raport z badania sytuacja powyborcza psl z perspektywy przepływów politycznych preferencji

Raport z badaniaRaport z badaniaSytuacja powyborcza PSLSytuacja powyborcza PSL

z perspektywy przepływów politycznych preferencjiz perspektywy przepływów politycznych preferencji

Grudzień 2001Grudzień 2001

Cel BadaniaCel Badania

Celem zrealizowanego badania była odpowiedź na pytania związane ze zmianami preferencji wyborczych, mającymi wpływ na wyborczy wynik ugrupowania - Polskie Stronnictwo Ludowe.

Aby cel ten zrealizować należało:

-uchwycić wszelkie zmiany preferencji politycznych jakie zaszły od okresu przed wyborami, jak i w dniu wyborów oraz po wyborach; czyli uchwycić historię preferencji politycznych Polaków;

-dowiedzieć się jakimi motywacjami kierowały się trzy grupy wyborców:•.głosujący na PSL w wyborach wrześniowych;•.nie głosujący na PSL w wyborach wrześniowych, lecz wcześniej rozpatrująca taką możliwość•.nie głosujący na PSL w wyborach wrześniowych oraz odrzucający wcześniej możliwość zagłosowania na tą partię;

Opis tych grup da nam obraz sytuacji PSL w dniu ubiegłorocznych wyborów, a ich porównanie da nam możliwość odpowiedzi, z jak dużym faktycznie potencjałem partia była w przededniu wyborów, w jakim stopniu potencjał ten wykorzystała; wiedzieć także będziemy dlaczego potencjał ten był taki a nie inny oraz dlaczego został tak a nie inaczej wykorzystany;

kobieta 57.0%mężczyzna 43.0%

Płeć

18 -24 lat 11.4%

25 -34 lat 24.3%

35 -44 lat 20.3%

45 -54 lat 25.8%

55 -i więcej lat 18.2%

Wiek

podstawowe i zasadnicze zawodowe 23.3%

srednie i policealne 45.3%

wyższe i niepełne wyższe 31.5%

Wykształcenie

Metodologia oraz Opis PróbyMetodologia oraz Opis Próby

metoda: badanie ilościowe, oparte na losowym doborze respondentów przy kontrolowaniu odpowiednich kwot, oparte na metodologii kwestionariuszowego wywiadu indywidualnego „face-to-face” z wykorzystaniem jakościowej analizy pytań otwartych;

data badania:19-22 listopada 2001

dobór próby: 978 -osobowa reprezentatywna dla ogółu osób głosujących we wrześniowych wyborach do parlamentu; dobór kwotowo -losowy;

partycypacja wyborcza będzie kontrolowana ze względu na kwoty skonstruowane na bazie

ostatecznej struktury preferencji politycznych populacji głosujących Polaków;

struktura próby (po przeważeniu):

Wyniki OgólneWyniki Ogólne


39,6

12,19,9 8,9

12,58,6

5,42,7

0,2 0,1

41,0

12,710,2 9,5 9,0 7,9

5,63,1

0,4 0,6

0

10

20

30

40

50

SL

D-U

P(L

.Mil

ler)

PO

-UP

R(A

.Ole

chow

ski)

Sam

oobr

ona

(A.L

eppe

r)

PiS

(L.K

aczy

ńsk

i)

PS

L(J

.Kal

inow

ski)

LP

R(A

.Mac

iere

wic

z)

AW

SP

(J.B

uze

k)

UW

(B.G

erem

ek)

Alt

ern

atyw

a(J

.Kra

us)

Inn

e

wynik z badania

wynik wyborczy

Na które ugrupowanie polityczne oddał Na które ugrupowanie polityczne oddał Pan/Pani swój głos we wrześniowych Pan/Pani swój głos we wrześniowych

wyborach do Sejmu?wyborach do Sejmu?

Na które ugrupowanie polityczne oddał Na które ugrupowanie polityczne oddał Pan/Pani swój głos we wrześniowych Pan/Pani swój głos we wrześniowych

wyborach do Sejmu?wyborach do Sejmu?

Badanie sytuacji post wyborczej Polskiego Stronnictwa Ludowego zrealizowane zostało na próbie aktywnych, wrześniowych wyborców. Struktura badania odzwierciedlać miała w założeniu wyniki jakie uzyskały poszczególne ugrupowania w dniu głosowania z lekkim, kontrolowanym „zaburzeniem” dotykającym Polskie Stronnictwo Ludowe. Zaburzenie to, prowadzące do nadreprezentacji wyborców tego ugrupowania miało na celu zwiększenie ich podgrupy i umożliwienie dokładniejszego przyjrzenia się temu elektoratowi.Jednakże wyniki badania zostały odpowiednio przeważone, zaś efekt nadreprezentacji -zniwelowany tak, aby wnioski mogły być wolne od błędu „efektu badania” i reprezentatywne dla całości populacji osób, które we wrześniu zdecydowały o takim a nie innym układzie parlamentarnym.

23

30

35

19

38

24

31

29

8

7

18

2

8

8

12

10

13

15

11

48

17

22

6

14

11

1

1

8

1

7

5

23

4

3

6

6

1

5

6

6

4

1

2

5

5

8

6

2

28

1

1

3

3

19

9

11

32

10

13

9

5

7

3

6

2

13

8

0% 20% 40% 60% 80% 100%

AWSP (J.Buzek)

LPR (A.Macierewicz)

PO -UPR (A.O lechowski)

PSL (J.Kalinowski)

PiS (L.Kaczyński)

Samoobrona (A.Lepper)

SLD-UP (L.Miller)

O gółem

program/najwazniejsze punkty/zgadzam się z ich polityką coś nowego/dać szansę/zmiany na lepsze

reprezentują moje interesy/przekonania tradycja/zawsze ich popierałem

należę/mależałem do partii/znajomi należą przeciwko: innej partii/politykowi/ruchowi

jestem katolikiem/związki z kościołem konkretni polotycy, kadra, dobrzy specjaliści

partia: nowoczesna, postępowa, wiarygodna, stabilna

Dlaczego właśnie na tą partię oddałby Pan/I swój głos we wrześniowych wyborach do Dlaczego właśnie na tą partię oddałby Pan/I swój głos we wrześniowych wyborach do Sejmu?Sejmu?



Elektoraty:Elektoraty:




Elementy, które zadecydowały o oddaniu głosu na daną partię różnią się w zależności od typu elektoratu. Ogólnie jednak, w zależności od motywacji, można wyróżnić trzy, cztery grupy wyborców: • wyborcy deklarujący kierowaniem się przesłankami racjonalnymi (program wyborczy, poparcie dla prowadzonej polityki);• przesłankami racjonalno-emocjonalnymi (reprezentują moje interesy/przekonania), • przesłankami o charakterze światopoglądowym (katolicyzm, ugruntowana tradycja, przynależność partyjna, system wartości);• przesłankami o charakterze emocjonalnym (przywiązanie do konkretnego polityka, głosowanie „przeciwko” innej partii, poparcie dla nowości, chęć zmian).

Przyciąganie odpowiednich „typów” motywacji -a co za tym idzie -wyborców, jest elementem decydującym o sukcesie lub też porażce danego ugrupowania. Znajomość tych typów w populacji wyborców pozwala odpowiednio strategicznie akcentować ważność poszczególnych elementów w kampanii wyborczej. W Polsce, w wyborach wrześniowych najbardziej przyciągającym do partii elementem był program wyborczy, jego najważniejsze punkty, polityka danego ugrupowania. Nie znaczy to jednak, że głosujący stał się wyborcą racjonalnym, gdyż obok tych elementów dużą siłę przyciągania miało reprezentowanie przez partię interesów wyborcy oraz zaufanie do konkretnych polityków, postaci partię reprezentujących. Bardzo silnie także zaznaczył się prąd chęci zmian, znużenia, który umiejętnie wykorzystały nowo powstałe partie. Oznacza to, że aby idealnie dopasować się do istniejących schematów motywacji, partia w ubiegłorocznej kampanii powinna skupić się na kilku klarownych punktach swojego programu wyborczego, dać poczucie, że punkty te, wsparte działaniami będą reprezentować interesy wyborcy, mieć w zanadrzu postacie o dużej sile przyciągania i zauważania, oraz dawać do zrozumienia, że jest ugrupowaniem zmieniającym się, nie utożsamianym w żadnym wypadku z obecna sytuacją polityczną w kraju.




