17+18+19)

Kredia në monedha

të tjera / In other currencies Overdraft/ Overdraft

Mallra jo të qëndrueshme/ Nondurable

goods


goods

Pasuri të paluajt-shme/ Real estate

Ushtrim aktiviteti/ Busi-ness activity

14 15 16 17 18 19 20

2010 / 12 80,001.6 1,559.4 1,732.9 2,415.5 70,107.7 4,186.0 508.3

2011 / 12 77,355.1 1,624.0 1,687.8 2,912.2 68,167.1 2,964.0 484.9

2012 / 12 76,371.6 2,759.3 1,761.0 3,194.8 66,055.3 2,601.3 444.4

2013 / 01 75,665.2 2,670.9 1,646.8 3,118.2 65,689.3 2,540.0 431.7

02 75,294.4 2,653.2 1,682.6 3,039.8 65,420.8 2,497.9 434.3

03 75,499.4 2,597.6 1,734.8 3,089.3 65,694.5 2,383.2 433.4

04 76,044.3 2,696.6 1,806.5 3,093.1 65,992.7 2,455.6 415.7

05 75,679.1 2,676.4 1,834.3 3,240.1 65,525.2 2,403.0 405.0

06 77,150.4 3,739.0 1,868.0 3,242.8 65,924.1 2,376.5 406.9Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.1) Të dhënat e kredisë nuk përfshijnë interesat e përllogaritur. 1) Data on loans do not include accrued interests.



1-15

KRE

DIA

SIP

AS R

RETH

IT1

LO

ANS

BY D

ISTR

ICT1

1-15

NË

MIL

ION

Ë LE

KË, F

UN

D P

ERIU

DH

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

To

tali

i kre

disë

/ To

tal l

oans

(2

+3+

4+5+

6+7+

8+9+

10 )

Tira

në/

Tira

na

Dur

rës/

Dur

rës

Elb

asan

/ El

basa

n S

hkod

ër/

Shko

dra

Kor

çë/

Korc

a V

lorë

/ Vl

ora

Fie

r/ F

ier

Lez

hë/

Lezh

a T

ë tje

ra/

Oth

er

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

2010

/ IV

472

,564

.0

330

,634

.1

37,

138.

3 1

2,92

1.5

12,

024.

4 8

,083

.6

16,

490.

2 1

4,18

7.2

8,9

09.6

3

2,17

5.2

2011

/ IV

531

,044

.0

374

,940

.9

41,

383.

8 1

5,26

6.5

13,

128.

9 8

,649

.4

16,

477.

1 1

5,77

9.5

10,

257.

8 3

5,16

0.0

2012

/ IV

543

,969

.9

390

,253

.4

41,

266.

8 1

5,27

2.7

13,

134.

1 8

,496

.4

16,

190.

1 1

3,81

0.2

10,

611.

4 3

4,93

4.7

2012

/ II

I 5

45,2

65.5

3

91,1

95.8

4

0,85

4.7

15,

594.

7 1

3,18

6.4

8,4

66.6

1

6,34

3.9

14,

588.

4 1

0,56

7.4

34,

467.

7 IV

5

43,9

69.9

3

90,2

53.4

4

1,26

6.8

15,

272.

7 1

3,13

4.1

8,4

96.4

1

6,19

0.1

13,

810.

2 1

0,61

1.4

34,

934.

7 20

13 /

I 5

44,9

31.6

3

94,0

05.4

3

9,91

1.9

15,

148.

9 1

2,97

2.8

8,5

07.5

1

6,13

0.3

13,

398.

6 1

0,58

3.1

34,

273.

2 II

5

46,0

05.0

3

90,9

53.6

4

1,71

0.5

16,

553.

4 1

3,17

4.9

8,6

17.6

1

6,48

9.9

13,

099.

3 1

0,88

6.9

34,

519.

0 Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.

1) T

ë dh

ënat

e k

redi

së n

uk p

ërfs

hijn

ë in

tere

sat e

për

lloga

ritur

.

1) D

ata

on lo

ans

do n

ot in

clud

e ac

crue

d in

tere

sts.

1-16

NO

RMAT

E IN

TERE

SIT

TË B

ANKË

S SË

SH

QIP

ËRIS

Ë BA

NK

OF

ALBA

NIA

INTE

REST

RAT

ES 1

-16

NË

PËRQ

IND

JE

IN

PER

CEN

TAG

E

Dep

ozita

një

dito

re/

Ove

rnig

ht d

epos

itM

arrë

vesh

je ri

bler

jeje

një

javo

re/

Wee

kly

repu

rcha

se a

gree

men

tKr

edia

një

dito

re/

Ove

rnig

ht c

redi

tKr

edia

për

mbë

shte

tje m

e lik

uidi

tet1 /

Liq

uidi

ty s

uppo

rting

loan

1

Vler

a/ L

evel

Ndr

yshi

mi/

Cha

nge

Vler

a/ L

evel

Ndr

yshi

mi/

Cha

nge

Vler

a/ L

evel

Ndr

yshi

mi/

Cha

nge

Vler

a/ L

evel

Ndr

yshi

mi/

Cha

nge

12

34

56

78

2004

29/

04

3.25

_6.

25_

8.75

_12

.25

_

12/

053.

00-0

.25

6.00

-0.2

58.

50-0

.25

12.0

0-0

.25

24

/ 06

2.75

-0.2

55.

75-0

.25

8.25

-0.2

511

.75

-0.2

5

28/

07

2.50

-0.2

55.

50-0

.25

8.00

-0.2

511

.50

-0.2

5

04/

112.

25-0

.25

5.25

-0.2

57.

75-0

.25

11.2

5-0

.25

2005

31/

032.

00-0

.25

5.00

-0.2

57.

50-0

.25

11.0

0-0

.25

27

/ 07

3.25

1.25

5.00

_6.

75-0

.75

11.0

0_

2006

12/

073.

500.

255.

250.

257.

000.

2511

.25

0.25

30

/ 11

3.75

0.25

5.50

0.25

7.25

0.25

11.5

00.

2520

0728

/ 06

4.00

0.25

5.75

0.25

7.50

0.25

11.7

50.

25

27/

094.

250.

256.

000.

257.

750.

2512

.00

0.25

30

/ 11

4.50

0.25

6.25

0.25

8.00

0.25

12.2

50.

2520

0824

/ 12

4.

50_

6.25

_7.

00-1

.00

12.2

5_

2009

28/

014.

50_

6.25

_7.

00_

12.2

5_

29

/ 01

4.00

-0.5

05.

75-0

.50

6.50

-0.5

011

.75

-0.5

0

28/

103.

50-0

.50

5.25

-0.5

06.

00-0

.50

11.2

5-0

.50

2010

29/

073.

25-0

.25

5.00

-0.2

55.

75-0

.25

11.0

0-0

.25

2011

03/

013.

25_

5.00

_6.

751.

0011

.00

_

24/

033.

500.

255.

250.

257.

000.

2511

.25

0.25

30

/ 09

3.25

-0.2

55.

00-0

.25

6.75

-0.2

511

.00

-0.2

5

01/

123.

00-0

.25

4.75

-0.2

56.

50-0

.25

10.7

5-0

.25

2012

26/

012.

75-0

.25

4.50

-0.2

56.

25-0

.25

10.5

0-0

.25

29

/ 03

2.50

-0.2

54.

25-0

.25

6.00

-0.2

510

.25

-0.2

5

10/

052.

50_

4.25

_6.

00_

8.25

-0.2

0

25/

072.

25-0

.25

4.00

-0.2

55.

75-0

.25

8.00

-0.2

520

1331

/01

2.00

-0.2

53.

75-0

.25

5.50

-0.2

57.

75-0

.25

13

/06

2.00

_3.

75_

5.50

_7.

75_

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.*T

abel

a pa

raqe

t ndr

yshi

min

e n

orm

ave

bazë

të in

tere

sit s

ipas

ven

dim

it të

pol

itikë

s m

onet

are.

1) T

ë dh

ënat

der

i në

datë

n 29

mar

s 201

2 i r

efer

ohen

instr

umen

tit “K

redi

a Lo

mba

rd”.

