1

Barbara Steblik-Wlalak Lilianna Rzepka

GEOGRAFIA TURYSTYCZNAcz 1

Poradnik metodyczny dla nauczyciela

Projekt okadki: Joanna Plakiewicz

Redakcja: Barbara Gers

Redaktor prowadzcy: Stanisaw Grzybek

Wydawnictwo REA, Warszawa 2010

ISBN 978-83-7544-255-7

Wydawnictwo REA s.j.01-217 Warszawa, ul. Kolejowa 9/11tel./fax: (22) 631-94-23, 632-21-15, 632-69-03, 632-68-82

http://www.rea-sj.ple-mail: handlowy@rea-sj.pl

Podrcznik i wszystkie pomoce dydaktyczne s chronione prawem. Kadorazowe ich wykorzystanie w innych ni zastrzeone prawem przypadkach wymaga pisemnego zezwolenia wydawnictwa.

Skad: WMC s.c.; Warszawa ul. Frascati 1; wmcsc@wp.pl

3

Spis treciWstp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

1. Wskazwki dla nauczyciela . . . . . . . . . . . . . . 6

2. Cele i treci ksztacenia z zakresu geografi i i geografi i turystycznej 15

3. Przykadowy rozkad materiau nauczania . . . . . . . . . 18

4. Plan wynikowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

5. Przykadowe scenariusze zaj . . . . . . . . . . . . . 65

6. Formy sprawdzenia wiedzy i umiejtnoci . . . . . . . . . 86

7. Formy sprawdzenia wiedzy i umiejtnoci klucz odpowiedzi . . 108

rda informacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

4

5

Wstp

Poradnik dla nauczyciela powsta na podstawie podrcznika Geografi a tu-rystyczna cz 1 i stanowi publikacj pomocn w procesie ksztacenia w za-wodzie technik obsugi turystycznej.

Poradnik podzielono na pi czci.W pierwszej zamieszczono wskazwki dla nauczycieli, w tym midzy in-

nymi: informacje na temat podstawy programowej z zakresu geografi i dla gim-

nazjum, propozycj rozkadu materiau nauczania zgodnie z treci podrcznika

Geografi a turystyczna cz 1, przykadowy sprawdzian dla uczniw rozpoczynajcych nauk geografi i

turystycznej.Cz druga zawiera zestawienie celw i treci ksztacenia z zakresu geo-

grafi i na poziomie technikum oraz geografi i turystycznej.Plan wynikowy przedstawiony w ujciu tabelarycznym stanowi kolejny roz-

dzia poradnika.W czwartej i pitej czci zaproponowano scenariusze wybranych tema-

tw lekcji do wykorzystania lub jako pomoc do wasnych inspiracji oraz formy sprawdzenia wiadomoci i umiejtnoci.

Poradnik niniejszy moe by wykorzystywany do ksztacenia w zakresie geografi i turystycznej w zawodzie technik obsugi turystycznej zarwno na poziomie technikum, jak i szkoy policealnej.

Autorki

6

1. Wskazwki dla nauczycielaSprawdzenie poziomu wiadomoci i umiejtnoci absolwenta gimnazjumNa pocztku cyklu ksztacenia w zakresie geografi i turystycznej w techni-

kum wskazane jest przeprowadzenie sprawdzianu pozwalajcego oceni po-ziom wiadomoci i umiejtnoci absolwenta gimnazjum, uwzgldniajc pod-staw programow dla gimnazjum z przedmiotu geografi a.

Sprawdzian umoliwi rozpoznanie rnic i brakw w opanowaniu materiau z zakresu geografi i na poziomie gimnazjum.

Podstawa programowa dla gimnazjum z przedmiotu geografi aCele edukacyjne

1. Budzenie zainteresowania szeroko rozumian przestrzeni geografi czn (wasnym regionem, terytorium Polski, Europy, wiata) oraz przygoto-wanie do swobodnego poruszania si w niej.

2. Ksztatowanie w uczniach:a) poszanowania innych narodw, systemw wartoci i sposobw ycia,b) poczucia odpowiedzialnoci za swoje rodowisko ycia (geografi czne

i spoeczne), gotowoci uczestniczenia w rozwizywaniu problemw swojej spoecznoci.

3. Uwiadomienie wartoci, jak jest wasny region i kraj oraz ich dziedzic-two kulturowe.

4. Przyswojenie informacji podstawowych umoliwiajcych realizacj ce-lw wymienionych w ust.1 3.

Zadania szkoy

Tworzenie uczniom sprzyjajcych warunkw do:1. korzystania z moliwie rnorodnych rde wiedzy geografi cznej,

w tym z wasnych obserwacji terenowych, ze szczeglnym uwzgldnie-niem swojej gminy (powiatu),

2. uczenia si czynnego, ksztatujcego dociekliwo, refl eksyjno, zdro-wy krytycyzm, ch dziaania,

3. ksztatowania postawy szacunku dla przyrody.

7

Treci nauczania

1. Ziemia jako cz wszechwiata.2. Ziemia jako rodowisko ycia, jej historia i obraz wspczesny.3. Interakcja ziemia czowiek.4. Gospodarowanie zasobami naturalnymi ziemi.5. Wspczesne przemiany gospodarcze, spoeczne i polityczne na konty-

nentach i w wybranych pastwach.6. rda konfl iktw i prby ich rozwizywania (na wybranych przyka-

dach).7. Potencja naturalny, ludnociowy, gospodarczy i kulturowy Polski(na treci dotyczce Polski naley przeznaczy nie mniej ni 1/3 czasu prze-

widzianego na zajcia z geografi i w gimnazjum).8. Polska na tle Europy i wiata.9. Problemy integracyjne na wiecie, w Europie i w Polsce.