Najbardziej zbliżonym do idealnego profilem, łączącym w umysłach wyborców elementy racjonalne z pobudkami emocjonalnymi, cieszył się Sojusz Lewicy Demokratycznej -Unia Pracy. Nie jest to profil idealny, gdyż cechuje go zbyt małe, w porównaniu do ogółu, utożsamianie sukcesu partii z własnymi interesami wyborcy, jednak element ten został zrekompensowany przez duże zaufanie wyborców do samej organizacji -rzecz, która w Polsce występuje dosyć rzadko. Inne ugrupowania nie miały już tak uniwersalnej siły przyciągania i koncentrowały się na konkretnych elementach, co jest strategicznie optymalne dla partii małych, walczących o dostanie się do parlamentu, lecz dla partii dużych jest znacznym ograniczeniem siły przyciągania szerszych mas społecznych. Samoobrona jest przykładem partii przyciągającej wyborców trzema elementami: po pierwsze charyzmatycznym przywództwem A.Leppera, po drugie jasnym, prostym programem wyborczym opartym na jednym, dwu hasłach, oraz na utożsamieniu interesów wyborców z interesem partii. Jest partią o jasnym i wyrazistym profilu, nie pozwalającym wyborcy być na nią obojętnym. Zaletą takiego postępowania jest oczywiście możliwość przyciągnięcia elektoratu ruchomego, kierującego się emocjami w swoich politycznych wyborach, o odpowiednim profilu światopoglądowym. Wadą jest ograniczenie do minimum możliwości „nowych zdobyczy”, nowego elektoratu. Prawo i Sprawiedliwość sukces osiągnęło już tylko dzięki skoncentrowaniu się na programie wyborczym, opartym o postulaty zwiększenia bezpieczeństwa obywateli, umiejętnie także eksploatując aspekt reprezentacji interesów - przekonań wyborców. Platforma Obywatelska przyciągnęła wyborców także programem, ale także owym profilem ugrupowania nowego, nastawionego na zmiany, przy umiejętnym promowaniu konkretnych polityków. Partia ta dysponuje, obok SLD-UP, najlepszym profilem przyciągania wyborców, profilem otwartym.




Liga Polskich Rodzin swój sukces w ogromnej mierze zawdzięcza utożsamieniem religijnym

wyborców, ale także odpowiednio do tego dostosowanym programem politycznym.

Akcja Wyborcza Solidarność Prawicy przyciągnęła swoich wyborców sentymentem do

Solidarności, wzmacnianym przez tradycyjność, lecz było to zbyt słabe oddziaływanie, aby

przyciągnąć wystarczającą siłę poparcia.

Profil motywacji głosowania na Polskie Stronnictwo Ludowe także nie jest profilem

idealnym lub dobrym. Najwięcej, bo aż 48% wyborców spontanicznie stwierdza, że

poparło to ugrupowanie gdyż partia ta reprezentuje ich interesy-poglądy. Tylko 19%

stwierdza, że przyczyną dla którego udzielili tej partii poparcia był jej program. Tylko

9% deklaruje, że przyciągnął ich do ugrupowania konkretny polityk, lider. Nikt zaś

nie stwierdza, że poparło tą partię, gdyż może ona przynieść jakieś zmiany, nową

jakość. Profil taki jest profilem bardzo zamkniętym, ograniczonym do konkretnej

grupy wyborców, nie pozwalającym myśleć o zwiększeniu siły poparcia. Widać także

wady popełnione w promowaniu programu wyborczego partii (zbyt mała ilość osób

zdołała się z nim zaznajomić i zaakceptować). Taka struktura profilu motywacji już na

wstępie wyjaśnia ograniczony wynik, jaki uzyskało PSL i odpływ „starego” elektoratu

tej partii do innych ugrupowań.

17

4

1

7

33

6

21

16

2

4

14

40

7

25

10

4

4

4

2

19

16

10

26

29

21

1

8

4

10

6

4

6

30

5

3

9

9

6

3

24

7

2

5

6

25

8

14

3

5

13

4

8

13

7

2

5

4

1

1

1

2

1

23

21

14

16

25

41

27

5 1 16

0% 20% 40% 60% 80% 100%

AWSP (J.Buzek)

LPR (A.Macierewicz)

PO-UPR (A.Olechowski)

PSL (J.Kalinowski)

PiS (L.Kaczyński)


SLD-UP (L.Miller)

Ogółem

PO-UPR (A.Olechowski) SLD-UP (L.Miller) PSL (J.Kalinowski) PiS (L.Kaczyński)

Samoobrona (A.Lepper) UW (B.Geremek) AWSP (J.Buzek) LPR (A.Macierewicz)

Inne nie zagłosowałby

Gdyby we wrześniu Pana/I partia nie została umieszczona na liście wyborczej, to na jakie Gdyby we wrześniu Pana/I partia nie została umieszczona na liście wyborczej, to na jakie inne ugrupowanie oddałby Pan/I głos??inne ugrupowanie oddałby Pan/I głos??







Aż 73% głosujących rozważać może przeniesienie swojego głosu na inną, niż wybraną we wrześniu partię polityczną, gdy 27% osób głosujących jest bardzo lojalna wobec obranej partii.

Największym potencjałem wyborczym, popularnością wśród wyborców innych partii, cieszy się Platforma Obywatelska. Maksymalnie 16% wyborców byłoby gotowych przenieść swój głos na to ugrupowanie. O 10% wzrosnąć mogą: SLD-UP, PSL, PiS, a o 9% Samoobrona. Najmniejszym potencjałem wzrostowym dysponuje Liga Polskich Rodzin, na które to ugrupowanie dodatkowo zagłosować może maksymalnie 5% więcej wyborców. Najbardziej lojalnym elektoratem cieszy się SLD -UP -aż 41% wyborców tej partii nie rozważa i nie będzie rozważać przeniesienia swoich głosów na inne ugrupowanie. Następne w kolejności są: Samoobrona, AWSP, Liga Polskich Rodzin. Najmniej lojalnym elektoratem dysponują PO-UPR i PiS oraz PSL. W przypadku dwu pierwszych partii fakt ten nie dziwi -są to partie nowe, dopiero budujące głębsze emocjonalne przywiązanie swojego elektoratu; w przypadku PSL jest to informacja bardzo niepokojąca, gdyż oznacza, że 84% wyborców tej partii może jeszcze wycofać się z poparcia Polskiego Stronnictwa Ludowego. W największym stopniu wyborcy ci skłonni są zasilić szeregi wyborców Sojuszu Lewicy Demokratycznej (odpływ 3.6% wyborców, czyli 40% obecnej siły PSL) oraz Samoobrony (odpływ 3%wyborców, czyli 30% obecnej siły PSL) i ze strony tych ugrupowań spodziewać można się największych zagrożeń, gdyż skala fluktuacji odwrotnej - z SLD lub Samoobrony do PSL - jest dużo mniejsza. Natomiast owe 10% potencjału PSL składa się w większości z osób głosujących na SLD (6.5%) oraz Samoobrony (1.9%).

