program nauczania dla zawodu · transport lotniczy – pasażerski i towarowy – to szybko...

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU

TECHNIK MECHANIK LOTNICZY, 315317

O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 1.06.2012

Warszawa 2012


Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

SPIS TREŚCI

1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY ............................................................................................................................................................... 2 2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY ..................................................................................................................................................................... 2 3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ................................................................................................................ 2 4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ..................................................................................................................................... 2 5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ................................................................................................................................................ 2 6. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM ................................................................................................................................................. 3 7. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA

OGÓLNEGO .................................................................................................................................................................................................. 3 8. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK LOTNICZY ........................................................................................................................... 4 9. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK LOTNICZY .................................................................................. 4 10. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Z INNYMI ZAWODAMI .............................................................................................. 4 11. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK LOTNICZY ........................................................................................... 5 12. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY ................................................................................................................... 6 13. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW ................................................................................................................. 8

1. Elektrotechnika w lotnictwie .............................................................................................................................................................................. 9 2. Konstrukcje mechaniczne ................................................................................................................................................................................. 13 3. Wyposażenie statku powietrznego .................................................................................................................................................................. 19 4. Budowa i eksploatacja statków powietrznych ................................................................................................................................................. 23 5. Język angielski lotniczo-techniczny .................................................................................................................................................................. 28 6. Działalność gospodarcza w branży lotniczej ..................................................................................................................................................... 31 7. Pomiary elektryczne ......................................................................................................................................................................................... 35 8. Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne ........................................................................................................................................... 40 9. Obsługa statków powietrznych ........................................................................................................................................................................ 47 10. Praktyki zawodowe .......................................................................................................................................................................................... 55

ZAŁĄCZNIKI ....................................................................................................................................................................................................... 60



TYP SZKOŁY: Technikum

1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: Autorzy: mgr inż. Grażyna Dobrowolska-Zabłocka, mgr inż. Mieczysław Królik, dr inż. Ireneusz Smykla Recenzenci: … Konsultanci: mgr inż. Robert Wanic

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Program nauczania dla zawodu technik mechanik lotniczy opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: − Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. − Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. − Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. − Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. − Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku

szkolnego podręczników z dnia (projekt). − Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów

i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. − Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia

17 listopada 2010 r. − Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami.

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy.



Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

6. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik mechanik lotniczy uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: matematyka i fizyka, których nauka odbywać się będzie na poziomie rozszerzonym oraz uwzględniono przedmiot historia i społeczeństwo, jako przedmiot uzupełniający.

7. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Program nauczania dla zawodu technik mechanik lotniczy uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz

aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na

obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych;



5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej.

W programie nauczania dla zawodu technik mechanik lotniczy uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka i fizyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukacja dla bezpieczeństwa.

8. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Technik mechanik lotniczy jest zawodem kształconym od wielu lat. Technik mechanik lotniczy wykonuje obsługi liniowe i hangarowe statków powietrznych, oceny techniczne oraz naprawy zespołów i wyposażenia statków powietrznych. Technicy mechanicy lotniczy pracują przeważnie na lotniskach przy wykonywaniu obsług technicznych statków powietrznych, ale znajdują również zatrudnienie w firmach zajmujących się serwisowaniem statków powietrznych oraz w zakładach produkcyjnych przemysłu lotniczego.

9. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Transport lotniczy – pasażerski i towarowy – to szybko rozwijająca się gałąź gospodarki na świecie i w kraju. Istniejące w dużych miastach i aglomeracjach lotniska stale się rozwijają – zwiększa się ilość operacji lotniczych, budowane są nowe terminale pasażerskie i towarowe, bazy obsługowe linii lotniczych. Firmy i organizacje zajmujące się obsługą techniczną samolotów i śmigłowców stale się rozwijają – zwiększa się zarówno ilość wykonywanych obsług i napraw, jak i ich różnorodność, co powiązane jest ze stale zwiększającą się ilością typów statków powietrznych korzystających z polskich lotnisk. Powoduje to konieczność zatrudniania nowej wykwalifikowanej kadry technicznej, która podoła zwiększającej się ilości zadań obsługowych. Ostatnie lata pokazują, że również mniejsze ośrodki miejskie chcą mieć swoje lotnisko. Niektóre z tych miast realizację swoich zamierzeń już rozpoczęły. W miejscach tych powstawać będzie zapotrzebowanie na wykwalifikowany personel obsługi technicznej, w tym na techników mechaników lotniczych. Absolwenci techników lotniczych – technicy mechanicy lotniczy – mogą również znaleźć zatrudnienie w służbach technicznych lotnictwa państwowego. W lotnictwie wojskowym w służbie inżynieryjno-lotniczej Sił Powietrznych, Lotnictwa Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej, jako żołnierze zawodowi lub kontraktowi. W lotnictwie Straży Granicznej, Policji i Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, jako cywilny personel obsługi technicznej.

10. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Z INNYMI ZAWODAMI Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Zawód technika mechanika lotniczego jest zawodem jednokwalifikacyjnym, który nie ma wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami,



jednak powiązany jest treściami nauczania z zawodem technik awionik (PKZ(M.j) i JOZ) oraz z zawodami grupy mechanicznej: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler (PKZ(M.a)).

Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne

M.31. Wykonywanie obsługi liniowej i hangarowej statków powietrznych 315317 Technik mechanik lotniczy PKZ(M.j) JOZ

E.17. Wykonywanie obsługi liniowej statków powietrznych i obsługi hangarowej wyposażenia awionicznego 315316 Technik awionik PKZ(M.j)

JOZ

11. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik mechanik lotniczy powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania ocen technicznych statków powietrznych; 2) wykonywania obsługi liniowej statków powietrznych; 3) wykonywania obsługi hangarowej statków powietrznych; 4) wykonywania napraw zespołów i wyposażenia statków powietrznych.

Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik mechanik lotniczy:

− efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów(BHP, PDG, JOZ, OMZ), − efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie

PKZ(M.a) i PKZ(M.j), − efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie technika mechanika lotniczego: M.31. Wykonywanie obsługi liniowej i hangarowej

statków powietrznych.



12. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY Tabela 3. Plan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej

Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne

Klasa Liczba godzin tygodniowo

w czteroletnim okresie

nauczania

Liczba godzin w czteroletnim

okresie nauczania

I II III IV

I II I II I II I II

Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym

1 Elektrotechnika w lotnictwie 2 2 2 60

2 Konstrukcje mechaniczne 3 3 3 3 2 2 8 240

3 Wyposażenie statku powietrznego 2 2 2 2 4 120

4 Budowa i eksploatacja statków powietrznych 4 4 2 2 4 8 240

5 Język angielski lotniczo-techniczny 1 1 1 1 2 60

6 Działalność gospodarcza w branży lotniczej 1 1 1 30

Łączna liczba godzin 5 5 10 10 8 8 4 0 25 750

Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym*

7 Pomiary elektryczne 2 2 2 60

8 Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne 2 2 4 4 3 3 9 270

9 Obsługa statków powietrznych 3 3 6 6 10 14 420

Łączna liczba godzin 2 2 9 9 9 9 10 0 25 750

10 Praktyki zawodowe 4 tyg. 160 *zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY PIERWSZĄ KWALIFIKACJĘ M.31 ODBYWA SIĘ POD KONIEC I SEMESTRU KLASY CZWARTEJ.



Wykaz działów programowych dla zawodu technik mechanik lotniczy

Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział

1. Elektrotechnika w lotnictwie 1.1. Podstawy elektrotechniki i elektroniki 40 1.2. Elementy elektryczne i elektroniczne w statku powietrznym 20

2. Konstrukcje mechaniczne 2.1. Podstawy rysunku technicznego i metrologii 80 2.2. Materiałoznawstwo, technologie i konstrukcje mechaniczne 160

3. Wyposażenie statku powietrznego 3.1. Systemy energetyczne statków powietrznych 60 3.2. System sterowania i awionika statków powietrznych 60

4. Budowa i eksploatacja statków powietrznych 4.1. Aerodynamika i mechanika lotu 60 4.2. Płatowce 80 4.3. Silniki lotnicze 100

5. Język angielski lotniczo-techniczny 5.1. Terminologia lotniczo-techniczna 30 5.2. Posługiwanie się językiem angielskim lotniczo-technicznym 30

6. Działalność gospodarcza w branży lotniczej 6.1. Podstawy formalno-prawne działalności gospodarczej 15 6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży lotniczej 15

7. Pomiary elektryczne 7.1. Podstawy miernictwa elektrycznego 30 7.2. Pomiary elektryczne na statku powietrznym 30

8. Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne 8.1. Technologie wytwarzania 120 8.2. Badanie i obsługa konstrukcji mechanicznych 150

9. Obsługa statków powietrznych 9.1. Obsługa liniowa statków powietrznych 160 9.2. Obsługa hangarowa statków powietrznych 160 9.3. Diagnostyka statków powietrznych 100

10. Praktyki zawodowe 160



13. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW 1. Elektrotechnika w lotnictwie 60 godz. 2. Konstrukcje mechaniczne 240 godz. 3. Wyposażenie statku powietrznego 120 godz. 4. Budowa i eksploatacja statków powietrznych 240 godz. 5. Język angielski lotniczo-techniczny 60 godz. 6. Działalność gospodarcza w branży lotniczej 30 godz. 7. Pomiary elektryczne 60 godz. 8. Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne 270 godz. 9. Obsługa statków powietrznych 420 godz. 10. Praktyki zawodowe 160 godz.



1. Elektrotechnika w lotnictwie

1.1. Podstawy elektrotechniki i elektroniki 1.2. Elementy elektryczne i elektroniczne w statkach powietrznych 1.1. Podstawy elektrotechniki i elektroniki

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań

programowych (P lub PP)

Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia

− posługiwać się wielkościami fizycznymi stosowanymi w elektrotechnice; P C - Układ SI. - Prawa elektrotechniki. - Rodzaje prądu elektrycznego. - Źródła energii elektrycznej. - Pole elektryczne, magnetyczne

i elektromagnetyczne. - Obwody magnetyczne. - Indukcyjność własna i wzajemna. - Silniki elektryczne prądu stałego. - Elementy i budowa obwodów prądu stałego. - Prawa dotyczące obwodów prądu stałego. - Rezystancja, przewodność przewodnika. - Moc i energia prądu elektrycznego. - Kondensator, pojemność elektryczna. - Łączenie kondensatorów. - Łączenie źródeł napięcia. - Łączenie rezystorów. - Moc w obwodach prądu stałego. - Wielkości i parametry charakteryzujące przebiegi

prądu przemiennego. - Wytwarzanie napięcia przemiennego. - Transformatory jednofazowe i trójfazowe. - Elektromagnesy i sprzęgła elektromagnetyczne. - Silniki elektryczne prądu przemiennego.

− stosować pojęcia z dziedziny elektrotechniki; P C − określić zjawiska zachodzące przy przepływie prądu stałego i zmiennego; P C − określić zjawiska zachodzące w polu elektrycznym, magnetycznym

i elektromagnetycznym; P C

− rozróżniać źródła i rodzaje prądu elektrycznego; P B − zastosować pojęcia z dziedziny elektroniki; P C − określić funkcje elementów elektronicznych w obwodach analogowych

i cyfrowych; P C

PKZ(M.a)(5)1. scharakteryzować połączenia używane do łączenia elementów elektrycznych i elektronicznych; P B

PKZ(M.a)(10)1. scharakteryzować materiały stosowane w elektrotechnice; P B PKZ(M.a)(10)2. określić sposoby zabezpieczania elementów sieci elektrycznej statków powietrznych przed korozją; P B

PKZ(M.a)(17)2. wykonać schemat elektryczny obwodu prądu stałego i zmiennego; P B M.31.1(7)1. objaśnić zasady doboru zakresów pomiarowych przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych; P B

M.31.1(7)2. scharakteryzować przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych; P B

M.31.2(3)1. określić przeznaczenie narzędzi i przyrządów pomiarowych do montażu elementów elektrycznych; P B

M.31.2(3)2. określić przeznaczenie narzędzi i przyrządów pomiarowych do montażu elementów elektronicznych; P B

M.31.2(11)1. określać wartości wielkości w obwodach prądu stałego i zmiennego; P B



M.31.2(11)2. obliczać wartości wielkości w obwodach prądu stałego i zmiennego; P C

- Elementy stykowe układów sterowania elektrycznego.

- Układy łącznikowe i stycznikowo-przekaźnikowe. - Czujniki i przetworniki w układach elektrycznych.

Planowane zadania Napięcia na dzielniku Dzielnik napięć składający się z trzech rezystorów zasilono napięciem 100 V. Rezystancje oporników R1=20 Ω R2=30 Ω R3=50 Ω. Ile i jakie napięcia można uzyskać z tego dzielnika? Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi podzespołów elektrycznych, układy demonstracyjne, foliogramy i fazogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia w zawodzie technik mechanik lotniczy, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i PN. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności rozróżniania wielkości elektrycznych i ich jednostek, poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu technik mechanik lotniczy. Ważne jest również kształtowanie umiejętności wykorzystywania praw fizycznych i zależności matematycznych do obliczania parametrów obwodów. Dominującymi metodami powinny być metody podające, problemowe i eksponujące. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testów mieszanych, obserwację aktywności ucznia podczas pracy w grupie. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



1.2. Elementy elektryczne i elektroniczne w statkach powietrznych


Poziom wymagań



PKZ(M.a)(5)2. określić zastosowanie połączeń w sieci elektrycznej statku powietrznego; P B − Diody i tranzystory.

− Obwody rezonansowe i wzmacniacze. − Obwody drukowane. − Generacja sygnałów. − Układy wielostopniowe. − Przetworniki i przekaźniki. − Wzmacniacze magnetyczne. − Selsyny. − Elementy sumujące i różniczkujące. − Prawna ochrona pracy. − Czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i

niebezpieczne występujące w procesie pracy. − Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy. − Wymagania dotyczące pomieszczeń pracy. − Wymagania bezpieczeństwa dotyczące stanowisk pracy

i procesów pracy. − Bezpieczna praca z urządzeniami elektrycznymi. − Ochrona przeciwporażeniowa. − Zagrożenia dotyczące urządzeń elektrycznych, − Zagrożenia pożarowe, − Zasady ochrony przeciwpożarowej, − Przepisy dotyczące ochrony środowiska, − Pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem

elektrycznym.

PKZ(M.a)(17)1. określić zastosowanie schematów elektrycznych i elektronicznych w pracy technika mechanika lotniczego; P B

PKZ(M.j)(6)1. określić przeznaczenie elementów wchodzących w skład pokładowej sieci elektrycznej prądu stałego i zmiennego; P B

PKZ(M.j)(6)2. określić przeznaczenie elementów wchodzących w skład awioniki statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(7)1. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych statków powietrznych; P C

PKZ(M.j)(7)2. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych statków powietrznych; P C

M.31.2(4)1. odczytywać schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń; P C

M.31.2(4)2. określać przeznaczenie elementów sieci i urządzeń w oparciu o schematy elektryczne; P B

BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; P B BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; P B BHP(1)3. uzasadnić dobór sprzętu i środków gaśniczych w zależności od rodzaju pożaru; P B

BHP(1)4. wyjaśnić pojęcie ergonomia; P B BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P A

BHP((2)2.charakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P B

BHP(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy. P B

BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa P B



i higieny pracy; BHP(3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P B

BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy. P C

Planowane zadania Rozpoznawanie elementów elektrycznych i elektronicznych Uczniowie otrzymują płytkę drukowaną z zamontowanymi elementami elektronicznym. Korzystając z katalogów i norm uczniowie określają: przeznaczenie elementów elektronicznych i ich parametry, Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi podzespołów elektrycznych, układy demonstracyjne, foliogramy i fazogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia w zawodzie technik mechanik lotniczy, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i PN. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności rozróżniania elementów elektronicznych, poprawnego posługiwania się terminologią techniczną dla zawodu technik mechanik lotniczy. Dominującymi metodami powinny być metody podające, problemowe i eksponujące. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testów mieszanych, obserwację aktywności ucznia podczas pracy w grupie. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



2. Konstrukcje mechaniczne

2.1. Podstawy rysunku technicznego i metrologii 2.2. Materiałoznawstwo, technologie i konstrukcje mechaniczne

2.1. Podstawy rysunku technicznego i metrologii


Poziom wymagań



PKZ(M.a)(1)1. wykonać rysunki techniczne w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych; P C − BHP na stanowisku pracy.

− Zasady szkicowania. − Rzutowanie prostokątne i aksonometryczne. − Zasady tworzenia widoków w rzutach

prostokątnych, dobór układu rzutów. − Rodzaje rysunku technicznego (schematy,

wykresy, rysunki konstrukcyjne wykonawcze, rysunki podzespołów i zespołów).

− Rysunki i uproszczenia. − Wymiarowanie (wymiarowanie od baz

wymiarowych itp.). − Rodzaje przekrojów i ich oznaczanie na rysunku. − Wzory kreskowania i parametry go opisujące. − Tworzenie przekrojów na rysunkach

konstrukcyjnych. − Postawy metrologii. − Tolerancje i pasowania. − Zasady doboru pasowań. − Wykonywanie pomiarów. − Programy komputerowe w zagadnieniach

tworzenia dokumentacji rysunkowej.

PKZ(M.a)(1)2. wykonać przekroje części maszyn; P C PKZ(M.a)(1)3. stosować zasady wymiarowania na rysunkach technicznych; P C PKZ(M.a)(1)4. stosować oznaczenia chropowatości oraz rodzajów połączeń na rysunkach technicznych; P C

PKZ(M.a)(1)5. stosować oznaczenia rodzajów obróbki cieplnej i chemicznej na rysunkach technicznych. P C

PKZ(M.a)(2)1. wykonać szkice brył geometrycznych i części maszyn w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych; P C

PKZ(M.a)(2)2. wymiarować szkice części maszyn; P C PKZ(M.a)(2)3. stosować uproszczenia rysunkowe do wykonania szkiców części maszyn; P C

PKZ(M.a)(2)4. wykonać i odczytać rysunki techniczne wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe części maszyn i urządzeń; PP D

PKZ(M.a)(3)1. wykorzystać oprogramowanie komputerowe wspomagające wykonywanie rysunków technicznych części maszyn i urządzeń; PP C

PKZ(M.a)(3)2. posługiwać się oprogramowaniem komputerowym wspomagającym projektowanie procesu obróbki części maszyn i urządzeń; PP C

PKZ(M.a)(6)1. sklasyfikować i scharakteryzować przyrządy pomiarowe; P B PKZ(M.a)(6)2. dobrać przyrządy do pomiaru i sprawdzania części maszyn i urządzeń; P C

PKZ(M.a)(6)3. wykonać pomiary części maszyn i urządzeń; P C PKZ(M.a)(6)4. zinterpretować wyniki pomiarów części maszyn i urządzeń; PP D



PKZ(M.a)(6)5. stosować zasady tolerancji i pasowania podczas montażu części maszyn. P C

PKZ (M.a)(13)1. sklasyfikować rodzaje przyrządów pomiarowych stosowanych podczas obróbki ręcznej i maszynowej; P B

PKZ (M.a)(13)2. scharakteryzować przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; P A

PKZ (M.a)(15)1. scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych operacji technologicznych; P A

PKZ (M.a)(15)2. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej; P C

M.31.1(1)1. przygotować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania obsługi liniowej statków powietrznych; P C

M.31.1(1)2. posłużyć się z narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi w trakcie wykonywania obsługi liniowej statków powietrznych; P C

M.31.1(1)3. zakonserwować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe po zakończonej pracy; P C

BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P A


BHP(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; P A BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P B

BHP (3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P B

Planowane zadania Szkicowanie i wymiarowanie bryły złożonej w rzucie aksonometrycznym na podstawie modelu. Na podstawie otrzymanego modelu uczniowie wykonają szkic bryły w rzucie aksonometrycznym w układzie na trzy rzutnie i wymiarują go zgodnie z zasadami rysunku technicznego. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni rysunku technicznego, oraz pracowni komputerowej wyposażonej w rzutniki multimedialny, rzutniki pisma. W pracowni rysunku technicznego powinny znajdować się: przybory kreślarskie, modele rzutni, figur i brył, modele części maszyn i połączeń części, modele mechanizmów, przyrządy pomiarowe, dokumentacja techniczna i konstrukcyjna, katalogi części maszyn, tabele tolerancji, Polskie Normy z zakresu rysunku technicznego. Pracownia komputerowa z dostępem do internetu i oprogramowaniem (np. typu CAD) do wykonywania rysunków technicznych maszynowych, powinna zapewniać dostęp do drukarki sieciowej i indywidualną pracę uczniów.



Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne z zakresu rysunku technicznego. Zalecane metody dydaktyczne Nauczyciel dobierając metodę kształcenia powinien zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności posługiwania szkicami i rysunkami technicznymi do identyfikacji części maszyn konstrukcji mechanicznych. Dominującymi metodami kształcenia powinny być ćwiczenia i projektowanie (modelowanie). Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 20 osób. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę rysunków technicznych i projektów wykonanych przez uczniów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

2.2. Materiałoznawstwo, technologie i konstrukcje mechaniczne


Poziom wymagań



PKZ (M.a)(7)1. sklasyfikować stopy żelaza z węglem; P C − BHP na stanowisku pracy. − Klasyfikacja materiałów konstrukcyjnych. − Stopy żelaza z węglem. − Właściwości metali i ich stopów. − Właściwości kompozytów i tworzyw. − Materiały eksploatacyjne i ich właściwości. − Rodzaje erozji i korozji. − Powłoki ochronne. − Techniki nanoszenia powłok ochronnych. − Obróbka ręczna i maszynowa. − Łączenie elementów. − Procesy technologiczne. − Transport elementów, podzespołów i zespołów w

procesie produkcyjnym. − Rozciąganie i ściskanie.

PKZ (M.a)(7)2. scharakteryzować właściwości i zastosowanie metali i ich stopów; P C PKZ (M.a)(7)3. scharakteryzować właściwości i zastosowanie materiałów niemetalowych; P C PKZ (M.a)(7)4. scharakteryzować właściwości i zastosowanie materiałów eksploatacyjnych; P C PKZ (M.a)(10)3. zidentyfikować rodzaje korozji i erozji; P C PKZ (M.a)(10)4. scharakteryzować rodzaje powłok ochronnych i techniki ich nanoszenia; P C PKZ (M.a)(10)5. określić zasady doboru powłok ochronnych do rodzaju elementów konstrukcyjnych; P C PKZ (M.a)(11)1. scharakteryzować metody obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej; P C PKZ (M.a)(11)2. scharakteryzować metody obróbki ręcznej części maszyn i urządzeń; P C PKZ (M.a)(11)3. scharakteryzować metody obróbki maszynowej części maszyn i urządzeń; P C



PKZ (M.a)(13)1. sklasyfikować rodzaje przyrządów pomiarowych stosowanych podczas obróbki ręcznej i maszynowej; P B − Ścinanie.

− Zginanie i skręcanie. − Naprężenia. − Podstawy obliczeń wytrzymałościowych

(rozciąganie, ściskanie, zginanie, ścianie, skręcanie).

− Połączenia nierozłączne i rozłączne. − Elementy sprężyste. − Osie, wały i łożyska. − Przekładnie mechaniczne. − Sprzęgła i hamulce. − Napędy hydrauliczne i pneumatyczne. − Podzespoły, zespoły i maszyny.

PKZ (M.a)(13)2. scharakteryzować przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; P C PKZ (M.a)(15)1. scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych operacji technologicznych; P C PKZ (M.a)(15)2. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej; P C M.31.2(1)1. rozróżnić materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; P C M.31.2(1)2. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; P C M.31.2(1)3. dobrać, na podstawie dokumentacji technicznej, materiał do wykonania naprawy elementów konstrukcyjnych statków powietrznych P C

M.31.2 (1)4. uzasadnić dobór materiału do wykonania naprawy elementów konstrukcyjnych statków powietrznych; P B

PKZ(M.a)(4)1. scharakteryzować przeznaczenie i zasady pracy osi i wałów; P A PKZ(M.a)(4)2. scharakteryzować rodzaje, budowę i zasady pracy łożysk; P A PKZ(M.a)(4)3. scharakteryzować rodzaje, budowę i zasadę pracy sprzęgieł i hamulców; P A

PKZ(M.a)(4)4. scharakteryzować rodzaje, budowę i zasadę pracy przekładni mechanicznych. P A

PKZ(M.a)(5)3. scharakteryzować rodzaje połączeń stosowanych w budowie maszyn; P A

PKZ(M.a)(5)4. określić zastosowanie połączeń rozłącznych i nierozłącznych w budowie maszyn; P B

PKZ(M.a)(5)5. wykonać obliczenia wytrzymałościowe połączeń rozłącznych i nierozłącznych; P C

PKZ(M.a)(6)5. stosować zasady tolerancji i pasowania podczas montażu części maszyn. P C

PKZ (M.a)(15)1. scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych operacji technologicznych; P A

PKZ (M.a)(15)2. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej; P B

PKZ(M.a)(18)1. wykorzystać programy komputerowe symulujące działanie PP C



układów kinematycznych mechanizmów maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(18)2. wykorzystać programy komputerowe symulujące działanie układów napędowych elektrycznych, hydraulicznych i pneumatycznych maszyn i urządzeń.

PP C

M.31.1(7)3. ocenić stan zabezpieczeń antykorozyjnych konstrukcji mechanicznych; P C

M.31.1(7)4. ocenić stan techniczny konstrukcji mechanicznych; P C M.31.1(7)5. ocenić możliwość wykonania naprawy uszkodzonych konstrukcji mechanicznych; P C

M.31.1(9)1. scharakteryzować materiały eksploatacyjne używane do konserwacji statków powietrznych; P C

M.31.1(9)2. scharakteryzować zasady wykonywania obsług konserwacyjnych na statkach powietrznych; P C M.31.1(9)3. objaśnić zasady zabezpieczania statków powietrznych przed oddziaływaniem czynników zewnętrznych; P C M.31.1 (10)1. objaśnić procedury dystrybucji części zamiennych w lotnictwie; P C M.31.1 (10)2. objaśnić procedury dystrybucji i postępowania ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi; P C M.31.2(2)1. scharakteryzować metody nieinwazyjnej kontroli i oceny stanu elementów konstrukcyjnych; P C M.31.2(2)2. dokonać wyboru metody badania elementów konstrukcyjnych i sposobu wykrywania ich wad; P C

M.31.2(2)3. zidentyfikować zjawiska korozji i erozji elementów konstrukcyjnych. P C BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; P B BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; P C BHP(1)3. dobrać sprzęt i środki gaśnicze w zależności od rodzaju pożaru; P C BHP(1)4. wyjaśnić pojęcie ergonomia; P B BHP(1)5. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii; P C BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy; PP C

Planowane zadania Zastosowanie materiałów konstrukcyjnych. Na podstawie wskazówek i dostarczonych materiałów, norm oraz programów komputerowych uczeń proponuje przykłady zastosowania materiałów konstrukcyjnych do wykonania elementów maszyn i urządzeń pracujących w zadanych warunkach. Obliczenia wytrzymałościowe konstrukcji lotniczych.



Na podstawie zadanego obciążenia zaprojektować elementy konstrukcyjne skrzydła (dźwigar). Uczniowie wykonują ćwiczenia, po ich wykonaniu dokonują samooceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni wyposażonej w stanowiska do demonstracji materiałów konstrukcyjnych, stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, programy komputerowe wspomagające dobór materiałów konstrukcyjnych pod względem własności mechanicznych, próbki materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych, normy materiałowe, dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń, eksponaty połączeń nierozłącznych i rozłącznych, łożysk, linek sterowniczych, elementów konstrukcyjnych płatowca i silników, modele mechanizacji skrzydła. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi części i podzespołów mechanicznych, układy demonstracyjne, foliogramy, plansze poglądowe, filmy dydaktyczne i prezentacje multimedialne czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i PN Zalecane metody dydaktyczne W dziale „Materiałoznawstwo, technologie i konstrukcje mechaniczne” powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu materiałów lotniczych, technologii wytwarzania i konstrukcji statków powietrznych. Dominującymi metodami powinny być metoda wykładu z pokazem próbek materiałów i elementów konstrukcyjnych oraz ćwiczenia rachunkowe.. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz uwzględnienie ocen ze sprawozdań i obserwacji uczniów podczas wykonywania ćwiczeń i testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



3. Wyposażenie statku powietrznego

3.1. Systemy energetyczne statku powietrznego 3.2. System sterowania i awionika statku powietrznego

3.1. Systemy energetyczne statku powietrznego


Poziom wymagań



PKZ(M.j)(4)1. określić przeznaczenie zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P B − Charakterystyka lotniczych urządzeń

elektrycznych. − Przewody elektryczne i złącza. − Akumulatory pokładowe. − Źródła prądu stałego i przemiennego. − Przetwarzanie energii elektrycznej. − Rodzaje i budowa sieci elektrycznych. − Elementy sieci elektrycznych. − Charakterystyka lotniczych instalacji

hydraulicznych i pneumatycznych. − Działanie lotniczych instalacji hydraulicznych i

pneumatycznych. − Czynności obsługowe wykonywane na

instalacjach hydraulicznych i pneumatycznych. − Charakterystyka lotniczych instalacji

paliwowych. − Działanie lotniczych instalacji paliwowych. − Czynności obsługowe wykonywane na

instalacjach paliwowych. − Charakterystyka lotniczych instalacji

klimatyzacyjnych. − Działanie lotniczych instalacji klimatyzacyjnych. − Czynności obsługowe wykonywane na

PKZ(M.j)(4)2. objaśnić zasadę działania instalacji hydraulicznej, pneumatycznej, paliwowej, klimatyzacyjnej; P B

PKZ(M.j)(4)3. wymienić podstawowe parametry pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(4)4. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P C

PKZ(M.j)(7)3. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na statkach powietrznych; P B

PKZ(M.j)(7)4. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na statkach powietrznych; P B

M.31.1(6)1. zidentyfikować zagrożenia związane z zaopatrywaniem statku powietrznego gazami sprężonym i cieczami, P B

M.31.1(6)2. określić normy napełniania instalacji i systemów statku powietrznego; P B

M.31.1(6)3. wyjaśnić metodykę napełniania instalacji i systemów statku powietrznego; P C

M.31.1(7)6. ocenić stan techniczny systemów energetycznych statku powietrznego; P C

M.31.1(8)1. wyjaśnić znaczenie właściwej regulacji instalacji i urządzeń statków powietrznych; P B

M.31.1(8)2. wyjaśnić zasady wykonywania regulacji instalacji i urządzeń statków powietrznych; P B



BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; P B instalacjach klimatyzacyjnych. BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; P C

BHP(1)3. uzasadnić dobór sprzętu i środków gaśniczych w zależności od rodzaju pożaru; P B

BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; P B


BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P B

BHP (3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; P B

BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy; P B

Planowane zadania Analizowanie instalacji elektrycznych płatowca statku powietrznego. Na podstawie otrzymanej karty pracy dokonaj analizy pracy otrzymanej instalacji elektrycznej płatowca statku powietrznego. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce hydraulicznej, paliwowej, klimatyzacyjnej, elektrycznej, pneumatycznej. Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu systemów energetycznych statków powietrznych. Dominującymi metodami powinny być metoda wykładu z pokazem oryginalnych urządzeń i ćwiczenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie (klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, obserwacji pracy ucznia oraz oceny poprawności wykonania sprawozdań z wykonanych ćwiczeń.



Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

3.2. System sterowania i awionika statku powietrznego


Poziom wymagań



PKZ(M.j)(4)1. określić przeznaczenie zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P B − Klasyfikacja i struktura systemów sterowania

lotem. − Systemy automatycznego sterowania lotem. − Rozruch silników lotniczych. − Instalacje elektryczne silników lotniczych. − Instalacje przeciwoblodzeniowe. − Instalacje przeciwpożarowe. − Instalacje elektryczne płatowca. − Systemy oświetlenia wewnętrznego

i zewnętrznego. − Układy sygnalizacji świetlnej. − Klasyfikacja urządzeń i systemów awioniki. − Elektryczne przetworniki pomiarowe. − Lotnicze przyrządy pokładowe. − Instalacja odbioru ciśnień powietrza. − Centrala aerometryczna. − Urządzenia nawigacyjne. − Systemy nawigacji inercjalnej i radionawigacji. − Zintegrowane systemy nawigacyjne. − Systemy radionawigacji i lądowania. − Urządzenia łączności radiowej. − Systemy łączności wewnętrznej. − Charakterystyka urządzeń radiolokacyjnych − Cyfrowe systemy awioniki. − Systemy zobrazowania informacji.


PKZ(M.j)(4)4. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(6)3. sklasyfikować urządzenia elektryczne statków powietrznych; P B PKZ(M.j)(6)4. określić strukturę układu elektroenergetycznego statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(6)5. scharakteryzować budowę oraz zasadę działania urządzeń elektrycznych prądu stałego i przemiennego; P B

PKZ(M.j)(6)6. scharakteryzować instalacje elektryczne silnika i płatowca; P B PKZ(M.j)(6)7. sklasyfikować urządzenia i systemy awioniki; P B PKZ(M.j)(6)8. określić przeznaczenie urządzeń i systemów awioniki statku powietrznego; P B

M.31.1(7)7. ocenić stan techniczny anten i oświetlenia zewnętrznego statku powietrznego; P B

M.31.1(11)1. wyjaśnić modele i teorie błędów; P B

M.31.1(11)2. określić rodzaje błędów występujących podczas wykonywania czynności obsługowych; P B



− Systemy zapisu danych. Planowane zadania Analizowanie systemu sterowania statku powietrznego. Na podstawie otrzymanej karty pracy dokonaj analizy pracy otrzymanego systemu sterowania statku powietrznego. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce awionicznej. Zalecane metody dydaktyczne W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu awioniki statków powietrznych. Dominującymi metodami powinny być metoda wykładu z pokazem oryginalnych urządzeń i ćwiczenia. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie zgodnie z zasadami metod aktywizujących. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru, obserwacji pracy ucznia oraz oceny poprawności wykonania sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



4. Budowa i eksploatacja statków powietrznych

4.1. Aerodynamika i mechanika lotu 4.2. Płatowce 4.3. Silniki lotnicze

4.1. Aerodynamika i mechanika lotu


Poziom wymagań



PKZ(M.j)(1)1. scharakteryzować atmosferę ziemską; P B − Atmosfera ziemska. − Przepływ powietrza z małą prędkością. − Siły aerodynamiczne. − Układy odniesienia. − Układ aerodynamiczny samolotu. − Siły i momenty działające na statek powietrzny. − Ruch ustalony i nieustalony statku powietrznego. − Stateczność i sterowność statku powietrznego. − Wpływ niektórych zjawisk aerodynamicznych na

użytkowanie statków powietrznych. − Aerodynamika dużych prędkości lotu. − Aerodynamika wirnika nośnego. − Osiągi i ograniczenia użytkowe statków

powietrznych. − Zagrożenia dla ludzi na lotnisku. − Zagrożenia dla środowiska związane z lotnictwem.

PKZ(M.j)(1)2. zinterpretować prawa i zależności między wielkościami fizycznymi stosowanymi w mechanice płynów i aerodynamice; P C

PKZ(M.j)(1)3. wyjaśnić zjawisko powstawania sił aerodynamicznych; P C PKZ(M.j)(1)4. scharakteryzować fazy lotu statków powietrznych; P B PKZ(M.j)(1)5. scharakteryzować rozwiązania konstrukcyjne służące do wpływania na stateczność, sterowność, siły i momenty działające na statek powietrzny; P B

PKZ(M.j)(2)1. sklasyfikować statki powietrzne; P B PKZ(M.j)(2)2. określić przeznaczenie rodzajów statków powietrznych; P B PKZ(M.j)(2)3. określić obszary zastosowań rodzajów statków powietrznych; P B BHP(4)1. wymienić zagrożenia dla życia i zdrowia w pracy technika mechanika lotniczego; P B

BHP(4)2. wymienić zagrożenia dla środowiska naturalnego powodowane przez statki powietrzne; P B

BHP(4)3. przewidywać sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia; P B

Planowane zadania Badanie rozkładu ciśnień wzdłuż profilu lotniczego w funkcji prędkości przepływu powietrza. Uczniowie badają rozkład ciśnień wzdłuż profilu lotniczego dla różnych prędkości opływu i różnych kątów natarcia. Po ich wykonaniu wykonują sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia. Uczniowie są oceniani przez nauczyciela za pracę w grupie oraz wykonane sprawozdanie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni aerodynamiki i mechaniki lotu, wyposażonej w: modele profili lotniczych, modele statków powietrznych, aerodynamiczny



tunel dymny do wizualizacji przepływów, stanowisko do badania rozkładu ciśnień i prędkości przepływu, tablice i plansze ilustrujące zmiany właściwości atmosfery, charakterystyki aerodynamiczne, przykłady mechanizacji skrzydła i ich zastosowania, slajdy i filmy dydaktyczne, podręczniki, czasopisma specjalistyczne, poradniki, albumy, instrukcje dotyczące mechaniki lotów i aerodynamiki, urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Czasopisma branżowe. Filmy i prezentacje multimedialne z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu. Zalecane metody dydaktyczne W przedmiocie powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu aerodynamiki I mechaniki lotu. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Podczas wykonywania ćwiczeń uczniowie pracują w grupach 2-3 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz uwzględnienie ocen ze sprawozdań i obserwacji uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

4.2. Płatowce


Poziom wymagań



PKZ(M.j)(3)1. objaśnić przeznaczenie głównych zespołów statków powietrznych; P B − Główne zespoły statków powietrznych. − Kadłuby statków powietrznych. − Skrzydło i usterzenie statku powietrznego. − Podwozia statków powietrznych. − Transmisja i wirniki nośne śmigłowców. − Wyposażenie dodatkowe statków powietrznych. − Układy sterowania statkiem powietrznym. − Wyposażenie wnętrza i awaryjne. − Napisy, znaki i symbole na statkach powietrznych. − Wyposażenie kabin statków powietrznych.

PKZ(M.j)(3)2. wskazać główne elementy konstrukcyjne płatowców statków powietrznych; P C

PKZ(M.j)(3)3. określić przeznaczenie elementów konstrukcyjnych statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(4)1. określić przeznaczenie zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(4)2. objaśnić zasadę działania instalacji hydraulicznej, pneumatycznej, paliwowej, klimatyzacyjnej; P B




PKZ(M.j)(4)4. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; P C − Sprzęt, dokumentacja i oprogramowanie

wykorzystywane do eksploatacji płatowców statków powietrznych.

− Hałas w lotnictwie. − Ciecze i gazy techniczne w lotnictwie.

PKZ(M.j)(7)3. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na statkach powietrznych; P B

PKZ(M.j)(7)4. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na statkach powietrznych; P B

PKZ(M.j)(8)1. stosować sprzęt komputerowy i specjalistyczne oprogramowanie wspomagające obsługę statków powietrznych; P C

PKZ(M.j)(8)2. pozyskać potrzebne informacje z systemu wspomagania eksploatacji statków powietrznych; P C

M.31.1(3)1. korzystać z dokumentacji technicznej sporządzonej w języku polskim i angielskim podczas wykonywania obsług statku powietrznego; P C

M.31.1(3)2. wypełniać dokumentację obsługową po wykonaniu obsługi statku powietrznego; P C

BHP(5)1. wyjaśnić wpływ hałasu na jakość wykonywanej pracy i zdrowie człowieka; P B

BHP(5)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; P B

BHP(5)3. obchodzić się z cieczami używanymi w obsłudze i gazami sprężonymi; P C BHP(6)1. wymienić skutki zatrucia typowymi cieczami lub gazami używanymi do obsługi statków powietrznych; P B

BHP(6)2. wymienić skutki długotrwałego lub nadmiernego hałasu; P B Planowane zadania Klasyfikowanie statków powietrznych w zależności od układu konstrukcyjnego. Uczniowie otrzymują zestawy rysunków, na podstawie których klasyfikują statki powietrzne i określają ich właściwości. Po wykonaniu pracy dokonują samooceny na podstawie sprawozdania wzorcowego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Czasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące budowy i działania płatowców, ich instalacji i systemów. Zalecane metody dydaktyczne W przedmiocie powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu budowy i działania płatowców. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń.



Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz uwzględnienie ocen ze sprawozdań i obserwacji uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

4.3. Silniki lotnicze


Poziom wymagań



PKZ(M.j)(5)1. określić przeznaczenie napędów lotniczych; P B − Ogólna charakterystyka napędów lotniczych. − Silniki tłokowe. − Turbinowe silniki śmigłowe. − Turbinowe silniki śmigłowcowe. − Turbinowe silniki odrzutowe. − Instalacje olejowe i paliwowe silników lotniczych. − Czynności obsługowe wykonywane na silnikach

lotniczych. − Elektroniczne systemy sterowania silnikami i

systemami paliwowymi. − Systemy kontroli parametrów pracy silnika. − Zagrożenia związane z pracą silników lotniczych.

PKZ(M.j)(5)2. wskazać i scharakteryzować główne zespoły silnika lotniczego; P B PKZ(M.j)(5)3. wymienić parametry pracy silnika lotniczego; P B PKZ(M.j)(5)4. wyjaśnić zasadę pracy instalacji olejowej silnika; P B PKZ(M.j)(5)5. wyjaśnić zasadę pracy instalacji paliwowej silnika; P B PKZ(M.j)(5)6. wymienić podstawowe czynności obsługowe wykonywane na silnikach lotniczych; P B

PKZ(M.j)(5)7. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołu napędowego; P C M.31.1(12)1. rozpoznać zdarzenia stanowiące potencjalne źródło zagrożeń dla jakości wykonywanej pracy; P C

M.31.1(12)2. scharakteryzować czynniki wywierające negatywny wpływ na jakość wykonywanej pracy; P B

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; P C KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej. P C Planowane zadania Klasyfikowanie konstrukcji silników lotniczych według określonych kryteriów. Uczniowie otrzymują rysunki silników lotniczych i na ich podstawie klasyfikują silniki i określają ich cechy. Po wykonaniu zadania dokonują samooceny na podstawie sprawozdania wzorcowego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do internetu i drukarką, stanowisko do demonstracji.



Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Czasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące budowy i działania silników lotniczych, ich instalacji i systemów. Zalecane metody dydaktyczne W przedmiocie powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu budowy i działania silników lotniczych. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz uwzględnienie ocen ze sprawozdań i obserwacji uczniów podczas wykonywania ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



5. Język angielski lotniczo-techniczny

5.1. Terminologia lotniczo-techniczna 5.2. Posługiwanie się językiem angielskim lotniczo-technicznym

5.1. Terminologia lotniczo-techniczna


Poziom wymagań



JOZ(1)1. określać terminologię techniczną w języku angielskim; P B − Terminologia zawodowa z zastosowaniem języka angielskiego podczas wykonywania zadań zawodowych (elementy i zespoły statków powietrznych, przyrządy i urządzenia awioniki, podstawowe operacje obróbki ręcznej i mechanicznej, zamawianie części zamiennych, przepisy lotnicze, dokumentacja techniczna i pokładowa, obsługa techniczna statku powietrznego).

JOZ(1)2. określać terminologię lotniczą w języku angielskim; P B JOZ(1)3. zastosować nazwy maszyn, urządzeń i narzędzi; P C JOZ(1)4. zastosować nazwy zespołów, systemów, instalacji, urządzeń statków powietrznych; P C

JOZ(1)7. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję w języku angielskim; P C JOZ(2)1. określić czynności związane z obsługą statków powietrznych; P B JOZ(3)1. przetłumaczyć na język angielski, z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty z zakresu techniki lotniczej napisane w języku polskim;

P C

JOZ(3)3. przeczytać i przetłumaczyć instrukcje w języku angielskim dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w obsłudze statków powietrznych; P C

Planowane zadania Opisywanie zasad działania instalacji i podzespołów. Uczniowie otrzymują schemat instalacji lub podzespołu statku powietrznego i w języku angielskim opisują jego zasadę działania. Zadanie oceniane jest przez nauczyciela. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: schematy instalacji i zespołów statku powietrznego, dokumentacja statku powietrznego w języku angielskim. Komputer z dostępem do Internetu. Urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce lotniczej w języku angielskim. Zalecane metody dydaktyczne W przedmiocie powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu słownictwa lotniczo-technicznego, porozumiewania się



w języku angielskim z personelem latającym i technicznym. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 20 osób, z podziałem na mniejsze podgrupy. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz oceny prac pisemnych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

5.2. Posługiwanie się językiem angielskim lotniczo-technicznym


Poziom wymagań



JOZ(1)5. posłużyć się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w lotnictwie; P B − Rozmowa z personelem latającym i technicznym.

− Zastosowanie zwrotów grzecznościowych. − Wydawanie poleceń. − Informacje na opakowaniach części zamiennych i

materiałów eksploatacyjnych. − Źródła informacji o obsługach technicznych. − Oferty szkoleniowe.

JOZ(1)6. zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu; P B JOZ(2)2. przeprowadzić rozmowę z personelem latającym i technicznym na temat stanu technicznego statku powietrznego, systemu, układu lub urządzenia; P C

JOZ(2)3. posłużyć się językiem angielskim w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych; P C

JOZ(2)4. zinterpretować typowe pytania stawiane przez personel latający i techniczny; P C

JOZ(2)5. wydać polecenia w języku angielskim dotyczące realizacji prac w zawodzie technik mechanik lotniczy; P C

JOZ(3)2. sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu w języku angielskim z zakresu techniki lotniczej P C

JOZ(3)4. zredagować notatkę w języku angielskim z tekstu z zakresu techniki lotniczej, słuchanego i czytanego P C

JOZ(4)1. porozumieć się z uczestnikami procesu obsługi statku powietrznego wykorzystując słownictwo zawodowe; P C

JOZ(4)2. przekazać w języku angielskim informacje dotyczące wykonywanych prac; P C

JOZ(4)3. porozumiewać się z zespołem współpracowników w języku angielskim; P C



JOZ(5)1. skorzystać z anglojęzycznych zasobów internetu związanych z tematyką zawodową; P C

JOZ(5)2. dokonać analizy informacji zawartych na opakowaniach części zamiennych statków powietrznych; PP D

JOZ(5)3. wyszukać w różnych źródłach informacje związane z wykonywaniem obsług statków powietrznych; P C

JOZ (5)4. skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu ofert szkoleniowych; P C

JOZ (5)5. zgromadzić i przetłumaczyć oferty szkoleniowe dla branży lotniczej. P C Planowane zadania Porozumiewanie się w języku obcym z załogą lotniczą oraz innymi osobami uczestniczącymi w procesie przygotowania statku powietrznego do lotu. Uczniowie w grupach 2 osobowych mają za zadanie przeprowadzić rozmowę na temat określony w zadaniu. Rozmowa jest oceniana przez pozostałych uczniów i nauczyciela. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: schematy instalacji i zespołów statku powietrznego, dokumentacja statku powietrznego w języku angielskim. Komputer z dostępem do Internetu. Urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce lotniczej w języku angielskim. Zalecane metody dydaktyczne W przedmiocie powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu słownictwa lotniczo-technicznego, porozumiewania się w języku angielskim z personelem latającym i technicznym. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach do 20 osób, z podziałem na mniejsze podgrupy. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się wykorzystać oceny z ćwiczeń w porozumiewaniu się w języku lotniczo-technicznym. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



6. Działalność gospodarcza w branży lotniczej

6.1. Podstawy formalno-prawne działalności gospodarczej 6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży lotniczej

6.1. Podstawy formalno-prawne działalności gospodarczej


Poziom wymagań



PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna; P B − Podstawy działalności gospodarczej.

− Zasady planowania określonej działalności. − Formy organizacyjno-prawne działalności

przedsiębiorstwa. − Formy pozyskiwania kapitału. − Rejestrowanie firmy. − Dokumentacja dotycząca podejmowania

działalności gospodarczej. − Opodatkowanie działalności gospodarczej. − Systemy wynagrodzeń pracowników. − Obowiązki pracodawcy dotyczące ubezpieczeń

społecznych. − Ubezpieczenia gospodarcze.

PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; P B PDG(2)1. zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; P B

PDG(2)2. zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; P B PDG(2)3. dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; P C

PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego;

P C

PDG(3)1. zidentyfikować aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; P B

PDG(3)2. dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; P C

PDG(3)3. przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; P C

PDG(3)4. skorzystać z aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. P C

PDG(7)1. sporządzić algorytm postępowania przy zakładaniu działalności gospodarczej w branży lotniczej; P C

PDG(7)2. wybrać formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej; P C

PDG(7)3. sporządzić dokumenty do uruchomienia i prowadzenia działalności P C



gospodarczej w branży lotniczej; PDG(7)4. sporządzić biznesplan dla działalności w branży lotniczej. P C Planowane zadania Procedura rejestracji firmy Zadaniem uczniów będzie opracowanie procedury postępowania przy rejestrowaniu firmy. Uczniowie pracują w dwuosobowych grupach. Uczniowie opracowują projekt działań związanych z rejestracją firmy, w którym określają etapy rejestracji firmy, instytucje, do których musza się zwrócić oraz dokumenty, które należy przygotować. Projekt przedstawiany jest na forum klasy i oceniany przez uczniów i nauczyciela. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Podstawy formalno-prawne działalności gospodarczej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do funkcjonowania na rynku pracy jako przedsiębiorcy. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania przepisów prawa, a także postawy odpowiedzialności za działania niezgodne z przepisami prawa. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny znajdować się: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy. Komputer z dostępem do Internetu. Urządzenia multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dominującą metodą kształcenia powinna być metoda projektu, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zakładania własnej działalności, oraz metoda projektu. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach i indywidualnie. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę wykonanego projektu. Projekt należy ocenić w aspekcie strategii przyjęcia działań będących drogą formalno-prawną przy zakładaniu o rejestracji własnej działalności związanej z branżą mechaniczną, formułowania i wyrażania swojej opinii, podejmowania decyzji. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

6.2. Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży lotniczej


Poziom wymagań



PDG(4)1. rozróżnić przedsiębiorstwa i instytucje branży lotniczej; P B Przemysł lotniczy i przedsiębiorstwa lotnicze w Polsce. Kooperacja przemysłu lotniczego z innymi branżami przemysłu i usług.

PDG(4)2. zidentyfikować przedsiębiorstwa branży lotniczej; P B PDG(4)3. określić powiązania przedsiębiorstwa branży lotniczej z otoczeniem. P B PDG(5)1. analizować czynniki kształtujące popyt na usługi związane z branżą PP C



lotniczą; Uwarunkowania prawne w lotnictwie. Praca biurowa. Korespondencja w biznesie. Urządzenia biurowe. Marketing w branży lotniczej.

PDG(5)2. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne. P B PDG(6)1. zorganizować współpracę z kontrahentami; PP C PDG(6)2.ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami branży lotniczej. P C PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; P C

PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; P C PDG(8)3. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie. P C

PDG(9)1. obsługiwać biurowe urządzenia techniczne; P C PDG(9)2. zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności branży mechanicznej. P C

PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu; P B PDG(10)2. dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej. PP C

PDG(11)1. zidentyfikować składniki kosztów i przychodów na wynik finansowy; PP B PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy. PP C Planowane zadania Reklama mojej firmy Zadaniem uczniów będzie wykonanie projektu „Reklama mojej firmy”. Uczniowie pracują w dwuosobowych grupach. Opracowują projekt działań w zakresie reklamy firmy na lokalnym rynku. W ramach projektu uczniowie powinni określić: grupę potencjalnych odbiorców usług firmy, zakres prowadzonych działań reklamowych i marketingowych, formę reklamy. Oceną wykonania zadania jest uzyskana przez uczniów ocena projektu. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Prowadzenie przedsiębiorstwa w branży lotniczej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia. Zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do funkcjonowania na rynku pracy jako przedsiębiorcy. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania przepisów prawa, a także postawy odpowiedzialności za działania niezgodne z przepisami prawa. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny znajdować się: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące marketingu. Komputer z dostępem do Internetu. Urządzenia multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne W dziale szczególnie zaleca się stosować metodę projektu, która sprzyja rozwijaniu kompetencji personalnych i społecznych, samodzielnemu rozwiązywaniu problemów oraz rozpoznaniu wybranej tematyki w pogłębiony sposób. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach i indywidualnie. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia



Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę wykonanego projektu. Projekt należy ocenić w aspekcie strategii działań reklamowych, formułowania i wyrażania swojej opinii, podejmowania decyzji. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



7. Pomiary elektryczne

7.1. Podstawy miernictwa elektrycznego 7.2. Pomiary elektryczne na statku powietrznym

7.1. Podstawy miernictwa elektrycznego


Poziom wymagań



BHP(7)1. przygotować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska

P C − Regulamin pracowni elektrycznej. − Zagadnienia BHP. − Postępowanie w przypadku porażenia prądem

elektrycznym. − Opracowanie wyników ćwiczeń. − Narzędzia pomiarowe i ich własności. − Rodzaje elektrycznych przyrządów pomiarowych. − Oznaczenia i symbole mierników. − Zakres pomiarowy miernika. − Szacowanie wartości wielkości mierzonej. − Obliczanie wartości wielkości mierzonej w

zależności od wskazań parametrów miernika. − Odczytywanie wskazań miernika cyfrowego − Dokładność pomiarów. − Błędy pomiarowe. − Połączenia elementów mechanicznych. − Połączenia elementów elektrycznych. − Korozja na elementach sieci elektrycznej. − Organizacja stanowiska pracy.

BHP(7)2. stosować zasady bezpiecznej pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; P C

(BHP)(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; P C (BHP)(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego; P C

(BHP)(9)1. objaśnić zasady wykorzystania wyposażenia przeciwpożarowego statku powietrznego i stanowiska wykonywania obsług wyposażenia elektrycznego i awionicznego

P B

(BHP)(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy P C

(BHP)(10 )1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; P C (BHP)(10 )2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej; P C PKZ(M.a)(5)6. wykonać połączenia elementów mechanicznych stosowanych w elektrotechnice; P C

PKZ(M.a)(5)7. wykonać połączenia elementów elektrycznych różnymi metodami; P C PKZ(M.a)(10)6. rozpoznać oznaki korozji na elementach sieci elektrycznej statku powietrznego; P C

PKZ(M.a)(10)7. usuwać produkty korozji z elementów sieci elektrycznej statku powietrznego; P C

PKZ(M.j)(6)9. rozpoznać elementy wchodzące w skład pokładowej sieci P C



energetycznej prądu stałego i zmiennego; PKZ(M.j)(7)1. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na urządzeniach elektrycznych; P B

PKZ(M.j)(7)2. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych; P B

M.31.1(7)8. dobierać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych; P C

M.31.1(7)9. dobierać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych; P C M.31.2(3)3. zastosować narzędzia i przyrządy pomiarowe do prac z zakresu montażu elementów elektrycznych; P C

M.31.2(11)3. dobrać przyrządy pomiarowe w diagnostyce urządzeń elektrycznych; P C

M.31.2(11)4. zastosować przyrządy pomiarowe w diagnostyce urządzeń elektrycznych; P C

OMZ(1)1. zaplanować i zamówić materiały niezbędne do wykonania przydzielonego zadania; P C

OMZ(1)2. zaplanować wyposażenie stanowiska pracy; P C OMZ(1)3. zaplanować czas na naprawę lub regeneracje uszkodzonych elementów. P C

Planowane zadania Pomiary rezystancji różnymi metodami Wykonaj pomiar rezystancji metodami określonymi w temacie ćwiczenia oraz dokonaj analizy wyników pomiaru. Uczniowie pracują w dwuosobowych grupach. W celu wykonania ćwiczenia uczniowie powinni: • zgromadzić potrzebną aparaturę i elementy elektryczne, • zapisać oznaczenia wybranych przyrządów, • połączyć układy pomiarowe zgodnie ze schematem pomiarowym, • wybrać tryby pracy mierników, • wykonać pomiary rezystancji każdą z kolejnych metod, • odczytać wartości rezystancji z kodu kreskowego, • porównać wyniki pomiarów z wartością odczytaną z kodu kreskowego obliczyć błędy każdego z pomiarów i sformułować wnioski. Nauczyciel ocenia sprawozdanie oraz współpracę uczniów w ramach grupy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w warsztatach szkolnych na stanowiskach do badania i montażu instalacji elektrycznych i układów elektronicznych. Zajęcia mogą być również prowadzone w pracowni elektrotechniki wyposażonej w stanowiska pomiarowe i montażowe. Środki dydaktyczne



Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów i prezentacje multimedialne związane z treściami kształcenia zawartymi w przedmiocie pracownia elektryczna i elektroniczna, czasopisma branżowe, katalogi, normy ISO i PN. Zalecane metody dydaktyczne Pracownia pomiarów odgrywa pomocniczą rolę w kształceniu technika mechanika lotniczego. Podczas wprowadzania nowych treści oprócz metod aktywizujących wskazana jest demonstracja z wyjaśnieniem. Podczas zajęć należy szczególną uwagę zwracać na przestrzeganie przez uczniów przepisów bhp, aby wyrobić nawyk dbałości o bezpieczeństwo własne i osób pracujących w grupie. Istotne jest również zwrócenie uwagi na pracę w grupach, jako pracę zespołów zadaniowych, ponieważ niejednokrotnie jest to nowa forma pracy dla uczniów. Pierwsze ćwiczenia powinny być starannie zaplanowane i należy przewidzieć na nie więcej czasu. Należy zwrócić uwagę również na korzystanie z norm i katalogów. Dominującą metodą powinna być metoda praktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w grupach do 16 osób, z podziałem na zespoły 2-3 osobowe. Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego, obserwację pracy ucznia oraz ocenę poprawności wykonania sprawozdania z wykonanych pomiarów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

7.2. Pomiary elektryczne na statku powietrznym


Poziom wymagań



PKZ(M.a)(17)3. odszukać w dokumentacji technicznej, katalogach i instrukcjach obsługi informacje niezbędne do wykonania sprawdzenia lub obsługi; P C − Ocena stanu przewodów elektrycznych i złącz.

− Łączenie i rozłączanie złącz elektrycznych stosowanych w statkach powietrznych.

− Naprawa przewodów elektrycznych i metalizacji statku powietrznego.

− Posługiwanie się schematami elektrycznymi i elektronicznymi.

− Posługiwanie się narzędziami i przyrządami pomiarowymi.

− Napisy i oznaczenia na urządzeniach awionicznych.