10. Przykady ochrony krajobrazu na wiecie i w Polsce.

Osignicia

1. Caociowe widzenie regionw i miejsc (Polski i wiata).2. Lokalizowanie miejsc na powierzchni ziemi i orientowanie si w ich

wzajemnym pooeniu za pomoc map.3. Gromadzenie, interpretowanie i prezentowanie wiedzy geografi cznej.4. Ocenianie w kategoriach geografi cznych dziaalnoci gospodarczej, spo-

ecznej i politycznej oraz dziaa wasnych.5. Przewidywanie zmian w przyrodzie i w dziaaniach ludzi na podstawie

uzyskanych informacji.6. Korzystanie z moliwie rnych rde informacji.7. Stosowanie wiedzy geografi cznej w yciu.

8

Sprawdzian oceniajcy poziom wiadomoci absolwenta gimnazjum

1. Rozpoznaj na mapie konturowej Europy pastwa oznaczone cyframi 1, 3, 5, 7 oraz podaj nazwy ich stolic.

1 ......................................................................................................................................

3 ......................................................................................................................................

5 ......................................................................................................................................

7 ......................................................................................................................................

2. Wymie nazwy 3 mrz oblewajcych kontynent europejski.

3. Okrel wsprzdne geografi czne Warszawy, korzystajc z mapy kontu-rowej.

4. Oblicz odlego rzeczywist midzy punktami X i Y, jeeli odlego na mapie w skali 1:50 000 wynosi 5 cm

5. Na poniszym oczku siatki kartografi cznej zaznacz punkt o wsprzd-nych geografi cznych: 680E, 350S

9

6. Narysuj schemat Ukadu Sonecznego, zaznaczajc gwne elementy jego budowy.

7. Dopisz nazwy geografi czne:a. najgbsze jezioro na wiecie d. najwiksze jezioro w Polsce b. najwyszy szczyt Europy e. najgbsze jezioro w Polsce c. rzeka graniczna na zachodzie Polski f. najdusza rzeka na wiecie

8. Uzupenij zdania: Najwikszym pod wzgldem powierzchni parkiem narodowym w Polsce

jest ............................................. Najstarszym parkiem narodowym w Polsce jest .....................................................

9. Do poniszych zda dopisz P jeeli zdanie jest prawdziwe, F jeeli zdanie jest faszywe:a. W Polsce do 2010 r. utworzono 23 parki narodowe b. Najwysz form ochrony przyrody w Polsce s parki narodowe c. Teren Polski nie jest zasobny w walory specjalistyczne (owieckie, ta-

ternickie, speleologiczne itp.) d. Na terenie Polski spotka mona m.in. gry zbudowane ze starych ska

...........................e. Klimat Polski cechuje si du staoci warunkw atmosferycznych

............................

10. Uzupenij tabel:Data rozpoczcia kalendarzowych pr roku na pkuli poudniowej

Wiosna Lato Jesie Zima

11. Podaj trzy cechy charakteryzujce pooenie geografi czne Polski w Europie.

a. ................................................................................................................................

b. ................................................................................................................................

c. ................................................................................................................................

10

12. Rozpoznaj po opisie formacje rolinne. Wpisz wybrane cyfry od 1 do 6 oznaczajce ich nazwy. W kolumnie typ klimatu wpisz oznaczenie li-terowe odpowiadajce warunkom klimatycznym, w ktrych wystpuj formacje rolinne.

Cechy charakterystyczne Formacja rolinnaTyp kli-

matuI. Ogromna rnorodno fauny i fl ory; las wiecznie

zielony (nie wykazuje rytmu wegetacyjnego), pi-trowy ukad rolinnoci, liczne liany i epifi ty.

II. Drzewa iglaste (sosna, wierk, joda, modrzew) z domieszk brzozy i jarzbiny.

Formacje rolinne:1. step 2. tundra 3. makia 4. las rwnikowy 5. sawanna 6. tajga

Typy klimatu:A. rdziemnomorski. B. umiarkowany chodny.C. rwnikowy wybitnie wilgotny. D. subpolarny.

13. Przyporzdkuj nazwom miejsc rodzaje obiektu geografi cznego (podane poniej tabeli). Podaj nazw kontynentu, na ktrym s pooone.

Nazwa Obiekt geografi czny Kontynent

Grenlandia

Morze Kaspijskie

Mont Everest

Andy

Nil

Morze Czerwone

Rodzaje obiektw geografi cznych: morze, jezioro, szczyt, gry, rzeka, wy-spa.

11

Model odpowiedzi i schemat oceniania

Nr zad. Przewidywana odpowied

Liczba punk-tw

Kryteria punktacji

1. 1. Rosja Obwd Kaliningradzki (Moskwa)

3. Biaoru (Misk)5. Sowacja (Bratysawa)7. Niemcy (Berlin)

0-2 Prawidowo uzupenione:dwa wiersze 1 pktcztery wiersze 2 pkt

2. Norweskie, Pnocne, Batyckie, rdziemne, Joskie, Adriatyckie, Tyrreskie, Egejskie, Czarne i inne

0-1 Prawidowe podanie nazw trzech mrz 1 pkt

3. Warszawa 52013N,21002E 0-2 Poprawne okrelenie:dugoci geografi cznej 1 pktszerokoci geografi cznej 1 pkt

4. 2,5 km 0-2 Popra