97

96

95

94

93

92

89

93

3

4

5

6

7

8

11

7

0% 20% 40% 60% 80% 100%

PSL (J.Kalinowski)

AWSP (J.Buzek)


PiS (L.Kaczyński)

SLD-UP (L.Miller)

LPR (A.Macierewicz)

PO -UPR (A.O lechowski)

O gółem

tak nie

Gdyby w najbliższym czasie odbyły się wybory do Gdyby w najbliższym czasie odbyły się wybory do parlamentu, to czy wziąłby Pan/ Pani w nich udział?parlamentu, to czy wziąłby Pan/ Pani w nich udział?

Gdyby w najbliższym czasie odbyły się wybory do Gdyby w najbliższym czasie odbyły się wybory do parlamentu, to czy wziąłby Pan/ Pani w nich udział?parlamentu, to czy wziąłby Pan/ Pani w nich udział?

Wyniki OgólneWyniki OgólneZ osób, które we wrześniu wzięły udział w wyborach parlamentarnych tylko 7% stwierdziło, że w następnych, przyspieszonych wyborach nie wzięłoby udziału. W największym stopniu ta potencjalna absencja dotyka osób głosujących na Platformę Obywatelską, Ligę Polskich Rodzin oraz SLD-UP. W przypadku tego ostatniego ugrupowania oznacza to stratę około 3% wyborców popierających tą partię. Może być to efekt pierwszych miesięcy rządów nowego gabinetu, gdyż respondenci zapytanie o motywację absencji wyborczej w największym stopniu deklarowali zniechęcenie brakiem zmian lub nie wdrażaniem wyborczych obietnic.W przypadku PSL stopień absencji jest najmniejszy - tylko 3% elektoratu tej partii mówi, że nie wzięłoby ponownie udziału w wyborach co oznacza stratę tylko 0.3% głosów. Oznacza to, że ugrupowanie to dysponuje elektoratem faktycznie aktywnym wyborczo i nie rozczarowanym jak na razie politycznie. Dlaczego nie wziąłby Pan/I Dlaczego nie wziąłby Pan/I

udziału w następnych udziału w następnych wyborach?wyborach?

Dlaczego nie wziąłby Pan/I Dlaczego nie wziąłby Pan/I udziału w następnych udziału w następnych wyborach?wyborach?

7

4

5

7

14

23

39

0 10 20 30 40 50

inne

nie wiem na kogo

zamieszanie w rządzie

jest dobrze tak jak jest

za małe szanse/inni wygrają

same obietnice/zawiodłem się

nic się nie zmieni

41.1

12.710.2 9.5 7.9 9.0

5.63.1

0.4

37.7

11.8 11.19.5 8.5 8.5

3.8 2.50.2

6.3

0

10

20

30

40

50

SLD

-UP

(L.M

iller

)

PO

-UP

R(A

.Ole

chow

ski)

Sam

oobr

ona

(A.L

eppe

r)

PiS

(L.K

aczy

ński

)

LP

R(A

.Mac

iere

wic

z)

PSL

(J.K

alin

owsk

i)

AW

SP(J

.Buz

ek)

UW

(B.G

erem

ek)

Alt

erna

tyw

a(J

.Kra

us)

nie

zagł

osow

ałby

wybory IX 2001

preferencje XI 2001

Gdyby w najbliższym czasie odbywały się wybory Gdyby w najbliższym czasie odbywały się wybory parlamentarne, to na jaką partię oddałby Pan/i parlamentarne, to na jaką partię oddałby Pan/i

swój głos?swój głos?



Wyniki OgólneWyniki OgólneListopadowe preferencje polityczne aktywnych wyborczo Polaków nie odbiegają mocno od wyników wyborów: Jedyne różnice zauważyć można w przypadku wyniku SLD-UP, Samooobrony oraz ugrupowań przegranych, czyli UW i AWSP. W pierwszym przypadku (SLD-UP) strata 2.4% głosów wiąże się bezpośrednio ze zniechęceniem politycznym tej grupy wyborców i ich deklarowaną absencją. W przypadku Samoobrony wzrost ten spowodowany jest napływem nowych osób z innych ugrupowań ( głównie z PSL - 0.5%) oraz brakiem poważnego odpływu do innych ugrupowań lub w wyborczą absencją. Osoby, które odeszły od ugrupowań przegranych - AWSP i UW zasiliły szeregi sympatyków LPR, PiS, PO-UPR, i dzięki tym osobom ugrupowania te nie zanotowały poważniejszych spadków, mimo obecnych symptomów absencji wyborczej ich zwolenników.

61 13

88

2

2

3

7

4

77

2

2

7

1

90

1

6

2

89

1

1

2

6

90

4

3

2

1

2

88

7

1

3

67

7

4

11

2

7

3

6

17

1 2

1

0% 20% 40% 60% 80% 100%

AWSP (J.Buzek)

LPR (A.Macierewicz)


PSL (J.Kalinowski)

PiS (L.Kaczyński)


SLD-UP (L.Miller)

UW (B.Geremek)

AWSP (J.Buzek) LPR (A.Macierewicz) PO-UPR (A.Olechowski)

PSL (J.Kalinowski) PiS (L.Kaczyński) Samoobrona (A.Lepper)

SLD-UP (L.Miller) UW (B.Geremek) nie zagłosowałby







15

17

22

23

26

31

34

37

53

0 10 20 30 40 50 60

Polskie StronnictwoLudowe

Prawo iSprawiedliwość

PlatformaO bywatelska -UPR

Unia Wolności

SLD -UP

Alternatywa

Samoobrona

Liga PolskichRodzin

AWSP

0 10 20 30

złe rządy, kompromitacja,nie wykazalisię , zniszczyli Polskę

inne poglądy, światopogląd, z łyprogram,

źli politycy, niekompetentni, z ły lider,nieuki, śmieszni

radykalizm, populizm, anarchia, z łezachowanie

przeszłość, komuniści, PRL, bezpieka

nie ufam, nie wierzę, kłamią, sąfałszywi

kradą, korupcja, afery, oszuści, dbają owłasny interes

nie podobają mi się , nie lubię ,

nie reprezentują mnie, moichinteresów, nie rozumieją ludzi

kłótnie , spory, rozłamy, chorągiewki,rozbijacze

stracili moje zaufanie , rozczarowalimnie

inne

A na jaką partię nigdy nie A na jaką partię nigdy nie rozważałby możliwości rozważałby możliwości

zagłosowania?zagłosowania?

A na jaką partię nigdy nie A na jaką partię nigdy nie rozważałby możliwości rozważałby możliwości

zagłosowania?zagłosowania?

Dlaczego na te partie nie rozważałby Dlaczego na te partie nie rozważałby Pan/I możliwości głosowania?Pan/I możliwości głosowania?

Dlaczego na te partie nie rozważałby Dlaczego na te partie nie rozważałby Pan/I możliwości głosowania?Pan/I możliwości głosowania?


Wielkość negatywnego elektoratu ma ogromne znaczenie na wynik wyborczy danego ugrupowania. Ogranicza on możliwości nowych zdobyczy I obszarów, z jakich dana partia rekrutować może swoich zwolenników. Zwykle wielkość negatywnego elektoratu zależy od tego, jak dana partia jest odbierana przez ogół wyborców oraz od tego, czy dana partia jest kontrowersyjna (na płaszczyźnie programowej, zachowań politycznych, liderów) czy też nie. Innymi słowy wielkość przeciwników danej partii zależy od opinii ogółu oraz od opinii konkretnie jej przeciwników. W przypadku partii biorących udział we wrześniowych wyborach największym elektoratem negatywnym obarczona była AWSP - aż 53% badanych stwierdza, że nigdy na tą partię by nie zagłosowało. Jako główny powód podawano tutaj złe rządy, kompromitacja, zniszczenie Polski - kraju. Jest to klasyczny przykład elektoratu negatywnego wynikającego z istnienia negatywnych opinii w całości populacji. Na drugim miejscu znalazła się Liga Polskich Rodzin - 37% zdecydowanych przeciwników, na trzecim Samoobrona -z wynikiem 34%. Oznacza to, że partie te, dzięki swojemu programowi, zachowaniu, wartościom mają ograniczone możliwości zdobywania nowych zwolenników aż o 37-34%. Ich odrzucenie w największym stopniu motywowane jest przez wyborców różnicami światopoglądowymi oraz złym stylem prowadzenia polityki. Także liderzy, konkretni politycy stanowią dla tych ludzi barierę w akceptacji ich propozycji. Ostatnie miejsce w rankingu elektoratu negatywnego danej partii zajmuje Polskie Stronnictwo Ludowe. Oznacza to, że tylko 15% aktywnych wyborczo Polaków stwierdza, że na pewno na tą partię by nie zagłosowało. Jest to wynik bardzo dobry. Oznacza on jednak to, że partia ta nie ma jasnego rysu światopoglądowego i programowego, który byłby dla części wyborców nie do przyjęcia - ale dla drugiej części stanowiłby podstawę dla udzielenia poparcia PSL.