Pas

kës

aj d

ate,

me

hyrje

n në

fuqi

të v

endi

mit

nr.1

6 da

të 1

3.03

.201

2, p

ër m

iratim

in e

rreg

ullo

res “

Për k

redi

në p

ër m

bësh

tetje

me

likui

dite

t”, t

ë dh

ënat

par

aqes

in in

strum

entin

“Kr

edia

për

mbë

shte

tje m

e lik

uidi

tet”

.

*The

tabl

e pr

esen

ts th

e ch

ange

of k

ey in

tere

st ra

tes

acco

rdin

g to

the

mon

etar

y po

licy

deci

sion

s.1)

The

dat

a un

til M

arch

29,

201

2 re

fer t

o th

e Lo

mba

rd L

oan.

Afte

r thi

s da

te, u

pon

the

entry

into

forc

e of

Dec

isio

n N

o. 1

6, d

ated

13

Mar

ch 2

012,

on

the

appr

oval

of t

he R

egul

atio

n “O

n th

e liq

uidi

ty s

uppo

rting

loan

”, th

e da

ta re

fer t

o th

e Li

quid

ity s

uppo

rting

loan

.



1-17 NORMAT E INTERESIT PËR DEPOZITAT E REJA SIPAS MONEDHËS* NË PËRQINDJE

CURRENCY BREAKDOWN OF INTEREST RATES ON NEW DEPOSITS* 1-17

IN PERCENTAGE

Në lekë/ In ALL

Llogari rrjedhëse/ Current accounts 1-mujore/ 1 months 3-mujore/ 3 months 6-mujore/ 6

months 12-mujore/ 12 months 24-mujore/ 24 months

2010 0.30 4.55 4.64 5.38 6.40 7.042011 0.22 4.39 4.22 4.87 5.87 6.592012 0.05 3.62 3.83 4.50 5.38 6.50

2013/01 0.04 2.75 3.56 4.20 5.07 6.4402 0.05 3.09 3.71 4.25 5.25 6.4803 0.05 2.89 3.66 4.32 5.36 6.6004 0.05 2.87 3.42 4.15 5.04 6.4005 0.05 3.19 3.23 4.09 5.11 6.2606 0.05 3.01 2.78 3.64 4.59 6.12 Në dollarë amerikanë/ In USD

2010 0.09 1.15 1.19 1.39 2.04 2.342011 0.09 0.84 1.07 1.59 2.14 1.962012 0.03 0.96 1.46 1.81 2.56 2.56

2013/01 0.04 0.94 1.20 1.62 1.99 2.2702 0.04 0.84 0.96 1.48 3.31 2.2303 0.04 1.01 1.28 1.46 2.09 2.2104 0.04 1.03 1.40 1.06 1.71 1.8805 0.04 0.88 0.98 1.11 1.63 2.2006 0.05 0.86 1.04 1.14 1.70 2.00 Në Euro/ In EUR

2010 0.15 1.87 2.52 3.00 3.57 4.222011 0.11 2.04 2.09 2.45 3.11 3.852012 0.03 1.86 2.02 2.40 3.06 3.80

2013/01 0.03 1.48 1.85 1.92 2.74 3.3602 0.04 1.53 1.64 1.85 2.79 3.2803 0.05 1.48 1.71 2.01 2.84 3.4904 0.05 1.31 1.32 1.69 2.41 3.0805 0.04 1.27 1.30 1.84 2.40 3.1306 0.04 1.33 1.21 1.67 2.27 3.43

Burimi: Banka e Shqipërisë Source: Bank of Albania.*Normat vjetore përfaqësojnë normat mesatare të ponderuara vjetore, ndërsa normat mujore përfaqësojnë normat mesatare të ponderuara mujore.

*Yearly data presents the annual weighted average rate, while the monthly data presents the monthly weighted average rate.

1-18 NORMAT E INTERESIT PËR KREDITË E REJA SIPAS MONEDHËS* NË PËRQINDJE

CURRENCY BREAKDOWN OF INTEREST RATES ON NEW LOANS* 1-18

IN PERCENTAGE

Në lekë/ In ALL

Deri në 6 muaj/ Up to 6 months

6 muaj - 1 vit/ 6 months - 1 year 1-3 vjet/ 1-3 years 3 - 5 vjet/ 3 - 5 years Mbi 5 vjet/ Over 5 years

2010 13.17 11.29 15.68 14.16 12.052011 12.28 11.17 13.43 12.79 10.732012 10.61 10.28 14.35 12.37 10.22

2013/01 9.80 9.26 15.48 13.26 9.4202 11.13 11.57 16.02 13.99 9.5103 9.67 11.11 14.58 13.46 9.8704 8.85 10.58 15.17 12.34 11.1405 11.60 10.12 15.07 12.81 10.0506 9.56 10.90 13.62 11.86 10.25 Në dollarë amerikanë / In USD

2010 7.44 6.68 6.72 7.06 8.012011 8.85 6.57 7.15 4.52 6.912012 7.29 6.96 6.38 6.90 8.96

2013/01 8.30 7.30 14.97 8.47 _02 4.60 6.49 _ 13.48 5.5203 7.19 6.34 7.65 6.53 6.8904 7.03 6.07 7.55 13.65 4.9605 8.05 6.05 6.12 5.42 6.7806 5.90 6.28 8.07 6.60 7.00 Në Euro/ In EUR

2010 7.20 7.14 8.02 7.87 7.412011 7.51 7.18 7.76 7.45 7.562012 6.94 6.92 7.41 7.92 7.22

2013/01 7.92 7.21 7.35 5.51 5.6002 6.24 7.33 7.53 7.95 7.0103 6.71 6.88 5.85 8.11 7.1604 6.89 6.98 8.05 8.08 6.7205 5.65 6.00 8.42 7.14 7.5906 6.95 6.95 7.56 6.85 7.34

Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.*Normat vjetore përfaqësojnë normat mesatare të ponderuara vjetore, ndërsa normat mujore përfaqësojnë normat mesatare të ponderuara mujore.

*Yearly data presents the annual weighted average rate, while the monthly data presents the monthly weighted average rate.



1-19 NORMAT E INTERESIT PËR BONOT E THESARIT SIPAS AFATIT* NË PËRQINDJE

MATURITY BREAKDOWN OF TREAUSURY BILLS YIELDS* 1-19

IN PERCENTAGE

Normat e interesit për bonot e thesarit/ Maturity breakdown of Treausury bill yields

3-mujor/ 3 months 6-mujor/ 6 months 12-mujor/ 12 months

2007 / 12 6.32 7.41 8.26

2008 / 12 6.27 7.45 8.56

2009 / 12 6.30 7.52 9.14

2010 / 06 5.86 7.12 7.91

07 5.86 7.11 7.94

08 5.74 7.03 7.86

09 5.59 6.98 7.75

10 _ 6.80 7.71

11 5.51 6.70 7.55

12 5.29 6.41 7.09

2011 / 01 _ 6.32 6.83

02 5.21 6.38 6.95

03 5.35 6.72 7.27

04 _ 6.84 7.41

05 5.47 6.82 7.36

06 5.65 6.80 7.54

07 _ 6.82 7.69

08 5.61 6.78 7.68

09 5.62 6.77 7.68

10 _ 6.49 7.50

11 5.49 6.44 7.40

12 5.31 6.23 6.95

2012 / 01 _ 6.23 7.07

02 5.08 6.10 7.11

03 5.29 6.20 7.33

04 _ 6.20 7.35

05 5.30 6.20 7.36

06 5.26 6.25 7.37

07 _ 6.24 7.34

08 5.15 6.23 7.19

09 5.08 6.17 6.93

10 _ 6.13 6.78

11 5.03 6.06 6.46

12 5.03 5.65 6.37

2013 / 01 5.08 6.08 6.56

02 5.05 6.00 6.38

03 5.04 5.99 6.18

04 _ 5.94 6.11

05 4.80 5.80 5.87

06 4.63 5.51 5.55 Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.*Përfaqësojnë normat mesatare të ponderuara të periudhës. * Weighted average interest rates.