PKZ(M.a)(17)4. dokonać analizy treści dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi; P C

PKZ(M.j)(6)10. rozpoznać elementy wchodzące w skład awioniki statku powietrznego; P B

PKZ(M.j)(7)2. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych; P C

M.31.2(3)4. zastosować narzędzia i przyrządy pomiarowe do prac z zakresu montażu elementów elektronicznych; P C

M.31.2(4)3. posłużyć się schematami elektrycznymi i elektronicznymi systemów i urządzeń statków powietrznych podczas wykonywania sprawdzeń lub obsług; P C

M.31.2(4)4. wykorzystać schematy elektryczne i elektroniczne systemów P C



i urządzeń statków powietrznych do analizy niesprawności; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej; P C KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej. P C KPS(2)1. zaproponować możliwości rozwiązywania zadań zgodnie z własnymi pomysłami; P B

KPS(2)2. zaplanować realizację zadań zgodnie z własnymi propozycjami; P C OMZ(2)1. określić kwalifikacje pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; P B

OMZ(2)2. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; P B

OMZ(2)3. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania. P C

OMZ(3)1. wpływać na działania podległych pracowników; P C OMZ(3)2. koordynować prace podległych pracowników P C OMZ(4)1. ocenić jakość i terminowość pracy wykonanej przez podległych pracowników; P B

OMZ(4)2. ocenić jakość swojej pracy i pracy zespołu. P B OMZ(5)1. przygotować projekt zmian organizacyjnych usprawniających wykonywanie obsług technicznych; P C

OMZ(5)2. zidentyfikować czynniki utrudniające sprawne wykonywanie prac obsługowych. P B

OMZ(6)1. wysłuchać opinii współpracowników; P A OMZ(6)2. wyrażać swoje zdanie w kontaktach z podwładnymi i przełożonymi. P B Planowane zadania Ocena stanu technicznego wiązki przewodów elektrycznych Uczniowie w grupach 2-3 osobowych otrzymują do sprawdzenia wiązkę elektryczną zabudowaną na statku powietrznym. Zadaniem uczniów jest wykonanie niezbędnych pomiarów elektrycznych i ocena zewnętrznego stanu technicznego wiązki. Praca oceniana jest przez nauczyciela na podstawie sprawozdania oraz obserwacji pracy uczniów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: statek powietrzny, schematy instalacji i zespołów statku powietrznego, dokumentacja statku powietrznego, aparatura kontrolno-pomiarowa, narzędzia. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Pracownia pomiarów odgrywa pomocniczą rolę w kształceniu technika mechanika lotniczego. Podczas wprowadzania nowych treści oprócz metod aktywizujących wskazana jest demonstracja z wyjaśnieniem. Podczas zajęć należy szczególną uwagę zwracać na przestrzeganie przez uczniów przepisów bhp, aby wyrobić nawyk dbałości o bezpieczeństwo



własne i osób pracujących w grupie. Istotne jest również zwrócenie uwagi na pracę w grupach, jako pracę zespołów zadaniowych, ponieważ niejednokrotnie jest to nowa forma pracy dla uczniów. Pierwsze ćwiczenia powinny być starannie zaplanowane i należy przewidzieć na nie więcej czasu. Należy zwrócić uwagę również na korzystanie z dokumentacji technicznej. Dominującą metodą powinna być metoda praktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w grupach do 16 osób, z podziałem na zespoły 2-3 osobowe. Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego, obserwację pracy ucznia oraz ocenę poprawności wykonania sprawozdania z wykonanych prac. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



8. Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne

8.1. Technologie wytwarzania 8.2. Badanie i obsługa konstrukcji mechanicznych

8.1. Technologie wytwarzania


Poziom wymagań



BHP(7)1. przygotować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

P C − BHP na stanowisku pracy. − Części i mechanizmy maszyn i urządzeń. − Połączenia elementów mechanicznych. − Zasady tolerancji i pasowania. − Właściwości materiałów metalowych

i niemetalowych. − Właściwości materiałów eksploatacyjnych. − Maszyny i urządzenia do transportu

wewnętrznego. − Obróbka ręczna. − Obróbka maszynowa. − Przyrządy kontrolno-pomiarowe. − Procesy technologiczne. − Dokumentacja techniczna i obsługowa.


(BHP)(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; P C (BHP)(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego; P C

BHP(9)1. stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań na stanowisku pracy P C

BHP(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy; P C

PKZ(M.a)(4)5. rozpoznać części i mechanizmy maszyn i urządzeń; P B PKZ(M.a)(4)6. dobrać z katalogu na podstawie oznaczeń łożysko toczne; P C PKZ(M.a)(4)7. określić zastosowanie elementów, zespołów i mechanizmów maszyn i urządzeń. P B

PKZ(M.a)(5)6. wykonać połączenia elementów mechanicznych; P C PKZ(M.a)(5)8. określić rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji technicznej maszyny; P C

PKZ(M.a)(5)9. wykonać połączenia klejone i nitowane. P C PKZ(M.a)(6)5; stosować zasady tolerancji i pasowania podczas montażu części maszyn; P C

PKZ(M.a)(6)6. wybrać z norm wartości odchyłek dla zadanych pasowań; P C PKZ(M.a)(6)7 obliczyć wymiary graniczne, odchyłki i tolerancje. P C



PKZ (M.a)(7)5. rozpoznawać materiały metalowe i niemetalowe; P B PKZ (M.a)(7)6. określić właściwości materiałów metalowych i niemetalowych; P B PKZ (M.a)(7)7. określić właściwości materiałów eksploatacyjnych. P B PKZ (M.a)(8)1 scharakteryzować maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego; P B PKZ (M.a)(8)2 dobrać maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego do określonych zadań; P C

PKZ (M.a)(8)3 określić budowę i zasadę działania wybranych maszyn i urządzeń transportu wewnętrznego; P B

PKZ (M.a)(9)1. dobrać sposób transportu w zależności od rodzaju materiału; P C PKZ (M.a)(9)2. dobrać sposób składowania w zależności od rodzaju materiału P C PKZ (M.a)(9)3. zorganizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów PP C

PKZ (M.a)(11)5. dobrać metody obróbki ręcznej części maszyn i urządzeń; P C PKZ (M.a)(11)6. dobrać metody obróbki maszynowej części maszyn i urządzeń; P C PKZ (M.a)(11)7. zaplanować etapy procesu technologicznego dla wybranych technik wytwarzania części maszyn; P C

PKZ (M.a)(12)1. scharakteryzować rodzaje oprzyrządowania technologicznego do mocowania przedmiotów podczas obróbki ręcznej i maszynowej; P B

PKZ (M.a)(12)2. dobrać narzędzia do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych; P C PKZ (M.a)(12)3. dobrać maszyny i urządzenia do obróbki maszynowej metali i tworzyw sztucznych; P C

PKZ (M.a)(13)3. dobrać przyrządy pomiarowe stosowane podczas procesu obróbki materiałów; P C

PKZ (M.a)(13)4. ocenić sprawność przyrządów pomiarowych stosowanych podczas obróbki ręcznej i maszynowej; PP D

PKZ(M.a)(14)1. dobrać przyrządy pomiarowe do wykonania pomiarów warsztatowych; P C

PKZ(M.a)(14)2. wykonać pomiary przyrządami suwmiarkowymi i mikrometrycznymi P C

PKZ(M.a)(14)3. wykonać pomiary za pomocą czujnika zegarowego; P C PKZ(M.a)(14)4. wykonać pomiary za pomocą płytek wzorcowych; P C PKZ(M.a)(14)5. wykonać pomiary kątów. P C PKZ (M.a)(15)3. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej na stanowisku pracy; P B

PKZ (M.a)(15)4. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości gotowego P B



wyrobu na stanowisku pracy; PKZ (M.a)(15)5. określić zakres prac kontroli jakości gotowego wyrobu na stanowisku kontroli jakości. P B

PKZ(M.a)(16)1. sklasyfikować maszyny i urządzenia; P B PKZ(M.a)(16)2. scharakteryzować elementy funkcjonalne maszyny i urządzenia; P B PKZ(M.a)(16)3. określić parametry techniczne maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle lotniczym; P C

PKZ(M.a)(16)4. wyjaśnić budowę i zasadę działania maszyn energetycznych stosowanych w przemyśle lotniczym; P B

PKZ(M.a)(16)5. wyjaśnić działanie i określić zastosowanie maszyn technologicznych stosowanych w przemyśle lotniczym; P B

PKZ(M.a)(16)6. rozróżnić elementy napędu hydraulicznego i pneumatycznego maszyn i urządzeń; P B

KPS(3)1. planuje sposób realizacji zadania; P C KPS(3)2. analizuje możliwe skutki realizacji zadania. P C M.31.1(1)4. dobrać narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania przydzielonego zadania; P C

M.31.1(1)5.posłużyć się przyrządami kontrolno-pomiarowymi do oceny jakości wykonanej pracy; P C


OMZ(1)2. zaplanować wyposażenie stanowiska pracy; P C OMZ(2)1. określić kwalifikacje pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; P B

OMZ(2)2. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; P B

OMZ(2)3. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania; P C

OMZ(3)1. wpływać na działania podległych pracowników; P C OMZ(3)2. koordynować prace podległych pracowników; P C OMZ(4)1. ocenić jakość i terminowość pracy wykonanej przez podległych pracowników; P C

OMZ(4)2. ocenić jakość swojej pracy i pracy zespołu; P C Planowane zadania Wykonywanie połączeń klejonych.



Uczniowie wykonują połączenia klejowe zgodnie z instrukcją. Jakość połączenia sprawdza i ocenia nauczyciel. Wykonywanie połączeń nitowych. Uczniowie wykonują połączenia nitowe zgodnie z instrukcją. Jakość połączenia sprawdza i ocenia nauczyciel. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni wyposażonej w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką, stanowiska do demonstracji i wykonywania procesów technologicznych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, katalogi podzespołów. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy „Technologie wytwarzania” wymaga stosowania wyłącznie aktywizujących metod kształcenia. Metoda ta zawiera opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej oraz w grupach 3 – 4 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się ująć ocenę pracy oraz wyniki uzyskane przez uczniów z ćwiczeń praktycznych i sprawozdań z ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

8.2. Badanie i obsługa konstrukcji mechanicznych


Poziom wymagań



BHP(10)1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; P D − BHP na stanowisku pracy. − Dokumentacja techniczna i obsługowa. − Transport i składowanie materiałów. − Posługiwanie się przyrządami kontrolno

pomiarowymi. − Wykonywanie połączeń rozłącznych

i nierozłącznych. − Techniki demontażu i montażu elementów

konstrukcji mechanicznych. − Narzędzia do demontażu i montażu elementów

konstrukcji mechanicznych.

BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej; P D PKZ(M.a)(5)6. wykonać połączenia elementów mechanicznych; P C PKZ(M.a)(5)8. określić rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji technicznej maszyny; P B

PKZ(M.a)(5)9. wykonać połączenia klejone i nitowane. P C PKZ (M.a)(7)5. rozpoznawać materiały metalowe i niemetalowe; P B PKZ (M.a)(7)6. określić właściwości materiałów metalowych i niemetalowych; P B PKZ (M.a)(7)7. określić właściwości materiałów eksploatacyjnych. P B PKZ (M.a)(8)2 dobrać maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego do określonych zadań; P C



PKZ (M.a)(9)1. dobrać sposób transportu w zależności od rodzaju materiału; P C − Nakładanie powłok ochronnych. − Konserwacja elementów i urządzeń statku

powietrznego. − Diagnostyka elementów i urządzeń

zdemontowanych ze statku powietrznego. − Zakres napraw warsztatowych elementów

i urządzeń statku powietrznego.

PKZ (M.a)(9)2. dobrać sposób składowania w zależności od rodzaju materiału P C PKZ (M.a)(9)3. zorganizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów PP D

PKZ (M.a)(10)8. usuwać produkty korozji z elementów konstrukcyjnych statków powietrznych; P D

PKZ (M.a)(10)9. dobrać rodzaje powłok ochronnych elementów konstrukcyjnych statków powietrznych. P C

PKZ (M.a)(10)10. nakładać powłoki ochronne na elementy konstrukcyjne statków powietrznych; P C

PKZ(M.a)(14)1. dobrać przyrządy pomiarowe do wykonania pomiarów warsztatowych; P C

PKZ(M.a)(14)2. wykonać pomiary przyrządami suwmiarkowymi i mikrometrycznymi; P C

PKZ(M.a)(14)3. wykonać pomiary za pomocą czujnika zegarowego; P C PKZ(M.a)(14)4. wykonać pomiary za pomocą płytek wzorcowych; P C PKZ(M.a)(14)5. wykonać pomiary kątów. P C PKZ (M.a)(15)3. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej na stanowisku pracy; P B

PKZ(M.a)(17)3. odszukać w dokumentacji technicznej, katalogach i instrukcjach obsługi informacje niezbędne do wykonania sprawdzenia lub obsługi; P C

PKZ(M.a)(17)5. wykorzystać dokumentację techniczną podczas planowania i wykonywania konserwacji elementów konstrukcyjnych statków powietrznych; P C

KPS(3)1. planuje sposób realizacji zadania; P C KPS(3)2. analizuje możliwe skutki realizacji zadania. P C KPS(4)1. rozumie konieczność rozwoju zawodowego; P B KPS(4)2. planuje swój rozwój zawodowy. P C KPS(5)1. określać skutki długotrwałego oddziaływania stresu; P B KPS(5)2. określać sposoby radzenia sobie ze stresem. P B KPS (6)1. rozumieć konieczność ciągłego doskonalenia umiejętności zawodowych; P B KPS (6)2. wyszukać informacje o szkoleniach i kursach doskonalenia zawodowego; P C M.31.1(1)4. dobrać narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania przydzielonego zadania; P C

M.31.1(1)2. korzystać z narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych w trakcie wykonywania liniowej statków powietrznych; P C



M.31.1(1)5.posłużyć się przyrządami kontrolno-pomiarowymi do oceny jakości wykonanej pracy; P C

M.31.1(2)1. sprawdzić stan techniczny sprzętu lotniskowo-hangarowego; P C M.31.1(2)2. posłużyć się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statku powietrznego; P C

M.31.1(2)3. wykonać drobne naprawy sprzętu lotniskowo-hangarowego; P C M.31.1(5)1. określić trasę przeglądu statku powietrznego; P B M.31.1(5)2. usuwać drobne defekty wykryte podczas przeglądu statku powietrznego; P C

M.31.1(7)3. ocenić stan zabezpieczeń antykorozyjnych konstrukcji mechanicznych; P C

M.31.1(7)4. ocenić stan techniczny konstrukcji mechanicznych; P C M.31.1(7)5. ocenić możliwość wykonania naprawy uszkodzonych konstrukcji mechanicznych; P D

M.31.1(7)10. podjąć decyzję o metodach naprawy uszkodzonych konstrukcji mechanicznych; PP D

M.31.2(6)1. zamówić potrzebne części zamienne i materiały eksploatacyjne; P C M.31.2(6)2. wypełnić dokumentację związaną z obiegiem części zamiennych; P C M.31.2(6)3. wypełnić dokumentację związaną z obiegiem materiałów eksploatacyjnych; P C

M.31.2(7)1. postępować ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi; P C M.31.2(7)2. zakonserwować elementy i urządzenia zdemontowane ze statku powietrznego; P C

M.31.2(8)1. dobrać narzędzia do wykonania napraw zespołów statku powietrznego; P C

M.31.2(8)2. dobrać narzędzia do wykonania napraw instalacji statku powietrznego; P C

M.31.2(8)3. dobrać narzędzia do wykonania napraw wyposażenia statku powietrznego; P C


OMZ(1)2. zaplanować wyposażenie stanowiska pracy; P C OMZ(1)3. zaplanować czas na naprawę lub regeneracje uszkodzonych elementów; P C

OMZ(2)1. określić kwalifikacje pracowników niezbędnych do wykonania P B



przydzielonego zadania; OMZ(2)2. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; P B

OMZ(2)3. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania; P C

OMZ(5)1. przygotować projekt zmian organizacyjnych usprawniających wykonywanie obsług technicznych; P C

OMZ(5)2. zidentyfikować czynniki utrudniające sprawne wykonywanie prac obsługowych; P C

OMZ(6)1. wysłuchać opinii współpracowników; P B OMZ(6)2. wyrażać swoje zdanie w kontaktach z podwładnymi i przełożonymi. P C Planowane zadania Diagnozowanie elementów konstrukcyjnych. Uczniowie oceniają stan techniczny wybranego elementu konstrukcyjnego przy wykorzystaniu kilku metod diagnostycznych i wykonują sprawozdanie. Po wykonaniu zadania dokonują samooceny na podstawie porównania ze sprawozdaniem wzorcowym. Demontaż i montaż elementów konstrukcyjnych. Uczniowie wykonują demontaż i montaż wybranego elementu konstrukcyjnego posługując się dokumentacją techniczną. Po wykonaniu zadania dokonują samooceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: elementy konstrukcyjne statków powietrznych (samolotów i śmigłowców), dokumentacja techniczna, schematy instalacji, zestaw instrukcji, zestawy narzędzi pomiarowych i obsługowych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy „Badanie i obsługa konstrukcji mechanicznych ” wymaga stosowania wyłącznie aktywizujących metod kształcenia. Metoda ta zawiera opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej oraz w grupach 3 – 4 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się ująć ocenę pracy zespołowej oraz wyniki uzyskane przez uczniów z ćwiczeń praktycznych i sprawozdań z ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



9. Obsługa statków powietrznych

9.1. Obsługa liniowa statków powietrznych 9.2. Obsługa hangarowa statków powietrznych 9.3. Diagnostyka statków powietrznych

9.1. Obsługa liniowa statków powietrznych


Poziom wymagań



BHP(5)1. wyjaśnić wpływ hałasu na jakość wykonywanej pracy i zdrowie człowieka; P B − Narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe

stosowane w obsłudze liniowej. − Sprzęt lotnislowo-hangarowy używany do obsługi

statku powietrznego. − Dokumentacja techniczna i obsługowa. − Dokumenty normatywne w obsłudze statków

powietrznych. − Serwisowanie statków powietrznych. − Trasa przeglądu statku powietrznego. − Wykonywanie obsług liniowych statków

powietrznych. − Ocena zewnętrznego stanu technicznego statku

powietrznego. − Regulacje elementów płatowca i systemów

sterowania. − Obsługi konserwacyjne statków powietrznych. − Ocena sprawności systemów i instalacji statku

powietrznego. − Paliwa, oleje, smary, ciecze robocze i gazy

techniczne stosowane w obsłudze statków powietrznych.

− Personel poświadczania obsługi.