10

15

22

22

24

26

15

0 10 20 30 40 50

SLD-UP (L.Miller)

Samoobrona(A.Lepper)

PiS (L.Kaczyński)

PO -UPR(A.O lechowski)

AWSP (J.Buzek)

LPR(A.Macierewicz)

O gółem

33

12

10

8

7

6

5

4

4

5

0 10 20 30 40

inne poglądy, światopogląd, z łyprogram,

złe rządy, kompromitacja,nie wykazalisię , zniszczyli Polskę

przeszłość, komuniści, PRL, bezpieka

radykalizm, populizm, anarchia, z łezachowanie

nie ufam, nie wierzę, kłamią, sąfałszywi

źli politycy, niekompetentni, z ły lider,nieuki, śmieszni

kradą, korupcja, afery, oszuści, dbają owłasny interes

nie reprezentują mnie, moichinteresów, nie rozumieją ludzi

nie podobają mi się , nie lubię ,

inne

A na jaką partię nigdy nie rozważałby A na jaką partię nigdy nie rozważałby możliwości zagłosowania -PSL?możliwości zagłosowania -PSL?

A na jaką partię nigdy nie rozważałby A na jaką partię nigdy nie rozważałby możliwości zagłosowania -PSL?możliwości zagłosowania -PSL?

Dlaczego na tą partię (na PSL) nie Dlaczego na tą partię (na PSL) nie rozważałby Pan/I możliwości głosowania?rozważałby Pan/I możliwości głosowania?

Dlaczego na tą partię (na PSL) nie Dlaczego na tą partię (na PSL) nie rozważałby Pan/I możliwości głosowania?rozważałby Pan/I możliwości głosowania?


Negatywny elekorat PSL w największym stopniu obecny jest wśród elektoratów partii prawicowych centroprawicowych. Największy stopień odrzucenia PSL występuje wśród wyborców Ligi Polskich Rodzin, AWSP, Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej. W najmniejszym stopniu możliwość głosowania na PSL odrzucają wyborcy Samoobrony oraz SLD. Oznacza to, że wśród wyborców tych partii są największe odsetki osób potencjalnie możliwych do fluktuacji do PSL oraz że owa fluktuacja będzie na tych obszarach najłatwiejsze. Powody dla których wyborcy nie widzą możliwości zagłosowania na Polskie Stronnictwo Ludowe wiążą się z 3 płaszczyznami: •płaszczyzną racjonalną, programową;•płaszczyzną negatywnego resentymentu („złe rządy, nie sprawdzili się” - ale także: „komuniści, przeszłość ZSL”)•płaszczyzną emocjonalną (silne emocje negatywne artykułowane radykalnie);

W przypadku PSL największą przeszkodę w oddaniu głosu na tą partię stanowi płaszczyzna racjonalna, programowa. Na drugim miejscu znajdują się bardzo silne, negatywne emocje, które partia ta budzi. Cały czas postrzegana jest ona jako partia populistyczna, korupcjogenną, nie posiadająca pozytywnych, czystych polityków, liderów, której respondenci nie wierzą, nie ufają. Także bardzo ważnym powodem odrzucania tej partii dla części respondentów jest jej przeszłość, zarówno ta utożsamiana z poprzednimi rządami, jak i ta lokowana w kontekście poprzedniego PRL-owskiego systemu politycznego.Z analizy spontanicznych wypowiedzi respondentów płyną trzy wnioski: po pierwsze, PSL musi postarać się wzmocnić swoją platformę programową, oraz zadbać o jej efektywne dotarcie do wyborców innych partii, głównie SLD-UP oraz Samoobrony. Po drugie musi uporać się z odium partii „własnego interesu”, po trzecie: wprowadzić na pierwszy plan osoby-elementy, które odcinałyby się od przeszłości, zarówno tej bliższej jaki i dalszej.


Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie wybory prezydenckie, to na kogo oddałby Pan/I głos?Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie wybory prezydenckie, to na kogo oddałby Pan/I głos?Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie wybory prezydenckie, to na kogo oddałby Pan/I głos?Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie wybory prezydenckie, to na kogo oddałby Pan/I głos?

4.2

6.8

9.7

10.3

13.7

20.7

34.7

0 10 20 30 40 50

na żadnego

A.Macierewicz

J.Kalinowski

A.Lepper

L.Kaczyński

A.O lechowski

L.Miller

Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się referendum nt. przystąpienia Polski do UE referendum nt. przystąpienia Polski do UE

to zagłoswałby Pan/I:?to zagłoswałby Pan/I:?

Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się referendum nt. przystąpienia Polski do UE referendum nt. przystąpienia Polski do UE

to zagłoswałby Pan/I:?to zagłoswałby Pan/I:?

za przystąpieniem do UE

61%

przeciw przystąpien

iu do UE39%

za przystąpieniem do UE

43%przeciw

przystąpieniu do UE

57%

68 7 6 213 12

PSL (J.Kalinowski) SLD-UP (L.Miller) Samoobrona (A.Lepper)LPR (A.Macierewicz) Alternatywa (J.Kraus) PiS (L.Kaczyński)nie zagłosowałby

78 5 5 110 1

J.Kalinowski L.Kaczyński L.Miller A.Olechowski A.Lepper na żadnego


Ogół wyborcówOgół wyborcówOgół wyborcówOgół wyborców Wyborcy PSLWyborcy PSLWyborcy PSLWyborcy PSL

Jak głosowałby elekorat PSLJak głosowałby elekorat PSL

Kto zagłosowałby na J.KalinowskiegoKto zagłosowałby na J.Kalinowskiego

Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie wybory prezydenckie, to na kogo oddałby wybory prezydenckie, to na kogo oddałby

Pan/I głos?Pan/I głos?

Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie Gdyby w najbliższą niedzielę odbyły sie wybory prezydenckie, to na kogo oddałby wybory prezydenckie, to na kogo oddałby

Pan/I głos?Pan/I głos?

Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się referendum nt. przystąpienia Polski do UE to referendum nt. przystąpienia Polski do UE to

zagłoswałby Pan/I?zagłoswałby Pan/I?

Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się Gdyby w najbliższą niedzielę odbyło się referendum nt. przystąpienia Polski do UE to referendum nt. przystąpienia Polski do UE to

zagłoswałby Pan/I?zagłoswałby Pan/I?