1-20 SISTEMI I PAGESAVE NDËRBANKARE INTERBANK PAYMENT SYSTEM 1-20

Vëllimi i transaksioneve/ Volume of transactions Vlera e transaksioneve (në milionë lekë)/ Value of transactions (in milions ALL)

AIPS AECH AIPS AECH

1 2 3 4

Totali i periudhës/ Total of period

2010 80,356 332,777 4,436,661 43,976

2011 75,269 388,208 4,085,059 64,098

2012 77,090 361,552 6,743,429 66,990

Flukse mujore/ Monthly flows

2013/ 01 6,742 19,838 580,076 4,564

02 6,592 26,066 561,270 5,392

03 6,514 26,670 468,775 5,418

04 7,042 32,681 457,936 6,165

05 7,015 29,378 575,512 5,761

06 6,942 28,715 514,125 5,719

1-21 SHPËRNDARJA RAJONALE E TERMINALEVE TË ATM & POS FUND PERIUDHE

NUMBER OF ATM & POS TERMINALS BY REGION 1-21 END OF PERIOD

Shpërndarja rajonale e ATM/ Number of ATM by regions

Total (2+3+4+5+6+7)

Tirana Shkodra Korça Gjirokastra Elbasani Lushnja

1 2 3 4 5 6 7

2010 771 407 95 53 68 39 109

2011 805 443 84 63 53 41 121

2012 823 470 84 55 54 39 121

Shpërndarja rajonale e terminaleve POS/ Number of POS terminals by regions

2010 4,903 3,834 133 238 244 116 338

2011 5,126 4,011 155 241 186 119 414

2012 5,307 4,149 210 245 135 114 454

1-22 NUMRI I LLOGARIVE TË KLIENTËVE NË BANKA NUMBER OF CUSTOMERS ACCOUNTS WITH BANKS 1-22FUND PERIUDHE END OF PERIOD

Llogaritë totale/ Total

accounts (2+5)

Llogari rezidente/ Resident accounts

Llogari jo rezidente /

Non resident accounts (6+7)

Individë/ Individuals (3+4) Kompani/ Companies Individë/ Individuals Kompani/ Companies

1 2 3 4 5 6 7

2010 2,446,495 2,432,998 2,257,079 175,919 13,497 12,618 879

2011 2,634,971 2,603,654 2,445,922 157,732 31,317 27,495 3,822

2012 2,724,668 2,705,819 2,554,330 151,489 18,849 17,956 893 Burimi: Banka e Shqipërisë. Source: Bank of Albania.



2. S

EKTO

RI I

JASH

TËM

EX

TERN

AL S

ECTO

R 2.

2-1

BILA

NC

I I P

AGES

AVE

BAL

ANC

E O

F PA

YMEN

TS 2

-1N

Ë M

ILIO

NË

EURO

IN

MIL

LIO

NS

EUR

Llog

aria

kor

ente

/ C

urre

nt a

ccou

nt

(2+

5+6+

7+8+

9+10

)

Bila

nci t

regt

ar/

mal

lrat /

Tra

de

bala

nce

(3+

4)

Sh

ërbi

met

/ Se

rvic

esTë

ard

hura

t/ In

com

eTr

ansf

erta

priv

ate/

Pr

ivat

e tra

nsfe

rsTr

ansf

erta

sht

etër

ore/

Offi

cial

tra

nsfe

rsEk

spor

ti m

allra

ve (f

ob) /

Ex

port

of g

oods

(fob

)Im

porti

i m

allra

ve (f

ob)/

Im

port

of g

oods

(fob

)Kr

edi/

Cre

dit

Deb

i/ D

ebit

Kred

i/ C

redi

tD

ebi/

Deb

it

12

34

56

78

910

2010

-1,0

18.6

-2,0

82.7

1,17

1.5

-3,2

54.2

1,75

0.7

-1,5

18.9

286.

3-3

76.4

877.

1

45.3

2011

-1,1

85.4

-2,2

41.6

1,40

5.5

-3,6

47.1

1,74

7.4

-1,6

12.4

220.

1-1

97.4

877.

6

20.9

2012

-1,0

21.3

-1,9

99.2

1,52

5.6

-3,5

24.8

1,65

5.1

-1,4

59.9

204.

4-2

93.3

846.

7

25.0

2012

/ II

-251

.8-4

75.5

394.

2-8

69.7

381.

1-3

54.9

43.0

-70.

822

0.5

4.

8

III

-242

.8-5

40.5

402.

5-9

43.0

578.

1-4

45.4

57.8

-78.

518

0.3

5.

4

IV-2

36.3

-517

.840

3.1

-920

.940

2.1

-374

.255

.3-5

5.5

244.

4

9.5

2013

/ I

-214

.6-3

22.1

381.

2-7

03.3

277.

3-3

17.3

41.6

-53.

615

7.9

1.

6

Ll

ogar

ia k

apita

le /

Cap

ital

acco

unt

Llog

a-ria

fina

ncia

re/

Fina

ncia

l acc

ount

(1

3+14

+15

+16

)

G

abim

e dh

e ha

rres

a/

Net

err

ors

and

omis

-si

ons

Bila

nci i

pë

rgjit

hshë

m/

Ove

rall

bala

nce

(1+

11+

12+

17)

Reze

rvat

/ Re

serv

e as

sets

Ndr

yshi

mi

tota

l në

reze

rva/

To

tal c

hang

e in

re

serv

es a

sset

s

Nga

të c

ilat:

Rivl

erës

im/

Of

whi

ch: R

eval

u-at

ion

Inve

stim

et d

irekt

e ne

to/

Dire

ct in

vest

men

t, ne

t

Inve

stim

e po

rtofo

li (n

eto)

/ Po

rtfol

io in

vest

-m

ent,

net

Kapi

tale

të tj

era*

(net

o)/

Oth

er c

apita

l, ne

t*

Përd

orim

kre

dish

&

huas

h ng

a FM

N/

Use

of f

und

cred

it an

d lo

ans

1112

1314

1516

1718

1920

21

2010

85.5

786.

678

8.5

232.

1-2

24.9

-9.2

325.

417

9.0

-179

.025

4.6

75.7

2011

84.9

893.

271

5.5

-13.

119

9.5

-8.7

178.

6-2

8.7

28.7

8.0

36.7

2012

81.4

785.

972

7.2

-24.

695

.9-1

2.5

231.

277

.3-7

7.3

60.2

-17.

1

2012

/ II

43.0

142.

519

0.8

29.5

-69.

1-8

.773

.87.

5-7

.548

.441

.0

III

9.8

164.

615

6.9

-18.

630

.1-3

.915

8.0

89.7

-89.

788

.8-0

.9

IV15

.623

3.5

176.

711

.045

.9_

-36.

0-2

3.2

23.2

-56.

0-3

2.9

2013

/ I

9.7

195.

119

4.9

-10.

214

.3-3

.9-1

3.8

-23.

623

.6-1

6.7

6.9

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.*

Nuk

për

fshi

hen

përd

orim

e hu

ash

dhe

kred

ish

nga

FMN

.

* Ex

clud

ing

Use

of F

und

Cre

dit a

nd L

oans

.



2-2

KURS

I I K

ËMBI

MIT

TË

LEKU

T KU

ND

REJT

MO

NED

HAV

E KR

YESO

RE

EXC

HAN

GE

RATE

2-2

LEKË

PËR

NJË

SI T

Ë M

ON

EDH

ËS S

Ë H

UAJ

LE

K PE

R U

NIT

OF F

ORE

IGN

CU

RREN

CIE

S

Mon

edha

t kr

yeso

re/

Mai

n fo

reig

n cu

r-re

ncie

s

Mes

atar

ja e

per

iudh

ës/

Aver

age

of p

erio

dFu

ndi i

per

iudh

ës/

End

of p

erio

d

Dol

lari

amer

ikan

/ U

S do

llar (

USD

)

Mon

edha

evr

opia

ne/

Euro

pean

cur

renc

y (E

UR)

Paun

di b

ritan

ik/

Briti

sh p

ound

st

erlin

g (G

BP)

Fran

ga z

vice

rane

/ Sw

iss

Fran

c (C

HF)

Jeni

Jap

onez

/ Ja

pane

se y

en

(per

100

) (JP

Y)

Dol

lari

Kana

dez/

C

anad

ian

dolla

r (C

AD)

Dol

lari

amer

ikan

/ U

S D

olla

r (U

SD)

Mon

edha

evr

o-pi

ane/

Eur

opea

n cu

rren

cy (E

UR)

Paun

di b

ritan

ik/

Briti

sh p

ound

st

erlin

g (G

BP)

Fran

ga z

vice

rane

/ Sw

iss

franc

(CH

F)

Jeni

Jap

onez

/ Ja

pane

se y

en

(per

100

) (JP

Y)

Dol

lari

Kana

dez/

C

anad

ian

dolla

r (C

AD)

12

34

56

78

910

1112

2010

103

.94

137

.79

160

.53

99.