BHP(5)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; P B

BHP(5)3. obchodzić się z cieczami używanymi w obsłudze i gazami sprężonymi; P C BHP(6)1. wymienić skutki zatrucia typowymi cieczami lub gazami używanymi do obsługi statków powietrznych; P A

BHP(6)2. wymienić skutki długotrwałego lub nadmiernego hałasu; P A BHP(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; P C BHP(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego; P C

BHP(9)1. stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań na stanowisku pracy P C

BHP(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy; P C

M.31.1(1)1. przygotować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania obsługi liniowej statków powietrznych; P C

M.31.1(1)2. korzystać z narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych w trakcie wykonywania obsługi liniowej statków powietrznych; P C

M.31.1(1)3. zakonserwować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe po zakończonej pracy; P C

M.31.1(2)1. sprawdzić stan techniczny sprzętu lotniskowo-hangarowego; P C M.31.1(2)2. wykorzystać sprzęt lotniskowo-hangarowy do obsługi statku P C



powietrznego; − Organizacje obsługowe. M.31.1(2)3. wykonać drobne naprawy sprzętu lotniskowo-hangarowego; P C

M.31.1(3)1. korzystać z dokumentacji technicznej sporządzonej w języku polskim i angielskim podczas wykonywania obsług statku powietrznego; P C


M.31.1(4)1. rozróżnić organizacje lotnicze i określić zakresy ich działalności; P A M.31.1(4)2. rozróżnić rodzaje wymaganej dokumentacji statku powietrznego; P A M.31.1(4)3. scharakteryzować obowiązki i kompetencje personelu poświadczającego obsługę statku powietrznego w zakresie obsługi liniowej; P B

M.31.1(4)4. określić zadania zatwierdzonych organizacji obsługowych na podstawie obowiązujących przepisów lotniczych; P B

M.31.1(5)1. określić trasę przeglądu statku powietrznego; P B M.31.1(5)3. zlokalizować główne węzły obsługowe w statku powietrznym; P C M.31.1(5)2. usuwać drobne defekty wykryte podczas przeglądu statku powietrznego; P C

M.31.1(5)4. wykonać obsługę liniową statku powietrznego zgodnie z obowiązującą dokumentacją; P C

M.31.1(6)1. zidentyfikować zagrożenia związane z zaopatrywaniem statku powietrznego gazami sprężonym i cieczami, P C

M.31.1(6)4. ocenić jakość materiałów eksploatacyjnych P C M.31.1(6)5. przygotować statek powietrzny do napełniania materiałami eksploatacyjnymi, P C

M.31.1(6)6. napełnić instalacje i systemy statku powietrznego zgodnie z technologią i normami, P C

M.31.1(7)6. ocenić stan techniczny systemów energetycznych statku powietrznego; P C

M.31.1(7)7. ocenić stan techniczny anten i oświetlenia zewnętrznego statku powietrznego; P C

M.31.1(7)10. ocenić stan techniczny pokrycia płatowca, zewnętrznych elementów systemu sterowania, elementów podwozia; P C

M.31.1(7)11. podjąć decyzję o dalszych działaniach w związku z wykrytymi usterkami i awariami; P C

M.31.1(8)3. wykonać regulację zamków eksploatacyjnych na płatowcu statku powietrznego; P C



M.31.1(8)4. wykonać regulację sztywnych i linkowych układów sterowania; P C M.31.1(9)3. stosować materiały eksploatacyjne używane do konserwacji statków powietrznych; P C

M.31.1(9)4. stosować zasady wykonywania obsług konserwacyjnych na statkach powietrznych; P C

M.31.1(10)3. stosować procedury dystrybucji części zamiennych w lotnictwie; P C M.31.1(10)4. stosować procedury dystrybucji i postępowania ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi; P C

OMZ(1)1. zaplanować obsługę liniową statku powietrznego; P C Planowane zadania Określanie wielkości luzów na elementach systemu sterowania lotem. Uczniowie wykonują pomiary luzów na wybranych elementach wykonawczych systemu sterowania lotem statku powietrznego w oparciu o dokumentację techniczną i wykonują sprawozdanie. Po wykonaniu zadania dokonują samooceny na podstawie porównania ze sprawozdaniem wzorcowym. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: statek powietrzny (samolot lub śmigłowiec), dokumentacja techniczna statku powietrznego, schematy instalacji, zestaw instrukcji i przepisów lotniczych dotyczących bezpieczeństwa obsługi statków powietrznych, dokumentacje pokładowe i poświadczające, sprzęt lotniskowo-hangarowy, aparatura kontrolno-pomiarowa do sprawdzania układów statku powietrznego, zestawy narzędzi obsługowych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy „Obsługa liniowa statków powietrznych” wymaga stosowania wyłącznie aktywizujących metod kształcenia. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Metoda ta zawiera opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej oraz w grupach 3 – 4 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się wykorzystać ocenę z obserwacji pracy uczniów na ćwiczeniach, oceny ze sprawozdań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



9.2. Obsługa hangarowa statków powietrznych


Poziom wymagań




P C − Praca w hangarach i warsztatach obsługowych. − Dokumentacja techniczna w obsługach

hangarowych. − Dokumentacja potwierdzenia wykonania obsługi

i naprawy. − Technologia wykonywania napraw płatowców,

silników, podwozi, systemów i instalacji statku powietrznego.

− Technologia wykonywania obsługi hangarowej płatowców, silników, podwozi, systemów i instalacji statku powietrznego.

− Katalogi części zamiennych. − Zamawianie części zamiennych. − Demontaż i montaż urządzeń statku

powietrznego. − Komputerowy system wspomagania eksploatacji. − Konserwacja zespołów statku powietrznego. − Usuwanie niesprawności statku powietrznego.


BHP(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; P C BHP(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego; P C

BHP(10 )1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; P C BHP(10 )2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej; P C KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; P C KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; P C KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; P C KPS(10) współpracuje w zespole; P C M.31.1(3)1. korzystać z dokumentacji technicznej sporządzonej w języku polskim i angielskim podczas wykonywania obsług statku powietrznego; P C


M.31.2(3)5. scharakteryzować technologie napraw elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; P B

M.31.2(3)6. dobrać technologię do naprawy elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; P C

M.31.2(3)7. określić proces technologiczny naprawy typowych elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej w oparciu o dokumentację techniczną;

P C

M.31.2(4)5. określić przeznaczenie elementów systemu lub urządzenia w oparciu o schemat elektryczny; P B

M.31.2(4)6. posłużyć się schematem elektrycznym i elektronicznym w analizie uszkodzenia systemu lub urządzenia statku powietrznego; P C



M.31.2(5)1. ustalić nazwę i oznaczenie kodowe uszkodzonego elementu statku powietrznego; P C

M.31.2(5)2. wybrać część niezbędną do wykonania naprawy z katalogu części zamiennych; P C

M.31.2(5)3. wypełnić zapotrzebowanie na części zamienne niezbędne do wykonania naprawy lub obsługi; P C

M.31.2(6)4. scharakteryzować procedury dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych; P B

M.31.2(6)5. odbierać i wydawać części zamienne i materiały eksploatacyjne używane do napraw i obsług statków powietrznych; P C

M.31.2(7)2. zakonserwować elementy i urządzenia zdemontowane ze statku powietrznego; P C

M.31.2(7)3. postępować z agregatami zdemontowanymi ze statku powietrznego i agregatami nowymi przed zabudowaniem ich na statek powietrzny; P C

M.31.2(7)1. postępować ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi; P C M.31.2(8)4. posłużyć się narzędziami stosowanymi podczas wykonywania obsług i napraw statku powietrznego; P C

M.31.2(8)5. sprawdzić narzędzia po wykonaniu obsługi lub naprawy statku powietrznego; P C

M.31.2(9)1. wykonać czynności z zakresu obsługi hangarowej zgodnie z dokumentacją techniczną; P C

M.31.2(9)2. wykonać czynności naprawcze elementów płatowca i systemów statku powietrznego zgodnie z dokumentacją techniczną; P C

M.31.2(10)1. dobrać metodę i zaplanować proces usuwania niesprawności statku powietrznego, jego zespołów, instalacji i wyposażenia; P C

M.31.2(10)2. wykonać czynności usuwania niesprawności statku powietrznego, jego zespołów, instalacji i wyposażenia; P C

M.31.2(12)1. scharakteryzować procesy konserwacji instalacji i podzespołów statków powietrznych; P B

M.31.2(12)2. wykonać konserwację instalacji i podzespołów statku powietrznego; P C M.31.2(13)1. pozyskać dane z komputerowego systemu wspomagania eksploatacji; P C

M.31.2(13)2. wprowadzić dane do komputerowego systemu wspomagania eksploatacji; P C

M.31.2(14)1. scharakteryzować dokumentację wykonawczą potwierdzenia P B



obsługi; M.31.2(14)2. dokonywać wpisów w dokumentacji wykonawczej potwierdzenia obsługi; P C

OMZ(1)2. zaplanować obsługę hangarową i naprawę statku powietrznego; P C OMZ(2)1. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania obsługi na statku powietrznym; P B

OMZ(2)2. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania. P C

Planowane zadania Demontaż i montaż agregatów systemu hydraulicznego. Uczniowie wykonują czynności demontażu i montażu wybranego agregatu systemu hydraulicznego w oparciu o dokumentację techniczną i wykonują sprawozdanie. Po wykonaniu praca jest oceniana przez nauczyciela na podstawie sprawozdania i obserwacji pracy uczniów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: statek powietrzny (samolot lub śmigłowiec), dokumentacja techniczna statku powietrznego, schematy instalacji, zestaw instrukcji i przepisów lotniczych dotyczących bezpieczeństwa obsługi statków powietrznych, dokumentacje pokładowe i poświadczające, sprzęt lotniskowo-hangarowy, aparatura kontrolno-pomiarowa do sprawdzania układów statku powietrznego, zestawy narzędzi obsługowych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy „Obsługa hangarowa statków powietrznych” wymaga stosowania wyłącznie aktywizujących metod kształcenia. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Metoda ta zawiera opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej oraz w grupach 3 – 4 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się wykorzystać ocenę z obserwacji pracy uczniów na ćwiczeniach, oceny ze sprawozdań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



9.3. Diagnostyka statków powietrznych


Poziom wymagań



M.31.1(11)2. określić rodzaje błędów występujących podczas wykonywania czynności obsługowych; P B − Błędy w lotnictwie.

− Jakość pracy podczas wykonywania obsług statków powietrznych.

− Ocena stanu technicznego elementów metalowych i kompozytowych.

− Badania nieniszczące konstrukcji płatowca. − Aparatura kontrolno-pomiarowa wykorzystywana

do diagnozowania stanu technicznego statków powietrznych.

M.31.1(11)3. przewidzieć skutki błędów i zapobiec im; P C M.31.1(12)1. rozpoznać zdarzenia stanowiące potencjalne źródło zagrożeń dla jakości wykonywanej pracy; P C

M.31.1(12)2. scharakteryzować czynniki wywierające negatywny wpływ na jakość wykonywanej pracy; P B

M.31.2(1)1. rozróżnić materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; P C

M.31.2(1)2. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; P B

M.31.2(1)3. dobrać, na podstawie dokumentacji technicznej, materiał do wykonania naprawy elementów konstrukcyjnych statków powietrznych; P C

M.31.2(2)4. dobrać metodę określania wad materiałów konstrukcyjnych do oceny stanu technicznego typowych elementów stosowanych w technice lotniczej; P C

M.31.2(2)5. wykonać badanie nieniszczące typowych elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; P C

M.31.2(11)5. przygotować statek powietrzny i aparaturę kontrolno-pomiarową do wykonania oceny stanu technicznego statku powietrznego, jego systemów, zespołów i podzespołów;

P C

M.31.2(11)6. posłużyć się aparaturą kontrolno-pomiarową do oceny stanu technicznego statku powietrznego, jego systemów, zespołów i podzespołów; P C

OMZ(3)1. wpływać na działania podległych pracowników; P C OMZ(3)2. koordynować prace podległych pracowników. P C OMZ(4)1. ocenić jakość i terminowość pracy wykonanej przez podległych pracowników; P C

OMZ(4)2. ocenić jakość swojej pracy i pracy zespołu. P C OMZ(5)1. przygotować projekt zmian organizacyjnych usprawniających wykonywanie obsług technicznych; P C



OMZ(5)2. zidentyfikować czynniki utrudniające sprawne wykonywanie prac obsługowych. P C

OMZ(6)1. wysłuchać opinii współpracowników; P A OMZ(6)2. wyrażać swoje zdanie w kontaktach z podwładnymi i przełożonymi. P C Planowane zadania Ocenianie stanu technicznego zespołu silnika. Uczniowie wykonują ocenę stanu technicznego wybranego zespołu silnika lotniczego metodą endoskopową w oparciu o dokumentację techniczną i wykonują sprawozdanie. Po wykonaniu pracy sprawozdanie jest oceniane przez nauczyciela. Oceniana jest również praca indywidualna i grupowa. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni budowy i eksploatacji statków powietrznych. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: statek powietrzny (samolot lub śmigłowiec), dokumentacja techniczna statku powietrznego, schematy instalacji, zestaw instrukcji i przepisów lotniczych dotyczących bezpieczeństwa obsługi statków powietrznych, dokumentacje pokładowe i poświadczające, sprzęt lotniskowo-hangarowy, aparatura kontrolno-pomiarowa do sprawdzania układów statku powietrznego, zestawy narzędzi obsługowych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy „Diagnostyka statków powietrznych” wymaga stosowania wyłącznie aktywizujących metod kształcenia. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Metoda ta zawiera opisy czynności niezbędne do wykonania zadania, a uczniowie pracują samodzielnie. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy indywidualnej oraz w grupach 3 – 4 osobowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się wykorzystać ocenę z obserwacji pracy uczniów na ćwiczeniach, oceny ze sprawozdań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



10. Praktyki zawodowe

10.1. Bezpieczeństwo i organizacja pracy podczas wykonywania zadań 10.2. Obsługi techniczne statków powietrznych

10.1. Bezpieczeństwo i organizacja pracy podczas wykonywania zadań Uszczegółowione efekty kształcenia

Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom

wymagań programowych

(P lub PP)

Kategoria taksonomiczna

Materiał kształcenia

BHP(4)1. wymienić zagrożenia dla życia i zdrowia w pracy technika mechanika lotniczego;

P C − Organizowanie stanowiska pracy. − Zasady i przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny

pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania prac.

− System pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia.

− Zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych.

− Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia. − Kompetencje personalne i społeczne podczas

wykonywania prac. − Metody organizacji pracy indywidualnej bądź grupowej.

BHP(4)2. wymienić zagrożenia dla środowiska naturalnego powodowane przez statki powietrzne;

P C


P C

BHP(7)2. stosować zasady bezpiecznej pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

P C

BHP(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; P C BHP(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego;

P C

BHP(9)1. stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań na stanowisku pracy

P C

BHP(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy;

P C

BHP(10 )1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; P B BHP(10 )2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej; P D OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań P C OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań P C OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań P C OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań P C OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na P C



poprawę OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami podczas wykonywania prac P C Planowane zadania Dobieranie środków ochrony indywidualnej do wykonywanych prac obsług liniowych i hangarowych statków powietrznych. Wskazywanie konsekwencji naruszenia przepisów i zasad bhp podczas wykonywania obsług liniowych na płycie lotniska. Wskazywanie konsekwencji naruszenia przepisów i zasad bhp podczas wykonywania obsług hangarowych statków powietrznych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Z proponowanej ilości zadań można wybrać te, które są możliwe do wykonania w danym zakładzie. Wszystkie zadania są przewidziane do realizacji w systemie jednej 8 godzinnej zmiany. Praktyka u pracodawców ma na celu zdobycie wiedzy praktycznej, a tym samym zwiększenie skuteczności procesu nauczania Praktyka zawodowa ma na celu pogłębienie wiadomości nabytych w szkole oraz doskonalenie umiejętności zawodowych na różnych stanowiskach pracy. Praktyka zawodowa powinna również przygotować uczniów do kierowania pracą innych, wykształcić umiejętność pracy i współdziałania w zespole, poczucie odpowiedzialności za jakość pracy, poszanowanie mienia, uczciwość. Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie. Dominującą metodą kształcenia powinna być próba pracy. Środki dydaktyczne Praktyka powinna być realizowana w przedsiębiorstwie z branży lotniczej, które zapewni możliwość realizacji większości planowanych zadań. Mogą to być: firmy i zakłady realizujące serwisowanie cywilnych statków powietrznych, wojskowe zakłady lotnicze, jednostki lotnictwa państwowego, w których wykonywane są obsługi hangarowe statków powietrznych. Zalecane metody dydaktyczne Próba pracy Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się zlecenie uczniowi opracowania dziennika praktyki ze szczegółowym opisem wykonywanych zadań, jak również przygotowanie, przez opiekuna, końcowej opinii o odbywającym praktykę. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.

10.2. Obsługi techniczne statków powietrznych


Poziom wymagań



M.31.1(1)1. przygotować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania obsługi liniowej statków powietrznych;

P C − Narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe stosowane w obsłudze statków powietrznych.



M.31.1(1)2. korzystać z narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych w trakcie wykonywania obsługi liniowej statków powietrznych;

P C − Sprzęt lotniskowo-hangarowy używany do obsługi statku powietrznego.

− Dokumentacja techniczna i obsługowa. − Dokumenty normatywne w obsłudze statków

powietrznych. − Serwisowanie statków powietrznych. − Dystrybucja części zamiennych i materiałów

eksploatacyjnych. − System wspomagania eksploatacji statków

powietrznych. − Analiza niesprawności statków powietrznych. − Konserwowanie i rozkonserwowanie agregatów. − Obsługa hangarowa statków powietrznych. − Naprawy statków powietrznych. − Ocena stanu technicznego statków powietrznych.

M.31.1(1)3. zakonserwować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe po zakończonej pracy;

P C

M.31.1(2)1. sprawdzić stan techniczny sprzętu lotniskowo-hangarowego; P C M.31.1(2)2. wykorzystać sprzęt lotniskowo-hangarowy do obsługi statku powietrznego;

P C

M.31.1(3)1. korzystać z dokumentacji technicznej sporządzonej w języku polskim i angielskim podczas wykonywania obsług statku powietrznego;

P C

M.31.1(3)2. wypełniać dokumentację obsługową po wykonaniu obsługi statku powietrznego;

P C

M.31.1(4)1. rozróżnić organizacje lotnicze i określić zakresy ich działalności; P C M.31.1(4)2. rozróżnić rodzaje wymaganej dokumentacji statku powietrznego; P C M.31.1(6)4. ocenić jakość materiałów eksploatacyjnych; P C M.31.1(6)5. przygotować statek powietrzny do napełniania materiałami eksploatacyjnymi;

P C

M.31.1(6)6. napełnić instalacje i systemy statku powietrznego zgodnie z technologią i normami;

P C

M.31.1(6)1. zidentyfikować zagrożenia związane z zaopatrywaniem statku powietrznego gazami sprężonym i cieczami;

P C

M.31.1(10)4. stosować procedury dystrybucji i postępowania ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi;

P D

M.31.2(4)6. posłużyć się schematem elektrycznym i elektronicznym w analizie uszkodzenia systemu lub urządzenia statku powietrznego;

P C

M.31.2(5)1. ustalić nazwę i oznaczenie kodowe uszkodzonego elementu statku powietrznego;

P C

M.31.2(5)2. wybrać część niezbędną do wykonania naprawy z katalogu części zamiennych;

P C

M.31.2(6)4. scharakteryzować procedury dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych;

P C

M.31.2(7)3. postępować z agregatami zdemontowanymi ze statku powietrznego i agregatami nowymi przed zabudowaniem ich na statek powietrzny;

P C

M.31.2(7)1. postępować ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi; P C M.31.2(9)1. wykonać czynności z zakresu obsługi hangarowej zgodnie z dokumentacją techniczną;

P C



M.31.2(9)2. wykonać czynności naprawcze elementów płatowca i systemów statku powietrznego zgodnie z dokumentacją techniczną;

P C

M.31.2(11)5. przygotować statek powietrzny i aparaturę kontrolno-pomiarową do wykonania oceny stanu technicznego statku powietrznego, jego systemów, zespołów i podzespołów;

P C

M.31.2(11)6. posłużyć się aparaturą kontrolno-pomiarową do oceny stanu technicznego statku powietrznego, jego systemów, zespołów i podzespołów;

P C

M.31.2(13)1. pozyskać dane z komputerowego systemu wspomagania eksploatacji;

P C

Planowane zadania Zapoznanie z narzędziami i aparaturą kontrolno-pomiarową. Zapoznanie ze sprzętem lotniskowo-hangarowym. Zapoznanie z dokumentacją techniczno-obsługową wykorzystywaną do wykonywania prac. Serwisowanie statku powietrznego cieczami i gazami technicznymi. Zapoznanie z procedurami dystrybucji części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych. Zapoznanie z systemem wspomagania eksploatacji statków powietrznych. Wykonanie analizy niesprawności statku powietrznego. Wykonanie konserwacji i rozkonserwowania agregatów statków powietrznych. Wykonywanie wybranych czynności wchodzących w zakres obsług hangarowych. Wykonywanie wybranych czynności przy naprawach statków powietrznych. Wykonywanie wybranych czynności przy ocenie stanu technicznego statku powietrznego. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Z proponowanej ilości zadań można wybrać te, które są możliwe do wykonania w danym zakładzie. Wszystkie zadania są przewidziane do realizacji w systemie jednej 8 godzinnej zmiany. Praktyka u pracodawców ma na celu zdobycie wiedzy praktycznej, a tym samym zwiększenie skuteczności procesu nauczania Praktyka zawodowa ma na celu pogłębienie wiadomości nabytych w szkole oraz doskonalenie umiejętności zawodowych na różnych stanowiskach pracy. Praktyka zawodowa powinna również przygotować uczniów do kierowania pracą innych, wykształcić umiejętność pracy i współdziałania w zespole, poczucie odpowiedzialności za jakość pracy, poszanowanie mienia, uczciwość. Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie. Dominującą metodą kształcenia powinna być próba pracy. Środki dydaktyczne Praktyka powinna być realizowana w przedsiębiorstwie z branży lotniczej, które zapewni możliwość realizacji większości planowanych zadań. Mogą to być: firmy i zakłady realizujące serwisowanie cywilnych statków powietrznych, wojskowe zakłady lotnicze, jednostki lotnictwa państwowego, w których wykonywane są obsługi hangarowe statków powietrznych. Zalecane metody dydaktyczne Próba pracy Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia



Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się zlecenie uczniowi opracowania dziennika praktyki ze szczegółowym opisem wykonywanych zadań, jak również przygotowanie, przez opiekuna, końcowej opinii o odbywającym praktykę. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1) Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2) Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK LOTNICZY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1)

Efekty kształcenia Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG) PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;



PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ) JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Kompetencje personalne i społeczne (KPS) KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole. Organizacja pracy małych zespołów (OMZ) OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(M.a)(1)przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego PKZ(M.a)(2)sporządza szkice części maszyn PKZ(M.a)(3)sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych PKZ(M.a)(4)rozróżnia części maszyn i urządzeń PKZ(M.a)(5)rozróżnia rodzaje połączeń



PKZ(M.a)(6)przestrzega zasad tolerancji i pasowań PKZ(M.a)(7)rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne PKZ(M.a)(8)rozróżnia środki transportu wewnętrznego PKZ(M.a)(9)dobiera sposoby transportu i składowania materiałów PKZ(M.a)(10)rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją PKZ(M.a)(11)rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń PKZ(M.a)(12)rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej PKZ(M.a)(13)rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej PKZ(M.a)(14)wykonuje pomiary warsztatowe PKZ(M.a)(15)rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac PKZ(M.a)(16)określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń PKZ(M.a)(17)posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych PKZ(M.a)(18)stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań PKZ(M.j)(1) wyjaśnia zjawiska i prawa z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu PKZ(M.j)(2) rozróżnia rodzaje statków powietrznych PKZ(M.j)(3) rozróżnia elementy konstrukcyjne statków powietrznych PKZ(M.j)(4) wyjaśnia budowę zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych i przestrzega zasad ich działania PKZ(M.j)(5) charakteryzuje napędy statków powietrznych PKZ(M.j)(6) rozróżnia urządzenia awioniczne i elektryczne statków powietrznych PKZ(M.j)(7) rozpoznaje oznakowania i napisy na statku powietrznym PKZ(M.j)(8) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji M.31. M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych M.31.1(2) posługuje się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statków powietrznych M.31.1(3) posługuje się dokumentacją techniczno-obsługową statków powietrznych sporządzoną w języku polskim i angielskim M.31.1(4) stosuje przepisy prawa lotniczego w zakresie dotyczącym obsługi liniowej statków powietrznych M.31.1(5) wykonuje przeglądy statków powietrznych dla zakresu obsług liniowych statków powietrznych M.31.1(6) zaopatruje instalacje pokładowe statków powietrznych w materiały eksploatacyjne M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych M.31.1(8) wykonuje regulacje instalacji i urządzeń statków powietrznych M.31.1(9) konserwuje i zabezpiecza statki powietrzne M.31.1(10) przestrzega procedur dystrybucji części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych stosowanych w statkach powietrznych M.31.1(11) rozpoznaje przyczyny, rodzaje i skutki błędów ludzkich w lotnictwie



M.31.1(12) określa wpływ środowiska oraz zagrożeń eksploatacyjnych na sprawność statku powietrznego M.31.2(1) określa właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej M.31.2(2) rozpoznaje wady materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej M.31.2(3) stosuje technologie napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych M.31.2(4) rozpoznaje schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń statków powietrznych M.31.2(5) dobiera części zamienne do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia M.31.2(6) przestrzega procedur dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów M.31.2(7) przestrzega zasad konserwacji oraz przechowywania materiałów i części zamiennych M.31.2(8) dobiera narzędzia do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia M.31.2(9) wykonuje czynności obsługi technicznej i napraw statków powietrznych, zespołów, podzespołów i części zgodnie z procedurami M.31.2(10) usuwa niesprawności statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia, korzystając z dokumentacji technicznej M.31.2(11) ocenia stan techniczny zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych przy wykorzystaniu aparatury kontrolno-pomiarowej M.31.2(12) wykonuje konserwację instalacji i podzespołów statków powietrznych M.31.2(13) korzysta z komputerowego systemu wspomagania eksploatacji do pozyskiwania oraz archiwizacji danych dotyczących napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych M.31.2(14) wypełnia dokumentację wykonawczą potwierdzenia obsługi



Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2)

Naz

wa

za

jęć

eduk

acyj

nych

Efekty kształcenia

/umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/

Uczeń:

Efekty wspólne dla wszystkich zawodów / wspólne dla zawodów w

ramach obszaru /

kwalifikacje

klasa

Licz

ba g

odzi

n pr

zezn

aczo

na n

a re

aliz

ację

efe

któw

ks

ztał

ceni

a

I II III IV

I II I II I II I II

Kształcenie zawodowe teoretyczne

Elek

trot

echn

ika

w lo

tnic

twie

PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń;

PKZ(M.a)

X X

10 PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; X X PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;

X X

PKZ(M.j)(6) rozróżnia urządzenia awioniczne i elektryczne statków powietrznych; PKZ(M.j)

X X 10

PKZ(M.j)(7) rozpoznaje oznakowania i napisy na statku powietrznym; X X M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych;

M.31.

X X

35

M.31.2(3) stosuje technologie napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych; X X

M.31.2(4) rozpoznaje schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń statków powietrznych; X X

M.31.2(11) ocenia stan techniczny zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych przy wykorzystaniu aparatury kontrolno-pomiarowej; X X

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP

X X

5 BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; X X

BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; X X



Łączna liczba godzin 60

Kons

truk

cje

mec

hani

czne

PKZ(M.a)(1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego;

PKZ(M.a)

X X X X X X

115

PKZ(M.a)(2) sporządza szkice części maszyn; X X X X X X PKZ(M.a)(3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych; X X X X X X PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; X X X X X X PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; X X X X X X PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; X X X X X X PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; X X X X X X PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; X X X X X X PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; X X X X X X PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; X X X X X X

PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; X X X X X X PKZ(M.a)(18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. X X X X X X M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych;

M.31.

X X X X X X

120

M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych; X X X X X X

M.31.1(9) konserwuje i zabezpiecza statki powietrzne; X X X X X X M.31.1(10) przestrzega procedur dystrybucji części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych stosowanych w statkach powietrznych. X X X X X X

M.31.2(1) określa właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; X X X X X X M.31.2(2) rozpoznaje wady materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; X X X X X X BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP

X X X X X X

5 BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; X X X X X X

BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; X X X X X X


Wyp

osaż

enie

stat

ku

pow

ietr

zne

go

PKZ(M.j)(4) wyjaśnia budowę zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych i przestrzega zasad ich działania;

PKZ(M.j) X X X X

45 PKZ(M.j)(6) rozróżnia urządzenia awioniczne i elektryczne statków powietrznych; X X X X PKZ(M.j)(7) rozpoznaje oznakowania i napisy na statku powietrznym; X X X X



M.31.1(6) zaopatruje instalacje pokładowe statków powietrznych w materiały eksploatacyjne;

M.31.

X X X X

70 M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych; X X X X

M.31.1(8) wykonuje regulacje instalacji i urządzeń statków powietrznych; X X X X M.31.1(11) rozpoznaje przyczyny, rodzaje i skutki błędów ludzkich w lotnictwie; X X X X BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP

X X X X

5 BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; X X X X

BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

X X X X


Budo

wa

i eks

ploa

tacj

a st

atkó

w p

owie

trzn

ych

PKZ(M.j)(1) wyjaśnia zjawiska i prawa z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu;

PKZ(M.j)

X X X X X

110

PKZ(M.j)(2) rozróżnia rodzaje statków powietrznych; X X X X X PKZ(M.j)(3) rozróżnia elementy konstrukcyjne statków powietrznych; X X X X X PKZ(M.j)(4) wyjaśnia budowę zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych i przestrzega zasad ich działania; X X X X X

PKZ(M.j)(5) charakteryzuje napędy statków powietrznych; X X X X X PKZ(M.j)(7) rozpoznaje oznakowania i napisy na statku powietrznym; X X X X X PKZ(M.j)(8) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. X X X X X M.31.1(3) posługuje się dokumentacją techniczno-obsługową statków powietrznych sporządzoną w języku polskim i języku angielskim;

M.31. X X X X X

125 M.31.1(12) określa wpływ środowiska oraz zagrożeń eksploatacyjnych na sprawność statku powietrznego; X X X X X

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP

X X X X X

5 BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

KPS X X X X X

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej. X X X X X




Dzia

łaln

ość

gosp

odar

cza

w b

ranż

y lo

tnic

zej PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG

X X

30

PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; X X

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; X X PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi, X X PDG(5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży; X X PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; X X PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; X X

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; X X PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; X X

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; X X PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. X X


Języ

k an

giel

ski l

otni

czo-

tech

nicz

ny

JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ

X X X X

60

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; X X X X

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; X X X X

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; X X X X

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. X X X X Łączna liczba godzin 60

Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe teoretyczne 750 Kształcenie zawodowe praktyczne

Pom

iary

ele

ktry

czne

BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP

X X

5 BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach X X



zagrożenia zdrowia i życia. PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń;

PKZ(M.j)

X X

25

PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; X X PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;

X X

PKZ(M.j)(6) rozróżnia urządzenia awioniczne i elektryczne statków powietrznych; X X PKZ(M.j)(7) rozpoznaje oznakowania i napisy na statku powietrznym; X X M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych;

M.31.

X X

30

M.31.2(3) stosuje technologie napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych; X X

M.31.2(4) rozpoznaje schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń statków powietrznych; X X

M.31.2(11) ocenia stan techniczny zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych przy wykorzystaniu aparatury kontrolno-pomiarowej; X X

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS

X X KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X X OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

OMZ

X X OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; X X OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; X X

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. X X Łączna liczba godzin 60

Tech

niki

wyt

war

zani

a i k

onst

rukc

je

mec

hani

czne


BHP

X X X X X X

10

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X X X X

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; X X X X X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. X X X X X X



PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń;

PKZ(M.a)

X X X X X X

110

PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; X X X X X X PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; X X X X X X PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; X X X X X X PKZ(M.a)(8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; X X X X X X PKZ(M.a)(9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; X X X X X X PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; X X X X X X PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; X X X X X X PKZ(M.a)(12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; X X X X X X PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; X X X X X X

PKZ(M.a)(14) wykonuje pomiary warsztatowe; X X X X X X PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; X X X X X X PKZ(M.a)(16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; X X X X X X PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;

X X X X X X

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań

KPS

X X X X X X KPS(4) jest otwarty na zmiany X X X X X X KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem X X X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe X X X X X X M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych

M.31.

X X X X X X

150

M.31.1(2) posługuje się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statków powietrznych X X X X X X M.31.1(5) wykonuje przeglądy statków powietrznych dla zakresu obsług liniowych statków powietrznych X X X X X X

M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych X X X X X X

M.31.2(6) przestrzega procedur dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów; X X X X X X

M.31.2(7) przestrzega zasad konserwacji oraz przechowywania materiałów i części zamiennych; X X X X X X

M.31.2(8) dobiera narzędzia do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia; X X X X X X



OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

OMZ

X X X X X X OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; X X X X X X OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X X X X X OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X X X X X OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; X X X X X X

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. X X X X X X Łączna liczba godzin 270

Obs

ługa

stat

ków

pow

ietr

znyc

h

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP

X X X X X

10

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X X X BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; X X X X X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X X X

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; X X X X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. X X X X X

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej

KPS

X X X X X

410

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania X X X X X KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień X X X X X KPS(10) współpracuje w zespole X X X X X M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych

M.31.

X X X X X

M.31.1(2) posługuje się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statków powietrznych X X X X X M.31.1(3) posługuje się dokumentacją techniczno-obsługową statków powietrznych sporządzoną w języku polskim i angielskim X X X X X

M.31.1(4) stosuje przepisy prawa lotniczego w zakresie dotyczącym obsługi liniowej statków powietrznych X X X X X

M.31.1(5) wykonuje przeglądy statków powietrznych dla zakresu obsług liniowych statków powietrznych X X X X X



M.31.1(6) zaopatruje instalacje pokładowe statków powietrznych w materiały eksploatacyjne X X X X X M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych X X X X X

M.31.1(8) wykonuje regulacje instalacji i urządzeń statków powietrznych X X X X X M.31.1(9) konserwuje i zabezpiecza statki powietrzne X X X X X M.31.1(10) stosuje się do procedur dystrybucji części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych stosowanych w statkach powietrznych X X X X X

M.31.1(11) rozpoznaje przyczyny, rodzaje i skutki błędów ludzkich w lotnictwie X X X X X M.31.1(12) określa wpływ środowiska oraz zagrożeń eksploatacyjnych na sprawność statku powietrznego X X X X X

M.31.2(1) określa właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; X X X X X M.31.2(2) rozpoznaje wady materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; X X X X X M.31.2(3) stosuje technologie napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych; X X X X X

M.31.2(4) rozpoznaje schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń statków powietrznych; X X X X X

M.31.2(5) dobiera części zamienne do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia; X X X X X

M.31.2(6) przestrzega procedur dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów; X X X X X

M.31.2(7) przestrzega zasad konserwacji oraz przechowywania materiałów i części zamiennych; X X X X X

M.31.2(8) dobiera narzędzia do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia; X X X X X

M.31.2(9) wykonuje czynności obsługi technicznej i napraw statków powietrznych, zespołów, podzespołów i części zgodnie z procedurami; X X X X X

M.31.2(10) usuwa niesprawności statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia, korzystając z dokumentacji technicznej; X X X X X

M.31.2(11) ocenia stan techniczny zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych przy wykorzystaniu aparatury kontrolno-pomiarowej; X X X X X

M.31.2(12) wykonuje konserwację instalacji i podzespołów statków powietrznych; X X X X X M.31.2(13) korzysta z komputerowego systemu wspomagania eksploatacji do pozyskiwania oraz archiwizacji danych dotyczących napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych;

X X X X X



M.31.2(14) wypełnia dokumentację wykonawczą potwierdzenia obsługi. X X X X X OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

OMZ

X X X X X OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; X X X X X OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X X X X OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X X X X OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; X X X X X

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. X X X X X Łączna liczba godzin 420

Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe praktyczne 750



Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Efekt kształcenia z podstawy programowej Uczeń:


Elektrotechnika w lotnictwie

− posługiwać się wielkościami fizycznymi stasowanymi w elektrotechnice; − stosować pojęcia z dziedziny elektrotechniki; − określić zjawiska zachodzące przy przepływie prądu stałego i zmiennego; − określić zjawiska zachodzące w polu elektrycznym, magnetycznym i elektromagnetycznym; − rozróżniać źródła i rodzaje prądu elektrycznego; − stosuje pojęcia z dziedziny elektroniki; − określić funkcje elementów elektronicznych w obwodach analogowych i cyfrowych;

PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(5)1. scharakteryzować połączenia używane do łączenia elementów elektrycznych i elektronicznych; PKZ(M.a)(5)2. określić zastosowanie połączeń w sieci elektrycznej statku powietrznego;

PKZ(M.a)(10) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją;

PKZ(M.a)(10)1. scharakteryzować materiały stosowane w elektrotechnice; PKZ(M.a)(10)2 . określić sposoby zabezpieczania elementów sieci elektrycznej statków powietrznych przed korozją;

PKZ(M.a)(17) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;

PKZ(M.a)(17)1. określić zastosowanie schematów elektrycznych i elektronicznych w pracy technika mechanika lotniczego;

PKZ(M.a)(17)2. wykonać schemat elektryczny obwodu prądu stałego i zmiennego;

PKZ(M.j)(6) rozróżnia urządzenia awioniczne i elektryczne statków powietrznych;

PKZ(M.j)(6)1. określić przeznaczenie elementów wchodzących w skład pokładowej sieci elektrycznej prądu stałego i zmiennego; PKZ(M.j)(6)2. określić przeznaczenie elementów wchodzących w skład awioniki statku powietrznego;

PKZ(M.j)(7) rozpoznaje oznakowania i napisy na statku powietrznym;

PKZ(M.j)(7)1. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych statków powietrznych; PKZ(M.j)(7)2. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych statków powietrznych;

M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych;

M.31.1(7)1. objaśnić zasady doboru zakresów pomiarowych przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych; M.31.1(7)2. scharakteryzować przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych;

M.31.2(3) stosuje technologie napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych;

M.31.2(3)1. określić przeznaczenie narzędzi i przyrządów pomiarowych do montażu elementów elektrycznych; M.31.2(3)2. określić przeznaczenie narzędzi i przyrządów pomiarowych do montażu elementów elektronicznych;



M.31.2(4) rozpoznaje schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń statków powietrznych;

M.31.2(4)1. odczytywać schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń; M.31.2(4)2. określać przeznaczenie elementów sieci i urządzeń w oparciu o schematy elektryczne;

M.31.2(11) ocenia stan techniczny zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych przy wykorzystaniu aparatury kontrolno-pomiarowej;

M.31.2(11)1. określać wartości wielkości w obwodach prądu stałego i zmiennego;

M.31.2(11)2. obliczać wartości wielkości w obwodach prądu stałego i zmiennego;


BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; BHP(1)3. uzasadnić dobór sprzętu i środków gaśniczych w zależności od rodzaju pożaru; BHP(1)4. wyjaśnić pojęcie ergonomia;

BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP((2)2.charakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy;


BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy;

Konstrukcje mechaniczne

PKZ(M.a)(1) przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego;

PKZ(M.a)(1)1. wykonać rysunki techniczne w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych; PKZ(M.a)(1)2. wykonać przekroje części maszyn; PKZ(M.a)(1)3. stosować zasady wymiarowania na rysunkach technicznych; PKZ(M.a)(1)4. stosować oznaczenia chropowatości oraz rodzajów połączeń na rysunkach technicznych; PKZ(M.a)(1)5. stosować oznaczenia rodzajów obróbki cieplnej i chemicznej na rysunkach technicznych.

PKZ(M.a)(2) sporządza szkice części maszyn;

PKZ(M.a)(2)1. wykonać szkice brył geometrycznych i części maszyn w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych; PKZ(M.a)(2)2. wymiarować szkice części maszyn; PKZ(M.a)(2)3. stosować uproszczenia rysunkowe do wykonania szkiców części maszyn; PKZ(M.a)(2)4. wykonać i odczytać rysunki techniczne wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe części maszyn i urządzeń;

PKZ(M.a)(3) sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych;

PKZ(M.a)(3)1. wykorzystać oprogramowanie komputerowe wspomagające wykonywanie rysunków technicznych części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(3)2. posługiwać się oprogramowaniem komputerowym wspomagającym projektowanie procesu obróbki części maszyn i urządzeń;

PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(4)1. scharakteryzować przeznaczenie i zasady pracy osi i wałów; PKZ(M.a)(4)2. scharakteryzować rodzaje, budowę i zasady pracy łożysk;



PKZ(M.a)(4)3. scharakteryzować rodzaje, budowę i zasadę pracy sprzęgieł i hamulców; PKZ(M.a)(4)4. scharakteryzować rodzaje, budowę i zasadę pracy przekładni mechanicznych.

PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(5)3. scharakteryzować rodzaje połączeń stosowanych w budowie maszyn; PKZ(M.a)(5)4. określić zastosowanie połączeń rozłącznych i nierozłącznych w budowie maszyn; PKZ(M.a)(5)5. wykonać obliczenia wytrzymałościowe połączeń rozłącznych i nierozłącznych;

PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań;

PKZ(M.a)(6)1. sklasyfikować i scharakteryzować przyrządy pomiarowe; PKZ(M.a)(6)2. dobrać przyrządy do pomiaru i sprawdzania części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(6)3. wykonać pomiary części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(6)4. zinterpretować wyniki pomiarów części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(6)5. stosować zasady tolerancji i pasowania podczas montażu części maszyn.

PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne;

PKZ (M.a)(7)1. sklasyfikować stopy żelaza z węglem; PKZ (M.a)(7)2. scharakteryzować właściwości i zastosowanie metali i ich stopów; PKZ (M.a)(7)3. scharakteryzować właściwości i zastosowanie materiałów niemetalowych; PKZ (M.a)(7)4. scharakteryzować właściwości i zastosowanie materiałów eksploatacyjnych;


PKZ (M.a)(10)3. zidentyfikować rodzaje korozji i erozji; PKZ (M.a)(10)4. scharakteryzować rodzaje powłok ochronnych i techniki ich nanoszenia; PKZ (M.a)(10)5. określić zasady doboru powłok ochronnych do rodzaju elementów konstrukcyjnych;

PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń;

PKZ (M.a)(11)1. scharakteryzować metody obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej; PKZ (M.a)(11)2. scharakteryzować metody obróbki ręcznej części maszyn i urządzeń; PKZ (M.a)(11)3. scharakteryzować metody obróbki maszynowej części maszyn i urządzeń; PKZ (M.a)(11)4. scharakteryzować etapy procesu technologicznego wytwarzania części maszyn;

PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej;

PKZ (M.a)(13)1. sklasyfikować rodzaje przyrządów pomiarowych stosowanych podczas obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ (M.a)(13)2. scharakteryzować przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej;

PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; PKZ (M.a)(15)1. scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych operacji technologicznych; PKZ (M.a)(15)2. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej;

PKZ(M.a)(18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

PKZ(M.a)(18)1. wykorzystać programy komputerowe symulujące działanie układów kinematycznych mechanizmów maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(18)2. wykorzystać programy komputerowe symulujące działanie układów napędowych elektrycznych, hydraulicznych i pneumatycznych maszyn i urządzeń.

M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych;

M.31.1(1)1. przygotować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania obsługi liniowej statków powietrznych; M.31.1(1)2. posłużyć się z narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi w trakcie wykonywania obsługi liniowej statków powietrznych;



M.31.1(1)3. zakonserwować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe po zakończonej pracy;


M.31.1(7)3. ocenić stan zabezpieczeń antykorozyjnych konstrukcji mechanicznych; M.31.1(7)4. ocenić stan techniczny konstrukcji mechanicznych; M.31.1(7)5. ocenić możliwość wykonania naprawy uszkodzonych konstrukcji mechanicznych;

M.31.1(9) konserwuje i zabezpiecza statki powietrzne;

M.31.1(9)1. scharakteryzować materiały eksploatacyjne używane do konserwacji statków powietrznych; M.31.1(9)2. scharakteryzować zasady wykonywania obsług konserwacyjnych na statkach powietrznych; M.31.1(9)3. objaśnić zasady zabezpieczania statków powietrznych przed oddziaływaniem czynników zewnętrznych;

M.31.1(10) przestrzega procedur dystrybucji części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych stosowanych w statkach powietrznych.

M.31.1 (10)1. objaśnić procedury dystrybucji części zamiennych w lotnictwie

M.31.1 (10)2. objaśnić procedury dystrybucji i postępowania ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi;

M.31.2(1) określa właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej;

M.31.2(1)1. rozróżnić materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; M.31.2(1)2. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; M.31.2(1)3. dobrać, na podstawie dokumentacji technicznej, materiał do wykonania naprawy elementów konstrukcyjnych statków powietrznych M.31.2 (1)4. uzasadnić dobór materiału do wykonania naprawy elementów konstrukcyjnych statków powietrznych;

M.31.2(2) rozpoznaje wady materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej;

M.31.2(2)1. scharakteryzować metody nieinwazyjnej kontroli i oceny stanu elementów konstrukcyjnych; M.31.2(2)2. dokonać wyboru metody badania elementów konstrukcyjnych i sposobu wykrywania ich wad; M.31.2(2)3. zidentyfikować zjawiska korozji i erozji elementów konstrukcyjnych.


BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; BHP(1)3. dobrać sprzęt i środki gaśnicze w zależności od rodzaju pożaru; BHP(1)4. wyjaśnić pojęcie ergonomia; BHP(1)5. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii;


BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP((2)2.charakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3. zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy;


BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP (3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy;

Wyposażenie statku powietrznego PKZ(M.j)(4) wyjaśnia budowę zespołów, instalacji i wyposażenia PKZ(M.j)(4)1. określić przeznaczenie zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego;



statków powietrznych i przestrzega zasad ich działania; PKZ(M.j)(4)2. objaśnić zasadę działania instalacji hydraulicznej, pneumatycznej, paliwowej, klimatyzacyjnej; PKZ(M.j)(4)3. wymienić podstawowe parametry pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; PKZ(M.j)(4)4. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego;


PKZ(M.j)(6)3. sklasyfikować urządzenia elektryczne statków powietrznych; PKZ(M.j)(6)4. określić strukturę układu elektroenergetycznego statku powietrznego; PKZ(M.j)(6)5. scharakteryzować budowę oraz zasadę działania urządzeń elektrycznych prądu stałego i przemiennego; PKZ(M.j)(6)6. scharakteryzować instalacje elektryczne silnika i płatowca; PKZ(M.j)(6)7. sklasyfikować urządzenia i systemy awioniki; PKZ(M.j)(6)8. określić przeznaczenie urządzeń i systemów awioniki statku powietrznego;


PKZ(M.j)(7)3. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na statkach powietrznych; PKZ(M.j)(7)4. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na statkach powietrznych;


M.31.1(6)1. zidentyfikować zagrożenia związane z zaopatrywaniem statku powietrznego gazami sprężonym i cieczami, M.31.1(6)2. określić normy napełniania instalacji i systemów statku powietrznego; M.31.1(6)3. wyjaśnić metodykę napełniania instalacji i systemów statku powietrznego;


M.31.1(7)6. ocenić stan techniczny systemów energetycznych statku powietrznego; M.31.1(7)7. ocenić stan techniczny anten i oświetlenia zewnętrznego statku powietrznego;

M.31.1(8) wykonuje regulacje instalacji i urządzeń statków powietrznych;

M.31.1(8)1. wyjaśnić znaczenie właściwej regulacji instalacji i urządzeń statków powietrznych; M.31.1(8)2. wyjaśnić zasady wykonywania regulacji instalacji i urządzeń statków powietrznych;

M.31.1(11) rozpoznaje przyczyny, rodzaje i skutki błędów ludzkich w lotnictwie;

M.31.1(11)1. wyjaśnić modele i teorie błędów; M.31.1(11)2. określić rodzaje błędów występujących podczas wykonywania czynności obsługowych;


BHP(1)1. wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy; BHP(1)2. rozróżnić środki gaśnicze; BHP(1)3. dobrać sprzęt i środki gaśnicze w zależności od rodzaju pożaru;


BHP(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP((2)2.charakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;


BHP(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP (3)2. rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy;

Budowa i eksploatacja statków powietrznych PKZ(M.j)(1) wyjaśnia zjawiska i prawa z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu;

PKZ(M.j)(1)1. scharakteryzować atmosferę ziemską; PKZ(M.j)(1)2. zinterpretować prawa i zależności między wielkościami fizycznymi stosowanymi w mechanice



płynów i aerodynamice; PKZ(M.j)(1)3. wyjaśnić zjawisko powstawania sił aerodynamicznych; PKZ(M.j)(1)4. scharakteryzować fazy lotu statków powietrznych; PKZ(M.j)(1)5. scharakteryzować rozwiązania konstrukcyjne służące do wpływania na stateczność, sterowność, siły i momenty działające na statek powietrzny;

PKZ(M.j)(2) rozróżnia rodzaje statków powietrznych; PKZ(M.j)(2)1. sklasyfikować statki powietrzne; PKZ(M.j)(2)2. określić przeznaczenie rodzajów statków powietrznych; PKZ(M.j)(2)3. określić obszary zastosowań rodzajów statków powietrznych;

PKZ(M.j)(3) rozróżnia elementy konstrukcyjne statków powietrznych;

PKZ(M.j)(3)1. objaśnić przeznaczenie głównych zespołów statków powietrznych; PKZ(M.j)(3)2. wskazać główne elementy konstrukcyjne płatowców statków powietrznych; PKZ(M.j)(3)3. określić przeznaczenie elementów konstrukcyjnych statku powietrznego;

PKZ(M.j)(4) wyjaśnia budowę zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych i przestrzega zasad ich działania;

PKZ(M.j)(4)1. określić przeznaczenie zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; PKZ(M.j)(4)2. objaśnić zasadę działania instalacji hydraulicznej, pneumatycznej, paliwowej, klimatyzacyjnej; PKZ(M.j)(4)3. wymienić podstawowe parametry pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego; PKZ(M.j)(4)4. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołów, instalacji i wyposażenia statku powietrznego;

PKZ(M.j)(5) charakteryzuje napędy statków powietrznych;

PKZ(M.j)(5)1. określić przeznaczenie napędów lotniczych; PKZ(M.j)(5)2. wskazać i scharakteryzować główne zespoły silnika lotniczego; PKZ(M.j)(5)3. wymienić parametry pracy silnika lotniczego; PKZ(M.j)(5)4. wyjaśnić zasadę pracy instalacji olejowej silnika; PKZ(M.j)(5)5. wyjaśnić zasadę pracy instalacji paliwowej silnika; PKZ(M.j)(5)6. wymienić podstawowe czynności obsługowe wykonywane na silnikach lotniczych; PKZ(M.j)(5)7. wskazać w kabinie przyrządy kontroli pracy zespołu napędowego;


PKZ(M.j)(7)3. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na statkach powietrznych; PKZ(M.j)(7)4. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na statkach powietrznych;

PKZ(M.j)(8) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań;

PKZ(M.j)(8)1. stosować sprzęt komputerowy i specjalistyczne oprogramowanie wspomagające obsługę statków powietrznych; PKZ(M.j)(8)2. pozyskać potrzebne informacje z systemu wspomagania eksploatacji statków powietrznych;

M.31.1(3) posługuje się dokumentacją techniczno-obsługową statków powietrznych sporządzoną w języku polskim i języku angielskim;

M.31.1(3)1. korzystać z dokumentacji technicznej sporządzonej w języku polskim i angielskim podczas wykonywania obsług statku powietrznego; M.31.1(3)2. wypełniać dokumentację obsługową po wykonaniu obsługi statku powietrznego;

M.31.1(12) określa wpływ środowiska oraz zagrożeń eksploatacyjnych na sprawność statku powietrznego;

M.31.1(12)1. rozpoznać zdarzenia stanowiące potencjalne źródło zagrożeń dla jakości wykonywanej pracy; M.31.1(12)2. scharakteryzować czynniki wywierające negatywny wpływ na jakość wykonywanej pracy;

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań

BHP(4)1. wymienić zagrożenia dla życia i zdrowia w pracy technika awionika; BHP(4)2. wymienić zagrożenia dla środowiska naturalnego powodowane przez statki powietrzne;



zawodowych; BHP(4)3. przewidywać sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP(5)1. wyjaśnić wpływ hałasu na jakość wykonywanej pracy i zdrowie człowieka; BHP(5)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(5)3. obchodzić się z cieczami używanymi w obsłudze i gazami sprężonymi;

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(6)1. wymienić skutki zatrucia typowymi cieczami lub gazami używanymi do obsługi statków powietrznych; BHP(6)2. wymienić skutki długotrwałego lub nadmiernego hałasu;

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej. KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej. Działalność gospodarcza w branży lotniczej PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej: rynek, polityka fiskalna; PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo.

PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(2)1. zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)2. zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; PDG(2)3. dokonać analizy przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(3)1. zidentyfikować aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2. dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)3. przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4. skorzystać z aktualnie obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej.

PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi,

PDG(4)1. rozróżnić przedsiębiorstwa i instytucje branży lotniczej; PDG(4)2. zidentyfikować przedsiębiorstwa branży lotniczej; PDG(4)3. określić powiązania przedsiębiorstwa branży lotniczej z otoczeniem.

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży;

PDG(5)1. analizować czynniki kształtujące popyt na usługi związane z branżą lotniczą; PDG(5)2. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne.

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

PDG(6)1. zorganizować współpracę z kontrahentami; PDG(6)2.ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami branży lotniczej.

PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(7)1. sporządzić algorytm postępowania przy zakładaniu działalności gospodarczej w branży lotniczej; PDG(7)2. wybrać formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej; PDG(7)3. sporządzić dokumenty do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej w branży lotniczej; PDG(7)4. sporządzić biznesplan dla działalności w branży lotniczej.

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem PDG(8)1. zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii;



działalności gospodarczej; PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; PDG(8)3. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie.

PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG(9)1. obsługiwać biurowe urządzenia techniczne;

PDG(9)2. zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności branży mechanicznej.

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu; PDG(10)2. dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej.

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

PDG(11)1. zidentyfikować składniki kosztów i przychodów na wynik finansowy; PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy.

Język angielski lotniczo-techniczny

JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ(1)1. określać terminologię techniczną w języku angielskim; JOZ(1)2. określać terminologię lotniczą w języku angielskim; JOZ(1)3. zastosować nazwy maszyn, urządzeń i narzędzi; JOZ(1)4. zastosować nazwy zespołów, systemów, instalacji, urządzeń statków powietrznych; JOZ(1)5. posłużyć się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w lotnictwie; JOZ(1)6. zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu; JOZ(1)7. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję w języku angielskim;

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

JOZ(2)1. określić czynności związane z obsługą statków powietrznych; JOZ(2)2. przeprowadzić rozmowę z personelem latającym i technicznym na temat stanu technicznego statku powietrznego, systemu, układu lub urządzenia; JOZ(2)3. posłużyć się językiem angielskim w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych; JOZ(2)4. zinterpretować typowe pytania stawiane przez personel latający i techniczny; JOZ(2)5. wydać polecenia w języku angielskim dotyczące realizacji prac w zawodzie technik mechanik lotniczy;

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(3)1. przetłumaczyć na język angielski, z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty z zakresu techniki lotniczej napisane w języku polskim; JOZ(3)2. sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu w języku angielskim z zakresu techniki lotniczej; JOZ(3)3. przeczytać i przetłumaczyć instrukcje w języku angielskim dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w obsłudze statków powietrznych; JOZ(3)4. zredagować notatkę w języku angielskim z tekstu z zakresu techniki lotniczej, słuchanego i czytanego;

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(4)1. porozumieć się z uczestnikami procesu obsługi statku powietrznego wykorzystując słownictwo zawodowe; JOZ(4)2. przekazać w języku angielskim informacje dotyczące wykonywanych prac; JOZ(4)3. porozumiewać się z zespołem współpracowników w języku angielskim.



JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

JOZ(5)1. skorzystać z anglojęzycznych zasobów internetu związanych z tematyką zawodową; JOZ(5)2. dokonać analizy informacji zawartych na opakowaniach części zamiennych statków powietrznych; JOZ(5)3. wyszukać w różnych źródłach informacje związane z wykonywaniem obsług statków powietrznych; JOZ (5)4. skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu ofert szkoleniowych; JOZ (5)5. zgromadzić i przetłumaczyć oferty szkoleniowe dla branży lotniczej.

Pomiary elektryczne


BHP(7)1. przygotować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska BHP(7)2. stosować zasady bezpiecznej pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

(BHP)(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; (BHP)(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

(BHP)(9)1. objaśnić zasady wykorzystania wyposażenia przeciwpożarowego statku powietrznego i stanowiska wykonywania obsług wyposażenia elektrycznego i awionicznego (BHP)(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

(BHP)(10 )1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; (BHP)(10 )2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej;

PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(5)6. wykonać połączenia elementów mechanicznych stosowanych w elektrotechnice; PKZ(M.a)(5)7. wykonać połączenia elementów elektrycznych różnymi metodami;


PKZ(M.a)(10)6. rozpoznać oznaki korozji na elementach sieci elektrycznej statku powietrznego; PKZ(M.a)(10)7. usuwać produkty korozji z elementów sieci elektrycznej statku powietrznego;


PKZ(M.a)(17)3. odszukać w dokumentacji technicznej, katalogach i instrukcjach obsługi informacje niezbędne do wykonania sprawdzenia lub obsługi;

PKZ(M.a)(17)4. dokonać analizy treści dokumentacji technicznej, katalogów i instrukcji obsługi;


PKZ(M.j)(6)9. rozpoznać elementy wchodzące w skład pokładowej sieci energetycznej prądu stałego i zmiennego; PKZ(M.j)(6)10. rozpoznać elementy wchodzące w skład awioniki statku powietrznego;


PKZ(M.j)(7)1. objaśnić znaczenie znaków i symboli umieszczonych na urządzeniach elektrycznych; PKZ(M.j)(7)2. objaśnić znaczenie napisów umieszczonych na urządzeniach elektrycznych i awionicznych;


M.31.1(7)8. dobierać zakresy pomiarowe przyrządów stosowanych do pomiarów wielkości elektrycznych; M.31.1(7)9. dobierać przyrządy do pomiaru parametrów układów elektrycznych;


M.31.2(3)3. zastosować narzędzia i przyrządy pomiarowe do prac z zakresu montażu elementów elektrycznych; M.31.2(3)4. zastosować narzędzia i przyrządy pomiarowe do prac z zakresu montażu elementów elektronicznych;




M.31.2(4)3. posłużyć się schematami elektrycznymi i elektronicznymi systemów i urządzeń statków powietrznych podczas wykonywania sprawdzeń lub obsług; M.31.2(4)4. wykorzystać schematy elektryczne i elektroniczne systemów i urządzeń statków powietrznych do analizy niesprawności;


M.31.2(11)3. dobrać przyrządy pomiarowe w diagnostyce urządzeń elektrycznych;

M.31.2(11)4. zastosować przyrządy pomiarowe w diagnostyce urządzeń elektrycznych;

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej; KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej.

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(2)1. zaproponować możliwości rozwiązywania zadań zgodnie z własnymi pomysłami; KPS(2)2. zaplanować realizacje zadań zgodnie z własnymi propozycjami.


OMZ(1)1. zaplanować i zamówić materiały niezbędne do wykonania przydzielonego zadania; OMZ(1)2. zaplanować wyposażenie stanowiska pracy; OMZ(1)3. zaplanować czas na naprawę lub regeneracje uszkodzonych elementów.

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1. określić kwalifikacje pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; OMZ(2)2. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; OMZ(2)3. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania.

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1. wpływać na działania podległych pracowników; OMZ(3)2. koordynować prace podległych pracowników

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1. ocenić jakość i terminowość pracy wykonanej przez podległych pracowników; OMZ(4)2. ocenić jakość swojej pracy i pracy zespołu.

OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;

OMZ(5)1. przygotować projekt zmian organizacyjnych usprawniających wykonywanie obsług technicznych; OMZ(5)2. zidentyfikować czynniki utrudniające sprawne wykonywanie prac obsługowych.

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. OMZ(6)1. wysłuchać opinii współpracowników; OMZ(6)2. wyrażać swoje zdanie w kontaktach z podwładnymi i przełożonymi.

Techniki wytwarzania i konstrukcje mechaniczne


BHP(7)1. przygotować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)2. stosować zasady bezpiecznej pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

(BHP)(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

(BHP)(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; (BHP)(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz BHP(9)1. stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań na stanowisku pracy



stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy;


BHP(10)1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej;

PKZ(M.a)(4) rozróżnia części maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(4)5. rozpoznać części i mechanizmy maszyn i urządzeń; PKZ(M.a)(4)6. dobrać z katalogu na podstawie oznaczeń łożysko toczne; PKZ(M.a)(4)7. określić zastosowanie elementów, zespołów i mechanizmów maszyn i urządzeń.

PKZ(M.a)(5) rozróżnia rodzaje połączeń; PKZ(M.a)(5)6. wykonać połączenia elementów mechanicznych; PKZ(M.a)(5)8. określić rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji technicznej maszyny; PKZ(M.a)(5)9. wykonać połączenia klejone i nitowane.

PKZ(M.a)(6) przestrzega zasad tolerancji i pasowań; PKZ(M.a)(6)5; stosować zasady tolerancji i pasowania podczas montażu części maszyn PKZ(M.a)(6)6. wybrać z norm wartości odchyłek dla zadanych pasowań; PKZ(M.a)(6)7 obliczyć wymiary graniczne, odchyłki i tolerancje.