Gdyby wybory prezydenckie odbyły się w listopadzie 2001 i gdyby do nich poszły tylko te osoby, które głosowały w wyborach wrześniowych, to wygrałby je L.Miller zdobywając 35% głosów. Na drugim miejscu uplasowałby się A.Olechowski z 21% elektoratem, na trzecim L.Kaczyński z 14% ilością wskazań. J.Kalinowski zająłby 5 miejsce za A.Lepperem uzyskując niespełna 10% głosów. Pytanie to nie przedstawia wyników odpowiednich do wyborów prezydenckich, gdyż zawsze jest tak, że w wyborach prezydenckich biorą udział ludzie, którzy z jakichś względów w wyborach parlamentarnych nie uczestniczą. Podane jednakże wyniki pokazują, jaka jest popularność danego polityka, popularność ważona cechami merytorycznymi, odpowiednimi wg wyborców do tego, aby dany polityk nadawał się na urząd prezydenta. Piąte miejsce J.Kalinowskiego nie jest tutaj pozycją dobrą.Elektorat PSL w 78% większości poparłby kandydaturę lidera PSL; jednak 10% z nich poparłoby osobę L.Millera. Kandydaturę wsparłyby dodatkowo osoby głosujące dotychczas na SLD-UP oraz Samoobronę, jednak są to odsetki na tyle nie duże, że nie pozwalają J.Kalinowskiemu zająć w rankingu lepszej niż 5 pozycji.

Przepływ poparcia politycznego Przepływ poparcia politycznego 1997-20011997-2001

6 2 4 4 2 678

AWSP AWSP (J.Buzek)(J.Buzek)

AWSP AWSP (J.Buzek)(J.Buzek)

1 3 3 16 1 10 956

LPR LPR (A.Macierewicz)(A.Macierewicz)

LPR LPR (A.Macierewicz)(A.Macierewicz)

AWS SLD UW PSL ROP UP KPEiR UPR Samoobrona nie pamiętam nie głosował

7 59 9 419 2

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski J.Kalinowski L.Wałęsa Inny/nie pamiętam

6 26 26 8 5 618 5

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski J.Kalinowski J.Łopuszański L.Wałęsa Inny/nie pamiętam nie głosował

Przepływ poparcia politycznego 1997-2001Przepływ poparcia politycznego 1997-2001


2 16 15 554 1 2 1 11

PiS PiS (L.Kaczyński)(L.Kaczyński)

PiS PiS (L.Kaczyński)(L.Kaczyński)

16 27 1 2 15 5 1220 1

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski J.Kalinowski A.Lepper

J.Łopuszański L.Wałęsa Inny/nie pamiętam nie głosował


5.6%5.6%5.6%5.6%

7.9%7.9%7.9%7.9%

9.5%9.5%9.5%9.5%

58 4 11 1011 2 2

SLD-UP SLD-UP (L.Miller)(L.Miller)

SLD-UP SLD-UP (L.Miller)(L.Miller)

90 73

UW UW (B.Geremek)(B.Geremek)

UW UW (B.Geremek)(B.Geremek)

57 7 1720

A.Kwaśniewski A.Olechowski Inny/nie pamiętam nie głosował

3 11 491

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski L.Wałęsa Inny/nie pamiętam nie głosował




PO-UPR PO-UPR (A.Olechowski)(A.Olechowski)

PO-UPR PO-UPR (A.Olechowski)(A.Olechowski)

9 30 5 2 12 1627

62 7 2 4 223

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski L.Wałęsa Inny/nie pamiętam nie głosował


41.1%41.1%41.1%41.1%

3.1%3.1%3.1%3.1%

12.7%12.7%12.7%12.7%

Przepływ poparcia politycznego 1997-2001Przepływ poparcia politycznego 1997-2001Dzięki analizie przepływów elektoratów w perspektywie historycznej można dowiedzieć się, jakie postępy dana partia poczyniła od ostatnich wyborów parlamentarnych, jaki elektorat udało jej się zyskać, ewentualnie w jakim kierunku odpłynęli jej wyborcy. Jest to szczególnie istotna część analizy w przypadku, gdy na scenie politycznej pojawiają się nowe podmioty polityczne, które generują znaczną ilość głosów. Takie pojawienie się nowych partii zawsze opiera się za zasadzie konkurencyjnej walki o głosy -w niewielkim zaś stopniu ich wynik generowany jest przez przypływ nowych wyborców, dotychczas nie głosujących.Patrząc na partie prawicowe, takie jak AWSP, LPR, PiS widać wyraźnie, że trzon ich obecnych wyborców stanowią osoby, które w 1997 roku oddały swój głos na Akcję Wyborczą Solidarność. AWSP jednak zdołała utrzymać wokół siebie tych, którzy najbardziej byli lojalni wobec tego ugrupowania i wobec jego lidera -M.Krzaklewskiego. Do Ligi Polskich Rodzin przeszły te osoby wcześniej sympatyzujące z AWS, ale także z ROP, które w wyborach prezydenckich oddały swoje głosy zarówno na Krzaklewskiego, jak i Łopuszańskiego. Prawo i Sprawiedliwość pod tym względem jest bardziej sfragmentaryzowane -a co za tym idzie -bardziej otwarte na ludzi, którzy oprócz Krzaklewskiego w wyborach 2000r wybrali kandydaturę A.Olechowskiego, L.Wałęsy, czy też nawet A.Kwaśniewskiego. Ugrupowanie to także w największym stopniu przyciągnęło młody elektorat, który jeszcze dwa lata temu ze względu na wiek nie miał praw wyborczych oraz część prawicowego elektoratu Unii Wolności. Widać zatem wyraźnie, jak różne są propozycje tych partii i jak różny ich obecny elektorat. Jeszcze inaczej wygląda skład sympatyków PO-UPR. Platforma Obywatelska swoją siłę zbudowała kosztem Unii Wolności, ale także przejęła znaczny odsetek głosujących na AWS I tych, którzy w 1997, znów ze względu na wiek -nie głosowali. W większości osoby te oddały swój głos na A.Olechowskiego w wyborach prezydenckich, ale także -poparły w 23% obecnego prezydenta. SLD-UP ma najbardziej konsystenty skład -są to osoby, które głosowały na SLD lub AWS (!) w wyborach parlamentarnych, zaś w prezydenckich w całości niemalże poparły A.Kwaśniewskiego.


11 15 925 24 4 3 1 7

Samoobrona Samoobrona (A.Lepper)(A.Lepper)

Samoobrona Samoobrona (A.Lepper)(A.Lepper)


7 2 32 9 7 824 10

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski J.Kalinowski A.Lepper L.Wałęsa Inny/nie pamiętam nie głosował

10.2%10.2%10.2%10.2%

Struktura elektoratu Samooobrony także oparta jest na starym elektoracie AWS, ale także -elektoracie Polskiego Stronnictwa Ludowego. Stary elektorat Samoobrony stanowi tylko 7% obecnego elektoratu. Osoby te także popierały w większości kandydaturę A.Leppera, ale także w dużym stopniu blisko im było do osoby A.Kwaśniewskiego, czy też -J.Kalinowskiego.


Trzon obecnego elektoratu PSL stanowią osoby, które w 1997, w większości (57%)

głosowały na PSL. W wyborach 2001 udało się tej partii przyciągnąć pewne grupy

wyborców wcześniej głosujących na AWS oraz na SLD, jednakże ich kontrybucja do

całego wyniku PSL jest na poziomie 1-2%. W wyborach prezydenckich 41%

zagłosowało na J.Kalinowskiego, lecz 45% - na A.Kwaśniewskiego. Oznacza to, że

sytuacja wyborów 2000r nie sprzyjała przywiązaniu wyborców PSL do tej partii i do

jej lidera.

Patrząc z drugiej strony, od strony osób głosujących w 1997 i śledząc ich drogi

polityczne dostrzec można to, że choć 57% dawnych wyborców PSL cały czas głosuje

na ludowców, to jednak aż 27% -odpłynęło w stronę Samoobrony, zaś 10% -w stronę

SLD. Oczywiście dane te traktować należy z dużą ostrożnością - obecne badanie jest

reprezentatywne dla obecnych, wrześniowych wyborców, nie zaś -dla wyborców z

1997r - ale skala i kierunek zjawiska jest znamienny.