87

118

.66

100

.94

104

.00

138

.77

161

.46

110

.98

127

.90

104

.29

2011

100

.90

140

.33

161

.72

113

.98

126

.68

102

.04

107

.54

138

.93

165

.92

114

.46

138

.80

105

.36

2012

108

.18

139

.04

171

.43

115

.39

135

.74

108

.27

105

.85

139

.59

171

.18

115

.65

122

.93

106

.37

2013

/01

104

.96

139

.49

167

.44

113

.48

117

.87

105

.92

103

.00

139

.58

162

.95

113

.07

113

.16

102

.82

02

104

.61

139

.75

162

.02

113

.66

112

.38

103

.72

106

.48

139

.66

161

.43

114

.42

115

.54

104

.03

03

107

.81

139

.78

162

.64

114

.03

113

.89

105

.24

109

.15

139

.91

165

.85

115

.01

116

.02

107

.36

04

107

.86

140

.28

165

.01

115

.06

110

.42

105

.93

107

.65

140

.72

166

.87

114

.98

110

.35

106

.52

05

108

.56

140

.89

165

.95

113

.59

107

.61

106

.33

108

.16

140

.45

164

.44

113

.36

107

.71

104

.47

06

106

.89

140

.96

165

.45

114

.43

109

.80

103

.69

107

.99

140

.96

164

.63

114

.28

109

.08

103

.11

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.



2-3

EKSP

ORT

I SIP

AS G

RUP

MAL

LRAV

E

EX

PORT

BY

CO

MM

OD

ITY

GRO

UPS

2-3

NË

MIL

ION

Ë EU

RO

IN M

ILLI

ON

S EU

R

Gjit

hsej

/ To

tal

(2+

3+4+

5+6+

7+8+

9+10

)

Ush

qim

, pije

du

han/

Foo

d,

beve

rage

s,

toba

cco

Min

eral

e, lë

ndë

djeg

ëse,

ene

r. el

ek./

M

iner

als,

fuel

s,

elec

trici

ty

Prod

ukte

kim

ike

dhe

plas

tike/

Che

mic

al a

nd

plas

tic p

rodu

cts

Lëku

rë d

he a

rtiku

j pre

j lë

kure

/ Le

athe

r and

le

athe

r man

ufac

ture

s

Prod

him

e dr

uri d

he le

tre/

Woo

d m

anuf

actu

res

and

artic

les

of p

aper

Teks

tile

dhe

këpu

cë/

Text

ile a

nd fo

otw

ear

Mat

eria

le n

dërti

mi d

he

met

ale/

Con

stru

ctio

n m

ater

ials

and

met

als

Mak

iner

i, pa

jisje

dhe

pje

së k

ëm-

bim

i/ M

achi

nerie

s, e

quip

men

ts

and

spar

e pa

rts

Të tj

era/

O

ther

s

12

34

56

78

910

2010

161,

547.

79,

454.

944

,848

.61,

743.

32,

567.

54,

796.

155

,646

.432

,339

.26,

730.

03,

421.

6

2011

196,

896.

611

,177

.858

,775

.82,

833.

92,

926.

14,

557.

764

,106

.441

,303

.07,

749.

73,

466.

1

2012

213,

022.

112

,818

.976

,145

.72,

025.

62,

773.

55,

353.

062

,091

.940

,213

.57,

639.

43,

960.

6

2013

/01

18,1

27.9

847.

77,

481.

216

9.3

226.

350

0.7

5,45

4.7

2,56

7.6

574.

230

6.3

0215

,864

.279

3.7

5,09

8.5

213.

425

7.3

517.

25,

637.

82,

422.

168

7.5

236.

7

0319

,301

.287

7.4

8,80

6.2

186.

730

2.8

477.

75,

379.

62,

337.

359

3.5

339.

9

0420

,600

.41,

037.

17,

626.

823

6.0

336.

850

3.7

5,68

1.9

4,19

4.4

625.

935

7.7

0523

,201

.21,

393.

611

,134

.828

1.5

277.

352

5.4

5,63

3.5

2,80

8.3

763.

738

3.1

0620

,755

.51,

327.

48,

579.

627

9.6

308.

157

1.4

5,99

5.7

2,56

0.0

806.

932

6.8

Burim

i: Ba

nka

e Sh

qipë

risë.

So

urce

: Ban

k of

Alb

ania

.

2-4

IMPO

RTI S

IPAS

GRU

P M

ALLR

AVE

IMPO

RT B

Y C

OM

MO

DIT

Y G

ROU

PS 2

-4

NË

MIL

ION

Ë EU

RO

IN M

ILLI

ON

S EU

R

Gjit

hsej

/ To

tal

(2+

3+4+

5+6+

7+8+

9+10

)

Ush

qim

, pije

du

han/

Foo

d, b

ev-

erag

es, t

obac

co

Min

eral

e, lë

ndë

djeg

ëse,

en

er. e

lek.

/ M

iner

als,

fu

els,

ele

ctric

ity

Prod

ukte

kim

ike

dhe

plas

tike/

Che

mic

al

and

plas

tic p

rodu

cts

Lëku

rë d

he a

rtiku

j pre

j lë

kure

/ Le

athe

r and

le

athe

r man

ufac

ture

s

Prod

him

e dr

uri d

he le

tre/

Woo

d m

anuf

actu

res

and

artic

les

of p

aper

Teks

tile

dhe

kë-

pucë

/ Te

xtile

and

fo

otw

ear

Mat

eria

le n

dërti

mi d

he

met

ale/

Con

stru

ctio

n m

ater

ials

and

met

als

Mak

iner

i, pa

jisje

dhe

pje

së

këm

bim

i/ M

achi

nerie

s,

equi

pmen

ts a

nd s

pare

par

ts

Të tj

era/

O

ther

s

12

34

56

78

910

2010

477,

767.

887

,089

.973

,521

.556

,300

.78,

384.

220

,431

.945

,733

.776

,425

.592

,673

.117

,207

.2

2011

544,

003.

991

,954

.110

2,26

8.7

60,9

94.4

9,42

2.7

20,4

18.9

50,4

99.6

82,1

01.3

109,

706.

716

,637

.5

2012

528,

475.

493

,176

.711

0,47

6.3

66,0

12.6

9,72

4.8

18,1

00.5

48,3

21.0

68,0

66.2

97,7

63.8

16,8

33.5

2013

/01

34,1

57.4

5,92

0.5

7,11

6.4

4,17

5.3

734.

51,

218.

33,

533.

94,

348.

66,

225.

588

4.4

0233

,350

.36,

487.

04,

916.

44,

673.

659

0.4

1,30

0.7

3,68

5.1

4,17

2.4

6,30

7.5

1,21

7.3

0338

,212

.37,

142.

66,

822.

04,

896.

481

4.7

1,31

4.9

4,19

9.2

4,63

3.6

7,40

2.5

986.

4

0441

,486

.18,

559.

47,

342.

86,

343.

386

7.0

1,39

9.9

3,99

3.2

4,33

5.4

7,53

2.0

1,11

3.2

0545

,123

.38,

281.

07,

468.

77,

267.

61,

233.

71,

993.

75,

257.

55,

000.

47,

242.

11,

378.

6

0641

,338

.57,

000.

