Introductie:

Diervriendelijkheid in de bio-industrie moet vanuit wetgeving en overheid zo veel mogelijk

gewaarborgd worden. Hier zal iedereen het mee eens zijn.

Sinds kort ligt er een wetsvoorstel van de PvdD om het onverdoofd ritueel slachten te

verbieden in Nederland. Door het verbieden van onverdoofd ritueel slachten zouden veel

dieren onnodig lijden bespaard worden, wordt beweerd. Deze dieren zullen dan namelijk om

het leven worden gebracht door een kogel of pin door de kop, elektrocutie of verstikking. De

PvdD beweert dat ritueel slachten meer leed toebreng aan het dier. Zij baseren zich op

conclusies uit het rapport 'Ritueel slachten en het welzijn van dieren,' Animal Sciences Group

van Wageningen UR, 2008.

De vragen die wij moeten stellen is: Kloppen de conclusies van het rapport? Is een dergelijk

verbod wel nodig is om het dierenleed (dat gepaard kan gaan met ritueel slachten) terug te

dringen?

Vragen en opmerkingen over conclusies rapport Wageningen:

(1) “Uit de literatuur blijkt dat het onbedwelmd ritueel slachten nadeliger is voor het welzijn

van het dier dan slachten na bedwelming. Dit blijkt alleen al uit de noodzaak om dieren die

zonder bedwelming geslacht gaan worden zodanig te fixeren dat de halssnede bij vol

bewustzijn kan worden uitgevoerd. Die fixatie kan veel stress bij de dieren teweegbrengen,

met name bij runderen die op hun rug gedraaid worden.” – p26

(1) Is een verbod op ritueel slachten noodzakelijk om het lijden en stress vanwege fixatie

terug te dringen? Kunnen er niet genoeg dieren in Nederland ritueel geslacht worden

met evenveel of minder fixatie, als bij reguliere slachting?

(2) “Bovendien is het niet uitgesloten dat runderen betrekkelijk lang bij bewustzijn blijven

doordat hun hersenen, anders dan bij schapen en pluimvee het geval is, via de niet doorsneden

arterie vertebralis nog even van bloed voorzien blijven.”

(2) Uit onderzoek door Neurowetenschappers van het Radbound Universiteit Nijmegen,

blijkt dat dieren even snel het bewustzijn verliezen bij verdoofd als bij onverdoofd

onthoofding (dat een dier zich nog kan bewegen is overigens geen teken van

bewustzijn). Zou dit niet hetzelfde gelden voor halssnedes? Kan deze conclusie van het

rapport nader onderzocht worden voordat het serieus genomen wordt en gebruikt als

argument voor een wetsvoorstel? -

http://www.eosmagazine.eu/home/ctl/Detail/mid/485/xmid/3004/xmfid/12.aspx

(3) “Gezien het grote aantal pijnreceptoren in de halsstreek, zullen zonder bedwelming

geslachte dieren een ernstige pijnprikkel ondervinden van het toebrengen van de halssnede.

Bij sommige dieren onderdrukt een shocktoestand mogelijk de pijnsensatie.” - p26

(3) Het rapport wil hier zeggen dat vanwege het aantal pijnreceptoren in de halsstreek,

dieren een ernstige pijnprikkel zal ervaren bij een halssnede. Hoe zit het dan met het

verhaal uit de Volkskrant “Keel doorgesneden tijdens carnaval” van 4 februari 2008?

Het lijkt erop dat deze 47 jarige man uit Venlo bij zijn halssnede geen enkel pijn heeft

gevoeld. Hoe kan men dit verklaren? En hoe wil in het onderzoek beweren dat een

halssnede meer pijn veroorzaakt dan een kogel of pin door de kop, elektrocutie en

verstikking? Echter, is de pijnervaring bij het dier weliswaar veel korter, maar ook

veel heviger? Kan het bovenstaand conclusie uit het rapport niet nader onderzocht

worden voordat het serieus genomen wordt en gebruikt als argument voor een

wetsvoorstel? -

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2686/Binnenland/article/detail/885439/2008/02/04/

