preeklampsi prediksiyonu

30
Preeklampsi Prediksiyonu Prof. Dr. Acar Koç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

Upload: wwwtipfakultesi-org

Post on 11-Aug-2015

41 views

Category:

Health & Medicine


5 download

TRANSCRIPT

Preeklampsi Prediksiyonu

Prof. Dr. Acar Koç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

Mackay, Obstet Gynecol 2001;97:533– 8

Maternal Mortalite

• Plasenta dekolmanı

• Plasental hipoperfüzyon

• Preterm doğum

Neonata l Mor ta l i te Sık l ığ ı Gebelik Haftası

Neonatal Mortalite

Xiong. Paediatr Perinat Epidemiol. 2004;18(3):186-91

Kontrol PE Kontrol

PE

PRETERM TERM

Preeklampsi-Düşük Doğum Ağırlığı

Moldenhauer.Am J Obstet Gynecol. 2003;189:1173-7

Egbor. BJOG. 2006;113: 580-9

Preeklampsi İle sonuçlanan gebelikler

Preeklampsi-Plasental Patoloji

Rutin gebe takibi

Daha sıkı takip Koruyucu Önlemler

Komplikasyonların takibi

Preeklampsi Öngörüsü Hikaye

Fizik Muayene

Uterin Arter Doppler

Biyokimyasal Belirteçler

PROFLAKSİ ?

TEDAVİ ??

İdeal bir tarama testi; • Basit

• Hızlı sonuç veren

• Non-invaziv

• Ucuz

• Uygulaması kolay

• Hastada herhangi bir

rahatsızlık veya risk

oluşturmayan

• Pozitif sonuçlar için yüksek

likelihood ratio (>15)

• Negatif sonuçlar için düşük

likelihood ratio (<0.1)

Maternal

Risk Faktörü

Normotansif

(n=8061)

Erken PE

(n=37)

Geç PE

(n=128)

Nulliparite %47 %56,8 %60,9

Yaş≥40 %5,8 %8,1 %4,7

Ailede PE varlığı %5,5 %13,5 %12,5

Geçirilmiş PE varlığı %2,5 %21,6 %15,6

BMI≥30 Kg/m2 %14,7 %32,4 %35,9

Vasküler Hastalık %2 %16,2 %5,5

Ez az bir faktör %64,1 %82,2 %93

%5 YP ile Tespit Oranı %37 %28,9

Poon. J Hum Hypertens;2010 24(2):104-10

↑ Yanlış Pozitiflik ↑

Maternal Risk Faktörleri

POON, Ultrasound Obstet Gynecol. 2009;34(5):497-502

Ortalama Kan Basıncı

Diyastolik KB+(Sistolik KB- Diyastolik KB) / 3

İlk Trimester Ortalama Kan Basıncı

• Pulsatilite

İndeksi

• Çentik (Notch)

• Rezistivite

İndeksi

• D/S oranı

• Notch İndeksi

• S/D oranı

• A/C oranı

22 Hafta Uterin Arter Doppler

Cnossen JS. CMAJ;2008 178(6):701-11

22 Hafta Uterin Arter Doppler

PI = S-D / mean velocity

22 Hafta Uterin Arter Doppler - PI

Yu CK.Ultrasound Obstet Gynecol. 2008 ;31(3):310-3

Erken PE Geç PE

Hafta < 34 hafta ≥34 hafta

Yüksek

PI % 78 % 28

Etiyoloji

Yetersiz

trofoblast

invazyonu

Metabolik

sendrom?

UA

PI

Gebelik haftası

Erken ortaya çıkan

preeklampsi

öngörüsünde etkin

22 Hafta Uterin Arter Doppler - PI

Normal Erken PE Geç PE

Ute

rin

Art

er

PI

(Lo

g M

oM

)

Plasencia W, Ultrasound Obstet Gynecol. 2008;32(2):138-46

22 Hafta Uterin Arter Doppler - PI

Papageorghıou,Ultrasound Obstet Gynecol. 2001;18:441–449

Erken Diyastolik Çentik

22 Hafta Uterin Arter Doppler - Notch

Cnossen JS. CMAJ;2008 178(6):701-11

22 Hafta Uterin Arter Doppler

• Sagittal planda servikal kanal ve

internal os tespit edilir

• Color mapping açılır

• Uterin arter serviks boyunca,

internal os düzeyinde belirgin

• Pulsed Doppler, sampling gate

2mm

• İnsonation açısı 30 dereceden

az olmalı

• Arterda 3 benzer dalga ile ölçüm

• Sağ ve sol arterlerden PI ölçümü

• İlk trimesterda daha erken takip

ve proflaksi (?) imkanı

11-13 Hafta Uterin Arter Doppler

Normal PI değeri??