27,

330.

66,

094.

11,

253.

01,

559.

54,

737.

05,

249.

96,

934.

31,

180.

0Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.



2-5

BORX

HI I

JAS

HTË

M

EXTE

RNAL

DEB

T S

2-5

NË

MIL

ION

Ë EU

RO

IN M

ILLI

ON

S EU

R

Borx

hi i

jash

tëm

br

uto/

Gro

ss

exte

rnal

deb

t (2

+5+

8+11

+14

)

Qev

eria

e p

ërgj

ith-

shm

e/ G

ener

al

Gov

ernm

ent (

3+4)

Auto

ritet

i mon

etar

/ M

onet

ary

auth

oriti

es

(6+

7)

Bank

at/

Bank

s (9

+10

)

Sekt

orë

të tj

erë/

Oth

er

sect

ors

(12+

13)

In

vest

ime

dire

kte:

hu

a nd

ërm

jet k

om-

pani

ve/

Dire

ct

inve

stm

ent:

inte

r-co

mpa

ny le

ndin

g

Afat

sh-

kurtë

r/

Shor

t-ter

m

Afat

gjat

ë/

Long

-term

Afat

sh-

kurtë

r/

Shor

t-ter

m

Afat

gjat

ë/

Long

-term

Afat

shku

rtër/

Sh

ort-t

erm

Afat

gjat

ë/

Long

-term

Afat

shku

rtër/

Sh

ort-t

erm

Afat

gjat

ë/

Long

-term

12

34

56

78

910

1112

1314

2010

4,09

7.0

1,88

6.0

_1,

886.

010

5.9

_10

5.9

604.

243

5.9

168.

379

2.6

121.

167

1.5

708.

4

2011

4,79

5.8

2,06

9.1

_2,

069.

199

.3_

99.3

871.

070

6.1

164.

995

4.6

139.

081

5.6

801.

8

2012

5,28

4.0

2,22

3.6

_2,

223.

690

.0_

90.0

1,08

8.6

966.

512

2.1

1,02

8.4

154.

187

4.3

853.

4

2012

/ II

5,04

7.7

2,17

8.2

_2,

178.

296

.4_

96.4

958.

781

2.6

146.

199

1.3

132.

285

9.1

823.

1

III

5,24

2.6

2,20

4.3

_2,

204.

391

.8_

91.8

1,11

0.0

963.

414

6.7

1,01

0.9

146.

786

4.2

825.

7

IV5,

284.

02,

223.

6_

2,22

3.6

90.0

_90

.01,

088.

696

6.5

122.

11,

028.

415

4.1

874.

385

3.4

2013

/ I

5,33

5.2

2,27

6.8

_2,

276.

886

.2_

86.2

1,09

1.6

980.

011

1.6

1,01

3.4

142.

787

0.7

867.

3Bu

rimi:

Bank

a e

Shqi

përis

ë.

Sour

ce: B

ank

of A

lban

ia.



3. S

EKTO

RI F

ISKA

L

FI

SCAL

SEC

TOR

3.3-

1 TR

EGU

ESIT

FIS

KALË

SIP

AS B

UXH

ETIT

TË

KON

SOLI

DU

AR1

FISC

AL IN

DIC

ATO

RS R

EGAR

DIN

G C

ON

SOLI

DAT

ED B

UD

GET

1 3-

1N

Ë M

ILIO

NË

LEKË

, FU

ND

PER

IUD

HE,

TË

DH

ËNA

PRO

GRE

SSIV

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

, PRO

GRE

SSIV

E D

ATA

T

otal

i i të

ard

hura

ve/

Tota

l re

venu

e (2

+3+

4)

Tota

li i s

hpen

zim

eve/

Tot

al

expe

nditu

re (6

+7+

8)

D

efic

iti/

Cas

h ba

l-an

ce

Fina

ncim

i i d

efic

itit/

Def

icit

finan

cing

Të

ardh

ura

nga

ndih

-m

at/

Gra

nts

Të a

rdhu

ra ta

timor

e/ T

ax

reve

nue

Të a

rdhu

ra jo

tatim

ore/

N

on ta

x re

venu

eSh

penz

imet

kor

ente

/ C

urre

nt e

xpen

ditu

res

Shpe

nzim

e ka

p-ita

le/

Cap

ital

expe

nditu

res

Shpe

nzim

e të

tje

ra/

Oth

er

expe

nditu

res

Fina

ncim

i i b

rend

-sh

ëm/

Dom

estic

fin

anci

ng

Fina

ncim

i i

huaj

/ F

orei

gn

finan

cing

12

34

56

78

910

11

2010

324,

721

4,60

528

8,56

431

,552

362,

752

300,

878

67,4

92-5

,618

-38,

031

27,8

1910

,212

2011

330,

475

3,81

130

3,93

322

,731

376,

352

305,

673

70,6

79_

-45,

877

26,1

1919

,758

2012

330,

384

5,55

930

0,86

223

,963

376,

241

314,

585

61,6

56_

-45,

857

26,4

9519

,362

2012

/ 1

130

1,55

14,

805

274,

966

21,7

8033

6,82

528

3,70

753

,118

_-3

5,27

419

,062

16,2

12

1233

0,38

45,

559

300,

862

23,9

6337

6,24

131

4,58

561

,656

_-4

5,85

726

,495

19,3

62

2013

/ 0

127

,669

710

23,8

273,

132

27,8

8423

,976

3,90

8_

-215

-1,1

081,

323

0249

,947

1,02

644

,169

4,75

259

,414

50,0

789,

336

_-9

,467

6,81

02,

657

0375

,914

1,42

468

,619

5,87

190

,558

76,1

9814

,360

_-1

4,64

49,

880

4,76

4

0410

6,76

41,

676

94,5

8110

,507

130,

148

103,

607

26,5

41_

-23,

384

19,2

554,

129

Burim

i: M

inis

tria

e Fi

nanc

ave,

sip

as p

ublik

imev

e “S

tatis

tikat

fisk

ale

të q

ever

isë”

dhe

“Tr

egue

sit f

iska

lë s

ipas

bux

hetit

të k

onso

lidua

r”.

Sour

ce: M

inis

try o

f Fin

ance

, acc

ordi

ng to

“Fi

scal

Sta

tistic

s of

Gov

ernm

ent”

and

“Fi

scal

indi

cato

rs re

gard

ing

cons

olid

ated

bud

get”

pu

blic

atio

nTë

dhë

nat p

ër 2

013

sipa

s pu

blik

imit

“Tre

gues

it fis

kalë

sip

as b

uxhe

tit të

kon

solid

uar”

. 20

13 d

ata

refe

r to

“Fis

cal i

ndic

ator

s re

gard

ing

cons

olid

ated

bud

get”

pub

licat

ion

Të d

hëna

t për

viti

n 20

13 ja

në p

arap

rake

. Për

ditë

sim

i i fu

ndit

në 1

6.08

.201

3 1)

201

3 da

ta a

re p

relim

inar

y. L

ates

t upd

ate

on 1

6.08

.201

3.w

3-2

STO

KU I

BORX

HIT

TË

BREN

DSH

ËM S

IPAS

INST

RUM

ENTE

VE1

DO

MES

TIC

DEB

T ST

OC

K BY

INST

RUM

ENTS

1 3-

2N

Ë M

ILIO

NË

LEKË

, FU

ND

PER

IUD

HE,

TË

DH

ËNA

PRO

GRE

SSIV

E

IN M

ILLI

ON

S AL

L, E

ND

OF

PERI

OD

, PRO

GRE

SSIV

E D

ATA

St

oku

i bor

xhit

të b

rend

shëm

/ D

omes

tic d

ebt s

tock

(2+

9)

Borx

hi s

htet

ëror

/ Pu

blic

deb

t (3

+4+

5+6+

7+8)

Borx

hi i

gara

ntua

r/ P

ublic

ly

guar

ante

ed d

ebt

Bono

The

sari

/ Tr

easu

ry b

ills

Obl

igac

ione

dy

vjeç

are/

2

year

s bo

nds

Obl

igac

ione

tre

vjeç

are/

3 y

ears

bo

nds

Obl

igac

ione

pes

ë vj

eçar

e/ 5

yea

rs

bond

s

Obl

igac

ione

sht

atë

vjeç

are/

7 y

ears

bo

nds

Të tj

era¹

/ O

ther

s¹G

aran

ci T

reg.