PKZ(M.a)(7) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; PKZ (M.a)(7)5. rozpoznawać materiały metalowe i niemetalowe; PKZ (M.a)(7)6. określić właściwości materiałów metalowych i niemetalowych; PKZ (M.a)(7)7. określić właściwości materiałów eksploatacyjnych.

PKZ(M.a)(8) rozróżnia środki transportu wewnętrznego; PKZ (M.a)(8)1 scharakteryzować maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego; PKZ (M.a)(8)2 dobrać maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego do określonych zadań; PKZ (M.a)(8)3 określić budowę i zasadę działania wybranych maszyn i urządzeń transportu wewnętrznego;

PKZ(M.a)(9) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; PKZ (M.a)(9)1. dobrać sposób transportu w zależności od rodzaju materiału; PKZ (M.a)(9)2. dobrać sposób składowania w zależności od rodzaju materiału PKZ (M.a)(9)3. zorganizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów


PKZ (M.a)(10)8. usuwać produkty korozji z elementów konstrukcyjnych statków powietrznych; PKZ (M.a)(10)9. dobrać rodzaje powłok ochronnych elementów konstrukcyjnych statków powietrznych PKZ (M.a)(10)10. nakładać powłoki ochronne na elementy konstrukcyjne statków powietrznych;

PKZ(M.a)(11) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń;

PKZ (M.a)(11)5. dobrać metody obróbki ręcznej części maszyn i urządzeń; PKZ (M.a)(11)6. dobrać metody obróbki maszynowej części maszyn i urządzeń; PKZ (M.a)(11)7. zaplanować etapy procesu technologicznego dla wybranych technik wytwarzania części maszyn;

PKZ(M.a)(12) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej;

PKZ (M.a)(12)1. scharakteryzować rodzaje oprzyrządowania technologicznego do mocowania przedmiotów podczas obróbki ręcznej i maszynowej; PKZ (M.a)(12)2. dobrać narzędzia do obróbki ręcznej metali i tworzyw sztucznych; PKZ (M.a)(12)3. dobrać maszyny i urządzenia do obróbki maszynowej metali i tworzyw sztucznych;

PKZ(M.a)(13) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej;

PKZ (M.a)(13)3. dobrać przyrządy pomiarowe stosowane podczas procesu obróbki materiałów; PKZ (M.a)(13)4. ocenić sprawność przyrządów pomiarowych stosowanych podczas obróbki ręcznej i maszynowej;



PKZ(M.a)(14) wykonuje pomiary warsztatowe;

PKZ(M.a)(14)1. dobrać przyrządy pomiarowe do wykonania pomiarów warsztatowych; PKZ(M.a)(14)2. wykonać pomiary przyrządami suwmiarkowymi i mikrometrycznymi PKZ(M.a)(14)3. wykonać pomiary za pomocą czujnika zegarowego; PKZ(M.a)(14)4. wykonać pomiary za pomocą płytek wzorcowych; PKZ(M.a)(14)5. wykonać pomiary kątów;

PKZ(M.a)(15) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac;

PKZ (M.a)(15)3. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej na stanowisku pracy; PKZ (M.a)(15)4. określić zakres prac dotyczących kontroli jakości gotowego wyrobu na stanowisku pracy; PKZ (M.a)(15)5. określić zakres prac kontroli jakości gotowego wyrobu na stanowisku kontroli jakości.

PKZ(M.a)(16) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń;

PKZ(M.a)(16)1. sklasyfikować maszyny i urządzenia; PKZ(M.a)(16)2. scharakteryzować elementy funkcjonalne maszyny i urządzenia; PKZ(M.a)(16)3. określić parametry techniczne maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle lotniczym; PKZ(M.a)(16)4. wyjaśnić budowę i zasadę działania maszyn energetycznych stosowanych w przemyśle lotniczym; PKZ(M.a)(16)5. wyjaśnić działanie i określić zastosowanie maszyn technologicznych stosowanych w przemyśle lotniczym; PKZ(M.a)(16)6. rozróżnić elementy napędu hydraulicznego i pneumatycznego maszyn i urządzeń;


PKZ(M.a)(17)3. odszukać w dokumentacji technicznej, katalogach i instrukcjach obsługi informacje niezbędne do wykonania sprawdzenia lub obsługi; PKZ(M.a)(17)5. wykorzystać dokumentację techniczną podczas planowania i wykonywania konserwacji elementów konstrukcyjnych statków powietrznych;

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań KPS(3)1. planuje sposób realizacji zadania; KPS(3)2. analizuje możliwe skutki realizacji zadania.;

KPS(4) jest otwarty na zmiany KPS(4)1. rozumie konieczność rozwoju zawodowego; KPS(4)2. planuje swój rozwój zawodowy.

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem KPS(5)1. określać skutki długotrwałego oddziaływania stresu; KPS(5)2. określać sposoby radzenia sobie ze stresem.

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe KPS (6)1. rozumieć konieczność ciągłego doskonalenia umiejętności zawodowych; KPS (6)2. wyszukać informacje o szkoleniach i kursach doskonalenia zawodowego;

M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych

M.31.1(1)4. dobrać narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania przydzielonego zadania; M.31.1(1)2. korzystać z narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych w trakcie wykonywania liniowej statków powietrznych; M.31.1(1)5.posłużyć się przyrządami kontrolno-pomiarowymi do oceny jakości wykonanej pracy;

M.31.1(2) posługuje się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statków powietrznych

M.31.1(2)1. sprawdzić stan techniczny sprzętu lotniskowo-hangarowego; M.31.1(2)2. posłużyć się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statku powietrznego;



M.31.1(2)3. wykonać drobne naprawy sprzętu lotniskowo-hangarowego; M.31.1(5) wykonuje przeglądy statków powietrznych dla zakresu obsług liniowych statków powietrznych

M.31.1(5)1. określić trasę przeglądu statku powietrznego; M.31.1(5)2. usuwać drobne defekty wykryte podczas przeglądu statku powietrznego;

M.31.1(7) przeprowadza ocenę stanu technicznego zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych

M.31.1(7)3. ocenić stan zabezpieczeń antykorozyjnych konstrukcji mechanicznych; M.31.1(7)4. ocenić stan techniczny konstrukcji mechanicznych; M.31.1(7)5. ocenić możliwość wykonania naprawy uszkodzonych konstrukcji mechanicznych; M.31.1(7)10. podjąć decyzję o metodach naprawy uszkodzonych konstrukcji mechanicznych;

M.31.2(6) przestrzega procedur dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów;

M.31.2(6)1. zamówić potrzebne części zamienne i materiały eksploatacyjne; M.31.2(6)2. wypełnić dokumentację związaną z obiegiem części zamiennych; M.31.2(6)3. wypełnić dokumentację związaną z obiegiem materiałów eksploatacyjnych;

M.31.2(7) przestrzega zasad konserwacji oraz przechowywania materiałów i części zamiennych;

M.31.2(7)1. postępować ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi; M.31.2(7)2. zakonserwować elementy i urządzenia zdemontowane ze statku powietrznego;

M.31.2(8) dobiera narzędzia do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia;

M.31.2(8)1. dobrać narzędzia do wykonania napraw zespołów statku powietrznego; M.31.2(8)2. dobrać narzędzia do wykonania napraw instalacji statku powietrznego; M.31.2(8)3. dobrać narzędzia do wykonania napraw wyposażenia statku powietrznego;


OMZ(1)1. zaplanować i zamówić materiały niezbędne do wykonania przydzielonego zadania; OMZ(1)2. zaplanować wyposażenie stanowiska pracy; OMZ(1)3. zaplanować czas na naprawę lub regeneracje uszkodzonych elementów;

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1. określić kwalifikacje pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; OMZ(2)2. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania przydzielonego zadania; OMZ(2)3. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania;

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1. wpływać na działania podległych pracowników; OMZ(3)2. koordynować prace podległych pracowników;

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1. ocenić jakość i terminowość pracy wykonanej przez podległych pracowników; OMZ(4)2. ocenić jakość swojej pracy i pracy zespołu;


OMZ(5)1. przygotować projekt zmian organizacyjnych usprawniających wykonywanie obsług technicznych; OMZ(5)2. zidentyfikować czynniki utrudniające sprawne wykonywanie prac obsługowych;


Obsługa statków powietrznych BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP(4)1. wymienić zagrożenia dla życia i zdrowia w pracy technika mechanika lotniczego; BHP(4)2. wymienić zagrożenia dla środowiska naturalnego powodowane przez statki powietrzne; BHP(4)3. przewidywać sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych BHP(5)1. wyjaśnić wpływ hałasu na jakość wykonywanej pracy i zdrowie człowieka;



czynników w środowisku pracy; BHP(5)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(5)3. obchodzić się z cieczami używanymi w obsłudze i gazami sprężonymi;

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(6)1. wymienić skutki zatrucia typowymi cieczami lub gazami używanymi do obsługi statków powietrznych; BHP(6)2. wymienić skutki długotrwałego lub nadmiernego hałasu;


BHP(7)1. przygotować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)2. stosować zasady bezpiecznej pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(8)1. zabezpieczyć się przed skutkami hałasu; BHP(8)2. zabezpieczyć się przed skutkami oddziaływania cieczy roboczych, gazów technicznych, prądu elektrycznego;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(9)1. stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań na stanowisku pracy

BHP(9)2. stosować się do postanowień instrukcji przeciwpożarowej na stanowisku pracy;


BHP(10 )1. udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej przez prąd elektryczny; BHP(10 )2. udzielić pierwszej pomocy osobie zranionej;

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(10) współpracuje w zespole;

M.31.1(1) posługuje się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi do obsługi liniowej statków powietrznych;

M.31.1(1)1. przygotować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe do wykonania obsługi liniowej statków powietrznych; M.31.1(1)2. korzystać z narzędzi i przyrządów kontrolno-pomiarowych w trakcie wykonywania obsługi liniowej statków powietrznych; M.31.1(1)3. zakonserwować narzędzia i przyrządy kontrolno-pomiarowe po zakończonej pracy;

M.31.1(2) posługuje się sprzętem lotniskowo-hangarowym do obsługi statków powietrznych;

M.31.1(2)1. sprawdzić stan techniczny sprzętu lotniskowo-hangarowego; M.31.1(2)2. wykorzystać sprzęt lotniskowo-hangarowy do obsługi statku powietrznego; M.31.1(2)3. wykonać drobne naprawy sprzętu lotniskowo-hangarowego;

M.31.1(3) posługuje się dokumentacją techniczno-obsługową statków powietrznych sporządzoną w języku polskim i angielskim;

M.31.1(3)1. korzystać z dokumentacji technicznej sporządzonej w języku polskim i angielskim podczas wykonywania obsług statku powietrznego; M.31.1(3)2. wypełniać dokumentację obsługową po wykonaniu obsługi statku powietrznego;

M.31.1(4) stosuje przepisy prawa lotniczego w zakresie dotyczącym obsługi liniowej statków powietrznych;

M.31.1(4)1. rozróżnić organizacje lotnicze i określić zakresy ich działalności; M.31.1(4)2. rozróżnić rodzaje wymaganej dokumentacji statku powietrznego;



M.31.1(4)3. scharakteryzować obowiązki i kompetencje personelu poświadczającego obsługę statku powietrznego w zakresie obsługi liniowej; M.31.1(4)4. określić zadania zatwierdzonych organizacji obsługowych na podstawie obowiązujących przepisów lotniczych;

M.31.1(5) wykonuje przeglądy statków powietrznych dla zakresu obsług liniowych statków powietrznych;

M.31.1(5)1. określić trasę przeglądu statku powietrznego; M.31.1(5)3. zlokalizować główne węzły obsługowe w statku powietrznym; M.31.1(5)2. usuwać drobne defekty wykryte podczas przeglądu statku powietrznego; M.31.1(5)4. wykonać obsługę liniową statku powietrznego zgodnie z obowiązującą dokumentacją;


M.31.1(6)1. zidentyfikować zagrożenia związane z zaopatrywaniem statku powietrznego gazami sprężonymi i cieczami; M.31.1(6)4. ocenić jakość materiałów eksploatacyjnych; M.31.1(6)5. przygotować statek powietrzny do napełniania materiałami eksploatacyjnymi; M.31.1(6)6. napełnić instalacje i systemy statku powietrznego zgodnie z technologią i normami,


M.31.1(7)6. ocenić stan techniczny systemów energetycznych statku powietrznego; M.31.1(7)7. ocenić stan techniczny anten i oświetlenia zewnętrznego statku powietrznego; M.31.1(7)10. ocenić stan techniczny pokrycia płatowca, zewnętrznych elementów systemu sterowania, elementów podwozia; M.31.1(7)11. podjąć decyzję o dalszych działaniach w związku z wykrytymi usterkami i awariami;

M.31.1(8) wykonuje regulacje instalacji i urządzeń statków powietrznych;

M.31.1(8)3. wykonać regulację zamków ekspoatacyjnych na płatowcu statku powietrznego; M.31.1(8)4. wykonać regulację sztywnych i linkowych układów sterowania;

M.31.1(9) konserwuje i zabezpiecza statki powietrzne; M.31.1(9)3. stosować materiały eksploatacyjne używane do konserwacji statków powietrznych; M.31.1(9)4. stosować zasady wykonywania obsług konserwacyjnych na statkach powietrznych;

M.31.1(10) przestrzega procedur dystrybucji części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych stosowanych w statkach powietrznych;

M.31.1(10)3. stosować procedury dystrybucji części zamiennych w lotnictwie;

M.31.1(10)4. stosować procedury dystrybucji i postępowania ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi;

M.31.1)(11) rozpoznaje przyczyny, rodzaje i skutki błędów ludzkich w lotnictwie;

M.31.1(11)2. określić rodzaje błędów występujących podczas wykonywania czynności obsługowych; M.31.1(11)3. przewidzieć skutki błędów i zapobiec im;

M.31.1(12) określa wpływ środowiska oraz zagrożeń eksploatacyjnych na sprawność statku powietrznego;

M.31.1(12)1. rozpoznać zdarzenia stanowiące potencjalne źródło zagrożeń dla jakości wykonywanej pracy; M.31.1(12)2. scharakteryzować czynniki wywierające negatywny wpływ na jakość wykonywanej pracy;

M.31.2(1) określa właściwości materiałów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej;

M.31.2(1)1. rozróżnić materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; M.31.2(1)2. scharakteryzować materiały konstrukcyjne stosowane w budowie statków powietrznych; M.31.2(1)3. dobrać, na podstawie dokumentacji technicznej, materiał do wykonania naprawy elementów konstrukcyjnych statków powietrznych;

M.31.2(2) rozpoznaje wady materiałów konstrukcyjnych M.31.2(2)4. dobrać metodę określania wad materiałów konstrukcyjnych do oceny stanu technicznego typowych



stosowanych w technice lotniczej; elementów stosowanych w technice lotniczej; M.31.2(2)5. wykonać badanie nieniszczące typowych elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej;


M.31.2(3)5. scharakteryzować technologie napraw elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; M.31.2(3)6. dobrać technologię do naprawy elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej; M.31.2(3)7. określić proces technologiczny naprawy typowych elementów konstrukcyjnych stosowanych w technice lotniczej w oparciu o dokumentację techniczną;


M.31.2(4)5. określić przeznaczenie elementów systemu lub urządzenia w oparciu o schemat elektryczny; M.31.2(4)6. posłużyć się schematem elektrycznym i elektronicznym w analizie uszkodzenia systemu lub urządzenia statku powietrznego;

M.31.2(5) dobiera części zamienne do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia;

M.31.2(5)1. ustalić nazwę i oznaczenie kodowe uszkodzonego elementu statku powietrznego; M.31.2(5)2. wybrać część niezbędną do wykonania naprawy z katalogu części zamiennych; M.31.2(5)3. wypełnić zapotrzebowanie na części zamienne niezbędne do wykonania naprawy lub obsługi;

M.31.2(6) przestrzega procedur dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów;

M.31.2(6)4. scharakteryzować procedury dystrybucji i ewidencjonowania części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych; M.31.2(6)5. odbierać i wydawać części zamienne i materiały eksploatacyjne używane do napraw i obsług statków powietrznych;

M.31.2(7) przestrzega zasad konserwacji oraz przechowywania materiałów i części zamiennych;

M.31.2(7)2. zakonserwować elementy i urządzenia zdemontowane ze statku powietrznego; M.31.2(7)3. postępować z agregatami zdemontowanymi ze statku powietrznego i agregatami nowymi przed zabudowaniem ich na statek powietrzny; M.31.2(7)1. postępować ze zużytymi materiałami eksploatacyjnymi;

M.31.2(8) dobiera narzędzia do naprawy statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia;

M.31.2(8)4. posłużyć się narzędziami stosowanymi podczas wykonywania obsług i napraw statku powietrznego; M.31.2(8)5. sprawdzić narzędzia po wykonaniu obsługi lub naprawy statku powietrznego;

M.31.2(9) wykonuje czynności obsługi technicznej i napraw statków powietrznych, zespołów, podzespołów i części zgodnie z procedurami;

M.31.2(9)1. wykonać czynności z zakresu obsługi hangarowej zgodnie z dokumentacją techniczną; M.31.2(9)2. wykonać czynności naprawcze elementów płatowca i systemów statku powietrznego zgodnie z dokumentacją techniczną;

M.31.2(10) usuwa niesprawności statków powietrznych, zespołów, instalacji i wyposażenia, korzystając z dokumentacji technicznej;

M.31.2(10)1. dobrać metodę i zaplanować proces usuwania niesprawności statku powietrznego, jego zespołów, instalacji i wyposażenia; M.31.2(10)2. wykonać czynności usuwania niesprawności statku powietrznego, jego zespołów, instalacji i wyposażenia;


M.31.2(11)5. przygotować statek powietrzny i aparaturę kontrolno-pomiarową do wykonania oceny stanu technicznego statku powietrznego, jego systemów, zespołów i podzespołów; M.31.2(11)6. posłużyć się aparaturą kontrolno-pomiarową do oceny stanu technicznego statku powietrznego, jego systemów, zespołów i podzespołów;



M.31.2(12) wykonuje konserwację instalacji i podzespołów statków powietrznych;

M.31.2(12)1. scharakteryzować procesy konserwacji instalacji i podzespołów statków powietrznych; M.31.2(12)2. wykonać konserwację instalacji i podzespołów statku powietrznego;

M.31.2(13) korzysta z komputerowego systemu wspomagania eksploatacji do pozyskiwania oraz archiwizacji danych dotyczących napraw elementów konstrukcyjnych zespołów, instalacji i wyposażenia statków powietrznych;

M.31.2(13)1. pozyskać dane z komputerowego systemu wspomagania eksploatacji;

M.31.2(13)2. wprowadzić dane do komputerowego systemu wspomagania eksploatacji;

M.31.2(14) wypełnia dokumentację wykonawczą potwierdzenia obsługi.

M.31.2(14)1. scharakteryzować dokumentację wykonawczą potwierdzenia obsługi; M.31.2(14)2. dokonywać wpisów w dokumentacji wykonawczej potwierdzenia obsługi;


OMZ(1)1. zaplanować obsługę liniową statku powietrznego; OMZ(1)2. zaplanować obsługę hangarową i naprawę statku powietrznego;

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1. określić ilość pracowników niezbędnych do wykonania obsługi na statku powietrznym; OMZ(2)2. przydzielić poszczególnym pracownikom zadania do samodzielnego wykonania.

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1. wpływać na działania podległych pracowników; OMZ(3)2. koordynować prace podległych pracowników.

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1. ocenić jakość i terminowość pracy wykonanej przez podległych pracowników; OMZ(4)2. ocenić jakość swojej pracy i pracy zespołu.


OMZ(5)1. przygotować projekt zmian organizacyjnych usprawniających wykonywanie obsług technicznych; OMZ(5)2. zidentyfikować czynniki utrudniające sprawne wykonywanie prac obsługowych.


program nauczania dla zawodu · transport lotniczy – pasażerski i towarowy – to szybko...

Documents