Keel-doorgesneden-tijdens-carnaval.dhtml

(4) “Hoelang een dier na een halssteek zonder bedwelming het bewustzijn verliest, hangt in

belangrijke mate af van de kwaliteit van de halssnede. Uit de literatuur blijkt dat daarmee veel

mis is, waardoor dieren nog ernstiger moeten lijden.” - p26

(4) Deze conclusie geldt evenveel voor een kogel of pin door de kop. Hier zijn wel cijfers

over bekend. Namelijk: Bij 10% van alle slachtingen in Nederland gaat het fout,

waardoor het dier onnodig lijdt. Het totaal aantal rituele slachtingen telt in Nederland

voor 2% van alle slachtingen. Zijn de foutmarges van het ritueel slachten, gezien deze

cijfers, nog langer een argument voor het verbod op onverdoofd ritueel slachten?

Kunnen de foutmarges niet terug worden gebracht d.m.v. beter opgeleide slachters of

strengere controles? Het pleidooi voor een religieus slachtverbod kan daarom

overkomen als een antireligieus pesterijtje. Want als je echt het dierenleed tegen wilt

gaan, dan ga je eerder foute praktijken uit de bio-industrie tegen. De PvdD geeft

hiermee de schijn van symboolpolitiek.

Vooropgesteld:

“Laten we ons liever druk maken over de miljoenen dieren die in bio-industriële complexen

tot consumentenvlees worden klaargestoomd dan over een veel kleiner aantal "dieren dat

jaarlijks aan zijn levenseinde komt volgens religieuze tradities” (bron: ‘Pak liever de

kiloknallercultuur aan,’ Jan-Willem Wits, Katholiek nieuwsblad, 20 april 2011)

Al decennia zijn dieren slecht af in de intensieve veehouderij. “Dieren worden dicht op elkaar

worden gehouden, zonder afleiding. Dit veroorzaakt frustratie, verveling en onderlinge

agressie. Om te zorgen dat de dieren elkaar niet teveel schade toebrengen, worden de dieren

aangepast aan hun omgeving. Staarten, tanden, snavels en hoorns worden verwijderd, veelal

zonder verdoving.

Ook aan de levensduur van de dieren wordt gesleuteld. Ze worden doorgefokt op snelle groei,

zodat ze eerder geslacht kunnen worden. Daardoor zijn er meer ‘slachtrondes’ per jaar

mogelijk. De dieren hebben al heel jong een lichaam dat volwassen gespierd is. Door deze

groei ontstaan veel gezondheidsproblemen, bijvoorbeeld omdat het eigen skelet dit gewicht

nog niet kan dragen. Veel dieren halen op deze manier de slachtleeftijd niet eens, maar deze

‘uitval’ wordt als economisch acceptabel gezien.

Op arbeidskracht, grond en energie wordt zoveel mogelijk bespaard. Daarom worden dieren

in minimale ruimtes gehouden, altijd binnen met kunstlicht” (bron:

http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/)

Deelconclusie:

Het rapport baseert zijn conclusies op een hoop aannames. Het rapport gebruikt woorden als:

“Bovendien is het niet uitgesloten dat…” en “Uit de literatuur blijkt…” Het verrast mij dat

een wetenschappelijk rapport zelf geen onderzoek heeft gedaan door het meten van EEG

signalen en gehaltes stres hormonen in het bloed.

Een ideale onverdoofd rituele slachting garandeert, mits adequaat uitgevoerd, dat het dier

nauwelijks pijn leidt, vliegensvlug buiten bewustzijn is en minimale fixatie ondervindt. Met

andere worden: goed uitgevoerde onverdoofde rituele slachting bespaart juist een hoop

dierenleed. Een compleet verbod acht ik niet nodig om de fouten die wel gemaakt worden (de

bio-industrie is hier overigens ook niet vrij van) tegen te gaan.

Een compleet verbod op onverdoofd ritueel slachten is helemaal niet nodig om het huidig

(onacceptabel) dierenleed terug te dringen.

Aanbevelingen:

Ik beveel aan dat het voorstel voor een verbod op onverdoofd ritueel slachten wordt

ingetrokken, of anders afgewezen vanwege een minderheid aan steun vanuit het parlement.