Bren

d./

Dom

estic

G

uara

ntee

s

12

34

56

78

9

2010

407,

372

401,

821

231,

436

70,9

5715

,613

71,8

1512

,000

_5,

551

2011

438,

582

429,

924

241,

385

75,1

4119

,387

82,0

1212

,000

_8,

657

2012

470,

358

454,

695

250,

352

76,7

4222

,625

87,9

9416

,982

_15

,663

2012

/ II

I45

6,69

644

7,98

824

6,95

375

,316

22,1

7586

,562

16,9

82_

8,70

8

IV47

0,35

845

4,69

525

0,35

276

,742

22,6

2587

,994

16,9

82_

15,6

63

2013

/ I

493,

512

473,

623

253,

978

78,5

9226

,625

90,4

9423

,934

_19

,889

II49

9,88

647

9,89

925

3,54

777

,942

29,4

8391

,994

26,9

34_

19,9

86Bu

rimi:

Min

istri

a e

Fina

ncav

e si

pas

publ

ikim

eve

“Sta

tistik

at fi

skal

e të

qev

eris

ë”dh

e “T

regu

esit

e bo

rxhi

t”.

Sour

ce: M

inis

try o

f Fin

ance

, acc

ordi

ng to

the

publ

icat

ions

“Fi

scal

Sta

tistic

s of

Gov

ernm

ent”

and

“D

ebt I

ndic

ator

s” .

Përfs

hin

“Kre

di d

irekt

e” d

he “

Borx

hi i

gara

ntua

r”

.Com

pris

es “

Dire

ct c

redi

t” a

nd “

Publ

icly

gua

rant

eed

debt

”.Pë

rditë

sim

i i fu

ndit

në 1

6.08

.201

3.

Late

st u

pdat

e on

16.

08.2

0123



4. S

EKTO

RI R

EAL

REAL

SEC

TOR

4.4-

1 PR

OD

HIM

I I B

REN

DSH

ËM B

RUTO

SIP

AS A

KTIV

ITET

IT E

KON

OM

IK

G

ROSS

DO

MES

TIC

PRO

DU

CT

BY E

CO

NO

MIC

AC

TIVI

TIES

4-1

1996

– 2

010,

ME

ÇM

IME

KORR

ENTE

, NË

MIL

ION

Ë LE

KË

1996

-201

0 AT

CU

RREN

T PR

ICES

, IN

MIL

LIO

NS

ALL

Prod

him

i i b

rend

shëm

bru

to

(sip

as a

ktiv

itetit

eko

nom

ik)/

G

ross

dom

estic

pro

duct

(by

econ

omic

act

ivity

) (2+

8-9)

Rr

itja

real

e vj

etor

e e

PBB

me

çmim

e ko

nsta

nte

krah

asua

r me

vitin

e

mëp

arsh

ëm/

Annu

al

real

gro

wth

of G

DP

at

cons

tant

pric

es c

ompa

red

to p

revi

ous

year

(%)

Vler

a e

shtu

ar b

ruto

, me

çmim

et b

azë/

Gro

ss v

alue

ad

ded

at b

asic

pric

es

(3+

4+5+

6 -7

)

Ta

ksa

mbi

pr

oduk

tet/

Tax

on

prod

ucts

(-) S

ubve

ncio

net m

bi

prod

ukte

t/ (-

) Sub

si-

dies

on

prod

ucts

Bu

jqës

ia, g

juet

ia d

he p

yjet

/ Ag

-ric

ultu

re, h

untin

g an

d fo

rest

ryIn

dust

ri/ In

dust

ryN

dërti

m/

Con

stru

ctio

nSh

ërbi

me/

Se

rvic

es

(-) S

hërb

ime

ndër

mje

tësu

ese

finan

ciar

e të

mat

ura

indi

rekt

/ (-

) Fin

anci

al in

ter-

med

iatio

n se

rvic

es in

dire

ctly

mea

sure

d

12

34

56

78

910

N

ë m

ilion

ë le

kë/

In m

illio

n AL

L(%

)

1996

346

,403

.2

324

,861

.4

121

,756

.8

32,

834.

9 1

7,01

1.3

161

,316

.7

8,0

58.3

2

3,16

3.9

1,6

22.0

9.

1

1997

346

,197

.8

319

,587

.7

104

,505

.7

28,

973.

5 2

0,17

1.6

177

,085

.0

11,

148.

1 2

8,02

0.1

1,4

10.0

-1

0.8

1998

409

,208

.8

363

,514

.7

110

,781

.9

28,

321.

6 1

9,33

4.6

225

,807

.8

20,

731.

2 4

8,05

9.1

2,3

65.0

9.

0

1999

471

,578

.5

424

,066

.7

114

,997

.3

32,

319.

7 2

6,94

2.5

271

,231

.7

21,

424.

5 4

9,57

7.8

2,0

66.0

13

.5

2000

523

,043

.4

463

,971

.1

122

,908

.1

37,

528.

7 3

9,97

9.4

282

,062

.8

18,

507.

9 6

3,93

5.8

4,8

63.5

6.

7

2001

583

,368

.6

523

,612

.8

128

,039

.3

39,

448.

8 5

6,45

0.2

317

,569

.8

17,

895.

3 6

7,16

5.8

7,4

10.0

7.

9

2002

622

,710

.8

554

,994

.0

134

,508

.0

39,

592.

3 6

9,16

4.7

330

,980

.7

19,

251.

7 7

3,71

0.8

5,9

94.1

4.

2

2003

694

,097

.2

612

,397

.9

149

,012

.9

54,

927.

4 8

7,04

6.7

342

,259

.9

20,

849.

0 8

6,71

4.3

5,0

15.0

5.

8

2004

751

,021

.6

660

,904

.6

151

,562

.1

68,

028.

9 9

4,43

1.9

365

,610

.7

18,

729.

0 9

4,95

1.0

4,8

34.0

5.

7

2005

814

,796

.7

714

,127

.7

151

,640

.2

78,

318.

6 1

01,7

59.5

4

05,9

17.4

2

3,50

8.0

104

,158

.0

3,4

89.0

5.

7

2006

882

,208

.8

764

,738

.5

154

,648

.1

88,

207.

3 1

13,7

23.7

4

38,6

05.7

3

0,44

6.2

121

,188

.3

3,7

18.0

5.

4

2007

967

,670

.4

833

,959

.9

165

,747

.9

81,

692.

9 1

29,5

85.4

4

95,6

14.7

3

8,68

1.0

136

,789

.2

3,0

78.8

5.

9

2008

1,0

89,2

93.1

9

32,9

25.0

1

82,1

18.2

9

5,22

9.5

145

,450

.6

551

,029

.0

40,

902.

2 1

58,7

12.1

2

,344

.0

7.5

2009

1,1

48,0

82.1

9

85,1

75.0

1

92,2

63.0

1

03,9

45.9

1

46,0

43.6

5

86,2

66.5

4

3,34

3.9

164

,717

.4

1,8

10.3

3.

3

2010

1) 1

,222

,462

.1

1,0

47,7

20.3

2

11,3

46.1

1

28,5

04.0

1

19,9

73.1

6

34,8

12.1

4

6,91

4.9

176

,520

.2

1,7

78.4

3.

8

2011

2) 1

,282

,254

.8

1,1

13,9

19.7

2

26,5

98.9

1

39,8

15.7

1

24,1

26.9

6

71,7

93.6

4

8,41

5.4

182

,465

.3

**1

4,13

0.3

3.1

Burim

i: IN

STAT

.

Sou

rce:

INST

AT.