7 1 57 15 513 1 1

PSL (J.Kalinowski) PSL (J.Kalinowski) 20012001


10 1 57 272 2


AWSP (J.Buzek) SLD-UP (L.Miller) Alternatywa (J.Kraus) PSL (J.Kalinowski)

LPR (A.Macierewicz) PiS (L.Kaczyński) Samoobrona (A.Lepper)

Elektorat PSL z Elektorat PSL z 19971997

Elektorat PSL z Elektorat PSL z 19971997

5 1 1 1 1 545 41

A.Kwaśniewski A.Olechowski M.Krzaklewski J.Kalinowski A.Lepper L.Wałęsa Inny/nie pamiętam nie głosował




Obecna sytuacja politycznaObecna sytuacja politycznapowody, ocenypowody, oceny

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

polską scenępolityczną

SLD PSL PiS PO Samoobrona LPR AWSP

AWSP (J.Buzek) LPR (A.Macierewicz) PO-UPR (A.Olechowski)PSL (J.Kalinowski) PiS (L.Kaczyński) Samoobrona (A.Lepper)SLD-UP (L.Miller) Ogółem

Jak ogólnie na skali od 1 do 5, Jak ogólnie na skali od 1 do 5, gdzie 5 -b.dobrze, 1 -b.źle, ocenia gdzie 5 -b.dobrze, 1 -b.źle, ocenia

Pan/I: Pan/I:

Jak ogólnie na skali od 1 do 5, Jak ogólnie na skali od 1 do 5, gdzie 5 -b.dobrze, 1 -b.źle, ocenia gdzie 5 -b.dobrze, 1 -b.źle, ocenia

Pan/I: Pan/I:

Obecna sytuacja polityczna -ocenyObecna sytuacja polityczna -oceny

b.dobrzeb.dobrzeb.dobrzeb.dobrze

b.źleb.źleb.źleb.źle

Wyborcy bardzo schematycznie oceniali partie polityczne w Polsce. Obecna, bardzo silna tendencja polega na wysokim ocenianiu ugrupowań, na które wyborcy głosują, oraz bardzo złym ocenianiu tych, na które wyborca nie głosuje. Im wyższy także stopień odrzucania danej partii przez elektorat innej, tym niższe otrzymywane oceny. Polskie Stronnictwo Ludowe wypada w takim zestawieniu ocen dobrze, gdyż wyborcy SLD-UP byli umiarkowani w ocenie tej właśnie partii. Krytycyzm w stosunku do PSL jest bardzo silnie w ogóle skorelowany ze stopniem odrzucania tej partii, co pozwala pozytywnie myśleć o potencjalnym odebraniem głosów straconych przez PSL na rzecz takich ugrupowań jak SLD i Samoobrona.

0

25

50

75

100dba o potrzeby ludzi

dba o w łasny interes

dba o bezpieczeństwo obywateli

walczy z bezrobociem

jest godna zaufania

słucha ludzi

współpracuje z innymni partiami przypodejmowaniu ważnych dla kraju

decyzji

jest złożona z profesjonalistów

jest przewidywalna i stabilna

jest nowoczesna

jest przestarzała

walczy z korupcją

jest zbyt droga w utrzymaniu

jest nudna

jest konsekwentna w działaniu

jest wewnętrznie spójna

wnosi coś nowego do polskiej scenypolitycznej

jest inna niż pozostałe partie

reprezentuje interesy jednej grupyludzi

dobrze dba o interes narodowyPolski

AWSP (J.Buzek) LPR (A.Macierewicz) PiS (L.Kaczyński)

Obecna sytuacja polityczna -ocenyObecna sytuacja polityczna -ocenyW badaniu zadaliśmy respondentom serię pytań/stwierdzeń, które na celu miały wychwycenie profilu partii, jej charakterystyki i opisu przez osoby na nią głosujące. Jak widać profile partii prawicowych, tworzone przez swoich wyborców są do siebie, generalnie bardzo podobne. Na pewno najlepszym profilem dysponuje tutaj Prawo i Sprawiedliwość, która jest bardziej przewidywalną, nowoczesną, konsekwentną i walczącą z korupcją partią niż LRP lub AWSP. Najgorszym profilem dysponuje AWSP.


0

25

50

75

100

dba o potrzeby ludzi

dba o własny interes



jest godna zaufania

słucha ludzi


decyzji



jest nowoczesna

jest przestarzała

walczy z korupcją


jest nudna







PO-UPR (A.Olechowski) SLD-UP (L.Miller)

Spośród wszystkich partii zdecydowanie najlepszym profilem dysponuje SLD-UP, który oprócz atrybutów dotyczących nowoczesności, profesjonalizmu, spójności ma w oczach swoich zwolenników także element współpracy z innymi ugrupowaniami przy podejmowaniu ważnych dla kraju decyzji. PO-UPR cały czas borykać się musi z odium partii powstałej z rozłamu, stąd też jej profil ubogi jest w aspekty wewnętrznej spójności, przewidywalności, współpracy. Obydwie jednak partie powinny popracować nad wzmocnieniem atrybutów dotyczących bezpieczeństwa obywateli oraz walki z korupcją, gdyż wyniki te są dalekie od tych, uzyskanych przez PiS.


0

25

50

75

100

dba o potrzeby ludzi




jest godna zaufania

słucha ludzi


decyzji



jest nowoczesna

jest przestarzała

walczy z korupcją


jest nudna







PSL (J.Kalinowski) Samoobrona (A.Lepper)

W przypadku profilów partii ludowych, PSL oraz Samoobrony widać wyraźnie w jakich aspektach Samoobrona góruje nad PSL-em, a w jakich PSL nad Samoobroną. W odczuciu osób głosujących na Samoobronę partia ta jest inna niż pozostałe partie, wnosi coś nowego do polskiej sceny politycznej, jest wewnętrznie spójna i konsekwentna w działaniu. Dba także bardziej niż PSL o potrzeby ludzi oraz co ważne - walczy z korupcją. W przypadku PSL jego wyborcy uważają, że jest to partia złożona z profesjonalistów i że jest przewidywalna. Jednakże atrybuty te cały czas mają niższe wskaźniki niż inne partie polityczne, co oznacza, że na tych właśnie

atrybutach ugrupowanie to powinno skupić się w dalszym przekazie medialnym. Obydwie partie mają także bardzo wysokie relatywnie wskaźniki na atrybucie „dba o własny interes” który powinien być jak najniższy.

Polskie Stronnictwo LudowePolskie Stronnictwo Ludoweanaliza pogłębionaanaliza pogłębiona

0

15

30

45

60

75





jest godna zaufania

słucha ludzi


decyzji



jest nowoczesna

jest przestarzała

walczy z korupcją


jest nudna







AWSP (J.Buzek) LPR (A.Macierewicz) PiS (L.Kaczyński) PSL (J.Kalinowski)

Polskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaPolskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaSkupiając się już tylko na profilu PSL wśród wyborców innych partii widać wyraźnie, jak zły jest on wśród elektoratu prawicowego i jak poprawia się wśród zwolenników SLD-UP. Dla zwolenników ugrupowań prawicowych PSL jest partią dbająca o własny interes, jest przestarzała, nudna oraz jest reprezentantem jednej grupy ludzi. Nie jest to partia godna zaufania, nie jest złożona z profesjonalistów, nie walczy z bezrobociem, nie jest przewidywalna i stabilna. Tak sformułowany profil z nikłą nadzieją pozwala myśleć o przyszłym przejęciu wyborców tych właśnie partii.