Daarna zou er een onafhankelijk onderzoek moeten komen, mogelijk uitgevoerd door een

instituut als TNO, om er achter te komen hoeveel pijn dieren daadwerkelijk lijden bij het

onverdoofd ritueel slachten en hoe lang dieren bij een halssnede daadwerkelijk bij bewustzijn

blijven (door het meten van EEG signalen). Daarna kan onderzocht worden of het nodig kan

zijn, en of het mogelijk is, om vanuit wetgeving en overheid maatregelen te treffen, om het

ritueel slachten diervriendelijker te maken.

Een dergelijk voorstel lijkt mij een veel beter alternatief:

Regelmatige controles/onderzoeken/audits moeten erop wijzen of de foutmarges van

het ritueel slachten in Nederland (het lukt de slachterij vaak genoeg om het dier te

doden in één halssnede, en er treedt minimale fixatie op) laag genoeg zijn, om het

onverdoofd ritueel slachten toegestaan te houden. Zonodig worden vergunningen van

slachterijen ingetrokken.

Verder:

Naar mijn mening draait de discussie over het wetsvoorstel van de PvdD niet langer om

dierenwelzijn. Met kinderlijk gemak weet men conclusies uit een wetenschappelijk rapport,

dat in het nadele van het onverdoofd ritueel slachten concludeert, tot twijfel te brengen en los

te koppelen van de noodzaak voor een geheel verbod.

“Halal betekent 'toegestaan' en beperkt zich niet tot voedsel, en binnen voedsel ook zeker niet

tot alleen de slachtmethode. Zo is bijvoorbeeld ook van belang dat het dier een goed leven

heeft gehad, goed voedsel en een korte transporttijd naar de slachtplaats. Maar Nederlands

vlees dat halal geslacht is, komt in de regel uit de vee-industrie. In de Nederlandse vee-

industrie gaat aan de slacht een reeks ellende vooraf: onverdoofde ingrepen, kleine benauwde

donkere schuren, lopende banden, dieren die bij de geboorte of vlak erna bij de moeder

worden weggehaald, lange afstandstransporten etc. De kwalificatie halal is dus op zijn minst

twijfelachtig te noemen. Om echt van halal te kunnen spreken, zou je moeten uitgaan van een

combinatie van het EKO- en halal keurmerk, en verdoofde slacht. Dit is echter nog niet

verkrijgbaar” (bron: http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/halal.php).

Zie verder het rapport; ‘Vlees eten in de Islamitische traditie rapportage’, stichting dier en

recht. Anders de rapportage: ‘Hoe halal is halal,’ EenVandaag, 16 juni 2011,

(www.eenvandaag.nl/binnenland/38040/hoe_halal_is_halal_).

Als Moslim draait het hier om principe: het recht om het gelooft uit te oefenen en beleven in

de Nederlandse rechtstaat. Mijn persoonlijke mening is dat religie een mens nooit kan

opdragen iets inhumaans of onethisch te verrichten. Wanneer men denkt dit wel waar te

nemen, dan moet men concluderen dat er niet gesproken kan worden over religie. In alle

gevallen waarbij het lijkt alsof religie de grenzen van humaniteit en ethiek overschrijdt, zal er

naar mijn mening sprake zijn van een totaal verkeerde manier van exegese en interpretatie.

Wanneer men postuleert dat het waarborgen van humaniteit en ethiek vanuit wetgeving en

overheid tot de belangrijkste taken van de rechtstaat behoort, dan kan religie nooit in conflict

zijn met de wet. Het maakt hierbij niet uit of men gebruikt maakt van het geweten, het gezond

verstand of religieuze teksten (mits correct uitgelegd).

Eindconclusie:

Ik concludeer dat Moslims al decennia lang geen zuiver Halal vlees meer eten in Nederland.

Als Moslim kan ik daarom aan de politiek niet vragen, vanwege het verlangen naar behoud

van Halal vlees in Nederland, om tegen het verbod te stemmen. Er is namelijk überhaupt geen

zuiver Halal vlees in Nederland.

Verder acht ik het niet concluderend bewezen dat rituele slacht meer dierenleed veroorzaakt

dan de conventionele slacht. Ik neig zelfs eerder naar het omgekeerde. Een stem voor het

verbod zal het dierenleed in Nederland daarom niet terugdringen.

Het principiële recht om ritueel te slachten kan daarom naar mijn mening blijven in

Nederland. Ik hoop dat de PvdA en andere partijen deze inzichten willen overnemen.

- Geschreven door Javed Latif, juni 2011