4-2A INDEKSI I ÇMIMEVE TË PRODHIMIT DHE INDEKSI I KUSHTIMIT NË NDËRTIM INDEKS 1

PRODUCER PRICE INDEX AND CONSTRUCTION COST INDEX 4-2A INDEX 1

IÇP Indeksi Total1 / PPI Total Index 1

2005=100

Indekset e çmimeve të prodhimit duke përjashtuar ndërtimin/ Producer price index, excluding construction Indeksi i kushtimit në ndërtim2 / Construction cost index2 I /

2011=100Industria nxjerrëse/ Mining and quarrying industry

Industria përpunuese/ Manufac-turing industry

Prodhimi, shpërndarja e energjisë elektrike, e gazit dhe e ujit/ Electricity, gas and water supply

1 2 3 4 5

2009 109.2 124.3 114.1 92.1 99.3

2010 109.5 133.8 118.2 76.8 99.7

2011 112.4 139.7 122.3 77.0 100.1

2012 / II 114.1 141.6 124.8 77.1 100.7

III 112.8 138.6 123.1 77.3 101.1

IV 113.1 139.3 123.6 77.3 101.0

2013 / I 113.3 141.5 123.7 77.4 101.4

4-2B NDRYSHIMET VJETORE TË INDEKSIT TË ÇMIMEVE TË PRODHIMIT DHE TË INDEKSIT TË KUSHTIMIT NË NDËRTIMNË PËRQINDJE

ANNUAL CHANGE OF PRODUCER PRICE INDEX AND CONSTRUCTION COST INDEX 4-2B

IN PERCENTAGE Ndryshimet në % të indeksit të çmimeve të prodhimit dhe të indeksit të kushtimit në

ndërtim Change in % of producer price index and construction cost index

Në përqindje In percentage

IÇP Indeksi Total3 / PPI

Total Index 3 2005=100

Ndryshimi vjetor i indeksit të çmimeve të prodhimit duke përjashtuar ndërtimin/ Annual change of producer price index, excluding construction Ndryshimi tremujor i indeksit të

kushtimit në ndërtim4/ Quaterly change of construction cost index 4 I

/ 2011=100Industria nxjerrëse/ Mining and quarrying industry

Industria përpunuese/ Manufacturing industry

Prodhimi, shpërndarja e energjisë elektrike, e gazit dhe e ujit/ Electric-

ity, gas and water supply1 2 3 4 5

2009 0.4 2.6 0.2 0.6 0.0

2010 0.2 7.7 3.6 -16.5 0.3

2011 2.6 4.1 3.5 0.1 0.5

2012 / II 1.5 0.8 2.0 0.1 0.4

III 0.5 -1.1 0.9 0.4 0.4

IV 0.1 0.6 -0.1 0.4 -0.1

2013 / I5 -1.2 0.4 -1.7 0.4 0.4Burimi: INSTAT. Source: INSTAT.1) Të dhënat vjetore të IÇP përfaqësojnë indekse mesatare vjetore.2) Duke filluar nga T1 2011, INSTAT-i llogarit IKN me shportën e re të materialeve dhe shpenzimeve dhe me periudhë bazë T1 2011=100.3) Ndryshimi për të dhënat vjetore përfaqëson ndryshimin e çmimit të indekseve mesatare vjetore të vitit korrent me vitin e mëparshëm, ndërsa ndryshimi vjetor për të dhënat tremujore të indeksit mat ndryshimin e çmimit të tremujorit korent me tremujorin e njëjtë të vitit të mëparshëm.4) Ndryshimi tremujor mat ndryshimin e indeksit të çmimeve të tremujorit korent me tremujorin e mëparshëm.5) Të dhënat tremujore të IÇP sipas publikimit “Indeksi i Çmimeve të Prodhimit”, INSTAT.

1) PPI Annual data represent yearly average indexes.2) Starting from Q1 2011, INSTAT calculates CCI referring to the new basket of materials and expenditures, with base period Q1 2011=100.

3) Annual data change in % represents price changes of annual average indexes of the current year with the previous one, while the annual change for quarterly data measures the price changes of the current quarter with the same quarter of the previous year.

4) Quaterly change measures the price changes of the current quarter with the previous one.5) Quaterly data of PPI according to “Producer Price Index” publication, INSTAT.



4-3

IND

EKSI

I Ç

MIM

EVE

TË K

ON

SUM

IT

C

ON

SUM

ER P

RIC

E IN

DEX

4-3

IÇK

1 To

tali

dhje

tor

2007

=10

0 /

CPI

1 To

tal D

ecem

ber

2007

=10

0

Ush

qim

e dh

e pi

je

jo-a

lkoo

like/

Foo

d an

d no

n-al

coho

lic

beve

rage

s

Pije

alk

oolik

e dh

e du

han/

Al

coho

lic

beve

rage

s an

d to

bacc

o

Vesh

je d

he

këpu

cë/

Clo

thin

g an

d fo

otw

ear

Qira

, ujë

lënd

ë dj

egës

e dh

e en

ergj

i/ R

ent,

wat

er, f

uel a

nd

pow

er

Mob

ilim

, paj

isje

sht

ëpie

dh

e m

irëm

bajtj

e e

shtë

pisë

/ Fu

rnitu

re h

ouse

-ho

ld a

nd m

aint

enan

ce

Shën

deti/

M

edic

al

care

Tran

spor

ti/

Tran

spor

t

Kom

unik

imi/

C

omm

uni-

catio

n

Argë

tim

dhe

kultu

rë/

Recr

eatio

n an

d cu

lture

Shër

bim

i ar

sim

or/

Educ

atio

n se

rvic

e

Hot

ele,

kaf

ene

dhe

rest

oran

te/

Hot

els,

co

ffee-

hous

e an

d re

stau

rant

s

Mal

lra d

he s

hërb

ime

të n

drys

hme/

G

oods

and

var

ious

ser

vice

s

12

34

56

78

910

1112

13

2009

103.

4210

5.87

104.

1794

.57

105.

1310

0.48

104.

0910

2.51

80.8

011

0.75

102.

6410

2.95

101.

24

2010

107.

1111

1.37

109.

8993

.16

108.

9310

0.97

111.

2610

7.29

81.1

111

0.92

105.

7010

4.31

102.

90

2011

110.

7811

6.25

122.

8491

.37

111.

9410

1.87

119.

9011

3.66

81.3

011

2.09

105.

8310

5.64

103.

23

2013

/ 0

111

5.21

123.

8012

8.83

87.8

911

2.74

103.

9912

3.59

118.

6582

.30

114.

7710

8.93

108.

9011

0.55

0211

6.48

127.

0512

9.20

87.3

211

2.73

104.

0812

3.64

118.

5082

.29

114.

6510

8.95

108.

9611

0.70

0311

6.77

128.

5812

9.15

87.0

611

2.55

104.

1012

3.63

118.

4282

.27

114.

4110

8.95

108.

9210

5.61

0411

6.62

128.

1112

8.99

86.9

911

2.52

104.

1912

3.63

118.

9482

.26

114.

3710

8.95

109.

0110

5.63

0511

5.47

124.

8712

9.70

86.6

611

2.37

104.

1512

3.61

119.

0982

.24

114.

4410

8.95

109.

0810

8.38

0611

4.78

123.

1412

9.45

85.6

111

2.86

104.

0212

3.44

118.

7682

.23

114.

4810

9.31

109.