0

15

30

45

60

75





jest godna zaufania

słucha ludzi


decyzji



jest nowoczesna

jest przestarzała

walczy z korupcją


jest nudna







PO-UPR (A.Olechowski) PSL (J.Kalinowski) SLD-UP (L.Miller)

Polskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaPolskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaProfil jakim PSL „cieszy” się wśród głosujących na PO-UPR jest bardzo podobny do profilów powyżej opisanych partii prawicowych. Lepiej patrzą na Polskie Stronnictwo Ludowe tylko wyborcy SLD-UP, choć także postrzegają oni PSL jako partię nudną, dbającą o własny interes, przestarzałą. Natomiast pozytywne zaburzenie charakterystycznego, negatywnego profilu „rozgwiazdy” jaki obserwowaliśmy wcześniej, pozwala tutaj myśleć o ewentualnych źródłach dodatkowego poparcia politycznego.

0

15

30

45

60

75





jest godna zaufania

słucha ludzi


decyzji



jest nowoczesna

jest przestarzała

walczy z korupcją


jest nudna







PSL (J.Kalinowski) Samoobrona (A.Lepper)

Polskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaPolskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaWyborcy Samoobrony nie są w swych ocenach i obrazach tak krytyczni w stosunku do PSL jak wyborcy partii prawicowych, jednakże są bardziej negatywnie nastawieni do PSL niż wyborcy SLD-UP. Za takim sformułowaniem przemawiają niestety zdecydowanie gorsze postrzeganie PSL jako partii dbającej o polski interes narodowy, jako partii innej od innych, wnoszącej coś nowego do polskiej sceny politycznej oraz jako partii godnej zaufania. Wyborcy ci także w mniejszym stopniu uważają, że partia ta reprezentuje interesy jednej grupy ludzi, co jednak tutaj może nie być zaletą, ale wadą.

30 32 33

42

22

3936

15 10 10

13

18

1413

6 1315

7

19

12

1315 6

45

5

9

8

9

48

8 15

4

6

6

3

117

3 76

6

12

5 1 1

6

5

6

7

25

9

3

4

3

4 2

4 43

3

47

1 12

0

20

40

60

80

100

AWSP (J.Buzek) LPR(A.Macierewicz)

PO-UPR(A.Olechowski)

PiS (L.Kaczyński) Samoobrona(A.Lepper)

SLD-UP (L.Miller) Ogółem

zacofanie, populizm,przestarzała, bezprzyszłości, stara

tradycja, zaufanie, chcądobrze

nie dbają o interes wsi,przeciwko/zdrada chłopów

zielona kończyna, kolorzielony

lewica, komuniści, PRL,postkomuna, sojusznik SLD

złe, oszuści, afery,złodzieje, disco polo

niespełnione objetnice,zawiedli wcześniej,niekompetencja,

Kalinowski, Pawlak

partia interesu, jednejgrupy, rolników, ludowcy

wieś, chłopi, rolnicy, zboże

Proszę powiedzieć, jakie pierwsze skojarzenie przychodzi Panu/i Proszę powiedzieć, jakie pierwsze skojarzenie przychodzi Panu/i na myśl, kiedy słyszy Pan/i o ugrupowaniu "Polskie Stronnictwo na myśl, kiedy słyszy Pan/i o ugrupowaniu "Polskie Stronnictwo

Ludowe"?Ludowe"?


Ludowe"?Ludowe"?

Polskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaPolskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębiona


Ludowe"?Ludowe"?


Ludowe"?Ludowe"?


Wyborcy poproszeni zostali o opisanie swoich pierwszych skojarzeń, kiedy słyszą nazwę „Polskie Stronnictwo Ludowe”. W większości skojarzenia te obracały się wokół motywów wiejskich (wieś, łan zboża, chłopi, rolnicy), na drugim miejscu wymieniane były sformułowania mówiące o PSL jako partii interesu, partii jednej grupy społecznej, na trzecim wymieniano polityków PSL-owskich, takich jak Kalinowski i Pawlak. Niespełna 5% osób wymieniło elementy związane z logiem partii. Reszta jednak wskazań stanowiła zbiór terminów o negatywnym lub bardzo negatywnym wydźwięku. Ponad 8% osób PSL kojarzy się z niespełnionymi obietnicami, kompromitacją rządów, a 6% ma „złe”, wręcz kryminogenne skojarzenia. Tyle samo PSL kojarzy z poprzednim ustrojem. Tylko 3% respondentów spontanicznie skojarzyło PSL z czymś pozytywnym, z tradycją, dobrymi intencjami i z zaufaniem.

Najwięcej negatywnych skojarzeń obecnych jest wśród elektoratu Samoobrony, choć

w tej grupie także najlepsze wyniki uzyskały konkretne nazwiska polityków PSL-u.

Oznacza to, że choć dla części tych wyborców partia PSL jest znana dobrze, to jednak

przepaść emocjonalna jest bardzo duża. Aż 15% uznało, że skojarzenia ma „złe”, a

9%, że PSL to zdrada chłopów-działanie przeciwko nim. Równie negatywnymi

skojarzeniami w swoich opisach PSL-u posługiwali się tylko wyborcy AWSP. Jedynie

wyborcy SLD-UP byli bardziej wstrzemięźliwi w swoich negatywnych skojarzeniach I

częściej wybierali elementy neutralne, takie jak skojarzenia z wsią.

9.4

0.1

0.2

0.4

0.9

1.0

1.3

2.5

3.3

5.0

7.1

7.5

8.2

40.3

89.4

0 30 60 90

inni

Tokarczuk

Łuczak

Grabowski

Petryna

Serafin

Stefaniuk

Struzik

Pęk

Wojciechowski

Zych

Podkański

Sawicki

Pawlak

Kalinowski

Czy zna Pan/I jakichś polityków wchodzących w Czy zna Pan/I jakichś polityków wchodzących w skład Polskiego Stronnictwa Ludowego?skład Polskiego Stronnictwa Ludowego?


Jak oceniłby Pan/I na skali 1-5 wymienionych Jak oceniłby Pan/I na skali 1-5 wymienionych poniżej polityków?poniżej polityków?


3.0

4.2

3.2

2.82.6 2.6 2.5 2.5

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

Ogó

łem

PSL (J

.Kal

inow

ski)

SLD-UP (L

.Mill

er)

Samoobr

ona

(A.L

eppe

r)

PO-U

PR (A.O

lech

owski)

PiS (L

.Kac

zyńsk

i)

AWSP (J

.Buze

k)

LPR (A.M

acie

rewic

z)

Jarosław Kalinowski Marek Sawicki Zdzisław Podkański Waldemar Pawlak







Najbardziej popularnym politykiem Polskiego Stronnictwa Ludowego jest Jarosław

Kalinowski. Ponad 89% badanych spontanicznie wymieniło nazwisko lidera PSL. Jest

on też najlepiej ocenianą postacią tego ugrupowania. Następnym z kolei jest

Waldemar Pawlak - 40% wskazań, choć postać ta jest akurat najgorzej oceniana przez

badanych, bez względu na ich polityczną proweniencję. Reszta polityków

spontanicznie wymieniana jest przez małe grona badanych.

To co jest niepokojące, to po pierwsze fakt, że postać tak źle przez badanych

wspominana, czyli były premier W.Pawlak, jest cały czas obecna w świadomości 40%

badanych, po drugie, że oprócz Kalinowskiego oraz Pawlaka żaden z liderów

ludowców nie zdołał zostać zapamiętany przez szersze grupy elektoratów. Po trzecie

wreszcie, że oceny wystawiane badanym politykom przez elektorat głosujący na PSL

są tak niskie w przypadku 3 z 4 nazwisk! Fakt, że inni wyborcy krytyczniej podchodzą

do polityków danej partii nie dziwi, dziwi natomiast to, że tylko Jarosław Kalinowski

zdołał przekroczyć próg oceny 4, czyli „raczej dobrze go oceniam”.

Ponownie elektorat prawicowy nastawiony jest bardziej krytycznie do polityków PSL,

zaś najbardziej przyjaznym elektoratem są wyborcy SLD-UP.