MoM değerleri

11-13 Hafta Uterin Arter Doppler

Martin, Ultrasound Obstet Gynecol 2001;18:583-6

• 11-14 hft

daha erken

tanı

• 22-24 hft

daha yüksek

sensitivite

• PI ölçümleri

Erken PE için

daha duyarlı

İlk ve İkinci Trimester Uterin Arter Doppler

Erk

en

PE

Te

sp

it O

ran

ı (%

)

FPR

Plasencia W, Ultrasound Obstet Gynecol. 2008;32(2):138-46

İlk trimester PI

Maternal faktörler

+ İlk trimester PI

Maternal faktörler

+ İlk trimester PI

+ ikinci trimester PI

Tespit oranı FPR

%90,9 %15

%90,9 %5

• İlk trimesterde yüksek

olan PI 16-18 hf (2.dalga)

trofoblast invazyonu ile

22 haftada düşmeli!!

• Düşmemesi invazyon

defektli için prediktif!!!

• 3107 gebe

• 22 erken preeklampsi

11-13 Hafta + 22 Hafta Uterin Arter Doppler

Yetersiz Trofoblast İnvazyonu

Plasental Hipoksi

İnflamatuar Sitokinlerin Salınımı

Platelet ve Endotelial Hücre Aktivasyonu-Hasarı

Preeklampsi Klinik Semptomları

Preeklampsi Patofizyolojisi

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Preeklampsi

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Placental Growth Factor

Pregnancy Associated Plasma Protein-A

Placental Protein 13

Khalil, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Preeklampsi

Foidart, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Antianjiogenik

Faktörler

(-)

Anjiogenik

faktörler

(PLGF, VEGF)

s FMS Like Tirozin Kinaz-1

s Endoglin

Akolekar, Prenat Diagn. 2010 Mar;30(3):191-7

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Anjiogenik - Antianjiogenik Faktörler

Serum marker Düzey Sensitivite (%5 YP) OR (%95 CI)

PlGF (27 çalışma) ↓ %32 9.0 (95% CI 5.6–14.5)

sFLT1 (19 çalışma) ↑ %26 6.6 (95% CI 3.1–13.7)

sENG (10 çalışma) ↑ %18 4.2 (95% CI 2.4–7.2)

PlGF, VEGF, sFLT1 ve sENG’nin PE prediksiyonunu değerlendiren

32 çalışmalık Meta-analiz;

Ancak; tarama amacı ile kullanımı uygun değil !

Kleinrouweler CE, BJOG. 2012

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Plasental Hipoksi

İnflamatuar

Sitokinlerin

Salınımı

Tümör Nekrozis Faktör R-1

Matrix Metalloproteinaz-9

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Plasental Hipoksi

Platelet

aktivasyonu,

Endotel hasarı

P-Selektin

Pentraxin 3

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Sifakis, Am J Obstet Gynecol. 2009

Yetersiz

Trofoblast

İnvazyonu

Plasental Hipoksi

Nekrotik plasental

fragmanların

salınımı ↑ Maternal Dolaşımda Hücre Dışı Serbest Fetal DNA Artışı

İlk Trimester Marker

Renal

Disfonksiyon

• Mikroalbuminuri

• Serum Urikasit

• Uriner Ca atılımı

Fetoplasental Ünit

Endokrin

Disfonksiyonu

• hCG

• AFP

• İnhibin-A

• Aktivin-A

• PAPP-A

• İnsulin Rezistansı

• Sex-Hormon Bağlayıcı

Protein

• Adiponektin

Plasental

perfüzyon ve

vasküler direnç

disfonksiyonu

• Kan basıncı

• Doppler US

• Renin

• Platelet Anjiotensin II

bağlanması

• Arginin vazopressine

platelet Ca cevabı

Endotelial

Disfonksiyon,

Büyüme Faktörleri

ve Oksidatif Stress

• APL antikorlerı

• AT III

• Plazminojen Aktivatör

İnhibitörü

• Lipidler

• APO3

• Endotelin

• PGI2

• TBx

• Sitokinler

• PLGF

• VEGF

• S-FMS-like TK

• sEndoglin

Proteomiks-Genomiks

PREEKLAMPSİ

PAPP-A

PLGF

Poon, Ultrasound Obstet Gynecol. 2010

İlk Trimester Biyokimyasal Marker

Prediksiyon için Kullanılmayan Testler

• Provokatif Biyofizik Testler;

– Anjiotensin II challenge test

– Roll-over test

– İzometrik egzersiz testi.

• Serum ürik asit düzeyi.

• Trombofililerin taranması;

– Faktor V Leiden mutasyonu

– Protein C veya S eksikliği

– Antitrombin eksikliği

• Antifosfolipid antikor taraması

• Preeklampsi gelişiminde tanımlanmış çok sayıda risk

faktörü bulunmaktadır, ancak bu risk faktörlerinin

prediktif değerleri düşüktür.

• Preeklampsi öngörüsü yüksek klinik olarak kullanılabilen

bir test yoktur

• Anjiogenik faktörlerin ölçümü (VEGF, PlGF, sFlt-1, sEng)

en fazla umut veren test olarak görünmektedir. Özellikle

sFlt-1/VEGF veya sFlt-1/PlGF oranları daha prediktiftir. Ancak henüz

klinik kullanımı yoktur.

• Tüm gebeler preeklampsinin klinik bulguları ve belirtileri

açısından bilgilendirilmeli ve dikkatli değerlendirilmelidir

Sonuç olarak…

Teşekkürler