5310

7.92

N

drys

him

et v

jeto

re të

inde

ksit

të ç

mim

eve

të k

onsu

mit

sipa

s gr

upev

e kr

yeso

re 2/

(në

%) /

Yea

r on

year

con

sum

er p

rice

inde

x2 , m

ain

grou

ps (i

n %

)In

flaci

oni

mes

atar

vj

etor

3 / A

nnua

l av

erag

e in

flatio

n 3

IÇK

Tota

li dh

jeto

r 20

07=

100/

CPI

to

tal D

ecem

ber

2007

=10

0

Ush

qim

e dh

e pi

je

jo-a

lkoo

like/

Foo

d an

d no

n-al

coho

lic

beve

rage

s

Pije

alk

oolik

e dh

e du

han/

Al

coho

lic

beve

rage

s an

d to

bacc

o

Vesh

je d

he

këpu

cë/

Clo

thin

g an

d fo

otw

ear

Qira

, ujë

lënd

ë dj

egës

e dh

e en

ergj

i/ R

ent,

wat

er, f

uel a

nd

pow

er

Mob

ilim

, paj

isje

sht

ëpie

dh

e m

irëm

bajtj

e e

shtë

pisë

/ Fu

rnitu

re h

ouse

-ho

ld a

nd m

aint

enan

ce

Shën

deti/

M

edic

al

care

Tran

spor

ti/

Tran

spor

t

Kom

unik

imi/

C

omm

uni-

catio

n

Argë

tim

dhe

kultu

rë/

Recr

eatio

n an

d cu

lture

Shër

bim

i ar

sim

or/

Educ

atio

n se

rvic

e

Hot

ele,

kaf

ene

dhe

rest

oran

te/

Hot

els,

co

ffee-

hous

e an

d re

stau

rant

s

Mal

lra d

he s

hërb

ime

të n

drys

hme/

Goo

ds

and

vario

us s

ervi

ces

12

34

56

78

910

1112

1314

2009

3.73

6.78

4.10

-1.0

70.

860.

728.

564.

270.

351.

024.

731.

320.

202.

28

2010

3.37

4.55

6.46

-2.3

04.

730.

256.

553.

290.

630.

11-0

.49

1.38

1.78

3.56

2011

1.68

1.22

9.46

-2.3

51.

301.

254.

085.

81-0

.36

1.19

1.53

1.55

-0.4

23.

45

2013

/ 0

12.

704.

443.

77-3

.07

0.34

1.28

1.43

1.54

1.32

1.66

1.81

1.89

7.46

2.13

022.

484.

883.

86-3

.23

-0.1

41.

361.

130.

601.

301.

501.

811.

921.

442.

29

032.

375.

633.

64-3

.43

-0.5

01.

271.

10-0

.68

1.30

0.81

1.79

1.71

-3.4

92.

40

042.

295.

713.

51-3

.42

-0.9

41.

230.

12-0

.25

1.31

0.33

1.79

1.83

-3.6

02.

46

052.

054.

894.

26-3

.62

-1.0

30.

750.

050.

501.

290.

431.

801.

52-1

.00

2.47

062.

305.

394.

13-4

.46

-0.4

80.

53-0

.06

1.14

1.27

0.43

2.20

1.92

-1.5

72.

48Bu

rimi:

INST

AT.

S

ourc

e: IN

STAT

.1)

Të d

hëna

t vje

tore

të In

deks

it të

Çm

imev

e të

Kon

sum

it ja

në in

deks

e m

esat

are

vjet

ore

të ç

mim

eve

të k

onsu

mit

sipa

s gr

upev

e kr

yeso

re, n

dërs

a të

dhë

nat m

ujor

e pa

sqyr

ojnë

inde

ksin

e ç

mim

eve

të k

onsu

mit.

2)Të

dhë

nat v

jeto

re m

atin

var

iaci

onin

e in

deks

eve

të m

uajit

dhj

etor

të v

itit n

me

inde

ksin

e m

uajit

dhj

etor

të v

itit n

-1, n

dërs

a të

dhë

nat m

ujor

e m

atin

ndr

yshi

met

vje

tore

të in

deks

eve,

në

përq

indj

e.3)

Esh

të m

esat

arja

arit

met

ike

e th

jesh

të e

infla

cion

eve

vjet

ore

të d

ymbë

dhje

të m

uajv

e të

fund

it (ll

ogar

itje

e B.

Sh).

1)Th

e C

onsu

mer

Pric

e In

dex

year

ly d

ata

(for t

his

and

cons

ecut

ive

year

s), r

epre

sent

yea

rly a

vera

ge c

onsu

mer

pric

e in

dexe

s by

mai

n gr

oups

, whi

le m

onth

ly d

ata

repr

esen

t con

sum

er p

rice

Inde

x.

2)Ye

arly

dat

a m

easu

re th

e va

riatio

n of

Dec

embe

r ind

ex o

f yea

r n w

ith D

ecem

ber i

ndex

of y

ear n

-1 w

hile

, mon

thly

dat

a m

easu

re y

early

inde

x ch

ange

s in

per

cent

age.

3)Si

mpl

e ar

ithm

etic

ave

rage

of a

nnua

l inf

latio

n of

late

st tw

elve

mon

ths

(cal

cula

tion

of B

oA).



4-4

PUN

ËSIM

I, PA

PUN

ËSIA

DH

E PA

GAT

1

EM

PLO

YMEN

T, U

NEM

PLO

YMEN

T AN

D W

AGES

1 4-4

NË

MIJ

Ë O

SE N

Ë RA

ST T

Ë KU

ND

ËRT,

SIK

URS

E PË

RCAK

TOH

ET

IN

TH

OU

SAN

DS,

UN

LESS

OTH

ERW

ISE

IND

ICAT

ED

F

orca

e p

unës

/ La

bor

forc

e (2

+6)

Pa

gat (

në L

ekë)

/ W

ages

(in

ALL)

Të p

unës

uar,

prej

të c

ilëve

/ T

otal

em

ploy

men

t, of

whi

ch (3

+4+

5)

Të p

apun

ë të

regj

istru

ar /

Re

gist

ered

une

mpl

oym

ent

Paga

mes

atar

e m

ujor

e në

sek

torin

sh

tetë

ror/

Ave

rage

mon

thly

wag

e in

pu

blic

sec

tor

Paga

min

imal

e e

mi-

ratu

ar/

Appr

oved

min

imum

m

onth

ly w

age

Në

sekt

orin

sht

etër

or/

In

publ

ic s

ecto

rN

ë se

ktor

in p

rivat

jo-b

ujqë

sor/

In

non

agric

ultu

ral p

rivat

e se

ctor

Në

sekt

orin

priv

at b

ujqë

sor/

In

agr

icul

tura

l priv

ate

sect

or1

23

45

67

8

2009

1,04

189

916

623

749

614

240

,874

18,0

00

2010

1,05

991

716

624

450

714

343

,625

19,0

00

2011

1,07

092

816

525

650

714

246

,665

20,0

00

2012

/ II

1,09

294

916

526

252

214

348

,800

20,0

00

III

1,10

195

916

427

352

214

251

,270

21,0

00

IV1,

106

964

164

278

522

142

51,5

0021

,000

2013

/ I

1,10

996

716

428

152

214

251

,700

21,0

00Bu

rimi:

INST

AT.

S

ourc

e: IN

STAT

.1)

Të

dhën

at v

jeto

re ja

në a

dmin

istra

tive

sipa

s in

form

acio

nit t

ë pu

blik

uar n

ë fa

qen

e w

eb-it

të IN

STAT

1)

Yea

rly d

ata

are

adm

inis

trativ

e an

d ac

cord

ing

to th

e in

form

atio

n on

INST

AT w

eb p

age:

-Tem

at/

“Tre

gu i

Punë

s”/

Shifr

at.

-The

mes

/ “L

abou

r Mar

ket”

/ Fi

gure

s -T

emat

/ “P

agat

dhe

të a

rdhu

rat”

/ Sh

ifrat

. -T

hem

es/

“Ear

ning

s an

d W

ages

”/ F

igur

es.

Të d

hëna

t tre

muj

ore

janë

sip

as p

ublik

imit

në

faqe

n e

inte

rnet

it të

INST

AT: T

emat

/ “T

regu

i Pu

nës”

, tab

ela

“Bila

nci i

forc

ave

të p

unës

Q

uarte

rly d

ata

are

acco

rdin

g to

INST

AT w

eb p

age

publ

icat

ion:

The

mes

/ “L

abou

r Mar

ket”

, tab

le “

Labo

ur fo

rce

bala

nce”

.*T

ë dh

ënat

janë

sip

as ta

bela

ve n

ë fa

qen

e in

tern

etit

të IN

STAT

në

datë

n 16

.08.

2013

. *

Dat

a as

of I

NST

AT w

eb p

age

tabl

es o

n 16

.08.

2013


88 Banka e Shqipërisë Banka e Shqipërisë PB

raporti i politikËs monetare pËr tremujorin e dytË tË ... · raporti i politikës monetare për...

Documents