0

10

20

30

40

50

były inne, lepszealternatywy

nigdy na nich niegłosowałem

dbają o swój interes nie zgadzam się zich programem

wyborczym

w ogóle mnie niereprezentują

są nieskuteczni nie wnosi nicnowego

nie mozna im ufać są mało stabilni iprzewidywalni

nie mieli szans nadobry wynik

żle kojarzy mi sięKalinowski

nie rozumieją ludzi

Total AWSP PO-UPR PiS Samoobrona SLD-UP

Proszę wybrać z listy max. trzy powody, dla Proszę wybrać z listy max. trzy powody, dla których nie głosował Pan/I na PSL: których nie głosował Pan/I na PSL:



Powody dla których wyborcy nie wybrali możliwości zagłosowania na PSL były różne w zależności od sympatii politycznych. Najczęściej wyborcy deklarowali, że były inne lepsze niż PSL alternatywy, że nigdy na tą partię nie głosowali, że partia ta dba o swój interes, że nie zgadzają się z jej programem wyborczym. Wyborcy Samoobrony w najmniejszym stopniu deklarowali, że nigdy na PSL nie głosowali - co zrozumiałe; dla nich głównym powodem nie głosowania było to, że były inne, lepsze alternatywy, oraz to że PSL nie można ufać; na trzecim miejscu wyborcy ci wybierali opcję „są nieskuteczni”. Opcja ta z kolei była najważniejszą przeszkodą do zagłosowania dla wyborców AWS. Wyborcy PO-UPR wskazywali na to, że nie zgadzają się z programem PSL, zaś PiS -że PSL dba o swój interes.

0

10

20

30

40

50

były inne,lepsze

alternatywy

nigdy na nichnie głosowałem

dbają o swójinteres

nie zgadzamsię z ich

programemwyborczym

w ogóle mnienie

reprezentują

są nieskuteczni nie wnosi nicnowego

nie mozna imufać

są małostabilni i

przewidywalni

nie mieli szansna dobry wynik

żle kojarzy misię Kalinowski

nie rozumiejąludzi

nie odrzucam głosowania na PSL nigdy nie zagłosuję na PSL




Schemat motywacji negatywnych, barier przed zagłosowaniem na PSL także różni się w grupie odrzucających w ogóle możliwość oddania głosu na PSL od grupy dopuszczającej a priori taką możliwość. Przeciwnicy PSL głównie akcentują takie elementy jak dbanie przez PSL o swój interes, nie reprezentowanie przez PSL interesów/poglądów wyborcy, oraz brak zaufania tej partii. Wyborcy nie odrzucający możliwości zagłosowania na PSL swoje powody układają w strukturę taką, jaka występuje w całości populacji aktywnych wyborczo Polaków.

3.0

6.0

8.0

8.4

10.5

16.0

19.0

28.0

32.0

35.0

41.0

62.1

0 25 50 75

są skuteczni w działaniu

mieli szansę na dobry wynik

sa stabilni/przewidywalni

wnosi cos nowego

brak innej alternatywy

dobrze kojarzy mi się Kalinowski

zawsze na nich głosowałem

dobrze mnie reprezentują

dbaja o interes kraju

można im zaufać

są blisko ludzi/rozumieją ludzi

zgadzam się z ich programem

Proszę wybrać z listy max. trzy powody, dla których głosował Pan/I Proszę wybrać z listy max. trzy powody, dla których głosował Pan/I na PSL: na PSL:

Proszę wybrać z listy max. trzy powody, dla których głosował Pan/I Proszę wybrać z listy max. trzy powody, dla których głosował Pan/I na PSL: na PSL:

1.96

1.39 1.38 1.33

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

politykaproeksportowa

walka zbezrobociem

edukacja dla wsi imałych miast

dbałość o intereswsi

1.96

1.39 1.38 1.33

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

politykaproeksportowa

walka zbezrobociem

edukacja dla wsi imałych miast

dbałość o intereswsi

Który z wymienionych punktów programu Który z wymienionych punktów programu PSL jest dla Pana/I istotny, a który nie? PSL jest dla Pana/I istotny, a który nie?

(skala: 1 najb. Istotny, 4 -nieistotny)(skala: 1 najb. Istotny, 4 -nieistotny)

Który z wymienionych punktów programu Który z wymienionych punktów programu PSL jest dla Pana/I istotny, a który nie? PSL jest dla Pana/I istotny, a który nie?

(skala: 1 najb. Istotny, 4 -nieistotny)(skala: 1 najb. Istotny, 4 -nieistotny)

Polskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaPolskie Stronnictwo Ludowe analiza pogłębionaOsoby które na PSL zagłosowały w największym stopniu zostały przyciągnięte do partii programem wyborczym, tym że partia jest blisko swoich wyborców (zetknęli się z partią/przedstawicielami), że PSL można zaufać. Najniższą siłę przyciągania miało dla wyborców to, że PSL jest skuteczna w działaniu, lub że miała szansę na dobry wynik wyborczy. Z punktów zawartych w programie wyborczym PSL najbardziej istotnym dla elektoratu tej partii jest ten mówiący o dbałości o interes wsi. Najmniej istotnym punktem okazało się być hasło polityki proeksportowej.

3.2

2.0

2.2

2.4

2.7

2.9

2.9

3.6

4.1

1.0 2.0 3.0 4.0 5.0

Ogółem

AWSP (J.Buzek)

LPR (A.Macierewicz)

PiS (L.Kaczyński)


UW (B.Geremek)


PSL (J.Kalinowski)

SLD-UP (L.Miller)

Jaki jest Pana/I stosunek do rządu Jaki jest Pana/I stosunek do rządu L.Millera:L.Millera:

skala 1-5, gdzie 1 -zdec. Zły, 5 -zdec. dobryskala 1-5, gdzie 1 -zdec. Zły, 5 -zdec. dobry

Jaki jest Pana/I stosunek do rządu Jaki jest Pana/I stosunek do rządu L.Millera:L.Millera:

skala 1-5, gdzie 1 -zdec. Zły, 5 -zdec. dobryskala 1-5, gdzie 1 -zdec. Zły, 5 -zdec. dobry

na pewno odrzucić

propozycję koalicji

6%

raczej ją odrzucić

4%

raczej ją przyjąć

37%

na pewno przyjąć

propozycję koalicji

35%

trudno powiedzie

ć18%

Jak Pana/I zdaniem powinien postąpić PSL, Jak Pana/I zdaniem powinien postąpić PSL, kiedy otrzymał propozycję zawarcia koalicji kiedy otrzymał propozycję zawarcia koalicji

z SLD-UP?:z SLD-UP?:

PYTANIE SKIEROWANE TYLKO DO ELEKTORATU PSLPYTANIE SKIEROWANE TYLKO DO ELEKTORATU PSL

Jak Pana/I zdaniem powinien postąpić PSL, Jak Pana/I zdaniem powinien postąpić PSL, kiedy otrzymał propozycję zawarcia koalicji kiedy otrzymał propozycję zawarcia koalicji

z SLD-UP?:z SLD-UP?:

PYTANIE SKIEROWANE TYLKO DO ELEKTORATU PSLPYTANIE SKIEROWANE TYLKO DO ELEKTORATU PSL


Aż 72% respondentów, wyborców PSL stwierdza, że PSL powinno zawrzeć koalicję rządową z SLD-UP; przeciwnego zdania jest tylko 10% tych ludzi. Także rząd Leszka Millera wyborcy PSL-u w listopadzie oceniali ostrożnie pozytywnie, co nie dziwi biorąc pod uwagę zaangażowanie tej partii w jego budowę I funkcjonowanie. Reszta wyborców innych partii (oprócz oczywiście SLD-UP) rząd ten oceniała negatywnie.

raport z badania sytuacja powyborcza psl z perspektywy przepływów politycznych preferencji

Documents